regionalna izba obrachunkowa w Łodzi -...

PROTOKÓŁ Z KONTROLI DORAŹNEJ GOSPODARKI FINANSOWEJ PRZEPROWADZONEJ W ŁÓDZKIM DOMU KULTURY W ŁODZI Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi, ul. Zamenhofa 10,

90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

1

REGIONALNA IZBA OBRACHUNKOWA W ŁODZI

Numer egzemplarza: 2

PROTOKÓŁ DORAŹNEJ KONTROLI GOSPODARKI FINANSOWEJ

W ZAKRESIE WYDATKÓW NA WYNAGRODZENIA PRACOWNIKÓW

Jednostka kontrolowana: Łódzki Dom Kultury

Termin kontroli: 22.11.2011 - 31.12.2011 roku

Kontrolujący (imię, nazwisko,

stanowisko służbowe): Grażyna Polinowska – inspektor

Okres objęty kontrolą

2008 -2011 oraz wybrane zagadnienia z lat ubiegłych

Numer i data upoważnienia: WK 601-1/66/2011 z dnia

14 listopada 2011 roku

Uwaga! Protokół niniejszy podlega udostępnieniu na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. nr 112, poz.1198), z ograniczeniami wynikającymi z art.5 tej ustawy.


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

2

I. INFORMACJE WSTĘPNE

DANE O JEDNOSTCE

Organizatorem Łódzkiego Domu Kultury jako samorządowej instytucji kultury jest Samorząd Województwa Łódzkiego, nadzór nad jego działalnością sprawuje Zarząd Województwa Łódzkiego.

Na podstawie aktualnego wyciągu z rejestru instytucji kultury kontrolująca ustaliła, że Łódzki Dom Kultury został wpisany do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Samorząd Województwa Łódzkiego pod numerem RIK-7/99 na podstawie uchwały nr 76/99 Zarządu Województwa Łódzkiego z dnia 26 kwietnia 1999 roku.

REGON 000278273

Dane teleadresowe: Łódzki Dom Kultury

90-113 Łódź, ul. R. Traugutta 18

Centrala 42 633-98-00, fax 633-70-96

NIP 724-10-00-092

e-mail [email protected]

Podstawowym celem działalności Łódzkiego Domu Kultury jest tworzenie, upowszechnianie i ochrona kultury. Cel ten jednostka osiąga poprzez realizację zadań programowych min.: ochronę wielokulturowego dziedzictwa województwa łódzkiego, jego kultywowanie i promocję, tworzenie warunków do odkrywania, poznawania i kształtowania własnej tożsamości mieszkańców województwa łódzkiego, inspirowanie i realizowanie różnorodnych form edukacji kulturowej zwiększających aktywność kulturalną mieszkańców województwa, upowszechnianie sztuki profesjonalnej i nieprofesjonalnej w kraju i za granicą, aktywację i poprawę jakości działania samorządowych instytucji kultury działających na terenie województwa.

Przeprowadzona kontrola ma charakter doraźnej kontroli gospodarki finansowej w zakresie wydatków na wynagrodzenia pracowników.

II. USTALENIA OGÓLNE

KIEROWNICTWO JEDNOSTKI

Dyrektor Łódzkiego Domu Kultury

Od dnia 17 sierpnia 1999 roku Dyrektorem Łódzkiego Domu Kultury jest ZBIGNIEW OŁUBEK, powołany uchwałą Zarządu Województwa Łódzkiego nr 198/99 z dnia 16 sierpnia 1999 roku.

Zastępcą Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury jest HALINA BERNAT powołana z dniem 1 marca 2000 roku.

Zastępcą Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury jest JACEK LEWKOWSKI powołany z dniem 20 marca 2007 roku na podstawie uchwały Zarządu Województwa Łódzkiego nr 180/07 z dnia 28 lutego 2007 roku.

Główny Księgowy

Główną Księgową Łódzkiego Domu Kultury jest JADWIGA GUZIK zatrudniona na podstawie umowy o pracę od dnia 1 października 1998 roku.


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

3

UNORMOWANIA WEWNĘTRZNE

Statut Łódzkiego Domu Kultury

Statut Łódzkiego Domu Kultury nadany został uchwałą Zarządu Województwa Łódzkiego nr 1567/07 z dnia 12 grudnia 2007 roku oraz uchwałą nr 1825/11 Zarządu Województwa Łódzkiego z dnia 17 października 2011 roku.

Nadany Statut zawiera uregulowania określające: postanowienia ogólne, podstawowy zakres działalności, organy zarządzające i doradcze, gospodarkę finansową, działalność gospodarczą.

Podstawowym zadaniem Łódzkiego Domu Kultury jest tworzenie, upowszechnianie i ochrona kultury.

Faktyczna struktura i działalność prowadzona przez Łódzki Dom Kultury odpowiada zapisom statutowym.

Regulamin Organizacyjny

Zarządzeniem nr 5 Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury z dnia 1 kwietnia 2008 roku został wprowadzony w życie Regulamin Organizacyjny Łódzkiego Domu Kultury, który zastąpił Regulamin Organizacyjny wprowadzony do stosowania aneksem nr 1 z dnia 15 listopada 2001 roku do zarządzenia Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury z dnia 29 czerwca 2001 roku.

Regulamin Pracy

Regulamin Pracy wprowadzony został w życie z dniem 1 stycznia 2008 roku wraz z aneksem z dnia 1 lutego 2011 roku zarządzeniem Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury z dnia 2 stycznia 2008 roku.

Regulamin Wynagradzania

Zarządzeniem nr 6 Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury z dnia 11 lipca 2001 roku został wprowadzony w życie Regulamin Wynagradzania Pracowników Łódzkiego Domu Kultury obowiązujący do dnia 30 listopada 2009 roku.

Zarządzeniem nr 7 Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury z dnia 30 listopada 2009 roku z dniem 1 grudnia 2009 roku został wprowadzony w życie nowy Regulamin Wynagradzania Pracowników Łódzkiego Domu Kultury.

Instrukcja obiegu dokumentów księgowych

Instrukcja obiegu dokumentów księgowych w Łódzkim Domu Kultury wprowadzona została w życie zarządzeniem nr 5 Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury z dnia 29 lipca 2005 roku.

PROCEDURY KONTROLI FINANSOWEJ

W kontrolowanym okresie obowiązywały procedury kontroli finansowej wprowadzone przez Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury niżej wymienionymi zarządzeniami:

− nr 10 z dnia 3 grudnia 2001 roku w sprawie szczegółowych procedur nadzoru w zakresie gospodarowania środkami pod względem legalności, gospodarności, celowości;

− nr 4 z dnia 31 grudnia 2010 roku w sprawie wprowadzenia procedur kontroli zarządczej w Łódzkim Domu Kultury. W ww. zarządzeniu uregulowano procedury gospodarowania środkami publicznymi w zakresie ich gromadzenia i rozdysponowania oraz gospodarowania mieniem pod względem legalności, gospodarności, celowości, uregulowano procedury gromadzenia środków i wydatków ze środków publicznych z zachowaniem ustawy o finansach publicznych; zasady wstępnej oceny celowości


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

4

wydatków ponoszonych w związku z realizacją zadań, w tym wydatków na koszty funkcjonowania jednostki oraz sposób wykorzystania wyników kontroli. Zasady funkcjonowania wewnętrznej kontroli określone zostały także w innych dokumentach takich jak: instrukcja obiegu dokumentów, zarządzenie o inwentaryzacji. Z ww. dokumentów wynika, że na system kontroli wewnętrznej w kontrolowanej jednostce składa się kontrola funkcjonalna sprawowana przez Dyrektora Naczelnego, Zastępców Dyrektora, Głównego Księgowego, kierowników działów, oraz pracowników zajmujących samodzielne stanowiska pracy.

FUNKCJONOWANIE KONTROLI WEWN ĘTRZNEJ (FINANSOWEJ).

Unormowania w zakresie kontroli finansowej. Przestrzeganie ustalonych procedur.

W okresie objętym kontrolą obowiązywały unormowania tworzące procedury kontroli finansowej opracowane zarządzeniem Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury nr 10 z dnia 3 grudnia 2001 roku w sprawie szczegółowych procedur nadzoru w zakresie gospodarowania środkami pod względem legalności, gospodarności, celowości a także

zarządzenie nr 4 z dnia 31 grudnia 2010 roku w sprawie wprowadzenia procedur kontroli zarządczej w Łódzkim Domu Kultury.

KONTROLE ZEWNĘTRZNE

Kontrole przeprowadzone w zakresie gospodarki finansowej przez inne podmioty - lata 2008 - 2011

W okresie objętym kontrolą przeprowadzone były następujące kontrole finansowe:

1) Urząd Marszałkowski w Łodzi Emilia Garstka- podinspektor i Rafał Piotrowski – inspektor Wydziału Kontroli Finansowej Departamentu Kontroli i Skarg w dniach 15 – 30 stycznia 2008 roku. Tematem kontroli była gospodarka finansowa jednostki kontrolowanej w 2007 roku;

2) Urząd Marszałkowski w Łodzi Grażyna Misiak-Ropenga - główny specjalista i Agata Wrześniewska – podinspektor Wydziału Kontroli Finansowej Departamentu Kontroli i Skarg w dniach 1–21 sierpnia 2008 roku. Tematem kontroli było uzupełnienie czynności kontrolnych do kontroli problemowej – gospodarka finansowa jednostki kontrolowanej w 2007 roku;

3) Urząd Marszałkowski w Łodzi Emilia Łęczyńska i Beata Kosmowska - inspektorzy Wydziału Kontroli Finansowej Departamentu Kontroli i Skarg w dniach 18 grudnia 2009 roku – 22 stycznia 2010 roku. Tematem kontroli była gospodarka finansowa prowadzona przez jednostkę kontrolowana w okresie od 1 stycznia 2008 roku do 30 listopada 2009 roku;

4) Kontrola Urząd Marszałkowski w Łodzi - Agata Wrześniewska i Dominika Błażejewska - inspektorzy Wydziału Kontroli Finansowej Departamentu Kontroli i Skarg w dniach 16 grudnia 2011 roku – 12 stycznia 2012 roku. Tematem kontroli gospodarka finansowa prowadzona przez jednostkę kontrolowaną w okresie od 1 stycznia 2010 roku do 30 listopada 2011 roku.

USTALENIA KONTROLI

1) Wydatki na wynagrodzenia pracowników

Z dokumentacji źródłowej dotyczącej prowadzonych wydatków oraz Regulaminu organizacyjnego wynika, iż sprawy z zakresu wydatków na wynagrodzenia osobowe są realizowane przez Dział Organizacji Pracy oraz Dział Finansowo-Księgowy, podlegający bezpośrednio Zbigniewowi Ołubkowi - Dyrektorowi Łódzkiego Domu Kultury.


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

5

Do zadań Działu Organizacji i Pracy należą w szczególności:

Realizacja zadań z zakresu spraw osobowych (zatrudnienie, płace, kary i nagrody), organizacja i kontrola dyscypliny pracy, nadzór nad wykonaniem zarządzeń i innych decyzji dyrekcji ŁDK, organizacja pracy sekretariatów Dyrekcji, poradnictwo prawne, dokumentacja podstawowa ŁDK (podstawy organizacyjno – prawne, programy, sprawozdania, instrukcje), archiwum.

Do zadań Działu Finansowo-Księgowego należą w szczególności:

Prowadzenie całokształtu gospodarki finansowej ŁDK: przygotowywanie projektów preliminarzy budżetowych i rozdziału środków na poszczególne działy organizacyjne, kontrola prawidłowości ich wydatkowania, udzielanie pracownikom instruktażu dotyczącego stosowania przepisów normujących gospodarkę finansową i rzeczową, sprawozdawczość finansowa, prowadzenie rozliczeń ZUS. Kontrola zabezpieczenia i stanu majątku ŁDK.

Z przedłożonej do kontroli dokumentacji źródłowej dotyczącej prowadzonych wydatków wynika, iż sprawy z zakresu wydatków na wynagrodzenia osobowe są realizowane przez dwóch pracowników:

a) (…)1 – Kierownika Działu Organizacji Pracy, która została zatrudniona w kontrolowanej instytucji od dnia 1 czerwca 2000 roku na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy. Zadania ww. pracownika obejmują w szczególności:

1. Kierowanie pracą działu, nadzorowanie realizacji obowiązków przez podległych pracowników.

2. Prowadzenie całokształtu spraw związanych z aktami personalnymi pracowników, procesem zatrudniania i zwalniania pracowników.

3. Prowadzenie bieżącej ewidencji ruchu kadrowego w ŁDK. 4. Współpraca z Działem Finansowo-Księgowym dotycząca prawidłowości rozliczeń

z tytułu umów o pracę. 5. Przygotowywanie projektów wewnętrznych zarządzeń i decyzji. 6. Kontrola wewnętrzna czasu pracy i dyscypliny pracy pracowników ŁDK

oraz przestrzegania zarządzeń wewnętrznych;

b) (…)2 – specjalistę ds. wynagrodzeń, która została zatrudniona w Łódzkim Domu Kultury od dnia 3 października 1983 roku na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy. Zadania ww. pracownika obejmują w szczególności:

1. Sporządzanie list płac zgodnie z angażami z osobowego funduszu płac pracownikom ŁDK.

2. Prowadzenie kart wynagrodzeń pracowników ŁDK. Sporządzanie PIT-ów rocznych dla pracowników ŁDK.

3. Sporządzanie kwartalnych i rocznych sprawozdań z funduszu płac oraz miesięcznych zestawień z list płac.

4. Prowadzenie teczek osobowych pracowników w zakresie wynagrodzeń. 5. Wystawianie pracownikom zaświadczeń o zarobkach.

1 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 2 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak.


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

6

6. Obliczanie zasiłków chorobowych, macierzyńskich, opiekuńczych, wychowawczych, rodzinnych i innych.

7. Prowadzenie kart zasiłków chorobowych i dokumentacji pozostałych zasiłków. 8. Wypełnianie kwestionariuszy pracownikom odchodzącym na rentę, emeryturę

w części dotyczącej zarobków.

Wydatki na wynagrodzenia

Na podstawie sprawozdań z realizacji wydatków i przychodów ŁDK stwierdzono, że plan i wykonanie wydatków w latach 2008 - 2011 na wynagrodzenia osobowe pracowników przedstawiały się następująco:

WYNAGRODZENIA OSOBOWE w latach 2008 - 2011

Rok Plan na dzień 31 grudnia Wykonanie na dzień 31 grudnia

ROK 2008 3.100.000,00 zł 3.080.771,06 zł ROK 2009 3.400.000,00 zł 3.308.198,39 zł ROK 2010 3.600.000,00 zł 3.471.653,37 zł

ROK 2011 3.400.000,00 zł 2.982.975,27 zł

(stan na dzień 30.11.2011 roku)

Stan zatrudnienia w ŁDK przedstawiał się w sposób następujący:

Stan zatrudnienia na 31 grudnia w latach 2008 – 2011

Rok Ilość osób (szt) Ilość etatów

2008 113 102,37 zł

2009 120 109,14 zł

2010 116 106,64 zł

2011 99 93,14 zł

Prawidłowo ść ustalania i wypłaty wynagrodze ń na rzecz pracowników

Kontroli poddano następujące listy płac pracowników ŁDK:

Listy za październik 2010 roku

Numer listy płac Kwota brutto (zł) Lista z dnia

77/2010 14.433,13 8.10.2010 78/2010 19.858,05 8.10.2010 79/2010 117.923,33 28.10.2010 80/2010 56.968,13 28.10.2010 81/2010 63.809,21 28.10.2010 82/2010 4.050,00 28.10.2010 Listy za listopad 2010 rok

83/2010 10.264,22 2.11.2010 85/2010 14.957,59 10.11.2010 86/2010 18.086,50 10.11.2010 88/2010 123.598,89 28.11.2010 89/2010 57.938,98 28.11.2010 90/2010 63.194,83 28.11.2010 Listy za październik 2011 rok


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

7

83/2011 19.538,09 10.10.2011 84/2011 9.978,08 10.10.2011 86/2011 112.232,93 28.10.2011 87/2011 62.117,50 28.10.2011 88/2011 55.057,75 28.10.2011 Listy za listopad 2011 rok

89/2011 6.750,00 3.11.2011 91/2011 10.410,08 10.11.2011 92/2011 17.726,07 10.11.2011 93/2011 7.360,00 29.11.2011 94/2011 113.890,37 29.11.2011 95/2011 59.690,63 29.11.2011 96/2011 54.207,21 29.11.2011

Wszystkie listy płac były sprawdzone pod względem merytorycznym, formalnym i rachunkowym przez upoważnionych pracowników, zatwierdzone do wypłaty przez Głównego Księgowego i członków dyrekcji tj. dyrektora Łódzkiego Domu Kultury lub jego zastępców.

Kontrolą prawidłowości przyznanych wynagrodzeń miesięcznych objęto dokumenty niżej wymienionych członków dyrekcji Łódzkiego Domu Kultury:

- Zbigniewa Ołubka – Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury, - Haliny Bernat – Zastępcy Dyrektora ds. współpracy z instytucjami regionalnymi, - Jacka Lewkowskiego - Zastępcy Dyrektora ds. programowych, - Jadwigi Guzik – Głównej Księgowej.

W okresie kontroli, poddano ponadto weryfikacji prawidłowości przyznanych wynagrodzeń niżej wymienionych pracowników Łódzkiego Domu Kultury:

- (…)3 – Kierownika Działu Gospodarczo-Administracyjnego, - (…)4 – Kierownika Działu Technicznego, - (…)5– zastępcy Kierownika Działu Technicznego, - (…)6 – specjalisty ds. eksploatacji budynku, - (…)7 – st. szatniarza,

3 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 4 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 5 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 6 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 7 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak.


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

8

- (…)8 – st. portiera, - (…)9 – st. szatniarza, - (…)10 – specjalisty ds. organizacyjnych, - (…)11 – specjalisty ds. rozrachunków, - (…)12 – specjalisty ds. gospodarki magazynowej, - (…)13 – specjalisty rzemieślnika malarza.

W toku kontroli sprawdzono prawidłowość stosowania kategorii zaszeregowania ww. pracowników Łódzkiego Domu Kultury, porównując stosowane stawki wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego, dodatku stażowego i innych dodatków do wynagrodzenia zasadniczego przewidzianych przepisami wewnętrznymi jednostki kontrolowanej.

W wyniku kontroli stwierdzono:

1. zarządzeniem nr 7 Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury z dnia 30 listopada 2009 roku został wprowadzony regulamin wynagradzania pracowników Łódzkiego Domu Kultury opracowany na podstawie art. 772 Kodeksu pracy oraz rozporządzenia Ministra Kultury i Sztuki z dnia 9 marca 1999 roku w sprawie wymagań kwalifikacyjnych i trybu stwierdzenia kwalifikacji uprawniających do zajmowania określonych stanowisk w niektórych instytucjach kultury, dla których organizatorem jest administracja rządowa lub jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. nr 26 z 1999 roku poz. 234, z późn. zm.).

2. kwoty wynagrodzenia zasadniczego wykazane w angażach dla kontrolowanych stanowisk pracy mieściły się w przedziałach poszczególnych kategorii zaszeregowania określonych w regulaminie wynagradzania pracowników ŁDK;

3. pracownikom Łódzkiego Domu Kultury przysługuje dodatek za wysługę lat w wysokości 5% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego po pięciu latach

8 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 9 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 10 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 11 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 12 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 13 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak.


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

9

pracy, wzrastający o 1% za każdy następny rok, aż do osiągnięcia 20% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. Pracownikom legitymującym się 30-letnim lub dłuższym stażem pracy przysługuje dodatek za wysługę lat w wysokości 30% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego w wypadku przepracowania w Łódzkim Domu Kultury ostatnich 10-ciu lat do czasu osiągnięcia 30-letniego (lub dłuższego) stażu pracy. W toku kontroli stwierdzono, iż dodatek za wysługę lat przewidziany regulaminem wynagradzania jest wyższy od dodatku stażowego ustalonego w rozporządzeniu Ministra Kultury i Sztuki z dnia 23 kwietnia 1999 roku w sprawie zasad wynagradzania pracowników zatrudnionych w instytucjach kultury prowadzących w szczególności działalność w zakresie upowszechniania kultury (Dz. U. z 1999 roku nr 45, poz.446 z późn. zm.). Z ustnych wyjaśnień udzielonych przez (…)14 – kierownika Działu Organizacji Pracy ŁDK, wśród pracowników Łódzkiego Domu Kultury 27 osób jest uprawnionych do dodatku 30%, są to następujące osoby: (…)15

4. z ustaleń kontroli wynika, iż dodatek funkcyjny dla uprawnionych pracowników Łódzkiego Domu Kultury przewidziany w regulaminie wynagradzania pracowników ŁDK wprowadzony ww. zarządzeniem jest liczony od wynagrodzenia zasadniczego danego pracownika, nie stwierdzono nieprawidłowości w jego naliczeniu w stosunku do pracowników poddanych badaniu kontrolnemu;

5. w ramach podjętych ustaleń stwierdzono, również, iż pracownicy Łódzkiego Domu Kultury z tytułu okresowego zwiększenia zakresu obowiązków służbowych lub powierzenia im dodatkowych zadań albo ze względu na charakter pracy lub warunki wykonywania pracy mogą otrzymywać dodatek specjalny. Dodatek specjalny przyznaje się na czas określony, a w uzasadnionych przypadkach na czas nieokreślony. Dodatek specjalny wypłacany jest w ramach posiadanych środków na wynagrodzenia, w kwocie nieprzekraczającej 40% wynagrodzenia zasadniczego pracownika. Nieprawidłowości w naliczeniu dodatku specjalnego nie stwierdzono;

Listy wypłat, w badanym okresie, były sporządzane w programie komputerowym Demon.

6. w kontrolowanej jednostce w ramach posiadanych środków na wynagrodzenia utworzony został również fundusz premiowy. Zasady premiowania pracowników Łódzkiego Domu Kultury opracowane zostały w regulaminie premiowania stanowiącym załącznik nr 6 do regulaminu wynagradzania pracowników Łódzkiego Domu Kultury wprowadzonego do stosowania zarządzeniem nr 7/2009 z dnia 30 listopada 2009 roku Dyrektora ŁDK. Decyzję o uruchomieniu funduszu premiowego podejmuje Dyrektor w ramach posiadanych środków na wynagrodzenia.

Fundusz premiowy obejmuje wszystkich pracowników zatrudnionych na zasadzie umowy o pracę. Ustalono, że wysokość premii dla zastępcy dyrektora nie może przekroczyć 45% płacy zasadniczej dla pozostałych pracowników – z wyłączeniem dyrektora – nie może przekroczyć 25% płacy zasadniczej. Kryteriami

14 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak. 15 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak.


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

10

stanowiącymi podstawę do otrzymania premii indywidualnej są: prawidłowa i systematyczna realizacja zakresu obowiązków, terminowe wykonanie zadań, właściwa jakość wykonanej pracy (merytorycznej, organizacyjnej, technicznej, usługowej, itp.), oszczędne gospodarowanie materiałami i środkami finansowymi, dbałość o mienie instytucji, przestrzeganie dyscypliny pracy (w tym ustalonego czasu pracy i zasad opuszczania miejsca pracy) oraz regulaminu pracy i przepisów bhp – p.poż.

7. W toku kontroli stwierdzono, iż w aktach osobowych pracowników załączone były aktualne zakresy czynności, aktualne zaświadczenia profilaktycznych badań lekarskich, aktualne zaświadczenia szkoleń okresowych bhp.

Nieprawidłowości w powyższym zakresie nie stwierdzono.

Nagrody dyrektora wypłacone pracownikom Łódzkiego D omu Kultury

W toku przeprowadzonej kontroli stwierdzono, iż w latach 2008-2009 wypłacono nagrody dyrektora na łączną kwotę 178.220,00 zł brutto

Nagrody dyrektora wypłacone w latach 2008 - 2009

Rok kwoty nagród w poszczególnych latach (brutto)

2008 86.370,00 zł

2009 91.850,00 zł

Łączna kwota nagród 178.220,00 zł

W toku kontroli ustalono, iż:

- nagrody były wpłacane na podstawie wniosków Kierowników poszczególnych działów i zatwierdzone przez Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury,

- - nieprawidłowości w wyliczeniu kwot nagród nie stwierdzono,

- nagrody były wypłacane na osobnych listach płac. Listy wypłat nagród były sprawdzone pod względem merytorycznym, formalnym i rachunkowym przez uprawnione osoby, zatwierdzone przez Zastępcę Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury oraz Głównego Księgowego.

Nagrody jubileuszowe

W toku przeprowadzonej kontroli stwierdzono, iż pracownikom przysługują nagrody jubileuszowe wypłacane począwszy od osiągnięcia 20 lat pracy w wysokości:

- 100% miesięcznego wynagrodzenia po 20 latach pracy,



- 400% miesięcznego wynagrodzenia po 35, 40, 45 i 50 latach pracy.

Ustalono w toku czynności kontrolnych, iż wysokość nagród jubileuszowych przewidzianych zarządzeniem nr 9/2009 Dyrektora ŁDK z dnia 30 listopada 2009 roku jest wyższa, niż stawki nagród jubileuszowych określone w Rozporządzeniu Ministra Kultury i Sztuki z dnia 23 kwietnia 1999 roku w sprawie zasad wynagradzania pracowników zatrudnionych w instytucjach kultury prowadzących w szczególności działalność w zakresie upowszechniania kultury.

W toku przeprowadzonej kontroli stwierdzono, iż w latach 2008-2011 wypłacono nagrody jubileuszowe na łączną kwotę 345.603,63 zł.

Nagrody jubileuszowe przyznane pracownikom Łódzkiego Domu Kultury w latach


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

11

2008 – 2011

nagrody jubileuszowe 2008 92.744,80 zł



nagrody jubileuszowe 2011 110.146,70 zł łącznie 345.603,63 zł

W kontrolowanym okresie nagrody jubileuszowe wypłacono niżej wymienionym pracownikom:

(…)16

Z ustaleń kontrolującej wynika, iż:

- w skontrolowanych aktach osobowych pracowników są załączone pisma dotyczące przyznania nagród jubileuszowych, z których wynikała ilość przepracowanych lat, procentowa wysokość nagrody, oraz data nabycia prawa do nagrody. Do akt osobowych załącza się wniosek Kierownika Działu Organizacji Pracy o przyznanie nagrody jubileuszowej zaakceptowany przez Dyrektora ŁDK, przekazywany do realizacji do Działu Finansowo-Księgowego ŁDK.

- listy wypłat nagród jubileuszowych były sprawdzone pod względem merytorycznym, formalnym i rachunkowym przez uprawnione osoby, zatwierdzone do wypłaty przez Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury lub jego Zastępców oraz Głównego Księgowego;

- procentowa wysokość nagród była zgodna z obowiązującym w instytucji poddanej kontroli regulaminem wynagradzania.

Nagrody roczne

W okresie objętym kontrolą tj. w latach 2008-2011 Dyrektorowi jednostki kontrolowanej przyznano nagrody roczne na łączną kwotę 52.401,67 zł.

nagrody roczne dyrekcji przyznane w latach 2008 – 2011

nagroda roczna dyrektora za 2007 rok przyznana w 2008 roku 6.035,00 zł nagroda roczna dyrektora za 2008 rok przyznana w 2009 roku 6.991,67 zł nagroda roczna dyrektora za 2009 rok przyznane w 2010 roku 19.800,00 zł nagroda roczna dyrektora za 2010 rok przyznana w 2011 roku 19.575,00 zł Łącznie 52.401,67 zł

Z ustaleń kontrolującej wynika, iż:

- nagrodę roczną dla Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury przyznawał każdorazowo Dyrektor Departamentu Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi,

- w skontrolowanych aktach osobowych dyrektora są załączone pisma dotyczące przyznania nagród rocznych,

- listy wypłat nagród rocznych były sprawdzone pod względem merytorycznym, formalnym i rachunkowym przez uprawnione osoby, oraz zatwierdzone do wypłaty przez Dyrektora oraz Głównego Księgowego,

16 Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak.


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

12

- wysokość nagród jest zgodna z obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 3 marca 2000 roku o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (Dz. U. nr 26, poz. 306 z późn. zm.).

Wypłata odpraw emerytalnych

W okresie objętym kontrolą tj. w latach 2010-2011 odprawy emerytalne wypłacono na łączną kwotę 81.584,07. zł. Odprawy zostały wypłacone niżej wymienionym pracownikom:

(…)17

W toku kontroli stwierdzono, iż zgodnie z unormowaniami zawartymi w zarządzeniu nr 7/2009 Dyrektora ŁDK z dnia 30 listopada 2009 roku, pracownikom spełniającym warunki uprawniające do renty lub emerytury, których stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje jednorazowa odprawa pieniężna w wysokości:

- jednomiesięcznego wynagrodzenia – jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 15 lat,

- dwumiesięcznego wynagrodzenia – po przepracowaniu co najmniej 15 lat, - trzymiesięcznego wynagrodzenia – po przepracowaniu co najmniej 20 lat, - sześciomiesięcznego wynagrodzenia – po przepracowaniu co najmniej 30 lat.

Odprawa w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia – po przepracowaniu co najmniej 30 lat przysługuje, jeżeli pracownik w zakładzie pracy, z którego przechodzi na rentę lub emeryturę, przepracował co najmniej ostatnie 15 lat – z tym, że do 15-letniego okresu zatrudnienia zalicza się również okresy zatrudnienia w innych instytucjach, jeżeli: były to instytucje kultury w rozumieniu ustawy z dnia 25 października 1991 roku o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. nr 114, poz. 493 ze zm.), stosunek pracy został rozwiązany przez pracodawcę w związku z likwidacją instytucji kultury lub jej reorganizacją i zmniejszeniem stanu zatrudnienia – a przerwa w zatrudnieniu nie przekroczyła trzech miesięcy.

Wysokość odpraw przewidzianych zapisami zarządzenia nr 7/2009 Dyrektora ŁDK z dnia 30 listopada 2009 roku jest wyższa, niż stawki odpraw emerytalnych określonych w rozporządzeniu Ministra Kultury i Sztuki z dnia 23 kwietnia 1999 roku w sprawie zasad wynagradzania pracowników zatrudnionych w instytucjach kultury prowadzących w szczególności działalność w zakresie upowszechniania kultury.

Z ustaleń kontroli wynika, iż:

a) listy odpraw emerytalnych zostały sprawdzone pod względem merytorycznym, formalnym i rachunkowym przez uprawnione osoby oraz zatwierdzone do wypłaty przez Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury lub jego Zastępców oraz Głównego Księgowego;

b) odprawy emerytalne zostały wypłacone w wysokości ustalonej stosownie do zapisów wynikających z przyjętego regulaminu wynagradzania.

Składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i na fundusz pracy



90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

13

W miesiącach październik - listopad 2010-2011 składki na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz fundusz pracy były przekazywane systematycznie w następujących terminach i kwotach:

ZUS 2010

Składki za miesiąc: Kwota polecenie

przelewu z dnia…

PAŹDZIERNIK 99.153,27 zł 08.11.2010 r. LISTOPAD 101.879,06 zł 30.11.2010 r. ŁĄCZNIE 201.032,33 zł

ZUS 2011

Składki za miesiąc: Kwota polecenie

przelew z dnia …

PAŹDZIERNIK 102.896,18 zł 31.10.2011 r. LISTOPAD 109.041,24 zł 30.11.2011 r. ŁĄCZNIE 211.937,42 zł

Test dotyczący poprawności wynagradzania pracowników Łódzkiego Domu Kultury stanowi załącznik nr 1 protokołu kontroli.

2) Prawidłowo ść przyznawania i wypłacania 30% dodatków za wysług ę lat tzw. „dodatków sta żowych”.

Zasady przyznawania i wypłacania dodatków za wysługę lat dla pracowników instytucji kultury zostały uregulowane w następujących aktach prawnych oraz aktach wewnętrznych kontrolowanej jednostki:

- ustawie z dnia 25 października 1991 roku o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t.j. z 2001 roku Dz. U. nr 13, poz. 123 z późn. zm.);

- rozporządzeniu z dnia 31 marca 1992 roku Ministra Kultury i Sztuki w sprawie zasad wynagradzania pracowników instytucji kultury prowadzących gospodarkę finansową na zasadach ustalonych dla zakładów budżetowych (Dz. U. nr 35, poz. 135 z późn. zm.);

- rozporządzeniu Ministra Kultury i Sztuki z dnia 23 kwietnia 1999 roku w sprawie zasad wynagradzania pracowników zatrudnionych w instytucjach kultury prowadzących w szczególności działalność w zakresie upowszechniania kultury (Dz. U. nr 45, poz. 446 z późn. zm.);

- ponadzakładowym układzie zbiorowym pracy dla pracowników państwowych instytucji kultury z dnia 29 kwietnia 1997 roku wraz z trzema protokołami dodatkowymi do ww. układu z dnia: 12 maja 1998 roku oraz 10 lipca 1998 roku;

- regulaminie wynagradzania pracowników Łódzkiego Domu Kultury wprowadzonym w życie zarządzeniem nr 6 Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury z dnia 11 lipca 2001 roku wraz z aneksami (ostatnia zmiana z dnia 28 listopada 2001 roku), który obowiązywał do 30 listopada 2009 roku;

- regulaminie wynagradzania pracowników Łódzkiego Domu Kultury wprowadzonym w życie zarządzeniem nr 7 Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury z dnia 30 listopada 2009 roku.

Na podstawie przedłożonych do kontroli dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych wskazanych w pierwszej części protokołu pracowników oraz po analizie ww. aktów prawnych oraz szczegółowo opisanej poniżej dokumentacji kontrolująca dokonała następujących ustaleń:

Ustawa z dnia 25 października 1991 roku o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej w treści art. 31 ustanawiała delegację dla ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, który w porozumieniu z ministrem właściwym


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

14

do spraw pracy, został zobowiązany do ustalenia, w drodze rozporządzenia, zasad wynagradzania pracowników instytucji kultury, w tym do wskazania zasad przyznawania dodatków za wysługę lat.

Dyspozycja tych przepisów została wypełniona poprzez wydanie przez Ministra Kultury i Sztuki rozporządzenia z dnia 31 marca 1992 roku w sprawie zasad wynagradzania pracowników instytucji kultury prowadzących gospodarkę finansową na zasadach ustalonych dla zakładów budżetowych. W treści § 4 unormowano zasady przyznawania i wypłacania dodatku za wysługę lat. Z regulacji tych wynika, iż „pracownikom instytucji kultury przysługuje dodatek za wysługę lat, zwany dalej "dodatkiem", w wysokości 5% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego po 5 latach pracy, wzrastający o 1% za każdy następny rok, aż do osiągnięcia 20% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego po 20 i dalszych latach pracy. Kierowcom i ich pomocnikom, którzy w dniu wejścia w życie rozporządzenia posiadają prawo do dodatków w wysokości 3% wynagrodzenia zasadniczego po 3 latach pracy i 4% wynagrodzenia zasadniczego po 4 latach pracy, dodatek wypłaca się według dotychczasowych zasad. Do okresu pracy uprawniającego do dodatku wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia. W przypadku dodatkowego zatrudnienia pracownika prawo do dodatku ustala się odrębnie dla każdego stosunku pracy. Do okresu dodatkowego zatrudnienia nie podlegają zaliczeniu okresy zatrudnienia podstawowego. Do okresu pracy uprawniającego do dodatku wlicza się także inne okresy na podstawie przepisów odrębnych. Dodatek wypłaca się za wszystkie dni pracy i dni usprawiedliwionej nieobecności w pracy, za które pracownikowi przysługuje wynagrodzenie lub zasiłek z ubezpieczenia społecznego. Dodatek wypłacany jest w terminie wypłaty wynagrodzenia: począwszy od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w którym pracownik nabył prawo do dodatku lub prawo do wyższej stawki dodatku, jeżeli nabycie prawa nastąpiło w ciągu miesiąca, za dany miesiąc, jeżeli nabycie prawa do dodatku lub prawa do wyższej stawki dodatku nastąpiło pierwszego dnia miesiąca.

W rozporządzeniu z dnia 23 kwietnia 1999 roku w sprawie zasad wynagradzania pracowników zatrudnionych w instytucjach kultury prowadzących w szczególności działalność w zakresie upowszechniania kultury, które uchylało ww. rozporządzenie z 1992 roku, w przedmiocie określenia zasad przyznawania i wypłacania dodatku za wysługę lat wskazano w § 4, iż: ”Pracownikom przysługuje dodatek za wieloletnią pracę, zwany dalej "dodatkiem za wysługę lat", w wysokości 5% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego po 5 latach pracy, wzrastający o 1% za każdy następny rok, aż do osiągnięcia 20% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego po 20 i dalszych latach pracy. Do okresów pracy uprawniających do dodatku za wysługę lat wlicza się wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. W przypadku dodatkowego zatrudnienia pracownika prawo do dodatku za wysługę lat ustala się odrębnie dla każdego stosunku pracy. Do okresu dodatkowego zatrudnienia nie podlegają zaliczeniu okresy zatrudnienia podstawowego. Dodatek za wysługę lat wypłaca się za wszystkie dni pracy oraz dni usprawiedliwionej nieobecności w pracy, za które pracownikowi przysługuje wynagrodzenie lub zasiłek z ubezpieczenia społecznego. Dodatek za wysługę lat wypłacany jest w terminie wypłaty wynagrodzenia: począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pracownik nabył prawo do dodatku lub prawo do wyższej stawki dodatku, jeżeli nabycie prawa nastąpiło w ciągu miesiąca, za dany miesiąc, jeżeli nabycie prawa do dodatku lub prawa do wyższej stawki dodatku nastąpiło pierwszego dnia miesiąca”. Rozporządzenie to było kilkakrotnie zmieniane, jednakże treść ww. przepisu nie uległa zmianie do dnia zakończenia kontroli.

W dniu 29 kwietnia 1997 roku Minister Kultury i Sztuki reprezentujący pracodawców zatrudniających pracowników państwowych instytucji kultury oraz Komitet Wykonawczy Federacji Związków zawodowych Pracowników Kultury i Sztuki i Komisja Krajowa Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” – reprezentujący pracowników państwowych instytucji kultury zawarli Ponadzakładowy Układ Zbiorowy


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

15

Pracy dla pracowników państwowych instytucji kultury. Układ ten został wpisany do rejestru ponadzakładowych układów zbiorowych pracy Ministra Pracy i Polityki Socjalnej pod nr U-XII. Układ został zawarty na czas nieokreślony, zgodnie z zapisami art. 47 układu wszedł on w życie od pierwszego dnia miesiąca po miesiącu jego zarejestrowania przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej, czyli od 1 maja 1997 roku. Przedmiotem układu było określenie warunków zatrudniania, wynagradzania oraz przyznawania innych świadczeń związanych z pracą pracownikom zatrudnionym w instytucjach kultury, których organizatorami są Minister Kultury i Sztuki lub wojewodowie prowadzących gospodarkę finansową na zasadach ustalonych dla zakładów budżetowych, wymienionych w załączniku nr 1. Wśród instytucji kultury objętych układem znajduje się także pod pozycją 23c Łódzki Dom Kultury. W treści § 11 ww. układu zawarto unormowania dotyczące zasad przyznawania i wypłacania dodatku za wysługę lat. Uzgodniono, iż pracownikom objętym układem (w tym pracownikom kontrolowanej jednostki) przysługuje dodatek za wysługę lat, zwany „dodatkiem” w wysokości 5% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego po 5 latach pracy, wzrastający o 1 procent za każdy następny rok aż do osiągnięcia 20% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego po 20 i dalszych latach pracy. Pracownikom naukowym i badawczo-technicznym przysługuje dodatek w wysokości 3% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego po 3 latach pracy, wzrastający o 1 procent za każdy następny rok aż do osiągnięcia 20% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego po 20 i dalszych latach pracy. Pracownikom legitymującym się 30 letnim lub dłuższym stażem pracy przysługuje dodatek w wysokości 30% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego –jeżeli w zakładach pracy , w których są zatrudnieni, przepracowali co najmniej ostatnie 10 lat do czasu osiągnięcia 30-letniego (lub dłuższego) stażu pracy. Do 10 letniego stażu pracy zalicza się również okresy zatrudnienia w innych instytucjach, jeżeli: - były to instytucje kultury w rozumieniu ustawy z dnia 25 października 1991 roku o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, - stosunek pracy został rozwiązany przez pracodawcę w związku z likwidacją instytucji kultury lub jej reorganizacją i zmniejszeniem stanu zatrudnienia, a przerwa w zatrudnieniu nie przekroczyła 3 miesięcy. Do zakresu uprawniającego do dodatku wlicza się wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia. Do okresu pracy uprawniającego do przedmiotowego dodatku wlicza się także inne okresy jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. W przypadku dodatkowego zatrudnienia pracownika prawo do dodatku ustala się odrębnie dla każdego stosunku pracy. Do okresu dodatkowego zatrudnienia nie podlegają zaliczeniu okresy zatrudnienia podstawowego. Dodatek wypłacany jest w terminie wypłaty wynagrodzenia: - począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pracownik nabył prawo do dodatku lub prawo do wyższej stawki dodatku , jeżeli nabycie prawa nastąpiło w ciągu miesiąca, - za dany miesiąc, jeżeli nabycie prawa do dodatku lub prawa do wyższej stawki dodatku nastąpiło pierwszego dnia miesiąca.

Porównując treść unormowań zawartych w ww. rozrządzeniach z 1992 roku oraz z 1999 roku określających warunki wynagradzania pracowników instytucji kultury prowadzących gospodarkę finansową na zasadach ustalonych dla zakładów budżetowych oraz w ww. ponadzakładowym układzie zbiorowym pracy w zakresie ustalenia zasad przyznawania i wypłacania dodatków za wysługę lat należy zauważyć, iż ww. ponadzakładowy układ zbiorowy z 1997 roku wprowadził (w stosunku do ww. unormowań) nieuregulowany zapisami ww. rozporządzeń dodatek dla pracowników legitymujących się 30-letnim lub dłuższym stażem pracy w wysokości 30% wysokości miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.

Z dniem 1 stycznia 1999 roku w wyniku reformy ustrojowej państwowe instytucje kultury prowadzone przez Ministra Kultury i Sztuki lub wojewodów zostały przejęte przez samorządy terytorialne.


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

16

W wyniku tej zmiany pojawiły się pierwsze wątpliwości prawne co do możliwości dalszego stosowania (bardziej korzystnych w stosunku do zapisów rozporządzenia z 1992 roku) zapisów ww. ponadzakładowego układu zbiorowego pracy. W odpowiedzi na nie Dyrektorzy wszystkich Urzędów Wojewódzkich otrzymali od Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki pismo z dnia 10 grudnia 1998 roku, nr BBiF-IV-10/PUZP/45/98 (które zostało przekazane podległym im instytucjom kultury), z którego treści jednoznacznie wynikało, iż zgodnie z opinią Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej przejęcie z dniem 1 stycznia 1999 roku państwowych instytucji kultury przez samorządy terytorialne nie spowoduje zmiany po stronie pracodawców, o której mowa w art. 231 § 1 Kodeksu pracy. W związku z powyższym nie będzie miał również zastosowania art. 2418 Kodeksu pracy stanowiący m.in., iż w okresie jednego roku od dnia przejęcia przez nowego pracodawcę stosuje się postanowienia układu, którym pracownicy byli objęci przed tym przejęciem. W opinii ministerstwa pracownicy, którzy podjęli zatrudnienie przed dniem 1 stycznia 1999 roku nadal będą zatrudniani na warunkach określonych w układzie zbiorowym pracy. Wskazano, iż pracodawca może wypowiedzieć pracownikom warunki zawarte w tym układzie (w trybie przepisów Kodeksu pracy). Wówczas warunki zawarte w układzie będą miały zastosowanie do upływu okresu ich wypowiedzenia. Zwrócono także uwagę, iż przepisy prawa nie wyznaczają w tym zakresie żadnych terminów. Wskazano ponadto, iż przykładowo pracownikowi zatrudnionemu przed 1 stycznia 1999 roku, czyli objętego warunkami układu, który spełnia określone w nim warunki także po dniu 31 grudnia 1998 roku będzie przysługiwała np. nagroda jubileuszowa, jednorazowa odprawa pieniężna z tytułu przejścia na emeryturę lub rentę w wysokościach zgodnych z układem, czyli korzystniejszych dla pracownika niż regulacje zawarte w ww. rozporządzeniu. Ponadto podniesiono, iż pracownikowi objętemu układem, który otrzymywał do dnia 31 grudnia 1998 roku 30% dodatek za wysługę lat (nieunormowany w takiej wysokości ww. rozporządzeniu), także po dniu 31 grudnia 1998 roku będzie on nadal przysługiwał, pod warunkiem, że nowy organizator instytucji kultury, jako pracodawca nie przedstawi pracownikowi wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy i płacy. Wskazano także, iż art. 31 ustawy z dnia 24 lipca 1998 roku o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej – w związku z reformą ustrojową państwa (Dz. U. nr 106 poz. 668) wprowadził istotną zmianę w art. 241 14 § 1 pkt 2 lit. c Kodeksu pracy, iż od dnia 1 stycznia 1999 roku starosta i marszałek województwa (po stronie pracodawców) mogą zawrzeć porozumienie z ponadzakładową organizacją związkową o stosowaniu układu, którego nie są stronami.

Jak już wyżej opisano ustawodawca w dniu 29 kwietnia 1999 roku wprowadził w życie nowe rozporządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 23 kwietnia 1999 roku w sprawie zasad wynagradzania pracowników zatrudnionych w instytucjach kultury prowadzących w szczególności działalność w zakresie upowszechniania kultury, które uchylało rozporządzenie z 1992 roku. Jednakże zasady przyznawania dodatku za wysługę lat, mimo kilkakrotnych zmian aktu nie uległy zmianie.

W związku z wydaniem ww. rozporządzenia jednostka kontrolowana otrzymała pismo Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki z dnia 26 kwietnia 1999 roku, w którym ponownie wskazano, iż pracownicy byłych wojewódzkich instytucji kultury objętych układem zbiorowym pracy z dnia 29 kwietnia 1997 roku i zatrudnionych w tych instytucjach nie później niż 31 grudnia 1998 roku nadal powinni być zatrudniani na warunkach tego układu z uwzględnieniem wszystkich jego rozwiązań przyjętych do dnia 31 grudnia 1998 roku (zawarte w 3 protokołach dodatkowych wprowadzających zmiany w tym układzie). Wskazano, iż ustalenia zawarte w powyżej cytowanym piśmie Podsekretarza Stanu nr BBiF-IV-10/PUZP/45/98 z dnia 10 grudnia 1998 roku zachowują moc. Wskazano ponadto (ponownie), iż wobec obecnie samorządowych instytucji kultury objętych ww. układem zbiorowym pracy zatrudnionych po 31 grudnia 1998 roku mogą mieć zastosowanie także inne – niż rozporządzenie płacowe Ministra Kultury i Sztuki – przepisy o wynagradzaniu jeżeli zostaną wprowadzone w danej jednostce. Zgodnie z Kodeksem pracy może to być regulamin wynagradzania lub zakładowy układ zbiorowy pracy, a sposób ich wprowadzenia określają przepisy Kodeksu pracy.


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

17

Od 2000 roku samorządowe instytucje kultury powinny zatem funkcjonować, jako niezależne od budżetu organizatora jednostki wyposażone w majątek, samodzielność finansową i osobowość prawną. Jednakże z ukształtowanej praktyki wynika, iż samodzielność finansowa instytucji kultury jest iluzoryczna, gdyż opiera ona swą działalność na dotacji organizatora.

W 2001 roku po konsultacjach z zakładową organizacją związkową, w trybie przewidzianym przez przepisy Kodeksu pracy został wprowadzony w życie zarządzeniem nr 6 Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury z dnia 11 lipca 2001 roku wraz z aneksami (ostatnia zmiana z dnia 28 listopada 2001 roku) regulamin wynagradzania pracowników Łódzkiego Domu Kultury, który obowiązywał do 30 listopada 2009 roku.

Z ustnych wyjaśnień Zbigniewa Ołubka – Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury wynika, iż zgodnie z stanowiskami prawnymi zawartymi w ww. interpretacjach Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej przesłanymi jednostce kontrolowanej, zapisy ponadzakładowego układu zbiorowego pracy (w szczególności te zawierające korzystniejsze unormowania dla pracowników, niż rozwiązania przewidziane w rozporządzeniu płacowym z 1999 roku) np. w zakresie warunków przyznawania nagrody jubileuszowej, jednorazowej odprawy pieniężnej za przejście na emeryturę lub rentę, zwiększonego do wysokości 30% dodatku za wysługę lat itp.) zostały przeniesione w niezmienionej treści do ww. regulaminu wynagradzania pracowników ŁDK.

Zgodnie z załącznikiem 4 do ww. regulaminu określającym zasady przyznawania i wypłacania dodatków za wysługę lat: „pracownikom przysługuje dodatek za wysługę lat, zwany „dodatkiem” w wysokości 5% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego po 5 latach pracy, wzrastający o 1% za każdy następny rok, aż do osiągnięcia 20% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego po 20 i dalszych latach pracy. Pracownikom legitymującym się 30 letnim lub dłuższym stażem pracy przysługuje dodatek w wysokości 30% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego, jeżeli w Łódzkim Domu Kultury przepracowali co najmniej ostatnie 10 lat do czasu osiągnięcia 30-letniego (lub dłuższego) stażu pracy i nie pobierają równocześnie świadczenia emerytalnego lub rentowego. Do 10 letniego stażu pracy zalicza się również okresy zatrudnienia w innych instytucjach, jeżeli: były to instytucje kultury w rozumieniu ustawy z dnia 25 października 1991 roku o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, stosunek pracy został rozwiązany przez pracodawcę w związku z likwidacją instytucji kultury lub jej reorganizacją i zmniejszeniem stanu zatrudnienia, a przerwa w zatrudnieniu nie przekroczyła 3 miesięcy. Do okresu uprawniającego do dodatku wlicza się wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia. Do okresu pracy uprawniającego do przedmiotowego dodatku wlicza się także inne okresy jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. W przypadku dodatkowego zatrudnienia pracownika prawo do dodatku ustala się odrębnie dla każdego stosunku pracy. Do okresu dodatkowego zatrudnienia nie podlegają zaliczeniu okresy zatrudnienia podstawowego. Dodatek wypłacany jest w terminie wypłaty wynagrodzenia:- począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pracownik nabył prawo do dodatku lub prawo do wyższej stawki dodatku , jeżeli nabycie prawa nastąpiło w ciągu miesiąca,- za dany miesiąc, jeżeli nabycie prawa do dodatku lub prawa do wyższej stawki dodatku nastąpiło pierwszego dnia miesiąca”. Porównując treść obu regulacji (zwartej w układzie i w regulaminie wynagradzania) należy wskazać, iż jest ona tożsama z jednym wyjątkiem doprecyzowania przez jednostkę kontrolowaną, iż osoby zatrudnione w jednostce, które równocześnie pobierają emeryturę lub rentę nie mają prawa do zwiększonego 30% dodatku za wysługę lat.

Z przedłożonej kontrolującej dokumentacji pokontrolnej zasad przyznawania wynagrodzeń osobowych przeprowadzanych przez organ prowadzący jednostkę kontrolowaną – Urząd Marszałkowski w Łodzi, kontrole te obejmowały działalność ŁDK w latach 2001-2003, wynika jednoznacznie, iż nigdy zasady oraz kwota wypłacanych pracownikom ŁDK (wyższych w stosunku do unormowanych w rozporządzeniu płacowym z 1999 roku) dodatków za wysługę lat w wysokości 30% wynagrodzenia zasadniczego


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

18

nie była przez służby kontrolne organizatora poddanej kontroli instytucji kultury, kwestionowana i nie budziła żadnych wątpliwości.

Pismem z dnia 26 kwietnia 2006 roku Robert Kwiatkowski - Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej nr DPR-III-079-185/TW/06 ponownie potwierdził aktualność stanowiska prezentowanego przez MPiPS w tej sprawie zgodnie z którym warunki wynagradzania pracowników zatrudnionych w instytucjach kultury mogą być regulowane w trybie art. 771 i 772 Kodeksu pracy tj. w drodze układów zbiorowych pracy lub regulaminów wynagradzania. Wskazano, iż przy uwzględnieniu ograniczeń wynikających z art. 239 § 3 i art. 24126 § 2 Kodeksu pracy powyższe regulacje zakładowe nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż mające do nich zastosowanie przepisy szczególne określone rozporządzeniem Ministra Kultury i Sztuki z dnia 23 kwietnia 1999 roku. Wskazano, iż zgodnie z treścią art. 9 §2 Kodeksu pracy ustawodawca wprowadza zasadę przewidującą, iż postanowienia regulaminów nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż przepisy kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych. Oznacza ona: zakaz umieszczania w regulaminach postanowień mniej korzystnych dla pracowników oraz dopuszcza wprowadzanie do nich postanowień korzystniejszych dla pracowników niż przepisy ustawodawstwa prawa pracy. W podsumowaniu wskazano, iż w związku z powyższym regulamin wynagradzania może przewidzieć korzystniejsze postanowienia niż zawarte w rozporządzeniu Ministra Kultury i Sztuki z dnia 23 kwietnia 1999 roku ustalającym zasady wynagradzania pracowników zatrudnionych w instytucjach kultury, pod warunkiem, że pozwalają na to posiadane środki pozwalające na ich sfinansowanie.

Z ustnych wyjaśnień Zbigniewa Ołubka – Dyrektora Łódzkiego Domu Kultury wynika, iż po przeniesieniu korzystniejszych zapisów dotyczących min. 30% dodatku za wysługę lat z ponadzakładowego układu zbiorowego pracy do wprowadzonego w życie zgodnie z prawem regulaminu wynagradzania zarządzanej przez niego jednostki w latach 2001 - 2008 roku nie było ze strony organizatora wątpliwości, co do stosowania tych postanowień.

W 2008 roku po przeprowadzonej przez organizatora jednostki kontrolowanej -Departament Skarg i Wniosków Urzędu Marszałkowskiego, corocznej kontroli gospodarki finansowej ŁDK, w tym zasad wynagradzania pracowników, służby kontrolne Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi w protokole pokontrolnym po raz pierwszy wskazały, na rozbieżność pomiędzy wysokością wypłacanego dodatku za wysługę lat w stosunku do unormowań zawartych w ww. rozporządzeniu MKiS z dnia 23 kwietnia 1999 roku.

W piśmie z dnia 1 grudnia 2008 roku skierowanym do Haliny Winnickiej – Dyrektora Departamentu Kontroli Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi Zbigniew Ołubek – Dyrektor Łódzkiego Domu Kultury zgłosił umotywowane zastrzeżenia i wyjaśnienia względem ustaleń zwartych w protokole z kontroli przeprowadzonej w dniach 1-21 sierpnia 2008 roku. Jednostka kontrolowana wskazała w piśmie, iż podczas wielu wcześniejszych kontroli oraz w dokumentach przekazywanych jednostce przez organ prowadzący zasady wypłacania dodatku stażowego na poziomie 30% nie tylko były akceptowane, ale również wskazywano, jako obowiązujące przepisy na podstawie, których były one wypłacane. W obszernym wyjaśnieniu wskazano, iż dodatki stażowe za wysługę lat na poziomie 30% w jednostce kontrolowanej zostały wprowadzone ponadzakładowym układem zbiorowym pracy, obowiązującym od 1 maja 1997 roku. Sytuacja w tym zakresie nie uległa zmianie po reformie tj. po dniu 1 stycznia 1999 roku, kiedy to nastąpiło przejęcie państwowych instytucji kultury przez samorządy terytorialne, na co wskazywało stanowisko zawarte w piśmie z dnia 10 grudnia 1998 roku podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki (opisanym powyżej w protokole). Pracownicy, którzy podjęli zatrudnienie przed 1 stycznia 1999 roku nadal zatrudniani byli w ŁDK na warunkach określonych w ponadzakładowym układzie zbiorowym pracy. Zaś do pracowników zatrudnionych po tej dacie mogło mieć zastosowanie rozporządzenie płacowe z 23 kwietnia 1999 roku. Jednakże do pracowników zatrudnionych po 1 stycznia 1999 roku mogły mieć zastosowanie także inne przepisy płacowe, niż wskazane w ww. rozporządzeniu, jeżeli zostały one wprowadzone do instytucji kultury. Zgodnie


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

19

z unormowaniami Kodeksu pracy mógł to być regulamin wynagradzania lub zakładowy układ zbiorowy pracy (zgodnie z zaleceniami zawartymi w piśmie podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki z dnia 26 kwietnia 1999 roku opisanym szczegółowo powyżej). W jednostce kontrolowanej wykorzystano tą możliwość wprowadzając w życie z dniem 1 sierpnia 2001 roku regulamin wynagradzania pracowników ŁDK zawierający korzystne do pracowników zapisy ponadzakładowego układu zbiorowego pracy min. dotyczące dodatków za wysługę lat. Jednostka kontrolowana ponadto wskazała w piśmie, iż zgodnie z treścią art. 18 Kodeksu pracy nie jest możliwe zastosowanie w prawie wewnątrz zakładowym regulacji mniej korzystnych, niż obowiązujące przepisy prawa pracy, jednak możliwe jest zastosowanie regulacji korzystniejszych, tym bardziej, że jednostka kontrolowana nie wypowiedziała pracownikom wysokości 30% dodatków za wysługę lat przewidzianych przepisami ponadzakładowego układu zbiorowego pracy. Przypomniano, iż układ ten był oficjalnie zarejestrowany przez Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej dla pracowników państwowych instytucji upowszechniania kultury, w tym enumeratywnie dla ŁDK. Wskazano także, iż w obowiązującym od 1 sierpnia 2001 roku regulaminie wynagradzania pracowników ŁDK po konsultacjach z organizacjami związkowymi działającymi w jednostce zachowano korzystniejsze dla pracowników zapisy ponadzakładowego układu zbiorowego pracy w tym: 30% dodatki za wysługę lat oraz wyższe nagrody jubileuszowe i odprawy emerytalne niż wynikające z rozporządzenia Ministra Kultury i Sztuki z dnia 23 kwietnia 1999 roku. Przypomniano organowi prowadzącemu, iż jako jednostka nadrzędna wiedziało o całej sytuacji zaistniałej zarówno w ŁDK, jak i w trzech innych podległych mu instytucjach kultury) i akceptował ten stan. Na dowód jednostka kontrolowana załączyła uchwałę nr 88/2003 Zarządu Województwa Łódzkiego z dnia 9 grudnia 2003 roku wraz z uzasadnieniem z której wynika, iż pracownikom wspomnianych czterem podległym Urzędowi Marszałkowskiemu instytucjom kultury: Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódzki Dom kultury, Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Marszałka Józefa Piłsudskiego oraz Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne przyznano wyższe niż przewidują to unormowania ww. rozporządzenia z 1999 roku nagrody jubileuszowe. W § 4 i 7 cytowanej uchwały nr 887 organ prowadzący sam powołuje się na obowiązujące w tych jednostkach podległych regulaminy wynagradzania , które w sposób odrębny od powszechnie obowiązujących przepisów o wynagradzaniu pracowników danego rodzaju instytucji kultury określają zasady, wysokości i warunki nabywania uprawnień do nagrody jubileuszowej. Powyższe świadczy, iż organ prowadzący nie tylko wiedział, ale też akceptował korzystniejsze niż w cytowanym powyżej rozporządzeniu zapisy regulaminów wynagradzania w tym także 30% dodatków stażowych. Ponadto zauważono, iż zgodnie z § 5 ww. uchwały nr 887 dyrektorzy instytucji kultury mają obowiązek każdorazowego przekazywania do Urzędu Marszałkowskiego regulaminy wynagradzania oraz zmiany do nich, które były przyjmowane przez organizatora bez zastrzeżeń. Ponownie podniesiono argument, iż kontrole w tym zakresie przeprowadzane przez organ prowadzący w latach 2001-2003 nigdy wysokości tych dodatków za wysługę lat nie kwestionowały. Wskazano także, iż od 1999 roku Łódzki Dom Kultury nigdy nie był instytucją zadłużoną i wypłacał należne pracownikom wynagrodzenia zgodnie z planem finansowym. Pracownicy, którzy uzyskali prawo do 30% dodatku za wysługę lat otrzymaliby wyższe wynagrodzenia bądź w formie wyższej premii, czy nagród lub wynagrodzenia zasadniczego. Nie może więc być mowy o żadnym negatywnym skutku finansowym, jak wskazano w ustaleniach pokontrolnych organu prowadzącego.

Na prośbę kontrolującej jednostka kontrolowana sporządziła zestawienie pracowników, otrzymujących dodatek za wysługę lat w wysokości 30% wynagrodzenia zasadniczego, które stanowi załącznik nr 2 do protokołu kontroli.

Z ustnych wyjaśnień Zbigniewa Ołubka - Dyrektora ŁDK wynika, iż jego zdaniem, wpływ na zmianę stanowiska organizatora prowadzonej przez niego instytucji kultury w kwestii możliwości stosowania korzystniejszych warunków wynagradzania pracowników instytucji kultury w stosunku do unormowań zawartych w tzw. rozporządzeniu płacowym Ministra Kultury i Sztuki z 1999 roku (wyrażonych w wystąpieniu pokontrolnym z 2008 roku) mogła mieć treść zaleceń pokontrolnych wydanych w tej sprawie przez Regionalną Izbę


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

20

Obrachunkową w Rzeszowie w związku z prowadzoną w 2007 roku w całej Polsce przez regionalne izby obrachunkowe koordynowaną kontrolą gospodarki finansowej instytucji kultury. W zaleceniach pokontrolnych skierowanych do Dyrektora Muzeum Okręgowego w Rzeszowie z dna 18 grudnia 2007 roku Regionalna Izba Obrachunkowa w Rzeszowie w pkt 2 i 6 zaleceń wskazała na nieprawidłowe ustalenie składników wynagrodzenia pracowników Muzeum, a w szczególności dodatku za wieloletnią pracę, nagród jubileuszowych i odpraw dla pracowników odchodzących na emeryturę lub rentę. We wnioskach pokontrolnych zalecono, by wynagrodzenia pracowników Muzeum Okręgowego w Rzeszowie ustalać zgodnie z unormowaniami zawartymi w rozporządzeniu Ministra Kultury i Sztuki z dnia 23 kwietnia 1999 roku w sprawie zasad wynagradzania pracowników zatrudnionych w instytucjach kultury prowadzących w szczególności działalność w zakresie upowszechniania kultury. W pkt. 6 zaleceń wprost wskazano, iż nieprawidłowym było wypłacanie w latach 2005-2006 osobom posiadającym 30 letni i dłuższy staż pracy dodatku za wieloletnią pracę w wysokości 30% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego, wskazując w zaleceniach by w przyszłości wysokość tego dodatku wypłacać zgodnie z unormowaniami zawartymi w §4 ust. 1 wyżej cytowanego rozporządzenia płacowego tj. w wysokości 5% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego po 5 latach racy, wzrastający od 1% za każdy następny rok, aż do osiągnięcia 20% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego po 20 i dalszych latach pracy.

Dyrektor ŁDK – Zbigniew Ołubek wskazał jednakże, iż do wyżej zacytowanych zaleceń pokontrolnych Dyrektor Muzeum Okręgowego w Rzeszowie złożył w dniu 10 stycznia 2008 roku zastrzeżenia, które w przedmiotowej kwestii zostały przez Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie uznane za zasadne w uchwale nr III/799/2008 roku z dnia 29 stycznia 2008 roku. Organ nadzoru w uzasadnieniu uchwały wskazał, iż zastrzeżenia odnośnie pkt 2 i 6 są zasadne z uwagi na fakt, iż w świetle art. 771, art. 772 oraz art. 773 Kodeksu pracy warunki wynagradzania za płacę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą co do zasady są ustalane w układach zbiorowych pracy. Pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników, nieobjętych zakładowym układem zbiorowym pracy, ani ponadzakładowym układem zbiorowym pracy ustala warunki wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania. Dla pracowników zatrudnionych w państwowych jednostkach sfery budżetowej, jeżeli nie są oni objęci układem zbiorowym pracy, warunki wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą są określane w drodze rozporządzenia w zakresie nie zastrzeżonym w innych ustawach do właściwości innych organów, przez ministra właściwego do spraw pracy na wniosek właściwego ministra. W myśl art. 2 pkt. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1999 roku o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. nr 110, poz. 1255 z późn. zm.) do państwowej sfery budżetowej zaliczane są: państwowe jednostki budżetowe, państwowe zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze państwowych jednostek budżetowych, państwowe szkoły wyższe i inne jednostki prowadzące gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie o szkolnictwie wyższym. Organ nadzoru wskazał, iż zgodnie z unormowaniami wynikającymi z art. 9 §2 i §3 Kodeksu pracy postanowienia układów zbiorowych pracy i porozumień zbiorowych oraz regulaminów wynagradzania i statutów nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż przepisy Kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych. Z kolei postanowienia regulaminów i statutów nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż postanowienia układów zbiorowych pracy i porozumień zbiorowych. Wprawdzie stosownie do treści art. 31 ustawy z dnia 25 października 1991 roku o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej zasady wynagradzania pracowników instytucji kultury powinien określić, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w porozumieniu ministrem właściwym do spraw pracy, jednakże w świetle obecnego brzmienia art. 27 ust. 1 tej ustawy instytucje kultury nie są zaliczane do jednostek zarówno państwowej, jak i samorządowej sfery budżetowej, instytucje kultury prowadzą bowiem samodzielną gospodarkę w ramach posiadanych środków, kierując sie zasadami efektywności wykorzystania tych środków. W związku z tym organ nadzoru stwierdził, iż określone w


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

21

ww. rozporządzeniu z dnia 23 kwietnia 1999 roku zasady wynagradzania pracowników zatrudnionych w instytucjach kultury w tym min. w muzeach w świetle art. 771, art. 772 oraz art. 773 Kodeksu pracy nie mogą być traktowane jako przepisy ustalające warunki wynagradzania za pracę i przyznawania im świadczeń związanych z pracą w poszczególnych instytucjach kultury. Warunki te powinny być bowiem ustalone w zakładowym lub ponadzakładowym układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie wynagradzania ustalonym przez pracodawcę. Ten obowiązek nie dotyczy jedynie tych instytucji kultury, w których jest zatrudnionych mniej niż 20 pracowników.

Problem ten będący przedmiotem niniejszej kontroli został zasygnalizowany w raporcie sporządzonym przez Regionalną Izby Obrachunkową w Opolu w 2008 roku po przeprowadzonej na postawie uchwały Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych z 2007 roku, koordynowanej kontroli gospodarki finansowej wybranych instytucji kultury w całej Polsce. Z ustaleń raportu wynika, iż w instytucjach kultury obowiązują przepisy szczególne w zakresie wynagradzania pracowników (patrz wyżej opisane szczegółowo akty prawne), które przez długi czas nie były uaktualniane. Przepisy te nie zawierają żadnych regulacji sankcjonującej obowiązujące w jednostce przepisy wewnętrzne w zakresie wynagrodzeń, ale również nie zawierają zapisów nakazujących dostosowywanie tychże przepisów wewnętrznych funkcjonujących w instytucjach kultury do uregulowań powszechnie funkcjonujących. W raporcie wskazano, iż dominującą pozycją w strukturze kosztów jednostek kontrolowanych stanowią wydatki związane z wynagrodzeniami. Jednakże nie sposób pominąć faktu, iż istnieją poważne rozbieżności w interpretacji ww. przepisów. Według stanowiska Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej (pismo podsekretarza stanu w MPiPS z dnia 26 kwietnia 2004 roku nr DPR-III079-185/TW/06) regulamin wynagradzania w instytucji kultury może przewidywać korzystniejsze postanowienia, niż te zawarte w rozporządzeniu MKiS z dnia 23 kwietnia 19999 roku. Ta interpretacja opiera się na wywodzeniu kompetencji do ustalania regulaminów wynagradzania bezpośrednio z treści art. 772 Kodeksu pracy (szeroko omówione powyżej). Zgodnie z przeciwnym poglądem (prezentowanym w protokole pokontrolnym oraz w wystąpieniu pokontrolnym sporządzonym przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Rzeszowie z dnia 18 grudnia 2007 roku pismo nr WK611-54/5/2007, szerzej omówionym powyżej) o ile stosunek pracy określonej kategorii pracowników określają przepisy szczególne, to przepisy Kodeksu pracy stosuje się wyłącznie w zakresie nieuregulowanym tymi przepisami, zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 5 Kodeksu pracy. Zwolennicy tego poglądu stwierdzali, iż tylko w kwestiach nieuregulowanych rozporządzeniem MKiS z 23 kwietnia 1999 roku stosować można odpowiednie przepisy Kodeksu pracy, lecz właśnie zasady wynagradzania pracowników instytucji kultury w tym kwestie dodatków za wysługę lat, zostały w nim uregulowane. To przepisy rozporządzenia, a nie regulamin określają więc zasady wynagradzania. Nie można stosować dowolności w zasadach wynagradzania pracowników zatrudnionych w instytucjach kultury, dla których wynagrodzenie określają przepisy powszechnie obowiązujące, wynikające z ww. rozporządzenia. Regulamin wynagradzania nie może nabrać rangi aktu „określającego zasady”, a jest on jedynie doprecyzowaniem, w jakimś zakresie, zasad powszechnie obowiązujących. Zwrócono uwagę, iż problematyka ta była podnoszona przy okazji nowelizacji ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej w roku 2002 jednakże stosowne zmiany mające na celu usunięcie powstałych wątpliwości interpretacyjnych ostatecznie nie zostały w noweli wprowadzone. Autorzy raportu nie ustosunkowując się wprost do występujących wątpliwości zauważyli jedynie, iż przyjęcie koncepcji zaproponowanej przez MPiPS prowadzi do faktycznej deregulacji wynagrodzeń pracowniczych w instytucjach kultury, nie opowiedzieli się jednoznacznie po żadnej ze stron, należy jednak zauważyć, iż w momencie opracowywania raportu nie była jeszcze powszechnie dostępna opisana powyżej uchwała Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie z dnia 10 stycznia 2008 roku nr III/799/2008 odrzucająca argumentację podniesioną w wystąpieniu pokontrolnym, która uznała zastrzeżenia jednostki kontrolowanej w przedmiotowym zakresie.


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

22

W odpowiedzi na prośbę o ponowne zajęcie stanowiska w kwestii oceny możliwości stosowania w instytucjach kultury regulaminów wynagradzania, które określają zasady wynagradzania korzystniejsze dla pracowników od zasad zawartych w rozporządzeniu MKiS z 1999 roku (w szczególności w zakresie dodatku za wysługę lat) Departament Finansowy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pismem z dnia 26 listopada 2009 roku nr DF-IV-10/12/257/2009 (skierowanym do jednostki kontrolowanej - ŁDK) po konsultacjach przeprowadzonych z Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej zajął następujące stanowisko stwierdzając, iż sytuacja taka jest dopuszczalna, gdyż w przedmiotowym zakresie ustawy będące podstawą oceny umożliwiającej zastosowanie zapisów korzystniejszych zawartych w regulaminie – tj. Kodeks pracy i ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej nie uległy żadnej zmianie. Zwrócono ponadto uwagę, iż w przypadku wystąpienia wątpliwości wynikających z określonych przepisów praktyką powszechnie przyjętą jest zasięganie opinii autorów tychże przepisów, którymi w omawianej sprawie są Minister PiPS (Kodeksu pracy) oraz Minister KiDN (ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, rozporządzenia z 1999 roku). Opinie tych autorów uważane są za najbardziej autorytatywne, chyba że określona wątpliwość została rozstrzygnięta w orzeczeniu Sądu Najwyższego lub Naczelnego Sądu Administracyjnego, dla których opinie autorów przepisów nie są wiążące. W omawianej sprawie stanowiska Ministra KiDN oraz Ministra PiPS brzmią jednakowo: instytucja kultury może w regulaminie wynagradzania ustalić zasady (warunki) wynagradzania pracowników korzystniejsze dla pracowników od ustaleń wynikających z rozporządzenia z 23 kwietnia 19999 roku. Zauważono też, iż wątpliwość ta nie była przedmiotem orzeczenia w żadnym z orzeczeń Sądu Najwyższego, w związku z powyższym organizator instytucji kultury (w tym wypadku Zarząd Województwa Łódzkiego) powinien uznać zasadność poglądu prezentowanego przez oba ministerstwa. Departament wspomniał, iż znane mu są stanowiska niektórych zewnętrznych organów kontroli, jednakże uznaje on je za nietrafne. Stanowisko to zostało przedłożone przez kontrolowaną jednostkę Urzędowi Marszałkowskiemu w Łodzi.

Dyrektor Departamentu Kontroli i Skarg Urzędu Marszałkowskiego – Halina Winnicka pismem z dnia 11 grudnia 2009 roku nr KO.0913/48/08/09 skierowanym do Zbigniewa Ołubka - Dyrektora ŁDK przedłużyła do dnia 31 maja 2010 roku termin wykonania zaleceń pokontrolnych zawartych w wystąpieniu pokontrolnym nr KO.II.0913/48/08/09 z dnia 25 września 2009 roku przedłożonych jednostce kontrolowanej w przedmiocie dostosowania zasad wynagradzania pracowników. Wskazano w piśmie tym ponadto, iż zgodnie z art. 78 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie województwa (tj. z 2001 roku Dz. U. nr 142, poz. 1590 z późn. zm.) nadzór nad działalnością samorządu województwa w zakresie spraw finansowych sprawuje regionalna izba obrachunkowa, w związku z powyższym interpretacje dokonane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej pozostające w sprzeczności z opinią regionalnej izby obrachunkowej nie będą wiążące dla jednostki samorządu terytorialnego.

W związku koniecznością wykonania zaleceń pokontrolnych Zbigniew Ołubek – Dyrektor Łódzkiego Domu Kultury złożył organizatorowi prowadzonej przez siebie instytucji - Urzędowi Marszałkowskiemu w Łodzi informację na piśmie (z dnia 31 maja 2010 roku nr L.Dz.AK/32/2010), iż pomimo podjętych licznych prób konsultacji z Organizacjami Związkowymi, Społecznym Inspektorem Pracy celem wyjaśnienia ewentualnych możliwości wprowadzenia zasad wynagradzania w jednostce dostosowanych do zasad unormowanych w rozporządzeniu z 23 kwietnia 19999 roku, celem realizacji zalecenia pokontrolnego w tym zakresie, nie istnieje możliwość wykonania tego zalecenia. Po zapoznaniu się z opiniami prawnymi i przeprowadzeniu ponownych konsultacji z MPiPS, MKiDZ oraz radcą prawnym instytucji kontrolowanej uznano, iż w świetle regulacji zawartych w Kodeksie pracy, obecnie stosowany regulamin wynagradzania w ŁDK jest zgodny z obowiązującym stanem prawnym, a więc dopuszczalne jest jego stosowanie.


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

23

Z ustaleń kontrolującej wynika, iż Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi będąca z mocy prawa organem nadzoru nad Samorządem Województwa Łódzkiego, który jest organizatorem instytucji kultury poddanego przedmiotowej kontroli - Łódzkiego Domu Kultury nie wydała, żadnej opinii w przedmiotowej sprawie. Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi brała udział 2007 roku w koordynowanej kontroli gospodarki finansowej instytucji kultury, obejmując wówczas czynnościami kontrolnymi sześć instytucji kultury z województwa łódzkiego (Miejską Bibliotekę Publiczną w Tomaszowie Mazowieckim, Gminną Bibliotekę Publiczną w Strzelcach, Miejska Bibliotekę Publiczną w Brzezinach, Muzeum Miasta Zgierza, Wieluński Dom Kultury oraz Teatr im. Stefana Jaracza) jednakże w żadnym z protokołów pokontrolnych nie poddano badaniu problematyki związanej z 30 % dodatkiem za wysługę lat i nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Kontrolująca pragnie ponadto zauważyć, iż także autorzy wyżej szeroko omówionego raportu pokontrolnego z kontroli koordynowanej gospodarki finansowej instytucji kultury sporządzonego w 2008 roku przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Opolu nie zajęli jednoznacznego stanowiska w tej sprawie wskazując jedynie argumenty każdej ze stron. Z literatury orzecznictwa organów nadzoru, jakimi są Regionalne Izby Obrachunkowe wysnuć można wniosek, iż większość regionalnych izb obrachunkowych podziela stanowisko wyrażone przez MKiDN i MPiPS w tej sprawie, a wprost wyrażone w cytowanej powyżej uchwale Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie z dnia 29 stycznia 2008 roku nr III/799/2008 dopuszczające możliwość stosowania korzystniejszych zapisów regulaminów wynagradzania stosowanych w instytucjach kultury względem unormowań zawartych w rozporządzeniu MKiS z dnia 23 kwietnia 1999 roku.

Należy także wskazać, iż ustawodawca dokonując ostatniej nowelizacji przepisów ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej przyjął podobne do prezentowanego powyżej przez kontrolującą stanowisko. W ustawie z dnia 31 sierpnia 2011 roku o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz niektórych innych ustaw (dz. U. nr 207, poz. 1230), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2012 roku dokonano włączenia zapisów dotyczących warunków wynagrodzeń (w tym dodatku za wysługę lat) unormowanych w rozporządzeniu MKiS z dnia 23 kwietnia 1999 roku w spawie zasad wynagradzania pracowników zatrudnionych w instytucjach kultury prowadzących w szczególności działalność w zakresie upowszechniania kultury, bezpośrednio do treści tej ustawy zmieniając art. 31. Ponadto ustawodawca w treści art. 31d ust. 2 obecnie obowiązującej ustawy o prowadzeniu i organizowaniu działalności kulturalnej wskazał, iż „warunki wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w instytucjach kultury, określone w ustawie, obowiązują do czasu objęcia ich układem zbiorowym pracy lub regulaminem wynagradzania”. Zgodnie z wolą ustawodawcy wyrażoną w uzasadnieniu do projektu zmiany przedmiotowej ustawy nowelizacja ta polega na tym, iż z dniem wejścia w życie układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania dla pracowników instytucji kultury nie będą miały zastosowania przepisy rozporządzenia wykonawczego. Celem tej regulacji jest „rzeczywista realizacja zasady zdecentralizowania stanowienia uprawnień wynagrodzenia przez pracodawcę własnej, zakładowej polityki płac.” Podsumowując rozważania w tym przedmiocie zdaniem kontrolującej (w szczególności w świetle ostatnich zmian ustawodawcy oraz niezmiennego stanowiska MKiDN oraz MPiPS, jak i braku orzecznictwa Sądu Najwyższego w przedmiotowej kwestii) jednostka kontrolowana ma prawo stosować zapisy obowiązującego regulaminu wynagradzania pracowników ŁDK, które zawierają korzystniejsze unormowania w szczególności w zakresie wysokości 30 % dodatku za wysługę lat.

AKTA KONTROLI [A.I.1] Wszystkie powyżej szczegółowo przedstawione kserokopie stanowisk MKiDN, MPiPS, kserokopia raportu Regionalnej Izby Obrachunkowej z Opola sporządzonego w 2008 roku po przeprowadzeniu koordynowanej kontroli gospodarki


90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

24

finansowej instytucji kultury, kserokopia korespondencji pomiędzy ŁDK, a organem prowadzącym – Urzędem Marszałkowskim W Łodzi, kserokopia uchwały Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie nr III/799/2008 z dnia 10 stycznia 2008 roku, kserokopia wyciągu z uzasadnienia ustawodawcy w sprawie zmiany ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, kserokopia ponadzakładowego układu zbiorowego pracy z dnia 29 kwietnia 1997 roku kserokopia regulaminu wynagradzania pracowników ŁDK wprowadzonego w życie zarządzeniem Dyrektora ŁDK z dnia 30 listopada 2009 roku.

III. USTALENIA KO ŃCOWE. ZAŁĄCZNIKI. Protokół zawiera 24 ponumerowane i zaparafowane strony. Fakt przeprowadzenia kontroli odnotowano w książce kontroli pod pozycją 4/2011.

W trakcie kontroli informacji i wyjaśnień udzielały niżej wymienione osoby:

1. Zbigniew Ołubek – Dyrektor Łódzkiego Domu Kultury w Łodzi,

2. Jadwiga Guzik – Główna Księgowa Łódzkiego Domu Kultury,

3. (…)18 – Kierownik Działu Finansowo-Księgowego.

Integralną częścią protokołu są następujące załączniki:

1. Test dotyczący poprawności wynagradzania pracowników Łódzkiego Domu Kultury.

2. Zestawienie zawierające wykaz pracowników Łódzkiego Domu Kultury uprawnionych do dodatku za wysługę lat w wysokości 30%.

3. Zestawienie akt kontroli.

Niniejszy protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach i podpisano w dniu 27 stycznia 2012 roku. Jeden egzemplarz protokołu wraz z załącznikami pozostawiono w Łódzkim Domu Kultury w Łodzi

Kierownika jednostki i Głównego Księgowego poinformowano o przysługującym mu prawie odmowy podpisania protokołu i złożenia w ciągu 3 dni od daty jego otrzymania pisemnych wyjaśnień, co do przyczyn tej odmowy.

Kontrolująca: Jednostka kontrolowana:

............................

Grażyna Polinowska



90-431 Łódź, tel. (0-42) 6366896, fax (0-42) 6367424

25

Kwituję odbiór 1 egzemplarza protokołu kontroli:

..........................................................................................

(data i podpis kierownika jednostki kontrolowanej)

regionalna izba obrachunkowa w Łodzi -...

Documents