populacyjny program profilaktyki i wczesnego wykrywania raka szyjki macicy w woj. pomorskim
DESCRIPTION
Populacyjny Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy w woj. pomorskim. Lek. Łukasz Balwicki. częstość raka szyjki macicy w Polsce. Zachorowalność w Polsce – 13,1/100 000 kobiet (około 4000 kobiet rocznie) Umieralność – 6,8/100 000 kobiet - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Populacyjny Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania
Raka Szyjki Macicyw woj. pomorskim
Lek. Łukasz Balwicki
częstość raka szyjki macicy w Polsce
• Zachorowalność w Polsce – 13,1/100 000 kobiet (około 4000 kobiet rocznie)
• Umieralność – 6,8/100 000 kobiet (około 2000 kobiet rocznie)
• Umieralność najwyższa w Europie wśród 17 krajów biorących udział w badaniu Eurocare
Zatoński i wsp. Krajowy Rejestr Nowotwrów,2002
czynniki ryzyka raka szyjki macicy
• Infekcje wirusem brodawczaka ludzkiego – HPV (typy wysokoonkogenne – 16, 18, 31, 45)
• Duża liczba partnerów seksualnych• Wczesny wiek rozpoczęcia współżycia
• Szczyt zachorowalności na raka inwazyjnego 45-55 r.ż, rzadko przed 40 r.ż. Szczyt rozpoznań raka nieinwazyjnego – 35 r.ż.
• Duża liczba porodów• Niski status społeczny i ekonomiczny• Palenie papierosów
• Wieloletnie stosowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych• Zakażenie wirusem HIV, immunosupresja.• Stany zapalne narządów płciowych (rzęsistki, chlamydia, wirus
opryszczki)
profilaktyka raka szyjki macicy
PROFILAKTYKA
PIERWOTNA
ROFILAKTYKA
WTÓRNA
Zapobieganie zakażeniom HPV
- immunizacja
- zmniejszenie ekspozycji na HPV
badanie
SKRYNINGOWE
rak szyjki macicy
Jest unikalnym nowotworem do prowadzenia profilaktyki wtórnej
• szyjka macicy jest dostępna badaniom
• posiada dobrze opisane stany przedrakowe
• stany przedrakowe można łatwo wyleczyć
cytologia
Badanie cytologiczne pozwala na wykrycie zmian przedrakowych lub raka szyjki macicy w stadium klinicznie bezobjawowym.
Badanie polega na pobraniu wymazu z części pochwowej szyjki macicy oraz ocenie go pod mikroskopem.
50% kobiet chorujących na raka szyjki macicy nigdy nie miało wykonanego wymazu cytologicznego
10% chorych nie miało wykonanego wymazu w ciągu ostatnich 5 lat
Każdego roku 30% kobiet z rakiem szyjki macicy jest błędnie oceniana na podstawie fałszywie negatywnego wyniku wymazu cytologicznego
cytologia
cel badania przesiewowego
• Jest wykrycie choroby we wczesnym stadium
• Obniżenie umieralności i chorobowości
• Zmniejszenie skutków zdrowotnych, społecznych i finansowych choroby
Skryning a zachorowalność
Ogólnopolski Program Profilaktyki Raka Szyjki Macicy
• Finansowany przez Ministerstwo Zdrowia, organizowany przez NFZ
• Badanie wykonywane co 3 lata
• Wiek kobiet 25 – 59 lat
• Etap podstawowy – diagnostyczny – pogłębiony
• Wystandaryzowana metoda pobierania cytologii – szczoteczka Cervex – Brush
• SIMP – System Informatyczny Monitorowania Profilaktyki
• WOK i COK
• Reklama społeczna
informacje podstawowe
• 2,2 mln mieszkańców woj. pomorskiego
• kobiety stanowią - ok. 51 % społeczeństwa
• kobiety w wieku 25-59 lat - ok.563 tyś.
• woj. pomorskie - 5,9% powierzchni kraju, 5,8% ludności kraju
OBJĘCIE POPULACJI PROGRAMEM PROFILAKTYKI RAKA SZYJKI MACICY w %Polska z podziałem na województwa (dane z 01.02.2008)
DOLNOŚLĄSKIE 13,72
KUJAWSKO-POMORSKIE 15,42
LUBELSKIE 17,92
LUBUSKIE 11,48
ŁÓDZKIE 16,85
MAŁOPOLSKIE 10,9
MAZOWIECKIE 11,48
OPOLSKIE 19,57
PODKARPACKIE 8,12
PODLASKIE 17,44
POMORSKIE 22,47
ŚLĄSKIE 12,8
ŚWIĘTOKRZYSKIE 11,22
WARMIŃSKO-MAZURSKIE 24,87
WIELKOPOLSKIE 6,61
ZACHODNIOPOMORSKIE 24,3
RAZEM 14,18
OBJĘCIE POPULACJI PROGRAMEM PROFILAKTYKI RAKA SZYJKI MACICY w %woj. Pomorskie z podziałem na powiaty (dane z 01.02.2008)
BYTOWSKI 17,42
CHOJNICKI 33,76
CZŁUCHOWSKI 37,69
GDAŃSKI 20,08
KARTUSKI 27,85
KOŚCIERSKI 28,04
KWIDZYŃSKI 24,85
LĘBORSKI 6,75
MALBORSKI 18,66
NOWODWORSKI 18,66
PUCKI 24,39
SŁUPSKI 11,73
STAROGARDZKI 28,99
TCZEWSKI 14,25
WEJHEROWSKI 25,39
SZTUMSKI 17,47
GDAŃSK 24,24
GDYNIA 22,53
SŁUPSK 16,05
SOPOT 9,07
RAZEM 22,47
Wyniki dodatnie w 2007
Liczba badań, w których stwierdzono nieprawidłowe
komórki nabłonka płaskiego1 029
nieprawidłowe komórki nabłonka płaskiego nieokreślonego
zaznaczenie (ASC – US)425
nieprawidłowe komórki nabłonka płaskiego nie można
wykluczyć SIL (ASC- H)70
LSIL – zmiany śródnabłonkowe stopnia niskiego obejmujące
koilocytozę (HPV) i możliwość CIN 1 (dysplazja małego
stopnia)
402
HSIL – zmiany śródnabłonkowe stopnia wysokiego mogące
odpowiadać CIN 2, CIN 3/ CIS (dysplazja średniego i dużego
stopnia)
122
- rak płaskonabłonkowy 10
Wyniki dodatnie w 2007Liczba badań, w których stwierdzono nieprawidłowe komórki
nabłonka gruczołowego 67
nieprawidłowe komórki nabłonka gruczołowego o (AGC): kanału
szyjki (endocerwikalne) 44
nieprawidłowe komórki nabłonka gruczołowego o (AGC):
endometrioidalne 3
nieprawidłowe komórki nabłonka gruczołowego o (AGC):
nieokreślone13
nieprawidłowe komórki gruczołowe, prawdopodobnie nowotworowe:
endocerwikalne6
nieprawidłowe komórki gruczołowe, prawdopodobnie nowotworowe:
endometrioidalne0
gruczolakorak – adenocarcinoma endocervcale in situ (ACIS) 0
gruczolakorak – adenocarcinoma kanału szyjki 1
gruczolakorak – adenocarcinoma endometrioidalne 0
gruczolakorak – adenocarcinoma pozamaciczny 0
- gruczolakorak – adenocarcinoma – inny 0
kontakt
Wojewódzki Ośrodek Koordynujący Populacyjny Program Profilaktyki
i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy w Gdańsku
www.zdrowiekobiety.org
80 - 952 Gdańsk, ul. Dębinki 7
tel: +48 58 735 83 03, fax: +48 58 349 15 48
Wysyłka materiałów promocyjnych:
Michał Brzeziński
tel. 501 762 172
e-mail: [email protected]