prezentacja1 konwergencja nominalna - msgmicrosoft powerpoint - prezentacja1 konwergencja nominalna...

14

Upload: others

Post on 09-Jun-2020

7 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie

Polski do strefy euro – część IPolski do strefy euro – część I

Ewa Stawasz

Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ

Plan prezentacji

1. Nominalne kryteria konwergencji z Maastricht

2. Wypełnianie przez Polskę nominalnych kryteriów konwergencji

3. Pojęcie konwergencji realnej3. Pojęcie konwergencji realnej

4. Wybrane cechy strukturalne polskiej gospodarki na tle krajów UE

5. Kryzys zadłużeniowy wybranych krajów strefy euro a przystąpienie Polski do UGiW

Nominalne kryteria konwergencji z Maastricht

1. Kryterium stabilności cen przewiduje, że średnia stopa inflacji w danym kraju nie możeprzekraczać o więcej niż półtora punktu procentowego średniej z rocznych stóp inflacjiz trzech krajów członkowskich o najbardziej stabilnych cenach.

2. Kryterium stopy procentowej stanowi, że przez rok poprzedzający moment dokonywaniaoceny wypełnienia kryterium, średnia długoterminowa stopa procentowa nie może byćwyższa o więcej niż dwa punkty procentowe od średniej z analogicznych stópprocentowych w trzech krajach Unii Europejskiej o najbardziej stabilnych cenach.

3. Kryterium fiskalne przewiduje, że państwo członkowskie nie może być objęte procedurą3. Kryterium fiskalne przewiduje, że państwo członkowskie nie może być objęte procedurąnadmiernego deficytu. Procedurę tę stosuje się, gdy deficyt sektora instytucji rządowychi samorządowych danego państwa w relacji do PKB przekracza 3% lub gdy dług tego sektoraprzekracza 60% PKB.

4. Kryterium kursu walutowego wymaga uczestnictwa waluty danego kraju w EuropejskimMechanizmie Kursowym (ERM II) przez co najmniej dwa lata. W tym okresie kurs walutykrajowej musi się utrzymać w przedziale wahań wynoszącym +/-15% wobec ustalonegoparytetu centralnego i nie może podlegać silnym napięciom – w szczególności nie może byćdewaluowany w stosunku do euro.

Źródło: Euro – Wspólna waluta europejska, s. 16.

Kraje członkowskie strefy euro

Państwa UE

• Państwa członkowskie UGiW: Austria, Belgia, Cypr, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Portugalia, Słowacja, Słowenia, WłochyPortugalia, Słowacja, Słowenia, Włochy

• Litwa – członek strefy euro od 1 stycznia 2015 r.

• Państwa UGiW z derogacją: Bułgaria, Czechy, Chorwacja, Polska, Rumunia, Szwecja, Węgry

• Państwa z klauzulą opt-out: Dania, Wielka Brytania

Monitorowanie

„Co najmniej co dwa lata lub na wniosek PaństwaCzłonkowskiego objętego derogacją, Komisjai Europejski Bank Centralny składają Radziesprawozdania w sprawie postępów dokonanych przezPaństwa Członkowskie objęte derogacją wwypełnianiu ich zobowiązań w zakresiePaństwa Członkowskie objęte derogacją wwypełnianiu ich zobowiązań w zakresieurzeczywistnienia unii gospodarczej i walutowej […]”

Artykuł 140 Traktatu

Interpretacja kryteriów – Raporty EBC

1. Osiągnięcie wysokiego stopnia stabilności cen; będzie to wynikało ze stopy inflacji zbliżonej do istniejącej w co najwyżej trzech państwach członkowskich, które mają najlepsze rezultaty w dziedzinie stabilności cen.

2. Stabilna sytuacja finansów publicznych; będzie to wynikało z sytuacji budżetowej, która nie wykazuje nadmiernego deficytu budżetowego w rozumieniu artykułu 126 ustęp 6.budżetowego w rozumieniu artykułu 126 ustęp 6.

3. Poszanowanie zwykłych marginesów wahań kursów przewidzianych mechanizmem kursów wymiany walut europejskiego systemu walutowego przez co najmniej dwa lata, bez dewaluacji w stosunku do euro.

4. Trwały charakter konwergencji osiągniętej przez państwo członkowskie objęte derogacją i jego udziału w mechanizmie kursów wymiany walut, co odzwierciedla się w poziomach długoterminowych stóp procentowych.

Kryterium inflacyjne

Raport Okres referencyjnyGrupa

referencyjna

Wartość

referencyjnaInflacja w Polsce Komentarz

Październik 2004wrzesień 2003 r.–

sierpień 2004 r.

Finlandia (0,4%)

Dania (1,0%)

Szwecja (1,3%)

2,4% 2,5%

Pominięcie Litwy

przy obliczaniu

wartości

referencyjnej.

Grudzień 2006

listopad 2005 r. –

październik 2006

r.

Polska (1, 2%),

Finlandia (1, 2%)

Szwecja (1,54%)

2,8% 1,2% -

Maj 2008kwiecień 2007 r. –

Malta (1,5%)

Holandia (1,7%) 3,2% 3,2% -Maj 2008marzec 2008 r.

Holandia (1,7%)

Dania (2,0%)

3,2% 3,2% -

Maj 2010kwiecień 2009 r. –

marzec 2010

Portugalia (-0,8%)

Estonia (-0,7%)

Belgia (-0,1%)

1,0% 3,9%

Pominięcie Irlandii

przy obliczaniu

wartości

referencyjnej.

Maj 2012kwiecień 2011 r. –

marzec 2012

Szwecja (1,3%)

Irlandia (1,4%)

Słowenia (2,1%)

3,1% 4,0% -

Czerwiec 2014maj 2013 r. -

kwiecień 2014 r

Łotwa (0,1%),

Portugalia (0,3%),

Irlandia (0,3%)

1,7% 0,6%

Pominięcie Cypru,

Grecji oraz

Bułgarii przy

obliczaniu

wartości

referencyjne

Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów o konwergencji EBC z: października 2004 r., grudnia 2006 r., maja 2008 r., maja 2010 r., maja 2012 r., czerwca 2014 r.

Źródło: Monitor konwergencji nominalnej – listopad 2014, s. 3.

Kryterium długoterminowej nominalnej %

Raport Okres referencyjny Grupa referencyjna Wartość

referencyjna

Polska Komentarze

Październik 2004wrzesień 2003 r. –

sierpień 2004 r.;

4,2% (Finlandia)

4,4% (Dania)

4,7% (Szwecja)

6,4% 6,9% -

Grudzień 2006listopad 2005 r. –

październik 2006 r.

3,7% (Szwecja)

3,7% (Finlandia)

5,2% (Polska)

6,2% 5,2% -

Maj 2008kwiecień 2007 r. –

4,8% (Malta),

4,3% (Holandia) 6,5% 5,7% -Maj 2008kwiecień 2007 r. –

marzec 2008 r4,3% (Holandia)

4,3% (Dania)

6,5% 5,7% -

Maj 2010kwiecień 2009 r. –

marzec 2010 r.

3,8% (Belgia)

4,2% (Portugalia)6,0% 6,1%

Pominięcie w

grupie

referencyjnej

Estonii.

Maj 2012kwiecień 2011 r. –

marzec 2012 r.

2,2% (Szwecja)

5,4% (Słowenia)5,8% 5,8%

Pominięcie w

grupie

referencyjnej

Irlandii.

Czerwiec 2014maj 2013 r. –

kwiecień 2014 r.

3,3% (Łotwa)

3,5% (Irlandia)

5,8% (Portugalia)

6,2% 4,2%-

Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów o konwergencji EBC z: października 2004 r., grudnia 2006 r., maja 2008 r., maja 2010 r., maja 2012 r., czerwca 2014 r.

Źródło: Monitor konwergencji nominalnej – listopad 2014, s. 3.

Kryterium fiskalne

Raport Deficyt Dług publiczny Okres referencyjny dla

obu kryteriów

Październik 2004 3,9% 45,4% 2003

Grudzień 2006 2,5% 42% 2005

Maj 2008 2,0% 45,2% 2007

Maj 2010 7,1% 51,0% 2009

Maj 2012 5,1% 56,3% 2011

Czerwiec 2014 4,3% 57,0% 2013

Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów o konwergencji EBC z: października 2004 r., grudnia 2006 r., maja 2008 r., maja 2010 r., maja 2012 r., czerwca 2014 r.

Źródło: Monitor konwergencji nominalnej – listopad 2014, s. 3.

Kurs walutowy

200

250

300

350

8

10

12

14

Bułgaria

Czechy

Dania

UK

0

50

100

150

0

2

4

6

20

04

M0

1

20

04

M0

9

20

05

M0

5

20

06

M0

1

20

06

M0

9

20

07

M0

5

20

08

M0

1

20

08

M0

9

20

09

M0

5

20

10

M0

1

20

10

M0

9

20

11

M0

5

20

12

M0

1

20

12

M0

9

20

13

M0

5

20

14

M0

1

20

14

M0

9

Chorwacja

Litwa

Polska

Rumunia

Szwecja

Węgry (prawa oś)

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostatu.Wzrost oznacza deprecjację.