przedmiotowe zasady ocenianiasp-sobienie.pl/images/sampledata/ocenianie_wew/tech/... ·...

13
Zajęcia techniczne | Technika na co dzień | Klasa 4–6 Szkoła podstawowa AUTORZY: Ewa Bubak, Ewa Królicka © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2015 1 Przedmiotowe zasady oceniania Ogólne zasady oceniania Ocenianie ucznia wiąże się z modelem szkoły. Historyczne już systemy psychopedagogiczne nadal mają wpływ na współczesne praktyki edukacyjne. Szkoła tradycyjna – w pierwszej połowie XIX w. nie- miecki uczony Jan Fryderyk Herbart zaproponował opis systemu skutecznego kształcenia. Zasady dydaktyki pro- ponowane przez Herbarta opierały się na bardzo silnym autorytecie nauczyciela. Głównym celem edukacji było wówczas wyrabianie dys- cypliny uczniów. Program nauczania koncentrował się na podawaniu treści. Łatwo było wtedy oceniać ucznia. Najmniejsze wykro- czenia były karane w imię zachowania posłuszeństwa i dyscypliny. Dominacja metod podawczych, sztywne ramy programowe i dyscyplina były podstawą kryteriów oceniania. Ocenianie przy takich założeniach musiało być instru- mentalne. Stopień szkolny stał się jeszcze jednym narzę- dziem indoktrynacji społeczeństwa. Behawioryzm – psycholodzy doszli do wniosku, że na- ukowej obserwacji należy poddać jedynie bodźce dzia- łające na jednostkę i ich reakcje. Założenia teoretyczne behawiorystów mają największe konsekwencje dla proce- su oceniania. Ocenę szkolną ucznia potraktowano jako rodzaj nagrody lub kary. Kluczowymi pojęciami mającymi wpływ na praktykę oce- niania było wzmocnienie pozytywne oraz kara. Bodźce i reakcje oceniania w teorii behawioralnej Pojęcie Pierwotna reakcja ucznia (zachowanie) Działanie nauczyciela Konsekwencje w zachowaniu ucznia Wzmocnienie pozytywne Uczeń, który nie odrabiał zadań domowych, oddał poprawnie wykonane zadanie Stawia ocenę bardzo dobrą Częściej oddaje poprawnie wykonane zadania domowe Wzmocnienie negatywne Po raz pierwszy przyszedł poprawić/zaliczyć materiał oceniony na ocenę niedostateczną Skreśla ocenę negatywną Częściej przychodzi do nauczyciela zaliczać/poprawiać oceny negatywne Kara w zakresie nauczania przedmiotowego Nie przygotował się do lekcji, nie odrobił zadania w ustalonym terminie Wpisuje ocenę niedostateczną Wywiązuje się z zadań terminowo Kara w zakresie zachowania Opuścił bez usprawiedliwienia zajęcia lekcyjne Odejmuje punkty z liczby, która na koniec semestru wyznacza ocenę z zachowania Przestaje wagarować Psychologia humanistyczna – zwraca uwagę, że czło- wiek jest nierozerwalną całością ciała, intelektu, emocji i duchowości. Rolą nauczyciela jest doprowadzenie do stanu, w którym uczeń uzyska samosterowność – zrozumie siebie, będzie czerpał zadowolenie z działania. Szkoła ukierunkowana na efekt kształcenia – naucza- nie technologiczne. Postanowienia oceniania, takie jak: sterowność, umiejęt- ność swobodnego podejmowania decyzji, zwiększenie świa- domości własnych zachowań mają za małą wartość opera- cyjną. Trudno bowiem przekonać ucznia i jego rodziców, że dziecko w trakcie nauki posiadło odpowiednie umiejęt- ności i radzi sobie lepiej w danym przedmiocie nauczania niż dotychczas. Dlatego kryteria oceniania nie mogą być ogólnikowe, muszą być sprecyzowane w sposób operacyjny (szczegółowy), jasny i czytelny dla ucznia i jego rodziców. Uczeń ma prawo wiedzieć, czy przybliża się, czy oddala od postawionego celu. Będzie się szybciej uczył, gdy dostanie informacje, jakie umiejętności już posiada, jakie musi jesz- cze opanować i jak tego ma dokonać. Te informacje musi uczniowi dostarczyć nauczyciel przez przedmiotowe zasady oceniania. Jeżeli nauczyciel opisze wymagania w kategoriach wiedzy, umiejętności i zachowań, które dadzą się zmierzyć, zaobserwować, to uczeń będzie jasno widział, w jakiej sytuacji się znaj- duje. Takie ocenianie to ocenianie wspomagające ucznia w jego wysiłkach edukacyjnych. Ocenianie systemu kształcenia to ocenianie treści kształcenia + ocenianie organizacji kształcenia + oce- nianie wyposażenia dydaktycznego + ocenianie działań nauczyciela + ocena spełnionych wymagań przez ucznia. Ewaluacja spełnienia wymagań stawianych przed uczniem składa się z dwóch etapów:

Upload: others

Post on 19-Jun-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Przedmiotowe zasady ocenianiasp-sobienie.pl/images/sampledata/ocenianie_wew/tech/... · 2017-04-11 · cze opanować i jak tego ma dokonać. Te informacje musi uczniowi dostarczyć

Zajęcia techniczne | Technika na co dzień | Klasa 4–6 Szkoła podstawowa

AutorZy: Ewa Bubak, Ewa Królicka

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20151

Przedmiotowe zasady ocenianiaOgólne zasady ocenianiaOcenianie ucznia wiąże się z modelem szkoły.Historyczne już systemy psychopedagogiczne nadal mają wpływ na współczesne praktyki edukacyjne.Szkoła tradycyjna – w pierwszej połowie XIX w. nie-miecki uczony Jan Fryderyk Herbart zaproponował opis systemu skutecznego kształcenia. Zasady dydaktyki pro-ponowane przez Herbarta opierały się na bardzo silnym autorytecie nauczyciela.Głównym celem edukacji było wówczas wyrabianie dys-cypliny uczniów. Program nauczania koncentrował się na podawaniu treści.Łatwo było wtedy oceniać ucznia. Najmniejsze wykro-czenia były karane w imię zachowania posłuszeństwa

i dyscypliny. Dominacja metod podawczych, sztywne ramy programowe i dyscyplina były podstawą kryteriów oceniania. Ocenianie przy takich założeniach musiało być instru-mentalne. Stopień szkolny stał się jeszcze jednym narzę-dziem indoktrynacji społeczeństwa.Behawioryzm – psycholodzy doszli do wniosku, że na-ukowej obserwacji należy poddać jedynie bodźce dzia-łające na jednostkę i ich reakcje. Założenia teoretyczne behawiorystów mają największe konsekwencje dla proce-su oceniania. Ocenę szkolną ucznia potraktowano jako rodzaj nagrody lub kary.Kluczowymi pojęciami mającymi wpływ na praktykę oce-niania było wzmocnienie pozytywne oraz kara.

Bodźce i reakcje oceniania w teorii behawioralnej

Pojęcie Pierwotna reakcja ucznia (zachowanie) Działanie nauczyciela Konsekwencje

w zachowaniu ucznia

Wzmocnienie pozytywne Uczeń, który nie odrabiał zadań domowych, oddał poprawnie wykonane zadanie

Stawia ocenę bardzo dobrą Częściej oddaje poprawnie wykonane zadania domowe

Wzmocnienie negatywne Po raz pierwszy przyszedł poprawić/zaliczyć materiał oceniony na ocenę niedostateczną

Skreśla ocenę negatywną Częściej przychodzi do nauczyciela zaliczać/poprawiać oceny negatywne

Kara w zakresie nauczania przedmiotowego

Nie przygotował się do lekcji, nie odrobił zadania w ustalonym terminie

Wpisuje ocenę niedostateczną Wywiązuje się z zadań terminowo

Kara w zakresie zachowania Opuścił bez usprawiedliwienia zajęcia lekcyjne

Odejmuje punkty z liczby, która na koniec semestru wyznacza ocenę z zachowania

Przestaje wagarować

Psychologia humanistyczna – zwraca uwagę, że czło-wiek jest nierozerwalną całością ciała, intelektu, emocji i duchowości.Rolą nauczyciela jest doprowadzenie do stanu, w którym uczeń uzyska samosterowność – zrozumie siebie, będzie czerpał zadowolenie z działania.Szkoła ukierunkowana na efekt kształcenia – naucza-nie technologiczne.Postanowienia oceniania, takie jak: sterowność, umiejęt-ność swobodnego podejmowania decyzji, zwiększenie świa-domości własnych zachowań mają za małą wartość opera-cyjną. Trudno bowiem przekonać ucznia i jego rodziców, że dziecko w trakcie nauki posiadło odpowiednie umiejęt-ności i radzi sobie lepiej w danym przedmiocie nauczania niż dotychczas. Dlatego kryteria oceniania nie mogą być ogólnikowe, muszą być sprecyzowane w sposób operacyjny (szczegółowy), jasny i czytelny dla ucznia i jego rodziców.

Uczeń ma prawo wiedzieć, czy przybliża się, czy oddala od postawionego celu. Będzie się szybciej uczył, gdy dostanie informacje, jakie umiejętności już posiada, jakie musi jesz-cze opanować i jak tego ma dokonać.Te informacje musi uczniowi dostarczyć nauczyciel przez przedmiotowe zasady oceniania. Jeżeli nauczyciel opisze wymagania w kategoriach wiedzy, umiejętności i zachowań, które dadzą się zmierzyć, zaobserwować, to uczeń będzie jasno widział, w jakiej sytuacji się znaj-duje. Takie ocenianie to ocenianie wspomagające ucznia w jego wysiłkach edukacyjnych.Ocenianie systemu kształcenia to ocenianie treści kształcenia + ocenianie organizacji kształcenia + oce-nianie wyposażenia dydaktycznego + ocenianie działań nauczyciela + ocena spełnionych wymagań przez ucznia.Ewaluacja spełnienia wymagań stawianych przed uczniem składa się z dwóch etapów:

Page 2: Przedmiotowe zasady ocenianiasp-sobienie.pl/images/sampledata/ocenianie_wew/tech/... · 2017-04-11 · cze opanować i jak tego ma dokonać. Te informacje musi uczniowi dostarczyć

Zajęcia techniczne | Technika na co dzień | Klasa 4–6 Szkoła podstawowa

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20152

AutOrzy: Ewa Bubak, Ewa Królicka

1. Sprawdzenie – zbieranie za pomocą różnych technik, informacji o wynikach kształcenia.

2. Ocenianie – wartościowanie zebranych w trakcie sprawdzania informacji przez wystawienie ocen w skali stopni szkolnych.

Sprawdzanie to upewnianie się, czy uczniowie opanowa-li daną czynność (element treści nauczania); to zbieranie informacji o wynikach pracy ucznia za pomocą różnych technik.Ocenianie uczniów to wartościowanie spełnienia wyma-gań edukacyjnych według określonych kryteriów i wyra-żenie ich obowiązującą skalą stopni szkolnych.Zgodnie z rozporządzeniem MEN w sprawie warunków i sposobu oceniania, ocena ucznia polega na rozpozna-niu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowa-niu przez ucznia wiadomości, umiejętności i sposobów postępowania w stosunku do wymagań edukacyjnych

wynikających z podstawy programowej oraz przyjętego i realizowanego programu nauczania.Zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 sierpnia 2010 r.:§ 7. Przy ustalaniu oceny z wychowania fizycznego, techni-ki, zajęć technicznych, plastyki, muzyki i zajęć artystycznych należy w szczególności brać pod uwagę wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywanie się z obowiązków wynikają-cych ze specyfiki tych zajęć.Oprócz oceniania dydaktycznego stosujemy także oce-nianie społeczno-wychowawcze. Jest ono wielokryterial-ne. Obejmuje takie obszary działań ucznia, jak:• właściwą postawę społeczną;• ekonomiczne podejście do własnych przedsięwzięć;• przedsiębiorczość w planowaniu działań;• gotowość do współpracy z grupą;• dbałość o środowisko.

Przedstawiona niżej propozycja może okazać się pomocna przy ocenie pracy ucznia.

Charakterystyka postaw i zachowań na poszczególne oceny

Dopuszczająca2

Dostateczna3

Dobra4

Bardzo dobra5

Celująca6

• nie przeszkadza innym w zdobywaniu wiedzy i umiejętności,• na polecenie nauczyciela

wykonuje proste czynności związane z przedmiotem,• pracę rozpoczyna bez

wcześniejszego jej przemyślenia,• często jest

nieprzygotowany do lekcji

• jest bierny, nie zabiera głosu,• wykonuje polecenia

nauczyciela,• potrafi wymienić, na

czym polega planowanie pracy, ale na ogół jej nie planuje,• napotykając trudności,

szybko się zniechęca do dalszej pracy, trzeba go ponownie do niej motywować,• na miejscu pracy często

jest bałagan,• narzędzi nie zawsze

używa zgodnie z ich przeznaczeniem,• sporadycznie jest

nieprzygotowany do zajęć

• czynnie uczestniczy w lekcji, zgłasza się do odpowiedzi,• zadania powierzone

przez nauczyciela wykonuje samodzielnie,• potrafi wyjaśnić,

dlaczego planowanie pracy ma duże znaczenie dla właściwego jej przebiegu,• potrafi zaprojektować

miejsce pracy, nie zawsze utrzymuje na nim porządek,• posługuje się

narzędziami i urządzeniami, w sposób bezpieczny, zgodnie z ich przeznaczeniem,• napotykając trudności,

prosi o pomoc,• potrafi współpracować

z innymi,• zdarzają mu się

pojedyncze przypadki, że jest nieprzygotowany do lekcji

• czynnie uczestniczy w lekcji, zgłasza się do odpowiedzi,• zadania powierzone

przez nauczyciela wykonuje samodzielnie,• zawsze przed rozpoczę-

ciem pracy planuje ją,• potrafi zaprojektować

miejsce pracy, zawsze utrzymuje na nim porządek,• posługuje się narzędzia-

mi i urządzeniami w sposób bezpieczny, zgodnie z ich przezna-czeniem,• napotykając trudności,

podejmuje próby ich przezwy ciężenia, tylko w ostateczności prosi o pomoc,• gdy dysponuje czasem,

pomaga słabszym uczniom w pracy,• potrafi kierować pracą

innych (w grupie),• zawsze przygotowany

do lekcji

• jest kreatywny, często dzieli się swoimi pomysłami,• inspiruje innych do

aktywności,• proponuje nowe

rozwiązania rozpatrywanych problemów (konstrukcji itp.)

Page 3: Przedmiotowe zasady ocenianiasp-sobienie.pl/images/sampledata/ocenianie_wew/tech/... · 2017-04-11 · cze opanować i jak tego ma dokonać. Te informacje musi uczniowi dostarczyć

Zajęcia techniczne | Technika na co dzień | Klasa 4–6 Szkoła podstawowa

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20153

AutOrzy: Ewa Bubak, Ewa Królicka

Etapy procesu oceniania:• wybór kryterium oceny (wymagania programowe);• usystematyzowany podział treści nauczania (wskaza-

nie zakresu wymagań);• ustalenie szczegółowych wymagań (np. dotyczących

wiedzy, opanowania określonych operacji technolo-gicznych, właściwego posługiwania się przyborami, przyrządami i narzędziami, organizacji pracy, sporzą-dzania dokumentacji technicznej);• budowanie skali ocen;• zastosowanie tej skali do sprawdzenia poziomu speł-

nienia wymagań.W praktyce szkolnej stosujemy nie tylko ocenianie wspie-rające, ale także ocenianie aktywne, intuicyjne, jedno-stronne.Ocenianie aktywne to ocenianie, w którym czynny udział biorą uczniowie, współpracując jednocześnie z nauczy-cielem. Jest przeciwieństwem oceniania biernego, cał-kowicie zdominowanego przez nauczyciela. Ocenianie bierne we współczesnej szkole powinno być ograniczone do minimum.Ocenianie intuicyjne to proces ustalania i komuniko-wania ocen opierający się na intuicyjnym przekonaniu o wartości pracy ucznia. Ocena ta jest zbudowana na doświadczeniu i silnie zabarwiona emocjonalnie. Ocenianie jednostronne obejmuje wymagania poznaw-cze dotyczące zapamiętywania wiadomości z ogranicze-niem celów wychowawczych i psychomotorycznych.Wyniki oceniania są przedstawiane uczniowi i jego rodzi-com za pomocą oceny opisowej i oceny w skali stopni szkolnych.Ocena opisowa to pisemna informacja o wyniku kształ-cenia wyrażona w formie zwięzłego komentarza dotyczą-cego spełnienia wymagań, ich uwarunkowań oraz zale-ceń dydaktyczno-wychowawczych.Ocena szkolna jest informacją o wyniku kształcenia, za-wierającą stopień szkolny z komentarzem dydaktycznym.Ocenianie wewnątrzszkolne ma na celu:• informowanie ucznia o poziomie spełnienia wyma-

gań programowych (wiedza, umiejętności manualne, poprawny sposób postępowania w określonych sytu-acjach);• udzielanie uczniowi pomocy w samodzielnym pla-

nowaniu swojego rozwoju (rozwijanie zainteresowań technicznych);•motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce;• dostarczenie uczniowi, prawnym opiekunom, innym

nauczycielom informacji o postępach, trudnościach w nauce oraz o specjalnych uzdolnieniach i osiągnię-ciach (technicznych);• umożliwienie nauczycielowi doskonalenia organizacji

metod pracy dydaktycznej oraz opracowywania modu-łowych programów nauczania i ich ewaluacji.

Ocenianie wewnątrzszkolne obejmuje:• formułowanie przez nauczycieli wymagań edukacyj-

nych niezbędnych do uzyskania pozytywnych ocen śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych;• przeprowadzenie egzaminów klasyfikacyjnych.Wymagania programowe to rozpisanie na zadania operacyjne wymagań ogólnych i szczegółowych ujętych w podstawie programowej kształcenia ogólnego.W cyklu „Technika na co dzień” w modułowym pro-gramie nauczania zajęć technicznych w klasach 4–6 wymagania programowe zostały rozpisane w sposób szczegółowy w planach dydaktyczno-wychowawczych. Ponieważ każdy nauczyciel dostosowuje plany dydak-tyczno-wychowawcze do własnych warunków szkol-nych (regulamin pracy szkoły), modyfikacji ulegną także szczegółowe wymagania programowe.Również zgodnie z rozporządzeniem MEN każda pla-cówka szkolna opracowuje własne zasady oceniania we-wnątrzszkolnego (ZOW). Opracowane przez nauczycieli w ramach wewnątrzszkol-nych zasad oceniania wymagania i kryteria ocen w za-kresie poszczególnych obszarów edukacyjnych tworzą przedmiotowe zasady oceniania (PZO). Ocenianie uczniów jest sprawą niezmiernie trudną, a na zajęciach technicznych w szczególności, ze względu na bardzo różnorodne formy aktywności ucznia na zaję-ciach. Uczniowie przed przystąpieniem do pracy powinni znać szczegółowe kryteria, jakie zostaną przyjęte podczas oceniania ich wysiłku, zaangażowania, a także to, że przy ocenianiu zostanie uwzględniona precyzja i estetyka oraz poprawność wykonania zleconego zadania. Kryteria oce-niania powinny być sprecyzowane jasno i czytelnie dla ucznia. Dajmy szansę wszystkim uczniom na odczucie zadowolenia, gdyż nawet w najsłabiej wykonanym zada-niu można znaleźć element zasługujący na pochwałę.Dla Modułu I. Informacja, bezpieczeństwo, technologia proponuje się przyjąć następujące kryteria przy tworze-niu przedmiotowych zasad oceniania.•Wymagania podstawowe do zaliczenia przedmiotu:Uczeń:1) zna podstawowy zasób pojęć, rozumie je i potrafi

opisać zjawiska fizyczno-techniczne;2) sporządza prostą dokumentację techniczną według

zasad rysunku technicznego i normalizacji; 3) przy sporządzaniu dokumentacji stosuje piktogramy,

symbole, schematy;4) wykonuje proste projekty;5) zna właściwości podstawowych surowców i mate-

riałów;6) dobiera odpowiedni materiał do zaprojektowanej

konstrukcji;7) zna podstawowe operacje technologiczne i wykonuje

je prawidłowo;

Page 4: Przedmiotowe zasady ocenianiasp-sobienie.pl/images/sampledata/ocenianie_wew/tech/... · 2017-04-11 · cze opanować i jak tego ma dokonać. Te informacje musi uczniowi dostarczyć

Zajęcia techniczne | Technika na co dzień | Klasa 4–6 Szkoła podstawowa

AutorZy: Ewa Bubak, Ewa Królicka

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20154

8) projektuje proces technologiczny dla danego przed-miotu (ustala kolejność czynności);

9) przy pomocy nauczyciela właściwie organizuje czas pracy;

10) zna podstawowe urządzenia techniczne, narzędzia, przyrządy i przybory;

11) dobiera właściwie narzędzia do operacji technolo-gicznej, poprawnie się nimi posługuje;

12) pod nadzorem nauczyciela organizuje stanowisko pracy, oszczędza materiały;

13) zachowuje ergonomiczną postawę podczas pracy;14) dba o ład i porządek na stanowisku pracy.•Wymagania rozszerzone:Uczeń:1) swobodnie posługuje się słownictwem technicznym,

rozumie je i stosuje w wypowiedziach, używając wiele pojęć specjalistycznych; argumentuje swoje stano wisko;

2) stosuje zasady rysunku technicznego i normalizacji przy sporządzaniu samodzielnych rozbudowanych projektów;

3) czyta i analizuje gotowe dokumentacje techniczne oraz instrukcje obsługi, opracowuje własne projekty lub zgłasza racjonalizatorskie pomysły usprawniają-ce gotowe projekty;

4) zna właściwości surowców i materiałów oraz ich cechy;

5) dobiera właściwy materiał do zaprojektowanej przez siebie konstrukcji;

6) ustala proces wytwórczy, dobiera właściwe operacje technologiczne;

7) obsługuje prawidłowo urządzenia techniczne;8) samodzielnie dobiera narzędzia, przyrządy i przybory

do właściwego procesu obróbczego;9) zna budowę i działanie narzędzi, stosuje je prawidło-

wo podczas operacji technologicznych, usuwa pod-stawowe usterki;

10) bezpiecznie i ergonomicznie organizuje swoje stano-wisko pracy;

11) oszczędnie i ekologicznie stosuje materiały;12) ustala harmonogram i czas pracy;13) dba o ład i porządek na stanowisku pracy;14) pełni funkcje grupowego, narzędziowego lub porząd-

kowego.

Komentarz do budowania kryteriów ocen w Module I, II i IIIOcena, którą wystawiamy uczniowi powinna być oceną jawną. Ocena jawna wynikająca z wcześniej przedstawionych kryteriów daje możliwość rzeczowej dyskusji, argu-mentowania własnej samooceny. Samoocena to nauka

komunikowania się, przedstawiania własnego stanowi-ska w sposób rzeczowy; to także uczenie się prezentacji włas nych osiągnięć. Warto również pamiętać, że ocena wpływa na ucznia pozytywnie tylko wówczas, gdy jest uznawana za słuszną, a stosunek nauczyciela do ucznia w procesie oceniania jest życzliwy.

Uczeń powinien być przekonany o tym, że:• nauczyciel ocenia przede wszystkim jego osiągnięcia,

a nie szuka głównie braków i niedociągnięć;• ocena stanowi informację o spełnieniu wymagań pro-

gramowych;• ocena nie pełni funkcji kary czy nagrody;• ze słabszej oceny powinien wyciągnąć właściwe

wnioski;•może szukać u nauczyciela wskazówek, co zrobić, aby

uzyskać lepsze wyniki.Nauczyciel powinien występować w roli nie tylko eksper-ta określonego przedmiotu, ale doradcy, który pomaga, koryguje, podpowiada techniki uczenia się odpowiednie do możliwości i poziomu ucznia.Ocenianie więc powinno:• jasno określać cele oceniania;• ustalać jasne, przejrzyste kryteria;• zachęcać i motywować;• różnicować;• rzetelnie i obiektywnie sprawdzać osiągnięcia uczniów;• stosować informację zwrotną;• skłaniać do refleksji.Tak prowadzone ocenianie wspiera rozwój szkolny ucznia i działania, które on podejmuje. O ocenianiu uczniów nauczyciel myśli już w momencie planowania procesu kształcenia, czyli nauczania–ucze-nia się. Procedura poprawnego, jasnego, czytelnego, wymierne-go oceniania powinna wyglądać następująco:1. Planując lekcję, zastanów się, czego chcesz nauczyć

swoich uczniów i dlatego właśnie tego.2. Wyznacz cele, jakie chcesz osiągnąć.3. Zapoznaj z celami swoich uczniów.4. Przed lekcją zastanów się, jakie pytania kluczowe za-

dasz uczniom.5. Pod koniec lekcji sprawdź z uczniami, czy założone

cele zostały osiągnięte.6. Planując zadania techniczne, ćwiczenia badawczo-

-manualne, pracę z kartami pracy i kartami ćwiczeń, określ wymagania w sposób operacyjny.

7. Kryteria oceniania ustal wspólnie z uczniami.8. Stosuj na lekcjach metody aktywne i aktywizujące

– stwarzają one atmosferę sprzyjającą uczeniu się; metody podające ograniczają myślenie i kreatywność uczniów i należy ograniczać ich stosowanie.

9. Stosuj wiedzę w praktyce.

Page 5: Przedmiotowe zasady ocenianiasp-sobienie.pl/images/sampledata/ocenianie_wew/tech/... · 2017-04-11 · cze opanować i jak tego ma dokonać. Te informacje musi uczniowi dostarczyć

Zajęcia techniczne | Technika na co dzień | Klasa 4–6 Szkoła podstawowa

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20155

AutOrzy: Ewa Bubak, Ewa Królicka

10. Korzystaj z błędów popełnionych przez uczniów; mogą być inspiracją do znalezienia poprawnego rozwiązywania problemów dydaktycznych (metody problemowe).

11. Ucz pracy grupowej i wzajemnego oraz obiektywnego oceniania wspólnego wkładu pracy.

12. Korzystaj z informacji przekazywanej przez uczniów dotyczących oceniania.

13. Stosuj informację zwrotną: Co uczeń zrobił dobrze? Co trzeba poprawić? Jak trzeba to poprawić? Udziel wskazówek na przyszłość.

14. Stosuj różne techniki pozyskiwania informacji od uczniów.

15. Stosuj ocenę koleżeńską i samoocenę.16. Współpracuj z rodzicami.17. Wyjaśnij uczniom PZO.18. Poproś rodziców, by pytali swoje dzieci: Czego się

dzisiaj nauczyłeś na lekcjach?, a dopiero później: Jak to zostało ocenione?

Aby ocenić działania ucznia i stopień spełnienia wy-magań programowych, prowadzimy czynności spraw-dzające.

Sprawdzanie stopnia realizacji wymagań jest upew-nieniem się, czy uczniowie potrafią wykonać określo-ne czynności. By móc je sprawdzić, musimy je określić i ustalić pewne decyzje, dotyczące:• przebiegu każdej czynności (postaci, faz wykonania,

czasu do dyspozycji);• warunków jej wykonania (zachęta, instrukcja, dostęp-

ne informacje, wyposażenie, organizacja);• oczekiwanego wyniku (jakości wykonania, całościowe-

go wytworu, dopuszczalnych błędów). Część tych decyzji podejmujemy już w procesie normo-wania wymagań programowych, pozostałe decyzje po-przedzają bezpośrednio sprawdzanie.Układem odniesienia wyniku sprawdzania jest tu zało-żenie pewnego stanu rzeczywistego (wymagań podstawy programowej i programu nauczania). Sprawdzenia sta-nu rzeczywistego efektów kształcenia dokonujemy przez pomiar dydaktyczny.W celu usprawnienia oceniania wybranych działań ucznia zostały opracowane karty oceny (Karta oceny pracy indywidualnej ucznia, Karta oceny pracy grupy, Karta oceny wypowiedzi ustnej ucznia, Karta oceny pra-cy wytwórczej).

Page 6: Przedmiotowe zasady ocenianiasp-sobienie.pl/images/sampledata/ocenianie_wew/tech/... · 2017-04-11 · cze opanować i jak tego ma dokonać. Te informacje musi uczniowi dostarczyć

Zajęcia techniczne | Technika na co dzień | Klasa 4–6 Szkoła podstawowa

AutorZy: Ewa Bubak, Ewa Królicka

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20156

Moduł I. Ocena pracy indywidualnej ucznia

Lp. Przedmiot oceny Ocena Kryterium oceny

1 Podejmowanie i planowanie działań (zadań)

bardzo dobra jest inicjatorem działań, planuje samodzielnie, wprowadza nowe rozwiązania, wspiera swoich kolegów w działaniu

dobra podejmuje zadania, samodzielnie planuje prace

dostateczna wykonuje nieskomplikowane zadania, wymaga wsparcia nauczyciela, planuje i konsultuje z nauczycielem

dopuszczająca pracuje na polecenie nauczyciela, samodzielnie nie podejmuje żadnych działań, pracuje według narzuconego planu

2 Wykonanie podjętych zadań

bardzo dobra wprowadza innowacyjne rozwiązania, jest kreatorem działań

dobra dobiera materiały, ustala samodzielnie tok postępowania i sposób realizacji

dostateczna dobiera materiały, ustala kolejność wykonania, realizuje, konsultuje z nauczycielem

dopuszczająca nie potrafi samodzielnie: dobrać materiałów oraz narzędzi, ustalać toku wykonania

3 Organizacja i bezpieczeństwo pracy

bardzo dobra zwraca uwagę na ergonomię stanowiska pracy i bezpieczne metody pracy

dobra samodzielnie organizuje stanowisko pracy, zwraca uwagę na zachowanie zasad bhp

dostateczna organizuje stanowisko pod kierunkiem nauczyciela, stara się pracować bezpiecznie

dopuszczająca stanowisko pracy organizuje nauczyciel i czuwa nad bezpieczeństwem ucznia podczas pracy

4 Wyniki pracy bardzo dobra wzbogacona o własne rozwiązania racjonalizatorskie, estetyczna, wykonana wzorcowo

dobra praca zgodna z projektem, estetyczna, terminowo wykonana

dostateczna uchybienia projektowe; praca wykonana poprawnie, terminowo

dopuszczająca praca niezgodna z projektem, mało estetyczna, wykonana nieterminowo

Ocena pracy grupowej uczniów

Lp. Przedmiot oceny Ocena Kryterium oceny

1 Organizacja pracy bardzo dobra podejmują rolę zgodnie z osobistymi predyspozycjami, pracują bezkonfliktowo

dobra samodzielnie rozdzielają role, starają się wywiązywać z powierzonych funkcji

dostateczna role przydziela nauczyciel, uczniowie identyfikują się z przydzielonymi rolami

dopuszczająca brak akceptacji powierzonych ról w grupie, podział został narzucony przez nauczyciela

2 Komunikacja w grupie

bardzo dobra rozumieją się, wyciągają wnioski, dochodzą do konsensusu

dobra argumentują swoje stanowiska, dbają o jedność grupy, starają się sami rozwiązać konflikty

dostateczna stosują aluzje i dygresje, wymagają ingerencji nauczyciela

dopuszczająca wywiązują się konflikty, które łagodzi nauczyciel

Page 7: Przedmiotowe zasady ocenianiasp-sobienie.pl/images/sampledata/ocenianie_wew/tech/... · 2017-04-11 · cze opanować i jak tego ma dokonać. Te informacje musi uczniowi dostarczyć

Zajęcia techniczne | Technika na co dzień | Klasa 4–6 Szkoła podstawowa

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20157

AutOrzy: Ewa Bubak, Ewa Królicka

Lp. Przedmiot oceny Ocena Kryterium oceny

3 Wkład w pracę grupy

bardzo dobra pracują samodzielnie, konsultują się z liderem grupy

dobra równomiernie rozdzielają zadania, pracują samodzielnie

dostateczna przydzielają zadania samodzielnie, ale proszą o akceptację nauczyciela

dopuszczająca nie potrafią samodzielnie rozdzielić pracy wśród członków grupy

4 Przedstawienie rezultatów pracy

bardzo dobra prezentację wzbogacają o reklamę pracy swojej grupy

dobra samodzielną prezentację popierają argumentami

dostateczna wyniki swojej pracy prezentują samodzielnie po konsultacji z nauczycielem

dopuszczająca przygotowują prezentację pod kierunkiem nauczyciela

Ocena wypowiedzi ustnej ucznia

Lp. Przedmiot oceny Ocena Kryterium oceny

1 Rzeczowość odpowiedzi

bardzo dobra odpowiedź wzbogacona o informacje uzyskane na podstawie własnych poszukiwań

dobra odpowiedź płynna, poprawna merytorycznie, wyczerpująca

dostateczna podstawowy zakres wiedzy

dopuszczająca błędy rzeczowe w zakresie tematyki wypowiedzi

2 Uzasadnienie odpowiedzi

bardzo dobra odpowiedź rozwinięta o własne zainteresowania i uargumentowana

dobra odpowiedź poparta własnymi przemyśleniami

dostateczna interpretuje posiadaną wiedzę i uzasadnia odpowiedź

dopuszczająca nie potrafi uzasadnić wypowiedzi

3 Język wypowiedzi bardzo dobra wzbogacony o duży zasób słów

dobra odpowiedź swobodna; uczeń zna i poprawnie stosuje słownictwo techniczne

dostateczna odpowiedź krótkimi, prostymi zdaniami, samodzielna

dopuszczająca odpowiedź złożona z pojedynczych słów, wymaga dodatkowych pytań nauczyciela

4 Sposób prezentacji bardzo dobra ciekawy, interesujący, poszerzony o opracowane własnoręcznie pomoce

dobra płynny, wzbogacony o rysunki schematyczne, wykresy

dostateczna uporządkowany, krótki

dopuszczająca chaotyczny, monotonny

Page 8: Przedmiotowe zasady ocenianiasp-sobienie.pl/images/sampledata/ocenianie_wew/tech/... · 2017-04-11 · cze opanować i jak tego ma dokonać. Te informacje musi uczniowi dostarczyć

Zajęcia techniczne | Technika na co dzień | Klasa 4–6 Szkoła podstawowa

AutorZy: Ewa Bubak, Ewa Królicka

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20158

Ocena pracy wytwórczej

Lp. Przedmiot oceny Ocena Kryterium oceny

1 Przygotowanie dokumentacji technicznej wyrobu• samodzielność

wykonania projektu,• zgodność

z zasadami rysunku technicznego,• opracowanie planu

wykonania,• wprowadzenie

elementów usprawnień konstrukcyjnych

bardzo dobra projekt rozbudowany, ze szczegółowymi rysunkami elementów; plan pracy przemyślany ze wskazaniem czasowym wykonania operacji technologicznych; rozwiązania racjonalizatorskie

dobra projekt rozwinięty, zgodny z zasadami rysunku technicznego; samodzielnie opracowany plan wykonania; wprowadzone usprawnienia konstrukcyjne

dostateczna samodzielne wykonanie nieskomplikowanego projektu; zachowanie podstawy rysunku technicznego; uproszczony plan pracy; próby usprawnień konstrukcyjnych wymagające akceptacji nauczyciela

dopuszczająca projekt przygotowany przez nauczyciela i analizowany z uczniem; opracowanie planu pod kierunkiem uczącego; nieskomplikowana konstrukcja przedmiotu

2 Realizacja zadania technicznego• organizacja

stanowiska pracy,• wykorzystanie

czasu pracy,• oszczędność

materiału,• dobór narzędzi

i przyborów,• poprawność

posługiwania się narzędziami i przyborami,• stopień

samodzielności podczas pracy

bardzo dobra samodzielnie organizuje własne stanowisko pracy i pomaga kolegom; samodzielnie dobiera narzędzia z zastosowaniem przyrządów; wprowadza nowe materiały i usprawnienia technologiczne; praca wzorcowa; pomaga przy pracy słabszym uczniom

dobra samodzielnie organizuje stanowisko pracy; właściwie dobiera narzędzia i przybory; oszczędza materiał; pracę wykonuje samodzielnie i w terminie

dostateczna stanowisko pracy uczeń organizuje pod kontrolą nauczyciela; sam dobiera narzędzia, przybory i prosi o akceptację nauczyciela; wymaga nadzoru podczas pracy i zwrócenia uwagi na właściwe zastosowanie narzędzi i przyborów; uczeń zwraca uwagę na oszczędne gospodarowanie materiałem

dopuszczająca stanowisko organizuje nauczyciel; ustala także czas wykonania pracy; dobiera właściwe narzędzia i przybory; przeprowadza instruktaż użycia narzędzi i przyborów, nadzoruje wykonanie pracy przez ucznia; znikoma oszczędność materiału przez ucznia

3 Stopień opanowania przez ucznia operacji technologicznych• przenoszenie

wymiarów na materiał,• cięcie materiału,• obróbka materiału,• łączenie

elementów,• czynności

wykończeniowe

bardzo dobra samodzielnie nanosi wymiary na materiał, nawet gdy przedmiot ma skomplikowaną budowę; dobiera właściwe metody cięcia i obróbki materiału; stosuje nowe technologie połączeń; pracuje wzorowo

dobra samodzielnie przenosi wymiary na materiał; tnie i łączy elementy zgodnie z dobraną do materiałów obróbką; wykańcza starannie; dodaje elementy zdobnicze

dostateczna ma trudności z przeniesieniem wymiarów na materiał; wymaga pomocy nauczyciela; tnie materiał pod kontrolą nauczyciela; łączy elementy, używając prostych połączeń; pracuje estetycznie

dopuszczająca odwzorowuje od szablonu przygotowanego przez nauczyciela; tnie po linii prostej; stosuje nieskomplikowane sposoby połączeń; pracuje mało estetycznie

Page 9: Przedmiotowe zasady ocenianiasp-sobienie.pl/images/sampledata/ocenianie_wew/tech/... · 2017-04-11 · cze opanować i jak tego ma dokonać. Te informacje musi uczniowi dostarczyć

Zajęcia techniczne | Technika na co dzień | Klasa 4–6 Szkoła podstawowa

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20159

AutOrzy: Ewa Bubak, Ewa Królicka

Lp. Przedmiot oceny Ocena Kryterium oceny

4 Ocena gotowego wyrobu• zgodność

z rysunkiem technicznym,• wykonanie zgodnie

z harmonogramem,• użyteczność

wyrobu

bardzo dobra zgodny z rozwiniętą dokumentacją; skrócony czas pracy; dodatkowo wygospodarowany czas na pomoc kolegom; wysokie walory użyteczności

dobra zgodny z rysunkiem; wykonany planowo; użyteczny

dostateczna drobne niezgodności z rysunkiem; niewielkie opóźnienia czasowe w wykonaniu; przedmiot nadaje się do użytku

dopuszczająca niezgodny z rysunkiem; opóźnienia w terminowym wykonaniu; błędy konstrukcyjne obniżają przydatność wyrobu

Oceniając działania uczniów za pomocą powyższych kart, powinniśmy ustalić przy każdym przedmiocie pod-legającym ocenie liczbę punktów dostosowanych do ocen. Podliczenie uzyskanych przez ucznia punktów i przeliczenie ich na ocenę szkolną ułatwi proces ocenia-nia – dla ucznia stanie się on czytelny, jawny i sprawie-dliwy. Uczeń wdrożony do takich zasad oceniania sam będzie już dokonywał samooceny, a dzięki temu będzie kierował własnym procesem edukacyjnym. Karty projektu i karty oceny projektu są umieszczone w podręczniku ucznia. Nauczyciel, przystępując do omó-wienia projektu, analizuje z uczniami obie karty.Nauczyciele posiadający wystarczające doświadczenie, wykorzystując zamieszczone informacje, doskonale po-radzą sobie z ustaleniem własnych kryteriów ocen.

Dla nauczycieli mniej doświadczonych, przygotowaliś-my do Modułu II szczegółowe kryteria poszczególnych ocen. Żaden nauczyciel nie powinien stosować ich bez-krytycznie. Jak już wcześniej zwróciliśmy uwagę, należy uwzględnić zarówno warunki, w jakich odbywa się na-uka, jak i możliwości dzieci, z którymi pracujemy.W publikacjach na temat oceniania, które trafiają do Państwa rąk, na ogół są podawane kryteria, poczynając od oceny bardzo dobrej. Proponuję inny układ. Ponie-waż wiadomości i umiejętności uczniów narastają, a nie maleją, rozpoczynamy od oceny dopuszczającej. Każdą następną uczeń może otrzymać, spełniając jednocześnie wymagania poprzedzające i obecne. Na przykład ocenę dobrą może otrzymać uczeń spełniający wymagania ko-nieczne, podstawowe i rozszerzające.

Page 10: Przedmiotowe zasady ocenianiasp-sobienie.pl/images/sampledata/ocenianie_wew/tech/... · 2017-04-11 · cze opanować i jak tego ma dokonać. Te informacje musi uczniowi dostarczyć

Zajęcia techniczne | Technika na co dzień | Klasa 4–6 Szkoła podstawowa

AutorZy: Ewa Bubak, Ewa Królicka

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 201510

Kry

teri

a oc

en w

zak

resi

e M

oduł

u II

.

Oce

naO

ceni

ana

tem

atyk

aW

ymag

ania

kon

iecz

neW

ymag

ania

pod

staw

owe

Wym

agan

ia ro

zsze

rzaj

ące

Wym

agan

ia d

opeł

niaj

ące

dopu

szcz

ając

ado

stat

eczn

ado

bra

bard

zo d

obra

Wpł

yw u

meb

low

ania

i w

ystr

oju

mie

szka

nia

na

sam

opoc

zuci

e cz

łow

ieka

.Pr

ojek

tow

anie

um

eblo

wan

ia m

iesz

kani

a

Ucze

ń po

trafi:

•w

yjaś

nić,

jak p

owin

no b

yć o

świe

tlo-

ne m

iejsc

e do

pra

cy;

•w

bez

piec

zny

spos

ób p

osłu

giw

się p

odst

awow

ymi n

arzę

dziam

i do

obró

bki p

apie

ru

Ucze

ń po

trafi:

•w

yjaś

nić p

ojęc

ia: ci

ąg ko

mun

ikacy

jny,

rzut

poz

iom

y m

iesz

kani

a, śc

iana

nośn

a, śc

iana

dział

owa,

trzo

n ko

min

owy,

•od

czyt

ać rz

ut p

ozio

my

mie

szka

nia,

•w

pra

wid

łow

y, be

zpie

czny

spos

ób p

o-słu

giw

ać si

ę po

dsta

wow

ymi n

arzę

dzia-

mi d

o ob

róbk

i pap

ieru

Ucze

ń po

trafi:

•w

yjaś

nić,

jaki w

pływ

na

sam

opoc

zucie

cz

łow

ieka

mają

: ksz

tałt

i ust

awie

nie

meb

li, za

stos

owan

e ko

lory

, ośw

ietle

nie

itp.,

•za

proj

ekto

wać

um

eblo

wan

ie m

iesz

ka-

nia

zgod

nie

z zas

adam

i erg

onom

ii,•

praw

idło

wo

ciąć,

zagin

ać i s

klejać

karto

n

Ucze

ń po

trafi:

•za

plan

ować

kolo

ryst

ykę

wyp

osaż

enia

mie

szka

nia

zgod

nie

z pot

rzeb

ami

mie

szka

ńców

;•

racjo

naln

ie ro

zplan

ować

rozm

iesz

czen

ie

pom

iesz

czeń

dla

posz

czeg

ólny

ch cz

łon-

ków

rodz

iny

Zasa

dy ra

cjon

alne

go

urzą

dzen

ia k

uchn

i.Za

sady

pra

wid

łow

ego

prze

chow

ywan

ia

prod

uktó

w p

ożyw

czyc

h

Ucze

ń po

trafi

wyj

aśni

ć:•

dlac

zego

kuc

henk

a i c

hłod

ziark

a ni

e m

ogą

stać

obo

k sie

bie;

•dl

acze

go k

uche

nka

gazo

wa

nie

moż

e st

ać p

od o

knem

;•

jak p

rzyg

otow

ać p

rodu

kty

do p

rze-

chow

ywan

ia w

chło

dziar

ce

Ucze

ń po

trafi:

•w

yjaś

nić,

co to

jest

ciąg

robo

czy

i

zapr

ojek

tow

ać g

o z p

omoc

ą na

uczy

-cie

la,•

praw

idło

wo

rozm

ieśc

ić pr

oduk

ty ży

w-

nośc

iow

e w

chło

dziar

ce

Ucze

ń po

trafi:

•sa

mod

zieln

ie za

proj

ekto

wać c

iąg ro

bocz

y,•

wsk

azać

odp

owie

dnie

mie

jsce

na u

sta-

wie

nia

chło

dziar

ki

Ucze

ń po

trafi:

•za

proj

ekto

wać

rozm

iesz

czen

ie sp

rzęt

u w

kuc

hni z

uw

zglę

dnie

niem

erg

onom

ii i z

asad

bhp

Savo

ir-vi

vre

przy

stol

eUc

zeń

potra

fi:

•ku

ltura

lnie

zach

ować

się

przy

stol

eUc

zeń

potra

fi:•

praw

idło

wo

ułoż

yć p

odst

awow

e el

e-m

enty

nak

rycia

stoł

u

Ucze

ń po

trafi:

•pr

awid

łow

o na

kryć

do

stoł

uUc

zeń

potra

fi:•

obsłu

żyć b

iesia

dnikó

w zg

odni

e

z zas

adam

i dob

rego

wyc

how

ania

Wyk

onan

ie e

lem

entó

w

wys

troj

u st

ołu

Ucze

ń po

trafi:

•pr

awid

łow

o uł

ożyć

serw

etki

w se

r-w

etni

ku

Ucze

ń po

trafi:

•w

ykon

ać e

lem

enty

zdob

nicz

e st

ołu

wed

ług

poda

nego

wzo

ru

Ucze

ń po

trafi:

•ub

rać s

tół z

godn

ie z

istni

ejąc

ymi

w ty

m za

kres

ie tr

adyc

jami

Ucze

ń po

trafi:

•za

proj

ekto

wać

wys

trój s

tołu

w

zale

żnoś

ci od

oko

liczn

ości

Racj

onal

ne k

orzy

stan

ie

z ins

tala

cji w

odno

-ka

naliz

acyj

nej

Ucze

ń po

trafi:

•pr

awid

łow

o za

reag

ować

, gdy

zost

a-ni

e us

zkod

zona

inst

alacja

wod

ocią-

gow

a,•

praw

idło

wo

zare

agow

ać, g

dy zo

sta-

nie

uszk

odzo

na in

stala

cja k

anal

iza-

cyjn

a

Ucze

ń po

trafi:

•po

djąć

dzia

łani

a m

ające

na

celu

osz

czę-

dzan

ie w

ody

Ucze

ń po

trafi:

•od

czyt

ać sc

hem

at in

stala

cji w

odno

--k

anal

izacy

jnej

,•

wyj

aśni

ć zna

czen

ie o

szcz

ędza

nia

wod

y

Ucze

ń po

trafi

wyj

aśni

ć:•

jak d

osta

rcza

no w

odę

do d

omów

w

czas

ach,

gdy

nie

był

o w

odoc

iągów

,•

skut

ki m

arno

traw

stw

a w

ody,

•co

to je

st rz

ut p

iono

wy

dom

u

Page 11: Przedmiotowe zasady ocenianiasp-sobienie.pl/images/sampledata/ocenianie_wew/tech/... · 2017-04-11 · cze opanować i jak tego ma dokonać. Te informacje musi uczniowi dostarczyć

Zajęcia techniczne | Technika na co dzień | Klasa 4–6 Szkoła podstawowa

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 201511

AutOrzy: Ewa Bubak, Ewa Królicka

Oce

naO

ceni

ana

tem

atyk

aW

ymag

ania

kon

iecz

neW

ymag

ania

pod

staw

owe

Wym

agan

ia ro

zsze

rzaj

ące

Wym

agan

ia d

opeł

niaj

ące

dopu

szcz

ając

ado

stat

eczn

ado

bra

bard

zo d

obra

Ekon

omic

zne

korz

ysta

nie

z sys

tem

ów g

rzew

czyc

hUc

zeń

potra

fi:•

wyj

aśni

ć, jak

moż

na zm

niej

szyć

kosz

-ty

ogr

zew

ania

mie

szka

nia

Ucze

ń po

trafi:

•w

yjaś

nić,

jakie

czyn

niki

mają

wpł

yw n

a ko

szty

ogr

zew

ania

mie

szka

nia

Ucze

ń po

trafi:

•w

yjaś

nić,

jak ci

epło

rozc

hodz

i się

w

pow

ietr

zu,

Ucze

ń po

trafi:

•w

yciąg

ać p

raw

idło

we

wni

oski

z p

rzep

row

adzo

nych

doś

wiad

czeń

•na

ryso

wać

spira

lę za

pom

ocą

cyrk

la,•

ciąć p

apie

r po

okrę

gu,

•pr

zepr

owad

zać p

rost

e do

świad

czen

ia

Wyj

aśni

enie

isto

ty p

rądu

el

ektr

yczn

ego.

Bezp

iecz

ne k

orzy

stan

ie

z ene

rgii

elek

tryc

znej

.Ko

szty

zwią

zane

z ko

rzys

tani

em z

ener

gii

elek

tryc

znej

Ucze

ń po

trafi

wyj

aśni

ć:•

co to

jest

bez

piec

znik

i tab

lica

rozd

zielcz

a,•

jak p

ostą

pić,

gdy

w d

omu

zgaś

nie

świat

ło,

•w

yjaś

nić,

jak n

ależy

pos

tąpi

ć w

prz

ypad

ku p

oraż

enia

prąd

em

Ucze

ń po

trafi:

•w

yjaś

nić,

co to

jest

obw

ód e

lekt

rycz

ny

i odb

iorn

ik el

ektr

yczn

y,•

wyj

aśni

ć, co

to je

st p

ion

ener

gety

czny

, pu

szki

rozg

ałęź

ne,

•zlo

kaliz

ować

w d

omu

prze

wod

y el

ek-

tryc

zne,

•od

czyt

ać sc

hem

at in

stala

cji e

lekt

rycz

nej,

•na

ryso

wać

i zm

onto

wać

obw

ód sz

e-re

gow

y

Ucze

ń po

trafi:

•w

yjaś

nić,

co to

jest

prą

d el

ek tr

yczn

y,•

wyj

aśni

ć, co

to je

st n

atęż

enie

i na

pięc

ie

prąd

u,•

nary

sow

ać i

zmon

tow

ać o

bwód

rów

-no

legł

y,•

wyj

aśni

ć, jak

a je

st ró

żnica

mię

dzy

ob-

wod

em sz

ereg

owym

i ró

wno

legł

ym

Ucze

ń po

trafi:

•w

yjaś

nić,

co to

jest

moc

urz

ądze

ń el

ek-

tryc

znyc

h,•

wyj

aśni

ć, od

czeg

o za

leży

iloś

ć zuż

ytej

en

ergi

i ele

ktry

czne

j,•

wyj

aśni

ć, w

jaki

spos

ób m

ożna

osz

czę-

dzać

ene

rgię

ele

ktry

czną

,•

zdiag

nozo

wać

, dlac

zego

w o

bwod

zie

nie

płyn

ie p

rąd

Bezp

iecz

ne k

orzy

stan

ie

z urz

ądze

ń ga

zow

ych

Ucze

ń po

trafi:

•w

skaz

ać m

iejsc

a, kt

óre

moż

e sa

m

obsłu

giw

ać,

•w

yjaś

nić,

jak n

ależy

pos

tąpi

ć, gd

y

w p

omie

szcz

eniu

czuć

zapa

ch g

azu

Ucze

ń po

trafi:

•w

yjaś

nić,

jakie

zagr

ożen

ia ist

niej

ą pr

zy

niep

rzes

trze

gani

u za

sad

bhp,

•w

yjaś

nić,

dlac

zego

prz

ewod

y ga

zow

e

są m

alow

ane

na żó

łto

Ucze

ń po

trafi:

•od

czyt

ać sc

hem

at in

stala

cji g

azow

ej,

•w

yjaś

nić,

jakie

dzia

łani

a na

leży

pod

jąć

w ce

lu o

szcz

ędno

ści g

azu

Ucze

ń po

trafi

wyj

aśni

ć:•

jakie

skut

ki ni

esie

za so

bą m

arno

traw

-st

wo

gazu

;•

dlac

zego

głó

wne

zaw

ory

gazo

we

umie

szcz

ane

na ze

wną

trz b

udyn

ków

Real

izacj

a pr

ojek

tuUc

zeń

wyk

onuj

e z p

omoc

ą ko

legó

w

pow

ierz

one

mu

zada

nia

Ucze

ń sa

mod

zieln

ie w

ykon

uje

pow

ierz

one

mu

zada

nia

Ucze

ń po

trafi

wsp

ólni

e z i

nnym

i:•

pode

jmow

ać d

ecyz

ję d

otyc

zącą

form

y op

raco

wan

ia pr

ojek

tu,

•op

raco

wać

plan

pra

cy i

jej p

odzia

ł mię

-dz

y cz

łonk

ów g

rupy

Ucze

ń po

trafi:

•po

djąć

dec

yzję

dot

yczą

cą w

ybor

u te

mat

u,•

dopi

lnow

ać p

raw

idło

weg

o pr

zebi

egu

prac

y,•

w sp

osób

upo

rząd

kow

any,

inte

resu

jący

prze

prow

adzić

pre

zent

ację

Page 12: Przedmiotowe zasady ocenianiasp-sobienie.pl/images/sampledata/ocenianie_wew/tech/... · 2017-04-11 · cze opanować i jak tego ma dokonać. Te informacje musi uczniowi dostarczyć

Zajęcia techniczne | Technika na co dzień | Klasa 4–6 Szkoła podstawowa

AutorZy: Ewa Bubak, Ewa Królicka

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 201512

Kry

teri

a oc

en w

zak

resi

e M

oduł

u II

I.

Oce

naO

ceni

ana

tem

atyk

a

Wym

agan

ia k

onie

czne

Wym

agan

ia p

odst

awow

eW

ymag

ania

rozs

zerz

ając

eW

ymag

ania

dop

ełni

ając

e

dopu

szcz

ając

ado

stat

eczn

ado

bra

bard

zo d

obra

Klas

yfika

cja

urzą

dzeń

te

chni

czny

ch.

Budo

wa

urzą

dzeń

te

chni

czny

ch.

Sche

mat

y bl

okow

e

Ucze

ń po

trafi:

•w

yjaś

nić,

wed

ług

jakich

kry

terió

w m

oż-

na p

rzep

row

adza

ć klas

yfika

cję u

rząd

zeń

tech

nicz

nych

,•

sklas

yfiko

wać

urz

ądze

nia

tech

nicz

ne

wed

ług

wyk

onyw

anej

pra

cy

Ucze

ń po

trafi:

•pr

zepr

owad

zić k

lasyfi

kację

urz

ądze

ń te

chni

czny

ch w

edłu

g w

ykon

ywan

ej

prac

y i ic

h ko

nstr

ukcji

Ucze

ń po

trafi

wyj

aśni

ć:•

czym

różn

ią się

urz

ądze

nia

mec

hani

cz-

ne o

d el

ektro

mec

hani

czny

ch,

•do

czeg

o słu

żą i j

ak d

ziałaj

ą prz

ekład

nie

Ucze

ń po

trafi:

•w

yróż

nić w

urz

ądze

niac

h ze

spół

nap

ę-do

wy,

prze

kład

nie

i zes

pół r

oboc

zy,

•na

ryso

wać

sche

mat

blo

kow

y w

ybra

nego

ur

ządz

enia

tech

nicz

nego

Regu

lacj

e st

osow

ane

w

urz

ądze

niac

h te

chni

czny

ch

Ucze

ń po

trafi:

•w

yjaś

nić n

a do

wol

nym

prz

ykład

zie

(np.

pra

lki),

jakie

zmian

y w

ost

atni

ch

latac

h na

stąp

iły w

bud

owie

urz

ądze

ń

Ucze

ń po

trafi:

•w

yjaś

nić,

jakie

zmian

y w

tech

nice

m

ają zw

iązek

ze zm

niej

szen

iem

ucią

ż-liw

ości

prac

y

Ucze

ń po

trafi

wyj

aśni

ć:•

jakie

zmian

y w

tech

nice

mają

związ

ek

z nie

zaw

odno

ścią

dział

ania

urzą

dzeń

,•

jak d

ziała

ją pr

oste

regu

lator

y po

ziom

u cie

czy

Ucze

ń po

trafi

wyj

aśni

ć:•

jak zm

iany

wpr

owad

zane

w u

rząd

ze-

niac

h te

chni

czny

ch w

pływ

ają n

a zw

ięk-

szen

ie b

ezpi

ecze

ństw

a uż

ytko

wan

ia i n

ieza

wod

ność

dzia

łani

a ur

ządz

eń,

•jak

dzia

łają

regu

lator

y te

mpe

ratu

ry

Zasa

dy b

ezpi

eczn

ego

korz

ysta

nia

z urz

ądze

ń te

chni

czny

ch

Ucze

ń po

trafi:

•w

ymie

nić d

okum

enty

, w k

tóry

ch n

ależy

sz

ukać

pot

rzeb

nych

info

rmac

ji, do

ty-

cząc

ych

obsłu

gi u

rząd

zeń,

•w

ymie

nić d

ziała

nia

zabr

onio

ne w

czas

ie

korz

ysta

nia

z urz

ądze

ń te

chni

czny

ch

Ucze

ń po

trafi:

•w

yszu

kiwać

w in

stru

kcji p

otrz

ebne

in-

form

acje

na

tem

at o

bsłu

gi u

rząd

zeni

a

Ucze

ń po

trafi:

•ko

rzys

tać z

info

rmac

ji na

tem

at o

bsłu

-gi

i ko

nser

wac

ji urz

ądze

nia

zaw

arty

ch

w in

stru

kcji i

kar

cie g

war

ancy

jnej

ur

ządz

enia

Ucze

ń po

trafi:

•w

ymie

nić i

nfor

mac

je, k

tóre

pow

inny

się

znajd

ować

w in

stru

kcji o

bsłu

gi,

•w

yjaś

nić z

asad

y be

zpie

czne

go ko

rzys

ta-

nia

z urz

ądze

ń te

chni

czny

ch

Urzą

dzen

ia g

rzew

cze

Ucze

ń po

trafi

•w

ymie

nić u

rząd

zeni

a gr

zew

cze

stos

o-w

ane

w d

omu

Ucze

ń po

trafi

•w

yjaś

nić z

asad

y be

zpie

czne

go ko

rzy-

stan

ia z u

rząd

zeń

grze

wcz

ych

Ucze

ń po

trafi

•w

yjaś

nić,

co m

oże

być e

lem

ente

m

grze

jnym

w u

rząd

zeni

ach

Ucze

ń po

trafi

wyj

aśni

ć: •

jakie

zada

nie

w u

rząd

zeni

u re

alizu

ją:

elem

ent g

rzej

ny, ś

mig

ło i

term

osta

t

Now

ocze

sne

urzą

dzen

ia

w d

omu.

Ur

ządz

enia

do

obró

bki

term

iczn

ej p

rodu

któw

sp

ożyw

czyc

h.Ur

ządz

enia

pom

agaj

ące

w u

trzy

man

iu cz

ysto

ści

Ucze

ń po

trafi

wyj

aśni

ć:•

jakie

środ

ki os

trożn

ości

nale

ży za

cho-

wać

, pos

ługu

jąc si

ę po

szcz

egól

nym

i ur

ządz

eniam

i,•

jakie

nie

bezp

iecz

eńst

wa

wiąż

ą się

z k

orzy

stan

iem

z ku

chen

ki m

ikrof

alow

ej

Ucze

ń po

trafi:

•do

brać

nac

zyni

a, kt

óre

mog

ą by

ć uż

ywan

e w

kuc

henc

e m

ikrof

alow

ej,

•w

ybra

ć odp

owie

dni p

rogr

am,

•pr

zygo

tow

ać p

otra

wy

do o

brób

ki te

rmicz

nej w

kuc

henc

e m

ikrof

a low

ej

Ucze

ń po

trafi:

•w

yjaś

nić,

jakie

info

rmac

je są

isto

tne

dla

użyt

kow

nikó

w k

uche

nki m

ikrof

a-lo

wej

,•

opisa

ć wad

y i z

alety

pos

zcze

góln

ych

urzą

dzeń

,•

wyj

aśni

ć zas

adę

dział

ania

syst

emu

cent

raln

ego

odku

rzan

ia

Ucze

ń po

trafi:

•op

isać w

ady

i zale

ty p

oszc

zegó

lnyc

h ur

ządz

eń d

o ob

róbk

i ter

micz

nej p

rodu

k-tó

w sp

ożyw

czyc

h,•

wyja

śnić,

jak d

ziała

kuch

enka

mikr

ofalo

wa,

•w

yjaś

nić,

jakie

info

rmac

je są

isto

tne

dla

użyt

kow

nikó

w zm

ywar

ki,•

uzas

adni

ć prz

ewag

ę no

woc

zesn

ych

urzą

dzeń

do

usuw

ania

kurz

u na

d tra

dy-

cyjn

ym o

dkur

zacz

em

Page 13: Przedmiotowe zasady ocenianiasp-sobienie.pl/images/sampledata/ocenianie_wew/tech/... · 2017-04-11 · cze opanować i jak tego ma dokonać. Te informacje musi uczniowi dostarczyć

Zajęcia techniczne | Technika na co dzień | Klasa 4–6 Szkoła podstawowa

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 201513

AutOrzy: Ewa Bubak, Ewa Królicka

Wśród różnych funkcji oceny szkolnej szczególnie ważna jest funkcja motywacyjna. Aby ocena spełniła to zadanie, musi ukazywać uczniom, do czego są zdolni, co mogą osiągnąć. Powinna pomagać im w budowaniu pozytyw-nego obrazu własnej osoby. Ocena z zajęć technicznych powinna w dużej mierze uwzględniać wysiłek ucznia włożony w doskonalenie własnych umiejętności. Jest to podstawowy element, który trzeba brać pod uwagę przy wystawianiu ocen. Zawsze należy wyjaśnić uczniom, dla-czego wystawiamy ocenę wyższą lub niższą, niż to wyni-ka z prezentowanych wiadomości czy umiejętności. Nasi wychowankowie muszą wiedzieć, że wysiłek się opłaca i zawsze zostanie zauważony.

Wynika z tego, że ważne jest uzasadnienie oceny i udzie-lenie wskazówek dotyczących dalszej pracy ucznia. Bar-dzo ważne jest uświadomienie uczniom celu danych za-jęć. Uczniowie przed przystąpieniem do pracy powinni

wiedzieć, co w danej pracy lub temacie jest najważniej-sze. Powinny być im znane również stosowane kryteria oceny. Ich wykaz należy umieścić w widocznym miejscu.Ocena powinna być jawna. Przy ustalaniu ocen ucznio-wie powinni mieć możliwość rzeczowej dyskusji. W ten sposób pomożemy im posiąść umiejętność samooceny.Jeszcze raz trzeba podkreślić, że ocena wpływa na ucznia pozytywnie tylko wtedy, gdy jest uznana za słuszną, gdy stosunek nauczyciela w procesie oceniania jest życzliwy. W kryteriach ocen uwzględniono cztery oceny: dopusz-czającą, dostateczną, dobrą i brdzo dobrą. Celowo nie umieszczono oceny celującej. Ocena ta jest przeznaczo-na dla uczniów posiadających wiedzę i umiejętności po-zaprogramowe. Nigdzie nie określono ich zakresu. Do nauczyciela należy decyzja, czy to, co dodatkowo (poza programem) prezentuje uczeń zasługuje na ocenę celu-jącą, czy jeszcze nie. Jeśli nie, to należy uczniowi udzielić wskazówek, w jaki sposób może tę ocenę osiągnąć.