samantekt ÚrskurÐa 2015, uppfært 22.8 · það að ef niðurstaða greiðslumats bendi til þess...

RSKURARNEFND UM VISKIPTI VI FJRMLAFYRIRTKI Fjrmlaeftirliti Katrnartni 2, 105 Reykjavk, smi 520 3700

1

2015 essu skjali er a finna samantekt rskura 2015. Allir rskurir eru einu skjali, til a auvelda leit eim a einstaka efnisorum en hgt er a f staka senda tlvupsti. Vinsamlegast hafi samband vi [email protected] Ml nr. 18, 28, 37, 39, 43, 55, 58 og 61 voru dregin til baka ea sami um ur en til rskurar kom. Eftir er a rskura mli nr. 67. Sast uppfrt 22.8.2016.

RSKURARNEFND UM VISKIPTI VI FJRMLAFYRIRTKI

2

r 2015, fstudaginn 15. ma, er fundur haldinn rskurarnefnd um viskipti vi fjrmlafyrirtki.

Mtt eru: Haukur Gumundsson, formaur, Geir Arnar Marelsson, Hildigunnur Hafsteinsdttir, Jhann Tmas Sigursson og Oddur lason.

Fyrir er teki ml nr. 1/2015: gegn F og kveinn upp svohljandi

r s k u r u r :

I. Mlsmefer.

Mlsailar eru A, hr eftir nefnd sknaraili, annars vegar og F, hr eftir nefndur varnaraili, hins vegar.

Mli barst rskurarnefndinni me kvrtun sknaraila, dags. 5. janar 2015. Me tlvupsti nefndarinnar, dags. 6. janar 2015, var kvrtunin send varnaraila og honum gefinn kostur a tj sig um hana og skra sjnarmi sn. Svr varnaraila brust me brfi dags. 6. febrar 2015. Var brfi sent sknaraila, me tlvupsti nefndarinnar, dags. 9. febrar, og henni gefinn kostur a koma framfri athugasemdum snum. Athugasemdir sknaraila brust me brfi, dags. 13. febrar 2015.

Mli var teki fyrir fundi nefndarinnar 15. ma 2015.

II. Mlsatvik.

ann 24. mars 2009, gaf lntaki, B, t skuldabrf nr. X, a fjrh kr. 7.250.000, sem tryggt var me 5. vertti fasteign. Undir linum Skuldari A og B var sknaraili, A, tilgreindur sem B. Sknaraili skrifai undir skuldabrfi lnuna Undirritun skuldara/vesala B.

Samdgurs, 24. mars 2009, skrifuu sknaraili og lntaki undir skjali Niurstaa greislumats.Greislumati tk til lntaka og var niurstaa ess neikv um kr. 255.052. tskringali 1, vi niurstu, kom fram a Neikv (-) niurstaa merkir a greiandi getur ekki efnt fjrskuldbindingar snar. kom jafnframt fram a Greiandi og byrgarmenn hafa fengi afhent, kynnt sr og skili etta mat greislugetu greianda og samykkt a sem fullngjandi fyrir sig. eir hafa einnig kynnt sr frslurit fyrir byrgarmenn. Lntaki skrifai undir skjali lnuna Undirritun greianda og sknaraili skrifai undir sem Samykki eiganda ves. Nest skjalinu var kvei um a Athygli skal vakin , a s niurstaa greislumats neikv ber a kynna niurstu srstaklega fyrir byrgarmnnum/eigendum lnsvea, sem urfa a undirrita yfirlsingu (ebl. 60-1147) um a eim hafi veri kynnt s niurstaa. Sama gildir, ef meiri hluta andviris lns er vari til greislu eldri skulda.

Sknaraili og lntaki, skrifuu undir skjali Reiknivl - Neytendalnatreikningur, sem einnig var dags. 24. mars 2009. Sknaraili undirritai lnunni Undirskrift lntakanda.


3

ann 25. mars 2011, barst sknaraila brf vegna vesetningar fasteign hennar samkvmt veskuldabrfinu. Brfi hfst orunum gti byrgarmaur og tilgreindi stu veskuldabrfsins.

kjlfar greislualgunarumleitana lntaka ri 2011, voru sknaraili, lntaki og umsjnarmaur me greislualguninni, sambandi vi varnaraila vegna skuldabrfsins, ar sem eir tldu sknaraila einungis vera vesala samkvmt skuldabrfinu en ekki skuldara. Varnaraili hafnai essum athugasemdum og taldi ljst samkvmt skuldabrfinu og rum ggnum a sknaraili vri megreiandi skuldabrfsins.

ann 2. janar 2015, var staa lns nr. X, samtals kr. 7.181.314.

III. Umkvrtunarefni.

Sknaraili krefst lausnar undan krfu um greislu veskuldabrfi nr. X, ar sem hn telur a ekki hafi veri stai lglega a v hva hana varar.

Sknaraili byggir v a hn hafi veri skrur meskuldari fyrrgreindu lni, en hafi ekki fari greislumat eim tma, rtt fyrir neikvtt greislumat lntaka. Einnig byggir sknaraili v a henni hafi ekki veri kynnt neikv niurstaa greislumats lntaka og a hn hafi ekki veri ltin skrifa undir srstaka yfirlsingu ess efnis, lkt og kvei hafi veri um veskuldabrfinu. Kvei s um a a ef niurstaa greislumats bendi til ess a greiandi geti ekki efnt skuldbindingar snar, lkt og tilfelli lntaka, beri fjrmlafyrirtki a sj til ess a byrgarmaur ea vesali undirriti srstaka yfirlsingu ess efnis a hann s engu a sur reiubinn a gangast byrgina, sbr. 4. gr. samkomulags um notkun byrga skuldum einstaklinga. Slkt hafi fyrirfarist af hlfu varnaraila. Sknaraili byggir v a hn hafi veitt syni snum, lntaka, leyfi til a vesetja eign sna. egar velni hafi veri veitt, hafi sknaraili veri einhleyp, og hafi ekki haft neinar fastar tekjur, ar sem hn hafi veri komin eftirlaun. Tekjur sknaraila hafi v veri lgar lfeyrissjstekjur um kr. 165.000 mnui, samkvmt fyrirliggjandi skattframtali. Sknaraili hafi einnig skulda rmar 5.000.000 kr., samt v a hafa veri byrgarmaur fyrir lni a fjrh kr. 3.000.000. Sknaraili telur a a s v rangt hj varnaraila, a hn hafi samykkt a vera meskuldari a lni essu. Sknaraili telur a a hafi aldrei veri minnst anna en a hn hafi veri a lna ve binni fyrir lntaka. Einnig neitar sknaraili v, a henni hafi veri ger grein fyrir, og/ea henni hafi veri afhent skjal, til tskringar stu og byrg. Sknaraili telur sig ekki hafa haft skilning v hver munurinn hafi veri v, a vera byrgarmaur, ea skuldari B, en henni hafi veri bent af varnaraila, a undirrita essa lnu veskuldabrfinu. ar a auki hafi sknaraili veri hissa v a hn hafi urft a undirrita brfi. Sknaraili hafi fengi skringu fr varnaraila a stan vri s, a niurstaa greislumats hj lntaka hafi veri neikv. Hins vegar hafi varnaraili ekki fari fram a sknaraili fri greislumat. Sknaraili hafi alla t liti sig sem byrgarmann af vei vegna umrdds lns. v til stunings hafi sknaraili fengi brf fr varnaraila, ar sem hn hafi veri vrpu sem byrgarmaur, enda hafi hn aldrei skrifa mevita undir a hafa veri meskuldari. ar a auki hafi hn aldrei fengi rukkun fr varnaraila, n greislusela. egar sknaraili hafi fari netbanka sinn desember 2014, hafi komi ar athugasemd fr varnaraila ess efnis a engin ln vru skr nafn hennar hj varnaraila.


4

egar greislualgunarsamningur lntaka rann t, hafi umrtt ln veri framhaldinu frt yfir sknaraila. Sknaraili kvest hafa haft samband vi varnaraila til a spyrjast fyrir um hvort hn gti breytt umrddu lni hagstara ln, me lgri vxtum og lengt a, fyrst a varnaraili hafi krafist ess a hn vri meskuldari. Svr varnaraila hafi veri au a umrtt ln myndi urfa a vera 1. vertti, samt v a hn yri a fara sjlf greislumat, sem sknaraili telur a s fyrir fram vita a hn muni ekki komast gegnum. v trekar sknaraili a hn hafi skrifa undir greislumat lntaka sem eigandi ves, en ekki sem skuldari. Sjlf hafi hn ekki gengist undir greislumat. ar a auki hafi hn ekki fengi greislusela mnaarlega. a hafi ekki veri fyrr en a lntaki var kominn greislustvun vegna umskna til umbosmanns skuldara, a varnaraili hafi fari a senda yfirlit og stu greidds lns til sknaraila. rtt fyrir a sknaraili hafi skrifa undir veskuldabrfi sem skuldari B, hafi hn ekki veri mehndlu af varnaraila sem skuldari, heldur sem byrgarmaur. A lokum byggir sknaraili v a verklags- og vinnureglur varnaraila hafi ekki fullngt urnefndu samkomulagi.

IV. Athugasemdir varnaraila.

Varnaraili krefst ess a krfu sknaraila veri hafna. Varnaraili telur ljst a sknaraili hafi veri megreiandi skuldabrfsins, en ekki eingngu byrgarmaur. Byggir varnaraili krfu sna efni skuldabrfsins og annarra gagna, meginreglna um skuldbindingargildi samninga, tlkun lggerninga og viskiptabrfareglna og rskur rskurarnefndar um viskipti vi fjrmlafyrirtki mli nr. 174/2012. Varnaraili hafi gert r fyrir v a me krfu sinni hafi sknaraili veri a krefjast gildingar v a hann hafi veri megreiandi skuldabrfsins, ekki hafi veri vsa til gildingarreglna til stunings eirri krfu. Varnaraili telur ekki su forsendur fyrir slkri gildingu grundvelli 36. gr. laga nr. 7/1936 um samningsger, umbo og gilda lggerninga. v til rkstunings hafi varnaraili bent , a vi rlausn v hvort a vkja eigi samningi til hliar, ea breyta, me vsan til 36. gr. sml., urfi a taka tillit til efnis samnings, stu samningsaila, atvika vi samningsgerina og atvika sem sar komi til. Varnaraili telur a engar forsendur su fyrir v a gilda meskuld sknaraila, samkvmt skuldabrfinu grundvelli 36. gr. sml. Mli snu til stunings vsar varnaraili einnig til eirrar meginreglu samningarttar um skuldbindingargildi samninga, sem feli a sr a samningar skuli halda. Jafnframt telur varnaraili a ggn mlsins hafi skrlega bori me sr a sknaraili hafi veri megreiandi skuldabrfsins, enda hafi sknaraili veri tilgreindur sem skuldari B skuldabrfinu og hafi skrifa undir sem slkur. hafi sknaraili jafnframt skrifa undir sem lntaki skjali Reiknivl - Neytendaln, sem hafi veri hluti lnssamningsins, sbr. 5. - 8. gr. gildandi laga nr. 121/1994 um neytendaln. Varnaraili telur v ljst a sknaraili hafi tla sr a gerast meskuldari skuldabrfinu vi tgfu ess. Sknaraila hafi v ekki geta dulist, undir neinum kringumstum, a me undirritun skuldabrfi hafi hn veri annar tgefanda og megreianda a v. Varnaraili bendir srstaklega , a sr reitur hafi veri fyrir undirskrift vesala, sem sknaraili hafi tt a skrifa , hafi hn eingngu tali sig vera vesala. Sknaraila hafi v mtt vera ljst, a hn hafi samykkt me undirritun sinni a hafa veri skuldari skuldabrfsins, samt lntaka. hafi varnaraili leirtt rangan skilning sknaraila egar varnaraili hafi ori uppvs a v a sknaraili hafi eingngu tali sig byrgarmann a skuldabrfinu. Telur varnaraili v, a samskipti hans og sknaraila, hafi veri bygg


5

eim forsendum, a sknaraili hafi veri meskuldari a umrddu lni. Hva vari a brf, sem hafi veri sent til sknaraila dags. 25. mars 2011, eigi sta ess a sknaraili hafi veri tilgreindur sem byrgarmaur, rtur snar a rekja til skrningar tlvukerfi varnaraila. Varnaraili telur a a brf hafi ekki tt a hafa hrif skuldbindingu , sem sknaraili hafi tekist hendur vi tgfu skuldabrfsins. Varnaraili vsar essu sambandi til niurstu nefndarinnar mli nr. 174/2012, ar sem m.a. hafi veri fjalla um hrif skrningar skuldara sem byrgarmanns tlvukerfum varnaraila. Niurstaan hafi veri s, a slk skrning hafi ekki haft hrif skuldbindingargildi undirritunar megreianda a skuldabrfi. Varnaraili bendir jafnframt a sknaraili hafi ekki rkstutt krfu sna grundvelli ess a um rangar forsendur hafi veri a ra egar hann hafi gefi skuldabrfi t sem meskuldari. ljsi ess a sknaraili hafi haldi v fram a hann hafi ekki tali sig hafa veri a gerast meskuldara, telur varnaraili rtt a fra rksemdir fyrir v, af hverju rangar forsendur, sbr. 32. gr. sml. eigi ekki a koma til greina sem gildingarsta mli essu. Varnaraili vsar til ess a tlkun samninga, sr lagi fjrmunarttargerninga, s almennt fari eftir hinni svoklluu traustskenningu. S kenning feli a sr, a leggja skuli meginherslu a leia ljs r hugmyndir ea traust sem me sanngirni m tla a lggerningur hafi vaki hj gagnaila. Leiir essi kenning til ess, a aili veri bundinn vi lggerning sinn eirri mynd og me v efni sem gagnaili gri tr hafi tla, ea mtti tla, a mia skyldi vi. Hafi yfirlsing aila vaki traust og vonir hj gagnaila, hafi yfirlsingargjafi bori byrg v misrmi sem hafi kunna a vera milli vilja hans og trausts gagnaila. Hafi vilji sknaraila sem yfirlsingargjafa samkvmt skuldabrfinu ekki veri a gerast meskuldari, veri a lta til ess a skilningur varnaraila eim lggerningi hafi ekki geta veri annar en s, a sknaraili hafi tla sr a gerast meskuldari, sbr. skrt efni skuldabrfsins og undirritun sknaraila a. kvi 32. gr. sml. kveur um, a ef lggerningur, sem vegna misritunar ea annarra mistaka af hlfu ess, sem geri hann, hafi ori annars efnis en til hafi veri tlast, skuli hann ekki vera skuldbindandi fyrir ann sem geri hann, ef s sem lggerningnum hafi veri beint til, vissi ea hafi mtt vita a mistk hafi tt sr sta. Varnaraili telur a rangar forsendur hafi fyrsta lagi ekki tt vi, ar sem mlsggn hafi bent til ess a vilji sknaraila hafi veri a gerast meskuldari og ru lagi, hafi varnaraili ekki geta vita, ea mtt vita, a mistk hafi tt sr sta, hafi vilji sknaraila ekki veri a gerast meskuldari, enda hafi mlsggn eindregi bent til ess a sknaraili hafi veri meskuldari a skuldabrfinu vi tgfu ess. hafi sknaraili ekki framvsa ggnum sem hafi snt a varnaraili hafi haft stu til a tla a efni skuldabrfsins hafi veri tilkomi vegna mistaka. Varnaraili hafi einnig mtmlt v a skrning sknaraila tiltekinn htt kerfum varnaraila hafi geta, ein og sr, haft hrif rslit essa mls. Varnaraili bendir a skrningin geti ekki, ein og sr, haft nein rttarhrif, hvorki fyrir varnaraila n sknaraila. v samhengi bendir varnaraili a skuldabrfi, sem sknaraili hafi gefi t sem meskuldari, hafi veri viskiptabrf og samrmi vi hinar lgfestu viskiptabrfareglur krfurttarins hafi a efnisatrii viskiptabrfsins gilt lgskiptum skuldara og krfuhafa. annig hafi brfi bori me sr ll rttindi og skyldur beggja aila. tilfelli sknaraila, hafi brfi skrlega bori me sr a hn hafi tla a gerast meskuldari, en ekki einskora aild sna a v vi lnsve. A llu framangreindu virtu, telur varnaraili a a s hvorki sanngjarnt n andsttt gri viskiptavenju, tt meskuld sknaraila samkvmt umrddu skuldabrfi, hafi veri haldi gegn sknaraila. v s ekki unnt a gilda lggerninginn


6

me vsan til 36. gr. sml. telur varnaraili einnig a undirritun sknaraila hafi ekki geta veri skuldbindandi fyrir sknaraila grundvelli rangra forsendna skv. 32. gr. sml. Me vsan til alls framangreinds fer varnaraili fram a krfu sknaraila veri hafna.

V.

Niurstaa. greiningur aila ltur a v hvort sknaraili s meskuldari veskuldabrfi nr. X, sem gefi var t til varnaraila ann 24. mars 2009 og tryggt me 5. vertti fasteign sknaraila. Sknaraili vsar til ess a hn hafi undirrita niurstu greislumats sem tk til lntaka, sem eigandi ves, og lntaki hafi skrifa lnuna sem hafi veri merkt greianda. v hafi sknaraili ekki samykkt a vera meskuldari a umrddu skuldabrfi, heldur hafi sknaraili einungis veitt lntaka leyfi til vesetningar. egar umrtt skuldabrf er virt, verur a horfa til ess a sknaraili er ar skrlega tilgreind sem skuldari. Sknaraili skrifai nafn sitt lnu sem merkt er Undirritun skuldara / vesala B. Verur essu ljsi a telja a sknaraili hafi undirrita brfi sem skuldari og me v mtti sknaraila vera ljst a me undirritun ess hafi hn ori meskuldari en ekki vesali. Haggar a ekki essari niurstu tt vissulega hefi textinn undir vikomandi lnu mtt vera skrari. Ljst er a annar reitur var tilgreindur umrddu skuldabrfi, ar sem sknaraili hefi tt a undirrita ef aeins hefi veri um vesetningu a ra. S httsemi varnaraila a framkvma greislumat hinum lntakandanum og kynna a fyrir sknaraila rennir vissulega stoum undir frsgn sknaraila a samskiptum aila vi lnveitinguna hafi veri liti hinn skuldarann sem einhvers konar aalskuldara. Hvorki etta atrii n undirritanir umrtt greislumat f hins vegar hagga v a sknaraili gerist skrlega skuldari me v a undirrita brfi sem skuldari ess.

Samkomulag um notkun byrga ekki vi egar tveir skuldarar taka ln saman. v bar varnaraila hvorki a gera greislumat sknaraila n meskuldara sknaraila. Einnig byggir sknaraili v a henni hafi borist brf fr varnaraila vegna vesetningar umrddu skuldabrfi ar sem kvei var um a sknaraili vri byrgarmaur. essu efni ykir rtt a byggja niurstu rskurar nefndarinnar mli nr. 174/2012 en v mli var tali a me undirskrift sknaraila skuldabrfi hafi hann skuldbundi sig til efnda, .e. til greislu skuldabrfsins samkvmt meginreglu samningarrttar um skuldbindingargildi samninga. Var eirri mlsstu sknaraila a varnaraili hefi einhlia breytt stu hans meskuldara, hafna. Einnig taldi rskurarnefndin a ekki hafi skipt mli v sambandi hvernig skrning meskuldara hafi veri tlvukerfum varnaraila. Verur a telja a atvik mli essu su sambrileg umrddu mli og verur v ekki fallist krfu sknaraila ess efnis a skrning sknaraila tlvukerfi varnaraila ea brfasendingar hans hafi breytt stu sknaraila. egar atvik mlsins eru metin heildstt verur samkvmt llu ofanrituu ekki tali sanngjarnt af varnaraila a byggja skuldabrfinu sjlfu ar sem skjali verur a teljast skrt a efni til og a sknaraila hafi mtt vera ljst a me undirritun sinni hafi hn samykkt a takast hendur a vera meskuldari skuldabrfsins. Me undirskrift sinni skuldbatt sknaraili sig til a greia af skuldabrfinu. ljsi alls framangreinds eru v ekki fyrir hendi forsendur mli essu til a vkja til hliar


7

skuldabrfinu, me vsan til gildingarreglna nr. 7/1936 um samningsger, umbo og gilda lggerninga. Verur krfu sknaraila um gildingu v a hn hafi veri megreiandi af umrddu skuldabrfi, hafna.

r s k u r a r o r : llum krfum sknaraila, A, hendur F, er hafna.

Reykjavk, 15. ma 2015.

Haukur Gumundsson Geir Arnar Marelsson Jhann Tmas Sigursson Hildigunnur Hafsteinsdttir Oddur lason


8

r 2015, fimmtudaginn 30. aprl, er fundur haldinn rskurarnefnd um viskipti vi fjrmlafyrirtki.

Mtt eru: Haukur Gumundsson, formaur, Geir Arnar Marelsson, Hildigunnur Hafsteinsdttir, Jhann Tmas Sigursson og Unnur Erla Jnsdttir.

Fyrir er teki ml nr. 2/2015:

A gegn F og kveinn upp svohljandi

r s k u r u r :

I. Mlsmefer.


Mli barst rskurarnefndinni 19. janar 2015, me kvrtun sknaraila, dagsettri 6. janar 2015. Me tlvupsti nefndarinnar, dags. 20. aprl 2014, var kvrtunin send varnaraila og honum gefinn kostur a tj sig um hana og skra sjnarmi sn. Svr varnaraila brust me brfi dags. 13. febrar 2015. Var brfi sent sknaraila me tlvupsti nefndarinnar dags. 13. febrar 2015 og honum gefinn kostur a koma framfri athugasemdum snum. Athugasemdir sknaraila brust me tlvupsti, dags. 16. febrar 2015.

Mli var teki fyrir fundum nefndarinnar 10. og 30. aprl 2015.

II. Mlsatvik.

Sknaraili tk veln hj varnaraila me veskuldabrfi a fjrh kr. 51.500.000, tgefnu 21. mars 2014. 12. gr. skuldabrfsins segir: ,,tgefanda er ekki heimilt a greia lni upp fyrir umsamda gjalddaga n samykkis krfuhafa. essi grein ekki vi um neytendaln. tengslum vi slu sknaraila fasteign sinni sla rs 2014, skai B, fyrirsvarsmaur sknaraila eftir v vi varnaraila a sknaraili fengi a greia upp veskuldabrf nr. X sem var hvlandi 1. vertti fasteigninni. Varnaraili samykkti beini sknaraila me v skilyri a sknaraili greiddi 2% uppgreislugjald a fjrh kr. 1.017.939. ann 12. desember fkk C, fasteignasali, yfirlit yfir stu skuldabrfsins tlvupsti fr starfsmanni jnustuvers bankans, ar sem fram koma a uppgreisluver brfsins vri kr. 50.896.935. yfirlitinu var uppgreislugjaldsins ekki geti. Sama dag greiddi C bankanum smu fjrh, .e. kr. 50.896.935. Nsta virka dag, ann 16. desember, hafi varnaraili samband vi B og C og benti eim a enn vantai kr. 1.017.939, ea sem nam uppgreislugjaldi lnsins, upp greisluna til a bankinn myndi afltta brfinu. kjlfari greiddi sknaraili bankanum upphina me fyrirvara um rttmti uppgreislugjaldsins.


9


Sknaraili krefst endurgreislu uppgreislugjalds a fjrh kr. 1.017.939, a vibttum drttarvxtum fr 18. desember 2014 til greisludags.

Sknaraili bendir a bum eim yfirlitum, sem varnaraili sendi til fasteignasala vegna fasteignaslunnar, um stu lnsins, hafi komi skrt fram hvert vri uppgreisluver lnsins. Engir fyrirvarar ea uppgreislugjald hafi veri tilgreint yfirlitunum. Varnaraili hafi annig samykkt uppgreislu lnsins n ess a minnst vri uppgreislugjald.

Sknaraili telur a dra afskun hj varnaraila, a bera vi a um mistk starfsmanns hafi veri a ra, enda hafi veri um tvo mismunandi treikninga a ra sem sendir hafi veri til tveggja aila af tveimur starfsmnnum bankans og bir treikningarnir hafi tilgreint uppgreisluver, smu upph. hvorugum treikningi hafi veri fyrirvari og bir hafi bori me sr a vera endanlegir.

Sknaraili bendir a hvergi skuldabrfinu hafi komi fram a greia yrfti uppgreislugjald vi uppgreislu lnsins. Varnaraili virist hins vegar lta svo a hann geti krafist allt a 5% uppgreislugjalds rtt fyrir a ekki s um slka heimild a ra skuldabrfinu. Sknaraili bendir enn fremur a skuldabrfinu hafi veri tilgreindur allur s kostnaur sem greia tti, svo sem lntkugjald, inglsingakostna, vexti svo og allan annan kostna er fll lntakenda. Hvergi hafi brfinu veri teki fram a greia yrfti uppgreislugjald n anna gjald til a f samykki varnaraila til uppgreislu.

A lokum telur sknaraili snt a kvi skuldabrfi um a samykki bankans urfi til uppgreislu lnsins geti ekki sjlfkrafa fali sr a greia urfi srstaklega fyrir a samykki. Ef greia yrfti fyrir samykki bankans hefi a tt a vera tilgreint skuldabrfinu sama htt og arir kostnaarliir.

Hva varar mlsstur varnaraila um a lg um neytendavernd ni ekki til skuldabrfsins bendir sknaraili a skortur lgum um skuldabrf til annarra en neytenda eigi ekki a veita lnveitendum rtt til a kvea upp sitt einsdmi skilyri ess a ln su greidd upp. Ekkert hafi veri teki fram um uppgreislugjald 12. tluli veskuldabrfsins, heldur tilgreint a samykki bankans urfi til uppgreislu. Slk niurstaa gti v hglega leitt til misneytingar bankans stu sinni skjli ess a engin lg su til um skuldabrf nnur en til neytenda. Almenna reglan um skuldabrf s a brfi eigi a koma fram allur kostnaur sem af skuldabrfinu getur hlotist. a a uppgreislugjald s ekki tilgreint skuldabrfinu eigi a tlkast skuldara vil. A rum kosti geti a leitt af sr okur lnveitanda og rkstutt gjald vegna uppgreislu. Lengi hafi veri tala um a setja urfi lg um skuldabrf. a hafi v miur ekki veri gert enn. Telur sknaraili a skort reglum um skuldabrf lntaka eigi a tlka lntaka vil, ljsi yfirburastu fjrmlafyrirtkja.

bendir sknaraili einnig a treikningur s er sendur var C, ar sem skrt kom fram uppgreisluver lnsins, hafi samkvmt lgum um samningsger, umbo og gilda lggerninga, veri bindandi fyrir bankann fr eim tma er hann kom fyrir sjnir C og hafi leirtting s er ger var daginn eftir ekkert gildi mlinu. Sendur treikningur uppgreisluveri hafi sama vgi og um tilbo hafi veri a ra. Tilbo n fyrirvara s bindandi fyrir tilbosgjafa fr eim tma er a kom fyrir sjnir tilboshafa. Tilboi hafi ekki veri afturkalla fyrr en daginn eftir og hafi afturkllunin v ekkert vgi essu mli.


10


Varnaraili krefst ess a llum krfum sknaraila veri hafna. Varnaraili bendir a eim tilfellum egar mlt s fyrir um a

skuldabrfum a tgefanda s ekki heimilt a greia ln upp fyrir umsamda gjalddaga n samykkis krfuhafa, hafi varnaraili ekki samykkt uppgreisluna nema gegn v skilyri a greitt vri uppgreislugjald samrmi vi verskr bankans. Erindi sknaraila um beini um uppgreislu lnsins hafi fari fyrir lnanefnd sem hafi samykkt a sta 5% uppgreislugjalds samkvmt verskr bankans bri sknaraila a greia 2% uppgreislugjald. etta hafi veri tilkynnt B ann 9. desember og vri skilyri fyrir samykki bankans uppgreislu lnsins. ar sem a skuldabrfinu hafi ekki veri mlt fyrir um uppgreislugjald heldur uppgreislubann, kmi elilega hvorki fram uppgreislugjald stu lnsins heimabanka n yfirliti sem jnustufulltrar sendu.

Varnaraili bendir a 12. tluli veskuldabrfsins hafi komi skrt fram a tgefanda vri ekki heimilt a greia lni upp fyrir umsamda gjalddaga n samykkis krfuhafa. kvi hafi veri skrt ora og augljst hafi veri a a hafi fali sr heimild til handa bankanum til a setja skilyri fyrir uppgreislu lnsins, til dmis um greislu uppgreislugjalds. v sambandi bendir varnaraili a sknaraili teljist ekki til neytenda samkvmt lgum nr. 33/2013 um neytendaln og njti v ekki verndar laganna. Varnaraila hafi v ekki veri skylt a kvea um a veskuldabrfinu a honum vri heimilt a krefjast uppgreislugjalds. Varnaraili bendir einnig a verskr bankans, sem agengileg s heimasu hans, komi fram a uppgreisluknun ea umframgreisla vegna annarra lna en ba- ea fasteignalna, fyrir hvert r sem eftir vri af lnstma, vri 0,4% af uppgreisluvermti, en a hmarki 5,0%.

Varnaraili bendir jafnframt a mlinu liggi fyrir a B, fyrirsvarsmaur sknaraila, hafi ann 10. desember fengi r upplsingar smleiis fr D a bankinn krefist 2% uppgreislugjalds, a fjrh kr. 1.017.939. Sama dag hafi C, fasteignasali, sent tlvupst og ska eftir upplsingum um stofn og stu veskuldabrfsins. C hafi teki fram a ,,lni yri greitt upp kjlfar kaupsamnings fstudag. svari fr starfsmanni jnustuvers bankans hafi veri finna umbein ggn, meal annars skjal merkt ,,Yfirlit skuldabrfs, dagsett 10. desember, en jafnframt teki fram a hann yri a f uppgreisluvermti gefi upp a nju sama dag og lni yri greitt upp ea hinn 12. desember. ann 12. desember skai C a nju eftir upplsingum um uppgreisluvermti brfsins. svari fr starfsmanni jnustuvers bankans, sem innihlt skjal merkt ,,Yfirlit skuldabrfs, dagsett 12. desember kom fram a uppgreisluver brfsins vri n kr. 50.896.935. Skjl merkt ,,Yfirlit skuldabrfs dagsett 10. og 12. desember beri me sr a uppgreislugjald hafi ekki veri innifali uppgreisluveri brfsins, v lkt og fram hafi komi skjlunum samanst uppgreisluver af eftirstvum hfustls, verbtum og vxtum. a sama eigi einnig vi um skjal merkt ,,Staa lns, dags. 12. desember. Varnaraili bendir enn fremur a skjlum merkt ,,Yfirlit skuldabrfs hafi veri a finna ann fyrirvara a upplsingar um stu velns vri settar fram me fyrirvara um a staa lns vi uppgreislu ea yfirtku gti veri hrri en fram komi yfirlitinu ef ln vri greislujfnun, lgfri- ea milliinnheimtu. ljsi eirra upplsinga sem B hafi fengi ann 10. desember og fyrirvara skjlum merkt ,,Yfirlit skuldabrfs hafnar varnaraili v a umrddir treikningar hafi bori a me sr a vera endanlegir.

Framangreindu til vibtar telur varnaraili rtt a treka a ar sem umrddu skuldabrfi hafi veri mlt fyrir um uppgreislubann hafi tilteki uppgreislugjald ekki


11

veri skr kerfi bankans. ar af leiandi hafi umrtt uppgreislugjald ekki komi fram tilgreindum skjlum. Enda tt heppilegra hefi veri a uppgreislugjaldi hefi veri tilteki srstaklega til vibtar vi uppgreisluver brfsins svrum starfsmanna jnustuvers til C, hafnar varnaraili v a sknaraili geti byggt rtt gagnvart bankanum framangreindum skjlum. Til ess veri a lta a C hafi veri fyllilega ljst a bankinn krefist uppgreisluknunar a fjrh kr. 1.017.939 og a framangreind skjl hafi bori skrlega me sr a uppgreisluknunin vri ekki innifalin uppgreisluveri brfsins. telur varnaraili a hafa veri hlisjn af v a D leirtti umrddan misskilning strax nsta virka dag.

A lokum mtmlir varnaraili drttarvaxtakrfu sknaraila ar sem a upphafstmi vaxta geti aldrei ori fyrr en mnui sar samrmi vi 3. mgr. 5. gr. laga nr. 38/2001 um vexti og vertryggingu.

V. Niurstaa.

greiningur aila ltur a uppgreislugjaldi sem sknaraila var gert a greia af skuldabrfi nr. X, vi slu fasteign flagsins.

12 gr. umrdds skuldabrfsins var eftirfarandi kvi: ,,tgefanda er ekki heimilt a greia lni upp fyrir umsamda gjalddaga n samykkis krfuhafa. Fst ekki s a lagakvi ea sanngirnissjnarmi hafi stai v vegi a ailar mls essa hafi sami me essum htti um langtmalnveitingu n mguleika uppgreislu svo gilt vri.

egar sknaraili leitai til varnaraila me sk um uppgreislu lnsins var varnaraili v fullum rtti til a hafna uppgreislu lnsins ea til a bja honum a greia lni upp gegn greislu uppgreislugjalds. Varnaraili valdi sari kostinn og bau sknaraila a greia lni upp gegn 2% uppgreislugjaldi. Fst ekki s a s gjaldtaka hafi veri r hfi mia vi ann lnstma og vexti sem ar me var falli fr.

ann 10 desember fkk fyrirsvarsmaur sknaraila r upplsingar smleiis fr starfsmanni varnaraila a bankinn krefist 2% uppgreislugjalds, a fjrh kr. 1.017.939. Me tilliti til ess verur a telja a sknaraili hafi ekki geta reist traust sitt skjali um uppgreisluvermti skuldabrfsins sem hann fkk fr starfsmanni jnustuvers tveimur dgum sar, ar sem ekkert kom fram um krfu bankans um fyrrnefnt uppgreislugjald. Fr a ekki hagga essu a vissulega var heppilegt a varnaraili skyldi ekki veita rttar upplsingar um heildaruppgreisluver lnsins.

kom einnig fram skjalinu ,,Yfirlit skuldabrfs a upplsingar um stu velns vru settar fram me fyrirvara um a staa lns vi uppgreislu ea yfirtku gti veri hrri en fram komi yfirlitinu ef ln vri greislujfnun, lgfri- ea milliinnheimtu. Styur a annig ofangreinda niurstu a umrddir treikningar bru ekki me sr fyrirvaralaust lofor um brottfall lnsins gegn greislu tilgreindrar fjrhar.

Me hlisjn af ofangreindu verur a hafna krfum sknaraila.

r s k u r a r o r : Krfum sknaraila, A, hendur varnaraila, F, er hafna.

Reykjavk, 30. aprl 2015.

Haukur Gumundsson

Jhann Tmas Sigursson Unnur Erla Jnsdttir


12

Sratkvi Geirs Arnars Marelssonar og Hildigunnar Hafsteinsdttur:

Vi erum sammla liti meirihlutans a v er varar rtt varnaraila til a krefjast uppgreislugjalds vegna uppgreislu skuldabrfs nr. X. annig kemur skrt fram 12. gr. umrdds skuldabrfs a ekki s heimilt a greia lni upp n samykkis krfuhafa. Slkt kvi heldur a fullu gildi snu enda eiga lg um neytendaln nr. 33/2013 ekki vi um viskipti aila. egar sknaraili skai allt a einu eftir v a greia lni upp var varnaraila v heimilt a binda samykki sitt fyrir uppgreislunni v skilyri a uppgreislugjald a upph 2% yri jafnframt greitt. Fram kemur tlvupsti starfsmann varnaraila til sknaraila dags. 5. janar sl., a sknaraila hafi veri tilkynnt um essa gjaldtku hinn 9. desember 2014, og verur hr byggt v a s stahfing eigi vi rk a styjast. kjlfari, ea hinn 10. desember, hafi fasteignasali s sem hafi milligngu um fasteignakaupin samband vi varnaraila og skai eftir upplsingum um uppgreisluvermti lnsins en til sti a greia a upp tengslum vi kaupsamning um fasteignina hinn 12. desember. Var honum send staa lnsins en jafnframt sagt a ska yrfti eftir nkvmri stu uppgreisludegi. Hinn 12. desember fkk vikomandi fasteignasali svo aftur sendar upplsingar um uppgreisluvermti skuldabrfsins, og samdgurs virist sknaraila hafa veri sent brf me upplsingum um stu lnsins. Bi essi skjl eru samhljma um a uppgreisluver lnsins s kr. 50.896.935, og er a s upph sem greidd var inn lni tengslum vi kaupsamning sem gerur var sama dag. a er lit okkar a sknaraila hafi veri rtt a treysta v a upplsingar r um uppgreisluvermti skuldabrfs nr. X sem varnaraili sendi honum og umbosmanni hans hafi veri rttar. Teljum vi annig ekkert vi oralag ea uppsetningu yfirlits skuldabrfsins gefa til kynna a heildaruppgreisluvermti lnsins komi ekki fram skjalinu, enda er hugtaki uppgreisluver nokku skrt og hltur a vera a tlka a annig a um heildarkrfu lnveitanda s a ra vegna uppgreislunnar.

Ber hr jafnframt a lta til ess rr virkir dagar liu milli ess sem sknaraili fkk upplsingar um tku uppgreislugjalds og fram til ess er lni var greitt upp grundvelli upplsinga fr varnaraila um uppgreisluver ess. Verur a telja a sknaraila hafi veri rtt a gera r fyrir v a eim tma hefi varnaraili, sem ess utan hafi veri tilkynnt um fyrirhugaa uppgreislu, haft ngt rrm til a reikna raunverulegt uppgreisluver og gefa rttar upplsingar um a. Hafi veri ger mistk af hlfu varnaraila tengslum vi ann treikning verur hann a bera hallann af v.

erum vi sammla eim rkum meirihlutans a fyrirvarar eir sem fram komu vikomandi yfirliti skuldabrfsins geti tt vi um a tilvik sem hr er til skounar, enda virast eir tmandi taldir og einungis n til ess a ln s greislujfnun, lgfri- ea milliinnheimtu.

Er a v samkvmt framansgu lit okkar a fallast eigi krfu sknaraila, A, um endurgreislu umrdds uppgreislugjalds.


________________________ _________________________ Geir Arnar Marelsson Hildigunnur Hafsteinsdttir


13

r 2015, fstudaginn 30. aprl, er fundur haldinn rskurarnefnd um viskipti vi fjrmlafyrirtki.




r s k u r u r :

I. Mlsmefer.

Mlsailar eru A, hr eftir nefndur sknaraili, annars vegar og F, hr eftir nefndur varnaraili, hins vegar.

Mli barst rskurarnefndinni 21. janar 2015, me kvrtun sknaraila, dags. 20. janar 2015. Me tlvupsti nefndarinnar, dags. 21. janar 2015, var kvrtunin send varnaraila og honum gefinn kostur a tj sig um hana og skra sjnarmi sn. Svr varnaraila brust me brfi dags. 10. febrar 2015. Var brfi sent sknaraila, me tlvupsti nefndarinnar sama dag og honum gefinn kostur a koma framfri athugasemdum snum. Engar athugasemdir brust.

Mli var teki fyrir fundi nefndarinnar 30. aprl 2015.

II. Mlsatvik.

ann 22. febrar 2008, voru blasamningar nr. X og nr. Y, undirritair milli varnaraila, sem leigusala, og sknaraila, sem leigutaka. blasamningi nr. X, var hi leiga bifreiin ND. Leigutmi var fr 31. janar 2008 til 5. janar 2015. Samningsfjrh var kr. 1.830.769. Kaupver bifreiar var kr. 1.950.000 og innborgun var kr. 800.000. Samningurinn var gengistryggur mia vi JPY 50% og CHF 50%. Mealvextir voru 5,10% mia vi JPY 4,24% og CHF 5,97%. blasamningi nr. Y, var hi leiga bifreiin UV. Leigutmi var fr dags. 22. febrar 2008 til 5. mars 2015. Samningsfjrh var kr. 1.472.005. Kaupver bifreiar var kr. 1.920.000. Samningurinn var gengistryggur mia vi JPY 50% og CHF 50%. Mealvextir voru 5,19% mia vi JPY 4,19% og 6,18%.

ann 26. oktber 2010, fr fram endurtreikningur hj varnaraila umrddum blasamningum samrmi vi dma Hstarttar nr. 153/2010 og 471/2010. Eftirstvar blasamnings nr. X fyrir endurtreikning voru kr. 2.005.277 og eftir endurtreikning kr. 872.369. Inneign veltureikningi var kr. 88.487. Eftirstvar blasamnings nr. Y fyrir endurtreikning voru kr. 2.409.237 og eftir endurtreikning kr. 1.108.983. Inneign veltureikningi var kr. 52.952.

Me greisluseli varnaraila til sknaraila dags. 5.aprl 2014, var vaxtaprsenta 6,75% blasamningi vegna bifreiar ND.


14


linum krfur kvrtunareyublai segir: 2 blaln og staa eirra dag og g tistandandi hj F hundra s.. linum kvrtun segir: Ekki hefur veri gert upp ln er dmur hefur falli . Undir linum Rkstuningur fyrir kvrtun segir: rangurslausar kvartanir til Fjrmlaeftirlits og umbosmanns. Samkvmt mlsatvikum kveur sknaraili sig hafa kvarta treka til varnaraila. Me brfi varnaraila dags. 11. jn 2014, var erindi sknaraila hafna.

Sknaraili leggur fram brfaskipti og kvest hafa leita til innanrkisruneytis, umbosmanns Alingis, fjrmla- og efnahagsruneytis auk Fjrmlaeftirlitsins og krefst ess a umrddar stofnanir rannsaki strf varnaraila. Sknaraili krefst ess a starfsleyfi varnaraila veri afturkalla.

brfaskiptum essum kemur a nokkru leyti fram hverju athugasemdir sknaraila felast. Sknaraili tk tv blaln ri 2008. Fyrra lni, nr. X hafi veri gengistryggt, en hafi veri leirtt og endurreikna dags. 26. oktber 2010. Vi endurtreikning hafi kr. 212.656, veri lagar lni og kallar sknaraili a rna Pls lg. Sknaraili kveur lgin hafa veri dmd lgleg Hstartti, ar sem um hafi veri a ra ln skilum. ann 2. janar 2014, hafi eftirstvar lninu veri kr. 191.253 og kveur sknaraili a varnaraili hafi breytt einhlia vxtum r 5,1% 6,75% n samykkis sknaraila. Hva varar seinna lni, nr. Y, hafi vi endurtreikninginn veri lagar kr. 259.917 lni. Bifreiin hafi veri fljtlega seld langt undir kostnaarveri vegna essara umrddu laga, sem hafi veri dmd lgleg.


Varnaraili krefst ess a llum krfum sknaraila veri vsa fr. Varnaraili byggir v a egar fjalla s um endurreikning lna, sem

upphaflega hafi bori gengistryggingu, veri a lta til ess a um lgmtar skuldbindingar hafi veri a ra sem lntkum hafi bori a standa skil samkvmt grundvallarreglum fjrmunarttar um skuldbindingargildi samninga.

Eftir niurstu Hstarttar a heimilt hafi veri a vertryggja lnsskuldbindingar me vsan til gengis gjaldmila, hafi rttarstaan veri s a lta [var] me llu fram hj kvum samnings um vaxtah, sbr. dm Hstarttar mli nr. 471/2010.

ar sem gengistryggingin hafi veri heimil, hafi bi gengistrygging og vaxtavimi samnings falli niur, enda hafi veri bein rjfanleg tengsl milli essa. Atvik hafi svara til ess a sami hafi veri um a greia vexti af peningakrfu n ess a tiltaka hverjir eir skyldu vera, sbr. fyrrgreindan dmur. Af eim skum hafi vextir veri kvarair samrmi vi lgbundi vaxtavimi skv. 4. gr., sbr. 3. gr. vaxtalaga.

Samkvmt 3. gr. laganna segir a greia skal vexti fr stofndegi krfu og til greisludags. kvi 4. gr. smu laga kvarar a vextir slkum tilfellum skuli vera samrmi vi lgstu vexti slenskum lnamarkai, en slk vaxtakjr bjast almennt ekki vi fjrmgnun varanlegra neyslufjrmuna eins og bifreia.

mli essu liggi fyrir a sknaraili hafi fjrmagna kaup bifreium me gengistryggum blasamningum rinu 2008. Samningar sknaraila hafi veri endurreiknair kjlfar dma Hstarttar mli nr. 153/2010 og 471/2010. Vi a hafi eftirstvar skuldbindingar sknaraila lkka verulega.


15

Varnaraili telur a rtt s a taka fram, a hann kannist ekki vi a sknaraili s dmhafi gagnvart honum og a engin ggn ess efnis s a finna annars umfangsmiklum fylgiskjlum kvrtunar.

Varnaraili telur a framkvmd endurreiknings samningum sknaraila hafi veri samrmi vi leisgn Hstarttar mli nr. 471/2010.

ar a auki telur varnaraili a engin rk hafi veri fr fram af hlfu sknaraila v til stunings a endurreikna hafi tt samninga hans a nju. Engin tilraun hafi veri ger til ess a sna fram a endurtreikningar sknaraila su rangir. s ekki a finna nein rk, mlsstur ea lagasjnarmi til stunings v a endurtreikningurinn s ekki samrmi vi lg.

Samkvmt 6. gr. samykkta rskurarnefndarinnar fjalli nefndin ekki um ml sem eru a ljs, illa upplst ea krfur aila svo skrar a au eru ekki tk til rskurar. veri mli vsa fr nefndinni ef a er hft til afgreislu skv. 7. gr. samykktanna.

annig s mlatilbnaur kvartanda ljs, grundvllur krfu hans illa upplstur og krfur skrar, sem leii til ess a varnaraili geti ekki me gu mti teki til varna. Me vsan til essa og e-lis 1. mgr. 6. gr. samykkta rskurarnefndarinnar krefst sknaraili frvsunar, sbr. niurstu nefndarinnar mlum 79/2013, 12/2014, 14/2014, 29/2014 og 40/2014.

V. Niurstaa.

greiningur aila ltur a endurreikningi blasamningum sknaraila nr. X og nr. Y.

Krfuger sknaraila er me llu ljs en samkvmt mlsggnum verur a lagt til grundvallar a sknaraili telji endurreikning blasamninganna vera ranga ar sem hann kvest eiga tistandandi hj F hundru s..

6. gr. samykkta fyrir rskurarnefnd um viskipti vi fjrmlafyrirtki er fjalla um au ml sem nefndin fjallar ekki um. e-li 6. gr. samykktanna kemur fram a nefndin fjalli ekki um au ml sem eru a ljs, illa upplst ea krfur aila svo skrar a au eru ekki tk til rskurar.

ann 26. oktber 2010 fr fram endurtreikningur umrddum blasamningum samrmi vi dma Hstarttar nr. 153/2010 og 471/2010, og voru endurreikningarnir birtir sknaraila. Sknaraili virist telja endurreikninga varnaraila ranga, ar sem varnaraili hafi ekki fylgt fordmi Hstarttar vi endurreikning. Hins vegar hefur sknaraili ekki gert tilraun til a sna fram a ea tskra hvaa forsendum leirtta beri lns hans frekar en gert hefur veri. Til ess a unnt s a taka afstu til krfu sknaraila um leirttingu telur nefndin nausynlegt a f annahvort hendur skra og glgglega fram setta treikninga v sem sknaraili telur vera rtta stu lnsins og krfuger sem byggir eim treikningum ea skra, rkstudda krfu um a einhver tiltekin atrii fyrirliggjandi treikningi varnaraila veri reiknu me rum htti en gert er.

ljsi framangreinds verur a telja ml sknaraila svo ljst og illa upplst a ekki veri hj v komist a vsa krfu sknaraila fr, me vsan til e-liar 6. gr. samykkta fyrir rskurarnefnd um viskipti vi fjrmlafyrirtki, sbr. rskuri rskurarnefndar um viskipti vi fjrmlafyrirtki nr. 79/2013, 12/2014, 14/2014 og 40/2014.


16

r s k u r a r o r : llum krfum sknaraila, A, hendur F, er vsa fr.


Haukur Gumundsson Geir Arnar Marelsson Jhann Tmas Sigursson Hildigunnur Hafsteinsdttir Unnur Erla Jnsdttir


17

r 2015, fstudaginn 19. jn, er fundur haldinn rskurarnefnd um viskipti vi fjrmlafyrirtki.




r s k u r u r :

I. Mlsmefer.

Mlsailar eru A, hr eftir nefndur sknaraili, annars vegar og F, hr eftir nefndur varnaraili, hins vegar.

Mli barst rskurarnefndinni 23. janar 2015, me kvrtun sknaraila, dags. 21. janar 2015. Me tlvupsti nefndarinnar, dags. 27. janar 2015, var kvrtunin send varnaraila og honum gefinn kostur a tj sig um hana og skra sjnarmi sn. Svr varnaraila brust me brfi/tlvupsti dags. 2. mars 2014. Var brfi sent sknaraila, me tlvupsti nefndarinnar, dags. 3. mars 2014, og honum gefinn kostur a koma framfri athugasemdum snum. Athugasemdir sknaraila brust me brfi, dags. 11. mars 2014.

Mli var teki fyrir fundi nefndarinnar 19. jn 2015.

II. Mlsatvik.

B gaf t veskuldabrf nr. X til FF ann 15. desember 2003.. Samkvmt fyrirsgn veskuldabrfsins var a erlendum myntum/mynteiningum og afaraorum meginmls ess viurkennir lntaki a skulda skuldareiganda eftirfarandi erlenda fjrh: JPY 18.230.000 [...] EUR 139.000 [...]. var veskuldabrfinu mlt fyrir um a skuldin beri vexti sem su sex mnaa LIBOR/EURIBOR-vextir eins og eir kvarist fyrir vikomandi gjaldmiil hverju sinni a vibttu 2,80% vaxtalagi. Samkvmt veskuldabrfinu var lntaka heimilt a ska eftir breytingu myntsamsetningu veskuldabrfsins, en s takmrkun var ger a hmarksfjldi mynta vru rjr senn ea samkvmt nnara samkomulagi skuldaraeiganda og lntaka. veskuldabrfinu var jafnframt teki fram a lntaki veiti skuldareiganda heimild til a skuldfra viskiptareikning sinn vi FF, fyrir afborgunum, vxtum og innheimtukostnai, en fyrir liggur a ar s um a ra tkkareikning slenskum krnum. ann 20. aprl 2007 var gerur viauki vi veskuldabrfi ar sem sknaraili tk yfir skyldur skuldara essari skuldskeytingu var skuldbinding sknaraila samkvmt veskuldabrfinu einungis tilgreind me hinum erlendu gjaldmilum sem hn samanst af, en eftirstvar hfustls m.v. 16. aprl 2007 voru a fjrh EUR 104.248 og JPY 13.672.502. skuldskeytingunni kom fram a eim degi nmi uppgreisluvermti lnsins slenskum krnum 16.958.632. Skilmlum veskuldabrfsins var breytt me fjrum viaukum; fyrst ann 23. desember 2008


18

ann htt a endurgreisluferli var fresta um 6 mnui og kvum um drttarvexti breytt, ru sinni ann 29. mars 2009 a v er varai myntsamsetningu veskuldabrfsins en umrddum viauka segir a sta ess a miast vi jafnviri slenskra krna ofangreindum mynt/myntum og tilgreindum hlutfllum skuli fjrh framvegis miast vi evrur 100% (EUR), rija sinni ann 29. jn 2009 ann htt a endurgreisluferli var fresta um 6 mnui, og loks fjra sinni ann 4. febrar 2011 en var endurgreisluferli skuldarinnar breytt me nnar tilteknum htti. llum tilvikum var fjrh skuldarinnar tilgreind erlendum gjaldmilum skjlunum um skilmlabreytingu en jafnvirisfjrhar slenskum krnum ar ekki geti. Jafnframt voru margvslegir viaukar gerir vi veskuldabrfi er lutu a tilfrslu aflahlutdeildar en eim var fjrh veskuldabrfsins einungis tilgreind hinum erlendu gjaldmilum. ann 29. janar 2013 gaf sknaraili t veskuldabrf nr. Y, upphaflega a fjrh kr. 14.040.000. Andviri brfsins var rstafa inn veskuldabrf nr. X. 10. gr. veskuldabrfsins var svohljandi kvi: Komi til frekari endurtreiknings hinu uppgera lni sem leii til ess a lntaki eignist frekari krfur bankann um endurgreislu, skal andviri hennar rstafa til lkkunar skuldabrfi essu. Me brfi, dags. 2. nvember 2011, tilkynnti varnaraili a a vri mat bankans a umrtt veskuldabrf fli sr lgmta gengistryggingu. Jafnframt tilkynnti varnaraili a hann hafi kvei a endurreikna lni samkvmt kvum laga fr desember 2010 um breytingu lgum 38/2001, .e. mia vi lgstu vertryggu vexti sem Selabanki slands birti samkvmt 10. gr. laga nr. 38/2001. treikningurinn leiddi til ess a hfustll veskuldabrfsins lkkai r kr. 28.806.367 kr. 17. 550.109.

Me brfi, dags. 17. jl 2013 tilkynnti varnaraili sknaraila a bankinn hefi endurreikna veskuldabrf nr. X umfram skyldu, sbr. brf bankans fr 2. nvember 2011. ljsi sari dmafordma Hstarttar, sem rakin eru brfinu, telji bankinn a lni hafi raun veri erlent ln en ekki gengistryggt ln. Hann myndi v ekki leirtta lni grundvelli sjnarmia um fullnaarkvittanir og staa lnsins yri breytt.


Sknaraili krefst ess a viurkennt veri a varnaraila beri a endurreikna ln nr. Y, ur nr. X, samrmi vi dma Hstarttar slands um fullnaarkvittanir og lkki hfustl lns nr. Y kjlfari samrmi vi endurtreikning lnsins. Sknaraili kvartar yfir afstu varnaraila sem fram hafi komi brfi bankans dags. 9. janar 2015, ar sem sknaraila var neita um endurtreikning lni eirra samrmi vi dma Hstarttar um fullnaarkvittanir. Sknaraili mtmlir eim skilningi varnaraila a ekki s um lgmtt gengistryggt ln a ra. Byggir flagi v a varnaraili s bundinn vi fyrri afstu sna um a um lgmtt gengistryggt ln s a ra og v veri bankinn a fara eftir dmum Hstarttar um gildi fullnaarkvittana og endurreikna ofgreiddar greislur til lkkunar umrddu lni. Eins og raki s brfi sknaraila dags. 1. desember 2014 hafi sknaraili aldrei fengi gjaldeyri snar hendur n hafi hann keypt gjaldeyri honum a vitandi. Varnaraili eigi ekki n hafi hann nokkurn tman tt gjaldeyrisreikning og hafi aldrei ska eftir erlendu lni. takt vi a sem hafi gerst markai eim tma sem lni hafi veri teki hafi sknaraili ntt sr fjrmlaafur sem bankar buu markai eim tma, .e. gengistrygg ln sem sar kom ljs, a var lgleg fjrmlaafur. Sknaraili bendur a allar greislur af umrddu lni hafi


19

veri greiddar slenskum krnum og hafi krnureikningurinn veri skuldfrur fyrir greislum af lninu. Lni hafi veri greitt t slenskum krnum. Erlendar myntir hafi aldrei fari um hendur sknaraila n nokkurn reikning hans eigu. a s a mati sknaraila alls ekki s afdrttarlaust a vallt s skrlega vsa til mynta heiti lnssamnings hans og viaukum vi hann og ekki geti ar um jafnviri lnsins slenskum krnum. Um a s m.a. vitna brfi sknaraila fr 1. desember 2014.

fyrrgreindu brfi varnaraila hafi veri byggt a dmum Hstarttar hafi komi fram a miklu mli skipti hvernig oralag lnasamnings hafi veri htta sem og viaukum vi . Sknaraili telur a a eitt og sr skipti hinsvegar ekki llu mli. A mati Hstarttar veri einnig a horfa til annarra tta eins og efnda auka og aalskyldna og hvort gjaldeyrir skipti raunverulega um hendur. Sknaraili telur ljst a um mlamyndagerning hafi veri a ra ar sem hvorki hafi veri eftir ska eftir erlendu lni ea tlun lntaka a taka erlent ln. Lntaki hafi ntt sr lnaafur sem boi var, .e. gengistryggt ln, sem sar hafi veri dmt lgleg af Hstartti.

Sknaraili bendir flagi hafi engu ri um form ea efni samningsins. Hvtt veri ekki svart a s kalla svart. Horfa veri til ess a hvernig samningurinn og viauki vi hann su annarsvegar og hvernig hann hafi veri efndur og hvernig raunveruleikinn hafi veri hinsvegar. Ljst megi vera a ekki s unnt a tlka dma Hstarttar lei a einungis oralag lnasamningum ri llu um tlkun eirra. Ef svo vri hefi hstirttur sett fram nja reglu sem rutt hefi rum skringum og fyllingarreglum samningarttar r vegi.

Sknaraili bendir jafnframt a tilgreiningar viaukum og lnasamningi hafi ekki veri eins skrar og fram hafi komi svari varnaraila, srstaklega s rtt a benda eftirfarandi atrii:

1) Ef a um erlent ln hefi veri a ra, ttu a liggja fyrir kaupntur fyrir erlendum gjaldeyri sem sni fram a vi tku lnsins hafi bankinn ea forveri hans keypt umrddan gjaldeyri sta eirra krna sem sknaraili hafi fengi hendur vi tborgun skuldabrfsins. Ef ekki s ljst a um mlamyndagerning hafi veri a ra og gengistryggt ln. Slkar kaupntur hefu veri fyrsta vsbending um a um erlent ln hefi veri a ra, r hefu ekki ngt einar og sr.

2) Sknaraili vsar til ess a yfirliti yfir umrtt ln hafi komi fram a staa ess vri einungis reiknu slenskum krnum. Hafi komi fram skjalinu a slenska krnan vri vimiunarmynt lnsins sem sni a lni s gengistryggt en ekki erlent ln.

3) Sknaraili telur a kvittun fyrir greislu inn hi gengistryggalna sni a ljst s a eins og vallt hafi veri greitt af lninu krnum en aldrei hafi veri keyptur gjaldeyrir. Sknaraili hafi alla veganna aldrei s slkar kaupntur.

4) Sknaraili bendir jafnframt a millifrslur sni a vallt hafi veri greitt af lninu beint af krnureikningi hans og hafi flagi aldrei fengi neinar ntur fyrir v a keyptur hafi veri gjaldeyrir til a greia af lninu, sem vri augljslega fyrir hendi ef um hefi veri a ra erlent ln en ekki gengistryggt ln.

5) hafi uppgefnar fjrhir lnsins veri slenskum krnum auk hinna erlendur mynta sem lni hafi veri tengt vi.

6) Sknaraili bendir a skuldskeytingu vegna lnsins fr 20. aprl 2007 hafi auk tilgreiningu til hfustls lnsins myntum veri tilgreind fjrh lnsins slenskum krnum.

7) Jafnframt bendir sknaraili a srstaklega hafi veri vitna til viauka vi veskuldabrfi, dags. 29. mars 2009 en ar sagi: Skuldari skar eftir og sparisjurinn Keflavk hefur samykkt a gera breytingu myntsamsetningu


20

skuldabrfsins a sta ess a miast vi jafnviri slenskra krna ofangreindum mynt/myntum og tilgreindum hlutfllum skal fjrh framvegis miast vi evrur 100% EUR. Ennfremur s ljst a vitna hafi tt til upphaflegu fjrharinnar slenskum krnum en nkvm tilgreining til fjrharinnar hafi falli niur vi ger viaukans. Af essu s ljst a skuldareigandi sjlfur hafi liti svo , sem stafest hafi veri me brfi varnaraila, a um gengistryggt ln hafi veri a ra og oralagi um jafnviri slenskum krnum einfaldlega stafesti a sem ll nnur atvik mlsins beri me sr.

8) Loks bendir sknaraili a fjrmlastofnun sem hafi sent flaginu tilkynningu ess efnis a hn hafi komist a eirri niurstu a ln ess vri lglegt gengistryggt ln, geti ekki fr sjnarhli laga og eirrar byrgar sem lagar su hendur fjrmlastofnunum, sar kvei a ekki hafi veri um lglegt ln a ra. Fyrri kvrun veri a standa og gilda alla lei. annig a s kvrun a flokka lni sem lglegt ln hafi a fr me sr a varnaraili veri a endurreikna lni alla lei og t fr dmum um fullnaarkvittanir. Ef varnaraili kmist upp me httsemi a geta mist dregi r ea btt vi skyldur vru neytendur og lnatakar harla venjulegri stu. Fyrri afstaa hans til umrdds lns veri einfaldlega a standa me eim lgfylgjum sem a v leia.

Hva varar athugasemdir varnaraila bendir sknaraili a umrddu brfi varnaraila fr 2. nvember 2011 hafi ekki veri gerur neinn fyrirvari um a bankinn gti sar breytt flokkun sinni umrddu lni. Varnaraili hafi kosi a gera enga slka fyrirvara og veri v a bera hallan af v. Samkvmt meginreglum samningarttarins s brf varnaraila fr 2. nvember 2011 kv sem beint hafi veri til sknaraila einhlia af varnaraila og skapa rtt sknaraila til handa. kvin hafi veri n fyrirvara og afturkallanleg af eim skum. Ekki einungis hafi brf varnaraila skapa rtt hj sknaraila heldur hafi brfi byggt upp rttmtar vntingar um endurreikning lninu samrmi vi fordmisgildi dms nr. 600/2011. brfi varnaraila segi Bankinn er a meta fordmisgildi dms nr. 600/2011 og liggur s niurstaa ekki fyrir. Ef niurstaan verur a lni falli undir fordmi dmsins verur essi endurreikningur leirttur samrmi vi a. Sknaraili telur ljst a varnaraili hafi sjlfur sagt a lni yri endurreikna ef lni flli undir fordmi dms 600/2011, sem a hefi gert ef bankinn hefi ekki sar skipt um skoun um lgmti lnsins. v hafi varnaraili einfaldlega ur tilkynnt sknaraila a lni yri endurreikna. N afstaa varnaraila til lns sknaraila hafi ekki veri tilkynnt fyrr en me brfi bankans ann 17. jl 2013 ea 20 mnuum sar. Ljst megi vera a undir engum kringumstum geti lnastofnun haga sr ennan htt. 20 mnui hafi sknaraili bei endurreiknings grundvelli dms Hstarttar mli 600/2011.

Sknaraili telur a essu ljsi megi velta fyrir sr rttarryggissjnarmium og hefbundnum reglum um tlkun skrra samningskva egar annarsvegar eigist vi srfringar ea stofnanir me srfriekkingu tilteknu svii og hinsvegar leikmenn. Ef niurstaa krunefndarinnar yri lei a sknaraila vri tali heimilt a senda t tilkynningar til lntaka um flokkun lna eirra n fyrirvara en san breyta flokkuninni eim hag eftir 20 mnui egar vikomandi hafi eim tma last rttmtar vntingar um endurreikning megi velta fyrir sr hvernig viskiptamenn banka almennt eigi a geta treyst bankakerfinu. Leggja veri skyldu herar lnastofnana a au brf sem au sendi t su a efni til rtt og ekki su settir fram fyrirvarar eim su au n fyrirvara og haldi a efni til. Ef mistk su ger su au leirtt innan elilegs tma og egar kvrun liggi fyrir um eli rttinda lntaka s ekki hgt a breyta henni sar lntaka til tjns.


21

Sknaraili vsar enn fremur til ess a varnaraili geti ekki upp sitt einsdmi kvei, eftir a hafa gefi t yfirlsingu um a um vri a ra lgmtt gengistryggt ln og gefi sjlfur t a lni veri endurtreikna me hlisjn af dmi 600/2011, kvei a ekki s um lgmtt gengistryggt ln a ra og hafna endurtreikningi. Varnaraili s bundinn af fyrri kvrun sinni og kv sem hann hafi beint a sknaraila. Afturkllun hans kvrun sem hann hafi teki 20 mnuum ur fi ekki staist hvorki t fr eim sjnarmium sem beita veri varnaraila sem lnastofnun ea t fr almennum reglum samningarttarins. Varandi gildi yfirlsinga banka essum efnum vsar varnaraili til dms Hstarttar mli nr. 156/2011. Dmurinn sni fram a varnaraili geti undir engum kringumstum afturkalla kvrun sna um flokkun lns sknaraila ea gangi bak ora sinna um ur lofaan endurreikning. Sknaraili hafnar llum rkum varnaraila ess efnis a ekki su fyrir hendi skilyri til a vkja fr meginreglunni um rtt krfuhafa til vibtargreislna. Byggir flagi v a ll skilyri su til ess a taka til greina sjnarmi um fullnaarkvittun fr hendi sknaraili og eigi v varnaraili ekki rtt frekari greislu vegna vaxta fyrir lina t. Hafi varnaraili ekki lagt fram nein ggn ea vsa til fullngjandi lagasjnarmia sem leia til annarrar niurstu. Hva varar eli lnsins sjlfs trekar sknaraili a aldrei hafi tt sr sta viskipti me gjaldeyri vegna lntkunnar ea greislu af afborgunum lninu. Sknaraili hafi ekki tt gjaldeyrisreikning essum tma og aldrei hafi hann keypt gjaldeyri til ess a greia af lninu. Allt uppgjr lnsins hafi fari fram slenskum krnum. Megi v samhengi benda dm Hstarttar fr 14. febrar 2011 mli nr. 604/2010. Sknaraili telur a eir dmar sem varnaraili hafi vsa til hafi ekki ingu vi rlausn ess mls ar sem eim skuldabrfum sem ar hafi veri deilt um hafi veri gerur skilnaur um a greia skyldi af brfunum me slenskum krnum. Slkur skilnaur hafi ekki veri skuldabrfi sknaraila. Sknaraili hafi hinsvegar aldrei veri krafinn um erlendar myntir vi greislur af lninu, og hafi varnaraili ekki snt fram anna en a allar greislur kringum skuldabrfi hafi tt sr sta slenskum krnum. Sknaraili bendir a varnaraili, sem srfringur svii fjrmlagerninga, geti ekki bori fyrir sig a ar sem hann hafi endurtreikna lni ur, beri honum ekki skylda til ess a gera a grundvelli fullnaarkvittana. rtt fyrir a komist yri a eirri niurstu a um lgmtt ln hafi veri a ra, geti varnaraili ekki hafna v a endurtreikna lni grundvelli fullnaarkvittana vegna lgvillu sinnar ur. a s ekki sknaraila a bera byrg mistkum varnaraila ef svo beri undir og eigi sknaraili sklausan rtt til ess a lni veri endurtreikna samrmi vi dma Hstarttar. Hva varar rkstuning varnaraila ess efnis a ekki hafi veri um lgmtt gengistryggt ln a ra og v hafi dmar Hstarttar mlum nr. 600/2011, 464/2012 og 50/2013 ekki fordmisgildi og bendir sknaraili enn a varnaraili hafi ur kvei um a um lgmtt ln hafi veri a ra og s hann bundinn vi afstu sna. Varnaraili hafi me brfi snu 2. nvember 2011 byggt um rttmtar vntingar sknaraila ess efnis a um lgmtt gengistryggt ln vri a ra. Hstirttur hafi dmum snum tali a rttmtar vntingar teljist til eignar. Megi til a mynda benda dm Hstarttar mli nr. 48/2004 ar sem Hstirttur fjalli um rttmtar vntingar. Af framangreindu s v ljst a varnaraila beri a endurtreikna ln sknaraila.


22


Varnaraili krefst ess a krfu sknaraila veri hafna. a er afstaa varnaraila a veskuldabrf nr. X s skuldbinding erlendum

myntum. Varnaraili bendir a dmum snum um hvort skuldbinding s um ln erlendri mynt ea slenskum krnum bundi gengi erlendrar myntar hafi Hstirttur fyrst og fremst lagt til grundvallar skringu formi og meginefni eirra gerninga sem liggja til grundvallar skuldbindingunni, sbr. m.a. dma Hstarttar fr 23. nvember 2011 mlum nr. 551/2011 og 552/2011 og fr 16. ma 2013 mli nr. 757/2012. v sambandi skipti einkum mli hvernig sjlf skuldbindingin s tilgreind eim. dmafordmum Hstarttar komi fram a vi rlausn v hvort a um gilt ln erlendum gjaldmili s a ra ea lgmtt gengistryggt ln slenskum krnum s fyrst a lta til heitis skuldabrfsins sem deilt s um, tilgreiningu lnsfjrhar og hvort a vaxtakjr su samrmi vi a um erlent ln s a ra sbr. m.a dm Hstarttar fr 7. jn 2012 mli nr. 524/2011.

Varnaraili telur a um hafi veri a ra skuld reista veskuldabrfi sem samkvmt yfirskrift ess hafi veri erlendum gjaldmilum ar sem fjrh skuldarinnar hafi veri skrlega tilgreind tveimur erlendum myntum. Vextir af lninu hafi veri tilgreindir Libor vextir af hinum tilgreindu fjrhum samt fstu vaxtalagi. hafi fjrh skuldarinnar skilmlabreytingum veskuldabrfsins veri tilgreind hinum erlendu gjaldmilum en jafnvirisfjrhar slenskum krnum ekki geti. Form og efni veskuldabrfsins hafi v tvrtt bori me sr a um vri a ra ln hinum tilgreindu erlendu myntum. vsar varnaraili jafnframt til ess a af dmum Hstarttar, m.a. fr 7. jn 2012 mli nr. 524/2011 og fr 5. desember 2013 mli nr. 446/2013, veri ri a ekki skipti mli tt greislur fari fram slenskum krnum egar skrt komi fram skuldaskjali a skuldin s erlendri mynt.

hafnar varnaraili v a leirtta skuli endurtreikning grundvelli fullnaarkvittana og vsar v sambandi til ess a endurtreikningur varnaraila lni sknaraila oktber 2011 hafi leitt til ess a sknaraili fkk niurfelldar kr. 11.256.258 af hfustl lgmtu erlendu lni. Varnaraili hafi ekki innheimt krfu. Samkvmt v hefi endurtreikningurinn leitt til lakari stu varnaraila sem krfuhafa. Jafnamt vsar varnaraili til ess a varnaraili telji a tilviki sknaraila hafi ekki veri um vibtarkrfu vegna vaxta fyrir lina t a ra heldur niurfellingu hluta lns vegna lgvillu sem ailar voru . v eigi meginreglan um vibtargreislu og undantekningar fr henni vegna fullnaarkvittana ekki vi. Varnaraili telur v a sannarlega hafi veri um skuldbindingu erlendri mynt a ra. kvi VI. kafla laga nr. 38/2011 um vexti og vertryggingu eigi v ekki vi enda s ekki um a ra vertryggingu samningsfjrharinnar skilningi VI. kafla laganna. Vsist ar einkum til 1. mgr. 13. gr. laganna. Varnaraili bendir a lg nr. 38/2001 hafi ekki a geyma skilgreiningu v hva skuli teljast vera skuldbinding um lnsf slenskum krnum. Af v leii a tlka veri skuldbindingu aila hvert og eitt skipti samkvmt fyrirliggjandi samningi og oralagi hans. Vi tlkun veri a horfa til grundvallarreglu samningarttar um samningsfrelsi aila, en af henni leii m.a. a allar takmarkanir fr henni veri a tlka rngt. hafi v veri slegi fstu af Hstartti a vi etta mat urfi fyrst og fremst a lta til form ess gernings sem liggi til grundvallar skuldbindingunni. Hafi rtturinn lagt herslu a hr skipti einkum mli hvernig sjlf skuldbindingin hafi veri tilgreind vikomandi lggerningi. Hafi lnsfjrh veri tilgreind forsu lnssamningshafi Hstirttur annig tali a eir samningar su um skuldbindingar erlendri mynt, sbr. ofangreinda dma. Hafi formskilyrinu ekki veri fullngt annig a lnasamningi


23

ea skuldabrfi s geti um lnsfjrhina sem jafnviri slenskra krna og aeins geti um hlutfll hinna erlendu mynta hafi Hstirttur horft til ess hvernig ailar samningsins efndu samningsskyldur snar. veskuldabrfi nr. X hafi fjrh lnsins veri tilgreind hinum erlendu myntum, .e. JPY 18.230.000 og EUR 139.000. v hafi ekki urft ekki a horfa til ess hvernig ailar samningsins efndu samningsskyldur snar heldur feli formi sr a um hafi veri a ra skuldbindingu erlendum myntum. Varnaraili byggir samkvmt framangreindu v a sannanlega s um a ra skuldbindingu erlendum myntum. essu samhengi leggi varnaraili herslu a fyrirsgn veskuldabrfsins segi a a s Veskuldabrf erlendum myntum/mynteiningum. Lnsfjrhin hafi veri tilgreind erlendum myntum og hafi jafnviri hennar slenskum krnum hvergi veri tilgreint. hafi hin erlenda lnsfjrh veri tilgreind s sama vi tgreislu lnsins og veskuldabrfinu, auk ess sem gengi fjrharinnar hafi veri srstaklega tilgreint. Ennfremur hafi fjrh skuldarinnar skilmlabreytingum, dags. 23. desember 2008, 29. mars 2009, 29. jn 2009 og 4. febrar 2011, veri tilgreind hinum erlendu gjaldmilum en jafnvirisfjrhar slenskum krnum ekki geti. Varnaraili telur v framangreint vera tvrtt til marks um a lnveitingin hafi veri erlendum myntum. egar af eirri stu eigi reglur laga nr. 38/2001 um heimildir til vertryggingar lnsfjr slenskum krnum ekki vi. Hva varar einstakar mlsstur sknaraila mtmlir varnaraili srstaklega sem rngum og snnuum hvers konar mlsstum um a kvi veskuldabrfsins, sem beri ess augljslega merki a um erlenda lnsskuldbindingu hafi veri a ra til mlamynda og til ess eins a kla lggerninginn ann bning a um erlent ln hafi veri a ra. Jafnframt bendir varnaraili a sknaraila og B, hafi veri lfa lagi a gera athugasemdir vi efni veskuldabrfsins strax upphafi, . m. vi skuldskeytinguna ann 20. aprl 2007, ef flgin tldu a efni ea form veskuldabrfsins vri ekki samrmi vi lnslofori ea vntingar eirra og skir um efni samningsins. a hafi au hinsvegar ekki gert og v telur varnaraili a ll ggn mlsins renni stoum undir a a B hafi ska eftir lni erlendri mynt og fengi sk sna uppfyllta. Sari tma atvik hafi hinsvegar leitt til ess a kvrun B, og sknaraila a taka vi skyldum skuldara aprl 2007, hefur reynst flgunum hagsst en v veri au a bera sjlf byrg. Varnaraili mtmlir eim rkum sknaraila a veskuldabrfinu komi fram a ISK s vimiunarmynt lnsins sem sni a lni s gengistryggt en ekki erlent ln. Varnaraili bendir a umrtt fylgiskjal B sni stu lnsins m.v. 21. nvember 2011 sem hafi veri eftir endurtreikning lnsins sem mia hafi vi 20. oktber 2011, en eftirstvar eftir endurtreiknings lns hafi mynda njan hfustl slenskum krnum. Hva varar au rk sknaraila a skv. kvittun fyrir greislu afborgana hafi flagi vallt greitt af lninu krnum en aldrei keypt gjaldeyri bendir varnaraili a umrdd kvittun fyrir greislu s fr 16. oktber 2012 og v eftir a endurtreikningur lnsins hafi fari fram ann 20. oktber 2011, sbr. a sem framan er raki. Hva varar au rk sknaraila a arar kvittanir fyrir greislu afborgana sni a vallt hafi veri greitt af lninu beint af krnureikningi hans og a flagi hafi aldrei fengi neinar ntur fyrir v a keyptur hafi veri gjaldeyrir til a greia af lninu, sem vri hendi ef um erlent ln vri a ra en ekki gengistryggt ln mtmlir varnaraili eim.Varnaraili bendir a umrddar kvittanir hafi veri fr v fyrir 20. aprl 2007 en hafi sknaraili teki yfir skuldbindingar fyrri lntaka. v geti r ekki haft ingar mlinu. essu sambandi vsar varnaraili til dms Hstarttar fr 12. febrar 2015 mli nr. 369/2014 en dmi Hstarttar komi fram a ar sem


24

eftirstvar lnssamnings hefur veri tilgreindar erlendum myntum egar H hf. gekkst undir viauka vi samninginn, vri skuldbindingin erlendum gjaldmilum. Skipti ekki mli hvernig stai hafi veri a efndum samningsins ur en H hf. gekkst undir hann me viaukanum. Varnaraili bendir einnig a fram lagar greislukvittanir og upplsingar um stu lna sna a upphir JPY og EUR hafi vallt veri tilgreindar fram a endurtreikningi lnsins. Enda tt sknaraili hafi greitt slenskar krnur gjalddgum skuldabrfsins hafi s fjrh svara hverju sinni til andviris hinna erlendu mynta. reynd, .e. uppgjrlegu tilliti, hafi sknaraili keypt hverjum gjalddaga lnsins erlendrar myntir fyrir slenskar krnur. Hva sem essu li s ljst a lnsskuldbindingin sem slk hafi eftir sem ur veri erlendri mynt, en ekki slenskum krnum. Varnaraili telur einsnt a skuldskeytingunni hafi lnsfjrhin veri tilgreind hinum erlendu myntum. hafi uppgreisluvermti lnsins m.v. 16. aprl 2007 veri geti slenskum krnum. hinn bginn hafi ekki veri geti um lnsfjrhina umrddu skjali sem jafnviri slenskra krna en vri einungis geti um hlutfll hinna erlendu mynta. Svo s ekki, heldur hafi lnsfjrhin veri tilgreind hinum erlendu myntum. Hva varar mlsstu sknaraila sem byggi viauka vi skuldabrfi fr mars 2009 bendir varnaraili a hfustl lnsfjrharinnar hafi hvergi veri geti slenskum krnum umrddu skjali. s hvergi geti um hlutfll myntanna EUR og JPY fyrir umrdda myntbreytingu heldur hafi lnsfjrhin veri tilgreind hinum erlendum myntum. ar sem veri hafi veri a breyta myntsamsetningu veskuldabrfsins 100% EUR hafi hlutfalls ess hinn bginn veri geti. s ess geti a nr hfustll skuldabrfsins hafi veri fr undirritun viaukans EUR 180.594. v hafnar varnaraili v a oralag um jafnviri slenskum krnum einfaldlega stafesti ar sem ll nnur atvik mlsins beri me sr, .e. a um gengistryggt ln hafi veri a ra. tilefni af v a sknaraili byggi v a varnaraili s bundinn vi fyrri afstu sna um a um lglegt gengistryggt ln hafi veri a ra og v veri bankinn a fara eftir dmum Hstarttar um gildi fullnaarkvittna og endurreikna ofgreiddar greislur til lkkunar umrddu lni tekur varnaraili fram a bankinn hefi tilkynnt sknaraila a a vri mat bankans a umrtt veskuldabrf fli sr lgmta gengistryggingu. Byggist s afstaa bankans meal annars niurstu dms Hstarttar fr 9, jn 2011 mli nr. 155/2011. Taldi bankinn a sna yrfti fram erlendar myntir hefu skipt um hendur til a um erlent ln gti veri a ra. Sar, ea eftir endurtreikning lnsins, hafi falli dmar Hstartti sem skru frekar hvaa ln vru gengistrygg me lgmtum htti og hvaa ln vru erlend ln. dmum Hstarttar fr 7. jn 2012 mli nr. 534/2011 og fr 11. jn 2012 mli nr. 332/2012 hafi Hstirttur meal annars komist a eirri niurstu a ln ar sem hfustll vri tiltekinn erlendri mynt vri erlent ln. Bankinn hefi ur kvei a endurreikna lni samkvmt kvum laga nr. 151/2010, a er mia vi lgstu vertryggu vexti sem Selabanki slands birti samkvmt 10. gr. laga nr. 38/2001. treikningurinn hefi leitt til ess a hfustll veskuldabrfsins lkkai r kr. 28.806.367 kr. 17.550.109. Sknaraili hafi v fengi niurfelldar kr. 11.256.258 af hfustl lgmts erlends lns. Varnaraili hafi kvei a innheimta ekki krfu og lni v haldist breytt. Sknaraili njti v framangreinds misskilnings. Samkvmt framangreindu hafi endurtreikningurinn leitt til lakari stu varnaraila sem krfuhafa. Varnaraili telur a tilviki sknaraila hafi ekki veri um vibtarkrfu bankans a ra vegna vaxta fyrir lina t heldur niurfellingu hluta lns vegna eirrar lgvillu sem ailar hafi veri . Varnaraili telur v a meginreglan um rtt krfuhafa til


25

vibtargreislu og undantekningar fr henni vegna fullnaarkvittana eigi ekki vi mlinu. ar sem endurtreikningur lnsins hafi veri reynd umfram skyldu geti sknaraili ekki tt neinn rtt til lkkunar lni nr. Y sem nota var til a gera ln nr. X upp. Beri v a hafna krfu sknaraila. Telji rskurarnefndin hinsvegar a meginreglan um vibtargreislu eigi vi mli sknaraila og ar me komi til skounar hugsanlegar undantekningar fr henni vegna fullnaarkvittana telur varnaraili skilyrum til a vkja fr meginreglunni hafi ekki veri fullngt mli sknaraila. kenningum slenskra og norrnna frimanna hafa veri nefnd rj skilyri fyrir v a hafna rtti krfuhafa til vibtargreislu. fyrsta lagi urfi skuldari a hafa veri gri tr er hann efndi skuld sna aeins a hluta. ru lagi a villa skuldara veri einkum rakin til krfuhafa, mist annig a httsemi skuldara s afleiing af mistkum krfuhafa ea vafi leiki af rum stum um fjrh krfu. llu falli su astur me eim htti a nrtkara s a krfuhafi beri byrg og httu ar af. kenningum frimanna hafi v ennfremur veri haldi fram essu samhengi a mla megi gegn v a fallast krfu um vibtargreislu egar villa um fjrh krfunnar stafi af rangri lagatlkun. rija lagi a mistkin hafi ekki uppgtvast egar sta og au egar leirtt me vibtarkrfu af hlfu krfuhafa. Ef framangreindum skilyrum hafi veri fullngt yki annig koma til lita a hafna rtti krfuhafa til vibtargreislu r hendi skuldara, sbr. til hlisjnar Valgerur Slnes: Um rtt krfuhafa til vibtargreislu og ing fullnaarkvittana. jarspegillinn 2012, bls. 2-3. Sj einnig til hlisjnar Benedikt Bogason: Rttur krfuhafa til vibtargreislu og fullnaarkvittun. Tmarit lgfringa, 2. hefti 2013, bls. 122-126 og 129-135. Varnaraili bendir a dmum Hstarttar fr 15. febrar 2012 mli 600/2011, 18. oktber 2012 mli nr. 464/2012 og 30. ma 2013 50/2013 hafi reynt hvort krfuhafi gti eftir almennum reglum krfurttar krafi skuldara um vibtargreislur vegna mismunar umsmdum vxtum, sem hann hafi egar greitt af lni slenskum krnum me lgmtu kvu um gengisvimiun, og eim vxtum sem Selabanki slands kveur samkvmt 4. gr. laga nr. 38/2001. Niurstaa Hstarttar framangreindum mlum hafi veri s a umrddum krfuhfum hafi veri heimilt a reikna sr vibtarvexti vi endurreikning lnanna fyrir lina t, en um hafi veri a ra lgmt gengistrygg ln. mlunum hafi mtt rekja villu skuldara til mistaka krfuhafa og hinar rngu fjrhir hafi veri a rekja til ess a lagakvi hafi veri tlku rangan htt. hafi skuldarar veri gri tr um fullnaargreislu hverju sinni, auk ess sem mistkin hefi ekki veri leirtt egar sta. Varnaraili telur a mli v sem hr s til umru s hinn bginn um lgmtt erlent ln a ra. tilviki sknaraila hafi enn fremur hvorki veri um rangan lagaskilning a ra n eftir atvikum mistk sem rakin veri til varnaraila. ljsi essa su ekki fyrir hendi skilyri til a vkja fr meginreglunni um rtt krfuhafa til vibtargreislu. Framangreindu til vibtar vsar varnaraili til ess a dmstlar hafi ekki fallist a fordmi dma Hstarttar fr 15. febrar 2012 mli nr. 600/2011, fr 18. oktber 2012 mli nr. 464/2012 og fr 30. ma 2013 mli nr. 50/2013 eigi vi um lgmt erlend ln sem hefi veri endurreiknu grundvelli kvis X til brabirga, sbr. 18. gr. laga nr. 38/2001 um vexti og vertryggingu, sbr. m.a. dm Hrasdm Reykjavkur fr 19. desember 2014 mli E-4761/2013. Telur varnaraili smu sjnarmi eigi vi tilviki sknaraila. Me vsan til alls framangreinds su ekki forsendur til a vera vi krfu sknaraila. Beri v a hafna krfunni.


26

V. Niurstaa.

greiningur aila ltur a v hvort varnaraila beri a endurreikna ln sem sknaraili gaf t til varnaraila samrmi vi dma Hstarttar slands um fullnaarkvittanir og lkka kjlfari hfustl lnsins kjlfari samrmi vi endurtreikning lnsins. Vi mat v hvort um gilt ln erlendum gjaldmilum hafi veri a ra ea lgmtt gengistryggt ln slenskum krnum er rskurarnefndin bundin af lgum og dmaframkvmd sambrilegum mlum. samrmi vi au vimi sem fram hafa komi dmum Hstarttar er fyrst a lta til heitis lnasamningsins nr. X sem gerur var upp me lnasamningi nr. Y, en fyrirsgn hans er Lnasamningur erlendum myntum/mynteiningum. ru lagi a lnsfjrhin er samkvmt oralagi lnssamningsins tilgreind erlendum gjaldmili, japnsku jeni og evrum. rija lagi eru vextir samkvmt skuldabrfinu til samrmi vi a a um erlent ln s a ra tilgreindir LIBOR vextir. fjra lagi er til skilmlabreytinga lnssamnings a lta ar sem fjrh skuldarinnar hafi vallt veri tilgreind hinum erlendu gjaldmilum. Form og efni veskuldabrfsins bar v tvrtt me sr a um vri a ra ln hinum tilgreindu erlendu myntum. Er a mat nefndarinnar a athugasemdir sknaraila um hvernig stai var a efndum og nnur atrii sem hann hefur teflt fram, geti ljsi dmaframkvmdar ekki hrfla vi eirri niurstu a um s a ra lglegt ln erlendri mynt. ur en leibeinandi dmar Hstarttar, sem meal annars er byggt hr, hfu falli tilkynnti varnaraili brfi dags. 2. nvember 2011 a a vri mat bankans a umrtt veskuldabrf fli sr lgmta gengistryggingu. Kemur v til skounar hvort a hvort a varnaraili s bundinn eirri yfirlsingu sinni. Yfirlsing bankans kom til vegna niurstu dms Hstarttar mli nr. 155/2011. Sar, ea eftir endurtreikning lnsins, fllu hinsvegar dmar Hstartti sem skru frekar hvaa ln vru gengistrygg me lgmtum htti og hvaa ln vru erlend ln. egar hinir sari dmar fllu hafi varnaraili ur endurreikna lni samkvmt kvum laga nr. 151/2010, a er mia vi lgstu vertryggu vexti sem Selabanki slands birti samkvmt 10. gr. laga nr. 38/2001. treikningurinn leiddi til ess a hfustll veskuldabrfsins lkkai r kr. 28.806.367 kr. 17.550.109 kr. Sknaraili fkk v niurfelldar kr. 11.256.258 af hfustl lgmts erlends lns. Sknaraili naut v gs af eirri villu sem ailar, ea a.m.k. varnaraili, voru essu tmamarki. Ekki verur tali a sknaraili geti byggt rtt til enn frekari lkkunar lnsins essari villu. Verur hr heldur ekki horft fram hj v a texta ess brfs sem varnaraili sendi sknaraila um afstu sna og endurtreikninginn, kemur srstaklega fram a veri s a meta fordmisgildi sari dms Hstarttar nr. 600/2011 varandi frekari endurtreikning lnsins. arf sknaraili, eins og varnaraili, a sta v a stareyndir mlsins ri niurstu um a hvort skylt s a taka fjrskipti aila upp njan leik, en ekki s rangi skilningur sem varnaraili byggi fyrri endurtreikning sinn .

Ber v a hafna krfu sknaraila um frekari endurreikning lns nr. X

r s k u r a r o r : Krfu sknaraila, A hendur varnaraila, F, um frekari endurreikning lns nr. XF, er hafna.

Reykjavk, 19. jn 2015. Haukur Gumundsson

Geir Arnar Marelsson Jhann Tmas Sigursson Hildigunnur Hafsteinsdttir Unnur Erla Jnsdttir


27



Fyrir er teki ml nr. 5/2015: A

gegn F og kveinn upp svohljandi

r s k u r u r :

I. Mlsmefer.


Mli barst rskurarnefndinni dags. 27. janar 2015, me kvrtun sknaraila, dags. 18. janar 2015. Me tlvupsti nefndarinnar, dags. 30. janar 2015, var kvrtunin send varnaraila og honum gefinn kostur a tj sig um hana og skra sjnarmi sn. Svr varnaraila brust me brfi dags. 23. febrar 2015. Var brfi sent sknaraila, me tlvupsti nefndarinnar sama dag og honum gefinn kostur a koma framfri athugasemdum snum. Athugasemdir sknaraila brust me tlvupsti, dags. 8. mars 2015.

Mli var teki fyrir fundi nefndarinnar 15. ma 2015.

II. Mlsatvik.

Me kvrun umbosmanns skuldara dags. 16. gst 2011, var umskn sknaraila, A og maka hennar, B, samykkt um greislualgun grundvelli laga um greislualgun einstaklinga nr. 101/2010. Innkllun var birt Lgbirtingablai ann 7. og 14. september 2011. Varnaraili lsti remur krfum ann 22. september 2011. Sknaraili var tgefandi einni krfunni en maki sknaraila var tgefandi tveggja krafnanna.

Sknaraili og maki fengu samykktan greislualgunarsamning dags. 5. oktber 2012, sem kva um 70% eftirgjf samningskrafna. Samkvmt greislualgunarsamningnum var greislualgunartmabili tv r fr gildistku samningsins ea fr 5. oktber 2012 til 5. oktber 2014. Me umrddum samningi var m.a. samykkt af hlfu samningskrfuhafa a fella niur 70% samningskrafna vi lok greislualgunartmabils. V. kafla greislualgunarsamningsins er svofellt kvi um eftirstvar krafna varnaraila v tmamarki. F skuldbindur sig til ess a gjaldfella ekki eftirstvar krafna sinna lok greislualgunartmabilsins leiti skuldari eftir samningavirum vi krfuhafa tveimur mnuum fyrir lok greislualgunartmabils og a v tilskildu a samningar nist ur en greislualgunartmabili lkur. v felst m.a. a greislumeta skuldara og skulu afborgarnir af eftirstvum krafna vera samrmi vi greislugetu skuldara a teknu tilliti til heildarfjrhar eftirstva krafna hj llum krfuhfum..


28

Starfsmaur umbosmanns skuldara, sendi varnaraila, tlvupst dags. 2. september 2014, og skai eftir aukinni eftirgjf r 70% 100% af samningskrfum sknaraila, ar sem greislugeta hennar og maka vri neikv um kr. 73.884 og v gtu au ekki greitt af eftirstum samningskrfum.

Me tlvupsti dags. 15. september 2014, var beini um 100% niurfellingu hafna af varnaraila, ar sem varnaraili taldi a vermi virtist vera til staar vegna lnsins.

rum tlvupsti, dags. 14. nvember 2014, til sknaraila, taldi starfsmaur varnaraila, a samkvmt fyrirliggjandi ggnum vri ljst a ekkert vermi vri eign sknaraila, ar sem lnin fr balnasji og fasteignalni sem vri egar hvlandi eigninni, tkju allt vermi. Einnig hefi fjrnm veri gert eigninni og v vri ekki mguleiki a eiga vi ea skilmlabreyta fasteignalninu fyrr en fjrnmi vri gert upp.

Me tlvupsti, dags. 28. nvember 2014, skai umbosmaur skuldara aftur eftir v a varnaraili myndi endurskoa afstu sna og myndi veita sknaraila 100% eftirgjf af samningskrfum vegna neikvrar greislugetu, me tilliti til svars bankans, dags. 14. nvember 2014.

Me tlvupsti hafnai varnaraili v a endurskoa afstuna ar sem tali var a snum tma hefi veri gerur samningur um frgang skulda me milligngu Umbosmanns skuldara, sem sknaraili hafi gengi a og v vri ekki talin sta til frekari niurfellingar.

III.

Umkvrtunarefni. Sknaraili krefst ess a varnaraili felli niur krfur sknaraila og maka

vegna samnings um greislualgun og fari eftir fyrrgreindu kvi greislualgunarsamningi aila um eftirgjf samningskrafna vi lok greislualgunartmabils.

Undir linum Kvrtun kvrtunareyublai segir: Mlskotsaili, me asto fr umbosmanni skuldara, sndi F fram a hafa ekki greislugetu til a greia af eftirstum samningskrfum kjlfar greislualgunar me erindi dags. 02.09.2014. ska var eftir aukinni eftirgjf r 70% 100%. F hafnar beininni ann 15.09.2014.

Sknaraili telur sig ekki hafa greislugetu til a greia af eftirstum samningskrfum samkvmt greislumati fr Umbosmanni skuldara. Sknaraili telur a markmium greislualgunar hafi ekki veri n v markmiin su a gera sknaraila kleift a endurskipuleggja fjrml sn og koma jafnvgi milli skulda og greislugetu. Sknaraili telur ar a auki a varnaraili hafi ekki stai vi kvi samningsins, .e. a gjaldfella ekki eftirstvar krafna sinna lok greislualgunar-tmabilsins og a haga afborgununum af eftirstvum krafna samrmi vi greislugetu. Jafnframt hafi varnaraili synja aukinni eftirgjf samningskrafna, ar sem varnaraili hafi tali a vermi vri til staar eign sknaraila. egar sknaraili hafi sar leita til varnaraila hafi henni veri vsa fr ar sem varnaraili hafi tali a ekkert vermi vri til staar. Sknaraili telur a varnaraila s ekki heimilt a innheimta eftirstvar af krfum snum ar sem a ekki s veri a fara eftir fyrrgreindu samningskvi greislualgunarsamningsins. v krefst sknaraili ess a f r v skori hvort a varnaraila s heimilt a innheimta eftirstar krfur n ess a taka tillit til kvisins.


29


Varnaraili krefst ess aallega a krfu sknaraila veri vsa fr. Til vara krefst varnaraili ess a krfu sknaraila veri hafna. Varnaraili byggir aalkrfu sna annars vegar v a mlatilbnaur sknaraila s svo vanreifaur og ljs a erfitt s fyrir varnaraila a taka til varna. annig telur varnaraili a mlatilbnaur sknaraila s ekki samrmi vi e-li 1. mgr. 6. gr. og 7. gr. samykkta fyrir rskurarnefnd um viskipti vi fjrmlafyrirtki. Varnaraili telur a ekki liggi ljst fyrir hverju krafa sknaraila felst, ar sem annars vegar s ska eftir v a varnaraili fylgi eftir tilteknu kvi greislualgunarsamningi sknaraila um endurskipulagningu skulda en einnig s ska eftir aukinni eftirgjf r 70% 100% grundvelli neikvs greislumats. v s slkt samrmi krfuger og mlatilbnai a mli s a mati varnaraila ekki tkt til efnislegrar meferar. Jafnframt byggir varnaraili v a a s ekki hlutverk rskurarnefndar a kvea um niurfellingar eftirstva skulda grundvelli frjlsra samninga milli skuldara og krfuhafa eirra. Krafa varnaraila um eftirgjf r 70% 100% vari frjlsa samninga sknar- og varnaraila, og geti v ekki talist rttargreiningur skilningi a. liar 2. mgr. 3. gr. samykkta fyrir rskurarnefndinni og v hafi nefndin ekki rskurarvald um krfu. A llu ofangreindu virtu, telur varnaraili a mlatilbnaur sknaraila s svo handahfskenndur og ljs a vsa veri mlinu fr, sbr. urnefnda 6. gr. samykkta fyrir rskurarnefnd um viskipti vi fjrmlafyrirtki og 80. gr. laga um mefer einkamla nr. 91/1991. Einnig er krafist frvsunar ar sem s greiningur sem kvrtun sknaraila snr a, vari a hluta til viskipti vi ara aila en sknaraila essu mli en krfur hendur maka sknaraila heyri einnig undir greislualgunarsamning sknaraila. S v ljst a mlatilbnaur sknaraila byggi v a krfur milli varnaraila og rija aila veri felldar brott. Slk krfuger fari bga vi kvi samykkta fyrir rskurarnefnd um viskipti vi fjrmlafyrirtki og reglna um lgvara hagsmuni. Af eim skum beri a vsa mlinu fr rskurarnefnd sbr. m.a. rskurir nefndarinnar mli nr. 1/2010, 24/2010 og 138/2012, ar sem etta hafi veri stafest af hlfu rskurarnefndar. Af llu framangreindu s v ljst a kvrtun sknaraila uppfylli ekki au skilyri sem urfi a vera til staar til a nefndin geti teki mli til meferar samkvmt kvum samykkta fyrir rskurarnefnd um viskipti vi fjrmlafyrirtki. Af eim skum beri a vsa fr kvrtun sknaraila. Til vara krefst varnaraili ess a llum krfum sknaraila veri hafna. Varnaraili telur a skilja veri krfuger sknaraila lei a ska s eftir v a varnaraili eigi a fella niur r eftirstvar sem hvla sknaraila og maka hennar vi lok greislualgunartmabils grundvelli neikvs greislumats. kvrtun sknaraila hafi komi fram a ar sem greislugeta sknaraila og maka s neikv, eigi a eitt og sr, a leia til ess a eftirstvar krafna vi lok greislualgunarsamnings veri gefnar eftir a llu leyti. Til stunings krfugerinni vsi sknaraili til samningsskilmla samkvmt umrddum greislualgunar-samningi. Varnaraili byggir v a fyrrgreint kvi greislualgunarsamningi leggi ekki fortakslausa skyldu krfuhafa a fella niur krfur snar a llu leyti, ef ljs hafi komi a greislugeta skuldara vi lok greislualgunar s neikv, eins og krafa sknaraila beri me sr. umrddu kvi s eingngu lg skylda krfuhafa a gjaldfella ekki krfur snar vi lok greislualgunar ef samningar hafi nst fyrir lok greislualgunartmabils og hafi v fari fjarri a varnaraili hafi samykkt me ofangreindu kvi a fella niur fyrirvaralaust eftirstvar vegna neikvs


30

greislumats. Rgjafi embttis umbosmanns skuldara hafi sent varnaraila beini um aukna niurfellingu ann 2. september 2014, grundvelli ess a greislugeta sknaraila og maka hennar hafi veri neikv. Hafi ar komi fram a samkvmt greislumati sem unni hafi veri af embtti umbosmanns skuldara, hafi greislugeta sknaraila og maka veri neikv um kr. 73.884 mnui. grundvelli ess gtu sknaraili og maki ekki greitt eftirstvar samningskrafna og v hafi veri fari fram aukna eftirgjf r 70% upp 100%. Me tlvupsti fr starfsmanni varnaraila dags. 15. september 2014, hafi veri ska eftir aukinni niurfellingu. Erindinu hafi veri svara af starfsmanni varnaraila dags. 23. desember 2014, ar sem beininni hafi veri synja. Samkvmt essu s v umdeilt a samningar hafi ekki nst milli sknaraila og varnaraila um aukna eftirgjf samningskrafna sknaraila og maka hennar, hvort sem a hafi veri fyrir ea eftir a greislualgunartmabilinu hafi veri loki. Liggi v fyrir a skilyri fyrrgreinds kvis hafi ekki veri uppfyllt og v komi efniskvi ess ekki til skounar vi rlausn essa mls. Varnaraili trekar a ekki s kvei um skyldu krfuhafa til aukinnar eftirgjafar vi lok greislualgunartmabils vegna neikvs greislumats. Me umrddu kvi hafi krfuhafar eingngu lst v yfir a krfur eirra veri ekki gjaldfelldar ef samningar hafi nst milli skuldara og krfuhafa. A mati varnaraila feli a ekki sr a lstar krfur krfuhafa vi greislualgunarumleitanir veri gefnar eftir a fullu vegna skorts greislugetu og s raun engan veginn unnt a lesa slkt t r fyrrgreindu samningskvi, lkt og sknaraili geri. Me vsan til krfugerar sknaraila byggir varnaraili a samkvmt meginreglum samninga- og krfurttar geti skuldari almennt ekki bori fyrir sig fjrskort til a losna undan skyldum snum. v geti sknaraili ekki bori fyrir sig a neikv greislugeta leii sjlfkrafa til algerrar niurfellingar eins og krafa sknaraila hafi bori me sr. Me vsan til alls ofangreinds, krefst varnaraili ess a llum krfum sknaraila veri hafna.

V.

Niurstaa. greiningur aila ltur a aukinni eftirgjf samningskrfum sknaraila hj

varnaraila samkvmt greislualgunarsamningi ar sem greislugeta sknaraila s n neikv samkvmt greislumati fr umbosmanni skuldara.

Ljst er a greiningur liggur fyrir milli mlsaila. S greiningur snst um tlkun samningi sem ailar skrifuu undir. Er deilt um hvort varnaraili s skuldbundinn til a fella niur eftirstvar krfu sinnar. v verur ekki fallist a krafa sknaraila s of skr ea ljs ar sem sakarefni virist liggja ngilega skrt fyrir essu mli til a unnt s a taka afstu til ess. verur ekki tali a mli essu veri vsa fr eim grundvelli a krfur sknaraila sni a henni og maka. Verur a telja a sknaraili geti sni sr a nefndinni eigin nafni og fengi rlausn um greining um eftirgjf krafna sem a henni beinast, enda tt fleiri hafi tt aild a umrddum samningi. greiningsefni mli essu snst um fjrkrfu varnaraila og varar a ekki frvsun mlsins a greiningurinn snst um samninga sem ailar gengust sjlfviljugir undir.

Verur frvsunarkrfu varnaraila v hafna. Efnislega snst greiningur aila um hvaa skyldur kvi greislualgunar-

samningsins leggi varnaraila. Ekki er um a deilt a samkvmt samningnum skuldbatt varnaraili sig til ess a gjaldfella ekki eftirstvar krafna sinna lok greislualgunartmabilsins ef varnaraili leitai eftir samningavirum vi


31

krfuhafa tveimur mnuum fyrir lok greislualgunartmabilsins og a v tilskildu a samningar nust ur en greislualgunartmabili lyki.

tti sknaraili v ess kost a leita eftir samningum vi varnaraila um uppgjr eftirstva samningskrafna og v er ekki haldi fram a sknaraili hafi ekki ntt sr ann rtt.

Af v leiir einnig a sknaraili skuldbatt sig eingngu til ess a gjaldfella ekki eftirstvar krafna sinna a tilteknum skilyrum uppfylltum. umrddu samningskvi er einnig srstaklega fjalla um hvaa krfur eru gerar til aila samningsins egar kemur a gjaldfellingu eftirstva. Segir um etta atrii, sem fyrr greinir v felst m.a. a greislumeta skuldara og skulu afborgarnir af eftirstvum krafna vera samrmi vi greislugetu skuldara a teknu tilliti til heildarfjrhar eftirstva krafna hj llum krfuhfum.

Me essu samningskvi var s skylda lg varnaraila a greislumeta varnaraila og maka hennar vi lok greislualgunartmans ea byggja greislumati fr rum og takmarka krfur snar um greislur vi a sem au vru aflgufr um. etta kvi felur hins vegar ekki sr skyldu til a semja um niurfellingu eftirstvanna vi lok greislualgunartmabils, jafnvel tt varnaraili reyndist v tmamarki fr um a greia r.

Fyrir liggur a me umrddum greislualgunarsamningi var samykkt af hlfu samningskrfuhafa a fella niur 70% samningskrafna vi lok greislualgunartmabils. Greislualgunartmabilinu lauk 5. oktber 2014 og samkvmt greislumati fr Umbosmanni skuldara er ljst a a greislugeta sknaraila og maka er n neikv. rtt fyrir neikva greislugetu eirra verur samkvmt framansgu ekki tali a varnaraila beri skylda samkvmt samningnum til a gefa frekar eftir af eftirstvum krafna sem hvla sknaraila og maka grundvelli ess. Verur v krfu sknaraila hendur varnaraila hafna.

r s k u r a r o r :

llum krfum sknaraila, A, hendur F, er hafna.

Reykjavk, 15. ma 2015.

________________________ Haukur Gumundsson

________________________ _________________________ Geir Arnar Marelsson Jhann Tmas Sigursson ________________________ _________________________ Hildigunnur Hafsteinsdttir Oddur lason


32



Fyrir er teki ml nr. 5/2015: A

gegn F og kveinn upp svohljandi

r s k u r u r :

I. Mlsmefer.


Mli barst rskurarnefndinni dags. 27. janar 2015, me kvrtun sknaraila, dags. 18. janar 2015. Me tlvupsti nefndarin

samantekt ÚrskurÐa 2015, uppfært 22.8 · það að ef niðurstaða greiðslumats bendi til þess...

Documents