planowanie energetyczne w kilku...

ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l

Stowarzyszenie Gmin Polska Sie ć „Energie Cités”31-016 Kraków, ul. Sławkowska 17tel./faks: +48 12 429 17 93 e-mail: [email protected]

TO DZIATO DZIAŁŁA! PLANOWANIE ENERGETYCZNE W A! PLANOWANIE ENERGETYCZNE W

MIEMIEŚŚCIECIEWARSZAWA, 29 PAWARSZAWA, 29 PAŹŹDZIERNIKA 2012 R.DZIERNIKA 2012 R.

Planowanie energetyczne Planowanie energetyczne w kilku krokach w kilku krokach

Patrycja PłonkaKierownik Projektów

ww

w.p

ne

c.o

rg.p

lw

ww

. p

ne

c.o

rg.p

l

WIODWIODĄĄCA ROLA MIAST W WALCE ZE ZMIANAMI CA ROLA MIAST W WALCE ZE ZMIANAMI KLIMATU:KLIMATU:

• około 75% populacji europejskiej żyje na obszarach miejskich

• miasta odpowiadają za blisko 80% zużycia energii i emisji CO2

• miasta mają najwi ększy potencjał, jeżeli chodzi oprzeciwdziałanie zmianom klimatycznym, co wiąże się z ichpoczwórną rolą:



� konsumenta energii� producenta i dostawcy energii� regulatora i inwestora w obszarach

związanych ze zużyciem energii� motywatora

ww

w.p

ne

c.o

rg.p

lw

ww

. p

ne

c.o

rg.p

lTO DZIATO DZIAŁŁA! PLANOWANIE ENERGETYCZNE W A! PLANOWANIE ENERGETYCZNE W


POROZUMIENIE BURMISTRZPOROZUMIENIE BURMISTRZÓÓWW

Porozumienie Burmistrzów to oddolny ruch angażujący miasta i gminy z całej Europy w działania na rzecz ochrony klimatu i poprawy jakości życia mieszkańców.

„My, burmistrzowie, zobowiązujemy się wykroczyć poza cele wyznaczone dla UE do roku 2020 poprzez zmniejszenie emisji CO 2 w podlegających nam jednostkach terytorialnych o co najmniej 20% dzięki wdrożeniu Planu działa ńna rzecz zrównowa żonej energii …”

ww

w.p

ne

c.o

rg.p

lw

ww

. p

ne

c.o

rg.p

lTO DZIATO DZIAŁŁA! PLANOWANIE ENERGETYCZNE W A! PLANOWANIE ENERGETYCZNE W


PLAN DZIAPLAN DZIA ŁŁAAŃŃ NA RZECZ ZRNA RZECZ ZRÓÓWNOWAWNOWAŻŻONEJ ONEJ ENERGIIENERGII• formułuje długoterminow ą wizj ę

zrównoważonego rozwoju energetycznegomiasta

• wyznacza konkretne cele w zakresieredukcji zużycia energii i emisji CO2 orazpoprawy jakości życia mieszkańców

• przedstawia działania i środki , któreumożliwią osiągnięcie tych celów (-20% CO2 do 2020 r.)

• jest dokumentem o istotnym wpływie narozwój lokalny

• musi być zgodny z innymi dokumentamistrategicznymi

• jest dokumentem dynamicznym!

ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l

KROK 1

KROK 2

KROK 3

KROK 5

KROK 4

1 rok

3 rok

Monitoring i raportowanie post ępów

Wdrażanie Planu działa ń na rzecz zrównowa żonej energii

Opracowanie Planu działa ń na rzecz zrównowa żonej energii

Ocena sytuacji wyj ścioweji bazowa inwentaryzacja emisji

Decyzja polityczna i przystosowanie struktur administracyjnych

2020 r.- 20% CO2 (w stosunku do roku bazowego)



PLANOWANIE ENERGETYCZNE W KILKU KROKACH PLANOWANIE ENERGETYCZNE W KILKU KROKACH –– NA NA PRZYKPRZYKŁŁADZIE SYGNATARIUSZY POROZUMIENIA ADZIE SYGNATARIUSZY POROZUMIENIA BURMISTRZBURMISTRZÓÓW W

ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l

KROK 1: DECYZJA POLITYCZNA I PRZYSTOSOWANIE KROK 1: DECYZJA POLITYCZNA I PRZYSTOSOWANIE STRUKTURSTRUKTUR

ADMINISTRACYJNYCH ADMINISTRACYJNYCH



Decyzja polityczna

Wsparcie na najwyższym poziomie politycznym jest niezbędne dla zapewnienia powodzenia całego procesu, od opracowania planu po jego wdrażanie i monitorowanie!

Jasny i widoczny znak podjęcia zobowiązania stanowi np. podjęcie przez radęmiasta formalnej decyzji o przystąpieniu do Porozumienia Burmistrzów.

ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l





Decyzja polityczna

Podejmując formalną decyzję o opracowaniu Planu działań na rzecz zrównoważonej energii lub innego programu energetycznego rada miasta powinna przydzielić do tego zadania odpowiednie zasoby kadrowe , bud żetoraz czas .

Jak zapewniJak zapewni ćć niezbniezb ęędne wsparcie na poziomie politycznym?dne wsparcie na poziomie politycznym?

� podkreślaj korzyści, jakie opracowanie i wdrożenie Planu przyniesie miastu;� regularnie informuj o postępach w pracach nad planem, a następnie postępach

w realizacji zaplanowanych działań;� poinformuj i zaangażuj w proces planowania energetycznego społeczność

lokalną;� skoncentruj się na działaniach i środkach, co do których możliwe jest

osiągnięcie Porozumienia między najważniejszymi interesariuszami.

ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l





Przystosowanie struktur administracyjnych

Przed rozpoczęciem prac nad Planem działań na rzecz zrównoważonej energii należy wskazać osob ę odpowiedzialn ą za ten proces i przydzielić jej odpowiednie zasoby kadrowe i budżetowe. W większych miastach osoba ta może mieć do dyspozycji specjalną jednostkę organizacyjną i odpowiedni personel.

Skuteczne planowanie energetyczne i zarz ądzanie energi ą ułatwi:

• utworzenie stanowiska miejskiego specjalisty ds. zarz ądzania energi ą

• utworzenie miejskiej jednostki ds. zarz ądzania energi ą

Planowanie energetyczne wymaga współpracy i koordyn acji działa ńróżnych wydziałów lokalnej administracji (ochrona środowiska, zagospodarowanie terenu i planowanie przestrzenne, zarządzanie infrastrukturą, mobilność i transport, finanse, przetargi…).

ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l





Przystosowanie struktur administracyjnych

→ Podniesienie kompetencji pracowników (szkolenia z zakresu planowaniaenergetycznego i zarządzania energią, zarządzania projektami, zarządzaniadanymi, komunikacji itp.)

ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l

KROK 2: OCENA SYTUACJI WYJKROK 2: OCENA SYTUACJI WYJ ŚŚCIOWEJ ICIOWEJ I BAZOWA BAZOWA INWENTARYZACJAINWENTARYZACJA

EMISJIEMISJI



Ocena sytuacji wyj ściowej

• analiza ram prawnych planowania energetycznego

• analiza czynników wpływających na zużycie energii i emisje CO2 na szczeblulokalnym (→ struktura gospodarcza, struktura demograficzna, charakterystykazasobów budowlanych, modele transportu,…)

• analiza lokalnego sektora energii

• wyliczenie aktualnego zużycia energii i emisji CO2 → bazowa inwentaryzacjabazowa inwentaryzacjaemisjiemisji

•• identyfikacja potencjalnych barier planowania energetycznego, w tym możliwychkonfliktów interesów, barier instytucjonalnych, ograniczeń finansowych…

ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l


EMISJIEMISJI



Bazowa inwentaryzacja emisji (BEI) polega na wyliczeniu ilości dwutlenku węgla wyemitowanego z obszaru gminy w danym roku (→ rok bazowy )

Kluczowe kwestie:

• Wybór roku bazowego (≥ 1990)

• Wybór gazów cieplarnianych inwentaryzacją

• Wybór wskaźników emisji (standardowe, LCA)

• Zebranie danych na temat zużycia energii i wielkościemisji w kluczowych sektorach (zarzaróówno w sektorzewno w sektorzekomunalnym, jak i prywatnym!komunalnym, jak i prywatnym!)

ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l


EMISJIEMISJI



Ocena sytuacji wyj ściowej i bazowa inwentaryzacja emisji pozwol ą…

…określić, w jakim punkcie się obecnie znajdujemy;

…określić mocne i słabe strony miasta pod względem zarządzania energią iochrony klimatu, jak również uwarunkowania zewn ętrzne wpływające na tenproces;

…zidentyfikować główne źródła emisji CO2 oraz określić potencjał redukcjiemisji w różnych sektorach;

…zaplanować działania i środki redukcji zużycia energii i emisji CO2;

…zmierzyć efekty działa ń przewidzianych w Planie działań na rzeczzrównoważonej energii.

ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l

KROK 3: OPRACOWANIE KROK 3: OPRACOWANIE PLANU DZIAPLANU DZIA ŁŁAAŃŃ NA RZECZ NA RZECZ ZRZRÓÓWNOWAWNOWAŻŻONEJONEJ

ENERGIIENERGII



Plan działa ń na rzecz zrównowa żonej energii powinien obejmować:

• długoterminową wizj ę zrównoważonego rozwoju energetycznego miasta;

• konkretne cele w zakresie redukcji zużycia energii, emisji CO2 i poprawyjakości życia mieszkańców;

Wyznaczone cele powinny być zgodne z zasadą SMARTSMART, tj. muszą być:

SSpecific - sprecyzowane

Measurable - mierzalne

AAchievable - osiągalne

RRealistic - realistyczne

TTime-bound – ograniczone czasowo

ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l


ENERGIIENERGII



Plan działa ń na rzecz zrównowa żonej energii powinien obejmować:

• działania i środki, które zostaną wdrożone w kluczowych sektorach:

• informacje na temat planowanych źródeł finansowania przewidzianych działań i środków;

• wytyczne dotyczące monitoringu i raportowania.

� krótki opis;� odpowiedzialny wydział lub osoba;� ramy czasowe (początek, koniec, kamienie milowe);� szacunkowe koszty;� szacunkowe oszczędności energii/wzrost produkcji z OZE;� szacunkową redukcję emisji CO2;

ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l


ENERGIIENERGII



Kluczowe kwestie dot. planKluczowe kwestie dot. plan óów sporzw sporz ąądzanych w kontekdzanych w kontek śście cie Porozumienia BurmistrzPorozumienia Burmistrz óów:w:

• formalne przyjformalne przyjęęcie planucie planu przezprzez radradęę miasta/gminy!miasta/gminy!

•• przedstawienie planu w ciągu roku od dnia podpisania Porozumienia

• zobowiązanie do ograniczenia emisji CO2 o co najmniej 20% do 2020 r.

• uwzględnienie zarówno działań w sektorze publicznym, jak i prywatnym

• zaangażowanie lokalnej społeczności w prace nad planem oraz w jegowdrażanie

� Organizacja Dni Energii� Organizacja lokalnych forów

ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l

Od samego pocz ątku komunikuj si ę i współpracujz mieszka ńcami oraz lokalnymi działaczami!

Zorganizuj lokalne forum energetyczne!



ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l

Zorganizuj lokalne Dni Energii!

Od samego pocz ątku komunikuj się i współpracuj z mieszka ńcami

oraz lokalnymi działaczami!



ww

w.p

ne

c.o

rg.p

lw

ww

. p

ne

c.o

rg.p

l

N2

O

PRZEDPRZEDŁŁOOŻŻENIE ENIE PLANU DZIAPLANU DZIA ŁŁAAŃŃ NA RZECZ NA RZECZ ZRZRÓÓWNOWAWNOWAŻŻONEJ ENERGIIONEJ ENERGII DO BIURA POROZUMIENIA DO BIURA POROZUMIENIA BURMISTRZBURMISTRZÓÓW:W:

Sygnatariusze Porozumienia są zobowiązani do przedłożenia swoich Planów działańna rzecz zrównoważonej energii do Biura Porozumienia Burmistrzów (CoMO) wciągu roku od dnia podpisania Porozumienia .

W celu przedłożenia Planu sygnatariusz musi:

� Przesłać pełną wersję Planu za pośrednictwem swojego profilu na stroniePorozumienia (→ Plan wysyPlan wysyłła sia sięę w jw jęęzyku narodowymzyku narodowym)

� Wypełnić on-line specjalny szablon podsumowujący treści zawarte w Planie(→ Szablon wypeSzablon wypełłnia sinia sięę w jw jęęzyku angielskimzyku angielskim)

Na stronie internetowej Porozumienia znajduje się dokument zawierający szczegółowe instrukcje dot. wypełniania szablonu.



ww

w.p

ne

c.o

rg.p

lw

ww

. p

ne

c.o

rg.p

l

N2

O



ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l

KROK 4: WDRAKROK 4: WDRA ŻŻANIE ANIE PLANU DZIAPLANU DZIA ŁŁAAŃŃ NA RZECZ NA RZECZ ZRZRÓÓWNOWAWNOWAŻŻONEJONEJ

ENERGIIENERGII



• krok, który wymaga najwięcej czasu, wysiłków i środków finansowych

• kluczowe znaczenie mają:

� aktywne wsparcie na szczeblu politycznym� jasny przydział obowiązków i odpowiedzialności� mobilizacja mieszkańców i lokalnych interesariuszy� zapewnienie dobrej komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej� regularne monitorowanie postępów i osiąganych rezultatów� regularna analiza odchyleń od planu oraz wprowadzenie środków

naprawczych

Plan dziaPlan dzia łłaańń nalenależży regularnie aktualizoway regularnie aktualizowa ćć!!

ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l

KROK 5: MONITORING I RAPORTOWANIE POSTKROK 5: MONITORING I RAPORTOWANIE POST ĘĘPPÓÓWW



Zgodnie z wytycznymi Porozumienia Burmistrzów sygnatariusze powinni:

� prowadzić regularny monitoring wdrażania Planu i co najmniej raz na dwa lata sporządzać raport z jego wdraraport z jego wdra żżania ania podsumowującyzrealizowane działania i osiągnięte rezultaty oraz weryfikujący przyjętezałożenia i cele.

� co najmniej raz na cztery lata sporządzać tzw. inwentaryzacjeinwentaryzacjemonitoringowe monitoringowe i dołączać je do raportu z wdrażania Planu.

Inwentaryzacje monitoringowe muszą być sporządzane na identycznych zasadach jak bazowa inwentaryzacja emisji!

ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l




Regularny monitoring i raportowanie post ępów pozwol ą…

… ocenić dotychczasowe efekty realizowanych działań;

… wprowadzić ewentualne działania naprawcze

… zweryfikować przyjęte założenia i cele;

… ocenić, czy istnieje potrzeba aktualizacji Planu.

Kiedy zachodzi potrzeba aktualizacji Kiedy zachodzi potrzeba aktualizacji Planu dziaPlanu dzia łłaańń??

� gdy na terenie miasta nastąpią zmiany skutkujące znaczącym wzrostemzużycia energii i emisji gazów cieplarnianych (np. gwałtowny rozwójprzemysłu, wzrost liczby ludności);

� gdy okaże się, że efekty redukcji emisji wyznaczone dla poszczególnychdziałań zostały przeszacowane;

� gdy niektórych działań nie udało się zrealizować lub przeciągają się w czasie.

ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l




PrzykPrzyk łładowe wskaadowe wska źźniki sniki s łłuużążące ocenie postce ocenie post ęęppóów i efektw i efekt óów realizacji w realizacji PlanuPlanu ::

Sektor transportuSektor transportu

Sektor budynkSektor budynkóóww

Lokalna produkcja energiiLokalna produkcja energii

• Liczba pasażerów korzystających z transport publicznego w ciągu roku• Długość ścieżek rowerowych w km• Całkowite zużycie energii przez pojazdy wchodzące w skład taboru gminnego• Procent ludności zamieszkującej nie dalej niż 400 m od przystanków autobusowych

• Całkowite zużycie energii w budynkach publicznych• Całkowite zużycie energii elektrycznej w gospodarstwach domowych• Całkowite zużycie gazu w gospodarstwach domowych• Liczba budynków publicznych w klasie energetycznej A/B/C

• Ilość energii elektrycznej wytwarzanej przez lokalne instalacje

ww

w.p

nec.o

rg.p

lw

ww

. pnec.o

rg.p

l

KORZYKORZYŚŚCI?CI?



• włączenie się w globalną walkę ze zmianami klimatu;

• lepszy dostęp do krajowych i europejskich źródeł finansowania;

• możliwość współpracy sieciowej i wymiany doświadczeń z innymi europejskimimiastami zaangażowanymi w działania na rzecz ochrony klimatu.

Na poziomie globalnym:

Na poziomie lokalnym:

• ograniczenie zużycia energii, a co za tym idzie wydatków na energię;

• podniesienie bezpieczeństwa energetycznego miasta/gminy;

• poprawa jakości życia mieszkańców;

• tworzenie nowych miejsc pracy;

• poprawa wizerunku miasta.

ww

w.p

ne

c.o

rg.p

lw

ww

. p

ne

c.o

rg.p

l

N2

O

DziDzięękujkuj ęę za uwagza uwag ęę!!Patrycja Płonka

Kierownik Projektów

Stowarzyszenie Gmin Polska Sie ć „Energie Cités”31-016 Kraków, ul. Sławkowska 17

tel./faks: +48 12 429 17 93 e-mail: [email protected]

www.pnec.org.pl



planowanie energetyczne w kilku...

Documents