29

Sam

uil M

ayka

par

en z

ijn p

iano

muz

iek

voor

kin

dere

n -

Olg

a de

Kor

t-K

oulik

ova

Samuil Maykapar en zijn pianomuziek voor kinderenOlga de Kort-Koulikova

et zou me niet verbazen als denaam van Samuil Maykapar(1867-1938) voor de meeste lezers

volkomen onbekend klinkt. Uit ervaringweet ik dat men bij de Russische enSovjetpianomuziek voor kinderen meest-al denkt aan Tsjaikovski, Gretsjaninov,Sjostakovitsj, Prokofjev en Kabalevski.

Maar om de stukken van deze componisten te kunnen spelen moetenkinderen al bepaalde technische en muzikale vaardigheden in hun bagagehebben en die leren ze met de stukkenvan de componisten die, helaas, een langetijd in de schaduw van Kabalevski en zijngezaghebbende muziekonderwijssysteembleven staan. Als ik nu door mijn oudepianoboeken blader, kom ik namen tegendie, waarschijnlijk, weinig zeggen voor deNederlandse pianodocenten: Spendiarov,

Slonimski, Starokadomski, Gnessina, Gedicke en Maykapar. Allemaal talentvolle com-ponisten en vermaarde pianodocenten uit de eerste helft van de twintigste eeuw diehun compositietalent in dienst van het piano-onderwijs hebben gesteld. Dankzij huneenvoudige, goed in het gehoor liggende en uiterst muzikale voordrachtstukjes, etu-des en sonatines konden duizenden jonge Sovjetpianisten in de geheimen van frase-ring, articulatie, pedaalgebruik, dynamiek, ritme en vingerzetting ingeleid worden.

Net als zijn meer beroemde collega Elena Gnessina ontwikkelde Samuil Maykapareen eigen onderwijssysteem voor beginnende pianisten. In zijn pianocycli, solo- enquatre-mains stukken behandelt hij alle mogelijke technische en muzikale problemendie een jonge pianoleerling tegen kan komen. Helaas bleef het leeuwendeel van zijnruim 171 pianowerken niet gepubliceerd, waardoor het lange tijd moeilijk was omenig idee over zijn pianoschool te verkrijgen. De reden hiervoor had, zoals het vaakin de toenmalige Sovjet-Unie het geval was, niets met muziek te maken. De ideo -logisch ‘onverantwoorde’ titels als Dromen of Vlindervangst waren natuurlijk leukvoor kinderen, maar vormden geen aanbeveling voor redacteuren die het liefst over-al titels als Legende over een jonge held van Kabalevski zagen staan. Ook Maykaparsvoor- en achternaam klonk een beetje problematisch.

De jaren na de dood van de componist staan in de Sovjetmuziekgeschiedenis nietbepaald bekend als heel tolerant voor kunstenaars met een Joodse achtergrond. Zijn naam werd daarom zelden voluit geschreven; meestal beperkten de redacteurenzich tot een neutraal ‘S. Maykapar’. Deze ‘S.’ zorgde vaak voor verwarring bij de nietingewijden. Als kind was ik bijvoorbeeld overtuigd dat hij ‘Sergej’ heette. En niet ik

H

30

Pian

o B

ulle

tin 2

008/

2

alleen! Tijdens de schoolconcerten werd hij ook door de docenten als ‘componistMaykapar’ of ‘Sergej Maykapar’ aangekondigd. Gelukkig voor Maykapar was de kwaliteit van zijn werken zo hoog en de behoefte aan repertoire voor beginnendeleerlingen zo groot dat zijn muziek niet volkomen genegeerd kon worden.

VakmusicusSamuil (Simeon) Moiseevitsj Maykapar werd geboren op 18 december 1867 in

Kherson (in het tegenwoordige Oekraïne). Kort na zijn geboorte verhuisde zijn gezinnaar Taganrog. Daar kreeg Samuil al vanaf zijn zesde pianoles van de Italiaanse zangervan het plaatselijke operagezelschap, Gaetano Moll. Als klein kind was Samuil al over-tuigd dat hij een professionele musicus zou willen worden. Na zijn gymnasiumstudiewerd hij op de pianofaculteit van het conservatorium in Sint-Petersburg aangenomen.Zijn docenten aan het conservatorium waren een Italiaanse pianist, Beniamino Cesi(1845-1907), en een Hongaarse pianist, leerling van Liszt, Josef Weiss (1864-1945).Naast piano studeerde hij ook compositie bij Nikolaj Solovjev en rechten aan de universiteit van Sint-Petersburg.

In 1891 studeerde Maykapar aan de rechtenfaculteit af en twee jaar later volgdezijn eindexamen piano. Nog één jaar later, in 1894, kreeg hij zijn compositiediploma.Op advies van Anton Rubinstein ging Maykapar naar Wenen om zijn studie bijTheodor Leschetizky (1830-1916), een beroemde leraar van Artur Schnabel enIgnacy Paderewski, voort te zetten. Binnen vier jaar maakte hij naam in Duitsland alsconcertpianist. Hij speelde talloze pianorecitals in Wenen, Berlijn, Erfurt, Keulen enBonn, trad samen met de violisten Leopold Auer en Jan Grzimali op en begeleiddezijn vrouw, de sopraan Nina Ormelli, tijdens haar liederenrecitals.

Na zijn terugkomst in Rusland vestigde hij zich in Moskou. Al tijdens zijn studententijd zette hij zich in voor het verbeteren van het kindermuziekonderwijs. In 1904 lukte het hem, hoewel voor een korte tijd, een eigen muziekschool in Tver,vlakbij Moskou, te openen.

In 1905 vertrok Maykapar naar Leipzig, waar hij de volgende vijf jaar zijn carrièreals concertpianist en pianodocent opnieuw wist op te bouwen. Op uitnodiging vande directeur van het conservatorium in Sint-Petersburg, Aleksandr Glazoenov, kwamMaykapar in 1910 echter terug naar Rusland om pianodocent op het conservatoriumte worden (professor vanaf 1915). In de daaropvolgende 18 jaar heeft SamuilMaykapar circa 40 pianisten opgeleid (onder wie Tatjana Nikolajeva). Na de Russischerevolutie van 1917 kwam hij op de ‘zwarte lijst’ van ‘conservatieve docenten’ terecht,voornamelijk vanwege zijn afkeuring van de talrijke ‘hervormingen’ die het conserva -torium kreeg opgelegd (bijvoorbeeld, de beperkte toelating van studenten van niet-proletarische afkomst). In 1928 zag hij zich genoodzaakt om ontslag te nemen. Tienjaar later, op 8 mei 1938, overleed Samuil Maykapar in Leningrad.

ConcertpianistTijdens zijn actieve concertleven kreeg Maykapar veel bekendheid door zijn

interpretaties van werken van Mozart, Schumann, Schubert en Rachmaninov. Zijnspel werd geprezen door Anton Rubinstein en Edward Grieg. Maar boven alles wasMaykapar een gerenommeerde Beethovenvertolker. Al op zijn elfde speelde hij 28sonaten van Beethoven. Later maakten ze altijd deel uit van zijn concerten in Ruslanden in Duitsland. Na de revolutie van 1917 stelde hij zich als doel de hele cyclus van 32 sonaten uit te voeren. Volgens Maykapar zelf was deze droom zijn steun in de

31

Sam

uil M

ayka

par

en z

ijn p

iano

muz

iek

voor

kin

dere

n -

Olg

a de

Kor

t-K

oulik

ova

‘hongerige en koude tijden’ geworden. Uit zijn dagelijkse werk aan de sonaten (in winterjas en met een warme muts op) putte hij de “kracht om alle lasten en ont-beringen” van het toenmalig leven “te verdragen”.

In 1925 en 1927 ging zijn droom in vervulling. Tijdens een serie van zeven con-certen in de Kleine Zaal van het Conservatorium in Leningrad speelde Maykapar eencomplete cyclus van 32 sonaten van Beethoven. In 1931 herhaalde hij de uitvoeringvan de cyclus. Deze keer werden de sonaten echter in één dag uitgevoerd. Maykaparzag het als een soort wetenschappelijk experiment om de “mogelijkheden van hetmuzikale geheugen vast te stellen en het niveau van het artistieke en technische uit-houdingsvermogen van de muzikant te onderzoeken”.

Over zijn ervaringen als concertpianist schreef Maykapar in het vlak na zijn dooduitgegeven boek Leertijd (eerste variant van de titel Waarom en hoe ik een muzikantwerd). Het is een van de weinige werken voor kinderen over het leven van een uit-voerend musicus.

Tot 2005 was de literaire erfenis van Maykapar zo goed als onbekend. In dit jaar werdzijn theoretische werk Muzikaal gehoor. Zijn betekenis, aard, kenmerken en methodevan zijn correcte ontwikkeling (1900; 2de uitgave in 1915) opnieuw uitgegeven. In 2006 volgde een publicatie van drie werken over de artistieke en psychologischeaspecten van de uitvoeringspraktijk (met onderwerpen als plankenkoorts en ensemble -spel). Het boek Betekenis van de werken van Beethoven voor ons heden, dat Maykapar in1927 naar aanleiding van Beethovens 100ste sterfdag geschreven heeft, wacht nog steedsop een nieuwe publicatie.

Pianowerken van Samuil MaykaparOok de echte omvang van Maykapars muzikale erfenis was tot voor kort ondui-

delijk. Een aantal van zijn werken werd generaties lang als verplichte kost voor elkebeginnende pianist beschouwd en verhuisde automatisch van de ene pianobundelnaar de andere. De werken die buiten het standaard muziekschoolrepertoire vielen,werden zelden heruitgegeven. Ze circuleerden vaak in heel oude uitgaven. Sommigendateerden nog van vóór de revolutie en werden zo langzamerhand bibliografischerariteiten. De familie van de componist kreeg jaren verzoeken van muziekdocentenom te helpen aan de werken van Maykapar te komen. Men kon alleen maar radenhoeveel composities nog in het archief lagen.

Pas in 2005 begon de muziekuitgeverij MPI aan de uitgave van het completeoeuvre van Samuil Maykapar. Tijdens het leven van de componist werden al zijn werken altijd met Maykapars eigen applicatuur, frasering en pedalisering uitgegeven.Later begonnen de redacteuren het een en ander te veranderen. Onder de redactievan Maykapars kleinzoon, klavecinist en organist Aleksandr Maykapar (geb. 1946),werden alle composities met de manuscripten vergeleken en opnieuw van de origineleaanwijzingen van de componist voorzien. Op dit moment zijn reeds acht boeken verkrijgbaar, waaronder Sonate in c (1914), een monumentaal werk in de stijl van deSonate in b van Liszt, en de langverwachte publicaties van de kamermuziek voor kinderen: Lichte sonate in G en Liederen van dag en nacht voor viool en piano, Melodievoor cello en piano en een Pianotrio in a-moll. Na jaren van verspreiding in slechtekopieën werd ook de oorspronkelijke versie van de populaire Kleine Noveletten (opus8) gepubliceerd. Deze pianocyclus van 18 miniaturen is een van de eerste werken vanMaykapar voor kinderen. Hij componeerde het in 1904 voor de leerlingen van zijnmuziekschool in Tver.

32

Pian

o B

ulle

tin 2

008/

2

Birjulki, opus 28 (1925-1926)Een andere heel populaire en ook buiten

Rusland vrij bekende cyclus van Maykapar isBirjulki. De nieuwe Russische uitgave uit 2005 isop het manuscript van Maykapar zelf gebaseerd.Haast geen enkele Rus weet tegenwoordig debetekenis van het woord ‘birjulki’. Het is eennaam van een ooit veel gespeeld kinderspel.Volgens een oud woordenboek is het een spelwaarbij een speler een bepaald object met eenhaak uit een hoopje met andere objecten moetvissen, zonder dat de rest daarbij beweegt. Hethoopje lag meestal op tafel en het doel was om dithoopje niet uit elkaar te laten vallen. Birjulki vanMaykapar is ook zo’n ‘hoopje dat uit 26 piano -miniaturen bestaat. Maykapar was trouwens nietde enige die een cyclus met deze naam schreef. De Russische piano literatuur voor kinderen kent ook een andere bundel met dezelfdetitel – Birjulki van Aleksandr Liadov, een pianocyclus van 14 stukken (opus 2, 1876).Maykapars werk bleef echter het meest geliefd en werd snel een klassieker. De eerstetwee deeltjes componeerde Maykapar in drie dagen tijd, op 25, 26 en 27 juni 1925.Binnen een week waren de nummers 1 tot en met 8 klaar voor publicatie.

Het doel van Birjulki isom jonge pianisten kennis telaten maken met alle 24toonsoorten. Een vergelijkingmet Bachs WohltemperierteKlavier is snel gemaakt, maarnaast de duidelijke overeen -komsten zijn er ook een paarverschillen. Zo is het tonaleplan van Maykapars cyclusanders dan bij Bach. De stuk-ken zijn door Maykapar inseries en schriften gegroe-peerd (waar in de moderneuitgaven absoluut geen reke-ning mee wordt gehouden). De eerste serie (heft 1 en 2)begint met de stukken intoonsoorten zonder voor - tekens (C-groot en a-klein)en eindigt met de stukkenmet drie kruisen. De tweedeserie (heft 3 en 4) begintopnieuw met de stukken inC groot en a klein, maar gaatvervolgens richting drie

De uitgave van ‘Birjulki’.

Maykapars autograaf van ‘Birjulki’.

33

Sam

uil M

ayka

par

en z

ijn p

iano

muz

iek

voor

kin

dere

n -

Olg

a de

Kor

t-K

oulik

ova

mollen. De derde serie (heft 5 en 6) is voor de resterende toonsoorten met vier, vijfen zes voortekens. De laatste twee stukken demonstreren de mogelijkheden vanenharmoniek (nr. 25, Romance in Fis groot en nr. 26, Ruiter in het bos in es klein). Het herhaalde gebruik van de toonsoorten zonder voortekens verklaart waaromBirjulki van Maykapar uit 26 stukken bestaat en niet uit 24 zoals bij Bach.

Net als bijna alle pianowerken van Maykapar hebben de stukken een programma-tisch karakter en zijn ze van karakteristieke, tot de verbeelding van kinderen sprekendetitels zoals Sprookje of Zeemeermin voorzien. Alle werken zijn in een toegankelijke entegelijkertijd uiterst muzikale taal geschreven. Kinderen vinden het meestal leuk omdeze uitdagende en toch niet te ingewikkelde stukken te spelen.

In tegenstelling tot de andere op dit moment verkrijgbare uitgaven, gaat de nieuweRussische uitgave naar de oorspronkelijke vingerzetting van de componist terug. Bij devergelijking met het manuscript viel het Maykapars kleinzoon op dat de redacteurenMaykapars applicatuur, waarschijnlijk, veel te gedetaillerd en dus overbodig vinden.Zo laten ze bijvoorbeeld zijn aanwijzingen voor de vingerwisseling op één toets weg.

Ook Maykapars oorspronkelijke teken voor napedaalgebruik is hersteld. In plaatsvan *Ped gaf Maykapar bij voorkeur aan oPed. Volgens hem was een symbool * veelte universeel en had niets met de snelheid van het weghalen en indrukken van hetpedaal te maken. Voor het snelle napedaal vond hij oPed een veel duidelijker teken.

20 Pedaalpreludes Hetzelfde systeem van pianopedalisering past

Samuil Maykapar in 20 pedaal preludes toe. In zijn voorwoord merkt Maykapar op dat het

pedaalgebruik in de meeste pianowerken zeldengedetailleerd voorgeschreven wordt. Dat komtomdat de meeste stukken vooral op de ervaren ofgevorderden spelers zijn gericht, die de gede -tailleerde elementaire pedaalaan wijzingen nietnodig hebben. De preludes van Maykapar helpende beginners de zo nodige elementaire basis -kennis te verkrijgen. De pianominiaturen gevende beginnende pianoleer lingen zowel theo retischeals praktische kennis van de peda lisering. Ze helpen ook, volgens Maykapar zelf, een ‘inner lijkegehoorcontrole’ te ontwikkelen, die onmiskenbaaris voor het correcte pedaalgebruik. Net als altijdbij Maykapar, zijn de stukken volgens een steeds groeiende moeilijkheidsgraadgerangschikt. Op deze manier laat Maykapar de leerlingen stap voor stap kennis -maken met de verschillende pedaalmogelijkheden. In zijn begeleidende tekst verteltMaykapar over de principes van het gebruik van het rechter-, linker- en midden -pedaal en over de invloed van het pedaalgebruik op de pianoklank. Iedere prelude is bovendien voorzien van uitleg van de componist over de correcte manier van pedaal -gebruik.

In deze cyclus schrijft Maykapar twee types pedaal voor: het ritmisch accent pedaalen het napedaal, in al hun verscheidenheid. De eerste vier preludes introduceren het ritmisch pedaal, in de preludes 5-8 komt voor het eerst het napedaal voor. In de vijfde, zesde en negende prelude wordt het pedaalgebruik gesyncopeerd (zelfs heel

20 Pedaalpreludes.

34

Pian

o B

ulle

tin 2

008/

2

snel gesyncopeerd). De tiende prelude vraagt een lang aangehouden pedaal, terwijl de twaalfde prelude een heel kort ritmisch pedaalgebruik (pedaalstaccato) behandelt.In de dertiende prelude wordt het pedaal gebruikt voor het versterken van een crescendo-effect in de snelle stijgende toonladderloopjes. Verder maken de leerlingenkennis met de pedalisering van eenstemmige, niet begeleide melodieën (nr. 15), vannoten of akkoorden met versieringen (nr. 16) en van begeleide melodieën (nr. 17).

In prelude 18 komt ook het linkerpedaal aan bod. Deze prelude wordt geheel met het linkerpedaal uitgevoerd. De klank die ontstaat is heel dun en doorzichtig. In nr. 19 kan de leerling beide pedalen gebruiken, terwijl in de laatste, twintigste prelude, een afwisselend gebruik van het linkerpedaal voor een stuk vol contrasten(forte zonder linkerpedaal, piano en pianissimo maten ‘una corda’) zorgt.

Eerste Stappen (opus 29)Naast enkele pianocycli met solostukken (bijvoorbeeld Marionettentheater, opus 21,

en Miniaturen, opus 33) heeft Maykapar ook een bundel Eerste stappen (opus 29) met16 quatre-mains stukken gecomponeerd. Hij was het absoluut niet eens met de toenalgemene mening dat kinderen pas na een paar jaar pianoles aan het samenspel moeten beginnen. Hoe vroeger een kind in een ensemble begon te spelen, des te beter het was voor zijn muzikale ontwikkeling, vond hij. In zijn theoretische werkInstrumentaal ensemblespel voor kinderen en de betekenis daarvan in het systeem van de muzikale opvoeding pleitte Maykapar voor het ensemblespel in een zo vroeg mogelijkstadium van het piano-onderwijs. Hij vond het samenspel ontzettend belangrijk voorhet ontwikkelen van het muzikaal gehoor en ritmisch gevoel. Hij was ervan overtuigddat de toekomstige ontwikkelingen ‘in de kindermuziekpedagogiek’ onvermijdelijkzouden moeten leiden tot ‘het verplaatsen van het accent’ van de traditionele ‘solistischeuitvoeringscultuur’ naar een ‘ensemble-uitvoeringscultuur’.

Eerste stappen richt zich op kinderen met minimale pianovaardig heden. De stukkenvolgen elkaar op in ‘systematische volgorde van ritmische en technische moeilijk -heden’. Elk stuk introduceert iets nieuws: een nieuw tempo of andere dynamiek.Terwijl de partij van de leerling zich tot één positie beperkt, is de partij van zijndocent (of gevorderde leerling), meer ingewikkeld. Samen vormen ze een leuk, levendig geheel. Het spelen van quatre-mains in een zo’n vroeg stadium geeft, volgens Maykapar, aan een beginnende speler een “grote voldoening van een actievedeelname in de uitvoering”.

Uitgaven buiten RuslandBuiten de nieuwe Russische uitgaven kan men Maykapars werken meestal in

verzamelbundels voor de beginnende pianist vinden, bijvoorbeeld in het in Nederlandverkrijgbare tweedelige boek Die Russische Klavierschule van Alexander Nikolajev. Het bevat zes stukken van Maykapar, geschikt voor de trappen 1 en 2 (In het tuintjeen Het herdertje met aandacht voor staccato, Kinderstuk, Kleine mars en Etude die eendubbelkruis introduceren). Via PianoHarbor.com kan men negen andere (verzamel) -albums met de werken van Maykapar vinden (zie het lijstje). Bij Broekmans & vanPoppel is op dit moment slechts één ‘Poolse’ uitgave van Birjulki verkrijgbaar.

Met dank aan Aleksandr Maykapar, een kleinzoon van de componist en uitgever vanMaykapars werken, voor het ter beschikking stellen van foto’s, biografische gegevens enuitgaven van Samuil Maykapar.

35

Sam

uil M

ayka

par

en z

ijn p

iano

muz

iek

voor

kin

dere

n -

Olg

a de

Kor

t-K

oulik

ova

Werkenlijst van Samuil Maykapar

Kinderstuk (Pièce enfantine), voor kinderen, opus 4

Kleine Suite in klassieke stijl, voor de jeugd, opus 61. Prelude en Fughetta, 2. Arietta, 3. Gavotte, 4. Tarantella

Kleine Noveletten, voor de jeugd, opus 8 1. Toccatine 2. Melodie 3. ’t Sprookje 4. In de smidse 5. Herdersfluit 6. Wiegenlied 7. Arietta 8. Paginauit een album 9. Wals 10. Nocturne 11. Fughetta 12. Marionettendans 13. Scherzino 14. Variaties op eenRussische thema. 15. Italiaanse serenade 16. Romance 17. Trieste stemming 18. Zeemeermin (etude).

12 Polspreludes zonder octaafuitrekking, opus 14

Pastorale Suite, voor kinderen, opus 151. In de ochtend 2. Klaaglied 3. In de avond 4. Herdersfluit 5. Dialoge 6. Epiloog: nacht

12 Albumpagina’s (12 Albumblätter), voor de jeugd, opus 161. Scherzino 2. Dromen 3. In afzondering 4. Klein rondo 5. Canon 6. Muzikale clown 7. Prelude 8. Romance 9. Herinnering 10. Menuet 11. Wals 12. Het liedje met variaties

Marionettentheater (Divertimento in 7 stukjes), voor de jeugd, opus 211. Proloog 2. Stiefdochter en stiefmoeder 3. Op oorlogspad 4. Dans van een clown 5. Vlindervangst 6. Troubadourlied 7. Marionettenoptocht

Grote Sonatine in 4 delen, voor kinderen, opus 22I. AllegroII. AriettaIII. IntermezzoIV. Rondo finale

Wiegensprookjes (Contes berceuses), voor kinderen, opus 24, 24a nrs 1-6

Sonatine voor de jeugd, in twee delen, opus 27I. Allegro moderatoII. Andantino, quasi Allegretto

Birjulki, 26 stukken voor kinderen, opus 281.In het tuintje 2. Weesje 3. Herdertje 4. In het najaar 5. Wals 6. Verontrustendeminuut 7. Polka 8. Vluchtig visioen 9. Kleine commandant10. Sprookje 11. Menuet 12. Motje 13. Muziek doosje 14. Begrafenismars 15. Wiegenlied 16. Zeemans lied(Canon) 17. Legende 18. Prelude en fughetta 19. Echo in de bergen ‘Muziekdoosje’ uit opus 28.

36

Pian

o B

ulle

tin 2

008/

2

20. Gavotte 21. In het voorjaar 22. Zevenmijls laarzen 23. Op een schaats baan (Toccatine) 24. Drijvendewolken 25. Romance 26. Ruiter in het bos (Ballade)

Eerste stappen (nrs. 1-16), opus 29

Kleine Suite (Suite mignonne) uit 7 nummers, voor de jeugd, opus 30

Staccatopreludes (nrs. 1-3), opus 31

Miniaturen, 24 stukken, voor kinderen, opus 331. Wals 2. Overpeinzing 3. Gavotte 4. ’s Nachts bij de zee (Etude) 5. Mazurka 6. Tarantella 7. Verre weg 8. Vlinder 9. Omroepers lied 10. In de mist 11. Eendrachtig werk 12. Dauwdruppels 13. Rustige ochtend14. Eng verhaal 15. Ruiters passeren 16. Kleine prelude 17. Liedje 18. Woeste stroom (Etude) 19. Sterren -nacht 20. Zeemanverhaal (Ballade) 21. Aeolus’ harp (Etude) 22. Elegie 23. Vrolijk spel 24. Dramatischfragment

2de Sonatine, G-dur, in vier delen, voor de jeugd, opus 36I. Allegro commodoII. AndantinoIII. IntermezzoIV. Finale

Vier Preludes en Fughetta’s, voor kinderen1. C-dur2. A-moll3. G-dur4. E-moll

20 Pedaalpreludes (systematische school in pedalisering, met een begeleidende tekst), voor kinderen

Voor in het kinderalbum. Twee stukken:Nr.1. Lyrische scèneNr. 2. Kinderdans

Uitgaven met werken van Samuil MaykaparFirst Steps, Opus 29, For One Piano, Four Hands (incl. cd) / Music Minus OneSelections from Pedal Preludes / Warner Brothers (inhoud: 16 Pedaalpreludes)Essential Keyboard Repertoire: Volume 1 (red. Lynn Freeman Olson) (inhoud: Tale, Autumn, Scherzino)Classics to Moderns: Volume 27 / More Easy Piano (inhoud: The Shepherd's Flute, The Little Music Box)Alfred’s Basic Piano Library: Repertoire Book, Level 4 (inhoud: Prelude, The Music Box)Essential Keyboard Repertoire: Volume 2 / Alfred Publishing Company (inhoud: Waltz, opus 28, nr.5)The Joy of Romantic Piano: Book 1-Early To Intermediate Grades, ed. Denes Agay/Yorktown Music Press(inhoud: Quiet Morning)Learning to Play Piano: Book 4, ed. Denes Agay / Yorktown Music Press (inhoud: Shepherd Pipes)The Joy of Russian Piano Music / Yorktown Music Press (inhoud: Whistling Sailors)