safety standards & procedures in...
TRANSCRIPT
ศภวฒน ธาดาจารมงคล
ผอ านวยการกลมวศวกรรมเครองกล
ส านกเทคโนโลยความปลอดภย กรมโรงงานอตสาหกรรม
0 2202 4222, email; [email protected]
Safety Standards & Procedures in Thailand
การปองกนอบตเหตและความเสยหายจากการผลต การเกบและใชกาซชวภาพ
1. การเกดอบตเหตจากการผลต การเกบและการใชกาซชวภา
1.1 การเกดอบตเหตในสวนล าเลยงกาซชวภา
1.2 การเกดอบตเหตในสวนใชกาซชวภา
1.3 การเกดอบตเหตในสวนผลตและเกบกาซชวภา
1.4 การเกดอบตเหตในขณะซอมบ ารง
หวขอ
2. มาตรการปองกนอบตเหตจากกาซชวภา ในประเทศไทย
2.1 การ ฒนาบคคลากร ; จดท าคมอความปลอดภยเกยวกบกาซชวภา
และการจดอบรมแกผเกยวของ เ อใหมการปฏบตงานอยางปลอดภย
2.2 การใชหลกวศวกรรม ; การออกแบบโครงสราง การตดตงอปกรณ
ความปลอดภยในระบบผลต การเกบ การปรบปรงคณภา และล าเลยงกาซ ใหเปนไป
ตามมาตรฐานความปลอดภย
2.3 การใชหลกกฎหมาย ; กรอบรางกฎหมายความปลอดภยเกยวกบกาซ
ชวภา
หวขอ
การใชกาซชวภา เ อผลตความรอน
Combination burner แบบ Rotary cup
ความเสยหายของฝาหนา
หมอน ามนรอน
สาเหตเกดจากการ Overheat
เนองจากใช Biogas ทม CH4< 55%
และการปรบรปทรงเปลวไฟทไมถกตอง
1. การเกดอบตเหตจากการผลตและการใชกาซชวภา
1.1 การเกดอบตเหตในสวนล าเลยงกาซชวภา
กรณศกษาท 1 การระเบดของกาซชวภา ในหองสบสงกาซชวภา
• โรงงานผลตแปงมนส าปะหลง อ าเภอเมอง จงหวดสระแกว
• วนท 29 กนยายน พ.ศ. 2549
• มผบาดเจบสาหสจากการถกไฟคลอก 3 ราย
ตอมาเสยชวต 2 ราย
• ความเสยหายประมาณ 2 ลานบาท
สาเหต การระเบดของกาซชวภา ในหองสบสงกาซชวภา
-มการแตกรวของขอตอรบการขยายตว(Expansion Joint) ททอสง
กาซชวภา ระหวาง Blower กบ Knockout Drum
-กาซชวภา สะสมภายในหองสบสงกาซ
-มการจดระเบดจากอปกรณไฟฟาทไมเปนแบบ Explosion Prove
การจดระเบดของกาซชวภา
• 1) กาซทรวไหลมการสะสมภายในหองสบสงกาซ
กาซชวภา ผสมกบอากาศในหองมความเขมขนอยในชวงตดไฟได (LEL กบ UEL)
• 2) มแหลงจดระเบด (Ignition Source) ภายในหองสบสงกาซ
ความผดพลาดจากการเลอกใชอปกรณไฟฟาเปนแบบไมปองกนการระเบด
• 3) มการกระท าทผด ลาด (Human Error)
อาจท าใหเกดประกายไฟ จากการปด เปดสวตชอปกรณไฟฟา
1.2 การเกดอบตเหตในสวนใชกาซชวภา
• กรณศกษาท 2 การระเบดของกาซชวภา ในหองเผาไหม
(Furnace Explosion) หมอน ามนรอนในขณะจดเตา (Starting)
เหตเกดทโรงงานผลตแปงมนส าปะหลง อ.วฒนานคร จ.สระแกว
เมอวนท 24 กนยายน พ.ศ. 2551
มผบาดเจบ 2 ราย
ความเสยหายประมาณ 3 ลานบาท
การระเบดของหองเผาไหมหมอน ามนรอนทใชกาซชวภา ท าใหฝาหนาโกงงอ
มอเตอรและลกถวยของหวเผาหลดรวง ฝาหลงเปดเผยอ ทอน ามนรอนแตกรว
มผไดรบบาดเจบ 2 คน ทร ยสนเสยหายประมาณ 3 ลานบาท
Case 2 การระเบดของ Biogas ในหองเผาไหมหมอน ามนรอน
มการกดกรอนและการอดตนของอปกรณความปลอดภย (ปญหาจาก H2S, CO
2, H
2O)
โรงงานผลตแปงมนส าปะหลง จ.สระแกว เมอ ก.ย. 51
สาเหตการระเบดของ Biogas ในหองเผาไหม
• ม Biogas รวผาน Double Solenoid Valve เขาสหองเผาไหม
• มเชอเพลงผสมกบอากาศสะสมอยภายในหองเผาไหมในขณะจดเตา และมความเขมขน
ระหวาง Lower Explosive Limit (LEL) กบ Upper Explosive Limit (UEL)
• มแหลงจดไฟ (Ignition Source) เชน การจดประกายไฟจาก Electrode หรอเปลวไฟจาก
Pilot Burner
Case 2
• สปรงวาลวและบาวาลวของ Double Solenoid Valve ม
การกดกรอนจากกรดซลฟวลค กานวาลวและรกาน
วาลวสกปรกจนวาลวคาง ท าใหกาซรวตลอดเวลา
• สปรงกดวาลวมการสกกรอน ผกรอนเปนร รน และ
สปรงเคยมการแตกหกหลายครง ซงท าใหกาซชวภา
เกดการรวไหลผาน Double Solenoid Valve เขาส หอง
เผาไหมหลายครง
Valve Proving Systems (VPS) มการอดตน ท า
ใหไมสามารถตรวจสอบการรวของกาซ
เกดการลดวงจรโดยยอมให Burner ท างาน
ถงแมจะมกาซรวอยางรนแรงเขาหองเผาไหม
ตลอดเวลา เมอ Burner มการจดประกายไฟ
จงเกดการระเบดในหองเผาไหมขน
สาเหตการระเบดของ Biogas ในหองเผาไหมหมอน ามนรอน
ปญหาการกดกรอน และการอดตนของอปกรณความปลอดภยจาก H2S, CO
2, H
2O
Case 2
Case 3 การระเบดของ Biogas ในหองเผาไหม (Furnace Explosion)
หมอน ามนรอนขณะเดนเครอง
สาเหต มน าปนมากใน Biogas เนองจากการอดตนของ Auto Drain Valve
โรงงานผลตแปงมนส าปะหลง อ.เมอง จ.นครราชสมา เมอ 2 พฤษภาคม 2552 ความเสยหาย 2 ลานบาท ไมมผบาดเจบ
แรงระเบดภายในหองเผาไหม ท าใหฝาหนาของหมอน ามนหลดออก
Burner และอปกรณตอเนองแตกหกช ารดเสยหาย
1.2 การเกดอบตเหตในสวนใชกาซชวภา
• กรณศกษาท 4 การระเบดของกาซชวภา ในหองเผาไหม
(Furnace Explosion) หมอน ามนรอนในขณะเดนเครอง
เหตเกดทโรงงานผลตแปงมนส าปะหลง อ.เสงสาง จ.นครราชสมา
เมอวนท 10 ธนวาคม พ.ศ. 2552
ความเสยหายประมาณ 1 ลานบาท ไมมผบาดเจบ
1.2 การเกดอบตเหตในสวนใชกาซชวภา
Case 4 การระเบดของ Biogas ในหองเผาไหมหมอน ามนรอน
ปญหาจาก H2S, CO
2, H
2O ท าใหเกดน า เมอก ตะกอนทวมขงในทอปอนกาซ
โรงงานผลตแปงมนส าปะหลง จ.นครราชสมา เมอ ธ.ค.52
•เปลวไฟดบในขณะท Burner ก าลงท างานในต าแหนง High Fire (กาซมน าปน
มาก)
•ผควบคมหมอน ามนรอน กดสวตช Burner Reset ใหมทนท หลงจากนน ~5 วนาท
หองเผาไหมหมอน ามนรอนกระเบดขน
•แรงระเบดท าใหขดทอน ามนทผนงหลงเคลอนตวถอยหลง~30 cm. โดยไมมการ
แตกรวของทอ ฝานรภยทผนงหลงมการเปดระบายความดนออกจากหองเผาไหม
คามเทนในกาซชวภา เปลยนแปลงมาก จนสวนผสมระหวางเชอเ ลงกบอากาศเขา
ใกล LEL หรอ UEL ท าใหความเรวในการลกไหม (Flame Velocity) ชาลง จนตดไฟไม
ทน
กรณน จากการตรวจวเคราะหดวย Gas Analyzer ปรากฎวา เครองวเคราะหกาซอานคามเทนได ไม
แนนอน เนองจากในกาซมน าปนมากและรบกวนการท างานเครองวเคราะหกาซ
กาซชวภา มน าปนมาก
กาซทมน าปนมาก เมอเขาสหองเผาไหม ความรอนจากเปลวไฟจะท าใหน าเปลยน
สถานะเปนไอน าแบบทนททนใดและขยายตว~1600 เทา ท าใหสวนผสมระหวาง
เชอเ ลงกบอากาศ ขาดความตอเนอง เปลวไฟจงเกดการกระ อดบ
ขาดระบบลดความชน หรอขาดการดแลระบบลดความชนในกาซชวภา ทมประสทธภา จงม
น าปนอยในกาซมากเกนไป
ขาดกระบวนการท ากาซใหบรสทธ (Purify Biogas) มสงปนเปอนทท าใหกาซดอยคณภา การ
ก าจด H2S ขาดประสทธภา น าและกาซมออกซเจนปน จงเกดเมอกและตะกอนมาก
ระบบระบายน าออกจากกาซบก รอง ตดตงวาลวระบายน าเลกเกนไป กาซทมความดนต าควร
ใชวาลวระบายขนาดใหญ
ขาดการตรวจสอบระบบระบายน าออกจากทอสงกาซหรอ Knock out Drum จงมน าขงและวาลว
ระบายน าอดตน
สาเหตทท าใหเปลวไฟดบในขณะเดน High FireCase 4
บการอดตนและการลดวงจรของ Valve Proving Systems (VPS) ซงเปนสาเหตท ท า
ให Burner ท างานลดขนตอน
บคราบตะกรนสะสมรอบทอสงกาซชวภา ซงเกดจากมน า เมอก ตะกอนคางทอ
เนองจากการอดตนของ Auto Drain Valve ท Knockout Drum Case 4
การอดตนของ Auto Drain VALVE
มการกระ อดบของเปลวไฟ เนองจากกาซชวภา สกปรกและมน าปนมาก
มการอดตนของวาลวระบายน าอตโนมต (Auto Drain Valve) ททอสงกาซชวภาพ
มกาซชวภา สะสมเตมหองเผาไหมในขณะเตาดบ เนองจาก Double Solenoid
Valve ยงจายกาซชวภา เขาสหองเผาไหมชวขณะ โดยสวนผสมอยในชวงการ
ตดไฟและระเบดได
ในขณะเตาดบ Flame Detector ตองใชเวลาตรวจสอบการดบของเปลวไฟ กอนจะสงตด
ระบบเชอเพลง จงยงมสวนผสมกาซและอากาศปอนเขาหองเผาไหมปรมาณมาก
มการจดระเบดในหองเผาไหม เนองจากมความรอนสงสะสมทปนทนไฟภายใน
หองเผาไหม (Ignition Source )
การ Reset Burner ใหม ของผควบคมหมอน ามนรอนหลงเตาดบแบบทนททนใด ไมเกยวของกบ
การระเบดในครงน เนองจากระบบความปลอดภยของ Burner ยงไมถงข นตอนการเรมท างาน
ใหม
สาเหตทท าใหเกดการระเบดของ Biogas ในหองเผาไหมหมอน ามนรอน
ซงเกดขนหลงจากเปลวไฟดบในขณะเดน High FireCase 4
1.3 การเกดอบตเหตในสวนผลตและเกบกาซชวภา
กรณศกษาท 5 การแตกขาดของผาใบทปดคลมบอเกบกาซชวภา
และการเกดเปลวเ ลงคลอกโรงงานทงหลง
• เหตเกดทโรงงานผลตแปงมนส าปะหลง อ าเภอจตรส จงหวดชยภม
เมอวนท 25 ก. .2554
• มผบาดเจบจากการถกไฟคลอกทงผอยภายในและภายนอกอาคาร
โรงงานซงอยใตทศทางลมในระยะประมาณ 200 m. รวม 38 ราย ซง
ตอมาไดทยอยเสยชวตหลงจากเกดเหต 24 ศ
• ความเสยหายทงอาคาร เครองจกร เชน มอเตอร อปกรณไฟฟาทกชนด
ตเมนสวตช สายไฟฟา หมอแปลงไฟฟา ทอน า PVC รถยนต ฯลฯ
ทร ยสนและคาเสยหายอนๆ รวมประมาณ 150 ลานบาท
Case 5 กรณศกษา ผาใบคลมบอเกบกาซชวภา (Covered Lagoon) แตกขาด
และเกดเปลวเ ลงจากกาซชวภา คลอกโรงงาน
โรงงานผลตแปงมนส าปะหลง เมอ 25.2.54
รปบน สภาพผาใบ HDPE คลมบอกาซ
ในขณะทมกาซเตม
รปลาง สภาพบอผลตกาซชวภาพ
หลงจากผาใบแตกขาดจากลมกระโชก
ทศทางลมและเปลวไฟทพดเขาสโรงงาน
ระบบผลตกาซชวภา ใชผาใบตอเปนผนใหญปดคลมทงบอหมกกรด
บอปรบ pH และบอหมกแบบ HRAL กวาง X ยาว ๑๒๐ X ๒๕๐ ม.
สภา บอเกบกาซดานตางๆ และทศทางลมท ดผาน
โรงงาน
แนวผาใบขางบอเกบกาซทงสดานทฉกขาด
ดานหลงอาคารผลตแปงมนส าปะหลงตงอยใตทศทางลมหางจากบอเกบกาซ 50-60 ม. หองน าและอาคารผลตถกเปลวไฟคลอกทงหลง
ผาใบคลมบอเกบกาซชวภา (Covered Lagoon) แตกขาด
และเกดเปลวเ ลงจากกาซชวภา คลอกโรงงาน
สภา ดานหลงอาคารผลตบรเวณหองบรรจแปง และหองน าทถกไฟคลอก
ทศทางลมพายทพดพากาซชวภาพทแตกรวจากบอผลตกาซและตดเปนเปลวไฟคลอกอาคารผลตแปงมนทงหลง เปลว
ไฟท าใหพนกงานในอาคารผลตแปงถกไฟลวก ๓๖ คน และไฟไหมบรเวณหองบรรจแปง
อาคารผลตแปง
บอผลตและเกบ
กาซชวภาพ
อาคารผลตแปงมน และสภา ภายในโรงงานทเครองจกรอปกรณถกไฟคลอก
การวเคราะหหาสาเหตการเกดอบตเหต
ประเดนทตรวจสอบและวเคราะห
การแตกขาดของผาใบทรมรอยเชอมตะเขบค การฉกขาดของผาใบรมบอขนานกบดนทกลบทบ
บรเวณทายลม การยกตวของดนทกลบทบผาใบบรเวณทายลม แหลงจดไฟ (Ignition Source)
ภายในรศม <20 m และ >20 m รอบบอเกบกาซ
1. บอเกบกาซชวภา แบบใชผาใบคลม (Covered Lagoon) มความแขงแรงเ ยง อหรอไม?
a) มการออกแบบบอเกบกาซแบบ Covered Lagoon อยางถกตองตามหลกวศวกรรมหรอไม?
ความแขงแรงของโครงสรางรบความดนกาซและการตานทานแรงลมของผาใบ (Tensile Strength , Tear
Strength ) ไดรบการค านวณจากตวแปรทครบถวน และมคา Safety Factor เ ยง อหรอไม ?
วสดทใชยดเหนยวผาใบ (เชน ปรมาณดนทใชกลบทบ , ขนาดและจ านวนเชอกทใชผกยด) วธการ
ตดตง ไดรบการออกแบบและค านวณจากตวแปรทครบถวน ถกตองหรอไม ?
การเปลยนแปลงรปทรงของผาใบในขณะรบความดนกาซและรบแรงจากลม ไดมการปองกนการ
เปลยนแปลงรปทรง การกระ อหรอสะบดตวของผาใบ จนเกดความลาตวหรอไม?
b) การเสอมสภา ของผาใบ เกดไดจากสาเหตใด?
ความลาตวจากการเปลยนรปทรง การกระ อหรอกระเ อมตามแรงลม มการออกแบบเ อควบคม
ปองกน?
การเสอมสภา ของสารปองกน UV จากแสงแดด หรอการเปลยนรปทรง
การวเคราะหหาสาเหตการเกดอบตเหต
2. กาซชวภา เบาหรอหนกกวาอากาศ ? เหตใดเมอบอเกบกาซแตก กาซชวภา จงม การกระจาย
ตวอยในระดบ นดนในระยะ 200 m. ?
o น าหนกของกาซชวภา เบาหรอหนกกวาอากาศขนอยกบสดสวนของกาซมเทน ?
เมอ Biogas ม CH4
60%, CO2
35%, Other 5% จะม Sp.Gr. 0.90
CH4
100% จะม Sp.Gr. 0.55 (เทยบกบอากาศ = 1) (@ 1.013 บาร , 15°ซ )
o กาซชวภา เปนกาซผสม จงมน าหนกเกอบเทากบอากาศ ลอยตวไดชา กาซชวภา จงมการผสมกบกระแสลม
และ ด าอยในระดบ นดนไดไกล
3. แหลงจดไฟ (Ignition Source) รอบบอเกบกาซมอะไรบาง ?
o ภายในรศม <20 m รอบบอเกบกาซ ประกอบดวย ระบบไฟสองสวางแบบสปอรตไลต หลอดฟลออเรสเซน
ปลกซไฟ ตควบคมไฟฟา มอเตอรสบน าเสย ไฟฟาสถตของผาใบจากการเสยดสกบกระแสลม
o ภายในรศม >20 m รอบบอเกบกาซ ประกอบดวย
o ในหองน า ระบบไฟฟาแสงสวาง สวตช ปลกซ การสบบหร
o ในโรงงาน ระบบไฟฟาแสงสวาง สวตช ปลกซ มอเตอร ดลม หมอน ามนรอน การเชอม เลอย ตด ไส ขด ทบ เจยร
ความรอนจากการท างานของเครองจกร
o บนถนน การท างานของยาน าหนะ
ผาใบคลมบอผลตและเกบกาซทแตกขาด
บรเวณรอยเชอมตอรมตะเขบค
แนวตะเขบผาใบฉกขาด
ยาว 120 ม.
ตะเขบผาใบฉกขาดรมรอยเชอมตอของตะเขบค
แนวตะเขบผาใบ
ฉกขาด ยาว 120 ม.
การตรวจทดสอบ HDPE Geomembrane Cover
จากการตรวจทดสอบผาใบ Peel Test และ Tensile Test
บวา คาแรงดงของผาใบ HDPE มความแตกตางกนมาก
• คา FTear ต าสด 82 N สงสด 374 N สวนใหญประมาณ 300 N
• คา FPeak ต าสด 440 N สงสด 544 N สวนใหญประมาณ 500 N
การวเคราะหสาเหตการฉกขาดของผาใบ
• จากการตรวจทดสอบ คาสงสดและต าสดทแตกตางกนมาก แสดงวามการ degrade ในบาง
บรเวณของวสด (อาจเกดจากการสะบดตวจนเกด Stress Fatigue หรอ ถกไฟลวก)
ขอสนนษฐาน จดเรมตนการฉกขาดของผาใบ เกดขนทขอบรอยเชอมท เปน lap joint ซง
มความแขงแรงมากกวาบรเวณทตดกน โดยเมอผาใบเกดการสะบดตว บรเวณทอยตดกบสวน
overlap จะขยบตวมากกวา ท าใหเกด Stress Fatigue สง จนเปนเหตใหเกดการฉกขาดขน
ผาใบทฉกขาดปะทะกบรวเหลกขางบอ รวเหลกทแตกหกจากแรงปะทะของผาใบ
สภา ดนกดทบผาใบบรเวณทายลมทหลดลอยขนมา
ผาใบรมบอฉกขาดยาวตลอดความกวางของบอดานทายลมขนานกบดนทกดทบ โดยดนทกลบทบ
มการยกตวยาวตลอดความกวางบอ และดานยาวทายลมฉกขาดไปถงจดทรอยเชอมรมตะเขบผาใบขาด
การวเคราะหสาเหตการฉกขาดของผาใบรมบอเกบกาซ
และการเคลอนตวของดนกลบทบชายผาใบ
มาตรฐานก าหนดให
• Tear Strength ตองไมนอยกวา 500 นวตน / 5 เซนตเมตร หรอ
• Tensile strength ตองไมนอยกวา 250 นวตน / 5 เซนตเมตร
ขอก าหนดตาม รบ.ควบคมอาคาร
• ตองตานทานแรงลม 50 kg/m2 ทความสงจาก นไมเกน 10
m.
• ตองตานทานแรงลม 80 kg/m2 ทความสงจาก นเกน 10 m.
การปองกนอบตเหตไฟไหมจากกาซชวภา
การปองกนผาใบคลมบอกาซขาด
– ตองมการค านวณความแขงแรงของผาใบ โดยมการค านวณแรงดนและแรงยกตวจาก
ความเรวลม และก าหนดใหม Safety Factor อยางเ ยง อ
– เลอกผาใบทมความแขงแรงและทนตอแสงแดดเมองไทยเ ยง อ
– ตองมการเสรมความแขงแรงของผาใบ และจ ากดการเคลอนไหวของโครงสรางผาใบไมให
กระเ อมหรอสะบดจนถงจดลาตว ?
– ก าหนดระยะหางของตนไมหรอโครงสรางของแขงใดๆทอาจลมหรอปลวกระทบผาใบ
การปองกนแหลงจดไฟรอบบอ
ภายในรศม <20 m รอบบอเกบกาซ ระบบไฟฟาทกชนดตองเปนแบบปองกนการระเบด
(เชน ไฟสองสวางแบบสปอรตไลต หลอดฟลออเรสเซน ปลกซไฟ ตควบคมไฟฟา มอเตอร
สบน าเสย)
ควบคมไฟฟาสถต โดยการตอฝากและการตอลงดนของวสดอปกรณตางๆ
Case 6 การเสยชวตของสตวแ ทยและคนงานซอมบอผลตกาซชวภา ฟารมหม จ.ราชบร วนท 22 ส.ค. 2549
ตวอยางบอปนรวมน าขหมลกประมาณ 5 เมตร และผเสยชวต 5
ศ
1.4 การเกดอบตเหตในขณะซอมบ ารง
การเสยชวตของสตวแ ทยและคนงานซอมบอผลตกาซชวภา ฟารมหม จ.ราชบร วนท 22 ส.ค. 2549
• สตวแ ทยและคนงานซอมบอผลตแกสชวภา เสยชวต 5 ศ ขณะ
ลงไปซอมปมดดน าภายในบอปนรวมน าขหม ลกประมาณ 5 เมตร
สาเหต
• บอรวมน าขหมเปนบอลก เปนสถานทอบอากาศและมความเขมขน
ของกาซตางๆ เชน CH4, CO
2, NH
3, H
2S สง ซงเปนกาซ ษ และ
มปรมาณออกซเจนต า ผลงไปปฏบตงานจงไดรบอนตรายจากกาซ
ษและขาดอากาศหายใจ จงหมดสตและตาย
• ผเกยวของทกคนขาดความรความเขาใจในการท างานในสถานทอบ
อากาศ
Case 6
ความเปน ษของไฮโดรเจนซลไฟดในกาซชวภา
สรปสาเหตการเกดอบตเหตจากการผลตและการใชกาซชวภา
• 1. ความบก รองดานวศวกรรม
1) กาซชวภาพมสงสกปรกหรอมการปนเปอนจาก H2S , CO2 ไอน า คราบ และอนๆ
2) การเปลยนแปลงคณภาพและปรมาณกาซชวภาพ
3) การออกแบบและการตดตงระบบดงกลาวทไมถกตองตามหลกวศวกรรม
• 2. ความผด ลาดของบคลากร (Human Error)
1) วศวกรหรอบรษททปรกษาขาดองคความรความเขาใจดานความปลอดภย
2) ผควบคมการใชงานขาดความรความเขาใจในการควบคมการใชงาน
3) เจาหนาทดานการสงเสรมพลงงาน ดานควบคมก ากบดแลโรงงานขาดความร
• 3 ความบก รองดานการบรหารจดการ
1) ผประกอบกจการบางราย เนนการลงทนทต าท สด
2) ผประกอบกจการไมมกฎระเบยบดานความปลอดภย
3) ระบบการบรหารทรพยากรบคคลไมมประสทธภาพ
2. มาตรการปองกนอบตเหตจากกาซชวภา ในประเทศไทย
2.1 การ ฒนาบคคลากร ; จดท าคมอความปลอดภยเกยวกบกาซชวภา
และจดอบรมแกผเกยวของ
1) กรม ฒนา ลงงานทดแทนและอนรกษ ลงงาน ( .) ไดจดท าคมอ 2 เลม ในป พ.ศ. 2553 จดอบรมรวม 5 ครง กลมเปาหมายจ านวน 500 คน
2) กรมโรงงานอตสาหกรรม (กรอ.) จดท าคมอการปฏบตงานเกยวกบกาซชวภาพ
ในป พ.ศ. 2553 อบรมรวม 4 ครง จ านวน 300 คน
3) ส านกงานนโยบายและแผน ลงงาน (สน .) ไดจดสมมนา 4 ครง ในป พ.ศ. 2553 และ 2554
4) สมาคมโรงงานผผลตแปงมนส าปะหลงภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ป พ.ศ. 2554
จดอบรม 150 คน
2.2 การใชหลกวศวกรรม
การปรบปรงเครองจกร อปกรณ ตามมาตรฐานความปลอดภย
41
2.3 การใชหลกกฎหมาย
กรอบแนวคดรางกฎหมายความปลอดภยเกยวกบกาซชวภา
• หมวด ๑ บททวไป
– นยามความหมายตางๆ
• หมวด ๒ การดแล นทอนตราย
– การลอมรว , การปองกน Ignition Source , การขออนญาตเขาพนท ,
การปองกนดแลสภาพแวดลอมรอบพนทอนตราย ไมใหมสงท เปนเชอเพลง ,
ปาย “พนทอนตราย”
• หมวด ๓ ลกษณะของสถานท ผลต เกบ ปรบปรงคณภา และใช
ประโยชนกาซชวภา
– ระยะหางระหวางของถงเกบกาซกบอาคารอนๆ , ระยะหางถงเกบกาซชวภาพกบ
อปกรณทมการเผาไหม , ตองมการลอมรวโปรงถงเกบกาซท ยดหยนได , ตองมระบบ
ไฟฟาส ารองอตโนมตกรณไฟฟาดบ ,
• หมวด ๔ ลกษณะของถงผลตและถงเกบกาซชวภา
– ตองมระบบควบคมความดนในถง ปองกนความดนสงเกนและความดนต ากวาบรรยากาศ
– โครงสรางหลงคาคลมถง
• หลงคาคงตว (Fixed covered) ความดนในการเกบรกษากาซ ตองไมเกน ๗.๔๕ KPa ,
• หลงคาลอยตว (Floating covered) ความดนในการเกบรกษากาซ ตองไมเกน ๒.๙๔ kPa ,
• หลงคาแบบบอลลน (Balloon covered) ความดนในการเกบรกษากาซ ตองไมเกน ๐.๔๙ kPa ,
• หลงคาแบบบอลลน ท ใชแผนพลาสตก เชน PVC, HDPE, หรอ แผนพลาสตก (fabric) ตองม
คณสมบตทน UV , Tear Strength , Tensile strength , Gas permeability
• ความสงของถงชนดหลงคาลอยตว (Floating covered) และถงชนดหลงคาแบบบอลลน (Balloon
covered) เมอพองตวเตมทตองสงไมเกน ๑๐ เมตร
กรอบแนวคดรางกฎหมายความปลอดภยเกยวกบกาซ
ชวภา
– อปกรณความปลอดภยของถงผลตกาซชวภา และถงเกบกาซ
ชวภา
• Pressure and Vacuum relief valve
• อปกรณปองกนเปลวไฟยอนกลบ
• ตองไมตดตงวาลวปดเปด คนระหวางหลงคาถงเกบกาซชวภาพกบอปกรณปองกน
ความดนสงเกนก าหนดและความดนต ากวาบรรยากาศ และอปกรณปองกนเปลวไฟ
ยอนกลบ
• หมวด ๕ การปรบปรงคณภา กาซชวภา
– ตองมการก าจดไฮโดรเจนซลไฟด , ตองมการก าจดความชน , ตองมการก าจดกาซ
คารบอนไดออกไซด , ตองมการควบคมความเขมขนของมเทน
กรอบแนวคดรางกฎหมายความปลอดภยเกยวกบกาซ
ชวภา
• หมวด ๖ การล าเลยงกาซชวภา
– ตองไดรบการออกแบบ การค านวณ และควบคมการตดตง การทดสอบ
หลงการตดตง ตามมาตรฐานสากล , วสดท ใชตองทนตอ
การกดกรอน
– อปกรณทตองมในระบบการล าเลยงกาซชวภาพ
• อปกรณดกน าและอปกรณระบายน า
• วาลวกนกลบ (Check valve)
• อปกรณวดความดนในทอกาซ
กรอบแนวคดรางกฎหมายความปลอดภยเกยวกบกาซ
ชวภา
• หมวด ๗ ลกษณะของสถานทและอปกรณ การใชประโยชนกาซชวภา
– ระยะหางรอบเครองจกร , อปกรณความปลอดภยทคอมเพรสเซอร และ Blower
– อปกรณความปลอดภยท เครองยนตกาซ , หองหมอน า ตองแยกตางหากจากหองควบคมระบบ
ผลตกาซชวภาพ , อปกรณความปลอดภยส าหรบอปกรณการเผาไหม , สถานทและอปกรณ
ส าหรบระบบเผากาซทง (Flare) ทต งปลองระบายกาซชวภาพจากอปกรณใชประโยชน , ในหอง
และอาคารทมอปกรณใชประโยชนกาซชวภาพ ตองมอปกรณตรวจวดการรวไหลของกาซชวภาพ
, ตองจดใหมอปกรณดบเพลง , หองทมการเกบกาซชวภาพ ตองมการระบายอากาศ
• หมวด ๘ ระบบไฟฟา เครองใชไฟฟา อปกรณ ทใชใน นทอนตราย และระบบ
ปองกนอนตรายจากฟาผา
• หมวด ๙ บคลากรประจ าโรงงาน
• หมวด ๑๐ การปฏบตงานเกยวกบระบบกาซชวภา
กรอบแนวคดรางกฎหมายความปลอดภยเกยวกบกาซ
ชวภา