realizacja nagraŃ wideofonicznych · historia kina - dlaczego widzimy ... „migawki” ustalamy...
TRANSCRIPT
2016-11-21
1
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
REALIZACJA NAGRAŃ WIDEOFONICZNYCH
Technologia Studyjna
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
POJĘCIA PODSTAWOWE:
KADR - pojedynczy, nieruchomy obraz wybrany ujęcia,
PLAN - zawartość obrazowa kadru, zależy od kąta widzenia kamery
UJĘCIE - suma wszystkich kadrów, od uruchomienia nagrywania do zatrzymania,
najmniejsza dynamiczna jednostka.
SEKWENCJA - szereg ujęć opisujących dany temat, scene
2
2016-11-21
2
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
HISTORIA
KINA Dlaczego widzimy film
Stroboskop
Fotografia seryjna, film poklatkowy
3 2016 KM
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
HISTORIA KINA - dlaczego widzimy film
Pierwsze filmy powstały z uchwycenia pewnej niedoskonałości umysłu
człowieka.
Szybkie przewijanie zdjęć zawierających małe przesunięcie odczytywane
jest jako ruch.
Warunek by obraz nie był rozmazany, to przewijanie filmu skokowo. W
momencie zmiany klatki, światło projektora przesłaniane jest przez
przysłonę.
http://www.historiasztuki.com.pl/strony/015-00-01-FILM-TECHNIKA.html
4 2016 KM
2016-11-21
3
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Rozwój technik wideofonicznych
Pierwsze urządzenia umożliwiające odtwarzanie
ruchomego obrazu ukazały się w latach 30-tych
XIX wieku.
5 2016 KM
1832 r. pierwszy stroboskop zbudował autriacki matematyk
Simon voon Stampfer,
1839 r. urządzenie o nazwie Phenakistoscope przedstawił
belgijski fizyk Joseph Plateau.
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
6 2016 KM
1878 rok film: Koń w galopie
2016-11-21
4
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Początki kina
W 1895 r. w paryskim Salonie Indyjskim Grand Cafe odbyła
się pierwsza publiczna projekcja filmu, przedstawiającego
– jak mówi sam tytuł –„Wyjście robotników z fabryki
Lumiére w Lyonie”. Film trwał dwie minuty i
zapoczątkował nową erę w europejskiej kulturze. Od
początku XX wieku zaczęły powstawać liczne kinoteatry,
zrzeszające miłośników nowej sztuki. I choć dochodziło do
tragedii, takich jak ta w paryskim przenośnym kinie, gdzie
w wyniku zaniedbania zapaliła się taśma filmowa i zginęło
125 osób, nic nie było w stanie powstrzymać rozwoju kina,
które szybko wyruszyło na podbój Ameryki.
7 2016 KM
1895 rok Auguse i Louis Lumiere
opatentowali kinematograf
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Kamera
Urządzenie optyczno-
elektroniczne służące do
rejestracji obrazu wizyjnego.
Pierwsza na świecie ręczna kamera
filmowa z automatycznym napędem i
stabilizacją obrazu opracowana została
przez Kazimierza Prószyńskiego (1908
r.). Urządzenie nosiło nazwę aeroskop i
było głównie używane na froncie. Dała
początek filmom dokumentalnym i
reportażom.
8 2016 KM
Kamera Krasnogorsk-3, K-3
http://www.film16mm.pl/kamery16.html
2016-11-21
5
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Kamera - historia i rodzaje
Nośnikiem informacji jest: ANALOGOWO: taśma filmowa
■ Na bazie celuloidu (dawniej)
■ Na bazie poliestrów (obecnie)
CYFROWO:
■ Taśma magnetyczna
■ Dyski magneto-optyczne
■ Dyski optyczne
■ Karty flash
9 2016 KM
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
10 2016 KM
■ przetwornik obrazu 4K Exmor
Super 35
■ nagrywanie przy dużej liczbie
klatek na sekundę (HFR)
■ wymienne obiektywy
■ Kamera typu DIY
Kamery profesjonalne i półprofesjonalne
KAMERY OBECNIE DOSTĘPNE NA RYNKU
■ 4K, ProRes 433 (HQ)
■ CinemaDNG
■ Rekorder SSD
■ wymienne obiektywy
Kamera
cyfrowa Sony
PXW-FS5 koszt ok 26 tyś. zł
Blackmagic Production
Camera 4K EF koszt ok 15 tyś. zł
RED EPIC-W BRAIN
DEPOST koszt ok 30 tyś. $ ■ 8K
■ S35 sensor HELIUMTM
■ Apple ProRes i Avid DNxHT
■ Wymienne obiektywy
■ Kamera typu DIY
2016-11-21
6
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
11 2016 KM
KAMERY OBECNIE DOSTĘPNE NA RYNKU
Panasonic HC-X1000E-K ok 9 000zł
QFHD (3840x2160)
Cinema 4k (4096x2160)
Sony Alpha 7s ok 9 000zł (bez obiektywu i rigu)
Matryca pełna klatka
3D, HD 1080i
Canon 7D ok 5 000zł (bez obiektywu i
dodatków)
CMOS APS-C
FullHD
Kamery półprofesjonalne i dla początkujących
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
DIY czyli:
12 2016 KM
KAMERY OBECNIE DOSTĘPNE NA RYNKU
2016-11-21
7
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Kamery sportowe
GoPro HERO 5 Black
Pro ok 2 000zł
4K, 2,7K, 1440p, 1080p,
960p, 720p, 480p
240fps przy 720p, 120fps
przy 1080p, max 30fps
przy 4K
13 2016 KM
Drift Stealth 2 ok 800zł
1080p, 720p, 480p
120fps przy 480p, 30fps przy 1080p
Extreme Pro Xblitz ok 300zł
1080p, 720p,
60fps przy 720p, 30fps przy 1080p
KAMERY OBECNIE DOSTĘPNE NA RYNKU
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Parametry kamery wizyjnej - optyczne
Ostrość(ang. focus) ustalamy punkt ostrzenia. W zależności od dobranej przysłony i
„migawki” ustalamy które elementy w kadrze będą ostre. To, czy będzie to cały kadr, czy
tylko konkretny element zależy od naszej wizji i tego co chcemy przekazać odbiorcy. Przy
wywiadach ostrzymy raczej na oczach (rzęsy muszą być wyraźne).
ZOOM (transfokacja)
Stosowane do zmiany pola widzenia kamery zmieniając ogniskową obiektywu. Dłuższa
ogniskowa = węższy punkt widzenia
14 2016 KM
2016-11-21
8
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
OGNISKOWA
Dlaczego czasem lepiej podejść (odsunąć się) niż zrobić zbliżenie
15 2016 KM
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Parametry kamery wizyjnej - optyczne
Przysłona (ang. Iris) – reguluje ilość światła
padającego na matrycę, ale także steruje głębią
ostrości.
Przy długotrwałych nagraniach na zewnątrz zaleca się
manualne ustawienie przysłony – poruszanie się chmur
spowoduje chwilowe migotanie obrazu.
Filtr ND (ang. neutral density) umożliwia ograniczenie
światła padającego na matrycę bez wpływania na
barwę obrazu. (AG-HMC80: Brak możliwości ręcznego nastawiania filtru, załącza się automatycznie w
zależności od oświetlenia.
AG-HMC150: Możliwe ustawienia: OFF (wyłączony filtr), 1/4, 1/16, 1/64.)
16 2016 KM
2016-11-21
9
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Balans bieli (ang. white balance) dostosowujemy temperaturę barwną do
otoczenia, staramy się by biel była bielą. Można celowo zmieniać temperaturę by
nadać ciepła lub dramatyzmu scenie.
Klatkarz (ang. frame rate fps) ilość klatek obrazu rejestrowanych na sekundę. Dla
standardu europejskiego 25fps(PAL), filmowy 24fps. Amerykański 29,97(NTSC). Obecnie w sprzęcie dostępna możliwość
zapisu z 50, 60 a nawet 120fps.
Im wyższa wartość tym lepsze oddanie szczegółów ruchu.
Slow motion - 50fps odtwarzane z 25fps
https://frames-per-second.appspot.com/
17 2016 KM
Parametry kamery wizyjnej - elektroniczne
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Shutter speed (odpowiednik migawki w fotografii) określa częstotliwość
naświetlania matrycy w przedziale 1s. ■ Im większa częstotliwość = lepsze odzwierciedlenie ruchu = potrzeba większej ilości światła
■ JEJ WARTOŚĆ NIE JEST DOWOLNA! Wielokrotność lub dzielna wartości klatek na sekundę!
■ Może wpływać na balans bieli przy sztucznym oświetleniu (głównie jarzeniówki).
■ Zaleca się nagrywanie z min dwukrotną wartością klatkarzu.
18 2016 KM
Parametry kamery wizyjnej - elektroniczne
2016-11-21
10
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Wzmocnienie (ang. gain) - elektroniczne wzmocnienie sygnału zachodzące już
za układem optycznym wyznaczane w decybelach [dB]. Można przyrównać to do
ISO w fotografii. Zastosowanie wzmocnienia wiąże się z powstaniem ziarna (szum
termiczny powstały w wyniku nagrzewania matrycy).
Starajmy się dostarczyć jak najwięcej światła zewnętrznego dla kamery.
Wszelkie próby poprawy nagrań w postprodukcji wiążą się z utratą jakości
obrazu i występowaniem szumów.
19 2016 KM
Parametry kamery wizyjnej - elektroniczne
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Oświetlenie filmowe
■ Źródła światła
■ Lampy, reflektory,
■ Modyfikatory
■ dyfuzory,
■ zmiękczacze, parasolki,
■ cookaloris
■ Reduktory (Scrims, Flags)
■ filtry połówkowe,
■ filtry ND (neutral density)
■ Kontrolery kierunku światła
■ barn doors
■ Modyfikacja kolorów
■ filtry barwne http://www.izzyvideo.com/
20 2016 KM
2016-11-21
11
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Typy lamp
■ Halogenowe
■ Łukowe
■ Wyładowcze
■ Diodowe LED
■ “Domowe”
21 2016 KM
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Przykładowe produkty
Lampa LED Yongnuo YN-300II ok 300zł
Temp. 3200-5500K
Kąt padania 55 stopni
4 filtry w zestawie
300 diod
Waga 725g
22 2016 KM
Lampa fluorescencyjna źródła ciągłego
Elfo DL 200 S DMX
Ok 3000zł
Temperature 3000 lub 5400K,
niska emisja ciepła
Możliwość sterowania za pomocą panela
sterowniczego
Waga 8kg
Moc 220W
Maksymalna jasność 80-5000 lux (1m)
240 lux dla 5m
2016-11-21
12
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Oświetlenie
planu
Lighting balloons
(Airstar)
Dają zmiękczone
światło, stosowane
jako wypełniające
(FILL).
23 2016 KM
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Modyfikacja kształtu, kierunku textury oświetlenia
24 2016 KM
Barn Doors
http://lowel.tiffen.com/edu/light_controls
Cookaloris
Modyfikacja tła
Parasolka
2016-11-21
13
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
SoftBox z kratą
25 2016 KM
http://lowel.tiffen.com/edu/light_controls
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Reflektory Płyty, blendy, lub “co pod ręką”
Pomagają doświetlać kadr gdy
dysponujemy ograniczaoną ilością
lamp.
26 2016 KM
http://lowel.tiffen.com/edu/light_controls
2016-11-21
14
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Redukcja oświetlenia, gdy padające światło jest za intensywne
27 2016 KM
Pojedyńcze źródło światła, Bez modyfikacji Scrims Usunięcie prześwietlenia z
żółtej róży
http://lowel.tiffen.com/edu/light_controls Flags
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
DŹWIĘK NA
PLANIE
28 2016 KM
2016-11-21
15
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Dźwięk
Pierwszy w pełni udźwiękowiony film wyszedł w 1927
roku “The Jazz Singer”.
Filmy nieme wyświetlane były w towarzystwie dźwięku,
pozbawione były one zsynchronizowanych dialogów,
muzykę puszczano z odtwarza, lub grano na żywo.
Trochę o historii dźwięku w filmie mówi oscarowy film
“Artysta”.
29 2016 KM
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Sprzęt
Najczęściej dźwięk zbierany jest za
pomocą mikrofonów o charakterystyka
shotgun. Tyczkarz musi zbierać dźwięk
nie wchodząc w kadr i nie rzucając
cienia na plan.
Część dźwięków dodawana jest w
postprodukcji (Foley studio,
overdubbing).
30 2016 KM
2016-11-21
16
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Mikresy i rejestratory przenośne
Zazwyczaj dźwięk nagrywany jest na osobne urządzenia, synchronizowany w
postprodukcji za pomocą klapsa filmowego lub zewnętrznie podanego sygnału
synchronizującego TC (Time code)
31 2016 KM
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Foley
32 2016 KM
Synchroniczne dodawanie dźwięków pominiętych lub
kiepsko zarejestrowanych przy realizacji nagrań.
2016-11-21
17
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
ETAPY
POWSTAWANIA
FILMU
33 2016 KM
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
ETAPY POWSTAWANIA FILMU
34 2016 KM
POSTPRODUKCJA
REALIZACJA
PRZYGOTOWANIE
■ Czynności dotyczące rejestracji materiału
wizyjnego i fonicznego
■ Czynności dotyczące przygotowania nagrania,
dokumentacja, plany, scenariusz
■ Czynności dotyczące procesu montażu, edycji,
efektów specjalnych
2016-11-21
18
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
35 2016 KM
PRZYGOTOWANIE
DRAMAT z elementami KOMEDII
Powraca z
emigracji
Konflik
wewnętrzny GŁÓWNA
BOHATERKA moda architektura
samochody technika CZAS AKCJI:
RETRO, lata 50’
Tereny pustynne
Mała mieścina
MIEJSCE AKCJI:
AUSTRALIA,
prowincja Ukryta tajemnica
z przeszłości
Niechęć
mieszkańców
Wprowadza
zamieszanie
MOTYW
POMYSŁ | MOŻLIWOŚCI | SCENARIUSZ | ORGANIZACJA | SCENOPIS
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
36 2016 KM
PRZYGOTOWANIE
■ Budżet
■ Miejsca, studnia, plany plenerowe
■ Aktorzy (liczba i ich umiejętności)
■ Sprzęt
POMYSŁ | MOŻLIWOŚCI | SCENARIUSZ | ORGANIZACJA | SCENOPIS
2016-11-21
19
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
37 2016 KM
PRZYGOTOWANIE
■ SCENARIUSZ - materiał będący podstawą
realizacji fabuły w filmie, spektaklu.
■ Przygotowuje tekst literacki do wymagań
scenicznych, nagraniowych.
■ Scenariusz filmowy zawiera również
charakterystykę postaci i odautorskie uwagi
dotyczące prezentacji wątku.
POMYSŁ | MOŻLIWOŚCI | SCENARIUSZ | ORGANIZACJA | SCENOPIS
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
38 2016 KM
PRZYGOTOWANIE
■ Forma scenariusza
■ Przyjmuje formę dramatu (gatunek
literacki)
■ Podział na:
■ Akty
■ Sceny
■ Role
■ Zawiera didaskalia = informacje o scenie,
zachowaniach pozawerbalnych w bohaterach
POMYSŁ | MOŻLIWOŚCI | SCENARIUSZ | ORGANIZACJA | SCENOPIS
2016-11-21
20
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
39 2016 KM
PRZYGOTOWANIE POMYSŁ | MOŻLIWOŚCI | SCENARIUSZ | ORGANIZACJA | SCENOPIS
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
40 2016 KM
PRZYGOTOWANIE
■ Dokumentacja potrzebnych obiektów, rekwizytów,
■ Budowa dekoracji
■ Szycie kostiumów
■ Kompletowanie sprzętu zdjęciowego i dźwiękowego
■ Zarezerwowane studia
■ Opracowanie scenopisów i dialogów
POMYSŁ | MOŻLIWOŚCI | SCENARIUSZ | ORGANIZACJA | SCENOPIS
2016-11-21
21
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
41 2016 KM
PRZYGOTOWANIE
Harmonogram zdjęć
■ Każdy dzień zdjęć kosztuje!
■ Taśma filmowa nie działa jak
pamięć flash = JEST
JEDNORAZOWA
■ Plan zawiera miejsce i czas
nagrań, lokalizacje, obsadę
wymaganą na planie,
wymagane rekwizyty
POMYSŁ | MOŻLIWOŚCI | SCENARIUSZ | ORGANIZACJA | SCENOPIS
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
42 2016 KM
PRZYGOTOWANIE
SCENOPIS
■ Techniczny plan realizacji
filmu, sztuki teatralnej.
■ Zawiera szczegółowy opis
kolejnych scen, opis
scenografii, rekwizytów, ujęć
kamery, ustawień ekspozycji,
oświetlenia sceny
■ Informacje o EFEKTACH
SPECJALNYCH
■ Może zawierać sugestie
dotyczące już montażu
POMYSŁ | MOŻLIWOŚCI | SCENARIUSZ | ORGANIZACJA | SCENOPIS
Rys. https://polakpotrafi.pl/projekt/zabite-drzewo
2016-11-21
22
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
43 2016 KM
PRZYGOTOWANIE
https://polakpotrafi.pl/projekt/zabite-drzewo
STORYBOARD
■ Scenopis obrazkowy
■ Zawiera ruchy kamery,
■ rozstawienie obiektów względem operatora
POMYSŁ | MOŻLIWOŚCI | SCENARIUSZ | ORGANIZACJA | SCENOPIS
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
44 2016 KM
PRZYGOTOWANIE
STORYBOARD https://collgran.wordpress.com/category/3d-production-pipeline/
POMYSŁ | MOŻLIWOŚCI | SCENARIUSZ | ORGANIZACJA | SCENOPIS
2016-11-21
23
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
45 2016 KM
PRZYGOTOWANIE
TIMELINE FILMU
Pomaga zachować
płynność montażu,
zrozumienia fabuły.
Poszczególne sceny
w filmie nie zawsze
nagrywane są
chronologicznie.
Dobiera się
najwygodniejsze i
ekonomiczny wariant
rozkładu scen.
PRZYDATNE:
http://www.scribblelive.com/b
log/2013/08/26/16-movie-
timeline-infographics/
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
REALIZACJA
46 2016 KM
2016-11-21
24
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Protokół filmowania
Kolejność komend na planie:
DŹWIĘK
KAMERA
AKCJA!
Każda z komend powinna być
potwierdzona przez osobę
odpowiedzialną za wywołane
zadanie na planie. v
47 2016 KM
Klaps cyfrowy Klaps sucho ścieralny
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Kar
olin
a
Ma
rci
niu
k
Proporcje ekranu
• Kino panoramiczne a telewizja HD
• Hollywood? 1.85
2016 KM
2016-11-21
25
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Karolina Marciniuk 49
Proporcje i rozmiar kadru
2016 KM
Standard Akademii Filmowej 2048x1536
Blu-ray 1280x720, 1920x1080
DVD 720x576, 720x480
Standard dla filmu cyfrowego
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Kar
olin
a
Ma
rci
niu
k
Czy wymiar ma znaczenie?
2016 KM
2016-11-21
26
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Kar
olin
a
Ma
rci
niu
k
Czy wymiar ma znaczenie?
1280x720
1920x1080 HDTV
7680x4320 Next Ultra HD
3840x2160 Ultra HD
Standard dla telewizji
2016 KM
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Kar
olin
a
Ma
rci
niu
k
Czy wymiar ma znaczenie?
2016 KM
2016-11-21
27
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
totalny/daleki – przedstawia ogólną topografię przestrzeni akcji
(panoramę), postać ludzka jest niewielka, wkomponowana w
obszerne tło lub nieobecna; stosowany do ogólnych opisów
miejsca akcji oraz prezentacji plenerów[1].
ogólny – to pełny obraz miejsca akcji, sylwetka ludzka jest
zauważalna, dobrze widoczny jest plener lub dekoracje, służy
zazwyczaj zarysowaniu związków postaci z otoczeniem oraz
przekazaniu ogólnych informacji o miejscu akcji[1][4].
pełny – to wycinek z planu ogólnego, w kadrze mieści się cała
sylwetka ludzka, widać część dekoracji. Popularny w kinie
niemym[1]
Plany filmowe - wiki
53 2016 KM
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Plany filmowe - wiki
amerykański – stanowi wycinek planu pełnego, postać ludzka jest
pokazana od kolan w górę i dominuje w kadrze; najczęściej
stosowany w scenach dialogowych[1]
średni – kadruje postać ludzką od pasa w górę, kładąc większy
nacisk na mimikę niż plan amerykański[5]
bliski (półzbliżenie) – obejmuje popiersie, postać jest dominująca
wobec tła[1]
2016-11-21
28
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Plany filmowe - wiki
zbliżenie/wielki plan – twarz lub inny obiekt zajmuje większą lub
całą część kadru, umożliwia dokładne obserwowanie detali
obiektu lub mimiki twarzy[1]
detal/wielkie zbliżenie – szczególna forma zbliżenia, plan
szczegółu ciała lub istotnego detalu akcji, który wypełnia kadr;
jest to plan o maksymalnym skupieniu uwagi, służy zazwyczaj
zwiększeniu napięcia emocjonalnego[1]
makrodetal – ukazanie wycinka rzeczywistości niedostrzegalnego
gołym okiem[5].
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
NIE BÓJ SIĘ EKSTREMALNIE BLISKICH UJĘĆ!
Najlepiej ukazują emocje,
budują napięcie w scenie
2016-11-21
29
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
KĄT
Ujęcie z dołu
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
KĄT
Ujęcie z góry
2016-11-21
30
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Framing: Lead Room
Giving space ahead - how, where, when we can break this rule
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Framing: Head Room
Ile miejsca zostawiać nad głową?
2016-11-21
31
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Karolina Marciniuk 61
Skupianie akcji
• W centrum kadru
– Bardzo silny efekt
– Stanley Kubric (A Space Odyddey), Wes Anderson (Moonrise Kingdom)
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
The Dressmaker
62 2016 KM
Wyróżnienie postaci kontrastującym kostiumem.
2016-11-21
32
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Karolina Marciniuk 63
Skupianie akcji – Fibonacci spiral
• Zasada złotego podziału – Czyli a+b ma się do a jak a do b… do
nieskończoności
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Karolina Marciniuk 64
Skupianie akcji – nic nowego…
2016-11-21
33
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Karolina Marciniuk 65
Skupianie akcji – Zasada trójpodziału
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Oś kontaktu
Oś kontaktu stanowi fikcyjną linie łaczącą
wzrok bohaterów dialogu.
Należy filmować bohaterów tylko po jednej
stronie (w jednej strefie wyznaczonej przez
oś).
Złamanie tej zasady powołuje dyskomfort w
odbiorze sceny.
66 2016 KM
2016-11-21
34
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Oś kontaktu
Plan ogólny
Ujęcie wewnątrz kadrowe,
zbliżenia na rozmówców
Ujęcia zewnątrz kadrowe
(przez ramie, zza ramienia).
Inna prespektywa w
stosunku do ujęca planu
ogólnego.
67 2016 KM
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Oś kontaktu
Sposoby na złamanie osi kontaktu:
Jazda kamery - przejazd kamerą po łuku na drugą strone strefy.
Przez detal, dodanie osoby trzeciej.
Przez subiekta - położenie na osi kontaktu.
Przejście na drugą strefe jest możliwe gdy wcześniejsze ujęcią były w stanie wymazać ustawienie
osoby A z lewej i B z prawej.
68 2016 KM
2016-11-21
35
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Karolina Marciniuk 69
Skupianie akcji – dialogi
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Karolina Marciniuk 70
Skupianie akcji – dialogi
2016-11-21
36
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Narzędzia upłynniające ruch kamery
■ Ujęcia z ręki
■ Statyw
■ Wózek
■ Kran kamerowy
■ Stedicam
71 2016 KM
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Ruch kamery
■ Stabilne - kamera nie zmienia położenia, akcja toczy się wewnątrz kadru
■ Panorama - przejazd kamerą w wybranym kierunku (horyzontalnie lub
wertykalnie) zaleca się by poczatek i koniec panoramy zaczynał się od
statycznego ujęcia (min kilkanaście klatek).
■ Śledzenie obiektu za pomocą panoramy nigdy nie powinno wyprzedzać akcji.
■ Przy łączeniu panoram bez statycznego przejścia zaleca się stosowanie jednakowej
prędkości i kierunku ruchu kamery.
72 2016 KM
2016-11-21
37
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Ruch kamery
■ Śledzenie - równoległy ruch kamery za poruszającym się obiektem (raczej
nie nalezy wyprzedzać obiektu, wyjątek - symulujemy ucieczkę bohatera
przed czymś)
■ Szwenk - szybka zamieżony przejaz kamery z obietku na obiekt.
■ Mastershot – długie ujęcie rejestrujące całą scenę
73 2016 KM
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Ruch kamery
■ Najazd - z użyciem transfokacji lub fizycznego zminiejszenia odległości
międyz kamerą a obiektem.
■ Dolly zoom - oddalenie głębi planu - wykonujemy równocześnie najazd
kamery za pomocą wózka (dolly) i odjaz za pomocą transfokatora.
■ Pierwszy plan nie ulega zmianie, zmiena się głębia planu za obiektem.
■ Inne nazwy to:
Hitchcock zoom
Jaws shot
Contra-zoom
Zoom in/dolly out
vertigo
74 2016 KM
2016-11-21
38
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Łączenie kolorów w kadrze poprzez:
75 2016 KM
Dopełnienie Analogie
REALIZACJA
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
ŚWIATŁO NA PLANIE Gaffer = kierownik oświetlenia planu filmowego, decyduje jakie światło i gdzie jest instalowane Victorian Britain a “Gaff”
76 2016 KM
2016-11-21
39
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
ROLA ŚWIATŁA
Na efekt końcowy filmu składa się wiele aspektów związanych z jego
oświetleniem.
Chodzi tu nietylko o bezpośredni udział poszczególnych źródeł światła, ale i o ich
kierunek, barwę i intensywność.
Trudno wyobrazić sobie scenę romantycznej kolacji w zimnych barwach, jak i
zdjęć w prosektorium utrzymanych w ciepłej stylistyce.
77 2016 KM
REALIZACJA
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Źródło światła
Światło dzienne - słoneczne, temperatura biała, może być lekko zimna
Światło sztuczne, np wolframowe - zakres widmowy odpowiada światłu żarowemu,
zabarwienie pomarańczowe lub żółte
Konstrukcja oświetlenia sceny:
■ Światło rysujące
■ Światło wypełniające
■ Światło kontrowe
Światło może by bezpośrednie, lub rozproszone, zmiękczone (użycie blendy, filtra)
78 2016 KM
REALIZACJA
2016-11-21
40
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Temperatura w nagraniu zależy od:
■ źródła światła.
■ pory dnia
■ nastroju w cenie
■ nacechowania bohatera
79 2016 KM
REALIZACJA Temperatura światła
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
80 2016 KM
REALIZACJA Temperatura światła
Jeżeli “poinformujemy” kamerę, że oświetlenie
na planie to głównie światło żarowe - doda on
zimnych niebieskich tonów aby uzyskać biel
zamiast beżu. Stąd efekt na obrazie z kamery,
jest przeciwny do poniższej osi.
2016-11-21
41
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Temperatura
http://petapixel.com/2013/04/16/trippy-video-shows-how-a-persons-face-changes-depending-on-the-lighting/
REALIZACJA
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Oświetlenie 3 punktowe
Światło rysujące (key light) - ustawione pod kątem
do obiektu, jest silnym dominującym źródłem. Dobrze
ustawiać je 30-40 stopni od osi kamery/
Światło wypełniające (fill light) - wypełna cienie
rzucane przez światło rysujące. Raczej matowe i
rozproszone.
Światło kontrowe (back light) - umiesza się za
obiektem, stosowane do odseparowania obietku od
tła, nadawanie głębi, może mieć inną temperature niż
pozostałe źródła światła
82 2016 KM
REALIZACJA
2016-11-21
42
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
83 2016 KM
REALIZACJA Kierunek światła
Czynnikiem równie
decydującym o odbiorze
sceny jest kierunek z
jakiego oświetlimy obiekt.
Dla negatywnego
odbioru, często
oświetlamy twarz od
dołu.
Podświetlenie od góry,
uwydatni cienie pod
oczami i ukarze
zmęczenie bohatera.
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
KEY LIGHT
Doświetlenie sceny pomaga w uzyskaniu
odpowiedniej szczegółowości sceny, lub lepszej
ekspozycji konkretnego elementu w kadrze.
Jego intensywność ma kluczowe znaczenie na odbiór
sceny.
Hard - widoczność ostrych cieni
Soft - zmiękczone cienie, dobrze doświetlona scena
Harsh - duża różnica między jasnymi i ciemnymi
obszarami (np ciemny kadr, jedyne światło pochodzi z
okna, pojedynczego źródła światła w pokoju.
84 2016 KM
REALIZACJA
FILL > KEY = HIGH-KEY LIGHTING
FILL > KEY = LOW-KEY LIGHTING
2016-11-21
43
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
FILL LIGHT
Potocznie FILL stosowany jest często do redukowania kontrastu oświetlenia
w scenie w celu dopasowania do zakresu dynamicznego stosowanego
medium, sprzętu.
Najszczęściej do usuwania ostrych krawędzi cieni, rzucanych przez światło
rysujące.
85 2016 KM
REALIZACJA
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Stosunek KEY to FILL
86 2016 KM
większa wydatność
cieni (Filmy Noir)
jasne, delikatny opis
sceny
16:1
8:1
4:1
2:1
2016-11-21
44
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Stopień doświetlenia kadru
Stopień oświetlenia sceny
również decyduje o klimacie
ujęcia.
Low key lighting
charakterystyczne dla filmów
Noir.
87 2016 KM
REALIZACJA
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Stopień doświetlenia kadru
Scena z Nienawistnej
Ósemki ma na celu znaczne
odseparowanie przybyłego
gościa od gospodarzy.
Rzucenie światła jedynie zza
okna (koniecznie żaluzje!)
dodaje dreszczyku, zamyka
scene za metaforycznymi
kratkami. (American Beauty)
88 2016 KM
REALIZACJA
2016-11-21
45
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
ŚWIATŁO KONTROWE
Czasem występuje w
pojedynkę. Daje
bardzo “artystyczny”
efekt. Lub efekt
poświaty (halo). W
tym celu ustawiane
jest bezpośrednio za
obiektem
89 2016 KM
REALIZACJA
MONTAŻ
90 2016 KM
2016-11-21
46
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
● Montaż analogiczny - model montażu skojarzeniowego w
którym zestawia się dwa ujęcia pochodzące nie tylko z
dwóch różnych miejsc ale i opowiadają różne historie,
wzmacniając się wzajemnie. ○ Dwie historie dwoje ludzi z roznych środowisk z różnymi historiami ale
mogą dzielić te same cecchy zachowania. np pomocność innym.
● Montaż antytez - polega na łączeniu ze sobą dwóch ujęć o
przeciwnej treści w celu wzmocnienia ich znaczenia. ○ np. żeby podkreślić ubóstwo skromnie ubranego człowieka idącego
poboczem drogi w kolejnym ujęciu pokazujemy bogatego biznesmena w
drogim samochodzie.
● Montaż równoległy - łączenie dwóch lub kilku wątków
przeplatających się w trakcie filmu ○ film moze opowiadać o budowie bomby atomowej, trakcie filmu
obserwujemy zycie bohaterów, problemy rodzinne, zdrowotne itp.
Montaż. - budowanie napięcia
91 2016 KM
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
2016 KM
Różnicowanie planów
Szerokie plany pomagają śledzić akcje, ale głownie wprowadzają widza w sytuacje w
filmie, miejsce akcji.
Plany bliskie ukazują relacje miedzy bohaterami, detale wskazują na nastrój, pośrednio
mówią o wydarzeniach w filmie.
Typowe podejście: przechodzimy od planów dalekich do bliskich.
Ale można to odwrócić - daje to mocne wraźenia na widzu, który jeszcze nie rozumie fabuły.
W montażu różnicujemy plany o conajmniej 2 plany.
Tu również mamy wyjątek, podwarunkiem że stosujemy ujęcia z innej perspektywy (montaż
dialogów).
92
2016-11-21
47
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
● Montaż analogiczny - model montażu skojarzeniowego w
którym zestawia się dwa ujęcia pochodzące nie tylko z
dwóch różnych miejsc ale i opowiadają różne historie,
wzmacniając się wzajemnie. ○ Dwie historie dwoje ludzi z roznych środowisk z różnymi historiami ale
mogą dzielić te same cecchy zachowania. np pomocność innym.
● Montaż antytez - polega na łączeniu ze sobą dwóch ujęć o
przeciwnej treści w celu wzmocnienia ich znaczenia. ○ np. żeby podkreślić ubóstwo skromnie ubranego człowieka idącego
poboczem drogi w kolejnym ujęciu pokazujemy bogatego biznesmena w
drogim samochodzie.
Montaż. - budowanie napięcia
93 2016 KM
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
● Montaż sekwencji - polega na łączeniu dwóch lub więcej
wątków - każdy opowiada inną historię które zbiegają się w
jednym punkcie.
● Montaż linearny - sekwencje są podporządkowane
chronologii, zachowana jedność miejsca, czasu i akcji. ○ Cała akcja skupia się w jednym pokoju, dotyczy to zachowań jedynie w
danym pomieszczeniu. Nie ma przeplotów z przeszłości, wskazówek
suguerujących dlaczego znajdują się w tym miejscu.
● Montaż retrospektywny - łączy sceny rozgrywające się w
teraźniejszości ze scenami z przeszłości. Akcji cofa się w
przeszłość z tym, że montowany materiał musi być
skonstruowany w taki sposób by widz o tym wiedział. ○ Cała akcja skupia się w jednym pokoju, w między czasie pojawiają się
sceny z przeszłości bohaterów sugerujące obecną sytuacje. Mogą
przeprowadzać widza przez całą historie uczuć miedzy bohaterami.
94 2016 KM
2016-11-21
48
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Montaż konstruktywny - polega na takim łączeniu sekwencji obrazów aby
uwaga widza była skierowana na różne elementy obrazu. Obiektyw kamery
zastępuje wzrok subiektywnego obserwatora., kieruje się na ludzi, otoczenie,
szczegóły. Aby widz miał wrażenie, że to on jest bohaterem filmu. Operator jest duchem bohatera
Montaż polifoniczny - najszybsza forma montażu, operuje serią krótkich
łatwo czytelnych elementów których chronologia nie ma znaczenia towarzyszy
temu zmiana wielkości planów.
95 2016 KM
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Montaż surrealistyczny - polegający na swobodnym łączeniu elementów
rzeczywistości bez jakiejkolwiek logiki
Montaż kreacyjny - łączenie elementów obrazu nie mających nic wspólnego
w rzeczywistości.
Montaż intelektualny - polega na wprowadzeniu za pomocą obrazu i dźwięku
abstrakcyjnego pojęcia, bez potrzeby wyjaśniania go.
96 2016 KM
2016-11-21
49
TEST
97 2016 KM
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
The Dressmaker
98 2016 KM
Przeanalizuj ramki na różnych płaszczyznach kompozycyjnych
2016-11-21
50
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
The Dressmaker
99 2016 KM
Rozdzielenie kadru,
kolory dopełniające
Ciepła barwa
Mały stosunek KEY:FILL
Miejsce na akcje dla autobusu
Proporcje 2:3
Linie prowadzące do chaty
Kontrast rudera - czysty samochód, schludnie
ubraniu ludzie
korory dopełniające
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
Wyraźne rozdzielenie kadru:
kolory, temperatura światła, dekoracje, strój bohaterek
100 2016 KM
2016-11-21
51
TECHNOLOGIA STUDYJNA | KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH | WETI | 2016
WYBRANA BIBLIOGRAFIA
http://filmmakeriq.com
http://www.slideshare.net/ikirugirl/lighting-kinds-of-lights-presentation
http://www.medialarts.pl/download/skrypty/Podstawy-sztuki-operatorskiej.pdf
101 2016 KM