publikacja nr 16/i - standardy budowy i napraw statków - 2011 · 9.1 typowa naprawa przesuni ęcia...

55
PUBLIKACJA INFORMACYJNA NR 16/I STANDARDY BUDOWY I NAPRAW STATKÓW 2011 Publikacje I (Informacyjne) wydawane przez Polski Rejestr Statków S.A. mają charakter instrukcji lub wyjaśnień przydatnych przy stosowaniu Przepisów PRS GDAŃSK

Upload: phamliem

Post on 01-Mar-2019

214 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

PUBLIKACJA INFORMACYJNA NR 16/I

STANDARDY BUDOWY I NAPRAW STATKW

2011

Publikacje I (Informacyjne) wydawane przez Polski Rejestr Statkw S.A. maj charakter instrukcji lub wyjanie przydatnych przy stosowaniu

Przepisw PRS

GDASK

Publikacja Nr 16/I Standardy budowy i napraw statkw 2011, zostaa zatwierdzona przez Dyrektora Okrtowego Polskiego Rejestru Statkw S.A. i wchodzi w ycie w dniu 1 maja 2011 r.

Niniejsza Publikacja zastpuje Publikacj Nr 16/I Standardy budowy i napraw stat-kw 2009.

MATERIAY ZWIZANE

1. Przepisy klasyfikacji i budowy statkw morskich, Cz I Zasady klasyfikacji. 2. Przepisy klasyfikacji i budowy statkw morskich, Cz II Kadub. 3. Przepisy klasyfikacji i budowy statkw morskich, Cz IX Materiay i spawanie. 4. Publikacja Nr 36/P Przegldy kaduba zbiornikowcw olejowych. 5. Publikacja Nr 39/P Przegldy kaduba masowcw. 6. Publikacja Nr 46/P Przegldy kaduba chemikaliowcw. 7. Publikacja Nr 48/P Wymagania dla gazowcw. 8. Publication No 49/P Requirements Concerning Mobile Offshore Drilling Units. 9. Publikacja Nr 58/P Przegldy kaduba zbiornikowcw olejowych o podwjnym kadubie. 10. Publikacja Nr 62/P Przegldy kaduba drobnicowcw. 11. Publication No 63/P Replacement Criteria for Side Shell Frames and Brackets in

Single Side Skin Bulk Carriers and Oil-Bulk-Ore Carriers. 12. Publikacja Nr 64/P Przegldy kaduba masowcw o podwjnych burtach. 13. Publikacja Nr 74/P Zasady kwalifikowania technologii spawania. 14. Publikacja Nr 80/P Badania nieniszczce. 15. Publikacja Nr 81/P Przegldy kaduba w czasie budowy statku. 16. Publication No 84/P Requirements concerning the construction and strength of the hull

and hull equipment of sea-going bulk carriers of 90 m in length and above. 17. Publication No 85/P Requirements Concerning the Construction and Strength of the

Hull and Hull Equipment of Sea-going, Double Hull Oil Tankers of 150 m in Length and above.

MATERIAY POMOCNICZE

1. IACS Bulk Carriers Guidelines for Surveys, Assessment and Repair of Hull Structure. 2. TSCF Guidelines for the Inspection and Maintenance of Double Hull Tanker Structures. 3. TSCF Guidance Manual for the Inspection and Condition Assessment of Tanker

Structures.

Copyright by Polski Rejestr Statkw S.A., 2011

PRS/AW, 04/2011

ISBN 978-83-7664-041-9

SPIS TRECI str.

CZ A Standardy budowy i usuwania bdw wykonawczych pocze spawanych konstrukcji statkw nowo budowanych............................. 5

1 Zakres ....................................................................................................................... 5 2 Oglne wymagania dotyczce nowych konstrukcji............................................... 6 3 Kwalifikowanie personelu i technologii.................................................................. 6

3.1 Kwalifikowanie spawaczy................................................................................. 6 3.2 Kwalifikowanie technologii spawania............................................................... 7 3.3 Kwalifikowanie personelu wykonujcego badania nieniszczce ...................... 7

4 Materiay................................................................................................................... 7 4.1 Materiay na elementy konstrukcyjne................................................................ 7 4.2 Stany powierzchni ............................................................................................. 7

5 Cicie gazowe............................................................................................................ 10 6 Wykonanie i pynno poszycia............................................................................... 10

6.1 Wzduniki i wzwki z zagiciami (patrz tab. 6.1)......................................... 10 6.2 Profile prefabrykowane (patrz tab. 6.2) ............................................................. 12 6.3 Grodzie profilowane (patrz tab. 6.3).................................................................. 13 6.4 Podpory, wzwki i usztywnienia (patrz tab. 6.4)............................................ 14 6.5 Maksymalna temperatura podgrzewania powierzchni

przy grzaniu liniowym (patrz tab. 6.5) ............................................................... 15 6.6 Monta blokowy (patrz tab. 6.6)........................................................................ 15 6.7 Podzespoy specjalne (patrz tab. 6.7)................................................................. 16 6.8 Ksztat (patrz tab. 6.8-1 i 6.8-2)......................................................................... 17 6.9 Pynno poszycia midzy wrgami (patrz tab. 6.9).......................................... 18 6.10 Pynno poszycia z wrgami (patrz tab. 6.10).................................................. 19 6.11 Podgrzewanie wstpne dla spawania stali kadubowych

w niskich temperaturach (patrz tab. 6.11) .............................................................. 19 7 Przesunicia elementw konstrukcji ...................................................................... 20 8 Szczegy dotyczce pocze spawanych .............................................................. 22

8.1 Typowe przygotowanie brzegw pyt do spawania (dla zczy doczoowych, spawanie rczne oraz pautomatyczne) patrz tab. 8.1-1 i 8.1-2 ......................... 23

8.2 Typowe przygotowanie brzegw pyty do spawania zczy teowych (spawanie rczne oraz pautomatyczne) patrz tab. 8.2-1 i 8.2-2................... 24

8.3 Typowy ksztat spoiny czoowej i pachwinowej (spawanie rczne i pautomatyczne) patrz tab. 8.3.................................................................... 26

8.4 Typowe przygotowanie brzegw pyty do spawania dla spoin czoowych (spawanie automatyczne) patrz tab. 8.4.......................................................... 27

8.5 Minimalna odlego midzy spoinami patrz tab. 8.5 .................................... 28

9 Usuwanie bdw wykonawczych pocze spawanych.............................................. 29 9.1 Typowa naprawa przesunicia elementw konstrukcji patrz tab. 9.1-1 do 9.1-3. 29 9.2 Typowa naprawa brzegw elementw przygotowanych do spawania

(spoina czoowa, spawanie rczne oraz pautomatyczne) patrz tab. 9.2-1 i 9.2-2 32 9.3 Typowa naprawa brzegw elementw przygotowanych do spawania zczy

teowych (spawanie rczne oraz pautomatyczne) patrz tab. 9.3-1 do 9.3-3........ 34 9.4 Typowa naprawa ksztatu spoiny czoowej i pachwinowej

(spawanie rczne oraz pautomatyczne) patrz tab. 9.4.................................. 36 9.5 Korekta odlegoci midzy spoinami patrz tab. 9.5 ........................................ 38 9.6 Naprawa otworu wycitego omykowo patrz tab. 9.6..................................... 38 9.7 Naprawa przez zamontowanie wstawki patrz tab. 9.7 .................................... 39 9.8 Naprawa powierzchni spoiny patrz tab. 9.8 .................................................... 40 9.9 Naprawa powierzchni przez naspawanie (patrz tab. 9.9)................................... 40

CZ B STandardy budowy i napraw statkw istniejcych.............................. 41 1 Zakres........................................................................................................................ 41 2 Oglne wymagania dotyczce napraw i personelu

zajmujcego si ich wykonywaniem ....................................................................... 41 3 Kwalifikowanie personelu i technoligii................................................................... 42

3.1 Kwalifikacje spawaczy ...................................................................................... 42 3.2 Kwalifikowanie technologii spawania ............................................................... 42 3.3 Kwalifikowanie operatorw sprztu do bada nieniszczcych.......................... 43

4 Materiay ................................................................................................................... 43 4.1 Wymagania oglne odnonie materiaw .......................................................... 43 4.2 Rwnowano kategorii materiaw ................................................................ 43

5 Oglne wymagania dotyczce spawania................................................................. 46 5.1 Dobr materiaw dodatkowych do spawania w zalenoci

od kategorii stali kadubowej ............................................................................. 46 5.2 Oglne wymagania dotyczce podgrzewania wstpnego i suszenia.................. 46 5.3 Suche spawanie poszycia kaduba poniej linii wodnej statkw

znajdujcych si na wodzie................................................................................ 47 6 Standard jakoci napraw ......................................................................................... 47

6.1 Spawanie, wymagania oglne............................................................................ 47 6.2 Wymiana pyt..................................................................................................... 48 6.3 Nakadki na poszyciu......................................................................................... 49 6.4 Wymiana elementw wewntrznych/usztywnie .............................................. 50 6.5 Wymiana elementw wewntrznych/usztywnie poczenie paskownika

ebkowego z ktownikiem nierwnoramiennym ............................................... 51 6.6 Zakoczenia nakadek........................................................................................ 51 6.7 Napawanie werw korozyjnych ....................................................................... 52 6.8 Naprawy pkni spawaniem ............................................................................ 53 6.9 Szlifowanie pytkich pkni ............................................................................. 54

5

CZ A

STANDARDY BUDOWY I USUWANIA BDW WYKONAWCZYCH POCZE SPAWANYCH KONSTRUKCJI STATKW NOWO

BUDOWANYCH

1 ZAKRES

Celem niniejszej Publikacji jest przedstawienie wytycznych dla przypadkw, gdy nie istniej standardy branowe lub krajowe, uznane przez Polski Rejestr Statkw.

1.1 W niniejszej Publikacji zawarte s wskazwki dotyczce standardw kon-strukcji kaduba statku nowo budowanego oraz norm dotyczcych usuwania b-dw wykonawczych pocze spawanych takiego statku, w przypadku gdy odpo-wiedni standard nie znajduje si w dyspozycji wykonawcy.

Publikacja ma zastosowanie do: konwencjonalnych typw statkw handlowych, czci kaduba objtych Przepisami Polskiego Rejestru Statkw, konstrukcji kadubw wykonanych ze stali kadubowej o zwykej i o podwy-

szonej wytrzymaoci. Zakres stosowania Publikacji naley w kadym przypadku uzgodni z Polskim

Rejestrem Statkw. Publikacja nie ma zastosowania do nowych konstrukcji, takich jak: statki spe-

cjalnych typw np. gazowcw o konstrukcji ze stali odpornych na korozj lub in-nych specjalnych typw lub kategorii stali.

1.2 W niniejszej Publikacji podano dwa zakresy: warto standardowa oraz warto graniczna. Zakres wartoci standardowej oznacza zakres rozpatrywanej wielkoci oczekiwanej podczas prawidowo wykonywanej pracy i w normalnych warunkach. Zakres wartoci granicznej oznacza zakres maksymalnie dopuszczal-nej odchyki, wykraczajcej poza zakres wartoci standardowej. Wielkoci wycho-dzce poza zakres wartoci standardowej, lecz mieszczce si w zakresie wartoci granicznej, s akceptowalne.

1.3 Publikacja obejmuje typowe rozwizania konstrukcyjne oraz podaje wy-tyczne dotyczce standardw jakoci dla najwaniejszych aspektw tych konstruk-cji. Jeli Publikacja nie podaje wyranie dodatkowych wymaga, przedstawiony w nim poziom wykonawstwa moe by zasadniczo przyjty w przypadku typo-wych konstrukcji wiza gwnych i drugorzdnych. Jednake odnonie krytycz-nych i naraonych na wysokie obcienia rejonw kaduba wymagane bd bar-dziej surowe standardy wykonawstwa, ktre powinny by w kadym przypadku uzgodnione z Polskim Rejestrem Statkw. Przy okrelaniu krytycznych rejonw konstrukcji kaduba oraz elementw konstrukcyjnych naley korzysta z Materia-w pomocniczych (patrz s. 2).

6

1.4 Szczegy odnoszce si do konstrukcji lub technologii wytwarzania nie objtych niniejsz Publikacj powinny by uzgodnione z Polskim Rejestrem Stat-kw na podstawie procedur kwalifikowania oraz/lub uznanych norm krajowych.

1.5 W niniejszej Publikacji rozrzuty wartoci pasowa montaowych, odchyek i podobnych czynnikw zwizanych z jakoci wykonania, powinny by rwno-miernie rozoone wok wartoci nominalnych. W przypadku procesw wyko-nawczych, ktre powoduj nierwnomierny rozkad powyszych wartoci, stocznia powinna podj dziaania korygujce w celu poprawienia tych procesw. Nie do-puszcza si dziaa korygujcych, polegajcych na obciciu nierwnomiernej cz-ci rozrzutu czynnikw zwizanych z jakoci wykonania.

2 OGLNE WYMAGANIA DOTYCZCE NOWYCH KONSTRUKCJI

2.1 Prace wykonawcze powinny by prowadzone zgodnie z Przepisami Polskie-go Rejestru Statkw i pod nadzorem inspektora PRS.

2.2 Prace spawalnicze powinny by prowadzone zgodnie z instrukcjami wyko-nawczymi uzgodnionymi przez PRS.

2.3 Spawanie konstrukcji kaduba powinno by wykonane przez spawaczy po-siadajcych aktualne uprawnienia PRS, zgodnie z uznanymi i kwalifikowanymi technologiami spawania przy uyciu materiaw dodatkowych do spawania uzna-nych przez Polski Rejestr Statkw. Operacje spawalnicze powinny by prowadzo-ne pod waciwym nadzorem stoczni. Warunki pracy przy spawaniu powinny by monitorowane przez PRS zgodnie z Publikacj 81/P Przegldy kaduba w czasie budowy statku.

3 KWALIFIKOWANIE PERSONELU I TECHNOLOGII

3.1 Kwalifikowanie spawaczy

3.1.1 Spawacze powinni posiada aktualne uprawnienia PRS nadane zgodnie z Publikacj Nr 3/P Zasady egzaminowania spawaczy. Uprawnienia spawaczy nadane przez inne instytucje w oparciu o normy przedmiotowe EN, ISO, AWS lub inne mog by zaakceptowane przez PRS po uprzednim ich przedstawieniu do oceny. Firma wykonujca prace spawalnicze powinna przechowywa zapisy doty-czce uznawania spawaczy i, gdy jest to wymagane, przedkada wane wiadec-twa egzaminu spawacza.

3.1.2 Operatorzy urzdze spawalniczych, wykonujcy spawanie przy zastosowa-niu cakowicie zmechanizowanego lub cakowicie zautomatyzowanego procesu, nie musz by poddawani egzaminom pod warunkiem e wykonane przez nich po-czenia spawane s wymaganej jakoci. Operatorzy powinni jednak przej odpo-wiednie szkolenie w ustawianiu lub programowaniu oraz w obsudze sprztu. Zapisy dotyczce szkole i wynikw bada pocze spawanych powinny by przechowy-wane w ewidencjach poszczeglnych operatorw i powinny by udostpnione PRS.

7

3.2 Kwalifikowanie technologii spawania

Powinny by stosowane tylko kwalifikowane technologie spawania, ktrych po-prawno zostaa potwierdzona procedur kwalifikowania technologii przeprowa-dzon pod nadzorem PRS, zgodnie z Publikacj 74/P Zasady kwalifikowania tech-nologii spawania lub zgodnie z innymi obowizujcymi w tym zakresie normami.

3.3 Kwalifikowanie personelu wykonujcego badania nieniszczce

Kwalifikowanie personelu, wykonujcego badania nieniszczce spoin w celu oceny ich jakoci w nowych konstrukcjach objtych niniejsz Publikacj, powinno si odbywa zgodnie z Przepisami Polskiego Rejestru Statkw lub uznanymi, mi-dzynarodowymi lub krajowymi normami. Rejestr operatorw i ich aktualnych wiadectw powinien by prowadzony w zakadzie oraz udostpniany inspektorowi PRS na yczenie.

4 MATERIAY

4.1 Materiay na elementy konstrukcyjne

Wszystkie materiay zastosowane do wytwarzania i montau elementw kon-strukcyjnych powinny by zgodne z rysunkami konstrukcyjnymi zatwierdzonymi przez PRS i powinny spenia wymagania zawarte w Przepisach PRS. Dodatkowe zalecenia zawarte s w kolejnych punktach niniejszej Publikacji.

Wszystkie stosowane materiay powinny pochodzi z wytwrni uznanych przez PRS do ich produkcji.

Materiay dodatkowe do spawania powinny by uznane przez PRS i mie odpo-wiedni kategori uznania.

4.2 Stany powierzchni

4.2.1 Definicje

M a e w a d y wady punktowe, zawalcowane zgorzeliny, wgniecenia, rysy i rowki.

W a d y pknicia, uszczenie si, wtrcenia niemetaliczne, ostre przejcia spo-iny w materia, a take mae wady, w przypadku gdy sumaryczna ich powierzchnia nie przekracza wielkoci podanych w tabeli 4.2.2.

G b o k o w a d l u b m a y c h w a d gboko ta powinna by mierzo-na od powierzchni wyrobu.

4.2.2 Wady nie podlegajce naprawie

Dopuszcza si pozostawienie maych wad biorc pod uwag grubo nominaln (t) wyrobu, o wielkociach okrelonych w tabeli 4.2.2.

8

Tabela 4.2.2 Wartoci dopuszczalne maych wad nie wymagajcych naprawy

Grubo materiau Maks. gboko wad [mm] Powierzchnia objta maymi wadami, [%] 15 ~ 20% 5 ~ 15% 0 ~ 5% t < 20 mm 0,2 mm 0,4 mm 0,5 mm 20 mm t < 50 mm 0,2 mm 0,6 mm 0,7 mm 50 mm t 0,2 mm 0,7 mm 0,9 mm

Procentow powierzchni objt mniejszymi wadami otrzymuje si jako stosunek powierzchni obj-tej wadami do powierzchni rozpatrywanej (tj. powierzchni pyty) x 100 %.

W przypadku odizolowanych niecigoci powierzchni, powierzchnie objt wadami otrzymuje si po-przez wyrysowanie linii cigej wok obwodu niecigoci w odlegoci 20 mm od niej (rys. 4.2.2 (a)).

W przypadku niecigoci powierzchni wystpujcej w zgrupowaniu, powierzchni objt wadami otrzymuje si poprzez wyrysowanie linii cigej wok obwodu zgrupowania w odlegoci 20 mm od niego (rys. 4.2.2 (b)).

Rys. 4.2.2 (a) okrelanie powierzchni objtej niecigoci odizolowan (Re. EN 10163-1:2004+AC:2007 E)

9

Rys. 4.2.2 (b) okrelanie powierzchni objtej zgrupowaniem niecigoci

(Re. EN 10163-1:2004+AC:2007 E)

4.2.3 Wady podlegajce naprawie

Wady (patrz 4.2.1), niezalenie od ich rozmiarw i liczby, powinny zosta na-prawione przez szlifowanie lub spawanie zgodnie z wymaganiami punktu 3, Cz. IX Przepisw PRS oraz tab. 9.14 niniejszej Publikacji.

4.2.4 Inne wady

4.2.4.1 Rozwarstwienie

W przypadku stwierdzenia rozwarstwienia naley przeprowadzi badanie w ce-lu stwierdzenia przyczyny i rozlegoci wykrytego rozwarstwienia. Do naprawy duych rozwarstwie naley stosowa miejscowe wstawki. Minimalna szeroko blachy, ktr mona naprawia przez wstawk powinna wynosi: 1600 mm dla poszycia kaduba i pokadu wytrzymaociowego w rejonie zczy

krzyowych lub teowych, 800 mm dla poszycia kaduba, pokadu wytrzymaociowego i innych elemen-

tw podstawowych, 300 mm dla innych elementw konstrukcji.

Miejscowe, ograniczone rozwarstwienie moe by naprawione przez wyciganie i/lub szlifowanie, a nastpnie napawanie, jak to pokazano na rys. 4.2.4(a). W przy-padku gdy miejscowe, ograniczone rozwarstwienie znajduje si przy powierzchni blachy, naprawa moe by wykonana jak pokazano na rys. 4.2.4(b). Ograniczenia dotyczce tych napraw zostay przedstawione w 4.2.2.

(a) (b)

Rys. 4.2.4

10

4.2.4.2 Odpryski spawalnicze

Odpryski spawalnicze naley usun przez szlifowane (patrz tab. 9.13) lub w inny sposb przewidziany, dla danego systemu lakierowego, do przygotowania powierzchni na: poszyciu kaduba, poszyciu pokadu na pokadach otwartych, w zbiornikach adunkw chemicznych, w zbiornikach na wod sodk i wod do picia, w zbiornikach na olej smarny, olej hydrauliczny, wcznie ze zbiornikami roz-

chodowymi.

5 CICIE GAZOWE

Chropowato powierzchni brzegw po czci powinna spenia nastpujce wymagania: Swobodne brzegi: Elementy Warto standardowa

chropowatoci Warto graniczna

chropowatoci wytrzymaociowe 150 m 300 m inne 500 m 1000 m Brzegi do spawania: Elementy Warto standardowa

chropowatoci Warto graniczna

chropowatoci wytrzymaociowe inne

400 m 800 m

800 m 1500 m

6 WYKONANIE I PYNNO POSZYCIA

6.1 Wzduniki i wzwki z zagiciami (patrz tab. 6.1)

Tabela 6.1 Wzduniki i wzwki z zagiciami

Element Warto

standardowa x [mm]

Warto graniczna x

[mm] Uwagi

1 2 3 4

Szeroko zagicia

b

a

3 5 x w porwnaniu

z waciwym wymiarem: a, b

11

1 2 3 4

Kt midzy zagiciem i rodnikiem

a

x

w porwnaniu z szablonem

3 5 na kade 100 mm

wymiaru a

Prostoliniowo krawdzi paszczyzn zagicia i rodnika

x

x

10 25 na 10 m

12

6.2 Profile prefabrykowane (patrz tab. 6.2)

Tabela 6.2 Profile prefabrykowane

Element Warto

standardowa x [mm]

Warto graniczna x

[mm] Uwagi

Wrgi i wzduniki

a

x

x

1,5 3 na kade 100 mm

wymiaru a

Odksztacenie mocnika

d

a

d < 3 + a/100 d < 5 + a/100

Odksztacenie w paszczynie rodnika i mocnika wrgw wzdunych i poprzecz-nych, wzdunika i poprzecznego wrgu ramowego

x

x

x

x

10 25 na kade 10 m

dugoci

13

6.3 Grodzie profilowane (patrz tab. 6.3)

Tabela 6.3 Grodzie profilowane (faliste)

Element Warto standardowa

Warto graniczna

Uwagi

Gicie mechaniczne

R

t

R > 3t mm 2t mm

Materia powinien by podatny do gicia na zimno i do spawania w rejonie gicia

Wysoko profilu

h

3 mm 6 mm

Szeroko profilu

a

b

3 mm 6 mm

Wysoko profilu i odstp midzy profilami pfalistymi dopusz-czalne odchyki

h

P P

h: 2,5 mm h: 5 mm

Jeli nie jest w linii z innymi grodziami P: 6 mm P: 9 mm

Jeli jest w linii z innymi grodziami P: 2 mm P: 3 mm

14

6.4 Podpory, wzwki i usztywnienia (patrz tab. 6.4)

Tabela 6.4 Podpory, wzwki i usztywnienia

Element Warto

standardowa [mm]

Warto graniczna

[mm] Uwagi

Podpora (midzy pokadami)

x

x 4 x 6

rednica przekroju koowego (podpory, maszty, kolumny, itp.)

D

D/200 (maks. + 5)

D/150 (maks. 7,5)

Eliptyczno przekroju koowego

d max d min <

0,02 d max

Wzwka przeciwskrtna i krtkie usztywnienie, odksztace-nie na krawdzi swobodnej

at

a < t/2 t

15

6.5 Maksymalna temperatura podgrzewania powierzchni przy grzaniu liniowym (patrz tab. 6.5)

Tabela 6.5 Maksymalna temperatura podgrzewania powierzchni

przy grzaniu liniowym stali kadubowych o podwyszonej wytrzymaoci

Proces Warto

standardowa Warto

graniczna Uwagi

Proces konwencjonalny AH32-EH32 AH36-EH36

Chodzenie w wodzie po podgrzewaniu

Poniej 650 C

Chodzenie w powie-trzu po podgrzewaniu

Poniej 900 C Walcowanie cieplno-mechaniczne AH32-EH32 AH36-EH36 (CEV > 0,38%)

Chodzenie w powie-trzu, a nastpnie w wodzie

Poniej 900 C (temp. pocztkowa przy cho-dzeniu w wodzie powin-na wynosi < 500 C)

Walcowanie cieplno-mechaniczne AH32-DH32 AH36-DH36 (CEV < 0,38%)

Chodzenie w wodzie po podgrzewaniu lub chodzenie w powie-trzu

Poniej 1000 C

Walcowanie cieplno-mechaniczne EH32 EH36 (CEV < 0,38%)

Chodzenie w wodzie po podgrzewaniu lub chodzenie w powie-trzu

Poniej 900 C

Uwaga: Rwnowanik wgla (CEV) dla stali o podwyszonej wytrzymaoci naley oblicza wg wzoru:

15CuNi

5VMoCr

6MnCCEV ++++++= [%]

6.6 Monta blokowy (patrz tab. 6.6)

Tabela 6.6 Monta blokowy

Parametr Warto

standardowa [mm]

Warto graniczna

[mm] Uwagi

1 2 3 4 Monta sekcji paskiej Dugo i szeroko Odksztacenie Prostoktno Odchylenie elementu wewntrznego od po-wierzchni pyty

4 10 5 5

6 20 10 10

16

1 2 3 4 Monta sekcji patowej profilowanej Dugo i szeroko Odksztacenie Prostoktno Odchylenie elementu wewntrznego od powierzchni pyty

4 10 10

5

8 20 15 10

Pomiar wzdu krzywizny

Monta bloku o powierzchniach paskich Dugo i szeroko Odksztacenie Prostoktno Odchylenie elementu wewntrznego od powierzchni pyty Skrcenie Odchylenie pyty grnej w stosunku do dolnej

4 10 5 5

10 5

6 20 10 10

20 10

Monta bloku o powierzchniach profilowanych Dugo i szeroko Odksztacenie Prostoktno Odchylenie elementu wewntrznego od powierzchni pyty Skrcenie Odchylenie pomidzy blach grn i doln

4 10 10 5

15 7

8 20 15 10

25 15

Pomiar wzdu krzywizny

6.7 Podzespoy specjalne (patrz tab. 6.7)

Tabela 6.7 Podzespoy specjalne

Parametr Warto

standardowa [mm]

Warto graniczna

[mm] Uwagi

Odlego midzy dolnym i grnym uchem steru 5 10

Odlego midzy rufowym brzegiem piasty i gro-dzi skrajnika rufowego

5 10

Skrcenie zespou tylnicy 5 10

Odchylenie steru od osi wau 4 8

Skrcenie petwy steru 6 10

Pasko pyty grnej fundamentu silnika gwnego 5 10

Szeroko i dugo pyty grnej fundamentu silnika gwnego

4 6

Uwaga: Wymiary i tolerancje powinny spenia wymagania wytwrcw silnika i wyposaenia, jeli takie zostay sformuowane

17

6.8 Ksztat (patrz tab. 6.8-1 i 6.8-2)

Tabela 6.8-1 Ksztat

Detal Warto

standardowa x [mm]

Warto graniczna x

[mm] Uwagi

Deformacje na caej dugoci

x x

50

na 100 m linii stpki

Deformacje na odcinku midzy dwiema ssiednimi grodziami

x

15

Podniesienie czci dziobowej

x

30

Odchyka powinna by mierzona od linii konstrukcyjnej.

Podniesienie czci rufowej

x

20

Podniesienie dennika na owru

x

15

Odchyka powinna by mierzona od linii konstrukcyjnej.

18

Tabela 6.8-2 Ksztat

Parametr Warto

standardowa [mm]

Warto graniczna

[mm] Uwagi

Dugo midzy pionami

L/1000 (gdzie L jest podana w mm)

Dotyczy statkw o dugoci 100 m i powy-ej. Dla uatwienia pomiarw pion dziobowy moe by przy pomiarze dugoci zastpiony punktem, w ktrym stpka przechodzi w krzywizn dziobu (dziobnicy)

Szeroko statku na rdokrciu

B/1000 (gdzie B jest podana w mm)

Dotyczy statkw o szerokoci 15 m i wik-szej. Mierzona jest na pokadzie grnym

Wysoko boczna na rdokrciu

D/1000 (gdzie D jest podana w mm)

Dotyczy statkw o wysokoci 10 m i wik-szej, mierzonej do grnego pokadu

6.9 Pynno poszycia midzy wrgami (patrz tab. 6.9)

Tabela 6.9 Pynno poszycia midzy wrgami

Element Warto

standardowa d [mm]

Warto graniczna d

[mm] Uwagi

Pyty poszycia Cz cylindryczna (poszycie burt i dna)

4

Cz dziobowa i rufowa 5 Pyty przykrycia zbiornika

4 8

Grd Grd wzduna Grd poprzeczna Grd przelewowa

6

Cz cylindryczna 4 8 Pokad wytrzymaociowy

Cz dziobowa i rufowa 6 9

Cz osonita 7 9 Pokad drugi Cz odsonita 6 8 Cz osonita 7 9 Pokad dziobwki Cz odsonita 4 8 Pokad rufwki Cz osonita 6 9 Pokad nadbudwki Cz odsonita 4 6 Cz osonita 7 9 ciana zewntrzna 4 6 ciana pokadwki ciana wewntrzna 6 8 Cz osonita 7 9 Element wewntrzny (rodnik wzdunika, itp.) 5 7 Dennik i wzdunik dna podwjnego 5 8

19

6.10 Pynno poszycia z wrgami (patrz tab. 6.10)

Tabela 6.10 Pynno poszycia z wrgami

Element Warto

standardowa d, d1 [mm]

Warto graniczna d, d1

[mm] Uwagi

Cz cylindr. 2l/1000 3l/1000 Pyta poszycia

Cz dziobowa i rufowa 3l/1000 4l/1000

Pokad wytrzymaociowy (z wyczeniem przewizek midzy lukami) oraz poszy-cie dna wewntrznego

3l/1000 4l/1000

Grd 5l/1000

l rozpi-to wrgu, [mm] Mierzy pomidzy ramami (min. l = 3000 mm)

Pomieszczenia powyej pokadu wytrzymaociowego i inne

5l/1000 6l/1000

l = rozpito wrgu (min. l = 3000 mm)

dd1

6.11 Podgrzewanie wstpne dla spawania stali kadubowych w niskich temperaturach (patrz tab. 6.11)

Tabela 6.11 Temperatury podgrzewania wstpnego przy spawaniu stali kadubowych

w niskich temperaturach

Warto standardowa Uwagi

Stal Podstawowe tempera-tury stali wymagaj-

cych podgrzania

Minimalna tempera-tura podgrzania

Stal o zwykej wytrzymaoci A, B, D, E Poniej 5 C

Stal o podwyszonej wytrzymaoci

AH32 EH 32 AH36 EH 36 Poniej 0 C

20 C1)

Uwaga: 1) Warto temperatury podgrzania ma zastosowanie wtedy, gdy zatwierdzone procedury spawalnicze nie wymagaj wartoci wyszych.

20

7 PRZESUNICIA ELEMENTW KONSTRUKCJI

Standardy dotyczce przesunicia elementw konstrukcji kaduba dla nowych budw przedstawiono w tabelach 7-1, 7-2 i 7-3. Polski Rejestr Statkw moe wy-maga zaostrzenia tolerancji konstrukcyjnych w rejonach wymagajcych specjalnej uwagi*, takich jak: rejony naraone na wysok koncentracj napre, rejony o skonnoci do zmczenia, rejony stykw pocze blokowych, rejony z wykorzystaniem stali o podwyszonej wytrzymaoci.

Tabela 7-1 Przesunicia

Element Warto graniczna [mm] Uwagi Przesunicie krawdzi pyt ze spoinami czoowymi

t

a

a

t

dla elementw wytrzymaociowych a < 0,15 t dla innych elementw a < 0,2 t, ale maksymalnie 4,0 mm

t jest gruboci cieszej z pyt

Przesunicie elementw ze spoinami pachwinowymi

t1t2

t3

a

t1 < t 2

t1/2t1/2 t2/2

t2/2

Elementy wytrzymaociowe i ele-menty, w ktrych wystpuj wiksze naprenia: a < t1/3 Inne: a < t1/2

Zamiennie, do sprawdze-nia wielkoci przesunicia mona uy linii stpki Jeli t3 < t1, dla obliczenia wartoci standardowej naley zamiast t1 uy t3

Przesunicie elementw ze spoinami pachwinowymi

a

t1

o

t 2

t3

t3/2

t1/2 t1/2

t3/2

t 2/2t 2/2

Elementy wytrzymaociowe i ele-menty, w ktrych wystpuj wiksze naprenia: a < t1/3 Inne elementy: a < t1/2

Zamiennie, do sprawdze-nia wielkoci przesunicia mona uy linii stpki Jeli t3 < t1, dla obliczenia wartoci standardowej naley zamiast t1 uy t3

* patrz Tabela 11.1.1.3.1 w Publikacji 84/P, [10]

21

Tabela 7-2 Przesunicia

Element Warto standardowa[mm]

Warto graniczna [mm] Uwagi

Przesunicie mocnika wzdunika teowego

a b

b [mm]

Elementy wytrzy-maociowe: a < 0,04b

a = 8,0

Przesunicie grnej krawdzi teownika, ktownika lub paskownika ebkowego

a t

Elementy wytrzy-maociowe: a < 0,15t

Inne elementy: a < 0,20t

a = 3,0

Przesunicie usztywnienia pyty

L

d

d < L/50

Szczelina midzy wzwk / usztywnieniem wstawkowym a usztywnieniem

a

a < 2,0 a = 3,0

Przesunicie pocze zakadkowych a

a

a 2,0 a = 3,0

22

Tabela 7-3 Przesunicia

Element Warto

standardowa [mm]

Warto graniczna

[mm] Uwagi

Szczelina midzy pokadnikiem i wrgiem

a

a < 2,0 a = 5,0

Szczelina midzy usztywnieniem a wyciciem

sss

s < 2,0 s = 3,0

8 SZCZEGY DOTYCZCE POCZE SPAWANYCH

Przygotowanie brzegw do spawania (ksztat i wymiary rowka spawalniczego) podlega sprawdzeniu podczas przeprowadzania procedury kwalifikowania danej technologii spawania zgodnie z Publikacj 74/P lub zgodnie z innymi obowizuj-cymi w tym zakresie normami.

W tabelach 8.1-1, 8.1-2, 8.2-1, 8.2-2, 8.4 podano informacje dotyczce wielko-ci odstpu G dla kilku przykadowych przygotowa brzegw do spawania.

23

8.1 Typowe przygotowanie brzegw pyt do spawania (dla zczy doczoowych, spawanie rczne oraz pautomatyczne) patrz tab. 8.1-1 i 8.1-2

Tabela 8.1-1 Typowe przygotowanie brzegw pyt do spawania

(spoina czoowa, spawanie rczne i pautomatyczne)

Element Warto standardowaG [mm] Warto graniczna

G [mm] Uwagi 1)

Zcze bez ukosowania Spoina I

G

tmm5t

< 3 5

Ukosowanie jednostronne Spoina 1/2Y

G

tmm 5 t

< 3 5

Ukosowanie dwustronne Spoina K

G

tmm 19 t

< 3 5

Ukosowanie symetryczne Spoina X

G

t

< 3 G = 5

Ukosowanie niesymetryczne Spoina X t

G

< 3 5

1) Przygotowanie brzegw przed spawaniem dla danej technologii spawania powinno odpowiada przygotowaniu brzegw, ktre zostao sprawdzone podczas procedury kwalifikowania tej techno-logii spawania zgodnie z poz. [7] Materiaw zwizanych lub zgodnie z innymi obowizujcymi w tym zakresie normami. W przypadku technologii spawania innych ni rczne ma zastosowanie p. 3.2 Kwalifikowanie technologii spawania.

t > 5 mm

t > 5 mm

t > 19 mm

24

Tabela 8.1-2 Typowe przygotowanie brzegw pyt do spawania

(spoina czoowa, spawanie rczne oraz spawanie pautomatyczne)

Element Warto standardowa

G [mm] Warto graniczna

G [mm] Uwagi1)

Spoina V, spawanie jednostronne z podkadk (technologiczn lub sta)

G

t

3 9 16

Spoina Y

G

t

< 3 5

Uwaga 1: Przygotowanie brzegw przed spawaniem dla danej technologii spawania powinno odpowiada przygotowaniu brzegw, ktre zostao sprawdzone podczas procedury kwalifikowania tej technolo-gii spawania zgodnie z poz. [7] Materiaw zwizanych lub zgodnie z innymi obowizujcymi w tym zakresie normami. W przypadku technologii spawania innych ni rczne ma zastosowanie p. 3.2 Kwalifikowanie technologii spawania.

8.2 Typowe przygotowanie brzegw pyty do spawania zczy teowych (spawanie rczne oraz pautomatyczne) patrz tab. 8.2-1 i 8.2-2

Tabela 8.2-1 Typowe przygotowanie brzegw pyt do spawania zczy teowych

(spawanie rczne oraz spawanie pautomatyczne)

Element Warto standardowa Warto

graniczna Uwagi

1 2 3 4 Zcze teowe spoiny pachwinowe

G

t

G < 2 mm G = 3 mm patrz: Uwaga 1

Zcze ktowe spoina pachwinowa

G

G < 2 mm G = 3 mm patrz: Uwaga 1

25

1 2 3 4 Zcze teowe ukosowane jednostronnie, z podkadk pozostajc

G

t

o

G < 4 6 mm = 30o 45o G = 16 mm

Zwykle nie sto-sowane do ele-mentw wytrzy-maociowych patrz: Uwaga 1

Zcze teowe ukosowanie jednostronne

G

t

G < 3 mm patrz: Uwaga 1

Uwaga 1: Przygotowanie brzegw przed spawaniem dla danej technologii spawania powinno odpowiada przygotowaniu brzegw, ktre zostao sprawdzone podczas procedury kwalifikowania tej technolo-gii spawania zgodnie z poz. [7] Materiaw zwizanych lub zgodnie z innymi obowizujcymi w tym zakresie normami. W przypadku technologii spawania innych ni rczne ma zastosowanie p. 3.2 Kwalifikowanie technologii spawania.

Tabela 8.2-2 Typowe przygotowanie brzegw pyt do spawania zczy teowych

(spawanie rczne oraz spawanie pautomatyczne)

Element Warto standardowa

Warto graniczna

Uwagi1)

1 2 3 4 Spoina J

t

G

G = 2,5 4 mm

Spoina K symetryczna

G

t

t > 19 mm G < 3 mm

26

1 2 3 4 Spoina K niesymetryczna

G

t

t > 19 mm G < 3 mm

Spoina 2J symetryczna

G

t

G = 2,5 4 mm

Uwaga 1 Przygotowanie brzegw przed spawaniem dla danej technologii spawania powinno odpowiada przygotowaniu brzegw, ktre zostao sprawdzone podczas procedury kwalifikowania tej technolo-gii spawania zgodnie z poz. [7] Materiaw zwizanych lub zgodnie z innymi obowizujcymi w tym zakresie normami. W przypadku technologii spawania innych ni rczne ma zastosowanie p. 3.2 Kwalifikowanie technologii spawania.

8.3 Typowy ksztat spoiny czoowej i pachwinowej (spawanie rczne i pautomatyczne) patrz tab. 8.3

Tabela 8.3 Typowy ksztat spoiny czoowej i pachwinowej

(spawanie rczne oraz spawanie pautomatyczne)

Element Warto standardowa Warto

graniczna Uwagi

1 2 3 4 Kt nadlewu spoiny czoowej

R1

< 60o

h < 6 mm < 90o

Podtopienie spoiny czoowej D

D < 0,5 mm dla elementw wytrzy-maociowych. D < 0,8 mm dla innych elementw

Dugo ramienia spoiny pachwinowej

S

a45o

s > 0,9sd a > 0,9ad na krtkich odcin-kach spoiny

sd = s konstrukcyjne ad = a konstrukcyjne

27

1 2 3 4

Kt nadlewu spoiny pachwinowej

o

< 90o

W rejonach koncen-tracji napre i zagroonych zm-czeniem materiau PRS moe wymaga mniejszego kta

Podtopienie spoiny pachwinowej

D

D < 0,8 mm

8.4 Typowe przygotowanie brzegw pyty do spawania dla spoin czoowych (spawanie automatyczne) patrz tab. 8.4

Tabela 8.4 Typowe przygotowanie brzegw pyty do spawania

(spoina czoowa, spawanie automatyczne)

Element Warto

standardowa G [mm]

Warto graniczna G [mm] Uwagi

1)

Spawanie ukiem krytym

G

G

G

0 0,8 2

Uwaga 1: Przygotowanie brzegw przed spawaniem dla danej technologii spawania powinno odpowiada przygotowaniu brzegw, ktre zostao sprawdzone podczas procedury kwalifikowania tej technolo-gii spawania zgodnie z poz. [7] Materiaw zwizanych lub zgodnie z innymi obowizujcymi w tym zakresie normami. W przypadku technologii spawania innych ni rczne ma zastosowanie p. 3.2 Kwalifikowanie technologii spawania.

28

8.5 Minimalna odlego midzy spoinami patrz tab. 8.5

Tabela 8.5 Minimalna odlego midzy spoinami

Element Warto standardowa Warto

graniczna Uwagi

Skalopsy nad zczami spawanymi

r

d d

Dla elementw wytrzymaociowych:d > 5 mm. Dla innych elementw:d > 0 mm

d jest mierzona od zakoczenia spoiny pachwi-nowej do zako-czenia spoiny czoowej

Odstp midzy dwiema spoinami czoowymi

d > 0 mm

Odstp midzy spoin czoow a pachwinow

d

Dla elementw wy-trzymaociowych: d > 10 mm. Dla innych elementw: d > 0 mm

d jest mierzona od zakoczenia spoiny pachwi-nowej do zako-czenia spoiny czoowej

Dla wyci d >30 mm

Odstp midzy spoinami czoowymi

d

d

Dla pyt kra-wdziowych d > 300 mm d = 150 mm

29

9 USUWANIE BDW WYKONAWCZYCH POCZE SPAWANYCH

9.1 Typowa naprawa przesunicia elementw konstrukcji patrz tab. 9.1-1 do 9.1-3

Tabela 9.1-1 Typowa naprawa nadmiernego przesunicia elementw konstrukcji

Element Sposb naprawy Uwagi 1 2 3

Przesunicie w zczach doczoowych t1

a

Elementy wytrzymaociowe, gdzie a > 0,15t1 lub a > 4 mm rozczy i dopasowa Inne elementy, gdzie a > 0,2t1 lub a > 4 mm rozczy i dopasowa

t1 grubo cie-szej pyty

Przesunicie w zczach ze spoin pachwinow

t1t2

t3

a

t1 < t 2

t1/2t1/2 t2/2

t2/2

Elementy wytrzymaociowe i ele-menty, w ktrych wystpuj wiksze naprenia: t1/3 < a < t1/2 zwikszy grubo spoiny o 10% a > t1/2 rozczy i dopasowa na odcinku min. 50a Inne elementy: a > t1/2 rozczy i dopasowa na odcinku o dugoci min. 30a

Zamiennie, do sprawdzenia wiel-koci przesunicia mona uy linii stpki W przypadku gdy t3 jest mniejsze ni t1, w standardzie naley zastpi t1 przez t3.

Przesunicie mocnika wzdunika T

a b

L

Dla 0,04b < a < 0,08b (a 8 mm) naley szlifowa krawdzie do uzy-skania pynnego przejcia na dugo-ci min. L = 3a. Dla a > 0,08b lub a > 8 mm naley szlifowa krawdzie do uzyskania pynnego przejcia na dugoci min L = 50a.

Przesunicie grnej krawdzi teownika, ktownika lub ktownika ebkowego

a

Dla 3 mm < a 6 mm naprawia przez napawanie. Dla a > 6 mm rozczy i dopasowa na dugoci: L 50a dla elementw wytrzyma-ociowych oraz L 30a dla innych elementw.

L

30

1 2 3 Przesunicia w spoinach zakadkowych

a

a

Dla 3 mm < a 5 mm dugo ra-mienia spoiny naley zwikszy o warto (a 3) mm Dla a > 5 mm elementy naley po-nownie zmontowa.

Tabela 9.1-2 Typowa naprawa nadmiernego przesunicia elementw konstrukcyjnych

Element Sposb naprawy Uwagi

Szczelina midzy wzwk lub usztywnieniem wstawkowym a usztywnieniem

Dla 3 mm < a 5 mm dugo ramienia spoiny naley zwikszy o warto (a 3) mm

Dla 5 mm < a 10 mm naley ukosowa do 30o 40o i napawa z zastosowaniem podkadki.

a

Dla a > 10 mm zwikszy szczelin do ok. 50 mm i wstawi nakadk.

b

1

t 1t b = (2t + 25) mm, min. 50 mm

Szczelina midzy pokadnikiem i wrgiem

a

Dla 3 mm < a 5 mm dugo ramienia spoiny naley zwikszy o warto (a 3) mm Dla a > 5 mm rozczy i dopasowa

31

Tabela 9.1-3 Naprawa przesunicia

Element Sposb naprawy Uwagi

Usytuowanie skalopsu

d

Dla d < 75 mm naley wyci kawaek rodnika i zamontowa nakadk

b (min. 50 mm)

lub zamontowa ma nakadk

lub zamontowa nakadk sigajc poza skalops

Szczelina wycicia wok usztywnienia

Dla: 3 mm < s 5 mm naley zwikszy dugo ramienia spoiny pachwinowej o warto (s 2) mm.

Dla: 5 mm < s 10 mm wystp naley ukosowa i napawa.

sss

Dla s > 10 mm ci wystp i zamontowa nakadk o tej samej wysokoci, co wystp.

b

20 mm b 50 mm

32

9.2 Typowa naprawa brzegw elementw przygotowanych do spawania (spoina czoowa, spawanie rczne oraz pautomatyczne) patrz tab. 9.2-1 i 9.2-2

Tabela 9.2-1 Typowa naprawa brzegw pyt przygotowanych do spawania

(spoina czoowa, spawanie rczne i pautomatyczne)

Element Sposb naprawy Uwagi1)

Zcze bez ukosowania Spoina I

G

t

Dla G 10 mm ukosowa do 45o i napra-wia napawaniem. Dla G > 10 mm napawa i spawa z zasto-sowaniem podkadki, usun podkadk, wyobkowa gra i wykona podpoin lub wstawi pyt o szerokoci min. 300 mm.

Ukosowanie jednostronne Spoina 1/2Y

G

t

Dla: 5 mm < G 1,5 t (maksymalnie 25 mm) napawa jedn lub obie krawdzie rowka do maksymalnie 0,5 t (patrz rysunek poniej), stosujc w razie koniecznoci podkadk. Jeli zastosowano podkadk, naley usun j po spawaniu, wyobkowa gra i wyko-na podpoin.

Ukosowanie dwustronne Spoina K

G

t

Inna technologia spawania przy uyciu materiau podkadki uznanego przez PRS do spawania jednostronnego moe by uzgod-niona przez PRS na podstawie odpowiedniej instrukcji technologicznej spawania.

m a x . t/2

Ukosowanie dwustronne Spoina X symetryczna

Gt

Ukosowanie dwustronne Spoina X niesymetryczna

G

t

Dla G > 25 mm lub 1,5 t (przyjmujc mniej-sz z obu wartoci) wspawa wstawk o minimalnej szerokoci 300 mm.

min. 300 mm

Uwaga 1: Przygotowanie brzegw przed spawaniem dla danej technologii spawania powinno od-powiada przygotowaniu brzegw, ktre zostao sprawdzone podczas procedury kwalifikowania tej technologi spawania zgodnie z poz. [7] Materiaw zwizanych lub zgodnie z innymi obowizuj-cymi w tym zakresie normami.

33

Tabela 9.2-2 Typowa naprawa brzegw pyt przygotowanych do spawania

(spoina czoowa, spawanie rczne i pautomatyczne)

Element Sposb naprawy Uwagi1)

Spoina V Spawanie jednostronne

G

t

Dla: 5 mm < G 1,5 t (maksymalnie 25 mm) napawa obie krawdzie rowka. Rozmiary rowka podano w tabeli 8.1.2 w kolumnie wartoci standardowe. Jeli zastosowano podkadk, naley usun j po spawaniu, wyobkowa gra i wykona podpoin.

Spoina Y

G

t

Inna technologia spawania przy uy-ciu materiau podkadki uznanego przez PRS do spawania jedno-stronnego moe by uzgodniona przez PRS na podstawie odpowiedniej instrukcji technologicznej spawania.

max. t/2

Wartoci graniczne patrz tabela 8.1.2. Dla G > 25 mm lub 1,5 t (przyjmujc mniejsz z obu wartoci) wspawa wstawk o minimalnej szerokoci 300 mm.

min. 300 mm

Uwaga 1: Przygotowanie brzegw przed spawaniem dla danej technologii spawania powinno odpowiada przygotowaniu brzegw, ktre zostao sprawdzone podczas procedury kwalifikowania tej technolo-gii spawania zgodnie z poz. [7] Materiaw zwizanych lub zgodnie z innymi obowizujcymi w tym zakresie normami.

max t/2

34

9.3 Typowa naprawa brzegw elementw przygotowanych do spawania zczy teowych (spawanie rczne oraz pautomatyczne) patrz tab. 9.3-1 do 9.3-3

Tabela 9.3-1 Typowa naprawa brzegw pyt przygotowanych do spawania zczy teowych

(spawanie rczne oraz pautomatyczne)

Element Standard naprawy Uwagi

Zcze teowe Dla 3 mm < G 5 mm dugo ramie-nia spoiny zwikszy o warto (G 2) powyej wartoci przepisowej.

G

t

Dla 5 mm < G 16 mm lub G 1,5t ukosowa do 30o 45o, napawa zuko-sowan ciank rowka, w razie koniecz-noci z zastosowaniem podkadki, szli-fowa i wykona spoiny.

G

t

30o - 45o

Dla G > 16 mm lub G > 1,5t (przyjmujc mniejsz z obu wartoci) naley wspa-wa wstawk o minimalnej szerokoci 300 mm.

300 mmminimum

Podkadka

G

t1

t

t 2a

b

t2 t t1 G 2 mm

a = 5 mm + dugo ramienia spoiny pachwinowej

Nie ma zastosowania w rejonach adunko-wych lub w rejonach wystpowania napr-e rozcigajcych o kierunku w po-przek gruboci pod-kadki.

35

Tabela 9.3-2 Typowa naprawa brzegw pyt przygotowanych do spawania zczy teowych

(spawanie rczne i pautomatyczne)

Element Standard naprawy Uwagi1)

Zcze teowe z ukosowaniem jed-nostronnym

Dla 3 mm < G 5 mm napawa.

G

t

Dla 5 mm < G 16 mm napawa, w razie koniecznoci z zastosowaniem podkadki. Usun podkadk, jeli zostaa zastosowana, wyobkowa gra i wykona podpoin.

G

t

Dla G > 16 mm wstawi now pyt o dugo-ci minimalnej 300 mm.

300 mmminimum

Uwaga 1: Przygotowanie brzegw przed spawaniem dla danej technologii spawania powinno odpowiada przygotowaniu brzegw, ktre zostao sprawdzone podczas procedury kwalifikowania tej technolo-gii spawania zgodnie z poz. [7] Materiaw zwizanych lub zgodnie z innymi obowizujcymi w tym zakresie normami.

Tabela 9.3-3 Typowa naprawa brzegw pyt przygotowanych do spawania zczy teowych

(spawanie rczne i pautomatyczne)

Element Standard naprawy Uwagi1)

1 2 3 Spoina J

t

G

Jak w przypadku zcza teowego z ukosowaniem jednostronnym

36

1 2 3 Spoina K symetryczna

G

t

Dla: 5 mm < G 16 mm napawa z zastosowaniem podkadki ceramicznej lub innej zatwierdzonej, usun podkadk, wyobkowa gra i wykona spoin z drugiej strony.

Spoina K niesymetryczna

G

t

Dla G > 16 mm wstawi pyt o minimalnej wysokoci 300 mm

Spoina 2J symetryczna

G

t

300 mmminimum

Uwaga 1: Przygotowanie brzegw przed spawaniem dla danej technologii spawania powinno od-powiada przygotowaniu brzegw, ktre zostao sprawdzone podczas procedury kwalifikowania tej technologii spawania zgodnie z poz. [7] Materiaw zwizanych lub zgodnie z innymi obowizuj-cymi w tym zakresie normami.

9.4 Typowa naprawa ksztatu spoiny czoowej i pachwinowej (spawanie rczne oraz pautomatyczne) patrz tab. 9.4

Tabela 9.4 Typowa naprawa ksztatu spoiny czoowej i pachwinowej

(spawanie rczne i pautomatyczne)

Element Standard naprawy Uwagi1) ,2)

1 2 3 Dugo ramienia spoiny pachwinowej

S

a45o

Zwikszy rami lub grubo spoiny przez napawanie.

37

1 2 3 Kt nadlewu spoiny pachwinowej

o

Dla > 90o szlifowa i spawa, gdzie jest to niezbdne, aby < 90o

Kt nadlewu spoiny czoowej

R

t o h

Dla > 90o szlifowa i spawa, gdzie jest to konieczne, aby < 90o

Podtopienie spoiny czoowej

D

Dla elementw wytrzymaociowych, gdzie 0,5 mm < D 1 mm i dla innych elementw, gdzie 0,8 mm < D 1 mm, podtopienie naley wy-rwna szlifowaniem (jedynie miejscowo) lub wypeni przez spawanie. Dla D > 1 mm podtopienie naley wypeni przez spawanie.

Podtopienie spoiny pachwinowej

D

Dla 0,8 mm < D 1 mm podtopienie naley wyrwna szlifowaniem (jedynie miejscowo) lub wypeni przez spawanie. Dla D > 1mm podtopienie naley wypeni przez spawanie.

Uwagi: 1) Przygotowanie brzegw przed spawaniem dla danej technologii spawania powinno odpowiada

przygotowaniu brzegw, ktre zostao sprawdzone podczas procedury kwalifikowania tej tech-nologii spawania zgodnie z poz. [7] Materiaw zwizanych lub zgodnie z innymi obowizuj-cymi w tym zakresie normami.

2) Minimalna dugo ciegu patrz tab. 9.9.

38

9.5 Korekta odlegoci midzy spoinami patrz tab. 9.5

Tabela 9.5 Korekta odlegoci midzy spoinami

Element Sposb naprawy Uwagi Skalopsy w rejonie stykw

l

Naley wyci otwr i wyrwna szlifowaniem dla uzyskania odpo-wiedniego odstpu.

l wymiar uzgodni z PRS.

9.6 Naprawa otworu wycitego omykowo patrz tab. 9.6 Tabela 9.6

Naprawa otworu wycitego omykowo Element Sposb naprawy Uwagi

Otwory wycite omy-kowo D < 200 mm

D

Elementy wytrzymaociowe powikszy otwr do rednicy min. 75 mm, dopasowa i wspawa zalepk

oGD

l

t

t1 = 30o 40o G = 4 6 mm

ttt < 121

l = 50 mm lub powikszy otwr do rednicy ponad 300 mm i zamontowa wstawk.

Spoin pachwino-w naley pooy po pooeniu spo-iny czoowej. Zastosowanie wstawek (zalepek) w rejonach o wyso-kiej koncentracji napre lub nara-onych na zmcze-nie powinno by zatwierdzone przez PRS.

Inne elementy powikszy otwr do rednicy ponad 300 mm i zamontowa wstawk lub nakadk.

t1t2

Lt1 = t2 L

= 50 mm, min.

Otwory wycite omy-kowo; D 200 mm

Elementy wytrzymaociowe powikszy otwr i zamontowa wstawk.

D

Inne elementy powikszy otwr do rednicy ponad 300 mm i zamontowa wstawk lub nakadk.

t1t2

Lt1 = t2 L

= 50 mm, min.

39

9.7 Naprawa przez zamontowanie wstawki patrz tab. 9.7

Tabela 9.7 Naprawa poprzez zamontowanie wstawki

Element Sposb naprawy Uwagi

Naprawa przez wstawienie pyty

B

L

B

L

(2)

R

(2)

(2)

(2)

(1)

(1)

spoiny istniejce

L = 300 mm min. B = 300 mm min.

R = 5t mm, 100 mm min. W przypadku wstawienia pyty przylegajcej do istniejcej spoiny naley usun istniejc spo-in na dugoci odpowiadajcej dugoci wstaw-ki zwikszonej po min. 100 mm na obu kocach. (1) w pierwszej kolejnoci wykona spoin

czc wstawian pyt z reszt blachy (2) wykona spoin, ktra zostaa usunita na

dugoci zwikszonej o min. 100 mm po obu kocach.

Naprawa profili prefabrykowanych poprzez wstawk

Lmin

150 150

(3)(3)

(2) (1)

(3)

(4)

(4) (4)

Lmin 300 mm Kolejno spawania

(1) (2) (3) (4) Skalopsy spoin czoowych rodnika naley wypeni podczas ostatniego przejcia elektrody.

40

9.8 Naprawa powierzchni spoiny patrz tab. 9.8

Tabela 9.8 Naprawa powierzchni spoiny

Element Standard naprawy Uwagi

Odprysk spawalniczy

1. Odpryski zauwaone przed czyszcze-niem strumieniowo- ciernym usun skrobakiem lub dutem pneumatycznym.

2. Odpryski zauwaone po czyszczeniu strumieniowo-ciernym : a) usun skrobakiem lub dutem

pneumatycznym b) odpryski, ktre nie daj si w ten

sposb usun, naley szlifowa tak, by stpi ich ostre brzegi.

Nie naley szlifowa powierzchni spoiny.

Zajarzenie uku (stal o podwyszonej wytrzymaoci, staliwo, stal o zwykej wytrzymaoci kategorii E, stal o pod-wyszonej wytrzymaoci ze stanem dostawy TM, stal niskotemperaturowa).

Usun stref utwardzon przez szlifowa-nie lub zastosowa inn metod np. nao-enie ciegu spoiny.

Minimalna dugo ciegu patrz tabela 9.14.

9.9 Naprawa powierzchni przez naspawanie (patrz tab. 9.9)

Tabela 9.9 Naprawa powierzchni przez naspawanie

Element Standard naprawy Uwagi Naprawa uszkodzonych powierzchni blach, ksztatu odleww itp.

a) Stal o podwyszonej wytrzymaoci, staliwo, stal o podwy-szonej wytrzymaoci ze stanem dostawy TM (CEV > 0,36%) i stal niskotemperaturowa (CEV > 0,36%)

Minimalna dugo ciegu spawalniczego 50 mm. b) Stal kadubowa kategorii E

Minimalna dugo ciegu spawalniczego 30 mm. c) Stal o podwyszonej wytrzymaoci ze stanem dostawy TM

(CEV 0,36%) i stal niskotemperaturowa (CEV 0,36%) Minimalna dugo ciegu spawalniczego 10 mm.

Konieczne jest pod-grzewanie wstpne przy tem-peraturze 100 +/- 25 o C.

Naprawa spoin

a) Stal o podwyszonej wytrzymaoci, staliwo, stal o podwy-szonej wytrzymaoci ze stanem dostawy TM (CEV > 0,36%) i stal niskotemperaturowa (CEV > 0,36%) Minimalna dugo ciegu spawalniczego 50 mm.

b) Stal o zwykej wytrzymaoci kategorii E Minimalna dugo ciegu spawalniczego 30 mm.

c) Stal o podwyszonej wytrzymaoci ze stanem dostawy TM (CEV 0,36%) i stal niskotemperaturowa (CEV 0,36%) Minimalna dugo ciegu spawalniczego 30 mm.

Uwagi: 1. Kiedy krtki cieg spawalniczy zostanie niewaciwie wykonany, naley go usun szlifowaniem. 2. Rwnowanik wgla (CEV) dla stali o podwyszonej wytrzymaoci naley oblicza wg wzoru:

15CuNi

5VMoCr

6MnCCEV ++++++= [%]

41

CZ B STANDARDY BUDOWY I NAPRAW STATKW ISTNIEJCYCH

1 ZAKRES

1.1 Niniejsza Publikacja zawiera standardy dotyczce jakoci napraw konstruk-cji statkw. Publikacja obejmuje trwae naprawy statkw istniejcych.

Publikacj niniejsz stosuje si do: konwencjonalnych typw statkw, czci kaduba objtych Przepisami PRS, elementw konstrukcji statku zbudowanych ze stali kadubowej o zwykej i pod-

wyszonej wytrzymaoci. Zakres jej stosowania powinien by kadorazowo uzgodniony z PRS. Publikacja zasadniczo nie ma zastosowania do napraw:

statkw specjalnych typw, np. gazowcw, konstrukcji ze stali odpornych na korozj lub innych, specjalnych typw lub

gatunkw stali.

1.2 Publikacja obejmuje typowe metody naprawy oraz zawiera wytyczne doty-czce standardw najwaniejszych rodzajw tych napraw. Tam, gdzie Publikacja nie podaje wyranie dodatkowych wymaga, poziom wykonawstwa przedstawiony w niej moe by taki sam, jak wymagany w stosunku do wizarw i usztywnie konstrukcji oryginalnej (nowo budowanej). Dla krytycznych ze wzgldu na wytrzy-mao rejonw kaduba i tam, gdzie wystpuj wysokie obcienia, wymagane bd bardziej surowe standardy wykonawstwa, ktre powinny by w kadym przypadku uzgodnione z PRS. Przy okrelaniu krytycznych rejonw konstrukcji kaduba i ele-mentw konstrukcyjnych naley korzysta z Materiaw pomocniczych (patrz s. 2).

1.3 Nie mona traktowa jako naprawy trwaej przywrcenia pierwotnego stanu konstrukcji w przypadku uszkodze wynikajcych z niewystarczajcej wytrzyma-oci lub nieodpowiedniego rozwizania konstrukcyjnego. W takich przypadkach mog by wymagane wzmocnienia lub zmiany nie objte oryginalnym projektem. Niniejsza Publikacja nie obejmuje takich zmian. Informacje na ten temat mona znale w Materiaach pomocniczych (patrz s. 2).

2 OGLNE WYMAGANIA DOTYCZCE NAPRAW I PERSONELU ZAJMUJCEGO SI ICH WYKONYWANIEM

2.1 W przypadku gdy klasyfikowana konstrukcja kaduba ma by poddana napra-wie, czynnoci z ni zwizane powinny by wykonywane pod nadzorem inspektora PRS. Naprawy takie naley uzgodni z PRS przed przystpieniem do ich wykonania.

2.2 Naprawy powinny by wykonywane przez personel zakadw, stoczni remon-towych lub innych firm, ktre wykazay, e wykonuj naprawy konstrukcji kaduba z odpowiedni jakoci, zgodnie z wymaganiami PRS oraz niniejszej Publikacji.

42

2.3 Naprawy naley przeprowadza w takich warunkach roboczych, ktre umo-liwiaj prawidowe ich wykonanie. Naley zadba o dobry dostp do naprawianego elementu, waciwy pomost roboczy (rusztowanie), odpowiednie owietlenie i wen-tylacj. Podczas operacji spawalniczych naley zapewni oson przed deszczem, niegiem i wiatrem.

2.4 Do spawania konstrukcji kaduba naley zatrudnia wykwalifikowanych spawaczy, ktrzy powinni pracowa zgodnie z zatwierdzonymi i kwalifikowanymi technologiami spawania oraz stosowa materiay dodatkowe do spawania uznane przez PRS; patrz Materiay zwizane, poz. [3]. Proces spawania naley wykony-wa pod waciwym nadzorem sub stoczni remontowej.

2.5 W przypadku gdy naprawy kaduba, ktre maj lub mog mie wpyw na klas statku, maj by przeprowadzone w czasie jego rejsu, naley z odpowiednim wyprzedzeniem przedoy i uzgodni z PRS kompletn technologi naprawy, zawierajc informacje dotyczce zakresu i kolejnoci czynnoci naprawczych. Patrz Materiay zwizane, poz. [1].

3 KWALIFIKOWANIE PERSONELU I TECHNOLIGII

3.1 Kwalifikacje spawaczy

3.1.1 Spawacze powinni posiada aktualne uprawnienia PRS nadane zgodnie z Publikacj Nr 3/P Zasady egzaminowania spawaczy. Uprawnienia spawaczy, nadane przez inne instytucje w oparciu o normy przedmiotowe EN, ISO, AWS lub inne, mog by zaakceptowane przez PRS po uprzednim ich przedstawieniu do oceny. Wytwrnia powinna przechowywa zapisy dotyczce uznawania spawaczy i, gdy jest to wymagane, przedkada wane wiadectwa egzaminu spawacza.

3.1.2 Operatorzy urzdze spawalniczych, wykonujcy spawanie przy zastosowa-niu cakowicie zmechanizowanego lub cakowicie zautomatyzowanego procesu, nie musz by poddawani egzaminom pod warunkiem e wykonane przez nich po-czenia spawane s wymaganej jakoci. Operatorzy powinni jednak przej odpo-wiednie szkolenie w ustawianiu lub programowaniu oraz w obsudze sprztu. Zapisy dotyczce szkole i wynikw bada pocze spawanych powinny by przechowy-wane w ewidencjach poszczeglnych operatorw i powinny by udostpnione PRS.

3.2 Kwalifikowanie technologii spawania Powinny by stosowane tylko kwalifikowane technologie spawania, ktrych

poprawno zostaa potwierdzona procedur kwalifikowania technologii przepro-wadzon pod nadzorem PRS, zgodnie z Publikacj 74/P Zasady kwalifikowania technologii spawania lub zgodnie z innymi obowizujcymi w tym zakresie nor-mami. Inne normy przedmiotowe, dotyczce kwalifikacji procedur spawalniczych, mog zosta uznane przez PRS po ich uprzednim przedstawieniu do oceny. Do techno-logii spawania naley doczy zapisy zwizane z procesem jej kwalifikowania. In-strukcja technologiczna spawania powinna zawiera proces spawania, typy elektrod, ksztat spoiny, sposb przygotowania krawdzi, techniki i pozycje spawania.

43

3.3 Kwalifikowanie operatorw sprztu do bada nieniszczcych

3.3.1 Kwalifikowanie personelu wykonujcego badania nieniszczce spoin wy-konywanych w zwizku z naprawami objtymi niniejszym standardem powinno by prowadzone zgodnie z Przepisami PRS lub uznanymi normami krajowymi lub midzynarodowymi. Rejestr operatorw i ich aktualnych wiadectw powinien by prowadzony w zakadzie oraz powinien by udostpniony inspektorowi PRS na yczenie.

4 MATERIAY

4.1 Wymagania oglne odnonie materiaw

4.1.1 Wymagania dotyczce materiaw stosowanych w naprawach s takie same, jak wymagania dotyczce materiaw podane w Przepisach PRS dla nowych budw (patrz Materiay zwizane, poz. [3]).

4.1.2 Materia zastosowany do naprawy powinien by tej samej kategorii jak zatwierdzony materia pierwotny. Alternatywnie mog zosta zaakceptowane przez PRS materiay, speniajce uznane normy midzynarodowe lub krajowe, jeli wy-magania tych norm zapewniaj rwnowano w stosunku do wymaga dotycz-cych kategorii pierwotnej lub zostay uzgodnione z PRS. Dla oceny stopnia rw-nowanoci midzy kategoriami stali maj zastosowanie wymagania oglne i wytyczne przedstawione w punkcie 4.2.

4.1.3 Stal o podwyszonej wytrzymaoci nie moe by zastpiona stal o niszym poziomie wytrzymaoci bez zatwierdzenia tej zmiany przez PRS.

4.1.4 Stale kadubowe o zwykej i o podwyszonej wytrzymaoci powinny by wytwarzane w wytwrniach uznanych przez PRS.

4.1.5 Materiay stosowane do napraw powinny posiada wiadectwa odbioru PRS wydane z zastosowaniem procedur i wymaga przepisw dla nowych budw. W wyjtkowych przypadkach i zwykle z ograniczeniem do maych partii, materia-y mog uzyska akceptacj do ich zastosowania na podstawie rwnowanych procedur stosowanych do weryfikacji waciwoci materiaw. Procedury takie w kadym przypadku podlegaj uzgodnieniu z PRS.

4.2 Rwnowano kategorii materiaw

4.2.1 Ocena rwnowanoci kategorii materiaw powinna obejmowa co naj-mniej nastpujce aspekty: obrbka cieplna/stan dostawy, skad chemiczny, waciwoci mechaniczne, tolerancje.

44

4.2.2 Przy ocenie rwnowanoci kategorii stali kadubowych o zwykej i o pod-wyszonej wytrzymaoci, dla kategorii do EH40 wcznie i gruboci do 50 mm, maj zastosowanie wymagania oglne przedstawione w tabeli 4.2.2.

Tabela 4.2.2 Minimalny zakres i wymagania dla oceny rwnowanoci kategorii stali

normalnych lub stali kadubowych o zwykej lub o podwyszonej wytrzymaoci

Rozpatrywane waciwoci Wymagania Uwagi

Skad chemiczny

Zawarto: C rwna lub nisza P i S rwna lub nisza Mn w przyblieniu taka

sama, lecz nie przekraczajca 1,6%

pierwiastki rozdrabniajce ziarno w tej samej iloci

Wymagane jest stosowanie odtleniania

Suma skadnikw takich jak: Cu, Ni, Cr i Mo nie powinna przekracza 0,8%.

Waciwoci mechaniczne

wytrzymao na rozciganie rwna lub wysza;

granica plastycznoci rwna lub wysza;

wyduenie procentowe po rozerwaniu rwne lub wysze;

praca amania rwna lub wysza przy tej samej lub ni-szej temperaturze, gdzie ma to zastosowanie

Rzeczywista granica plastycznoci nie powin-na przekracza wymaga minimalnych zawar-tych w Przepisach PRS o wicej ni 80 MPa.

Stan dostawy Ten sam lub lepszy Obrbka cieplna w nastpujcym porzdku: stan surowy (AR) regulowane walcowanie (CR) normalizowanie (N) walcowanie cieplno-mechaniczne (TM) 1) ulepszanie cieplne (QT) 1) 1) stale walcowane cieplno-mechanicznie i

stale ulepszane cieplnie nie s odpowied-nie do formowania na gorco.

Tolerancje Te same lub ostrzejsze Dopuszczalna tolerancja zmniejszenia gruboci: pyty: 0,3 mm ksztatowniki: zgodnie z uznanymi normami.

4.2.3 Tabela 4.2.3 przedstawia wytyczne doboru kategorii stali zgodnie z okre-lonymi, uznanymi normami w porwnaniu z kategoriami stali kadubowych poda-nymi w Przepisach PRS.

Tabela 4.2.3 Kategorie stali porwnywalnych z kategoriami stali kadubowych normalnej i o podwyszonej wytrzymaoci

Kategorie stali wg Przepisw PRS Porwnywalne kategorie stali Prba ISO EN ASTM JIS

Praca amania (rednia

warto)[J], min.

Kategoria

Granica plastycznoci

ReH min. [MPa]

Wytrzymao na rozciganie

Rm [MPa]

Wyduenie procentowe po

rozerwaniu A min.

[%]

Temp. [oC]

L T

630-80 4950/2/3

1981

EN 10025-93 EN 10113-93 A 131 G 3106

A B D E

235 400 520 22 +20 0

-20 -40

27 27 27

20 20 20

Fe 360B Fe 360C Fe 360D

S235JRG2 S235J0

S235J2G3 S275NL/ML

A B D E

SM41B SM41B

(SM41C)

AH 32 DH 32 EH3 2

315

440 570

22

0 -20 -40

31

22

AH32 DH32 EH32

SM50B (SM50C)

AH 36 DH 36 EH 36

355

490 630

21

0 -20 -40

34

24

Fe 510C Fe 510D E355E

S355N/M S355N/M

S355NL/ML

AH36 DH36 EH36

SM53B (SM53C)

AH 40 DH 40 EH 40

390

510 660

20

0 -20 -40

41

27

E390CC E390DD E390E

S420N/M S420N/M

S420NL/ML

AH40 DH40 EH40

(SM58)

Uwaga: Przy doborze porwnywalnych kategorii stali wedug powyszej tabeli naley uwzgldni wymagania podane w tabeli 4.2.2 oraz wymagania dotyczce wymiarw wyrobu przedstawione w Przepisach PRS.

46

5 OGLNE WYMAGANIA DOTYCZCE SPAWANIA

5.1 Dobr materiaw dodatkowych do spawania w zalenoci od kategorii stali kadubowej

5.1.1 W zalenoci od kategorii stali kadubowej materiay dodatkowe do spa-wania powinny by dobierane wg Przepisw PRS (patrz Materiay zwizane wy-mienione w [3]).

5.2 Oglne wymagania dotyczce podgrzewania wstpnego i suszenia

5.2.1 Warunki dotyczce podgrzewania wstpnego naley okrela w oparciu o skad chemiczny materiaw, w zalenoci od procesu i technologii spawania oraz stopnia sztywnoci zcza. Warunki te wymagaj uzgodnienia z PRS.

5.2.2 Przy temperaturze otoczenia poniej 0 C naley zastosowa podgrzewanie wstpne do temperatury min. 50 C. W kadym przypadku naley zapewni osu-szenie strefy spawanej.

5.2.3 W tabeli 5.2.3 podano wytyczne dotyczce temperatury podgrzewania wstpnego dla stali o podwyszonej wytrzymaoci. W przypadku stosowania proce-su spawania automatycznego o zwikszonej iloci ciepa wprowadzanego np. spawa-nie ukiem krytym, temperatury te mona zmniejszy o 50 C. W przypadku ponow-nego spawania lub naprawy spoin, podane wartoci naley zwikszy o 25 C.

Tabela 5.2.3 Temperatura podgrzewania wstpnego

Zalecana minimalna temperatura podgrzewania wstpnego [C] Rwnowanik wgla1)

tcomb 50 mm 2) 50 mm < tcomb 70 mm 2) tcomb > 70 mm 2)

CEV 0,39 50 CEV 0,41 75 CEV 0,43 50 100 CEV 0,45 50 100 125 CEV 0,47 100 125 150 CEV 0,50 125 150 175

Uwagi: 1)

15CuNi

5VMoCr

6MnCCEV ++++++= , [%]

2) Suma gruboci tcomb = t1 + t2 + t3 + t4, patrz rysunki poniej.

= =

t1 t 2 t1 t2

t 3

t 4

47

5.3 Suche spawanie poszycia kaduba poniej linii wodnej statkw znajdujcych si na wodzie

5.3.1 Spawanie poszycia kaduba poniej linii wodnej statkw znajdujcych si na wodzie dopuszczalne jest tylko dla stali o zwykej i o podwyszonej wytrzyma-oci dla granicy plastycznoci nie wikszej ni 355 MPa i tylko w przypadku na-praw miejscowych. Technologia spawania dotyczca spawania innych stali o podwyszonej wytrzymaoci lub w przypadku powaniejszych napraw w rejo-nach, po przeciwnej stronie ktrych znajduje si woda, podlega osobnemu rozpa-trzeniu i uzgodnieniu z PRS.

5.3.2 Spawanie poszycia kaduba w rejonach, po przeciwnej stronie ktrych znajduje si woda, naley przeprowadza z zastosowaniem elektrod lub procesw niskowodorowych. Elektrody niskowodorowe otulone, stosowane do spawania rcznego, naley odpowiednio wysuszy przed spawaniem w celu zminimalizowa-nia zawartoci wodoru w stopiwie.

5.3.3 W celu osuszenia i zmniejszenia szybkoci stygnicia, konstrukcja powin-na by przed spawaniem podgrzewana wstpnie palnikiem lub podobnym urzdze-niem do temperatury min. 5 C lub podanej w technologii spawania.

6 STANDARD JAKOCI NAPRAW

6.1 Spawanie, wymagania oglne

Parametr Standard Warto graniczna Uwagi Kategoria materiau Taka sama, jak oryginalna

lub wysza Patrz punkt 4

Materiay dodatkowe do spawania

Przepisy PRS, Cz. IX (patrz Materiay zwizane, poz. [3])

Zatwierdzenie zgodnie z rwnowan norm midzynarodow

Chropowato / nierwno cianek rowka

Patrz uwaga i rys. 6.1 d < 1,5 mm Szlifowa dla zmniejszenia chropowatoci

Podgrzewanie wstpne

Patrz tabela 5.2.3 Temperatura stali nie nisza ni 5 oC

Spawanie z wod na zewntrz

Patrz punkt 5.3 Dopuszczalne dla stali o zwykej i o podwy-szonej wytrzymaoci

Naley usun wilgo podgrze-wajc palnikiem

Przesunicie elemen-tw konstrukcyjnych

Jak dla nowej budowy

Wykoczenie spoiny Przepisy i Publikacje PRS (patrz Materiay zwizane, poz. [3])

Badania nieniszczce

Przepisy i Publikacje PRS (patrz Materiay zwizane, poz. [3] i [4])

Wyrywkowo, w zakresie uzgodnionym z inspekto-rem nadzorujcym

48

d

d

Rys. 6.1 Chropowato cianek rowka

Uwaga: Naley usun uel, tuszcz, lune zgorzeliny walcownicze, rdz i farb z wyjtkiem gruntu do czaso-wej ochrony.

6.2 Wymiana pyt 3

21

4

14

32

100 mm 100 mm

R

R = 5 x plate thicknessmin. 100mmmm 100 min.

pytygrubo x 5 R =

Rys. 6.2 Kolejno spawania wstawek

Parametr Standard Warto graniczna Uwagi 1 2 3 4

Rozmiar wstawki Min. 300 x 300 mm, R = 5 x grubo blachy.Wstawki okrge: Dmin = 200 mm

Min. 200 x 200 mm Min. R = 100 mm

Kategoria materiau Taka sama, jak orygi-nalna lub wyszej kategorii

Patrz punkt 4

Przygotowanie brzegw do spawania

Jak dla nowych konstrukcji

Przy niezgodnoci naley zwikszy ilo bada nieniszczcych

Kolejno spawania Patrz rys. 6.2 Kolejno spawania: 1 2 3 4

Dla wiza gwnych kolejno 1 i 2, po-przecznie do kierunku naprenia gwnego

49

1 2 3 4 Przesunicie elementw Jak w przypadku

nowych budw

Wykoczenie spoin Przepisy i Publikacje PRS (patrz Materiay zwizane, poz. [3])

Badania nieniszczce Przepisy i Publikacje PRS (patrz Materiay zwizane poz. [3] i [4])

6.3 Nakadki na poszyciu

Z wyjtkiem oryginalnych nakadek konstrukcyjnych zakrywajcych otwory, w rejonie gwnej konstrukcji kaduba stosowanie miejscowych nakadek dopusz-cza si wycznie w przypadku napraw tymczasowych.

R

Pitch

ld

t

otworw Rzd

nakadkiotworuRozmiar

otworamimidzy Odlego

Rys. 6.3 Nakadki na poszyciu

Parametr Warto standardowa Warto graniczna Uwagi

1 2 3 4 Istniejce poszycie

Oglnie: t 5 mm W rejonach, w ktrych poszycie ma grubo mniejsz ni 5 mm, naley przeprowadzi trwa napraw, stosujc wstawk

Zakres/rozmiar Zaokrglone naroa Min. 300 x 300 mmR 50 mm

Grubo nakadki (td)

td tp (tp oryginalna gru-bo istniejcego poszycia)

td > tp/3

Kategoria materiau

Taka sama, jak oryginalnej blachy

Patrz punkt 4

Przygotowanie brzegw do spawania

Jak dla nowej budowy Nakadki gwnych elemen-tw wytrzymaociowych (Le: rami spoiny pachwi-nowej) Dla t > Le + 5 mm, krawd naley ukosowa (1 : 4)

50

1 2 3 4 Spawanie Jak dla nowej budowy Kolejno spawania jak

w przypadku wstawek Rozmiar spoiny (grubo)

Obwodowa i otworowa: 0,6 x td

Spawanie otworw nakadki

Prawidowy wymiar otworu: (80 100) x 2 td . Odlego od krawdzi nakadki i odle-go midzy otworami: d 15 td

Maks. odlego midzy otworami 200 mm dmax = 500 mm

Dla nakadek pokrywaj-cych kilka usztywnie patrz rys. 6.3

Badania nieniszczce

Przepisy i Publikacje PRS (patrz Materiay zwizane, poz. [3] i [4])

6.4 Wymiana elementw wewntrznych/usztywnie

12

3

dd

Min. size of insert

Release fillet weld overa distance d prior towelding sector 3

mm 150 dmin dugoci na dodatkowo

i kocwobu z oraz wstawkidugoci na

pachwinow spoin usun spawaniem Przed

=

wstawki wielkoMin.

Rys. 6.4 Kolejno spawania wstawek usztywnie

Parametr Warto standardowa Warto graniczna Uwagi

Rozmiar wstawki Min. 300 mm Min. 200 mm Kategoria materiau Taka sama, jak oryginalna lub

wyszej kategorii Patrz punkt 4

Przygotowanie brzegw

Jak dla nowej budowy. Naley usun spoin pachwinow midzy rodnikiem i pyt na dugo-ci wstawki oraz z obu kocw spoiny min. d = 150 mm

Kolejno spawania Patrz rys. 6.4. Kolejno spawania: 1 2 3

Przesunicie elementw konstrukcyjnych

Jak dla nowej budowy

Wykoczenie spoiny Przepisy PRS (patrz Materiay zwizane, poz. [3])

Badania nieniszczce Przepisy i Publikacje PRS (patrz Materiay zwizane poz. [3] i [4])

Przed spawaniem usun spoin pachwinow na dugoci wstawki oraz z obu kocw i dodatkowo na dugoci min. d = 150 mm

51

6.5 Wymiana elementw wewntrznych/usztywnie poczenie paskownika ebkowego z ktownikiem nierwnoramiennym

Zastosowanie takich pocze dopuszcza si dla usztywnie (elementw) dru-gorzdnych.

b 1

b 2

t f

t f2

15o

1:4

b f

1:4

l

==

t1

t2

h1

h 2

15o

Transition angleukosowania ktbf2

Rys. 6.5 Poczenie paskownika ebkowego z ktownikiem

Parametr Warto standardowa Warto graniczna Uwagi

(h1 h2) 0,25 x b1 (t1 t2) 2 mm Bez ukosowania przejci Kt ukosowania 15 stopni W dowolnym przekroju Mocniki tf = tf2 bf = bf2 Dugo paskownika 4 x h1 Materia Patrz punkt 4

6.6 Zakoczenia nakadek

Rb

Taper /l b >3

Strap

Assymmetrical arrangement

Symmetrical arrangement

Increased throatthickness

bStrap t

t

Increased throatthickness

l

l

Taper /l b >3

czneniesymetry eZakoczeni

Nakadka

esymetryczn eZakoczeni

Nakadka

cicie

cicie

spoiny grubo Zwikszona

spoiny grubo Zwikszona

Rys. 6.6 Zakoczenia nakadek

52

Parametr Warto standardowa [mm]

Warto graniczna [mm]

Uwagi

cicie zakoczenia l / b > 3

Promie R 0,1 x b Min. 30 mm

Naley zwrci szczegln uwag na ksztat zakocze nakadek w rejonach podat-nych na zmczenie

Materia Patrz pkt 4.1 oglne wymagania dla materiaw

Wielko spoiny W zalenoci od liczby i funkcji nakadek. Gru-bo spoiny naley zwik-szy o 15% przy kocu nakadki

Spawanie Kolejno spawania od rodka w kierun-ku swobodnych krawdzi

Patrz rysunek. Przy spawa-niu odcinkw > 1000 mm naley zastosowa spawa-nie krokowo-wsteczne

6.7 Napawanie werw korozyjnych Uwaga: Pytkie wery mona pokry powok ochronn lub zaszpachlowa. Wery okrela si jako pytkie, jeli ich gboko nie przekracza 1/3 oryginalnej gruboci blachy.

Grind flushStart outside pitFinish outside pit

Welding direction

weremza Koczy weremza Zaczynapyty pow. do Szlifowa

spawaniaKierunek

Rys. 6.7 Napawanie werw

Parametr Warto standardowa Warto graniczna Uwagi 1 2 3 4

Rozmiar/ gboko

Wery/rowki naley zaspawa rwno z powierzchni oryginaln

W przypadku zgrupowania werw lub rowkw lub gdy pozostaa grubo jest mniejsza ni 6 mm naley wymieni pyt

Patrz take Przepisy PRS (Materiay zwi-zane, poz. [3])

Czyszczenie Naley usun grube warstwy rdzy.

Podgrzewa-nie wstpne

Patrz tabela 5.2.3 Wymagane jest przy temperatu-rze otoczenia mniejszej ni 5 oC

Do usunicia wilgoci stosowa zawsze palnik propanowy lub podobny.

53

1 2 3 4 Kolejno spawania

Zmieni kierunek przy kadej kolejnej war-stwie.

Patrz take Przepisy PRS (Materiay zwi-zane, poz. [3])

Wykocze-nie spoiny

Przepisy i Publikacje PRS (patrz Materiay zwizane, poz. [3] i [4])

Badania nieniszczce

Przepisy i Publikacje PRS (patrz Materiay zwizane, poz. [3] i [4])

Min. 10% zasigu werw Zaleca si badania magnetyczno-proszkowe

Patrz take Przepisy PRS (patrz Materiay zwizane, poz. [5 ] i [ 7]).

6.8 Naprawy pkni spawaniem

3 2 1

Plytka wybiegowa

A

Rys. 6.8 a Technika ciegu krokowo-wstecznego Rys. 6.8 b Obrbka koca pknicia

3 2 1

1

Rys. 6.8 c Kolejno spawania dla pkni o dugoci mniejszej ni 300 mm

o

R

Rys. 6.8 d Przygotowanie brzegu (brzeg U-ksztatny po lewej, brzeg V-ksztatny po prawej)

Parametr Warto standardowa Warto graniczna Uwagi 1 2 3 4

Przygotowanie krawdzi

= 45 60o r = 5 mm

W przypadku pkni przecho-dzcych przez ca grubo pyty naprawa jak dla nowej budowy. Dla innych patrz rys. 6.8 d

Zakoczenie pknicia

Nachylenie zako-czenia 1:3

Dla pkni koczcych si na krawdzi koniec spoiny powi-nien by obrabiany na pytce wybiegowej patrz rys. 6.8 b

54

1 2 3 4 Zasig Na pycie dugoci

Maks. 400 mm. Usun pknicia oraz po 50 mm poza kocem pknicia

Na pycie maks. 500 mm. Pknicie liniowe nie-rozgazione

Kolejno spawania

Patrz rys. 6.8 c dla ustalenia kolejnoci i kierunku

Dla pkni duszych ni 300 mm naley zastosowa technik krokowo-wsteczn patrz rys. 6.8 a

Naley zawsze stosowa elek-trody niskowodorowe

Wykoczenie spoiny

Przepisy i Publikacje PRS (patrz Materiay zwizane, poz. [3] i [4])

Badania nie-niszczce

Przepisy i Publikacje PRS (patrz Materiay zwizane, poz. [3] i [4])

Badania metod magne-tyczn lub penetracyjn 100% rowka

Badanie 100% pkni powierz-chniowych + badanie metod ultradwikow lub radiologiczn dla pocze doczoowych

6.9 Szlifowanie pytkich pkni

Disk grinder Rotary burr grinder

Max. grindingdepth

Final grinding direction

Main stress direction

+

tarczowa Szlifierka"palcwka" Szlifierka

napre kierunekGwny

aszlifowani kocowego Kierunekaszlifowani

gboko Max.

Rys. 6.9 Szlifowanie

55

Parametr Warto standardowa Warto graniczna Uwagi

Zakres Tylko dla krtkich pkni o dugoci maks. 4t t = grubo blachy

Maks. du-go 100 mm

Patrz take Przepisy PRS (Materiay zwizane, poz. [3])

Kierunek szlifowania

Mikrorowki po kocowym szlifowaniu rwnolegle do gwnego kierunku napre

Szlifowanie naley zawsze koczy szlifierk rotacyjn zdzierajc (nie tarczow)

Gboko szlifowania

Maks. 0,2t t = grubo blachy

Zapewni agodne przejcie z rejonu szlifowanego do przylegego

Badania nieniszczce

Przepisy i Publikacje PRS (patrz Materiay zwizane, poz. [3] i [4])

Badania metod magnetyczn 100%

SPIS TRECICZ A - STANDARDY BUDOWY I USUWANIA BDW WYKONAWCZYCH POCZE SPAWANYCH KONSTRUKCJI STATKW NOWO BUDOWANYCH 1 ZAKRES 2 OGLNE WYMAGANIA DOTYCZCE NOWYCH KONSTRUKCJI 3 KWALIFIKOWANIE PERSONELU I TECHNOLOGII 3.1 Kwalifikowanie spawaczy 3.1.1 Spawacze powinni posiada aktualne uprawnienia PRS nadane zgodnie zPublikacj Nr 3/P Zasady egzaminowania spawaczy. Uprawnienia spawaczy nadane przez inne instytucje w oparciu o normy przedmiotowe EN, ISO, AWS lub inne mog by zaakceptowane przez PRS po uprzednim ich przedstawieniu do oceny. Firma wykonujca prace spawalnicze powinna przechowywa zapisy dotyczce uznawania spawaczy i, gdy jest to wymagane, przedkada wane wiadectwa egzaminu spawacza. 3.1.2 Operatorzy urzdze spawalniczych, wykonujcy spawanie przy zastosowaniu cakowicie zmechanizowanego lub cakowicie zautomatyzowanego procesu, nie musz by poddawani egzaminom pod warunkiem e wykonane przez nich poczenia spawane s wymaganej jakoci. Operatorzy powinni jednak przej odpowiednie szkolenie w ustawianiu lub programowaniu oraz w obsudze sprztu. Zapisy dotyczce szkole i wynikw bada pocze spawanych powinny by przechowywane wewidencjach poszczeglnych operatorw i powinny by udostpnione PRS.

3.2 Kwalifikowanie technologii spawania 3.3 Kwalifikowanie personelu wykonujcego badania nieniszczce

4 MATERIAY 4.1 Materiay na elementy konstrukcyjne 4.2 Stany powierzchni 4.2.1 Definicje 4.2.2 Wady nie podlegajce naprawie 4.2.3 Wady podlegajce naprawie 4.2.4 Inne wady 4.2.4.1 Rozwarstwienie 4.2.4.2 Odpryski spawalnicze

5 CICIE GAZOWE 6 WYKONANIE I PYNNO POSZYCIA 6.1 Wzduniki i wzwki z zagiciami (patrz tab. 6.1) 6.2 Profile prefabrykowane (patrz tab. 6.2) 6.3 Grodzie profilowane (patrz tab. 6.3) 6.4 Podpory, wzwki i usztywnienia (patrz tab. 6.4) 6.5 Maksymalna temperatura podgrzewania powierzchni przy grzaniu liniowym (patrz tab. 6.5) 6.6 Monta blokowy (patrz tab. 6.6) 6.7 Podzespoy specjalne (patrz tab. 6.7) 6.8 Ksztat (patrz tab. 6.8-1 i 6.8-2) 6.9 Pynno poszycia midzy wrgami (patrz tab. 6.9) 6.10 Pynno poszycia z wrgami (patrz tab. 6.10)

7 PRZESUNICIA ELEMENTW KONSTRUKCJI 8 SZCZEGY DOTYCZCE POCZE SPAWANYCH 8.1 Typowe przygotowanie brzegw pyt do spawania (dla zczy doczoowych, spawanie rczne oraz pautomatyczne) patrz tab. 8.1-1 i 8.1-2 8.2 Typowe przygotowanie brzegw pyty do spawania zczy teowych (spawanie rczne oraz pautomatyczne) patrz tab. 8.2-1 i 8.2-2 8.3 Typowy ksztat spoiny czoowej i pachwinowej (spawanie rczne i pautomatyczne) patrz tab. 8.3 8.4 Typowe przygotowanie brzegw pyty do spawania dla spoin czoowych (spawanie automatyczne) patrz tab. 8.4 8.5 Minimalna odlego midzy spoinami patrz tab. 8.5

9 USUWANIE BDW WYKONAWCZYCH POCZE SPAWANYCH 9.1 Typowa naprawa przesunicia elementw konstrukcji patrz tab. 9.1-1 do9.1-3 9.2 Typowa naprawa brzegw elementw przygotowanych do spawania (spoina czoowa, spawanie rczne oraz pautomatyczne) patrz tab. 9.2-1 i 9.2-2 9.3 Typowa naprawa brzegw elementw przygotowanych do spawania zczy teowych (spawanie rczne oraz pautomatyczne) patrz tab. 9.3-1 do 9.3-3 9.4 Typowa naprawa ksztatu spoiny czoowej ipachwinowej (spawanie rczne oraz pautomatyczne) patrz tab. 9.4 9.5 Korekta odlegoci midzy spoinami patrz tab. 9.5 9.6 Naprawa otworu wycitego omykowo patrz tab. 9.6 9.7 Naprawa przez zamontowanie wstawki patrz tab. 9.7 9.8 Naprawa powierzchni spoiny patrz tab. 9.8 9.9 Naprawa powierzchni przez naspawanie (patrz tab. 9.9)

CZ B - STANDARDY BUDOWY I NAPRAW STATKW ISTNIEJCYCH 1 ZAKRES 1.1 Niniejsza Publikacja zawiera standardy dotyczce jakoci napraw konstrukcji statkw. Publikacja obejmuje trwae naprawy statkw istniejcych. 1.2 Publikacja obejmuje typowe metody naprawy oraz zawiera wytyczne dotyczce standardw najwaniejszych rodzajw tych napraw. Tam, gdzie Publikacja nie podaje wyranie dodatkowych wymaga, poziom wykonawstwa przedstawiony wniej moe by taki sam, jak wymagany w stosunku do wizarw i usztywnie konstrukcji oryginalnej (nowo budowanej). Dla krytycznych ze wzgldu na wytrzymao rejonw kaduba i tam, gdzie wystpuj wysokie obcienia, wymagane bd bardziej surowe standardy wykonawstwa, ktre powinny by w kadym przypadku uzgodnione z PRS. Przy okrelaniu krytycznych rejonw konstrukcji kaduba i elementw konstrukcyjnych naley korzysta z Materiaw pomocniczych (patrz s. 2). 1.3 Nie mona traktowa jako naprawy trwaej przywrcenia pierwotnego stanu konstrukcji w przypadku uszkodze wynikajcych z niewystarczajcej wytrzymaoci lub nieodpowiedniego rozwizania konstrukcyjnego. W takich przypadkach mog by wymagane wzmocnienia lub zmiany nie objte oryginalnym projektem. Niniejsza Publikacja nie obejmuje takich zmian. Informacje na ten temat mona znale w Materiaach pomocniczych (patrz s. 2).

2 OGLNE WYMAGANIA DOTYCZCE NAPRAW I PERSONELU ZAJMUJCEGO SI ICH WYKONYWANIEM 2.1 W przypadku gdy klasyfikowana konstrukcja kaduba ma by poddana naprawie, czynnoci z ni zwizane powinny by wykonywane pod nadzorem inspektora PRS. Naprawy takie naley uzgodni z PRS przed przystpieniem do ich wykonania. 2.2 Naprawy powinny by wykonywane przez personel zakadw, stoczni remontowych lub innych firm, ktre wykazay, e wykonuj naprawy konstrukcji kaduba zodpowiedni jakoci, zgodnie z wymaganiami PRS oraz niniejszej Publikacji. 2.3 Naprawy naley przeprowadza w takich warunkach roboczych, ktre umoliwiaj prawidowe ich wykonanie. Naley zadba o dobry dostp do naprawianego elementu, waciwy pomost roboczy (rusztowanie), odpowiednie owietlenie i wentylacj. Podczas operacji spawalniczych naley zapewni oson przed deszczem, niegiem i wiatrem. 2.4 Do spawania konstrukcji kaduba naley zatrudnia wykwalifikowanych spawaczy, ktrzy powinni pracowa zgodnie z zatwierdzonymi i kwalifikowanymi technologiami spawania oraz stosowa materiay dodatkowe do spawania uznane przez PRS; patrz Materiay zwizane, poz. [3]. Proces spawania naley wykonywa pod waciwym nadzorem sub stoczni remontowej. 2.5 W przypadku gdy naprawy kaduba, ktre maj lub mog mie wpyw na klas statku, maj by przeprowadzone w czasie jego rejsu, naley z odpowiednim wyprzedzeniem przedoy i uzgodni z PRS kompletn technologi naprawy, zawierajc informacje dotyczce zakresu i kolejnoci czynnoci naprawczych. Patrz Materiay zwizane, poz. [1].

3 KWALIFIKOWANIE PERSONELU I TECHNOLIGII 3.1 Kwalifikacje spawaczy 3.1.1 Spawacze powinni posiada aktualne uprawnienia PRS nadane zgodnie z Publikacj Nr 3/P Zasady egzaminowania spawaczy. Uprawnienia spawaczy, nadane przez inne instytucje w oparciu o normy przedmiotowe EN, ISO, AWS lub inne, mog by zaakceptowane przez PRS po uprzednim ich przedstawieniu do oceny. Wytwrnia powinna przechowywa zapisy dotyczce uznawania spawaczy i, gdy jest to wymagane, przedkada wane wiadectwa egzaminu spawacza. 3.1.2 Operatorzy urzdze spawalniczych, wykonujcy spawanie przy zastosowaniu cakowicie zmechanizowanego lub cakowicie zautomatyzowanego procesu, nie musz by poddawani egzaminom pod warunkiem e wykonane przez nich poczenia spawane s wymaganej jakoci. Operatorzy powinni jednak przej odpowiednie szkolenie w ustawianiu lub programowaniu oraz w obsudze sprztu. Zapisy dotyczce szkole i wynikw bada pocze spawanych powinny by przechowywane w ewidencjach poszczeglnych operatorw i powinny by udostpnione PRS.

3.2 Kwalifikowanie technologii spawania 3.3 Kwalifikowanie operatorw sprztu do bada nieniszczcych 3.3.1 Kwalifikowanie personelu wykonujcego badania nieniszczce spoin wykonywanych w zwizku z naprawami objtymi niniejszym standardem powinno by prowadzone zgodnie z Przepisami PRS lub uznanymi normami krajowymi lub midzynarodowymi. Rejestr operatorw i ich aktualnych wiadectw powinien by prowadzony wzakadzie oraz powinien by udostpniony inspektorowi PRS na yczenie.

4 MATERIAY 4.1 Wymagania oglne odnonie materiaw 4.1.1 Wymagania dotyczce materiaw stosowanych w naprawach s takie same, jak wymagania dotyczce materiaw podane w Przepisach PRS dla nowych budw (patrz Materiay zwizane, poz. [3]). 4.1.2 Materia zastosowany do naprawy powinien by tej samej kategorii jak zatwierdzony materia pierwotny. Alternatywnie mog zosta zaakceptowane przez PRS materiay, speniajce uznane normy midzynarodowe lub krajowe, jeli wymagania tych norm zapewniaj rwnowano wstosunku do wymaga dotyczcych kategorii pierwotnej lub zostay uzgodnione z PRS. Dla oceny stopnia rwnowanoci midzy kategoriami stali maj zastosowanie wymagania oglne iwytyczne przedstawione w punkcie 4.2. 4.1.3 Stal o podwyszonej wytrzymaoci nie moe by zastpiona stal oniszym poziomie wytrzymaoci bez zatwierdzenia tej zmiany przez PRS. 4.1.4 Stale kadubowe o zwykej i o podwyszonej wytrzymaoci powinny by wytwarzane w wytwrniach uznanych przez PRS. 4.1.5 Materiay stosowane do napraw powinny posiada wiadectwa odbioru PRS wydane z zastosowaniem procedur i wymaga przepisw dla nowych budw. W wyjtkowych przypadkach i zwykle z ograniczeniem do maych partii, materiay mog uzyska akceptacj do ich zastosowania na podstawie rwnowanych procedur stosowanych do weryfikacji waciwoci materiaw. Procedury takie wkadym przypadku podlegaj uzgodnieniu z PRS.

4.2 Rwnowano kategorii materiaw 4.2.1 Ocena rwnowanoci kategorii materiaw powinna obejmowa co najmniej nastpujce aspekty: 4.2.2 Przy ocenie rwnowanoci kategorii stali kadubowych o zwykej i o podwyszonej wytrzymaoci, dla kategorii do EH40 wcznie i gruboci do 50mm, maj zastosowanie wymagania oglne przedstawione w tabeli 4.2.2. 4.2.3 Tabela 4.2.3 przedstawia wytyczne doboru kategorii stali zgodnie z okrelonymi, uznanymi normami w porwnaniu z kategoriami stali kadubowych podanymi w Przepisach PRS.

5 OGLNE WYMAGANIA DOTYCZCE SPAWANIA 5.1 Dobr materiaw dodatkowych do spawania w zalenoci od kategorii stali kadubowej 5.1.1 W zalenoci od kategorii stali kadubowej materiay dodatkowe do spawania powinny by dobierane wg Przepisw PRS (patrz Materiay zwizane wymienione w [3]).

5.2 Oglne wymagania dotyczce podgrzewania wstpnego i suszenia 5.2.1 Warunki dotyczce podgrzewania wstpnego naley okrela w oparciu o skad chemiczny materiaw, w zalenoci od procesu i technologii spawania oraz stopnia sztywnoci zcza. Warunki te wymagaj uzgodnienia z PRS. 5.2.2 Przy temperaturze otoczenia poniej 0 (C naley zastosowa podgrzewanie wstpne do temperatury min. 50 (C. W kadym przypadku naley zapewni osuszenie strefy spawanej. 5.2.3 W tabeli 5.2.3 podano wytyczne dotyczce temperatury podgrzewania wstpnego dla stali o podwyszonej wytrzymaoci. W przypadku stosowania procesu spawania automatycznego o zwikszonej iloci ciepa wprowadzanego np. spawanie ukiem krytym, temperatury te mona zmniejszy o 50 (C. W przypadku ponownego spawania lub naprawy spoin, podane wartoci naley zwikszy o 25 (C.

5.3 Suche spawanie poszycia kaduba poniej linii wodnej statkw znajdujcych si na wodzie 5.3.1 Spawanie poszycia kaduba poniej linii wodnej statkw znajdujcych si na wodzie dopuszczalne jest tylko dla stali o zwykej i o podwyszonej wytrzymaoci dla granicy plastycznoci nie wikszej ni 355 MPa i tylko w przypadku napraw miejscowych. Technologia spawania dotyczca spawania innych stali opodwyszonej wytrzymaoci lub w przypadku powaniejszych napraw w rejonach, po przeciwnej stronie ktrych znajduje