8/18/2019 San Vitale - Crkva

1/3

San Vitale u Ravenni.

Pogled na galeriju iznad pilona

(matroneum za !ene).

San Vitale

Iz Wikipedije, slobodne enciklopedije

  Za ostala zna! enja v. San Vitale (razvrstavanje).

 Za istoimenu baziliku u Rimu, v. Bazilika San Vitalea u Rimu.

San Vitale ili Bazilika svetog Vitalea u Ravenni je bizantska

crkva posve"ena svetom Vitaleu (rimski rob i kr#"anski mu$enik

$iji je kult oja$ao krajem 4. stolje"a) koju je dao izgraditi car

Justinijan od 540.-547.; na jzna$ajniji spomenik bizantske

arhitekture u zapadnoj Europi i jedan od najzna$ajnijih

spomenika bizantske umjetnosti uop"e.

Sadr!aj/ "#$%'

1 Povijesna pozadina2 Odlike

2.1 Mozaici

3 Povezano

Povijesna pozadina

Smje#tena na Jadranskoj obali, Ravenna je bila zna$ajna luka koja je

kontrolirala trgovinu izme%u Istoka i Zapada. Jo# od 402. bila je

pri jestolnicom Zapadnog rimskog carstva ( Mau zolej carice Gale

Placidije, 5. st.), te dugo i Ostrogotskog kral jevstva u Itali ji (Teodorikov

mauzole j, San Apollinare Nuovo, ). Za vrijeme cara Justinijana ponovno

e osvojena i postala dijelom bizantskog carstva. Od 535. godine tu je

sjedi#te bizantske vlasti u Italiji, ali i glavno mjesto umjetni$kog

pokroviteljstva. Justinijan je te!io obnovi kr#"anskog jedinstva #to se mo!e vidjeti u opse!noj gradnji (San

 pollinare in Classe i San Vitale) .

Odlike

San Vitale se oslanja na model gradnje primijenjen u crkvi sv. Sergija i Bakha u Carigradu. Ima jednostavnu

fasadu od obi$ne opeke, punog zida osim velikih polukru!nih prozora na svakom od mnogih dijelova crkve

koji str#e u prostor. Plan crkve je centralnog tipa koji se uvelike razlikuje od arhitekture Zapada koja uvijek

ima uzdu!nu gradnju orijentiranu od Istoka prema Zapadu. Tlocrt osmerokuta iznad $ijeg sredi#njeg dijela jekupola. Sredi#nja la%a komplicirano je povezana s bo$nim brodom i to nizom od osam polukru!nih pilona

povezanih eksedrama. Svaka ni#a ima galeriju na drugom katu (vjerojatno rezervirane za !ene). Narteks je

na zapadu, ali nije potpuno poravnat s linijom oltarne apside s ba$vastim svodom na istoku.

https://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:SanVitale05.jpghttps://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:SanVitale05.jpghttps://sh.wikipedia.org/wiki/Bizantsko_carstvohttps://sh.wikipedia.org/wiki/Bizantsko_carstvohttps://sh.wikipedia.org/wiki/Bizantsko_carstvohttps://sh.wikipedia.org/wiki/535.https://sh.wikipedia.org/wiki/Teodorikov_mauzolejhttps://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=San_Apollinare_Nuovo&action=edit&redlink=1https://sh.wikipedia.org/wiki/Teodorikov_mauzolejhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Teodorikov_mauzolejhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Teodorikov_mauzolejhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Teodorikov_mauzolejhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Teodorikov_mauzolejhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Teodorikov_mauzolejhttps://sh.wikipedia.org/wiki/San_Vitale#Povezanohttps://sh.wikipedia.org/wiki/San_Vitale#Odlikehttps://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:San_Vitale_Ravenna.jpghttps://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:San_Vitale_Ravenna.jpghttps://sh.wikipedia.org/wiki/Crkvahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Mu%C4%8Denikhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:San_Vitale_Ravenna.jpghttps://sh.wikipedia.org/wiki/Ravennahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Bizanthttps://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:San_Vitale_Ravenna.jpghttps://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:San_Vitale_Ravenna.jpghttps://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:Disambig.svghttps://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Bazilika_San_Vitalea_u_Rimu&action=edit&redlink=1https://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:Disambig.svghttps://sh.wikipedia.org/wiki/San_Vitale_(razvrstavanje)https://sh.wikipedia.org/wiki/Svodhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Apsidahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Oltarhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Nartekshttps://sh.wikipedia.org/wiki/Galerijahttps://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Eksedra&action=edit&redlink=1https://sh.wikipedia.org/wiki/Pilonhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Kupolahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Carigradhttps://sh.wikipedia.org/wiki/535.https://sh.wikipedia.org/wiki/Bizantsko_carstvohttps://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=San_Apollinare_Nuovo&action=edit&redlink=1https://sh.wikipedia.org/wiki/Teodorikov_mauzolejhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Italijahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Ostrogotsko_kraljevstvohttps://sh.wikipedia.org/wiki/Zapadno_rimsko_carstvohttps://sh.wikipedia.org/wiki/402.https://sh.wikipedia.org/wiki/Jadranhttps://sh.wikipedia.org/wiki/San_Vitale#Povezanohttps://sh.wikipedia.org/wiki/San_Vitale#Odlikehttps://sh.wikipedia.org/wiki/San_Vitale#Mozaicihttps://sh.wikipedia.org/wiki/San_Vitale#Povijesna_pozadinahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Bizantska_umjetnosthttps://sh.wikipedia.org/wiki/547.https://sh.wikipedia.org/wiki/540.https://sh.wikipedia.org/wiki/Justinijanhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Mu%C4%8Denikhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Crkvahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Bizanthttps://sh.wikipedia.org/wiki/Ravennahttps://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Bazilika_San_Vitalea_u_Rimu&action=edit&redlink=1https://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:Disambig.svghttps://sh.wikipedia.org/wiki/San_Vitale_(razvrstavanje)https://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:Disambig.svghttps://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:SanVitale05.jpghttps://sh.wikipedia.org/wiki/Ravennahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:San_Vitale_Ravenna.jpg

8/18/2019 San Vitale - Crkva

2/3

Plan crkve.

Krist sa sv. Vitaleom, biskupom

 Eklezijem i dva an" ela sa mozaika

u apsidi.

 Justinijan s pratnjom.

Teodora s pratnjom.

Crkva ovakvog tlocrta s kupolom prevladava u Pravoslavlju sve od

Justinijana, kao #to na Zapadu prevladava bazilikalni (longitudinalni)

tip.

Unutra#njost crkve je bogato ukra#ena mozaicima i inkrustacijama

mramora. Prostor je potpuno ispunjen sjajem !utog svjetla od nezasitne

uporabe zlatnih dekoracija.

Mozaici

Na velikom mozaiku u apsidi nalazi se mladi golobradi Krist zasigurno

baziran na Apolonovim prikazima na Zapadu. Njegova aureola ima

upisan kri! i odjeven je u carsku purpurnu odje"u. Sjedi na globusu, a s

obje strane stoji mu po jedan an%eo. U rukama dr!i dijamantnu krunu

koju daje Svetom Vitaleu koji se nalazi lijevo. U desnom dijelu mozaika

stoji biskup Eklezije koji dr!i model crkve u kojoj se nalaze. Premda

prikazi posjeduju dozu helenisti$kog i rimskog realizma (npr. u

krajoliku i naznakama sjena na figurama i njihovoj draperiji), oni su vi#e

konceptualni. Draperija nije prikazana da odra!ava organske oblike ilipokret u prostoru, a figure su uglavnom frontalne. Izostanak perspektive

e o$it u Kristovoj sjede"oj pozi – njega ne pridr!ava globus nego nam

se $ini kako lebdi ispred njega.

Sve bo$ne plohe prezbiterija ispunjene su mozaicima s prizorima iz

Starog zavjeta ( # rtva Abelova, Abrahamova $ rtva, Gostoprimstvobrahamovo i dr.).

S obje strane oltara nalaze se rasko#ni mozaici (Car Justinijan s

ratnjom s desne , te carica Teodora s pratnjom s lijeve strane) kojisimboliziraju i odra!avaju mo" i slavu carskog dvora. Justinijanov

mozaik prikazuje Justinijana u sredini odjevenog u carsku purpurnu

odoru s dijamantnom krunom na glavi i crvenom aureolom. Nadbiskup

Maksimijan nosi zlatni ogrta$ i dr!i u ruci dijamantni kri!. On je

istaknut i natpisom s njegovim imenom iznad glave. S Justinijanove

desne strane su dva dvorjanina i njegova naoru!ana stra!a. Veliki zeleni

#tit ispred njih je ukra#en Konstantinovim natpisom Chi-Rho. Namjera

ovog mozaika je o$ito bila da prika!e Justinijana kao Konstantinovog

nasljednika; da ga prika!e kao Kristovog poslanika na zemlji koji

ujedinjuje i crkvenu i dr!avnu vlast. Justinijan nikada nije osobno bio u

Ravenni i ovi mozaici su slu!ili kao vizualni podsjetnik njegove vlasti.

Nasuprot Justinijanovom mozaiku, Teodora stoji u oslikanoj apsidi sa

svojim dvorjankama desno i dvojicom sve"enika s lijeve strane. Poput

njenog mu!a odjevena je u carsko purpurno ruho, a glava joj je

okru!ena aureolom. Ona nudi zlatni pehar u gesti koja podsje"a na

"Poklonstvo kraljeva" koji su izvezeni na dnu njene halje.

Iluzija pokreta na ovim figurama nije postignuta iluzijom prostora nego

ponavljanjem i bogatim, koloristi$kim uzorcima. Najbolji primjerobrnute perspektive je fontana-krstionica u lijevom dijelu Teodorinog

mozaika.

https://sh.wikipedia.org/wiki/Krstionicahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Fontanahttps://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Poklonstvo_kraljeva&action=edit&redlink=1https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Teodora&action=edit&redlink=1https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Chi-Rho&action=edit&redlink=1https://sh.wikipedia.org/wiki/Konstantinhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Nadbiskuphttps://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Abrahamova_%C5%BErtva&action=edit&redlink=1https://sh.wikipedia.org/wiki/Stari_zavjethttps://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Prezbiterij&action=edit&redlink=1https://sh.wikipedia.org/wiki/Perspektivahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Krajolikhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Biskuphttps://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Sveti_Vitale&action=edit&redlink=1https://sh.wikipedia.org/wiki/An%C4%91eohttps://sh.wikipedia.org/wiki/Globushttps://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Purpur&action=edit&redlink=1https://sh.wikipedia.org/wiki/Kri%C5%BEhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Aureolahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Apolonhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Kristhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Mozaikhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Mramorhttps://sh.wikipedia.org/wiki/Inkrustacijahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Bazilikahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Pravoslavljehttps://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:Theodora_mosaik_ravenna.jpghttps://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:Justinian_mosaik_ravenna.jpghttps://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:SanVitale09.jpghttps://sh.wikipedia.org/wiki/Datoteka:Byggnadskonsten,_San_Vitale_i_Ravenna,_Nordisk_familjebok.png

8/18/2019 San Vitale - Crkva

3/3

San Vitale na Wikimedijinoj ostavi

[zatvori]

Portreti figura prikazuju Bizantski ideal ljepote: visoke istanjene figure, ovalnih glava sa prodornim o$ima,

povijenim obrvama, dugog i tankog nosa, malih usta, malih stopala u odnosu na veli$inu tijela, te rasko#no

dekorirane odje"e. Svaka scena je li#ena pokreta. Likovi na tim mozaicima su tipizirani, stati$ni,

ceremonijalni, ogromnih o$iju, a pozadina je zlatna. Nebo je uvijek boje zlata u ranom kr#"anstvu i Bizantu

u !elji da se likovi smjeste u duhovno okru!enje. Krist kao "svjetlo svijeta" je osnova za simboliku svjetla u

kr#"anstvu, i podsje"a na isto$nja$ke kultove bo!anstava sunca iz ranijih razdoblja.

Povezano

Bizantska umjetnost

Aja SofijaEufrazijeva bazilika

Dobavljeno iz "https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=San_Vitale&oldid=9542592"

Kategorije: Bizantske crkve Isto$norimska umjetnost Gra%evine u Italiji Svjetska ba#tina u Italiji

Mozaici Ravenna

PRATITE SRPSKOHRVATSKU WIKIPEDIJU NA  FACEBOOKU  I NA

TWITTERU 

Ova stranica je zadnji put izmijenjena 00:50, 27 mart 2015.Tekst je dostupan pod Creative Commons Attribution/Share-Alike licencom; dodatni uslovi se mogu

primijeniti. Za detalje pogledajte uslove kori#tenja.

https://wikimediafoundation.org/wiki/Terms_of_Usehttp://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/https://twitter.com/sh_wikipedijahttps://twitter.com/sh_wikipedijahttps://www.facebook.com/srpskohrvatska.wikipedijahttps://www.facebook.com/srpskohrvatska.wikipedijahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Posebno:Kategorijehttps://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=San_Vitale&oldid=9542592https://sh.wikipedia.org/wiki/Eufrazijeva_bazilikahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Aja_Sofijahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Bizantska_umjetnosthttps://sh.wikipedia.org/wiki/Kategorija:Ravennahttps://sh.wikipedia.org/wiki/Kategorija:Mozaicihttps://sh.wikipedia.org/wiki/Kategorija:Svjetska_ba%C5%A1tina_u_Italijihttps://sh.wikipedia.org/wiki/Kategorija:Gra%C4%91evine_u_Italijihttps://sh.wikipedia.org/wiki/Kategorija:Isto%C4%8Dnorimska_umjetnosthttps://sh.wikipedia.org/wiki/Kategorija:Bizantske_crkvehttps://sh.wikipedia.org/wiki/San_Vitale#https://commons.wikimedia.org/wiki/Glavna_stranica_-_%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:San_Vitale_(Ravenna)https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:San_Vitale_(Ravenna)