POLITECHNIKA WARSZAWSKA

WYDZIAŁ MECHATRONIKI

SPECJALIZACJA INśYNIERIA INFORMATYCZNA

PROJEKT PRZEDDYPLOMOWY

TEMAT:„Kompresja Filmów i Ich Publikowanie zZachowaniem Praw Autorskich”

Imię i nazwisko: Przemysław Grzegorz Biernacki

Nr albumu: 61667

Promotor: dr inŜ. Barbara Putz

Konsultant: mgr inŜ. Jakub MoŜaryn

1

Spis tre ści

1. Wstęp 32. Kompresja 42.1. Przegląd wybranych formatów kompresja 42.2. Darmowe oprogramowanie i licencje 6 2.3. Przegląd dostępnych narzędzi kompresji 72.3.1. Wersje komercyjne 72.3.2. Programy darmowe 92.4. Wybór parametrów kompresji 112.4.1. Opis oprogramowania 112.5. Kompresja filmu 152.5.1. Wybór programu do kompresji 152.5.2. Wybór nieskompresowanego pliku z płyty DVD z rozszerzeniem *.vob 152.5.3. Wycinanie fragmentu filmu 152.5.4. Wybór kodeka 162.5.5 .Zapis do pliku 173. Publikacja i zasady licencji otwartej Creative Commons 203.1. Na czym polega licencja CC 203.2. Przegląd licencji CC 203.2.1. Licencje standardowe 203.2.2. Licencje dodatkowe 213.3. Udostępnianie utworów z zachowaniem praw autorskich na stronie internetowej 223.4. Archiwum zasobów multimedialnych - Archive.Org 253.5. Umieszczenie filmu w archiwum na Archive.Org 253.5.1. Wygląd i opis strony logowania 263.5.1. CC Publisher. Umieszczenie pliku na Archive.Org 274. Podsumowanie 345. Bibliografia 35

2

1. Wstęp.

PoniŜsza praca dotyczy zagadnienia kompresji plików multimedialnych oraz ich obróbki zwykorzystaniem dostępnego oprogramowania. Praca ma wyjaśnić zasady udostępniania plików wInternecie na licencjach otwartych Creative Commons oraz wolnego oprogramowania GNU GPL.W celu zobrazowania omówionych zagadnień opisano sposób umieszczenia skompresowanegopliku na stronie internetowej i nadanie mu odpowiedniej licencji pozwalającej na dzielenie sięutworami, plikami, filmami zachowując odpowiednio określone przez prawa autora na zasadachjakie udostępnia.

3

2. Kompresja.

Kompresja danych - polega na zmianie sposobu zapisu informacji tak, aby zmniejszyćróŜnicę bitów potrzebnych do uzyskania takiego samego efektu min. psychofizycznego, (jeślichodzi o dźwięk lub video) i tym samym objętość zbioru, nie zmieniając przenoszonych informacji.

2.1.Przegląd wybranych formatów kompresji.

Do przekształcania strumienia danych lub sygnału wykorzystywane jest określone urządzenielub program. Podczas obróbki obrazu i kompresji opisywanej w pracy stosuje się oprogramowanienazywane kodekiem , co jest skrótem od określenia "koder/dekoder".

Kodeki mogą zmienić strumień danych w formę zakodowaną (często w celu transmisji,składowania lub zaszyfrowania) lub odzyskać (odkodować) strumień danych z formy zakodowanej,by umoŜliwić ich odtwarzanie bądź obróbkę. Kodeki są często uŜyte w wideo-konferencjach orazstrumieniowaniu obrazu lub dźwięku. Na przykład wiele multimedialnych strumieni danychpotrzebuje zawierać jednocześnie dane dźwiękowe i obraz oraz dodatkowe metainformacjeopisujące np. synchronizację dźwięku i obrazu. KaŜdy z tych trzech fragmentów strumienia danychmoŜe być przetworzony przez oddzielne programy i sprzęt, lecz aby strumień danychmultimedialnych był uŜyteczny, musi być połączony z kontenerami multimedialnymi. Kodeki sączęsto mylone z formatami danych (kontenerami multimedialnymi) uŜywanymi do przechowywaniazakodowanego dźwięku i obrazu (np. ".ogg", ".mpg", ".avi", ".mov", ".mkv" itp). W Tabeli 1 zostałyzebrane przykłady najpopularniejszych kodeków.

Częstym problemem pojawiającym się podczas kompresji jest wybór odpowiedniego typukodowania. Dostępność algorytmów jest uzaleŜniona od zainstalowanych w systemie operacyjnymtzw. kodeków obrazu i dźwięku. Niektóre typy kodowania wymagają zainstalowania dodatkowychprogramów i wykupienia licencji na uŜywanie danego algorytmu, gdyŜ niektóre z nich są chronioneprawem autorskim i patentowym. Wśród róŜnych popularnych algorytmów kodowania moŜnawyróŜnić MPEG-I (tzw. Video CD, rozdzielczość: 352x288), MPEG-II (tzw. SVCD, posiada czterytryby rozdzielczości: 352 x 288, 720 x 576, 1440 x 1440, 1920 x 1152), MPEG-4 z odmianamiDivX, Xvid. KaŜdy ze standardów róŜni się wydajnością kompresji, uzyskiwaną jakością iprzeznaczeniem. Wybór konkretnego algorytmu jest uzaleŜniony od celu kompresji. StandardMPEG-I stosuje się do zapisywania filmów na nośnikach CD, mogących być odtwarzanymi nawetna wolnych czytnikach i starszych komputerach. Kompresja MPEG-II wykorzystywana jest wfilmach na nośnikach DVD. Do celów przesyłania strumienia wideo za pośrednictwem Internetuzostał opracowany algorytm MPEG-4. Po przystosowaniu do kompresji plików filmowych stał siępowszechnie stosowany w przenośnych urządzeniach rejestracji obrazu oraz przy konwersji filmówdo rozmiaru oferowanego przez płyty CD. Obecnie standardowo filmy są kodowane w czasieporównywalnym z ich rzeczywistym czasem trwania.

4

Dźwięk Obraz

Wysoka jako ść (kompresja bezstratna) :FLAC

Lossless AudioLPAC

Monkey's Audio

OptimFROGShorten (SHN)

TTA

WavPackWindows Media Audio Professional

Ogólne (wysoka lub średnia przepływno ść) :A/52 (Dolby Digital, AC-3)AAC

Apple Lossless Encoding

ATRACCoherent Acoustics

MP1

MP2MP3

Musepack

TwinVQOgg, Vorbis

Windows Media Audio

Mowa (niska lub średnia szeroko ść strumieniadanych, zoptymalizowana dla mowy):

ADPCM

G.711

G.723.1G.729

GSM

HILNSVOPC

Speex

Windows Media Audio Voice

3ivx

Audio Video Standard (AVS)

CinepakDirac

DivX

H.261H.263

H.263v2

H.264Huffyuv

Indeo

MJPEGMPEG-1

MPEG-2

MPEG-4Pixlet

Snow

SorensonTarkin

Theora

VP3VP6

Windows Media Video

XviD

Tabela.1. Spis najpopularniejszych kodeków .

5

2.2.Darmowe oprogramowanie i licencje.

„Słowo "wolne" w naszej nazwie odnosi się do dwóch konkretnych wolności: po pierwsze,wolności kopiowania programu i dzielenia się nim ze swoimi przyjaciółmi i współpracownikami; podrugie, wolności modyfikowania programu wedle własnego uznania, dzięki pełnemu dostępowi dokodu źródłowego. Poza tym moŜna studiować źródło i uczyć się jak program został napisany.MoŜna go wówczas portować, ulepszać i dzielić się swoimi zmianami z innymi.”1

Rysunek 1. Logo GNU.

Powszechna Licencja Publiczna GNU (GNU General Public License) jest jedną z licencjiwolnego oprogramowania, która została sformułowana w 1988 przez Richarda Stallmana i EbenaMoglena na potrzeby Projektu GNU, na podstawie wcześniejszej Emacs General Public License.Obecnie jest najpopularniejszą licencją wolnodostępnego oprogramowania.

Celem licencji GNU GPL jest przekazanie uŜytkownikom czterech podstawowych tzw.wolności:

• wolność uruchamiania programu w dowolnym celu (wolność 0)

• wolność analizowania, jak program działa i dostosowywania go do swoich potrzeb (wolność1)

• wolność rozpowszechniania niezmodyfikowanej kopii programu (wolność 2)

• wolność udoskonalania programu i publicznego rozpowszechniania własnych ulepszeń,dzięki czemu moŜe z nich skorzystać cała społeczność (wolność 3).

GNU GPL róŜni się od freeware przede wszystkim tym, Ŝe licencja freeware nie udostępniakodu źródłowego.

Celem Powszechnej Licencji Publicznej GNU jest zagwarantowanie swobody udostępniania izmieniania wszystkich wersji programu - sprawienie, by oprogramowanie pozostało wolnym dlawszystkich uŜytkowników.

2.3.Przegląd dost ępnych narz ędzi kompresji.

Opracowano wiele programów do kompresji. Chcąc dobrze zrozumieć zagadnienie, naleŜywspomnieć o standardach zapisu obrazu i dźwięku. RozróŜniamy trzy podstawowe metody zapisu:

• VCD – ang .Video Compact Disk kompresja kodekiem MPEG1• SVCD - Super Video Compact Disc kompresja kodekiem MPEG2• DVD – Digital Video Disc bez kompresji

Oto przykłady dostępnych darmowych i komercyjnych programów opartych na licencji GNUGPL.

1 Źródło : http://pl.wikipedia.org/wiki/6

2.3.1.Wersje komercyjne.

Rysunek 1. Okno programu WinAVI VideoConverter.

WinAVI Video Converter – pozwala nakonwersje plików video i słuŜy przedewszystkim do zamiany pliku AVI na inneformaty video (DVD,MPEG,MPG,VCD).Pozwala na konwersję między wymienionymiformatami, oraz na nagrywanie płytybezpośrednio z aplikacji jako: DVD/Mini-DVD/VCD/SVCD.

www.winavi.com

Rysunek 2. Okno programu ImTOO DVDRipper

ImTOO DVD Ripper - to program doarchiwizowania płyt DVD na dysku. Programpozwala na obróbkę materiału i kompresję.Aplikacja potrafi utworzyć kopie zapasową wnajpopularniejszych formatach (VCD, SVCD,DivX, MPEG1, MPEG2, MPEG4, AVI itd.).Program potrafi takŜe ustalić wielkość jakąchcemy uzyskać po zgraniu pliku. Ilość klatekwłączając PAL, NTSC, głośność audio,bitrate, częstotliwość.

www.imtoo.com/dvd-ripper

Rysunek 3. Okno programu DVD to VCD AVIDivX Converter

DVD to VCD AVI DivX Converter - tonarzędzie, które konwersuje nagrania DVDdo formatów VCD (MPEG-1), SVCD (MPEG-2), lub AVI / DivX, następnie mamymoŜliwość skopiowania płyty DVD.

http://www.yasasoft.com/

Rysunek4. Okno programu Dr. DivX

Dr. DivX - to aplikacja słuŜąca do kompresjiplików filmowych w formacie DivX. ProgramumoŜliwia konwersję praktycznie kaŜdegofilmu w DixV'ie na formaty: MPEG1, MPEG2,MPEG4, AVI oraz WMV. Program oferujepodstawowe narzędzia edycyjne.

labs.divx.com/DrDivX

7

2.3.2.Programy darmowe.

Rysunek 5. Okno programu AviDemux

AviDemux - to edytor plików wideopozwalający na kompresję plików MPEG doAVI z uŜyciem kodeków. Program moŜekompresować pliki do VCD, SVCD i DVD.

http://www.avidemux.org

Rysunek 6. Okno programu Zwei-Stein

Zwiei-Stein - to profesjonalny program doedycji wideo posiadający duŜą ilośćzaawansowanych funkcji przetwarzaniadanych multimedialnych. Aplikacja potrafiłączyć kilka plików multimedialnych w całość(np. nałoŜyć dwa filmy na siebie i dodać donich muzykę).

www.thugsatbay.com/

Rysunek 7. Okno programu t@b ZS4 VideoEditor

t@b ZS4 Video Editor - to program doedytowania filmów z ponad 150wbudowanymi efektami i filtrami np. zmianakolorów, zmiana tła filmu, dodawanienapisów, zmiana wielkości filmu, zmianaliczby klatek na sekundę i wiele innych.

http://www.zs4.net/

Rysunek 8. Okno programu ABC Video Roll

ABC Video Roll - to darmowy edytor plikówwideo. Program pozwala na miksowaniedwóch plików razem, dodawanie tekstu,muzyki i grafiki do plików video, tworzenieróŜnych efektów specjalnych w plikach video iwiele innych.

http://www.winsite.com

Rysunek 9. Okno programu Virtual Dub

VirtualDub - to program do edytowaniawideo rozpowszechniany na licencji GPL.Pozwala zarówno na edytowanie i kompresjęfilmów w bardzo wielu formatach takich jakMPEG, AVI, DivX. Aplikacja pozwala nawybór określonego kodeka i ustaleniekodowania dla kompresowanych filmów.Program posiada mechanizm dodawania tzw.pluginów rozszerzających moŜliwościprogramu. MoŜna je pobrać ze stronyproducenta lub napisać samodzielnie.

www.virtualdub.org

8

Rysunek 10. Okno programu Super DVD VideoEditor

SuperDVD Video Editor - to aplikacjaprzeznaczona do tworzenia i edycjiamatorskich materiałów video i nagrywaniaich na płyty DVD. Praca na tym programiesprowadza się do podłączenia urządzenia(kamera internetowa, kamera cyfrowa czytuner TV) do komputera, przechwyceniewybranego obrazu i zapis filmu do formatuAVI lub DivX co sprawia, Ŝe jest jednym złatwiejszych do obsługi programów. Aplikacjaoferuje w miarę bogate funkcje edycji filmu,m.in. podział materiału na rozdziały, dodaniegrafik, dźwięków, kilku efektów specjalnych wpostaci przejść, loga, napisów itp.

www.alldj.com

Komercyjne wersje mają wiele zalet. MoŜe to być wsparcie techniczne, pomoc on-line, więcejdostępnych filtrów i efektów. Jednak trzeba za nie zapłacić. Niewiele mniej funkcjonalne są wersjedarmowe i dla potrzeb własnych w zupełności wystarczają.

KaŜdy program, który ma moŜliwość kompresji, będzie korzystał z kodeków, które są aktualniezainstalowane na danym komputerze. W opisanym poniŜej przykładzie uŜyto Ffdshow. Jest toprogram zawierający pakiet kodeków z moŜliwością ustawienia parametrów kompresji.

9

2.4.Wybór parametrów kompresji.

2.4.1.Opis oprogramowania.

Do kompresji plików wykorzystano programy Virtual Dub oraz ffsdshow. Ffdshow moŜnapobrać za darmo ze strony http:// sourceforge.net/projects/ffdshow . W celu określenia parametrówkompresji naleŜy uruchomić program VirtualDub oraz wybrać rodzaj kodeka w jakim będzieskompresowany nasz film. W tym przypadku uŜyto program ffdshow zawierający w sobie pakietkodeków dla wielu formatów audio i wideo, włącznie z DivX i XviD wykorzystujący bibliotekęlibavcodec, XviD i inne open source'owe biblioteki. Ffdshow posiada bogaty zestaw filtrów orazpotrafi manipulować ścieŜką dźwiękową przez dodawanie efektów specjalnych jak np. equalizer,dekoder Dolby itd.

2.4.2.Opis parametrów.

Rysunek 11. Wybór kodeka w programie Virtual Dub.

Najpierw naleŜy wybrać bitrate (Tabela 2, Rysunek 2), czyli ilość danych w czasie – bitów nasekundę.

bitrate = wielkość pliku [kb] / długość trwania filmu [s]

Tabela 2. Definicja bitrate.

przykład:

1. Ustalamy wielkość pliku AVI (np. dla 20MB = 20 x 1024 kB=20480 kB).2. Dzielimy tą wartość przez długość filmu w sekundach (np. 30 sek).3. Łączne bitrate dla obrazu i dźwięku wynosi więc 20480/30=682kB/s=682x8 kbps=195kbps.

10

Rysunek 12. Wybór bitrate.

2.4.3.Opis przeprowadzonego testu.

Z poniŜszego zestawienia Tabela 2 ,widać wpływ parametru bitrate na wielkość pliku.Najlepsze efekty daje nam wartość bitrate nie mniejsza niŜ 900 kbps.

Tabela 3. Wyniki wpływu parametru bitrate na rozmia r pliku.

Po przez funkcję mode, której zmiana umoŜliwia nam wybór parametru, wybieramy opcjęquality Rysunek 3. Zmiana tej opcji wpływa na jakość filmu.

11

Rysunek 13. Konfiguracja ffdshow. 1 parametr Quality, 2 parametr Mode.

Odpowiednie wartoś parametru quality otrzymana podczas testu wynosi 85. W tejprzyzwoitej jakości plik zajmuje o 60% mniej miejsca niŜ przy niezauwaŜalnie lepszej dla qualitywartości 100.

Tabela 4. Wpływ parametru quality na rozmiar pliku.

Kompresja poprzez dobór parametru quantization. Im mniejsza wartość tego parametru tymjakość pliku jest lepsza. Tu wybór padł na wartość 3 gdyŜ przy stosunkowo małej „wadze” plikumamy dosyć dobrą jakość filmu. Jakość znacznie się pogorszyła przy wartości 15.

Tabela 5. Wpływ zmiany quantization na rozmiar pliku.

Przeprowadzono następujący test. Wybrano 30 sekundowy nieskompresowany fragmentfilmu. Poddano go kompresji najpopularniejszym kodekom. Jak się okazało, liczył się nie tylkorozmiar pliku po skompresowaniu, ale takŜe jego jakość i czas kompresji. Czas kompresji wahałsię w zaleŜności od kodeka od 15 sekund (Ciemnapak Codec) do 3 minut (PICVideo) Wybranonieskompresowany fragment filmu. Na liście jest on zaznaczony Uncompressed RGB. Taki plikzajmuje 228 MB przestrzeni dyskowej. Nie jest to poŜądana wartość, szczególnie jeśli taki filmtrzeba umieścić na stronie WWW. Najlepsze parametry charakteryzują standard MPEG4. Dobadań uŜyto programu Virtual Dub na licencji GPL. VirtualDub umoŜliwia kompresję zapisywanegofilmu za pomocą większości popularnych algorytmów kodowania. Jest on darmowymogólnodostępnym oprogramowaniem.

12

Tabela 6. Rozmiary pliku po kompresji ró Ŝnymi kodekami.

2.5.Kompresja filmu.

Dana jest kolekcja krótkich filmów 10 – 15 minutowych na płytach DVD. Zadaniem jestwybranie, obróbka i skompresowanie dowolnie wybranego filmu DVD. W tym celu wykonanonastępujące kroki.

2.5.1.Wybór programu do kompresji.

Do kompresji wybrano program VirtualDub, gdyŜ jest on dostępny w co najmniej wersjidarmowej na zasadzie licencji GNU GPL. Do kompresji wykorzystano Virtual Dub Mod. MoŜna gopobrać z:

http://sourceforge.net/project/showfiles.php?group_id=65889

Więcej moŜna znaleźć na tutorialach poświęconych Virtual Dub`owi. Np.:

http://uncity.pl/viewtopic.php?t=60979

Jest to program do przechwytywania sekwencji wideo i obróbki plików audiowizulanych.UmoŜliwia między innymi kompresję, cięcie i łączenie plików avi, wyciąganie z filmu dźwięku, atakŜe naprawienie uszkodzonych klatek. Jego profesjonalnym odpowiednikiem jest Virtual DubMod.

2.5.2.Wybór nieskompresowanego pliku z płyty DVD z rozszerzeniem*.vob.

Po uruchomieniu programu wczytujemy nasz film za pomocą opcji z menu głównegoPlik->Otwórz plik wideo->Wsz.typy . Plik wideo na płycie DVD znajduje się w katalogunp.: E:\VIDEO_TS\nasz_plik.vob.

13

2.5.3.Wycinanie fragmentu filmu.

Za pomocą znaczników i klawisza [Del] usuwamy niepotrzebne fragmenty filmu.

Rysunek 14. Interfejs Virtual Dub Mode.

2.5.4.Wybór kodeka.

Mając „wycięty” i nieskompresowany film, moŜna przejść do parametrów kompresji. Wprogramie wybrano opcje z menu głównego Wideo->Kompresja

Wybrano odpowiedni kodek po przez kliknięcie na Plik->Zapisz jako. W przypadkuwykonywanego projektu wybrano ffdshow Video Codec. Jego zaletą jest duŜa liczba moŜliwych dozmiany parametrów MPEG-4 oraz moŜliwość korekcji jakości w trakcie odtwarzania filmu.

Rysunek 15. Wybór kodeka.

W przykładzie zastosowano następujące parametry kompresji:

• bitrate: 900 kbps• quality: 85• quantiuzation: 3

Więcej o wyborze parametrów kompresji w rozdziale 2.2.

14

2.5.5.Zapis do pliku.

Zapisano plik w formacie *.avi.

Rysunek 16. Zapisywanie do wybranego formatu.

W polu edycyjnym Nazwa Pliku (Rysunek 16) wybrano nazwę pliku do zapisu.Następnie kliknięto na przycisk Zapisz. Pojawiło się okno kompresji i zapisu MPEG-4 (Rysunek17).

Rysunek 17. Okienko informuj ące nas o post ępie kompresji.

Okno (Rysunek 17) informuje o postępie w kompresji filmu oraz o ewentualnych błędach. Pojego zamknięciu otrzymuje się skompresowany film zapisany w pliku o określonej przezuŜytkownika nazwie.

15

3. Publikacja i zasady licencji otwartej Creative Co mmons.

3.1.Na czym polega licencja CC.

Creative Commons to licencja pozwalająca na publikację utworów muzycznych filmówobrazów tekstów z zachowaniem praw autora tych utworów oraz zasad dzielenia się tymi nimi.

„Creative Commons w skrócie CC oferuje twórcom licencje, które pozwalają im zachowaćwłasne prawa i jednocześnie dzielić się swoją twórczością z innymi. Licencje Creative Commonsdziałają na zasadzie “pewne prawa zastrzeŜone” – granice dozwolonego uŜytku są szersze i dająwięcej moŜliwości niŜ te wytyczone na zasadzie “wszelkie prawa zastrzeŜone”. Creative Commonsszanuje prawo twórców do określenia stopnia, w jakim chcą się dzielić swoją twórczością z innymi.Jednocześnie zachęca do tworzenia wspólnej kultury, której elementy mogą być swobodniewymieniane i zmieniane.” 2

Powstaje pytanie: jaka jest róŜnica między tak popularnym serwisem jak YouTube a CC?Wszystko co jest publikowane na serwisach do umieszczania własnych utworów takich jakwww.YouTube.pl lub video.google.com moŜe być w dowolny sposób rozpowszechniane niepytając autora o zdanie. Dlatego między innymi powstało CC.

3.2.Przegląd licencji CC.

Licencje CC dzielą się na standardowe oraz na licencje dodatkowe. PoniŜsze podrozdziałyprzedstawiają najpopularniejsze z nich.

Sześć podstawowych licencji Creative Commons róŜni się między sobą warunkami, na jakichudostępniany jest licencjonowany utwór. KaŜda z podstawowych licencji zawiera warunek UznanieAutorstwa oraz jeden lub dwa warunki dodatkowe.

3.2.1.Licencje standardowe.

Licencja „Uznanie Autorstwa” (ang. Attribution)

Rysunek 18. Oznaczenie licencji „UznanieAutorstwa”

Wolno kopiować, rozprowadzać,przedstawiać i wykonywać objęty prawemautorskim utwór oraz opracowane na jegopodstawie utwory zaleŜne pod warunkiem,Ŝe zostanie przywołane nazwisko autorapierwowzoru.

Licencja „UŜycie niekomercyjne” (ang. Noncommercial)

Rysunek 19. Oznaczenie licencji„Niekomercyjne”

Wolno kopiować, rozprowadzać,przedstawiać i wykonywać objęty prawemautorskim utwór oraz opracowane na jegopodstawie utwory zaleŜne jedynie dla celówniekomercyjnych.

Licencja „Bez utworów zaleŜnych” (ang. No derivative works)

2 Źródło http://creativecommons.pl/16

Rysunek 20. Oznaczenie licencji „Bezutworów zale Ŝnych”

Wolno kopiować, rozprowadzać,przedstawiać i wykonywać utwór jedynie wjego oryginalnej postaci – tworzenie utworówzaleŜnych nie jest dozwolone.

Licencja „Na tych samych warunkach (ang. Share Alike)

Rysunek 21. Oznaczenie licencji „Na tychsamych warunkach”

Wolno rozprowadzać utwory zaleŜne jedyniena licencji identycznej do tej, na jakiejudostępniono utwór oryginalny.

3.2.2.Licencje dodatkowe.

Licencja „Samplowanie” (ang. Sampling)

Rysunek 22. Oznaczenie licencji„Samplowanie”

Trzy licencje na sampling zezwalają nasamplowanie, remiksowanie i przetwarzanieutworu, dla celów zarówno nie- jak ikomercyjnych, jednocześnie zabraniajączwielokrotniania utworu w jego oryginalnejpostaci oraz uŜywania sampli dla celówreklamowych. Wersja plus licencji zezwalana zwielokrotnianie utworu w całości dlacelów niekomercyjnych. Wersjanoncommercial plus licencji pozwala nawykorzystywanie dzieła jedynie dla celówniekomercyjnych.

Licencja „Bezpośredni udział” (ang. Developing Nations)

Rysunek 23. Oznaczenie licencji „DevelopingNations”.

Najnowsza pośród licencji CreativeCommons licencja ma na celu “bezpośredniudział w reformie globalnej polityki przepływuinformacji” – pozwala na udostępnieniedzieła przy zastrzeŜeniu jedynie niektórychpraw w krajach rozwijających się,jednocześnie zachowując pełen zakresochrony prawa autorskiego w krajachrozwiniętych.

17

3.3.Udost ępnianie utworów z zachowaniem praw autorskich na st ronieinternetowej.

Chcąc umieścić jakieś dane na własnej stronie internetowej aby inni wiedzieli, Ŝe dane napublikowane są na licencji Creative Commons naleŜy wejść na poniŜszą stronę:

http://creativecommons.org/license/?lang=pl

Rysunek 24. Wygl ąd strony CreativeCommons.

Wybrano odpowiednie parametry udostępniania swoich danych. Tu są dwie opcje:

• zezwolenie na komercyjne wykorzystanie danych. Zaznaczamy TAK lub NIE. • zezwolenie na modyfikacje danych. Zaznaczamy TAK lub NIE.

Wybrano system prawny dla licencji dla danego państwa. W tym przypadku – Polska.

W ten sposób określono odpowiednią licencję CC. Następnie kliknięto na przycisk WybierzLicencj ę. Pokazuje się okno:

Rysunek 25. Wybór Licencji.

18

Następnie klikamy : Wybierz Licencj ę. Pokazuje się oknoinformujące nas jakąlicencję wybraliśmy.

Rysunek 26. Wybór na „Pewne prawa zastrze Ŝone”.

Jeśli posiadamy stronę, na której chcielibyśmy udostępnić nasz utwór to kopiujemywygenerowany kod html i wklejamy go do kodu naszej strony.

W tym przypadku :

<a rel="license" href="http://creativecommons.org/l icenses/by-nd/2.5/pl/">

<img alt="Creative Commons License" style="border-w idth:0"src="http://creativecommons.org/images/public/somer ights20.png" />

</a>

<br />Ten utwór jest dost ępny na

<a rel="license" href="http://creativecommons.org/l icenses/by-nd/2.5/pl/">licencji CreativeCommons Uznanie autorstwa-Bez utworów zale Ŝnych 2.5 Polska</a>.

Rysunek 27. Strona z zamieszczonym filmem i licencj ą widoczn ą w lewym dolnym rogu.

19

3.4.Archiwum zasobów multimedialnych - Archive.Org.

Internet Archive - instytucja znajdująca się na przedmieściach San Francisco (Kalifornia,Stany Zjednoczone), która zajmuje się gromadzeniem i udostępnianiem archiwum rozmaitychzasobów multimedialnych. Archiwum to obecnie zawiera gromadzone w odstępach ok.dwumiesięcznych dawne wersje wszystkich, ogólnodostępnych stron WWW z całego świata,dawne wersje wszelkiego oprogramowania, filmy, ksiąŜki, nagrania dźwiękowe, nagraniaprogramów telewizyjnych itp. Archiwum jest udostępniane bezpłatnie historykom, naukowcom i docelów edukacyjnych. Część archiwów jest dostępna dla kaŜdego.

Internet Archive powstał z inicjatywy Brewstera Kahle w 1996 r. Cele przyświecająceutworzeniu tego projektu są opisane na jego stronie WWW następująco:

„Większość społeczeństw przywiązuje duŜą wagę do przechowywania śladów swojegodziedzictwa kulturowego. Bez takich śladów cywilizacja nie ma pamięci i mechanizmu, którypozwala uczyć się na dawnych błędach i sukcesach. Współczesna kultura produkuje obecniecoraz więcej i więcej śladów w postaci elektronicznej. Naszą misją jest pomóc zachować te ślady iutworzyć bibliotekę internetową dla badaczy, historyków i w celach edukacyjnych.” 3

3 Źródło : http://pl.wikipedia.org20

3.5. Umieszczenie filmu w archiwum na Archive.Org.

UŜytkownik umieszczający utwory w archiwum Archive.org musi najpierw załoŜyć własnekonto. W tym celu naleŜy wejść na stronę www.archive.org.

Wygląd strony www.archive.org

Rysunek 28. Czerwona strzałka wskazuje link do stro ny logowania.

3.5.1 Wygląd i opis strony logowania.

Rysunek 29. Wirtualna karta na Archive.Org.

Okno Rysunek 28. naleŜy wypełnić podając kolejno:• „Adres mailowy” (ang. Valid email address ),• „Hasło uŜytkownika” ( ang. Desired password) ,• „Potwierdzenie hasła uŜytkownika” (ang. Confirm password ),• „Nazwa uŜytkownika”(ang. Screen name).

21

3.5.2. CC Publisher. Umieszczenie pliku na Archive.Org.

CC Publisher jest to darmowy program na licencji GPL, który umoŜliwia nadanie licencji CCplikom audio, video oraz pozwala opublikować je na darmowym koncie na Archive.Org. CCPublisher jest programem, który spełnia dwie funkcje:

a. licencjonowanie pliku i nadanie mu odpowiedniej oprawy prawnej,

b. umieszczenie pliku w archiwum Archive.org

CC Publisher, moŜna pobrać ze strony:

http://wiki.creativecommons.org/CcPublisher.

Wybrano ccPublisher-2.2.1.0-setup.exe dla Windows. Po ściągnięciu CC Publisher-a nadysk naleŜy rozpocząć instalację (Rysunek 30).

Rysunek 30. Okno instalacyjne CC Publisher.

Po krótkiej instalacji moŜna uruchomić program CC Publisher. Po zapoznaniu się z krótkimopisem programu w oknie „Welcome” (Rysunek 31) naleŜy kliknąć przycisk Next>

Rysunek 31. Okienko powitalne CC Publisher.

22

Następnie otworzy się okno (Rysunek 32), w którym moŜna dodać plik video metodą„przeciągnij i upuść”. Inną moŜliwością jest wybór pliku z dysku po kliknięciu na przycisk Browse .

Rysunek 32. Okno wyboru pliku.

Po kliknięciu na przycisk Next otwiera się okno (Rysunek 33) do określania informacji odanym utworze.

Rysunek 33. Informacje o pliku.

W powyŜszym oknie (Rysunek 33) ang. „Tell Us About Your Files” czyli “powiedz coś oswoich plikach” umieszczono odpowiednio:

• “Autor, autorzy utworu”(ang. Copyright Holder ) • “Rok” (ang. Copyright Year )• “Nazwa utworu” (ang. Title of Work )• „Format pliku” (ang. Work Format ) • “Opis filmu” (ang. Description”) • „Słowa kluczowe” (ang. Keywords”)

23

Po kliknięciu przycisku Next otwiera się okno do wyboru rodzaju licencji:

Rysunek 34. Wybór licencji.

Rysunek 34 zawiera opcje, które naleŜy określić. Są to kolejno:

• ang. ”License Class” – rodzaj licencji• ang. ”Allow comercial uses of your work” – zezwolenie na komercyjne wykorzystanie pracy.

MoŜna zaznaczyć Yes na tak lub No na nie.• ang. ”Allow modifications of your work” – zezwolenie na zmiany. Opcje do wyboru „Yes” dla

tak, „No” na nie lub „ShareAlike” czyli zezwolenie na udostępnianie na tych samychwarunkach.

Z powyŜszych załoŜeń CC Publisher nadaje licencję „Uznanie autorstwa”.

Nadepnie naleŜy kliknąć na przycisk Next. Po otworzeniu się okna zaznacza się format wjakim będzie udostępniany plik.

Rysunek 35. Okno wyboru formatu pliku.

24

Dalej po kliknięciu na przycisk Next otwiera się okno (Rysunek 36), w którym moŜnawybrać opcję publikacji na stronie Archive.Org (ang. Internet Archive Storage). Drugą z opcji (ang.Self-hosted Files) informuje o moŜliwości umieszczenia pliku na innej stronie.

Rysunek 36. Wybór strony Archive.Org.

Po kliknięciu na przycisk Next otwiera się okno (Rysunek 37), w którym podaje się nazwęuŜytkownika i hasło z rejestracji konta na Archive.org (patrz początek rozdziału 3.5).

Rysunek 37. Wpisywanie danych konta Archive.Org

Po kliknięciu na przycisk Next otwiera się okno (Rysunek 37) informujące o przesyłaniu pliku naserwer Archive.org.

25

Rysunek 38. Kopiowanie danych do archiwum.

Po zakończeniu przesyłania pliku na serwer pokazało się okno (Rysunek 35) mówiące opoprawnym skopiowaniu pliku na serwer.

Rysunek 35. Kopiowanie zako ńczone sukcesem.

CC Publisher generuje link do wysłanego pliku.

26

Efekt pracy…

Rysunek 36. Strona z umieszczonym filmem na Archive .Org

Opis Rysunku 36.

1. Zwiastun filmu.2. Linki do ściągnięcia filmu o róŜnej jakości i kompresji.3. Tu moŜna oglądać film bezpośrednio ze strony.4. Jedna z opcji oglądania poprzez streaming.5. Opis filmu.

27

4. Podsumowanie.

W pracy przedstawiony został przegląd najpopularniejszych formatów zapisu wideo. Zrobionyzostał test jakościowy kodeków, pod względem jakości kompresji oraz czasu w jakim odbywała siękompresja. Następnie przedstawiono przegląd dostępnych licencji utworów multimedialnychCreative Commons i moŜliwości licencjonowania plików. W pracy poruszony został temat publikacjiplików w sieci Internet z zachowaniem praw autorskich na stronie internetowej oraz zwykorzystaniem archiwum plików multimedialnych Internet Archive. Ponadto pokazano etapami jakkompresować pliki oraz jak publikować je na stronie autorskiej lub w internetowym archiwum zzachowaniem licencji Creative Commons..

28

5. Bibliografia

1. www.divix.pl

2. www.wikipedia.pl

3. www.archive.org

4. www.creativecommons.pl

5. www.virtualdub.org

6. sourceforge.net/projects/ffdshow

29