phbs makalah.doc
TRANSCRIPT
7/17/2019 PHBS makalah.doc
http://slidepdf.com/reader/full/phbs-makalahdoc 1/13
PERILAKU HIDUP BERSIH DAN SEHAT
PELATIHAN DOKTER REMAJA DI MTS / MAS AL-WASLIYAHPUSKESMAS DESA LALANG
OLEH:
Irwansyah Putra !""!#!!#
Ju$%ant& Tan'aya !""!#!!(
Kh%)y Au*ust%)a Yuana !""!#!
Kr%st%a+u$ S,.%r%n* !""!#!/
Ma01a S,+t%na !""!#!2
3%,na !""!#!/4
PENANGGUNG JAWA5:
R&haya Darawat%6 L6S6 SKM
NIP (7(/4((2!"/!!"
KKS I$u K,s,hatan Masyara)at
8a)u$tas K,1&)t,ran Un%9,rs%tas Pr%a In1&n,s%a
MEDAN
/!
7/17/2019 PHBS makalah.doc
http://slidepdf.com/reader/full/phbs-makalahdoc 2/13
KATA PENGANTAR
Assa$au;a$a%)u wr6w.
Pu'% syu)ur ),ha1%rat A$$ah SWT< )ar,na .,r)at rahat< h%1ayah< s,rta )arun%anya
)a% 1a+at ,ny,$,sa%)an Ma)a$ah %n% t,ntan* PERILAKU HIDUP 5ERSIH
DAN SEHAT =PH5S> KESEHATAN LINGKUNGAN6
K,1ua )a$%nya Sh&$awat s,rta sa$a s,&*a t,ta+ t,r$%+ah ?urah)an ),+a1a
'un'un*an ha.%%..ana wana.%yyana Muhaa1 saw< yan* %nsya A$$ah a)an
1%.,r%)an sya@a;at )a+a1a )%ta s,ua 1% Yau%$ %yaah nant%6 A%%nBBBB66
D,n*an s,*,na+ ),r,n1ahan hat% t%1a) $u+a )a% u?a+)an t,r%a )as%h .anya)
),+a1a s,ua +%ha) yan* t,$ah ,.antu 1a$a +,ny,$,sa%an a)a$ah %n%6
Ka% ,nya1ar% 1,n*an s,*,na+ hat% .ahwa a)a$ah %n% as%h 'auh 1ar%
s,+urna< a)a 1ar% %tu< saya ,n*hara+)an )r%t%) 1an saran yan* s%@atnya
,.an*un *una ),s,+urnaan a)a$ah )a% yan* a)an 1atan*6
D,%)%an atas +,rhat%anya )a% u?a+)an t,r%a )as%h< s,&*a a)a$ah %n% 1a+at
.,ran@a;at .a*% )%ta s,ua A%%nBBB
Wassa$au;a$a%)u wr6w.
M,1an " S,+t,.,r /!
P,nyusun
7/17/2019 PHBS makalah.doc
http://slidepdf.com/reader/full/phbs-makalahdoc 3/13
BAB I
LANDASAN TEORI
2.1 Pengertian PHBS (Perilaku Hiu! Ber"i# Se#at$
P,r%$a)u H%1u+ 5,rs%h 1an S,hat =PH5S> ,ru+a)an sa$ah satu strat,*%
yan* 1%?anan*)an &$,h D,+art,,n K,s,hatan untu) ,n?a+a% tu'uan
+,.an*unan M%$$,n%u /! ,$a$u% ruusan 9%s% 1an %s% In1&n,s%a S,hat<
s,.a*a%ana yan* 1%?%ta-?%ta)an &$,h s,$uruh asyara)at In1&n,s%a 1a$a
,ny&n*s&n* M%$,n%u D,9,$&+,nt G&a$s =MDGs>6
CH,a$th %s n&t ,9,ryth%n*< .ut w%th&ut h,a$th ,9,ryth%n* %s n&th%n*C6
K,s,hatan ,an* .u)an s,*a$anya< t,ta+% tan+a ),s,hatan s,*a$anya ,n'a1%
t%1a) .,rart%6 S,t%a+ %n1%9%1u ,+unya% ha) untu) h%1u+ s,hat< )&n1%s% yan*
s,hat hanya 1a+at 1%?a+a% 1,n*an ),auan 1an ),%n*%nan yan* t%n**% untu) s,hat
s,rta ,ru.ah +r%$a)u t%1a) s,hat ,n'a1% +r%$a)u h%1u+ s,hat6
Pr%$a)u H%1u+ 5,rs%h 1an S,hat =PH5S> ,ru+a)an +r%$a)u yan*
1%+ra)t,))an &$,h s,t%a+ %n1%9%1u 1,n*an ),sa1aran s,n1%r% untu) ,n%n*)at)an
),s,hatannya 1an .,r+,ran a)t%@ 1a$a ,wu'u1)an $%n*)un*an yan* s,hat6
P,r%$a)u H%1u+ 5,rs%h 1an S,hat harus 1%t,ra+)an 1a$a s,t%a+ s%s%
),h%1u+an anus%a )a+an sa'a 1an 1%ana sa'a6 PH5S 1% ruah tan**a),$uar*a<
%nst%tus% ),s,hatan< t,+at-t,+at uu< s,)&$ah au+un 1% t,+at ),r'a )ar,na
+,r%$a)u ,ru+a)an s%)a+ 1an t%n1a)an yan* a)an ,.,ntu) ),.%asaan s,h%n**a
,$,)at 1a$a 1%r% s,s,&ran*6
P,r%$a)u ,ru+a)an r,s+&n %n1%9%1u t,rha1a+ st%u$as% .a%) yan* .,rasa$
1ar% $uar au+un 1ar% 1a$a 1%r%nya6 PH5S =P,r%$a)u H%1u+ 5,rs%h 1an S,hat>
,ru+a)an s,)u+u$an +,r%$a)u yan* 1%+ra)t%))an atas 1asar ),sa1aran s,.a*a%has%$ +,.,$a'aran< yan* ,n'a1%)an s,s,&ran* atau ),$uar*a 1a+at ,n&$&n* 1%r%
s,n1%r% 1% .%1an* ),s,hatan 1an .,r+,ran a)t%@ 1a$a ,wu'u1)an ),s,hatan
asyara)at6 PH5S ,ru+a)an sa$ah satu +%$ar utaa 1a$a In1&n,s%a S,hat 1an
,ru+a)an sa$ah satu strat,*% untu) ,n*uran*% .,.an n,*ara 1an asyara)at
t,rha1a+ +,.%ayaan ),s,hatan6
7/17/2019 PHBS makalah.doc
http://slidepdf.com/reader/full/phbs-makalahdoc 4/13
S,hat a1a$ah ),a1aan s,'aht,ra 1ar% .a1an< '%wa 1an s&?%a$ yan*
,un*)%n)an s,t%a+ &ran* h%1u+ +r&1u)t%@ s,?ara s&?%a$ 1an ,)&n&%6 =UU
K,s,hatan RI N&6 /" tahun ((/>
K,s,hatan ,ru+a)an ha) asas% anus%a 1an s,)a$%*us ,ru+a)an
%n9,stas% su.,r 1aya anus%a< s,rta ,%$%)% )&ntr%.us% yan* .,sar untu)
,n%n*)at)an In1,)s P,.an*unan Manus%a =IPM>6
P,r%$a)u ),s,hatan +a1a 1asarnya a1a$ah r,s+&n s,s,&ran* =&r*an%s>
t,rha1a+ st%u$us yan* .,r)a%tan 1,n*an sa)%t 1an +,nya)%t< s%st, +,$ayanan
),s,hatan< a)anan< s,rta $%n*)un*an =S%&ns-M&rt&n ,t a$6<((>6 P,ru.ahan-
+,ru.ahan +,r%$a)u ),s,hatan 1a$a 1%r% s,s,&ran* 1a+at 1%),tahu% ,$a$u%
+,rs,+s%6 P,rs,+s% a1a$ah +,n*a$aan yan* 1%has%$)an ,$a$u% +an?a %n1,ra6
Da$a as+,) .%&$&*%s +,r%$a)u a1a$ah suatu ),*%atan atau a)t%@%tas &r*an%s, atau
ah$u) h%1u+ yan* .,rsan*)utan6 =N&t&at&1'&< /!!>6
Dasar &ran* .,r+,r%$a)u 1%+,n*aruh% &$,h :
a6 N%$a%
.6 S%)a+
?6 P,n1%1%)anP,n*,tahuan
K,s,hatan $%n*)un*an a1a$ah suatu )&n1%s% atau ),a1aan $%n*)un*an yan*
&+t%u s,h%n**a .,r+,n*aruh +&s%t%@ t,rha1a+ t,rwu'u1nya status ),s,hatan
yan* &+t%u +u$a =N&t&at&1'& S6</!!">
2.2 Tu%uan PHBS
Tu'uan PH5S a1a$ah ,n%n*)at)an +,n*,tahuan< ),sa1aran< ),auan 1an
),a+uan asyara)at a*ar h%1u+ .,rs%h 1an s,hat s,rta asyara)at t,rasu)
swasta 1an 1un%a usaha .,r+,ran s,rta a)t%@ ,wu'u1)an 1,ra'at ),s,hatan yan*
&+t%a$6
7/17/2019 PHBS makalah.doc
http://slidepdf.com/reader/full/phbs-makalahdoc 5/13
BAB II
PE&BAHASAN
'.1 Tatanan PHBS
PH5S .,ra1a 1% $%a tatanan ya)n%:
6 Tatanan ruah tan**a
M,.u1aya)an h%1u+ s,hat t%1a)$ah su$%t harus a1a ),sa1aran< ),%n*%nan 1an
),auan untu) ,u$a%nya6 S,t%a+ ),$uar*a 1a+at ,n,ra+)an +r%ns%+ untu)
h%1u+ .,rs%h s,rta ,n'a1%)an +,r%$a)u s,hat ,n'a1% ),.%asaan s,t%a+ an**&ta
),$uar*a6 J%)a ),.%asan yan* .a%) t,$ah 1%tana)an s,'a) 1%n% a)a t%1a)$ah su$%t
,$a)u)annya< )ar,na s,suatu yan* 1%$a)u)an s,.a*a% ),.%asaan san*at u1ah
untu) 1%),r'a)an6 Tana)an +r%ns%+ .ahwa ),s,hatan ,ru+a)an suatu
C),.utuhanC< s,h%n**a )%ta a)an t,r&t%9as% untu) ,n?a+a%nya 1an
,$a)u)annya6
S,+u$uh %n1%)at&r PH5S 1% tatanan ruah tan**a:
a6 P,rsa$%nan 1%t&$&n* &$,h t,na*a ),s,hatan6
P,rsa$%nan yan* 1%t&$&n* &$,h t,na*a ),s,hatan ,nurun)an r,s%)& *an**uan
+as?a +,rsa$%nan 1an ,n?,*ah %n@,)s% n,&natus6
.6 M,.,r% As% ,s)$us%@
As% ,)s$us%@ s,?ara nyata a+u ,n,)an an*)a ),at%an .a$%ta< ,.,r%)an
As% ,)s$us%@ t%1a) hanya ,.,r%)an an@aat .a*% .ay% naun .,ran@aat 'u*a
.a*% %.u6 I.u yan* ,nyusu% /! +,rs,n t,rh%n1ar 1ar% r,s%)& t,r),na )an),r
+ayu1ara 1an )an),r rah%6
?6 M,n%.an* .a$%ta s,t%a+ .u$an6
J%)a ),$uar*a ,%$%)% .a$%ta wa'%. ,.awanya ), +&s yan1u untu) 1%$a)u)an
+,n%.an*an6 M,n%.an* .,rat .a1an ,ru+a)an +ara,t,r untu) ,n,ntu)anstatus *%0% .a$%ta< 1,n*an ,$a)u)an +,n%.an*an s,t%a+ .u$an 1a+at 1%),tahu%
+,rtu.uhan 1an +,r),.an*an .a$%ta s,rta 1a+at 1%),tahu% $,.%h awa$ '%)a
t,r1a+at %n1%)as% ),)uran*an *%0%6
16 M,n**una)an a%r .,rs%h
5,r.a*a% +,nya)%t 1a+at 1%a)%.at)an &$,h +,n**unaan a%r yan* t%1a) .,rs%h6 J%)a
)&n1%s% a%r yan* 1%*una)an t%1a) ',rn%h< ),ruh atau .,r.au s,.a%)nya a%r yan*
7/17/2019 PHBS makalah.doc
http://slidepdf.com/reader/full/phbs-makalahdoc 6/13
1%*una)an 1%&$ah t,r$,.%h 1ahu$u a*ar ,n'a1% a%r .,rs%h 1,n*an ,n**una)an
sar%n*an s,1,rhana6
,6 M,n?u?% tan*an 1,n*an a%r 1an sa.un6
M,.%asa)an untu) ,n?u?% tan*an s,t,$ah ,$a)u)an +,),r'aan 1an ),t%)a a)an
,n*,r'a)an suatu +,),r'aan ha$ %n% s,?ara nyata t,$ah ,n?,*ah +,r+%n1ahan
)uan 1an +,ny,.aran +,nya)%t yan* 1%s,.a.)an &$,h .,r.a*a% .a)t,r% +,ny,.a.
%n@,)s% antara $a%n h,+at%t%s 5< HI3AIDS6
@6 M,n**una)an 'a.an s,hat6
K&t&ran anus%a ,ru+a)an su.,r +,ny,.aran +,nya)%t yan* san*at )&+$,)s
antara $a%n t%+us< 1%s,ntr%< )&$,ra< .,r.a*a% a?a +,nya)%t ?a?%n*< s?h%s&s&%as%s
1an s,.a*a%nya6 S,?ara $an*sun* )&t&ran %n% 1a+at ,n*)&nta%nas% a)anan<
%nuan< su.,r a%r< tanah 1an s,.a*a%nya6
*6 M,.,rantas ',nt%) 1% ruah s,)a$% s,%n**u6
M,n?u?% 1an ,.,rs%h)an .a) an1% 1an t,+at-t,+at +,ny%+anan a%r
%n%a$ s,%n**u s,)a$% 1an ,n*u.ur )a$,n*-)a$,n* .,)as t%n1a)an %n%
,ru+a)an ?ara ,.,rantas ',nt%)-',nt%) nyau) 1,a .,r1arah6 Kar,na
nyau) 1,a .,r1arah .,rt,$ur 1% t,+at *,nan*an+,na+un*an a%r ',rn%h
.u)an a%r *&t atau s,',n%snya6
h6 Ma)an .uah 1an sayur s,t%a+ har%6
Sayur 1an .uah ,ru+a)an su.,r *%0% yan* $,n*)a+ 1an s,hat s,rta u1ah
1%1a+at)an6 D,n*an ,n*)&nsus% sayur 1an .uah s,t%a+ har% ),.utuhan *%0%
1a+at t,r+,nuh%6
%6 M,$a)u)an a)t%@%tas @%s%) s,t%a+ har%6
A)t%@%tas @%s%)< *,ra) .a1an atau ,$a)u)an +,),r'aan 1% ruah a)an,n%n*)at)an ),)uatan &t&t 1an ,ny,hat)an .a1an6
'6 T%1a) ,r&)&) 1%1a$a ruah6
R&)&) .,r.ahaya t%1a) sa'a .a*% +,r&)&) t,ta+% 'u*a t,rha1a+ &ran*&ran*
1%s,),$%$%n*nya< untu) %tu h%n1ar%$ah untu) ,r&)&) 1% 1a$a ruah6
/6 Tatanan s,)&$ah
In1%)at&r PH5S 1% s,)&$ah antara $a%n:
7/17/2019 PHBS makalah.doc
http://slidepdf.com/reader/full/phbs-makalahdoc 7/13
a6 M,n?u?% tan*an 1,n*an a%r .,rs%h ,n*a$%r 1an sa.un6
S,.a. a%r yan* t%1a) .,rs%h .anya) ,n*an1un* )uan 1an .a)t,r% +,ny,.a.
+,nya)%t< .%$a 1%*una)an a)a )uan 1an .a)t,r% .,r+%n1ah ), tan*an6 Pa1a saat
a)an )uan 1,n*an ?,+at asu) ), 1a$a tu.uh yan* .%sa ,n%.u$)an
+,nya)%t antara $a%n 1%ar,< thy+us< ?a?%n*an< @$u .urun* 1$$6
.6 M,n*)&nsus% 'a'anan 1% warun* )ant%n s,)&$ah6
Ja'an s,.aran*an t%1a) aan )ar,na )%ta t%1a) tahu a+a)ah .ahan ta.ahan
a)anan =5TM> yan* 1%*una)an s,+,rt% 0at +,warna< +,n*aw,t< +,an%s 1an
.u.u +,ny,1a+nya aan untu) ),s,hatan atau t%1a)6
?6 M,n**una)an sa+ah +a1a t,+atnya
Sa+ah a)an ,n'a1% t,+at .,r),.an* .%a) s,ran**a 1an t%)us< ,n'a1%
su.,r +&$us% 1an +,n?,aran t,rha1a+ tanah< a%r 1an u1ara6Sa+ah ,n'a1%
,1%a +,r),.an*an )uan-)uan +,nya)%t yan* 1a+at ,.ahaya)an
),s,hatan6 Dan sa+ah 'u*a .%sa ,n%.u$)an ),?,$a)aan 1an ),.a)aran6
16 O$ah ra*a yan* t,ratur 1an t,ru)ur6
Man@aat &$ah ra*a yan* t,ratur antara $a%n .,rat .a1an t,r),n1a$%< &t&t $,.%h $,ntur
1an tu$an* $,.%h )uat< .,ntu) tu.uh $,.%h %1,a$ 1an +r&+&rs%&na$< 1aya tahan tu.uh
t,rha1a+ +,nya)%t $,.%h .a%) 1an ,n*h%n1ar)an 1%r% 1ar% +,nya)%t 'antun*<
&st,&+&r&s%s< 1%a.,t,s< str&), 1an h%+,rt,ns%6
,6 ,.,rantas ',nt%) nyau)6
Untu) ,utus)an ata ranta% s%)$us h%1u+ nyau)< s,h%n**a nyau) t%1a)
.,r),.an* 1% $%n*)un*an s,)&$ah6 Khususnya ',nt%) nyau) A,1,s a,*hy+ty
yan* ,ny,.a.)an +,nya)%t D5D< )ar,na nyau) %n% ,n**%*%t +a1a s%an* har%
1%ana s%swa s,1an* .,$a'ar6
P,r$u 1%$a)u)an ),*%atan " ya%tu< ,n*uras t,+at-t,+at +,na+un*an a%r
s,%n**u s,)a$% s,+,rt% 9as .un*a<.a) an1% 1$$ < ,nutu+ t,+at-t,+at
+,na+un*an a%r 1,n*an ra+at 1an ,n*u.ur .aran* .,)as yan* 1a+at
,na+un* a%r hu'an6
@6 T%1a) ,r&)&)6
Kar,na .anya) s,)a$% ,@,) n,*at%@ yan* 1%t%.u$)an &$,h r&)&)< antara $a%n
t,r'an*)%t +,nya)%t )an),r +aru-+aru< )an),r u$ut< +,nya)%t 'antun*< .atu)
7/17/2019 PHBS makalah.doc
http://slidepdf.com/reader/full/phbs-makalahdoc 8/13
)r&n%s< ),$a%nan ),ha%$an< )atara)< ),rusa)an *%*%< 1an ,@,) ),ta*%han s,rta
),t,r*antun*an t,rha1a+ r&)&)6
D% 1a$a s,.atan* r&)&) t,r)an1un* 26!!! .ahan )%%a 1an 2" s,nyawa yan*
t,r.u)t% ,ny,.a.)an )an),r6 5ahan utaa r&)&) t,r1%r% 1ar% nikotin, tar dan CO6
*6 ,n%.an* .,rat .a1an 1an ,n*u)ur t%n**% .a1an s,t%a+ .u$an<
Untu) ,n*,tahu% +,rtu.uhan 1an +,r),.an*an .a1an s,rta status *%0%6 A*ar
+,rtu.uhan ana) 1a+at .,r),.an* s,?ara &+t%a$6
h6 M,n**una)an 'a.an6
Untu) ,n'a*a a*ar $%n*)un*an s,$a$u .,rs%h< s,hat 1an t%1a) .,r.au6 Su+aya
t%1a) ,n?,ar% su.,r a%r 1%$%n*)un*an s,)%tar6
Dan 'u*a a*ar t%1a) ,n*un1an* 1atan*nya s,ran**a ),?&a $a$at yan* 1a+at
,n'a1% 9,)t&r +,nya)%t s,+,rt% 1%ar,< ?h&$,ra< 1%s,ntr%< thy+us< ?a?%n*an 1$$6
"6 Tatanan t,+at ),r'a
In1%)at&r PH5S 1% t,+at ),r'a antara $a%n :
S,ua PH5S 1%hara+)an 1%$a)u)an 1% t,+at ),r'a6 Naun 1,%)%an< t,+at
),r'a t,$ah asu) )at,*&r% T,+at K,r'a S,hat< .%$a asyara)at +,),r'a 1% t,+at
),r'a :
6 T%1a) ,r&)&) 1% t,+at ),r'a
/6 M,.,$% 1an ,n*)&nsus% a)anan 1ar% t,+at ),r'a6
"6 M,$a)u)an &$ahra*a s,?ara t,ratura)t%9%tas @%s%)
26 M,n?u?% tan*an 1,n*an a%r .,rs%h 1an sa.un s,.,$u a)an 1an s,su1ah
.uan* a%r .,sar 1an .uan* a%r ),?%$
6 M,.,rantas ',nt%) nyau) 1% t,+at ),r'a6
76 M,n**una)an a%r .,rs%h6
#6 M,n**una)an 'a.an saat .uan* a%r ),?%$ 1an .,sar646 M,.uan* sa+ah +a1a t,+atnya6 M,n**una)an A$at P,$%n1un* D%r%
=APD> s,sua% ',n%s +,),r'aan6
26 Tatanan t,+at uu
PH5S 1%t,+at uu a1a$ah u+aya untu) ,.,r1aya)an asyara)at
+,n*un'un* 1an +,n*,$&$a t,+at-t,+at uu a*ar tahu< au 1an a+u untu)
,+ra)t,))an PH5S 1an .,r+,ran a)t%@ 1a$a ,wu'u1)an t,+at-t,+at
uu s,hat6
7/17/2019 PHBS makalah.doc
http://slidepdf.com/reader/full/phbs-makalahdoc 9/13
T,+at-t,+at uu a1a$ah sarana yan* 1%s,$,n**ara)an &$,h
+,,r%ntah atau swasta atau +,r&ran*an yan* 1%*una)an untu) ),*%atan .a*%
asyara)at s,+,rt% sarana +ar%w%sata< trans+&rtas%< sarana %.a1ah< sarana
+,r1a*an*an 1an &$ahra*a< r,)r,as% 1an sarana s&s%a$ $a%nnya6
a6 PH5S 1% Pasar
M,n**una)an a%r .,rs%h< M,.uan* sa+ah +a1a t,+atnya< M,n**una)an
'a.an< T%1a) ,r&)&) 1% +asar< T%1a) ,$u1ah S,.aran*an< M,.,rantas
J,nt%) nyau)
.6 PH5S 1% t,+at I.a1ah
M,n**una)an a%r .,rs%h< M,.uan* sa+ah +a1a t,+atnya< M,n**una)an
'a.an< T%1a) ,r&)&) 1% t,+at %.a1ah< T%1a) ,$u1ah S,.aran*an<
M,.,rantas J,nt%) nyau)
?6 PH5S 1% Ruah Ma)an
M,n**una)an a%r .,rs%h< M,.uan* sa+ah +a1a t,+atnya< M,n**una)an
'a.an< M,n?u?% tan*an 1,n*an a%r .,rs%h 1an sa.un< T%1a) ,r&)&) 1% ruah
a)an< M,nutu+ a)anan 1an %nuan< T%1a) ,$u1ah S,.aran*an<
M,.,rantas J,nt%) nyau)
16 PH5S 1% An*)utan Uu=5us< An*)&t< K,r,ta< P,sawat< Ka+a$ Laut 1$$>
M,n**una)an a%r .,rs%h< M,.uan* sa+ah +a1a t,+atnya< M,n**una)an
'a.an< T%1a) ,r&)&) 1% an*)utan uu< T%1a) ,$u1ah S,.aran*an
Man@aat:
a6 5a*% asyara)at:
Masyara)at ,n'a1% $,.%h s,hat 1an t%1a) u1ah sa)%t6 Masyara)at a+u
,n*u+aya)an $%n*)un*an s,hat< s,rta a+u ,n?,*ah 1an ,n*atas% asa$ah-
asa$ah ),s,hatan yan* 1%ha1a+% .6 5a*% t,+at uu
L%n*)un*an ,n'a1% $,.%h .,rs%h< %n1ah 1an s,hat s,h%n**a ,n%n*)at)an ?%tra
t,+at uu< M,n%n*)at)an +,n1a+atan .a*% t,+at-t,+at uu s,.a*a%
a)%.at 1ar% ,n%n*)atnya )un'un*an +,n**una t,+at-t,+at uu
?6 5a*% +,,r%ntah Ka.u+at,n)&ta
7/17/2019 PHBS makalah.doc
http://slidepdf.com/reader/full/phbs-makalahdoc 10/13
P,n%n*)atan +r,s,ntas, t,+at uu s,hat ,nun'u))an )%n,r'a 1an ?%tra
+,,r%ntah )a.u+at,n)&ta yan* .a%) Ka.u+at,n )&ta 1a+at 1%'a1%)an +usat
+,.,$a'aran .a*% 1a,rah $a%n 1a$a +,.%naan PH5S 1% t,+at-t,+at uu
6 Tatanan @as%$%tas ),s,hatan
In1%)at&r PH5S 1% @as%$%tas ),s,hatan antara $a%n :
6 ,n**una)an a%r .,rs%h<
/6 ,n**una)an 'a.an yan* .,rs%h F s,hat<
"6 ,.uan* sa+ah +a1a t,+atnya<
26 t%1a) ,r&)&)<
6 t%1a) ,$u1ah s,.aran*an<
76 ,.,rantas ',nt%) nyau)6
'.2 Sa"aran PHBS &enurut Tatanan
Sasaran K,$uar*a Inst6
K,s,hatan
T,+at K,r'a S,)&$ah T,+at Uu
Pr%,r In1%9%1u Pas%,n
P,n*antarK,$uar*a
K,$uar*a
Pas%,n
Karyawan S%swa P,n*un'un*
Masyara)atUu
S,)un1,r KK
Ortu M,rtua
Ka1,r
P,tu*as K,s
Ka1,r K,s
Mana*,r
S,r%)at 5uruh
Or*an%sas%
Pr&@,s%
Guru
5K
Karyawan
Os%s
P,*awa%
Karyawan
Mana*,r
T,rs%,r KK
K,t RT
K,t RW
Ka1,s
P%+6
Inst%tus% 1%
Inst%tus%
K,s,hatan
D%r,)tur
P,%$%)
K,+s,)
P,%$%)
D%r,)s%
P,%$%)
'.' &eia
)nt)# &eia Pa*+let ,
7/17/2019 PHBS makalah.doc
http://slidepdf.com/reader/full/phbs-makalahdoc 11/13
'.- Aturan atau Kei%akan &engenai PHBS
P,.%naan PH5S 1% Ruah Tan**a t,$ah ,n'a1% .a*%an 1ar% K,satuan
G,ra) PKK-K5-K,s,hatan s,'a) tahun /!!6 Lan1asan hu)u +,.%naan PH5S
a1a$ah :
a6 Un1an*-Un1an* n& ! Tahun ((/ t,ntan* P,r),.an*an K,+,n1u1u)an
1an P,.,r1ayaan K,$uar*a S,'aht,ra6
.6 Un1an*-un1an* N&&r /" Tahun (( t,ntan* K,s,hatan6
?6 Un1an*-un1an* N&&r "/ Tahun /!!2 t,ntan* P,,r%ntah Da,rah6
16 P,raturan P,,r%ntah n&&r / Tahun /!!! t,ntan* K,w,nan*anP,,r%ntah 1an K,w,nan*an Pr&9%ns% s,.a*a% Da,rah Ot&n&
,6 P,raturan P,,r%ntah N&&r #7 Tahun /!! t,ntan* P,1&an Uu
P,n*aturan M,n*,na% D,sa 1an K,$urahan6
@6 P,raturan P,,r%ntah N&&r 7 Tahun /!! t,ntan* K,w,nan*an Wa'%.
Stan1ar P,$ayanan M%n%a$ 1% 5%1an* K,s,hatan6
*6 K,+utusan M,nt,r% 1a$a N,*,r% 1an Ot&n&% Da,rah N&6 " tahun /!!!
t,ntan* G,ra)an P,.,r1ayaan K,s,'aht,raan K,$uar*a6
h6 K,+utusan ,nt,r% K,s,hatan RI N&&r ("M,n),sSK/!!2 t,ntan*
K,.%'a)an nas%&na$ Pr&&s% K,s,hatan6
%6 K,+utusan M,nt,r% K,s,hatan RI N& 2M,n),sSK3III/!! t,ntan*
P,1&an P,$a)sanaan Pr&&s% K,s,hatan 1% Da,rah6
7/17/2019 PHBS makalah.doc
http://slidepdf.com/reader/full/phbs-makalahdoc 12/13
BAB III
PENUTUP
-.1 Ke"i*!ulan
A1a+un yan* ,n'a1% ),s%+u$an 1ar% tu$%san 1%atas< s,.a*a% .,r%)ut :
6 Pr%$a)u H%1u+ 5,rs%h 1an S,hat =PH5S> ,ru+a)an +r%$a)u yan*
1%+ra)t,))an &$,h s,t%a+ %n1%9%1u 1,n*an ),sa1aran s,n1%r% untu) ,n%n*)at)an
),s,hatannya 1an .,r+,ran a)t%@ 1a$a ,wu'u1)an $%n*)un*an yan* s,hat6
/6 Tu'uan PH5S a1a$ah ,n%n*)at)an +,n*,tahuan< ),sa1aran< ),auan 1an
),a+uan asyara)at a*ar h%1u+ .,rs%h 1an s,hat s,rta asyara)at t,rasu)
swasta 1an 1un%a usaha .,r+,ran s,rta a)t%@ ,wu'u1)an 1,ra'at ),s,hatan yan*
&+t%a$6
"6 Tatanan PH5S a1a $%a ya%tu :
a6 Tatanan s,)&$ah
.6 Tatanan Ruah tan**a
?6 T,+at uu
16 T,+at ),r'a
,6 8as%$%tas ),s,hatan
-.2 Saran
6 Diharapkan pembaca dapat berperilaku hidup bersih dan sehat dimanapun.
/6 Lebih perduli akan lingkungan yang bersih dan sehat.
"6 Dapat mengajarkan pola hidup bersih dan sehat sejak dini.
26 Kebersihan adalah bagian dari iman.