Różnice pomiędzy bilansem

handlowym a podatkowym na przykładzie PPUK Sp. zooWyższa Szkoła Menadżerska w Warszawie

Rachunkowość i AudytSemestr II

Iwona Dynak, Justyna Sojak

Pojęcie bilansu handlowego i bilansu podatkowego

Celem działalności gospodarczej jest osiągnięcie dodatniego wyniku, będącego rezultatem

sensownie zorganizowanej pracy oraz zaangażowanego kapitału, zasobów naturalnych

i ludzkich umiejętności

Pojęcie bilansu handlowego i bilansu podatkowego c. d.

Wynik ustalony zgodnie z ustawą o rachunkowości wykazywany jest w

bilansie handlowym, a wynik wyznaczony zgodnie z ustawą

podatkową zawiera roczne zeznania podatkowe – zwane

bilansem podatkowym

Pojęcie bilansu handlowego i bilansu podatkowego c. d.

Obydwa bilanse są regulowane odrębnymi aktami prawnymi, wynik

finansowy brutto nie równa się podstawie opodatkowania podatkiem

dochodowym.

Bilans handlowy

Jest dokumentem informującym o stanie majątkowym i finansowym podmiotu.

Innymi słowy: „jest to dwuczęściowa lub dwustronna tabela, z której lewa lub pierwsza część, określona jest mianem aktywów, wyraża majątek jednostki, natomiast prawa lub druga, zwana pasywami, wskazuje źródła pochodzenia tego majątku.

Bilans podatkowy

Jest to zestawienie opodatkowanych przychodów i kosztów,

skorygowane o stan z lat ubiegłych i inne odliczenia

przewidziane ustawą o podatku dochodowym.

Informacje o PPUK Sp. zoo

Nazwa : Pułtuskie Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Spółka z o.o.

Przedmiot działalności: obróbka i usuwanie odpadów innych niż niebezpieczne

Czas trwania Spółki: 09.06.2008 – pierwszy wpis do rejestru

Informacje o PPUK Sp. zoo

• Wartość kapitału podstawowego: 786.500, -zł

• Właścicielem wszystkich udziałów jest Gmina Pułtusk

• Spółka na dzień 31.12.2009 zatrudnia 41 osób napodstawie umów o pracę.

Bilans sporządzony na dzień 31.12.2009 (aktywa)

AKTYWA Stan na1.01.2009 31.12.2009

A Aktywa trwałe 460.017,74 487.510,78I Wartości niematerialne i prawne 0 01 Koszty zakończonych prac rozwojowych2 Wartość firmy3 Inne wartości niematerialne i prawne4 Zaliczki na wartości niematerialne i prawneII Rzeczowe aktywa trwałe 460.017,74 487.510,781 Środki trwałe 460.017,74 487.510,78

grunty ( w tym prawo użytkowania wieczystego gruntu)budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej

c) urządzenia techniczne i maszyny 148.084,69 184.175,53d) środki transportu 287.555,66 286.727,98e) inne środki trwałe 24.377,39 16.607,272 Środki trwałe w budowie

Zaliczki na środki trwałe w budowie

a)b)

3

Bilans sporządzony na dzień 31.12.2009 (aktywa)

III Należności długoterminowe 0 01 Od jednostek powiązanych2 Od pozostałych jednostekIV Inwestycje długoterminowe 0 01 Nieruchomości2 Wartości niematerialne i prawne3 Długoterminowe aktywa finansowe 0 0a) w jednostkach powiązanych 0 0

- udziały lub akcje- inne papiery wartościowe- udzielone pożyczki- inne długoterminowe aktywa finansowe

b) w pozostałych jednostkach 0 0- udziały lub akcje- inne papiery wartościowe- udzielone pożyczki- inne długoterminowe aktywa finansowe

4 Inne inwestycje długoterminoweV Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe 0 01 Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego2 Inne rozliczenia międzyokresowe

Bilans sporządzony na dzień 31.12.2009 (aktywa)

B Aktywa obrotowe 1.208.725,59 1.568.552,44I Zapasy 72.302,50 120.747,441 Materiały 72.302,50 120.747,442 Półprodukty i produkty w toku3 Produkty gotowe 4 Towary5 Zaliczki na dostawyII Należności krótkoterminowe 857.126,22 1.199.156,501 Należności od jednostek powiązanych 0 0a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty: 0 0

- do 12 miesięcy- powyżej 12 miesięcy

b) inne2 Należności od pozostałych jednostek 857.126,22 1.199.156,50a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty: 792.823,89 1.139.635,54

- do 12 miesięcy 792.823,89 1.139.635,54- powyżej 12 miesięcy

b) z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz innych świadczeń2.977,00c) inne 61.325,33 59.520,96d) dochodzone na drodze sądowej

Bilans sporządzony na dzień 31.12.2009 (aktywa)

III Inwestycje krótkoterminowe 275.486,84 187.591,951 Krótkoterminowe aktywa finansowe 275.486,84 187.591,95a) w jednostkach powiązanych 0 0

- udziały lub akcje- inne papiery wartościowe- udzielone pożyczki- inne krótkoterminowe aktywa finansowe

b) w pozostałych jednostkach 0 0- udziały lub akcje- inne papiery wartościowe- udzielone pożyczki- inne krótkoterminowe aktywa finansowe

c) środki pieniężne i inne aktywa pieniężne 275.486,84 187.591,95- środki pieniężne w kasie i na rachunkach 275.486,84 187.591,95- inne środki pieniężne- inne aktywa pieniężne

2 Inne inwestycje krótkoterminoweIV Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe 3.810,03 61.056,55

1.668.743,33 2.056.063,22AKTYWA razem(suma poz. A i B)

Bilans sporządzony na dzień 31.12.2009 (pasywa)PASYWA Stan na

1.01.2009 31.12.2009A Kapitał (fundusz) własny 1.037.167,17 1.117.259,28

I 786.500,00II Należne wpłaty na kapitał podstawowych (wielkość ujemna) 186.000,00 186.000,00III Udziały (akcje) własne(wielkość ujemna)

IV Kapitał (fundusz) zapasowy 5.173,37V Kapitał (fundusz) z aktualizacji wycenyVI Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe 59.493,80VII Zysk (strata) z lat ubiegłychVIII Zysk (strata) netto 64.667,17 80.092,11IX Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna)B Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania 631.576,16 938.803,94I Rezerwy na zobowiązania 0 01 Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego2 Rezerwy na świadczenia emerytalne i podobne 0 0

- długoterminowa- krótkoterminowa

3 Pozostałe rezerwy 0 0- długoterminowe- krótkoterminowe

II Zobowiązania długoterminowe 0 01 Wobec jednostek powiązanych2 Wobec pozostałych jednostek 0 0a) kredyty i pożyczkib) z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych c) inne zobowiązania finansowed) inne

Kapitał ( fundusz) podstawowy 786.500,00

Bilans sporządzony na dzień 31.12.2009 (pasywa)

III Zobowiązania krótkoterminowe 631.576,16 920.803,941 Wobec jednostek powiązanych 0 0a) z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalności: 0 0

- do 12 miesięcy- powyżej 12 miesięcy

b)2 Wobec pozostałych jednostek 572.573,96 865.017,70a) kredyty i pożyczkib) z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowychc) inne zobowiązania finansowed) z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalności: 37.032,71 310.159,88

- do 12 miesięcy 37.032,71 310.159,88- powyżej 12 miesięcy

e) zaliczki otrzymane na dostawyzobowiązania wekslowe

g) z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świadczeń 404.346,07 423.972,86z tytułu wynagrodzeń 71.491,56 81.364,26

i) inne 59.703,62 49.520,703 Fundusze specjalne 59.002,20 55.786,24

IV Rozliczenia międzyokresowe 0 18.000,001 Ujemna wartość firmy2 Inne rozliczenia międzyokresowe 0 18.000,00

- długoterminowe 18.000,00- krótkoterminowePASYWA razem (suma poz. A i B) 1.668.743,33 2.056.063,22

inne

f)

h)

Rachunek zysków i strat za okres 01.01.2009 - 31.12.2009

Wiersz Wyszczególnienie Dane za rok2008 2009

A Przychód netto ze sprzedaży i zrównane z nim, w tym: 4.861.415,63 5.519.570,11- od jednostek powiązanych

I Przychody netto ze sprzedaży produktów 4.834.664,37 5.489.903,59IIIII Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostkiIV Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów 26.751,26 29.666,52B Koszt działalności operacyjnej 4.782.054,09 5.427.588,71I Amortyzacja 104.100,85 125.456,86II Zużycie materiałów i energii 1.388.411,38 1.582.775,92III Usługi obce 425.581,56 530.479,15IV Podatki i opłaty, w tym: 633.327,19 611.459,41

- podatek akcyzowyV Wynagrodzenia 1.803.240,02 2.093.752,39VI Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 404.055,34 434.465,99VII Pozostałe koszty rodzajowe 22.256,85 47.558,99VIII Wartość sprzedanych towarów i materiałów 1.080,90 1.640,00

C Zysk (strata) ze sprzedaży (A - B) 79.361,54 91.981,40D Pozostałe przychody operacyjne 31.999,08 34.889,57I Zysk ze zbycia finansowych aktywów trwałych 2.162,50II DotacjeIII Inne przychody operacyjne 31.999,08 32.727,07

Zmiana stanu produktów (zwiększenie – wartość dodatnia, zmniejszenie – wartość ujemna)

Rachunek zysków i strat za okres 01.01.2009 – 31.12.2009 c.d.

E Pozostałe koszty operacyjne 18.734,18 49.019,64

I Strata zbycia niefinansowych aktywów trwałych

II Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych

III Inne koszty operacyjne 18.734,18 49.019,64F Zysk (strata) z działalności operacyjnej (C + D - E) 92.626,44 77.851,33

G Przychody finansowe 27.136,54 13.935,75I Dywidendy i udział w zyskach w tym:

- od jednostek powiązanychII Odsetki, w tym: 27.136,54 13.935,75

- od jednostek powiązanychIII Zysk ze zbycia inwestycji

IV Aktualizacja wartości inwestycji

V Inne

H Koszty finansowe 223,81 1.059,97I Odsetki ,w tym: 223,81 1.059,97

- dla jednostek powiązanych

II Strata ze zbycia inwestycji

III Aktualizacja wartości inwestycji

IV Inne

I Zysk (strata) z działalności gospodarczej (F + G - H) 119.539,17 90.727,11J Wynik zdarzeń nadzwyczajnych (J.I – J.H.) 0 0

I Zyski nadzwyczajne

II Straty nadzwyczajneK Zysk (strata) brutto ( I +/- J) 119.539,17 90.727,11L Podatek dochodowy 54.872,00 10.635,00M Pozostałe obowiązkowe zmniejszania zysku (zwiększenia straty)N Zysk (strata) netto (K -L - M) 64.667,17 80.092,11

W 2009 roku w PPUK Sp. z o. o.

wystąpiłynastępujące zdarzenia:

Opis zdarzeń

1. W ewidencji istnieje należność za sprzedane usługi w kwocie 18.000 zł.

Jednostka otrzymała informację, że dłużnik został wprowadzony w stan upadłości, sąd wydał wniosek o upadłości.

Należność była wcześniej zarachowana jako przychody należne, więc należność jest KUP.

Opis zdarzeń

2. Na podstawie oceny technicznej kierownictwa środek trwały został wycofany z użytkowania.

Maszyna była w ciągłym ruchu, likwidacja wynika z szybkiego wyeksploatowania maszyny, nie zaś ze zmiany rodzaju działalności spółki, w związku z tym niezamortyzowana wartość stanowi KUP.

Wartość początkowa 50.000Umorzenia 30.000Wartość aktualna 20.000 zł

Opis zdarzeń

3. W ewidencji istnieje należność za sprzedane usługi w kwocie 14.000.

Mija dwa lata, dłużnik nie potwierdził salda.

14.000 NKUP, w bilansie nie wykażemy tej należności.

Opis zdarzeń

4. W ewidencji istnieje należność za sprzedane usługi w kwocie 12.200. Kontrahent chwilowo przechodzi kłopoty finansowe, stracił płynność finansową. Prezes PPUK z uwagi na dobrą dotychczasową współpracę postanowił darować należność – akt dobrej woli. Kontrahent przyjął dług, zaewidencjonował u siebie zarówno w przychody finansowe jak i podatkowe. Natomiast PPUK na podstawie PK wykonało operacje: 12.200 zdjęto z bilansu

12.200 – pozostałe koszty operacyjne, z tego 10.000 zł KUP, natomiast kwota VAT 2.200 zł NKUP

Opis zdarzeń

5. W magazynie materiałów komisja stwierdziła niedobór na kwotę 3500. W wyniku postępowania 500 zł uznano za naturalne ubytki w granicach norm. Natomiast 3000 – obciążono osobę materialnie odpowiedzialną. Osoba ta nie zgodziła się z tym, sprawę skierowano do sądu.

500 zł KUP, 3.000 zł NKUP, 350 - materiały, nie wykażemy ich w bilansie.

Opis zdarzeń6. W ewidencji istnieje środek trwały o wartości początkowej 66.000 zł, kwota umorzenia 11.000. Okazało się, że nie spełnia wszystkich oczekiwanych potrzeb, sprzedano go za kwotę 40,000 netto plus VAT 22 %.

Dokonano operacji:- 49.000 zł – koszty operacyjne ze zbycia niefinansowych

środków trwałych KUP- 40.000 zł – Przychody operacyjne- 48.8000 zł – zwiększa się rachunek bankowy (aktywa)- 8.800 zł – zwiększają się zobowiązania publiczne (pasywa)

Po dokonanych operacjach zmiany nastąpiły w

przychodach i kosztach, które miały bezpośredni wpływ

na wynik finansowy

Przychody przed zmianami i po zmianach

Przychody Przed zmianą Zmiana Po zmianieSprzedaż usług 5.489.903,59 5.489.903,59Sprzedaż materiałów 29.666,52 29.666,52Pozostałe przychody operacyjne 34.889,57 40.000 74.889,57Przychody finansowe 13.935,75 13.935,75Razem przychody 5.568.395,43 40.000 5.603.395,43

Koszty przed zmianami i po zmianach

(wersja bilansowa)

Koszty Przed zmianą Zmiana Po zmianieKoszty według rodzajów 5.425.948,71 5.425.948,71Wartość sprzedanych materiałów 1.640,00 1.640,00pozostałe koszty operacyjne 49.019,64 116.700,00 165.719,64

w tym:

97.500 KUP

19.200 NKUP

Koszty finansowe 1.059,97 1.059,97Razem koszty 5.477.668,32 116.700,00 5.594.368,32

Koszty przed zmianami i po zmianach

(wersja podatkowa)

Koszty Przed zmianą Zmiana Po zmianieKoszty według rodzajów 5.335.047,64 5.335.047,64Wartość sprzedanych materiałów 1.640,00 1.640,00Pozostałe koszty operacyjne 18.033,50 97.500,00 115.533,50Koszty finansowe 210,97 210,97

157.490,12 157.490,12wypłacone w 2009 rRazem koszty 5.512.422,23 97.500,00 5.609.922,23

Wynagrodzenia, skł. ZUS za 2008

Zmiana wyniku finansowego brutto

(wersja bilansowa)

Wynik brutto przed zmian: 90.727,11 zł

Zmiana: 74.700,00 zł

Wynik brutto po zmianie: 14.027,11 zł

Zmiana wyniku podatkowego brutto

(wersja podatkowa)

Zysk podatkowy przed zmianą: 55.973,20 zł

Zmiana: 57.500,00 zł

Strata bilansowa po zmianie: -1.526,80 zł

Rachunek Zysków i Stratprzed zmiana i po zmianie

wyszczególnienie rok 2009 zmiana

Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimiKoszty działalności operacyjnejZysk (strata) ze sprzedaży (A-B)Pozostałe przychody operacyjne

Pozostałe koszty operacyjneZysk (strata) z działalności operacyjnej

Przychody finansoweKoszty finansowe

Zysk (strata) z działalności gospodarczej Wynik zdarzeń nadzwyczajnych 0,00 0,00

Zysk (strata) brutto (I+/-J)Podatek dochodowy 0,00Zysk (strata) netto

rok 2009 po zmianie

5 519 570,11 5 519 570,115 427 588,71 5 427 588,71

91 981,40 91 981,4034 889,57 40 000,00 74 889,5749 019,64 116 700,00 165 719,6477 851,33 1 151,3313 935,75 13 935,751 059,97 1 059,97

90 727,11 14 027,11

90 727,11 14 027,1110 635,0080 092,11 14 027,11

Stan pozycji bilansu, które uległy zmianie

(aktywa)

AKTYWA przed zmianą zmiana po zmianieA Aktywa trwałe

urządzenia techniczne i maszyny środki transportu

B Aktywa obrotowe Zapasy

Należności krótkoterminowe -14000-18000

Rozrachunki publiczno prawne 10635

187591,95 48800 236391,95Aktywa razem

487 510,78 -69 000,00 418 510,78148 084,69 -20 000,00 128 084,69287 555,66 -49 000,00 238 555,66

1 568 552,44 11 735,00 1 580 287,44120 747,44 -3 500,00 117 247,44

1 199 156,50

-12 200,00

1 165 591,50

Inwestycje krótkoterminowe - rachunek bankowy

2 056 063,22 -57 265,00 1 998 798,22

Stan pozycji, które uległy zmianie

(pasywa)

PASYWA przed zmianą zmiana po zmianieA Kapitał własny

Zysk (strata) netto

B

Pasywa razem

1 117 259,28 -66 065,00 1 051 194,28

80 092,11-80 092,11

14 027,1114 027,11

Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania 938 803,94 8 800,00 947 603,94zobowiązania krótkoterminowe - z tytułu podatków

920 803,94 8 800,00 929 603,94

2 056 063,22 -57 265,00 1 998 798,22

Wnioski Przy ustaleniu podstawy opodatkowania dochody do opodatkowania

zwiększyły się o 40.000 zł.

Koszty obniżające podstawę opodatkowania zwiększyły się o 97.500 zł.

Po dokonanych zmianach przy obliczeniu zobowiązania podatkowego otrzymaliśmy stratę podatkową, więc nie przekazujemy podatku dochodowego do US.

Z Rachunku Zysków i Strat wynika, iż Spółka odprowadziła podatek dochodowy w kwocie 10.635,00 zł. W tej sytuacji o w/w kwotę wykażemy w bilansie po stronie aktywów, zwiększamy „Należności krótkoterminowe z tytułu podatków” która została nadpłacona.

Wnioski W pasywach wykażemy zysk bilansowy 14.027,11 zł – nie obniżając o

wysokość podatku, który w przedstawianym przykładzie po zmianach wynosi 0 zł.

Różnice w wyliczeniu zysku bilansowego i podatkowego wynikają ze stosowania zasady memoriałowej przez rachunkowość finansową i zasady kasowej przez prawo podatkowe.

Dokonując wyżej wymienionej operacji nie ponieśliśmy żadnych wydatków, natomiast wyeliminowaliśmy środki trwałe, które okazały się zbędne, nieużyteczne.

Uporządkowaliśmy należności, które widniały w ewidencji a okazały się nieściągalne.

Dzięki operacjom, działając zgodnie z prawem podatkowym Spółka nie odprowadziła podatku dochodowego, a stratę podatkową –1526,80 przenosimy na rok następny.

Podsumowanie

Na podstawie przedstawionego przykładu można stwierdzić, że zaledwie kilka operacji może znacznie zmienić obraz struktury oraz majątku i kapitału. Zmianom uległy zarówno majątek trwały i obrotowy, oraz jednocześnie wynik finansowy i zależny od niego podatek dochodowy. Dlatego bardzo ważne jest umiejętne stosowanie polityki bilansowej.

Dziękujemy za uwagę.