raport oddziaŁywania na Środowiskozgokrzedow.pl/zp/raport/ros.pdf · oddziaływanie na ludzi,...

RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

przedsięwzięcia inwestycyjnego p.n.

„Kompleksowy system gospodarki odpadami komunalnymi

w Rzędowie gmina Tuczępy”

polegającego na budowie: Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w

Rzędowie wraz z urządzeniami towarzyszącymi na działkach Nr 144/1, 144/11,

144/12, 144/13, 144/14 i 144/15 obręb 3 Dobrów i dz. Nr 122/6 obręb 12

Rzędów oraz II kwatery składowania odpadów na części działek o numerach

ewid. 1352, 1353/1 i 1040 w Grzybowie

Opracowanie: Raport oddziaływania na środowisko dla Projektu: „Kompleksowy system gospodarki odpadami komunalnymi w Rzędowie gmina Tuczępy”

2

Spis treści

RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ..................................................................................................... 1

WYKAZ UŻYWANYCH DEFINICJI I TERMINÓW ..................................................................................................... 5

WYKAZ UŻYWANYCH SKRÓTÓW ......................................................................................................................... 8

1. OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA .................................................................................................... 9

1.1. CHARAKTERYSTYKA CAŁEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA I WARUNKI UŻYTKOWANIA TERENU W FAZIE BUDOWY I EKSPLOATACJI ......... 9 1.1.1. Klasyfikacja ekologiczna realizacji przedsięwzięcia ......................................................................... 9 1.1.2. Istniejące uwarunkowania formalno – prawne realizacji przedsięwzięcia .................................... 11 1.1.3. Sposób wdrożenia przez Projekt polityki UE .................................................................................. 12 1.1.4. Zgodnośd przedsięwzięcia z dokumentami strategicznymi oraz uwarunkowaniami wynikającymi z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego................................................................................. 15

1.1.4.1. Strategia rozwoju województwa świętokrzyskiego do 2020r., Kielce 2006............................................... 15 1.1.4.2. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa świętokrzyskiego ................................................ 16 1.1.4.3. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego ................................................................................. 17

1.1.5. Zgodnośd przedsięwzięcia z planami gospodarki odpadami. Program operacyjny Infrastruktura i Środowisko ...................................................................................................................................................... 17

1.1.5.1. Polityka ekologiczna Paostwa na lata 2007 – 2010 z uwzględnieniem perspektywy do roku 2014, Warszawa 2008 ............................................................................................................................................................. 18 1.1.5.2. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami (Kpgo 2010) ..................................................................................... 18 1.1.5.3. Plany gospodarki odpadami dla powiatów: buskiego oraz staszowskiego na lata 2008 – 2011................ 19 1.1.5.4. Program operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007 - 2013 ...................................................... 21

1.1.6. Warunki użytkowania terenu w fazie budowy i eksploatacji ......................................................... 21 1.1.6.1. Opis stanu istniejącego .............................................................................................................................. 21

1.2. GŁÓWNE CECHY CHARAKTERYSTYCZNE PROCESÓW PRODUKCYJNYCH ...................................................................... 24 1.2.1. Lokalizacja Przedsięwzięcia ........................................................................................................... 24 1.2.2. Wyposażenie technologiczne ......................................................................................................... 27

1.3. PRZEWIDYWANE RODZAJE I ILOŚCI ZANIECZYSZCZEO, WYNIKAJĄCE Z FUNKCJONOWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA 33 1.3.1. Zapotrzebowanie na wodę ............................................................................................................ 33 1.3.2. Powstawanie i zrzut ścieków ......................................................................................................... 34 1.3.3. Wytwarzanie odpadów .................................................................................................................. 40 1.3.4. Zanieczyszczenia powietrza ........................................................................................................... 47

1.1.6.2. Emisja niezorganizowana .......................................................................................................................... 51 1.1.6.3. Emisja zorganizowana ............................................................................................................................... 59

1.3.5. Emisja hałasu ................................................................................................................................. 66

2. OPIS ELEMENTÓW PRZYRODNICZYCH ŚRODOWISKA OBJĘTYCH ZAKRESEM PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO, W TYM ELEMENTÓW ŚRODOWISKA OBJĘTYCH OCHRONĄ NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2004 R O OCHRONIE PRZYRODY ............ 68

2.1. POŁOŻENIE I RZEŹBA TERENU ......................................................................................................................... 68 2.1.1. Budowa geologiczna ...................................................................................................................... 69 2.1.2. Warunki geotechniczne ................................................................................................................. 73 2.1.3. Gleby .............................................................................................................................................. 75 2.1.4. Warunki klimatyczne ..................................................................................................................... 76 2.1.5. Wody powierzchniowe i podziemne .............................................................................................. 77

2.2. FLORA I FAUNA ........................................................................................................................................... 77 2.3. FORMY OCHRONY PRZYRODY ......................................................................................................................... 77

2.3.1. Rezerwaty przyrody ....................................................................................................................... 77 2.3.2. Parki Krajobrazowe ........................................................................................................................ 78 2.3.3. Obszary Chronionego Krajobrazu .................................................................................................. 79 2.3.4. Obszary chronione w ramach Sieci Natura 2000 ........................................................................... 80 2.3.5. Użytki ekologiczne (tereny zielone) ................................................................................................ 84


3

3. OPIS ISTNIEJĄCYCH W SĄSIEDZTWIE LUB W BEZPOŚREDNIM ZASIĘGU ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA ZABYTKÓW CHRONIONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI............................................................................................................................................... 87

3.1. OBIEKTY WPISANE DO REJESTRU I EWIDENCJI ZABYTKÓW ..................................................................................... 87 3.2. OBIEKTY POSTULOWANE DO OBJĘCIA OCHRONĄ ................................................................................................. 87 3.3. INNE ELEMENTY KULTUROWE ......................................................................................................................... 87 3.4. STREFY OCHRONY KONSERWATORSKIEJ WPROWADZONE USTALENIAMI MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA

PRZESTRZENNEGO ..................................................................................................................................................... 87

4. OPIS PRZEWIDYWANYCH SKUTKÓW DLA ŚRODOWISKA W PRZYPADKU NIEPODEJMOWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA ............................................................................................................................................. 88

5. OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW ...................................................................................................... 90

5.1. ANALIZA WSTĘPNA ...................................................................................................................................... 90 5.1.1. Analizowane metody mechanicznego sortowania odpadów ........................................................ 92

5.1.1.1. Linia sortownicza „mechaniczno – ręczna”: .............................................................................................. 92 5.1.1.2. Linia sortownicza „mechaniczna”: ............................................................................................................. 93

5.1.2. Analizowane metody biologicznego przetwarzania odpadów ...................................................... 96 5.1.2.1. Kompostowanie ......................................................................................................................................... 97 5.1.2.2. Beztlenowe metody przeróbki odpadów - fermentacja .......................................................................... 100 5.1.2.3. Sposoby rozliczania ilości odpadów ulegających biodegradacji .............................................................. 104

5.2. WARIANT PROPONOWANY PRZEZ WNIOSKODAWCĘ ORAZ RACJONALNY WARIANT ALTERNATYWNY ............................ 105 5.2.1. Założenia wspólne analizowanych Wariantów ............................................................................ 105 5.2.2. Wariant proponowany przez Wnioskodawcę .............................................................................. 106 5.2.3. Racjonalny wariant alternatywny ................................................................................................ 107 5.2.4. Wariant najkorzystniejszy dla środowiska ................................................................................... 109

6. OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ANALIZOWANYCH WARIANTÓW, W TYM RÓWNIEŻ W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA POWAŻNEJ AWARII PRZEMYSŁOWEJ, A TAKŻE MOŻLIWEGO TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ............................................................................ 112

7. UZASADNIENIE PROPONOWANEGO PRZEZ WNIOSKODAWCĘ WARIANTU, ZE WSKAZANIEM JEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ............................................................................................................... 114

7.1. ODDZIAŁYWANIA W FAZIE BUDOWY .............................................................................................................. 114 7.1.1. Oddziaływanie na ludzi, rośliny, zwierzęta, grzyby i siedliska przyrodnicze, wodę i powietrze ... 114

7.1.1.1. Oddziaływanie na ludzi ............................................................................................................................ 114 7.1.1.2. Oddziaływanie na florę i faunę, oddziaływanie na grzyby i siedliska przyrodnicze ................................. 114 7.1.1.3. Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne ........................................................................... 115 7.1.1.4. Oddziaływanie na stan powietrza atmosferycznego ............................................................................... 116

7.1.2. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi, z uwzględnieniem ruchów masowych ziemi, klimat i krajobraz 116

7.1.2.1. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi ..................................................................................................... 116 7.1.2.2. Oddziaływanie na klimat akustyczny ....................................................................................................... 119 7.1.2.3. Oddziaływanie na krajobraz .................................................................................................................... 121

7.1.3. Oddziaływanie na dobra materialne oraz zabytki i krajobraz kulturowy, objęte istniejącą dokumentacją, w szczególności rejestrem lub ewidencją zabytków ............................................................. 121 7.1.4. Wzajemne oddziaływanie między elementami, o których mowa w punktach 7.1. – 7.4 ............ 121

7.2. ODDZIAŁYWANIA W FAZIE EKSPLOATACJI ........................................................................................................ 122 7.2.1. Oddziaływanie na ludzi, rośliny, zwierzęta, grzyby i siedliska przyrodnicze, wodę i powietrze ... 122

7.2.1.1. Oddziaływania na ludzi ............................................................................................................................ 122 Podstawa prawna, wartości normatywne .................................................................................................................. 124 Metodyka analizy akustycznej przedsięwzięcia .......................................................................................................... 126 Dane wejściowe do obliczeo emisji hałasu ................................................................................................................. 127 Charakterystyka źródeł hałasu .................................................................................................................................... 127 Wyniki obliczeo oddziaływania obiektów ZGOK na klimat akustyczny ....................................................................... 132 7.2.1.2. Oddziaływania na rośliny ......................................................................................................................... 133 7.2.1.3. Oddziaływania na wodę ........................................................................................................................... 134


4

7.2.2. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi, z uwzględnieniem ruchów masowych ziemi, klimat i krajobraz 137 7.2.3. Oddziaływanie na dobra materialne, zabytki i krajobraz kulturowy, objęte istniejącą dokumentacją, w szczególności rejestrem lub ewidencją zabytków ............................................................. 140 7.2.4. Oddziaływania skumulowane ...................................................................................................... 140

7.3. ODDZIAŁYWANIA W FAZIE LIKWIDACJI ............................................................................................................ 147

8. OPIS METOD PROGNOZOWANIA ZASTOSOWANYCH PRZEZ WNIOSKODAWCĘ ORAZ OPIS PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAO PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO, OBEJMUJĄCY BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE, SKUMULOWANE, KRÓTKO-, ŚREDNIO- I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I CHWILOWE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO .............................................. 150

9. OPIS PRZEWIDYWANYCH DZIAŁAO MAJĄCYCH NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAO NA ŚRODOWISKO, W SZCZEGÓLNOŚCI NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚD TEGO OBSZARU ...................... 151

9.1. FAZA BUDOWY .......................................................................................................................................... 151 9.2. FAZA EKSPLOATACJI .................................................................................................................................... 152 9.3. FAZA LIKWIDACJI ....................................................................................................................................... 154

10. PORÓWNANIE PROPONOWANEJ TECHNOLOGII Z TECHNOLOGIĄ SPEŁNIAJĄCĄ WYMAGANIA, O KTÓRYCH MOWA W ART. 143 USTAWY Z DNIA 27 KWIETNIA 2001 R. – PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA .... 157

11. WSKAZANIE, CZY DLA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA JEST KONIECZNE USTANOWIENIE OBSZARU OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA W ROZUMIENIU PRZEPISÓW USTAWY Z DNIA 27 KWIETNIA 2001 R. – PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA ................................................................................................................... 162

12. ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ZWIĄZANYCH Z PLANOWANYM PRZEDSIĘWZIĘCIEM ........................................................................................................................................ 163

13. PRZEDSTAWIENIE PROPOZYCJI MONITORINGU ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ETAPIE JEGO BUDOWY I EKSPLOATACJI LUB UŻYTKOWANIA, W SZCZEGÓLNOŚCI NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚD TEGO OBSZARU .................................................... 164

14. WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO, OPRACOWUJĄC RAPORT .................................................................................. 168

15. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM INFORMACJI ZAWARTYCH W RAPORCIE, W ODNIESIENIU DO KAŻDEGO ELEMENTU RAPORTU .......................................................................................... 169

16. NAZWISKA OSÓB SPORZĄDZAJĄCYCH RAPORT .................................................................................. 177

17. ŹRÓDŁA INFORMACJI STANOWIĄCE PODSTAWĘ DO SPORZĄDZENIA RAPORTU ................................ 178

17.1. PODSTAWOWE AKTY PRAWNE ................................................................................................................. 178 17.2. DOKUMENTACJA ARCHIWALNA: ............................................................................................................... 179 17.3. DECYZJE ADMINISTRACYJNE: .................................................................................................................... 179 17.4. SPIS RYSUNKÓW ................................................................................................................................... 180 17.5. SPIS TABEL ........................................................................................................................................... 180


5

WYKAZ UŻYWANYCH DEFINICJI I TERMINÓW

Użyte w niniejszym Opracowaniu pojęcia należy rozumied następująco:

AT4 (static respiration test) – test mikrobiologiczny krótkotrwały służący do określania aktywności oddychania: emisja dwutlenku węgla lub szybkośd poboru tlenu, która może byd oznaczana w warunkach statycznych.

BAT (najlepsza dostępna technika) – najbardziej efektywny oraz zaawansowany poziom rozwoju technologii i metod prowadzenia danej działalności, wykorzystywany jako podstawa ustalania granicznych wielkości emisyjnych, mających na celu eliminowanie emisji lub, jeżeli nie jest to praktycznie możliwe, ograniczanie emisji i wpływu na środowisko jako całośd.

BREF – dokument referencyjny BAT „Waste Treatments Industries”, wydanie sierpieo 2006.

DR4 (dynamic respiration index) – test dynamiczny respiracji DR4 prowadzony w warunkach tlenowych dla określenia podatności odpadów organicznych na biodegradację, oparty na metodzie standardowej (ASTM D5975-96, ISO 14855-1999). Trwa cztery dni.

Gminy objęte Przedsięwzięciem (Gminy Uczestniczące w Projekcie) – gminy należące do Związku: Staszów, Połaniec, Łubnice, Oleśnica, Rytwiany, Szydłów (powiat staszowski), Nowy Korczyn, Pacanów, Solec Zdrój, Tuczępy, Wiślica (powiat buski), Kazimierza Wielka, Czarnocin, Opatowiec, Bejsce (powiat kazimierski), Pioczów, Kije (powiat pioczowski) i Raków (powiat kielecki).

Gospodarowanie odpadami – odbiór odpadów, zbieranie odpadów, transport, odzysk i unieszkodliwianie odpadów, w tym nadzór nad takimi działaniami i nad miejscami odzysku i unieszkodliwiania odpadów.

Instalacja – stacjonarne urządzenie techniczne, zespół stacjonarnych urządzeo technicznych powiązanych technologicznie, do których tytułem prawnym dysponuje ten sam podmiot i położonych na terenie jednego zakładu, obiekty budowlane niebędące urządzeniami technicznymi ani ich zespołami, których eksploatacja może spowodowad emisję.

Magazynowanie odpadów – czasowe przetrzymywanie lub gromadzenie odpadów przed ich transportem, odzyskiem lub unieszkodliwieniem.

MBS – proces mechaniczno-biologicznego suszenia odpadów polegający na odparowaniu wilgoci z odpadów w wydzielonych do tego celu reaktorach.

MBT lub MBP – proces mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów obejmujący rozdrabnianie, przesiewanie, sortowanie, klasyfikację i separację odpadów komunalnych na frakcję dającą się w całości lub w części wykorzystad materiałowo lub/i energetycznie, frakcję ulegającą biodegradacji odpowiednią dla biologicznego przetwarzania w warunkach tlenowych lub beztlenowych oraz frakcję balastową przeznaczoną na składowisko.

Odpady – zgodnie z art. 3 ustawy o odpadach (Dz. U. nr 39 z 2007, poz. 251 z późn. zm.), odpady oznaczają każdą substancję lub przedmiot należący do jednej z kategorii, określonych w załączniku nr 1 do ustawy, których posiadacz pozbywa się, zamierza pozbyd się lub do ich pozbycia się jest obowiązany.

Odpady balastowe – odpady pozostałe przy poddaniu odpadów komunalnych odzyskowi lub unieszkodliwianiu metodami innymi niż składowanie.

Odpady komunalne – odpady powstające w gospodarstwach domowych z wyłączeniem pojazdów wycofanych z eksploatacji, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od


6

innych wytwórców, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych.

Odpady niebezpieczne ze strumienia odpadów komunalnych – odpady powstające w gospodarstwach domowych określone w katalogu odpadów, tj.: rozpuszczalniki, kwasy, alkalia, odczynniki fotograficzne, środki ochrony roślin I i II klasy toksyczności (bardzo toksyczne, np. herbicydy, insektycydy), lampy fluorescencyjne i inne odpady zawierające rtęd, urządzenia zawierające freony, farby, tłuszcze, farby drukarskie, kleje, lepiszcze i żywice zawierające substancje niebezpieczne, detergenty zawierające substancje niebezpieczne, leki cytotoksyczne i cytostatyczne, baterie i akumulatory, zużyte urządzenie elektryczne i elektroniczne zawierające niebezpieczne składniki, drewno zawierające substancje niebezpieczne.

Odpady obojętne – odpady, które nie ulegają istotnym przemianom fizycznym, chemicznym lub biologicznym; są nierozpuszczalne, nie wchodzą w reakcje fizyczne ani chemiczne, nie powodują zanieczyszczenia środowiska lub zagrożenia dla zdrowia ludzi, nie ulegają biodegradacji i nie wpływają niekorzystnie na materię, z którą się kontaktują; ogólna zawartośd zanieczyszczeo w tych odpadach oraz zdolnośd do ich wymywania, a także negatywne oddziaływanie na środowisko odcieku muszą byd nieznaczne, a w szczególności nie powinny stanowid zagrożenia dla jakości wód powierzchniowych, wód podziemnych, gleby i ziemi.

Odpady opakowaniowe – zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. z 2001 r. Nr 63, poz. 638 z późn. zm.), przez odpady opakowaniowe rozumie się wszystkie opakowania, w tym opakowania wielokrotnego użytku wycofane z ponownego użycia, stanowiące odpady w rozumieniu przepisów ustawy o odpadach, z wyjątkiem odpadów powstających w procesie produkcji opakowao.

Odpady ulegające biodegradacji, „bio-odpady” – odpady, które ulegają rozkładowi tlenowemu lub beztlenowemu przy udziale mikroorganizmów.

Odpady ze sprzątania ulic i placów – odpady ze sprzątania i oczyszczania placów i ulic oraz z opróżniania koszy ulicznych.

Odpady wielkogabarytowe – odpady, których nie można zbierad w ramach normalnego systemu zbiórki odpadów komunalnych z powodu ich rozmiaru.

Odpady zielone – trawa, liście, zwiędnięte kwiaty i gałęzie pochodzące z pielęgnacji i porządkowania trawników, przydomowych ogródków, terenów ogródków działkowych, rekreacyjnych oraz parków, cmentarzy, przydrożnych drzew itp.

Odzysk – wszelkie działania, nie stwarzające zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska, polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części, lub prowadzące do odzyskania z odpadów substancji, materiałów lub energii i ich wykorzystania, określone w załączniku nr 5 do ustawy o odpadach.

Odzysk energii – termiczne przekształcenie odpadów w celu odzyskania energii.

Osady ściekowe (osady) – zgodnie z art. 3 pkt. 2 obecnie obowiązującej ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, przez komunalne osady ściekowe rozumie się pochodzący z oczyszczalni ścieków osad z komór fermentacyjnych oraz innych instalacji służących do oczyszczania ścieków komunalnych oraz innych ścieków o składzie zbliżonym do składu ścieków komunalnych.

Posiadacz odpadów – każdy, kto faktycznie włada odpadami (wytwórca odpadów, inna osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna); domniemywa się, że władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości.


7

Przedsięwzięcie lub Projekt lub Inwestycja – przedsięwzięcie inwestycyjne polegające na budowie Zakładu Gospodarki Odpadami w Rzędowie gmina Tuczępy oraz Składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w ramach projektu: „Uporządkowanie Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Rzędowie gmina Tuczępy.

RDF – (ang. Refuse Derived Fuel) paliwo alternatywne powstające w wyniku wysortowania oraz odpowiedniego przygotowania frakcji odpadów charakteryzujących się wysoką wartością opałową.

Recykling – taki odzysk, który polega na powtórnym przetworzeniu substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym też recykling organiczny (z wyjątkiem odzysku energii).

Składowisko odpadów – obiekt budowlany przeznaczony do składowania odpadów; wyróżnia się następujące typy składowisk odpadów: składowisko odpadów niebezpiecznych, składowisko odpadów obojętnych, składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne.

Stabilizat – stały produkt (odpad) po biologicznym przetworzeniu w instalacjach MBT, który nie spełnia wymagao dla nawozów organicznych lub środków wspomagających uprawę roślin, ale po spełnieniu określonych wymagao może byd poddany odzyskowi lub unieszkodliwianiu określonymi metodami.

Straty prażenia (LOI - Loss On Ignition) – jest to różnica pomiędzy suchą masą i zawartością popiołu. Reprezentują one zawartośd w odpadach zarówno materii biogennej, jak i niebiogennej (np. tworzyw sztucznych). Składniki niebiogenne nie ulegają biodegradacji, pozostają w odpadach i stanowid będą częśd strat prażenia produktów. Różnicę strat prażenia surowców i produktów podczas procesu MBP można zatem przypisad jedynie do rozkładu biologicznego.

Termiczne przekształcanie odpadów – rozumie się przez to: a) spalanie odpadów (w tym również osadów) przez ich utlenianie, b) inne procesy termicznego przekształcania odpadów (w tym również osadów), w tym pirolizę, zgazowanie proces plazmowy, o ile substancje powstające podczas tych procesów termicznego przekształcania odpadów są następnie spalane.

Unieszkodliwianie odpadów – poddanie odpadów procesom przekształceo biologicznych, fizycznych lub chemicznych określonych w załączniku do ustawy w celu doprowadzenia ich do stanu, który nie stwarza zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska.

Wytwórca odpadów – każdy, kogo działalnośd lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów oraz każdy, kto przeprowadza wstępne przetwarzanie, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę charakteru lub składu tych odpadów. Wytwórcą odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeo oraz sprzątania, konserwacji i napraw jest podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o świadczenie usługi stanowi inaczej.

Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi – projektowana inwestycja obejmuje budowę kompleksowego zakładu utylizacji odpadów komunalnych z technologią segregacji, kompostowania odpadów organicznych, belowania surowców wtórnych i składowania pozostałości po segregacji.

Zbieranie odpadów – każde działanie, w szczególności umieszczanie w pojemnikach, segregowanie i magazynowanie odpadów, które ma na celu przygotowanie ich do transportu do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania.


8

WYKAZ UŻYWANYCH SKRÓTÓW

Użyte w niniejszym Opracowaniu skróty należy rozumied następująco:

AT4 – Aktywnośd Respiracyjna BAT – Best Available Technique (Najlepsza Dostępna Technologia) CHP – Kogeneracja: wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła w układzie skojarzonym FS – Fundusz Spójności GUS – Główny Urząd Statystyczny HRSG – Heat Recovery Steam Generator (układ odzysku ciepła ze spalin) ZGOK – Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Rzędowie gmina Tuczępy JRP – Jednostka Realizująca Projekt JST – Jednostka Samorządu Terytorialnego Kpgo 2010 – Krajowy Plan Gospodarki Odpadami na lata 2006-2010 MPEC – Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej MPZP – Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego NFOŚ – Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska OOŚ – Ocena Oddziaływania Na Środowisko PGO – Plan Gospodarki Odpadami POIiŚ – Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko PKB – Produkt Krajowy Brutto s.m. – sucha masa s.m.o. – sucha masa organiczna UE – Unia Europejska UZP – Urząd Zamówieo Publicznych uPzp – Ustawa Prawo zamówieo publicznych TOC – Całkowity Węgiel Organiczny (Ogólny Węgiel Organiczny) URE – Urząd Regulacji Energetyki ZTUO – Zakład Termicznego Unieszkodliwiania Odpadów ZZO – Zakład Zagospodarowania Odpadów


9

1. OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA

1.1. CHARAKTERYSTYKA CAŁEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA I WARUNKI UŻYTKOWANIA TERENU W FAZIE

BUDOWY I EKSPLOATACJI

Przedmiotem opracowania jest raport o oddziaływaniu na środowisko planowanej inwestycji polegającej na budowie Zakładu Gospodarki Odpadów Komunalnych (ZGOK) w Rzędowie gmina Tuczępy – zakładu segregacji oraz 2 kwater składowiska odpadów komunalnych Zakładu Gospodarki Odpadów Komunalnych. Raport o oddziaływaniu na środowisko dla całego przedsięwzięcia (ZGOK oraz 2 kwatery składowiska) wykonano dla potrzeb Ekologicznego Związku Gospodarki Odpadami Komunalnymi na terenie byłej Kopalni Siarki „Grzybów”. Inwestorem jest Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi Sp. z o.o. z siedzibą w Rzędowie gm. Tuczępy.

Podstawą wykonania raportu jest zatwierdzona dokumentacja projektowa na etapie projektu budowlanego (wyk. PROBUD Sp. z o.o. – lata 2004-2005) omawianych obiektów wraz z decyzją o pozwoleniu na budowę, decyzją środowiskową oraz uzgodnieniami branżowymi.

W odniesieniu do kolejnej kwatery składowiska, stanowiącej 2-gi etap rozbudowy przyjęto koncepcyjnie iż rozwiązania techniczne obiektu będą identyczne jak kwatery nr 1. Kolejne etapy (docelowo 5 kwater w czasie całego okresu eksploatacji) będą przedmiotem oddzielnych opracowao i analiz w momencie podejmowania decyzji o ich budowie.

Zakres niniejszego opracowania jest zgodny z Ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeostwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. 2008 nr 199 poz. 1227 ze zm.), oraz Wytycznymi w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięd współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych wraz ze zmianami.

1.1.1. Klasyfikacja ekologiczna realizacji przedsięwzięcia

Przepisy prawa polskiego

Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi (ZGOK)

Według Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r., w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięd mogących znacząco oddziaływad na środowisko oraz szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięd do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. nr 257, poz. 2573 z późn. zm.), omawiane przedsięwzięcie należy zaliczyd do mogących znacząco oddziaływad na środowisko dla których sporządzenie raportu może byd wymagane:

Zakład Gospodarki Odpadam Komunalnymi (ZGOK): inwestycja została sklasyfikowana w par. 3 ust. 1 pkt. 73 Rozporządzenia w kategorii instalacje związane z odzyskiem lub unieszkodliwianiem odpadów niewymienione w par. 2 ust. 1 pkt. 39-41.

Podstawowym strumieniem odpadów wchodzących do systemu ZGOK są niesegregowane odpady komunalne o kodzie 20 03 01, w procesie technologicznym nie stosuje się termicznego lub


10

chemicznego przetwarzania odpadów, nie zachodzą, więc przesłanki do zakwalifikowania instalacji w ramach punktów 39 -41.

Wg dyrektywy Rady z dnia 27 czerwca 1985 r. nr 85/337/EWG z poprawką 97/11/EC w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne przedsięwzięcie klasyfikuje się do grupy II.

Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi (ZGOK) - Składowisko odpadów

Według Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r., w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięd mogących znacząco oddziaływad na środowisko oraz szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięd do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. nr 257, poz. 2573 z późn. zm.), omawiane przedsięwzięcie należy zaliczyd do mogących znacząco oddziaływad na środowisko dla których sporządzenie raportu jest wymagane, z uwagi na spełnianie kryterium ilościowego przyjmowanych odpadów:

Kwatery Składowiska Odpadów Komunalnych (pierwsza oraz druga): inwestycja została sklasyfikowana w par. 2 ust. 1 pkt. 41 Rozporządzenia w kategorii składowiska odpadów, niewymienione w pkt. 39, mogące przyjmowad nie mniej niż 10 ton odpadów na dobę lub o całkowitej pojemności nie mniejszej niż 25.000 ton.

(w punkcie 39 wymienione zostały instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, w tym składowiska odpadów niebezpiecznych).

Zgodnie z art. 50 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. nr 62, poz. 628, z późn. zm.) projektowane składowisko kwalifikuje się do składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne.


Przepisy prawa UE

Wg dyrektywy Rady z dnia 27 czerwca 1985 r. Nr 85/337/EWG w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko, poprawionej Dyrektywą 97/11/WE przedsięwzięcie to wymienione jest w załączniku II dyrektywy w:

pkt. 10a – przedsięwzięcia infrastrukturalne; przedsięwzięcia inwestycyjne na obszarach przemysłowych,

pkt. 11b – urządzenia do unieszkodliwiania odpadów (przedsięwzięcia nie wymienione w załączniku I).

Zgodnie z art. 4 ust. 2 Dyrektywy kwestia obligatoryjności OOŚ pozostaje w gestii wewnętrznych regulacji prawnych Paostw Członkowskich.

Umieszczenie przedsięwzięcia w załączniku II dyrektywy oznacza, że zostało ono zakwalifikowane w drodze selekcji kategorycznej do przedsięwzięd, które mogą wymagad przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko.


11

1.1.2. Istniejące uwarunkowania formalno – prawne realizacji przedsięwzięcia

Przy wykonywaniu niniejszego opracowania korzystano z następujących przepisów prawnych:

1) Ustawa o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeostwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 r. (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.),

2) Ustawa Prawo Ochrony Środowiska (tekst jednolity z 2008 r. Dz. U. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.), 3) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz. U. z 2007 Nr 39, poz. 251

z późn. zm.), 4) Ustawa Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2005 Nr 239, poz. 2019

z późn. zm.), 5) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów

przedsięwzięd mogących znacząco oddziaływad na środowisko oraz szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięd do sporządzania raportu o oddziaływaniu na środowiska (Dz. U. Nr 257, poz. 2573 z późn. zm.),

6) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnid przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. 2006 Nr 137 poz. 984),

7) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 stycznia 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków, jakie należy spełnid przy wprowadzeniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. 2009 Nr 27 poz. 169),

8) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2003 r. Nr 1, poz. 12),

9) Rozporządzenie Rady Ministrów, z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. 2005 Nr 260, poz. 2181 z późn. zm.),

10) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2008 Nr 47, poz. 281),

11) Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. (Dz. U. Nr 92, poz. 880 z późn. zm.), 12) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy

spełnid przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. 2006 Nr 137, poz. 984),

13) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 165, poz. 1359),

14) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206),

15) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2007 Nr 120 poz. 826),

16) Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 r. w sprawie bezpieczeostwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz. U. Nr 157, poz. 1318),

17) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia i innych danych oraz terminów i sposobów ich realizacji (Dz. U. Nr 215, poz. 1366),

18) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie wymagao w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz. U. Nr 283, poz. 2842),

19) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie działao w zakresie technologii bezpiecznych dla środowiska stosowanych w produkcji i zagospodarowaniu odpadów (Dz. U. Nr 5, poz. 28),


12

20) Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego oraz Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie oceny i kontroli poziomu hałasu w środowisku,

21) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz. U. Nr 220, poz. 1858),

Przy szacowaniu wielkości oddziaływao wykorzystano następujące programy i instrukcje:

Program LandGEM 3.02 zalecany do stosowania przez US EPA. Model ten realizuje jedną z bardziej złożonych metod szacowania emisji CH4 ze składowisk odpadów (spośród tzw. metod kinetycznych) uwzględniającą fakt, że emisja ta rozciąga się w długim okresie czasu, zanikając stopniowo w miarę wyczerpywania się węgla w rozkładających się związkach organicznych. Wykorzystana w modelu to znana oraz najczęściej stosowana wśród metod kinetycznych metoda Scholl Canyon;

Program Ek100 wersja 4.8, firmy ATMOTERM S.A, z Opola, do opracowania prognozy emisji substancji do powietrza;

Program „SON2”, uwzględniająca normę PN-ISO 9613, opracowanego przez firmę EKO-SOFT Irena Stein w Łodzi. Program SON2 służy do określania zasięgu hałasu przemysłowego emitowanego do środowiska naturalnego według normy PN-ISO 9613-2:2002 oraz hałasu drogowego według normy XPS 31-133 (model obliczeniowy NMPB-Routes 96). Zgodnie z normą XPS 31-133 emisja hałasu drogowego obliczana jest w oparciu o "Guide du Bruit des Transportes Terrestres – Fascicule Prevision des Niveaux Sonores".

1.1.3. Sposób wdrożenia przez Projekt polityki UE

Programy operacyjne ustanawia się w celu realizacji strategii rozwoju, w tym Strategii Rozwoju Kraju oraz strategii sektorowych.

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko jest przygotowywany na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999, rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1783/1999 oraz rozporządzenia Rady (WE) nr 1084/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającego Fundusz Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1164/94, a także na podstawie ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013 został zatwierdzony przez Komisję Europejską decyzją z dnia 7 grudnia 2007 r., a także przyjęty uchwałą Rady Ministrów w dniu 3 stycznia 2008 r.

Celem programu jest poprawa atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej. Program zgodnie z Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia (NSRO), zatwierdzonymi 7 maja 2007 r. przez Komisję Europejską, stanowi jeden z programów operacyjnych będących podstawowym narzędziem do osiągnięcia założonych w nich celów przy wykorzystaniu środków Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Niniejszy projekt wpływa na realizację celu poprzez:


13

wpływ na redukcję ilości składowanych odpadów komunalnych i zwiększenie udziału odpadów komunalnych poddawanych odzyskowi i unieszkodliwianiu innymi metodami niż składowanie

likwidację zagrożeo wynikających ze składowania odpadów zgodnie z krajowymi i wojewódzkimi planami gospodarki odpadami.

Projekt ten będzie miał również wpływ na spełnienie Dyrektywy Rady 99/31/WE w Sprawie Składowania Odpadów przyczyniając się do redukcji składowania odpadów biodegradowalnych do określonych w wymienionej Dyrektywie poziomów.

Sposób wdrożenia przez projekt polityki UE w zakresie zrównoważonego rozwoju

Zrównoważony rozwój oznacza rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działao politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleo.

Zasada zrównoważonego rozwoju wynikająca z prawa EU zostało przeniesiona na polski grunt legislacyjny m.in. do dokumentu pn.: „Polityka ekologiczna paostwa na lata 2007-2010 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2011-2014”. Zostały w nim określone zasady prowadzenia polityki w sposób stymulujący zrównoważony rozwój, działania zmniejszające niekorzystny wpływ na środowisko, ochronę bogactw i surowców itd.

Stąd celami realizacyjnymi Polityki ekologicznej są:

wzmacnianie systemu zarządzania ochroną środowiska,

ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne wykorzystanie zasobów przyrody,

zrównoważone wykorzystanie materiałów, wody i energii,

dalsza poprawa jakości środowiska i bezpieczeostwa ekologicznego dla ochrony zdrowia mieszkaoców Polski,

ochrona klimatu.

Wymienione cele (oprócz pierwszego) zgodne są z celami VI Programu Działao na Rzecz Środowiska UE oraz Odnowioną Strategią UE dotyczącą Trwałego Rozwoju. W ten sposób realizacja krajowej polityki ekologicznej wpisywad się będzie w osiąganie celów tej polityki na poziomie całej Wspólnoty.

W zakresie zrównoważonego rozwoju sformułowano następujące cele i wytyczne:

Cele średniookresowe do 2014 r.:

Wdrożenie zasady decouplingu rozdzielenia zależności oddziaływania rozwoju gospodarczego na środowisko,

Wzrost efektywności wykorzystania surowców w gospodarce,

Zwiększenie efektywności energetycznej gospodarki, zaoszczędzenie 9 % energii finalnej w ciągu 9 lat, do 2017 r.,

Zapobieganie i ograniczanie powstawania odpadów u źródła, a także zmniejszenie ich negatywnego oddziaływania na środowisko.


14

Analizowany obecnie projekt zamierzenia inwestycyjnego wpisuje się w generalną ideę zrównoważonego rozwoju oraz przyczynia się do realizacji wymagao Agendy 21 poprzez redukcję ilości i szkodliwości zanieczyszczeo wprowadzanych do środowiska naturalnego. Działania te przyczyniają się do ochrony różnorodności biologicznej oraz osiągnięcia trwałości środowiska naturalnego.

Poprzez realizację Projektu osiągnięte zostaną następujące cele:

1. Zwiększenie efektywności gospodarki odpadowej poprzez ograniczenie ilości odpadów poddawanych składowaniu, biologiczne unieszkodliwianie odpadów oraz wykorzystanie surowców wtórnych.

2. Ograniczenie powierzchni niezbędnych do składowania odpadów poprzez zmniejszenie strumienia odpadów składowanych.

3. Zmniejszenie ilości nowych materiałów wykorzystywanych w produkcji przemysłowej poprzez wykorzystanie surowców wtórnych. Wykorzystanie surowców wtórnych przyczyni się także do zmniejszenia strumienia powstających nowych odpadów.

Wszystkie wymienione powyżej efekty środowiskowe zgodne są z zasadą zrównoważonego rozwoju.

Przyczynienie się wdrożenia projektu do przestrzegania zasady działao prewencyjnych

Projekt został przygotowany z zachowaniem zasady prewencji, oznaczającej przeciwdziałanie negatywnym skutkom dla środowiska już na etapie planowania i realizacji przedsięwzięd na podstawie posiadanej wiedzy i wdrożonych procedur ocen oddziaływania na środowisko.

Na etapie postępowania w sprawie oceny oddziaływania poszczególnych zadao inwestycyjnych na środowisko rozważono potencjalne skutki danych działao przed ich podjęciem, stosując zasadę prewencji. Zgodnie z zasadą działania zapobiegawczego na etapie planowania danej inwestycji należy ocenid skutki jej realizacji i wyciągnąd odpowiednie wnioski.

Realizacja Projektu nie będzie powodowad negatywnych skutków dla środowiska, a przyczyni się tylko do jego poprawy poprzez:

ograniczenie ilości składowanych odpadów,

biologiczne unieszkodliwianie odpadów,

wykorzystanie surowców wtórnych.

Sposób wdrożenia przez projekty zasady zapobiegania zanieczyszczeniom u źródła i zasady zanieczyszczający płaci

Zasada zapobiegania zanieczyszczeniom u źródła

Zasada zapobiegania zanieczyszczeniom u źródła będzie realizowana poprzez:

Odbiór odpadów od podmiotów wytwarzających i ich transport w celu poddania procesom odzysku i unieszkodliwienia w przeznaczonym do tego celu miejscu.

Wprowadzanie na rynek strumieni surowców pochodzenia odpadowego, przez co zamyka się bilanse surowców i produktów w firmach zajmujących się np. przetwórstwem tworzyw sztucznych, albo produkcją wyrobów papierniczych oraz uniezależnia stan środowiska od cyklu życia produktu.

Wdrażanie w gospodarce odpadami technik i technologii spełniających warunki najlepszych dostępnych technologii BAT oraz dotrzymanie rygorystycznych standardów (norm) emisji zanieczyszczeo.


15

Realizacja zakresu przedmiotowego Projektu przyczyni się do ograniczenia ładunku zanieczyszczeo odprowadzanych do środowiska w początkowej fazie ich powstawania, czyli po dostarczeniu do Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi od poszczególnych konsumentów, w wyniku przetwarzania odpadów i ich wykorzystania, co przyczyni się do ograniczenia powstających odpadów bezużytecznych zanieczyszczających środowisko.

Zasada „zanieczyszczający płaci”

Zasada "zanieczyszczający płaci" oznacza, że sprawcy szkód w środowisku powinni ponosid koszty zapobiegania tym szkodom lub naprawiania ich skutków.

Zasada zanieczyszczający płaci będzie realizowana poprzez kalkulację i pobieranie opłat za odbiór odpadów od jego wytwórców. W opłatach zostaną uwzględnione wielkości i jakości strumienia odpadów, koszty jego odbioru i przetworzenia, koszty składowania, zyski ze sprzedaży surowców wtórnych. Na zróżnicowanie opłat wpływad będzie także stopieo wstępnej segregacji odpadów. Do instrumentów ekonomicznych służących realizacji zasady „zanieczyszczający płaci” będą należed:

opłaty konsumentów za odbiór odpadów,

opłata marszałkowska wnoszona za składowanie odpadów,

kary pieniężne za nielegalne: wytwarzanie, wywóz, składowanie, spalanie odpadów.

Projekt spełnia zasadę „zanieczyszczający płaci” poprzez objęcie systemem opłat odbiorców usług.

1.1.4. Zgodnośd przedsięwzięcia z dokumentami strategicznymi oraz uwarunkowaniami wynikającymi z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

1.1.4.1. Strategia rozwoju województwa świętokrzyskiego do 2020r., Kielce 2006

Strategia Rozwoju Województwa Świętokrzyskiego została uchwalona Uchwała Nr XLII/508/06 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 26 października 2006 r.

Misją strategii jest podniesienie rozwoju i jakości życia mieszkaoców województwa świętokrzyskiego. Aspekty związane z ochroną środowiska zostały poruszone w priorytecie 4: Rozwój komunalnej infrastruktury ochrony środowiska - Ochrona i racjonalne wykorzystanie zasobów przyrody i dóbr kultury. Wzrost atrakcyjności województwa warunkowany jest przestrzeganiem europejskich standardów jakości ochrony środowiska przyrodniczego oraz ochrony dziedzictwa kulturowego. Poprawa stanu środowiska oraz zachowanie potencjału przyrodniczego i jego promocja stwarza szanse na zrównoważony rozwój regionu. Celem strategii jest również rozwój systemów infrastruktury technicznej i społecznej, w tym rozwój komunalnej infrastruktury ochrony środowiska. Głównymi kierunkami działao są m.in.: budowa, rozbudowa i modernizacja wodociągów, kanalizacji i systemów oczyszczania ścieków; tworzenie zintegrowanego regionalnego systemu gospodarki odpadami komunalnymi i przemysłowymi, opartego na segregacji, recyklingu i innych formach odzysku odpadów oraz ochrona atmosfery – wspieranie działao służących obniżaniu emisji zanieczyszczeo.

Niniejszy Projekt wpisuje się w założenia strategii rozwoju województwa świętokrzyskiego poprzez uporządkowanie gospodarki odpadami na terenie 18 gmin objętych niniejszym Projektem. Projekt przyczyni się bezpośrednio do realizacji misji strategii województwa świętokrzyskiego.


16

1.1.4.2. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa świętokrzyskiego

Plan zagospodarowania przestrzennego województwa świętokrzyskiego został uchwalony uchwałą NR XXIX/399/02 Sejmiku województwa świętokrzyskiego z dnia 26-04-2002 r.

Cele ochrony środowiska zostały opisane w punkcie 3. środowisko przyrodnicze i kulturowe - ochrona Środowiska i Gospodarka Wodna. Zdefiniowano następujące zasady realizacji celów oraz kierunki rozwoju:

a. prawna ochrona przyrody i system przyrodniczy województwa

Głównym zadaniem polityki przestrzennej w tej dziedzinie zagospodarowania będzie stopniowe rozszerzanie i utrwalanie dobrej kondycji ekologicznej obszarów objętych ochroną prawną ze względu na walory przyrodnicze i krajobrazowe.

cele:

• ochrona najbardziej cennych gatunków i ekosystemów przez tworzenie nowych i powiększanie istniejących elementów sieci obszarów chronionych;

• ostateczne wdrożenie programu Natura 2000; • usunięcie lub ograniczanie szkodliwych oddziaływao na środowisko, które mogą

niekorzystnie wpływad na zasoby oraz stan flory i fauny; • rekonstrukcja zdegradowanych ekosystemów i siedlisk, szczególnie leśnych i wodno-

błotnych, zwłaszcza na obszarach objętych prawną ochroną przyrody.

b. gospodarka odpadami

Usprawnienie gospodarki odpadami stanowi jeden z priorytetów zagospodarowania przestrzennego regionu, warunkuje zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy i może przesądzid o jego atrakcyjności inwestycyjnej.

cele:

• osiągnięcie europejskich standardów gospodarki odpadami; • zmniejszenie ilości wytwarzanych i składowanych odpadów.

zasady:

• kompleksowa gospodarka odpadami na obszarach powiatów (rejonów), • preferencje dla technologii mało i bezodpadowych; • maksymalizacja gospodarczego wykorzystania odpadów; • minimalizowanie uciążliwości dla środowiska istniejących wysypisk.

kierunki:

• organizacja kompleksowych systemów gospodarki odpadami na obszarach powiatów lub większych rejonów, opartej o standardy europejskie - tworzony tą drogą system organizacyjny obejmowały by:

wprowadzenie sprawnego odbioru wszystkich rodzajów odpadów;

organizację punktów segregacji odpadów;

odzysk i zagospodarowanie odpadów użytkowych

budowę wysypisk odpadów oraz kompostowni i spalarni,

rozwiązanie problemu utylizacji odpadów medycznych i weterynaryjnych,

likwidacja „dzikich” wysypisk śmieci i mogilników.


17

Niniejszy przedsięwzięcie realizuje cele i kierunki polityki przestrzennej województwa świętokrzyskiego w zakresie gospodarki odpadami na terenach objętych działalnością Projektu.

1.1.4.3. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego

Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Rzędowie (ZGOK)

Częśd terenu przewidywanego pod Zakład jest zabudowana obiektami dawnego zakładu tj. budynkami, wiatami, drogami i placami. Obecnie tereny byłej Kopalni Siarki „Grzybów” poddawane są rekultywacji w kierunku leśnym. Natomiast nieruchomości objęte decyzją zostały wyłączone z użytkowania rolniczego na etapie budowy Kopalni Siarki. Tereny przeznaczone pod budowę nie wymagają zmiany przeznaczenia.

W chwili obecnej gmina Tuczępy nie posiada obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obszarze objętym lokalizacją inwestycji. Mając na uwadze brak nowego planu dla miejscowości Dobrów, Gmina Tuczępy postanowiła dokonad lokalizacji inwestycji – ZGOK w trybie ustalenia warunków zabudowy dla inwestycji celu publicznego.

Inwestycja uzyskał decyzję nr 18/04 o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego pismem z dnia 29.12.2004 r. znak: BGK-7331/25/04.

Składowisko odpadów

Gmina Staszów, w czasie projektowania inwestycji, nie posiadała aktualnie obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego. Poprzedni Miejscowy Plan Ogólnego Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Staszów przyjęty uchwałą Nr VIII/47/91 Rady Miejskiej w Staszowie z dnia 0.02.1991 r. stracił ważnośd 31.112.2003 r.

Mając na uwadze problemy z ustaleniem nowego planu dla miejscowości Grzybów (odwołania), Gmina Staszów postanowiła dokonad lokalizacji inwestycji – składowiska odpadów komunalnych, w trybie ustalenia warunków zabudowy dla inwestycji celu publicznego. Ostatecznie inwestycja uzyskała decyzję nr 12/05 o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego pismem z dnia 18.05.2006 r. znak: PRG.II-7514/1905.

Obecnie Gmina Staszów dysponuje uchwalonym planem. Zostało wydane zaświadczenie (dla Inwestora), znak IPP.II-7323-27/2009, z dnia 16.02.2009 o wypisie i wyrysie z Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego w miejscowości Grzybów, uchwalonym uchwałą nr XXIX/237/08 Rady Miejskiej w Staszowie.

Uchwalony plan nie stoi w sprzeczności z posiadaną przez Inwestora i obowiązującą decyzją lokalizacyjną.

1.1.5. Zgodnośd przedsięwzięcia z planami gospodarki odpadami. Program operacyjny Infrastruktura i Środowisko


18

1.1.5.1. Polityka ekologiczna Paostwa na lata 2007 – 2010 z uwzględnieniem perspektywy do roku 2014, Warszawa 2008

W zakresie gospodarki odpadami (stan wyjściowy):

W przeciwieostwie do ochrony powietrza oraz ochrony wód przed zanieczyszczeniem postępy w racjonalizacji gospodarki odpadami są bardzo powolne i niezadowalające. W gospodarce odpadami komunalnymi nie został stworzony dotąd skuteczny mechanizm dla segregacji i odzysku większości tych odpadów, w wyniku czego stale jeszcze 91% ich ilości trafia na składowiska.

W dziedzinie gospodarki odpadami Unia Europejska wydała aż dziewięd dyrektyw, które powinny byd wprowadzone do polskiego prawodawstwa i wdrożone do praktyki. Z dyrektyw tych wynikają liczne zobowiązania dla kraju, między innymi:

osiągnięcie w 2014 r. odzysku min. 60% i recyklingu 55% odpadów opakowaniowych,

osiągnięcie w 2010 r. odzysku co najmniej 25% masy odpadów tak, aby nie trafiały na składowiska, a w 2013 r. o co najmniej 50%.

Cele średniookresowe do 2014 r.

Celami średniookresowymi w zakresie gospodarki odpadami są:

utrzymanie tendencji oddzielenia ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego,

znaczne zwiększenie odzysku energii z odpadów komunalnych w sposób bezpieczny dla środowiska,

zamknięcie wszystkich składowisk, które nie spełniają standardów UE i ich rekultywacja,

sporządzenie spisu zamkniętych oraz opuszczonych składowisk odpadów wydobywczych, wraz z identyfikacją obiektów wpływających znacząco na środowisko,

eliminacja kierowania na składowiska zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zużytych baterii i akumulatorów,

pełne zorganizowanie krajowego systemu zbierania wraków samochodowych i demontaż pojazdów wycofanych z eksploatacji,

takie zorganizowanie systemu preselekcji sortowania i odzysku odpadów komunalnych, aby na składowiska nie trafiało więcej niż 50% w stosunku do odpadów wytworzonych w gospodarstwach domowych.

1.1.5.2. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami (Kpgo 2010)

Celem dalekosiężnym Krajowego Planu Gospodarki Odpadami jest dojście do systemu gospodarki odpadami zgodnego z zasadą zrównoważonego rozwoju, w którym w pełni realizowane są zasady gospodarki odpadami, a w szczególności zasada postępowania z odpadami zgodnie z hierarchią gospodarki odpadami, czyli po pierwsze zapobiegania i minimalizacji wytwarzanych odpadów oraz ograniczania ich właściwości niebezpiecznych, a po drugie wykorzystywania właściwości materiałowych i energetycznych odpadów, a w przypadku gdy odpadów nie można poddad procesom odzysku ich unieszkodliwienie, przy czym składowanie jest generalnie traktowane jako najmniej pożądany sposób postępowania z odpadami.

Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010, zgodnie z Polityką Ekologiczną Paostwa, przyjmuje następujące cele:


19

utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego kraju wyrażanego w PKB,

zwiększenie udziału odzysku, w tym w szczególności odzysku z energii z odpadów, zgodnego z wymaganiami ochrony środowiska,

zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów,

zamknięcie do kooca 2009 r. wszystkich krajowych składowisk niespełniających przepisów prawa,

wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów,

stworzenie kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach i gospodarce odpadami w Polsce

Cele w gospodarce odpadami komunalnymi obejmują:

zmniejszenie ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska odpadów aby nie było składowanych:

w 2010 r. więcej niż 75%,

w 2013 r. więcej niż 50%,

w 2020 r. więcej niż 35%, masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.

zmniejszenie masy składowanych odpadów komunalnych do maksymalnie 85% wytworzonych odpadów do kooca 2014 r.

zredukowanie liczby składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne , na których są składowane odpady komunalne do maksymalnie 200 w 2014 r.

1.1.5.3. Plany gospodarki odpadami dla powiatów: buskiego oraz staszowskiego na lata 2008 – 2011

Celem wiodącym powiatów buskiego i staszowskiego w zakresie wdrażania systemu gospodarki odpadami jest minimalizacja i eliminacja zagrożeo wynikających z gospodarowania odpadami komunalnymi, poprzez działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów oraz ograniczenia ilości odpadów trafiających na składowiska.

Cele krótko- i długookresowe w gospodarce odpadami komunalnymi:

Do celów krótkookresowych, wymagających realizacji do 2011r.należą: objęcie wszystkich mieszkaoców zorganizowanym systemem odbierania każdego rodzaju odpadów komunalnych, poprzez zbieranie odpadów komunalnych od wszystkich wytwórców przez upoważnione firmy oraz eliminacja praktyk nielegalnego składowania odpadów. Wśród celów realizowanych obecnie oraz przeznaczonych do intensyfikacji i udoskonalania w latach 2011-2019 występuje koniecznośd zapewnienia warunków funkcjonowania systemu selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych oraz odpadów wielkogabarytowych i budowlanych, realizowana poprzez opracowanie kalendarza odbioru odpadów od wytwórców, systemu zbierania oraz wybór firmy specjalistycznej. Wśród obecnych oraz przyszłych zadao jest również ciągła edukacja ekologiczna mieszkaoców. Do zadao przeznaczonych do realizacji w latach 2011-2019 należy wdrażanie nowoczesnych technologii odzysku o unieszkodliwiania odpadów, w tym metod termicznego przekształcania odpadów, poprzez wdrażanie produkcji paliw alternatywnych (w tym linii do segregacji odpadów przeznaczonych do produkcji paliw). Metody termicznego przekształcania odpadów mogą byd również wdrażane poprzez zbieranie i przekazywanie wybranych grup odpadów do istniejących w województwie i poza jego granicami instalacji do


20

termicznego przekształcania odpadów, spełniających wymogi ochrony środowiska w tym zakresie. Dla odpadów opakowaniowych, odpadów komunalnych ulegających biodegradacji oraz niebezpiecznych zadaniami przeznaczonymi do realizacji zarówno obecni jak i w latach późniejszych są doskonalenie selektywnej zbiórki oraz ograniczenie ilości powstających odpadów. Dla komunalnych osadów ściekowych przewidziane jest wdrażanie nowych technologii, umożliwiających przekształcenie osadów ściekowych dla osiągnięcia ich odpowiednich parametrów dla celów nawozowych, kompostowanie osadów wspólnie z odpadami komunalnymi ulegającymi biodegradacji, a także poddawanie osadów termicznemu przekształcaniu.

Cele krótko- i długookresowe w gospodarce odpadami w sektorze gospodarczym:

Jednym z celów krótkookresowych jest odzysk nagromadzonych odpadów przemysłowych poprzez wdrażanie nowych technologii i udoskonalanie istniejących. Zadaniem, których realizacja trwa obecnie oraz jest planowana na lata kolejne jest minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów oraz ich odzysk, poprzez prowadzenie inwentaryzacji wytwarzanych odpadów oraz dostosowanie technologii do maksymalnej możliwości odzysku lub ponownego stosowania wytworzonych odpadów pochodzących z sektora gospodarczego. Również wprowadzanie w przedsiębiorstwach zasad „Czystszej Produkcji”, poprzez modernizacje stosowanych technologii wytwarzania produktu, jest zarówno realizowane obecnie, jak również przewiduje się realizacje tego celu w latach 2011-2019. Dla zużytych opon, baterii, akumulatorów, urządzeo elektrycznych i elektronicznych przeznaczeniem jest, zarówno obecnie jak i w latach kolejnych, selektywna zbiórka oraz odzysk możliwych materiałów. Minimalizacja i eliminacja zagrożeo wynikających z gospodarowania dotyczy odpadów niebezpiecznych. Należy eliminowad nieprawidłowe praktyki w gospodarowaniu odpadami medycznymi i weterynaryjnymi. Wśród pojazdów wycofanych z eksploatacji tendencja obecną jest odzysk surowców i unieszkodliwianie odpadów pochodzących z ich demontażu. Celem zarówno krótko jak i długookresowym jest sukcesywne usuwanie i unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest, a także eliminacja ze strumienia odpadów opakowao zawierających substancje niebezpieczne.

Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów w sektorze komunalnym:

Wśród działao prowadzących do ograniczania liczby odpadów ważną rolę odgrywają akcje informacyjno – edukacyjne. Ważna jest również kontrola umów na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli oraz kontrola przedsiębiorców w zakresie działalności związanej z odbiorem odpadów komunalnych. Istotna jest również koordynacja wdrażania systemów selektywnego zbierania i odbierania wszystkich rodzajów odpadów komunalnych oraz egzekucja i wzmożony nadzór nad wykonywaniem decyzji dotyczących dostosowywania, zamykania i rekultywacji składowisk odpadów. Współdziałanie na rzecz Budowy Rejonowych Zakładów Gospodarki Odpadami(RZGO) oraz tworzenia Gminnych Punktów Zbierania Odpadów Niebezpiecznych (GPZON) warunkują ograniczanie powstających odpadów. Prawidłowe zagospodarowanie komunalnych odpadów ulegających biodegradacji oraz propagowanie przydomowego kompostowania odpadów powoduje znaczne zmniejszenie ilości odpadów w sektorze komunalnym. Istotnym elementem jest również wsparcie techniczne jednostek zajmujących się gospodarka odpadami.

Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów w sektorze gospodarczym:

Wśród działao ograniczających ilośd odpadów w sektorze gospodarczym należy wspomnied o wprowadzaniu w przedsiębiorstwach zasad „Czystszej Produkcji”. Czynnikami warunkującymi spadek produkcji odpadów jest również prawidłowe zagospodarowanie odpadów ulegających biodegradacji oraz odzysk nagromadzonych odpadów przemysłowych.


21

Zadania priorytetowe w powiatach buskim i staszowskim:

Wśród priorytetowych zadao powiatów, mających na celu minimalizację ilości powstających odpadów i eliminacje zagrożeo wynikających z gospodarowania odpadami, należy wymienid:

Objęcie wszystkich mieszkaoców powiatu systemem odbioru odpadów,

Zwiększanie stopnia segregacji i odzysku odpadów,

Zmniejszenie ilości wytwarzanych odpadów,

Likwidacja dzikich wysypisk,

Usuwanie materiałów zawierających azbest.

Realizacja powyższych celów jest długoterminowa i ciągła.

1.1.5.4. Program operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007 - 2013

Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 29 listopada 2006 roku i decyzją z dnia 7 grudnia 2007 r. zatwierdzony przez Komisję Europejską. Celem programu jest poprawa atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej.

Działania w ramach PO Infrastruktura i Środowisko są uzupełniające w stosunku do działao realizowanych w ramach 16 regionalnych programów operacyjnych oraz innych opracowanych na lata 2007 - 2013 programów operacyjnych. W ramach PO Infrastruktura i Środowisko realizowanych będzie 15 osi priorytetowych.

Cele Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko oś priorytetowa II „Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi” skierowane są na zwiększenie korzyści gospodarczych poprzez zmniejszenie udziału składowanych odpadów komunalnych, a co za tym idzie zwiększenie udziału odpadów komunalnych poddawanych odzyskowi i unieszkodliwianiu innymi metodami niż składowanie oraz likwidacja zagrożeo wynikających ze składowania odpadów zgodnie z krajowym i wojewódzkimi planami gospodarki odpadami.

W ramach tej osi wspierane będą głównie przedsięwzięcia zmierzające do utworzenia kompleksowych, skutecznych i efektywnych systemów lub instalacji gospodarki odpadami komunalnymi przeznaczonych do obsługi co najmniej 150 tysięcy mieszkaoców oraz przedsięwzięcia znajdujące się na liście indykatywnej.

1.1.6. Warunki użytkowania terenu w fazie budowy i eksploatacji

1.1.6.1. Opis stanu istniejącego


Teren będący we władaniu Inwestora znajduje się w miejscowości Rzędów w gminie Tuczępy powiat Buski, na działce leżącej w obrębie Dobrów, gmina Tuczępy, powiat Busko – Zdrój, obręb Rzędów, gmina Tuczępy, powiat Busko – Zdrój (Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi). Teren usytuowany jest po południowej stronie drogi powiatowej na dz. nr 173/4 i po zachodniej stronie drogi gminnej na dz. nr 173/3; projektowana inwestycja zlokalizowana jest na działkach oznaczonych nr ew. 144/11;


22

144/12; 144/1; 144/14; 144/13; 144/15 obręb 3 Dobrów oraz na działce 122/6 obręb 12 Rzędów. Wjazd na teren projektowanego zakładu z drogi gminnej – w miejscu istniejącego wjazdu (od strony wschodniej).

Teren był wykorzystywany przez Kopalnię Siarki „Grzybów” w Rzędowie Przedsiębiorstwo Paostwowe. Teren w obrębie działek wymienionych w decyzji był przeznaczony pod cele typowo przemysłowe, zabudowany budynkami technologicznymi oraz socjalno – administracyjnymi kopalni. Całośd terenu jest płaska (bardzo niewielkie różnice wysokościowe terenu). Większośd obiektów znajdujących się na terenie objętym opracowaniem jest aktualnie nieużywanych lub tylko częściowo wykorzystywana.

Budynki będące po południowej stronie planowanej inwestycji są użytkowane na cele przemysłowe i usługowe. Działki przeznaczone pod projektowany zakład nie graniczą z terenami przeznaczonymi na cele mieszkalne.

Z terenu byłego zakładu wydziela się teren proponowany jako należący do przyszłego Zakładu. Teren ten ma kształt złożony, związany z wykorzystaniem istniejących obiektów na terenie i projektowaną technologią.

Teren obecnego zakładu ogrodzony z wjazdem głównym od południa. Zieleo wysoka obejmuje pojedynczo występujące drzewa liściaste, rozsiane po całym terenie oraz drzewa występujące w rzędach o różnej regularności wzdłuż istniejących dróg wewnętrznych zakładu oraz wzdłuż istniejących ogrodzeo.

Na tym terenie planowane są takie obiekty, z których najważniejszymi są:

sortownia odpadów, kompostownia odpadów, magazyn surowców wtórnych, itd.

wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą:

kanalizacja odprowadzająca wody deszczowe z rur spustowych i ścieki sanitarne, kanalizacja odprowadzająca ścieki deszczowe z dróg i placów, kanalizacja odprowadzająca ścieki odciekowe z placu gotowego kompostu, sied wodociągowa, przyłącza gazowe, linia kablowa SN 6 kV.

Ogólna lokalizacja omawianego przedsięwzięcia (Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi, I oraz II Kwatera Składowiska) została przedstawiona na mapie topograficznej w skali 1:25 000 (Załącznik Nr 3.1).

Plan Sytuacyjny Zakładu Gospodarki Odpadami wraz z legendą został przedstawiony w Załączniku Nr 4.

Plan Sytuacyjny I i II Kwatery Składowiska wraz z legendą został przedstawiony w Załączniku Nr 5.

Ukształtowanie terenu

Teren płaski. O niewielkich spadkach i różnicy terenu pomiędzy najniższym punktem (227.99 m n.p.m.) a najwyższym (229,32 m n.p.m.) 1,33 m. Teren nie posiada wyraźnego spadku w jednym kierunku i różnice w obrębie terenów sąsiadujących ze sobą są mało uchwytne.


23

Uzbrojenie terenu

kanalizacja zbierająca ścieki sanitarne i deszczowe występuje po południowej i wschodniej stronie budynku 3B;

wodociąg fi100 po południowej stronie budynku nr 3B oraz wodociąg fi32 po północnej stronie budynku B3;

przyłącz gazowy g32PE prowadzący do budynku nr 10 po jego północnej stronie; sieci zasilające od strony zachodniej do przejezdnej czasowej stacji TRAFO w budynku nr 4, od

strony południowej słupowa stacja TRAFO; na terenie objętym zakresem opracowania liczne linie energetyczne w dużej części nieczynne

oraz również nieczynna sied oświetlenia terenu.

Sąsiedztwo

od południa dalsza częśd działek, dalej od południa przylegają one do drogi powiatowej na dz. nr 134/3,

od zachodu dz. dalsza częśd działek o przeznaczeniu przemysłowym, na zachód od nich znajdują się tereny leśne,

od wschodu droga gminna będąca dojazdem do terenu projektowanego Zakładu.


Planuje się zlokalizowanie składowiska odpadów komunalnych: 2 kwater (docelowo 5 kwater o pow. 1 ha każda) dla potrzeb ZGOK na terenie byłej Kopalni Siarki „Grzybów”, na gruntach, leżących w obrębie Grzybów, gmina Staszów, powiat Staszów na części działek o numerach ewid. 1352; 1353/1; 1040 obręb 6 Grzybów. Grunty te są oddalone od lokalizacji ZGOK o ok. 600 m.

W/w działki należą do Skarbu Paostwa i są w wieczystym użytkowaniu przez Inwestora: Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi Sp. z o.o. z siedzibą w Rzędowie.

Teren lokalizacji projektowanego składowiska odpadów położony jest w obrębie byłego obszaru objętego eksploatacją siarki. Eksploatacja ta prowadzona była metodą podziemnego wytopu, przy pomocy otworów wiertniczych, służących do wtłaczania do złoża siarki przegrzanej wody. Teren lokalizacji inwestycji cechuje duże przekształcenia infrastrukturalne o zdeformowanej powierzchni terenu w efekcie tej eksploatacji. Mimo, że eksploatacja była prowadzona metodą podziemnego wytopu skutki jej oddziaływania były odczuwalne dla całego środowiska przyrodniczego. Degradacji uległa zarówno powierzchnia terenu jak i środowisko gruntowo-wodne. Procesy zorganizowanej i niezorganizowanej emisji zanieczyszczeo oraz sublimacji samej siarki w procesach poeksploatacyjnych były bardzo uciążliwe dla środowiska i odczuwalne na dalekie odległości.

Po zakooczeniu eksploatacji, przeprowadzona została rekultywacja, polegająca głównie na likwidacji otworów eksploatacyjnych i zalesieniu terenu.

Powierzchnia terenu przeznaczonego pod projektowane składowisko w chwili obecnej porośnięta jest głównie krzewami i tylko częściowo młodym lasem mieszanym. Do terenu tego prowadzi droga z płyt betonowych, która od strony północno – zachodniej stanowi granicę terenu przeznaczonego pod składowisko.

Na terenie brak jest jakiegokolwiek uzbrojenia, a powierzchnia jego jest równa i sucha, a jedynie w północno- wschodniej części przebiega rów ze spadkiem w kierunku północno- zachodnim. W rejonie projektowanego składowiska odpadów brak jest zabudowy mieszkaniowej, terenów o dużych walorach przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych oraz obszarów prawnie chronionych.


24

Od strony północno- zachodniej tego terenu w odległości ok. 2 500 m występuje Chmielnicko - Szydłowski Obszar Chronionego Krajobrazu, od strony południowo- zachodniej i południowej w odległości ok. 2 500 – 3 000 m występuje Solecko- Pacanowski Obszar Chronionego Krajobrazu.

Z uwagi na stopieo zaawansowania procesu inwestycyjnego – wydane decyzje o pozwoleniu na budowę dotyczące kwatery I – dostępne są szczegółowe opracowania charakteryzujące planowane przedsięwzięcie:

Projekt architektoniczno-budowlany ZGOK, opracowany w styczniu 2005 r. przez Biuro Projektów „PROBUD” Sp. z o.o. 33-100 Tarnów, ul. Boya Żeleoskiego 4, z częścią technologiczną opracowaną przez BP „HEKO” z Poznania;

Projekt budowlany kwatery składowania odpadów z projektem technologicznym”, opracowany przez BP „HEKO” z Poznania;

Projekt budowlany – projekt zagospodarowania terenu, Kwatera składowania odpadów na dz. 1040, 1352, 1353 w miejscowości Grzybów, opracowany przez PROBUD Sp. z o.o. 33-100 Tarnów, ul. B. Żeleoskiego 4.

Inwestorem projektowanego przedsięwzięcia jest Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi Sp. z o.o. z siedzibą w Rzędowie gmina Tuczępy.

W uzgodnieniu z Inwestorem, w niniejszym Raporcie założono że kolejna kwatera składowiska nr II, przylegająca do kwatery nr I będzie cechowała się takimi samymi gabarytami i rozwiązaniami konstrukcyjnymi, w tym rozwiązaniami stanowiącymi o zabezpieczeniu środowiska przed oddziaływaniem. Takie założenie pozwala ocenid planowaną rozbudowę obiektu przy założenia przesunięcia inwestycji w czasie, z uwagi na czas zapełnienia i zamknięcia kwatery nr I.

W zakres projektu realizowanego w ramach obecnie składanego wniosku aplikacyjnego będzie wchodziło stworzenie Kompleksowego Systemu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Rzędowie, w skład którego wejdą następujące obiekty budowlane:

Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi – ZGOK; Składowisko odpadów – kwatera I wraz z infrastrukturą.

Kwatera nr II została uwzględniona jedynie w niniejszym raporcie. Powodem takiego podejścia jest pokazanie i sprawdzenie oddziaływania skumulowanego układu zamykanej i pracującej kwatery składowiska.

Pozostałe kwatery będą w przyszłości podlegały kolejnym procedurom OOŚ, w momencie podjęcia decyzji o ich realizacji.

1.2. GŁÓWNE CECHY CHARAKTERYSTYCZNE PROCESÓW PRODUKCYJNYCH

1.2.1. Lokalizacja Przedsięwzięcia

Przedsięwzięcie Inwestycyjne polegające na budowie Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi będzie zlokalizowane na terenie byłej Kopalni Siarki „Grzybów”, na gruntach leżących w obrębach:


25

obręby Rzędów i Dobrów, gmina Tuczępy, powiat Busko Zdrój (Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi),

obręb Grzybów, gmina Staszów, powiat Staszów (składowisko odpadów komunalnych).


Teren będący we władaniu Inwestora znajduje się w miejscowości Rzędów w gminie Tuczępy powiat Buski, na działce leżącej w obrębie Dobrów, gmina Tuczępy, powiat Busko – Zdrój, obręb Rzędów, gmina Tuczępy, powiat Busko – Zdrój (Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi). Teren usytuowany jest po południowej stronie drogi powiatowej na dz. nr 173/4 i po zachodniej stronie drogi gminnej na dz. nr 173/3; na działkach oznaczonych nr ew. 144/11; 144/12; 144/1; 144/14; 144/13; 144/15 obręb 3 Dobrów oraz na działce 122/6 obręb 12 Rzędów. Wjazd na teren projektowanego zakładu z drogi gminnej – w miejscu istniejącego wjazdu (od strony wschodniej).

Do najważniejszych obiektów planowanych na tym terenie należą:

sortownia odpadów,

kompostownia odpadów,

magazyn surowców wtórnych,

niezbędna infrastruktura towarzysząca.

Teren jest płaski, o niewielkich spadkach i różnicy wysokości wynoszącej 1,33 m pomiędzy najniższym punktem (227 99 m n.p.m.) a najwyższym (229,32 m n.p.m.). Teren nie posiada wyraźnego spadku w jednym kierunku i różnice w obrębie terenów sąsiadujących ze sobą są mało uchwytne.


26

Rysunek 1. Planowana lokalizacja ZGOK i Składowiska

Źródło: opracowanie własne

Teren lokalizacji Składowiska

Planuje się zlokalizowanie składowiska odpadów komunalnych (docelowo 5 kwater o pow. 1 ha każda) dla potrzeb ZGOK na terenie byłej Kopalni Siarki „Grzybów”, na gruntach, leżących w obrębie Grzybów, gmina Staszów, powiat Staszów na części działek o numerach ewid. 1352, 1353/1; 1040 obręb 6 Grzybów. Grunty te są oddalone od lokalizacji ZGOK o ok. 600 m.

W/w działki należą do gruntów wsi Grzybów gm. Staszów. Działki te stanowią własnośd Skarbu Paostwa obecnie w wieczystym użytkowaniu ZGOK Sp. z o.o. Aktualnie Spółka dysponuje terenem o powierzchni ok. 45 ha, który może byd wykorzystany na przyszłą rozbudowę składowiska.

Planowany Zakład – składowisko odpadów komunalnych będzie zlokalizowany na części byłych pól górniczych „S” na terenie Kopalni Siarki „Grzybów” w Rzędowie. Kopalnia prowadziła eksploatację złoża siarki rodzimej Grzybów-Gacki metodą podziemnego wytopu (metodą otworową). Złoża te zlokalizowane są w strefie Niecki Połanieckiej, znajdującej się w południowo-wschodniej części Gór Świętokrzyskich.

Po zakooczeniu eksploatacji, w latach 1990-1992 Kopalnia prowadziła monitoring osiadania gruntu. Osiadanie całkowite terenu w omawianym obszarze wyniosło od 0,5 do 4,0 m (Załącznik Nr 6). Osiadanie terenu odbywało się z zachowaniem ciągłości warstw geologicznych. Ostatni pomiar deformacji wykonano w 1994 r. Analiza mapy osiadao z tego roku wskazuje, że teren lokalizacji inwestycji jest stabilny. Od tego czasu nie zaobserwowano zmian mogących zmienid ten stan rzeczy.


27

Aktualnie ww. tereny w rejestrze gruntów stanowią użytek leśny będący własnością Skarbu Paostwa we władaniu wieczystym ZGOK Sp. z o.o. W Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego miasta Staszowa grunty zostały przeznaczone na cele gospodarki odpadami (zaświadczenie dla Inwestora, znak IPP.II-7323-27/2009, z dnia 16.02.2009 o wypisie i wyrysie z Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego w miejscowości Grzybów, uchwalonym uchwałą nr XXIX/237/08 Rady Miejskiej w Staszowie.).

1.2.2. Wyposażenie technologiczne

Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi

Wyposażenie technologiczne zakładu umożliwia dostosowywanie się na drodze organizacyjnej do obecnego i prognozowanego systemu selektywnej zbiórki odpadów w mieście, jak również zmiennych efektów jego wdrażania.

Zakład przygotowany jest do przyjmowania odpadów komunalnych z podziałem na następujące strumienie:

odpady komunalne zmieszane (w przyszłości „suche”) = SO–1 strumieo przyjęcia odpadów odpady zielone – parkowe (w drugim etapie „mokre bio”) = SO-2 strumieo przyjęcia

odpadów zielonych odpady surowcowe pochodzące z selektywnej zbiórki = SO–3 strumieo surowców wtórnych

zbieranych na terenie miast i gmin wchodzących w skład związku międzygminnego odpady wielkogabarytowe = SO-4 odpady budowlane = SO-5

Tabela 1. Ilośd odpadów poszczególnych strumieniach przedstawia się następująco:

Symbol Nazwa strumienia Ilośd *Mg/a+

SO 1 Odpady komunalne zmieszane

15 356

13 854

10 004

SO 2 Odpady zielone z parków

1 734

1 734

1 734

SO 3a Odpady suche z selektywnej zbiórki

1 300

2 721

6 002

SO 3b Odpady mokre z selektywnej zbiórki

1 950

4 082

9 004

SO 4 Odpady wielkogabarytowe

979

1 087

1 316


28

SO 5 Odpady budowlane

2 138

2 373

2 873


Legenda

2012 rok po zakooczeniu inwestycji

2016 5 lat od uruchomienia inwestycji

2026 na koniec okresu prognozy


Celem inwestycji jest maksymalne ograniczenie ilości odpadów przeznaczonych do deponowania do poziomu odpadów dalej nieprzetwarzalnych, odzysk surowców wtórnych, przetworzenie odpadów organicznych na kompost.

Projektowana technologia zakłada kompleksową utylizację odpadów komunalnych z uwzględnieniem stanu obecnego i prognozowanego systemu gospodarki odpadami dla terenów objętych działaniem Związku.

Efektem pracy zakładu jest posegregowanie i utylizacja odpadów do następujących produktów:

a. produkty do zagospodarowania: papier; szkło; metale; tworzywa; tekstylia;

b. produkty odpadowe do składowania: odpady „balastowe” (niekompostowalne, niesurowcowe), skierowane do składowania w

kwaterze; odpady problemowe, w tym niebezpieczne, wysegregowane ze strumienia odpadów

komunalnych.

Podstawowy proces technologiczny obejmuje segregację dowożonych odpadów z podziałem na strumienie S:

S 1= frakcja drobna 0 – 20/40 mm, frakcja mineralna podsitowa; S 2 = frakcja średnia 20/40 – 100 mm odpady przeznaczone do kompostowania; S 3 = frakcja gruba < 100 mm odpady nieorganiczne zawierające głównie surowce wtórne. S 4 = surowce wtórne wysortowane w kabinie sortowniczej, S 5 = odpady problemowe wysortowane ze strumienia odpadów komunalnych i surowców

wtórnych – odpady niebezpieczne, S 6 = odpady balastowe po sortowni skierowane na kwaterę składowania, S 7 = odpady organiczne po wybraniu z nich surowców wtórnych i odpadów problemowych

skierowane do kompostowania, S 8 = odpady organiczne po procesie kompostowania odpadów organicznych z sortowni z

odpadami zielonymi dowożonymi na teren zakładu w ramach strumienia SO-2, S 9 = kompost po procesie dojrzewania kompostu na placu- ob. nr 19,


29

S 10 = strumieo gotowego kompostu, S 11 = sekcja prasowania surowców wtórnych.

Operacje technologiczne realizowane w Zakładzie Gospodarki Odpadami Komunalnymi:

1. Przyjęcie odpadów komunalnych

Odpady zostają zważone oraz zarejestrowane przy wjeździe, za pomocą wagi samochodowej. Stanowi ona zestaw urządzeo mechaniczno-elektronicznych do mierzenia masy pojazdu. Łącznie z innymi danymi identyfikacyjnymi dostawcy odpadów pomiar zostaje wykorzystany w komputerze do wystawienia rachunków oraz tworzenia bazy danych, umożliwiających bieżącą kontrolę i monitoring ilości i rodzajów odpadów przywożonych do Zakładu.

Następnie odpady trafiają do hali przyjęd w budynku segregacji, gdzie zostają załadowane na przenośnik wznoszący. Maksymalna wydajnośd Zakładu wynosi około 30 000 Mg/rok. Wydajnośd w tego typu przedsiębiorstwie jest płynnie regulowana za pomocą ustawialnych elementów automatyki i mechaniki urządzeo oraz logistyki operacji w Zakładzie. Maksymalna wydajnośd 30 000 Mg/rok umożliwia pracę Zakładu w zakresie wydajnościowym - 30% od tej wartości bez konieczności wprowadzania istotnych zmian technicznych oraz niedociążania lub przeciążania urządzeo.

2. Mechaniczna segregacja odpadów zmieszanych

Składa się z przesiewacza bębnowego z układem przenośników taśmowych. Podstawowa operacja technologiczna to mechaniczna segregacja frakcyjna odpadów zmieszanych. Załadunek i transport wewnętrzny odpadów w Zakładzie będą realizowane za pomocą środków transportu wewnętrznego (ładowarki, spychacze, samochody ciężarowe, kontenery).

3. Sortowanie odpadów zmieszanych

Przewiduje się ręczną segregację i kontrolę odpadów na przenośnikach sortowniczych. Proces odbywa się w kabinach wyposażonych w instalacje ogrzewania, elektryczną oraz wentylacji, zapewniające obsłudze właściwe warunki pracy.

Za przenośnikami sortowniczymi projektuje się zamontowanie separatora, umożliwiającego wydzielenie metali.

4. Sekcja przyjęd surowców wtórnych

Kierowane są tu surowce wtórne z selektywnej zbiórki oraz surowce wtórne wysegregowane. Po przyjęciu odpady są kierowane do doczyszczenia na linii surowcowej.

5. Doczyszczanie surowców wtórnych

Opcjonalnie projektuje się oddzielną linię segregacji – doczyszczania surowców wtórnych na przenośniku sortowniczym, w kabinie, oświetlonej, ogrzewanej i wentylowanej, przewidzianej na 2 stanowiska robocze.

6. Przyjęcie masy organicznej do kompostowania

Kierowane są tu:

odpady zielone – parkowe (pochodzące z utrzymywania zieleoców, trawników, obcinania drzew) oraz

strumieo 2 z linii mechanicznego sortowania odpadów zmieszanych oraz wysegregowane odpady organiczne.

Odpady są przyjmowane na wydzielonej części placu służącego do dojrzewania kompostu.


30

7. Przygotowanie masy organicznej do kompostowania

Przewiduje się rozdrobnienie odpadów organicznych (szczególnie zielonych) oraz ich mieszanie. Takie odpady organiczne są surowcem do otrzymywania kompostu tzw. „nieuszlachetnionego”, zawierającego pewne zanieczyszczenia, użytkowanego np. w celu rekultywacji składowiska lub innych nieużytków czy użyźniania miejskich terenów zielonych.

8. Kompostowanie odpadów organicznych metodą statyczno-dynamiczną w pryzmach napowietrzanych

Odpady organiczne będą przerobione na kompost. W tym celu rozdrobnione odpady organiczne przewiezione będą za pomocą ładowarki kołowej na plac kompostowania (pod wiatę) i ułożone w pryzmy.

Wydzielone w pryzmach ciepło podnosi temperaturę kompostowanego materiału do wartości powyżej 55ºC, w której giną organizmy chorobotwórcze oraz nasiona chwastów.

Początkowy okres intensywnego kompostowania w zależności od rodzaju zastosowanych urządzeo trwa do ok. 4 tygodni. W tym czasie kompostowany materiał wymaga dostarczenia wzmożonej ilości tlenu co ok. 2÷3 dni. W następnym okresie dojrzewania kompostu napowietrzad wystarczy rzadziej (1 raz w tygodniu, co dwa tygodnie itp.).

Plac kompostowania będzie wyposażony w instalację do napowietrzania i nawilżania pryzm oraz odwodnienia (zbierania i odprowadzenia odcieków).

Kontrolowane napowietrzanie pryzm odbywad się będzie poprzez przerzucanie ładowarką z jednoczesnym formowaniem następnych pryzm oraz napowietrzaniem za pomocą wymuszonego obiegu powietrza.

Zasypane za pomocą wentylatora promieniowego, zlokalizowanego w wentylatorowni, powietrze kierowane jest na biofiltr, gdzie następuje jego dezodoryzacja.

Wody pochodzące z odwodnienia pryzm są częściowo zawracane dla nawilżenia pryzm w celu utrzymania optymalnych dla procesu kompostowania warunków wilgotności i temperatury, nadmiar zaś odprowadzany będzie do kanalizacji.

9. Uzdatniania kompostu

Dla otrzymania kompostu „uszlachetnionego”, przeznaczonego do celów rynkowych (zbyt w ogrodnictwie czy rolnictwie) możliwe jest jego dodatkowe uzdatnianie.

Uzdatnianie kompostu polega na jego rozfrakcjonowaniu na frakcje do 15 mm, do 30 mm i powyżej 30 mm oraz oczyszczeniu na stole balistycznym (dla oddzielenia frakcji twardych – szkła, kamieni, ceramiki). Możliwe jest również zastosowanie układu pneumatycznego do oddzielenia frakcji lotnych (głównie folii opakowaniowych).

Wybór powyższych rozwiązao uwarunkowany jest głównie potrzebami zakładu – możliwością zbytu, zapotrzebowaniem rynku.

W przypadku zużywania kompostu dla celów własnych zakładu lub do celów rekultywacji terenów poprzemysłowych z dodatkowego uzdatniania kompostu można zrezygnowad.

10. Sekcja prasowania surowców wtórnych

Składa się z przenośnika podającego, prasy i rynny transportującej sprasowane odpady. Dowożone i wysegregowane w procesie technologicznym surowce wtórne podawane są taśmą transportową na prasę. W prasie odpady zostają zbelowane w kostki o gęstości ok. 500÷950 kg/m3.


31

Zbelowane odpady za prasą podawane są rynną zrzutową na zewnątrz i dalej przewożone transportem kołowym (np. ciągnik samowyładowczy z platformą) do magazynu surowców wtórnych i potem zorganizowanym transportem samochodowym do odbiorców.

11. Sekcja czasowego magazynowania odpadów niebezpiecznych

Podczas procesu sortowania ze strumienia odpadów komunalnych zostają wysegregowane odpady niebezpieczne. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z 8 października 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. nr 112 z 2001 r. poz. 1206 z późn. zm.) w strumieniu odpadów komunalnych mogą się znaleźd następujące rodzaje odpadów niebezpiecznych:

20 01 13 - rozpuszczalniki 20 01 14 - kwasy 20 01 15 - alkalia 20 01 17 - odczynniki fotograficzne 20 01 19 - środki ochrony roślin I i II klasy toksyczności (bardzo toksyczne i toksyczne np.

herbicydy, insektycydy) 20 01 21 - lampy fluorescencyjne i inne odpady zawierające rtęd 20 01 23 - urządzenia zawierające freony 20 01 26 - oleje i tłuszcze inne niż wymienione w 20 01 25 (niejadalne) 20 01 27 - farby, tusze, farby drukarskie, kleje, lepiszcze i żywice zawierające substancje

niebezpieczne 20 01 29 - detergenty zawierające substancje niebezpieczne 20 01 31 - leki cytotoksyczne i cytostatyczne 20 01 33 - baterie i akumulatory łącznie z bateriami i akumulatorami wymienionymi w 16

06 01, 16 06 02 lub 16 06 03 oraz niesortowane baterie i akumulatory zawierające te baterie

20 01 35 - zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niż wymienione w 20 01 21 i 20 01 23 zawierające niebezpieczne składniki

20 01 37 - drewno zawierające niebezpieczne składniki.

Odpady te kierowane będą do oddzielnych pojemników i składowane pod wiatą magazynową stanowiącą Magazyn odpadów niebezpiecznych. Odpady będą gromadzone i magazynowane w celu zebrania przed skierowaniem do odbioru przez wyspecjalizowaną i uprawnioną firmę. Odpady będę gromadzone w sposób uniemożliwiający ich mieszanie, w oddzielnych kontenerach, opisanych z podaniem nazwy odpadu i kodu. Magazyn jest zabezpieczony przed czynnikami atmosferycznymi i dostępem osób trzecich.

12. Składowanie „odpadów balastowych”

Odpady pozostałe tzw. balastowe po wysortowaniu surowców wtórnych oraz odpadów niebezpiecznych, kierowane będą na projektowane składowisko odpadów komunalnych w odległości ok. 600 m od ZGOK – kwatera I, a następnie kwatera II i kolejne przy dalszej rozbudowie.

13. Odbiór zużytych opon samochodowych

Miejsce na czasowe magazynowanie zużytych opon samochodowych, które mogą się znaleźd w strumieniu odpadów komunalnych.

14. Odbiór szkła i stłuczki szklanej

Dodatkowe miejsce na odbiór i przerób szkła i stłuczki szklanej, jeżeli okaże się to ekonomicznie uzasadnione.


32

15. Gromadzenie materiału na przesypki

Odpady wysegregowane podczas mechanicznej segregacji w sicie bębnowym frakcja drobna – odpady głównie mineralne – wywożone są bezpośrednio na kwaterę składowiska lub gromadzone na placu w najbliższym sąsiedztwie składowiska. Na placu tym gromadzone będą również ziemia, piasek itp. Będą one wykorzystywane w trakcie eksploatacji składowiska na warstwy przekładkowe (tzw. przesypki).

W/w operacje technologiczne Zakładu będą realizowane w następujących obiektach budowlanych:

Obiekt nr 1 waga samochodowa wraz z portiernią (obiekt projektowany) Obiekt nr 2 myjnia płytowa (obiekt projektowany) Obiekt nr 3 budynek socjalno- biurowy (obiekt istniejący do adaptacji) Obiekt nr 4 magazyn surowców wtórnych + warsztat (obiekt projektowany) Obiekt nr 5 budynek z pomieszczeniem do demontażu odpadów

wielkogabarytowych (obiekt istniejący do adaptacji) Obiekt nr 6 budynek z pomieszczeniem do demontażu odpadów

wielkogabarytowych (obiekt istniejący do adaptacji) Obiekt nr 7 plac na odpady budowlane na gruncie rodzimym (obiekt projektowany) Obiekt nr 8 zbiornik na ścieki technologiczne (obiekt projektowany) Obiekt nr 10 budynek do rozbiórki Obiekt nr 11 sortownia odpadów (obiekt projektowany) Obiekt nr 12 magazyn odpadów problemowych (obiekt istniejący do adaptacji) Obiekt nr 13 wiata kompostowania pryzmowego (obiekt projektowany) Obiekt nr 14 wiata kompostowania pryzmowego (obiekt projektowany) Obiekt nr 15 wentylatorownia (obiekt projektowany) Obiekt nr 16 biofiltr do kompostowni pryzmowej (obiekt projektowany) Obiekt nr 17 miejsce na stację uzdatniania kompostu – na posadzce ustawione

urządzenie mobilne (obiekt projektowany) Obiekt nr 19 plac gotowego kompostu (obiekt projektowany) Obiekt nr 20 plac przyjęcia odpadów zielonych (obiekt projektowany) Obiekt nr 21 zbiornik na ścieki opadowe z dróg i placów (obiekt projektowany) Obiekt nr 22 stacja trafo (obiekt projektowany)


Składowisko będzie zlokalizowane w odległości ok. 600 m od Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi. Składowisko składad się będzie w I etapie z jednej kwatery o powierzchni ok. 1ha, wokół której od strony wschodniej zabezpieczona jest powierzchnia rezerwowa pod budowę kolejnych kwater, realizowanych etapowo w miarę potrzeb, w kierunku na wschód od obecnie projektowanej kwatery.

W skład projektowanego składowiska wchodzą następujące obiekty:

ob. nr 101 kwatera składowania odpadów o powierzchni w grobli okalającej 1,0 ha ob. nr 102 kontener socjalny ob. nr 103 zbiornik na odcieki Vcz= 620 m3 ob. nr 104 parking samochodowy na 5 miejsc ob. nr 105 ogrodzenie ob. nr 106 pas zieleni ochronnej o szerokości 10 m


33

ob. nr 107 zbiornik bezodpływowy na ścieki sanitarne z kontenera socjalnego ob. nr 108A studnia czerpna odcieków przewidzianych do wywozu ob. nr 108B przepompownia odcieków (dla instalacji zraszania) ob. nr 109 zbiornik wody ppoż. o poj. łącznej 100 m3 ob. nr 110 drogi i place ob. nr 111 waga samochodowa najazdowa o nośności 60 Mg ob. nr 112 brodzik dezynfekcyjny ob. nr 113 separator ropopochodnych ob. nr 114 miejsce na przysypki ob. nr 115 wiata z agregatem prądotwórczym ob. nr 116 przepompownia odcieków ob. nr 117 zbiornik retencyjny wody deszczowej ob. nr 118 studnie czerpalne ze zbiornika ppoż. ob. nr 119 punkty czerpalne do zraszania kwatery składowania ob. nr 120 studnia spustowa ob. nr 121 zasuwa odcinająca

Przywiezione odpady zostaną najpierw zważone na wadze samochodowej. Następnie po zarejestrowaniu ich zostaną skierowane na kwaterę składowania w odpowiednie miejsce, które wskaże pracownik składowiska. Pusty samochód pojedzie z powrotem do sortowni odpadów po powtórnym zważeniu i dezynfekcji kół na brodziku dezynfekcyjnym.

Odpady na kwaterze składowania będą układane za pomocą spychacza warstwami o wysokości ok. h = 0,3 m, aż po zagęszczeniu osiągną wysokośd 2,0 m. Po ułożeniu warstwy 2- u metrowej należy nałożyd warstwę przesypkową o gr. 0,2 m z materiałów inertnych, którymi mogą byd np.: frakcja podsitowa 0 – 20 mm (40 mm), ziemia, itd.

Miejsce na dowożony materiał przeznaczony na przysypki wyznaczono na planie zagospodarowania obiektu.

Kwatera nr II realizowana w kolejnym etapie będzie posiadała taką samą konstrukcję i umożliwi ciągłośd pracy obiektu, przy częściowym wykorzystaniu infrastruktury technicznej wybudowanej w etapie pierwszym. W dalszej części opracowania zostanie oceniony skumulowany wpływ obu kwater na środowisko.

1.3. PRZEWIDYWANE RODZAJE I ILOŚCI ZANIECZYSZCZEO, WYNIKAJĄCE Z FUNKCJONOWANIA

PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA

1.3.1. Zapotrzebowanie na wodę


Woda zużywana będzie na potrzeby socjalno-bytowe pracowników Zakładu, w procesach technologicznych, mycia posadzek w halach produkcyjnych oraz na potrzeby przeciwpożarowe do zewnętrznego i wewnętrznego gaszenia pożarów. Projektowana sied włączona będzie do istniejącej sieci DN 100.


34

Bilansowo, wg dokumentacji projektowej, dobowe zapotrzebowanie Zakładu wyniesie: 5 850 dm3/dobę.

Na zabezpieczenie prawidłowego działania instalacji ppoż. przewidziano następujące ilości wody:

do wewnętrznego gaszenia pożaru q = 2x2,5 dm3/s do zewnętrznego gaszenia pożaru q = 2x10 dm3/s


Woda na terenie składowiska będzie zużywana do celów socjalnych obsługi. Zapotrzebowanie wody obliczono przyjmując ilośd zatrudnionych pracowników w ciągu doby – 7 osób oraz zużycie jednostkowe q = 15 dm3/dobę/pracownika. Średnie dobowe zapotrzebowanie w wodę wyniesie więc Qśr d = 105 dm3/dobę. Woda na potrzeby socjalne będzie dowożona i gromadzona w zbiorniku przy kontenerze socjalnym.

Taką wielkośd przewiduje się jako docelową.

1.3.2. Powstawanie i zrzut ścieków


Na terenie zakładu występują następujące rodzaje ścieków:

ścieki bytowe, ścieki opadowe z dróg i placów, wody opadowe z dachów budynków, ścieki technologiczne – utrzymanie czystośd podłóg, odcieki.

Ścieki sanitarne

Ilośd ścieków sanitarnych przyjęto na podstawie bilansu z dokumentacji projektowej. W celu pokazania najmniej korzystnego dla środowiska wariantu przyjęto ilośd ścieków sanitarnych jako równą ilości zużytej wody.

obiekt nr 3B G = 4 800 dm3/dobę obiekt nr 11 G = 1 020 dm3/dobę obiekt nr 4 G = 30 dm3/dobę

Razem: Gśd= 5 850 dm3/dobę

Odprowadzane ścieki posiadad będą charakterystykę typową dla ścieków bytowo - gospodarczych powstających w typowych urządzeniach sanitarnych. Według danych literaturowych surowe ścieki bytowo-gospodarcze, powstające w obiektach administracyjno-socjalnych, handlowych charakteryzują się następującymi wartościami:

Odczyn pH 7,0 - 8,0 BZT5 380,0 mgO2/dm3 CHZT 480,0 mgO2/dm3 Azot ogólny 65,0 mg/dm3


35

Zawiesina ogólna - 330,0 mg/dm3

Ścieki sanitarne odprowadzone zostaną do istniejącej kanalizacji na terenie Zakładu.

Ścieki deszczowe z dróg i placów

Ścieki deszczowe z placów i dróg odprowadzone zostaną do zbiorników obiekt nr 21 i wywożone do oczyszczalni ścieków.

Ilośd ścieków deszczowych z placów i dróg określono przy następujących parametrach:

Spływ jednostkowy dla deszczu o parametrach:

p = 20 % c = 5 t = 15 min Qj = 130 l/s

Tabela 2. Obliczenia ilości wody deszczowe

Rodzaj powierzchni Powierzchnia [m2]

Współczynnik spływu ψ

Ilośd wody deszczowej [dm3/s]

1. Drogi i place 12826,9 0,85 141,74

2. Myjnia płytowa 84,28 0,85 0,93

3. Waga 64,04 0,85 0,71

4. Opaski wokół budynków 168,94 0,8 1,87

5. Istniejące drogi z płyt 1499 0,85 16,56

6. Tereny zielone 16719,2 0,04 8,69

Razem 170,5


Przyjęto 4 zbiorniki o pojemności 40 m3 każdy. Całkowita pojemnośd: Vzbd = 4x40 = 160 m3. Przyjęto zbiorniki wykonane z laminatów przez: NORDCAP PLASTIC-GDAOSK –AMITECH.

Ścieki przed odprowadzeniem do zbiornika oczyszczone zostaną na piaskowniku o pojemności czynnej VP = 5 m3, zbiornik d=2 000.

Do czyszczenia ścieków z ropopochodnych przyjęto separator lamelowy typ UNICON 20/200 UNISEP o przepływie maksymalnym: q = 200 dm3/s>175,44 dm3/s

Ścieki deszczowe z placów i dróg wewnętrznych oraz utrzymania czystości sortowni będą wywożone do oczyszczalni ścieków.

Wody opadowe z dachów budynków


36

Ilośd ścieków obliczono na podstawie podanych w projekcie powierzchni dachów: FD = 7339.6 m2 = 0,733254 ha

Spływ jednostkowy dla deszczu o parametrach: p = 20 % c = 5 t = 15 min Qj = 130 l/s

współczynnik spływu ψ=0.95

q = 0,733254 x 130 x 0.95 = 90,56 dm3/s

Wg PB wody opadowe z dachów budynków odprowadzane będą do istniejącej kanalizacji na terenie Kopalni Siarki.

Ścieki technologiczne

Ścieki odciekowe z procesów technologicznych i z pryzmy gotowego kompostu odprowadzane będą do zbiornika obiekt nr 8. Gotowy kompost składany będzie czasowa na wydzielonym placu obiekt nr 19. Ilośd ścieków limitowana jest opadami atmosferycznymi.

Spływ jednostkowy dla deszczu o parametrach: p = 20 % c = 5 t = 15 min Qj = 130 l/s

Rodzaj powierzchni Powierzchnia [m2]

Współczynnik spływu ψ

Ilośd wody deszczowej [dm3/s]

Wody deszczowe /odcieki/ odprowadzane do zbiornika obiekt nr 8 z placu nr 19

1. plac nr 19 2309,1 0,85 25,52


Do retencjonowania obliczonej ilości wody zaprojektowano 2 zbiorniki o pojemności 40 m3 każdy. Całkowita pojemnośd: Vzbd = 2x40 = 80 m3. Przyjęto zbiorniki wykonane z laminatów przez: NORDCAP PLASTIC-GDAOSK –AMITECH.

Ścieki będą wykorzystywane w procesie produkcji kompostu do nawilżania pryzm.


Ścieki sanitarne


37

Ilośd ścieków sanitarnych można przyjąd w wysokości 100% zużytej wody czyli średnia dobowa ilośd ścieków wyniesie Qśr d = 105 dm3/dobę. Ścieki sanitarne odprowadzone zostaną do zbiornika wybieralnego o średnicy D=2000 i wysokości czynnej H = 1000 mm co daje czas zatrzymania ścieków ok. 30 dni - obiekt nr 107.

Odprowadzane ścieki posiadad będą charakterystykę typową dla ścieków bytowo - gospodarczych powstających w typowych urządzeniach sanitarnych. Według danych literaturowych surowe ścieki bytowo-gospodarcze, powstające w obiektach administracyjno-socjalnych, handlowych charakteryzują się następującymi wartościami:

Odczyn pH - 7,0 - 8,0 BZT 5 - 380,0 mgO2/dm3

CHZT - 480,0 mgO2/dm3

Azot ogólny - 65,0 mg/dm3

Zawiesina ogólna - 330,0 mg/dm3

Przewidywana wielkośd ścieków sanitarnych jest docelowa i nie zależy od ilości eksploatowanych kwater.


Ścieki z placów i dróg oraz terenów należących do zlewni zostaną ujęte w sposób zorganizowany projektowaną kanalizacją opadową.

Ilośd ścieków deszczowych obliczono na podstawie następujących parametrów technicznych zaprojektowanych obiektów składowiska: powierzchnia dróg i placów - F=0,44 ha; powierzchnia terenów zielonych - F =1,61 ha.

Spływ jednostkowy: q = H/T0.67 l/s /ha dla deszczu o parametrach H=650 mm/rok; T=15 minut

q = 650/150.67 = 107 l/sha

ilośd ścieków Q = F*y*q

z placów i dróg:

Q = 0,435125 x0.80x107 = 37,25 dm3/s

z terenów zielonych:

Q = 1,606253 x0,03x107 = 5.34 dm3/s

całkowita ilośd ścieków:

Qc = 37,25 + 5,34 = 42,59 dm3/s


38

Ścieki opadowe zostaną odprowadzone do zbiornika retencyjno - odparowywującego o pojemności czynnej 46,6 m3. W ciągu kanalizacji zaprojektowano separator zawiesiny i substancji ropopochodnych. Przyjęto separator lamelowy typ UNICON 40/400 z piaskownikiem (studnia D5) o pojemności 5 m3, o parametrach:

przepływ nominalny 40 l/s, przepływ maksymalny 100 l/s

Wody opadowe ze zbiornika będą częściowo odparowywały, przewiduje się również wykorzystanie tych wód do zraszania składowiska z zastosowaniem przewoźnego agregatu. Woda opadowa będzie również wykorzystywana do uzupełniania ubytków w zbiornikach ppoż.

W przypadku powstania kolejnej kwatery składowiska przy jednoczesnym zamknięciu i rekultywacji kwatery nr I zakłada się dwukrotne zwiększenie ilości wód opadowych. Całkowita ilośd ścieków opadowych po rozbudowie wyniesie: Qc = 85,0 dm3/s.

Z uwagi na ukształtowanie terenu, strumienie wód opadowych będą rozdzielone. Strumieo z obszaru kwatery I będzie zagospodarowywany w dotychczasowy sposób.

Strumieo ścieków opadowych z terenu kwatery II (obliczeniowo ok. = 42,50 dm3/s) zostanie zagospodarowany w sposób analogiczny jak kwatery pierwszej.

W ciągu kanalizacji zaprojektowany zostanie separator zawiesiny i substancji ropopochodnych o pojemności 5 m3 i parametrach:

przepływ nominalny 40 l/s, przepływ maksymalny 100 l/s

Wody opadowe po separacji będą kierowane do zbiornika gdzie będą częściowo odparowywały, przewiduje się również wykorzystanie tych wód do zraszania składowiska z zastosowaniem przewoźnego agregatu (wspólne urządzenie dla obu kwater).


Uszczelnienie dna składowiska powoduje iż na jego dnie gromadzi się odciek ze złoża składowanych odpadów. Odcieki powstają głównie w okresie od listopada do kwietnia (maksimum przypada w grudniu), natomiast okres “suchy” trwa od maja do października. Ilośd odcieków powstających na składowisku odpadów komunalnych przyjmuje się jako równą 20 - 30 % opadu atmosferycznego. Reszta odcieków zostanie odparowana i związana w procesach biochemicznych, zachodzących wewnątrz zdeponowanej masy odpadów. Dla projektowanej kwatery składowania, której powierzchnia w rzucie wynosi P= 10 000 m2 przyjmuje się ilośd odcieków 30 % średniego opadu atmosferycznego.

Przy powierzchni kwatery KW – 1 wynoszącej 1 ha i średnim opadzie 650 mm/rok (wg danych ze stacji meteorologicznej) ilośd ta wyniesie Vr = 10 000 x 0,65 x 0,3 = 1950 m3 śr. rocznie = 5,3 m3/dzieo. Przy rozbudowie składowiska o kolejną kwaterę KW – 2 ilośd ścieków wzrośnie, co wykazano w tabelach poniżej.

Wielkośd zbiornika odcieków zaprojektowano uwzględniając rozbudowę składowiska o kolejną kwaterę odpadów o powierzchni 1 ha. Termin rozbudowy jest uzależniony od szybkości zapełnienia


39

obecnie zaprojektowanego obiektu i perspektyw rozwojowych kompleksu Zakład Segregacji – Składowisko. Poniżej przedstawiono symulację dopływów do zbiornika (obiekt 103), zakładając jako źródła: obecnie zaprojektowaną kwaterę KW-1 i perspektywiczną KW-2.

Tabela 3. Dopływ odcieku na skutek deszczu do zbiornika 103:

Kwatery Pow. zlewni

w (ha)

Dopływ odcieku na skutek deszczu w (m3 )

t= 15 min t= 60 min t= 24 h 70 mm

t= 24 h 100 mm

t=365 dni 650 mm

KW- 1 1,00 28,90 76,69 210,00 300,00 1950

KW- 2 2,00 43,40 115,03 315,00 450,00 2925


Tabela 4. Natężenie dopływu ścieków do zbiornika 103:

Kwatery Pow. zlewni w ( ha)

Natężenie dopływu w ( l/s )

t= 15 min t= 60 min t= 24 h 70 mm

t= 24 h 100 mm

t=365 dni 650 mm

KW- 1 1,00 32,10 21,30 2,43 3,47 0,061

KW- 2 2,00 48,15 31,95 3,65 5,21 0,092


W związku z powyższym min. pojemnośd użytkowa zbiornika powinna wynieśd 450 m3, przy założeniu, że powierzchnia KW- 2 będzie wynosid 1,0 ha.

W projekcie przyjęto zbiornik którego poj. użytkowa wynosi V= 620 m3 pozwalający na przejęcie z projektowanej kwatery KW-1 i w przyszłości realizowanej kwatery KW-2.

Odcieki będą zbierane ze złoża odpadów systemem drenażu i kierowane do opisanego wyżej zbiornika.

Jakośd odcieków przedstawiono niżej w tabeli w zależności od wieku składowiska i w porównaniu z typowymi ściekami komunalnymi:

Tabela 5. Jakośd odcieków z składowiska

Wskaźnik [Mg/dm

3]

Odcieki z wysypisk kom. nowych

Odcieki z wysypisk kom. starych

Ścieki komunalne

ChZTCR 4000...60000 250...10000 500....800

BZT5 3000...45000 80....10000 300....500

OWO 2000...20000 1000...5000 200....350


Oprócz substancji organicznych w odciekach wysypiskowych zawarte są zróżnicowane ilości metali ciężkich, soli, oraz zanieczyszczeo typu mikrobiologicznego w tym organizmy patogenne. Należy liczyd się z długotrwałym odpływem z wysypisk odcieków zawierających duże ładunki różnorodnych zanieczyszczeo, w tym znaczne ilości mniej lub bardziej szkodliwych (problematycznych) substancji.


40

Skład odcieku jest odbiciem zmian aktywności mikrobiologicznej wysypiska i zależy w pewnym stopniu od rodzaju składowanych odpadów. Przyjmuje się, że aktywnośd biologiczna złoża odpadów wysypiska osiągnęła stabilnośd jeżeli:

średnia temperatura odcieków wynosi + 250C, średnie pH odcieków osiągnie wartośd ok. 6,8, średni stosunek BZT5/ ChZT odcieków wyniesie ok. 0,3, wskaźnik produkcji gazu wysypiskowego wyniesie ok. 5 m3 z 1 Mg/a odpadów.

Zakłada się, że w okresach od wiosny do jesieni (w porze “suchej” kiedy odpływ ze złoża odpadów odcieku jest minimalny) możliwe będzie wykorzystanie odcieków do rozlewania ich na stropie składowiska odpadów w celu utrzymania optymalnych parametrów procesu metalizacji oraz zmniejszenia ilości odcieków gromadzonych w zbiorniku na odcieki, co umożliwi, że nie będzie potrzeby wywożenia odcieków poza teren składowiska.

W tym celu zaprojektowano stałą instalację do zraszania z punktami czerpalnymi rozlokowanymi wokół składowiska.

Podobna instalacja zostanie zaprojektowana dla kwatery drugiej.

W przypadku zgromadzenia zbyt dużej ilości odcieku będą one kierowane taborem samochodowym do oczyszczalni ścieków.

Strumienie ścieków technologicznych z kolejnych etapów rozbudowy będą zagospodarowane w sposób analogiczny jak dotychczas projektowany. Ich oddziaływanie zostanie wykazane w ocenach prowadzonych w oddzielnych postępowaniach na etapie dalszej rozbudowy obiektu.

1.3.3. Wytwarzanie odpadów


Zasady funkcjonowania obiektu i pochodzenie odpadów kierowanych do Zakładu

Pojęcie gospodarowania odpadami obejmuje zbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie odpadów, w tym również nadzór nad takimi działaniami oraz nad miejscami unieszkodliwiania odpadów. Obowiązek gmin realizacji gospodarki odpadami komunalnymi stanowi zadanie własne gminy i wynika z Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r., nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), Ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t. j. Dz. U. z 2005 r., nr 236, poz. 2008 z późn. zm.) oraz Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r o odpadach (t. j. Dz. U. z 2007 r., nr 39, poz. 251 z późn. zm.).

Organizacja i funkcjonowanie systemu gospodarowania odpadami na obszarze objętym ocenianym projektem stanowią zadanie gmin oraz Ekologicznego Związku Gospodarki Odpadami Komunalnymi z siedzibą w Rzędowie. Związku dotyczy realizacja zadania inwestycyjnego w zakresie budowy infrastruktury utylizacji odpadów komunalnych, natomiast pozostałe prawa i obowiązki w zakresie gospodarowania odpadami pozostają przy gminach.


41

W gminach należących do EZGOK oraz pozostałych gminach uczestniczących w przedsięwzięciu nie ma jednolitego systemu gospodarowania odpadami. Najczęściej ustawowy obowiązek – zbierania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych realizowany jest za pośrednictwem zakładów komunalnych, stanowiących jednostki organizacyjne gminy. Do zbierania i transportu odpadów wykorzystuje się również podmioty prywatne, prowadzące działalnośd w tym zakresie.

Na koniec 2006 r. w województwie działało 9 sortowni odpadów komunalnych, w tym jedna specjalistyczna przeznaczona tylko do przetwarzania tekstyliów. Dwie z sortowni zlokalizowane były na terenie gmin uczestniczących w niniejszym zamierzeniu (Kazimierza Wielka, Staszów), a pozostałe 5 w gminach: Kielce (2), Chmielnik, Sandomierz, Ostrowiec Świętokrzyski, Skarżysko-Kamienna, Badkowice).

Na terenie gmin uczestniczących w projekcie działają 4 składowiska odpadów komunalnych. Żadne z tych składowisk nie spełnia wymagao bezpieczeostwa ekologicznego, ze względu na brak szczelności czasz, odprowadzanie nieoczyszczonych odcieków, brak ujęd gazów wysypiskowych na zamykanych kwaterach, brak systemów monitoringu, wadliwe lokalizacje w sąsiedztwie zbiorników wód podziemnych. Zgodnie z PGO, składowiska te są przewidziane do zamknięcia w latach 2007-2011 (od 2008 r. nie działa już składowisko „Psia Górka” w Wiślicy). Składowiska w Staszowie i Połaocu będą zamknięte po uruchomieniu składowiska ZGOK w Rzędowie, tj. planowo ok. 2010 r.

Projektowany Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi (ZGOK) stanowid będzie instalację wchodzącą w skład systemu gospodarki odpadami Ekologicznego Związku Gospodarki Odpadami Komunalnymi. Uwzględnia on uwzględnia system zbiórki, gromadzenia i transportu odpadów przewidziany w Planie Gospodarki Odpadami.

Zbieranie odpadów komunalnych w poszczególnych gminach nie ma jednolitej formy i zależy od podmiotów zajmujących się zbieraniem odpadów. Odpady zbierane są do kontenerów o pojemności 7 m3 oraz 2,2 m3, do pojemników 0,11 m3 oraz systemem workowym. Nagromadzone odpady wywożone są przez zakłady gospodarki komunalnej lub prywatnych przewoźników. Częstotliwośd wywozu odpadów jest różna w poszczególnych gminach i zależy od warunków zapisanych w umowach indywidualnych lub stopnia napełnienia kontenerów.

Spośród 18 gmin uczestniczących w niniejszym projekcie tylko 5 gmin prowadzi selektywne zbieranie odpadów w gospodarstwach domowych (dokładnie zob. poniższa tabela), co stanowi 26,3 % wszystkich gmin. Są to:

Połaniec (P, TW, Me, Szkło), Staszów (P, TW, Me, Szkło), Szydłów (P, TW, Me, Szkło), Kazimierza Wielka (PTW, Me, Szkło, oleje, odzież), Pioczów (P, TW, Me, Szkło).

Selektywne zbieranie odpadów w ww. gminach polega na rozdzielaniu surowców wtórnych do kolorowych worków foliowych bezpośrednio w gospodarstwach domowych i nieruchomościach na terenach sołectw gminy. W osiedlach mieszkaniowych, w miejscach wyznaczonych przez Zarządy Osiedli oraz przy szkołach i OSP na terenie sołectw, ustawiane są zestawy pojemników (po cztery pojemniki w każdym zestawie). Segregacja prowadzona na obecnym etapie obejmuje zbiórkę makulatury, szkła i tworzyw sztucznych.

Częściowo segregację odpadów przeprowadza się również na niektórych składowiskach (Staszów, Kazimierza Wielka). Szacuje się, że w gminach EZGOK odzysk odpadów opakowaniowych aktualnie wynosi ok. 12 %.


42

Morfologia i ilośd odpadów

Określenie morfologii i ilości odpadów przewidywanych do pozyskania przez projektowany Zakład były prowadzone dla potrzeb niniejszej dokumentacji w 2007 roku przez zespół dr K. Czajki w celu weryfikacji wcześniejszych danych na ten temat.

Badania te zostały wykonane zgodnie wymaganiami NFOŚiGW oraz Polska Normą (PN–93/Z–15006 „Odpady komunalne stałe. Oznaczanie składu morfologicznego”). Oszacowanie ilości i składu odpadów wytwarzanych na terenie objętym realizowanym przedsięwzięciem przeprowadzono w sposób pozwalający na odzwierciedlenie specyfiki okresu wiosenno-letniego oraz jesienno-zimowego. Badania i analizy oraz wywiady i rozpoznanie środowiskowe przeprowadzono od sierpnia do grudnia 2007 r.

Ilości odpadów komunalnych wytwarzanych obecnie na terenie objętym przedsięwzięciem opracowano na podstawie zebranych danych i opróbowania odpadów, według poniższego podziału:

źródła wytwarzania: gospodarstwa domowe, obiekty infrastruktury, takie jak: handel, usługi, szkolnictwo, obiekty turystyczne,

targowiska grupy odpadów:

odpady z gospodarstw domowych, odpady z obiektów infrastruktury, odpady wielkogabarytowe, odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych, odpady z ogrodów i parków, odpady z czyszczenia ulic i placów, odpady niebezpieczne wytwarzane w grupie odpadów komunalnych

strumienie odpadów: odpady organiczne roślinne - domowe odpady organiczne pochodzenia roślinnego odpady organiczne zwierzęce – odpady organiczne pochodzenia zwierzęcego ulegające

biodegradacji, odpady organiczne inne – odpady z pielęgnacji ogródków przydomowych, kwiatów

domowych, balkonowych – ulegające biodegradacji, odpady zielone – odpady z ogrodów i parków, targowisk, z pielęgnacji zieleoców

miejskich, z pielęgnacji cmentarzy – ulegające biodegradacji, odpady opakowaniowe papier i karton, tworzywa sztuczne tekstylia, szkło metale odpady mineralne – odpady z czyszczenia ulic i placów: gleba, ziemia, kamienie, itp., drobna frakcja popiołowa odpady wielkogabarytowe, odpady budowlane – odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych,

wchodzące w strumieo odpadów komunalnych, odpady niebezpieczne wytwarzane w grupie odpadów komunalnych.


43

Tabela 6. Ilości odpadów komunalnych zebranych w gminach EZGOK w okresie 2002–2006 wraz z porównaniem do ilości (w Mg/rok), wynikającej z obliczonego wskaźnika odpadów odbieranych (0,132 Mg/mieszk./rok)

Źródło: Badanie ilości i składu morfologicznego odpadów komunalnych na potrzeby przygotowania do dofinansowania z Funduszu Spójności przedsięwzięcia o nazwie „Kompleksowy system gospodarki odpadami komunalnymi w Rzędowie gm. Tuczępy”, Dr Inż. Krzysztof Czajka, Gospodarka Odpadami – Ochrona Środowiska Zespół Ekspertów, Firma Badawczo-Rozwojowa, Kraków, grudzieo 2007

Wskaźnik rzeczywisty, a co za tym idzie ilości powstających odpadów są niższe niż przyjęte zgodnie z „Planem Gospodarki Odpadami dla Województwa Świętokrzyskiego 2007-2011”:

dla obszarów miejskich: 250 Mg na mieszkaoca rocznie (Mg/M/rok), dla obszarów wiejskich: 150 Mg/M/rok.

Określając ilości powstających odpadów posługiwano się ankietami, opracowaniami archiwalnymi, dostępnymi informacjami literaturowymi oraz opracowaniem autorstwa dr inż. Krzysztofa Czajki z grudnia 2007 r. pt. „Badanie ilości i składu morfologicznego odpadów komunalnych na potrzeby przygotowania do dofinansowania z Funduszu Spójności przedsięwzięcia o nazwie „Kompleksowy system gospodarki odpadami komunalnymi w Rzędowie gm. Tuczępy”.

Po analizie porównawczej wyników określenia ilości odpadów według w/w metod, przyjęto iż:

Na obszarze EZGOK odbieranych będzie ok. 23 tys. t odpadów rocznie w pierwszym roku eksploatacji inwestycji.

Gminy 2002 [Mg] 2003 [Mg] 2004 [Mg] 2005 [Mg] 2006 [Mg]wg wskaźnika 0,132

Mg/mieszk/rok

Bejsce 657 657 657 657 657 586

Czarnocin 348 425 34 34 52 582

Kazimierza Wlk. 400 400 448 527 1 415 2 288

Kije 290 296 300 465 470 617

Łubnice 333 404 392 438 513 588

Nowy Korczyn 73 85 109 113 115 886

Oleśnica 500 500 531 539 540 547

Opatowiec 541 541 541 541 541 507

Pacanów 600 600 745 725 513 1 080

Pińczów 2 927 2 493 2 630 2 937 2 730 2 990

Połaniec 5 256 4 783 2 983 2 332 2 224 1 631

Raków 324 454 702 821 926 813

Rytwiany 1 008 1 379 1 290 1 270 1 338 868

Solec Zdrój 1 417 530 552 919 810 683

Staszów 5 097 6 223 8 828 10 028 8 736 3 649

Szydłów 481 443 683 800 872 670

Tuczępy 148 160 168 194 233 517

Wiślica 381 189 285 570 838 798

RAZEM 20 780 20 561 21 877 23 908 23 522 20 298


44

Rysunek 2. Struktura wagowa odpadów komunalnych na obszarze gmin uczestniczących w projekcie

Źródło: Badanie ilości i składu morfologicznego odpadów komunalnych na potrzeby przygotowania do dofinansowania z Funduszu Spójności przedsięwzięcia o nazwie „Kompleksowy system gospodarki odpadami komunalnymi w Rzędowie gm. Tuczępy”, Dr Inż. Krzysztof Czajka, Gospodarka Odpadami – Ochrona Środowiska Zespół Ekspertów, Firma Badawczo-Rozwojowa, Kraków, grudzieo 2007

Mając na uwadze przedstawione powyżej informacje, przeprowadzona projekcję wzrostu ilości odpadów do 2026 roku, oraz uświadomione błędy szacowania ilości odpadów (rozbieżnośd oszacowanych ilości odpadów wg różnych metod szacowania przekracza 20%) oraz możliwe dodatkowe strumienie odpadów wynikające z szybko rozwijającej się gospodarki (usługi, przemysł) zaproponowano rozwiązanie linii sortowniczej umożliwiającej przesortowanie do ok. 30 000 Mg/rok odpadów komunalnych zmieszanych na 1 zmianę.

Dobrane urządzenia i ich napędy charakteryzują się dużą elastycznością, w związku z tym ich praca i dostosowanie do początkowo niższej wydajności będzie skutkowało jedynie mniejszym zużyciem energii elektrycznej.

Skład odpadów trafiających do utylizacji w projektowanym Zakładzie ma charakter symulacji. Nie można przewidzied jaka struktura odpadów będzie trafiała faktycznie do Zakładu i jaka będzie zmiennośd tego strumienia, gdyż w danym momencie zależy to od wielu różnorakich czynników:

wytwarzanych odpadów, bogactwa społeczeostwa, świadomości społeczeostwa, dostępności systemu zbiórki, mechanizmów finansowych (nagroda i kara), możliwości zagospodarowania części odpadów we własnym zakresie, itd.

odpady

organiczne

23%

gruz

9%

frakcja poniżej 5

cm

28%

tworzywa

sztuczne –

twarde

14%

tworzywa

sztuczne – folie

8%

tekstylia

4%

makulatura

6%

guma

3%

złom

1%szkło

4%


45

Rysunek 3. Bilans i klasyfikacja strumieni odpadów


Strumienie wejściowe:

Zakład przygotowany jest do przyjmowania odpadów komunalnych z podziałem na następujące strumienie SO:

odpady komunalne zmieszane (w przyszłości „suche”) = SO – 1 strumieo przyjęcia odpadów, odpady zielone – parkowe (w drugim etapie „mokre bio”) = SO - 2 strumieo przyjęcia odpadów zielonych, odpady surowcowe pochodzące z selektywnej zbiórki = SO – 3 strumieo surowców wtórnych

zbieranych na terenie miast i gmin wchodzących w skład związku międzygminnego, odpady wielkogabarytowe = SO - 4 odpady budowlane = SO - 5.

Strumienie wyjściowe:

Zakład prowadzi segregację odpadów komunalnych na następujące strumienie:

z sekcji S 1 (segregacja mechaniczna)

odpady mineralne, drobne o wielkości ziaren do 20 mm; kierowane są do pojemnika i dalej wywożone na kwaterę składowania jako przesypki


46

odpady o wielkości ziaren 20 do 100 mm, ze znaczącą przewagą odpadów organicznych; kierowane są przenośnikiem taśmowym na linię przygotowania masy organicznej do kompostowania

odpady o frakcji powyżej 100 mm, zawierające m.in. surowce wtórne; kierowane są układem przenośników taśmowych do kabin sortowniczych w celu dalszej ręcznej segregacji i kontroli odpadów

z sekcji S 2 (sortowanie odpadów mieszanych)

surowce wtórne (szkło, metale, makulatura, tworzywa sztuczne: butelki PET, opakowania PS, PVC, folia); wysegregowane surowce wtórne kierowane są do kontenerów (lub na przyczepy) i dalej okresowo wywożone do zagospodarowania na rynku surowcowym

odpady niebezpieczne wysegregowane ze strumienia odpadów organicznych (baterie, lekarstwa, farby, opakowania po środkach chemicznych itp.); wysegregowane odpady niebezpieczne kierowane są do pojemników i dalej do czasowego przechowywania w wydzielonej wiacie magazynowej przed transportem do docelowego specjalistycznego zakładu unieszkodliwienia

części organiczne (o frakcji powyżej 80-100 mm), głównie dotyczy to mokrych kartonów i opakowao papierowych, ewentualnie pojedynczych warzyw, chleba itp.; odpady organiczne po przesortowaniu kierowane są transportem taśmowym do sekcji S4

Efektem pracy zakładu jest posegregowanie i utylizacja odpadów do następujących produktów:

produkty do zagospodarowania

papier; szkło; metale; tworzywa; tekstylia.

produkty odpadowe do składowania

odpady „balastowe”, skierowane do składowania; odpady problemowe, w tym niebezpieczne, wysegregowane ze strumienia odpadów

komunalnych i skierowane do czasowego gromadzenia w wiacie.


Na składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne zostanie skierowany strumieo odpadów balastowych z nowoprojektowanej sortowni (zakładu segregacji). Dodatkowo na kwaterę trafi strumieo frakcji mineralnej (inertnej) o frakcji poniżej 20 - 40 mm, która zostanie wykorzystana na przesypki pomiędzy deponowanymi odpadami w kwaterze.

Przewidywany czas eksploatacji poszczególnych kwater składowiska przedstawiono poniżej:


47

Tabela 7. Przewidywany czas eksploatacji poszczególnych kwater składowiska


Funkcjonujące składowisko odpadów będzie źródłem następujących odpadów:

19 08 10* - Tłuszcze i mieszaniny olejów z separacji olej/woda inne niż wymienione w 19 08 09. Odpad pochodzący z separatora substancji ropopochodnych - 0,1 Mg/rok. Odpad nie będzie gromadzony na terenie składowiska lecz usuwany bezpośrednio w trakcie okresowego czyszczenia separatora i odbierany przez firmę dokonującą tej usługi a posiadającej stosowne uregulowania uprawniające ją do odbioru tego rodzaju odpadów.

19 08 02 – Zawartośd piaskowników – odpad pochodzący z separatora zawiesiny na kanalizacji opadowej – 0,5 Mg/rok. Odpad będzie okresowo usuwany z osadnika i kierowany na składowisko odpadów komunalnych.

Powyższy stan będzie utrzymany przy dalszej rozbudowie składowiska o kolejną kwaterę nr 2 i dalsze kwatery aż do stanu docelowego.

Odpady będą przyjmowane do deponowania zgodnie z zasadami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki I Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (Dz. U. 2005, Nr 186, poz. 1553).

Współpraca kompleksu: ZGOK – Składowisko odpadów powoduje zwiększony poziom kontroli i zabezpieczenia przed deponowaniem odpadów ulegających biodegradacji, odpadów o wartości opałowej powyżej 6 MJ, odpadów które mogą byd wykorzystane jako surowce wtórne.

1.3.4. Zanieczyszczenia powietrza


Z terenu Zakładu emitowane będą następujące rodzaje zanieczyszczeo powietrza:

SO2, NO2, CO, pył zawieszony z procesu spalania paliw (gaz ziemny w źródłach ciepła, olej napędowy i gaz płynny LPG w silnikach pojazdów),

zanieczyszczenia specyficzne (m.in. NH3, H2S, merkaptany) z procesów technologicznych sortowania, kompostowania, składowania).

Stężenia dopuszczalne i wartości odniesienia dla substancji w powietrzu

Wielkości stężeo dopuszczalnych dla poszczególnych substancji zanieczyszczających przewidywanych do emitowania z planowanej instalacji podano w zamieszczonych niżej tabelach zbiorczych. Wielkości te przyjęto zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi.


48

Dopuszczalne poziomy substancji w powietrzu wg załącznika nr 1 do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 roku w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 47, poz.281) oraz rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 roku w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 16 z 2010 roku, poz. 87) wynoszą:

Tabela 8. Wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu

Rodzaj substancji Dopuszczalne poziomy w g/m

3

60-minutowe Rok kalendarzowy

Dwutlenek siarki 350 20 (1)

30

(2)

Dwutlenek azotu 200 40

Tlenek węgla 30000 -

Pył zawieszony 280 40

Aceton 350 30

Benzen 30 5

Toluen 100 10

Merkaptan etylowy 20 2

Aldehyd octowy 20 2,5

Siarkowodór 20 5

Amoniak 400 50

(1) – poziom dopuszczalny ze względu na ochronę roślin,

(2) – wartośd odniesienia dla dwutlenku siarki w powietrzu.

Obowiązujące przepisy z zakresu ochrony powietrza atmosferycznego nakładają koniecznośd utrzymania imisji, poza granicami działki, do której Inwestor posiada tytuł prawny i na której zlokalizowany jest obiekt, na poziomie nie przekraczającym wartości dopuszczalnych lub odniesienia.

Dane meteorologiczne

Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska Departament Ochrony Środowiska w "Wytycznych obliczania stanu zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego" zamieściło Katalog Danych Meteorologicznych, opracowany przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej na zlecenie i przy współpracy Instytutu Kształtowania Środowiska. Dla omawianego zakładu z katalogu wybrano różę wiatrów dla Sandomierza.


49

Rysunek 4. Róża wiatrów dla Sandomierza

Warunki meteorologiczne w rejonie Grzybowa charakteryzują się przewagą wiatrów z kierunków zachodniego i południowo - zachodniego oraz ze wschodu. Najrzadziej wieją wiatry z północy i północnego - wschodu oraz z południa.

Tabela 9. Róża wiatrów wg. danych ze stacji IMGW w Sandomierzu

Róża wiatrów wg. danych ze stacji IMGW w Sandomierzu

Sektor róży (o)

30 NNE

60 ENE

90 E

120 ESE

150 SSE

180 S

210 SSW

240 WSW

270 W

300 WNW

330 NNW

360 N

Udział (%) 6,15 6,04 7,55 10,20 6,72 6,40 9,78 12,63 10,57 7,49 9,57 6,90

Analiza 12 - sektorowej róży wiatrów pokazuje, że najczęściej wieją wiatry z kierunku WSW stanowiące 12,63 %, z kierunku W - 10,57 %, z kierunku SSW -- 9,78 % oraz z kierunku ESE - 10,20 % i NNW - 9,57 %. Najrzadziej występują wiatry z kierunków NNE - 6,15 % oraz ENE - 6,04 %, N- 6,90 % oraz z S - 6,40 % i SSE - 6,72 %.

Najczęściej (prawie połowę roku) atmosfera pozostaje w stanie obojętnej (4) równowagi termiczno-dynamicznej (49,6 %), często w stanie (3) równowagi lekko chwiejnej (20,16 %). Na stan równowagi chwiejnej (2) przypada 8,52 %, a na stan równowagi stałej (6) - 15,05 % czasu w ciągu roku. Najrzadziej występują stany równowagi silnie chwiejnej (l) – przez 1,02 %) oraz lekko stałej (5) przez 5,65 %.

Średnia temperatura z wielolecia w rozpatrywanym rejonie wynosi: w roku 7,7 oC, w zimie 1,4 oC, zaś w lecie 14,2 oC.

Poziom stanu zanieczyszczenia powietrza (tło)


50

Stan zanieczyszczenia powietrza dla rejonu lokalizacji składowiska odpadów komunalnych w Staszowie określił Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Kielcach (Załącznik 9) i przedstawia się on następująco dla niżej wymienionych zanieczyszczeo:

średnioroczne stężenie dwutlenku azotu - 21,5 μg/m3,

średnioroczne stężenie dwutlenku siarki - 10,3 μg/m3, średnioroczne stężenie pyłu zawieszonego PM-10 - 25,2 μg/m3, średnioroczne stężenie benzenu - 2,4 μg/m3, średnioroczne stężenie ołowiu - 0,04 μg/m3.

Jak wynika z podanych wielkości, stan zanieczyszczenia powietrza w zakresie ujętych w informacji o tle zanieczyszczeo pozostaje poniżej dopuszczalnych wielkości.

Tło uwzględnia zanieczyszczenia powietrza pochodzące z funkcjonujących zakładów przemysłowych w regionie, co upoważnia do oceny stanu powietrza po nałożeniu emisji pochodzących z projektowanych obiektów jako oddziaływao skumulowanych.


Założenia do obliczenia emisji

Dane związane z poziomami odniesienia zanieczyszczeo w powietrzu (rzeczywistymi – tło i normami) przyjęto analogicznie jak dla Zakładu z uwagi na bliską lokalizację obu części składowych inwestycji.

Wielkości stężeo dopuszczalnych dla poszczególnych substancji zanieczyszczających przewidywanych do emitowania z projektowanej kwatery składowiska podano w zamieszczonych niżej tabelach zbiorczych. Wielkości te przyjęto zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi.

Tabela 10. Wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu

Rodzaj substancji Dopuszczalne poziomy w g/m

3

60-minutowe Rok kalendarzowy

Dwutlenek siarki 350 20 (1)

30

(2)

Dwutlenek azotu 200 40

Tlenek węgla 30 000 -

Pył zawieszony 280 40

Aceton 350 30

Benzen 30 5

Toluen 100 10

Merkaptan etylowy 20 2

Aldehyd octowy 20 2,5

Siarkowodór 20 5

Amoniak 400 50

(1) – poziom dopuszczalny ze względu na ochronę roślin

(2) – wartośd odniesienia dla dwutlenku siarki w powietrzu

W zakresie zanieczyszczeo (jak zostanie dalej wykazane) decydujących o oddziaływaniu składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne (komunalnych) w Rzędowie (merkaptan etylowy, dwutlenek azotu) brak danych poza NO2. Dla NO2 – stan jakości powietrza mieści się znacznie poniżej normatywu. Dla pozostałych dwóch zanieczyszczeo brak w okolicy innych źródeł emisji, do oceny stanu przyjęto z godnie z obowiązującymi wytycznymi (rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26


51

stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu, Dz. U. z 2010 r. nr 16, poz. 87) tło na poziomie 10% średniorocznych wartości odniesienia dla substancji w powietrzu.

Uwaga:

Emisje zanieczyszczeo do powietrza atmosferycznego policzono zakładając nakładanie się wielkości emisji z kwatery KW – 1, której funkcja po okresie około 4 lat zostanie przejęta przez KW – 2. Jest to założenie bezpieczne dla środowiska gdyż uwzględniona emisja na takim poziomie będzie na pewno wskazywała na najbardziej niekorzystny przypadek.

1.1.6.2. Emisja niezorganizowana

Asortyment sprzętu kołowego w ZGOK obejmuje:

Ładowarkę kołową Bobcat 873 lub Stalowa Wola 201 o pojemności łyżki min. 3 m3, według schematu funkcjonowania sortowni będzie to jedna ładowarka „mała” jedna „duża”, przewidziane do pracy w hali sortowni.

Ładowarkę kołową Stalowa Wola 534 z segmentu „średnich” wyposażoną w niskoemisyjny silnik Cummins o mocy 215 KM (160 kW), z turbodoładowaniem (1 szt. w sortowni, 1 szt. w kompostowni).

Samochód załadowczy hakowy HDS przewożący kontenery o poj. 30 m3 z obiektu 11 do kompostowni (frakcja organiczna) i na kwaterę składowania odpadów.

Samochód załadowczy hakowy HDS przewożący kontenery o poj. 10 m3 z obiektu 11 na kwaterę składowania odpadów (frakcja mineralna) oraz surowców wtórnych do magazynu (obiekt nr 4).

Wózek widłowy 2 szt. do obsługi obiektu 11 (wewnątrz) oraz 2 szt. do transportu z obiektu 11 do magazynu (obiekt nr 4), typ np. Nissan PD01A18PQ.

Do obliczeo emisji zanieczyszczeo do atmosfery spowodowanej pracą sprzętu i środków transportu na terenie ZGOK przyjęto zgodnie z technologią opisaną w projekcie budowlanym:

pracę ww. dwóch samochodów do przewozu kontenerów przez 1 godzinę, dwóch wózków widłowych obsługujących przez połowę czasu pracy obsługę transport z

obiektu 11 do magazynu 4. dwóch wózków widłowych obsługujących halę sortowni (obiekt 11) dwóch ładowarek obsługujących halę sortowni (obiekt nr 11) ładowarki obsługującej halę kompostowni.

Emisja niezorganizowana na terenie instalacji (a więc po drogach wewnętrznych należących do prowadzącego instalację ZGOK oraz pomiędzy Zakładem a Składowiskiem) będzie pochodzid z:

a) operacji dowozu odpadów komunalnych do punktu rozładunkowego hali mechanicznego przetwarzania odpadów (Sortownia) (podjazd pod bramę wyładowczą, otwarcie bramy, postój na biegu jałowym, opróżnienie samochodu, zamknięcie bramy i odjazd);

b) operacji dowozu odpadów zielonych z terenów parków do obiektu nr 20 (Plac przyjęcia odpadów zielonych);

c) operacji dowozu odpadów budowlanych do obiektu nr 7 (Plac na odpady budowlane na gruncie rodzimym);


52

d) operacji dowozu odpadów wielkogabarytowych do obiektu nr 5, 6 (budynek z pomieszczeniem do demontażu odpadów wielkogabarytowych);

e) ruchu związanego z dojazdem pracowników do Zakładu (samochody osobowe) do obiektu nr 23 (rezerwa terenu pod parking dla samochodów osobowych);

f) operacji wywozu surowców wtórnych; g) operacji wywozu kompostu; h) transport wewnątrzzakładowy: 2 samochody ciężarowe transportujące odpady po terenie

Zakładu oraz na teren Składowiska; i) transport wewnątrzzakładowy: 2 ładowarki kołowe obsługujące teren Zakładu; j) kompaktor, spychacz do obsługi składowiska.

Środki transportu

a) dowóz odpadów komunalnych

Odpady przeznaczone do przetworzenia w projektowanym ZGOK będą dowożone samochodami ciężarowymi o ładowności ok. 5 Mg (odpady komunalne) przez 250 dni w ciągu roku. Przewiduje się następujący dzienny rozkład kursów: w godzinach 6.00-18.00 (łącznie 12 h) na teren ZGOK będzie przyjeżdżało ok. 24 samochody o ładowności 5 Mg (24 wjazdy i 24 wyjazdy). Do obliczeo przyjęto maksymalnie 2 kursów w ciągu godziny.

b) dowóz odpadów zielonych z parków

Odpady przeznaczone do przetworzenia w projektowanym ZGOK będą dowożone samochodami ciężarowymi o ładowności ok. 5 Mg (odpady zielone z parków) przez 250 dni w ciągu roku. Przewiduje się następujący dzienny rozkład kursów: w godzinach 6.00-18.00 (łącznie 12 h) na teren ZGOK będzie przyjeżdżało ok. 1 samochód o ładowności 5 Mg (1 wjazd i 1 wyjazd). Do obliczeo przyjęto maksymalnie 1 kurs w ciągu godziny.

c) dowóz odpadów budowlanych

Odpady przeznaczone do przetworzenia w projektowanym ZGOK będą dowożone samochodami ciężarowymi o ładowności ok. 5 Mg (odpady komunalne) przez 250 dni w ciągu roku. Przewiduje się następujący dzienny rozkład kursów: w godzinach 6.00-18.00 (łącznie 12 h) na teren ZGOK będzie przyjeżdżało ok. 2 samochody o ładowności 5 Mg (2 wjazdy i 2 wyjazdy). Do obliczeo przyjęto maksymalnie 1 kurs w ciągu godziny.

d) dowóz odpadów wielkogabarytowych

Odpady przeznaczone do przetworzenia w projektowanym ZGOK będą dowożone samochodami ciężarowymi o ładowności ok. 5 Mg (odpady komunalne) przez 250 dni w ciągu roku. Przewiduje się następujący dzienny rozkład kursów: w godzinach 6.00-18.00 (łącznie 12 h) na teren ZGOK będzie przyjeżdżało ok. 1 samochód o ładowności 5 Mg (1 wjazd i 1 wyjazd). Do obliczeo przyjęto maksymalnie 1 kurs w ciągu godziny.

e) dojazd pracowników na teren ZTPOK

Zgodnie z założeniami koncepcyjnymi liczba pracowników ZGOK będzie równa około 28 osób. Założono, że co trzeci pracownik będzie dojeżdżał do pracy samochodem osobowym. Przewiduje się następujący dzienny rozkład kursów: w godzinach 6.00-22.00 (łącznie 16 h) na teren ZGOK będzie przyjeżdżało ok. 9 samochodów osobowych (9 wjazdów i 9 wyjazdów). Do obliczeo przyjęto maksymalnie 9 kursów w ciągu godziny.

f) wywóz odzyskanych surowców wtórnych


53

Odzyskane surowce będą wywożone z terenu ZGOK samochodami ciężarowymi o ładowności ok. 5 Mg (surowce wtórne), przez 250 dni w ciągu roku. Przewiduje się następujący dzienny rozkład kursów: w godzinach 6.00-18.00 (łącznie 12 h) na teren ZGOK będzie przyjeżdżało ok. 5 samochodów o ładowności 5 Mg (5 wjazdów i 5 wyjazdów). Do obliczeo przyjęto maksymalnie 1 kurs w ciągu godziny.

g) wywóz kompostu

Odzyskane surowce będą wywożone z terenu ZGOK samochodami ciężarowymi o ładowności ok. 5 Mg (kompost) przez 250 dni w ciągu roku. Przewiduje się następujący dzienny rozkład kursów: w godzinach 6.00-18.00 (łącznie 12 h) na teren ZGOK będzie przyjeżdżało ok. 1 samochód o ładowności 5 Mg (1 wjazd i 1 wyjazd). Do obliczeo przyjęto maksymalnie 1 kurs w ciągu godziny.

h) ciężarówka transportująca odpady po terenie Zakładu: transport wewnątrzzakładowy

Zgodnie z założeniami koncepcyjnymi na terenie Zakładu będą pracowały dwie ciężarówki wewnątrzzakładowe o ładowności ok. 5 Mg (Ciężarówka 1) oraz 15 Mg (Ciężarówka 2). Zadaniem Ciężarówki 1 będzie transport frakcji organicznej z sortowni (obiekt nr 11) do kompostowni (obiekt nr 13, 14), a następnie kompostu na plac gotowego kompostu (obiekt nr 19). Zadaniem Ciężarówki nr 2 będzie transport surowców wtórnych do magazynu (obiekt nr 4) oraz transport balastu s sortowni (obiekt nr 11) na kwaterę składowania odpadów. Przewiduje się następujący dzienny rozkład kursów: w godzinach 6.00-22.00 (łącznie 16 h) po ok. 21 razy (po terenie ZGOK oraz na kwaterę składowania odpadów). Do obliczeo przyjęto maksymalnie 2 kursy w ciągu godziny.

i) ładowarki kołowe: transport wewnątrzzakładowy

Zgodnie z założeniami koncepcyjnymi na terenie Zakładu będą pracowały 2 ładowarki kołowe pełniące różne funkcje. Na podstawie obliczeo własnych oszacowano, że czas pracy wszystkich ładowarek kołowych będzie równy około 2 943 h/rok.

j) kompaktor, spycharka – obsługa składowiska.

Wskaźniki emisji zanieczyszczeo dla źródeł liniowych przyjęto wg „Assessment of Sources of Air, Water and Land Pollution – A Guide to Rapid Source Inventory Techniques and their Formulating Environmental Control Strategies”, Aleksander P. Economopoulos, World Health Organization, Genewa 1993 r., dla pojazdów poruszających się z niewielką prędkością.

Tabela 11. Wskaźniki emisji zanieczyszczeo dla źródeł liniowych *g/1km/poj.+

Lp. Rodzaj zanieczyszczenia Samochody ciężarowe

Zapłon samoczynny

1. Dwutlenek azotu 18,20

2. Tlenek węgla 7,30

3. Węglowodory alifatyczne 5,80

4. Dwutlenek siarki 3,63

5. Pył zawieszony 1,60



54

Wskaźniki emisji zanieczyszczeo dla źródeł powierzchniowych przyjęto wg publikacji Wydawnictwa Komunikacji i Łączności „Paliwa, Oleje i Smary”, J. Michałowska (poniżej):

Tabela 12. Ilośd szkodliwych składników gazów spalinowych ze spalania oleju napędowego w maszynach roboczych (kg/Mg paliwa)

Rodzaj zanieczyszczenia Ilośd składnika gazów spalinowych w kg pochodząca z 1 tony spalonego oleju napędowego

Dwutlenek azotu 13.01

Tlenek węgla 20.81

Węglowodory alifatyczne 4.16

Dwutlenek siarki 7.80


W/w źródło nie podaje wskaźnika emisji pyłu dla gazów spalinowych ze spalania oleju napędowego w maszynach roboczych. W związku z tym nie określono wielkości emisji pyłu z ładowarki. Ponadto należy zauważyd że emisja pyłu ze środków transportu jest wielkością znikomą w stosunku do pozostałych substancji.

Emisję zanieczyszczeo dla źródeł liniowych określono wg wzoru:

plknE

gdzie:

E – emisja danego zanieczyszczenia [g/h],

n – potok pojazdów *poj/h+,

k – wskaźnik emisji danego zanieczyszczenia *g/km/poj+,

l – długośd trasy przejazdu *km+,

p – udział pojazdów o danym typie silnika *-]

Emisję zanieczyszczeo dla źródeł powierzchniowych określono wg wzoru:

1000

kBE

gdzie:

E – emisja danego zanieczyszczenia [kg/h],

B – maksymalne zużycie paliowa przez maszyny budowlane [kg/h],

k – wskaźnik emisji danego zanieczyszczenia [g/km/poj],


55

1. Dowóz odpadów

Dowóz odpadów komunalnych

ilośd pojazdów: maksymalnie 24 w ciągu 12 godzin (6-18), maksymalnie 2 pojazdy w ciągu godziny

czas przejazdu jednego pojazdu: 7,2 min droga: 0,744 km (wjazd + wyjazd) czas emisji w roku: 7,2/60 h * 24 pojazdy/dzieo * 250 dni/rok = 720 h/rok.

Tabela 13. Wielkośd emisji generowanej podczas dowozu odpadów komunalnych

Lp. Rodzaj zanieczyszczenia Emisja

[g/s] [kg/h] [Mg/rok]

1 Dwutlenek azotu 0,00752 0,02708 0,0195

2 Tlenek węgla 0,00302 0,01086 0,0078

3 Dwutlenek siarki 0,0015 0,0054 0,0039

4 Pył zawieszony 0,00066 0,00238 0,0017

5 Węglowodory alifatyczne 0,0024 0,00863 0,0062


Dowóz odpadów zielonych z parków

ilośd pojazdów: maksymalnie 1,4 w ciągu 12 godzin (6-18), maksymalnie 1 pojazd w ciągu godziny

czas przejazdu jednego pojazdu: 7,3 min droga: 0,757 km (wjazd + wyjazd) czas emisji w roku: 7,3/60 h * 1,4 pojazd/dzieo * 250 dni/rok = 43 h/rok.

Tabela 14. Wielkośd emisji generowanej podczas dowozu odpadów zielonych



1 Dwutlenek azotu 0,00383 0,01378 0,0006

2 Tlenek węgla 0,00154 0,00553 0,0002


4 Pył zawieszony 0,00034 0,00121 0,0001



Dowóz odpadów budowlanych


czas przejazdu jednego pojazdu: 7,1 min droga: 0,699 km (wjazd + wyjazd) czas emisji w roku: 7,1/60 h * 2,3 pojazdów/dzieo * 250 dni/rok = 68 h/rok.

Tabela 15. Wielkośd emisji generowanej podczas dowozu odpadów budowlanych



1 Dwutlenek azotu 0,00353 0,01272 0,0009


56

2 Tlenek węgla 0,00142 0,0051 0,0003


4 Pył zawieszony 0,00031 0,00112 0,0001



Dowóz odpadów wielkogabarytowych


czas przejazdu jednego pojazdu: 7,1 min droga: 0,716 km (wjazd + wyjazd) czas emisji w roku: 7,1/60 h * 1,1 pojazdów/dzieo * 250 dni/rok = 33 h/rok.

Tabela 16. Wielkośd emisji generowanej podczas dowozu odpadów wielkogabarytowych



1 Dwutlenek azotu 0,00362 0,01303 0,0004

2 Tlenek węgla 0,00145 0,00523 0,0002


4 Pył zawieszony 0,00032 0,00115 0,0000



2. Dojazd samochodów osobowych

ilośd pojazdów: maksymalnie 9 w ciągu 16 godzin (6-22), maksymalnie 9 pojazdów w ciągu godziny

czas przejazdu jednego pojazdu: 2,5 min droga: 0,66 km (wjazd + wyjazd) czas emisji w roku: 2,5/60 h * 9 pojazdów/dzieo * 250 dni/rok = 100 h/rok.

Tabela 17. Wielkośd emisji generowanej podczas dojazdu samochodów osobowych



1 Dwutlenek azotu 0,03114 0,11211 0,0112

2 Tlenek węgla 0,01249 0,04497 0,0045


4 Pył zawieszony 0,00274 0,00986 0,0010



3. Wywóz odzyskanych surowców wtórnych

ilośd pojazdów: maksymalnie 4,6 w ciągu 12 godzin (6-16) – do obliczeo przyjęto maksymalnie 1 kursy w ciągu godziny

czas przejazdu jednego pojazdu: 10,5 min droga: 0,504 km (wjazd + wyjazd) czas emisji w roku: 10,5/60 h * 4,6 pojazdów * 250 dni w roku = 201 h/rok


57

Tabela 18. Wielkośd emisji generowanej podczas wywozu surowców wtórnych



1 Dwutlenek azotu 0,00255 0,00917 0,0018

2 Tlenek węgla 0,00102 0,00368 0,0007


4 Pył zawieszony 0,00022 0,00081 0,0002



4. Wywóz kompostu

ilośd pojazdów: maksymalnie 0,8 w ciągu 12 godzin (6-18) – do obliczeo przyjęto maksymalnie 1 kursy w ciągu godziny

czas przejazdu jednego pojazdu: 23,7 min droga: 0,577 km (wjazd + wyjazd) czas emisji w roku: 23,7/60 h * 0,8 pojazdów * 250 dni w roku = 79 h/rok

Tabela 19. Wielkośd emisji generowanej podczas wywozu kompostu



1 Dwutlenek azotu 0,00292 0,0105 0,0008

2 Tlenek węgla 0,00117 0,00421 0,0003


4 Pył zawieszony 0,00026 0,00092 0,0001



5. Ciężarówki – transport wewnętrzny

Ciężarówka 1 – trasa 1

ilośd pojazdów: maksymalnie 1,4 w ciągu 16 godzin (6-22), czas przejazdu (pokonanie trasy, wszystkie operacje): 22,7 min droga: 0,567 km (dojazd + powrót) czas emisji w roku: 22,7/60 h * 1,4 pojazdów/dzieo * 250 dni/rok = 133 h/rok.



Ciężarówka 2


ilośd pojazdów: maksymalnie 4,6 w ciągu 16 godzin (6-22), czas przejazdu (pokonanie trasy, wszystkie operacje): 17,4 min


58

droga: 0,45 km (dojazd + powrót) czas emisji w roku: 17,4/60 h * 4,6 pojazdów/dzieo * 250 dni/rok = 334 h/rok.



Czas emisji łącznie 2 179 h/rok; maksymalnie 2 pojazdy w ciągu godziny.

Tabela 20. Wielkośd emisji generowanej podczas pracy ciężarówek



1 Dwutlenek azotu 0,05359 0,19292 0,4204

2 Tlenek węgla 0,02149 0,07738 0,1686


4 Pył zawieszony 0,00471 0,01696 0,0370



6. Ładowarki kołowe – transport wewnętrzny

czas pracy w ciągu dnia (dla 2 ładowarek łącznie): 32 godz. maksymalne zużycie oleju napędowego – 20l/h = 17,5 kg/h czas emisji w roku: 32 h * 250 dni/rok = 2 943 h/rok

Tabela 21. Wielkośd emisji generowanej podczas pracy ładowarek



1 Dwutlenek azotu 0,04652475 0,16748911 0,6700

2 Tlenek węgla 0,07441815 0,26790534 1,0716




7. Kompaktor, spycharka – obsługa składowiska

Zużycie paliwa przez ciężki sprzęt służący do przemieszczania i zagęszczania masy odpadów na składowisku (w początkowej fazie układania warstwy spycharka, później kompaktor zamiennie ze spycharką) wynosi według danych eksploatacyjnych:

kompaktor - 13 dm3/h spycharka - 10,5 dm3/h

Czas pracy sprzętu przyjęto do 2 godzin w ciągu zmiany, przemiennie, w zależności od potrzeb. Maksymalne zużycie paliwa ON przez ten sprzęt wynosi 52 dm3/16h. Emisję związaną z pracą tego sprzętu przyporządkowano emitorowi punktowemu reprezentującemu obszar składowiska.


59

Tabela 22. Wielkośd emisji generowanej podczas obsługi składowiska



1 Dwutlenek azotu 0,02941706 0,1059014 0,4236

2 Tlenek węgla 0,04705372 0,1693934 0,6776




8. Emisja sumaryczna:

Tabela 23. Wielkośd sumarycznej emisji niezorganizowanej z terenu ZGOK

Lp. Rodzaj zanieczyszczenia Emisja sumaryczna

[Mg/rok]

1. Dwutlenek azotu 1,549

2. Tlenek węgla 1,932

3. Dwutlenek siarki 0,747

4. Pył zawieszony 0,040

5. Węglowodory alifatyczne 0,495


W związku ze specyficzną działalnością ZGOK, obejmującą przede wszystkim przetwarzanie odpadów komunalnych, jego uciążliwośd względem powietrza atmosferycznego bierze swoje źródło przede wszystkim w tych procesach. Transport samochodowy na terenie Zakładu stanowid będzie niejako poboczne źródło emisji o charakterze lokalnym, o niewielkiej uciążliwości i zasięgu. Częstotliwośd przejazdów samochodów transportujących to maksymalnie 9 samochodów w ciągu godziny, a więc emisja pochodząca z transportu będzie stanowid minimalną uciążliwośd w rejonie ZGOK.

Biorąc pod uwagę omówione wyżej czynniki decydujące o uciążliwości instalacji względem powietrza atmosferycznego, emisję niezorganizowaną pochodzącą ze spalania paliw (przez samochody ciężarowe, osobowe, oraz pozostałe maszyny pracujące na terenie Zakładu), pominięto w dalszych obliczeniach, ze względu na jej marginalne znaczenie.

1.1.6.3. Emisja zorganizowana

Pod pojęciem emisji zorganizowanej rozumie się:

1) Emisje ze spalania biogazu ujmowanego na składowisku (Kwatera 1); 2) Emisję ze składowiska (Kwatera 2); 3) Emisja z pracy źródeł ciepła; 4) Emisja zanieczyszczeo specyficznych z procesów technologicznych;

Założenia ogólne do obliczenia emisji:

Dane związane z poziomami odniesienia zanieczyszczeo w powietrzu (rzeczywistymi – tło i normami) przyjęto analogicznie jak dla Zakładu z uwagi na bliską lokalizację obu części składowych Inwestycji.


60

Wielkości stężeo dopuszczalnych dla poszczególnych substancji zanieczyszczających przewidywanych do emitowania z projektowanej kwatery składowiska podano w zamieszczonych niżej tabelach zbiorczych. Wielkości te przyjęto zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi.

W zakresie zanieczyszczeo (jak zostanie dalej wykazane) decydujących o oddziaływaniu składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne (komunalnych) w Rzędowie (merkaptan etylowy, dwutlenek azotu) brak danych poza NO2. Dla NO2 – stan jakości powietrza mieści się znacznie poniżej normatywu. W przypadku pyłu zawieszonego PM10 oraz benzenu stan jakości powietrza przekracza wartości normatywne. Dla pozostałych dwóch zanieczyszczeo brak w okolicy innych źródeł emisji, do oceny stanu przyjęto zgodnie z obowiązującymi wytycznymi (rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu, Dz. U. z 2010 r. nr 16, poz. 87) tło na poziomie 10% średniorocznych wartości odniesienia dla substancji w powietrzu.

Emisja zanieczyszczeo

Z terenu Inwestycji emitowane będą następujące rodzaje zanieczyszczeo:

SO2, NO2, CO z procesu spalania paliw (olej napędowy w silnikach pojazdów pracujących na eksploatowanej kwaterze składowiska),

gaz wysypiskowy wraz z zawartymi w nim zanieczyszczeniami powietrza z procesu składowania odpadów.

Emisja gazu wysypiskowego

Wytwarzanie gazu wysypiskowego zachodzi w czterech kolejnych etapach:

I. faza tlenowa, w trakcie której mikroorganizmy rozkładają proste substancje organiczne głównie na CO2, H2O i resztkowe substancje organiczne, wydzielane jest ciepło reakcji

II. faza beztlenowa niemetanogenna. Beztlenowe mikroorganizmy rozkładają przede wszystkim węglowodory tworząc kwasy organiczne CO2 i H2O. W trakcie tej fazy następuje zmniejszanie się udziału N2.

III. faza metanowa niestabilna. Występuje po około 10 - 50 dniach procesu beztlenowego. Rozpoczyna się w momencie gdy metanogenne mikroorganizmy powoli zaczynają przetwarzad powstałe wcześniej kwasy tłuszczowe w CH4, H2O i CO2.

IV. faza metanowa stabilna. Po upływie 180 – 500 dni od rozpoczęcia procesu następuje faza czwarta. Gaz wysypiskowy powstały w tej fazie składa się w 50 – 60 % z metanu i 40 – 50 % z dwutlenku węgla (objętościowo). W jego skład wchodzi również wiele innych związków, ale w ilościach śladowych. Z punktu widzenia oddziaływania na stan zanieczyszczenia powietrza i uciążliwośd np. odorową są to jednak zanieczyszczenia wymagające oszacowania i analizy.

Według pracy: „Fizykochemiczne i mikrobiologiczne zagrożenia środowiska przez odpady”, Biblioteka monitoringu środowiska, PIOŚ Warszawa 1995, przeciętny skład gazu wysypiskowego obejmuje substancje zestawione w zamieszczonej poniżej tabeli.

Tabela 24. Skład gazu wysypiskowego

Substancja Wzór Poziomy odniesienia w powietrzu


61

chemiczny Jednogodzinne D1

g/m3

Średnioroczne Da μg/m

3

metan CH4 brak brak

dwutlenek węgla CO2 brak brak

tlenek węgla CO 30000 brak

wodór H2 brak brak

siarkowodór H2S 20 5

etan C2H6 3000 1000

propan C3H8 3000 1000

butan C4H10 3000 1000

pentan C5H12 3000 1000

heksan C6H14 3000 1000

heptan C7H16 3000 1000

oktan C8H18 3000 1000

nonan C9H20 3000 1000

merkaptan etylowy C2H2SH 20 2

benzen C6H6 30 5

toluen C7H8 100 10

aceton C2H6CO 350 30

W oszacowaniu określono maksymalną wielkośd emisji gazu wysypiskowego dla kwater nr 1 oraz nr 2. Do obliczeo wykorzystano program LandGem 3.02 zalecany do stosowania przez Amerykaoską Agencję Ochrony Środowiska US EPA. Model ten realizuje jedną z bardziej złożonych metod szacowania emisji CH4 ze składowisk odpadów (spośród tzw. metod kinetycznych) uwzględniającą fakt, że emisja ta rozciąga się w długim okresie czasu, zanikając stopniowo w miarę wyczerpywania się węgla w rozkładających się związkach organicznych. Wykorzystana w modelu to znana oraz najczęściej stosowana wśród metod kinetycznych metoda Scholl Canyon, w której podstawą do szacowania emisji CH4 jest następujący wzór (według pracy: „Zanieczyszczenie atmosfery – źródła oraz metodyka szacowania wielkości emisji zanieczyszczeo”, Centrum Informatyki Energetyki, Warszawa 1997):

QCH4 [m3/a] = L0∙ R∙(e-k∙c – e-k∙t)

gdzie: QCH4 – produkcja metanu w roku t L0 – potencjalna produkcja metanu [m3 CH4 /Mg odpadów+ R – średnia roczna ilośd składowanych odpadów *Mg+ k – współczynnik produkcji metanu *a-1] c – miniony czas od zamknięcia składowiska *lata+ (c = 0 dla składowisk aktywnych) t – miniony czas od pierwszego składowania odpadów *lata+

Wartości L0 oraz k należy oszacowad, L0 w zależności od zawartości wilgoci i substancji organicznych w odpadach, natomiast stała k jest generalnie funkcją wielu czynników takich jak poziom wilgoci, zakwaszenie, temperatura, sposób eksploatacji składowiska itd.

Parametry modelu przyjęte do obliczeo


62

Do obliczeo przyjęto parametry charakteryzujące składowisko odpadów komunalnych w umiar-kowanej strefie klimatycznej, z opadami powyżej 640 mm rocznie.

Lo : 100 m3/Mg

k : 0,04 1/r

węglowodory (NMOC) : 595 ppm obj.

metan : 50 % obj.

dwutlenek węgla : 50 % obj.

Odpady będą zagęszczane kompaktorem. Ilości odpadów w kolejnych latach stanowią narastającą sumę o ilośd odpadów przywożonych w ciągu kolejnego roku.

Model (LandGEM) pozwala wyliczyd emisję 47 różnych składników gazu wysypiskowego (LFG) lecz wśród nich nie ma dwutlenku siarki, tlenków azotu i pyłu (charakterystycznych dla procesów spalania paliw). Podstawą wyliczenia emisji zanieczyszczeo jest wielkośd przyjętych w powyższym modelu stężeo objętościowych, w jakich poszczególne składniki występują:

Tabela 25 Stężenia objętościowe wybranych składników gazu wysypiskowego

Zanieczyszczenie Stężenie w gazie [ppm obj.]

węglowodory (bez metanu) 595,0

aceton 7,0

benzen 1,9

merkaptan metylowy 2,5

merkaptan etylowy 2,3

siarkowodór 35,5

tlenek węgla 141,0

toluen 39,3

W celu obliczenia emisji do powietrza atmosferycznego przyjęto wariant hipotetyczny, w którym kwatera nr 1 jest przykryta geomembraną w wyniku czego ujmowany jest biogaz (spalanie w pochodni lub silniku gazowym), kwatera nr 2 jest emitorem punktowym. Obliczenia zostały wykonane w oparciu o następujące założenia:

emisje z kwatery nr 1: wariant najgorszy z możliwych: określenie emisji do powietrza ze spalania biogazu wytworzonego na kwaterze nr 1 składowania odpadów, dla roku maksymalnej produktywności gazu wysypiskowego, wytworzonego w wyniku eksploatacji wymienionej kwatery;

emisje z kwatery nr 2: wariant najgorszy z możliwych: określenie emisji punktowej do powietrza atmosferycznego z kwatery nr 2 składowania odpadów dla roku maksymalnej produktywności gazu wysypiskowego.

Roczną ilośd powstającego biogazu ocenia się szacunkowo na 5 m3 gazu z 1 m3 odpadów przez około 15 lat. 1m3 biogazu z wysypiska posiada równowartośd energetyczną ok. 0,5 m3 gazu ziemnego wysokometanowego. Obliczenia zostały wykonane przy wykorzystaniu modelu LandGEM v.3.02. Amerykaoskiej Agencji Ochrony Środowiska (EPA).


63

1.1.6.3.1. Emisja ze spalania biogazu (silnik lub pochodnia, biogaz ujmowany z kwatery nr 1):

Obecnie na terenie składowiska nie zlokalizowano pochodni oraz silnika gazowego. Obliczenia emisji do powietrza atmosferycznego przeprowadzono dla następujących kwater składowania:

Kwatera 1 składowania – obiekt projektowany

Składowisko odpadów składad się będzie w I etapie z jednej kwatery o powierzchni ok. 1 ha; docelowo składowisko odpadów składad się będzie z 5 kwater o powierzchni 1 ha każda. Inwestor zabezpieczył powierzchnie terenu pod sukcesywna rozbudowę obiektu. Obecny raport ocenia wpływ na środowisko związany z funkcjonowaniem 2 kwater.

Z powodu wysokich kosztów uszczelnienia i drenaży kwater składowania odpadów, nie jest zalecane budowanie dużych kwater o okresie funkcjonowania kilkudziesięciu lat. Po zamknięciu kolejnych kwater należy przeprowadzid rekultywację techniczną i biologiczną.

Według wyliczeo podanych w dokumentacji, pojemnośd planowanej kwatery I wynosi 56 460 m3. Pojemnośd ta w zależności od wydajności ZGOK wystarczy na okres co najmniej 3,1 roku. W okresie przed zamknięciem kwatery I należy wybudowad i uruchomid kwaterę II. Przyjęto, że kwatera ta będzie miała identyczne gabaryty i konstrukcję.

Wg obliczeo przy wykorzystaniu modelu LandGEM v.3.02 (Załącznik 10.1) oszacowano, że maksymalna produktywnośd gazu wysypiskowego w wyniku eksploatacji Kwatery 1 nastąpi w 2016r i będzie równa około 362 731 m3/rok. Z przeprowadzonych obliczeo wynika, że emisja z projektowanej Kwatery 1 składowiska przy założeniu eksploatacji przez ok. 4 lata osiągnie według symulacji komputerowej maksymalną wielkośd w 2016 roku. Będzie ona równa około:

120 Mg/a CH4;

331 Mg/a CO2.

W celu przedstawienia najbardziej niekorzystnych możliwych warunków oddziaływania na stan powietrza atmosferycznego do obliczeo przyjęto następujące założenia:

zgodnie z wcześniejszymi założeniami, dotyczącymi emisji z kwater składowania zawartośd metanu w biogazie jest równa 50%;

obliczono ilośd wytworzonego biogazu (Kwatera 1), rok maksymalnej produktywności gazu wysypiskowego: 2016r.

Tabela 26. Maksymalna produkcja biogazu (rok 2016; kwatera nr1)

Produkcja i wykorzystanie biogazu Jedn. m3/rok GJ/rok

Produkcja biogazu

362 732 6 510

na podstawie wskaźników emisji „do opłat” obliczono wskaźniki emisji ze spalania biogazu:


64

Tabela 27. Wskaźniki emisji zanieczyszczeo ze spalania biogazu

Wskaźniki emisji CO 1)

CO2 2)

SO2 1)

NO2 1)

pył 1)

Wskaźnik emisji biogaz (palnik, pochodnia) kg/GJ 0,036 54,330 0,011 0,031 0,002

na podstawie ww. wskaźników emisji obliczono emisje ze spalania biogazu:

Tabela 28. Ładunki zanieczyszczeo ze spalania biogazu

Emisja ze spalania paliwa

CO CO2 1)

SO2 NO2 pył

Biogaz spalany w pochodni Mg/rok 0,234 353,715 0,072 0,202 0,010

Biogaz spalany w pochodni kg/h 0,027 40,378 0,008 0,023 0,001

1.1.6.3.2. Emisja z kwatery nr 2 składowiska:

Według wyliczeo podanych w dokumentacji, pojemnośd planowanej kwatery I wynosi 56 460 m3. Pojemnośd ta w zależności od wydajności ZGOK wystarczy na okres co najmniej 3,1 roku. W okresie przed zamknięciem kwatery I należy wybudowad i uruchomid kwaterę II. Przyjęto, że kwatera ta będzie miała identyczne gabaryty i konstrukcję.

W wyniku obliczeo stwierdzono, że projektowana kwatera 2 składowania będzie eksploatowana do 2021 r. Wg obliczeo przy wykorzystaniu modelu LandGEM v.3.02 oszacowano, że maksymalna produktywnośd gazu wysypiskowego w wyniku eksploatacji kwatery 3 nastąpi w 2021 r. Według założeo projektowych, po zamknięciu i rekultywacji kwatery 2 zostanie ona przykryta geomembraną w wyniku czego będzie ujmowany biogaz. W celu przedstawienia najgorszego możliwego wariantu (punktowa emisja do atmosfery do czasu przykrycia geomembraną) przyjęto emisję gazu wysypiskowego dla roku 2021 (maksymalna produktywnośd gazu wysypiskowego). Emisje zostały przedstawione w poniższej tabeli:

Tabela 29. Emisja gazu wysypiskowego z kwatery 2 składowania w roku 2021

Zanieczyszczenie Emisja gazu wysypiskowego

Mg/a kg/h

Metan 144,198 16,461

Dwutlenek węgla 395,645 45,165

Metan + CO2 539,843 61,626

Tlenek węgla 0,071 0,008

Siarkowodór 0,022 0,003

Merkaptan etylowy 0,003 0,0003

Benzen 0,003 0,0003


65

Toluen 0,065 0,007

Aceton 0,007 0,001

Węglowodory (bez metanu) 0,930 0,106

Merkaptan metylowy (merkaptany) 0,002 0,0002

Z porównania ilorazów emisji do stężeo dopuszczalnych lub poziomów odniesienia dla ww. zanieczyszczeo w powietrzu wynika, że dla tej grupy źródeł zanieczyszczeniami decydującymi o oddziaływaniu obiektu na stan czystości powietrza jest głównie merkaptan etylowy.

1.1.6.3.3. Źródła ciepła

Według rozwiązao przyjętych w omawianym Projekcie Budowlanym, ciepło do celów co i cwu dostarczane będzie z urządzeo grzewczych opalanych gazem ziemnym:

kotłownia gazowa zlokalizowana w obiekcie nr 3B (budynek socjalno-biurowy), wyposażona w kocioł produkcji firmy DeDietrich typu DETRIGAZ DTG 111-8 NEZ o mocy 42 kW i godzinowym zużyciu gazu 5 m3. Do przygotowania ciepłej wody przeznaczony będzie współpracujący z kotłem podgrzewacz o pojemności 500 dm3, emitor wbudowany o wysokości 4 m,

nagrzewnica gazowa nadmuchowa typu M 35-A MINIJET TECNOCLIMA o zapotrzebowaniu gazu ziemnego 3,1 m3/h, pracująca na potrzeby budynku warsztatowego obiektu nr 4, odprowadzenie spalin wylotem przez ścianę na wysokości 4,0 m,

nagrzewnica gazowa nadmuchowa typu M 35-A MINIJET TECNOCLIMA o zapotrzebowaniu gazu ziemnego 3,1 m3/h, pracująca na potrzeby budynku demontażu i magazynu obiekt nr 5-6, odprowadzenie spalin wylotem przez ścianę na wysokości 3,1 m.

Emisję z grzewczych urządzeo gazowych obliczono przyjmując obciążenie wynoszące 100 % w sezonie grzewczym przez czas pracy obiektu (I i II zmiana) oraz przez 2 godz./zm. kotła z obciążeniem 30 %w obiekcie 3B. Emisje z tych źródeł ujęto jako punktowe bez wyniesienia termiczno-dynamicznego.

Emisję z grzewczych urządzeo gazowych obliczono w oparciu o typowe wielkości wskaźników dla źródeł energetycznych i przedstawiono w tabeli.

Tabela 30. Emisja z pracy źródeł ciepła do celów co i cwu

Zaniecz. SO2 NO2 CO Pył

Emisja 1-godz. Ea kg/h

0,00074 0,01178 0,00331 0,00014

E1/D1 0,000002 0,00006 0,0000001 0,0000005

Emisja rocz. Ea kg/a 1,0525 16,8397 4,7362 0,1973

Ea/Da 0,03508 0,42099 0,00493

Podobnie jak dla źródeł transportowych, dominującym zanieczyszczeniem jest NO2.


66

1.1.6.3.4. Emisja zanieczyszczeo specyficznych z procesów technologicznych

Specyficznym procesem technologicznym projektowanym w ZGOK będzie kompostowanie frakcji organicznej wyselekcjonowanej z odpadów komunalnych w sortowni, oraz pozyskanych w wyniku selektywnej zbiórki odpadów prowadzonej w gminach EZGOK.

Kompostowanie odpadów jest metodą przeróbki odpadów bazującą na naturalnych procesach biochemicznych jakie zachodzą w glebie. W sztucznie stworzonych warunkach możliwe jest zintensyfikowanie tych procesów i stosunkowo szybkie przekształcenie odpadowej mieszaniny w nawóz organiczny (kompost) z wydzieleniem jako ubocznych produktów dwutlenku węgla i pary wodnej.

Kompostowanie polega na niskotemperaturowym tlenowym rozkładzie substancji organicznej z udziałem mikroorganizmów. Zaletą tego procesu jest przywrócenie środowisku materii organicznej zawartej w odpadach (przy tym jakośd kompostu określa się w oparciu o normę branżową BN-89/91 03-09) np. poprzez wykorzystanie kompostu do nawożenia i rekultywacji gleb.

Przemiany zachodzące w kompostowanych odpadach odbywają się przy udziale mikroorganizmów. W tych przemianach biochemicznych mają miejsce procesy mineralizacji i humifikacji.

Prawidłowy proces kompostowania może się odbywad w odpowiednich warunkach wilgotności, temperatury, odczynu pH podłoża, dostępu tlenu, składu chemicznego i mechanicznego odpadów, udziału azotu niezbędnego do rozwoju mikroorganizmów rozkładających celulozę.

Z punktu widzenia ochrony powietrza najistotniejsze jest to, że w procesach mineralizacji materii organicznej wydzielają się gazy: dwutlenek węgla, amoniak oraz para wodna. Związki o charakterze aromatycznym, w tym najczęściej spotykane ligniny podlegają hydrolizie z udziałem bakterii i grzybów o silnym działaniu enzymatycznym do prostych związków nisko cząsteczkowych jak pochodne fenolu, kwasy aromatyczne, które następnie służą do tworzenia związków huminowych.

Siarka uwalniana jest z aminokwasów (po hydrolizie białek) i przechodzi w formę siarkowodoru H2S. Siarkowodór następnie utleniany jest do siarczanów. W procesach tych pojawiają się więc również substancje o charakterze zapachowym (odoroczynnym).

1.3.5. Emisja hałasu

Analizę oddziaływania przeprowadzono w oparciu o rozkład przestrzenny poziomu dźwięku A w terenie obejmującym projektowany Zakład, składowisko i przyległe sąsiedztwo. W ocenie zastosowano metodę obliczeniową opartą na zależności między emisją dźwięku scharakteryzowaną ekwiwalentnym poziomem mocy akustycznej poszczególnych źródeł a imisją dźwięku w interesującym obszarze oddziaływania hałasu, scharakteryzowaną ekwiwalentnym poziomem dźwięku A.

Metoda szczegółowo jest opisana w instrukcji 338 Instytutu Techniki Budowlanej wydanej w Warszawie w 1997r. Obliczenia wspomaga program komputerowy SON2 przeznaczony do prognozowania klimatu akustycznego wokół nowo projektowanych i modernizowanych zakładów przemysłowych oraz do wyboru optymalnego sposobu ograniczania hałasu.

Wyniki obliczeo poziomu równoważnego dźwięku A w otoczeniu składowiska dla hałasu emitowanego do środowiska (tło obliczeniowe L = 0), zostały przedstawione w formie wynikowej mapy emisji hałasu w porze dnia (Załącznik nr 8.13) oraz w porze nocy (Załącznik nr 8.14). Ilustracja komputerowa przedstawia zarys izolinii poziomu dźwięku (izofony) na wysokości 1,5 m nad terenem. Z


67

przedstawionej symulacji sytuacji akustycznej składowiska z uwzględnieniem wszystkich źródeł hałasu wynika co następuje:

Obliczona prognoza klimatu akustycznego wokół zakładu z uwzględnieniem pracujących, maszyn i transportu wykazuje, że w całości zakład swoją emisją hałasu nie będzie powodowad ponadnormatywnych zakłóceo akustycznych środowiska w najbliższych obszarach chronionych akustycznie. Są to tereny z istniejącą lub planowaną zabudową mieszkalną, oddalone co najmniej 200 m od granicy Zakładu, dla których poziom dopuszczalny hałasu w środowisku wyrażony równoważnym poziomem dźwięku A wynosi w porze dnia (w godz. 600 – 2200) –55dB, w zależności od charakteru zabudowy mieszkalnej. Policzona emisja dźwięku w tym terenie nie przekracza 55 dB.

Szczegółową analizę dotyczą wpływu Inwestycji na klimat akustyczny przedstawiono w rozdziale 7.2.1.1.2.


68

2. OPIS ELEMENTÓW PRZYRODNICZYCH ŚRODOWISKA OBJĘTYCH ZAKRESEM

PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA

ŚRODOWISKO, W TYM ELEMENTÓW ŚRODOWISKA OBJĘTYCH OCHRONĄ NA

PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2004 R O OCHRONIE PRZYRODY

2.1. POŁOŻENIE I RZEŹBA TERENU

Planowana inwestycja: Zakład oraz składowisko odpadów komunalnych będzie zlokalizowany na części byłych pól górniczych „S” na terenie Kopalni Siarki „Grzybów” w Rzędowie. Kopalnia prowadziła eksploatację złoża siarki rodzimej Grzybów - Gacki metodą podziemnego wytopu (metodą otworową). Złoża te zlokalizowane są w strefie Niecki Połanieckiej, znajdującej się w południowo - wschodniej części Gór Świętokrzyskich.

Eksploatację siarki rozpoczęto w 1966 r. Z dniem 01.05.1996 r. eksploatację siarki zatrzymano ze względu na wyczerpywanie się zasobów eksploatacyjnych złoża oraz kolejne załamanie się światowego rynku siarki.

Ujemny wpływ wydobywania siarki metodą wytapiania jej w złożu był różnorodny i sprowadzał się do:

a) zasiarczenia i zakwaszenia gleb na polach górniczych w strefach sanitarnych tych pól oraz składowisk siarki,

b) osiadania terenu i zawodnienia gruntów w obrębie pól górniczych, c) zanieczyszczenia atmosfery gazami – SO2, H2S, d) zanieczyszczenia wód powierzchniowych i gruntowych na skutek zwiększenia jej mineralizacji

(siarczany, siarczki, chlorki, zawiesina), e) podniesienie poziomu wód trzeciorzędowych i oddziaływanie tych wód na jakośd wód

czwartorzędowych, f) mechanicznej rujnacji gleb na polach górniczych w wyniku wiercenia otworów, budowy dróg i

itp.

Kopalnia w latach 1990 - 1992 prowadziła monitoring osiadania gruntu. Osiadanie całkowite terenu w omawianym obszarze wyniosło od 0,5 do 4,0 m. Osiadanie terenu odbywało się z zachowaniem ciągłości warstw geologicznych. Ostatni pomiar deformacji wykonano w 1994 r. Analiza mapy osiadao z tego roku wskazuje, że teren lokalizacji inwestycji jest stabilny i pozostał niezmieniony do dnia dzisiejszego.

Opinia górniczo-geologiczna ZG Kopalnia Siarki „Grzybów” w Tuczępach nr 2/2005 z dn. 28.01.2005 r. potwierdza zanik szkodliwych wpływów górniczych.

Obecnie przedmiotem działalności przedsiębiorstwa jest likwidacja Kopalni Siarki "Grzybów" i rekultywacja terenu górniczego kopalni, prowadzenie działalności handlowej i usługowej, gospodarka leśna.

Dla wszystkich terenów poeksploatacyjnych ustanowiono leśny kierunek zagospodarowania o funkcjach krajobrazowo-ochronnych lub zalesienia produkcyjne. Zagospodarowanie terenów pogórniczych S ustala decyzja Burmistrza Gminy i Miasta w Staszowie z dnia 20.12.1993 znak: GIR.IV-60161/2/93.

Podstawą dla przeprowadzenia prac rekultywacyjnych były dwa opracowania:


69

1. Sz. Lenka „Wytyczne rekultywacji pól górniczych S, Z, Zz, B (powierzchnia 258 ha) Kopalni Grzybów”, Puławy X 1994 r.

2. J. Chwastek i in. „Dokumentacja techniczna prac rekultywacyjnych pól górniczych S, Z, Zz, B pow. 258 ha”. AGH Kraków, IX 1995 r.

W ramach prac rekultywacyjnych przeprowadzono:

renowację, przebudowę i uzupełnianie rowów odwadniających, likwidację pozostałości po demontażu urządzeo kopalnianych, niwelacje terenu, wapnowanie gleb, nasadzenie drzew i krzewów.

W związku z planowaną inwestycją konieczne jest dokonanie zmiany przeznaczenia gruntów w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego miasta Staszowa na cele nierolnicze i nieleśne. Stosowną zgodę, w trybie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (jedn. tekst Dz. U. z 2004 r. Nr 21, poz. 1266) wydał Minister Środowiska w decyzji z dnia 4.10.2004 r. znak: DL.lp-4791-80/rl/2004.

2.1.1. Budowa geologiczna


Dokumentacje geotechniczną dla potrzeb projektu budowlanego wykonał HYDROGEOPOL” Sp. z o.o. z Dębicy. Celem tych badao było rozpoznanie warunków geotechnicznych dla opracowania projektu budowlanego Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi (ZGOK) w Rzędowie.

Warunki geologiczne

Pod względem geologicznym omawiany teren położony jest w północnej części Zapadliska Przedkarpackiego, w pobliżu południowej granicy mezozoicznej Gór Świętokrzyskich. Wyróżnia się tu utwory należące do dwóch formacji geologicznych:

a) trzeciorzędu, utwory te reprezentowane są przez utwory morskiego pochodzenia, wykształcone jako iły, iłowce i mułowce z wkładkami piaskowców, zwane iłami krakowieckimi. Pod w/w/ osadami występuje seria osadów chemicznych, zbudowana z wapieni i margli siarkonośnych, gipsów i brekcji ilasto – gipsowych.

Do koocowej głębokości dokumentowanych otworów geotechnicznych tj. max 5,3 m ppt., nie nawiercono stropu w/w utworów trzeciorzędowych. Występuje on prawdopodobnie na głębokości 8,5 – 10,5 m ppt..

b) czwartorzędu, zalegają bezpośrednio na stropie utworów trzeciorzędowych. Na terenie dokumentowanych badao, bezpośrednio pod nasypem o miąższości 0,2 –0,9 m, zalegają utwory czwartorzędowe, pochodzenia rzeczno- lodowcowego, wykształcone w postaci gliniasto – piaszczystej wieku plejstoceoskiego. W przeważającej części są to gliny, gliny pylasto – piaszczyste i pylaste zwięzłe, a domieszka żwiru, otaczaków, okruchów wapienia i skał północnych, barwy szaro-żółtej, szaro-brunatnej, itd.. Sumaryczna miąższośd utworów czwartorzędowych na dokumentowanym terenie wynosi prawdopodobnie 8,5 – 10,5 m.


70

Warunki hydrogeologiczne

Na terenie dokumentowanych badao, występują znikome ilości wód podziemnych, związane z piaszczystymi przewarstwieniami wśród glin pylasto-piaszczystych i pylastych. Na podstawie wykonanych otworów badawczych do głębokości max 5,3 m ppt, stwierdza się, że wody podziemne występują tu w znikomych ilościach (najczęściej w postaci śródglinowych sączeo), w nieregularnych (soczewkowatych), piaszczystych przewarstwieniach wśród słabo przepuszczalnych glin. Wody te stwierdzone zostały tylko w niektórych otworach, a mianowicie w otw. nr 1, 5, 6, 7, 8, 9, 12, 13, 14, 15 oraz 21, na głębokościach odpowiednio - 2,8, 1,75, 1,6, 1,9, 1,8, 2,4, 3,2, 1,7, 1,9 2,15 i 2,6 m ppt.

Można, więc stwierdzid, że na badanym terenie brak jest ciągłej warstwy wodonośnej i w związku z tym nie można tu mówid o występowaniu poziomu wodonośnego, o znaczącej wydajności. Niemniej jednak stwierdzone podczas badao sączenia i wycieki wody, mogą stanowid utrudnienie podczas prowadzenia prac budowlanych, a zwłaszcza wykopów fundamentowych. Głębokośd występowania zwierciadła wody gruntowej na omawianym terenie, ulega sezonowym wahaniom, w zależności od ilości opadów atmosferycznych. Podane wyżej głębokości występowania wody w dokumentowanych otworach, stwierdzone podczas ich wykonywania (lipiec 2004 r.), należy przyjmowad jako średnie.

Na podstawie analogii do podobnych warunków hydrogeologicznych, można stwierdzid, że woda omawianego poziomu, wykazuje słabą agresywnośd w stosunku do betonu.

Charakterystyka geotechniczna podłoża gruntowego

Charakterystykę geotechniczną podłoża gruntowego na badanym terenie, przeprowadzono w oparciu o analizę makroskopową prób gruntów, pobieranych podczas wykonywania otworów badawczych, wyniki badao polowych (oznaczenia konsystencji gruntów spoistych penetrometrem wciskowym PW-1) i analizę materiałów archiwalnych oraz normę PN-81/B-03020. Biorąc pod uwagę wykształcenie litologiczne gruntów i ich własności fizyko-mechaniczne , wśród przebadanych gruntów wydzielono sześd warstw geotechnicznych:

warstwa I a, I b – czwartorzędowe osady niespoiste ( sypkie, czyli piaszczyste), warstwa II a, II b, II c, II d – czwartorzędowe osady spoiste.

Pod względem konsolidacji grunty należą do grupy C.


W sierpniu 2004 r. została opracowana „Dokumentacja badao geologicznych przeprowadzonych dla szczegółowego rozpoznania stanu środowiska gruntowo - wodnego terenu przeznaczonego pod międzygminne składowisko odpadów w miejscowości Grzybów”, przez Przedsiębiorstwo Hydrogeologiczne „HYDROGEOPOL” Sp. z o.o., Dębica, ul. Rzeszowska 131. Powyższa dokumentacja została przyjęta przez Starostwo Powiatowe w Staszowie pismem z dnia 17.09.2004 r. znak: OŚ. III-7510/36/2004. Podstawę wykonania powyższej dokumentacji stanowił „Projekt prac geologicznych dla szczegółowego rozpoznania stanu środowiska gruntowo- wodnego terenu przeznaczonego pod międzygminne składowisko odpadów komunalnych w miejscowości Kolonia Rzędów”, który został zatwierdzony przez Starostwo Powiatowe w Staszowie, decyzja znak: OŚ. III-7510/25/2004 z dnia 02.07.2004 r.


71

Prace i badania wykonane zostały zgodnie z zatwierdzonym „Projektem prac geologicznych...” dla składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne i objęły:

odwiercenie 5-ciu otworów badawczo- obserwacyjnych o głębokości 7,5-11,0 m ppt., zafiltrowanie trzech otworów nr P-1 do P-3 filtrami piezometrycznymi, które stanowid będą

punkty monitoringu wód podziemnych w rejonie składowiska odpadów, analizę makroskopową wszystkich prób gruntów, badania polowe stopnia plastyczności gruntów spoistych,

analizę laboratoryjną prób gruntów pod względem przepuszczalności i pojemności sorpcyjnej,

pobranie prób wody z otworów piezometrycznych i wykonanie analizy obejmującej następujące oznaczenia: odczyn pH, przewodnośd elektrolityczną właściwą, ogólny węgiel (OWO), zwartośd poszczególnych metali ciężkich (Cu, Pb, Cd, Cr, Hg) i suma wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych ( WWA).

Projektowane składowisko odpadów komunalnych, zlokalizowane jest na terenie byłej Kopalni Siarki „GRZYBÓW” w Rzędowie. Działka przeznaczona pod składowisko położona jest w odległości ok. 550- 600 m w kierunku północno - wschodnim od obiektów administracyjno- technicznych byłej Kopalni Siarki „GRZYBÓW” w Rzędowie.

Teren działki 1352 jest aktualnie porośnięty lasem i zgodnie z decyzją Znak spr. ZZ-2120-10/2005 Lasów Paostwowych Regionalna Dyrekcja Lasów Paostwowych w Radomiu Inwestor uzyskał zezwolenie na wyłączenie z produkcji leśnej gruntów o powierzchni 3,1831 ha własności Skarbu Paostwa będących w użytkowaniu wieczystym Gminy Staszów (obecnie Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi Sp. z o.o. z siedzibą w Rzędowie) wchodzących w skład działki nr 1352, w obrębie ewid. Grzybów, Gmina Staszów – obszar wiejski, powiat Staszów w celu budowy kwatery składowania odpadów.

Morfologia i hydrografia

Pod względem morfologicznym teren przeprowadzonych badao położny jest na obszarze Niecki Połanieckiej. Od północy graniczy ona z pogórzem Szydłowskim, a od południowego zachodu z Garbem Pioczowskim.

Działka przeznaczona pod składowisko znajduje się na lokalnym wzniesieniu terenowym o rzędnych 229,70- 231,60 m n.p.m.. Powierzchnia działki jest stosunkowo równa i płaska o niewielkich deniwelacjach, wynoszących do ok. 1,0 m na odległości ok. 300 m. W kierunku południowo- zachodnim od omawianej działki, powierzchnia terenu wyraźnie obniża się do rzędnych 222-223 m n.p.m., gdzie znajduje się rów o przebiegu NW-SE”.

„Pod względem hydrograficznym teren badao należy do zlewni rzeki Wschodniej, przepływającej w odległości ok. 5-6 km od strony południowo- zachodniej terenu badao. Wody powierzchniowe z omawianego terenu są odprowadzane aktualnie rowami uchodzącymi do potoków będących dopływami rzeki Wschodniej. Jeden z takich rowów przebiega w odległości ok. 120 - 150 m od strony zachodniej i południowo- zachodniej przeznaczonej pod projektowane składowisko odpadów”.

Budowa geologiczna

Pod względem geologicznym omawiany teren położony jest w północnej części Zapadliska Przedkarpackiego, w pobliżu południowej granicy mezozoicznej Gór Świętokrzyskich. Wyróżnia się tu utwory należące do dwóch formacji geologicznych:


72

trzeciorzędu, czwartorzędu.

Utwory trzeciorzędowe reprezentowane są przez utwory morskiego pochodzenia , wykształcone jako iły, iłowce i mułowce z wkładkami piaskowców, zwane iłami krakowieckimi. Pod w/w/ osadami ilastymi, występuje seria osadów chemicznych, zbudowana z wapieni i margli siarkonośnych, gipsów i brekcji ilastogipsowych.

Miąższosd nadkładu ilastego wzrasta w kierunku południowym. W rejonie Grzybowa miąższośd ta wynosi ok. 125 – 140 m, a w Nizinach i Kszczonowicach ok. 200 m. Na działce przeznaczonej pod lokalizację składowiska odpadów komunalnych, strop trzeciorzędu w postaci szaropopielatych iłów, stwierdzony w wykonanych otworach badawczo- obserwacyjnych, występuje na głębokości 8,5 – 10,5 m p.p.t. Natomiast spąg serii ilastej (iłów krakowieckich), stwierdzony w archiwalnym otworze złożowym nr 206 , występuje na głębokości 4,7 m p.p.t.

Utwory wieku czwartorzędowego, zalegają bezpośrednio na stropie trzeciorzędu. Są one reprezentowane przez osady holoceoskie i plejstoceoskie.

Na terenie przeznaczonym pod lokalizację projektowanego składowiska odpadów bezpośrednio pod glebą lub nasypem o miąższości 0,3 – 0,5 m, zalegają utwory czwartorzędowe pochodzenia lodowcowego, wykształcone w postaci glin pylasto – piaszczystych, pylastych zwięzłych z domieszką okruchów wapienia i skał północnych, barwy szaro- żółtej, szaro- brunatnej, rdzawo – popielatej, żółto- rdzawej, szarej oraz zalinionych piasków średnich barwy szaro- żółtej. Jedynie w otworach nr P-1 i B-1 zlokalizowanych przy rowie, bezpośrednio od powierzchni terenu stwierdzono występowanie namułu organicznego ( pylastego), wieku holoceoskiego o miąższości 1,6 – 2,1 m. Sumaryczna miąższośd utworów czwartorzędowych na terenie przeznaczonym pod składowisko wynosi 8,5 – 10,5 m.

Warunki hydrogeologiczne

Na badanym terenie wody gruntowe występują w dwóch poziomach wodonośnych, związanych z utworami czwartorzędowymi i trzeciorzędowymi.

Poziom czwartorzędowy

„Wody tego poziomu występują w dolinach rzecznych w utworach piaszczysto- żwirowych, gdzie posiadają znaczenie gospodarcze jako poziom użytkowy. Ponadto w przewarstwieniach piaszczystych wśród glin występuje słaby i nieciągły poziom wodonośny, który ujmowany jest głównie studniami kopanymi dla potrzeb pojedynczych wiejskich gospodarstw domowych. Zwierciadło wody tego poziomu na ogół ma charakter swobodny, a sporadycznie napięty.

Na stropie piaszczystych glin zwałowych, niekiedy występują płytko wody zawieszone, które tworzą okresowo podmokłości w obniżeniach terenowych.

Na terenie przeznaczonym pod składowisko występują znikome ilości wód podziemnych związane z utworami czwartorzędowymi, związane z cienkimi, piaszczystymi przewarstwieniami wśród glin pylasto - piaszczystych i pylastych.

Na podstawie wykonanych otworów badawczo- obserwacyjnych do głębokości max 11,00 m p.p.t., stwierdza się, że wody podziemne występują tu w znikomych ilościach, w cienkich wkładkach piaszczystych – głównie są to tylko nieregularnie, występujące przesmużenia piaszczyste wśród glin, z których następują sączenia śród glinowe na głębokości od 2,2 (P-1) do 3,0 (B-1 i B-2) m p.p.t. Można wiec stwierdzid, ze na badanym terenie w utworach czwartorzędowych brak jest ciągłej warstwy


73

wodonośnej i w związku z tym nie można tu mówid o występowaniu poziomu wodonośnego, mającego jakiekolwiek znaczenie gospodarcze.

Na podstawie danych uzyskanych z otworów badawczo - obserwacyjnych, odnośnie głębokości zwierciadła wody, wykreślone zostały hydroizohipsy z których wynika, że zwierciadło kształtuje sie bardzo płasko o minimalnym nachyleniu w kierunku zgodnym z morfologia terenu, tj. z NW na SE, czyli w kierunku doliny rzeki Wschodniej.

Poziom trzeciorzędowy

Trzeciorzędowy poziom wodonośny występuje w utworach wapienno- marglistych serii chemicznej (siarkonośnej), zalegających pod iłami krakowieckimi na głębokości poniżej 130-160 m p.p.t. Wody tego poziomu posiadają charakter naporowy – nawiercone zwierciadło występuje na głębokości ok. 130 – 160 m p.p.t., które stabilizuje się na głębokości ok. 8- 15 m p.p.t. Pod względem jakościowym, wody te posiadają wysoką mineralizację i zanieczyszczone są siarkowodorem i jako takie nie nadają się do celów pitnych i gospodarczych.

Na omawianym terenie przeznaczonym pod składowisko odpadów komunalnych w Grzybowie, zlokalizowany był otwór archiwalny badawczy nr 206, wykonany w ramach dokumentowania złoża siarki ( 1968 r.). W tym otworze przewiercona została cała miąższośd utworów trzeciorzędowych, łącznie z serią złożową – siarkonośną. Zwierciadło wody w tym otworze nawiercono na 4,7 m p.p.t. (231,00 – 4,7 m= 226,3 m n.p.m.).

Zwierciadło wody trzeciorzędowego poziomu nawiercono na głębokości 143,60 m p.p.t., które ustabilizowało sie na 14,3 m p.p.t..

Omawiany poziom izolowany jest od płytkich wód czwartorzędowych i powierzchniowych grubą serią nieprzepuszczalnych ilów krakowieckich. W otworze nr 206 posiadają one miąższośd 137,30 m ( zalegają one na głębokości od 6,8 – 144,1 m.p.p.t.).

Obecnie ludnośd z okolicznych miejscowości zaopatrywana jest w wodę z ujęd czwartorzędowych w Radzikowie.

Uwaga:

W odniesieniu do kolejnej kwatery - KW – II, przyjęto na podstawie dokumentacji archiwalnych wykonywanych w czasie eksploatacji złóż siarkowych, a także na podstawie już wykonanej dokumentacji hydrogeologicznej warunki hydrogeologiczne oraz warunki posadowienia identyczne jak dla kwatery I.

2.1.2. Warunki geotechniczne

Warunki geotechniczne podłoża w miejscu projektowanego składowiska rozpoznane zostały na podstawie w/w wierceo badawczych (pięd otworów badawczo- obserwacyjnych nr P-1, P-2, P-3, B-1 i B-2 o głębokości 7,5 – 11,0 m p.p.t.).

Wśród przebadanych gruntów wydzielono cztery warstwy geotechniczne:

warstwa I a, I b, I c- czwartorzędowe osady spoiste,


74

warstwa II – iły trzeciorzędowe.

Pod względem konsolidacji grunty te należą do grupy C.

Warstwa geotechniczna I a – nalezą do niej utwory czwartorzędowe spoiste, wykształcone w postaci gliny pylastej z okruchami wapienia i gliny pylasto- piaszczystej. Gliny te posiadają konsystencję twardoplastyczną i występują w formie cienkiej przypowierzchniowej warstwy, zalegającej bezpośrednio pod glebą lub nasypem w otworze : B-2, P-2 i B-1 do głębokości 1,8 – 2,5 m p.p.t., oraz w postaci soczewkowatych wkładek na głębokości 4,8 m-6,0 m p.p.t. w otworze P-3 oraz 5,5 – 7,2 m p.p.t. w otworze B-1. Pod względem konsolidacji grunty te należą do grupy C.

Warstwa geotechniczna I b – należą do niej utwory czwartorzędowe spoiste, wykształcone w postaci gliny pylastej i gliny pylasto- piaszczystej z okruchami wapienia i kamieniami. Gliny te posiadają konsystencje plastyczną i występują na całym dokumentowanym terenie pod I a, oraz bezpośrednio pod glebą lub nasypami do głębokości 7,5- 10,0 m p.p.t.. Pod względem konsolidacji grunty te należą do grupy C.

Warstwa geotechniczna I c – należą do niej utwory czwartorzędowe spoiste, wykształcone w postaci gliny pylasto- piaszczystej z okruchami wapienia o konsystencji miękkoplastycznej. Warstwa ta występuje nieregularnie w postaci soczewkowatych wkładek wśród gliny należącej do warstwy geotechnicznej I b, na różnych głębokościach, a mianowicie : w otworze P- 1 na gł. 4,2 – 5,0 m p.p.t., w P-3 na 3,7 – 4,6 m p.p.t. i w B- 1 na 3,3 – 4,6 m p.p.t. Pod względem konsolidacji grunty te należą do grupy C.

Warstwa geotechniczna II – zaliczono do niej trzeciorzędowe grunty spoiste, wykształcone w postaci iłów. Iły te posiadają konsystencję twardoplastyczną, a ich strop występuje na głębokości 8,5 – 10,5 m p.p.t. i przewiercone zostały do gł. 9,0 – 11,0 m p.p.t. Pod względem konsolidacji grunty te należą do grupy D.

Zakres i wyniki wykonanych badao laboratoryjnych

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 24.03.2003 r. w sprawie szczegółowych wymagao dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadad poszczególne typy składowisk odpadów (Dz. nr 61, poz. 549 ze zm.), podczas wykonywania otworów badawczych pobierane były min. próby gruntów do badao laboratoryjnych ich właściwości filtracyjnych i poj. sorpcyjnej.

W ramach tych badao wyznaczono:

skład granulometryczny gruntów, współczynnik filtracji, pojemnośd sorpcyjną.

Wykonane badania współczynnika filtracji miały na celu określenie właściwości wodoprzepuszczalnych utworów czwartorzędowych na terenie pod składowisko.

Wyniki tych badao przedstawiono w poniższej tabeli:


75

Tabela 31. Wyniki badao współczynnika filtracji

Lp. Nr otworu

Rodzaj gruntu ( wg analizy makroskopowej)

Głębokośd poboru ( m p.p.t.)

Współczynnik filtracji k ( m/s)

1. B- 1 Gp/Gpz – glina piaszczysta /glina piaszczysta zwięzła 3,0 6,31 x 10-10

2. B- 2 Pg- piasek gliniasty 2,0 7,01 x 10-7

3. P- 1 G- glina 3,5 3,27 x 10-10

4. P -2 Gp/Gpz- glina piaszczysta /glina piaszczysta zwięzła 5,0 5,16 x 10-10

5. P- 3 G/Gz- glina/glina zwięzła 2,0 4,67 x 10-10

Na podstawie wyżej zestawionych wyników można stwierdzid, że przebadane grunty posiadają bardzo niskie współczynniki filtracji, wynoszące 3,27–6,31 x 10-10 m/s , charakterystyczne dla gruntów słaboprzepuszczalnych i nieprzepuszczalnych (gliny i chude iły). Nieco większy współczynnik filtracji posiada piasek gliniasty ( 7,01 x 10–7 m/s), ale grunt ten stwierdzony został tylko w jednym otworze B- 2 w cienkiej warstwie o miąższości 0,4 m ( na gł. 1,8 – 2,2 m p.p.t.).

Wyniki badao pozwalają stwierdzid, ze na terenie lokalizacji projektowanej kwatery składowiska odpadów komunalnych podłoże gruntowe stanowią utwory czwartorzędowe posiadające bardzo niskie współczynniki filtracji, co świadczy o ich bardzo małej wodoprzepuszczalności.

Gruby kompleks gruntów słaboprzepuszczalnych i nieprzepuszczalnych (czwartorzędowe gliny i trzeciorzędowe iły rakowieckie) o miąższości pow. 1m stanowią naturalna barierę geologiczną uszczelniającą podłożę i ściany boczne składowiska. Rozpoznana bariera geologiczna wykracza poza obszar projektowanego składowiska. Wykonane badania pojemności sorpcyjnej gruntów wykazały korzystne wyniki.

Przyjmuje się, że podobne warunki wystąpią na całym terenie przeznaczonym pod budowę składowiska. Należy jednak na etapie opracowywania dokumentacji projektowej przeprowadzid odpowiednie badania pozwalające przeanalizowad warunki posadowienia i naturalną barierę hydroizolacyjną w terenie.

2.1.3. Gleby

Obszar górniczy kopalni "Grzybów" ustanowiony został na terenach wybitnie rolniczych, gdzie jakośd uprawianej ziemi nie była wysoka. W strukturze uprawianych gruntów dominowały zdecydowanie użytki rolne, stanowiące 90,8 % wszystkich gruntów lasy stanowiły tylko kilka procent rozpatrywanej powierzchni. W obrębie użytków rolnych wyraźnie dominowały grunty średniej jakości klasy IVa i IVb, stanowiąc około 2/3 areału. Grunty dobrej jakości (klasa IIla, lIIb i III) stanowiły zaledwie około 10 % gruntów ornych i użytków zielonych, a grunty słabej jakości (klasy V i VI) odpowiedni około 22% i 25%. Znaczna częśd gleb ornych (około 2/3 areału) charakteryzowała się okresową, rzadziej trwałą, podmokłością. Według badao Okręgowej Stacji Chemiczno - Rolniczej w Kielcach, przed uruchomieniem kopalni, odczyn wierzchnich warstw wahał się w przedziale pH 4,5 - 7,4; przy czym gleb bardzo kwaśnych (pH poniżej 5,0) było około 26%, gleb kwaśnych (pH 5,6 -7 6,0) około 31%. Razem w różnym stopniu zakwaszenia występowało około 78% gleby.

Konsekwencją bonitacji gleby, ich grup mechanicznych, typologii i stosunków wodnych była ich przydatnośd rolnicza:

pszenny dobry - 0,1 %, żytni bardzo dobry - 5,0 %, żytni dobry - 7,9 %,


76

żytni słaby 20,2 %, żytni bardzo słaby - 4,5 %, zbożowo pastewny mocny - 31,2 %, zbożowo pastewny słaby - 30,5 %.

w obrębie gruntów ornych, oraz:

użytki zielone średniej jakości - 78 %, użytki zielone słabej i bardzo słabej jakości - 22 %.

Przedstawiony powyżej ogólny obraz przestrzeni produkcyjnej wykazuje na jakie tło rolniczo-przyrodnicze nałożyła się działalnośd górnicza Kopalni "Grzybów" wykazując, że ogólna żyznośd gleb na tym obszarze była niska.

2.1.4. Warunki klimatyczne

Teren górniczy Kopalni "Grzybów" znajduje się pod wpływem dzielnic klimatycznych: Wyżyny Małopolskiej od zachodu, Kotliny Sandomierskiej od wschodu. Położenie to kształtuje klimat tego rejonu wpływając na ilośd opadów, temperaturę, wilgotnośd powietrza, nasłonecznienie i zachmurzenie oraz różę wiatrów. W latach 1981 - 1997 - wg stacji meteorologicznej w Kielcach - średnia roczna temperatura powietrza dla omawianego obszaru zawierała się w granicach: 7,1 - 7,7 oC. Maksymalne temperatury powietrza występowały w lipcu (powyżej 16,5 oC), a minimalne w styczniu i lutym (-3,3 do -1,1oC).

Średnioroczne sumy opadów wynosiły na tym terenie - bez uwzględniania 1997 r. (powódź) - 570 mm. Najwyższe opady wystąpiły w miesiącu lipcu i sierpniu (śr. 109 i 64 mm). Natomiast najniższe w miesiącach zimowych i wczesną wiosną: ich wysokośd wahała się średnio od 27 mm w styczniu do 35 mm w kwietniu.

Średnie usłonecznienie wynosiło 1 594 h w roku 1996. Średnie zachmurzenie w 1996 i 1997 r. w oktanach (stopieo zachmurzenia nieba: od 0 - niebo bez chmur do 8 - niebo całkowicie pokryte chmurami) wynosiło: 5,4. Średnia prędkośd wiatru na tym terenie wynosiła w 1996 i 1997 r.: 2,8 m/s.

Najsilniejsze wiatry występowały z kierunku zachodniego (3,92 m/s), północno zachodniego (3,81 m/s) oraz z zachodu (3,73 m/s); najsłabsze z południowego - wschodu (2,03 m/s) i północnego - wschodu. Przewagę stanowią wiatry z zachodu ponieważ występują w 15% ogółu wiejących wiatrów. Dużą liczbę przypadków występowania stwierdzono dla wiatrów wiejących z kierunków: północno - zachodniego, wschodniego i południowo - wschodniego (8 - 11%). Najrzadziej wiejącymi są wiatry północne (3,7%) i północno - wschodnie (4,6%).

Średnia roczna wilgotnośd względem powietrza - wg stacji meteorologicznej w Tarnobrzegu wynosi 78 %, najwyższa jest w miesiącach jesiennych i wczesno – wiosennych (powyżej 80%), a najniższa w czerwcu i lipcu (ok. 67%).

Powyższe zestawienie wskazuje na to, że okolice Grzybowa nie posiadają odrębnego klimatu w porównaniu z innymi rejonami kraju.


77

2.1.5. Wody powierzchniowe i podziemne

Ukształtowanie terenu sprawia, że większośd cieków, strumieni czy rowów ma odpływy w kierunku południowym. Generalnie po względem hydrograficznym obszar górniczy Kopalni "Grzybów" należy do zlewni rzeki Czarna Staszowska, będącej lewobrzeżnym dopływem Wisły. W zlewni tej o powierzchni 1 378 km2, wyodrębnia się dwa rejony:

zlewnię rzeki Wschodniej o powierzchni 680 km2, stanowiącej główny prawobrzeżny dopływ Czarnej Staszowskiej, z którą łączy się w odległości 5 km przed ujściem do Wisły,

właściwą zlewnię rzeki Czarnej Staszowskiej (bez zlewni rzeki Wschodniej) o powierzchni 698 km2.

Złoże siarki przebiega pomiędzy rzekami Czarną Staszowską i Wschodnią, w przybliżeniu równolegle do Wschodniej/ Wielkości wód niesione przez te rzeki są następujące (średnie roczne SNQ): rzeka Wschodnia na wysokości zabudowy przemysłowej (poniżej ujścia rzeki Sanicy): 0,57 m3/s, rzeka Czarna Staszowska - wodowskaz w Staszowie: 1,16 m3/s.

Ponadto teren kopalni jest drenowany dopływani takimi jak: Potok Koniemłocki, Ciek od Nizin, Ptaśna, dopływ z Wierzbicy oraz innymi drobnymi ciekami i rowami całorocznymi lub okresowymi.

Około 3,5 km od Staszowa w kierunku południowo - wschodnim, obok zbiornika osadczo - uśredniającego "Adamówka", znajdują się stawy rybne w Rytwianach.

2.2. FLORA I FAUNA

Roślinnośd rodzima omawianego obszaru nie jest zbyt zróżnicowana. Wykształcona jest głównie w formie zbiorowisk trawiastych, częściowo nieużytków. W strefie odleglejszej od zakładu pojawiają się zadrzewienia, składające się prawie wyłącznie z brzozy brodawkowatej. W odległości ok. 2 km od byłego składowiska siarki w kierunku północno-wschodnim występują fragmenty lasów z udziałem sosny i dębu. Roślinnośd uprawna badanego terenu to głównie uprawy zbożowe, rośliny okopowe oraz pastwiska i nieużytki. Ze względu na jakośd gleby najczęściej uprawianym zbożem jest żyto, następnie owies i pszenica; rośliny okopowe to głównie ziemniaki.

2.3. FORMY OCHRONY PRZYRODY

2.3.1. Rezerwaty przyrody

Dziki Staw: około 9,1 km od miejscowości Dobrów, powierzchnia 6,52 ha. Do najciekawszych zbiorowisk należą: ponad stuletnie zbiorowisko drzewostanów modrzewiowych i szczawiku zajęczego, zespół szuwaru trzcinowego z salwinią pływającą i zespół lasu łęgowego. Krajobraz wzbogaca potorfowe jeziorko krasowe, w okolicach którego występują rzadkie rośliny: paprod salwinia pływająca i zachodniokarpacki chaber ostrołuskowy. Z roślin występują również: boberek trójlistkowy, rogatek krótkoszyjkowy, rdestnica połyskująca i mech zdrojek. Z fauny spotka można: kaczkę krzyżówkę, perkoza, czernicę, łyskę, głowienkę, cyrankę, bociana czarnego, piżmaki, błotniaka stawowego, karasia, płod, lina i okonia.


78

Owczary: około 22,6 km od miejscowości Dobrów, powierzchnia 0,61 ha. Rezerwat słonoroślowy na terenie Szanieckiego Parku Krajobrazowego. Przedmiotem ochrony są źródła solankowe z występującą w pobliżu unikalna (jedyną w Polsce) florą i fauną halofilną. Źródła te otoczone są bagnistymi pastwiskami, porastają go charakterystyczne rośliny słonolubne. Na terenie rezerwatu żyje chrząszcz Pogonus persicus, mający tu jedyne stanowisko swojego gatunku w Polsce.

Zamczysko Turskie: około 24,7 km od miejscowości Dobrów, powierzchnia 3,43 ha. Przedmiotem ochrony jest las mieszany o charakterze pierwotnym, porośnięty mieszanym lasem bukowym z domieszką jodły, jawora, klonu i dębu bezszypułkowego z runem typowym dla buczyn dolnoreglowych. W runie występują: podagrycznik właściwy, zdrojówka rudawkowata, starzec gajowy, kuklik pospolity, czyściec leśny. Na niewielkiej śródleśnej polanie można spotkad tomkę wonną i groszek leśny.

2.3.2. Parki Krajobrazowe

Szaniecki Park Krajobrazowy: około 21 km od miejscowości Dobrów. Park położony jest we wschodniej części Niecki Nidziaoskiej i obejmuje środkową częśd Garbu Pioczowskiego, fragment Płaskowyżu Szanieckiego, Działów Połanieckich, i Niecki Soleckiej. W północnej części parku rzeźba terenu jest mało urozmaicona, płaska, lekko pochylona na wschód. Na monotonnej powierzchni Płaskowyżu gdzieniegdzie występują małe dolinki i kotlinki, lejki i studnie, a na granicy z Garbem Pioczowskim wyraźny próg tektoniczny w postaci rozległej, zabagnionej doliny, będącej pozostałością dawnego koryta Nidy. Południowa częśd parku ma bardzo urozmaiconą rzeźbę, z licznymi wzgórzami, których wysokości dochodzą do 330m n.p.m. oraz wąwozami lessowymi i suchymi dolinami. Na terenie parku występują zjawiska krasowe w postaci zapadlisk o głębokości do 10 m i średnicy kilkudziesięciu metrów, studni, małych kotlinek i jeziorek krasowych. Warunki siedliskowe występujące na tym terenie, a zwłaszcza obecnośd w glebie węglanu wapnia spowodowały iż dominującym w parku typem roślinności jest ciepłolubna roślinnośd kserotermiczna. Lasy występują sporadyczne w postaci niewielkich fragmentów i zajmują poniżej 10% powierzchni. Do cenniejszych zbiorowisk parku należy zaliczyd murawy stulisza miotłowego i ostnicy włosowatej, bardzo zbliżone do roślinności ostnicowych stepów euroazjatyckich, występujących na Krymie, Ukrainie, i na Nizinie Pannooskiej. W bezodpływowych dolinkach , między kserotermicznymi pagórami występują charakterystyczne dla Ponidzia, węglanowe torfowiska z licznymi roślinami rzadkimi i chronionymi: listerą jajowatą, kruszczykiem błotnym, storczykiem szerokolistnym, plamistym, drobnokwiatowym. W nielicznych lasach, głównie liściastych typu grądu, rosną: lilia złotogłów, miłek wiosenny, pluskwica europejska, okrzyn szerokolistny, widłak goździsty. Fauna parku jest bogata, chod nie do kooca zbadana. Wśród ssaków na uwagę zasługują nietoperze (nocek duży, nocek wąsatek, mroczek późny, gzcek szary i inne), wśród ptaków: bocian czarny, błotniak stawowy, jastrząb, myszołów, pustułka, sójka pełzacz leśny, z płazów i gadów występują wszystkie gatunki krajowe z wyjątkiem rzadkich traszek.

Cisowsko – Orłowioski Park Krajobrazowy: około 25,2 km od miejscowości Dobrów. Park należy do Zespołu Parków Krajobrazowych Gór Świętokrzyskich. Zespół Parków Krajobrazowych Gór Świętokrzyskich położony jest na obszarze Wyżyny Kielecko-Sandomierskiej w północnej Małopolsce. Obejmuje on wraz ze Świętokrzyskim Parkiem Narodowym najwyższe wzniesienie Gór Świętokrzyskich (do 612 m n.p.m.), do których należą pasma: Jeleniowskie, Orłowioskie, Cisowskie, Oblęgorskie, części grzbietów i pasm Klonowskiego, Sieradowickiego i Pokrzywaoskiego oraz denudacyjne garby Wzgórz Suchedniowskich i Kołomaoskich. Rzeźba terenu Parków jest bardzo urozmaicona, z dużą liczbą garbów denudacyjnych, kotlin i dolin o charakterze przełomów. Osobliwością Parków na skalę europejską są naturalne odsłonięcia skał osadowych, zawierających bogate i dobrze zachowane szczątki organiczne. Cisowsko – Orłowioski Park Krajobrazowy położony jest na Wyżynie Kielecko -Sandomierskiej w obrębie Pasm: Orłowioskiego, Cisowskiego i Ociesęckiego oraz Wzgórz Bardziaoskich. Lasy zajmują 63%

http://pl.wikipedia.org/wiki/Buk

http://pl.wikipedia.org/wiki/Jod%C5%82a

http://pl.wikipedia.org/wiki/Klon_jawor

http://pl.wikipedia.org/wiki/Klon_%28ro%C5%9Blina%29

http://pl.wikipedia.org/wiki/D%C4%85b_bezszypu%C5%82kowy

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Podagrycznik_w%C5%82a%C5%9Bciwy&action=edit&redlink=1

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zdroj%C3%B3wka_rudawkowata&action=edit&redlink=1

http://pl.wikipedia.org/wiki/Starzec_gajowy

http://pl.wikipedia.org/wiki/Kuklik_pospolity

http://pl.wikipedia.org/wiki/Czy%C5%9Bciec_le%C5%9Bny

http://pl.wikipedia.org/wiki/Tomka_wonna

http://pl.wikipedia.org/wiki/Groszek_le%C5%9Bny


79

parku i charakteryzują się dużym zróżnicowaniem siedliskowym - od boru suchego do olsu. Na terenie parku występują 52 gatunki roślin objętych ochroną i 15 gatunków roślin rzadkich. Wielką atrakcją parku są leśne i torfowiskowe zespoły roślinne, chronione prawem w dwóch rezerwatach Białe Ługi i Słopiec. W obrębie rezerwatów można znaleźd wiele ponad 200-letnich buków i innych starych dębów, klonów, jaworów i jodeł. W parku można też obejrzed wspaniałe, blisko 200-letnie drzewostany jodłowo-bukowo-dębowe. Niektóre ze starych cisów i jałowców uzyskały status pomników przyrody. Na terenie bagien i torfowisk żyją ptaki wodno-błotne m.in. czarne bociany. W granicach parku występują jedyne w Górach Świętokrzyskich odsłonięcia intruzywnych skał wulkanicznych - diabazów i lamprofirów.

2.3.3. Obszary Chronionego Krajobrazu

Solecko-Pacanowski Obszar Chronionego Krajobrazu: zajmuje powierzchnię ok. 457,78 km². Dominują zbiorowiska nieleśne. Na terenie obszaru, w dolinach rzecznych i okolicach Stopnicy i Solca-Zdroju występują liczne torfowiska i łąki z udziałem halofitów (komonica skrzydlastostrąkowa, muchotrzew solniskowy i koniczyna rozdęta). Lasy o charakterze naturalnym rosną na siedliskach borów sosnowych, mieszanych w okolicach Tuczęp i Jastrzębca. Porastają również zbiorowiska bagiennego boru trzcinkowego, subkontynentalnego boru świeżego i boru mieszanego, a także zarośla krzewiste z tarniną i leszczyną. Na południu i północnym zachodzie obszaru spotykane są murawy kserotermiczne. Występują tam m.in. miłek wiosenny, dziewiędsił bezłodygowy, rojnik pospolity, ostnica włosowata oraz wisienka stepowa. Brzegi licznych stawów i doliny rzeczne wchodzą w skład biocenoz łąkowo-bagiennych, które stanowią siedliska lęgowe dla licznego ptactwa, w tym prawnie chronionego i rzadkiego, m.in. bociana białego. czajki, czapli siwej i kurki wodnej. Spośród ssaków spotykane tu są liczne gatunki nietoperzy oraz rzęsorek rzeczek. Do ważniejszych zabytków znajdujących się na terenie obszaru należą: zachowany średniowieczny układ starego miasta z pozostałościami zamku oraz gotyckim kościołem w Stopnicy, zespół pałacowo-parkowy w Zborowie, drewniany kościół św. Stanisława w Świniarach, zabudowa uzdrowiskowa w Solcu-Zdroju z XX w. oraz założenia urbanistyczne Pacanowa i Oleśnicy z zabudową małomiasteczkową.

Chmielnicko-Szydłowski Obszar Chronionego Krajobrazu: zajmuje powierzchnię ok. 569,99 km2. Jest to obszar o charakterze rolniczo-leśnym. W jego szacie roślinnej dominują lasy występujące zwarcie na większym terenie w rejonie między Włoszczowicami a Piotrkowicami, na zachód od Chmielnika na południe od Drugni. Pod względem siedliskowym przeważają bory sosnowe i bory mieszane, sporadycznie występują fragmenty borów trzcinkowych, olsów i łęgów. W okolicach Rugni na rędzinach jurajskich wykształciła się bogata postad subkontynentalnego boru mieszanego, przechodząca miejscami w grąd wysoki i świetlistą dąbrowę. W rezerwacie Radomice na siedliskach grądu wysokiego występuje ponad 1200 cisów. Ważnym elementem szaty roślinnej są zbiorowiska nieleśne: głównie torfowiska z udziałem takich rzadkich roślin jak: przygiełka biała, sesleria błotna, turzyca Davalla, storczyki: kruszczyk błotny, storczyk szerokolistny. Na wschodnich skałach węglanowych porastają murawy kserotermiczne znacznie jednak uboższe niż nad dolna Nidą. Liczne stawy i zbiornik Chaocza tworzą biotopy dla wielu gatunków ptaków wodno-bagiennych. Tradycje osadnicze na terenie C-SOChK sięgają czasów neolitycznych. Wśród zabytków ważną rolę o znaczeniu krajowym przedstawia gotycki układ urbanistyczny Szydłowa zamknięty murami warownymi oraz romaosko-barokowy kościół w Kijach. Zachowały się pozostałości budownictwa rezydencjonalnego oraz założenia dworsko-parkowe w Maleszowej, Śladkowie Małym, Piotrkowicach, Gnojnie i w Grabkach (unikatowy dawny harem). Obszar pełni ważne ekologiczne funkcje łącznikowe pomiędzy Zespołem Parków Krajobrazowych Gór Świętokrzyskich i Zespołem Parków Krajobrazowych Ponidzia.

http://pl.wikipedia.org/wiki/Gatunek_%28biologia%29

http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody

http://pl.wikipedia.org/wiki/Buk

http://pl.wikipedia.org/wiki/D%C4%85b

http://pl.wikipedia.org/wiki/Klon_%28ro%C5%9Blina%29

http://pl.wikipedia.org/wiki/Klon_jawor

http://pl.wikipedia.org/wiki/Jod%C5%82a

http://pl.wikipedia.org/wiki/Drzewostan

http://pl.wikipedia.org/wiki/Cis_%28ro%C5%9Blina%29

http://pl.wikipedia.org/wiki/Ja%C5%82owiec

http://pl.wikipedia.org/wiki/Stopnica

http://pl.wikipedia.org/wiki/Torfowisko

http://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%81%C4%85ka

http://pl.wikipedia.org/wiki/Halofity

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Komonica_skrzydlastostr%C4%85kowa&action=edit&redlink=1

http://pl.wikipedia.org/wiki/Muchotrzew_solniskowy

http://pl.wikipedia.org/wiki/Muchotrzew_solniskowy

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Koniczyna_rozd%C4%99ta&action=edit&redlink=1

http://pl.wikipedia.org/wiki/Murawa_kserotermiczna

http://pl.wikipedia.org/wiki/Mi%C5%82ek_wiosenny

http://pl.wikipedia.org/wiki/Dziewi%C4%99%C4%87si%C5%82_bez%C5%82odygowy

http://pl.wikipedia.org/wiki/Rojnik_pospolity

http://pl.wikipedia.org/wiki/Ostnica_w%C5%82osowata

http://pl.wikipedia.org/wiki/Wisienka_stepowa

http://pl.wikipedia.org/wiki/Bocian_bia%C5%82y

http://pl.wikipedia.org/wiki/Czajka

http://pl.wikipedia.org/wiki/Czapla_siwa

http://pl.wikipedia.org/wiki/Kokoszka

http://pl.wikipedia.org/wiki/Nietoperze

http://pl.wikipedia.org/wiki/Rz%C4%99sorek_rzeczek

http://pl.wikipedia.org/wiki/Zamek_w_Stopnicy

http://pl.wikipedia.org/wiki/Gotyk

http://pl.wikipedia.org/wiki/Zbor%C3%B3w_%28wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskie%29

http://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awiniary_%28wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskie%29

http://pl.wikipedia.org/wiki/XX_wiek

http://pl.wikipedia.org/wiki/Pacan%C3%B3w

http://pl.wikipedia.org/wiki/Ole%C5%9Bnica_%28wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskie%29


80

Jego pierwszoplanową funkcją jest ochrona wód powierzchniowych głównie rzeki Czarnej Staszowskiej wraz ze zbiornikiem wodnym Chaocza.

2.3.4. Obszary chronione w ramach Sieci Natura 2000

W bezpośrednim sąsiedztwie inwestycji nie występują tereny i podmioty objęte ochroną przyrodniczą, cenne pod względem kulturowym, historycznym.

Poniżej scharakteryzowano obszary objęte ochroną w ramach systemu NATURA 2000 znajdujące się w otoczeniu geograficznym terenu objętego inwestycją.

1. Kras Staszowski – (kod obszaru PLH260023, powierzchnia: 1 743,5 ha). Obszar składający się z kilku fragmentów o różnym charakterze. Na wschód od Staszowa znajduje się kompleks leśny z licznymi lejkami i misami krasowymi. Wskutek gromadzenia się wody wytworzyły się tu różnego typu torfowiska. Po wielowiekowym wydobywaniu torfu na skalę przemysłową wykształciły się liczne jeziorka o stosunkowo czystej wodzie z niewielką domieszką związków siarki. Podlegają obecnie wtórnej sukcesji. Zachodni fragment stanowi olbrzymi kompleks stawów rybnych wraz z rezerwatem przyrody- Dziki Staw. Stawy porozdzielane licznymi groblami są miejscem o dużej bioróżnorodności. Częśd południowo wschodnia to głównie strumieo bez nazwy oraz fragmenty lasów mieszanych z nielicznymi jeziorkami krasowymi. Dolina cieku poprzecinana jest licznymi dopływami częściowo zmeliorowanymi.

Ostoja Kras Staszowski to obszar występowania lasów liściastych, borów, w tym borów mieszanych oraz siedlisk wodno-błotnych powstałych w lejkach krasowych. Obecnośd lejków krasowych i związana z nimi szata roślinna jest najcenniejszą wartością przyrodniczą tego regionu. Lejki są jednocześnie świetnym kalendarium historii szaty roślinnej panującej w okresie holoceoskim. Obszar obejmuje naturowe typy siedlisk oraz gatunki chronione i zagrożone w skali regionu i kraju. Stwierdzono występowanie aż 12 typów siedlisk przyrodniczych z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej, największy udział mają niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie oraz dobrze wykształcone grądy i łęgi. Odległośd w linii prostej: ZGOK: około 7,81 km; Składowisko: około 7,43 km.

2. Ostoja Żyznów - (kod obszaru PLH260036, pow.4 480,0 ha). Ostoja Żyznów położona jest w obrębie mezoregionów Wyżyna Sandomierska, Góry Świętokrzyskie i Pogórze Szydłowskie. W części wschodniej geologicznym fundamentem obszaru jest przedłużenie Gór Świętokrzyskich, natomiast w kierunku wschodnim na skały paleozoiczne są nałożone osady morskie transgresji mioceoskiej. W większości obszar pokrywa znacznej grubości pokrywa lessowa, co sprawia, że powierzchnia terenu jest dosyd płaska, rozcięta przez dopływ Wisły - Koprzywiankę wraz z dopływami. Koprzywianka, lewostronny dopływ Wisły jest to najdłuższa rzeka płynąca przez Wyżynę Sandomierska, a jednocześnie mająca największe dorzecze. Największym dopływem Koprzywianki na obszarze jest rzeka Kacanka. Utworzono na niej rozległy zbiornik wodny w Szymanowicach k. Klimontowa. Występujące tu gleby to głównie brunatnoziemy, rzadziej czarnoziemy, przez co teren jest intensywnie użytkowany rolniczo. Charakterystyczny dla obszaru krajobraz to stosunkowo płaska wyżyna lessowa, wyniesiona na wysokośd 220-290 m n.p.m., z bardzo gęstą siecią dolin i wąwozów lessowych, parowów oraz wzgórz o stromych ścianach stanowiących dopełnienie doliny Koprzywianki i Kacanki, będących dominującą częścią krajobrazu. W dolinie rzeki Koprzywianki oraz jej dopływów znajdują się wychodnie starych skał z ery paleozoicznej, w tym z kambru dolnego. Rzeka miejscami meandruje stwarzając dogodne siedliska dla ekstensywnie użytkowanych łąk, rozlewisk, zastoisk oraz


81

płatów łęgów. Rozleglejsze powierzchnie zajęte zwłaszcza przez zbiorowiska łąkowe o różnym stopniu wilgotności znajdują się w dolinie rzeki Kacanki. Zbocza dolin rzecznych, wąwozów lessowych, skarpy śródpolne pokrywają murawy kserotermiczne. Dominującymi zbiorowiskami leśnymi są bory sosnowe i mieszane, nierzadko jednak trafiają się różnego typu zbiorowiska grądowe, rozczłonkowane często głębokimi wąwozami i jarami, zwłaszcza na zboczach dolin rzecznych. Odległośd w linii prostej: ZGOK: około 14,22 km, Składowisko: około 13,64 km.

3. Lasy Cisowsko - Orłowioskie- (kod obszaru PLH260040, pow. 10 406,9 ha). Jeden z większych kompleksów leśnych zajmujących południową częśd Pasma Łysogórskiego w Górach Świętokrzyskich. Położony jest w zlewniach Nidy i Czarnej Staszowskiej. Obejmuje trzy pasma wzgórz zbudowane z dewooskich piaskowców i wapieni oraz kambryjskich kwarcytów. Rzeźba terenu jest bardzo urozmaicona, z licznymi garbami denudacyjnymi, kotlinami i dolinami o charakterze przełomów. Sied wodna jest dobrze rozwinięta. Rzeki płyną naturalnymi korytami tworząc liczne zakola i meandry. W ich otoczeniu znajdują się duże kompleksy łąk. W granicach obszaru leży kilka wsi otoczonych polami i łąkami. Lasy zajmują większośd powierzchni obszaru. Są to głównie drzewostany jodłowe, sosnowo-jodłowe i bukowo-jodłowe z udziałem jaworu, klonu i cisa, odnawiające się z samosiewu. Niektóre fragmenty o charakterze pierwotnym są pozostałością Puszczy Świętokrzyskiej, np. las bukowy chroniony w rezerwacie "Zamczysko", mieszany w rezerwacie "Cisów". U podnóża Pasma Cisowskiego, na dziale wodnym, w niecce otoczonej zalesionymi wydmami znajduje się kompleks torfowisk, przechodzący miejscami w niedostępne grzęzawiska. Tutaj bierze swój początek Czarna Staszowska - odprowadzająca wody z większej części tych lasów, oraz potok Trupieo. Odległośd w linii prostej: ZGOK: około 15,7 km, Składowisko: około 15,34 km.

4. Ostoja Szaniecko – Solecka- (kod obszaru PLH260034, pow. 8 072,9 ha). Obszar znajduje się w środkowej części Garbu Pioczowskiego oraz południowo - zachodnim fragmencie Niecki Połanieckiej (Płaskowyżu Stanieckim i Kotlinie Borzykowskiej). Składa się z kilkunastu enklaw z malowniczymi wapiennymi i gipsowymi wzgórzami porośniętymi roślinnością kserotermiczną. Teren poprzecinany jest licznymi ciekami wodnymi, miejscami tworzącymi zabagnione dolinki, w których wykształciły się torfowiska. W północnej części obszaru znajdują się liczne odsłonięcia gipsów, zwłaszcza wielkokrystalicznych; ponadto, obserwuje się liczne formy krasu powierzchniowego i podziemnego np.: leje, studnie, zapadliska, jaskinie krasowe. Środkowa i południowa częśd wyróżnia się występowaniem wód mineralnych z wysiękami, którym towarzyszy roślinnośd halofilna, jak np. w okolicach wsi Owczary. Odległośd w linii prostej: ZGOK: około 17,34 km, Składowisko: około 17,92 km.

5. Tarnobrzeska dolina Wisły- (kod obszaru PLH180049, pow. 4 059,7 ha). Obszar ten w całości jest położony na Terenie Kotliny Sandomierskiej, na Nizinie Nadwiślaoskiej, na styku dwóch województw. Obejmuje dolinę Wisły ograniczoną do międzywala, na odcinku od ujścia Wisłoki - poniżej Połaoca, do Sandomierza. Znaczne powierzchnie wydm nadwiślaoskich są pokryte roślinnością inicjującą proces sukcesji. W dolinie rzeki występują dośd duże starorzecza, z wykształconą roślinnością naturalną. Na lewym brzegu rzeki Wisły dominują kompleksy łąk, a na prawym znaczne połacie nie wyciętych jeszcze lub nie zdegradowanych lasów nadrzecznych i zarośli wierzbowych. Jest to też teren, gdzie w dużej ilości oprócz cennych siedlisk przyrodniczych występują także duże ilości ptaków, dla których teren ten jest swoistym korytarzem ekologicznym. W kilku miejscach, na wzniesieniach kilkudzisięcio- metrowych występują skupiska olszy czarnej z Asarum europaeum w runie. Odległośd w linii prostej: ZGOK: około 25,55 km, Składowisko: około 25,43 km.

6. Ostoja Stawiany- (kod obszaru PLH260033, pow. 1 194,5 ha). Ostoja położona jest w obrębie mezoregionu Pogórze Szydłowskie oraz w zachodniej części Niecki Połanieckiej tzw. Płaskowyżu Stanieckim. Rzeźba terenu jest tu słabo rozwinięta, północna częśd jest


82

poprzecinana garbami i dolinkami. Charakterystycznym elementem tego terenu są formy krasu które rozwinęły się w utworach mioceoskich głównie w gipsach ale też i w wapieniach. Przez obszar przepływają liczne rzeczki i strumienie o niewielkich przepływach i długości. Odległośd w linii prostej: ZGOK: około 25,00 km, Składowisko: około 25,00 km.

7. Ostoja Nidziaoska – (kod obszaru PLH260003), pow. 26515,64 ha. Jednym z głównych walorów ostoi jest kras gipsowy, tworzący podłoże dla rzadko spotykanych, kserotermicznych, na gipsowych muraw. Związane są z nimi stanowiska wielu najrzadszych składników naczyniowej flory polskiej. Znajduje się tu jedyne w Polsce stanowisko Serratula lycopifolia, oraz jedna z najmocniejszych populacji Carlina onopordifolia. Jest to obszar występowania słonych źródeł, wokół których rozwijają się łąki halofilne. Ostoja Nidziaoska stanowi miejsce lęgowe wielu gatunków ptaków, zwłaszcza wodno-błotnych i ważny punkt na szlaku wędrówkowym ptaków. Obszar w większości położony na terenie Nadnidziaoskiego Parku Krajobrazowego (23 164 ha) z rezerwatami przyrody: Góry Wschodnie (1,78 ha), Grabowiec (21,9 ha), Krzyżanowice (18,0 ha), Skorocice (7,7 ha), Winiary Zagojskie (4,8 ha). Niewielkie fragmenty obszaru zlokalizowane są na terenie Miechowsko-Działoszyckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (99 695 ha), Solecko-Pacanowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (46 961 ha) i Włoszczowsko-Jędrzejowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (69 090 ha). Na terenie obszaru znajduje się 30 pomników przyrody.

8. Dolina Nidy – (kod obszaru PLB260001) pow. 19956,08 ha. Ostoja ptasia o randze europejskiej E 62, występuje co najmniej 30 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 10 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). W okresie lęgowym obszar zasiedla co najmniej 1% populacji krajowej następujących gatunków ptaków: bączek (PCK), bąk (PCK), ślepowron, błotniak łąkowy, błotniak stawowy, błotniak zbożowy (PCK), bocian czarny, czapla biała, dzięcioł białoszyi, mewa czarnogłowa, perkoz dwuczuby, perkoz rdzawoszyi, perkozek, zausznik, gęgawa, cyranka, cyraneczka, krakwa, płaskonos, podgorzałka, czernica, głowienka, hełmiatka, kropiatka, zielonka, krwawodziób, rycyk, dudek, remiz. W stosunkowo wysokim zagęszczeniu występują: bocian biały, derkacz, wodnik, rybitwa białoczelna, podróżniczek, zimorodek, gąsiorek, dziwonia, srokosz, trzciniak, brzęczka, świerszczak (około 1% populacji krajowej), strumieniówka i słowik szary (około 0,5% populacji krajowej). Obserwuje się następujące formy ochrony: Rezerwaty Przyrody: Góry Wschodnie (1,8 ha) i Nadnidziaoski Park Krajobrazowy (23164,0 ha).

9. Puszcza Sandomierska- (kod obszaru PLB180005), pow. 129115,59 ha. Obszar stanowi bardzo cenną ostoję wielu gatunków ptaków Stwierdzono tu występowanie 43 gat. ptaków z zał. I Dyrektywy Ptasiej. Obszar cenny z punktu widzenia liczebności bociana czarnego, bociana białego, ptaków drapieżnych i derkacza (powyżej 1% populacji polskiej). W przypadku kraski, podgorzałki i czapli białej obszar stanowi miejsce gniazdowania ponad 10% populacji gatunków w Polsce, jest więc jedną z kluczowych ostoi dla ich zachowania. Ponadto, obszar jest miejscem licznego występowania w okresie lęgowym świergotka polnego, lelka, dudka, dzięciołów (średniego, czarnego, białoszyjego, zielonosiwego i zielonego), gąsiorka, skowronka borowego, trzmielojada, jarzębatki, ortolana, potrzeszcza). Znajdują się rezerwaty przyrody: Buczyna w Cyrance na Płaskowyżu Kolbuszowskim (20,10 ha), Jaźwiana Góra (3,94 ha), Pateraki (58,4 ha), Zablocie (539,80 ha) oraz Mielecko –Kolbuszowsko -Głogowski Obszar Chronionego Krajobrazu i Sokołowsko-Wilczowolski OchK.

Rysunek 5. Obszary należące do Sieci Natura 2000 zlokalizowane w pobliżu terenu Inwestycji

Tabela 32. Legenda do rysunku 6 oraz odległości obszarów sieci Natura 2000 od terenu Inwestycji

Numer siedliska

Nazwa siedliska Odległośd od inwestycji *km+

1 Kras Staszowski 8

2 Ostoja Żyznów 14

3 Tarnobrzeska Dolina Wisły 25

4 Puszcza Sandomierska 37

5 Ostoja Szaniecko – Solecka 17

6 Ostoja Nidziaoska 31

7 Dolina Nidy 30

8 Ostoja Stawiany 25

9 Lasy Cisowsko – Orłowioskie 15


2.3.5. Użytki ekologiczne (tereny zielone)

Na terenie Szanieckiego Parku Krajobrazowego znajdują się:

- „Ostra Góra” – nr 09 w rejestrze WKP, powierzchnia 1,12 ha, utworzony w 2002r., położenie – Skotniki Małe, gm. Busko-Zdrój. Gipsowe wzgórze z roślinnością kserotermiczną.

- „Wąwóz Kikowski” – nr 40 w rejestrze WKP, powierzchnia 9,57 ha, utworzony w 2002r., położenie – Kików, gm. Solec-Zdrój. Fragment wąwozu, którego podłoże geologiczne stanowią wapienie oraz piaskowce jurajskie i kresowe. Występuje tu roślinnośd kserotermiczna.

- „Oczko wodne” – nr 65 w rejestrze WKP, powierzchnia 0,46 ha, utworzony w 2002r., położenie – Sędziejowice, gm. Chmielnik. Niewielki staw na terenie leśnictwa Suchowola z zaroślami wierzby, olszyny i kruszyny.

Na terenie Nadnidziaoskiego Parku Krajobrazowego znajdują się:

- Słone źródło – nr 027 w rejestrze WKP, powierzchnia 0,21 ha, utworzony w 2002r., położenie – Szczerbaków, gm. Wiślica. Płaskie śródpolne wyniesienie, ze stanowiskiem roślinności halofitowej.

- „Górki I” – nr 115 w rejestrze WKP, powierzchnia 0,15 ha, utworzony w 2004r., położenie – Górki gm. Wiślica. Gipsowy pagórek porośnięty roślinnością ciepłolubną.

- „Górki II” – nr 116 w rejestrze WKP, powierzchnia 0,34 ha, utworzony 2004r., położenie – gm. Wiślica. Gipsowy pagórek z odsłonięciem gipsów laminowanych, porośnięty roślinnością ciepłolubną.

Na terenie Cisowsko-Orłowioskiego Parku Krajobrazowego znajdują się:

- „Torfowisko przejściowe” – nr 50 w rejestrze WKP, powierzchnia 5,07 ha, utworzony w 2001r., położenie – Leśnictwo Cisów, gm. Daleszyce. Obszar stale podmokły - teren źródliskowy bezimiennego dopływu rzeki Czarna, stanowiący torfowisko o charakterze przejściowym. Występują tu fitocenozy rzadkich zespołów turzycy nitkowatej, mszar wysoko torfowiskowy z bagnem zwyczajnym, młaka z turzycą gwiazdkowatą i mietlicą psią. Spośród gatunków chronionych licznie występuje modrzewnica zwyczajna i rosiczka okrągłolistna.

- „Bagno” – nr 10 w rejestrze WKP, powierzchnia 2,12 ha, utworzony w 2002r., położenie – Leśnictwo Łukawa, gm. Daleszyce. Grunt stale podmokły, okresowo zalewany wodą. Miejsce występowania zbiorowisk roślinności bagiennej (mech torfowiec, bagno zwyczajne, modrzewnica zwyczajna, wełnianka, żurawina błotna, sit, na obrzeżach wrzos


85

zwyczajny, trawy i wiele innych). Miejsce bytowania licznych owadów, płazów i ptaków preferujących siedliska wodno - błotne.

- „Bagno” – nr 11 w rejestrze WKP, powierzchnia 0,40 ha, utworzony w 2002r., położenie – Leśnictwo Łukawa, gm. Raków. Grunt stale podmokły, okresowo zalewany wodą. Miejsce występowania zbiorowisk roślinności bagiennej (mech torfowiec, bagno zwyczajne, modrzewnica zwyczajna, wełnianka, żurawina błotna, sit, na obrzeżach wrzos zwyczajny, trawy i wiele innych). Miejsce bytowania licznych owadów, płazów i ptaków preferujących siedliska wodno - błotne.

- „ Bagno” – nr 12 w rejestrze WKP, powierzchnia 1,58 ha, utworzony w 2002r., położenie – Leśnictwo Łukawa, gm. Raków. Grunt stale podmokły, okresowo zalewany wodą. Miejsce występowania zbiorowisk roślinności bagiennej (mech torfowiec, bagno zwyczajne, modrzewnica zwyczajna, wełnianka, żurawina błotna, sit, na obrzeżach wrzos zwyczajny, trawy i wiele innych). Miejsce bytowania licznych owadów, płazów i ptaków preferujących siedliska wodno - błotne.

- „ Bagno” – nr 13 w rejestrze WKP, powierzchnia 1,38 ha, utworzony w 2002r., położenie – Leśnictwo Łukawa, gm. Raków. Grunt stale podmokły, okresowo zalewany wodą. Miejsce występowania zbiorowisk roślinności bagiennej (mech torfowiec, bagno zwyczajne, modrzewnica zwyczajna, wełnianka, żurawina błotna, sit, na obrzeżach wrzos zwyczajny, trawy i wiele innych). Miejsce bytowania licznych owadów, płazów i ptaków preferujących siedliska wodno - błotne.

- „ Śródleśna łąka – Trwały użytek zielony” – nr 6 w rejestrze WKP, powierzchnia 0,96 ha, utworzony w 2001r., położenie – Widełki, gm. Łagów. Łąka w dolinie rzeki Łukawki otoczona ze wszystkich stron lasem mieszanym. Stanowisko pełnika europejskiego, podkolana białego i storczyka szerokolistnego. Obok roślin chronionych na łące występuje także duże bogactwo innych, bardziej pospolitych (tojeśd, trybula, dzięgiel itp.). Duże walory przyrodniczo - krajobrazowe.

Podsumowanie:

W rejonie lokalizacji inwestycji nie występują formy przyrodnicze chronione przepisami prawa lub atrakcyjne z uwagi na unikatowośd, formę itd.

Zakres oddziaływao projektowanego przedsięwzięcia (co wykazano poniżej) zamyka się w granicach terenu objętego inwestycją i w żaden sposób nie może wpłynąd na przyrodę i środowisko w rejonie inwestycji jak i na najbliższe chronione obszary.

W zakresie oddziaływania na obszary Natura 2000, Wojewódzki Konserwator Przyrody w Kielcach wydał w dniu 30.05.2008r maja opinię, w której zaznaczył brak oddziaływao planowanej inwestycji na obszary Natura 2000 oraz obszarów planowanych do objęcia ochroną, z których najbliżej położony znajduje się w odległości około 17 km od planowanej inwestycji.

29 października 2009 r. Polska po uzyskaniu decyzji Rady Ministrów, wysłała do Komisji Europejskiej nowe proponowane obszary mające znaczenie dla Wspólnoty. Termin zatwierdzenia tych obszarów przez Komisję Europejską jest przewidziany najwcześniej na koniec 2010 r. Obecnie najbliżej położonym obszarem Natura 2000 jest Kras Staszowski, znajdujący się około 8 km od terenu planowanej Inwestycji.

Inwestycja nie charakteryzuje się znaczącymi oddziaływaniami na środowisko i jej realizacja nie jest sprzeczna z ustaleniami Dyrektywy Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 roku w sprawie ochrony dzikich ptaków i Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku w sprawie ochrony


86

siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, które zostały transponowane do polskiego prawa, głównie do ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.

Warunki naturalne (podłoże gruntowe i stosunki wodne) oraz antropogeniczny, poindustrialny charakter terenu stwarzają dogodne warunki do lokowania tego typu (jak oceniane) przedsięwzięd. Szczegółowych badao hydrogeologicznych i geotechnicznych, na etapie projektowania, będzie wymagał teren przeznaczony pod budowę kolejnych kwater składowiska.


87

3. OPIS ISTNIEJĄCYCH W SĄSIEDZTWIE LUB W BEZPOŚREDNIM ZASIĘGU

ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA ZABYTKÓW CHRONIONYCH

NA PODSTAWIE PRZEPISÓW O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI

3.1. OBIEKTY WPISANE DO REJESTRU I EWIDENCJI ZABYTKÓW

Na terenie gminy Tuczępy można wyróżnid następujące zabytki:

a) Zespół Kościoła Parafialnego z 1666 roku p.w. Jana Chrzciciela, w tym: brama, dzwonnica, mur z 1829 roku , ogrodzenie, mur z XIX wieku, drewniana plebania z ok.1850 roku, cmentarz parafialny z 1246 roku,

b) Dwór z 1930 roku, obecnie siedziba Urzędu Gminy, c) Nieciesławice - zabytkowy park Kołłątajów d) Zespół kościoła parafialnego w Kargowie (XIV wiek), e) Zespół kościoła parafialnego w Tuczępach (XVII wiek), f) Obora w zagrodzie w Podlesiu z kooca XIX wieku, g) Cmentarze przykościelne w Kargowie i Tuczępach (zgrupowania rzeźbiarskich nagrobków i

epitafiów oraz ogrodzenia). h) Wszystkie w/w obszary chronione i zabytki mieszczą się w znacznej odległości od planowanej

inwestycji.

W związku z powyższym oraz w związku z zastosowanymi w projekcie inwestycji zabezpieczeniami przed wpływem na środowisko nie przewiduje się bezpośredniego ani pośredniego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na obszary chronione i cenne elementy przyrodnicze występujące na terenie Gminy Tuczępy.

3.2. OBIEKTY POSTULOWANE DO OBJĘCIA OCHRONĄ

Nie dotyczy

3.3. INNE ELEMENTY KULTUROWE

Nie dotyczy

3.4. STREFY OCHRONY KONSERWATORSKIEJ WPROWADZONE USTALENIAMI MIEJSCOWEGO

PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

Nie dotyczy


88

4. OPIS PRZEWIDYWANYCH SKUTKÓW DLA ŚRODOWISKA W PRZYPADKU

NIEPODEJMOWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA

Realizacja przedsięwzięcia ma na celu doprowadzenie gospodarki odpadami na danym terenie do pełnej zgodności z przepisami prawa polskiego i Unii Europejskiej, w szczególności w odniesieniu do:

wdrożenia zintegrowanego systemu unieszkodliwiania odpadów komunalnych,

zapobiegania powstawaniu odpadów,

odzysku surowców i ponownego wykorzystania odpadów,

bezpiecznego dla środowiska, koocowego unieszkodliwiania odpadów niewykorzystanych,

maksymalnego zmniejszenia ilości deponowanych na składowiskach odpadów komunalnych, w tym odpadów ulegających biodegradacji,

ograniczenie wpływu na środowisko istniejących obiektów,

podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeostwa.

Zaniechanie przedsięwzięcia spowodowałoby utrzymanie obecnego stanu terenu inwestycji i gospodarki odpadami. Z punktu widzenia ochrony środowiska sprowadziłoby się do szybkiego wypełnienia pojemności składowisk odpadów.

Składowanie jest jednak najmniej korzystnym rozwiązaniem wynikającym z hierarchii postępowania z odpadami. Negatywne oddziaływanie składowisk, na których deponowane są odpady ulegające biodegradacji objawia się wytwarzaniem gazu składowiskowego oraz odcieków. Bez realizacji analizowanej inwestycji wielkośd emisji odcieków i biogazu oraz emisja substancji do powietrza w przyszłości może byd większa niż w chwili obecnej. Przyczyną będzie przewidywana, zwiększająca się masa gromadzonych odpadów.

Proponowane rozwiązania mają na celu uniknięcie powyższych niedoborów systemu oraz potencjalnych uciążliwości dla środowiska. Inwestycja pozwoli uporządkowad gospodarkę odpadami na terenie 18 gmin należących do Ekologicznego Związku Gospodarki Odpadami w Rzędowie gmina Tuczępy.

Brak realizacji przedsięwzięcia jest wariantem bezinwestycyjnym, utrzymującym stan obecny w zakresie eksploatacji dotychczasowego, niepełnego systemu zbiórki i unieszkodliwiania odpadów.

Kwestia nieinwestycyjnego rozwiązania problemu gospodarki odpadami w 18 gminach polega na kontynuacji dotychczasowego sytemu zbiórki odpadów, przy maksymalnym wykorzystaniu możliwości dalszego składowania odpadów na składowiskach. Po wyczerpaniu chłonności składowisk odpady muszą byd wywożone do najbliższych ZGOK np. ZGOK w Tarnowie lub ZGOK dla Kielc, o ile sortownie te będą miały odpowiednie moce przerobowe.

Każda z gmin, tak jak dotychczas, politykę odpadową prowadzid będzie we własnym zakresie za pośrednictwem gminnych zakładów komunalnych lub poprzez zlecanie obsługi podmiotom zewnętrznym. Brak własnych składowisk znacznie wydłuży drogi transportu odpadów (do ponad 70 km). Ponadto brak spójnej polityki w zakresie odbioru i składowania odpadów utrudni wdrożenie na szerzą skalę zbiórki selektywnej.

Wariant zaniechania oznacza, że w celu spełnienia opisanych powyżej przepisów oraz pokrycia niedoborów systemu regionalnego, odpady wożone będą na do unieszkodliwiania oraz składowania w ilości ok. 30 000 Mg/rok (odpady zmieszane łącznie z biomasą) do zewnętrznych jednostek. Szacuje się, że odległośd transportowa po wyczerpaniu możliwości lokalnego unieszkodliwiania odpadów wyniesie około 100km.


89

Realizacja planowanej inwestycji będzie miała istotny wpływ na zmniejszenie strumienia odpadów przewidzianych do składowania.

Biorąc pod uwagę wzrost ilości odpadów kierowanych na składowisko przy braku realizacji inwestycji nie zostaną dopełnione wymagania polskie i unijne, m.in. w zakresie zapewniania warunków ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania.

Wytyczne Unii Europejskiej wymuszają obowiązek obniżenia ilości substancji organicznej w składowanych odpadach o 25%, do roku 2010. Efekt ten można uzyskad, m.in.: unieszkodliwiając biofrakcję odpadów komunalnych metodami biologicznymi.


90

5. OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW

5.1. ANALIZA WSTĘPNA

Rozwiązania techniczne zaproponowane w ramach niniejszego opracowania, uwzględniają realizację Projektu z podziałem na następujące elementy funkcjonalne Zakładu:

Budowa części mechanicznej przeróbki odpadów (sortowni wraz z linią do odzysku surowców wtórnych) oraz infrastruktury Zakładu. Częśd mechaniczna przeróbki odpadów w Zakładzie zostanie zaprojektowana w celu realizowania następujących operacji:

przyjęcie odpadów zmieszanych oraz ze zbiórki selektywnej,

sortowanie,

składowanie i odbiór wysortowanych frakcji,

przygotowanie uzyskanych surowców i produktów do transportu (belowanie, suszenie itp.).

Przyjęte założenia:

przyjęte rozwiązania technologiczne powinny pozwalad na pozyskiwanie maksymalnej ilości surowców o jakości umożliwiającej ich zagospodarowanie;

całośd procesu technologicznego odbywad się będzie w dużym stopniu w sposób zautomatyzowany a prawidłowośd funkcjonowania instalacji poddana możliwości ciągłego monitorowania;

zaprojektowany system winien uwzględniad możliwośd rozbudowy i zwiększenia wydajności Zakładu;

Zakład będzie przerabiał w ciągu roku ok. 30 tys. ton zmieszanych odpadów komunalnych.

Budowa części biologicznej przeróbki odpadów. Przewiduje się zaprojektowanie procesu biologicznego unieszkodliwiania frakcji odpadów ulegających biodegradacji, wydzielonej ze zmieszanych odpadów komunalnych. W przypadku prowadzonego procesu fermentacji zostanie wyprodukowany, ujęty i wykorzystany energetycznie biogaz.

Przed zdefiniowaniem wariantów inwestycyjnych przeprowadzono analizę dostępnych na rynku metod utylizacji odpadów wraz ze wskazaniem optymalnych i możliwych do zastosowania w warunkach realizacji Projektu.

Tabela 33. Zestawienie stosowanych metod unieszkodliwiania i zagospodarowania odpadów

Odpady komunalne

Opcje zagospodarowania odpadów komunalnych poza składowaniem

Recykling termiczny

Recykling chemiczny Recykling organiczny Recykling materiałowy

Spalanie Zgazowanie Piroliza

Mechaniczno-biologiczne

przekształcanie odpadów

zmieszanych

Kompostowanie Fermentacja beztlenowa

Recykling Ręczne lub

mechaniczne sortowanie

Odpady mieszane

* * * *


91

Paliwo z odpadów

* * *

Odpady kuchenne ulegające

biodegradacji

* *

Odpady zielone

* *

Papier * * * * * *

Odpady tekstylne

* * * *

Drewno * * * *

Źródło: Opracowanie własne

Jak wynika z tabeli powyżej, spośród stosowanych metod unieszkodliwiania odpadów dla strumieni przewidzianych do przyjęcia w nowo projektowanym Zakładzie dedykowane będą:

sortowanie ręczne lub mechaniczne;

kompostowanie;

fermentacja.

Analizie poddano różne możliwości budowy części mechanicznej przeróbki odpadów (sortowni), zakładającej zwiększenie stopnia jej mechanizacji, od częściowego – przewidującego wykorzystanie kabin ręcznej segregacji; do pełnego – przewidującego pełną mechanizację procesu segregacji przy zastosowaniu separatorów optycznych tzw. NIR. Jest to rozwiązanie nowatorskie, przeniesione z innych branż przemysłowych (branża spożywcza, recyklingowa). Efektem działania linii sortowniczej będzie:

odseparowanie części ulegającej biodegradacji;

odseparowanie surowców wtórnych;

ewentualnie produkcja paliwa alternatywnego RDF.

Przeprowadzono także analizę różnych metod zagospodarowania i przetwarzania biologicznego odpadów – fermentację suchą (w różnych układach technologicznych) i stabilizację tlenową oraz różne metody kompostowania jako samodzielnego rozwiązania w części biologicznej.

Efektem funkcjonowania części biologicznej będzie:

stabilizacja materiału biologicznego;

redukcja masy organicznej w odpadach;

ewentualnie produkcja biogazu i jego energetyczne wykorzystanie (jedynie w przypadku oparcia części biologicznej na fermentacji);

produkcja kompostu lub stabilizatu.


92

5.1.1. Analizowane metody mechanicznego sortowania odpadów

Przeanalizowano różne możliwości konfiguracji linii sortowniczych, poszukując optymalnej jakości i skuteczności procesowej w powiązaniu z akceptowalnymi przez Beneficjenta nakładami inwestycyjnymi i kosztami eksploatacji. Poniżej przedstawiono przykładowe opisy linii dostosowanej do produkcji paliw i odzysku surowców, przy jednoczesnym odseparowaniu frakcji kierowanej do biologicznej przeróbki. Szczegółowy dobór urządzeo oraz pozostałych elementów technicznych zostanie dokonany na etapie projektowania.

5.1.1.1. Linia sortownicza „mechaniczno – ręczna”:

W skład linii segregacji odpadów wejdą:

Przenośnik taśmowy, kanałowy typ PK 14,05/1700 – zasobnia odpadów zmieszanych,

Przenośnik wznoszący do sortowania wstępnego typ PA 21,2/1600,

Przenośnik sortowniczy wstępny PL 10,7/1600,

Trybuna sortownicza z kabina sortowniczą wstępną 6,2 x 5,0,

Sito bębnowe-obrotowe typ 2,95/8080,

Przenośnik taśmowy, podsitowy zbierający frakcję średnią typ PA 3,1/1200,

Przenośnik przesyłowy frakcji średniej typ PA 8,7/1200,

Przenośnik przesyłowy frakcji średniej typ PA 10,8/1200,

Przenośnik sortowniczy frakcji średniej typ PL 20,0/1200,

Trybuna sortownicza z kabina sortowniczą frakcji średniej,

Przenośnik sortowniczy frakcji grubej typ PL 26,2/1200,

Trybuna sortownicza z kabina sortownicza frakcji grubej,

Zespoły przenośników balastu,

Separator elektromagnetyczny z konstrukcją wsporczą,

Prasa belująca typ LP 40 EH1,

Przenośnik taśmowy, kanałowy typ PA 5,0/1200 – zasobnia surowców wtórnych pochodzących ze zbiórki selektywnej,

Przenośnik wznoszący surowców wtórnych pochodzących ze zbiórki selektywnej typ PA 12,6/1200.

Pierwszym etapem segregacji odpadów będzie segregacja mechaniczna realizowana na sicie bębnowym w wyniku, której strumieo odpadów rozdzielany będzie na trzy frakcje:

frakcja drobna (do 20 mm), którą stanowią przede wszystkim odpady mineralne, (popioły, piasek itp.), kierowane są do kontenera i dalej wywożone na kwaterę składowania jako przesypki;

frakcja średnia (20 do 80-100 mm), ze znaczącą przewagą odpadów organicznych kierowana przenośnikiem taśmowym na linię przygotowania masy organicznej do kompostowania;

frakcja gruba - surowcowa (powyżej 80-100 mm), kierowana układem przenośników taśmowych do kabin sortowniczych w celu dalszej ręcznej segregacji.

Ręczna segregacja odbywad się będzie na przenośnikach sortowniczych w kabinach wyposażonych w instalacje ogrzewania oraz wentylacji, zapewniające obsłudze właściwe i zgodne z przepisami sanitarnymi i BHP warunki pracy.


93

W wyniku procesu segregacji ręcznej nastąpi wysegregowanie surowców wtórnych typu: makulatura, tworzywa sztuczne (butelki PET, opakowania PS, PVC, folia), puszki aluminiowe, szkło, metale.

Zastosowana linia umożliwi dodatkowo przyjmowanie i sortowanie surowców wtórnych, pochodzących ze zbiórki selektywnej, osobnym ciągiem załadowczym z wykorzystaniem przenośnika sortowniczego i kabiny sortowniczej frakcji średniej. Praca tej malej linii będzie mogła się odbywad tylko wówczas, gdy nie będzie pracowad główna nitka linii z sitem np. na drugiej zmianie. Obniży to w znacznym stopni koszty eksploatacji, związane przede wszystkim z kosztami energii elektrycznej.

Założono, że na główną linię sortowniczą będą trafiały odpady zmieszane oraz frakcja mokra z selektywnej zbiórki, a na linię surowcową frakcja sucha z selektywnej zbiórki.

5.1.1.2. Linia sortownicza „mechaniczna”:

1. Stacja nadawcza odpadów zmieszanych - z dostarczanych odpadów komunalnych zmieszanych w pierwszej kolejności, w punkcie ich rozładunku w wydzielonym miejscu hali technologicznej, usuwane będą odpady wielkogabarytowe (sprzęt AGD i RTV oraz odpady budowlane) i większe odpady niebezpieczne (np. akumulatory) - wstępne oczyszczanie. Następnie odpady za pomocą ładowarki kierowane będą na układ załadunku linii rozdziału mechanicznego;

2. Kabina wstępna – poprzez ręczną segregację wydzielane będą frakcje niebezpieczne dla warunków eksploatacji sita;

3. Segregacja mechaniczna odpadów zmieszanych - centralnym urządzeniem węzła segregacji mechanicznej podwójne będą sita bębnowe, na których prowadzony będzie mechaniczny rozdział odpadów zmieszanych na frakcje wielkościowe:

frakcja drobna (0-60/80 mm) – tzw. biofrakcja kierowana do części biologicznej; z opcją wydzielenia frakcji 0-15 mm;

frakcja średnia (60/80-300 mm) – tzw. frakcja materiałowa, kierowana do dalszej wielostopniowej segregacji;

frakcja gruba (>300 mm) – zawracana do procesu poprzez rozdrabniacz;

Dalsza segregacja frakcji drobnej (0-60 mm): poprzez separator balistyczny (z możliwością odsiania frakcji mineralnej, rozdzielający frakcje drobną na frakcję mineralną (szkło, odpady mineralne) i frakcje o dużej zawartości części biodegradowalnych, kierowaną do części biologicznej zakładu) i separator metali żelaznych uzyskana frakcja lżejsza kierowana jest do części biologicznej.

4. Dalsza segregacja frakcji materiałowej (60-300 mm):

separator optopneumatyczny - poprzez pozytywną segregację wybierane będą wszystkie tworzywa sztuczne nadające się do recyklingu materiałowego.

pozostała częśd poprzez separator optopneumatyczny, wybierający papier oraz separatory żelazny i nieżelazny (odzysk metali), kierowana będzie do kolejnego separatora optopneumatycznego, który wybierał będzie wszystkie frakcje nadające się do produkcji komponentów paliwa alternatywnego; pozostałośd jako balast kierowana będzie do składowania;

papier po separatorze kierowany będzie do kabiny (max 4 stanowiskowej) gdzie następował będzie rozdział na poszczególne asortymenty papieru; reszta kierowana będzie do produkcji komponentów paliwa alternatywnego;

tworzywa po separatorze kierowane będą do separatora balistycznego rozdzielającego na frakcje: płaską i toczącą się;

kolejny separator optopneumatyczny rozdzielał będzie frakcję płaską na folię (odzysk materiałowy) oraz pozostałą częśd do produkcji komponentów paliwa alternatywnego;


94

następny separator optopneumatyczny rozdzielał będzie frakcję toczącą się na tworzywa PET, a pozostałą cześd poprzez separator optopneumatyczny na tworzywa PE lub PP. Pozostały strumieo kierowany będzie do produkcji komponentów paliwa alternatywnego;

tworzywa wybrane na separatorach kierowane będą do oddzielnych kabin (max 4 stanowiskowych) lub separatorów automatycznych, gdzie następował będzie rozdział na poszczególne asortymenty tworzyw (np. wg kolorów).

5. Segregacja mechaniczna odpadów z selektywnej zbiórki – prowadzona będzie z wykorzystaniem linii do segregacji odpadów zmieszanych. Przewiduje się, że segregacja możliwa będzie w systemie dwuzmianowym pracy Zakładu - po zakooczeniu segregacji odpadów zmieszanych (dopuszcza się wprowadzenie trzeciej zmiany na ok. 3 dni w miesiącu). Odpady podawane będą do separatora optopneumatycznego po sicie i wraz z frakcją 60-300 mm przebiegad będzie dalszy proces rozdziału jak dla odpadów zmieszanych.

Zagadnienia dotyczące Paliwa alternatywnego (RDF):

Aktualnie obowiązujące regulacje prawne traktują „paliwa alternatywne" wytworzone z odpadów w dalszym ciągu jako „odpady". Określenie „paliwo alternatywne" funkcjonuje w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 21 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. 01.112.1206).

Wyróżnia ono kategorię odpadów palnych, w nawiasie określając je jako „paliwa alternatywne" (kod 19 12 10). Należy zauważyd, że są to odpady inne niż niebezpieczne.

Obowiązujące do 27.12.2005 r. rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 29 stycznia 2002 r. w sprawie rodzajów odpadów innych niż niebezpieczne oraz rodzajów instalacji i urządzeo, w których dopuszcza się ich termiczne przekształcanie (Dz. U. Nr 18, poz. 176, z późniejszymi zmianami) definiowało paliwa alternatywne jako: „odpady palne, rozdrobnione, o jednorodnym stopniu wymieszania, powstałe w wyniku zmieszania odpadów innych niż niebezpieczne, z udziałem lub bez udziału paliwa stałego, ciekłego lub biomasy, które w wyniku przekształcenia termicznego nie powodują przekroczenia standardów emisyjnych z instalacji współspalania odpadów, określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 4 sierpnia 2003 r. w sprawie standardów emisyjnych instalacji (Dz. U. Nr 163, poz. 1584)".

Aktualnie brak jest obowiązującej prawnie definicji paliw alternatywnych wytwarzanych z odpadów. W myśl obowiązującej ustawy o odpadach, wytwarzanie „paliw alternatywnych" jest działalnością w zakresie odzysku odpadów w procesie R 15 (przetwarzanie odpadów w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu - wg zał. nr 5 do ustawy). Natomiast wykorzystanie paliw alternatywnych stanowi proces odzysku R1 (wykorzystanie jako paliwo lub inny środek wytwarzania energii - wg zał. nr 5 do ustawy).

Poniżej przedstawiono schemat odzysku energii z wybranych odpadów innych niż niebezpieczne przy wykorzystaniu zaproponowanych kryteriów jakości dla „paliw alternatywnych".


95

Rysunek 6. Schemat odzysku energii z wybranych odpadów innych niż niebezpieczne przy wykorzystaniu zaproponowanych kryteriów jakości dla „paliw alternatywnych".

Przy wykorzystaniu „paliw alternatywnych" pod uwagę należy brad przede wszystkim wysokie gwarancje bezpieczeostwa ekologicznego przy jego wykorzystaniu. Podstawowy warunek stanowi tu spełnianie standardów emisyjnych określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. 05.260.2181 ze zm.) zawarte w rozdziale 3 dotyczącym instalacji spalania i współspalania odpadów, a także prowadzenie monitoringu zgodnie z wymaganiami rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagao w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz.U.08.206.1291).

Jednym z podstawowych warunków, umożliwiających szersze wykorzystanie „paliw alternatywnych", jest standaryzacja ich jakości. Próbę określenia wymagao jakościowych, które zapewniłyby dotrzymywanie dotychczasowych standardów emisyjnych w instalacjach/urządzeniach, w których paliwa te będą stosowane podjął Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla. Uwzględniając aktualnie obowiązujące regulacje prawne, które traktują paliwa wytworzone z odpadów nadal jako „odpad" - zaproponowano następującą definicję paliwa alternatywnego:

„są to palne odpady w formie stałej, przeznaczone do wykorzystywania jako paliwa w procesach przemysłowych, wytworzone poprzez przetwarzanie niektórych odpadów innych niż niebezpieczne, które w wyniku przekształcenia termicznego nie powodują przekroczenia standardów emisyjnych".

Przy określaniu podstawowych kryteriów jakościowych dla „paliw alternatywnych", oprócz wartości opałowej, zawartości popiołu i wilgoci, pod uwagę wzięto zawartośd w paliwie składników, o decydującym wpływie na parametry emisyjne, podlegające limitom określonym w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. 05.260.2181 ze zm.).

Wysokie wymagania postawione tak dla procesu wytwarzania, jak i wykorzystania tych paliw, winny stanowid barierę dla działao stanowiących zagrożenie ekologiczne. Biorąc pod uwagę powyższe założenie - zaproponowano, aby przetworzeniu na „paliwo alternatywne" mogły podlegad jedynie wybrane odpady inne niż niebezpieczne - zarówno stałe jak i ciekłe - charakteryzujące się właściwościami fizyko-chemicznymi, umożliwiającymi otrzymanie na ich bazie paliwa o pożądanych parametrach jakościowych.

Według propozycji IChPW, należy wykluczyd możliwośd wykorzystania do preparacji „paliw alternatywnych", odpadów zaklasyfikowanych w katalogu odpadów (Dz. U. 01.112.1206) jako odpady niebezpieczne, jak również paliw kopalnych. Zakaz ten powinien uniemożliwid stosowanie procederu „rozcieoczania zanieczyszczeo" metodą mieszania odpadów np. z węglem.

W konsekwencji, dana substancja (paliwo), jako rezultat procesu recyklingu spełniający wymagania jakościowe ustanowione w przepisach prawa, nie będzie miało cech odpadu, jeżeli:


96

Substancja jest równoważna w stosunku do pierwotnego surowca (paliwo podstawowe); Substancja posiada tę samą charakterystykę co pierwotny surowiec; Substancja nie zawiera zanieczyszczeo innych niż jakie mogą byd identyfikowane w

relewantnym surowcu pierwotnym; Substancja może byd użyta bezpośrednio, bez wstępnego przetwarzania właściwego

gospodarowaniu odpadami, w procesie produkcyjnym, który może byd prowadzony samodzielnie w oparciu o surowce pierwotne;

Substancja jest zdatna, z racji jej cech naturalnych i składu, do użycia w procesie (stanowiącym założony cel powstania instalacji) do którego jest kierowana;

Substancja została wytworzona w założonym procesie, poddającym się kontroli; Użycie substancji nie powoduje dodatkowych ryzyk w porównaniu do użycia normalnego

surowca pierwotnego; Brak jest specjalnych środków ostrożności niezbędnych dla użycia substancji; Substancja nie ma negatywnej wartości (nie powoduje pogorszenia warunków eksploatacji

instalacji w stosunku do surowca pierwotnego); Istnieje stały rynek dla używania substancji.

Porównując i analizując różne metody sortowania odpadów dokonano następującej oceny:

Tabela 34. Porównanie metod sortowania odpadów

Parametr Sortownia „mechaniczno - ręczna” Sortownia „mechaniczna”

Skutecznośd sortowania średnia wysoka – powyżej 85%

Czystośd materiału sortowanego średnia wysoka – powyżej 85%

Ilośd balastu kierowana na składowisko

duża średnia

Ilośd odzyskanych surowców średnia średnia

Ilośd paliwa alternatywnego mała duża

Zatrudnienie średnie małe

Nakłady inwestycyjne średnie wysokie


Autorzy Raportu proponują przyjęcie do dalszej analizy wariantu polegającego na budowie mechaniczno - ręcznej linii sortowniczej z uwagi na zadowalającą skutecznośd ekologiczną przy jednocześnie stosunkowo niskich nakładach inwestycyjnych. Nie zaleca się rozbudowy węzła produkcji paliw alternatywnych z uwagi na ich problematyczne zagospodarowanie (traktowane są jako odpad) oraz niewielką potencjalną ilośd, która nie zrekompensuje poniesionych nakładów.

5.1.2. Analizowane metody biologicznego przetwarzania odpadów

Biologiczne metody przeróbki odpadów bazują na rozkładzie substancji organicznych przez zespoły mikroorganizmów. Rozkład ten prowadzi do zmniejszenia pierwotnej ilości substancji organicznych i może następowad w przebiegających z udziałem tlenu procesach kompostowania lub w procesach beztlenowej produkcji biogazu. Po fermentacji metanowej stosuje się procesy kompostowania w celu stabilizacji tlenowej substancji po przefermentowaniu.


97

Poniżej przedstawiono opisy dotyczące różnych metod biologicznego przetwarzania odpadów wraz z ich porównaniem.

5.1.2.1. Kompostowanie

Kompostowanie zaliczyd należy do klasycznych metod przeróbki odpadów, podobnie jak składowanie i spalanie. Jest to metoda uzasadniona z punktu widzenia ekologii, ponieważ składniki organiczne, których udział stanowi około 40% masy odpadów komunalnych są ponownie wprowadzane do obiegu materii. W kompostowniach, poza odpadami komunalnymi można przerabiad również odpady roślinne i inne odpady organiczne pochodzące z rolnictwa i ogrodnictwa.

Podstawy procesu kompostowania

Najważniejsze grupy odpadów przydatnych do kompostowania to:

odpady biologiczne (gromadzone selektywnie odpadki kuchenne i ogrodowe),

odpady z ogrodów i parków,

komunalnopodobne odpady z przemysłu i rzemiosła,

organiczne pozostałości przemysłu spożywczego,

osad z oczyszczalni ścieków.

Uwarunkowania chemiczne i technologiczne dla odpadów poddawanych kompostowaniu:

optymalny stosunek ilościowy węgla do azotu C/N = 35/1, po zakooczeniu rozkładu tlenowego C/N powinien zawierad się w granicach od 15 do 20, co odpowiada proporcji występowania tych pierwiastków w ziemi uprawnej, przy C/N poniżej 15 azot jest uwalniany z gruntu co wywiera toksyczny wpływ na rośliny,

pH powinien zawierad się w granicach pomiędzy 7 a 9,

optymalna wilgotnośd 55%, przy wilgotności poniżej 20% proces jest niemożliwy,

objętośd powietrza w porach powinna zawierad się w granicach 25% do 35%,

zapotrzebowanie tlenu dla rozkładu tlenowego wynosi 2g O2 / g s.m.,

aby rozkład substancji organicznych przebiegał skutecznie potrzebna jest możliwie duża aktywna powierzchnia materiału przeznaczonego na kompost (wymagane jest odpowiednie rozdrobnienie).

Emisje w procesie kompostowania

W procesie kompostowania mogą powstawad odcieki z pryzm kompostowych i silnie zanieczyszczone wody opadowe. Należy jednak zauważyd, że ilośd odcieków z kompostowni jest znacznie niższa niż z zagęszczonych składowisk. Odcieki charakteryzują się podwyższoną zawartością soli i powinny byd oczyszczane lub recyrkulowane do procesu kompostowania.

Ze wszystkimi metodami kompostowania związana jest emisja pyłów. Szczególną uwagę przy organizacji stanowisk do kompostowania należy poświęcad obciążeniu środowiska substancjami odorotwórczymi, które pochodzą mogą pochodzid z dostawy materiału wyjściowego i z przerzucania pryzm. Zwalczanie odorów może odbywad się przez:


98

spalanie powietrza odlotowego (np. wykorzystanie powietrza odsysanego z zasobników jako zasilanie instalacji do spalania odpadów komunalnych),

adsorpcję substancji zapachowych na węglu aktywnym lub adsorpcję w fazie ciekłej, połączoną z utlenianiem np. ozonem,

filtrację przez złoża, np. przez biofiltr.

Spośród wymienionych opcji, filtracja przez złoże ziemne wydaje się najbardziej ekonomiczną i skuteczną metoda zwalczania przykrych zapachów.

Technologie kompostowania

Technologie kompostownia można podzielid ze względu na sposób prowadzenia procesu na dynamiczne i statyczne oraz ze względu na ilośd faz kompostowania.

Systemy kompostowania z fazą wstępną są między innymi uzasadnione wtedy, gdy w krótkim czasie należy produkowad w przewadze kompost świeży i gdy w wyniku niesprzyjającej lokalizacji należy wyeliminowad emisję odorów z pierwszego etapu intensywnego rozkładu. Rozróżnia się statyczne i dynamiczne metody kompostowania wstępnego. System statyczny charakteryzuje się licznymi zaletami pod względem uproszczonej technologii procesu, kosztów, higienizacji i jakości kompostu oraz problemów z emisją. Główną zaletą metod dynamicznych jest łatwośd sterowania procesem, w wyniku czego można pewne etapy rozkładu uruchomid niewątpliwie szybciej i szybciej przeprowadzid.

Dla uzyskania kompostu dojrzałego materiał pochodzący z fazy kompostowania wstępnego należy poddad fazie drugiej, która najczęściej odbywa się w pryzmach. Obecnie najczęściej stosuje się pryzmy o przekroju trapezowym, które w porównaniu do stosowanych w przeszłości pryzm o przekroju trójkątnym zajmują mało miejsca. Przyjmując np. plac o szerokości 11,6m i wysokośd pryzmy 1,3m uzyskujemy następujące przekroje pryzm: 3 pryzmy trójkątne o łącznej powierzchni przekroju poprzecznego 5,07 m2 i jedna szeroka pryzma trapezowa 13,26 m2.

Dynamiczne technologie kompostowania

Metody te charakteryzują się ciągłym ruchem i napowietrzaniem kompostowanego materiału. Ponieważ materiał nigdy nie znajduje się w spoczynku, nie mogą w nim wytworzyd się komórki grzybów, które przyczyniają się do przebiegu pełnego kompostowania. W porównaniu z metodami statycznymi kompostowanie dynamiczne powoduje wprawdzie znaczną oszczędnośd czasu kompostowania wstępnego, ale oceniając czas potrzebny do pełnego kompostowania dyskusyjne jest czy wstępne kompostowanie dynamiczne ten czas skraca. Najistotniejsze metody kompostowania dynamicznego to:

obrotowe bębny kompostujące (biostabilizatory),

pionowe bioreaktory do kompostowania.

Bębny kompostujące

Odpady przeznaczone do kompostowania są mieszane w bębnie w sposób ciągły i sztucznie napowietrzane. Uprzednie rozdrobnienie odpadów nie jest wymagane, ponieważ dokonuje się ono w wyniku ruchu obrotowego bębna i wbudowanych elementów rozdrabniających. Mieszanie i proces homogenizacji w biostabilizatorze polepsza się poprzez dodanie osadów ściekowych. Czas przebywania w biostabilizatorze kształtuje się, w zależności od producenta, na poziomie od 24 godzin do 14 dni. Aby osiągnąd w bębnie zakooczenie procesu higienizacji należy zapewnid intensywne napowietrzanie przez okres minimum 3-4 dni.


99

Pionowe reaktory do kompostowania

Rozróżnia się reaktory pionowe o konstrukcji półkowej lub bezpółkowej. Odpady przechodzą przez całą wieżę z góry do dołu i są z reguły napowietrzane w sposób wymuszony.

W wieżach kompostujących bezpółkowych wstępnie rozdrobnione odpady biologiczne doprowadza się do głowicy bioreaktora. W wieży nie następuje mieszanie materiału wsadowego, trzeba je zatem zapewnid w ramach przygotowania wstępnego. Wstępnie przekompostowany materiał usuwany jest w sposób ciągły spod dna wieży z taką intensywnością, aby zapewnid4-6 dni przebywania. Należy zauważyd, że z powodu niewystarczającego przemieszczania i napowietrzania wewnątrz wieży substancje organiczne nie są w pełni rozłożone.

W wieżach kompostujących półkowych występuje rozkład materiału przebiegający cienkimi warstwami i związane z tym intensywne mieszanie i przemieszczanie się względem siebie składników odpadów. Surowiec doprowadzany jest do wieży ponad płaskie dno i przez odpowiednio rozmieszczone otwory opada swobodnie na kolejne półki. Powietrze doprowadzane jest na każdą półkę przez umieszczone w ścianie bocznej otwory zasysające i przepływa w wyniku ciągu naturalnego lub w sposób sztuczny z dołu do góry. Po 1-2 dniach przebywania w bioreaktorze materiał jest już zhigienizowany i w znacznym stopniu rozłożony. Wadą tego systemu jest podatnośd na ścieranie ramion zgarniających.

Statyczne technologie kompostowania

W statycznych metodach kompostowania materiał poddawany kompostowaniu znajduje się w spoczynku, a napowietrzanie odbywa się w sposób sztuczny lub naturalny. Do najważniejszych metod statycznych należy zaliczyd:

kompostowanie w pryzmach,

metoda Brikollare (kompostowanie w brykietach)

boksy i kontenery do kompostowania.

Kompostowanie w pryzmach

Jest to najstarsza metoda kompostowania. Głównym problemem jest tu napowietrzanie materiału, z czym powiązane jest bezpośrednio ograniczenie w wysokości pryzm. Przyjmuje się, że metodzie z przerzucaniem wysokośd pryzm z powodu ich geometrii jest ograniczona do 2,2 m, pryzmy systematycznie napowietrzane mogą byd usypywane do wysokości 5 m. Kompostowad w pryzmach można zarówno materiał rozdrobniony, jak i nie rozdrobniony. W przypadku materiału nierozdrobnionego należy mied jednakże na uwadze możliwośd pojawiania się niekorzystnych zjawisk takich jak np. tworzenie się kominów powietrznych, które przyczyniają się do wysychania pryzmy. Należy pamiętad o odwadnianiu placu do kompostowania np. rowami opaskowymi w celu kontrolowanego ujmowania powstających odcieków. Korzystne, ze względu na zabezpieczenie przed wzrostem wilgoci, jest zadaszenie pryzm. Czas kompostowania, w zależności od zastosowanego procesu, wynosi:

z przerzucaniem od 7 do 9 tygodni,

bez przerzucania, ale z napowietrzaniem wymuszonym od 12 do 16 tygodni,

bez przerzucania i bez napowietrzania wymuszonego od 20 do 25 tygodni.

Metoda Brikollare


100

Jest to forma kompostowania w prymach niewielkich wymiarów wyprasek odpadów biologicznych i masy zielonej. Rozkład biologiczny i wysychanie przebiega tu równocześnie i prowadzi do otrzymania po 5-6 tygodniach podsuszonego, stabilnego produktu o zawartości wody 30-40%. Sposób ten jest jedyną metodą zapewniającą pełną higienizację i w związku z tym nie wymaga drugiego stopnia kompostowania.

Kompostowanie w boksach lub biokontenerach

Podstawą rozwoju tej techniki jest założenie, aby nadzorowad na ile to możliwe proces kompostowania i mied wpływ na jego przebieg. Jeśli pojemniki do kompostowania mają formę standardowych kontenerów zwane są biokontenerami, natomiast boksy do kompostowania to pojemniki o kubaturze do 30m3 do 60m3. Stosowanie obecnie boksy i biokontenery można rozpatrywad jako element dołączony do systemów kompostowania pryzmy, w którym następuje faza wstępna kompostowania trwająca 7-14 dni.

5.1.2.2. Beztlenowe metody przeróbki odpadów - fermentacja

Beztlenowe metody przeróbki odpadów opierają się na procesie fermentacji. Fermentacja jest procesem rozkładu zachodzącym w zamkniętych reaktorach bez dostępu powietrza. Odpady przeznaczone do fermentacji powinny charakteryzowad się odpowiednią wilgotnością (optymalna zawartośd wilgoci zależna jest od metody). W wyniku fermentacji tworzy się wysokoenergetyczny biogaz, który może byd wykorzystany energetycznie.

Wymaganie odnośnie substratu

Substrat powinien zawierad wystarczające ilości biogennych substancji organicznych. Do fermentowania nadają się odpady dobrze rozpuszczalne w wodzie i łatwo rozkładalne biologicznie. Do odpadów takich należy zaliczyd np. odpady kuchenne czy odpady zielone. Procesom fermentacyjnym ulegają odpady o zawartości wilgoci nawet do 99%, w więc odpady, które nie mogłyby byd poddane obróbce tlenowej. Do odpadów nie nadających się do tego procesu należy zaliczyd szkło, plastiki, metale czy papier – odpady te należy wcześniej odseparowad. Ograniczeniem jest również wysoka zawartośd metali ciężkich i soli w odpadach, która prowadzi do hamowania rozwoju bakterii nitryfikacyjnych. Substancjami hamującymi proces mogą byd również środki dezynfekujące czy antybiotyki.

Parametry technologiczne

Wyróżnia się trzy zakresy temperatury charakteryzujące się podwyższoną produkcją gazu:

zakres psychofilny, o temperaturze ok. 10C,

zakres mezofilny, o temperaturze ok. 32C-50C,

zakres termofilny, o temperaturze ok. 50C-70C.

Aby utrzymad w reaktorze temperaturę charakterystyczną dla fermentacji termofilowej konieczny jest zwiększony wydatek energii i nakłady techniczne. Schemat powstawania biogazu przedstawiono poniżej:


101

Rysunek 7. Schemat powstawania biogazu

Warianty metody fermentacji

Fermentacja na sucho

W procesie tym rozkładowi beztlenowemu poddawany jest substrat o zawartości suchej masy do 65%. Zaletą tej technologii jest małe zapotrzebowanie wody i przez to bardzo wysoki osiągany stopieo obciążenia reaktora, co w konsekwencji daje wysoką efektywnośd produkcji biogazu w odniesieniu do jednostki objętości reaktora. Inne zalety fermentacji suchej to: niższe koszty koocowej obróbki produktu oraz mniejsze zapotrzebowanie na ciepło, ze względu na mniejszą masę odpadów. Podstawowe wady to: koniecznośd stosowania specjalnych technik transportu i mieszania (szczepienie wsadu) oraz niebezpieczeostwo wystąpienia niepełnej fermentacji i zjawisk związanych z przeciążeniem jednostkowej objętości reaktora (zakwaszenie, spadek produkcji biogazu).

Ciągłą fermentację suchą prowadzi się w reaktorach o przepływie tłokowym. Wymieszanie wsadu z przefermentowanym materiałem następuje przed reaktorem i spełnia funkcję zaszczepiania substratu. Oferowane technologie fermentacji suchej różnią się sposobem mieszania odpadów w komorze. Czas przebywania odpadów w komorach fermentacyjnych w przypadku fermentacji mezofilnej wynosi ok. 3 tygodnie. Uzyskany produkt należy skierowad następnie do kompostowania – proces kompostowania trwa w takim przypadku ok. 10 dni.


102

Fermentacja na mokro

Pojęciem mokra fermentacja określa się fermentację, w której substrat ma konsystencję pozwalająca na jego pompowanie. Granicą stosowalności jest zawartośd suchej masy we wsadzie < 15 %. Procesem najbardziej rozpowszechnionym jest jednostopniowa fermentacja mezofilowa, z mieszaniem, zawiesiny odpadów o zawartości substancji stałych od 3 do 8 %. Fermentacja na mokro, w porównaniu do fermentacji suchej, sprawia mniejsze problemy z otrzymaniem osadu homogenicznego, daje możliwośd oddzielenia zanieczyszczeo ciężkich i substancji pływających na etapie upłynniania i ułatwia recyrkulację osadu.

Fermentacja prowadzona jest w wydzielonych, zamkniętych komorach fermentacyjnych, w sposób ciągły. Czas przetrzymania osadów w komorze waha się od 2 do 4 tygodni, najczęściej wynosi ok. 15 -20 dni.

Technologie wielostopniowe

W technologiach wielostopniowych proces prowadzony jest w kilku bioreaktorach połączonych szeregowo, w których panują różne warunki środowiskowe. W najczęściej stosowanych technologiach dwustopniowych, w pierwszym reaktorze prowadzi się hydrolizę i fazę kwaśną, natomiast w drugim, zwykle przepływowym reaktorze, octanogenezę i fazę metanogenną. Fermentację metanową prowadzi się w mezo- lub termofilowym zakresie temperatur. Rozdział faz kwaso - i metanogennej miał w założeniach zapewnid wyższy stopieo rozkładu związków organicznych oraz wyższą i bardziej stabilną produkcję biogazu, dzięki stworzeniu optymalnych warunków dla rozwoju specyficznej flory bakteryjnej. Pełny rozdział faz fermentacji okazał się niemożliwy, ale skrócono czas trwania procesu nawet do 12 dni. Realizacja dwustopniowej fermentacji wymaga wyższych nakładów inwestycyjnych i eksploatacyjnych oraz stwarza szereg problemów technologicznych (kontrola parametrów procesu) w porównaniu z procesem jednostopniowym. Skrócenie czasu fermentacji może byd niewystarczającym argumentem za jej stosowaniem tym bardziej, że istnieje możliwośd skrócenia jednostopniowej, mezofilowej fermentacji z 20 do 15 - 18 dni.

Poniżej przedstawiono porównanie opisanych metod przeróbki biologicznej odpadów:

Tabela 35. Porównanie metod kompostowania i fermentacji

Parametry Kompostowanie Fermentacja

1 2 3

Mikroorganizmy Bakterie, grzyby, promieniowce Różne bakterie

Przetworzenie biomasy 50 % redukcja węgla 10% redukcja węgla organicznego

Środowisko: tlen zawartośd wody substancje odżywcze

temperatura

5 - 15 % w porach 40 - 60 % C/N = 20:1-35:1 max. do 55-65 °C Brak tlenu 60-90 % C/N=10:l -30:1 35 °C (mezofilowy)

55 °C (termofilowy) 6,5-8 wartośd pH 5,5-8

Przyjmowanie odpadów Zasobnie płaskie lub głębokie Zbiorniki płaskie lub głębokie

Przygotowanie odpadów Preferowane technologie suche Technologie suche i/lub mokre


103

Surowce Odpady organiczne, powietrze, ewent.

materiał strukturalny Odpady organiczne, woda i ciepło

Produkty

Kompost (do sprzedaży) Powietrze odlotowe oczyszczane na filtrach

biologicznych Ścieki/woda odpadowa wzg. kondensaty wodne

Ustabilizowany biologicznie przefermentowany materiał (wymagane odwodnienie i stabilizacja

tlenowa) Biogaz (wysokoenergetyczny gaz) Ścieki (wymagane oczyszczanie biologiczne)

Stopieo rozkładu substancji organicznych

ok.55 % od. 45 do 67%

Ścieki Ilośd (dm3/tonę) ChZT

(g/dm3) BZT5 (g/dm

3) NH4

+

(mg N/dm3)

10-60(odcieki), 20-100, 10-45, 50-800

200- 350 0 ,5 0 -2 , 5 0 ,10 -1 ,2 15-3 00

Emisja zapachów We wszystkich etapach procesu

(wymagane oczyszczanie na filtrach biologicznych)

W czasie obróbce wstępnej, rozkładu i konfekcjonowania (sensowna dezodoryzacja np. na

filtrach biologicznych)

Zapotrzebowanie energii elektrycznej cieplnej

60 - 80 kWh/t bioodpadu 50 kWh/t bioodpadu - 120 kWh/t bioodpadu

Produkcja energii (nadmiar) elektrycznej

cieplnej

niewykorzystywana 150 kWh/t bioodpadu - 300 kWh/t bioodpadu

Zapotrzebowanie powierzchni

(przepustowości 15 tys. t/a)

duże średnie do dużego

Źródło: „Wytyczne…”

Tabela 36. Porównanie metod fermentacji odpadów

Lp. Parametr

Technologia fermentacji

Sucha Mokra

pozioma pionowa

1 Proces przygotowania substratów Mechaniczne rozdrobnienie i homogenizacja Rozdział frakcji na etapie hydrolizy

2 Odcieki / sucha masa Mała ilośd odcieków, 15-50% sm Duża ilośd odcieków, 10-15% sm

3 Sedymentacja substratów Niewielka Występuje, wymaga intensywnego mieszania

4 Wpływ frakcji drobnej Niewielki Duży

5 Ładunek organiki w komorze reakcyjnej Wysoki Niski

6 Rozwiązania konstrukcyjne Proste Złożone

7 Przebieg procesu Ciągły, wymuszony mieszaniem

Ciągły, wymuszony mieszaniem i/lub barbotażem

Szarżowy, wymuszony pompami, mieszaniem i/lub barbotażem


104

8 Podatnośd na frakcjonowanie substratu Niska Średnia Wysoka

9 Produktywnośd biogazu Wysoka Średnia Niska

10 Koszty eksploatacji Niskie Niskie/średnie Wysokie

11 Powstawanie osadów Znikome Znikome i małe Duże

Proponuje się aby w niniejszym raporcie zostały przeanalizowane dwa warianty przeróbki biologicznej odpadów: kompostowanie oraz fermentacja sucha, ze wskazaniem metody kompostowania w pryzmach jako metody podstawowej z uwagi na:

niskie koszty inwestycyjne i eksploatacji „dopasowane” do skali Projektu,

osiągnięcie wymaganej redukcji masy i objętości,

dostępnośd miejsca,

brak odbioru ciepła w przypadku spalania biogazu z procesu fermentacji,

niezawodnośd technologiczną (prosty proces).

5.1.2.3. Sposoby rozliczania ilości odpadów ulegających biodegradacji

Proponuje się rozliczad ilości odpadów biodegradowalnych, kierowanych do składowania zgodnie z „Wytycznymi dotyczącymi rozliczania obowiązku w zakresie ograniczenia ilości składowanych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (wg stanu prawnego na dzieo 15 grudnia 2008r.)”.

Podstawowe pojęcia i definicje wykorzystywane w procedurze rozliczeniowej:

MBP - Mechaniczno-biologiczne przetwarzanie odpadów (MBT - Mechanical and biological treatment of waste). Proces MBP obejmuje procesy: rozdrabniania, przesiewania, sortowania, klasyfikacji i separacji, ustawione w różnorodnych konfiguracjach w celu mechanicznego rozdzielenia strumienia odpadów (najczęściej zmieszanych odpadów komunalnych, w tym pozostałych po selektywnym zbieraniu „u źródła”) na frakcje dające się w całości lub w części wykorzystad materiałowo lub/i energetycznie oraz na frakcję ulegającą biodegradacji, odpowiednią dla biologicznego przetwarzania w warunkach tlenowych lub beztlenowych. Frakcja zasobna w odpady ulegające biodegradacji (OUB), wydzielona z odpadów komunalnych w części mechanicznej MBP, określana jest terminem „biofrakcja”.

Straty prażenia (LOI - Loss on Ignition) są różnicą między suchą masą i zawartością popiołu. Reprezentują one zawartośd w odpadach zarówno materii biogennej, jak i niebiogennej (np. tworzyw sztucznych). Składniki niebiogenne nie ulegają biodegradacji, pozostają w odpadach i stanowid będą częśd strat prażenia produktów. Różnicę strat prażenia surowców i produktów podczas procesu MBP można zatem przypisad jedynie do rozkładu biologicznego.

AT4 (static respiration test) - test mikrobiologiczny krótkotrwały służący do określania aktywności oddychania: emisja dwutlenku węgla lub szybkośd poboru tlenu, która może byd oznaczana w warunkach statycznych.

DR4 (dynamic respiration index) - test dynamiczny respiracji DR4 prowadzony w warunkach tlenowych dla określenia podatności odpadów organicznych na biodegradację, oparty na metodzie standardowej (ASTM D5975-96, ISO 14855-1999). Trwa cztery dni.

JPB (Biochemical Methane Potential) - jednostkowy potencjał biogazu. Objętośd suchego biogazu lub korzystniej metanu (w normalnych warunkach ciśnienia i temperatury) wytwarzanego przez jednostkę


105

masy wprowadzonego substratu (kg s.m.) w określonym czasie, najczęściej 21 dni, ale również w czasie 100 dni.

Celem sprawdzenia poziomu redukcji części ulegających biodegradacji w odpadach komunalnych obok pomiaru strat prażenia wskazanego w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005r w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku danego typu w zakresie odpadów komunalnych (Dz. U. Nr 186, poz. 1553, z późn. zm.) można stosowad pomiar wartości AT4, jako parametru uzupełniającego ocenę stopnia ustabilizowania odpadów.

Sugeruje się, że jeżeli odpady po procesach biologicznego przekształcania będą charakteryzowały się wartością AT4 -15 mg O2/g s.m. wówczas będą uznawane za odpady pozbawione części ulegającej biodegradacji. Zaleca się również dla nowo budowanych instalacji przetwarzania odpadów osiąganie parametru AT4 na poziomie 10 mg O2/g s.m.

Tabela 37. Ilośd składowanych odpadów ulegających biodegradacji oblicza się z równania:

gdzie:

OK - niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne; UOUB - udział odpadów ulegających biodegradacji *%+; OUB - odpady ulegające biodegradacji.

W opcji podstawowej i alternatywnej założono zastosowanie linii sortowniczych powszechnie stosowanych z możliwością mechanicznej segregacji odpadów zmieszanych. Proces segregacji obejmowad będzie segregację mechaniczną na sicie bębnowym oraz segregację ręczną na przenośnikach sortowniczych w kabinach wyposażonych w instalacje ogrzewania oraz wentylacji.

Kompostowanie w opcji podstawowej odbywad się będzie metodą statyczno-dynamiczną w pryzmach napowietrzanych. Metoda ta jest technologicznie bardzo prosta i eksploatacyjnie tania. Pozwala elastycznie dostosowad wydajnośd produkcji kompostu w zależności od ilości pozyskiwanej biomasy. Produkt ze względu na źródło pochodzenia będzie mało zbywalny. Stąd będzie wykorzystywany głownie do celów własnych zakładu lub do celów rekultywacji terenów poprzemysłowych. W opcji alternatywnej rozważona będzie fermentacja sucha ze stabilizacja tunelową pozostałości fermentacyjnej.

5.2. WARIANT PROPONOWANY PRZEZ WNIOSKODAWCĘ ORAZ RACJONALNY WARIANT

ALTERNATYWNY

5.2.1. Założenia wspólne analizowanych Wariantów

Analizowane warianty technologiczne: Wariant.1. oraz Wariant.2. są zgodne z ustaleniami zawartymi w Programach Gospodarki Odpadami (GPGO, PPGO i WPGO) w zakresie stopnia objęcia zbiórką

-

Ilośd OK

poddanych

termicznemu

przekształceniu

x UOUB

Ilośd OK

kierowanych do

instalacji MBP

x UOUB

Ilośd

składowanych

OUB

= Ilośd zebranych

OK x UOUB -

Ilośd selektywnaie

zbieranych UOB

poddanych

odzyskowi

-


106

odpadów, odzysku surowców wtórnych, przetwarzania odpadów ulegających biodegradacji, unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych oraz składowania pozostałości po segregacji odpadów. Warianty umożliwiają także unieszkodliwianie osadów ściekowych na kompostowni.

Elementem wspólnym analizowanych Wariantów jest zastosowanie linii sortowniczych powszechnie stosowanych z możliwością mechanicznej segregacji odpadów zmieszanych. Proces segregacji obejmowad będzie segregację mechaniczną na sicie bębnowym oraz segregację ręczną na przenośnikach sortowniczych w kabinach wyposażonych w instalacje ogrzewania oraz wentylacji. Ilości wydzielonych frakcji oraz odzyskanych surowców wtórnych będą takie same. Szczegółowy opis wybranej mechaniczno – ręcznej linii sortowniczej znajduje się w rozdziale 5.1.1.

Dodatkowo elementem systemu będzie kampania edukacyjno-informacyjna propagująca racjonalne założenia gospodarki odpadami.

5.2.2. Wariant proponowany przez Wnioskodawcę

Wariant.1. Przeróbka mechaniczna z wykorzystaniem linii sortowniczej mechaniczno – ręcznej wraz z przeróbką biologiczną – kompostowanie.

Wariant ten zakłada budowę ZGOK w Rzędowie, którego podstawowymi elementami składowymi będą:

Częśd mechaniczna: sortownia odpadów (linia sortownicza mechaniczno – ręczna), Częśd biologiczna: kompostowanie - w procesie kompostowania następuje unieszkodliwianie

odpadów pod względem sanitarnym, a produktem głównym jest kompost, który może byd wykorzystany gospodarczo np. do rekultywacji terenów poprzemysłowych.

Stanowiska do demontażu odpadów wielkogabarytowych, Kwatery składowiska.

Kompostowanie odpadów organicznych odbywad się będzie metodą statyczno-dynamiczną w pryzmach napowietrzanych. Metoda ta jest technologicznie bardzo prosta i eksploatacyjnie tania. Pozwala elastycznie dostosowad wydajnośd produkcji kompostu w zależności od ilości pozyskiwanej biomasy. Produkt ze względu na źródło pochodzenia będzie mało zbywalny. Stąd będzie wykorzystywany głownie do celów własnych zakładu lub do celów rekultywacji terenów poprzemysłowych. Nie zaleca się w takich sytuacjach, stosowania bardziej wydajnych a zarazem bardziej kosztownych technologii kompostowa np. kompostowni komorowych, czy też technologii „metanizacji” odpadów ulegających biodegradacji.

Rozbudowa składowiska wg pierwotnych założeo (tj. wszystkie kwatery w jednej lokalizacji) umożliwi pełne wykorzystanie elementów infrastruktury pierwszej kwatery składowiska, wspólnych przyłączy mediów, optymalizuje pracę sprzętu transportowego, sprzętu ciężkiego (spychacz, kompaktor), pozwoli na poprawę warunków nadzoru nad obiektem poprzez wspólne ogrodzenie terenu, jeden wjazd i wyjazd, ewidencję odpadów dokonywaną w jednym miejscu, zaplecze socjalne dla obsługi, zabezpieczenie mienia oraz ochronę ppoż.

Poniżej przedstawiono prognozowany bilans masowy odpadów oraz ilości odpadów kierowanych do składowania w wyniku realizacji Wariantu.1. Dla przeprowadzenia tej analizy przyjęto założenie, że ilośd wytwarzanych odpadów jest zgodna z przyjętą prognozą powstawania odpadów. Uzyskane z analizy poziomy odzysku są pochodną możliwości przerobowych instalacji i prognozowanego poziomu powstawania odpadów.


107

Tabela 38. Zakładana masa odpadów do składowania w ramach Wariantu 1 (Mg/rok)


Od czasu uruchomienia Zakładu system odpadowy w Wariancie 1 będzie spełniał wymagania w zakresie zakazu kierowania na składowiska odpadów bez ich uprzedniego przetworzenia oraz redukcji masy odpadów ulegających biodegradacji kierowanych na składowisko.

5.2.3. Racjonalny wariant alternatywny

Wariant.2. Przeróbka mechaniczna z wykorzystaniem linii sortowniczej mechaniczno – ręcznej wraz z przeróbką biologiczną – fermentacja beztlenowa sucha i kompostowanie.

Wariant ten zakłada budowę ZGOK w Rzędowie, którego podstawowymi elementami składowymi będą:

Częśd mechaniczna: sortownia odpadów (linia sortownicza mechaniczno – ręczna), Częśd biologiczna: fermentacja beztlenowa sucha - w procesie fermentacji beztlenowej (w

praktyce fermentacji metanowej), produktami głównymi są biogaz oraz pozostałości


108

posiadające właściwości nawozowe; kompostowanie - w procesie kompostowania następuje unieszkodliwianie odpadów pod względem sanitarnym, a produktem głównym jest kompost, który może byd wykorzystany gospodarczo np. do rekultywacji terenów poprzemysłowych.

Stanowiska do demontażu odpadów wielkogabarytowych, Kwatery składowiska.

Fermentacja beztlenowa sucha: fermentacji beztlenowej suchej poddawany jest substrat o zawartości suchej masy do 40%. Powyżej tej wartości występują zjawiska hamowania procesów biologicznych wynikające z niedostatku wody. Mała zawartośd wody oznacza duże stężenie substancji organicznych, a co za tym idzie, dużą produkcję gazu na jednostkę pojemności reaktora. Technologia wymaga mniejszej objętości reaktora oraz mniejsze są strumienie przerabianej materii. Za podstawowe zalety procesu uznaje się: możliwośd fermentacji organicznej frakcji odpadów komunalnych bez wstępnego przygotowania, niższe koszty koocowej obróbki produktu i mniejszą objętośd reaktora. Korzystnymi cechami tego sposobu prowadzenia procesu fermentacji są również mniejsze zapotrzebowanie na ciepło, ze względu na mniejsza masę odpadów, oraz mniejsze zużycie wody. Podstawowe wady to: koniecznośd stosowania specjalnych technik transportu i mieszania oraz niebezpieczeostwo wystąpienia niepełnej fermentacji i zjawisk związanych z przeciążeniem jednostkowej objętości reaktora (zakwaszenie, spadek produkcji biogazu).

Inwestor rozważał również możliwośd zmiany lokalizacji kolejnych kwater na tereny znajdujące się w odległości 400 - 600 m na północny-wschód od ZGOK, ze względu na łatwiejszą dostępnośd terenu (działki będące w rolniczym użytkowaniu). Są to również tereny pokopalniane zrekultywowane w kierunku rolnym. Ten wariant lokalizacyjny nie jest zalecany, ze względu na wzrost kosztów inwestycji (infrastruktura, obwałowanie z czterech stron zamiast trzech) i eksploatacji (odległośd od sortowni), a także wyższe w tym wypadku koszty odralniania niż odlesiania.

Poniżej przedstawiono prognozowany bilans masowy odpadów oraz ilości odpadów kierowanych do składowania w wyniku realizacji Wariantu.2. Dla przeprowadzenia tej analizy przyjęto założenie, że ilośd wytwarzanych odpadów jest zgodna z przyjętą prognozą powstawania odpadów. Uzyskane z analizy poziomy odzysku są pochodną możliwości przerobowych instalacji i prognozowanego poziomu powstawania odpadów.


109

Tabela 39. Zakładana masa odpadów do składowania w ramach Wariantu 2 (Mg/rok)


Od czasu uruchomienia Zakładu system odpadowy w Wariancie 2 będzie spełniał wymagania w zakresie zakazu kierowania na składowiska odpadów bez ich uprzedniego przetworzenia oraz redukcji masy odpadów ulegających biodegradacji kierowanych na składowisko.

5.2.4. Wariant najkorzystniejszy dla środowiska

Najkorzystniejsze dla środowiska z punktu zakładanego celu tj. ograniczenia ilości odpadów deponowanych na składowisku jest spalarnia odpadów, jednak ze względu na brak wystarczającej ilości odpadów jej budowa byłaby nieuzasadniona ekonomicznie.

Aspekty ekologiczne analizowanych wariantów (Wariantu.1. oraz Wariantu.2.) są porównywalne. W wyniku przeróbki mechaniczno – biologicznej odpadów otrzymamy podobne ilości: odzyskanych surowców wtórnych, frakcji kierowanej do przeróbki biologicznej (kompostowania w Wariancie.1., fermentacji beztlenowej suchej oraz kompostowania w Wariancie.2.), oraz ilości odpadów poprocesowych deponowanych na składowisko odpadów innych niż niebezpieczne.

Adekwatnie do skali inwestycji (szacowany strumieo kierowany do przeróbki biologicznej będzie wynosił maksymalnie około 7 000 Mg) jako optymalny wariant wskazany został Wariant.1. z sortownią


110

ręczną oraz przeróbką biologiczną: kompostowanie. Wariant ten charakteryzuje się niższymi nakładami inwestycyjnymi, wg niniejszej oceny, optymalnymi z punktu widzenia celu środowiskowego. Realizacja inwestycji w Wariancie 2 zapewniłaby co prawda źródło energii odnawialnej, jednak z uwagi na jego wielkośd oraz problemy z odbiorem energii cieplnej na miejscu ocenia się, że znacznie wyższe nakłady są nieadekwatne do tego elementu. Podstawowy cel ekologiczny będzie spełniony poprzez realizacje Wariantu 1.

Efekt ekologiczny Projektu:

Efektem ekologicznym działalności Projektu będzie przede wszystkim redukcja odpadów komunalnych deponowanych na składowisko odpadów innych niż niebezpieczne. Wdrożenie technologii segregacji odpadów (linia sortownicza mechaniczno - ręczna) pozwoli na zwiększenie ilości odzyskiwanych surowców wtórnych. Wysortowana frakcja 20 – 80 mm ze strumienia zmieszanych odpadów komunalnych będzie kierowana do przeróbki biologicznej, zapewniającej redukcję odpadów ulegających biodegradacji zgodnie z wymogami zawartymi w przepisach polskich i Unii Europejskiej. Poniżej przedstawiono ilości deponowanych odpadów ulegających biodegradacji w przypadku braku realizacji Projektu oraz dla porównania ilości odpadów ulegających biodegradacji w przypadku zastosowania wariantu wykonawczego (Wariant.1.: sortownia mechaniczno – ręczna oraz kompostowanie frakcji organicznej):

Tabela 40. Redukcja masy odpadów ulegających biodegradacji

Ilośd odpadów ulegających biodegradacji

2009 2014 2020 2026

Ilośd odpadów ulegających biodegradacji 5 514 6 012 6 771 7 308

Odpady zielone i kuchenne 4 864 5 277 5 906 6 350

Papier i tektura 650 735 866 958

tekstylia 0 0 0 0

Ilośd odpadów przyjętych do przeróbki biologicznej 0 5 621 6 364 6 886

% odpadów bio zagospodarowywanych 0% 94% 94% 94%

% odpadów bio składowanych 100% 6% 6% 6%

progi ustawowe 100% 75% 35% 35%


Brak realizacji Inwestycji spowoduje niespełnienie wymagao dotyczących ilości składowanych odpadów ulegających biodegradacji na składowisku odpadów oraz szybsze wypełnienie składowiska. Realizacja Projektu spowoduje redukcję około 90% (przykładowo dla roku 2014) odpadów ulegających biodegradacji deponowanych na składowisko, zwiększając jednocześnie jego żywotnośd.

Warianty wybrane zgodnie z powyższą analizą:

realizują wymogi zawarte w przepisach polskich i Unii Europejskiej dotyczące, m.in.: wymaganej redukcji masy odpadów biodegradowalnyh przekazywanych wyłącznie na składowisko,

nie zmieniają istniejące systemu zbiórki i transportu odpadów i nie stwarza w ten sposób zagrożenia dla stabilnego funkcjonowania obecnego systemu.


111

Instalacja zostanie wyposażona w urządzenia o możliwie niskiej emisji dźwięku spełniające wymogi prawne. W celu optymalizacji procesu technologicznego prowadzony będzie monitoring parametrów technologicznych istotnych z punktu widzenia poprawnej i niezawodnej pracy instalacji.


112

6. OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

ANALIZOWANYCH WARIANTÓW, W TYM RÓWNIEŻ W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA

POWAŻNEJ AWARII PRZEMYSŁOWEJ, A TAKŻE MOŻLIWEGO

TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

Wariant.1. jest najkorzystniejszym rozwiązaniem z punktu widzenia interesu ochrony środowiska.

Pozwala na koncentrację oddziaływao na środowisko związanych z przyjęciem, przetwarzanie, transportem i składowaniem na obszarze mocno zdegradowanym poprzez wcześniejszą działalnośd przemysłową, charakteryzującym się wysokim stopniem przekształceo antropogenicznych.

W ramach analizy wariantowej przeanalizowano propozycję innej lokalizacji kolejnych, przewidzianych do realizacji kwater. Ocenia się, że „rozdzielenie” terenowe obiektu składowiska będzie się wiązało z większym oddziaływaniem na środowisko i większymi kosztami.

Oddziaływania kwater zlokalizowanych w różnych, odległych od siebie miejscach będą bardziej odczuwalne w całym terenie w zakresie odorów, hałasu, uciążliwości związanych z transportem, zakłócenia krajobrazu, siedlisk dzikiego ptactwa (mew) i związanych z tym problemów niż oddziaływanie składowiska „skoncentrowanego” na jednym terenie. W przyszłości po rekultywacji teren taki może stad się atrakcyjny krajobrazowo poprzez jego znaczne wyniesienie.

Rozbudowa składowiska wg pierwotnych założeo umożliwi pełne wykorzystanie elementów infrastruktury pierwszej kwatery składowiska, wspólnych przyłączy mediów, optymalizuje pracę sprzętu transportowego, sprzętu ciężkiego (spychacz, kompaktor), pozwoli na poprawę warunków nadzoru nad obiektem poprzez wspólne ogrodzenie terenu, jeden wjazd i wyjazd, ewidencję odpadów dokonywaną w jednym miejscu, zaplecze socjalne dla obsługi, zabezpieczenie mienia oraz ochronę ppoż.

Wybrana lokalizacja oraz bliskie sąsiedztwo projektowanego ZGOK i Składowiska odpadów minimalizują zagrożenia środowiskowe i uciążliwości związane z planowaną działalnością.

Wariant.1. spełnia zalecenia wszystkich wyżej wymienionych przepisów prawnych. Wariant ten integruje gminy EZGOK wokół budowy ZGOK w Rzędowie, będącego ważnym elementem rozwoju gospodarczego regionu. Inwestycja opisana przez Wariant.1. została „usankcjonowana” posiadanymi decyzjami administracyjnymi w tym o pozwoleniu na budowę.

W ramach wariantów przeanalizowano opcje rozwiązania sposobu odbioru odpadów i odpadów niebezpiecznych w terenie polegające na:

Budowie terenowych, stałych punktów zbiórki. Odbiorze odpadów niebezpiecznych przy zastosowaniu punktu mobilnego.

Korzystniejszym dla środowiska i taoszym rozwiązaniem będzie zastosowanie punktu mobilnego. Opcja z punktami stacjonarnymi wiąże się z koniecznością trwałych przekształceo w terenie poprzez budowę obiektów wraz infrastrukturą. Obiekty typu stacje przeładunkowe, punkty zbiórki i magazynowania odpadów wiążą się z uciążliwością środowiskową poprzez:

powstawanie odorów, hałas od urządzeo i środków transportu,


113

zanieczyszczenia powietrza, gleby i wód, zwiększenie natężenia ruchu, zmniejszenie atrakcyjności terenów przyległych, zaburzenie harmonii krajobrazu.

Punkt mobilny w zasadzie eliminuje te wszystkie czynniki, pozwalając jednocześnie na płynne dostosowanie logistyki zbiórki do sytuacji rynkowej.

Analizowane warianty inwestycyjne nie wchodzą w zakres klasyfikacji obiektów jako „zagrożone poważną awarią przemysłową” lub skutkujące emisją transgraniczną. W związku z tym kryteria takie nie stanowią oceny wariantów i wyboru jednego z nich.

Podsumowanie

Biorąc pod uwagę wszystkie wymienione warianty, jako spełniający warunek zaspokojenia popytu, a przy tym realny z punktu widzenia organizacyjnego, prawnego i ekonomicznego, wybrano Wariant.1. i ten wariant będzie uwzględniany w dalszej części opracowania.

Przyjęto lokalizację wszystkich kwater zgodnie z założeniami projektowymi jako bardziej uzasadnioną ekologicznie, technicznie i ekonomicznie.

Przyjęty do realizacji Wariant.1., pozwoli na racjonalny i nieuciążliwy dla środowiska odbiór odpadów niebezpiecznych od mieszkaoców objętych projektowanym systemem.

Oddziaływanie na środowisko wybranego wariantu zostało szczegółowo opisane poniżej.


114

7. UZASADNIENIE PROPONOWANEGO PRZEZ WNIOSKODAWCĘ WARIANTU, ZE

WSKAZANIEM JEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

7.1. ODDZIAŁYWANIA W FAZIE BUDOWY

7.1.1. Oddziaływanie na ludzi, rośliny, zwierzęta, grzyby i siedliska przyrodnicze, wodę i powietrze

Na etapie budowy projektowana instalacja nie będzie oddziaływała w sposób znaczący na ludzi bądź zwierzęta. Wszelkie prace prowadzone na etapie budowy odbywad się będą ze szczególnym zachowaniem przepisów BHP, P.POŻ i ochrony środowiska. Wszelkie prace związane z bieżącym utrzymaniem obiektu prowadzone będą z zachowaniem odpowiednich standardów dla instalacji przemysłowych oraz obowiązujących przepisów prawa.

Ze względu na charakter terenu (przemysłowy), praktycznie nie występuje tutaj szata roślinna inna niż charakterystyczna dla terenów zielonych porośniętych zielenią niską – trawy i krzewy.

Ze względu na specyfikę obiektu i dobraną wysokośd składowania, nie wyżej niż do rzędnej kwater rekultywowanych - instalacja nie powoduje zmian w otaczającym krajobrazie.

Z uwagi na przyjętą technologię realizacji składowiska nie przewiduje się powstawania strumienia odpadów. Nadmiar ziemi pochodzącej z profilowania niecki składowiska zostanie wbudowany w projektowane ogroblowania kwatery, pozostałośd, o ile wystąpi, zostanie skierowana do odzysku na eksploatowaną kwaterę.

7.1.1.1. Oddziaływanie na ludzi

Oddziaływanie na środowisko w fazie realizacji Przedsięwzięcia wiązad się będzie z pracami budowlanymi, które będą miały charakter typowych robót budowlano-konstrukcyjno-montażowych. Realizacja obiektów Zakładu wymagad będzie prowadzenia robót ziemnych oraz transportu materiałów i elementów budowlanych.

W trakcie realizacji założonego programu realizacji przedsięwzięcia uciążliwośd skoncentruje się głównie na hałasie, który towarzyszy pracy maszyn, koparek, dźwigów, narzędzi mechanicznych itp. Hałas wywołany będzie również ciężkim transportem i przemieszczaniem materiałów sypkich.

Drugim czynnikiem będzie zanieczyszczenie atmosfery, spowodowane przejazdami środków transportu. Wystąpi tu lokalne zapylenie oraz emisja spalin do środowiska.

Należy podkreślid, że wszystkie te zjawiska mają charakter okresowy i ustąpią z chwilą zamknięcia placów budowy. Poniżej omówiono poszczególne oddziaływania na środowisko, charakterystyczne dla fazy realizacji przedsięwzięcia, dotyczące wszystkich elementów środowiska.

7.1.1.2. Oddziaływanie na florę i faunę, oddziaływanie na grzyby i siedliska przyrodnicze

Inwestycja zlokalizowana jest na terenie przemysłowym, położonym przy ciągach komunikacyjnych, z dala od terenów mieszkalnych oraz terenów istotnych z przyrodniczego punktu widzenia.


115

Pewną uciążliwością ze względu na ludzi oraz faunę może byd hałas pochodzący od pracujących urządzeo, prac budowlanych oraz, okresowo, wywożonych odpadów. Należy jednak podkreślid, że uciążliwośd ta, opisana szerzej w rozdziale dot. oddziaływania hałasu, będzie niewielka i okresowa.

Z budowlanym etapem Inwestycji wiąże się również zapylenie i zanieczyszczenie powietrza od pracujących maszyn i pojazdów. Jest to również czynnik okresowy, który nie wpłynie na pogorszenie jakości środowiska, mającej znaczenie dla mieszkaoców, fauny oraz flory w dłuższym interwale czasowym.

Ze względu na analizowany zakres robót, należy wykluczyd negatywne oddziaływanie fazy budowy na zdrowie okolicznych mieszkaoców. Hałas, pylenie i lokalna (punktowa) emisja substancji szkodliwych (farby, lakiery, powłoki antykorozyjne, itp.) mogą byd uciążliwe dla pracowników przedsiębiorstw wykonujących prace budowlano-montażowe, instalacyjne i malarskie. Uciążliwości te należy ograniczyd maksymalnie poprzez stosowanie odpowiednich zabezpieczeo wynikających z przepisów BHP i właściwej organizacji robót.

Teren budowy Inwestor powinien tak przygotowad, aby zminimalizowad ingerencję w zieleo niską i wysoką. W przypadku wycinki drzew i krzewów należy uzyskad odpowiednie zezwolenia, zieleo przeznaczoną do przyszłego zagospodarowania terenu, po zakooczeniu fazy budowy, należy odpowiednio zabezpieczyd.

Teren Inwestycji, po realizacji Przedsięwzięcia, powinien byd odpowiednio urządzony zielenią niską i wysoką. Poprawi to w znacznym stopniu walory przyrodnicze i krajobrazowe terenu Zakładu oraz Składowiska.


7.1.1.3. Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne

Realizacja Inwestycji nie będzie miała bezpośredniego wpływu na wody powierzchniowe, ze względu na znaczne oddalenie od zbiorników i cieków powierzchniowych.

Przy prawidłowej realizacji na etapie budowy nie wystąpi oddziaływanie na jakośd wód podziemnych. W celu zapobiegania możliwości powstania zanieczyszczenia gruntów i poprzez infiltrację także wód podziemnych substancjami ropopochodnymi z pracujących pojazdów i maszyn, pojazdy powinny byd sprawne technicznie, a zaplecze budowy powinno zostad zlokalizowane na szczelnym i utwardzonym podłożu. Oleje, smary, paliwa, itp. muszą byd przechowywane w szczelnych, zamkniętych zbiornikach. W czasie budowy nie powinno dojśd do naruszenia lub czasowego usunięcia warstw ochronnych wód podziemnych, z uwagi na znaczną miąższośd warstwy nieprzepuszczalnej stanowiącej naturalną barierę dla wnikania zanieczyszczeo w głąb gleby.

Podczas fundamentowania obiektów może byd konieczne wykonanie odwodnienia w rejonie wykopów, co lokalnie i okresowo może obniżyd zwierciadło wód gruntowych. W czasie rozbudowy Składowiska również może istnied taka koniecznośd. W przypadku, gdyby lej depresyjny sięgał poza granice terenu, do którego Inwestor ma tytuł prawny, konieczne będzie uzyskanie stosownego pozwolenia wynikającego z prawa wodnego.


116

W fazie realizacji Inwestycji wystąpi zapotrzebowanie na wodę do celów bytowych. Założono, że na placu budowy może pracowad do około 100 pracowników, co przy założeniu przeciętnych norm zużycia wody zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. (Dz. U. 2002 nr 8 poz. 70) na poziomie 90 l/osobę/dzieo, co daje średnio roczne zużycie wody około 3,1 tyś. m3/rok. Zapotrzebowanie wody na cele technologiczne będzie niewielkie, zakłada się, że beton będzie przywożony w postaci gotowej na teren budowy. Ścieki bytowe powstałe w fazie budowy (w ilości 3,1 tyś. m3/rok) będą odprowadzane do zbiornika bezodpływowego lub zaplecze budowy będzie wyposażone w kabiny typu toi-toi (w ilości około 10 szt.). Szczegółowe rozwiązania i potrzeby mogą zostad przedstawione na etapie projektu budowlanego i planowania placu budowy.

Przed przystąpieniem do fazy realizacji Przedsięwzięcia, na etapie projektu budowlanego, należy bezwzględnie wykonad dokumentację geologiczno-inżynieryjną i dokumentację hydrogeologiczną wraz z przeprowadzeniem badao tła wód podziemnych (sied piezometrów). Monitoring ten będzie kontynuowany dalej w fazie eksploatacji.

7.1.1.4. Oddziaływanie na stan powietrza atmosferycznego

Podczas prowadzenia prac budowlanych pojawiad się będzie zanieczyszczenie powietrza pyłem powstającym przy pracach budowlanych i przewozach samochodowych (pylenie z powierzchni dróg dojazdowych). Ponadto z terenu budowy i dróg dojazdowych emitowane będą zanieczyszczenia będące produktami spalania paliw przez maszyny budowlane i pojazdy samochodowe (m. in. tlenki azotu, dwutlenek siarki, tlenek węgla, węglowodory alifatyczne). Maszyny te oraz samochody i prace budowlane będą także źródłem pylenia podczas prac budowlanych oraz przejazdów środków transportu.

Emisja substancji będzie zachodzid w większości na małej wysokości, co znacznie ograniczy rozprzestrzenianie się zanieczyszczeo w poziomie. Biorąc pod uwagę lokalizację dróg dojazdowych oraz proponowanych rejonów prac budowlanych i organizacji prac, uciążliwośd dla powietrza związana z budową Zakładu będzie niewielka i ograniczy się do granic działek przeznaczonych dla Inwestycji. Można więc stwierdzid, że wpływ emisji na powietrze atmosferyczne będzie miał charakter lokalny oraz zmienny w czasie i przestrzeni i będzie związany z miejscem jej powstawania (teren budowy oraz drogi dojazdowe).

W związku z tym oddziaływanie Zakładu na powietrze atmosferyczne w fazie realizacji nie będzie stanowiło istotnej uciążliwości dla powietrza, a także nie spowoduje znaczących zmian istniejącego tła zanieczyszczeo. Ze względu na lokalny charakter oddziaływao budowa Zakładu nie będzie również stanowid zagrożenia dla życia i zdrowia okolicznych mieszkaoców.

7.1.2. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi, z uwzględnieniem ruchów masowych ziemi, klimat i krajobraz

7.1.2.1. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi

Każda budowa lub modernizacja obiektu budowlanego wiąże się z wytwarzaniem odpadów. Prace budowlane będą prowadzone przez firmę zewnętrzną w systemie Generalnego Wykonawcy. Firma zewnętrzna będzie miała uregulowany stan formalno prawny w zakresie gospodarki odpadami wytwarzanymi w czasie prac budowlanych, określony art. 17 ustawy z dnia 27.04.2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 z późn. zm.).


117

Wytwórca odpadów (firma zewnętrzna ) odpowiadający za budowę Zakładu (zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 27.04.2001 r. o odpadach tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 z późn. zm.) wytworzone odpady będzie przekazywał wyłącznie podmiotom, które posiadają zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odzysku, zbierania lub unieszkodliwiania odpadów, a transport odpadów będzie prowadzony przez firmy zewnętrzne legitymujące się zezwoleniem na prowadzenie działalności w zakresie transportu odpadów (zgodnie z art. 25 ust. 4 ustawy o odpadach) lub przez wytwarzającego te odpady (zgodnie z art. 28 ust. 9 ustawy o odpadach).

Wytwórca odpadów zobowiązany jest do stosowania takich metod i technologii prowadzenia prac, które zapobiegają powstawaniu odpadów lub pozwalają utrzymad na możliwie najniższym poziomie ich ilośd, a także ograniczyd negatywne oddziaływanie na środowisko lub zagrożenie życia lub zdrowia ludzi. Sposób zbierania odpadów (miejsce, kontenery, częstotliwośd odbioru, selektywnośd zbiórki) będą uzgodnione z odbiorcami odpadów z budowy na etapie organizacji placu budowy.

Odpady niebezpieczne z budowy będą gromadzone selektywnie, w sposób uniemożliwiający ich niekontrolowane rozprzestrzenienie lub wyciek i będą zabezpieczone przed działaniem czynników atmosferycznych, dostępem osób trzecich oraz możliwością wymieszania poszczególnych grup i rodzajów odpadów.

Powstające odpady będą przekazywane firmom posiadającym stosowne zezwolenia i środki techniczne na mocy karty przekazania odpadu.

Wyszczególnienie rodzajów oraz ilości odpadów przewidzianych do wytwarzania na etapie realizacji przedsięwzięcia:

Tabela 41. Rodzaje przewidzianych do wytworzenia odpadów niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne na etapie realizacji przedsięwzięcia

Lp. Rodzaj odpadu Kod:

Odpady niebezpieczne

1 Odpady farb i lakierów zawierające rozpuszczalniki organiczne lub inne substancje niebezpieczne

08 01 11*

2 Zawiesiny wodne farb lub lakierów zawierające rozpuszczalniki organiczne lub inne elementy niebezpieczne

08 01 19*

3 Odpadowe kleje i szczeliwa zawierające rozpuszczalniki organiczne lub inne substancje niebezpieczne

08 04 09*

4 Mineralne oleje hydrauliczne nie zawierające związków chlorowcoorganicznych 13 01 10*

5 Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe niezawierające związków chlorowcoorganicznych

13 02 05*

6 Oleje silnikowe, przekładniowe, i smarowe łatwo ulegające biodegradacji. 13 02 07*

7 Inne nie wymienione odpady 13 08 99*

8 Inne rozpuszczalniki i mieszaniny rozpuszczalników 14 06 03*

9 Szlamy i odpady stale zawierające inne rozpuszczalniki 14 06 05*

10 Opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych 15 01 10*

11 Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi – zużyte czyściwo

15 02 02*

Sposób i miejsce gromadzenia odpadów

Tabela 42. Sposób i miejsce gromadzenia odpadów

Kod Rodzaj Sposób i miejsce gromadzenia odpadów


08 01 11* Odpady farb i lakierów zawierające rozpuszczalniki organiczne Gromadzony w oryginalnych


118

lub inne substancje niebezpieczne opakowaniach w pomieszczeniu kontenerowym – magazynowym zlokalizowanym na placu budowy

08 01 19* Zawiesiny wodne farb lub lakierów zawierające rozpuszczalniki organiczne lub inne elementy niebezpieczne

Gromadzony w oryginalnych opakowaniach w pomieszczeniu kontenerowym – magazynowym zlokalizowanym na placu budowy

08 04 09* Odpadowe kleje i szczeliwa zawierające rozpuszczalniki organiczne lub inne substancje niebezpieczne

Gromadzony w oryginalnych opakowaniach w pomieszczeniu kontenerowym – magazynowym zlokalizowanym na placu budowy

13 01 10* Mineralne oleje hydrauliczne nie zawierające związków chlorowcoorganicznych

Gromadzone w szczelnych pojemnikach o pojemności 100 dm

3, wykonanych

z materiałów trudno palnych, odpornych na działanie olejów odpadowych, szczelnie zamkniętych, w utwardzonym miejscu, zabezpieczonym przed zanieczyszczeniami gruntu i odpadami atmosferycznymi, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 04.08.2004 r w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z olejami odpadowymi (Dz.U.Nr 192, poz. 1968)

13 02 05* Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe niezawierające związków chlorowcoorganicznych


3, wykonanych


13 02 07* Oleje silnikowe, przekładniowe, i smarowe łatwo ulegające biodegradacji.


3, wykonanych


13 08 99* Inne nie wymienione odpady Gromadzony w oryginalnych opakowaniach w pomieszczeniu kontenerowym – magazynowym zlokalizowanym na placu budowy

14 06 03* Inne rozpuszczalniki i mieszaniny rozpuszczalników Gromadzony w oryginalnych opakowaniach w pomieszczeniu kontenerowym – magazynowym zlokalizowanym na placu budowy

14 06 05* Szlamy i odpady stale zawierające inne rozpuszczalniki Gromadzony w oryginalnych opakowaniach w pomieszczeniu


119

kontenerowym – magazynowym zlokalizowanym na placu budowy

15 01 10*

Opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych

Gromadzony w podwójnych workach foliowych w pomieszczeniu kontenerowym – magazynowym zlokalizowanym na placu budowy

15 02 02* Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi – zużyte czyściwo

Gromadzony w podwójnych workach foliowych w pomieszczeniu kontenerowym – magazynowym zlokalizowanym na placu budowy

Zasady i metody gospodarowania odpadami

Tabela 43. Zasady i metody gospodarowania odpadami

Kod Rodzaj Przykładowe zasady gospodarowania

Przykładowe metody gospodarowania

1 2 3 4


08 01 11* Odpady farb i lakierów zawierające rozpuszczalniki organiczne lub inne substancje niebezpieczne

odzysk/unieszkodliwianie R1/D10

08 01 19* Zawiesiny wodne farb lub lakierów zawierające rozpuszczalniki organiczne lub inne elementy niebezpieczne


08 04 09* Odpadowe kleje i szczeliwa zawierające rozpuszczalniki organiczne lub inne substancje niebezpieczne


13 01 10* Mineralne oleje hydrauliczne nie zawierające związków chlorowcoorganicznych


13 02 05* Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe niezawierające związków chlorowcoorganicznych


13 02 07* Oleje silnikowe, przekładniowe, i smarowe łatwo ulegające biodegradacji.


13 08 99* Inne nie wymienione odpady odzysk/unieszkodliwianie R1/D10

14 06 03* Inne rozpuszczalniki i mieszaniny rozpuszczalników


14 06 05* Szlamy i odpady stale zawierające inne rozpuszczalniki


15 01 10*

Opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych


15 02 02* Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi – zużyte czyściwo


7.1.2.2. Oddziaływanie na klimat akustyczny

Emitowany hałas będzie miał charakter nieciągły, jego natężenie będzie podlegad zmianom w poszczególnych etapach budowy, a nawet w obrębie jednej zmiany roboczej, w zależności od przebiegu prac i udziału poszczególnych maszyn i urządzeo budowlanych w trakcie realizacji


120

Przedsięwzięcia. Prace prowadzone będą w porze dziennej, co pozwoli na ograniczenia uciążliwości akustycznej placu budowy w porze nocnej.

Ze względu na fakt, że prace budowlano-instalacyjno-montażowe prowadzone będą w większości w porze dziennej oraz fakt braku w pobliżu zabudowy mieszkalnej można przyjąd, że poziom ekwiwalentny hałasu poza terenem prowadzonych robót, spowodowany pracą maszyn budowlanych i towarzyszących im urządzeo technicznych, a także zwiększonym ruchem pojazdów samobieżnych i samochodowych, nie przekroczy poziomu dopuszczalnego dla terenu inwestycyjnego.

W opracowaniu przeprowadzono oszacowanie wielkości hałasu w otoczeniu punktów lokalizacji pracy ciężkiego sprzętu. Na wykresie poniżej przedstawiono poziomy hałasu w funkcji odległości od źródła punktowego o poziomie mocy akustycznej 111 dB(A), odpowiadające hamowaniu pojazdu ciężkiego (najwyższy z podanych w instrukcji ITB 338/96). Z wykresu wynika, że poziom hałasu obniża się do wielkości dopuszczalnej wynoszącej 55 dB(A) w odległości ok. 240 m. jest to poziom chwilowy, a nie ekwiwalentny.

Do najbliższych zabudowao jest nie mniej niż 0,3 km. Można zatem stwierdzid, że warunki normatywne ochrony przed hałasem będą dotrzymane.

Należy wykluczyd prowadzenie prac budowlanych w porze nocnej oraz w miarę możliwości we wczesnych godzinach porannych i późnych wieczornych.

Rysunek 8. Poziom hałasu w funkcji odległości od źródła punktowego

Zaleca się, aby roboty budowlano - montażowe, powodujące wysoki poziom hałasu, prowadzone były wyłącznie w porze dziennej. Obsługa maszyn i urządzeo powinna byd zabezpieczona zgodnie z przepisami BHP. Przykładowo - obowiązek stosowania indywidualnych ochronników słuchu.

Poziom hałasu w funkcji odległości od źródła punktowego o

poziomie mocy akustycznej 111 dBA

0102030405060708090

100110120

0

30

60

90

12

0

15

0

18

0

21

0

24

0

27

0

30

0

33

0

36

0

39

0

42

0

45

0

48

0

Odległość od źródła [m]

Po

zio

m h

ała

su

[d

BA

]


121

Mając na uwadze, że uciążliwośd ta będzie miała charakter tymczasowy, typowy dla prac budowlanych, dotyczyła będzie jedynie czasu realizacji Inwestycji i ustąpi wraz z zakooczeniem prac, stwierdza się, że okresowy niekorzystny wpływ na klimat akustyczny wokół prowadzonych robót będzie akceptowalny, jako tymczasowe zjawisko typowe dla każdej budowy, nie stanowiące zagrożenia.

7.1.2.3. Oddziaływanie na krajobraz

W fazie budowy pojawią się krótkoterminowe skutki dla krajobrazu i walorów estetycznych typowych dla fazy realizacji przedsięwzięcia z powodu prowadzonych prac budowlanych, w tym m.in.:

Elementy konstrukcyjne, ogrodzenia tymczasowe, dojazd;

Maszyny i składowane materiały;

Ruch pojazdów i maszyn;

Usunięcie roślinności, wycięcie drzew i krzewów oraz usunięcie wierzchniej warstwy gleby;

Wyrobiska;

Prace drogowe;

Wylewanie betonu, w tym deskowanie, szalowanie i zbrojenie;

Wykopy pod fundamenty i kanały kablowe;

Dźwigi;

Oświetlenie placu budowy.

Elementy te będą miały znaczący wpływ, ograniczony albo do czasu trwania danej czynności, lub do zakooczenia okresu regeneracji. Pełna regeneracja obszarów, na których zostaną ponownie posadzone rośliny, może potrwad do 5 lat, zwłaszcza w przypadku obszarów porośniętych delikatniejszą roślinnością. W okresie odrostu murawa będzie odróżniała się od otaczającego ją terenu, z czasem jednak równowaga gatunkowa zmieni się i pojawią się rośliny typowe dla terenów nienaruszonych.

Te skutki średnioterminowe w okresie regeneracji będą miały wpływ wyłącznie na punkty widokowe znajdujące się w pobliżu terenu, ponieważ stan roślinności tylko stąd będzie zauważalny.

7.1.3. Oddziaływanie na dobra materialne oraz zabytki i krajobraz kulturowy, objęte istniejącą dokumentacją, w szczególności rejestrem lub ewidencją zabytków

Zarówno na terenie inwestycyjnym, jak i w bezpośrednim sąsiedztwie planowanych obiektów Zakładu nie znajdują się żadne elementy zabytkowe, na terenie Inwestycji nie ma żadnych stanowisk archeologicznych oraz kulturowych.

Podczas etapu realizacji Inwestycji nie przewiduje się znaczącego oddziaływania na zabytki, dobra kultury i dobra materialne zlokalizowane w rejonie Inwestycji.

7.1.4. Wzajemne oddziaływanie między elementami, o których mowa w punktach 7.1. – 7.4

Nie przewiduje się kumulacji oddziaływao na środowisko w związku z prowadzeniem prac budowlanych.


122

7.2. ODDZIAŁYWANIA W FAZIE EKSPLOATACJI

7.2.1. Oddziaływanie na ludzi, rośliny, zwierzęta, grzyby i siedliska przyrodnicze, wodę i powietrze

7.2.1.1. Oddziaływania na ludzi

7.2.1.1.1. Obliczenia stanu zanieczyszczenia powietrza

W niniejszym punkcie omówiono przeprowadzone w opracowaniu obliczenia rozprzestrzeniania się zanieczyszczeo emitowanych Zakładu i składowiska w trakcie jego funkcjonowania. W obliczeniach ujęto emisję ze źródeł całego ZGOK. Obliczenia przeprowadzono dla maksymalnych wielkości emisji z poszczególnych źródeł, ograniczając je do zanieczyszczeo miarodajnych tj. charakteryzujących się najwyższymi wielkościami stosunku emisji do dopuszczalnych wielkości stężeo. Dla emisji zanieczyszczeo zawartych w gazie wysypiskowym emitowanym z kwatery składowiska jest to głównie metan, dla zanieczyszczeo komunikacyjnych związanych z pracą środków transportu i sprzętu – dwutlenek azotu NO2.

Obliczenia maksymalnych stężeo zanieczyszczeo (Smm) przeprowadzono przy użyciu modelu matematycznego w oparciu o pakiet program EK100-W firmy Atmoterm. W obliczeniach uwzględniono maksymalne emisje zanieczyszczeo, aktualne tło zanieczyszczeo oraz czasy pracy źródeł. Parametry emitorów oraz dane do obliczeo przedstawiono w Załączniku 7.1.

Skrócony zakres obliczeo

Obliczenia wykonano w regularnej siatce obliczeniowej o wielkości Xmin: 0 m, Xmax: 2 300 m; Ymin 0 m, Ymax: 1 900 m; z krokiem 50 m na poziomie terenu, z sortownią i składowiskiem w centrum obszaru. Przyjęto współczynnik aerodynamicznej szorstkości terenu z0 = 1,0 m (jako pośredni między występującym na terenie pokryciem poprzez zarośla i zagajniki oraz lasy, z wykorzystaniem średniorocznej róży wiatrów dla Sandomierza. Poniżej przedstawiono skrócony zakres obliczeo stężeo zanieczyszczeo powietrza w otoczeniu ZGOK:

Tabela 44. Charakterystyka rozkładów stężeo zanieczyszczeo powietrza w otoczeniu ZGOK.

Substancja Nr CAS Smm[ug/m3] 0,1*D1 Zakres

Dwutlenek węgla 124-38-9 101 717,710 0,000 pełny

Merkaptan etylowy 75-08-1 0,09355 0,200 skrócony

Metan 74-82-8 5 250,349 500,000 pełny

Węglowodory (bez metanu)

- 33,84153 300,000 skrócony

Aceton 67-64-1 0,26617 35,000 skrócony

Benzen 71-43-2 0,09715 3,000 skrócony

Dwutlenek azotu 10102-44-0 129,89230 20,000 pełny

Dwutlenek siarki 7446-09-5 22,70304 35,000 skrócony

Pył zaw. PM10 - 1,67593 28,000 skrócony

Siarkowodór 7783-06-4 0,80320 2,000 skrócony


123

Tlenek węgla 630-08-0 82,90964 3 000,00 skrócony

Toluen 108-88-3 2,35223 10,000 skrócony

Merkaptany (merkaptan metylowy)

- 0,07857 2,0 skrócony


Zakres skrócony oznacza, że substancja nie powoduje przekroczeo 10% dopuszczalnego poziomu w powietrzu lub 10% wartości odniesienia.

Obliczenia wykazały, że w przypadku obliczeo wielkości emisji warunek Smm ≤ 0,1 D1 nie jest spełniony dla dwutlenku azotu.

Dwutlenek węgla nie posiada obowiązujących wartości odniesienia ani poziomów dopuszczalnych.

Pełny zakres obliczeo

Pełny zakres obliczeo przeprowadzono dla dwutlenku azotu w siatce receptorów Xmin: 0 m, Xmax: 2 300 m; Ymin 0 m, Ymax: 1 900 m; z krokiem 50 m na poziomie terenu.

Wyniki obliczeo przedstawiono w poniższej tabeli oraz załącznikach 7.2 i 7.3.

Graficzne zobrazowanie wyników obliczeo przedstawiono na mapach oraz w załącznikach 7.4., 7.5.

Tabela 45. Wyniki pełnego zakresu obliczeo dla dwutlenku azotu

Substancja Nr CAS

Stężenie maksymalne

w sieci receptorów

*μg/m3]

Maksymalna częstośd

przekroczeo [%]

Dopuszczalna wartośd częstości

przekroczeo *μg/m

3]

Maksymalna wartośd stężenia

średniorocznego *μg/m

3]

Dopuszczalna wartośd stężenia


3]

Dwutlenek azotu

10102-44-0 1091,016 200 37,249 18,0


Poniżej przedstawiono pełny zakres obliczeo dla substancji emitowanych ze składowiska odpadów.

Tabela 46. Wyniki pełnego zakresu obliczeo dla emitorów ZGOK

Substancja Nr CAS

Stężenie maksymalne

w sieci receptorów

*μg/m3]

Maksymalna częstośd

przekroczeo [%]

Dopuszczalna wartośd częstości

przekroczeo *μg/m

3]

Maksymalna wartośd stężenia


3]

Dopuszczalna wartośd stężenia


3]

Węglowodory (bez metanu)

- 347,29230 3 000 11,844 900,0

Tlenek węgla 630-08-0 500,387 30 000 20,899 -

Benzen 71-43-2 0,0959 30 0,00435 2,6

Aceton 67-64-1 0,262 350 0,0119 27

Merkaptany (merkaptan metylowy)

- 0,0777 20 0,00353 1,8

Siarkowodór 7783-06-04 0,792 20 0,036 4,5

Merkaptan 75-08-1 0,0923 2,0 0,00419 0,1530


124

etylowy

Toluen 108-88-3 2,32183 100,00 0,10542 9,000

Dwutlenek siarki

7446-09-5 238,161 350 9,390 9,700


Podsumowanie

Z otrzymanych wyników obliczeo dyspersji zanieczyszczeo w powietrzu wynika, że w przypadku zanieczyszczeo miarodajnych emitowanych w biogazie nie występują przekroczenia dopuszczalnych wielkości stężeo.

W przypadku NO2 będącego „krytycznym” zanieczyszczeniem komunikacyjnym, obliczenia pokazują możliwośd wystąpienia niewielkich obszarów przekroczeo stężeo dopuszczalnych.

Wyniki obliczeo przedstawiono w formie graficznej w postaci izolinii stężeo o wielkościach 100% dopuszczalnych wielkości stężeo (99,8 percentyla stężeo jednogodzinnych, częstości przekroczeo, stężenia średniorocznego) na wyskalowanym podkładzie mapowym przedstawiającym teren planowanej lokalizacji inwestycji. Taka forma prezentacji wyników obliczeo najlepiej charakteryzuje zasięgi i wielkości parametrów rozkładu stężeo imisyjnych.

Jak wynika z analizy zobrazowania graficznego, obszary przekroczeo w całości zawierają się na terenie zajmowanym przez omawiany ZGOK i Składowisko.

Ponieważ wybrane do obliczeo w pierwszej kolejności zanieczyszczenia „krytyczne” przedstawiają maksymalne możliwe wielkości oddziaływania na atmosferę ze wszystkich zanieczyszczeo emitowanych przez ZGOK i Składowisko (oddziaływanie skumulowane), należy przyjąd, że dla pozostałych substancji obszary przekroczeo normatywów ochrony powietrza będą także położone w całości na terenie obiektu (o ile w ogóle wystąpią).

W świetle przedstawionych wyżej wyników obliczeo stanu zanieczyszczenia powietrza można stwierdzid, że na terenach sąsiadujących z inwestycją z całą pewnością nie będzie miało miejsca przekraczanie dopuszczalnych wielkości. Ponieważ jak już komentowano wcześniej, oszacowanie wielkości emisji do atmosfery jest zdecydowanie zawyżone, rzeczywisty poziom oddziaływania na stan zanieczyszczenia powietrza nie będzie w dalszej odległości od zakładu i składowiska wpływał znacząco na istniejące tło.

7.2.1.1.2. Oddziaływanie na klimat akustyczny

Podstawa prawna, wartości normatywne

Przedmiotem oceny niniejszego opracowania jest emisja hałasu z projektowanego ZGOK, zlokalizowanego w miejscowości Rzędów, związana z pracą urządzeo mechanicznych oraz transportem na terenie Zakładu.

Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Rzędowie będzie funkcjonowało w porze dziennej w godzinach od 6.00 do 22.00 (operacje związane z pracą sortowni oraz transportem wewnątrzzakładowym), w porze nocnej będzie działała jedynie wentylacja obiektów. W związku z powyższym emisja hałasu będzie występowała z różnym nasileniem przez całą dobę.


125

Dopuszczalny poziom hałasu na terenach o określonym przeznaczeniu i charakterze zagospodarowania jest w chwili obecnej normowany przez Rozporządzenie Ministra Środowiska, z dnia 14.06.2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826).

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, natężenie hałasu w środowisku oraz ocenę jego uciążliwości lub szkodliwości określa się wartością poziomu dźwięku A mierzoną w decybelach (dBA). Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku podawane są także w dBA. Aktualnie dopuszczalne wielkości hałasu w środowisku określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. nr 120, poz. 826).

Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku określa załącznik do rozporządzenia, w tym tabela: dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez poszczególne grupy źródeł hałasu (tj. drogi lub linie kolejowe oraz instalacje i pozostałe obiekty i grupy źródeł hałasu) z wyłączeniem hałasu powodowanego przez linie elektroenergetyczne oraz starty, lądowania i przeloty statków powietrznych.

Tabela 47. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku (wyciąg)

Lp. Rodzaj terenu Dopuszczalny poziom hałasu w *dB+

Drogi lub linie kolejowe1)

Pozostałe obiekty i działalnośd będąca źródłem hałasu

LAeq D przedział czasu

odniesienia równy 16 godzinom

LAeq N przedział czasu

odniesienia równy 8

godzinom

LAeq D przedział czasu

odniesienia równy 8 najmniej korzystnym

godzinom dnia kolejno po sobie

następującym

LAeq N przedział czasu

odniesienia równy 1 najmniej korzystnej

godzinie nocy

1

a) Strefa ochronna "A" uzdrowiska b) Tereny szpitali poza miastem

50

45

45

40

2

a) Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej b) Tereny zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży

2)

c) Tereny domów opieki społecznej d) Tereny szpitali w miastach

55

50

50

40

3

a) Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego b) Tereny zabudowy zagrodowej c) Tereny rekreacyjno-wypoczynkowe

2)

d) Tereny mieszkaniowo-usługowe

60

50

55

45

4

Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tys. mieszkaoców

3)

65

55

55

45


126

Najbliższa zabudowa mieszkalna w otoczeniu planowanego ZGOK występuje w odległości od ok. 200 m w kierunku południowym. W kierunkach zachodnim i północnym w sąsiedztwie planowanego ZGOK brak zabudowy mieszkalnej.

Zabudowania położone w kierunku S od ZGOK są jednocześnie najbliższymi w stosunku do rozpatrywanego obiektu obszarami podlegającemu ochronie akustycznej.

Zgodnie z cyt. wyżej rozporządzeniem Ministra Środowiska, dla terenów rolnych i leśnych (jako podlegających gospodarowaniu) nie ustanowiono dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Poziomy takie ustalono natomiast dla terenów zabudowy mieszkaniowej zagrodowej, celem ochrony mieszkających tam ludzi, dlatego jako poziomy dopuszczalne dla hałasu emitowanego z planowanego ZGOK należy przyjąd dla źródeł innych niż drogi i linie kolejowe:

55 dBA dla najniekorzystniejszych 8 kolejnych godzin w porze dziennej 45 dBA dla 1 najniekorzystniejszej godziny w porze nocnej

zgodnie z zapisem punktu 3b powyższej tabeli tj. dla terenów zabudowy zagrodowej.

Metodyka analizy akustycznej przedsięwzięcia

Zasięg poszczególnych poziomów hałasu w środowisku można określid metodą pomiarową lub obliczeniową, lub też z jednoczesnym wykorzystaniem obu metod. Metodę pomiarową stosuje się przy przeprowadzaniu ocen oddziaływania akustycznego dla obiektów istniejących, natomiast metody obliczeniowe, wykorzystujące programy komputerowe stosuje się w przypadku obiektów projektowanych lub w trakcie realizacji przedsięwzięcia. W rozpatrywanym przypadku zastosowano metodę obliczeniową.

Określenie wpływu badanego obiektu na stan akustyczny środowiska polega na określeniu poziomu hałasu, wyrażonego równoważnym poziomem dźwięku „A”, powodowanego w środowisku jego funkcjonowaniem, a następnie porównaniu otrzymanych wyników z wartościami dopuszczalnymi dla występujących w nim obszarów chronionych przed hałasem. Przy przeprowadzaniu ocen oddziaływania akustycznego na środowisko dla obiektów projektowanych lub w trakcie realizacji stosuje się metody obliczeniowe wykorzystujące symulacyjne programy komputerowe bazujące na matematycznym modelu rozprzestrzeniania się hałasu z badanego obiektu.

W celu określenia równoważnego poziomu dźwięku „A” w środowisku niezbędna jest znajomośd równoważnego poziomu mocy akustycznej „A” każdego istotnego źródła hałasu znajdującego się na terenie ocenianego obiektu oraz powodującego przenikanie hałasu do środowiska. Moc akustyczna wszechkierunkowych źródeł hałasu określa się na podstawie danych katalogowych (dane podawane przez producenta urządzenia lub maszyny stanowiących źródło emisji hałasu) lub, w przypadku ich braku, w oparciu o przeprowadzone pomiary wg zasad określonych w Polskiej Normie PN-EN ISO 9614- 1 „Wyznaczanie poziomów mocy akustycznej źródeł hałasu na podstawie pomiarów natężenia dźwięku – Metoda stałych punktów pomiarowych”, grudzieo 1999.

Obliczenia zasięgu oddziaływania zakładu, wykonano programem firmy Eko – Soft: SON2 wersja 3.0, opartego na modelu obliczeniowym propagacji hałasu przemysłowego zgodnego z normą PN-ISO 9613-2, dla poziomu z=1,5 m w siatce punktów obserwacyjnych X=(0 m; 2300 m), Y=(0 m; 1900 m). Dane i wyniki przedstawiono w postaci tekstowej oraz graficznej w Załącznikach nr 8.1 – 8.16.


127

Dane wejściowe do obliczeo emisji hałasu

W zakresie analizy oddziaływania hałasu związanego z funkcjonowaniem planowanego zakładu przeprowadzono orientacyjne obliczenia:

oddziaływania źródeł – budynków produkcyjnych przy pracy wszystkich urządzeo; oddziaływanie źródeł – punktów przy pracy wybranych urządzeo; oddziaływania środków transportu poruszających się po terenie kompleksu.

Charakterystyka źródeł hałasu

Ewidencja źródeł hałasu:

Oceniając wpływ zakładu na klimat akustyczny w jego najbliższym otoczeniu, wyszczególniono następujące źródła emisji hałasu:

transport wewnątrzzakładowy; wentylatory; urządzenia mechaniczne związane z funkcjonowaniem zakładu.

W związku z tym, że częśd z ww. urządzeo pracuje w pomieszczeniach zamkniętych, wyszczególniono źródła pośrednie typu budynek oraz źródła bezpośrednie punktowe:

źródła kubaturowe (typu „budynek”):

Sortownia obiekt nr 11 - Przyjęto jako obiekt o wymiarach 80 x 35 x 12,5 m. Konstrukcja ścian zewnętrznych – blacha trapezowa dwustronnie z ociepleniem wełną mineralną 100 mm (izolacyjnośd akustyczna - 37 dB). Konstrukcja dachu – blacha trapezowa z zewnątrz (jednostronnie) z ociepleniem wełną mineralną (izolacyjnośd akustyczna 25 dB). W charakterystyce ścian wprowadzono zgodnie z projektem budowlanym okna PCV z szybą zespoloną o izolacyjności 28 dB oraz bramy Horman o izolacyjności 20 dB.

Równoważny poziom hałasu dla 8 najniekorzystniejszych kolejnych godzin pracy w porze dziennej wewnątrz hali przyjęto w wysokości 85 dBA (według pomiarów hałasu w analogicznych czynnych obiektach - dane firmy Horstmann, poziom ten w hali sortowni wynosi 76 – 78,5 dBA). Poziom 85 zapewnia odpowiedni margines bezpieczeostwa dla pracy linii sortowniczej i sprzętu transportowego.

Budynek demontażu odpadów wielkogabarytowych z magazynem – obiekt nr 5-6 - Przyjęto jako obiekt o wymiarach 21 x 8 x 4 m. Budynek istniejący do adaptacji. Konstrukcja ścian zewnętrznych – cegła silikatowa (izolacyjnośd akustyczna 43 dB), przeszklenia oknami PCV z szybą zespoloną (izolacyjnośd akustyczna 28 dB). Konstrukcja dachu – płyty dachowe żelbetowe, izolacyjnośd akustyczna 36 dB. Praca w obiekcie będzie trwad do 2 h/zm, przy założeniu poziomu hałasu w trakcie prac wewnątrz hali demontażu na poziomie 90 dBA, równoważny poziom dla 8 godzin wyniesie do 84 dBA.

Kompostownia obiekty nr 13, 14, 17 - Przyjęto jako obiekt o wymiarach 76 x 32 x 8,5 m. Budynek projektowany o konstrukcji mieszanej murowo-stalowej. Ściany północna i południowa pustak betonowy do wys. 3 m (izolacyjnośd akustyczna 43 dB), wyżej do spodu konstrukcji siatka stalowa powlekana. Ściany wschodnia i zachodnia puste do wysokości 6 m. Dach stalowy pokryty blachą fałdową powlekaną o grubości 0,75 mm (przyjęto izolacyjnośd akustyczną 10 dB). Praca w obiekcie


128

będzie trwad do 4 h/zm, przyjęto poziom hałasu w trakcie prac wewnątrz hali kompostowni w wysokości 85 dBA, równoważny poziom hałasu dla 8 godzin pory dziennej wyniesie 82 dBA.

Wentylatorownia obiekt nr 15 - Przyjęto jako obiekt o wymiarach 23 x 6 x 6 m. Ściany zewnętrzne warstwowe 45 cm (cegła kratówka styropian cegła pełna) izolacyjnośd akustyczna 47 dB. Dach z płyt żelbetowych + ocieplenie, izolacyjnośd akustyczna 39 dB. W ścianie południowej brama Horman o izolacyjności akustycznej 20 dB. Poziom hałasu wewnątrz w wyniku pracy dwóch wentylatorów o poziomie dźwięku 80 dBA każdy – przyjęto w wysokości 83 dBA.

Założono, że ekrany akustyczne będą stanowiły:

portiernia obiekt nr 1, budynek socjalno biurowy obiekt 3B, magazyn odpadów problemowych obiekt nr 12.

źródła punktowe:

Źródłami o punktowym wszechkierunkowym charakterze są przede wszystkim wentylatory w układach wentylacji mechanicznej oraz sprzęt mechaniczny pracujący w halach oraz na składowisku.

Ze względu na funkcję jaką pełni wentylacja w zależności od okresów jej użytkowania dzieli się ją w warunkach wymaganych dla omawianego zakładu (hali sortowni) następująco:

a) wentylacja podstawowa – uruchomiania podczas pracy zakładu: - wydajnośd wentylacji odpowiadająca 2 wym/h w odniesieniu do całkowitej kubatury oraz 5

wym/h w odniesieniu do kubatury roboczej, - praca wszystkich wentylatorów dachowych, - napływ powietrza przez otwarte bramy,

b) wentylacja dyżurna – uruchomiania podczas przestojów zakładu: - wydajnośd wentylacji odpowiadająca 1 wym/h w odniesieniu do całkowitej kubatury, - pracuje częśd wentylatorów dachowych, - napływ powietrza przez czerpnie ścienne,

c) wentylacja dorywcza – uruchomiania podczas napraw, przeglądów, awarii: - wydajnośd wentylacji odpowiadająca 2 wym/h w odniesieniu do całkowitej kubatury oraz 5

wym/h w odniesieniu do kubatury roboczej, - praca wszystkich wentylatorów dachowych, - napływ powietrza przez czerpnie ścienne.

Wentylacja mechaniczna hali sortowni – 5 wentylatorów dachowych typu UNIWERSAL DAS-630 o poziomie hałasu 75 dBA (poziom mocy akustycznej 88 dBA).

Wentylacja mechaniczna budynku biurowo-socjalnego obiekt 3B – 9 wentylatorów dachowych typu TH-500/160 o poziomie hałasu 50 dBA (poziom mocy akustycznej 63 dBA).

Wentylatorownia obiekt nr 15 – 2 wentylatory o poziomie dźwięku 80 dBA każdy – przyjęto w wysokości 83 dBA.

W pozostałych obiektach wentylacja grawitacyjna lub wentylatorami kanałowymi o pomijalnym oddziaływaniu zewnętrznym.

Pozostałe źródła punktowe wprowadzone jako dane wejściowe do obliczeo to: Ładowarka nr 1 - ładowarka kołowa Bobcat 873 lub Stalowa Wola 201 o pojemności łyżki min. 3 m3, według schematu funkcjonowania sortowni będzie to jedna ładowarka „mała” jedna „średnia”, przewidziane do pracy w hali sortowni (poziom mocy akustycznej 100 dBA),


129

Ładowarka nr 2 - ładowarka obsługująca obiekty nr 13, 14, 17 (poziom mocy akustycznej 100 dBA), Urządzenie mobilne do uzdatniania kompostu – zlokalizowane wewnątrz obiektu 13, 14 - poziom mocy akustycznej 100 dBA, Spycharka i Kompaktor – sprzęt pracujący na składowisku (poziom mocy akustycznej każdego z nich to 100 dBA).

źródła liniowe:

Do wyznaczenia emisji ze źródeł komunikacyjnych zdecydowano się przyjąd metodykę zgodną z Instrukcją ITB 338/96, która jest przeznaczona dla dróg wewnątrzzakładowych.

W celu określenia oddziaływania akustycznego źródeł komunikacyjnych dla dróg wewnątrzzakładowych wyznaczono wartości równoważnego poziomu mocy akustycznej punktów zastępczych na podstawie Instrukcji 338/96, wg wzoru:

gdzie:

LWeqn- równoważny poziom mocy akustycznej dla N-tego pojazdu, dB,

LWn- poziom mocy dla danej opcji ruchowej, scharakteryzowany wg tabeli 3, ti - czas trwania danej operacji ruchowej, przyjęto odpowiednio w zależności od długości odcinka oraz prędkości pojazdu, N - liczba opcji ruchowych w czasie T, T - czas oceny, dla którego oblicza się poziom równoważny, s.

Tabela 48. Poziomy mocy akustycznej pojazdów osobowych

Operacja Moc akustyczna

LAW, dB czas operacji

[s]

start (lekkie) 100 5

hamowanie (lekkie) 98 3

jazda po terenie (lekkie) 99,5 zależy od dł. drogi

start (ciężkie) 105 5

hamowanie (ciężkie) 111 3

jazda po terenie (ciężkie) 101,5 zależy od dł. drogi

Założenia dotyczące ilości oraz natężenia ruchu zostały przyjęte zgodnie z rozdziałem 1.1.6.2 Emisja niezorganizowana. Szczegółowe obliczenia dotyczące rodzaju, ilości, oraz czasu i miejsca wykonywania poszczególnych operacji wraz z podaniem mocy akustycznych odpowiadających tym manewrom, z podziałem na pojazdy lekkie i ciężkie w porze dnia oraz w porze nocy przedstawiono w arkuszu obliczeniowym stanowiącym Załącznik nr 8.1a – w wersji elektronicznej. Analizując emisję hałasu ze źródeł komunikacyjnych jakimi są samochody osobowe założono, że ruch samochodów będzie odbywał się w godzinach od 6-22, ilośd dzienna samochodów: 28 sztuki. W porze nocnej nie

N

1n

Wn0,1L

i

Weqn 10T

t10logL


130

przewiduje się oddziaływao akustycznych związanych z transportem (dowóz odpadów, odbiór surowców, praca ładowarek tylko w porze dziennej).

Na podstawie powyższej metody obliczono ekwiwalentny poziom mocy akustycznej dla każdego pojazdu (czas pracy w ciągu 8 kolejnych najmniej korzystnych godzin dnia oraz 1 najmniej korzystnej godziny nocy).

Tabela 49. Poziomy mocy akustycznej pojazdów

Symbol emitora

x1 y1 x2 y2 długośd *m+ poziom mocy akustycznej

Dowóz odpadów komunalnych – wjazd (tylko pora dzienna)

DPZ1D 754,07 244,57 703,02 251,66 51,54 92,17

DPZ1D 703,02 251,66 684,39 253,06 18,68 90,35

DPZ1D 684,39 253,06 640,73 252,83 43,66 77,90

DPZ1D 640,73 252,83 519,25 261,59 121,80 92,88

DPZ1D 519,25 261,59 515,22 195,30 66,41 86,34

DPZ1D 515,22 195,30 586,23 190,19 71,19 80,02

DPZ1D 586,23 190,19 585,10 171,58 18,64 86,94

DPZ1D 585,10 171,58 587,33 208,24 36,73 91,44

Dowóz odpadów komunalnych – wyjazd (tylko pora dzienna)

DPZ1W 587,33 208,24 586,23 190,18 18,09 84,37

DPZ1W 586,23 190,18 623,00 187,53 36,87 75,17

DPZ1W 623,00 187,53 626,84 250,89 63,48 80,86

DPZ1W 626,84 250,89 753,94 241,22 127,47 89,72

Dowóz odpadów zielonych – wjazd (tylko pora dzienna)

DPZ2D 754,07 244,57 703,02 251,66 51,54 80,13

DPZ2D 703,02 251,66 655,31 255,24 47,84 81,77

DPZ2D 655,31 255,24 661,03 331,45 76,42 68,29

DPZ2D 661,03 331,45 551,64 339,77 109,71 69,86

DPZ2D 551,64 339,77 548,71 300,82 39,06 65,38

DPZ2D 548,71 300,82 566,66 299,47 18,00 74,82

Dowóz odpadów zielonych – wyjazd (tylko pora dzienna)

DPZ2W 566,66 299,47 548,71 300,82 18,00 84,58

DPZ2W 548,71 300,82 545,44 257,15 43,79 73,18

DPZ2W 545,44 257,15 753,94 241,22 209,11 80,53

Dowóz odpadów budowlanych - wjazd (tylko pora dzienna)

DPZ3D 754,07 244,57 703,02 251,66 51,54 83,14

DPZ3D 703,02 251,66 684,39 253,06 18,68 77,91

DPZ3D 684,39 253,06 640,73 252,83 43,66 76,11

DPZ3D 640,73 252,83 519,25 261,59 121,80 83,84

DPZ3D 519,25 261,59 515,22 195,30 66,41 77,31

DPZ3D 515,22 195,30 501,26 196,31 14,00 77,30

Dowóz odpadów budowlanych - wyjazd (tylko pora dzienna)

DPZ3W 501,26 196,31 623,00 187,53 122,06 79,99


131

DPZ3W 623,00 187,53 626,84 250,89 63,48 71,83

DPZ3W 626,84 250,89 753,94 241,22 127,47 81,97

Dowóz odpadów wielkogabarytowych - wjazd (tylko pora dzienna)

DPZ4D 754,07 244,57 703,02 251,66 51,54 80,13

DPZ4D 703,02 251,66 684,39 253,06 18,68 74,90

DPZ4D 684,39 253,06 640,73 252,83 43,66 73,10

DPZ4D 640,73 252,83 519,25 261,59 121,80 80,83

DPZ4D 519,25 261,59 515,22 195,30 66,41 74,30

DPZ4D 515,22 195,30 573,05 191,13 57,98 67,09

DPZ4D 573,05 191,13 571,44 168,65 22,54 75,35

Dowóz odpadów wielkogabarytowych - wyjazd (tylko pora dzienna)

DPZ4W 571,44 168,65 573,05 191,13 22,54 70,24

DPZ4W 573,05 191,13 623,00 187,53 50,08 69,64

DPZ4W 623,00 187,53 626,84 250,89 63,48 68,82

DPZ4W 626,84 250,89 753,94 241,22 127,47 77,68

Samochody osobowe- wjazd (tylko pora dzienna)

DPZ5D 754,07 244,57 519,25 261,59 235,44 74,43

DPZ5D 519,25 261,59 513,52 167,35 94,41 71,13

Samochody osobowe- wyjazd (tylko pora dzienna)

DPZ5W 513,52 167,35 519,10 259,08 91,90 74,06

DPZ5W 519,10 259,08 756,94 241,22 238,51 74,63

Odbiór surowców wtórnych - wjazd (tylko pora dzienna)

WPZ1D 754,07 244,57 703,02 251,66 51,54 77,82

WPZ1D 703,02 251,66 684,39 253,06 18,68 71,29

WPZ1D 684,39 253,06 640,73 252,83 43,66 75,29

WPZ1D 640,73 252,83 519,25 261,59 121,80 74,34

WPZ1D 519,25 261,59 520,16 276,56 15,00 70,81

Odbiór surowców wtórnych - wyjazd (tylko pora dzienna)

WPZ1W 520,16 276,56 519,10 259,08 17,51 86,63

WPZ1W 519,10 259,08 753,94 241,22 235,52 94,02

Odbiór kompostu - wjazd (tylko pora dzienna)

WPZ2D 754,07 244,57 703,02 251,66 51,54 71,80

WPZ2D 703,02 251,66 655,31 255,24 47,84 73,44

WPZ2D 655,31 255,24 661,03 331,45 76,42 69,47

Odbiór kompostu - wyjazd (tylko pora dzienna)

WPZ2W 661,03 331,45 551,64 339,77 109,71 75,95

WPZ2W 551,64 339,77 545,44 257,15 82,85 79,40

WPZ2W 545,44 257,15 753,94 241,22 209,11 87,59

Samochód ciężarowy 1 (tylko pora dzienna)

PW3 545,40 220,12 554,43 336,64 116,87 85,16

PW3 554,43 336,64 612,04 332,48 57,76 67,08

PW3 612,04 332,48 609,43 298,86 33,72 76,44

PW3 609,43 298,86 612,04 332,48 33,72 79,24

PW3 612,04 332,48 657,97 329,17 46,05 73,24

PW3 657,97 329,17 655,36 295,55 33,72 76,44


132

PW3 655,36 295,55 684,41 293,45 29,13 78,97

PW3 684,41 293,45 655,36 295,55 29,13 70,64

PW3 655,36 295,55 651,98 251,97 43,71 83,36

PW3 651,98 251,97 548,45 259,48 103,80 85,62

PW3 548,45 259,48 545,40 220,12 39,48 83,15

Samochód ciężarowy 2 (tylko pora dzienna)

PW4 574,98 217,99 571,13 154,63 63,48 88,42

PW4 571,13 154,63 573,34 190,99 36,43 84,15

PW4 573,34 190,99 519,14 194,90 54,34 78,48

PW4 519,14 194,90 524,81 288,21 93,48 89,02

PW4 524,81 288,21 520,78 221,90 66,43 79,87

PW4 520,78 221,90 574,98 217,99 54,34 73,07

PW4 574,98 217,99 577,21 254,66 36,74 81,69

PW4 577,21 254,66 773,97 239,70 197,33 97,67

PW4 773,97 239,70 790,93 475,92 236,83 82,23

PW4 790,93 475,92 761,12 960,90 485,90 85,36

PW4 761,12 960,90 900,29 965,84 139,26 79,93

PW4 900,29 965,84 900,27 1040,88 75,04 77,24

PW4 900,27 1040,88 1097,65 1067,36 199,15 81,48

PW4 1097,65 1067,36 1314,56 954,89 244,33 96,60

PW4 1314,56 954,89 1340,14 1009,90 60,67 87,34

PW4 1340,14 1009,90 1312,80 960,68 56,30 79,00

PW4 1312,80 960,68 1097,52 1070,75 241,79 88,23

PW4 1097,52 1070,75 897,71 1044,14 201,57 79,53

PW4 897,71 1044,14 897,96 967,97 76,17 75,31

PW4 897,96 967,97 754,06 962,58 144,00 80,87

PW4 754,06 962,58 783,61 477,68 485,80 86,86

PW4 783,61 477,68 768,86 243,50 234,64 80,19

PW4 768,86 243,50 577,21 257,39 192,15 82,01

PW4 577,21 257,39 574,98 217,99 39,46 80,25


Wyniki obliczeo oddziaływania obiektów ZGOK na klimat akustyczny

Obliczenia

Obliczenia rozprzestrzeniania się hałasu emitowanego do środowiska z terenu ZGOK oraz Składowiska Xmin: 0 m, Xmax: 2 300 m; Ymin 0 m, Ymax: 1 900 m; z krokiem 100 m na wysokości 1,5 m.

Modelowanie oddziaływania akustycznego ZGOK wykonano dla wybranego wariantu lokalizacyjnego w miejscowości Rzędów dla dwóch pór doby: pory dziennej i pory nocnej.

Wyniki obliczeo rozprzestrzeniania się hałasu

Wyniki obliczeo dla obu wariantów opracowano i przedstawiono metodą graficzną na załączonych mapach z izofonami poziomu dopuszczalnego, określającymi zasięg oddziaływania ZGOK.


133

Wyniki obliczeo pokazują, że hałas o poziomie przekraczającym 55 dBA wykracza poza teren Zakładu, najdalej w kierunku północnym – do ok. 100 m. W kierunku południowym w stronę najbliższej zabudowy mieszkalnej obszar hałasu o poziomie ponad 55 dBA zanika w odległości poniżej 100 m od granicy Zakładu.

Skumulowane oddziaływanie wszystkich pracujących instalacji na terenie ZGOK dla pory dnia obejmuje tereny nie podlegającej ochronie akustycznej, izolinie dla wartości 55/50dB, nie obejmują swym zasięgiem zabudowao mieszkalnych. Izolinie dla pory nocnej, o wartościach 45/40dB, z uwagi na przemysłowe zagospodarowanie otaczających inwestycję terenów nie obejmują swoim zasięgiem zabudowy mieszkaniowej.

Przy wykonywaniu modelowania komputerowego nie uwzględniono efektu ekranowania akustycznego przez projektowaną zieleo ZGOK oraz kwatery składowania odpadów. Można założyd, że te czynniki w znacznym stopniu ograniczą rozprzestrzenianie się hałasu.

Graficzne przedstawienie rozkładu izolinii hałasu w porze dziennej i nocnej przedstawiają Załączniki 8.15 i 8.16.

Biorąc pod uwagę że przeważający obszar sąsiadujący z Zakładem należy do terenów nie objętych ochroną akustyczną (tereny przemysłowe), oraz wykazany w obliczeniach brak przekroczeo, przyjętych jako odnośnik, wartości normatywnych w dzieo oraz w nocy, można stwierdzid że oddziaływanie Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Rzędowie gmina Tuczępy pod względem emisji hałasu nie będzie miał niekorzystnego wpływu na zdrowie i życie ludzi.

Należy zaznaczyd że zasięg oddziaływania ze względu na lokalizację przedsięwzięcia nie będzie miał szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi, a negatywne oddziaływanie nie obejmuje terenów chronionych akustycznie.

Podsumowanie

Obecnie wykonywany raport stanowi podsumowanie dotychczas prowadzonej procedury oceny oddziaływania na środowisko z jednoczesnym scaleniem zagadnieo związanych z budową Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi, składowiska (2 etapy budowy) – uzyskano w ten sposób informację o skumulowanym oddziaływaniu na środowisko projektowanych obiektów.

Poprzednio prowadzone procedury uwzględniały obowiązki informacyjne oraz udział społeczeostwa i doprowadziły do uzyskania prawomocnych decyzji dotyczących zezwolenia na budowę Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi, składowiska (2 etapy budowy).

Emisje obliczone z Zakładu i Składowiska, także po uwzględnieniu jego rozbudowy o kolejną kwaterę pozostają na stosunkowo niskim poziomie dzięki zastosowanym procesom i organizacji działalności na etapie projektowym. Ich oddziaływania zostały zbadane w dalszej części raportu.

7.2.1.2. Oddziaływania na rośliny

Ze względu na fakt, iż roślinnośd rodzima omawianego obszaru nie jest zbyt zróżnicowana, nie przewiduje się negatywnych oddziaływao w wyniku realizacji Inwestycji. Projekt budowy kwater składowiska zgodnie z wymaganiami prawa (BAT) oraz zatwierdzonym projektem, zastosowanie przewidzianych barier uszczelniających, ochronnego pasa zieleni, ogrodzenia; spełnienie późniejszych zaleceo rekultywacyjnych oraz przestrzeganie procedur związanych z eksploatacją obiektu stanowią gwarancję zabezpieczenia środowiska przed oddziaływaniem związanym z gromadzeniem odpadów.


134

7.2.1.3. Oddziaływania na wodę


Na terenie zakładu występują następujące rodzaje ścieków:

ścieki sanitarno-bytowe, ścieki opadowe z dróg i placów, wody opadowe z dachów budynków, ścieki technologiczne – utrzymanie czystośd podłóg, odcieki.

Ścieki sanitarne i wody opadowe z dachów

Ścieki sanitarne o składzie typowym jak podano powyżej, odprowadzone zostaną do istniejącej kanalizacji na terenie zakładu oraz do oczyszczenia w oczyszczalni ścieków. Taki sposób gwarantuje minimalizację oddziaływao i spełnienie wymagao prawnych w tym zakresie.


Ścieki deszczowe z placów i dróg odprowadzone zostaną do zbiorników obiekt nr 21 i wywożone do oczyszczalni ścieków. Przed wywiezieniem do oczyszczalni ścieki zostaną podczyszczone w systemie separacji zawiesin opadających i substancji ekstrahujących eterem etylowym. Taki sposób gwarantuje nie zaburzenie procesu oczyszczania ścieków w miejscu ich utylizacji.

Wody opadowe z dachów budynków

Wg PB wody opadowe z dachów budynków odprowadzane będą do istniejącej kanalizacji na terenie Kopalni Siarki. Ścieki takie są uznawane jako wody czyste i istnieje także możliwośd odprowadzania ich na teren zielony w granicach własnej działki pod warunkiem niezalewania działek sąsiednich. Poprawnie i zgodnie z prawem.


Ścieki odciekowe z procesów technologicznych i z pryzmy gotowego kompostu odprowadzane będą do zbiornika obiekt nr 8. Ścieki będą wykorzystywane w procesie produkcji kompostu do nawilżania pryzm. Jest to właściwy sposób zagospodarowania ścieków, eliminujący potencjalne oddziaływanie na środowisko.


Ścieki sanitarne

Ścieki sanitarne odprowadzone zostaną do zbiornika wybieralnego o średnicy D=2 000 i wysokości czynnej H = 1 000 mm w bezpośrednim sąsiedztwie kontenera socjalnego na składowisku. Ich dowóz przez specjalistyczny pojazd – wóz asenizacyjny do oczyszczenia w oczyszczalni ścieków stanowi właściwy i zgodny z prawem sposób zagospodarowania ścieków.


135


Ścieki z placów i dróg oraz terenów należących do zlewni zostaną ujęte w sposób zorganizowany projektowaną kanalizacją opadową. Ścieki opadowe zostaną odprowadzone do zbiornika retencyjno - odparowywującego o pojemności czynnej 46,6 m3. W ciągu kanalizacji zaprojektowano separator zawiesiny i substancji ropopochodnych. Wody opadowe ze zbiornika będą częściowo odparowywały, przewiduje się również wykorzystanie tych wód do zraszania składowiska z zastosowaniem przewoźnego agregatu. Woda opadowa będzie również wykorzystywana do uzupełniania ubytków w zbiornikach ppoż. Taki system pozwala wyeliminowad potencjalne oddziaływanie na środowisko tych ścieków.


Odcieki i wody opadowe gromadzące się w złożu odpadów przechwytywane będą systemem drenażu nadfoliowego z rur perforowanych PEHD o Ø 200/176 mm, zabezpieczonych żwirową warstwą.

Dreny poprzeczne zbierające odcieki zostaną z jednej strony doprowadzone do kolektora zbiorczego z rur pełnych PEHD o Ø 315/ 272 mm, o długości w dnie L= 196,60 mb, i spadkiem i =1,0 % w kierunku do zbiornika na odcieki – ob. nr 103. Z drugiej zaś strony dreny poprzecznie zakooczone zostaną studzienkami o Ø 1,2 m, dzięki którym możliwe będzie sprawdzanie drożności drenaży odcieków. Studnie te należy umiejscowid w grobli okalającej kwaterę i zamknąd włazami. Studnie powinny byd wykonane jako szczelne. W przypadku pojawienia się w nich wyższego poziomu odcieków niż średnica sączków, otrzymuje się sygnał o niedrożności sączków, w tym wypadku należy je przeczyścid.

Uszczelnienie kwatery składa się z warstwy naturalnych glin/iłów o miąższości powyżej 1 m, co wynika z „Dokumentacji geologicznej”, oraz dodatkowo zabezpieczono folią PEHD o gr. 2 mm. Skarpy utworzone z gruntu rodzimego należy zagęścid do Wz=0,95.

Na zagęszczony grunt do wskaźnika Wz=0,95 układa się izolację. W tym celu zostanie użyta folia PEHD o gr. 2 mm odpowiednio:

gładka na dnie, fakturowana na skarpach.

Folia fakturowana zostanie połączona z folią gładką na dnie kwatery składowania, w odległości kilku metrów od skarpy, tak, aby utworzony został kanalik kontrolny do sprawdzenia prawidłowości zszycia obu kawałków folii. Poszczególne części folii należy ze sobą zgrzad. Po zgrzaniu należy sprawdzid kontrolę spoin przy pomocy manometru pod ciśnieniem 2 bar. W przypadku stwierdzenia niedrożności należy wykonad ponownie zgrzanie dwóch części folii. Folia przeważnie dostarczana jest w kawałkach o szerokości 3 lub 5m.

Ochronę folii stanowi geowłóknina syntetyczna o gramaturze gr = 600 g/m2 , na której należy ułożyd warstwę drenażową z piasku o współczynniku filtracji k= 1,0 x 10-4 m/s.

Uszczelnienie dna składowiska powoduje iż na jego dnie gromadzi się odciek ze złoża składowanych odpadów. W projekcie przyjęto zbiornik na odcieki, którego poj. użytkowa wynosi V= 620 m3.

Zakłada się, że w okresach od wiosny do jesieni (w porze “suchej” kiedy odpływ ze złoża odpadów odcieku jest minimalny) możliwe będzie wykorzystanie odcieków do rozlewania ich na stropie składowiska odpadów w celu utrzymania optymalnych parametrów procesu metalizacji oraz zmniejszenia ilości odcieków gromadzonych w zbiorniku na odcieki, co umożliwi, że nie będzie potrzeby wywożenia odcieków poza teren składowiska.


136

W tym celu zaprojektowano stałą instalację do zraszania z punktami czerpalnymi rozlokowanymi wokół składowiska. W przypadku zgromadzenia zbyt dużej ilości odcieku będą one kierowane taborem samochodowym do oczyszczalni ścieków.

Zaprojektowany sposób ujęcia, magazynowania i zagospodarowania odcieków gwarantuje minimalizację i zgodnośd z przepisami prawnymi potencjalnych oddziaływao środowiskowych.

Ocena jakości wód podziemnych i prognoza zmian ich własności i składu chemicznego pod wpływem projektowanego składowiska

Po zakooczeniu prac wiertniczych z poszczególnych otworów nr P-1, P- 2, P-3 pobrane zostały próby wody do badao laboratoryjnych.

Do oceny jakości wody posłużono się Rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie kwalifikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji wód ( Dz. U. nr 32, poz. 284 z 11.02.2004 r.).Stwierdzono, ze zawartośd metali ciężkich oprócz cynku w badanej wodzie jest poniżej granicy oznaczalności. Również zaw. cynku jest b. mała ( do 0,062 mg/l) odpowiadająca I- j klasie jakości. Natomiast pod względem zawartości ogólnego węgla organicznego (OWO), która wynosi 32,3-77,8 mg/l, wodę należy zaliczyd do wód pozaklasowych. Stosunkowo wysokie przewodnictwo właściwe (1394 - 3050 μS/cm), wskazują na znaczne zanieczyszczenie badanej wody. Zawartośd WWA ( wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne) wykazały znaczne ich ilości w wodzie, gdyż suma WWA w badanej wodzie wynosi w granicach 0,105- 0,453 μg/l co wg klasyfikacji wodę tę pozwala zaliczyd do V- j najniższej klasy jakości (dla V- j klasy wartośd sumy WWA wynosi więcej niż 0,05 μg/l).

Główne zagrożenie ze strony składowiska odpadów komunalnych dla środowiska gruntowo- wodnego stanowią odcieki. W celu stwierdzenia i ewentualnemu zapobieganiu zanieczyszczeniom gruntów i wód podziemnych wodami odciekowymi ze składowiska, będzie służył monitoring tych wód, który w danym przypadku stanowią trzy otwory P- 1 do P-3, pozwalające systematycznie pobierad próby wody do badao laboratoryjnych. Wyniki tych badao będzie można odnosid do wyników uzyskanych z obecnych badao (tła).

Przed rozpoczęciem budowy kwatery 2 i kolejnych, należy określid tło zanieczyszczeo wód podziemnych w terenie przewidzianym pod budowę.

Problem deformacji powierzchni na skutek szkód górniczych

Po zakooczeniu eksploatacji Kopalnia w latach 1990 - 1992 prowadziła monitoring osiadania gruntu. Osiadanie całkowite terenu w omawianym obszarze wyniosło od 0,5 do 4,0 m. Osiadanie terenu odbywało się z zachowaniem ciągłości warstw geologicznych. Ostatni pomiar deformacji wykonano w 1994 r. Analiza mapy osiadao z tego roku wskazuje, że teren lokalizacji inwestycji jest stabilny i stan te utrzymuje się do dzisiaj.

Opinia górniczo-geologiczna ZG Kopalnia Siarki „Grzybów” w Tuczępach nr 2/2005 z dn. 28.01.2005 r. potwierdza zanik szkodliwych wpływów górniczych.

Ocena możliwości wykonania składowiska na badanym terenie

Oceniając możliwości wykonania inwestycji, autor „Dokumentacji badao geologicznych..”, stwierdził: „W budowie geologicznej podłoża pod projektowaną kwaterę składowiska, występuje gruby kompleks gruntów słabo przepuszczalnych i nie przepuszczalnych (czwartorzędowe gliny i trzeciorzędowe iły


137

krakowieckie), oraz brak jest użytkowych poziomów wodonośnych, na które wysypisko mogłoby oddziaływad negatywnie. Niemniej jednak projektowane składowisko wymagad będzie wykonania odpowiednich zabezpieczeo technicznych i technologicznych, zapewniających pełna ochronę środowiska, a w szczególności wód powierzchniowych przed zanieczyszczeniem ich przez odcieki ze składowiska”.

Z uwagi na ten zapis w dokumentacji zaprojektowano uszczelnienie dodatkowej kwatery folią PEHD 2 mm, na warstwie miejscowych glin. Przed tym jednak projektuje się usypanie warstwy 0,1 m z piasku.

Do uszczelnienia dna kwatery przewiduje się geomembranę gładką, natomiast do uszczelnienia wewnętrznych skarp grobli geomembranę karbowaną. W celu zabezpieczenia geomembrany PEHD przed uszkodzeniami mechanicznymi, cała powierzchnia geomembrany pokryta zostanie geowłókniną ochronną o gramaturze 800 g/m2.

Podobne zabezpieczenia będą musiały zostad przewidziane w przypadku rozbudowy instalacji o następne kwatery składowania.

Podsumowanie

Zastosowane przez Inwestora rozwiązania techniczne i organizacyjne gwarantują minimalizację oddziaływania spowodowanego emisją ścieków z ZGOK i Składowiska odpadów, także w etapie po rozbudowie o II-gą i kolejne kwatery. Recykling ścieków w zakładzie i na składowisku powoduje zmniejszenie zapotrzebowania na wodę, gwarantując jednocześnie zapewnienie właściwych warunków dla stosowanych procesów biologicznych.

7.2.2. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi, z uwzględnieniem ruchów masowych ziemi, klimat i krajobraz

7.2.2.1.1. Oddziaływania na powierzchnie ziemi - gospodarka odpadami


Tabela 50. Odpady powstające w wyniku funkcjonowania Zakładu

Lp. Kod

odpadu Rodzaj odpadu Miejsce powstawania

Sposób postępowania

Sposób i miejsce

magazynowania odpadów

1 15 01 01 Opakowania z papieru i tektury w biurze w ob.3B SP Ob. 4, baloty

2 15 01 02 Opakowania z tworzyw sztucznych w biurze w ob.3B SP Ob. 4, baloty

3 15 01 05

Opakowania wielomateriałowe w biurze w ob.3B SP Plac, w kontenerze

KP

4 15 01 07 Opakowania ze szkła w biurze w ob.3B SP Plac, w kontenerze

KP

5 15 02 03

Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne inne niż wymienione w 15 02 02

od pracowników na terenie całego Zakładu

U Plac, pojemniki

6 17 01 01 Odpady betonu oraz gruz z rozbiórek ♣ W Plac, ob. 7

7 17 01 02 Gruz ceglany ♣ W Plac, ob. 7


138

8 08 03 18 Odpadowy toner drukarski inny niż

wymieniony w 08 03 17 w biurze w ob.3B

U Ob. 3B

9 19 10 01 Odpady żelaza i stali ♣♣ SP Plac, kontener KP

10 19 10 02 Odpady metali nieżelaznych ♣♣ SP Plac, kontener KP

11 19 12 01 Papier i tektura zużyty papier z biura – ob. 3B

SP Ob. 4, baloty

12 19 12 02 Metale żelazne ♣♣♣ SP Plac, kontener KP

13 19 12 03 Metale nieżelazne ♣♣♣ SP Plac, kontener KP

14 19 12 04 Tworzywa sztuczne i guma np. taśmociąg sortowniczy w ob. 11

SP Ob. 4 , baloty i pojemniki na placu

15 19 12 05 Szkło np. stłuczone szyby w ob. 3B,11,12,1,5 i 6

SP Kontener KP na placu

16 16 06 02*

Baterie i akumulatory niklowo-kadmowe Ob. 3B,11,13,14,16,17,19, 20

U Pojemniki w ob. 5 i

6

17 13 01 11*

Syntetyczne oleje hydrauliczne (ładowarek)

Ob.11,13,14,16,17,19, 20


6

18 13 01 10*

Mineralne hydrauliczne oleje niezawierające związków chlorowcoorganicznych

z ob. 11 (linii sortowniczej) U

Pojemniki w ob. 5 i 6

19 13 02 05*

Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe niezawierające zw. Chlorowcoorganicznych

Z ob. 11 z linii sortowniczej


6

20 16 02 13*

Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy inne niż wymienione w 16 02 09 do 16 02 12 (świetlówki)

W ob. 3B, 4, 5 i 6, 11, 12, 13, 14, 15, 17


6

21 16 06 01*

Baterie i akumulatory ołowiowe ze śmieciarek


6

22 20 03 06 Odpady ze studzienek kanalizacyjnych Z terenu Zakładu U Łącznie z odpadami komunalnymi w KP

23 20 03 01 Nie segregowane (zmieszane) odpady komunalne

Z terenu Zakładu U Kontener KP

Legenda:

* odpady niebezpieczne, ♣ odpad tymczasowy (rozbiórka ob. nr 4 i 10 oraz drogi i place z płyt betonowych), ♣♣ powstaną w przypadku awarii lub wymiany urządzeo w ob. 11 i innych ♣♣♣ powstaną w przypadku awarii, wymiany urządzeo oraz wymiany zużytych pojemników

w ob. 11 i na terenie całego Zakładu

Tabela 51. Odpady po sortowni – ob. nr 11 i kompostowni – ob. nr 13, 14, 19

Lp. Kod

odpadu Rodzaj odpadu

Sposób postępowania

Sposób i miejsce magazynowania odpadów

1 19 05 01 Nieprzekompostowane frakcje odpadów komunalnych i podobnych

S Plac – ob. 19

2 19 05 02 Nieprzekompostowane frakcje odpadów pochodzenia zwierzęcego i roślinnego

S Plac – ob. 19

3 19 05 03 Kompost nieodpowiadający wymaganiom (nienadający się do wykorzystania)

S Plac – ob. 19

4 19 05 99 Inne nie wymienione odpady S Kwatera składowania

5 19 06 04 Przefermentowane odpady z beztlenowego rozkładu odpadów komunalnych

S Kwatera składowania

6 19 06 06 Przefermentowane odpady z beztlenowego rozkładu odpadów zwierzęcych i roślinnych

S Kwatera składowania


139

7 13 05 01*

Odpady stałe z piaskowników i z odwadniania olejów w separatorach

U W separatorze

8 19 09 99 Inne nie wymienione odpady (kompost) S Plac – ob. 19

9 19 10 01 Odpady żelaza i stali Sprzedaż Kontener KP

10 19 10 02 Odpady metali nieżelaznych Sprzedaż Kontener KP

11 19 12 01 Papier i tektura Sprzedaż Kontener KP

12 19 12 02 Metale żelazne Sprzedaż Kontener KP

13 19 12 03 Metale nieżelazne Sprzedaż Kontener KP

14 19 12 04 Tworzywa sztuczne i guma Sprzedaż/U Ob.4 i Kontener KP

15 19 12 05 Szkło Sprzedaż Kontener KP

16 19 12 07 Drewno inne niż wymienione w 19 12 06 U/W Ob. 20

17 19 12 08 Tekstylia U/sprzedaż Kontener KP

18 19 12 09 Minerały (no. Piasek, kamienie) WP Ob. 7 –plac

19 19 12 10 Odpady palne (paliwo alternatywne) U Kontener KP

20 19 12 12 Inne odpady (w tym substancje i przedmioty) z mechanicznej obróbki odpadów inne niż wymienione w 19 12 11

S Wywóz na kwaterę

składowania

21 13 05 02*

Szlamy z odwadniania olejów w separatorach U

Separator

Legenda:

,odpady niebezpieczne ٭W – wykorzystanie gospodarcze, K – kompostowanie, U - poprzez przekazanie wyspecjalizowanym firmom do odbioru i utylizacji, S – składowanie, SP - sprzedaż surowców wtórnych, WP – warstwa przesypowa (inertna) wykorzystywana na kwaterze składowania odpadów,


Składowisko będzie źródłem następujących strumieni odpadów:

19 08 10* - Tłuszcze i mieszaniny olejów z separacji olej/woda inne niż wymienione w 19 08 09. Odpad będzie usuwany bezpośrednio w trakcie okresowego czyszczenia separatora przez specjalistyczną i uprawniona do tego firmę.

19 08 02 – Zawartośd piaskowników – odpad pochodzący z separatora zawiesiny na kanalizacji będzie okresowo usuwany z osadnika i kierowany na składowisko odpadów komunalnych.

Składowisko zostało zaprojektowane jako nowoczesny i spełniający wymogi prawa obiekt. Konstrukcja i sposób eksploatacji obiektu zostały opisane powyżej.

Podsumowanie

ZGOK jako obiekt przystosowany do magazynowania i przetwarzania różnego rodzajów odpadów będzie posiadał szereg cech, dzięki którym oddziaływanie strumieni odpadów będzie ograniczone do wartości minimalnych i zgodne z obowiązującym i przyszłym ustawodawstwem:


140

Zaprojektowana infrastruktura umożliwia nadzór, monitoring i logistykę strumieni odpadów w celu minimalizacji zagrożeo środowiskowych.

Wszystkie prace będą wykonywane przez przeszkolony personel i za pomocą wyspecjalizowanego sprzętu.

Obiekty posiadają zabezpieczenia techniczne uniemożliwiające przedostawanie się zanieczyszczeo do wód gruntowych.

Zakład będzie posiadał procedury awaryjnego reagowania w czasie sytuacji nadzwyczajnych: obfite opady atmosferyczne, pożar, wypadek drogowy itp.

Projekt budowy kwater składowiska zgodnie z wymaganiami prawa (BAT) oraz zatwierdzonym projektem, zastosowanie przewidzianych barier uszczelniających, ochronnego pasa zieleni, ogrodzenia; spełnienie późniejszych zaleceo rekultywacyjnych oraz przestrzeganie procedur związanych z eksploatacją obiektu stanowią gwarancję zabezpieczenia środowiska przed oddziaływaniem związanym z gromadzeniem odpadów.

7.2.3. Oddziaływanie na dobra materialne, zabytki i krajobraz kulturowy, objęte istniejącą dokumentacją, w szczególności rejestrem lub ewidencją zabytków

Projektowana inwestycja z uwagi na swoje niewielkie oddziaływanie oraz oddaloną od w/w zabytków lokalizację nie wpłynie w żaden sposób na ich wartośd historyczną, kulturową i krajobrazową.

7.2.4. Oddziaływania skumulowane

W celu określenia możliwych skumulowanych oddziaływao budowy ZGOK oraz dwóch kwater składowiska odpadów z istniejącymi lub planowanymi w obrębie jego terenu inwestycjami, przedstawiono lokalizację oraz charakterystykę opisową ww. obiektów.


141

Mapa 1. Lokalizacja przedsięwzięd w pobliżu ZGOK

Kopalnie i Zakłady Chemiczne Siarki „SIARKOPOL” S.A. w Grzybowie, 28-200 Staszów (obiekt istniejący)

Zakład Produkcji Chemicznej KiZChS SIARKOPOL S.A. w Grzybowie obecnie jest jedynym w Polsce producentem siarki nierozpuszczalnej (SN) w dwusiarczku węgla (CS2). Siarka nierozpuszczalna jest jednym z ważniejszych dodatków stosowanych w technologii gumy i ma powszechne zastosowanie w przemyśle oponiarskim.

Pracująca obecnie instalacja posiada zdolnośd produkcyjną 1 000 ton SN/rok, jej praca ma powiązania z pracą pozostałych instalacji produkcyjnych Zakładu Produkcji Chemicznej.

Nowo projektowana instalacja siarki nierozpuszczalnej (o wydajności 5 000 ton/rok) będzie instalacją nowoczesną, mogącą pracowad niezależnie od procesów produkcyjnych realizowanych w pozostałych instalacjach produkcyjnych Zakładu. Ponadto będzie wyposażona w nowoczesne urządzenia produkcyjne i aparaturę kontrolno – pomiarową procesu produkcyjnego oraz zabezpieczenia minimalizujące jej szkodliwe oddziaływanie na środowisko.

W procesie produkcyjnym siarki nierozpuszczonej mają zastosowanie procesy i substancje chemiczne stwarzające zagrożenie wybuchem. Cała instalacja produkcyjna zlokalizowana jest w wyznaczonej strefie „2” zagrożenia, gdzie nie są usytuowane inne urządzenia technologiczne.

Funkcjonowanie projektowanej instalacji będzie źródłem emisji zanieczyszczeo pyłowo-gazowych do powietrza atmosferycznego, które odprowadzane będą dwoma nowymi emitorami. Nastąpi również przyrost emisji poszczególnych zanieczyszczeo w porównaniu z emisją dopuszczalną dla Zakładu Produkcji Chemicznej.


142

Posiadane decyzje administracyjne:

Decyzja Wójta Gminy z dnia 18.04.2007 r. Nr 2/2007, znak: BGK.DŚ-7624/04/06/07 o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia polegającego na budowie instalacji siarki nierozpuszczalnej wraz z obiektami towarzyszącymi na terenie Zakładu Produkcji Chemicznej w Dobrowie, nr ewid. Gruntu 121/8 obręb 3 Dobrów.

Postanowienie sprostowania ww. decyzji z dnia 10.07.2007 r. znak: TI/1536/2007 (błąd inwestora – pominięta działka nr ewid. 121/7).

Decyzja Nr 2/2007 z dnia 18.04.2007 . Ocena oddziaływania na środowisko oraz środowiskowe uwarunkowania zgody na realizację przedmiotowego przedsięwzięcia dotyczącego inwestycji realizowanej w obszarze dwóch w/w działek (Tj. 121/7 oraz 121/8).

Decyzja Nr 2/2007 o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia polegającego na budowie placu magazynowo-składowego na potrzeby złomu stalowego.

Raport dotyczący zmiany sposobu użytkowania budynku instalacji mielenia siarki na instalacje plazmowego unieszkodliwiania odpadów.

Odległośd Zakładu od terenu Inwestycji: około 1,5 km w linii prostej.

Wykonana ocena oddziaływania dla tego przedsięwzięcia nie wykazała występowania oddziaływao poza terenem lokalizacji zakładu. W związku z tym nie przewiduje się kumulacji z obiektami w Rzędowie.

Budowa Zakładu Odzysku i Unieszkodliwiania Odpadów Etap I – Instalacja Plazmowego Unieszkodliwiania Odpadów, Chempol sp. z o.o., Dobrów 8, 28 – 142 Tuczępy (obiekt planowany)

Instalacja Plazmowego Unieszkodliwiania Odpadów Przetwarzanie odpadów niebezpiecznych będzie możliwe dzięki zastosowaniu jednej z najnowocześniejszych technologii na świecie - instalacji plazmowej model PCS 10-4 (1MW), produkcji STARTECH (USA) o średniej wydajności na poziomie około 10 ton/dobę.

Plazmę stanowi zjonizowany w bardzo wysokiej temperaturze gaz (argon, powietrze, azot, itp.), wytworzony w łuku elektrycznym prądu stałego.

Instalacja nie będzie uciążliwa dla środowiska oraz nie wywoła uzasadnionych konfliktów społecznych. Należy ona do instalacji bezodpadowych, jej produktami są: silikon w postaci stałej (SiO2) oraz gaz procesowy czysty.

Instalacja zaliczona została do działao proekologicznych, gdyż będzie ona całkowicie unieszkodliwiała strumienie zmagazynowanych odpadów niebezpiecznych, w tym tzw. „mogilniki”.

CHEMPOL Sp. z o.o. jest w trakcie realizacji inwestycji związanej z recyklingiem wycofywanych z eksploatacji pojazdów oraz inwestycji „termicznego przekształcania odpadów w instalacji plazmowej”. Unikalna technologia plazmowa amerykaoskiej firmy STARTECH zapewnia całkowite bezodpadowe unieszkodliwianie wszystkich rodzajów odpadów niebezpiecznych będących problemem dla środowiska.


143

Jest to najnowocześniejsza technologia spełniająca wymogi ochrony środowiska, pozwalająca na spełnienie wymagao i najostrzejszych kryteriów obowiązujących w krajach Unii Europejskiej i USA.

Inwestycje spółki przyczyniają się do poprawy środowiska naturalnego naszego regionu. Przedsięwzięcia te spotykają się z dużą akceptacją i wsparciem władz lokalnych oraz Urzędu Marszałkowskiego. Za zasługi poczynione dla ochrony środowiska CHEMPOL otrzymał nagrodę w kategorii „Produkt z Przyszłością 2005”.


Decyzja Nr 1/03 znak : BGK – 7353/1/03 z dnia 2003.03.07. wydana przez Wójta Gminy Tuczępy zatwierdzająca projekt budowlany i wydająca pozwolenie na budowę Zakładu Odzysku i Unieszkodliwiania Odpadów – Etap I Instalacja plazmowego unieszkodliwiania odpadów dla Firmy „Chempol” sp. o.o., Dobrów 8, 28-142 Tuczępy


Ocenione oddziaływanie tej instalacji wykazało lokalny charakter bez możliwości korelacji z oddziaływaniem przedmiotowej dla niniejszego raportu inwestycji.

Rozbudowa istniejącego składowiska odpadów niebezpiecznych zawierających azbest oraz budowa składowiska odpadów innych niż niebezpieczne (unieszkodliwionych odpadów budowlanych) w miejscowości Dobrów, gmina Tuczępy. Zleceniodawca: ŚRODOWISKO i INNOWACJE Sp. z o.o. Dobrów 8; 28 – 142 Tuczępy (obiekt planowany)

W chwili obecnej prowadzona jest działalnośd unieszkodliwiania poprzez składowanie odpadów niebezpiecznych zwierających azbest. Środowisko i Innowacje Sp. z o.o. - składowisko odpadów niebezpiecznych zawierających azbest, świadczy kompleksowe usługi w zakresie gospodarowania odpadami niebezpiecznymi zawierającymi azbest (o kodach: 17 06 01 i 17 06 05), polegające na unieszkodliwianiu, magazynowaniu, zbieraniu, pakowaniu oraz transporcie materiałów izolacyjnych oraz materiałów konstrukcyjnych zawierających azbest.

W maju 2010 r. firma: Zakład Ochrony Środowiska Inwest – Eko sp. j. S. Obarski i Wspólnicy, ul. Złota 23, 25 – 015 Kielce, opracowała Raport OOŚ dla planowanego przedsięwzięcia polegającego na rozbudowie istniejącego składowiska odpadów niebezpiecznych – azbestu – oraz budowie składowiska odpadów innych niż niebezpieczne – unieszkodliwionych odpadów budowlanych w miejscowości Dobrów.

Powierzchnia projektowanej inwestycji:

składowisko azbestu: o łącznej powierzchni 12,09 ha

składowisko odpadów budowlanych: o powierzchni 2,89 ha

magazyn dla składowiska odpadów budowlanych: o powierzchni 5,20 ha.

Budowa i eksploatacja składowiska odpadów zawierających azbest będzie prowadzona zgodnie z zasadami wynikającymi z obowiązujących aktów prawnych. Powierzchnia kwater przeznaczonych do składowania nie może przekraczad 2 500m2 Składowanie odpadów prowadzone będzie z zastosowaniem warstw przesypowych z gruntu rodzimego, pochodzącego z wykopów kwater.


144

Odpady dostarczane będą transportem kołowym, a następnie rozładowywane i rozmieszczone do kwatery przy pomocy specjalistycznego sprzętu.

Odpady azbestowe należące do grupy odpadów niebezpiecznych zapakowane będą w folię i magazynowane w zabezpieczonym przed dostępem osób trzecich miejscu magazynowania w sposób nie stanowiący zagrożenia dla środowiska.

Deponowane odpady budowlane azbestowo-cementowe nie będą oddziaływad negatywnie na środowisko przyrodnicze. Zabezpieczenie odpadów w stanie wilgotnym poprzez szczelne opakowanie oraz zraszanie deponowanych odpadów na składowisku wyeliminuje możliwośd emisji ze składowiska respirabilnych włókien azbestowych do powietrza. W związku z tym nie wystąpią oddziaływania poza obszarem składowania, które w jakikolwiek sposób mogłyby kumulowad się z innymi przedsięwzięciami.

W czasie eksploatacji inwestycji przewiduje się emisję hałasu pochodzącą od maszyn i urządzeo związanych z linią technologiczną przedsięwzięcia. Głównym źródłem hałasu, będą pojazdy poruszające się po terenie projektowanego składowiska odpadów, a szczególnie maszyny robocze stanowiące wyposażenie technologiczne do bieżącego utrzymania sektorów składowania oraz samochody ciężarowe, niezbędne do prowadzenia dostaw odpadów.

Najbliższa zabudowa mieszkalna:

od strony wschodniej: teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej m. Kolonia Rzędów w odległości ok. 450 m od granicy składowiska,

od strony południowej: teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej m. Dobrów w odległości ok. 550 m od granicy składowiska.

Z wykonanych w Raporcie obliczeo wynika, że oddziaływanie akustyczne będzie lokalne i zmniejszad się będzie stosunkowo szybko wraz z odległością od źródeł dźwięku. Wynika to z logarytmicznego rozkładu natężenia dźwięku w powietrzu. Największe natężenie hałasu będzie w granicach składowiska. Ze względu na fakt, że obecnie w rejonie brak istotnych źródeł hałasu, projektowane składowisko spowoduje istotny wzrost poziomu hałasu w stosunku do stanu istniejącego, jednakże bez przekraczania dopuszczalnych poziomów. Nie będzie tu jednak zachodziło kumulowanie się oddziaływao akustycznych z innymi zakładami.

Rozbudowa istniejącego składowiska spowoduje zwiększenie ilości pracującego sprzętu na terenie inwestycji oraz ilości samochodów ciężarowych przywożących odpady. W związku z tym należy spodziewad się zwiększenia emisji zanieczyszczeo do powietrza. Wyniki obliczeo pokazują, że eksploatacja analizowanego przedsięwzięcia nie spowoduje wystąpienia przekroczeo stężeo jednogodzinnych jak i średniorocznych w stosunku do dopuszczalnych norm tlenków azotu, jak również żadnego z innych analizowanych zanieczyszczeo.


Przeprowadzona ocena oddziaływania na środowisko wykazała, że eksploatacja składowiska po wykonaniu planowanego zakresu inwestycji nie będzie źródłem niekorzystnego, ponadnormatywnego oddziaływania na środowisko, w tym w szczególności: nie będzie powodowad istotnego oddziaływania na środowisko gruntowo-wodne, nie będzie powodowad przekraczania prawnie ustalonych standardów jakości powietrza, nie będzie powodowad przekraczania dopuszczalnych poziomów hałasu na terenach podlegających ochronie akustycznej. W związku z powyższym nie przewiduje się kumulacji oddziaływao z planowanymi obiektami w Rzędowie.


145

Magazyn odpadów niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne na terenie położonym w Rzędowie i Dobrowie gmina Tuczępy, pow. Busko-Zdrój, firma HYDROGEOTECHNIKA Sp. z o.o., ul. Ściegiennego 262 A w Kielcach (obiekt istniejący)

HYDROGEOTECHNIKA Sp. z o.o. magazynuje odpady na terenie bazy, położonej w Rzędowie, Rzędów 37, 28 – 142 Tuczępy.

Firma posiada prawo użytkowania wieczystego tej nieruchomości oraz budynków i budowli znajdujących się na tej nieruchomości, zgodnie z założoną księgą wieczystą Nr KW 51606.

Baza posiada 4 budynki murowane ,hale magazynową oraz przylegający do niej budynek administracyjno – socjalny. Budynki są wyposażone w instalacje wodno – kanalizacyjną, gazową, elektryczną.

Odpady są okresowo magazynowane w hali magazynowej w warunkach uniemożliwiających negatywne oddziaływanie na środowisko (wylewka cementowa, właściwa wentylacja). Odpady w postaci ciekłej będą magazynowane w sposób selektywny w specjalistycznych opakowaniach posiadających certyfikaty jakości UN X i UN Y.

Zaplecze obiektu stanowią 4 pomieszczenia biurowe, łazienki, szatnia dla pracowników.


Decyzja wydana przez Wojewodę Świętokrzyskiego znak: ŚR.III.6622-5/2003 zmieniająca decyzję z dnia 18 września 2000 r. znak: OSR.III-6620/28/2000 z późn. zmian wydana dla firmy Hydrogeotechnika Sp. z o.o. w Kielcach w sprawie zezwolenia na usuwanie odpadów niebezpiecznych w tym na transport, ich wykorzystywanie lub unieszkodliwianie w zakresie zmian dotyczących zmiany miejsca magazynowania odpadów.


Przedstawiony powyżej sposób magazynowania odpadów niebezpiecznych oraz odległośd od planowanego Zakładu (ZGOK oraz dwóch kwater składowiska) pozwala wnioskowad o braku kumulacji oddziaływao pomiędzy wymienionymi Inwestycjami.

Zakład Produkcji Granulatów i Kruszyw w Dobrowie, Control Process S.A. Tarnów (obiekt planowany)

W lipcu 2009 r. został opracowany Raport OOŚ przez firmę CDF – TECHNOLOGIE DLA ŚRODOWISKA s.c., 41-800 Zabrze ul. Wolności 262 II p. dla Budowy Zakładu Produkcji Granulatów i Kruszyw w technologii „Geodur” w Dobrowie, gmina Tuczępy. Inwestycja będzie zlokalizowana w Województwie Świętokrzyskim na terenie gminy Tuczępy w miejscowości Dobrów na działce Nr 121/39.

W projektowanym zakładzie będzie stosowana technologia „Geodur” szwajcarskiej firmy GEODUR RECYCLING AG. Planowane przedsięwzięcie jest zakładem wykorzystującym w procesie produkcyjnym głównie odpady (ok. 74,6 % surowców stanowią odpady), zaliczane jest jako „instalacja do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych” do przedsięwzięd które wymagają sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko.

Zakład będzie przetwarzał rocznie nie więcej niż 15 000 Mg odpadów/rok (przy pracy trzyzmianowej) i będzie wytwarzał nie więcej niż 20 107 Mg/rok granulatu z którego częśd


146

będzie stanowiła produkt wykorzystywany w celach nieprzemysłowych i przemysłowych (będzie to odzysk R 14 – przetwarzanie odpadów, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu i odzysk R 15 – przetwarzanie odpadów, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu) a częśd będzie odpadem o kodzie 19 03 05.

W Raporcie zostały przeanalizowane potencjalne, skumulowane oddziaływania na środowisko dotyczące ewentualnego nakładania się oddziaływania powodowanych realizacją analizowanego przedsięwzięcia i oddziaływao istniejących w rejonie jego lokalizacji zakładów, tj.: Zakładu Produkcji Chemicznej i składowiska odpadów azbestowych.

W zakresie oddziaływania na powietrze atmosferyczne dla zakładu odprowadzającego zanieczyszczenia do powietrza (w analizowanym przypadku, emitorami niższymi niż 100 m) wpływ innych źródeł emisji w rejonie lokalizacji uwzględnia się tłem zanieczyszczenia powietrza i wyznaczonymi na ich podstawie stężeniami dyspozycyjnymi. Uwzględniając powyższe, zamieszczone w "Raporcie..." wyniki obliczeniowe oddziaływania na powietrze dla substancji emitowanych do powietrza w trakcie eksploatacji zakładu Produkcji Granulatów i Kruszyw obejmują również skumulowane oddziaływanie w wyniku nakładania się emisji zanieczyszczeo z innych, znajdujących się w rejonie lokalizacji źródeł emisji. W zamieszczonej w "Raporcie...." analizie obliczeniowej rozprzestrzeniania zanieczyszczeo nie uwzględniono z oczywistych względów (brak potencjalnej możliwości emisji) oddziaływania na powietrze imisji włókien azbestu, skumulowane oddziaływanie w tym wypadku nie ma miejsca.

W zakresie oddziaływanie na warunki akustyczne w rejonie lokalizacji inwestycji skumulowane oddziaływanie akustyczne na terenach podlegających ochronie akustycznej, w tym przypadku najbliżej położonych terenach zabudowy mieszkalnej, powodowane emisją hałasu w trakcie eksploatacji Zakładu Produkcji Granulatów i Kruszyw oraz emisją hałasu z innych znajdujących się w tym rejonie źródeł, z uwagi na lokalizację terenów zabudowy mieszkalnej w znacznej odległości (ok. 1000 m) oraz z uwagi na wielkośd emisji hałasu i możliwy zasięg jego imisji, nie wystąpi w istotnej, wymagającej dodatkowej analizy skali.


Przeprowadzona ocena oddziaływania na środowisko wykazała, że eksploatacja projektowane Zakładu Produkcji Granulatów i Kruszyw nie będzie źródłem niekorzystnego, ponadnormatywnego oddziaływania na środowisko. Emisje wynikające z eksploatacji instalacji będą ograniczone do terenu działki Zakładu, do którego Inwestor posiada tytuł prawny.

Progress Eco produkcja sit i innych wyrobów metalowych Dobrów 7, 28-142 Tuczępy

PROGRES ECO S.A. jest spółką należącą do Grupy Przemysłowej Progress składającej się z kilkunastu przedsiębiorstw, działających na terenie kraju i za granicą. Podstawowym zakresem działania jest produkcja metalowych sit i filtrów technicznych stosowanych do kompleksowego rozwiązywania problemów przesiewania, klasyfikacji, odwadniania, odmulania w różnych gałęziach przemysłu.

W oparciu o technologię zgrzewania są produkowane miedzy innymi, sita szczelinowe zgrzewane z drutów profilowych, urządzenia z elementami sit, kosze i wkłady sitowe do wirówek odwadniających, klasyfikujących.

Spółka zajmuje się produkcją i dostarczaniem sit i urządzenia do wielu gałęzi przemysłu:


147

górnictwo i przetwórstwo węgla, rud, surowców mineralnych, hutnictwo, koksownictwo, energetyka, ciepłownictwo, przemysł chemiczny, przemysł celulozowo – papierniczy, cukrownictwo, przemysł spożywczy, przetwórstwo owocowo – warzywne, ochrona środowiska i inne.


Przedstawiony powyżej profil działalności firmy oraz znaczna odległośd od lokalizacji planowanej inwestycji (budowy ZGOK oraz dwóch kwater składowiska) spowoduje brak kumulacji pomiędzy wymienionymi Inwestycjami.

Intelster Sp. z o.o., Dobrów 8A 28-142 Tuczępy woj. świętokrzyskie

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością powstała w 1997 r. na bazie Zakładu Automatyki, Informatyki i Telekomunikacji Kopalo i Zakładów Chemicznych Siarki "SIARKOPOL" S.A. Proponuje swoje usługi na każdym etapie realizacji prac, od opracowania założeo projektowych do rozruchu i nadzoru serwisowego, również usługi kompleksowego doboru, dostawy i montażu urządzeo - uruchomienia oraz serwisu gwarancyjnego i pogwarancyjnego.


Przewiduje się brak oddziaływao skumulowanych pomiędzy Inwestycjami.

Podsumowanie:

Przeprowadzona opisowa analiza oddziaływao na środowisko przedstawionych powyżej inwestycji pozwala stwierdzid, że wszystkie oddziaływania wynikające z emisji zanieczyszczeo mieszczą się w granicach terenu Zakładów, do których Inwestorzy danej instalacji posiadają tytuł prawny.

Działania skumulowane w zakresie oddziaływao na powietrze atmosferyczne, krajobraz, stan i jakośd gleby i wód podziemnych określono poprzez uwzględnienie dotychczasowych oddziaływao jako tło. Ocena oddziaływania nie wykazała ponadnormatywnych skumulowanych oddziaływao na środowisko.

7.3. ODDZIAŁYWANIA W FAZIE LIKWIDACJI

W odniesieniu do Zakładu nie przewiduje się fazy likwidacji. Gdyby jednak Inwestor podjął taką decyzję to w pierwszej kolejności konieczne będzie zaprzestanie przyjmowania wszelkich strumieni odpadów oraz „opróżnienie” linii, zbiorników, kontenerów itp. z odpadów i ścieków; umycie i konserwacja urządzeo, ewentualnie ich demontaż.


148

Gdyby podjęto decyzję o wyburzeniach to zakres oddziaływao i uciążliwości będzie porównywalny z fazą budowy i krótkotrwały (zanikający). Powstały gruz będzie można wykorzystad jako warstwy inertne (przesypowe) na składowisku.

Innym zagadnieniem jest faza likwidacji (zamknięcia) nowej planowanej kwatery Składowiska, z uwagi na koniecznośd prowadzenia rekultywacji i monitoringu w okresie 30 lat od daty zamknięcia. Poniżej przedstawiono opis działao rekultywacyjnych jakie planuje przeprowadzid Inwestor po zamknięciu kwatery.

Sposób rekultywacji planowanej kwatery

Pod pojęciem rekultywacji należy rozumied całokształt działao zmierzających do odtworzenia starych lub stworzenia nowych walorów użytkowych terenu zajętego przez składowisko odpadów. Pełna docelowa rekultywacja, jak również kierunek dalszego zagospodarowania terenu muszą byd zgodne z brzmieniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Rekultywacja kwatery obejmuje:

uformowanie wierzchowiny korpusu kwatery z odpowiednim spadkiem umożliwiającym swobodny spływ wody opadowej;

zabezpieczenie odpadów zdeponowanych na składowisku przed nadmierną penetracją wód opadowych i w rezultacie przenikaniem do podłoża i wód gruntowych dużej ilości odcieków;

obsianie trawy i zakrzewienie powierzchni pokrywy rekultywacyjnej składowiska odpadów.

Rekultywacja dzieli się na techniczną i biologiczną.

Rekultywacja techniczna składowiska

Rekultywacja techniczna ma na celu ochronę takich elementów jak krajobraz, wody gruntowe, gleba i powietrze. Realizowana jest poprzez odgazowanie korpusu kwatery, oraz takie ukształtowanie jej wierzchowiny, aby nawiązywała do budowy terenu, a bilans wodny był zerowy.

Zaprojektowano uszczelnienie powierzchni kwatery, które ma na celu:

niedopuszczenie do infiltracji wód opadowych w głąb korpusu składowiska,

odprowadzenie w maksymalnym stopniu wód opadowych poza obręb kwatery,

zapobieżenie erozji powierzchni składowiska,

zapobieżenie przed wydostaniem się w sposób niekontrolowany gazów pochodzących z procesów fermentacji (np. zastosowanie studzienek odgazowujących);

zapobieżeniu pyleniu i roznoszeniu przez wiatr lekkich części składowanych odpadów.

Rekultywacja biologiczna składowiska

Rekultywacja biologiczna polega na odtworzeniu i ukształtowaniu nowych biologicznych wartości użytkowych gleby. Zgodnie z Ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. Nr 16/95, poz. 78) rekultywacja winna nawiązywad do istniejących warunków biologiczno - glebowych. Zaprojektowane warstwy rekultywacyjne stwarzają dogodne warunki do rozwoju systemu korzeniowego roślinom na

głębokośd 0,2 0,7 m.


149

Jako pierwszy etap rekultywacji biologicznej na Składowisku przewiduje się obsianie traw, a po ustabilizowaniu się warunków glebowo - biologicznych na składowisku projektuje się wprowadzanie zakrzewieo i nasadzenie drzew.

Zagospodarowanie terenu roślinnością trawiasto - zieloną - dobór gatunków roślin.

Podstawowym celem wprowadzenia roślinności trawiasto-zielnej będzie pełnienie przez nią funkcji osłonowych i glebotwórczych. Wartośd ozdobna uzyskanego zadarniania będzie miała w pierwszych latach, po zakooczeniu rekultywacji, mniejsze znaczenie.

Wielogatunkowy skład mieszanki, (5-8 gatunków), daje większą gwarancję uzyskania zgodności wymagao roślin z wykształconymi warunkami siedliskowymi.

Z traw zaleca się zastosowad następujące gatunki: mietlicę pospolitą, mietlicę rozłogową, kostrzewę czerwoną rozłogową, kostrzewę nitkowatą, kostrzewę łąkową, stokłosę bezostną, rajgras francuski, wiechlinę łąkową i kupkówkę pospolitą.

Do mieszanki traw należy dodad nasiona roślin motylkowych, takich jak: koniczyna biała, koniczyna szwedzka, komonica rożkowa, nostrzyk biały, łubin wieloletni. Udział roślin motylkowych w mieszance powinien wynosid 30 %.

Zakrzewianie powierzchni przeprowadza się po upływie roku od obsiania trawą wierzchowiny składowiska. Przed przystąpieniem do zakrzewiania należy sprawdzid czy wierzchowina na skutek osiadania nie doznała odkształceo, które spowodują powstawanie na niej zastoin wód opadowych. W takim przypadku z nasadzeniem krzewów należy się wstrzymad do czasu przywrócenia stanu pierwotnego wierzchowinie, najlepiej przy użyciu ziemi uprawnej.

Zadaniem projektowanych nasadzeo, oprócz poprawy walorów estetycznych i krajobrazowych będzie wzmocnienie stateczności hałdy odpadów poprzez powiązanie systemami korzeniowymi warstwy rekultywacyjnej oraz pobieranie nimi wód deszczowych, dla osiągnięcia efektu ograniczenia objętości spływu powierzchniowego.

Odwodnienie czaszy

Celem zwiększenia współczynnika spływu powierzchniowego przewidzied należy uformowanie wierzchowiny górnej części zamykającej warstwy odpadów uwzględniając osiadanie złoża odpadów ze spadkiem ok. 1% na zewnątrz w kierunku skarp. Ma to na celu zapewnienie swobodnego spływu przy zachowaniu prędkości nie rozmywających. Zakłada się, że częśd czystych wód opadowych będzie pobierana przez zieleo trawiastą i krzewiastą porastającą czaszę składowiska.

W sąsiedztwie planowanej kwatery przewidziano rowy opaskowe, których zadaniem jest odprowadzanie wód opadowych.

Odgazowanie kwatery

Na składowisko trafiad będą odpady komunalne. W wyniku rozkładu materii organicznej wytworzy się biogaz. W celu ujęcia gazu wysypiskowego w koocowej fazie eksploatacji zostaną wykonane ujęcia kolektorowe biogazu, które będą włączone do systemu zagospodarowania biogazu. Przewiduje się spalenie biogazu w agregatach prądotwórczych lub w pochodni.


150

8. OPIS METOD PROGNOZOWANIA ZASTOSOWANYCH PRZEZ WNIOSKODAWCĘ

ORAZ OPIS PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAO PLANOWANEGO

PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO, OBEJMUJĄCY BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE, SKUMULOWANE, KRÓTKO-, ŚREDNIO- I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I

CHWILOWE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

Ocenę oddziaływania na środowisko sporządzono na podstawie:

badan emisji zanieczyszczeo do powietrza i opadów atmosferycznych; danych archiwalnych z dokumentacji hydrogeologicznych rejonu lokalizacji inwestycji; danych dotyczących planowanej działalności; analizy map topograficznych; ogólnej wiedzy o przedmiocie; wizji terenowej w miejscu lokalizacji inwestycji; wizji terenowych na innych tego typu obiektach; danych zawartych w Polskich jak i zagranicznych dokumentach referencyjnych BAT w zakresie

gospodarki odpadami; obowiązujących aktów prawnych.

Wnioski wynikające z analizy tych materiałów opracowano metoda porównawcza do budowanych i istniejących tego typu obiektów w Polsce i pozostałych krajach Europy. Jako podstawowe założenia do prognozy przyjęto:

publikowane dane o emisji zanieczyszczeo do powietrza, o hałasie wyniki badao geologicznych, stan i plan zagospodarowania terenu, koncepcje budowy instalacji.


151

9. OPIS PRZEWIDYWANYCH DZIAŁAO MAJĄCYCH NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH

ODDZIAŁYWAO NA ŚRODOWISKO, W SZCZEGÓLNOŚCI NA CELE I PRZEDMIOT

OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚD TEGO OBSZARU

9.1. FAZA BUDOWY

Na etapie budowy projektowana instalacja nie będzie oddziaływała w sposób znaczący na ludzi bądź zwierzęta. Wszelkie prace prowadzone na etapie budowy odbywad się będą ze szczególnym zachowaniem przepisów BHP, P.POŻ i ochrony środowiska. Wszelkie prace związane z bieżącym utrzymaniem obiektu prowadzone będą z zachowaniem odpowiednich standardów dla instalacji przemysłowych oraz obowiązujących przepisów prawa.

Nie przewiduje się ingerencji w przebieg cieków wodnych czy innych poważnych i nieodwracalnych ingerencji w środowisko.


W miejscu lokalizacji ZGOK będą prowadzone też prace rozbiórkowe obiektów istniejących, które nie będą wykorzystywane w pracy Zakładu:

Budynek magazynowo-warsztatowy w północno-zachodniej części terenu Stacja TRAFO Budynek oznaczony jako 10 na planie – obecny warsztat i garaż Przyłącz gazu Słupy oświetleniowe Pozostałości po fundamentach

W czasie budowy będą wykonywane wykopy, będzie przemieszczał się ciężki sprzęt montażowy i transportowy, prowadzone będą prace budowlane i montażowe.

W trakcie budowy wystąpią pewne okresowe negatywne oddziaływania związane z budową, ograniczone one będą do okresu budowy to jest do kilkunastu miesięcy.

Do najistotniejszych z nich zaliczyd należy:

hałas - spowodowany przez maszyny, urządzenia i pojazdy, zanieczyszczenie powietrza przez ciężki sprzęt spalinowy, zapylenie na skutek emisji wtórnej, przemieszczania warstw gruntu, stosowania środków do konserwacji i uszczelniania (bitum, farby itp.)

Celem ograniczenia negatywnych skutków oddziaływania inwestycji na środowisko w fazie budowy zaleca się:

maksymalnie ograniczyd czas prowadzenia prac budowlanych, montażowych


152

zdejmowad i zachowywad żyzną warstwę gleby bez przemieszania jej z warstwą jałową i odpowiednie rozplantowanie humusu po zakooczeniu robót,

utrzymywad w należytym stanie plac budowy celem zminimalizowania emisji wtórnej, dążyd do maksymalnego skrócenia czasu budowy, wykorzystad gospodarczo odpady pochodzące z prac rozbiórkowych, budowlanych, a w

szczególności masy ziemi i gruz.

W kontekście lokalnym faza realizacji przedsięwzięcia będzie miała wpływ negatywny na faunę i florę znajdującą się na terenie planowanej Inwestycji. Wynika to z faktu, iż przewidziane jest wycinkę lasu, który porasta przedmiotowy obszar. Wycinka zostanie jednak zrekompensowana nasadzeniem drzew i roślinności niskiej w ramach zagospodarowania przestrzennego terenu ZGOK oraz Składowiska.

9.2. FAZA EKSPLOATACJI

ZGOK zostanie wyposażony w elementy wpływające na minimalizację oddziaływao środowiskowych. Wśród najważniejszych należy wymienid:

System kanalizacji i separacji zanieczyszczeo ze ścieków System szczelnych nawierzchni uniemożliwiający zanieczyszczenie wód podziemnych i gleby System oczyszczania gazów* System ppoż. Ogrodzenie i oświetlenie terenu Zieleo izolacyjną System logistyki i bezpiecznego ruchu pojazdów i maszyn z uwzględnieniem dróg ewakuacji i

pożarowych Wszystkie urządzenia i maszyny emitujące hałas i zanieczyszczenia powietrza będą spełniad

stosowne normy i posiadad certyfikaty CE Zabezpieczenia organizacyjne – przeszkolony personel, sprawny i serwisowany sprzęt,

przestrzeganie instrukcji i procedur, efektywny system zarządzania

Składowisko odpadów jest obiektem technicznym mogącym w różnoraki sposób oddziaływad na środowisko. Oddziaływania te, zwłaszcza w obszarze zanieczyszczenia wód podziemnych mogą mied charakter długotrwałych i rozprzestrzeniających się. Stąd wymagane jest stosowanie szeregu działao zapobiegających skutkom środowiskowych funkcjonowania składowiska. Można wymienid:

Zabezpieczenie konstrukcyjne zrealizowane poprzez odpowiednie ukształtowanie czaszy i skarp składowiska, posadowienie dróg i innych urządzeo

Zabezpieczenie przed zanieczyszczeniem wód i gruntu poprzez zastosowanie odpowiednich rozwiązao technicznych jak warstwy izolacyjne opisane powyżej oraz lokalizację na terenie stanowiącym naturalną barierę geologiczną

Deponowanie sortowanych odpadów z małą zawartością organiki stanowiącej pożywkę dla mikroorganizmów i gryzoni, wpływających na niestabilnośd kształtu czaszy oraz będącej źródłem odorów

Zabezpieczenia organizacyjne poprzez zastosowanie odpowiedniej (zgodnej z zatwierdzoną instrukcją) technologii składowania, systemu monitorowania składowiska i oddziaływao, zasad bhp i ochrony środowiska, system zarządzania


153

Zabezpieczenia otoczenia poprzez zastosowanie warstw przesypkowych, zagęszczania deponowanych odpadów, ogrodzenia i pasa zieleni izolacyjnej. Ograniczy to powstawanie i rozprzestrzenianie odorów oraz rozwój gryzoni i mikroorganizmów.

*Oczyszczanie gazów odlotowych z procesu kompostowania za pomocą biofiltrów

W planowanej kompostowni przewidziano zastosowanie biofiltra (w fazie I-szej kompostowania powietrze odsysane spod dolnych warstw pryzm podczas ich napowietrzania kierowane będzie do biofiltra w celu oczyszczenia ze związków zapachowych). Metodami biologicznymi można oczyszczad gazy odlotowe zawierające zanieczyszczenia organiczne oraz amoniak i siarkowodór.

Schemat działania typowego biofiltra jest następujący: powietrze zanieczyszczone odorami będzie poprzez system rozprowadzania wolno tłoczone poprzez biologicznie aktywny materiał wypełniający filtr. W filtrze biologicznym następuje sorpcja i następnie rozkład, przy udziale mikroorganizmów i dostępie tlenu, niepożądanych zanieczyszczeo powietrza (o charakterze odorotwórczym). W wypadku zanieczyszczeo organicznych następuje rozkład do dwutlenku węgla i wody. Amoniak oraz siarkowodór są przetwarzane przez mikroorganizmy autotroficzne. W wypadku amoniaku produktem koocowym utleniania są azotany, w wypadku siarkowodoru siarczany. Działanie mikroorganizmów prowadzi do regeneracji (a właściwie samoregeneracji) wypełnienia - sorbentu. Skutecznośd usuwania zapachów (odorów) przez biofiltr może byd bardzo duża, według danych literaturowych ponad 95 %.

Wypełnienie biofiltra najczęściej stanowi dojrzały kompost, może nim byd też torf lub gleba o spulchnionej strukturze (w praktyce stosuje się też mieszaniny różnych składników). Wypełnienie biofiltra może byd eksploatowane maksymalnie przez okres 2 - 5 lat w zależności od warunków, po tym okresie nastąpid musi wymiana materiału filtracyjnego.

Zgodnie z omawianym Projektem Budowlanym, w strukturze kompostowni przewidziano biofiItry zlokalizowane w obiektach (nr 16), przylegających symetrycznie do wentylatorowni ob. nr 15, oraz kompostowni ob. nr 13 i ob. nr 14.

Biofiltr przeznaczony jest do oczyszczania usuwanego powietrza (zużytego w procesie napowietrzania kompostu), głównie z zanieczyszczeo zapachowo czynnych.

Powietrze z wentylatora tłoczone będzie kanałem rurowym podposadzkowym do kanałów biofiltra pod złożem filtracyjnym. Powietrze po oczyszczeniu na złożu emitowane jest na zewnątrz do atmosfery. Biofiltr składa się z boksów jednokomorowych o konstrukcji żelbetowej. Wysokośd ścian bocznych h = 1,5 m. Od strony czołowej (załadowczej) przewidziano bramy stalowe, otwierane na zewnątrz. Bramy służyd będą do wymiany złoża filtracyjnego.

Posadzka biofiltra betonowa, wyposażona w kanały napowietrzające (wentylacyjne) przykryte kratkami Wema, oraz w betonowe pasy najazdowe dla ładowarki przy wymianie wsadu filtracyjnego. Od góry powierzchnia otwarta.

W omawianym projekcie przyjęto, że zgodnie z wymogami procesu technologicznego temperatura we wnętrzu pryzmy kompostowej powinna wynosid 42 – 44 °C, wilgotnośd w granicach 50% , natomiast powietrze kierowane na biofiItr powinno mied temperaturę 38-40 °C i wilgotnośd 90%. Powietrze po procesie napowietrzania pryzm kompostowych kierowane będzie do komory nawilżania, gdzie następuje proces częściowego oczyszczeniu powietrza. Koocowy proces oczyszczania powietrza prowadzony jest na biofiltrze. Temperatura powietrza odprowadzanego na biofiltr jest korygowana w procesie nawilżania (w przypadku nawilżania wodą wodociągową) oraz doprowadzeniem świeżego powietrza w lecie (w przypadku nawilżania głównie wodą z odcieków). Biofiltr powinien byd wypełniony warstwą np. kompostu gotowego na przemian z warstwą kory dębowej. Wsad filtracyjny powinien mied grubośd 20-25 cm z danego rodzaju materiału ( kora dębowa, kompost) układanego na


154

przemian aż osiągnie wysokośd h = 0,8 do 1,0 m, przy wysokości ściany bocznej biofiltra wynoszącej h = 1,5 m. Wymianę złoża biofiltra należy prowadzid w zależności od potrzeb, lecz nie rzadziej niż raz na trzy miesiące.

9.3. FAZA LIKWIDACJI

W odniesieniu do Zakładu nie przewiduje się fazy likwidacji. Gdyby jednak Inwestor podjął taką decyzję to w pierwszej kolejności konieczne będzie zaprzestanie przyjmowania wszelkich strumieni odpadów oraz „opróżnienie” linii, zbiorników, kontenerów itp. z odpadów i ścieków; umycie i konserwacja urządzeo, ewentualnie ich demontaż.

Gdyby podjęto decyzję o wyburzeniach to zakres oddziaływao i uciążliwości będzie porównywalny z fazą budowy i krótkotrwały (zanikający). Powstały gruz będzie można wykorzystad jako warstwy inertne (przesypowe) na składowisku.

Innym zagadnieniem jest faza likwidacji (zamknięcia) składowiska, z uwagi na koniecznośd prowadzenia rekultywacji i monitoringu w kresie 30 lat od daty zamknięcia. Poniżej przedstawiono opis działao rekultywacyjnych jakie planuje przeprowadzid Inwestor po zamknięciu składowiska.

Sposób rekultywacji kwater

Pod pojęciem rekultywacji należy rozumied całokształt działao zmierzających do odtworzenia starych lub stworzenia nowych walorów użytkowych terenu zajętego przez składowisko odpadów. Pełna docelowa rekultywacja, jak również kierunek dalszego zagospodarowania terenu muszą byd zgodne z brzmieniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Rekultywacja kwatery obejmuje:

uformowanie wierzchowiny korpusu kwatery z odpowiednim spadkiem umożliwiającym swobodny spływ wody opadowej zabezpieczenie odpadów zdeponowanych na składowisku przed nadmierną penetracją wód opadowych i w rezultacie przenikaniem do podłoża i wód gruntowych dużej ilości odcieków

uszczelnienie warstwą mineralną (gliny lub iły) o grubości 0,5 m; obsianie trawą i zakrzewienie powierzchni pokrywy rekultywacyjnej składowiska odpadów po uprzednim rozłożeniu podglebia z gruntu miejscowego o gr. 0,50 m i warstwy ziemi urodzajnej o gr. 0,20 m.

Rekultywacja dzieli się na techniczną i biologiczną.

Rekultywacja techniczna składowiska

Rekultywacja techniczna ma na celu ochronę takich elementów jak krajobraz, wody gruntowe, gleba i powietrze. Realizowana jest poprzez odgazowanie korpusu kwatery, oraz takie ukształtowanie jej wierzchowiny, aby nawiązywała do budowy terenu, a bilans wodny był zerowy.

Zaprojektowano uszczelnienie powierzchni kwatery, które ma na celu:

niedopuszczenie do infiltracji wód opadowych w głąb korpusu składowiska, odprowadzenie w maksymalnym stopniu wód opadowych poza obręb kwatery, zapobieżenie erozji powierzchni składowiska,


155

zapobieżenie przed wydostaniem się w sposób niekontrolowany gazów pochodzących z procesów fermentacji (zastosowanie studzienek odgazowujących nie objętych niniejszym projektem),

zapobieżeniu pyleniu i roznoszeniu przez wiatr lekkich części składowanych odpadów.

Pracom rekultywacyjnym w I etapie podlegad będzie częśd kwatery KW -1 o powierzchni 1.0 ha w rzucie po obrysie korony, wyłączając z tych prac klin pomiędzy KW- 2, który zostanie wypełniony odpadami po wybudowaniu i otwarciu KW- 2 (skarpa od strony wschodniej), która będzie rekultywowana w II etapie po wypełnieniu KW- 2, również dlatego, że na tej skarpie planowana jest droga dojazdowa technologiczna do obsługi KW- 2.

Projektuje się następującą konstrukcję warstwy rekultywacyjnej:

warstwa odgazowująca – żwirowo-piaszczysta o współczynniku filtracji k > 1 x 10-4 m/s o grubości. 0,2 m,

uszczelnienie mineralne z gliny miejscowej, o grubości 0,5 m

podglebie z gruntu o grubości 0,5 m

ziemia roślinno – twórcza urodzajna o grubości 0,2 m

Łączna grubośd warstw – 1,4 m.

Rzędne powierzchni czaszy kwatery po dosypaniu odpadów i dokładnym ich zagęszczeniu, powinien sprawdzid geodeta. Ostatni poziom składowania odpadów, należy równomiernie przykryd warstwą drenażową żwirowo – piaszczystą, o wartości współczynnika filtracji k > 1 x 10-4 m/s. Tak przygotowane podłoże należy przykryd warstwą uszczelniającą mineralną z gliny lub iłu o grubości 0,5m, warstwą podglebia z gruntu rodzimego o grubości 0,5 m, a następnie warstwą humusu o grubości 0,2 m. W ramach rekultywacji planuje sie wykorzystad lokalne gliny, których współczynnik infiltracji wynosi nawet k= 10-10 m/s.

Rekultywacja biologiczna składowiska

Rekultywacja biologiczna polega na odtworzeniu i ukształtowaniu nowych biologicznych wartości użytkowych gleby. Zgodnie z Ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. Nr 16/95, poz. 78) rekultywacja winna nawiązywad do istniejących warunków biologiczno - glebowych. Zaprojektowane warstwy rekultywacyjne stwarzają dogodne warunki do rozwoju systemu korzeniowego roślinom na

głębokośd 0,2 0,7 m.

Jako pierwszy etap rekultywacji biologicznej na składowisku przewiduje się obsianie traw, a po ustabilizowaniu się warunków glebowo - biologicznych na składowisku, projektuje się wprowadzanie zakrzewieo i nasadzenie drzew.

Podsumowanie

Zaprojektowane i przewidziane przez Inwestora środki techniczne i organizacyjne przewidziane do zastosowania w czasie budowy i eksploatacji obiektów spełniają wymagania prawa w tym zakresie. Wykorzystano najnowsze i wielokrotnie sprawdzone rozwiązania w zakresie ograniczania oddziaływania na środowisko we wszystkich jego komponentach.


156

Efektem takiego podejścia jest minimalizacja wpływu na środowisko wykazana w poprzednich rozdziałach raportu.


157

10. PORÓWNANIE PROPONOWANEJ TECHNOLOGII Z TECHNOLOGIĄ SPEŁNIAJĄCĄ

WYMAGANIA, O KTÓRYCH MOWA W ART. 143 USTAWY Z DNIA 27 KWIETNIA

2001 R. – PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA

Projektowane: ZGOK i Składowisko odpadów spełniają wymagania Prawa Polskiego w zakresie ochrony środowiska, a także będzie zawierad rozwiązania spełniające wymagania artykułu 143, Prawa Ochrony Środowiska (Dz. U. Nr 62/2001).

Zaprojektowana technologia spełnia następujące wymagania wynikające z cytowanego artykułu:

Zarówno Zakład jak i składowisko będą przyjmowały substancje o małym potencjale zagrożeo – odpady komunalne zmieszane oraz odpady inne niż niebezpieczne zbierane selektywnie. Nie przewiduje się składowania odpadów niebezpiecznych

Zastosowane rozwiązania techniczne charakteryzują się wysokim poziomem energooszczędności poprzez zaprojektowanie wysokiej klasy napędów i innych urządzeo będących odbiornikami energii.

Zużycie wody na cele socjalne oraz do celów technologicznych jest zoptymalizowane – przewody, zawory, punkty poboru wody gwarantują szczelnośd instalacji i redukcję strat. Wykorzystano wszystkie możliwości aby zaprojektowad zamknięte obiegi wody i ścieków.

Projektowane zakład i składowisko wpisują się w obowiązujące regulacje prawne i zapisy Plan Gospodarki Odpadami. Stanowi kolejny etap planowej gospodarki odpadami w regionie.

Jak udowodniono w niniejszym opracowaniu, projektowana inwestycja nie oddziałuje w sposób znaczący na środowisko ze względu rodzaj, zasięg oraz wielkośd emisji zanieczyszczeo powietrza, ścieków, odpadów i hałasu. Oddziaływania na środowisko zamykają się w granicach terenu, do którego Inwestor posiada tytuł prawny.

W projekcie wykorzystano procesy i metody unieszkodliwiania odpadów, które zostały skutecznie zastosowane w innych tego typu obiektach.

Niniejsza inwestycja nie jest instalacją skomplikowaną technicznie. Postęp naukowo -techniczny w przypadku zakładów segregacji i składowisk dotyczy rozwiązao konstrukcyjnych maszyn i urządzeo, sposobu ich wykorzystania (logistyki działania) samej idei składowania odpadów i planowej nimi gospodarki jak również rozwiązao technicznych (uszczelnienia, gospodarka biogazem). Takie rozwiązania zastosowano w ocenianym projekcie.

Z uwagi na fakt, iż Składowisko odpadów jest instalacją podlegającą Dyrektywie IPPC – wymagane jest uzyskanie pozwolenia zintegrowanego i analiza w zakresie dostosowania do Najlepszej Dostępnej Techniki (BAT).

Uznaje się za Najlepszą Dostępną Technikę (BAT) dla obiektów pn. składowiska odpadów przy spełnieniu wymagao zawartych w przepisach krajowych, transponujących na grunt polski wymagania UE:

Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz. U. Nr 220, poz.1858) – dokument źródłowy nr 1 w tabeli poniżej.

Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003 r w sprawie szczegółowych wymagao dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadad poszczególne typy składowisk odpadów (Dz.U. nr 61, poz. 549) - dokument źródłowy nr 2 w tabeli poniżej.


158

Wymogi BAT określone dokumentami referencyjnymi

Do

kum

en

t

refe

ren

cyjn

y

(nu

me

r z

pkt

. I.2

)

Spełnienie przez zakład wymogów BAT

Cytat z dokumentu źródłowego § 3. 1. Składowiska odpadów niebezpiecznych oraz składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne nie mogą byd lokalizowane: 1) w strefach zasilania głównych i użytkowych zbiorników wód podziemnych (GZWP, UZWP); 2) na obszarach otulin parków narodowych i rezerwatów przyrody; 3) na obszarach lasów ochronnych; 4) w dolinach rzek, w pobliżu zbiorników wód śródlądowych, na terenach źródliskowych, bagiennych i podmokłych, w obszarach mis jeziornych i ich strefach krawędziowych, na obszarach bezpośredniego bądź potencjalnego zagrożenia powodzią w rozumieniu przepisów prawa wodnego; 5) w strefach osuwisk i zapadlisk terenu, w tym powstałych w wyniku zjawisk krasowych, oraz zagrożonych lawinami; 6) na terenach o nachyleniu powyżej 10°; 7) na terenach zaangażowanych glacitektonicznie lub tektonicznie, poprzecinanych uskokami, spękanych lub uszczelinowaconych; 8) na terenach wychodni skał zwięzłych porowatych, skrasowiałych i skawernowanych; 9) na glebach klas bonitacji I-II; 10) na terenach, na których mogą wystąpid deformacje ich powierzchni na skutek szkód górniczych; 11) na obszarach ochrony uzdrowiskowej; 12) na obszarach górniczych utworzonych dla kopalin leczniczych; 13) na obszarach określonych w przepisach odrębnych.

2 Instalacja spełnia warunki BAT.

Cytat z dokumentu źródłowego § 5. 1. Składowisko odpadów lokalizuje się tak, aby miało naturalną barierę geologiczną, uszczelniającą podłoże i ściany boczne. 2. Minimalna miąższośd i wartośd współczynnika filtracji k naturalnej bariery geologicznej wynosi: 1) dla składowiska odpadów niebezpiecznych - miąższośd nie mniejsza niż 5 m, współczynnik filtracji k ≤ 1,0 x 10

-9 m/s;

2) dla składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne - miąższośd nie mniejsza niż 1 m, współczynnik filtracji k ≤ 1,0 x 10

-9 m/s.

3. Bariera geologiczna powinna mied rozciągłośd poziomą przekraczającą obszar projektowanego składowiska odpadów. 4. Przewidywany najwyższy piezometryczny poziom wód podziemnych powinien byd co najmniej 1 m poniżej poziomu projektowanego wykopu dna składowiska. 5. W miejscach, gdzie naturalna bariera geologiczna nie

2 Instalacja posiada naturalna barierę geologiczną o określonym współczynniku filtracji. Ponadto zastosowano sztuczną barierę w postaci uszczelnienia geomembraną HDPE gr .2 mm. Miąższośd naturalnej bariery geologicznej przekracza 1 m. Bariera geologiczna przekracza obszar projektowanej instalacji. Brak ciągłej warstwy wodonośnej. współczynnik filtracji naturalnej bariery wynosi 3,27-6,31 x 10

-10m/s


159


Do

kum

en

t

refe

ren

cyjn

y

(nu

me

r z

pkt

. I.2

)


spełnia warunków określonych w ust. 2-4, stosuje się sztucznie wykonaną barierę geologiczną o minimalnej miąższości 0,5 m, zapewniającą przepuszczalnośd nie większą niż określona w ust. 2, którą wykonuje się w taki sposób, by procesy osiadania na składowisku odpadów nie mogły spowodowad jej zniszczenia. 7. Uzupełnieniem naturalnej lub sztucznej bariery geologicznej jest izolacja syntetyczna, zaprojektowana w sposób uwzględniający skład chemiczny odpadów i warunki geotechniczne składowania; izolacja syntetyczna nie może stanowid elementu stabilizacji zboczy składowiska.

Cytat z dokumentu źródłowego *2+: § 6. 1. Składowisko odpadów niebezpiecznych oraz składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne wyposaża się w system drenażu wód odciekowych, zaprojektowany w sposób zapewniający jego niezawodne funkcjonowanie, w trakcie eksploatacji składowiska oraz przez co najmniej 30 lat po jego zamknięciu.

2 Instalacja wyposażona jest w system drenażu wód odciekowych wraz z urządzeniami towarzyszącymi (studzienki kontrolne) zapewniający jego niezawodne funkcjonowanie i kontrolę.

Cytat z dokumentu źródłowego [2]: § 6. 2. System drenażu odcieków ze składowiska odpadów umożliwiający konserwację i kontrolę jego stanu wykonuje się powyżej izolacji syntetycznej, o której mowa w § 5 ust. 7. System ten składa się z warstwy drenażowej wykonanej z materiału żwirowo-piaszczystego lub innych materiałów o podobnych właściwościach o wartości współczynnika filtracji k większej niż 1 x 10-4 m/s i miąższości rzeczywistej nie mniejszej niż 0,5 m; w warstwie drenażowej umieszcza się system drenażu odprowadzającego odcieki do głównego kolektora.

2 Drenaż odcieków wykonany jest powyżej izolacji syntetycznej, posiada wymagany współczynnik filtracji. Drenaż stanowi układ drenów poprzecznych odprowadzających odcieki do kolektora głównego ułożonego wzdłuż boku kwatery. Miąższośd warstwy drenażowej wynosi 0,5 m.

Cytat z dokumentu źródłowego *2+:

§ 6.3. Zbocza składowiska odpadów wyposaża się w system drenażu umożliwiający spływ odcieków do głównego systemu drenażu.

2 Składowisko wyposażone jest w rów opaskowy zbierający wody ze spływu powierzchniowego po zboczu składowiska. Odciek kierowany jest do zbiornika odcieków.


§ 7. 1. W przypadku wydzielenia na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne części przeznaczonej do składowania odpadów niebezpiecznych, częśd tę wyposaża się w odrębny system drenażu.

2 Nie dotyczy.


§ 8. 1. Wokół składowiska odpadów niebezpiecznych i odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne umieszcza się zewnętrzny system rowów drenażowych uniemożliwiający dopływ wód powierzchniowych i podziemnych do składowiska odpadów.

2 Przy granicy terenu objętego projektem, od strony napływu znajduje się rów który będzie pełnił rolę bariery przed napływem wód powierzchniowych i jednocześnie stabilizował zwierciadło wód podziemnych.


160


Do

kum

en

t

refe

ren

cyjn

y

(nu

me

r z

pkt

. I.2

)



§ 9. 1. Składowisko odpadów, na którym przewiduje się składowanie odpadów ulegających biodegradacji, wyposaża się w instalację do odprowadzania gazu składowiskowego. 2. Gaz składowiskowy oczyszcza się i wykorzystuje do celów energetycznych, a jeżeli jest to niemożliwe - spala w pochodni. § 10. Składowisko odpadów wykonuje się w sposób uniemożliwiający dostęp osób nieuprawnionych oraz nielegalne składowanie odpadów. § 11. 1. Składowisko odpadów otacza się pasem zieleni złożonym z drzew i krzewów, w celu ograniczenia do minimum niedogodności i zagrożeo powstających na składowisku odpadów w wyniku emisji odorów i pyłów, roznoszenia odpadów przez wiatr, hałasu i ruchu drogowego, oddziaływania zwierząt, tworzenia się aerozoli oraz pożarów.

2 Składowisko i projektowany sektor wyposażone będzie w instalację do odprowadzania gazu wysypiskowego . Po zamknięciu składowiska gaz wysypiskowy będzie wykorzystany. Możliwe jest jego użycie jako paliwa generatora prądu. Składowisko jest w całości ogrodzone i dozorowane. Zaprojektowano wokół sektora zieleni ochronnej.

Cytat z dokumentu źródłowego *6+: § 12. Składowisko odpadów, na którym przewiduje się składowanie odpadów ulegających biodegradacji, wyposaża się w urządzenia do mycia i dezynfekcji kół pojazdów opuszczających obiekt. § 13. Składowisko odpadów wyposaża się w system umożliwiający pomiar masy odpadów przyjmowanych na składowisko, w szczególności składowisko odpadów, na które odpady dostarczane są transportem kołowym, wyposaża się w wagę samochodową. § 14. Eksploatacja składowiska odpadów powinna zapewniad: 1) ograniczenie powierzchni składowanych odpadów eksponowanych na oddziaływanie warunków atmosferycznych, o ile jest to konieczne dla ograniczania zanieczyszczenia powietrza, w tym rozwiewania odpadów; 2) przeciwdziałanie rozwiewaniu odpadów; 3) gromadzenie odcieków i poddawanie ich oczyszczaniu w stopniu umożliwiającym ich przyjęcie na oczyszczalnię ścieków lub odprowadzenie do wód lub do ziemi; 4) statecznośd geotechniczną składowanych odpadów.

2 Składowisko ma zaprojektowany brodzik dezynfekcyjny. Składowisko będzie wyposażone w wagę samochodową. Technologia składowania przewiduje sukcesywne zajęcie i rozprowadzanie odpadów po powierzchni składowiska w systemie układu warstw poprzecznych z okresowa przysypką warstwą inertną. Dodatkowym zabezpieczeniem przed rozwiewaniem jest siatka ogrodzenia składowiska i izolacja zielenią. Odcieki są gromadzone w bezodpływowym zbiorniku odcieków wyposażonym wykorzystywane do zraszania, a ewentualny nadmiar będzie kierowany do oczyszczania w oczyszczalni ścieków (wywóz wozem asenizacyjnym). Statecznośd składowanych odpadów zapewnia proces zagęszczania kompaktorem i formowania pryzmy odpadów o odpowiednim nachyleniu.

Cytat z dokumentu źródłowego *2+: § 16. 1. Na składowisku odpadów wydziela się kwatery o objętości określonej w projekcie budowlanym składowiska odpadów.

2 Instalacja w fazie przedrealizacyjnej. Projekt Budowlany zakłada układ jednokwaterowy w pierwszym etapie.

Monitoring fazy przed i eksploatacyjnej składowiska obejmujący m.in.: określenia tła hydrochemicznego wód podziemnych wraz z ich poziomem

1 Problematykę opisano w niniejszym Raporcie. Wymagania spełnione.

Monitoring fazy eksploatacyjnej w zakresie pomiaru poziomu i chemizmu wód podziemnych

1 Instalacja wyposażona jest w otwory obserwacyjne (piezometry) w których wykonywad się będzie w cyklu raz na 3 miesiące pomiar poziomu i chemizmu wód podziemnych


161


Do

kum

en

t

refe

ren

cyjn

y

(nu

me

r z

pkt

. I.2

)


Ilośd otworów piezometrycznych nie może byd mniejsza niż 3 dla każdego z poziomów wodonośnych – 1 na dopływie, 2 na odpływie wód podziemnych

1 Na obszarze istnienia instalacji występuje jeden poziom wodonośny wód podziemnych. Instalacja posiada 3 piezometry.


162

11. WSKAZANIE, CZY DLA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA JEST KONIECZNE

USTANOWIENIE OBSZARU OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA W ROZUMIENIU

PRZEPISÓW USTAWY Z DNIA 27 KWIETNIA 2001 R. – PRAWO OCHRONY

ŚRODOWISKA

W fazie eksploatacji inwestycji, występuje ciągłe oddziaływanie na poszczególne komponenty środowiska. Przyjęta technologia oraz zastosowane rozwiązania techniczne dla poszczególnych elementów inwestycji minimalizują wpływ inwestycji na środowisko i zapewniają dotrzymanie standardów jakości środowiska w granicach terenu własności Inwestora. Mając na uwadze powyższe analizowana inwestycja nie wymaga ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania.


163

12. ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ZWIĄZANYCH Z

PLANOWANYM PRZEDSIĘWZIĘCIEM

W przypadku omawianej inwestycji ze względu na jej lokalizację oraz niewielkie oddziaływanie na środowisko w wielkościach dozwolonych przez prawo, ewentualne protesty nie będą miały charakteru merytorycznego oraz racjonalnego uzasadnienia.

Niniejsza inwestycja przyczyni się do dalszego zagospodarowania obecnie nie eksploatowanych terenów poprzemysłowych i stworzenia lepszych od dotychczasowych warunków deponowania odpadów komunalnych w regionie obsługiwanym przez Inwestora.

Na etapie uzyskiwania decyzji administracyjnych oraz oceny oddziaływania na środowisko prowadzone były konsultacje społeczne i wyjaśnienia dotyczące planowanej inwestycji. Wydane zostały pozwolenia na budowę, które są prawomocne – stanowi to dowód, iż planowana inwestycja uzyskała akceptację społeczną.


164

13. PRZEDSTAWIENIE PROPOZYCJI MONITORINGU ODDZIAŁYWANIA

PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ETAPIE JEGO BUDOWY I EKSPLOATACJI

LUB UŻYTKOWANIA, W SZCZEGÓLNOŚCI NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY

OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚD TEGO OBSZARU

Informacje podstawowe

Dla projektowanego ZGOK, z uwagi na spełnianie normatywów ochrony środowiska w zakresie jego poszczególnych komponentów, nie wnioskuje się prowadzenia monitoringu, za wyjątkiem jednorazowych badao w zakresie emisji hałasu i ewentualnie specyficznych zanieczyszczeo powietrza z obiektów sortowni i kompostowni, w celu potwierdzenia przyjętych założeo.

Bieżącej kontroli będzie podlegała ilośd i jakośd strumieni odpadów na wejściu i wyjściu z Zakładu, oraz bilansowe zużycia mediów i powstawanie ścieków.

Monitoring składowiska będzie prowadzony zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów. (Dz. U. 02.220.1858 z dnia 19 grudnia 2002 r.).

Monitoring składowiska odpadów obejmuje:

1) fazę przedeksploatacyjną - okres do dnia uzyskania pozwolenia na użytkowanie składowiska odpadów;

2) fazę eksploatacji - okres od dnia uzyskania pozwolenia na użytkowanie składowiska odpadów do dnia uzyskania zgody na zamknięcie składowiska odpadów;

3) fazę poeksploatacyjną - okres 30 lat, licząc od dnia uzyskania decyzji o zamknięciu składowiska odpadów.

Monitoring w fazie przed eksploatacyjnej ma na celu:

ocenę stanu wyjściowego (ustalenie tła) i polega na określeniu średnich danych meteorologicznych właściwych dla lokalizacji składowiska odpadów, wynikających z krajowej sieci meteorologicznej;

kontrolę poprawności wykonania elementów składowiska odpadów służących do prowadzenia monitoringu, w szczególności poprawności wykonania otworów obserwacyjnych dla wód podziemnych oraz ustabilizowania reperów geodezyjnych;

pomiar i ocenę zgodności z przewidywanym w projekcie budowy składowiska odpadów poziomem wód podziemnych w wykonanych otworach obserwacyjnych;

wyznaczenie w instrukcji eksploatacji składowiska odpadów miejsc poboru prób oraz substancji do dalszych badao monitoringowych dla gazu składowiskowego, o ile będzie on występował na składowisku odpadów, zgodnie z przewidzianym rodzajem składowanych odpadów;

wyznaczenie w instrukcji eksploatacji składowiska odpadów miejsc poboru prób oraz parametrów wskaźnikowych do dalszych badao monitoringowych osobno dla wód powierzchniowych, odciekowych i podziemnych, zgodnie z przewidzianym rodzajem składowanych odpadów, z uwzględnieniem stwierdzonego przed rozpoczęciem eksploatacji


165

składowiska odpadów składu wód powierzchniowych i podziemnych; dla wód podziemnych ustala się parametry wskaźnikowe jak dla wód odciekowych;

ustalenie tła geochemicznego wód powierzchniowych i wód podziemnych w miejscach, które według zatwierdzonej instrukcji eksploatacji składowiska odpadów są wskazane do monitoringu w dalszych fazach.

W tym przypadku jako wyniki monitoringu w fazie przed eksploatacyjnej posłużą dane pochodzące z monitoringu eksploatowanej części składowiska i jego otoczenia.

Monitoring w fazie eksploatacji polegał będzie na:

badaniu wielkości opadu atmosferycznego z pomiarów prowadzonych na najbliższym posterunku meteorologicznym IMGW;

badaniu substancji i parametrów wskaźnikowych w odciekach – poprzez pobór prób i pomiar kubatury odcieków w jednostce;

pomiarze poziomu i składu wód podziemnych w sieci otworów obserwacyjnych; kontroli struktury i składu masy składowiska odpadów pod kątem zgodności z pozwoleniem na

budowę składowiska odpadów oraz instrukcją eksploatacji składowiska odpadów poprzez prowadzoną ewidencję przyjmowanych odpadów;

kontroli osiadania powierzchni składowiska odpadów w oparciu o istniejące i projektowane repery.

Monitoring w fazie poeksploatacyjnej polega na:

badaniu wielkości opadu atmosferycznego z pomiarów prowadzonych na terenie posterunku IMGW;

pomiarze poziomu wód podziemnych; kontroli osiadania powierzchni składowiska odpadów w oparciu o ustalone repery; badaniu parametrów wskaźnikowych, ustalonych zgodnie z § 3 ust. 1 pkt. 4 i 5, w wodach

odciekowych, podziemnych i gazie składowiskowym.

W ramach opracowanej dokumentacji hydrogeologicznej przez HYDROGEOPOL z Dębicy w czerwcu 2004 r zdefiniowano wytyczne do organizacji monitoringu przedmiotowego składowiska odpadów. W ramach przeprowadzonych badao geologicznych wykonane zostały 3 otwory piezometryczne nr P1, P2 i P3, które stanowid będą punkty monitoringu lokalnego wód podziemnych rejonie zaprojektowanego składowiska.

Zgodnie z zaleceniami dokumentacji hydrogeologicznej przewiduje się w fazie eksploatacji składowiska systematyczne badania próbek wody gruntowej z częstotliwością co 3 miesiące.

Zakres szczegółowy

Odcieki i wody podziemne

odczyn (pH); przewodnośd elektrolityczna właściwa. ogólny węgiel organiczny (OWO); zawartośd poszczególnych metali ciężkich (Cu, Zn, Pb, Cd, Cr+6, Hg);


166

suma wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA); objętośd zgromadzona w miejscu przed oczyszczeniem.

Powyższe informacje należy traktowad jako wytyczne do ustalenia sposobu monitoringu składowiska zawartego w instrukcji eksploatacji.

Wody powierzchniowe

Proponuje się zgodnie z dotychczasową metodyką prowadzenia badao wód powierzchniowych na składowisku:

dla fazy przedeksploatacyjnej - dokonad jednorazowego pomiaru składu wód powierzchniowych rowu melioracyjnego, obejmującego swym zakresem wskaźniki zgodnie z §3 ust.3 i 4 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów.

dla fazy eksploatacji - jak wyżej z częstotliwością co 3 miesiące

Osiadanie składowiska

Przedstawiona do zaopiniowania organowi dokumentacja w formie Projektu Budowlanego zakłada kontrolę osiadania powierzchni sektora za pomocą reperów.

Emisja biogazu

Punktami pomiarowymi do określenia zawartości gazu składowiskowego będą studnie odgazowujące.

Procedurę monitoringu wnioskuje się rozpocząd z pierwszym dniem ostatniego roku eksploatacji każdej z kwater. W przypadku braku obecności gazu wysypiskowego po wnioskowanej dacie wnioskuje się o prowadzenie w cyklu kwartalnym badao kontrolnych na stwierdzenie obecności gazu wysypiskowego. Po stwierdzeniu jego obecności monitoring będzie prowadzony zgodnie z wymaganiami prawa. Jeżeli w tym czasie nastąpi zamknięcie składowiska i skolektorowanie gazu z przesyłem go do utylizacji prowadzenie monitoringu na składowisku będzie nieuzasadnione. Prowadzący instalację odgazowania i spalania biogazu winien prowadzid pomiar emisji gazu przed wlotem do instalacji unieszkodliwiania.

Monitoring składowiska komunalnego w zakresie gazu wysypiskowego powinien obejmowad badania:

1. Parametrów podstawowych gazu wysypiskowego takich jak:

a. metanu CH4, b. dwutlenku węgla CO2 c. tlen O2, a po podjęciu decyzji o spalaniu gazu dodatkowo: d. związki siarki (H2S, SO2), e. związki chloru, f. związki fluoru, g. cyjanowodór, h. pomiary wilgotności gazu.


167

2. Parametrów pomocniczych, w tym:

i. temperatury gazu, j. poziom odcieków w studni gazowej, k. badania powietrza na wysypisku, w tym:

zawartośd metanu, temperatura, ciśnienie atmosferyczne, obserwacje pogodowe.

Hałas

Pomiary oddziaływania akustycznego: w odniesieniu do zagadnieo związanych z monitoringiem planowanego przedsięwzięcia, należy także uzwględnid rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie wymagao w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz.U. nr 283 poz. 2842). Zgodnie z ww. rozporządzeniem, w odniesieniu do emisji hałasu do środowiska obowiązują następujące zapisy:

§ 8. Okresowe pomiary hałasu w środowisku prowadzi się dla zakładu, na którego terenie eksploatowane są instalacje lub urządzenia emitujące hałas, dla którego zostało wydane pozwolenie na emitowanie hałasu do środowiska lub pozwolenie zintegrowane.

§ 9. 1. Zakres oraz metodyki referencyjne wykonywania:

9) okresowych pomiarów hałasu, o których mowa w § 8 (z wyjątkiem hałasu impulsowego) oraz częstotliwośd prowadzenia tych pomiarów są określone w załączniku nr 8 do rozporządzenia.

Zgodnie z załącznikiem nr 8, okresowe pomiary hałasu w środowisku pochodzacego od instalacji lub urządzeo wykonuje się raz na dwa lata, z uwzględnieniem specyfiki pracy źródeł hałasu.

Częstotliwośd pomiarów

Lp. Mierzony parametr Faza przedeksploatacyjna Faza eksploatacji Faza poeksploatacyjna

1 Wielkośd przepływu wód powierzchniowych

jednorazowo co 3 miesiące co 6 miesięcy

2 Skład wód powierzchniowych jednorazowo co 3 miesiące co 6 miesięcy

3 Objętośd wód odciekowych brak co 1 miesiąc co 6 miesięcy

4 Skład wód odciekowych brak co 3 miesiące co 6 miesięcy

5 Poziom wód podziemnych jednorazowo co 3 miesiące co 6 miesięcy

6 Skład wód podziemnych jednorazowo co 3 miesiące co 6 miesięcy

7 Emisja gazu składowiskowego brak co 1 miesiąc co 6 miesięcy

8 Skład gazu składowiskowego brak co 1 miesiąc co 6 miesięcy


168

14. WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK

WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO, OPRACOWUJĄC RAPORT

W czasie opracowywania niniejszego Raportu nie napotkano na niedostatki techniki bądź luki we współczesnej wiedzy, które mogłyby mied wpływ na zapisy i wnioski wynikające z niniejszej dokumentacji. Projektowana instalacja z punktu widzenia zagadnieo związanych z jej oddziaływaniem na środowisko, posiada rozpoznane w czasie prac projektowych wielkości oddziaływao na wszystkie elementy środowiskowe tj. emisji zanieczyszczeo powietrza, ścieków, hałasu. Substancje wykorzystywane w procesie produkcyjnym są powszechnie znanymi i stosowanymi substancjami o rozpoznanych właściwościach, sposobach bezpiecznego użytkowania, utylizacji i oddziaływaniu na ludzi, zwierzęta i środowisko.

Opracowujący niniejszy Raport podczas stosowania modeli symulacyjnych oddziaływania instalacji na emisję hałasu i zanieczyszczeo powietrza /modelowanie komputerowe/ zastosował dane wejściowe zgodnie z obowiązującymi wytycznymi prawa, informacjami uzyskanymi od projektanta technologii, własnego doświadczenia.


169

15. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM INFORMACJI ZAWARTYCH W

RAPORCIE, W ODNIESIENIU DO KAŻDEGO ELEMENTU RAPORTU

Informacje wstępne

Raport o oddziaływaniu na środowisko, którego streszczenie przedstawiono poniżej, dotyczy budowy Zakładu Gospodarki Odpadów Komunalnych (ZGOK) oraz 2 kwater składowiska odpadów komunalnych dla potrzeb 12 gmin Ekologicznego Związku Gospodarki Odpadami w Rzędowie gm. Tuczępy (EZGOK) oraz 6 gmin spoza EZGOK na terenie byłej Kopalni Siarki „Grzybów”.

Przedmiotem kontraktu budowlanego będzie budowa zasadniczych elementów struktury Kompleksowego Systemu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Rzędowie, składającego się z 2 funkcjonalnych obiektów:

Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi - Zakładu segregacji (sortownia i kompostownia),

Składowiska odpadów.

Klasyfikacja ekologiczne przedsięwzięcia przedstawia się następująco:


Według Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r., w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięd mogących znacząco oddziaływad na środowisko oraz szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięd do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. nr 257, poz. 2573 z późn. zm.), omawiane przedsięwzięcie należy zaliczyd do mogących znacząco oddziaływad na środowisko dla których sporządzenie raportu może byd wymagane:

Zakład Gospodarki Odpadam Komunalnymi (ZGOK): inwestycja została sklasyfikowana w par. 3 ust. 1 pkt. 73 Rozporządzenia w kategorii instalacje związane z odzyskiem lub unieszkodliwianiem odpadów niewymienione w par. 2 ust. 1 pkt. 39-41.

Podstawowym strumieniem odpadów wchodzących do systemu ZGOK są niesegregowane odpady komunalne o kodzie 20 03 01, w procesie technologicznym nie stosuje się termicznego lub chemicznego przetwarzania odpadów, nie zachodzą, więc przesłanki do zakwalifikowania instalacji w ramach punktów 39 -41.



Według Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r., w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięd mogących znacząco oddziaływad na środowisko oraz szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięd do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. nr 257, poz. 2573 z późn. zm.), omawiane przedsięwzięcie należy zaliczyd do mogących znacząco oddziaływad na środowisko dla których sporządzenie raportu jest wymagane, z uwagi na spełnianie kryterium ilościowego przyjmowanych odpadów:


170

Kwatery Składowiska Odpadów Komunalnych (pierwsza oraz druga): inwestycja została sklasyfikowana w par. 2 ust. 1 pkt. 41 Rozporządzenia w kategorii składowiska odpadów, niewymienione w pkt. 39, mogące przyjmowad nie mniej niż 10 ton odpadów na dobę lub o całkowitej pojemności nie mniejszej niż 25.000 ton.

(w punkcie 39 wymienione zostały instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, w tym składowiska odpadów niebezpiecznych).

Zgodnie z art. 50 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. nr 62, poz. 628, z późn. zm.) projektowane składowisko kwalifikuje się do składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne.


Charakterystyka przedsięwzięcia i warunki wykorzystywania terenu w fazie realizacji i eksploatacji

Teren przewidziany pod Zakład segregacji jest terenem płaskim, częściowo zabudowanym i posiadającym uzbrojenie.

Teren przewidziany pod składowisko jest pofałdowany - Składowisko planuje się zlokalizowad na zrekultywowanym terenie poprzemysłowym. Generalnie tereny pod zabudowę inwestycji są mocno przekształcone poprzednią działalnością człowieka, stąd mają ograniczoną przydatnośd do pełnienia innych funkcji niż przemysłowe. Lokalizacja na takim terenie składowiska odpadów komunalnych pozwala zatem wykorzystad mało atrakcyjne grunty i „zaoszczędzid” grunty lepszej jakości.

Charakterystyka stosowanych procesów

Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi (ZGOK) – Zakład segregacji

Projektowana technologia zakłada kompleksową utylizację odpadów komunalnych z uwzględnieniem stanu obecnego i prognozowanego systemu gospodarki odpadami dla terenów objętych działaniem EZGOK. Planowane wyposażenie technologiczne ZGOK pozwoli zagospodarowywad odpady zarówno w obecnych jak i przyszłych uwarunkowaniach (dotyczących w szczególności parametrów ilościowych i jakościowych przyjmowanych odpadów), bez konieczności przebudowy i wymiany urządzeo. Linie sortownicze umożliwiają segregację zarówno odpadów zmieszanych jak i wstępnie posegregowanych pochodzących z selektywnej zbiórki odpadów. Przy znacznym wzroście ilości opadów możliwe będzie wprowadzenie kolejnych zmian i modernizacji. Celem inwestycji jest:

maksymalne ograniczenie ilości odpadów trafiających na składowisko, odzysk surowców wtórnych, przetworzenie odpadów organicznych na kompost.

Efektem pracy Zakładu segregacji jest posegregowanie i utylizacja odpadów do następujących produktów:

produkty do zagospodarowania papier


171

szkło metale tworzywa tekstylia

produkty odpadowe odpady „balastowe” (niekompostowalne, niesurowcowe), skierowane do składowania

na składowisku, odpady problemowe, w tym niebezpieczne, wysegregowane ze strumienia odpadów

komunalnych do przekazania specjalistycznym firmom.


Składowisko zlokalizowano w odległości ok. 600 m od Zakładu segregacji. Składowisko składad się będzie w I etapie z jednej kwatery o powierzchni ok. 1ha, wokół której od strony wschodniej zabezpieczona jest powierzchnia rezerwowa pod budowę kolejnych kwater, realizowanych etapowo w miarę potrzeb, w kierunku na wschód od obecnie projektowanej kwatery. Przeprowadzona ocena oddziaływania na środowisko uwzględniła budowę i funkcjonowanie I i II kwatery składowiska.

Przywiezione odpady zostaną najpierw zważone na wadze samochodowej. Następnie po zarejestrowaniu ich zostaną skierowane na kwaterę składowania w odpowiednie miejsce, które wskaże pracownik składowiska. Pusty samochód wróci do Zakładu segregacji (ZGOK) po powtórnym zważeniu i dezynfekcji kół na brodziku dezynfekcyjnym.

Przewidywane wielkości emisji

Projektowane obiekty będą źródłami emisji ścieków socjalnych i technologicznych, zanieczyszczeo powietrza, w tym odorów, hałasu. W efekcie zastosowania przewidzianych na etapie projektowania barier technicznych i rozwiązao organizacyjnych wielkości i rodzaje emisji z Zakładu segregacji i Składowiska odpadów nie będą odbiegad od standardowych emisji dla średniej wielkości przedsiębiorstwa o nieuciążliwej środowiskowo produkcji. Zasięg tych emisji będzie niewielki i nie będzie wykraczał poza teren inwestycji.

Elementy przyrodnicze środowiska, objęte zakresem przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia

W rejonie lokalizacji inwestycji nie występują formy przyrodnicze chronione przepisami prawa lub atrakcyjne z uwagi na unikatowośd, formę itd.

Zakres oddziaływao projektowanego przedsięwzięcia zamyka się w granicach terenu objętego inwestycją i w żaden sposób nie może wpłynąd na przyrodę i środowisko w rejonie inwestycji, jak i na najbliższe chronione obszary.

W zakresie oddziaływania na obszary Natura 2000, Wojewódzki Konserwator Przyrody w Kielcach wydał w dniu 30.05.2008 r. opinię, w której zaznaczył brak oddziaływao planowanej inwestycji na obszary Natura 2000. Przeprowadzona ocena nie wykazała także możliwości oddziaływania na tereny przewidziane do objęcia systemem Natura 2000.

Warunki naturalne (podłoże gruntowe i stosunki wodne) oraz antropogeniczny, poindustrialny charakter terenu stwarzają dogodne warunki do lokowania tego typu (jak oceniane) przedsięwzięd.


172

Szczegółowych badao hydrogeologicznych i geotechnicznych, na etapie projektowania, będzie wymagał teren przeznaczony pod budowę kolejnych kwater składowiska.

Warianty przedsięwzięcia

W Raporcie przytoczono argumenty, które posłużyły do dokonania i akceptacji opcji polegającej na budowie Zakładu segregacji i Składowiska odpadów.

Na bazie wcześniejszych ustaleo i posiadanych przez Inwestora decyzji administracyjnych analizie poddano 3 warianty gospodarki odpadami komunalnymi:

Wariant W.0. (wariant zerowy - bezinwestycyjny),

Wariant.1. Przeróbka mechaniczna z wykorzystaniem linii sortowniczej mechaniczno – ręcznej wraz z przeróbką biologiczną – kompostowanie.

Wariant.2. Przeróbka mechaniczna z wykorzystaniem linii sortowniczej mechaniczno – ręcznej wraz z przeróbką biologiczną – fermentacja beztlenowa sucha i kompostowanie.

W ramach analizowanych wariantów przeanalizowano propozycję innej lokalizacji kolejnych, przewidzianych do realizacji kwater. Oddziaływania kwater zlokalizowanych w różnych, odległych od siebie miejscach będą bardziej odczuwalne w całym terenie w zakresie odorów, hałasu, uciążliwości związanych z transportem, zakłócenia krajobrazu, siedlisk dzikiego ptactwa (mew) i związanych z tym problemów niż oddziaływanie składowiska „skoncentrowanego” na jednym terenie. Rozbudowa składowiska wg pierwotnych założeo umożliwi pełne wykorzystanie elementów infrastruktury pierwszej kwatery składowiska, wspólnych przyłączy mediów, optymalizuje pracę sprzętu transportowego, sprzętu ciężkiego (spychacz, kompaktor), pozwoli na poprawę warunków nadzoru nad obiektem poprzez wspólne ogrodzenie terenu, jeden wjazd i wyjazd, ewidencję odpadów dokonywaną w jednym miejscu, zaplecze socjalne dla obsługi, zabezpieczenie mienia oraz ochronę ppoż.

Przeanalizowano także 2 podwarianty rozwiązania sposobu odbioru odpadów i odpadów niebezpiecznych w terenie polegające na:

Budowie terenowych, stałych punktów zbiórki. Odbiorze odpadów niebezpiecznych przy zastosowaniu punktu mobilnego.

Korzystniejszym dla środowiska i taoszym rozwiązaniem będzie zastosowanie punktu mobilnego. Opcja z punktami stacjonarnymi wiąże się z koniecznością trwałych przekształceo w terenie poprzez budowę obiektów wraz infrastrukturą. Obiekty typu stacje przeładunkowe, punkty zbiórki i magazynowania odpadów wiążą się z uciążliwością środowiskową poprzez:

powstawanie odorów, hałas od urządzeo i środków transportu, zanieczyszczenia powietrza, gleby i wód, zwiększenie natężenia ruchu, zmniejszenie atrakcyjności terenów przyległych, zaburzenie harmonii krajobrazu.


173

Punkt mobilny w zasadzie eliminuje te wszystkie czynniki, pozwalając jednocześnie na płynne dostosowanie logistyki zbiórki do sytuacji rynkowej.

Przyjęto do dalszej oceny Wariant.1. wraz z mobilnym systemem zbiórki odpadów niebezpiecznych od mieszkaoców, jako najmniej uciążliwy dla środowiska.

Ocena oddziaływao na środowisko

Gospodarka ściekowa

Zastosowane przez Inwestora rozwiązania techniczne i organizacyjne gwarantują minimalizację oddziaływania spowodowanego emisją ścieków z Zakładu segregacji i Składowiska odpadów, także po rozbudowie o drugą i kolejne kwatery. Recykling ścieków w zakładzie i na składowisku powoduje zmniejszenie zapotrzebowania na wodę, gwarantując jednocześnie zapewnienie właściwych warunków dla stosowanych procesów biologicznych.

Gospodarka odpadami

Zakład segregacji jako obiekt przystosowany do magazynowania i przetwarzania różnego rodzajów odpadów będzie posiadał szereg cech, dzięki którym oddziaływanie strumieni odpadów będzie ograniczone do wartości minimalnych i zgodne z obowiązującym i przyszłym ustawodawstwem. Do cech tych należą następujące:

Zaprojektowana infrastruktura umożliwia nadzór, monitoring i logistykę strumieni odpadów w celu minimalizacji zagrożeo środowiskowych.

Wszystkie prace będą wykonywane przez przeszkolony personel i za pomocą wyspecjalizowanego sprzętu.

Obiekty posiadają zabezpieczenia techniczne uniemożliwiające przedostawanie się zanieczyszczeo do wód gruntowych.

Zakład będzie posiadał procedury awaryjnego reagowania w czasie sytuacji nadzwyczajnych, takich jak obfite opady atmosferyczne, pożar, wypadek drogowy itp.

Projekt budowy kwater składowiska zgodnie z wymaganiami prawa oraz zatwierdzonym projektem, zastosowanie przewidzianych barier uszczelniających, ochronnego pasa zieleni, ogrodzenia; spełnienie późniejszych zaleceo rekultywacyjnych oraz przestrzeganie procedur związanych z eksploatacją obiektu stanowią gwarancję zabezpieczenia środowiska przed oddziaływaniem związanym z gromadzeniem odpadów.


W kontekście lokalnym faza realizacji przedsięwzięcia będzie miała wpływ negatywny na faunę i florę znajdującą się na terenie planowanej Inwestycji. Wynika to z faktu, iż przewidziane jest wycinkę lasu, który porasta przedmiotowy obszar. Wycinka zostanie jednak zrekompensowana nasadzeniem drzew i roślinności niskiej w ramach zagospodarowania przestrzennego terenu ZGOK oraz Składowiska.


174

Powietrze atmosferyczne

Z otrzymanych wyników obliczeo dyspersji zanieczyszczeo w powietrzu wynika, że w przypadku zanieczyszczeo miarodajnych emitowanych w biogazie możliwe jest wystąpienie niewielkich (obejmujących kilka receptorów) obszarów przekroczeo dopuszczalnych wielkości stężeo.

Wyniki obliczeo przedstawiono w Raporcie w formie graficznej w postaci izolinii stężeo na wyskalowanym podkładzie mapowym przedstawiającym teren planowanej lokalizacji inwestycji. Taka forma prezentacji wyników obliczeo najlepiej charakteryzuje zasięgi i wielkości parametrów rozkładu stężeo imisyjnych.

Izolinie przedstawiające stężenia zanieczyszczeo o wartościach przewyższających poziomy dopuszczalne nie przekraczają terenu inwestycji, co oznacza że poza tym terenem nie nastąpią przekroczenia i uciążliwości związane ze stanem czystości powietrza.

W świetle przedstawionych wyżej wyników obliczeo stanu zanieczyszczenia powietrza można stwierdzid, że na terenach sąsiadujących z inwestycją z całą pewnością nie będzie miało miejsca przekraczanie dopuszczalnych wielkości.

Klimat akustyczny

Z przedstawionych rezultatów obliczeo rozprzestrzeniania się hałasu pochodzącego od projektowanej inwestycji obejmującej szereg obiektów technologicznych, wentylację mechaniczną budynków oraz transport samochodowy odpadów i pracę sprzętu, wynikają następujące ustalenia:

- obliczenia rozprzestrzeniania się hałasu wykazały, że oddziaływanie akustyczne inwestycji przy maksymalnym przewidywanym obciążeniu oraz w skrajnie niekorzystnych dla środowiska warunkach (bramy wjazdowe hali sortowni i magazynu otwarte przez cały czas pracy obiektu) będzie ograniczone izofoną o poziomie 55 dBA, obejmującą prawie w całości teren ZGOK oraz jego bezpośrednie otoczenie o zasięgu maksymalnym do ok. 100 m w kierunku północnym (por. załączniki graficzne),

- działalnośd inwestycji nie będzie powodowad występowania poziomu hałasu przekraczającego 55 dBA w porze dziennej i 45 dBA w porze nocnej (Zakład w nocy nieczynny), na najbliżej położonych terenach podlegających ochronie przed hałasem co oznacza stan cichy – szelest liści na wietrze to kilkadziesiąt decybeli,

- rzeczywista wielkośd oddziaływania obiektów technologicznych zależna będzie od stopnia ich obciążenia; przedstawione w raporcie oddziaływanie wyniki oparte na przyjęciu założenia ciągłej pracy większości źródeł (urządzenia i wentylacja), powinny okazad się w sposób bezpieczny dla środowiska zawyżone.

Analiza oddziaływania składowiska wykazała, że jego oddziaływanie akustyczne w porze dnia nie będzie powodowało przekroczenia dopuszczalnej wartości dźwięku i nie pogorszy obecnego stanu środowiska w tym zakresie.

Aspekty przyrodnicze, kulturowe, społeczne

Można stwierdzid, ze spełnione są warunki dotyczące lokalizacji składowisk odpadów określone w Rozporządzenia Ministra Środowiska określającym warunki techniczne lokalizacji i budowy składowisk odpadów.


175

Realizacja inwestycji nie wpłynie na elementy przyrodnicze, krajobrazowe i kulturowe otoczenia. Zakres oddziaływao, praktycznie ograniczony do granic obszarów zajętych przez inwestycję nie zmienia stanu środowiska w bezpośrednim i dalszym sąsiedztwie.

Inwestycja wpłynie na poprawę jakości życia i stanu środowiska na obszarze gmin wchodzących w tworzony system gospodarki odpadami. Stanie się punktem centralnym systemu, dzięki któremu zagospodarowane zostaną strumienie odpadów trafiające dzisiaj na dzikie składowiska lub do obiektów nie gwarantujących przetwarzania i utylizacji odpadów w sposób bezpieczny i nieuciążliwy dla środowiska.

Dla przyszłych kwater Składowiska należy określid tło zanieczyszczeo w terminie przewidzianym przez prawo oraz wykonad badania geotechniczne i hydrogeologiczne gruntu zgodnie z obowiązującym prawem w zakresie lokalizacji i budowy składowisk.

Opis przewidywanych działao mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływao na środowisko

Zaprojektowane i przewidziane przez Inwestora środki techniczne i organizacyjne przewidziane do zastosowania w czasie budowy i eksploatacji obiektów spełniają wymagania prawa w tym zakresie. Wykorzystano najnowsze i wielokrotnie sprawdzone rozwiązania w zakresie ograniczania oddziaływania na środowisko we wszystkich jego komponentach. Efektem jest minimalizacja wpływu na środowisko wykazana w poprzednich rozdziałach raportu.

Porównanie, proponowanej technologii z technologią spełniającą wymagania, o których mowa w art. 143 ustawy Prawo Ochrony Środowiska oraz analiza BAT

Zastosowane w instalacji rozwiązania odpowiadają standardom Najlepszej Dostępnej Techniki (BAT) oraz bazują na powszechnie stosowanych i sprawdzonych rozwiązaniach w zakresie konstrukcji maszyn i urządzeo, automatyki przemysłowej oraz budownictwa ziemnego i zastosowania tworzyw sztucznych jako przegród izolacyjnych.

Wskazanie, czy dla planowanego przedsięwzięcia konieczne jest ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania, oddziaływanie transgraniczne, oddziaływania skumulowane

Działalnośd projektowanego przedsiębiorstwa oddziałuje na otoczenie poprzez emisję zanieczyszczeo powietrza i odorów, hałas pochodzący od maszyn, powstające ścieki, odpady oraz poprzez zmiany krajobrazowe i przyrodnicze w zajmowanym terenie.

Prowadząc procedurę oceny dokonano porównania wielkościowego i jakościowego oddziaływao inwestycji na poszczególne elementy środowiska z dopuszczalnymi normami, prawem lokalnym i przyjętymi standardami przemysłowymi UE.

Zakres, rodzaj i skala oddziaływao we wszystkich komponentach środowiska planowanej inwestycji pozostają bez wpływu na otoczenie Zakładu segregacji i Składowiska, dzięki zastosowanym przez Inwestora procesom i rozwiązaniom konstrukcyjnym oraz organizacyjnym. W związku z tym nie przewiduje się konieczności ograniczenia użytkowania obszarów sąsiadujących z inwestycją oraz nie prognozuje się wpływu inwestycji na obszarach oddalonych.

Analiza możliwych konfliktów społecznych związanych z planowanym przedsięwzięciem


176

Obiekty powstaną na terenach poprzemysłowych, historycznie przeznaczonych pod działalnośd gospodarczą mogącą oddziaływad na środowisko. Niewielkie oddziaływanie, brak przekraczania jakichkolwiek norm ekologicznych, brak innego pomysłu na wykorzystanie terenu mocno przekształconego przez przemysł oraz koniecznośd poprawy standardów higienicznych i środowiskowych regionu sugerują, że nie powinny pojawiad się żadne protesty społeczne i administracyjne, mające podstawy merytoryczne.

Uzasadniony protest musiałby dostarczyd dowodów na szkodliwośd środowiskową planowanej inwestycji, co w opinii autorów raportu jest niemożliwe.

Propozycja monitoringu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na etapie jego budowy i eksploatacji

Planowana inwestycja będzie wyposażona w system monitoringu wszystkich elementów środowiska, które potencjalnie są narażone na zanieczyszczenie w związku z projektowanymi procesami i eksploatacją obiektów. Procedury i zastosowane urządzenia monitorujące są zgodne z wymaganiami prawa w tym zakresie.

Wskazanie trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy, jakie napotkano, opracowując raport

Dokonując oceny wpływu inwestycji na środowisko nie napotkano na niezrozumiałe i niejasne treści oraz na rozwiązania techniczne odległe od powszechnie stosowanych, przestarzałe czy niewłaściwie dobrane, np. w zakresie skali, materiałów itd.

Podsumowanie

Planowana inwestycja na wszystkich etapach jej realizacji jest zgodna z obowiązującymi przepisami prawa i powszechnie stosowanymi standardami technicznymi. Z punktu widzenia ochrony środowiska i zagadnieo zrównoważonego rozwoju regionu nie ma przeszkód do jej realizacji i funkcjonowania.

Uruchomienie inwestycji powinno wpłynąd na poprawę stanu środowiska i komfortu życia mieszkaoców terenów objętych systemem zbiórki odpadów przetwarzanych następnie w Zakładzie segregacji i częściowo deponowanych na nowoczesnym i bezpiecznym dla środowiska składowisku.


177

16. NAZWISKA OSÓB SPORZĄDZAJĄCYCH RAPORT

Andrzej Niespodziewany

Radosław Falkowski

Marcin Schmidt


178

17. ŹRÓDŁA INFORMACJI STANOWIĄCE PODSTAWĘ DO SPORZĄDZENIA RAPORTU

17.1. PODSTAWOWE AKTY PRAWNE

Ustawa o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeostwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 r. (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.),

Ustawa Prawo Ochrony Środowiska (tekst jednolity z 2008 r. Dz. U. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.),

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz. U. z 2007 Nr 39, poz. 251 z późn. zm.),

Ustawa Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2005 Nr 239, poz. 2019 z późn. zm.),

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięd mogących znacząco oddziaływad na środowisko oraz szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięd do sporządzania raportu o oddziaływaniu na środowiska (Dz. U. Nr 257, poz. 2573 z późn. zm.),

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnid przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. 2006 Nr 137 poz. 984),

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 stycznia 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków, jakie należy spełnid przy wprowadzeniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. 2009 Nr 27 poz. 169),

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2003 r. Nr 1, poz. 12),

Rozporządzenie Rady Ministrów, z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. 2005 Nr 260, poz. 2181 z późn. zm.),

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2008 Nr 47, poz. 281),

Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. (Dz. U. Nr 92, poz. 880 z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy

spełnid przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. 2006 Nr 137, poz. 984),

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 165, poz. 1359),

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206),

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2007 Nr 120 poz. 826),

Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 r. w sprawie bezpieczeostwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz. U. Nr 157, poz. 1318),

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia i innych danych oraz terminów i sposobów ich realizacji (Dz. U. Nr 215, poz. 1366),

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie wymagao w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz. U. Nr 283, poz. 2842),


179

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie działao w zakresie technologii bezpiecznych dla środowiska stosowanych w produkcji i zagospodarowaniu odpadów (Dz. U. Nr 5, poz. 28),

Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego oraz Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie oceny i kontroli poziomu hałasu w środowisku,

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz. U. Nr 220, poz. 1858),

Instrukcja ITB nr 308 "Metoda określania uciążliwości i zasięgu hałasów przemysłowych wraz z programem komputerowym ZEWHAL", Wyd. ITB W-wa 1991 r.,

Instrukcja ITB nr 338/96 "Metoda określania uciążliwości i zasięgu hałasów przemysłowych wraz z programem komputerowym HPZ_95_ITB", Wyd. ITB Warszawa 1996 r.,

Instrukcja ITB nr 311: “Metoda prognozowania hałasu emitowanego z obszaru dużych źródeł powierzchniowych”, Warszawa 1991r.,

Puzyna Cz.: Ochrona środowiska pracy przed hałasem, WNT Warszawa 1981r., Substancje odorotwórcze w środowisku. PIOŚ. Warszawa 1995 r.,

17.2. DOKUMENTACJA ARCHIWALNA:

Projekt architektoniczno-budowlany ZGOK, opracowany w styczniu 2005 r. przez Biuro Projektów „PROBUD” Sp. z o.o. 33-100 Tarnów, ul. Boya Żeleoskiego 4, z częścią technologiczną opracowaną przez BP „HEKO” z Poznania,

Projekt budowlany kwatery składowania odpadów z projektem technologicznym”, opracowany przez BP „HEKO” z Poznania,

Projekt budowlany – projekt zagospodarowania terenu, Kwatera składowania odpadów na dz. 1040, 1352, 1353 w miejscowości Grzybów, opracowany przez PROBUD Sp. z o.o. 33-100 Tarnów, ul. B. Żeleoskiego 4,

Koncepcje, projekty wykonawcze i raporty o oddziaływaniu na środowisko z poprzednich etapów procedury uzgadniania inwestycji,

Dokumentacja hydrogeologiczna opracowana przez HYDROGEOPOL z Dębicy w czerwcu 2004 r.,

17.3. DECYZJE ADMINISTRACYJNE:

Decyzja nr 18/04 o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego z dnia 29.12.2004, znak BGK-7331/25/04, wydana przez Wójta Gminy Tuczępy,

Decyzja Wojewody Świętokrzyskiego z dnia 25.04.2005, znak ŚR.VII.6613-18/05 uzgadniająca projekt budowlany Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Rzędowie na terenie byłej Kopalni Siarki „Grzybów”, na działkach oznaczonych nr 122/4, 144/1, 144,4, 144,5 w Dobrowie.

Decyzja Starosty Buska – Zdroju z dnia 29.06.2005, znak BI-7351/178/2005 zatwierdzająca projekt budowlany i udzielająca pozwolenia na budowę Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Rzędowie na terenie byłej Kopalni Siarki „Grzybów”, na działkach oznaczonych nr 122/4, 144/1, 144,4, 144,5 w Dobrowie i działki 122/6 w Rzędowie.

Decyzja nr 12/05 o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego z dnia 18.05.2005, znak PRG.II-7331/2-4/2005, wydana przez Burmistrza Staszowa,


180

Decyzja Burmistrza Miasta i Gminy Staszów z dnia 02.11.2005, znak IKOS.II-7514/19/05 o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia polegającego na budowie kwatery składowania odpadów wraz z niezbędną infrastruktura towarzyszącą w miejscowości Grzybów na części działek 1352, 1353, 1040,

Decyzja Starosty Staszowskiego z dnia 06.12.2005, znak B.II.C.7351-S-143/05 zatwierdzająca projekt budowlany i udzielająca pozwolenia na budowę kwatery składowania odpadów wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą na działkach nr 1040, 1352, 1353 w Grzybowie.

17.4. SPIS RYSUNKÓW

Rysunek 1. Planowana lokalizacja ZGOK i Składowiska ........................................................................... 26

Rysunek 2. Struktura wagowa odpadów komunalnych na obszarze gmin uczestniczących w projekcie 44

Rysunek 3. Bilans i klasyfikacja strumieni odpadów ................................................................................ 45

Rysunek 4. Róża wiatrów dla Sandomierza ............................................................................................. 49

Rysunek 5. Obszary należące do Sieci Natura 2000 zlokalizowane w pobliżu terenu Inwestycji ............ 83

Rysunek 6. Schemat odzysku energii z wybranych odpadów innych niż niebezpieczne przy wykorzystaniu zaproponowanych kryteriów jakości dla „paliw alternatywnych". ................................. 95

Rysunek 7. Schemat powstawania biogazu ........................................................................................... 101

Rysunek 8. Poziom hałasu w funkcji odległości od źródła punktowego ............................................... 120

17.5. SPIS TABEL

Tabela 1. Ilośd odpadów poszczególnych strumieniach przedstawia się następująco: ........................... 27

Tabela 2. Obliczenia ilości wody deszczowe ............................................................................................ 35

Tabela 3. Dopływ odcieku na skutek deszczu do zbiornika 103: ............................................................. 39

Tabela 4. Natężenie dopływu ścieków do zbiornika 103: ........................................................................ 39

Tabela 5. Jakośd odcieków z składowiska ................................................................................................ 39

Tabela 6. Ilości odpadów komunalnych zebranych w gminach EZGOK w okresie 2002–2006 wraz z porównaniem do ilości (w Mg/rok), wynikającej z obliczonego wskaźnika odpadów odbieranych (0,132 Mg/mieszk./rok) ...................................................................................................................................... 43

Tabela 7. Przewidywany czas eksploatacji poszczególnych kwater składowiska .................................... 47

Tabela 8. Wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu .................................................. 48

Tabela 9. Róża wiatrów wg. danych ze stacji IMGW w Sandomierzu ...................................................... 49

Tabela 10. Wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu ................................................ 50

Tabela 11. Wskaźniki emisji zanieczyszczeo dla źródeł liniowych *g/1km/poj.+ ...................................... 53

Tabela 12. Ilośd szkodliwych składników gazów spalinowych ze spalania oleju napędowego w maszynach roboczych (kg/Mg paliwa) ..................................................................................................... 54


181

Tabela 13. Wielkośd emisji generowanej podczas dowozu odpadów komunalnych .............................. 55

Tabela 14. Wielkośd emisji generowanej podczas dowozu odpadów zielonych ..................................... 55

Tabela 15. Wielkośd emisji generowanej podczas dowozu odpadów budowlanych .............................. 55

Tabela 16. Wielkośd emisji generowanej podczas dowozu odpadów wielkogabarytowych .................. 56

Tabela 17. Wielkośd emisji generowanej podczas dojazdu samochodów osobowych ........................... 56

Tabela 18. Wielkośd emisji generowanej podczas wywozu surowców wtórnych ................................... 57

Tabela 19. Wielkośd emisji generowanej podczas wywozu kompostu ................................................... 57

Tabela 20. Wielkośd emisji generowanej podczas pracy ciężarówek ...................................................... 58

Tabela 21. Wielkośd emisji generowanej podczas pracy ładowarek ....................................................... 58

Tabela 22. Wielkośd emisji generowanej podczas obsługi składowiska .................................................. 59

Tabela 23. Wielkośd sumarycznej emisji niezorganizowanej z terenu ZGOK .......................................... 59

Tabela 24. Skład gazu wysypiskowego ..................................................................................................... 60

Tabela 25 Stężenia objętościowe wybranych składników gazu wysypiskowego .................................... 62

Tabela 26. Maksymalna produkcja biogazu (rok 2016; kwatera nr1) ...................................................... 63

Tabela 27. Wskaźniki emisji zanieczyszczeo ze spalania biogazu ............................................................ 64

Tabela 28. Ładunki zanieczyszczeo ze spalania biogazu .......................................................................... 64

Tabela 29. Emisja gazu wysypiskowego z kwatery 2 składowania w roku 2021 ..................................... 64

Tabela 30. Emisja z pracy źródeł ciepła do celów co i cwu ...................................................................... 65

Tabela 31. Wyniki badao współczynnika filtracji ..................................................................................... 75

Tabela 32. Legenda do rysunku 6 oraz odległości obszarów sieci Natura 2000 od terenu Inwestycji .... 84

Tabela 33. Zestawienie stosowanych metod unieszkodliwiania i zagospodarowania odpadów ............ 90

Tabela 34. Porównanie metod sortowania odpadów ............................................................................. 96

Tabela 35. Porównanie metod kompostowania i fermentacji .............................................................. 102

Tabela 36. Porównanie metod fermentacji odpadów ........................................................................... 103

Tabela 37. Ilośd składowanych odpadów ulegających biodegradacji oblicza się z równania: .............. 105

Tabela 38. Zakładana masa odpadów do składowania w ramach Wariantu 1 (Mg/rok) ...................... 107

Tabela 39. Zakładana masa odpadów do składowania w ramach Wariantu 2 (Mg/rok) ...................... 109

Tabela 40. Redukcja masy odpadów ulegających biodegradacji ........................................................... 110

Tabela 41. Rodzaje przewidzianych do wytworzenia odpadów niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne na etapie realizacji przedsięwzięcia ............................................................................... 117

Tabela 42. Sposób i miejsce gromadzenia odpadów ............................................................................. 117

Tabela 43. Zasady i metody gospodarowania odpadami ...................................................................... 119

Tabela 44. Charakterystyka rozkładów stężeo zanieczyszczeo powietrza w otoczeniu ZGOK. ............. 122

Tabela 45. Wyniki pełnego zakresu obliczeo dla dwutlenku azotu ....................................................... 123

Tabela 46. Wyniki pełnego zakresu obliczeo dla emitorów ZGOK ......................................................... 123


182

Tabela 47. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku (wyciąg) ........................................................ 125

Tabela 48. Poziomy mocy akustycznej pojazdów osobowych............................................................... 129

Tabela 49. Poziomy mocy akustycznej pojazdów .................................................................................. 130

Tabela 50. Odpady powstające w wyniku funkcjonowania Zakładu ..................................................... 137

Tabela 51. Odpady po sortowni – ob. nr 11 i kompostowni – ob. nr 13, 14, 19 ................................... 138

raport oddziaŁywania na Środowiskozgokrzedow.pl/zp/raport/ros.pdf · oddziaływanie na ludzi,...

Documents