Pijnloze hematurie, wat nu?

Oorzaken van hematurie

Pijnloze microscopische hematurie• Bij nazicht wordt er in 43-63 % een afwijking gevonden.

• Bij patiënten onder de 50 jaar is de kans op maligniteit 0%-1,7%. • Dan voornamelijk niercelcarcinomen!

OORZAAK PERCENTAGE

Alle oorzaken 43%-63%

Maligniteit 4,8%-8,9%

Stenen 4,7%-12%

Pijnloze macroscopische hematurie• Bij nazicht wordt er in 60%-79% een afwijking gevonden.

• Bij patiënten onder de 50 jaar is de kans op maligniteit 6,7%-10%.• Dan voornamelijk niercelcarcinomen en blaascarcinomen

OORZAAK PERCENTAGE

Alle oorzaken 60%-79%

Maligniteit 10%-24%

Stenen 5,4%-12%

Anamnese

• Relatief risico bepalen (TCC): • Rokers• Beroepsgebonden: kappers, schilders, petrochemie,…• Chronische irritatie: blaassonde, parasitair,…• Oncologische therapie: radiotherapie, chemotherapie,…

• Type macroscopische hematurie:• Aan het begin van de mictie: Urethraal? Prostaat?• Panmictioneel: Blaas-Ureter-Nieren?• Aan het einde van de mictie: Prostaat?• Na de mictie, bloed in de onderbroek: Urethraal?

Welke onderzoeken?

• Urine microscopische onderzoek, kweek en dipstick• Rode bloedcelmorfologie (afwijkend: renale oorzaak)(?)

• Proteinurie

• Uitsluiten urinaire infectie

• CAVE RBC+ op dipstick ➔ controle microscopisch!

• Urine cytologie: 50% Urine + 50% ethanol 90°➔ Patholoog• CAVE: negatief ≠ geen TCC (lage sensitiviteit 46%, hoge specificiteit 94%)

• Opgepast interpretatie bij radiotherapie klein bekken

Welke onderzoeken?

• Labo:• eGFR-bepalen

• Proteïnurie• Nefrogene oorzaak hematurie: >500mg albumine/24 uurs urinecollectie

• Stollingsstoornissen nakijken (slechte stolling ≠ oorzaak van hematurie)

• PSA >50-jaar

Welke onderzoeken?

• Cystoscopie: • Gouden standaard voor detectie van blaastumoren.

• Depistage van andere oorzaken van hematurie.

• Leeftijdsgrens?

Welke onderzoeken?

• Echografie urologische stelsel: • Sensitiviteit (32%-61%):

• Goed voor opsporen van majeure afwijkingen

• Lage sensitiviteit voor kleine afwijkingen.

Vaak toch gevolgd door uroCT

Goed voor jonge patiënten met laag risicoprofiel.

Welke onderzoeken?

• UroCT: • Type scans

• Low-dose uroCT zonder contrast• Bij jonge patiënten zonder risicofactoren (dosis: 1,5mSv = +/- 1,5 Rx abdomen)

• UroCT met IV contrast in 3 fasen (blanco-arteriëel-laattijdig)• Meest gebruikt (dosis: 22mSv = +/- 20 Rx abdomen)

• Sensitiviteit:• Microscopische hematurie: 33%-46%

• Macroscopische hematurie: 89%

Welke onderzoeken?

• UroCT: • Man 82-jaar

• µ-hematurie

• Uretertumor

• pT3N0M0

Welke onderzoeken?

• UroCT: • Vrouw 55-jaar

• µ-hematurie

• Pyelumsteen

Welke onderzoeken?

• UroCT: • Man 34-jaar

• M-hematurie

• Niertumor

• pT4N0M0

Welke onderzoeken?

• UroCT: • Man 64-jaar

• M-hematurie

• Blaastumor pT1 HG

Welke onderzoeken?

• UroCT: • Vrouw 42-jaar

• M-hematurie

• AML versus Tumor

Welke onderzoeken?

• MRI Nieren: • Vrouw 42-jaar

• M-hematurie

• AML versus Tumor

Welke onderzoeken?

• Andere onderzoeken: Zelden, en op indicatie• Rigide of flexibele URS

• Retrograde ureterografie +/- selectieve cytologie

• MRI

• IVU

Wat doen wij, als basis?• Bij bvb klassieke patiënt 50 jaar, vroeger nog gerookt

• UMO (incl prot,…) + Cytologie

• Labo

• UroCT met IV contrast 3 fasen

• Cystoscopie

• Bij bvb jonge patiënt 35 jaar• UMO (incl prot,…), eventueel controle na 2 en 4 weken

• Labo

• Echo nieren en blaas

• Bij twijfel UroCT en/of cystoscopie

• Bij persisterende hematurie• Advies nefrologie

• Diepgaandere onderzoeken

Behandeling

• Ifv de oorzaak:• Blaastumoren: TURBLaas, (laparoscopische) cystectomie

Behandeling

• Ifv de oorzaak:• Urolithiasen: ESWL, URS, PCNL,…

Zijn er nog vragen?