КАРДАН ДАМЖУУЛГÛÃ ÇÀÄÀËÆ ÓÃÑÐÀÕ ÒÅÕÍÎËÎÃÈ

Íýãä¿ãýýð á¿ëýã. Êàðäàí äàìæóóëãûí á¿òýö, õýðýãëýýКардан дамжуулгын зориулалт, àíãèëàë, õèéö

• 1352-54 îíä Øòðàñáóðã Êàôåäðàëûí öàãèéí ìåõàíèçì äýýð ¿íäýñëýí Åðºíõèé íóãàñòàé äàìæóóëãà àíõ çîõèîí á¿òýýãäæýý.

• 1550 îíä Èòàëèéí ýðäýìòýí Ãåðàíèìî Êàðäàíî,• 1663 îíä Àíãëèéí ôèçèê÷ Ðîáåðò ÿ¿êè íàð íü ýðãýëòèéí

ºíöãèéã äàìæóóëàõ òºõººðºìæèéí àïàðàòûã çîõèîí á¿òýýñíýýð Åâðîïò Êàðäàí äàìæóóëãà, àíãëî-ñàêñîíû îðíóóäàä ÿ¿êèéí äàìæóóëãà ãýæ íýðëýãäýõ áîëæýý.

Íýãä¿ãýýð á¿ëýã. Êàðäàí äàìæóóëãûí á¿òýö, õýðýãëýýКардан дамжуулгын зориулалт, àíãèëàë, õèéö

• À. Êàðäàí äàìæóóëãûí çîðèóëàëò• Ýíý äàìæóóëãà íü õурдны хайрцгийн хоёрдугаар голоос хойт тэнхлэгт

мушгих моментийг эдгээр агергатуудын харилцах байршил байнга ººрчлºгддºг нºхцºлд дамжуулдаг. Учир нь хурдны хайрцаг их тºлºв аралтай хºдºлгººнг¿й бэхлэгдсэн, харин хойт тэнхлэг аралтай нумаар дамжин холбогддог тул ачаалалаас хамаарч харüöангуй шилжиж байдаг.

Á. Êàðäàí äàìæóóëãûí àíãèëàë

• Кардан дамжуулга нугасан холбоо ба голоос б¿рдэнэ. Хºтлºх ñýðýý, т¿¿ний холбох амсар нь хºтлºх голын горивонд суусан цºнгийн холбох амсарт шургаар бэхлэгдэнэ. Хºтлºгдºх сэрээ нь мºн дээрхийн адил хийцтэй, бул нь дотор талын горивоороо кардан голын урд ¿з¿¿рийн горивонд суудаг юм.

1.3. Êàðäàí нугас,

• Сэрээний н¿хэнд чагтан голын х¿з¿¿ тусгай аяганд суулгасан савхан холхивч дотор эргэнэ. Холхивчийн аяга гадна талаасаа сэрээнд шургаар бэхэлсэн даруулгатай, аяганы дотор талд тосны жийргэвч байрлана. Чагтан голд холхивчийг тослох тословчийг суулгасан ба хэт их даралтаар шахвал тосны жийргэвчинд муугаар нºлººлºх тул хамгаалах хавхлагыг чагтан голын тºвд тавьсан байна.

• Зураг 37. Б¿рэн кардан дамжуулгын б¿тэц• 1.Ñэрээ, 2.Òэнцвэрж¿¿лэх ялтас, 3.Êардан гол,

4.Æиéргэвч цагираг, 5.Íягтруулах цагираг, 6.Æиéргэвчиéн х¿рээ, 7.Ãоривон холбоос, 8,9.Òослуур, 10.×агтан гол, 11.Ñавхан холхивчийн жиéргэвч, 12.Ò¿гжээ, 13.Ñавхан холхивч, 14.Õолхивчийн таглаа

• Завсрын тулгуурын харимхай (резинэн) хэсэг нь голуудыг угсархад тэнхлэг алдагдах, жиших, тэгш буñ замд автомашин явахад хэв гажилтанд орох ¿ед ¿¿сэх ялгааг арилгах зорилготой.

• Çàâñðûí òóëãóóðò õàìãààëàõ ðåçèí, õîëõèâ÷, òóëãóóðûí ñóóðü, òóëãóóðûí õîëõèâ÷ ãýñýí õýñã¿¿ä áàãòàõ áºãººä èõ áèåòýé øóðãààð áýõëýãäýíý.

Õî¸ðäóãààð á¿ëýã. Êàðäàí íóãàñíû ¿éë÷èëãýý çàñâàð, çàäàëæ óãñðàõ òåõíîëîãè

• 2.1. Æèãä áóñ ºíöºã õóðäòàé êàðäàí íóãàñûã çàäëàõ, óãñðàõ òåõíîëîãè

• Êàðäàí íü õî¸ð ñýðýý, ÷àãòàí ãîë, ñàâõàí õîëõèâ÷îîñ á¿ðäýíý. ×àãòàí ãîëûí àÿãà íü ò¿¿íèé òàã áà öîîæëîã÷ õºíäëºâ÷èéí äàãóó øèëæèëòèéã áàðüæ áàéíà. ÷àãòàí ãîëä õàìãààëàõ êëàïàí, òîñ øàõàõ òîñëóóð ýðýãäýæ ñóóëãàñàí áàéíà. Òîñëóóðààð ÷àãòàí ãîëûí ñàâõàí øààðèãèéã òîñîëíî.

Çóðàã Õóãàöàà

/ìèí/

Çàäëàõ òåõíîëîãè Óãñðàõ Áàãàæ

6 ìèí Чàãòàí ãîëûí õîëõèâчíû 4 ø ò¿ãæèõ öàãèðãèéã

àâ÷

êàðäàí ãîëûã òèñêèíä áàéðëóóëæ ÷àíãàëíà.

Ýñðýã

¿éëäëýýð

óãñàðíà.

Áàõü,

òèñêè

4 ìèí Êàðäàí ãîëûí ñýðýýíýýñ ÷àãòàí ãîëûí

õîëõèâ÷èéã øàõàæ ãàðãàõ. 1-Õîëõèâ÷ 2-

Êàðäàí íóãàñíû ñýðýý 3-Ñòðóáíèöà,

Ýñðýã

¿éëäëýýð

óãñàðíà.

Ñòðóáíèöà,

ò¿ëõ¿¿ð,

20 ìèí Çîðèóëàëòûí 2 öºí㺺ð íºãºº ñýðýýã ÷àãòàí ãîë

äýýð óíàòàë íü ÷àíãàëíà, õîëõèâ÷èéí ñýðýýã

180 ãðàäóñ ýðã¿¿ëýýä çààñàí ¿éëäë¿¿äèéã

äàâòàíà. ªºðººð õýëáýë ñýðýýíèé íºãºº

òºãñãºëèéí ÷àãòàí ãîë äýýð óíàòàë ÷àíãàëíà.

Ýíý ¿éëäëèéã ÷àãòàí ãîëûí ýñðýã òàëä

áàéðëàñàí õîëõèâ÷ äýýð ã¿éöýòãýõýä

ñýðýýíèé àìñðààñ ò¿ëõýæ ãàðãàíà.

Ýñðýã

¿éëäëýýð

óãñàðíà.

Ñòðóáíèöà,

ò¿ëõ¿¿ð,

Êàðäàí íóãàñûã çàäàëæ óãñðàõ òåõíîëîãèéí êàðò

• Êàðäàí äàìæóóëàã÷èéí òåõíèêèéí áàéäëûã òîäîðõîéëîõ ÿâöàä øàëãàõ• Êàðäàí áà äóíä òóëãóóðûí øààðèãèéí ãýìòëèéã òîäîðõîéëîõäîî êàðäàí ãîëûã ò¿¿íèé ýðãýëòèéí

äàãóó áà ýñðýã ýðã¿¿ëæ øàëãàíà. Òýãýõäýý õóðäíû õàéðöãèéí õî¸ðäóãààð ãîë, åðºíõèé äàìæóóëàã÷èéí ç¿ðõ àðààíû ãîëûã ÿìàð íýãýí áàéäëààð ýðãýëòã¿é áîëãîñîí ¿åä øàëãàõ íü èë¿¿ àøèãòàé. Õýðâýý êàðäàí äàìæóóëãà õîëõèëòòîé áàéâàë ò¿¿íèéã ìàøèíààñ àâ÷ çàñâàðëàíà.

• Êàðäàí ãîëûã çàâñðûí òóëãóóðûí àðàëä áýõëýãäñýí áàéäàë, êàðäàíû ÷àãòàí ãîëûí ñàâõèí øààðèãèéí òàã, êàðäàíû òàâíû áýõýëãýýíèé áîîëòóóäûí ÷àíãàëãààíû íàéäâàðòàé áàéäëûã øàëãàíà. Áîîëòóóäûí ÷àíãàëàà ñóëäñàí áîë ò¿¿íèéã òóëòàë íü ÷àíãàëíà.

• Êàðäàí ãîëûí ñàâëàãààã îíîøëîõ òåõíèêèéí ¿éë÷èëãýý• Óã ñàâëàãàà íü äàðààõ õ¿÷èí ç¿éëýýñ õàìààðíà. Êàðäàíû íóãàñíóóäûí õîëõèâ÷óóäûí ýëýãäýë, òóëêíóóäûí

ýëýãäýë õîðîãäîë àëü ýñâýë õîëõèõ ñýðýý òóëêíóóäûí ýëýãäýë õîðîãäîë, ôëàíö áýõýëñýí áîîëòíóóäûí ñóëðàõ çýðýã õ¿÷èí ç¿éëýýñ õàìààðíà. Ýíý íü õºäºëã¿¿ðò ºíäºð ýðãýëò ºãºõ ¿åä àëü ýñâýë õóðäíû õàéðöàãò ñýëãýý õèéõ ¿åä /àðàà ñîëèõ/ èëýðäýã áàéíà. Ýíý íü ãóëñàõ ñýðýýíèé øëèöýí õîëáîîñ àëü ýñâýë êàðäàíû øàðíèðóóä õîëõèâ÷íóóäûí ýëýãäýë çýðýã øàëòãààíóóäààð èëýðíý. Ýíý äîãîëäëóóäûã àðèëãàõûí òóëä ãîë òºëºâ ýëýãäñýí ýä àíãèóäûã ñîëèõ, ìºí êàðäàí ãîëûã á¿õýëä íü äèíàìèê òýíöâýðæ¿¿ëýã÷èéí õàìò ñîëèíî. Òýíö¿¿ëýã÷ íü çîðèóëàëòûí òýíö¿¿ëýã÷, ñòàêàíòàé õîëõèâ÷, âèëêíèé ãàäíà òàëûí àðüñàí äýýð ñóóðèëíà.

2.3.Êàðäàí äàìæóóëãûí îíîøëîë, òåõíèêèéí ¿éë÷èëãýý

• Êàðäàí äàìæóóëãûã òîñëîõ• Àíõíû ¿éëäâýðëýãäýæ áàéñàí õ¿íä äààöûí à÷ààíû ìàøèíû êàðäàí äàìæóóëãûí

øààðèãóóäûã àâòî ìàøèíû õ¿÷ äàìæóóëàõ àíãèéã á¿õ óëèðàëä òîñëîõîä çîõèöñîí ÒÀÏ-15 òîñîîð òåõíèêèéí íýãä¿ãýýð ¿éë÷èëãýý (Ò¯-1) á¿ðä òîñîëíî. Òîñûã òîñëóóðààð õàìãààëàõ êëàïàíãààð öýâýð òîñ ãàðòàë øàõíà. Ñ¿¿ëèéí ¿åä ¿éëäâýðëýãäýæ áàéãàà õ¿íä äààöûí áîëîí äóíä äààöûí à÷ààíû ìàøèíóóäûí êàðäàíû öàãèðãèéã ÖÈÀÒÈÌ – 201, áóþó ÓÑ Í158 òîñîîð òîñîëíî.

• Òîñëîõ àæèëëàãààã äàðààõ ¿éëäëýýð ã¿éöýòãýíý.• Êàðäàí äàìæóóëãûã ìàøèíààñ àâ÷ ò¿¿íèé øëèöèí õîëáîîã ñàëãàíà. • Ñýðýýòýé ãóëãàõ øëèöèéí õóó÷èí òîñûã àðèëãàæ øëèöèéí õîâèëûã êåðîñèíä

õèéæ óãààíà.• Ñýðýýòýé ãóëãàõ øëèö áà ò¿¿íòýé õàðüöàõ öºíä òîñûã øàõàõäàà à÷ààíû

ìàøèíä 250ã îðîõîîð æèãä òîñîëíî.