rozmowa z michałem judą i jaśkiem staszem file2 e-profit | e-profit 3 coś się kończy... coś...

numer 10/14Wszystko o e-biznesie

5 nietypowych metod UXowych na 2015strona 48

Love yourself(ie)!strona 27

Beacon valleystrona 22

Biznes dobrze zaprojektowanyRozmowa z Michałem Judą

i Jaśkiem Staszem

e-profit2

|

3e-profit

Coś się kończy... coś innego się zaczyna...Stałosię.Grudniowynumere-profitujestostatnim,któryoddajemywWaszeręce.PrzedWami

ostatniadawkainspiracji,wiedzyonowychtrendachipodpowiedzi,jakmądrzeprowadzićbiznes,

byfinalnieodnieśćsukces.Dziękujemyzatowarzyszenienamwtejniesamowitejprzygodzie.

Mówimydozobaczenia,bożegnaćnazawszejestnapewnozawcześnie.

A o czymw tymświątecznymnumerzepiszemy?Moichkilkasłów

o ciężkiejpracyszefa,jakzmotywowaćpracowników,i kilkasłów

MarkaDornowskiegoo tym,iletaknaprawdęmoże100złotychlub

euro,a faktyczniejakakolwiekwalutaobróconanalokalnymrynku.

W ramachCiekawostek z siecipiszemyo polskiejeksportowejDolinie

Krzemowej,którazachęcazagranicznefirmydokorzystanianietylko

z rąknaszychspecjalistów,lecztakżenaszychrozwiązań.Drenaż

mózgówjestw jakimśstopniunapewnogroźny,botracimyzwykle

najlepszych,alesięganiepopolskieproduktymożejedyniecieszyć.

Pisaliśmyjużkiedyśo crowdfundingu.Dlatych,którychtematintere-

sujenadal,mamydobrąwiadomość.Zostaniewydanaksiążkao tejme-

todziepozyskiwaniakapitałunaswojeprojekty.Niedziwipewnie,że

funduszenajejwydaniezebranezostaływłaśnieprzez„datkitłumu”.

Idealnalekturanazimowewieczoryi podpowiedź,comożnaw formie

voucheradorealizacjiw 2015r.,położyćpodchoinką.

W sekcjiPrawo i finanseo zmianachw prawie,któreod2015r.zmienią

rynekpolskiegoe-commerce.Wartosięz nimizapoznać,bonieznajo-

mośćprawaczęstoszkodziw najmniejspodziewanymmomencie.

AwRynkowych trendach rozmowaz KamilemŁukasiewiczemo aplikacji

Everytapi potencjaleiBeaconów.Wartosprawdzić,copotrafiąrobić

i jakieplanywdrożeńmająfirmywykorzystująceje.W cykluPostać

polskiego internetuszefowieShowroomu,czyliludzie,którychbiznes

w grudniupowinienmiećsięniesamowiciedobrze.Showroomto

startup,któryodnosioddłuższegoczasuniesamowitesukcesytakże

pozaPolską.Więcwartochłopakówśledzić.

Rozluźniającniecoatmosferę,przyglądamysięfenomenowiselfie,

któreweszłojużdosłownikaludziw różnymwiekui ludziw różnym

wiekudotknęłajegoklątwa.W numerzeteżo telewizjiw pełninażą-

danie,czyliczekamynaSpotifydlawizji.Wielesiędziejew temacie,ale

tonapewnonieostatniesłowo.Czekanasrynekon demandwszędzie,

gdziesięda.

Grudzieńtoczaspodsumowańi planówbycialepszym(dlasiebiei in-

nych),więcsprawdzamy,czypochlebstwadlaszefai współpracowni-

kówmająszansęprzynieśćpozytywneefekty.Zachęcamyrównocze-

śnie,byzacząćnowyrokz przytupemdobrychdlaWaszychbiznesów

postanowień.Żebypomóc,podpowiadamy,jakdobrzerekrutować

pracowników,pokazujemy,czymjestlean canvasi dlaczegowarto

w zarządzaniustartupemz niegokorzystaćorazcototenosławiony

jużUX.Dodatkowospisaliśmy,o czymnależypamiętać,gdysprzedaje-

mynieidealnywciążprodukt,bożesprzedawaćtrzebajaknajszybciej,

wszyscywiemy.

Nakoniecniezapominamyo życzeniach.Niech2015będzierokiemwiel-

kichsukcesówi tylkomałychporażek,licznychtoastówzadobrezmiany

dlabiznesui żadnegozatenagorsze,a nadewszystkorokiemlicznych

wykorzystanychszansi niewielustraconych,byakcelerować,globalizo-

waći sprzedawaćjaknajwięcejtam,gdzieznajdziecieswójrynek.

Miłejlektury!Dziękujemy,żez namibyliście!

AgnieszkaMeller

E–PROFIT 10/2014

Redakcja

Agnieszka Meller

Redaktor naczelna

e-mail: [email protected]

Wydawca

Inkubator STARTER

Gdańska Fundacja Przedsiębiorczości

ul. Lęborska 3b

80-386 Gdańsk

NIP: 583-290-74-40

e-mail: [email protected]

tel. 58 731 65 65

www.inkubatorstarter.pl

Facebook.com/inkubatorstarter

Twitter.com/inkubatorstart

Blog.inkubatorstarter.pl

Jak dojechać?

Google Maps

http://goo.gl/maps/PfwPO

Projekt makiety, okładki

oraz skład magazynu

Engram

www.studioengram.pl

REDAKCJA WSTĘPNIAK

Spis treści

54 e-profite-profit

SPISTREŚCI SPIS TREŚCI

FELIETON

6—8

Motywowanietostrasznieciężka

robota

9

Wystarczy100złotych

WYDARZENIA

14—16

Crowdfundingw praktyce

BIZNES NA MIĘKKO

54—57

Opowieścizkrainymchui paproci

WARTO WIEDZIEĆ

44—47

Jakznaleźćpracownikaidealnego?

48—49

5nietypowychmetodUXowych

na2015

50—51

Zacznijmyodsprzedaży

52—53

Błędywpływającenasprzedaż

w sklepieinternetowym

DOSSIER

38—43

BusinessModelCanvasw praniu

i popraniu

POSTAĆ POLSKIEGO INTERNETU

34—37

Biznesdobrzezaprojektowany

PRAWO I FINANSE

18—20

Rewolucjaw e-commerce

RYNKOWE TRENDY

22 —26

Beaconvalley

27—28

Loveyourself(ie)!

29—30

TelewizjadopasowanadoCiebie

31—33

PokażswojegoFacebooka,apo-

wiemCi…ilekredytudostaniesz

CIEKAWOSTKI Z SIECI

10—12

Nietylkohydraulicy

13

Nielubimy„słodzić”szefom

e-profit6

FELIETON| MOTyWOWANIETOSTRASZNIECIĘŻKAROBOTA

7e-profit


FelietonZaczynaszswojąprzygodęzkierowaniemzespołemwstartupie.Cobędzietwoimgłównymobowiązkiem?Toprzecieżoczywiste.Zarządzanienim.Nowłaśnie,alecotodokładnieznaczy?Międzyinnymimaszmotywowaćludzi,bywykonaliswojezadania,coworganizacji,jakąjestmałafirma,gdziepodziałróljestczęstodośćumownyidośćczęstotrzebakłaśćwszystkieręcenapokład,budziróżneemocje.Alechwileczkę…

Motywowanie to strasznie ciężka robota

AgnieszkaMeller

e-profit8


9e-profit

FELIETON| WySTARCZy100ZŁOTyCh

Wystarczy 100 złotych

Jeśli każdy z nas rocznie wyda 100 dol. więcej u lokalnych przedsiębiorców zamiast w sieciowych sklepach, ilość pieniędzy w naszej gospodarce rocznie zwiększy się o 3 mln, poza tym stworzy to tysiące nowych miejsc pracy –tozdanienapisanekredąnatablicyustawionejgdzieśwcentrum

handlowymwUSA.Przyznajcie,żechoćkwotaiwalutanienadaje

siędoskopiowania,tosamazasadawsparcialokalnegobiznesudziała

podobnieniezależnieodszerokościgeograficznej.

Zastanawialiściesiękiedyś,jaką

wartośćdodanąwprowadzadogo-

spodarkiwydane100zł?Pomijając

terazkwestiępodatkudochodowe-

go,firma,uktórejwydaliściete100

złwyda,jeprzecieżdalej.Czytow

formiezakupów,czydywidendy

dlaprezesa,ktośdziękiWaszemu

zakupowibędziewstanienabyć

nowąwartośćpracy,którazkolei

datrzeciejosobieowemożliwości

nabywcze.Gdybyspojrzećnatow

tensposób,pieniądzstajesięjedynie

paliwemnapędzającymgospodarkę,

ajednocześnieczyninaszamożniej-

szymi.Oczywiścietenteoretyczny

modeljestniedoskonały,oprócz

nieuwzględnianiapodatków,nie

obejmujetakżeinnychzjawiskeko-

nomicznych,jakchociażbyinflacja.

Niemniejjednakogólnawyłaniająca

sięzniegozasadamówiącaonapły-

wieiodpływiekapitałudoobiegu

gospodarczegoijegowpływiena

temporozwojutejżegospodarki

znanajestwekonomiiodlat.Jakiez

tegowyciągamywnioski?

Wskalimakropokuszęsięostwier-

dzenie,żejeślinawetjakiekolwiek

wyciągamy,toraczejchowamy

jedoszuflady.Świadczyotym

choćbycorazwiększadominacja

Chinwświatowymhandluianiten

artykuł,aninawetwspólnywysiłek

wszystkichnaszychczytelników

nicwtejkwestiiniezmieni.Zmienić

możemyjedynieniecoskalęmikro.

Jak?Robiącprostezakupyulokal-

nychfirm.Będziedrożej?Byćmoże

czasemtrochętak,alewdłuższej

perspektywiemamywiększą

szansę,żewydanepieniądzedo

naswrócą.Bezwzględunato,jaki

biznesprowadzisz,zadajsobiepyta-

nie,czyłatwiejbędzieCisprzedać

produktlokalnemuprzedsiębiorcy,

czylokalnemuprzedstawicielowi

międzynarodowejkorporacji,który

możeconajwyżejprzekazaćTwoją

ofertęszczebelekwyżejiczekaćna

decyzjęszefówzzaoceanu?

Możewięcwramachnoworocznych

postanowieńdodajrównieżto,by

przynajmniejte100złwdowolnej

branżywydaćmiesięczniewsposób

świadomy,takbymiećpewność,

żepozostanieonowtymlokalnym

mikrosystemie.Byćmożektoś

czytająctentekst,robiwłaśniepo-

stanowienie,żeskorzystazTwojego

produktulubusługi?Wspierajmysię

inapędzajmynawzajem.

Czyabynapewno?Faktycznieto

szefpowinienszukaćpowodów,by

pracownikchciałwykonaćzleconą

mupracę?Przecieżdostajeza

jejwykonaniewynagrodzenie

ustalanenastarcie,więcstano-

wiąceznanąodpoczątkuzmienną.

Dodatkowobierzeudziałw czymś,

coz założeniamabyćwielkie

(skalowalnośćitd.,itp.).Możeteż

testowaćswojepomysły,równa

sięniejesttrybikiemw machinie,

któraz nimczybezniegobędzie

działaćtaksamodobrze.Znanesą

muteżkonsekwencjeniewykona-

niazadań(a przynajmniejpowinien

byćw staniejesobiezwizualizo-

wać,przecieżchoćbyw szkole

czynastudiachdostawałjedo

wykonania).W efekciepowinien

wykrzesaćz siebiepodstawową

motywację„chcę,żebymizapła-

cili”i „niechcę,żebymnieukarali”.

Niestety,teoriamówijedno,a ży-

ciepokazujezupełniecoinnego.

A jużnajgorsze,cocisię,drogi

szefie,możetrafić,toludzie,

którymtrzebaciąglecośdawać,

żebychciałoimsięchcieć,a jeśli

jeszczemającośzrobićpowyżej

standardu,tojużnieźlebędziesz

sięmusiałnagimnastykować.No

właśnie.Dawać.Tylkogdziejest

granica,przyktórejkasafaktycz-

niejużniemotywuje,a stajesię

jedynienaciskiemnaszefa–nie

daszwięcej,niebędęzmotywowa-

ny,czyliniewykonamroboty,albo

jakwykonamto„bylejak”będzie

najwłaściwszymnauzyskaną

jakośćokreśleniem.

Oczywiścieniechodzio to,by

przezkilkalatczłowiekniezależ-

niejakposzerzasięjegozakres

zadańi rosnąjegoumiejętności

dostawałtylesamo.Podwyżka

niejestzłaz zasady,żebyśmysię

dobrzezrozumieli.Alemusibyć

zacoś,zarobienie100%zadań

z maksymalnympoziomemjakości

albozadodatkowezadania,które

wykonujesięw tymsamymciągle

czasiepracy.Niemożewynikać

z postawy„należymisię”.

Identyczniemasięsprawaz wysy-

łaniemnakonferencje,szkolenia,

warsztaty.Tew Polscei tepoza

nią.Gdypracownikzaczynastę-

kać,żemusiiść,jechać,lecieć,to

czassięmudobrzeprzyjrzeć.Nie

możnabowiemciągledorzucać

kolejnychstówekalboprosić,żeby

w godzinachpracy(i z dietami,jeśli

wysyłasięgopozarodzinnemia-

sto)zechciałsięrozwijaći szukać

nowychpomysłów.

Patrzęczęstonaludzi(w tym

szczególnienatych,którzynigdzie

wcześniejniepracowali,a sąna

tymetapie,któryfaktyczniejest

trochęrówniąpochyłą)i myślę,

żezwolnienieichbyłobydlanich

największymbłogosławieństwem.

Takw życiujest,żedoceniasięto,

cosięmadopiero,jaksiętostraci.

I wtedyczłowiekodnajdujeto,

czegotakdługoniemógłznaleźć.

Automotywację.

Automotywacja,nibyproste,niby

wszyscywiedzą,o cochodzi,żeto

ważne,żepożądane,żeistotniej-

szeniżto,cojestzewnętrznym

motoremnaszegodziałania.I co

z tego?Nic,botasamomotywacja

działatylkowtedy,gdylubiszto,co

robisz,gdyniemyśliszo tych8go-

dzinachdziennie„tagłupiarobota”,

tudzież„niezapłacimiwięcej,to

sięniebędęstarał”,alewidzisz

w tych40godzinachw tygodniu,

160w miesiącui ponad1700

w rokufajnyczas.Dajeciontak

poprostu,zwyczajniepoludzku

satysfakcję,żeniespędzaszgo

w innymmiejscu.A jakniedaje,to

zmieńpracę.Dlasiebiei swojego

psychicznegodobregosamo-

poczucia.Dlaswojegoświętego

spokojuwewnętrznego.

Drogiszefie,motywowaniedo

samomotywacji,tocholernie

ciężkarobota.Alezróbwszystko,

byćmiećwyłączniepracowników,

którzyposiedliumiejętnośćmo-

tywowaniasamegosiebie.Z nimi

będzieszw staniegóryprzenosić.

Cowięcej,Tyjakoszefmusiszją

mieć.Dlaczegowięcodinnych

wymagaćmniej?

MarekDornowski

Tak w życiu jest, że docenia się to, co się ma dopiero, jak się to straci. I wtedy człowiek odnajduje to, czego tak długo nie mógł znaleźć. Automotywację

e-profit10

CIEKAWOSTKI Z S IECI | NIET yLKOhyDRAULICy

11e-profit


Ciekawostki z sieci

Nie tylko hydraulicy

AnnaOsińska

Wielewskazujenato,żePolskastajesięznanawEuropienietylkoznajpiękniejszychkobietczyprzystojnychhydraulików.Ostatniocorazczęściejkojarzenijesteśmyjako„PolishSilliconValley”–czyjakktowoli–polskiezagłębieinformatyczne.

e-profit12


13e-profit

CIEKAWOSTKI Z S IECI | NIELUBIMy„ S ŁODZIć” SZEFOM

Oczywiścieniemasięcooszuki-

wać,żesporywpływnawzrost

popularnościinformatykówznad

Wisłymaniższacenaichusług.

Gdybyjednaknieszłaonaw parze

z jakością,trudnobyłobymówić

o sukcesie.Niemniejjednakmyli

sięten,ktomyśli,żew Polsce

znajdzieconajwyżejwyrobników

doobsługipomysłówtechnologicz-

nychwytworzonychgdzieindziej.

Corazczęściejrównieżi u nas

realizowanesąprojekty,z których

chętniekorzystajązagraniczni

inwestorzy.Przykład?Warszawski

startupCloudTechnologies,który

stworzyłnajwiększąw Polscehur-

towniędanych.Opracowałtakże

silnikbehawioralny,zbierający

anonimowedanepozostawione

przezinternautów(tzw.cookiesy)

orazmonitorującyichzachowania

naponad400tys.stron.–Stworzo-

na przez nas hurtownia danych jest

coraz częściej wykorzystywana przez

zagranicznych partnerów. W naszej

bazie mamy 25 mln starannie prze-

analizowanych profili behawioralnych

internautów –mówiPiotrPrajsnar,

CEOCloudTechnologies.

Tojedenz przykładów,żePolska

z biernegoodbiorcyproduktów

i usługzagranicznychkoncernów

stajesiępartneremdostarczają-

cymzaawansowanerozwiązania.

Zachodniefirmykorzystająz pol-

skichtechnologii,boczęstosąone

tańszeodtamtejszychrozwiązań.

I nietylkonieustępująimzaawan-

sowaniemtechnologicznym,lecz

takżecorazczęściejsązwyczajnie

odnichlepsze.

Rozwijasiętakżenearshoring

polegającynaprzenoszeniucałych

procesówbiznesowychnapobli-

skierynki,a takżeczerpaniuz nich

zasobówludzkich.Zanearshorin-

giemprzemawiajątakieczynniki,

jakbliskośćgeograficznai kulturo-

wa,a takżetasamastrefaczasowa.

–Nearshoring daje zachodnim firmom

przede wszystkim możliwość zmniej-

szenia kosztów. Pensje informatyków

w Polsce, choć rosną, są wciąż

niższe niż w UE, a jakościowo nie

ustępujemy sąsiadom. Przeciwnie, to

często nasi pracownicy przewyższają

kompetencjami swoich kolegów zza

granicy –mówiPawełBorowski

z ITMO,jednejz firmzajmujących

sięoutsourcingieminformatyków.

W raporcieopublikowanymprzez

EverestGroup,Polskazostała

opisanajako„jedynydojrzałyrynek

IT”w całejEuropieŚrodkowo-

-Wschodniej,zaśwedługszacun-

kówraportuCentralandEastern

EuropeOutsourcingReview

2010około95tys.specjalistówIT

z EuropyŚrodkowo-Wschodniej

byłozatrudnionychw zachodnich

firmachnazasadzienearshoringu

luboutsourcingu.

Byćmożetentrendstaniesię

inspiracjądospecjalizacjimłodych

startupóww obsłudzewłaśnie

tegotypuklientów.Ktopowiedział,

żekażdanowafirmainformatyczna

musiwyłącznietworzyćnowe

produkty?

Nie lubimy „słodzić” szefom

Ktoznasniepamiętasłynnego„łubudubu,łubudubu”

wykonywanegoprzezJarząbkaWacławanacześćprezesaKlubu

SportowegoTęcza?Tymczasemwpraktycetrudnoposądzać

nasowazeliniarstwo.Ba…trudnonawetmówićozdrowym

docenieniunaszychprzełożonych.Wedługnajnowszychbadań

przeprowadzonychprzezIQSGroupnazlecenieproducentaCukru

Królewskiego,tylko1%Polaków„słodzi”swoimprzełożonym.

Słodzimyprzedewszystkimswoim

najbliższym–kobietynajczęściej

słodządzieciom,amężczyźni

swoimżyciowympartnerkom,

dziecizdecydowaniewymieniają

nadrugimmiejscu.Wyjątkiemsą

mężczyźnipiastującywysokie

stanowiska.Okazujesiębowiem,że

dyrektorzyimanagerowie(obojga

płci)znacznieczęściejniżinne

grupyzawodowekomplementują

dzieci(71%).

Zarazporodzinieipartnerachw

kolejcedogłaskówuplasowalisię

koledzyikoleżanki,którymsłodzi

15%Polaków(częściejosobyz

niższymwykształceniem),apóźniej

jużdługo,długonikt…4%Polaków

zdarzasiękomplementowaćob-

cych,np.naulicyczywautobusie,a

najrzadziejposłodzilibyśmy...szefo-

wi.Tylko1%znaskomplementuje

przełożonych!Szefomwprawdzie

niesłodzimy,aleodnichchętnie

przyjęlibyśmykilkagłasków.17%

badanychzadeklarowało,żenaj-

większąprzyjemnośćsprawiłyby

immiłesłowaodprzełożonego.

Ciekawostka:zadeklarowałotakaż

37%handlowców!Togrupazawo-

dowa,któraewidentniewymaga

„pogłaskania”idocenieniawpracy.

Cociekawenajbardziejdrażliwą

kwestiądlaPolakówokazujesię

wygląd.Pochwałdotyczących

wygląduNIEChCIAŁBysłyszeć

niemalco3badany,szczególnieten

wśrednimwieku.Tylko27%kobiet

i16%mężczyznchciałobyprzede

wszystkimsłyszećkomplemen-

tydotycząceswojegowyglądu.

Komplementowaniewyglądu

największąprzyjemnośćsprawia

najmłodszymitymzwykształce-

niempodstawowym(40%).

Opracowanieredakcjae-profit

Czy wiesz że…

***

Niepowinniśmyobawiaćsię„słodzenia”bliźnim.Ryzykujemy

jedyniebrakiemwzajemności,alewbardzomałymprocencie.Dla-

czego?Tajemniczeneuronylustrzanerozpoznająemocjanatwarzy

drugiejosobyiuruchamiająwnaszymmózguobszary,które

odpowiadajązatakiesameemocje.Tymsamym,jeśliuśmiechamy

siędokogoś,neurony„aktywizują”uśmiechuosoby,doktórejsię

uśmiechamy.Cowięcej,„słodkapostawa”jestzaraźliwa.Łatwiej

wzbudzićwkimśpozytywneemocje,niżzarazićgosmutkiemczy

zniechęceniem.

***

Znanewpsychologiipojęcie„efektaureoli”tosytuacja,wktórej

napodstawiejednejcechyprzypisujemykomuśszereginnych

atrybutów.Tymsamymuśmiechnatwojejtwarzybędziedlawielu

osóbinformacją,żejesteśczłowiekiemsukcesu,osobąniezwy-

kleinteligentną,anawetlepszymczłowiekiem.Iodwrotnie,jeśli

osiągnąłeśsukces,maszwysokieIQidobreserce,alejesteśtypem

smutasaiosobązdystansowaną,trudnobędziekomukolwiek

dostrzecwtobiepozytywy.

e-profit14

WyDARZENIA| CROWDFUNDINGW PRAKTyCE

15e-profit


Wydarzenia

Jaknajprościejwydaćksiążkęocrowdfundingu,aprzyokazjipokazaćsiłęimożliwościdrzemiącewfinansowaniuspołecznościowym?Wystarczypoprosićowsparcienaserwisiecrowdfundingowym.TakądrogęwybraliMarcinGiełzakiBartoszFilipMalinowski,iswójcelrealizowali…w48godzin.

Crowdfunding w praktyce

EwelinaPiasecka

e-profit16


17e-profit


Crowdfunding. Zrealizuj swój pomysł

ze wsparciem cyfrowego Tłumu

–totytułksiążki,którejsamo

powstaniejestchodzącąreklamą

ideicrowdfundingu.Będziew niej

możnaznaleźćodpowiedzina

pytania,z którymimierzysię

każdyorganizatortegotypu

zbiórki:Jakkreowaćpromocjębez

dużychnakładów?Jakprzygoto-

waćbudżeti plankampanii?Jak

dotrzećzeswoimprzesłaniemdo

mediów?–Jednocześniejestto

zbióropowieścio fascynujących

przedsięwzięciach:nowejmarce

odzieżowej,firmieprodukującej

gryplanszowe,zespolemu-

zycznymczynawetinżynierach

tworzącychprojektwahadłowca

pozaziemskiego.Wieluutalento-

wanychprojektodawców,poprzez

udzielonewywiadyi nadsyłane

komentarze,w praktycestałosię

współautoramitejksiążki–mówi

jedenz autorówMarcinGiełzak.

Projektpowstaniatejksiążkizo-

stałbardzociepłoprzyjętyprzez

osobyz branżystartupowej.

Paweł Tkaczyk, założyciel firmy

Midea, autor Zakamarków marki

Crowdfundingjestświetnym

sposobemnarynkowąweryfikację

pomysłów.Klienci–głosującswo-

imiportfelami–pokazująnietylko,

czypodobaimsięsampomysł,lecz

takżesposóbopowiadaniao nim.

Wiedzao tym,jakstworzyćdobry

projektcrowdfundingowy,przyda

sięwieluinnowatoromi biznes-

menom.Wartowesprzećksiążkę,

którategouczy.

Michał Sadowski, Założyciel firmy

Brand24, autor Rewolucji social

media

Crowdfundingotworzyłdrogę

dorealizacjiwieluekscytujących

pomysłówz całegoświata.Wyko-

rzystanietegonowegoźródłafi-

nansowanianiejestjednakproste,

więctrzymamkciukizapublikacje,

któreprzybliżajątentemat.

Artur Kurasiński, założyciel firmy

Fokus – smarter analytics

Crowdfundingstajesięnietylko

metodąnapozyskaniefinanso-

wanianaróżneprojekty,a pewną

filozofiądziałaniazmieniającą

konsumentóww pełnoprawnych

partnerówi twórców.Toidea,

którazmieniawszystkiebranże

i rynki–odmuzykipoprzemysł

kosmiczny.Jeślichceszzrozumieć

i wykorzystaćmodelcrowdfundin-

guw swoimprojekcie–poprostu

musiszprzeczytaćtęksiążkę!

Jacek Kotarbiński, autor Sztuki

rynkologii

Crowdfundingjestsłowemznanym

przezwszystkichposzukujących

środkównarozwójpomysłu,pro-

jektuczyfirmy.W Polsceniebyło

dotądsolidnegoopracowaniana

tentemat,szczególniepodkątem

opisaniametodi efektówpozyski-

waniapieniędzy.Dziękidwómpa-

sjonatom:BartoszowiFilipowiMali-

nowskiemui MarcinowiGiełzakowi

będzieciemoglizdobyćsolidną

wiedzęo crowdfundingui poznać

jegokluczowezasady.Zdecydowa-

nierekomendujęwsparciedlatego

ciekawegoprojektu.

e-profit18

PRAWO I FINANSE| REWOLUCJAW E-COMMERCE

19e-profit


Prawo i finanse

Rewolucja w e-commerce

MarcinMłyński

Jeśliprowadziciebiznesw siecii jeszczenieczytaliścieo zmianachwprowadzanychprzeznoweprawokonsumenckie,toabsolutniemusiciedoczytaćtentekstdokońca.Po25grudniaw polskiejbranżye-commercezmienisięnaprawdęsporo.

e-profit20


21e-profit

PRAWO I FINANSE| NIELUBIMy„ S ŁODZIć” SZEFOM

Nowepraworegulujeobowiązki

przedsiębiorcyzawierającegoumo-

węz konsumentem,zasadyi tryb

zawieraniaumównaodległość

i pozalokalemprzedsiębiorstwa,

zasadyi trybodstąpieniaodtakiej

umowyorazkwestiezawierania

naodległośćumówdotyczących

usługfinansowych.Wszystkoto

wynikaz koniecznościujednoli-

ceniai dopasowaniaprzezPolskę

swojegoprawadoprawaunijnego.

Mówiącnajprościej,chodzio to,

byobywatelPolski,Portugalii,

WłochczyNiemiec,kupująctowar

w jakimkolwieksklepieinterneto-

wymu przedsiębiorcyw państwie

członkowskimUnii,miałtakąsamą

ochronęprawną.Samezałożenia

ustawysązasadne,aleniewątpli-

wienoweobowiązki,jakieustawa

nałożynaprzedsiębiorców,mogą

podnieśćwzrostichkosztów

operacyjnych.Nawstępiewarto

wspomnieć,żedatawejściaw życie

nowychprzepisówoznacza,iż

niebędąonemiałyzastosowania

dozakupówprzedświątecznych.

Obejmądopiero„poświąteczne

wyprzedaże”.

Przechodzącdoszczegółów,

przedewszystkimprawietrzykrot-

niewzrośnieliczbaobowiązków

informacyjnychwzględemkonsu-

menta.Klientniemalnakażdym

krokumusibyćinformowany,co

aktualnierobii jakiemożetomieć

skutki,a takżejakiemaprawa

dotyczącegwarancji,zwrotów

i odstąpieniaodumowy.Ustawa

nakazujejasnośći zrozumiałość

formułowaniawszelkichtreści

adresowanychdokupującego

nastronie.Dotyczytoprzede

wszystkimkwestiizwiązanych

z płatnościami.W przypadku,gdy

klientniezostaniejednoznacznie

poinformowanyo konieczności

zapłaty,umowasprzedażyw świe-

tleprawaniezostaniezawarta.

Dlategozamiast„kupujęi płacę”na

przyciskachnawigacyjnychbędzie

widniałzwrot„zamówienieoznacza

obowiązekzapłaty”.

Sprzedawcainternetowyma

równieżobowiązekpoinformować

klientao jegoprawachzwiązanych

z odstąpieniemodumowyi rekla-

macją.Znowelizowaneprzepisy

wydłużająokresodstąpieniado

14dni,dająckonsumentomwięcej

czasunapodjęciedecyzji,czy

zatrzymaćdanyprodukt.Dopilno-

wanietegoobowiązkujestbardzo

ważnei leżyw interesiesamego

przedsiębiorcy.W przypadku,

gdyniepoinformujeono takiej

możliwości,okrestenwydłużasię

ażdoroku.

Nowaustawazmieniaponadto

definicjękonsumenta,rozszerzając

jąo osobyprowadzącejednooso-

bowądziałalnośćgospodarczą.

Zyskająoniniemalrównąochronę

prawnąz osobamifizycznymi.

Powejściuw życieprzepisówusta-

wyuregulowanezostanąrównież

kwestie,którenazwalibyśmy…

moralnymi.Chodzio to,żesklep

internetowyniebędziemógłza-

rabiaćnadodatkowychopłatach,

np.zapłatnośćkartąlubodbiór

zapobraniem.Przykontaktach

z infoliniąe-sklepuzabronione

będzienarzucanieopłatwyższych

niżpodstawowastawkaoperatora.

Jeśliktośz Was,o cooczywiście

nikogoniepodejrzewamy,stoso-

wałdotejporytakiepraktyki,to

chcącniechcąc,będziemusiał

z nichzrezygnować.

Noweprzepisy,choćz jednejstrony

nakładająnoweobowiązki,nale-

żałobyjednaktraktowaćbardziej

w kategoriiszansyrozwojudlacałej

branży.Większatransparentność

i jasneprzepisyzwiększązaufanie

dozakupówonline,cow dłuższej

perspektywiepowinnoprzełożyć

sięnawiększezyski.

Wszystko to wynika z konieczności ujednolicenia i dopasowania przez Polskę swojego prawa do prawa unijnego

e-profit22

RyNKOWETRENDy| BEACONVALLEy

23e-profit


Czymamydoczynieniaz końcemjednostronnejkomunikacjilojalnościowejbazującejnazasadzie„dziesiątyhamburgergratis”?Naszdzisiejszygość,twórcaaplikacjiEverytap,jestprzekonany,żeiBeaconysporonamieszająnarynkumobilnymi zmieniąnaszepodejściedokomunikacjiz klientem.Naczymopieraswojeprognozy?

Rynkowe trendy

Beacon valley

ZKamilemŁukasiewiczemzEverytaprozmawiaJustynaMockus

e-profit24


25e-profit


e-profit: Wszyscy słyszymy dookoła

powtarzające się hasło iBeacon, ale

dla wielu wciąż kryje się pod nim

niewiadoma. Czy mógłbyś od razu

wyjaśnić, co opisuje ten termin?

K.Ł.:Prawdopodobnieprogra-

miścizajmującysięaplikacjami

mobilnymibędąmielimizazłe

zbytnieuproszczenie,aleosobiście

terminiBeacontłumaczęjako

rodzajnowejtechnologii,która

pozwalasmartfonomrozpoznawać

kontekstsytuacji,w jakiejznalazł

sięichwłaściciel.Dziejesiętakza

pomocąbeaconów,czylimałych

nadajnikówumieszczonychw do-

wolnymmiejscu.iBeaconyemitują

nieprzerwaniesygnał,któryrozpo-

znanyprzezaplikacjęmobilną,wy-

wołujew niejokreślonedziałanie.

Samprzesyłdanychopartyjestna

protokoleBluetoothLowEnergy,

coz jednejstronygwarantujemini-

malnezużyciebateriiu posiadaczy

telefonów,a z drugiejzapewnia

iBeaconowidługiczas–bonawet

do2lat–działanianajednej

baterii.Inspirującew tejtechno-

logiijestto,żeczynionawreszcie

smartfonyprawdziwiemądrymi

urządzeniami.Doniedawnaz po-

ziomutelefonumogliśmyłączyć

sięz serweraminadrugimkońcu

świata,aledotychczaszainstalo-

waneprzeznasaplikacjemobilne

niemiałypojęcia,żesiedzimy

właśniew pubiei zastanawiamy

się,którepiwowybrać?Teraz

iBeaconyumieszczonew takim

przykładowympubiemogłyby

połączyćsięz naszymtelefonem

i zasugerowaćnam,cowybrać.

Tooczywiścietylkojednoz wielu

zastosowań.

e-profit: Z tego co mówisz, wyłania

się obraz faktycznie innowacyj-

nego rozwiązania, ale czy przy

wszystkich jego zaletach nie istnieje

zagrożenie zasypywania ludzi

niepotrzebnymi informacjami?

K.Ł.:Toconajbardziejistotne,to

gwarancja,żegdyprzechodzimy

obokiBeaconów,któreniesą

przypisanedożadnejz zainsta-

lowanychprzeznasaplikacji,

będziemydlanichniewidoczni.

Mówiącprościej,wchodzącdo

wspomnianegowcześniejpubu

i chcącwykorzystaćmożliwości,

któredająiBeacony,musimymieć

zainstalowanąjegoappkę.Jeśli

chodzio spamowanieużytkowni-

ków,problemuw zasadzieniema.

Choćjesttoteoretyczniemożliwe,

tostoiw sprzecznościz intere-

samifirm.Oczywistejest,żejeśli

użytkownikpoczujesięatakowany

reklamami,usuniedenerwującągo

aplikację.Zresztą,patrzącszerzej

naproblem,niejestonwcalezwią-

zanyz iBeaconami.Jużwcześniej

developerzymoglizasypywać

ludzizbędnyminotyfikacjamii co

mądrzejsiszybkosiętegooduczyli.

iBeaconyparadoksalniesąreceptą

nanietrafioneformykomunikacji

z użytkownikami,bopozwalają

wreszciedopasowywaćjeodpo-

wiedniodośrodowiska,w którym

użytkownicysięznajdują.O ile

informacjao 50%zniżcenafrytki

i piwo,gdyjadęwłaśnieautem,jest

nietrafiona,togdyotrzymamją,

będącw moimulubionympubie,na

pewnosięnieobrażę.

e-profit: Świat nowoczesnych tech-

nologii przeżył już kilka głośnych

rewolucji, które skończyły się cichy-

mi porażkami. Dlaczego uważasz,

że tym razem będzie inaczej?

K.Ł.: Niejestemdokońcaobiekty-

wy,oceniającszansęiBeacon,bo

samodpowiadamzajednoz pierw-

szychw Polscewdrożeńprojektu

komercyjniekorzystającegoz tego

rozwiązania.Z drugiejstronynie

zajmowałbymsięz moimzespołem

pracąnadczymś,w coniewierzy-

my.Nakażdysukcesmusizbiec

siękilkaczynników,a obserwu-

jącrynek,dostrzegamyrealne

przesłankipowodzenia.Z miesiąca

namiesiącprzybywawłaścicieli

smartfonów,a liczbaichsprzedaży

odtegorokuprzekroczywolumen

sprzedawanychkomputerów.

Równocześniekonkurencja

międzyoperatoramikomórkowy-

misprawia,żeinternetmobilny

niejestjużdrogimdodatkiem

dlabogatszych,a codziennością

Kowalskiego.Toniemojeopinie,

a faktywyciągniętezestatystyk.

Jestemgłębokoprzekonany,że

najbliższe2latazasprawąiBeaco-

nówprzetasująmobilnąrzeczy-

wistość,ułatwiającprzyokazji

ludziomżycie.Osobiścieuważam,

żektodziśniezainteresujesiętym

tematemnapoważnie,uważając

gozafanaberięgeeków,przegapi

pociągwielkiejszansy.

e-profit: Wspomniałeś, że jesteś

współautorem projektu, który

wykorzystuje beacony. Możesz coś

więcej o nim powiedzieć?

K.Ł.: Mowatuo aplikacjimobilnej

Everytap.PamiętaszserialPrzyja-

ciele.Tambohaterowiespotykali

sięw ulubionejkawiarni.Wszyscy

chybazazdrościliśmyimtakiego

miejsca,a terazchcemysprawić,

bykażdyz nasmógłjedlasiebie

znaleźć.Mamygotowąpierwszą

wersjęappki,któraz powodze-

niemdziaław Trójmieściei jużna

starcieprzypominalepsząwersję

programulojalnościowego,choć

docelowożadnalojalnościówka

nasnieinteresuje.Tobyłobynudne

i spóźnioneo paręlatpodejściedo

sprawy.Chcemyraczejw natu-

ralnysposóbzbliżaćklientówdo

właścicielimiejsc,takbyCipierwsi

poczulisięważni,a drudzymogli

czerpaćz inspiracjigości.Intere-

sujenasłamaniebarieri dawanie

ludziomszansynakorzystanie

z wyjątkowychatrakcji.Umówmy

się,żeniesztukadaćklientom

dziesiątegoburgeragratis,ale

zaproszeniewybranychgościna

dzieńwspólnegogotowaniarobi

różnicę,bopoprostuzbliżaludzi.

e-profit: Czy zamierzacie się ograni-

czać wyłącznie do gastronomii?

K.Ł.:Beaconyinstalujemynietylko

w kawiarniach,lecztakżew klu-

bach,restauracjachi innychmiej-

scach,gdziemożnasięrozerwać.

Niekoniecznieograniczamysięco

dotypumiejsca,alenapewnocodo

jegojakości.Niechcemywspółpra-

cowaćz kimś,ktowidziw nasnową

przestrzeńreklamową.Szukamy

partnerówchcącychrealizować

z namiprzedstawionąwyżejwizję.

e-profit: A gdzie tu miejsce na

iBeacony?

K.Ł.: Codowykorzystaniasamych

iBeaconów,todziękinimużytkow-

nicynaszejaplikacji,wchodzącdo

partnerskiegomiejsca,witanisą

odpowiedniąnotyfikacjąw sty-

lu:Kamil,miłoCięwidzieću nas

ponownie.Samowejściedolokalu

możebyćjużdocenianeprzez

miejsceodblokowaniemjakieśspe-

cjalnejoferty,alemetodnatojest

więcej,m.in.spędzenieokreślonej

ilościczasuw knajpiealbospró-

bowaniewybranychpozycjiz ich

menu.Zależynam,byużytkownicy

mogliodblokowywaćjaknajcie-

kawszeofertyorazatrakcje,które

zapewniąimnowe,nieprzeliczalne

wcalenapieniądze,doświadczenia.

Jestem głęboko przekonany, że najbliższe 2 lata za sprawą iBeaconów przetasują mobilną rzeczywistość, uła-twiając przy okazji ludziom życie

e-profit26


27e-profit

RyNKOWETRENDy| LOVEyOURSELF(IE )!

e-profit: Nie widzicie zgrzytu

pomiędzy tym, że ktoś idzie się

zabawić, a wy każecie zajmować

mu się telefonem?

K.Ł.: Całytrickpoleganatym,

żewcaleniechcemy,bybawiłsię

telefonem.Maszrację,żebyłoby

tosprzecznez duchemdobrej

zabawy.iBeaconyznówprzycho-

dzątutajz pomocą,bokorzystając

z nich,niemusimyangażowaćludzi

dowyciąganiasmartfonaz kiesze-

ni.Poprostugościepojawiająsię

w ulubionymmiejscu,a Everytap

wynagradzaichw tle.Jesteśmy

w stanierozpoznać,któryrazktoś

odwiedzadanemiejsca,czyile

spędziłtamczasui napodstawie

tego,możemyzaprosićdoudziału

w czymściekawym.Wyobraź

sobie,żechodzisznakoncertydo

klubu.I pewnegorazu,opuszczając

lokalu,dostajeszpowiadomienie,

żeprzyokazjinajbliższegowystępu

ulubionegoartysty,będzieszmógł

zrobićsobiez nimzdjęcielubwejść

nabackstage.Chcemyprzypomi-

naćsięludziomtylkowtedy,gdy

mamydlanichdobrąwiadomość.

e-profit: Czy wszystko o czym mó-

wisz, już działa i jest sprawdzone?

K.Ł.:AplikacjanaiPhone’a już

działa,androidowajejwersjajest

naukończeniu.Sątoaplikacje

skończoneo tyle,żezamykają

naszpierwszypodstawowyetap,

pozwalającypoczęścirealizować

to,o czymmówiłemwyżej.Toco

mamyw głowach,sięgajednak

o wieledaleji najciekawszerzeczy

szykujemynakolejneaktualizacje.

Mamtunamyślim.in.nowesposo-

bynawciąganieludziw interakcje

z miejscamiorazprostymodel

płatnościmobilnychopartyna

iBeaconach,takbyodwiedzając

wybranemiejsca,niemartwićsię

o kolejkiprzybarzei mócpoczuć,

żejestemtraktowanyz zaufaniem.

e-profit: Ambitne plany wymagają

odpowiedniego zaplecza finansowe-

go. Nie jest to dla was problem?

K.Ł.:Parętygodnitemuudało

sięnamdopiąćpierwszyetap

inwestycji.Mamyterazśrodki

naspokojnei przedewszystkim

rozsądnedziałanie.Niemusimy

łapaćsiękażdejzłotówki,bytylko

utrzymaćsięnarynku,choćjuż

dziśzarabiamy.Swojeśrodkipoza

funduszeminwestycyjnympo-

wierzyłnamteżzałożycieljednej

z największychw Polsceplatform

e-commerce,cojesto tyleważne,

żejegodoświadczeniepozwala

namunikaćwielugłupot.

e-profit: Macie plan B na wypadek,

gdyby iBeacony okazały się jednak

niewypałem?

K.Ł.: Codzienniespotykamysięz se-

riąwątpliwości,aleszczerzemówiąc,

tegotypuobawapojawiasięu nas

najrzadziej.Jeśliuznamy,żemusimy

cośszybkozmienić,napewnotozro-

bimy,bodziałamyjakoelastycznyze-

spół,bezkorporacyjnychłańcuchów.

Jaknaraziezajmujemysięplanem

A i realizujemynasząwizję.

e-profit: Ostatnie pytanie, czy Pol-

ska to dobre miejsce na tego typu

innowacje?

K.Ł.: Dlawielubędzietozasko-

czenie,alePolskaprzezzachodnie

branżowemediazostałanazwa-

naBeaconvalley,bowłaśnie

z Krakowai Warszawypochodzą

najpopularniejszebeacony.Mamy

kontaktz ichproducentami,wiemy,

dokądzmierzatatechnologia

i wykorzystujemytęwiedzę.Żeby

byłojasne,mogępotwierdzić,że

niewidzimynaszegoprojektujako

tylkolokalnego.Wyjścienaświat

jestdlanassprawąoczywistąi stąd

naszanazwa,brandingi angloję-

zycznekanałykomunikacji.Już

nadniachuruchamiamypilotaż…

w Gwatemali.Dziękipołożeniu

w pobliżutakogromnychrynków

jakMeksyk,Brazyliai USA,wydaje

się,żebędzietodlanasświetne

poledotestówi dalszegorozwoju.

Love yourself(ie)!

W sierpniutegorokudotarładomniewiadomość,żeKim

Kardashian,gwiazdarealityKeeping Up With The Kardashians showw stacjiE!,mazamiarwydaćksiążkęzawierającą352stronyjej

prywatnychzdjęćtypuselfie.Wielemyśliprzebiegłomiwówczas

przezgłowę.Odtakichkatastroficznych,żeświatzwariował

i właśniejestemświadkiemjegokońca,przezrefleksję,żemoże

takaformaekspresjijestsztuką,ażpoprozaicznąmyśl,żeskoro

wiadomośćniejestplotkąi rzeczywiściew kwietniuprzyszłegoroku

RizzoliwydaSelfish,botakitytułbędziemiałaksiążka,toznaczy,żepodrugiejstroniektośczekanatakiedzieło(Kto?).

W konsekwencjipojawiłosię

w mojejgłowietakżepytanie,jak

będziewyglądałspistreściw tej

publikacji.Czybędzietopodziałna

etapyżycia,czymożenatypyselfie,

boprzecieżsąróżnerodzajetych

samolubnych(Selfish)zdjęć.Mamy

zdjęciatwarzy,a czasempośladków,

mówiącepoprostu„otoja”lub„oto

one”,zdjęciakontekstowe,czyli

„zobacz,gdziei z kimjestem”,zdjęcia

fitnesspokazująceprogresw umię-

śnieniubrzuchalubukształtowaniu

tyłka,zdjęciaw lustrze,abylepiej

kontrolowaćpozę,fotkiunderboob,

czylirobionepodtakimkątem,aby

byłowidać,jakbardzoboobsysię

niemieszczą,i wieleinnych.Kim

wpadłanapomysłwydaniaksiążki

potym,jakzrobiłaudanyprezent

walentynkowyswojemużyciowe-

mupartnerowiKanye’owiWestowi.

Przygotowaładlaniegoksiążkę

zawierającąseksownepolaroidy.

Mogęsiętylkodomyślać,jakiego

typubyłytozdjęcia.

Kimzrobiłamarkęz apetycznie

zaokrąglonychkształtów.Nie

możnajejmiećtegozazłe.Wy-

korzystanieatutulubwadydo

stworzeniacharakterystycznego

wizerunkujestistotnymelemen-

tempersonal brandingu.KimK.ma

rzeszefanów,więcwidocznieim

siętolubte,bogłównieo poślad-

kichodzi,spodobałonatyle,że

zostałaamerykańskąikonąstylu.

Niejestjednakpierwsządamąselfie.

Z badańprzeprowadzonychprzez

ebay dealsodnoszącychsiędotego,

któragwiazdapublikujenajwięcej

zdjęćtypuselfienaInstagramie

i Twitterze,wynika,żewyprzedza

jąKylieJennerz 451zdjęciami

naInstagramieorazSnoopDogg

akaSnoopLionz 271selfie.Kim

zajmuje5miejscew rankingu.Na

Twitterzeodpeletonuodłączyłasię

MileyCyrus,którajakiśczastemu

zostałaniegrzecznądziewczynką

i pokazujejęzyk.

Robieniesobiesamemuzdjęćma

bardzodługąhistorię.W 1839 r.

RobertCorneliuszrobiłsobie

zdjęcietechnikądagerotypową.

Naodwrocienapisał:The first light

Picture ever taken.Tobyłotakże

pierwszew historiiselfie.W 1900 r.

firmaEastmanKodakwypuściła

narynekaparato nazwieBrownie.

Byłsprzedawanyzadolarai dzięki

temufotografiabyładostępnadla

każdego.Odtegomomentukażdy

mógłzrobićsobiezdjęcie.W 2000 r.

zostałwyprodukowanyprzezfirmę

Sharppierwszytelefonzezintegro-

wanymaparatemfotograficznym.

ŁukaszMurawski

Dla wielu będzie to zaskoczenie, ale Polska przez zachod-nie branżowe media została nazwana Beacon valley, bo właśnie z Krakowa i Warszawy pocho-dzą najpopularniej-sze beacony

e-profit28

RyNKOWETRENDy| LOVEyOURSELF(IE )!

29e-profit

RyNKOWETRENDy| TELEWIZJADOPASOWANA DOCIEBIE

Telewizja dopasowana do Ciebie

Pamiętaciezdzieciństwasytuację,wktórejzcałąrodziną

wpatrywaliściesięwieczoremwszklanyekran?Obecnieta

perspektywastajesięjużcorazmniejaktualna.Oczywiścienadal

konsumujemytreściprodukowanewsposóbmniejlubbardziej

komercyjnyprzezmedia,alekonsumpcjataodbywasięnainnych

zasadachinaróżnychurządzeniach.Sposóbodbiorutelewizji

zmieniasięnanaszychoczach.

Wszystkimuwinnyjestoczywiście

postęptechnologiczny.Rozwój

szerokopasmowegoi mobilnego

internetu,a następniesmartfonów

i tabletówotworzyłwielenowych

możliwościzarównodlanadawców,

jaki odbiorcówtakichtreści.Jak

więczmieniłasiętelewizjai jej

odbiorcyw ostatnichlatach?

– Telewizja nie zmieniła się praktycz-

nie w ogóle–mówiArturBrzyski

z Insys.–Telewizja to pewien

model zapisu i dostarczania treści

audiowizualnych w postaci sygnału.

Stacje nadają taki sygnał do swoich

odbiorców, a ci mogą dowiedzieć się

o planie tego nadawania z progra-

mów TV. Taki model istnieje ponad

50 lat, przyzwyczaiły się do niego

wytwórnie, nadawcy i dystrybuto-

rzy. I tak to działało jeszcze 10 lat

temu. To co się zmienia, to model

funkcjonowania biznesów telewizyj-

nych –stwierdzaBrzyski.

Oczywiściebizneszmieniasięze

względunazmiennepotrzeby

klientów.Jużdziśserialeemitowa-

new TVNmożnaobejrzećzarówno

w określonejprzezprogram

porze,jaki w dowolnieprzezsiebie

wybranej,tyleżew internecie.

Podobniejestz filmami,którecoraz

więcejstacjii dostawcówkablówek

sprzedajew modeluVOD.

–Odbiorcy mają coraz większe oczeki-

wania wobec modeli dostarczania

treści. Liniowa telewizja zwyczajnie

przestała je spełniać –mówiJaro-

sławNarojczykz Insys.– Widzimy

to szczególnie wyraźnie w wynikach

badań wśród użytkowników. Jest dla

nich naturalne, że treści są ogólnodo-

stępne, trzeba tylko wiedzieć, gdzie

szukać. Ludzie oczekują, że znajdą

w katalogu VOD coś, co ich akurat

zainteresuje. Nie interesuje ich, kto

to nadał. Dlatego coraz więcej pod-

miotów na rynku stawia na wysokiej

jakości produkcje na wyłączność.

W ten sposób są w stanie zawalczyć

o czas mało lojalnych odbiorców –

dodajeNarojczyk.

Dziświększośćstacjitelewizyjnych

umieszczaswojeprogramyw sieci,

gdziekażdymożejeobejrzećza

drobnąopłatąlubzadarmo.Nie-

którestacjecałkowiciezrezygno-

wałyz walkiz piractwem,zamiast

tegooferująwidzomwłasne

programytanio,szybkoi w znako-

mitejjakości.Flagowymprzykła-

demtelewizjiinternetowejjest

amerykańskiNetflix.Posiadający

ponad50mlnstałychużytkowni-

kówserwisstoizaprodukcjątakich

hitówjak House of Cards czyOrange

is the New Black.

Ciekawymzjawiskiem,którewiele

mówio współczesnychformach

oglądaniatelewizjijestmultiscre-

ening.Jesttonowysposóbdostar-

AnnaOsińska

Jednakjakofenomenselfienie

istniało,ażdokońca2012 r.

W 2013 r.,wewrześniu,nagleselfie

stałosiębardziejpopularneniżkie-

dykolwiekwcześniej.Social media

byłyjużrozwinięte,a technologia

dostępnadlakażdego.Selfiestało

sięmediumsamymw sobie.Miliony

użytkownikówdzielisięswoimi

zdjęciamizapośrednictwemser-

wisówspołecznościowych,blogów

i stroninternetowych.Dostępnych

jestmnóstwoporadników,jaksobie

zrobićidealnezdjęcie.SamPaweł

„Batman”Tkaczyksłuchałporad

JessiciMercedesKirschner,jak

zrobićsobielepszezdjęcie.Przy-

najmniejtakbrzmiałkomentarz

doopublikowanego20listopada

br.postunaFacebooku,którego

ilustracjąbyłooczywiściezdjęcie

zrobionez rękiPawłai Jessici.Cy-

tuję:Prof. Jessica Mercedes Kirschner

uczy mnie #selfie.Zapewnechodziło

o wyższypoziomwtajemniczenia,

ponieważpolskiBatmanmana

swoimkonciecałkiemsporozdjęć

samegosiebie.Dlaczego?Paweł

Tkaczyktomarkasamaw sobielub

raczejsamosobie.Dlaczegowięc

dojejbudowanianiemiałbywyko-

rzystaćtegonarzędziai niepoka-

zaćw czasierzeczywistym,gdzie

i z kimjest.Selfiedajeniesamowitą

możliwośćszybkiegopokazywania

siebiew różnychkontekstach.Już

dawnoludzieprzestalikrzywo

patrzećnatych,którzypublicznie

i bezskrępowaniarobiąsobie

zdjęcie.GuyKawasaki,człowiek

instytucja,takżeświadomie

wykorzystujeselfiedopromocji

samegosiebie.Robisobiezdjęcie

z rękiw miejscu,w którymwłaśnie

sięznajduje,a takżechętnierobiso-

bieselfiez uczestnikamiwłasnych

szkoleńi wykładów.Dlaczego?

Imwięcejzdjęćw mediachspołecz-

nościowych,imwięcej#hashta-

gów,tymwiększapromocja.Jeśli

ktośsobiezrobiz tobązdjęcie,to

zapewnejeopiszei opublikuje.

Korzyśćjestobustronna.

Selfie to nie tylko narzędzie budowa-

nia wizerunku osobistego. Firmy tak-

że wykorzystują ten trend. Kampania

CK One z tego roku została stwo-

rzona w taki sposób, aby wyglądała

jak robiona „z ręki”. To swoisty hołd

z okazji 20-lecia marki dla młodości,

seksu, selfie i nowego pokolenia

(CK One – the next generation).

Firmy mogą wykorzystywać trend

do pokazywania siebie w mediach

społecznościowych. Zdjęcia z ręki

sprawiają wrażenie prawdziwego

wizerunku i przez to stają się bliższe

odbiorcy, generując tym samym

większe zasięgi postów.

Powstają także kampanie społecznie

oparte na selfie, jak na przykład

„#showyoutselfie a visual petition for

youth”. Możliwości wykorzystania

tego narzędzia promocji jest bez liku.

Zwłaszcza, że dzięki takim aplika-

cjom jak Hyperlapse można tworzyć

ruchome selfie. Poradniki na temat są

już dostępne w sieci.

O tym, że zjawisko stało się na tyle

powszechne i ważne może także

świadczyć fakt, iż we wspomnianym

przełomowym 2013 r. słowo „selfie”

nie tylko znalazło swoje miejsce

w Oxford Dictionary, lecz także zo-

stało słowem roku. Statystyki mówią

same za siebie. Na samym Instagra-

mie jest już pewnie ponad 35 mln

postów zawierających hashtag #selfie.

Artystka, performerka Alexandra

Marzella, występująca także we

wspomnianej kampanii CK One,

twierdzi, że selfie to miłość i że każdy

powinien robić sobie więcej selfie. Po-

kazywanie pozytywnego wizerunku

samego siebie jest czymś dobrym.

ZatemLoveyourself(ie)!

Selfie daje niesa-mowitą możliwość szybkiego pokazy-wania siebie w róż-nych kontekstach. Już dawno ludzie przestali krzywo patrzeć na tych, którzy publicznie i bez skrępowania robią sobie zdjęcie

e-profit30

RyNKOWETRENDy| TELEWIZJADOPASOWANA DOCIEBIE

31e-profit

RyNKOWETRENDy| POKAŻSWOJEGOFACEBOOKA , APOWIEMCI…ILEKREDyTUDOSTANIESZ

Pokaż swojego Facebooka, a powiem Ci… ile kredytu dostaniesz

BankSMARTwdrożyłpierwszewPolscerozwiązanie

bankowewykorzystującesocialscoring,czyli„punktowanie

społecznościowe”.Oznaczato,żesystemprzydecyzjikredytowej

weźmiepoduwagęinformacjeoużytkownikupochodzące

zserwisówspołecznościowych.Czybędzietopoczątek

społecznościowejrewolucjiwkredytachonline?

BankSMARTreklamujesięjako

„dyskontfinansowyurodzonyna

smartfony”.Niemałyudziałw tym

przedsięwzięciumaSławomir

Lachowski,twórcamBanku.Z kolei

„paliwatechnologicznego”,niezbęd-

negodoobsługikredytuonline,

dostarczaBlueServices,spółka

z sopockiejgrupyBlueMedia,która

odkilkunastulatwspółpracuje

z bankamii opracowujerozwiązania

z zakresue-bankowości.

WdrożoneprzezBankSMART

„punktowaniespołecznościowe”

(ang.social scoring)mazmienić

podejściedosprzedażykredytów

online,uwzględniającspołeczno-

ściowąstronęinternetui finansów.

Socialscoringmausprawnići przy-

spieszyćcałąproceduręprzyzna-

waniakredytui uczynićjąbardziej

przyjaznąklientowi.

Jeśliużytkownikzalogujesięza

pośrednictwemserwisutakiegojak

FacebooklubLinkedIni zgodzisię

nawykorzystaniedanych(np.adres

e-mail,rokurodzeniaetc.),tobank

automatycznieuwzględnijewe

wnioskukredytowym.

–Klient będzie mógł opcjonalnie zalo-

gować się do formularza kredytowego

tak, jak loguje się do wielu serwisów

poprzez Facebook lub LinkedIn. Te

dane wspierają proces kredytowy,

ponieważ bank ma więcej informacji

o użytkowniku i nie musi go później

dopytywać. Oczywiście wykorzy-

stanie social mediów jest opcjonalne,

klient nie musi wcale logować się do

serwisów społecznościowych, aby

otrzymać pożyczkę. Co nie zmienia

faktu, że taka zgoda może zadziałać

na jego korzyść –tłumaczyJanusz

Dudzińskiz BlueServices.

Zapunktuj dzięki Facebookowi

W jakisposób?Serwisyspołeczno-

ściowemogąteżzostaćwykorzy-

stanejakonarzędziesłużącezbudo-

waniuwiarygodnościi rzetelności

kredytowej.Mowatunp.o najwięk-

szymw Polsceserwisiepożyczek

społecznościowychKokos.pl.Bank

SMARTmożezweryfikowaćwiary-

godnośćklienta,uwzględniającjego

rating,czyliocenęnatymportalu

orazliczbęzaciągniętychi spłaco-

nychprzezniegopożyczek.Jeśli

klientposiadadobrąhistorięi ra-

ting,możetopozytywniewesprzeć

decyzjękredytowąbanku.Klient

możewówczasotrzymaćkredytna-

wetwtedy,gdynieposiadahistorii

kredytowejw BIK.

Trendanalizydanychz mediów

społecznościowychwykorzysty-

wanyjestjużw niektórychpań-

JustynaMockus

czaniatreściTVi wideo.Według

danychz raportuMultiscreening

2014IRCenter62%Polaków

oglądatelewizjęz równoczesnym

użyciemlaptopa,52%z użyciem

telefonu,zaś26%w tymsamym

czasiewykorzystujetablet.Około

37%Polakówoglądałotelewizję

przezsmartfonlubtelefon.Rów-

noczesnekorzystaniez dwóch

lubwięcejurządzeńtowiększa

wygodadlaodbiorcóworaznowe

wyzwaniai możliwościdlanadaw-

cówprzekazu.Chodzituprzede

wszystkimo kwestiekanałów

dotarciaz reklamą.

W którymkierunkubędąszły

zmianyw sposobachkonsumowa-

niatreścitelewizyjnych?Zdaniem

ArturaBrzyskiegoprzyszłością

telewizjijestdostarczanietreści

całkowiciedopasowanychdo

konkretnegoodbiorcy.

–Tak jak serwisy typu Spotify zaczęły

oferować muzykę na życzenie oraz

tworzyć dopasowane do gustu stacje

muzyczne, tak pewnie za 5 lat zaczną

się pojawiać modele dostarczania

treści wideo całkowicie dostosowane

do odbiorców –mówiBrzyski.–Nie

jest dla mnie problemem wyobra-

żenie sobie milionów indywidu-

alnie dopasowanych do odbiorcy

programów telewizyjnych. Możliwości

technologiczne istnieją już od dawna,

problemem są jednak prawa autorskie.

Pewnie w tym czasie jakiś podmiot

skupi w swoich rękach taką ilość praw,

która na to pozwoli –dodajeBrzyski.

Z powyższąprognozązgadzasię

teżJarosławNarojczyk.– Za 5 lat

pod budynkami będzie coraz więcej

światłowodów, w których poprzez

internet dostarczany będzie sygnał

wideo w bardzo wysokiej jakości. Tra-

dycyjne dekodery znikną, a ich funkcje

przejmą set-top boxy i telewizory

podłączone do sieci. Reklamy będą

dobierane do odbiorców, dzięki czemu

nie będziemy widzieć tych, które nas

nie interesują –uważaNarojczyk.

Wielewskazujenato,żeczekają

naspoważnezmianyw sposobach

konsumowaniatreścitelewizyjnych.

Coważne,społeczeństwojest

gotowezmieniaćswojepodejście

dotradycyjnegooglądaniatelewizji.

WedługbadańnazlecenieUPC

Polska42%Polakówchceoglądać

programynatelewizorzez dostę-

pemdointernetu,a już62%ogląda

telewizjęprzyużyciulaptopa.

Chętnieakceptujemynowinkitech-

niczne,możnawięcprzypuszczać,

żetempozmianw sposobachoglą-

daniatelewizjimożetylkorosnąć.

Towszystkosprawia,żenadal

będzierosłatakżepopularność

youtuberów.Najlepszymtego

przykłademjestWardęga.Jego

filmz „psempająkiem”wygenero-

wałponad100mlnwyświetleń.

Znamienne,żeostatnionaokładce

prestiżowegomagazynu„Forbes”

pojawiłsięwłasnieon,a niegwia-

deczkii celebryciznaniz telewizji

„tradycyjnej”.

e-profit32


33e-profit


stwachnaZachodzie.W podobny

sposóbweryfikujepożyczkobior-

cównp.Lenddo.com.

Czy ten system przyjmie się również

w Polsce?

PiotrGórskiz InstytutuBadań

nadGospodarkąRynkowąuważa,

żeprawdopodobnieinnebanki

równieżbędądążyćdowykorzy-

stywaniaw większymzakresie

informacjinatematpotencjalnych

klientów,pochodzącychz portali

społecznościowych.

– Należy zaznaczyć, że już obecnie nie-

które banki wykorzystują portale spo-

łecznościowe do zwiększania wiedzy na

temat potencjalnych klientów. Ocena

zdolności kredytowej przeprowadzona

na podstawie informacji pozyskanych

np. z Facebooka może być jednak przy-

datna dla banków głównie w zakresie

udzielania nisko kwotowych kredytów

konsumpcyjnych, w szczególności

klientom spoza banku. Klientom, z któ-

rymi banki współpracują od dłuższego

czasu, gdy dochody z wynagrodzenia

wpływają na ich rachunki, banki już

obecnie udzielają kredytów w segmen-

cie consumer finance na uproszczonych

zasadach. Wykorzystywanie modelu

scoringowego wyłącznie na podstawie

oceny z portali społecznościowych,

w zakresie produktów kredytowych,

może zatem wspierać proces sprzedaży

jedynie małych pożyczek. Nic nie wska-

zuje bowiem na to, aby w perspektywie

najbliższych kilku lat dokonywana była

w ten sposób ocena zdolności kredyto-

wej klientów chcących zaciągnąć kredyt

mieszkaniowy, gdyż w jego przypadku

cały proces jest znacznie bardziej skom-

plikowany. Zatem ich sprzedaż będzie

prawdopodobnie w dalszym ciągu

odbywać się na podstawie procedur

zbliżonych do obecnych.

Rys.1.EkranzweryfikacjąsocialscoringnastronieBankuSmart

e-profit34

POSTAćPOLSKIEGOINTERNETU| B IZNESDOBRZEZAPROJEKTOWANy

35e-profit


Postać polskiego internetu

Ktotwierdzi,żemodniemożebyćtylkow Paryżujest

w dużymbłędzie.OwszemstolicaFrancjibyćmożei jest

stolicąeuropejskiejmody,alerównieżnadWisłąniebrak

projektantówz ciekawymipomysłami,któreludziechcą

oglądaći…conajważniejszekupować.Polacyinteresują

sięmodą.ProfilOsiUgonoh,zwyciężczyniostatniej

edycjiprogramuTopModel,polubiłonaFacebooku

ponad170tys.osób.Oficjalnyprofilprogramuzebrał

dotychczasponaddwarazytylelajków.Czynamodzie

w Polscemożnazarobić?ZadaliśmytopytanieMichałowi

Judziei JaśkowiStaszowi–twórcomShOWROOM.PL,

najpopularniejszejplatformysprzedającejubraniamłodych

polskichprojektantów.

Biznes dobrze zaprojektowany

MichałJudaiJasiekStaszodpowiadalinapytaniaMarkaDornowskiego

e-profit36


37e-profit


zostałanaszyminwestorem,obej-

mując25%udziałów.

Podoba mi się Wasze podejście do

biznesu. W rozmowie dla serwisu

Pierwszymilion.pl Ty, Michał, powie-

działeś, że startup nie jest po to, by

przynosić zyski i o tym można myśleć

dopiero po 5 latach. To taki tekst,

który jest trochę pod publiczkę, czy

faktycznie w to wierzysz?

Wierzęw to,gdyżpierwszelata

startuputookreswieluinwestycji

–w zespół,technologię,edukację

rynku,próbyróżnychkanałów

marketingowych.Ichowocemożna

zbieraćdopieropokilkulatach.

Dlategowłaśnienaturalnedlastar-

tupówjestposzukiwaniei pozyski-

wanieinwestorów,którzyfinansują

działalnośćfirmyw tymokresie.

Oczywiście(rzadko)zdarzająsię

startupy,któreprzynoszązyskijuż

w pierwszymrokufunkcjonowania,

cojestgodnepodziwui szacunku.

Wiesz, pytam, bo nie każdy inwestor,

gdy usłyszy, że musi poczekać 5 lat

będzie zainteresowany rozmową.

To, co powiedziałeś, jest mądre, ale

odważne i niekoniecznie popularne…

Wydajemisię,żewiększość

inwestorów,którzyinwestują

w startupyinternetowe,doskonale

wie,żeszansanazwrotz inwestycji

w ciągupierwszych3–5latjest

bardzomała.Biorącpoduwagęto,

ilepomysłówniewypala,samfakt,

żefirmafunkcjonujekilkalat,można

jużtraktowaćjakosukces.

A dziś po 2 latach działania moda to

tylko praca czy już powoli hobby?

Interesujemysiępolskimrynkiem

modyprzedewszystkimpodkątem

biznesowym.Bardzofajnieobser-

wujesię,jakszybkosięrozwija,

takżedziękiShOWROOM-owi.

W kwestiitrendówstrictemodo-

wychzdajemysięjednaknawiedzę

i doświadczenienaszegozespołu.

Niektórzy mówią, że SHOWROOM

już dawno przekroczył granicę

wyceny na poziomie 1 mln. Wiem, że

nie możecie mówić o pieniądzach, ale

powiedzcie chociaż, czy jak zachce

Wam się lecieć na weekend do Pary-

ża, to lecicie, czy mówicie polecimy

za… 3 lata.

Wycenaspółkimówio wartości

jejwszystkichskładowych:marki,

technologii,zespołu,pozycjirynko-

wejitp.,i wbrewobiegowejopinii

niewielemawspólnegoz zarobkami

założycieli.Odpowiadającnapyta-

nie–w dobietanichliniilotniczych

weekendowewyjazdysączęsto

problematyczneprzedewszystkim

z powodunapiętegokalendarza.

Dzięki za rozmowę.

Dziękujemyi zapraszamyna

ShOWROOM.PL

Gdybyście mieli jednym zdaniem

określić, czym jest SHOWROOM, ale

bez używania takich regułkowych

definicji typu: SHOWROOM to

platforma internetowa służąca do…

Jakbyście określili Wasz biznes?

ShOWROOMłączymłodychpro-

jektantówmodyz osobami,które

lubiądobrzewyglądać.

SHOWROOM to nie jest Wasz

pierwszy biznes, zaczynaliście już

w liceum w branży… nazwijmy to

rozrywkowej.

Tak,rzeczywiście.Poznaliśmysię

w warszawskimLiceumCzackie-

goi właśnietamzaczęliśmynasz

pierwszybiznes–organizowanie

imprezz tzw.biforemw tramwaju.

Wynajmowaliśmytramwajod

ZTM-u,puszczaliśmyw nimmuzykę

i popijającnapojewyskokowez Red

Bullem(któremunaszpomysł

bardzosięspodobał),jeździliśmypo

opustoszałycho tejporzetorach,

byskończyćnaprzystankupod

samymklubem,gdziekontynu-

owaliśmyimprezę.Niestetypo

kilkutakichnocachZTMprzestał

wynajmowaćnamtramwaje;)Ale

byłatoświetnalekcjamarketingu,

dystrybucji,organizacjiitp.

Wiem, że odpowiadaliście na to

pytanie już pewnie wszystkim

znajomym z osobna, ale skąd dwóch

pozytywnie zakręconych facetów

wpadło na pomysł, by tworzyć serwis

o modzie. Podobno, gdy powstawał

SHOWROOM, wcale się nią nie

interesowaliście.

Podkoniecstudiówzałoży-

liśmyagencjęinteraktywną

Filemon&Baucis.Byłtomoment,

w którymFacebookzyskiwał

w Polsceogromnąpopularnośći to

właśnienanimgłównieprowadzi-

liśmyakcjemarketingowe,m.in.

dlaiSource(dystrybutoraApple

w Polsce)czyWielkiejOrkiestry

ŚwiątecznejPomocy(działającado

dziśoficjalnaaplikacjaumożliwiająca

wpłatyi przyklejaniewirtualnych

serduszek).Jednakprowadzenie

agencjizaczynałonamsięnudzić

i szukaliśmypomysłównazbudo-

waniewłasnegoproduktu.W tym

czasienaszekoleżankiAniai Ola

założyłyBAGASZ–markęmodową

szyjącąneonowetorbyz ortalio-

nu.I wspólniez nimidoszliśmydo

wniosku,żefajniebyłoby,gdyby

mogłysprzedawaćjebezpośrednio

naFacebooku.Takzaczęliśmypracę

nadaplikacją,któratoumożliwi.

Pokilkumiesiącachpracybyliśmy

gotowi,nazwaliśmyjąShOW-

ROOMi uruchomiliśmynaprofilu

BAGASZU.Potymjakpojawiłysię

pierwszetransakcje,uznaliśmy,że

tematjestciekawy.Postanowiliśmy

wybraćsięwówczasnanajwiększe

modowewydarzeniew Polsce–Fa-

shionWeekw Łodzi.Tamz iPa-

dempodchodziliśmydokażdego

projektantai prezentowaliśmynasz

pomysł.Okazałosię,żepraktycznie

wszyscybylizainteresowani,więcpo

powrociedobiura,którebyłowtedy

w mieszkaniuMichała,zaczęliśmy

uruchamiaćkolejnekontaprojektan-

tów.Wtedyteżuznaliśmy,żemusimy

zakończyćwszystkieinneprojekty

i skupićsięnaShOWROOMIE.

Dobra, przejdźmy do konkretów.

Od samego początku planowaliście

Waszą firmę jako startup. Szukaliście

inwestora. Zdecydowaliście się na

HardGamma Ventures, mimo że

mieliście wyższe oferty, dlaczego?

Toprawda,pokilkumiesiącach

działalnościuznaliśmy,żepora

poszukaćinwestora,którypomoże

namrozkręcićbiznes.Wiedzieli-

śmy,żezastrzykfinansowytonie

wszystko,żepotrzebujemytzw.

smart money,czylipieniędzy,które

niosązesobąteżwartośćdodaną.

Dlategozdecydowaliśmysięna

ofertęhardGammaVentures,a nie

inne,mimożebyływyższe.

Co rozumiecie pod pojęciem smart

money?

Smart moneytodlanaswiedza,

doświadczeniei kontaktyinwe-

stora,którewnosidospółkirazem

z inwestycjąfinansową.Ważnejest

takżejegozaangażowanieczasowe

–KrzysiekKowalczykz hard-

GammaVenturespoświęcałnam,

szczególnienapoczątku,naprawdę

bardzodużoczasunadyskusje

o kierunku,w jakimpowinniśmy

rozwijaćShOWROOM.

Burda to ikona w świecie mody. Pew-

nie w każdej branży jest taka firma,

którą przedsiębiorca rozpoczynający

karierę chciałby pozyskać do współ-

pracy. Jak Wam się udało dostać do

takiego partnera?

RzeczywiścieBurdajestdlanaside-

alnyminwestoremstrategicznym.

Dotarliśmydonichz dwóchstron.

W magazynie„InStyle”pojawiłsię

artykuło młodejpolskiejmodzie,do

któregoudzielaliśmywywiaduPio-

trowiZacharze–ówczesnemure-

daktorowinaczelnemupisma.Piotr

wspomniało nas„wyżej”–w zarzą-

dzieBurdyInternational.Niedłu-

gopotemKrzysiekKowalczyk

przedstawiłnasJeanowiPaulowi

Schmetzowi,któryw Burdziepełni

funkcjęChiefScientisti odpowiada

zatechnologię.Bardzospodobał

musięnaszpomysłi podejście,

i równieżwspomniało nasodpo-

wiednimosobom.Późniejbyłokilka

rozmównaSkypiei w warszawskim

biurzeBurdy,krótkienegocjacje,

due-diligencei BurdaInternational

e-profit38

DOSSIER| BUSINESSMODELCANVASWPRANIUI POPRANIU

39e-profit


Czymamdobrypomysł?Czymójproduktsięsprzeda?Czyudamisięodnieśćsukces?Jakwygraćzkonkurencją?Jakzdobyćsympatięklientów?Jakzarobićnatympomyśle?Jeślijesteśpoczątkującymprzedsiębiorcą,napewnozadałeśsobiekilka(jeśliniewszystkie)ztychpytań.Podobniejakwszyscystawiającypierwszekrokiwbiznesie,którymtakiewątpliwościspędzająsenzpowiek.Wszyscyonizastanawiająsię,czymożnajerozwiać,jeszczezanimrozpoczniesiędziałalność.Otóżmożna!

Dossier

Business Model Canvas w praniu i po praniu

AgataJózefiak,Internest

e-profit40


41e-profit


zadaćsobiepytania:Jakiezasoby

determinujeproponowanawar-

tość?Jakiekluczowezasobytrzeba

będziewykorzystaćw kanałach

dystrybucji,budowierelacji,etapie

generowaniaprzychodów?

7 Z dopasowaniazasobówdo

propozycjiwartościwynikają

KLUCZOWE DZIAŁANIA.Będą

toakcjepodejmowaneprzezfirmę

w celuwytworzeniaoferowane-

goproduktu/usługi.Zależąod

całościowegoprofiludziałalności

firmyi musząbyćzintegrowane

z zasobami.Mogąprzyjmować

różnorakieformy:produkcji,usług

rozwiązującychproblemy,działań

wokółplatformy/siecizarządza-

nia,utrzymanialubpozyskiwania

klientów.W ichwyborzepomogą

pytania:Jakichkluczowychdziałań

wymagapropozycjawartości?

Jakiesąkoniecznedlakanałów,

relacjii przychodów?

8

Działaniawspierająz koleiKLU-

CZOWI PARTNERZY.Odnich

takżezależysprawnedziałanie

firmy,którejposzczególneobszary

mogąWSPIERAć,lubmogąw niej

odgrywaćrolęstrategiczną(jeśli

odpowiadajązanp.bezpieczeń-

stwodostaw).Dopartnerówzwra-

casięz wielupowodów:współpra-

cycelemoptymalizacjii korzyści

skali,obniżeniaryzyka,przejęcia

zasobówi działań.Koniecznajest

nietylkoidentyfikacjakluczowych

partnerówi najważniejszych

dostawców(tak!Torównieżpart-

nerzy!),lecztakżeocenatego,jakie

zasobywnosządobiznesui jakie

działaniamogąrealizować.

9 Ostatni,alewcaleniemniejważny

elementtoSTRUKTURA KOSZ-

TÓW.Obejmujeonawszystkie

wydatki,związanez realizacją

modelu.Wartotutajpamiętać,że

ichminimalizacjaniezawszejest

najlepszymrozwiązaniem–klienci

wolączasamizapłacićwięcejnp.za

lepsząjakośćczydesign.Doskona-

łymprzykłademtejzależnościsą

m.in.nabywcyproduktówApple.

Kosztymająwielerodzajów,mogą

byćzmienne,stałe,wynikaćz ko-

rzyściskalilubkorzyścizakresu.

Identyfikująckoszty,należyodpo-

wiedziećnapytania:Jakiesąnaj-

ważniejszekosztymodelu?Które

kluczowezasobybędąnajdroższe?

Któredziałaniabędąwymagały

największychnakładów?

ZrozumieniezasaddziałaniaBMC

i zastosowanieichw praktyce

znacznieułatwiaprzeanalizowanie

modelifirmjużistniejących.I to

takich,któreodnosząsukcesy

i utrzymująwysokąpozycjęna

rynku–będzietooznaczało,że

szablonBMCsprawdziłsięi działa.

Jednymz takichprzedsiębiorstw

jestGoogleInc.,potentatnarynku

internetowym.I chociażLarry

Pagei SergiejBrinniezaczynaliod

rozpisaniaswojegomodelubizne-

sowego(ichfirmapowstałajeszcze

przedopracowaniemtejmeto-

dyki),takischematmająi z niego

korzystają.Ponieważnieudostęp-

niajągopublicznie,powstałowiele

teoretycznychi uproszczonych

schematówBMCspółki.Jeden

z nichwyglądamniejwięcejtak:

(wykresnanastępnejstronie)

Wyraźniepodkreślonesąw nim

związkipomiędzyposzczególnymi

elementami.Widaćnietylko,że

firmaoferujeróżnymsegmentom

klientówróżnąpropozycjęwartości,

lecztakżeżepozostałeblokisąod

tegouzależnione.I takdlaużyt-

kownikówinternetuprzeznaczone

sądarmoweusługi:Google+,

wyszukiwarkai pocztaGmail.Z kolei

dlareklamodawcówi członków

sieciGoogleprzygotowanosieć

wyświetlaniaorazusługiAdSense

i AdWords.Reklamy,któredzięki

tymnarzędziomtrafiądoodbiorców

będągenerowałyprzychodyfirmy.

Większośćpozostałychelementów

jestwspólnadlawszystkichpropo-

zycjiwartości,a zatemi dlaklientów.

WyjątkiemsąKluczowiPartnerzy,

wśródktórychwydzielonajest

grupadedykowanaoferowanemu

oprogramowaniuChromei sys-

temowiAndroid(przeznaczonym

dladeweloperówi użytkowników

urządzeńmobilnych)–produ-

centówsprzętu(OEM–Original

EquipementManufacturers)i sojusz

biznesowyfirmzwiązanychz urzą-

dzeniamimobilnymi(Openhandset

Alliance).Pozostałympropozycjom

wartościwystarcząpartnerzy

dystrybucji.Wartościdocierajądo

wszystkichklientówtymisamymi

kanałami:dziękiogólnoświatowym

zespołomsprzedażyi wsparciaoraz

silesprzedażywieloproduktowej.

Tymidrogamizawiązywanesą

relacjez klientami:automatyzacja

procesui sprzedażdedykowana

(dotyczącaważnychklientów).Klu-

czowymizasobamisąbazydanych

i przedsiębiorstwainformatyczne,

a działaniami–ciągłetworzenie

nowychproduktówi udoskonala-

nieistniejącychorazzarządzanie

masywnąstrukturąITfirmy.

Wszystkieblokimodelubizneso-

wegoGooglesąlogicznei dopa-

sowanedosiebie.Uzupełniająsię

i łączą,wspierającsięnawzajem.

Istniejewielenarzędzi,które

pomagająodpowiedziećnate

i podobnepytania,a cozatymidzie

–przepowiedziećprawdopodobną

przyszłośćdanegobiznesu.Najpo-

pularniejszymz nichjestBusiness

ModelCanvas(BMC),tłumaczone

najęzykpolskijako„płótnomodelu

biznesowego”,czylischematcałego

biznesu.Tapotężnametodologia

stajesięświatowymstandardem

i uniwersalnymjęzykiemświata

biznesu,pomagaporozumiećsię

wewnątrzi nazewnątrzzespołu.

Nazywanajest„drogąodpomysłu

dowartości”,którapowinnabyć

znanai stosowanaprzezkażdego

aspirującegoprzedsiębiorcę.

BMCjestnarzędziemwizualizacji

projektowanegomodelubizne-

sowego.Tozapiswizualny,który

uwypuklagłówneelementyfunk-

cjonalneprzedsięwzięcia,opisujeje

i analizuje.Dziękitemuumożliwia

stworzeniemodelubiznesowego

dladowolnegoscenariusza.I to

w niezwykleprostysposób.Jego

podstawąsąodpowiedzinakluczo-

wedlakażdegobiznesupytania:

Kimjestklient?, Cotrzebadlaniego

zrobić?.CentrumschematuBMC

stanowioferowanaklientomwar-

tość(produktlubusługa),wokół

którejukładasię9podstawowych

elementówbiznesu–BMCopisuje

ichwzajemnezależności.

1 Pierwszymi najważniejszymblo-

kiembiznesusąKLIENCI.Beznich

niebyłobyniczego–sąkluczemdo

sukcesu.Najważniejszeprzygene-

rowaniuwartościjestzrozumienie

ichpotrzebi rozwiązywanieich

problemów,bowłaśnietoprzynosi

dochody.Sąoniodbiorcamiprojek-

towanychproduktów/usług.Aby

lepiejzaadresowaćichpotrzeby

dzielisięichnaSEGMENTy,oparte

napodobieństwiecechcharakte-

rystycznych.W ichzidentyfiko-

waniumająpomócpytania:Kim

sąnajważniejsiklienci?Dlakogo

tworzysięwartość?Jakirynek

chcesięzdobyć(niszowy/masowy/

wielostronny–odtegozależą

grupyklientów)?Najakiesegmenty

dzieląklientówichpotrzebyi ocze-

kiwania?Jakiegrupytworząklienci

i jakiestrategieimodpowiadają?

2 Kolejnym,najistotniejszymelemen-

tem,jestPROPOZYCJA WAR-

TOŚCI,czylitworząceprzychody

rozwiązanieproblemówklientów,

oferowanyimprodukt/usługa.

Ważne,abybyłalepszaniżkonku-

rencji.Propozycjewartościmożna

podzielićnagrupy:rozwiązania

dotądniespotykane,wyższajakość

lubskuteczność,dostosowaniedo

potrzebodbiorcówindywidual-

nych,designi marka,cenai koszty,

dostępnośćproduktuorazwygoda

i użyteczność.Grupytewskazują

główneobszaryprzewaginad

konkurencją.Definiującpropozycję

wartości,wartozadaćsobiepytania:

Jakąwartośćdostarczaklientom

organizacja?Któryz ichproblemów

rozwiązuje?Jakierodzajeproduk-

tów/usługoferujesięposzczegól-

nymsegmentomklientów?Które

potrzebyklientówsązaspokajane?

3 Klientówi propozycjewartościłączą

KANAŁY DYSTRYBUCJI.Sąto

sposobyi środkikomunikacjiz klien-

tami,drogidostarczaniaimwartości,

punktykontaktuklient–firma.Od-

powiadająnapytania:W jakisposób

chcesięprzedstawićpropozycję

wartościposzczególnymsegmen-

tomklientów?Jakdocierasiędonich

teraz?Czykanałysązintegrowane?

Którez nichsąnajskuteczniejsze?

Któresąefektywnekosztowo?Jak

integrująsięzestandardamiwspół-

pracyz klientem?

4 Dziękikanałommożliwejeststwo-

rzenieRELACJI Z KLIENTAMI.

Umożliwiająonepozyskiwanieno-

wychklientówi utrzymywanieobec-

nych,a takżegenerowaniewzrostu

sprzedaży–czyligłównegozadania

każdejfirmy.W ichwyborzepoma-

gająpytania:Czegospodziewająsię

klienci?Jakrelacjerozkładająsię

wśródsegmentówklientów?Jakie

relacjesąjużzdefiniowanei roz-

winięte?Czysąonezintegrowane

z resztąmodelu?Jakiekosztyniesie

zesobąbudowadanychrelacji?

5 Zadowolenieklientów,a zatem

sprzedażpropozycjiwartościge-

nerujeSTRUMIENIE PRZYCHO-

DÓW,czyliźródłazysków.Mogą

tobyćdochodyzesprzedażyakty-

wów,opłatyzakorzystanie,opłaty

abonenckie,licencyjne,prowizjeza

pośrednictwo,reklamyi wielein-

nych.Poszukującich,wartozacząć

dopytań:Zajakąwartośćklienci

sąw staniezapłacić?Zacopłacą

obecnie?W jakisposóbpłacą,

a w jakibychcielipłacić?W jakim

stopniuprzychodyzesprzedaży

wpływająnaogólnedochody?

6 Następnymważnymelementem

biznesusąjegoZASOBY.Mogąone

byćfizyczne,intelektualne,ludzkie

i finansowelubprzyjmowaćformę

platform/sieci.Pozatymdzieląsię

nawewnętrzne,dzierżawioneoraz

partnerskie.Szukającich,warto

e-profit42


43e-profit


Właśnietakimabyćdobrymodel

biznesowy–jegoelementymuszą

dosiebiepasowaći układaćsię

w jedną,spójnącałość.Dziękitemu

możnazweryfikować,czygłówne

założenianaszegobiznesusądo-

bre.Czynaszpomysłmasens.Czy

naszbiznessięuda.

ChociażmetodykaBMCznana

jestodzaledwiekilkulat,jużstała

sięstandardemmyśleniabizneso-

wego,najlepsząpraktykąanalizy

modelibiznesowych.Pomimoże

marównieżswojesłabestrony,jest

podstawąrozmówi obowiązkowym

punktkażdegownioskuo dotację.

Naprzestrzenilatpowstawałyinne

narzędzia,m.in.LeanCanvas,aleto

BMCjestpowszechniestosowa-

nei polecaneprzezwiększość

potentatów.Technikatapomaga

w zrozumieniudziałaniaorganizacji

orazpodejmowaniudecyzji,przy-

czyniasiędozmianyperspektywy

patrzenianapomysł.Upraszcza

i precyzuje,umożliwiaskuteczne

zarządzanie,wizualizujeniejasne

założeniajakojednoznaczne

informacje,pomagającprzemyśleć

i zaprezentowaćideę.A przede

wszystkimspełniagłównycelswo-

ichtwórców–sprawia,żekażdy

uczestnikdyskusjilubsesjiprojek-

towaniazaczynaz takimsamym

poziomemwiedzyi używategosa-

megojęzyka,wykorzystującwiedzę

o naturzeludzi,którzyw większości

sąwzrokowcami.Umożliwiato

sprawdzenie,czyw ogólewarto

zajmowaćsiędanympomysłem,czy

udasięprzekształcićgow sprawnie

działającybiznes.Chybanietrudno

więczrozumieć,skądtamówiąca

obrazemmetodykaprojektowania

modelibiznesowychznalazłatak

wieluzwolenników.

Internest

InternesttopierwszywPolscewirtualnyakceleratorprzedsięwzięćbiznesowych,który

integrujeosobyokomplementarnychzasobachiumiejętnościach,umożliwiającimwspólną

pracęnadrealizacjąpomysłówzpograniczadesignuitechnologii.Zaprojektodpowiadają

młodziwichrzyciele,KatarzynaJanochaiMarekKotelnicki,którzyw2012r.uwierzyli,że

mogąstworzyćnarzędziezdolnezmienićmentalnośćisposóbpodejściadoproduktywności.

hasłemprzewodnimplatformyjestwhere great ideas hatch,cooznaczaprzestrzeń,wktórej

wykluwająsiędobrepomysły.

Ciekawe linki

http://www.businessmodelgeneration.com/,oficjalnastronaautorówmetodyki,która

objaśniajejzasadyi prezentujeprzykłady.TwórcyBMCwspółpracująz wielomaportalami,

np.https://canvanizer.com/czyhttps://strategyzer.com/,którepomagająw zrozumieniu

i wdrożeniutechnikiw swoimprzedsięwzięciu.

SchematBMCdlaGoogleInc.opracowanynapodstawiewykresuzestronybusinessmodelgeneration.com

KLUCZOWI PARTNERZY

KLUCZOWE ZASOBY

STRUMIENIE PRZYCHODÓWSTRUKTURA KOSZTÓW

KOSZTYWWW FREE

CHROME

APPSPLAY STORE

AdSense

AdWords

Display Network

ANDROID

AUTOMATYZACJA

DEDYKOWANA

I WSPARCIA

WIELO--PRODUKTOWA

DATA CENTRES

FIRMY INFORMATYCZE

UTRZYMANIEINFRASTRUKTURY IT

PARTNERZYDYSTRYBUCJI

ORIGINAL EQUIPMENT MANUFACTURES –

OPEN HANDSET ALLIANCE – SOJUSZ BIZNESOWY FIRM INFORMATYCZNYCHI MOBILNYCH

ULEPRZENIE PRODUKTÓW

BUDOWANIE NOWYCH PRODUKTÓW

-STWA

DEWELOPERZY

MOBILNYCH

INTERNETU

SIECI GOOGLE

YOUR ADD HERE

AGENCJEREKLAMOWE

KLIENTÓW

REKLAMY W SIECI GOOGLE

REKLAMY INTERNETOWE PRODUKTÓW DARMOWE

SERWIS I UTRZYMANIEOPERACJE

NA DANYCH

POZYSKANIE RUCHU PRACE

BADAWCZO--ROZWOJOWEI PRACOWNICY

RELACJE Z KLIENTAMI SEGMENTY KLIENTÓW

GOOGLE

e-profit44

WARTOWIEDZIEć| JAKZNALEźćPRACOWNIKAIDEALNEGO?

45e-profit


Warto wiedzieć

Rozwójfirmy,odejściepracownika,zmianyorganizacyjnew firmie,powodówposzukiwanianowegopracownikamożebyćbardzowiele.Jakzrobićtow sposóbskuteczny,jakichnarzędziużyćw celuznalezieniaosobyo pożądanychkompetencjachi cechachosobowych?W poniższymartykulezawartokilkawskazówek,któremogąokazaćsięniezwyklepomocnew odnalezieniupracownikaTwoichmarzeń.

Jak znaleźć pracownika idealnego?

AnitaŁazuta,młodszyspecjalistads.hR,Personia–firmaszkoleniowo-doradcza(www.personia.pl)

e-profit46


47e-profit


Dobry plan filarem sukcesu

Pierwsząpodstawowąfunkcjąza-

rządzaniajestplanowanie,będące

niezwykleistotnąkwestiąprzy

podejmowaniunowychprzedsię-

wzięć.Abydobrzezaplanować

procesrekrutacyjny,konieczne

jestudzieleniesobieodpowiedzi

nakilkaistotnychpytań.Kluczowe

jestokreślenieczasu,w którym

nowypracownikmarozpocząć

pracę,kosztówfinansowych

i pozafinansowych,którejesteś

w stanieponieśćnaznalezie-

niepracownika,narzędzi,jakie

zastosujesz,a takżetrudności

mogącychCięspotkaćnadrodze

dojegoznalezienia.W przypadku

gdystwierdzisz,żeTwojestarania

mogąnieprzynieśćoczekiwanych

rezultatówlubTwojafirmanie

posiadawykwalifikowanejkadry

doprzeprowadzeniaprocesu

rekrutacyjnego,wartozastano-

wićsięnadwspółpracąz agencją

specjalizującąsięw rekrutacjach.

Zazwyczajposiadaonabazę

kandydatówalbozaproponuje

headhunting.

W obuprzypadkach,zarówno

jeżelizdecydujeszsięnasamo-

dzielneposzukiwaniapracownika,

jaki kiedyskorzystaszz usług

zewnętrznych,koniecznejest

przygotowanieopisustanowiska.

Dokumenttenzawieraćpowi-

niennastępująceelementy:cel

stanowiska,zakresobowiązków

nowegopracownika,wymagane

wykształcenie,doświadczenieza-

wodowe,wiedzęorazumiejętno-

ścikandydata.Jeżelizachodzitaka

potrzebaopisstanowiskanależy

rozszerzyćo wymaganąznajo-

mośćjęzykówobcych,programów

komputerowych,czykonieczność

posiadaniaprawajazdy.Ważne

jestrównieżokreśleniecechpsy-

chologicznych,którymipowinien

charakteryzowaćsiękandydat

w odniesieniudoproponowanego

stanowiskaorazcharakterufirmy.

Poświęcającczasnadokładne

zaplanowaniedziałańi określenie

wymogówwzględemkandydata,

zwiększamyznacznieszansenato,

żetrafiądonasosoby,naktórych

naprawdęnamzależy,a procesre-

krutacyjnyprzebiegniesprawnie,

coprzełożysięnaoszczędność

czasu,pieniędzy…i nerwów:)

Działaj, szukaj, rozmawiaj

Wieszjuż,kogodokładnieszukasz,

wieszrównież,czydziałania

poprowadziszsamodzielnie,czy

zleciszjefirmiezewnętrznej.

W przypadkuwyborudrugiej

opcji,pozostajeCiczekaćnato,

ażagencjazaproponujenajod-

powiedniejszychkandydatów,

spośródktórychwyłonisz

pracownika.Sytuacjakomplikuje

się,jeżelitoTymusiszpodjąć

działania,w celuznalezieniapra-

cownika.Tylkogdziegoszukać?

Pocosięgaćdaleko,skoromożna

zacząćposzukiwaniaodwłasnej

firmy.Możew strukturachfirmy

znajdujesięosobagotowadoob-

jęciadanegostanowiska,którapo

przyuczeniuokażesięnajlepszym

kandydatem?Jeżelinieprzychodzi

Cinikttakinamyśl,a rekrutacja

jestjawna,wówczasmożesz

skorzystaćz poradpracowni-

ków,którzynierzadkoposiadają

kolegów„pofachu”,skłonnych

pracowaćwłaśniedlaCiebie.Mo-

żeszrównieżwprowadzićcenione

przezfirmyprogramyrekomenda-

cyjne.Nieocenionymnarzędziem

doposzukiwaniapracownikówsą

równieżportalespołecznościowe,

skupiającespecjalistówz różnych

dziedzin,np.GoldenLineczyLin-

kedIn,z którychmożnakorzystać

bezpłatnie.Ogłoszeniao pracę,

któretworzonesąnapodstawie

opisustanowiska,wartoumiesz-

czaćrównieżnapopularnych

stronachinternetowych,zarówno

bezpłatnych(Lento.pl,Gowork.pl,

OLX.pl),jaki bardziejrenomo-

wanych,płatnychportalachtypu

Pracuj.pl.

Nieocenionym na-rzędziem do poszuki-wania pracowników są również portale społecznościowe skupiające specja-listów z różnych dziedzin

Z nadesłanychaplikacjinależy

wybraćte,którespełniająTwoje

oczekiwania.Jeżeliuznasz,że

któryśz kandydatówmożebyć

właśnie„tymjedynym”,zaprośgo

jaknajszybciejnarozmowę.Nie

czekaj,ażkonkurencjadogada

sięz nimszybciejniżTy.Pamiętaj

również,żepierwszewrażenie,

choćbardzoważne,niekiedybywa

mylące,dlategonieoceniajkandy-

datówjedyniepotym,jakwyszli

nazdjęciu.W raziewątpliwości,

przeprowadźz nimichociażkrótką

rozmowętelefoniczną.

Ostatnie starcie – rozmowa kwali-

fikacyjna

Nadszedłtenmoment,w którym

maszstanąćokow okoz najlep-

szymikandydatami.Pamiętaj,

żepracodawcaniejestpanem

sytuacji.Spotykaciesię,ponieważ

obiestronymająpotrzebę.Ty

zatrudnieniaodpowiedniejosoby,

kandydatzdobyciasatysfakcjo-

nującejpracy.Traktujswojego

rozmówcęz należytymszacun-

kiem.Oczekujeszodniegopunk-

tualności?Sambądźpunktualny.

Oczywistymfaktemjeststosowny

ubiórkandydata?Tobieteżnie

możegozabraknąć.Myślisz,że

jesteśsprytniejszyi przejrzałeś

potencjalnegokandydatana

wylot,stosującsztuczkirekru-

tacyjne?Niekoniecznie.Wielu

kandydatówdoskonaleorientuje

sięw tymtemacie.Pamiętaj,że

jesteświzytówkąfirmyi napod-

stawierozmowyrekrutacyjnej,

kandydatwyrabiasobiezdaniena

tematTwojejosobyi firmy,którą

reprezentujesz.Dlategobądź

z nimszczery,rzetelnieprzedstaw

kandydatowi,czegoodniego

oczekujeszi cojesteśw stanieza-

oferowaćmuw zamian.Pamiętaj,

żerozmowakwalifikacyjnamoże

byćdoskonałymwstępemdodia-

logumiędzyTobąa kandydatem,

którymaszansęstaćsięTwoim

pracownikiemmarzeń.

e-profit48

WARTOWIEDZIEć| 5 NIETyPOWyChMETODUXOWyChNA2015

49e-profit

WARTOWIEDZIEć| 5 NIETyPOWyChMETODUXOWyChNA2015

5 nietypowych metod UXowych na 2015

Czasem,bypracastałasięprostszai efektywniejsza,potrzeba

głębokichanalizi reform.Zazwyczajjednakwystarczyzastosować

prostątechnikę,któraz pozorumożewydawaćsiębanalna,ale

w praktycejestbardzoskuteczna.Częstodużezmianymają

swojeźródłow szczegółach.Przedstawiamykilka,którebyćmoże

przydadząsięWamw codziennejpracy,i tonietylkow obszarzeUX.

10 x WHY

Nierzadkow pracyz klientem,

pytająco przyczynyjakiegośpro-

blemu,otrzymujemyodpowiedź

ujawniającązaledwiepozorną

przyczynę,a niejegosedno.Jeśli

ktośmadzieci,towarto,bywziął

z nichprzykładi podobniejakkilku-

letniemądralepytałbezlitośnie,aż

dojdziedosednaw łańcuchuprzy-

czynowo-skutkowym.Tymsposo-

bempoznamyprawdziweźródła

problemui dowiemysię,czym

zająćsięw pierwszejkolejności.

Weźmyprzykładpacjenta,który

zmarł.Powstajepytanie,dlaczego

pacjentzmarł?Ponieważotrzymał

złylek,naktórybył(pechowo)

uczulony.Dlaczegootrzymałzły

lek?Ponieważpielęgniarkapodała

goprzezpomyłkę.Dlaczegosię

pomyliła?Ponieważniedoczytała

i wzięłainnylekz półki.Dlaczego

niedoczytała?Boreceptaszpitalna

byławypisanaręcznie.Dlaczego

byławypisanaręcznie?Bow ga-

binecielekarskimzabrakłotoneru

w drukarce.Dlaczegozabrakło

toneru?Boosobazamawiająca

tonerjestnaurlopie.Dlaczego

tylkotaosobamożezamawiać

toner?Itd.Tenprzykładpokazuje,

żeczęstorozwiązanieproblemu

leżydużogłębiejniżnamsięmoże

napoczątkuwydawać.Oczywi-

ściew tymprzykładziecelowo

ubarwiamysytuację,aledzięki

temułatwiejjestzrozumiećsposób

rozumowania,naktórymopierasię

tametoda.

What Would Steve Do?

Ilekroćw codziennejpracy

zawodowejnapotykamyskom-

plikowanyproblemprojektowy,

którynotabenenajczęściejwynika

z przeładowaniafunkcjonalnością

lubpróbyzaspokojeniapotrzebzbyt

wieluużytkownikównaraz,jedno

z naspodchodzidotablicyi pisze

(nieścieralnymmarkerem;)znamien-

neWWSD.Próbaprzyjrzeniasię

problemowiz perspektywyJobsa

naogółkończysiędrastycznym

cięciemfunkcjonalnościlubpowro-

temdopoczątkui zadaniemsobie

pytania:Cojesttutajnajważniejsze?

SteveJobsznanybyłz radykalnych

rozwiązańdesignerskichi bizne-

sowych.GdywróciłdoAppla,aby

poratowaćgoz galopującejzapaści,

zastałtamistnyjarmarkprodukto-

wy.SetkiSKU,dziesiątkiliniipro-

duktowych,formatówi wariantów

konfiguracjiurządzeń.Pewnego

dnia,podkoniecwielogodzinnej

frustrującejnaradyz marketerami

i produktowcami,walnąłpięścią

MaciejSaganowski–Founder&ChiefDesignerwUltimo.Współtwórcanajfajniejszejpolskiejkonferencjidesignerskiej–UXCamp.Śledź[email protected]/uxcamppl

w stół,zmazałtablicęi narysował

dwieprostopadłelinieprzeci-

nającesięw połowie.Nalewej

stronieosiXnapisał:Użytkownik

Domowy,naprawej:Użytkownik

Biznesowy.Naosiy:Laptopi De-

sktop.Przełamującgłuchąciszę,

oznajmił:Robimytak.Jedenlaptop

dlabiznesu,jedendoużytkudomo-

wego.Jedendesktopdlabiznesu,

jedendoużytkudomowego.That’s

it!.Jakpowiedział,taksięstało.

Stevejednymdrastycznymruchem

odciąłcałytłuszczproduktowy

i skupiłsiena4produktach,dzięki

którymApplestałsięnajbardziej

wartościowąfirmąświata.

Pewniedziesiątkirazysłyszeliście

o zasadziePareto,że20%działań

przynosi80%przychodów.Takna-

prawdęJobspoprostupotrafiłją

doskonalewcielićw życie.Prostota

czasamijestnajlepsząodpowiedzią.

Dogfooding

Dogfoodingtosparafrazowane

powiedzienie:Eat Your Own Dog

Food,oznaczającewykorzystanie

przezpracownikówfirmyswoich

własnychproduktów.Metodata

poleganaprzymuszeniuklienta

(lubsiebiesamego,jeślimamyswój

startup)dokorzystaniaz własnych

produktówi nabywaniaichw ten

samsposób,jakrobiątoklienci

końcowi.Dlaprzykładu,jeślisprze-

dajeszoponyonline,niedzwońdo

kolegiz magazynuz prośbąo prze-

turlanietychoponnaparking

przedauto,leczwyklikajtosam,

taksamojakzwykłyklient.

Kilkalattemu,pracującdlafirmy

udostępniającejklientomrezerwo-

waniehoteliprzezinternet,miałem

problemz przekonaniemswojego

pracodawcy,żew istociejestcoś

donaprawynaichstronie.Przecież

niktsięnieskarżyłi firmazarabiała

dużopieniędzy.Odprezesa,przez

kierownictwofirmy,postażystów,

jeśliktośpotrzebowałzarezerwo-

waćhotel,poprostudzwoniłna

wewnętrznąinfolinięi doświadczo-

naosobawyklikiwaławszystkoza

nich.Przełomemw projekciebyło

przekonaniedowprowadzenia

ogólnofirmowejzasady,żejeśli

potrzebujesznoclegu,wyklikujesz

gosam.Niedość,żew ciągukilku

dnizostałemzasypanylawiną

feedbackunatemattego,cojest

donaprawynastronie,tojeszcze

zyskałemnajwiększegoadwokata

projektu,zachowawczegowcze-

śniejprezesa,któryzmieniłswój

punktwidzenianausability(lub

jegobrak)o 180stopni.

Przyklej się do głowy klienta, czyli

customer journey z GoPro.

Wyobraźsobie,żeprzyczepiasz

małąkamerkęGoPronagłowie

swojegoużytkownika.Podążasz

z nimwszędziew trakciewędrów-

kiprzezswojąusługęi słyszysz

wszystkoto,coi on.Mającniewiele

czasui budżetu,jesttotylkoćwi-

czeniementalne.Gdymaszwięk-

sześrodki,możeszw tensposób

zorganizowaćprawdziwebadania.

Napomysłtenwpadłaznana

amerykańskaagencjaIdeo.Działo

siętopodczasbadańnaddoświad-

czeniempacjentóww szpitalu.

Przyczepilikamerędogłowyba-

daczai nagralidokładniewszystko

przezcoprzechodzipacjent,który

jestprzyjmowanynaoddział.Gdy

obejrzelifilm,okazałosię,że

najwięcejujęćstanowistatyczny

lubprzesuwającysięsufiti lampy

szpitalnewidzianeoczamipacjenta

leżącegonaprzesuwanymłóżku.

Nieoznaczatoodrazu,żeprzystą-

pilidoprzedekorowaniasufitów.

Wyostrzyłotoichempatięnastan

mentalnyzestresowanegopacjen-

ta,któryniedość,żeniewie,cogo

czeka,tozupełnieniewie,gdziesię

znajdujei dokądgowiozą.

Spróbujprzełożyćtonawłasny

biznes,comożeodczuwaćpoten-

cjalnyklient,gdyporazpierwszy

madoczynieniaz Twojąfirmą?

Drunk Usability

Nakoniecprzedstawiamymocno

niesztampowąmetodę,jakąjest

drunk usability testing.Tak,zgadza

się,tametodatonicinnegojakba-

danieużytecznościaplikacjiprze-

prowadzanenaużytkownikacho…

lekkoobniżonympoziomiekrwi

w alkoholupłynącymw ichżyłach.

Rzeczjasna,badaniaoweprzepro-

wadzamygłównienaznajomych,

w okresieświątczysylwestra.

Wnioskipotrafiąbyćprzezabawne,

aleteżbardzopouczające.Zresztą

zobaczciesamiultimoconsulting.

com/drunkusability.html.

Jakwidaćkażdasytuacjai pretekst

możebyćdobry,bypodnieść

efektywnośćwykonywanejpracy.

Powodzenia.

e-profit50

WARTOWIEDZIEć| ZACZNIJMyODSPRZEDAŻy

51e-profit

WARTOWIEDZIEć| ZACZNIJMyODSPRZEDAŻy

Zacznijmy od sprzedaży

Oddawnaobserwujęimprezystartupowe.Spotykająsięludzie,

rozmawiają,pitchująpomysły.Jestwielkihype,imprezaintegracyjna

i...tyle.Tydzieńpóźniejtesamestartupyspotykająsięznowu,

bypowtórzyćcałycykl.Jeślispytaszsię:Jakleci?,odpowiedzą:

Powoli,szukamyinwestora.Dziwnasprawa,myślę.Zamiastszukać

inwestora,chodzićodkonkursudokonkursu,zacznijsprzedawać.

Mammieszaneuczuciadostartupóworazfirm,którewidaćtylkona

eventach,ponieważwiększośćznichnienauczyłasięnajważniejszej

umiejętnościwbiznesie–sprzedaży.

Sprzedaż, głupcze!

Nietwierdzę,żepieniądzeodin-

westoraniesąpotrzebne.Zastrzyk

gotówkipomagarozwinąćbiznes

i wzbićsięnawyżyny.Niesąto

jednakpieniądze,któremożna

„przepalić”.Chceszosiągnąć

sukces?Znajdźludzi,którzychcą

zapłacićzaTwójproduktlub

usługę.Tonajbardziejpodstawo-

warzecz,a małoktomyślio niej

właśniew sposóbpriorytetowy.

Czyżbypowodembyłoto,że

większośćludzizwyczajnieboisię

konfrontacjiz drugimczłowiekiem

i odrzucenia?Zawszeprzecieżjest

ryzyko,żektośuzna,iżTwójdługo

dopieszczanyproduktjestdobani.

Zacznij z „Dlaczego?”

SimonSinek,znanykonsultant

marketingowyprezentujeciekawą

tezę.Wychodzizałożenia,że

zanimzacznieszsprzedawać

produkt,powinieneśzastanowić

się,dlaczegoklientpowiniengo

w ogólekupić.Wiedzącto,jesteś

w stanieprzygotowaćwartość

dlaniegoorazrozpoznaćjego

prawdziwąmotywacjędozakupu.

Pozwolicitozaskoczyćodbior-

cęi daćmuto,czegooczekuje.

Naróżnegorodzajuimprezach

startupowychmożnaspotkać

pasjonatów,którzyz wypiekamina

twarzybędąopowiadaćo produk-

cielubusłudze,alenagleichcały

entuzjazmbledniew zderzeniu

z jednymprostympytaniem:

dlaczegoklientmiałbychciećzato

zapłacić.Cojestjegomotywacją,

cozyskuje,przeznaczającczęść

swojegoograniczonegoi ciężko

wypracowanegobudżetuwłaśnie

natenprodukt?Bojestfajny?Jeśli

tobyłaTwojapierwszamyśl,to

zdecydowanieniejesteśjeszcze

gotowydosprzedaży.

I co dalej?

Załóżmy,żemaszjużprodukt

i wiesz,dlaczegokliencichcągo

kupić.Powodypotencjalnego

zakupusąrealnei uzasadnione.

To30%sukcesu.Zaczynamy

zabawę.Pierwszepytania,jakie

musiszsobiezadaćto:Kimjestmój

klient?,Jakspędzaczas?,Skądma

siędowiedziećo moimprodukcie.

Imwięcejzadaszpytań,tymwięcej

dostanieszodpowiedzi.Stwórz

tzw.Personę–obrazTwojego

idealnegoklientalubkilkuklientów,

jeżelichceszzdobyćkilkasegmen-

tów.Opiszgodokładnienadużej

kartceA4i powieśnadbiurkiem

osób,którezajmująsięsprzedażą.

Jeślinatymetapieniejesteśw sta-

nieokreślićgrupdocelowychi cią-

DamianWinkowski,DeSmart,www.damian-winkowski.com

glebłąkaCisiępogłowiemyśl,że

„mójproduktjestdlawszystkich”,to

czaswrócićdopunktupierwszego.

Widaćzadaniedomowezostało

źleodrobione.Niemaproduktów

dlawszystkich.Nawetchlebjest

białyi razowy,z makipszennejlub

żytniej,z dodatkamilubbez.A jeśli

wydajeCisię,żeTwójproduktjest

potrzebniejszyniżchleb…topo

prostutylkoCisiętakwydaje.

Gdzie oni są?

UdałoCisięjużstworzyćobraz

klienta?Super!Teraztrzeba

goznaleźć.Pierwszykrokto

pokazaniesiępośródznajomych.

OninieodrzucąCiebieodrazu,

ponieważCięlubiąi dostaniesz

solidnąporcjęfeedbacku(czasem

nawettrochęprzesłodzonego).

Zastanówsię(wiedząc,jakwygląda

idealnyklient),czyktośz Twoich

znajomychodpowiadaprofilo-

wi,którywcześniejstworzyłeś.

Wyślijdoniche-mailalubzadzwoń

i przedstawswójprodukt.Zobacz,

jakzareagują.Pozostałychludziza-

pytaj,czymająznajomych,którzy

odpowiadająTwojemuprofilowi.

W tensposóbzbudujeszsobie

pierwsząbazęw oparciuo reko-

mendacjei siećkontaktów.Oczy-

wiścietabazaprędzejczypóźniej

sięwyczerpie.Zaczniesięczasna

proaktywneszukanieklientów,

którychjeszczenieznaszi którzy

niesąw Twoimkręgu.Tujużnikt

niebędziesięnadtobąrozczulał.

Przygotujsięnatwardezderzenie

z rzeczywistością.

Eksperymenty i strategia

Czasnastworzeniemałegolabora-

torium.Zapewneznaszmetodo-

logięLeanStartup,któramówi,że

najpierwwypuszczaszprodukt,

potempatrzysz,jakużytkownicy

obchodząsięz produktem,a na

koniecwyciągaszwnioski(uczysz

się),żebyzachwilęrozbudować

produkto potrzebnefunkcjonalno-

ści.Idealniepasujetodosprzedaży.

Niemauniwersalnejmetody,

którapozwoliCizdobyćklientów.

Zapomnijo wszystkich„magicz-

nych”szkoleniachtypu„jakzarobić

milionw piętnaścieminut”.Przede

wszystkimpowinieneśmyśleć

o sprzedażyjakoo procesie:

1.Gdzieznajdęosobyzaintereso-

wanemoichproduktemlubusługą –

generowanieleadów;

2.Czymichzainteresuję(ciekawy

artykuł,eBook,prezentacja)–con-

tentmarketing;

3.W jakisposóbzachęcęichdo

rozmowyzemną–rozmowalub

przekazreklamowy;

4.Jakprzekonamichdomojego

produktu–sprzedażbezpośrednia;

5.Coz tymi,którzyniesągotowi

kupić–utrzymywaniekontaktu.

Nakażdymz tychetapówmożesz

testowaćróżnehipotezyoraz

sprawdzać,codziaław Twoim

biznesie,a czegolepiejniestoso-

wać.Jakjużodkryjesz,coprzynosi

największeefektysprzedażowe

w Twoimprzypadku,topoprostu

skalujto.Inwestujw danysposób

więcejczasui pieniędzy.Brakuje

Ciczystopraktycznychinspiracji?

W sieciznajdzieszbardzodużo

konkretnychprzykładówzwięk-

szeniasprzedaży:

(np.http://clientflow.io/blog/33-

ways-to-get-more-clients/.Prze-

testujprzynajmniejpołowęz nich

i zobacz,codziała).

Wyjdź do ludzi!

Najlepszebiznesyrobiąsięz relacji,

więcniewciskajswojegoproduk-

tunastarttylkopokaż,żeTobie

zależy.Budujsilnynetworking,po-

magajludziom,a popewnymczasie

ludziezacznąCiebiekojarzyći za-

pytaniazacznąspadaćsame.Twoja

markastaniesięwyraźnaoraz

utrwalisięw głowiewieluosób,do

którychchceszdotrzeć.Pamiętaj,

sprzedażtogra,więcodważnie

zdobywajpunkty,próbujwielu

rzeczyi niebójsięodrzucenia.

W biznesieporażkatonaturalna

kolejrzeczy.Najważniejsze,żebyś

umiałwyciągnąćlekcjei wystarto-

waćjeszczeraz.

e-profit52

WARTOWIEDZIEć| BŁĘDyWPŁyWAJąCENASPRZEDAŻWSKLEPIE INTERNETOWyM

53e-profit

WARTOWIEDZIEć| BŁĘDyWPŁyWAJąCENASPRZEDAŻWSKLEPIE INTERNETOWyM

Błędy wpływające na sprzedaż w sklepie internetowym

Narzędziaanalitykiinternetowejpozwalajązdobyćstrategiczną

wiedzęnatematklienta,jegooczekiwańimożliwości.Dziękitym

informacjommożemyskutecznieoptymalizowaćprocesyzakupowe

poto,byzarabiaćwięcej.Jaksięjednakokazuje,niewszyscy

korzystająztychrozwiązańlub–robiątobłędnie.

Błędy w Google Analytics

DziękiGoogleAnalyticsmożesz

gromadzići analizowaćdanena

tematzachowańinternautów.

Generowaneraportydostar-

czająinformacjinatematźródła,

z któregopochodząużytkownicy,

częstotliwościodwiedzinczy

czasuprzebywanianastronie.

Tymbardziejniepokojącymjest

fakt,żeaż80%serwisówposiada

przynajmniejjedenbłądw konfi-

guracjiśledzeniaGoogleAnalytics

(raportConversionz października

2014Wykorzystanie narzędzi do

analityki internetowej).Zatemjak

weryfikowaćpoprawnośćuzyski-

wanychdanych?

Po pierwsze,sprawdź,czykod

GoogleAnalyticsładowanyjest

asynchroniczniei znajdujesię

w częściheadstrony.

Po drugie,zweryfikuj,czykodwy-

woływanyjesttylkoraz(aż20%

stronwywołujekoddwukrotnie).

Po trzecie,upewnijsię,czywywo-

łujeszzdarzeniapoprzeładowaniu

strony.

Po czwarte,sprawdźustawienie

domendlaciasteczek(gdykorzy-

staszz wielusubdomen).

Po piąte,zweryfikuj,czywyko-

rzystujeszenhancede-commerce

(zamiastparametrówUTM)

w kampaniachwewnętrznych.

Błędy w mierzeniu konwersji

Wiedzanatematliczbyosób,które

odwiedziłyskleptojedno.Ważną

kwestiąjesttakżeliczbaużytkow-

ników,którzyzostalitzw.płacący-

miklientami.Mierzeniekonwersji

niejestłatwymzadaniem,co

pokazująpopularnebłędy:

Błąd pierwszy–traktowanie

konwersjijakoprzejścieklientaze

stronysklepudomodułupłatności.

Schemattenzaburzawyniki

w momencieprzerwaniaprocesu

płatności.

Błąd drugi –umieszczeniepomię-

dzystronązakupowąa modułem

płatnościtzw.splashpage(strony

przejściowej),którejzadaniemjest

wykonaniekoduGoogleAnalytics

i natychmiastoweprzekierowanie

dopłatności.

Błąd trzeci –uznaniezakonwersję

wyświetleniastronyz podziękowa-

niemzazakupy.

Zatemjakrozwiązaćproblem

mierzeniakonwersji?Wykorzy-

stującpowiadomienieURLC

generowaneprzezoperatora

płatnościorazwykonująckod

GoogleAnalyticszapomocą

GoogleAnalyticsMeasurement

BernadettaMadejdyrektordziałuhandlowegoDotpay,www.dotpay.pl

Protocolpoprzesłaniupotwier-

dzeniadosklepu.Torozwiązanie

zagwarantuje,żeliczbakonwersji

będziedokładniepokrywaćsięze

stanemrzeczywistym.Unikniesz

zliczeniazarównozbytdużejliczby

konwersjiobejmującejosoby,które

przerwałyprocespłatności,jak

i zbytmałej–dotyczącejosób,któ-

reniepoczekałynazaładowanie

stronyz podziękowaniem.

Problem z porzucanym koszykiem

Bardzoczęstosposób,w jaki

dokonywanesąprzekierowania

dobankuczysystemupłatności

generujeproblemporzucanych

koszyków.Sprawdź,z jakiego

rozwiązaniakorzystasz:

a) klientwybierabanknastronie

sklepu,następniezostajeprze-

kierowanydooperatorapłatno-

ściinternetowych,a następnie

nastronębanku;

b) klientzestronysklepuprze-

chodzidooperatorapłatności

internetowych,następnie

wybierabanki zostajeprzekie-

rowanynajegostronę;

c) klientzestronysklepuprze-

chodzibezpośrednionastronę

banku(z pominięciemstrony

operatorapłatności);

d) sklepniekorzystaz operatora

płatnościinternetowych.

Najkorzystniejszewydajesiębyć

rozwiązanieb),w którymoperator

płatnościzapamiętujepoprzed-

niezakupyklientai dziękitemu

możeautomatyczniesugerować

odpowiednibank.Dodatkowo,

w przeciwieństwiedowariantuc),

użytkownikwidzi,żetransakcja

przeprowadzanajestzapośrednic-

twemsystemupłatności,więcnie

niepokoisię,gdyodbiorcąprzele-

wujestoperator,a niesklep.

Jeżelichceszzwalczyćproblem

porzucanychkoszyków,zwróć

teżuwagę,czyoperatorpłatności

internetowychdostarczadodat-

kowe,pomocneinformacje(np.

naktórymetapieklientprzerwał

proceszakupowy,czypłatność

zostałaprzyjętaczyodrzucona,

z jakiegobankukorzystał).Mając

takieinformacje,możeszlepiej

zorganizowaćprocestransakcji

w sytuacjach,gdyklienciprzerywa-

jągow konkretnych,powtarzają-

cychsięmomentach(np.naetapie

potwierdzaniadanych,comoże

byćwynikiemniewystarczającego

opisumówiącegoo stosowanym

systemiepłatności).

Problem z kanałem płatności

Dwaróżnekanałypłatnościto

przynajmniejdwukrotniewiększa

szansanasprzedaniedanegoto-

waruczyusługi.Wybierającformy

płatności,zwróćuwagęzarówno

naszybkieprzelewyinternetowe,

jaki płatnościSMS.Drugaz tych

opcjisprawdzisięszczególnieprzy

sprzedażyproduktówniematerial-

nychzaniewielkiekwoty.Oprócz

tego,żedotrzeszw tensposóbdo

osób,któreniedokonałybyzakupu,

mającdowyborutylkojednąformę

płatności,możeszdodatkowo

zaprezentowaćpromocyjnąofertę

(np.płatnośćSMS-emkosztuje

12,3zł,a przeleweminternetowym

tylko7zł).

Cross-selling i up-selling

Nakonieczwróćuwagęnarozwią-

zania,którew sposóbbezpośredni

wpłynąnazwiększenietransakcji

zakupowej.Zastosujcross-selling

polegającynaoferowaniudodat-

kowychproduktówpodokonaniu

zakupów.Rozwiązaniemożna

wykorzystaćzarównoprzed

przejściemz koszykadostrony

płatności,jaki nastroniepośred-

nikapłatności.Zwróćuwagętakże

naup-sellingpolegającynapoka-

zywaniudroższychproduktówniż

wybraneprzezklienta.Oczywiście

nicniestoinaprzeszkodzie,aby

połączyćwszystkietetechniki

i podnieśćwartośćklientanawet

o kilkadziesiątprocent!

Dwa różne kanały płatności to przynaj-mniej dwukrotnie większa szansa na sprzedanie danego towaru czy usługi

e-profit54

BIZNESNA MIĘKKO| OPOWIEŚCI ZKRAINyMChUI PAPROCI

55e-profit


Biznes na miękko

Jak dobra żona i dobra zupa dobrze na zespół zrobiły

PierwszecoRyżagrzywkazobaczyłapowejściudochaty,toSzczypek,którysiedziałnastołkuw kuchnii wyglądałnalekkozałamanego.Albonawetbardziejniżlekko.Znaczycałkiemmocno.

Krasnoludawróciładodomuz naręczemszczawiui jajamijaskółki.Będziezupa.Superzupawedługsekretnegoprzepisuteściowej.Zupa,którąuwielbiajejmąż.

Opowieści z krainy mchu i paproci

JarosławŁojewski,coach,doradca,[email protected],www.kreatyw.pro

e-profit56


57e-profit


–Nojabymteżniechciała,

abyśtyw pracynocowałi życie

całespędzał.Jużterazmałocię

w domu…Aledalejmniezastana-

wia,dlaczegotyakurattaką,a nie

innąrobotęimdałeś.Przecież

każdakrasnoludawie,żePędzi-

chrusttobawidameki generalnie

krasnaldotowarzystwakażdego

sięnadający.Gadanemajaktrzeba.

Faktycznie,wszystkozałatwićumie

–podwarunkiem,żesprawakrótka

i efektszybkodaje.Alejaktrzebaco

dłuższegozrobić,fałdnaportkach

przysiedzieć,pismapisać,porządki

robić–tożadnaz niegopomoc.

Szczypekpopatrzałzdziwiony

nażonę.Faktemjest,żePędzichru-

stazeszkołyznał,alejakośsłabo

chyba.Małouwagęzwracałnakra-

snoludkii krasnoludów,którzyna-

ukąi fantastykąsięnieinteresowali.

A teraztakmusięzaczęłojawić,że

faktyczniekamratwięcejbrylował,

niżsięuczyłi ocenyraczejnapięk-

neoczyi bujną,misternieplecioną

brodędostawał,niżzawiedzę.

CoinnegoWolnagłowa.Ten

zawszepowoliwszystkorobił,ale

skutecznie.Szczypkowinaczasie

niezależałozesprzedażąi promo-

cją,boprodukcjajeszczesięnie

zaczęła.Alez drugiejstronyjakieś

efektytegodziałaniawidziećchciał.

A tutylkoanalizy–gdziewarto,

z kimwarto,kiedywarto…A żad-

negoefektu.W szkoleteżlepiej

notatkirobiłniżkwiatynadzień

belfraorganizował.Boniewiedział,

ilei jakiegokolorubyćmają…

Ryżagrzywkapatrzyłana

męża,którywyglądał,jakbyzawie-

siłsięmyślamiw jakiejodległejod

Krasnolandiikrainie.I totakprzy-

najmniejo siedemmórzi siedem

górodległej.A tajegoczęść,której

brodaniezasłaniaławyglądałana

bardzo,BARDZOmyślącą.

GodzinępóźniejSzczypek

dalejsiedziałjakzamarzniętygnom

z gór.Żeżyjewidaćbyłotylkopo

oddechui przebieraniuodczasudo

czasupaluchamiu stóp.W końcu

krasnoludazdjęłapokrywęz gara

gotowejjużzupyi nalaładomisek,

w którychwcześniejumieściłaugo-

towanejaskółczejaja.Jednąmichę

postawiłaprzedSzczypkiemi we-

tknęłamudogarściłychę.Zapach

szczawiowejdotarłdoustkrasnala

i spowodowałreakcjęłańcuchową,

którazakończyłasięgłośnymburk-

nięciemw jegotrzewiach.A togo

obudziło.Takskuteczniei z takim

impetemwypadłamuz głowymyśl

jakowaś,żetrzepnąłychąw stół

z wrażenia.Naszczęściekrasnolica

znałaswojegochłopanatyle,że

zdążyłajeszczeprzesunąćnieco

michęz gorącązupąi łychanie

trafiław nią,tylkoobok.

–Kochanatymojakrasnolu-

do…Czemujawcześniejz Tobą

o tymnieporozmawiałem.Przecież

jaźlerobotęimdałem.Pędzichrust

niemacharakterudoporządków.

Onnieusiedzii nieprzypilnuje,

abydokumentacjabyłataka,

żebyKUNWsięniemiałdoczego

przyczepić.A Wolnagłowa…Onto

z paluchemw nosiezrobi.I nawet

mutodużoczasuniezajmie,bo

takarobotatodlaniegojakwolna

sobota…

DalszegłośnemyślenieSzczypka

przerywanebyłosiorbaniemzupy…

–A Pędziuchrustzaraz

tutaj(siorb)zbałamucijednączy

drugaredaktorkęliściowejprasy

(siorb)albopanówkrasnoludów

z tuboradia(siorb)i będziegłośno

o naszychkołachokrągłych(siorb,

bek).A jaknarynekpójdziesprze-

dawać(siorb),toteżlepiejzagada

niżtendrugismutas(siorbi plusk

nakaftan).

Krasnoludawytarłaplamę

z kaftanachłopa,czego(plamy)on

nawetniezarejestrował.

–Zamilknijnachwilę,skończ

jeśći powiedz,cociz tegotwojego

myśleniajeszczewynikło.

Posłusznykrasnalskończył

jeśćzupę.Plusdolewkę.Plusjesz-

czejednądolewkę.I w końcu,kiedy

brzuchmiałjużtakpełen,żewięcej

bynieweszło,wyrzuciłz siebieto,

doczegodoszedł.

–Ech,jakrasnoludgłupi,że

wcześniejniepopytałemkogo

mądrego,jakty...Odrazubylepiej

byłototakustawić.A niepomoim

widzimisię…

–Szczypek,tymnietunie

podszczypujkomplementami,

tylkopomyśl.Jakkrasnoludowiczy

krasnoludziedaszcoś,cowbrew

ichcharakterowijest,tociężkoim

tozrobić.Bocharaktermocnona

chęcidopracy,namotywacji,na

chceniuważy.Niedaszwiewiórce

dziurdrążyćalbokretuorzechów

zbierać,bosiędotegonienadają.

Możeszichzmusić,alebędziesz

musiałpilnować,czyrobiącotrze-

ba.I zamiastrobićswojąrobotę,za

nadzorcęzostaniesz.

–Z tegowniosektaki,żeby

wcześniejzobaczyć,doczegokra-

snalesięnadają,colubiąrobić,jaki

charaktermają,a potemdopiero

decydować,coimzaproponować.

Boinaczejkiszkabezszmalcu,

przypalonabędzie…

Ostatniezdaniemężatrochę

zbiłoRyżogrzywkęz pantałyku,

ale…jakaśmyślw tymnapewno

była.Więcgłowąkiwnęłai dała

Szczypkowinapożegnaniesiarczy-

stegocałusa.Krasnoludpoleciał

swojeprzemyśleniadoczynu

sprowadzić.A nazdrowieniechmu

będą.Jakoi szczawiowa!

Odłożyłasprawunkinakomo-

dęi podeszładomęża.Zastanawia-

łasię,czydaćmuw ucho(bowidok

załamanegokrasnoludazawsze

budziłw niejzłośći chęćustawienia

chłopadopionu),czynie.W końcu

wybraładrugąopcję.I przytuliła

tegoswojegobrodategochłopa,

w czapcez dwoma(!)pomponami.

Szczypekw pierwszejchwilidrgnął

zaskoczony,jakbymumrówkaw ga-

ciewlazła.Jednakzobaczywszy,

ktoi corobi,przytuliłkrasnolicą

i ciężko,naprawdęciężko,wes-

tchnął…Jakbymuktokowadło

odŻeligłowynaklatępołożył.

Nodobra–naklatkę.Szczypek

jakoprzedstawicielkrasnoludziej

warstwyinteligenckiejraczejchu-

dawejposturybył.Chociażwysoki

(jaknakrasnoluda)i postawny(co

byłopowodem,żezostałprzez

Ryżagrzywkędojrzany),totypowej

posturykrasnoludzkiej,czyliwyglą-

dujakklocstaregodębuniemiał

–Nodobra.–Ryżagrzywka

odkleiłasięodmęża,uznając,że

z licznychmetodnapocieszenie

chłopanajlepszabędziew tym

przypadkurozmowa.–Powiedz,

cotamCiętakgryzie?Bojużod

parudnichodziszjakstruty,jadła

niedojadasz,napitkówniedopijasz

i innychrzeczyteżnierobisz…

–Eeee…Naprzykładczego?–

spytałlekkospłoszonykrasnolud.

Żonapostanowiłagooszczędzić…

–Naprzykład…śmiecinie

wynosisz.

–Aaaa…Przepraszamluba.

Problemmamz tymswoimbizne-

sem.A w zasadzienietylez bizne-

sem,coz moimikamratami.

–Toopowiedz,coi jak,a ja

w tymczasieszczawskrojęi jaja

ugotuję.Zupęszczawiowąwedług

przepisuTwojejmatkirobię.

W tymmomencierozległsię

odgłos,jakbyz kanalizacjicoś

o pomocwołało–zaburczało,

zabulgotałoi plumknęło.Tobrzuch

krasnalasobieprzypomniał(a ra-

czejjemuprzypomniał),żedawno

nicniejadł.Właścicielspojrzał

nabrzuchz lekkimwyrzutem,że

w takiejchwili,o takichbanałach

przypomina.Alezarazpomyślał

o SZCZAWIOWEJi ślinkamu

pociekła.Cóż,poczekaćmusiał.

A tenczasnarozmowiez żonąmógł

spędzićefektywniej,niżużalaćsię

nadsobą.

–Wieszco,krasnoluba,niemogę

sięz tymimoimikamratamijakoś

domówić.Niby,żewszystkojestokej,

bochcemyrazemtenbizneskręcić,

takpłynniejaktenaszeokrągłekoła,

alejakośmiciężkoz Pędzichrustem

i Wolnagłowąsiępracuje.

Kamraciciwspólnikami

w firmieSzczypkasą.Pędzichrust

zadeklarowałsię,żezadokumen-

tacjęprojektusięweźmie.Normy

wszystkieprzejrzy,dokumentację

przygotuje,rozliczeniazrobi.

A Wolnagłowamiałpołazićpo

ludziach,doprasykrasnoludzkiej

dotrzeć,klientównaokrągłekoła

dobryczeki wozówdrabiniastych

w fabrykachjeprodukującychpo-

szukaći generalniemarketmigiem

sięzająć.Szczypekprzypomniałto

wszystkoswejkrasawicy–mał-

żoncei kontynuował:

–Noi wieszco,nibycoś

robią.Więcejnawet–namojeoko

niekaprawejeszcze,robiądużo.

U Pędzichrustastosydokumentów

i papierów.Wolnagłowacoi rusz

cośpisze,gdzieśwychodzi,z kimś

gada.Alejakośkiepawoz efektami

ichdziałań.DoKrasnoludzkiego

UrzęduNormalizacjiWszelakiejPę-

dzichrustmiałdokumentywysłać

cośz miesiączektemu,a mówi,że

jeszczei drugimuzejdzie.A Wol-

nagłoważadnegopromocyjnego

materyjałuw krasnychmediach

niezałatwił.Chociażsięchwalił,

żenawetz MiedzianymiGnomami

z górgadał…Alew sumieconampo

tychgnomach,jakonepojazdyna

płozachtylkoprodukują,boimkoła

nalodzieniedziałają…

Ryżagrzywkaspojrzałana

zmartwionegochłopa.

–A czemuakuratonitakąrobo-

tą,a nieinnąsięzajmują?

–Nobotakąimkiedyś

zaproponowałem.I chętnienato

przystali.BoprzecieżWolnagłowa

solidnyjesti z każdejrobotysię

wywiąże.Toi myślałem,żetoogar-

niejakraz.A Pędzichrustchętny

dozałatwianiaróżnychspraw,no

tożechciałemtenKUNWszybko

załatwić,tosięz nimnatakąpracę

umówiłem.

–Noi coplanujeszz tymzrobić?

–Nosamjużniewiem.

Kamratówzespółkiniewyrzucę,

bosercei żołędziew niąjednak

włożyli.Jakosikichmotywować

próbuję.MówiłemWolnagłowie,że

jakzałatwichociażzedwaartykuły

naliściachprasowych,togodo

tuboradiawyślę,niechsiękrasnal

teżpokaże–janiemuszębyćwszę-

dzie.Nibysięucieszył,alejakoś

takdziwnie,jakbymutojakośnie

pasowało.Pędzichrustateżmicięż-

kodorobotyi porządkuzagonić.

Zawszemadziesięćinnychspraw

i konsultujebezkońcawszystko.

A tucośgubi,a tucośznajdzieno-

wego.Szlagjasnyi szyszkaciemna…

Jeszczetrochęi samsięzatobędę

musiałwziąć,alewówczasjabędę

miałopóźnieniew fabryczce,albo…

–tuspojrzałnazgrabnąjaktrzeba

żonkę(„Nojaniewiem,jakmisię

udałojejsercezdobyć…”)–…albo

ciebiewidywaćprzestanę,botylko

pracai pracabędzie…

eprofit.biz.pl

rozmowa z michałem judą i jaśkiem staszem file2 e-profit | e-profit 3 coś się kończy... coś...

Documents