rë mbëz mbaino xtu rë ma - sil international · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos...

18
36 Vocabulario Widiꞌzh kun diꞌzhzë Chop korali Dos coralillos Kabai cheꞌn mizhab Mantis religioso Mbeiꞌ Araña Mbech Piojo Mbeser Abeja Mbëꞌl wes Ciempiés Mbëo Coyote Mbëz kak Escarabajo rinoceronte Mbëz mikoꞌch Avispa Mbi Hormiga Mbidyaꞌ Piojo Migup Armadillo Mika Chicharra Mikos Luciérnaga Mitet Mariposa Mizin kuch Rata Mizol Grillo Ngëg Mosca Nixgui Alacrán Sankud Zancudo Sorri Zorrillo Tijerit Tijerilla Wila Oruga o Gusano Xanch Chapulín Zhin Cucaracha Rë mbëz mbaino xtu rë ma Insectos y otros animales Zapoteco de Coatecas Altas Publicado por el Instituto Lingüístico de Verano México, D.F. 2014

Upload: others

Post on 02-Mar-2021

7 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

36

Vocabulario Widiꞌzh kun diꞌzhzë

Chop korali Dos coralillos

Kabai cheꞌn mizhab Mantis religioso

Mbeiꞌ Araña

Mbech Piojo

Mbeser Abeja

Mbëꞌl wes Ciempiés

Mbëo Coyote Mbëz kak Escarabajo rinoceronte

Mbëz mikoꞌch Avispa

Mbi Hormiga

Mbidyaꞌ Piojo

Migup Armadillo

Mika Chicharra

Mikos Luciérnaga

Mitet Mariposa

Mizin kuch Rata

Mizol Grillo

Ngëg Mosca

Nixgui Alacrán

Sankud Zancudo

Sorri Zorrillo

Tijerit Tijerilla

Wila Oruga o Gusano

Xanch Chapulín

Zhin Cucaracha

Rë mbëz mbaino xtu rë ma

Insectos y otros animales

Zapoteco de Coatecas Altas

Publicado por el

Instituto Lingüístico de Verano

México, D.F.

2014

Page 2: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

Descripción: Este libro describe unos insectos y animales en el

zapoteco de Coatecas Altas. Hay actividades para ayudar leer y

escribr en el idioma.

Adaptado del libro “Los insectos” en el zapoteco de Zoogocho,

publicado en 1993 por Sofronio Cruz, Valentina Modesto y Rebecca

Long C.

Colaborador: Pablo Santiago García

Asesora lingüística: Mary M. Redding de Benton

© 2014 por el Instituto Lingüístico de Verano, A.C.

Apartado postal 22067, 14000 Tlalpan, D.F., México Tel. 5-573-2024, www.sil.org/mexico

Derechos reservados conforme a la ley.

Esta obra puede reproducirse o adaptarse

para fines no lucrativos.

Primera edición

Insectos y otros animales

Zapoteco de Coatecas Altas

zca 14-021 .6C

México, D.F. 2014

35

Escribe en zapoteco el nombre del animal que falta en cada oración.

Bikëꞌ widiꞌzh kwaꞌn jwalt kun diꞌzhzë lë kad ma.

1. Nzhao ____________________ yinaꞌ.

2. Or nzhao _________________________ rë men, nzho or

haxta xlëꞌ nizak men.

3. Ño _______________________ yek men, nzho ma ren.

4. Nichaoꞌ _________________________ mizhin ser, dox

nix naxe no nidaoꞌwe.

5. Dox nakap nix laꞌ ______________________, per wen

niyitnu mbëk ma, nagaktlot mbëk zeꞌ, nzhab

men.

6. Nakap _______________________________ nidal ma plo

nax ma ngut.

7. Nzhao _____________________ rë la cheꞌn ya xlë, no

nitsinu mai.

Page 3: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

34

Escribe en la línea junto al dibujo el nombre de cada animal en zapoteco.

Bikëꞌ lë kad ma lo rëi reꞌ kun diꞌzhzë.

Introducción

Este libro está hecho para los niños de edad

escolar que leen español y quieren leer el

zapoteco. Ofrece lecturas fáciles, divertidos

juegos de palabras y práctica para escribir

palabras en zapoteco.

Rë kwaꞌn ninaꞌb libreꞌ

Kwaꞌn nzobniꞌ lo libr nak par rë mëꞌd ña

skwel no nzhoꞌl mëꞌd kun dixtil, no chi

nzhakla mëꞌd tseꞌd mëꞌd goꞌl mëꞌd kun

diꞌzhzë. Reꞌ nzobniꞌ rë widiꞌzh jwals par goꞌl

mëꞌd, no rë widiꞌzh par kit mëꞌd, mbaino par

kë mëꞌd letr kun diꞌzhzë.

Page 4: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

33

mariposa mitet

wila

cucaracha

zhin

mikos

grillo

ngëg

mizol

alacrán

mbidyaꞌ

nixgui

chapulín

xanch

mbeser

mbëo hormiga

mbi

Encierra en un círculo la palabra en zapoteco que quiere decir lo mismo que la palabra en español.

Bikëꞌ tu ruwed leꞌn widiꞌzh diꞌzhzë kwaꞌn gab tutsa kun dixtil.

Page 5: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

32

Traza una raya uniendo la misma palabra en zapoteco con español.

Udiꞌx kaꞌn tu rëi bichëꞌl widiꞌzh diꞌzhzë kun widiꞌzh dixtil.

mbech armadillo

tijerit piojo

migup tijerilla

chop korali mantis

religioso

mbëz mikoꞌch

dos coralillos

kabai cheꞌn mizhab

avispa

mbeiꞌ zancudo

sorri araña

sankud zorillo

mbëꞌl wes rata

mizin kuch

escarabajo

mbëz kak ciempiés

5

mbi hormiga

Nzhao mbi yinaꞌ.

________________________________________

Escribe en la raya el nombre del animal en zapoteco.

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

Page 6: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

6

ngëg mosca

Nakap ngëg nidal ma plo nax ma ngut.

________________________________________

Escribe en la raya el nombre del animal en zapoteco.

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

31

ngëg

mbi

xanch

nixgui

mika

migup

Page 7: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

30

Traza una línea uniendo la palabra en zapoteco con el dibujo que la representa.

Udiꞌx kaꞌn tu rëi nali laka plo nzob lë kad ma kun diꞌzhzë.

mbëꞌl wes

mitet

mbeiꞌ

wila

tijerit

mizin kuch

7

tijerit tijerilla

Ño ma leꞌn rë cheꞌn men,

no ño ma leꞌn xab men.

________________________________________

Escribe en la raya el nombre del animal en zapoteco.

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

Page 8: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

8

mbeiꞌ araña

No chi nded ma leꞌn yix kwaꞌn kiyao

tu rë ma, sigur zibech ma zeꞌ.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

29

Dox nakap ma, nzhao ma nguid yeꞌn.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

mizin kuch rata

Page 9: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

28

Dox nakap nixla ma, per wen niyitnu mbëk

ma, nagaktlot mbëk zeꞌ, nzhab men.

________________________________________

Bikëꞌ lë leꞌnrëi kun diꞌzhzë.

sorri zorillo

9

mbëꞌl wes ciempiés

Nikë ma taꞌ yoꞌ nicheꞌb ma mëꞌd.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

Page 10: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

10

zhin cucaracha

Ño ma leꞌn yoꞌ, par ño ma

leꞌn rë kwaꞌn nzhao men.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

27

Nayiꞌ niroꞌ ma lo men,

nadedt lëꞌ men rë gat, nzhab men.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

chop korali Dos coralillos

Page 11: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

26

Nikixkan ma yek men,

mbaino dox wen rë cheꞌn ma, nzhab men.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

mbëo coyote

11

mbëz kak escarabajo rinoceronte

Ño ma lo kak, nizë ma al tras.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

Page 12: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

12

nixgui alacrán

Nikëꞌ ma xkuꞌnch ma taꞌ men,

nizheb men nine ma.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

25

Kinu ma chida sabor, nzhab men,

mbaino nix nidaoꞌ ma.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

migup armadillo

Page 13: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

24

Nichaoꞌ ma mikoꞌch, no nzho mizhin leꞌne

kwaꞌn nzhao men.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

mbëz mikoꞌch avispa

13

mika chicharra

Nibizhyë ma or mizhelyuo,

no nzhao men ma yiꞌn.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

Page 14: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

14

mbidyaꞌ garrapata

Ño ma nzha burr.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

23

Nayiꞌ kitno mëꞌd ma, nzhab men.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

kabai cheꞌn mizhab Mantis religiosa

Page 15: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

22

Ño ma yek men, nzho ma ren.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

mbech piojo

15

sankud zancudo

Or nzhao ma rë men,

nzho or haxta xlëꞌ nizak men.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

Page 16: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

16

xanch chapulín

Nzhao men ma sop.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

21

Nayiꞌ ño ma lizh men, nzhab xaꞌ ñaꞌn nab

yoꞌ, mbaino nizini ki cheꞌn ma ki.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

mikos luciérnaga

Page 17: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

20

Nzhao ma rë la cheꞌn ya xlë no nitsinu mai.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

wila oruga o gusano

17

mizol grillo

Nibizhyë ma or yëꞌl, nichaꞌb men nileꞌ ma.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

Page 18: Rë mbëz mbaino xtu rë ma - SIL International · chop korali mantis religioso mbëz mikoꞌch dos coralillos kabai cheꞌn mizhab avispa mbeiꞌ zancudo sorri araña sankud zorillo

18

mitet mariposa

Dox nabe ma, nzhab men.

________________________________________

Bikëꞌ lë ma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.

19

mbeser abeja

Nichaoꞌ ma mizhin ser,

dox nix naxe no nidaoꞌwe.

________________________________________

Bikëꞌ lëꞌma leꞌn rëi kun diꞌzhzë.