rezultate nga anketa në terren për...periudhën e deritanishme, qytetarët u përgjigjën se më...

1

Rezultate nga anketa në terren për percepcionet e qytetarëve për punën e

Kuvendit

(8 gusht – 29 gusht 2017)

Përmbajtja

I. Metodologjia ....................................................................................................................... 1

II. Informimi për punën e Kuvendit ........................................................................................ 2

III. Kontroll dhe mbikëqyrje e Kuvendit mbi pushtetin ekzekutiv ......................................... 7

IV. Funksione të Kuvendit ........................................................................................................ 8

V. Transparenca në punën e Kuvendit ................................................................................. 12

VI. Debat kuvendor ................................................................................................................ 17

VII. Reforma ............................................................................................................................. 21

VIII. Konteksti politik i hulumtimit .......................................................................................... 25

IX. Distribuimi demografik ..................................................................................................... 28

X. Grafikët ............................................................................................................................. 29

XI. Aneks 1- Pyetësor për anketë për punën e Kuvendit ...................................................... 31

I. Metodologjia

Numri i pyetjeve: 39

Ekzemplar: N=1000 (18g. + të anketuar në tërë territorin e shtetit)

Metodë: anketë në terren, sy më sy

Periudha: 8 gusht – 29 gusht i vitit 2017

Gabim statistikor: ±3%.

2

II. Informimi për punën e Kuvendit

Më tepër se dy të tretat nga qytetarët e anketuar (70%) konsiderojnë se Kuvendi luan rol të

rëndësishëm në jetën politike të shtetit përballë 16% të cilët konsiderojnë se roli i parlamentit është i

papërfillshëm. Gjithsej 12% nga të anketuarit nuk dinë nëse Kuvendi është i rëndësishëm, gjë e cila

vë në pah mos-njohjen ose mos-interesimin për punën e Kuvendit.

Grafiku 1

Qytetarët janë të ndarë në raport me njohuritë e tyre me punën/atë që është punuar në Kuvendin në

periudhën korrik – dhjetor 2016, përkatësisht në periudhën e fundit të punës së përbërjes paraprake

parlamentare. Përqindje e njëjtë e të anketuarve thonë se janë të njoftuar pjesërisht ose tërësisht –

48%, me ata të cilët u përgjigjën se pak ose aspak nuk janë të njoftuar - 49% me atë që e punoi Kuvendi

në këtë periudhë. E ngjashme është gjendja edhe në pikëpamje të punës së përbërjes së re dhe aktuale

të Kuvendit e cila u zgjedh në dhjetor të vitit 2016. Pothuajse përqindje e njëjtë e qytetarëve u

përgjigjën se janë pjesërisht ose tërësisht të njoftuar - 48% me atë që e kanë punuar deputetët në

këtë periudhë, me ata të cilët u përgjigjën se pak ose aspak nuk janë të njoftuar me performansat e

deputetëve – 50%.

Grafiku 2

70

16 122

Kuvendi luan rol tërëndësishëm në jetën politike

Kuvendi luan rol tëparëndësishëm në jetën

politike

Nuk e di Refuzon

Sipas mendimit Tuaj, çfarë është roli i Kuvendit në jetën politike në Maqedoni? (%)

15

33

2623

3

16

3229

21

2

Jam plotësisht i/enjoftuar

Jam pjesërisisht i/enjoftuar

Jam pak i/e njoftuar Nuk jam i/e njoftuarfare

Nuk e di/pa përgjigje

Në çfarë masë konsideroni se jeni të njoftuar me atë që punoi dhe kreu në periudhën nga korriku i vitit 2016 deri në

shpalljen e zgjedhjeve në dhjetor të vitrit 2016 dhe nga zgjedhjet në dhjetor të vitit 2016 deri sot (%)

korrik-dhjetor 2016 dhjetor 2016-sot

3

Të pyetur për ngjarjet dhe temat aktuale për të cilat diskutuan deputetët e përbërjes së re në

periudhën e deritanishme, qytetarët u përgjigjën se më së shumti janë të njoftuar me diskutimet e

deputetëve rreth pasojat nga seria i tërmeteve në rajonin e Ohrit-Prespës të cilët ndodhnin gjatë verës

së sivjetme (67%). Në vend të dytë sipas njohurive mes të anketuarve janë seanca Konstituive dhe për

zgjedhjen e kryetarit të ri të Kuvendit (62%) dhe diskutimet e deputetëve rreth marrëveshjes për

fqinjësi të mirë midis Maqedonisë dhe Bullgarisë (62%). Qytetarët më pak ishin të njoftuar me

diskutimet rreth raportit vjetor të Komisionit shtetëror për pengim të korrupsionit (28%).

Grafiku 2.1

Për punën e Kuvendit më tepër se gjysma e qytetarëve të anketuar më shpesh informohen përmes

televizionit (63%), ndërsa 21% nga internet portalet dhe nga rrjetet sociale. Vetëm 4% nga të

anketuarit u përgjigjën se informacionet i marrin nga kanali Kuvendor, ndërsa përqindja e qytetarëve

të cilët informacionet i marrin nga Kuvendi nuk arrin as 1%.

62

62

46

52.5

67

52

28

40

38

38

54

47.5

33

48

72

60

Seanca Konstituive dhe për zgjedhjen e kryetarit të ri tëKuvendit

Marrëveshja midis Maqedonisë dhe Bullgarisë

Ribalanci i Buxhetit

Zëvendës ministrat e ri

Tërmetet në rajonin e Ohrit-Prespës

Deponia në Strugë

Raporti vjetor i Komisionit shtetëror për pengim tëkorrupsionit

Propozim për vazhdimin e lejes së lindjes

Çka do të kishit ndarë si karakteristike nga puna e Kuvendit në këtë periudhë (%)

Të njoftuar Të panjoftuar

4

Grafiku 3

Nëse analizohet sipas moshës së të anketuarve, televizioni është burimi kryesor i informacioneve për

Kuvendin për të gjitha grup-moshat përveç për të rinjtë. Televizioni është burimi kryesor për qytetarët

mbi moshën 30 vjeçare. Vetëm për grupin e të anketuarve prej 18 deri 30 vjet burim dominant i

informacioneve janë interneti dhe rrjetet sociale.

63

4

11

1

1

0

10

2

0

1

1

5

1

Televizion

Kanali Kuvendor

Internet poratle pёr lajme

Gazetë ose magazinë

Radio

Broshurë

Në ndonjë vend tjeter në Internet (psh. Facebook,…

Shokë, të afërm, fqinjë dhe ngjashëm

Nga internet faqja e Kuvendit

Drejt nga partitë politike

Diçka tjetër

Nuk dua të marrë informata për Kuvendin/Nuk më…


Nëse dëshironi të merrni informacione për punën e Kuvendit, cilin burim të informacioneve më shumë e

shfrytëzoni?(%)

5

Grafiku 3.1

35

51

60

78

87

1

3

10

4

4

21

18

8

7

1

1

1

1

1

2

2

1

1

1

1

23

177

3 1

4

3

2

1 0.5

1

11

6

1

1

0.58

34 4

52 1 0.5

18-29 30-39 40-49 50-64 65+

Burime të informimit për punën e Kuvendit sipas grup-moshave (%)

Nuk e di/nuk ka përgjigje

Nuk dua të marrë informata përKuvendin/Nuk më intereson

Diçka tjetër

Drejt nga partitë politike

Nga internet faqja e Kuvendit

Shokë, të afërm, fqinjë dhe ngjashëm

Në ndonjë vend tjeter në Internet(psh. Facebook, Twitter)

Broshurë

Radio

Gazetë ose magazinë

Internet poratle pёr lajme

Kanali Kuvendor

Televizion

6

Pjesa më e madhe e qytetarëve (68%) konsideron se informacionet që i marrin përmes medieve janë

tërësisht ose pjesërisht të mjaftueshme për të qenë në vazhdë me dispozitat më të rëndësishme

ligjore për të cilat diskutohet ose votohet në Kuvendin. Për 24% nga të anketuarit mediet nuk

publikojnë informacione të mjaftueshme që të mund të jenë në vazhdë me ligjet të cilat i miratojnë

deputetët.

Grafiku 4

32 3616 8 8

Janë plotësisht tëmjaftueshme

Janë pjesërisht tëmjaftueshme

Kryesisht janë tëmjaftueshme

Nuk janë tëmjaftueshme fare


Sa informacionet të cilat i merrni përmes medieve për punën e Kuvendit i keni të mjaftueshme për të qenë në vazhdë me

ndryshimet më të rëndësishme ligjore?(%)

7

III. Kontroll dhe mbikëqyrje e Kuvendit mbi pushtetin ekzekutiv

Percepcioni i qytetarëve është se pushteti ekzekutiv ka kontroll më të madh mbi Kuvendin se sa që

Kuvendi e kontrollon Qeverinë, në përputhje me kompetencën e vet kushtetuese. Nga qytetarët e

anketuar 51% tërësisht ose pjesërisht pajtohen se Qeveria e kontrollon Kuvendin. Vetëm 24%

pajtohen se Kuvendi e kontrollon Qeverinë. Madje 48% tërësisht ose pjesërisht nuk pajtohen se

Kuvendi e kontrollon Qeverinë, edhe pse kjo është pjesë e kompetencave të Kuvendit.

Grafiku 5

Sa u përket pyetjeve të deputetëve që janë një nga instrumentet e kontrollit që kuvendi i ka për ta

kontrolluar punën e ministrive dhe në përgjithësi të Qeverisë, pjesa më e madhe e të anketuarve 52%

pjesërisht ose plotësisht pajtohen se ato përdoren për “kritikë ndaj Qeverisë”. Shumica e të

anketuarve - 51% pjesërisht apo plotësisht pajtohen se pyetjet e deputetëve përdoren edhe për

“reklamimin e qeverisë”, por edhe se “mundësojnë mbikëqyrje mbi punën e ministrave” - 51%. Gjysma

e qytetarëve pajtohen pjesërisht ose plotësisht se çështjet janë të dobishme për “llogaridhënie të

Qeverisë para deputetëve”. Për 49% të të anketuarve pyetjet e deputetëve “janë të dobishme për

informimin e qytetarëve për punën e Qeverisë dhe institucioneve të tjera”, ndërsa 48% konsiderojnë

se ato “kanë ndikim në sigurimin e përgjegjësisë të institucioneve”. Mbresëlënëse është se çdo i pesti

i anketuar është përgjigjur se ai nuk din ose ka refuzuar të përgjigjet gjë e cila e tregon mungesën e

njohurive për punën dhe kompetencat e Kuvendit. Thënë shkurt, rreth gjysma e të anketuarve

konsiderojnë se pyetjet e deputetëve shfrytëzohen në mënyrë përkatëse, ndërsa një numër i

ngjashëm konsideron se përdoren vetëm për kritikë apo reklamë.

31

20

12 13

24

12 14

2226 26

Plotësisht pajtohem Pjesërisht pajtohem Pjesërisht nukpajtohem

Plotësisht nukpajtohem


Vallë nëse Qeveria e kontrollon Kuvendin ose Kuvendi e kontrollon Qeverinë? (%)

Qveria kontrollon Kuvendin Kuvendi kontrollon Qeverinë

8

Grafiku 6

IV. Funksione të Kuvendit Gjatë vitit të fundit të punës së Kuvendit, te qytetarët ka ndryshuar pjesërisht përshtypja për ndikimin

ose kapacitetin e Kuvendit për të ndikuar mbi cilësinë e ligjeve. Më tepër se gjysma (65%) konsiderojnë

se Kuvendi ka ndikesë të moderuar ose shumë ndikim. Nëse analizohen veç e veç, krahasuar me vitet

e mëparshme, tani është shtuar përqindja e të anketuarve që konsiderojnë se Kuvendi ka shumë

ndikim mbi cilësinë e ligjeve (28%) se sa në vitin 2016 (21%) dhe 2015 (20%). Gjithashtu, krahasuar me

vitet 2015 dhe 2016 tani është më e vogël përqindja e qytetarëve të cilët mendojnë se parlamenti në

mënyrë të moderuar ose aspak nuk ndikon mbi cilësinë e ligjeve.

19

18

21

18

21

21

32

30

30

31

29

31

15

18

17

19

18

16

14

15

13

15

13

12

20

19

19

17

19

20

sigurojnë mbikëqyrje mbi punën e ministrave

kanë ndikim në sigurimin e përgjegjësisë institucionale

përdoren për të reklamuar qeverinë dhe institucionet etjera

informojnë qytetarët për punën e qeverisë dheinstitucioneve të tjera

janë të dobishme për llogaridhënie të institucioneve paradeputetëve

përdoren për të kritikuar qeverinë dhe institucionet e tjera

Pyetje të deputetëve:(%)

Plotësisht pajtohem Pjesërisht pajtohem Pjesërisht nuk pajtohem

Plotësisht nuk pajtohem Nuk e di/pa përgjigje

9

Grafiku 7

Megjithatë edhe krahas asaj se qytetarët konsiderojnë se Kuvendi ka ndikim mbi cilësinë e ligjeve,

pjesa më e madhe e tyre (47%) në mënyrë të moderuar ose plotësisht janë të pakënaqur me cilësinë

e legjislacionit. Të larta 36% janë të kënaqur mesatarisht, ndërsa vetëm 6% e të anketuarve janë

shumë të kënaqur.

Grafiku 8

Më shumë se gjysma e qytetarëve (59%) konsiderojnë se ligjet në Maqedoni po ndryshojnë shpesh

ose shumë shpesh, gjë e cila është e ngjashme si në vitet e kaluara. Përveç kësaj, për 26% ligjet

ndryshojnë shumë shpesh, dhe për 33% shpesh. Sipas 23% të të anketuarve, ligjet ndryshojnë mjaft

shpesh. Vetëm 9% mendojnë se ligjet ndryshojnë rrallë, nga të cilat për 5% ato ndryshohen rrallë,

ndërsa për 4% shumë rrallë.

20

40

1913

7

21

35

2115

9

28

37

12 12 11

Është shumë mendikim

Ndikim i moderuar Moderuar nuk ndikon Nuk ka fare ndikim Nuk e di / pa përgjigje

Në çfarë mase Kuvendi ndikon mbi cilësinë e ligjeve në Maqedoni? (%)

2015 2016 2017

6

36

24 23

11

Shumë i/е kënaqur Mesatarisht i/ekënaqur

Mesatarisht i/epakënaqur

I/e pakënaqur Nuk e di/pa përgjigje

Sa jeni të kënaqur me cilësinë e ligjeve që miratohen në Kuvend? (%)

10

Grafiku 9

Nëse analizohet sipas raportit punues së të anketuarve pjesa më e madhe e të papunëve 64%

konsiderojnë se ligjet po ndryshojnë shumë shpesh ose shpesh. Me një perceptim të ngjashëm, janë

edhe 65% të pensionistëve. Ngjashëm konsiderojnë edhe të punësuarit në administratë nga të cilët

63% deklarojnë se ligjet ndryshojnë shumë shpesh ose shpesh. Në mënyrë konkrete, 31% nga të

punësuarit në administratë konsiderojnë se ligjet ndryshojnë shumë shpesh, ndërsa 32% shpesh. Nga

të punësuarit në sektorin privat, 58% konsiderojnë se ligjet ndryshojnë shpesh ose shumë shpesh.

Grafiku 9.1

24

37

21

10

25

2629

25

9

2

9

26

33

23

5 4

9

Shumë shpesh Shpesh Mjaftë shpesh Rrallë Shumë rrallë Nuk e di / papërgjigje

Sa shpesh ndryshojnë ligjet? (%)

2015 2016 2017

31

32

21

6

5

4

25

33

29

4

2

7

20

15

22

15

11

17

24

41

21

3

3

9

30

34

19

3

1

12

11

30

30

15

15

Shumë shpesh

Shpesh

Mjaftë shpesh

Rrallë

Shumë rrallë

Nuk e di / pa përgjigje

Sa shpesh ndryshojnë ligjet %(Sipas raportit të punës)

Të punësuar në sektorin shtetëror Të punësuar në sektorin privat

Student/e Pensionist/e

I/e papunë Nuk ka përgjigje / Refuzon të përgjigjet

11

Në shkallët nga 1 deri në 10 (ku 1 do të thotë aspak nuk është e rëndësishme, ndërsa 10 është shumë

e rëndësishme), të anketuarit e vlerësojnë rëndësinë e funksioneve individuale të Kuvendit. Të

anketuarit u pyetën gjithashtu në një shkallë prej 1 deri në 10 të përcaktojnë se deri në çfarë mase

konsiderojnë se deputetët po i përmbushin ato funksione. Me këtë rast, si funksion më i rëndësishëm

i Kuvendit në vend të parë është vlerësuar miratimi i ligjeve sa më cilësorë me një notë mesatare prej

8.8. Megjithatë qytetarët konsiderojnë se deputetët vetëm pjesërisht e përmbushin këtë funksion që

është vlerësuar me një notë mesatare prej 4.7. Në vendin e dytë sipas rëndësisë të anketuarit e

theksojnë funksionin e Kuvendin që të monitorojnë se si shpenzohen paratë nga Buxheti me një

vlerësim prej 8.5. Edhe këtu ata konsiderojnë se deputetët vetëm pjesërisht e kryejnë këtë funksion

gjë e cila është vlerësuar me 4,9.

Qytetarët si funksion më pak të rëndësishëm të Kuvendit e vlerësuan miratimin e sa është e mundur

më shumë ligjeve dhe ndryshimeve ligjore në periudhë sa më të shkurtër kohore me notë mesatare

6,8. Të anketuarit konsiderojnë se pa marrë parasysh se sipas mendimit të tyre kjo është më pak e

rëndësishme, deputetët në Kuvendin e kanë bërë pikërisht këtë gjë e cila është vlerësuar me 5.5,

përkatësisht me vlerësim më të lartë mesatar në raport me atë se në cilën masë i plotëson funksionet.

Grafiku 10

8,8 8,5 8,5 8,3 7,9 7,76,8

4.7 4.9 4.7 4.5 4.3 4.1

5.5

Miratimi i ligjevesa më cilësorë

Monitorojë se sishpenzohenparatë nga

Buxheti (paratëpublike)

Тë kujdeset se si zbatohen ligjet

dhe politikat

Të kontrollojëQeverinë dhe

ministritë

Të organizojdëgjime publike

me ekspertë,organizata të

shoqërisë civilepër çështje

aktuale

Të mundësojëpublikun të

marrë pjesë nëpërgatitjen eligjeve dhepolitikave

Miratimin e saështë e mundur

më shumëligjeve dhe

ndryshimeveligjore

Vlerësim mesatar të shkallëve prej 1-10 për rëndësinë e funksioneve të Kuvendit dhe në çfarë

masë deputetët i realizojnë

Rëndësia e funksioneve Në çfarë mase deputetët i realizojnë

12

V. Transparenca në punën e Kuvendit

Në pikëpamje të transparencës së Kuvendit ndaj opinionit, më shumë se gjysma e të anketuarve (51%)

kanë dhënë një përgjigje negative përkatësisht e konsiderojnë atë plotësisht ose pjesërisht të mbyllur.

Në krahasim me vitin e kaluar, numri i përgjigjeve “pjesërisht i mbyllur” është zvogëluar, ndërsa është

rritur perceptimi se Parlamenti është “plotësisht i mbyllur” për pjesëmarrjen e publikut.

Grafiku 11

Pjesa më e madhe e të anketuarve (47%) konsiderojnë se deputetët janë të mbyllur për vërejtjet e

publikun dhe ato të shoqërisë civile gjatë hartimit të ligjeve. 27% kanë përshtypje se vërejtjet janë të

përfshira rrallë, ndërsa 20% se ato plotësisht injorohen nga ligjvënësit. Sipas 19% nga të anketuarve

deputetët shpesh ose gjithmonë i përfshijnë propozimet e opinionit dhe të organizatave. Nga numri i

përgjithshëm i të anketuarve, 21% konsiderojnë se propozimet ndonjëherë merren në konsideratë.

Grafiku 12

Të anketuarve u janë lexuar emrat e deputetëve të zgjedhur nga njësia e tyre

zgjedhore/bashkia/rajoni. Me këtë rast, për pothuajse gjysmën e qytetarëve (44%) emrat e

deputetëve nga njësia e tyre zgjedhore/komuna/rajoni ishin të panjohura. Në pyetjen nëse e dinë se

kush janë përfaqësuesit e zgjedhur nga njësia e tyre zgjedhore/rajoni/komuna në Kuvendin, 51% nga

të anketuarve janë përgjigjur pozitivisht. Kjo është një rënie në raport me vitin e kaluar që, sipas të

8

2832

24

99

25 23

31

12

Plotësisht i hapur Pjesërisht i hapur Pjesërisht i mbyllur Plotësisht i mbyllur Nuk e di / pa përgjigje

Në çfarë masë konsideroni se Kuvendi është i hapur për pjesëmarrje të publikut në punën e tij? (%)

2016 2017

4

12

25 2621

12

310

29 28

1812

3

1621

2720

13

Gjithmonë Shpesh (nëshumicën e

rasteve)

Nganjëherë Rrallë Asnjëherë Nuk e di/papërgjigje

Sipas juve, sa shpesh deputetët i kyçin vërejtjet nga opinioni dhe të organizatave civile gjatë përpunimit të ligjeve? (%)

2015 2016 2017

13

gjitha gjasave ka të bëjë me fillimin e mandatit të përbërjes së re të parlamentit në të cilin pjesa e

madhe e deputetëve të zgjedhur janë në atë funksion për herë të parë.

Grafiku 13

Përqindja e qytetarëve, perceptimi i të cilëve është se deputetët nga njësitë e tyre zgjedhore nuk janë

në dispozicion për takime me ta, arritën 51%. Në llogari të kësaj, përqindja e të anketuarve që

konsideronin se deputetët janë në dispozicion për takime ka rënë në nivelin më të ulët (23%)

krahasuar me tre vitet e mëparshme, përkatësisht me vitin 2014 kur përgjigje pozitive kanë dhënë

49%. Përqindje më e madhe e të anketuarve që u përgjigjen negativisht në këtë pyetje gjatë viteve të

fundit është vërejtur në vitin2015 kur me “Jo” u përgjigjën 56%.

Grafiku 14

Krahasuar me vitin 2016 (52%), në vitin 2017 edhe më shumë qytetarë - (59%) nuk pajtohen me

deklaratën se deputetët nga rajoni i tyre i informojnë qytetarët për punën e tyre. Vetëm 26% janë

dakord me deklaratën, gjë e cila gjithashtu është një rënie krahasuar me vitin e kaluar kur një përgjigje

të tillë dhanë 36% të të anketuarve.

59

38

3

5144

5

Po Jo Tjetër (e di që nuk ka deputet ngakomuna ime)

Vallë a e dini kush është deputeti/tja nga njësia e juaj zgjedhore? (%)

2016 2017

49 4011

3556

929

472423

5126

Po Jo Nuk e di/ pa përgjigje

Vallë a konsideroni se deputeti.tja nga rajoni juaj (komuna, njësia zgjedhore) është i qasshëm/ e qasshme për takime me

qytetarët? (%)

2014 2015 2016 2017

14

Grafiku 15

Perceptimi i qytetarëve është se deputetët gjithnjë e më pak po i trajtojnë problemet e komunave dhe

komuniteteve lokale. Çdo i anketuar i dytë (53%) është përgjigjur se nuk ka ndodhur që një deputet

nga rajoni i tyre të ngre iniciativë në Kuvendin për një problem lokal. Kjo është përqindja më e lartë

në krahasim me tre vitet e fundit.

Grafiku 16

I. Cilin përfaqësojnë deputetët në Kuvendin

Në mënyrë të ngjashme si në vitin 2016, qytetarët edhe tani janë të ndarë rreth përshtypjes në të cilën

masë deputetët i përfaqësojnë interesat e tyre në Kuvend: 54% konsiderojnë se në një farë mase i

përfaqësojnë, ndërsa 38% nuk i përfaqësojnë fare. Megjithatë, vetëm 8% e të anketuarve konsiderojnë

se deputetët i përfaqësojnë plotësisht interesat e qytetarëve. Për 46% të të anketuarve, deputetët i

përfaqësojnë pjesërisht interesat e qytetarëve.

9

27 29 2313

521

30 2915

Pajtohem plotësisht Kryesisht pajtohem Kryesisht nukpajtohem

Nuk pajtohem fare Nuk e di/pa përgjigje

Deputetët nga rajoni i juaj i informojnë qytetarët për punën e vet përmes takimeve, paraqitjeve publike ose përmes

medieve (%)

2016 2017

45 33 223250

182642 3220

5327

Po Jo Nuk e di/ pa përgjigje

Vallë a ka ndodhur që deputeti nga rajoni i juaj të ngre iniciativë në Kuvendin për problem me të cilin ballafaqohet

komuna e juaj? (%)

2014 2016 2016 2017

15

Grafiku 17

Mbi dy të tretat (77%) të qytetarëve të anketuar konsiderojnë se deputetët në Kuvend gjithmonë i

përfaqësojnë interesat e partive të tyre politike. Perceptimi i 72% të qytetarëve është se deputetët

gjithmonë i përfaqësojnë interesat e tyre personale. Në vendin e tretë, për 52% të qytetarëve

gjithmonë përfaqësojnë biznes-interesat e dikujt. Një e treta (34%) konsideron se deputetët kurrë nuk

i përfaqësojnë interesat e qytetarëve.

Grafiku 18

10

43 40

78

4638

8

Plotësisht i përfaqësojnë Pjesërisht i përfaqësojnë Aspak nuk i përfaqësojnë Nuk e di / pa përgjigje

Sa konsideroni se deputetët e zgjedhur i përfaqësojnë interesat e qytetarëve? (%)

2016 2017

11

72

24

77

34

58

22

52

20

52

16

43

25

32

34

4

19

4

15

9

24

3

4

5

3

8

8

22

Interesat e qytetarëve

Interesat personale

Interesat e qytetarëve nga zonat e tyre zgjedhore

Interesat e partivе të tyre politike

Interesat e caktimit etnik të cilit i përkasin

Biznes interesat

Interesat e vendeve të tjera

Sa shpesh deputetët i përfaqësojnë interesat vijuese? (%)

Gjithmonë Nganjëherë Asnjëherë Nuk e di/pa përgjigje

16

Përqindja e qytetarëve që nuk dinë se si vetë të kyçen në inicimin ose miratimin e ligjeve po rritet.

Pjesa dominuese e tyre - 80% u përgjigjën se nuk dinë, e cila është përqindja më e lartë në krahasim

me dy vitet e fundit. Për llogari të kësaj, në nivel më të ulët ka rënë përqindja e qytetarëve 12%

krahasuar me vitet 2016 dhe 2015, të cilët u përgjigjën se dinë se si të përfshihen në punën e Kuvendit.

Grafiku 19

Nga opsionet e ofruara për atë se si qytetarët mund të përfshihen në punën e Parlamentit, përqindja

më e madhe e të anketuarve - 17% u përgjigjën se mund të kërkojnë takim me një deputet, ndërsa në

vend të dytë me 13% tu bëjnë pyetje deputetëve. 48% nuk e kishin të njohur asnjë nga mekanizmat e

lexuara dhe të qasshme.

Grafiku 20

26

74

021

78

212

80

8

Po Jo Nuk e di/pa përgjigje

Vallë a jeni të informuar se si mund të merrni pjesë në punën e Kuvendit? (%)

2015 2016 2017

5

13

17

11

3

1

2

48

Të ngreni iniciativë për miratimin e një ligji ose ndryshimine ligjit

Ti parashtroni një pyetje deputetëve

Të kërkoni takim me ndonjë deputet

Të asistoni në seancë të Kuvendit

Të merrni informacion për dispozitat dhe aktet vijuese

Të ngreni nismë për shpallje të referendumit lokal

Të merrni një nismë për shpallje të një referendumikombëtar

Nuk e di

Në çfarë mënyre konsideroni se mund të merrni pjesë në punën e Kuvendit? (%)

17

VI. Debat kuvendor

Shumica e të anketuarve (54%) konsiderojnë se shumica e deputetëve nuk janë të gatshëm të marrin

vendime në emër të qytetarëve. Sipas 37% të të anketuarve, deputetët kanë njohuri të mjaftueshme

për të vendosur në emër të qytetarëve.

Grafiku 21

Perceptimi i gati dy të tretave të të anketuarve (62%), ngjashëm si në vitin e kaluar, është se në debatet

parlamentare shumica qeverisëse në pjesë më të madhe ose aspak nuk i merr parasysh argumentet e

opozitës gjatë vendimmarrjes. Ndërsa për 19% të të anketuarve, shumica kryesisht i merr parasysh,

ndërsa vetëm 4% janë përgjigjur se në diskutimet pushteti tërësisht i merr parasysh argumentet e

opozitës.

Grafiku 22

4

33 37

179

Të gjithë janë tëpërgaditur

Shumica janë tëpërgaditur

Shumica nuk janë tëpërgaditur

Воопшто не се подготвени

Nuk e di / pa përgjigje

Në çfarë mase konsideroni se deputetët kanë dituri të mjaftueshme për të miratuar vendime në emër të

qytetarëve? (%)

4

17

36

26

16

4

19

3428

15

I marrin parasyshplotësisht

Kryesisht i merrinparasysh

Kryesisht nuk i marrinparasysh

Aspak nuk i marrinparasysh


Deputetët nga shumica parlamentare i marrin parasysh argumentet nga opozita gjatë miratimit të vendimeve në

Kuvendin? (%)

2016 2017

18

Qytetarët janë të ndarë në perceptimin rreth asaj se sa janë të argumentuara debatet parlamentare.

42% mendojnë se deputetët në vitin e fundit kanë qenë diç më të argumentuar krahasuar me vitin

2016 (38%). Përderisa 43% kanë perceptim negativ, përkatësisht se deputetët rrallë, ndërsa një pjesë

më e vogël, se kurrë nuk përdorin argumente.

Grafiku 23

Periudha e vrullshme në Kuvendin gjatë 12 viteve të kaluara reflektohet edhe në perceptimet e

qytetarëve rreth asaj nëse deputetët fyhen dhe përçmohen mes vete. Pothuajse 70% nga të

anketuarve, që është më së shumti deri tani në krahasim me vitet 2015 dhe 2016, kanë përshtypje se

deputetët në seancat shpesh ose gjithmonë kanë përdorur gjuhë me të cilën i përçmojnë ose

degradojnë kundërshtarët e tyre politikë. Nga numri i përgjithshëm i të anketuarve, 48% konsiderojnë

se deputetët atë e bëjnë atë shpesh, ndërsa 21% se ata e bëjnë këtë gjithmonë. Në total 21% nga

qytetarët e anketuar thonë se deputetët më shpesh ose kurrë nuk e përdorin gjuhë të tillë.

Grafiku 24

8

30

37

8

16

8

34 35

8

15

Çdo herё Shpesh (në numër tëmadh të rasteve)

Rallë Asnjëherë Nuk e di/pa përgjijge

Sa shpesh përdoren argumentet në debatin midis deputetëve në Kuvendin? (%)

2016 2017

6

3443

8 913

48

23

6 103

18

48

2110

Asnjëherë Rallë Shpesh Çdo herë Nuk e di/pa përgjigje

Sa shpesh deputetët përdorin gjuhë në të cilën i përçmojnë dhe degradojnë kundërshtarët e vet në sajë të përkatësisë së

tyre politike, etnike dhe fetare? (%)

2015 2016 2017

19

Në vitin 2017 u rrit përqindja e qytetarëve në krahasim me vitin 2016 e cila raportin midis deputetëve

e përshkruajnë raportin midis ligjvënësve si armiqësor. Gjysma e të anketuarve në vitin 2017 e kanë

përshkruar raportin si armiqësor, krahasuar me 42% në vitin 2016. Për 30% të qytetarëve marrëdhënia

midis deputetëve është konkurruese. Vetëm 7% konsiderojnë se raporti midis deputetëve është

tolerant dhe 7% konsiderojnë se kanë një marrëdhënie bashkëpunimi.

Grafiku 25

Ngjashëm si edhe në dy vitet e mëparshme edhe në vitin 2017 më shumë se gjysma e qytetarëve të

anketuar (54%) konsiderojnë se shumica në Kuvendin duhet të ketë më shumë shqisë dëgjimi për

pozicionet e opozitës. Qëndrimin e kundërt e kanë 25%.

Grafiku 26

Perceptimi i pjesës dominuese të qytetarëve të anketuar (80%) është se deputetët në njëfarë mase të

varur nga vullneti i liderëve të partive politike nga të cilat ata vijnë. Më tepër se gjysma e qytetarëve

të anketuarve (58%) plotësisht pajtohen me këtë deklaratë, ndërsa 22% pajtohen vetëm pjesërisht.

Perceptim negativ ndaj kësaj deklarate kanë vetëm 11% nga të anketuarit. Prej tyre 8 nuk pajtohen

pjesërisht, ndërsa vetëm 3% nuk pajtohen plotësisht me deklaratën se deputetët janë të varur nga

liderët partiak.

42

27

13 10 8

50

30

7 7 6

Armiqësor Konkurrues Tolerant Bashkëpunes Nuk e di / pa përgjigje

Si sillen deputetët midis tyre në Kuvendin? (%)

2016 2017

64

21 15

56

22 22

54

25 21

Po Jo Nuk e di/pa përgjijge

Vallë a konsideroni se shumica në parlamentin duhet të ketë më shumë shqisë dëgjimi për qëndrimet e opozitës? (%)

2015 2016 2017

20

Grafiku 27

Më shumë se dy të tretat e të anketuarve (70%) pajtohen me deklaratën se krizat politike duhet të

zgjidhen në Parlament, në vend që të zgjidhen në takimet e mbyllura midis drejtuesve të partive

politike. Prej tyre, 47% pajtohen plotësisht, ndërsa 23% pajtohen pjesërisht me deklaratën. Gjithsej

17% të qytetarëve shfaqin mospajtim se Kuvendi është vendi për zgjidhjen e krizave politike. Prej tyre

9% nuk pajtohen pjesërisht, ndërsa 8% nuk pajtohen plotësisht.

Grafiku 28

Dy të tretat 66% nga qytetarët e anketuar pajtohen se shoqatat e qytetarëve duhet të jenë më të

përfshira në punën e Parlamentit. Prej tyre 35% pajtohen plotësisht, ndërsa 31% pajtohen pjesërisht.

18% të tjerë të të anketuarve shprehën mospajtim me këtë deklaratë, nga të cilat 11% pjesërisht nuk

pajtohen, ndërsa vetëm 7% plotësisht nuk pajtohen me pjesëmarrjen më të madhe të organizatave

civile në punën e parlamentit.

Grafiku 29

58

22

83

9

Deputetët janë tërësisht të varur nga vullneti i partive politike?(%)

47

239 8 13




Кrizat politike duhet të zgjidhen në Parlament, në vend që të zgjidhen në takimet e mbyllura midis drejtuesve të partive

politike (%)

35 31

11 716




Shoqatat e qytetarëve duhet të jenë më të përfshira në punën e Parlamentit (%)

21

Në pikëpamje të asaj se sa secila nga partitë parlamentare kontribuon për punë më cilësore të

Parlamentit, perceptimi i qytetarëve është negativ ndaj Lëvizjes Besa, BDI, koalicionit Aleanca për

Shqiptarët dhe koalicioni i udhëhequr nga VMRO-DPMNE. Perceptimi pozitiv se ata kontribuojnë për

punën më cilësore të Kuvendit kanë vetëm ndaj koalicionit të udhëhequr nga LSDM.

Grafiku 30

VII. Reforma Sa u përket proceseve reformuese që paralajmërohen në opinion pas formimit të shumicës së re

parlamentare dhe Qeverisë së re, qytetarët janë të ndarë në përshtypjen për gatishmërinë e Kuvendit

për të realizuar reforma me të cilat do të normalizohen gjendja politike. Në total 41% nga të

anketuarve pajtohen se Kuvendi është i gatshëm të zbatojë reforma për tu normalizuar gjendja

politike. Prej tyre, 22% pajtohen pjesërisht, ndërsa 19% pajtohen plotësisht. Një total 38% nuk shohin

gatishmëri të tillë në Kuvendin. Prej tyre 19% plotësisht nuk pajtohen, ndërsa 19% pjesërisht nuk

pajtohen. Të larta 21% nuk dinë ose nuk dëshironin t'i përgjigjeshin kësaj pyetjeje.

14

14

19

20

22

36

19

31

36

34

16

19

20

21

19

15

22

19

16

16

19

26

11

7

9

Koalicioni i udhëhequr nga VMRO-DPMNE

Koalicioni i udhëhequr nga LSDM

Partija Bashkimi Demokratik për Integrim

Lëvizja BESA

Koalicioni Aleanca për Shqiptarët

Cili koalicion ose parti kontribuon për punë më cilësore të Kuvendit? (%)

Plotësisht pajtohem Pjesërisht pajtohem Pjesërisht nuk pajtohem

Plotësisht nuk pajtohem Nuk e di/pa përgjigje

22

Grafiku 31

Sa i përket urgjencës së reformave, pjesa më e madhe e të anketuarve konsiderojnë se për vendin në

këtë moment është më e rëndësishme të kryhen reforma të shpejta (61%), në vend të reformave që

do të zgjasin një kohë të gjatë, por që do të sigurojnë pjesëmarrje më të gjerë të qytetarëve dhe të

palëve të prekura. Nga ata që pajtohen me deklaratën, 36% pajtohen plotësisht, ndërsa 25% pajtohen

pjesërisht. Vetëm 22% nga qytetarët nuk pajtohen me këtë deklaratë, ku 12% nuk pajtohen pjesërisht,

ndërsa 10% nuk pajtohen plotësisht.

Grafiku 32

Nga funksionet e ofruara të Parlamentit qytetarët e anketuar duhej të zgjedhin cilat janë dy fushat

prioritare në të cilat parlamenti duhet t'i orientojë reformat. Për përqindjen më të madhe të të

anketuarve (41%) zgjedhja e parë janë reformat në funksionin mbikëqyrës të Kuvendit mbi punën e

Qeverisë. Mandej vijojnë reformat në funksionin legjislativ (27%), ndërsa pas saj pason funksioni

përfaqësues (25%) i parlamentit. Si zgjedhje të dytë qytetarët në përqindje më të madhe u përcaktuan

për nevojën për reforma në funksionin përfaqësues 32%, ndërsa pas tyre në funksionin legjislativ 30%.

19

22

19 19

21




Kuvendi është i përgatitur të zbatojë reforma dhe ta normalizojë gjendjen politike (%)

36

25

1210

17




Në këtë moment për vendin është më e rëndësishme të realizohen reforma të shpejta në vend të diskutimeve më të

gjata për reformat me pjesëmarrje të qytetarëve (%)

23

Grafiku 33

Më tepër se gjysma nga të anketuarit (55%) kanë perceptim pozitiv se me ndryshimin e mënyrës në

të cilën zgjedhen deputetët në zgjedhjet mund të fitohet përbërje më cilësore e Kuvendit. Me këtë

deklaratë pajtohen 22%, ndërsa pjesërisht pajtohen 33% të të anketuarve. Gjithsej 21% nga qytetarët

kanë perceptim negativ se ndryshimi i modelit zgjedhor mund të kontribuojë për përbërje më cilësore

të parlamentit. Prej tyre 14% nuk pajtohen pjesërisht, ndërsa 7% aspak nuk pajtohen me këtë

deklaratë. Të larta 24% nuk kanë dhënë përgjigje në këtë pyetje që mund të vë në pah informimin e

pamjaftueshëm rreth Kuvendit dhe procesit zgjedhor.

Grafiku 34

Pjesa më e madhe e të anketuarve (52%) gjithashtu pajtohen se ndryshimi në të cilin zgjedhen

deputetët mund të kontribuojë që të zvogëlohet varësia e deputetëve nga liderët e partive politike.

Me këtë deklaratë plotësisht pajtohen 20%, ndërsa pjesërisht pajtohen 32% të të anketuarve. Për 24%

ndryshimi i modelit zgjedhor nuk do të kontribuojë ndaj zvogëlimit të varësisë. Prej tyre 16% pjesërisht

nuk pajtohen me deklaratën, ndërsa 8% aspak nuk pajtohen. 24% të larta nuk janë përgjigjur në këtë

pyetje.

4125 27

5 26

32 3020

12

Në funksioninmbikëqyrës mbi punën

e Qeverisë

Në funksioninpërfaqësues

Në funksioninlegjislativ

Në funksioninmbikëqyrës mbi

organet rregullatore

Në funksionindiplomatik

Cilat reforma konsideroni se duhet të jenë prioritare për Kuvendin? (%)

zgjedhja e parë zgjedhja e dytë

22

33

147

24




Vallë a mund ndryshimi në të cilin zgjedhen deputetët (modeli zgjedhor) në zgjedhjet parlamentare mund të kontribuojë për përbërje më cilësore të Kuvendit? (%)

24

Grafiku 35

Në raport me pyetjen se cilave grupe të margjinalizuara të qytetarëve deputetët më së shumti ua

përfaqësojnë interesat në Kuvend, të anketuarit nuk identifikojnë grup konkret dominues. Qytetarët

janë të ndarë në perceptimin, me ç’rast më e madhe është përqindja (14%) të cilët konsiderojnë se

deputetët i përfaqësojnë interesat e të papunëve. Në vend të dytë me 13% janë interesat e personave

me nevoja të posaçme dhe shfrytëzuesit e ndihmës sociale, ndërsa pas tyre me 12% të personave të

moshuar. Sipas të anketuarve. më pak janë përfaqësuar interesat e pjesëtarëve të LGBTI bashkësisë

(7%) dhe të grave (7%).

Grafiku 36

Të anketuarit me shkallën prej 1 deri 5, ku 1 është më keq, ndërsa 5 më mirë, e vlerësuan punën e

Kuvendit gjatë 12 muajve të fundit me notë mesatare prej 3,4. Kjo, në të njëjtën kohë është nota më

e lartë mesatare me të cilën në hulumtimet e deritanishme të opinionit publik është e vlerësuar puna

20

32

168

24




Vallë a mund ndryshimi i mënyrës në të cilën zgjedhen deputetët (modeli zgjedhor) në zgjedhjet parlamentare

mund të kontribuojë për zvogëlim të varësisë së deputetëve nga liderët partiak? (%)

13

7

8

8

7

12

14

13

10

8

Persona me nevoja të veqanta

LGBTI

Romët

Prindërit e vetëm

Gratë

Të moshuarit

Të papunët

Përfituesit e ndihmës sociale

Të rinjët

Banorët e zonave rurale

Interesat e cilave grupe të margjinalizuara janë të përfaqësuara në Kuvendin? (%)

25

e Kuvendit. Nota e dytë sipas lartësisë, të cilën e ka marrë për punën e tij Kuvendi në vitet e kaluara,

është 2,9 në vitin 2012.

Duke e pasur parasysh që periudha e punës së Kuvendit të cilën e përfshin anketa ka të bëjë me muajt

e fundit të punës së përbërjes së kaluar deri në zgjedhjet në dhjetor të vitit 2016, për periudhën

zgjedhore si dhe në muajt e parë të punës së përbërjes së re mund të supozohet nota e lartë mesatare

nuk ka të bëjë aq në performansat reale të parlamentit por më tepër vetë ndryshimet si dhe pritjet

optimiste të qytetarëve nga ato ndryshime dhe nga reformat e paralajmëruara në Kuvend.

Grafiku 37

VIII. Konteksti politik i hulumtimit

Të intervistuarit u pyetën se në cilin drejtim ata mendojnë se po lëviz jeta në Maqedoni. Qytetarët

janë të ndarë pothuajse në mënyrë të barabartë në raport me këtë perceptim, por për dallim nga viti

i kaluar i dukshëm është ndryshimi i disponimit. Tani, shumica e të anketuarve (42%) konsiderojnë se

jeta në Maqedoni lëviz në drejtimin e duhur, përballë 39% që mendojnë se po shkon në drejtim të

gabuar. Në vitin 2016 madje 60% të të anketuarve konsideronin se në përgjithësi jeta në vend po

shkon në drejtimin e gabuar, ndërsa vetëm 23% u përgjigjën se lëviz në drejtimin e duhur. Gjithashtu,

vërehet edhe përqindja e lartë e qytetarëve (17%) të cilët nuk dinin të përgjigjen në pyetjen.

Grafiku 38

Nëse analizohen sipas rajoneve të cilave u përkasin të anketuarit rezulton se optimistë më të mëdhenj

janë banorët e rajonit të Pollogut, prej të cilëve 59% u përgjigjën se jeta po lëviz në drejtim të duhur.

2.6 2.62.4

2.9 2.8 2.7 2.8

3.4

qershor 2009 janar 2010 dhjetor 2011 janar 2012 janar 2013 korrik 2014 qershor 2015 gusht 2017

Nota mesatare për punën e Kuvendit

23

60

143

42 3917

2

Në drejtim të duhur Në drejtim të gabuar Nuk e di Refuzon

Vallë a konsideroni se në përgjithësi jeta në Maqedoni lëviz në:

2016 2017

26

Mandej vijojnë banorët e rajonit të Vardarit me 57%, ndërsa të tretët janë ata nga rajoni Lindor me

50%. Më shumë përgjigje negative, përkatësisht se jeta lëviz në drejtim të gabuar kanë dhënë banorët

e rajonit Juglindor 51% , mandej të rajonit të Pellagonisë 49%, ndërsa pas tyre rajoni i Shkupit – 40%.

Grafiku 38.1

Nëse analizohen sipas grupmoshave shumica e të anketuarve të moshës 18 - 29 vjeç (43%) besojnë se

jeta po lëviz në drejtimin e gabuar. Te grupet prej 30 - 39 dhe 40 - 49 vjeç mbizotëron opinioni se po

lëviz në drejtimin e duhur. Të anketuarit e moshës 50-64 vjeç janë të ndarë në pjesë të barabarta,

ndërsa te ato mbi 65 vjeç (42%) mbizotëron perceptimi se jeta po lëviz në drejtimin e duhur.

Grafiku 38.2

57 5 39

37 2859

39 35

3738 35

5149

29

32 40

611

1912

23

11

2022

19 2

57% 50% 39% 37% 28% Pollogut Verilindor Shkupit

Vallë a konsideroni se në përgjithësi jeta në Maqedoni lëviz në : (sipas rajoneve) %


3547 48

40 42

43

36 3841 35

21 15 1216 20

1 2 2 3 3

18-29 30-39 40-49 50-64 65+

Vallë a konsideroni se në përgjithësi jeta në Maqedoni lëviz në : (sipas grupmoshave) %


27

Në pyetjen se sa shpesh flisni për politikën me miqtë dhe familjen tuaj, 20% të të anketuarve janë

përgjigjur “një herë në ditë”, 34% “disa herë në javë”, ndërsa 31% “disa herë në muaj”. 15% të të

anketuarve u përgjigjën se kurrë nuk diskutojnë kurrë për politikën.

Grafiku 39

Në shkallën prej 1-10, ku 1 nënkupton besim më të ulët dhe 10 besim më të lartë të anketuarit u

pyetën ta vlerësojnë besimin e tyre në institucionet më të rëndësishme në sistemin politik: Presidenti,

Qeveria, Kuvendi dhe Gjyqësori. Asnjë nga institucionet nuk ka marrë vlerësim mesatar që e tejkalon

gjysmën e shkallës. Me këtë rast vlerësim më të lartë fituan Qeveria dhe Parlamenti – 4,8, ndërsa

institucionet gjyqësore vlerësim më të ulët përkatësisht 3,6.

Grafiku 40

1930 31

1920

34 31

15

Çdo ditё Disa herё nё javё Disa herё nё muaj Asnjёherё

Sa shpesh bisedoni për politikën memiqtë dhe familjen? (%)

2016 2017

4.8

4.8

4.4

3.6

Qeveria e RM-së

Kuvendi i RM-së

Kryetari i RM-së

Gjyqësori

Besimi në institucionet - Në shkallë prej 1 - 10 përshkruani se sa është i lartë besimi juaj në institucionet vijuese

28

IX. Distribuimi demografik

Gjinia Mashkull 50

Femër 40

Mosha 18-29 20

30-39 18

40-49 16

50-64 26

65+ 20

Përkatësia etnike Maqedonase 68,5

Shqiptare 22,4

Rome 1,9

Turke 3,2

Serbe 2,1

Boshnjake 0,6

Vllehë 0,5

Tjetër 0,7

Refuzon të përgjigjet 0,1

Status ekonomik I/e punësuar formalisht në sektor shtetëror me orar të plotë pune

14,5

I/e punësuar formalisht në sektor shtetëror me orar më të vogël se sa orar të shkurtuar

1,6

I/e punësuar formalisht në sektor privat me orar të plotë pune

19,8

I/e punësuar formalisht në sektor privat me orar më pak se 30 orë

1,8

I/e vetëpunësuar (punon në kompani ose shitore të vetën)

5,0

Angazhim joformal që kohë pas kohe sjell të ardhura të rregullta

1,5

Angazhim joformal që kohë pas kohe sjell të ardhura

2,3

Student / e 5,4

Pensionist/te 22,2

Person me aftësi të kufizuara që nuk mund të punojë

0,9

29

Nuk ka punë dhe ai/ajo nuk ka kërkuar gjatë 30 ditëve të fundit

13,5

Nuk ka punë dhe në mënyrë aktive i përcjell shpalljet për punë dhe kërkon punë

8,8

Nuk dëshiron të përgjigjet 2,7

Vendi i banimit (rajoni) I Vardarit 7

Lindor 9

Jugperëndimor 10

Juglindor 9

I Pellagonisë 11

I Pollogut 16

Verilindor 9

I Shkupit 29

X. Grafikët

Grafiku 1: Cili është roli i Kuvendit në jetën politike në Maqedoni?

Grafiku 2: Deri në çfarë mase jeni të njohur me atë që ka bërë Kuvendi në periudhën e kaluar nga

korriku i vitit 2016 deri në zgjedhjet e dhjetorit 2016 dhe nga zgjedhjet 2016 deri më sot?

Grafiku 2.1: Çfarë do të kishit ndare si karakteristikë e punës së Kuvendit në këtë periudhe?

Grafiku 3: Cilat burime të informimit për punën e Kuvendit i shfrytëzoni më së shumti?

Grafiku 3.1: Cilat burime të informimit për punën e Kuvendit i shfrytëzoni (sipas grupmoshave)?

Grafiku 4: Sa informacione nga mediet për punën e Kuvendit i keni të mjaftueshme për të qenë në

vazhdë e sipër me ndryshimet më të rëndësishme ligjore?

Grafiku 5: Vallë nëse Qeveria e kontrollon Kuvendin apo Kuvendi e kontrollon Qeverinë?

Grafiku 6: Për çka shërbejnë pyetjet e deputetëve?

Grafiku 7: Në çfarë mase Kuvendi ndikon në cilësinë e ligjeve në Maqedoni?

Grafiku 8: Sa jeni të kënaqur me cilësinë e ligjeve që miratohen në Kuvend?

Grafiku 9: Sa shpesh ndryshojnë ligjet?

Grafiku 9.1: Sa shpesh ndryshojnë ligjet (sipas statusit të punës) ?

Grafiku 10: Cilat janë funksionet më të rëndësishme të Kuvendit? Deri në çfarë mase Kuvendi plotëson

funksionet e mëposhtme? (në shkallë prej 1 deri 10)

Grafiku 11: Transparencë e Kuvendit për pjesëmarrjen e opinionit në punën e tij?

Grafiku 12: Sa shpesh deputetët i përfshijnë vërejtjet e opinionit dhe të shoqërisë civile gjatë hartimit

të ligjeve?

Grafiku 13: A e dini kush është deputet/te nga njësia e juaj zgjedhore?

30

Grafiku 14: sa janë në dispozicion deputetët për takime me qytetarët?

Grafiku 15: Deputetët nga rajoni juaj i informojnë qytetarët për punën e tyre përmes takimeve,

paraqitjeve publike ose përmes medieve.

Grafiku 16: A ka ndodhur që deputeti të ngre iniciativë në Kuvendin për problem me të cilin

ballafaqohet komuna juaj?

Grafiku 17: Sa konsideroni se deputetët e zgjedhur i përfaqësojnë interesat e qytetarëve?

Grafiku 18: Sa shpesh deputetët i përfaqësojnë interesat vijuese:

Grafiku 19: Vallë a jeni i/e informuar se si mund të merrni pjesë në punën e Kuvendit?

Grafiku 20: Në çfarë mënyrë konsideroni se mund të merrni pjesë në punën e Kuvendit?

Grafiku 21: Deri në çfarë mase konsideroni se deputetët kanë njohuri të mjaftueshme për të marrë

vendime në emër të qytetarëve?

Grafiku 22: Sa deputetët nga mazhoranca në pushtet i marrin parasysh argumentet e deputetëve të

opozitës kur marrin vendime në Kuvendin?

Grafiku 23: Sa shpesh përdoren argumentet në debatin midis deputetëve në Kuvendin?

Grafiku 24: Sa shpesh deputetët përdorin gjuhë në të cilën i përçmojnë dhe i degradojnë kundërshtarët

e vet në bazë të përkatësisë së tyre politike, etnike dhe fetare?

Grafiku 25: Si sillen deputetët mes tyre në Kuvendin?

Grafiku 26: Vallë a konsideroni se shumica në parlament duhet të ketë më shumë shqisë dëgjimi për

qëndrimet e opozitës?

Grafiku 27: Deputetët janë plotësisht të varur nga vullneti i liderëve të partive politike?

Grafiku 28: Krizat politike duhet të zgjidhen në Kuvendin, e jo përmes takimeve të liderëve?

Grafiku 29: Shoqatat e qytetarëve duhet më shumë të marrin pjesë në punën e Kuvendit?

Grafiku 30: Cili koalicion kontribuon për punë më cilësore të Kuvendit?

Grafiku 31: Parlamenti është i gatshëm të zbatojë reforma dhe ta normalizojë gjendjen politike?

Grafiku 32: Në këtë moment për vendin është më me rëndësi të zbatojë reforma gjithëpërfshirëse në

vend të diskutimeve të gjata për reformat me pjesëmarrje të qytetarëve?

Grafiku 33: Në këtë moment më e rëndësishme është që vendi të zbatojë reforma të shpejta në vend

të diskutimeve më të gjata për reformat me pjesëmarrje të qytetarëve?

Grafiku 34: Vallë a mund ndryshimi i mënyrës se si zgjidhen parlamentarët (modeli zgjedhor) në

zgjedhjet parlamentare mund të kontribuojë për një përbërje më të mirë parlamentare?

Grafiku 35: Vallë a mund ndryshimi i mënyrës se si zgjidhen parlamentarët (modeli zgjedhor) në

zgjedhjet parlamentare mund të kontribuojë për zvogëlim të varësisë së deputetëve nga liderët

partiak?

Grafiku 36: Interesat e cilave grupe të margjinalizuara janë të përfaqësuara në Kuvendin?

31

Grafiku 37: Vlerësim mesatar për punën e Kuvendit?

Grafiku 38: Në çfarë drejtimi lëviz jeta në përgjithësi në Maqedoni?

Grafiku 38.1: Në çfarë drejtimi lëviz jeta në përgjithësi në Maqedoni (në sajë të rajoneve)?

Grafiku 38.2: Në çfarë drejtimi lëviz jeta në përgjithësi në Maqedoni (në sajë të grupmoshave)?

Grafiku 39: Sa shpesh bisedoni për politikën me miqtë dhe familjen e juaj?

Grafiku 40: Besimi në institucionet - Në një shkallë prej 1 deri 10 përshkruani çfarë është besimi i juaj

në institucionet vijuese:

XI. Aneks 1- Pyetësor për anketë për punën e Kuvendit

1.

Vallë a mendoni se jeta e përgjithshme në

Maqedoni lëviz në:

Drejtim të mirë

Drejtim të gabuar

Nuk e di

Refuzon

2.

Sa shpesh bisedoni për politikën me miqtë dhe

familjen e juaj?

Çdo ditë

Disa herë në javë

Disa herë në muaj

Kurrë

3.

Sipas Juve, çfarë është roli i Kuvendit në jetën

politike në Maqedoni?

Luan rol të rëndësishëm në jetën politike

Kuvendi luan rol shumë të vogël në jetën politike

Nuk e di

Refuzon

4.

Besimi në institucione - Në një shkallë prej 1 deri

në 10 përshkruani çfarë është besimi i juaj në

institucionet vijuese:

Gjyqësi

Kryetar i RM

32

Kuvend

Qeveria e RM

5.

Në çfarë mase konsideroni se jeni të njoftuar me

atë që ka punuar përbërja e kaluar në Kuvendin

në periudhën e kaluar në periudhën e fundit të

mandatit deri në shpalljen e zgjedhjeve në

dhjetor të vitit 2016 (Nga korriku deri në

zgjedhjet në dhjetor të vitit 2016)

(Sqarim: Si i merrte ligjet dhe për çka u debatua)

Jam plotësisht i/e njoftuar

Jam pjesërisht i/e njoftuar

Jam pak i/e njoftuar

Aspak nuk jam i/e njoftuar

Në çfarë mase konsideroni se jeni të njoftuar me

atë që ka punuar përbërja e re e Kuvendit në

periudhën në dhjetor të vitit 2016 deri sot)

(Sqarim: Si i merrte ligjet dhe për çka u debatua)

Jam plotësisht i/e njoftuar

Jam pjesërisht i/e njoftuar

Jam pak i/e njoftuar

Aspak nuk jam i/e njoftuar

6. Çka do të kishit ndarë si karakteristike nga puna e Kuvendit në këtë periudhë? (theksohen shembuj

aktual nga puna e parlamentit).

• I/e njoftuar

• I/e panjoftuar

(TEMA AKTUALE TË DISKUTUARA NË KUVENDIN)

- Mbledhja konstituive dhe zgjedhja e kryetarit të Kuvendit

- Marrëveshja me Bullgarinë

- Rebalanci i Buxhetit

- Zëvendës ministrat e ri

- Tërmetet në rajonin e Ohrit-Strugës

- Deponia në Strugë

- Raporti i komisionit të Antikorrupsionit

- Propozimi për vazhdim të pushimit të lindjes

7.

Nëse dëshironi të merrni informacion në lidhje

me punën e Kuvendit, cilin burim të

informacionit më shumë e keni shfrytëzuar?

(vetëm një përgjigje)

Televizioni

Kanali kuvendor

Internet portale për lajme

33

Gazetë ose revista

Radio

Broshurë

Në vend tjetër nga Interneti (sh. Facebook,

Twitter)

Miq, kushërinj, fqinj dhe ngjashëm

Nga ueb faqja e Kuvendit

Drejtpërdrejtë nga partitë politike

Diçka tjetër

Nuk dëshiroj të marr informacione për

Kuvendin/Nuk më intereson (kapërceje vijuesen)


8.

Sa informacionet që i merrni nëpërmjet medieve

për punën e Kuvendit i keni të mjaftueshme për

të qenë në vazhdë e sipër me ndryshimet më të

rëndësishme ligjore?

Plotësisht i kam të mjaftueshme

Pjesërisht i kam të mjaftueshme

Kryesisht nuk janë të mjaftueshme

Aspak nuk janë të mjaftueshme

9.

Qeveria e kontrollon Kuvendin? Pajtohem plotësisht

Pajtohem pjesërisht

Pjesërisht nuk pajtohem

Plotësisht nuk pajtohem


10.

34

11.

DEKLARATA

1. Pyetjet e deputetëve mundësojnë monitorim mbi punën e ministrave

2. Pyetjet e deputetëve kanë ndikesë mbi sigurimin e përgjegjësisë së institucioneve

3. Pyetjet e deputetëve përdoren për reklamim të qeverisë dhe të institucioneve të tjera

4. Pyetjet e deputetëve i informojnë qytetarët për punën e qeverisë dhe të institucioneve të

tjera

5. Pyetjet e deputetëve janë të dobishme për llogaridhënie para deputetëve nga institucionet

6. Pyetjet e deputetëve përdoren për të kritikuar qeveria dhe institucionet e tjera

12.

Deri në çfarë mase Parlamenti ndikon në cilësinë

e ligjeve në Maqedoni?

Ndikon shumë

Ndikon në masë mesatare

Mesatarisht nuk ndikon

Nuk ndikon aspak


13.

Sa shpesh ndryshohen ligjet? Tejet shpesh

Shpesh

Kuvendi e kontrollon Qeverinë? Pajtohem plotësisht





Pyetjet e deputetëve janë një mjet që të

informohen për punën e institucioneve të tjera

dhe të vlerësojnë se si zbatohen politikat. Do t’ju

lexoj disa deklarata të ndërlidhura me pyetjet e

deputetëve. Ju lutem më thoni se në çfarë mase

pajtoheni me çdonjërën nga deklaratat.

Pajtohem plotësisht





35

Shpesh në mënyrë të mjaftueshme

Rrallë

Tejet rrallë


Sa jeni të kënaqur nga cilësia e ligjeve që

miratohen në Kuvendin?

(deri në çfarë mase ligjet në mënyrë cilësore i

rregullojnë raportet në shoqëri/ sigurojnë

drejtësi dhe barazi dhe nevojat e qytetarëve)

Shumë i kënaqur

Mesatarisht i kënaqur

Mesatarisht i pakënaqur

I pakënaqur


14. Do tu lexoj disa funksione të Kuvendit. Ju lutem prej 1 deri 10 (ku 1 nuk do të thotë aspak i

rëndësishëm, ndërsa 10 është shumë e rëndësishëm) më tregoni se deri në çfarë mase

konsideroni se funksioni i lexuar është i rëndësishëm (për të bërë rotacion funksionet /

qëndrimet)

1. Të miratojë sa më shumë që është e mundur ligje dhe ndryshime ligjore

2. Të miratojë ligje sa më cilësore

3. Ta kontrollojë Qeverinë dhe ministritë

4. Të kujdeset se si zbatohen ligjet dhe politikat

5. Të mundësojë që opinioni të marrë pjesë në përgatitjen e ligjeve dhe të politikave

6. Të organizojë debate publike me ekspertë, shoqata civile për çështjet aktuale

7. Të monitorohet se si harxhohet buxheti (paratë publike)

15. Do tu lexoj disa funksione të Kuvendit. Ju lutem prej 1 deri në 10 (ku 1 do të thotë se nuk i

përmbush aspak, ndërsa 10 do të thotë se ai i përmbush plotësisht) na tregoni se në çfarë mase

konsideroni se Kuvendi i realizon funksionet vijuese (për tu bërë rotacion funksionet /

qëndrimet)

1. Të miratojë sa më shumë që është e mundur ligje dhe ndryshime ligjore

2. Të miratojë sa më shumë që është e mundur ligje cilësore

3. Ta kontrollojë Qeverinë dhe ministritë

4. Të kujdeset se si zbatohen ligjet dhe politikat

5. Të mundësojë që opinioni të marrë pjesë në përgatitjen e ligjeve dhe politikave

6. Të organizojë debate publike me ekspertë, shoqata civile për çështjet aktuale

7. Të monitorohet se si harxhohet Buxheti (paratë publike)

36

16.

Deri në çfarë mase mendoni se Kuvendi është i

hapur për pjesëmarrjen e publikut në punën e tij?

(Me i hapur nënkuptojmë se qytetarët mund të

marrin informacione në çdo kohë për punën e

Kuvendit dhe ka mënyra për pjesëmarrje në punën

e tij)

Plotësisht i hapur

Pjesërisht i hapur

Pjesërisht i mbyllur

Plotësisht i mbyllur


17.

Sipas jush, sa shpesh deputetët i përfshijnë

vërejtjet e opinionit dhe të shoqërisë civile gjatë

hartimit të ligjeve?

Gjithmonë

Shpesh (në të shumtën e rasteve)

Nganjëherë

Rrallë

Kurrë


18.

Vallë a e dini se kush është deputet/e i njësisë

suaj zgjedhore? (Test pyetje me kartelë për

anketues. Përgjigja e të anketuarit krahasohet me

kartën e anketuesit në të cilën janë theksuar

emrat e anëtarëve të njësisë përkatëse

zgjedhore.)

Po, (nëse është përgjigjur saktë dhe ka dalluar së

paku një deputet)

Jo

Tjetër (e di se nuk ka deputet nga komuna ime)

19.

Vallë a konsideroni se deputeti/ja nga rajoni juaj

(komunë, njësi zgjedhore) është i qasshëm/me

për takime me qytetarët?

Po

Jo


20.

37

Deri në çfarë mase pajtoheni me deklaratën

vijuese: Deputetët nga rajoni juaj i informojnë

qytetarët për punën e tyre përmes takimeve,

paraqitjeve publike ose përmes medieve.


Kryesisht pajtohem

Kryesisht nuk pajtohem

Aspak nuk pajtohem

21.

Sipas informacioneve me të cilat dispononi nga

zgjedhjet në vitin 2016 deri tani:..... Vallë a ka

ndodhur që deputeti nga rajoni juaj të ngre

iniciativë në Kuvendin për një problem me të

cilin ballafaqohet komuna juaj?

Po

Jo


22.

Sa konsideroni se deputetët e zgjedhur i

përfaqësojnë interesat e qytetarëve?

I përfaqësojnë plotësisht

I përfaqësojnë pjesërisht

Aspak nuk i përfaqësojnë


23.

Sa shpesh

deputetët i

përfaqësojnë

interesat

vijuese?

21.1 Interesat e

qytetarëve

Gjithmonë Nganjëherë Kurrë

21.2. interesat e veta

personale


21.3 Interesat e

qytetarëve nga njësitë e

tyre zgjedhore


21.4 Interesat e partisë së

vet politike


21.5 Interesat e

bashkësisë etnike të cilës

i përkasin


38

21.6 Biznes interesa Gjithmonë Nganjëherë Kurrë

21.7 Interesa të shteteve

të tjera


24.

Vallë a jeni të informuar se si mund të merrni

pjesë në punën e Kuvendit :

Po

Jo

25.

Në çfarë mënyrë konsideroni se mund të merrni pjesë në punën e Kuvendit : +(OPSIONET NUK I

LEXOHEN TË ANKETUARIT)

1. Të ngreni iniciativë për miratimin e një ligji ose ndryshimin e ligjit?

2. Ti parashtroni një pyetje deputetëve?

3. Të kërkoni takim me deputet?

4. Të asistoni në seancë të Kuvendit?

5. Të merrni informacion për dispozitat dhe aktet vijuese për të cilat do të debatojë Kuvendi në

periudhën e ardhshme?

6. Të ngreni nismë për shpallje të referendumit lokal?

7. Të merrni një nismë për shpallje të një referendumi kombëtar?

8. NUK E DIN (PËRGJIGJA NUK LEXOHET)

28.

Deri në çfarë mase konsideroni se deputetët

kanë njohuri të mjaftueshme për të marrë

vendime në emër të qytetarëve?

Të gjithë janë të gatshëm

Shumica janë të gatshëm

Shumica nuk janë të gatshëm

Aspak nuk janë të gatshëm


39


29.

Vallë a pajtoheni me deklaratën: Deputetët nga

shumica në pushtet i marrin parasysh

argumentet e deputetëve të opozitës gjatë

vendimmarrjes në Kuvend

Plotësisht i marrin parasysh

Kryesisht i marrin parasysh

Kryesisht nuk i marrin parasysh

Aspak nuk i marrin parasysh


30.

Sa shpesh deputetët përdorin gjuhë në të cilën i

përçmojnë dhe degradojnë kundërshtarët e tyre

në sajë të përkatësisë së tyre politike, etnike,

fetare?

Kurrë

Rrallë

Shpesh

Nganjëherë


31.

32.

Sa shpesh përdoren argumentet në debatin

midis deputetëve në Kuvend?

Gjithmonë

Shpesh (në të shumtën e rasteve)

Rrallë

Kurrë

Si sillen deputetët mes vete në Kuvend? Në mënyrë armiqësore

Në mënyrë garuese

Në mënyrë tolerante

Bashkëpunojnë

40


33.

34.

Do t’ju lexojmë disa deklarata. Deri në çfarë mase

pajtoheni me këto deklarata?


Kryesisht pajtohem


Aspak nuk pajtohem


DEKLARATA:

a. Deputetët janë plotësisht të varur nga vullneti i liderëve të partive politike;

b. Koalicioni i udhëhequr nga VMRO-DPMNE kontribuon për punë më cilësore të

Kuvend;

c. Koalicioni i udhëhequr nga LSDM kontribuon për punë më cilësore të Kuvendit;

d. Partia Bashkimi Demokratik për Integrim kontribuon për punë më cilësore të

Kuvendit;

e. Partia BESA kontribuon për punë më cilësore të Kuvendit;

f. Koalicioni Aleanca për shqiptarët kontribuon për punë më cilësore të Kuvendit;

g. Krizat politike duhet të zgjidhen në Kuvendin, e jo përmes takimeve të liderëve;

h. Shoqatat e qytetarëve më shumë duhet të marrin pjesë në punën e Kuvendit;

i. Në këtë moment më me rëndësi është që vendi të zbatojë reforma të shpejta në vend

të diskutimeve të gjata për reformat me pjesëmarrje të qytetarëve;

j. Parlamenti është i gatshëm të zbatojë reforma dhe ta normalizojë gjendjen politike;

35.

Çfarë reforma mendoni se duhet të jenë

prioritare për Kuvendin? (Të zgjedhen dy

përgjigje)

Në funksionin mbikëqyrës për punën e Qeverisë

Në funksionin përfaqësues

Në funksionin legjislativ

Vallë a konsideroni se shumica në parlamentin

duhet të ketë më shumë shqisë për të dëgjuar

qëndrimet e opozitës?

Po

Jo


41

Në funksionin mbikëqyrës ndaj organeve

rregullatore

Në funksionin diplomatik

36.

Vallë nëse një ndryshimi në mënyrën se si

zgjidhen deputetët (modeli zgjedhor) në

zgjedhjet parlamentare mund të kontribuojë për

një përbërje më të mirë të Kuvendit?


Pajtohem kryesisht


Aspak nuk pajtohem

Nuk e din/Nuk ka përgjigje

37.

Vallë nëse një ndryshimi në mënyrën se si

zgjidhen deputetët (modeli zgjedhor) në

zgjedhjet parlamentare mund të kontribuojë për

zvogëlimin e varësisë së deputetëve nga liderët

partiak?


Pajtohem kryesisht


Aspak nuk pajtohem

Nuk e din/Nuk ka përgjigje

38. Nga grupet vijuese të qytetarëve interesat e të cilëve grupe të qytetarëve konsideroni se

Kuvendi më mirë i përfaqëson: (I ANKETUARI TË ZGJEDH DY)

Nga grupet vijuese të qytetarëve interesat e të

cilëve konsideroni se Kuvendi më mirë i

përfaqëson: I ANKETUARI TË ZGJEDH DY)

Persona me nevoja të posaçme

LGBT

Romë

Prindër të vetëm

Gra

Të moshuar

Të papunë

Shfrytëzues të ndihmës sociale

Banorë të mjediseve rurale

39. Vlerësoni punën e përbërjes së fundit parlamentare në shkallën prej 0 deri në 5 (ku 0 është

më dobët dhe 5 është më mirë)

rezultate nga anketa në terren për...periudhën e deritanishme, qytetarët u përgjigjën se më...

Documents