p r e s pos p Αριθµός Άδειας re s p o s Η ... · για τη ζωή και το...

24
ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ Αριθμός Φύλλου 27 –Τρίμηνη Έκδοση της Ένωσης Αποφοίτων της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου ISSN 1790-9864 Δεκέμβριος – Ιανουάριος – Φεβρουάριος 2013 Τ.Θ. 52057 – Μεταμόρφωση Αττικής, Τ.Τ. 14401 ∆ΗΜ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ-ΚΟΥΡΟΣ ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΟΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚ∆ΗΛΩΣΗ ΣΤΗΝ ΚΟΡΙΝΘΟ Ταχ. Γραφείο P R E S S P O S T P R E S S P O S T X+7 Αριθµός Άδειας 154 Μεταµόρφωση 017865 Η Ένωση Αποφοίτων της Εκκλη- σιαστικής Σχολής Κορίνθου είχε τη μεγάλη τιμή να διοργανώσει μια τιμητική βραδιά μνήμης για τον αεί- μνηστο καθηγητή μας Δημήτριο Πα- ναγιωτόπουλο-Κούρο. Η εκδήλωση έγινε το Σάββατο 13 Οκτωβρίου στην Κροκίδειο αίθουσα, που μας παραχώ- ρησε ευγενικά ο Μητροπολίτης Κορίν- θου κ. Διονύσιος, και ήταν ένας φόρος τιμής σε έναν εξαίρετο μουσικό και παιδαγωγό, που μόχθησε πολύ για να καταστεί άξιος της αποστολής του και ευτύχησε να δει τους κόπους του να τελεσφορούν. Πάρα πολλοί απόφοι- τοι της Σχολής μας, ιεροψάλτες τώρα, του οφείλουν πολλά. Ο καθηγητής της Θεολογικής Σχο- λής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Αθανάσιος Βουρλής μίλησε διεξοδικά για τη ζωή και το έργο του τιμώμενου μπροστά σε ένα πολυπληθές ακροα- τήριο, που το αποτελούσαν απόφοιτοι της Σχολής μας, εκπρόσωποι των Αρ - χών του τόπου, παλαιοί φίλοι και συ- νεργάτες του και αρκετοί Κορίνθιοι που τον είχαν γνωρίσει ή είχαν ακούσει γι’ αυτόν τον μεγάλο δάσκαλο. Όλοι τίμησαν το σπουδαίο έργο εκείνου που αποδείχτηκε ένας ακού- Phoni_27:Layout 1 14/12/2012 9:10 ðì Page 1

Upload: others

Post on 07-Aug-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ

    Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝΑριθμός Φύλλου 27 –Τρίμηνη Έκδοση της Ένωσης Αποφοίτων της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου

    ISSN 1790-9864 Δεκέμβριος – Ιανουάριος – Φεβρουάριος 2013

    Τ.Θ. 52057 – Μεταμόρφωση Αττικής, Τ.Τ. 14401

    ∆ΗΜ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ-ΚΟΥΡΟΣΤΙΜΗΤΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΟΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ

    ΕΚ∆ΗΛΩΣΗ ΣΤΗΝ ΚΟΡΙΝΘΟ

    Ταχ. Γραφείο

    PRESS POST

    PRESS PO

    ST

    X+7

    Αριθµός Άδειας154

    Μεταµόρφωση

    017865

    ΗΈνωση Αποφοίτων της Εκ κλη -σια στικής Σχολής Κορίνθου είχετη μεγάλη τιμή να διοργανώσει μιατιμητική βραδιά μνήμης για τον αεί-μνηστο καθηγητή μας Δημήτριο Πα -να γιω τό πουλο-Κούρο. Η εκδήλωσηέγι νε το Σάβ βατο 13 Οκτωβρίου στηνΚροκίδειο αίθουσα, που μας παραχώ -ρησε ευγενικά ο Μητροπολίτης Κο ρίν -θου κ. Διο νύσιος, και ήταν ένας φό ροςτιμής σε έναν εξαίρετο μουσικό καιπαι δαγωγό, που μόχθησε πολύ για νακαταστεί άξιος της αποστολής του καιευτύχησε να δει τους κόπους του νατελεσφορούν. Πάρα πολλοί απόφοι-τοι της Σχολής μας, ιεροψάλτες τώρα,του οφείλουν πολλά.

    Ο καθηγητής της Θεολογικής Σχο -λής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ.Αθα νάσιος Βουρλής μίλησε διεξοδικάγια τη ζωή και το έργο του τιμώμενουμπροστά σε ένα πολυπληθές ακροα-τήριο, που το αποτελούσαν από φοιτοιτης Σχολής μας, εκπρόσωποι των Αρ -χών του τόπου, παλαιοί φί λοι και συ-νεργάτες του και αρκετοί Κορίνθιοιπου τον είχαν γνωρίσει ή είχαν ακούσειγι’ αυτόν τον μεγάλο δάσκαλο.

    Όλοι τίμησαν το σπουδαίο έργοεκείνου που αποδείχτηκε ένας ακού-

    Phoni_27:Layout 1 14/12/2012 9:10 ðì Page 1

  • 2 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου Ιανουάριος 2013

    ραστος εργάτης του χρέους. Στο Β΄μέρος, το μουσικό, ακούστηκαν από τηχορωδία μας έργα του τιμώμενου κα- θηγητή μας. Αυτά δεν ήσαν κατ’ ανά -γκην τα καλύτερα, ούτε τα πιο αντι-προσωπευτικά, αλλά αυτά που ψάλ-λαμε συχνότερα εκείνα τα χρόνια στηΣχολή και μας βοήθησαν να μάθουμεμουσική. Τέτοια ήσαν η μικρή δοξο-λογία που ακουγόταν καθημερινά κα-τά την πρωινή προσευχή στην είσοδοτης Σχολής, η Α΄ και Θ΄ Ωδή του Ακα -θίστου Ύμνου και τα Εφύμνια, το ΤηΥπερμάχω, το Δο ξα στικό των Αγ. Πα -τέρων, ο Χε ρου βι κός Ύμνος, το ΆξιονΕστί, η Δο ξο λο γία και τα Απο λυ -τίκια του Απ. Παύ λου και της Αγ.Φωτεινής.

    Από τις σημαντικότερες παρουσίεςήσαν η σύζυγος του τιμώμενου, καΆρ τεμη Παναγιωτοπούλου, η σύζυ-γος του επίσης αείμνηστου καθηγη-τού μας, κα Ελένη Καχριμάνη, ο εκ-

    πρόσωπος του Σεβασμιωτάτου Μη -τρο πολίτου Κορίνθου κ. Διονυσίου, οπαλαιός πρω τοψάλτης του Μη τρο -πολιτικού Ναού Αγ. Βασιλείου Τρι πό-λεως και αγαπητός φίλος του τιμώμε -νου καθηγητή μας, κ. Γιάννης Βαρ βέ -ρης, ο μαέστρος της Χορωδίας της Κο -ρίν θου και της Χορωδίας του ΟΤΕ, κ.Αλέ ξανδρος Παπαγιαννόπουλος, καιάλλοι επίσημοι.

    Ζωηρές συγκινήσεις πυρπολούσαντην ψυχή μας καθώς ακούγαμε τονομιλητή κ. Αθανάσιο Βουρλή να εξι-στορεί περιστατικά από τη σταδιο-δρο μία του τιμώμενου καθηγητή μαςκαι τις δραστηριότητές του στη Σχο -λή και επαναβιώναμε στιγμές από ταωραιότερά μας μαθητικά χρόνια.

    Αναμνήσεις που συσφίγγουν πε-ρισσότερο τους δεσμούς μας με τουςσυμμαθητές, δεσμούς ισχυρούς καιακατάλυτους. Ευχαριστούμε τον Θεόγια την αγάπη του και την ιδιαίτερη

    εύνοια που μας παρέχει, ώστε, αγα-πημένοι, να γιορτάζουμε μαζί στιγμέςανεπανάληπτες σαν την αποψινή.

    Είμαι βέβαιος ότι τα όσα ειπώθη-καν προς τιμήν του μεγάλου δα σκά -λου μας περιέγραψαν ικανοποιητικάτην αφοσίωση, τον ένθερμο ζήλο καιτις αγνές προθέσεις με τις οποίες επι -τέλεσε το παιδαγωγικό του καθήκονκαι συνετέλεσε τα μέγιστα στην κρα-ταίωση και τη δόξα της Σχολής μας.

    Τελειώνοντας, πρέπει να απευθύ-νουμε τα συγχαρητήριά μας σε όσουςμόχθησαν για την επιτυχία της εκδή-λωσης, σε όλα τα μέλη της χορωδίαςμας, που απέδωσε με επιτυχία τουςύμνους, καθώς και στον καθηγητή κ.Αθ. Βουρ λή, που ανέλαβε τη διεύθυν -σή της. Ιδιαι τέρως στο συμμαθητή μαςκ. Γιώρ γο Γιαννακόπουλο, που επιμε-λήθηκε όλο το πρόγραμμα.

    Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ

    ΤΡΙΜΗΝΗ ΕΚQΟΣΗΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ

    ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ

    ΓΡΑΦΕΙΑ:Τατοΐου 121, Μεταµόρφωση Αττικής, Τ.Κ. 14452

    Fax: 210 28 19 550 e mail: [email protected]ΤΑΧ. ΘΥΡ.: 52057, Τ.Κ. 14401

    ΙQΙΟΚΤΗΤΗΣ:Ένωση Αποφοίτων Εκκλ. Σχ. Κορίνθου

    ΕΚQΟΤΗΣ – QΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:Μιχάλης Καλλαράς, τηλ.: 6944 24 30 41

    ΣΕΛΙQΟΠΟΙΗΣΗ:Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε.

    ΕΚΤΥΠΩΣΗ:Σταµάτιος Κοτσάτος & ΣΙΑ Ο.Ε.

    Αριθµός φύλλου 27Qεκέµβριος – Ιανουάριος – Φεβρουάριος 2013

    Phoni_27:Layout 1 14/12/2012 9:10 ðì Page 2

  • ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑΕκφράζω, κατ’ αρχάς, τις θερμές μου ευχαριστίες προςτον πρόεδρο και τα μέλη του Διοικητικού Συμ βου λίου τηςΕνώσεως Αποφοίτων Εκκλησιαστικής Σχολής Κο ρίν θουγια την τιμητική για μένα ανάθεσή τους να παρου σιάσωενώπιόν σας την προσωπικότητα και το έργο του αει μνή-στου καθηγητού μας, Δημ. I. Πα να γιω τό πουλου-Κού ρου.Τους ευχαριστώ για την όλη οργάνωση και υποστήριξη.

    Ευχαριστώ, επίσης, όλα τα μέλη της βυζαντινής χο ρω- δίας της Ενώσεώς μας για τον κόπο και τη συμμετοχή τουςστην αποψινή μας εκδήλωση. Τέλος, απευθύνω εγκάρ διοχαιρετισμό προς όλους του αποφοίτους της Σχο λής μας,που ήλθαν από διάφορα μέρη της χώρας για να τιμήσουμεκαι να θυμηθούμε το δάσκαλό μας, καθώς κι όλους εσάςπου ανταποκριθήκατε στην πρόσκλησή μας και είστε από-ψε μαζί μας συνεορταστές και κοινωνοί των δικών μαςσυναισθημάτων.

    Έχοντας υπόψη ότι την 16η Ιανουαρίου του 2013 συ -μπληρώνονται δώδεκα χρόνια από το θάνατο του τιμω-μένου καθηγητού μας, σκεφτήκαμε καθηκόντως να ορ-γανώσουμε αυτή την εκδήλωση ως φόρο τιμής, ως πρά ξηευγνωμοσύνης και ως πνευματικο-επιστημονικό μνημό-συνο προς τον άνθρωπο της θυσίας και του καθήκοντος,ο οποίος μας έμαθε να δοξολογούμε τον Θεό και να δια-παιδαγωγούμε κατά Θεόν τους εκκλησιαζομένους πιστούςμέσω των ιερών ψαλμωδιών.

    Επιλέξαμε αυτόν το χώρο, την Κροκίδειο αίθουσα, καιαυ τή την πόλη, την Κόρινθο, για να τον τιμήσουμε, γιατίσε αυτή την αίθουσα χύθηκε πολύς ιδρώτας του από τιςπολύω ρες πρόβες και σ’ αυτή την πόλη χάρισε δώδεκαχρόνια καλλιτεχνικού και διδακτικού έργου υψηλού επι-πέδου.

    Σήμερα που οι πνευματικές αξίες και οι πολιτισμικέςμας καταβολές περιφρονούνται και απαξιώνονται και ηεργασιακή ευσυνειδησία στους διάφορους κοινωνικούςλειτουργούς αμβλύνεται, είναι αναγκαία η προβολή τηςζωής και του έργου μορφών όπως του καθηγητού της μου-σικής Δημητρίου Παναγιωτόπουλου-Κούρου, γιατί είναιδυνατόν να λειτουργήσει ως φωτεινό παράδειγμα μιμή-

    σεως και συγκρίσεως για κάθε εργαζόμενο στο χώρο τωνλειτουργικών εκκλησιαστικών τεχνών, όπως είναι και ημουσική.

    Ας τον γνωρίσουμε, λοιπόν, μέσα από το περιορισμέ-νο γι’ αυτόν χρονικό πλαίσιο που επιτρέπει μια εισήγηση.Κάποιες ιστορικές φωτογραφίες θα μας επιτρέψουν ναέχουμε μια οπτική μνήμη για αυτόν και τις δραστηριότη-τές του.

    Ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΟΥΟ Δημήτριος Παναγιωτόπουλος-Κούρος είναι ο πρωτό-τοκος υιός (από οκτώ αδέλφια) του Ιωάννου Δ. Πα να γιω -τόπουλου-Κούρου και της Χριστίνας, το γένος Περ δίου.Εγεννήθη στην Τρίπολη Αρκαδίας την 27η Δε κεμ βρίου

    ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ-ΚΟΥΡΟΣ, ΕΝΑΣ ΚΑΤΕΞΟΧΗΝ ΜΟΥΣΙΚΟΣ

    ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΕΩΣ

    Ομιλία του κ. Αθανασίου Βουρλή, καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών

    Ο ομιλητής κ. Αθαν. Βουρλής αναφέρεται στη ζωή και τη δράση του τιμώμενου καθηγητή μας.

    ΤΤΑΑ ΝΝΕΕΑΑ µµαασσ

    Phoni_27:Layout 1 14/12/2012 9:10 ðì Page 3

  • 4 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου Ιανουάριος 2013

    του έτους 1919. Και ο παππούς τουΔημήτριος και ο πατέρας του Ιωάν -νης υπήρξαν άφθαστοι τραγουδιστέςδημοτικών τραγουδιών, μάλιστα οπαππούς, κατά μαρτυρία του Δη μη -τρίου, ήταν καλλιφωνότερος του Ιωάν -νου και ο Ιωάν νης καλλιφωνότεροςτου υιού.

    Ο πατέρας του Δημητρίου, Ιωάν -νης, ή μπαρμπα-Γιάν νης, όπως ο ίδιοςέμεινε στην ιστορία της ψαλτικής οι-κογένειας, είχε σπουδάσει βυζαντινήμουσική αρχικά κοντά στον διάσημοΜεγαλοσπηλαιώτη μοναχό ΝήφωναΓ. Δη μόπουλο, από τα Δουμενά Κα -λα βρύτων, και αρ γότερα κοντά στονπερίφημο μουσικολόγο ΚωνσταντίνοΨάχο στο Ωδείο Αθηνών. Πα ράλ λη -λα σπούδασε στο Πο λυ τε χνείο Αθη -νών ζωγραφική και αγιογραφία, που τηντελειο ποίησε στο Άγιον Όρος (ιερά Μο -νή Αγίου Γρη γο ρίου).

    Νωρίς διακρίθηκε ως λα μπα δά ριος και πρωτοψάλτηςσε κεντρικούς ναούς των Αθηνών και Πειραιώς και απότο 1919 διέπρεψε στην Τρίπολη ως πρωτοψάλτης στονΜη τροπολιτικό Ναό του Αγίου Βα σιλείου, ως καθηγητήςτων τεχνικών μαθημάτων στο Ιε ροδιδασκαλείο Τρίποληςκαι στα γυμνάσια της περιοχής, ως χοράρχης βυζαντινούχορού και δημοτικών τραγουδιών, ως ζωγράφος, ως τρα-γουδιστής όλων των ειδών της εθνικής και ευρωπαϊκήςμου σικής, ως μελοποιός βυζα ντινών μελών και συνθέτηςεθνικών και θρησκευτικών ασμάτων, ως συγγραφέας καιμελετητής θεολογικών μουσικολογικών θεμάτων και ωςεισηγητής ενός νέου συστήματος σημειογραφίας με τοόνομα «Αρκαδική μουσική», το οποίο όμως δεν έγινε απο-δεκτό από τους μουσικούς και εκκλησιαστικούς κύκλους.

    Η ιδιαίτερη δραστηριότητά του με τη χορωδία, τιςηχογραφήσεις δημοτικών τραγουδιών και τις μουσικέςτου εμφανίσεις στην Τρίπολη και την Αθήνα, σε συνδυα -σμό με τη σπάνια καλλιφωνία, την εντυπωσιακή φωνητι-κή έκταση και ευστροφία, τον κατέστησαν γνωστό σε όλητην Ελλάδα. Ο Ιωάννης Σακελλαρίδης, ο Νικόλαος Κα να -κάκης, ο Κωνσταντίνος Ψάχος και ο Ιωάννης Πα να γιω -τόπουλος-Κούρος ήταν τα πιο γνωστά ονόματα στις αρ-χές του 20ού αιώνα στον νοτιοελλαδικό χώρο.

    Σ’ αυτά τα χρόνια του καλλιτεχνικού του μεσουρανι-σμού, τον εγνώρισε και τον άκουσε ο Μίκης Θεοδωράκης,και εξαιτίας του εντυπωσιασμού και θαυμασμού του απο-φάσισε να γίνει κι αυτός μουσικός και να ακολουθήσει τηδική του, γνωστή σε εμάς, μουσική πορεία και δόξα. Σεπαλιότερη συνέντευξή του είχε δηλώσει σχετικά: «Εδώ,

    [δηλαδή στον Άγιο Βασίλειο Τριπόλεως] αποφάσισα ναγίνω μουσικός. Χάρη σε αυτήν εδώ την Εκκλησία και στονΓιάννη Κούρο, μια μυθική μορφή της Τριπολιτσάς».

    Ένας Μεσσήνιος αείμνηστος ιεροψάλτης, ο ΝικόλαοςΓκαρδιακός, αναφερόμενος στο φαινόμενο «Γιάννης Κού -ρος», μου είχε πει ότι την περίοδο που έψαλλε ο μπαρ μπα-Γιάννης Κούρος στην Τρίπολη και κήρυττε στη Μη τρό -πολη Αθηνών ο σπουδαίος ομιλητής αρχιμ. Σεραφείμ Πα -πακώστας, ο κόσμος έλεγε: «Αχ, να μπορούσαμε να πάμεστην Τρίπολη να ακούσουμε το μακρόσυρτο “Σοι Κύριε”του Κούρου και μετά να βρεθούμε στην Αθήνα για το κή-ρυγμα του Σεραφείμ Παπακώστα».

    ΟΙ ΣΠΟΥΔΕΣ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥΑνέφερα όλα τα ανωτέρω για τον πατέρα του ΔημητρίουΠαναγιωτόπουλου-Κούρου για να φανεί η καλλιτεχνικήκαταβολή, το οικογενειακό περιβάλλον και οι προϋπο-θέσεις με τις οποίες ξεκίνησε τη ζωή του ο Δημήτριος, οοποίος έμελλε να σηκώσει όλο το βάρος της καλλιτεχνι-κής κληρονομιάς του. Προικισμένος και αυτός με πολλάφυσικά χαρίσματα και ακολουθώντας το παράδειγμα καιτην επαγγελματική πορεία του πατέρα του, προσπάθησενα ανταποκριθεί σε αυτό το εσωτερικό κάλεσμα με τηνπιθανή παρότρυνση του πατέρα του.

    Έτσι, μετά την εγκύκλιο παιδεία στην Τρίπολη και τηνπαράλληλη μουσική κατάρτιση από τον πατέρα του καιτη σπουδή στη φιλαρμονική «Εταιρεία Τριπόλεως», τοέτος 1938, έρχεται στην Αθήνα για να συνεχίσει τις μου-σικές του σπουδές στο Ωδείο Αθηνών, όπου είχε σπου δά-σει και ο πατέρας του. To βήμα αυτό ήταν πολύ σημα ντικό

    Η χορωδία μας ψάλλει υπό τη διεύθυνση του κ. Αθαν. Βουρλή.

    Phoni_27:Layout 1 14/12/2012 9:10 ðì Page 4

  • Ιανουάριος 2013 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου 5

    και καθοριστικό για τη μετέπειτα εξέλιξή του, γιατί έγινεμε την προτροπή του διευθυντού του Ωδείου, Φι λοκτήτηΟικονομίδη, και υποτροφία του τέως διευθυντού Γεωρ -γίου Νάζου, του Τηνίου, του ιδρυτού της Σχολής Βυ ζα ντι -νής Μουσικής του Ωδείου Αθηνών.

    Εκεί ο Δημήτριος σπούδασε ευρωπαϊκή μουσική κο -ντά στους καθηγητές Δημήτριο Μητρόπουλο, Φι λοκτήτηΟι κονομίδη και Γεώργιο Σκλάβο, και βυζαντινή κοντάστον Ιωάννη Μαργαζιώτη, ό,τι καλύτερο διδακτικό μου-σικό προσωπικό υπήρχε τότε στην Αθήνα.

    Η ωδειακή μουσική του παιδεία, όμως, έμελλε να δια-κοπεί ξαφνικά με την έναρξη του Β΄ Παγκόσμιου Πο λέ μου.Ο Δημήτριος στρατεύεται και προωθείται στη «γραμμήτων πρόσω», όπως σημειώνει ο ίδιος σε μια πολύ σύντομηαυτοβιογραφία του.

    Κατά την επαχθή και πολύπαθη γερμανοϊταλική Κα -το χή εγγράφεται και σπουδάζει στην Παιδαγωγική Ακα -δημία Τριπόλεως, ενώ παράλληλα ψάλλει σε διαφόρουςιερούς ναούς της πόλεως.

    To έτος 1942 μετεγγράφεται στη Μαράσλειο Παι δα -γωγική Ακαδημία Αθηνών, από την οποία λαμβάνει το1945 το πτυχίο του με βαθμό «άριστα».

    Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑα. Στην ΑθήναΤην επαγγελματική του σταδιοδρομία αρχίζει ως διαχειρι-στής, το έτος 1943, στο Ορφανοτροφείο της Ε.Ο.Χ.Α. στοΨυχικό. Συνεχίζει όμως και τις μουσικές του σπουδές στοΕθνικό Ωδείο, τις οποίες ολοκληρώνει το έτος 1950, λαμ-βάνοντας ως αριστούχος τα πτυχία της βυζαντινής μου-

    σικής (1944), της αρμονίας, της ενορ-γανώσεως και της διευ θύνσεως μπά -ντας (1950). Ας σημειωθεί ότι εγνώ-ριζε πολύ καλά τη χρήση πολλών μου- σικών οργάνων, όπως του πιάνου, τηςκιθάρας, του μαντολίνου και όλων τωνχάλκινων οργάνων της μπάντας, μετα οποία είχε έλθει σε πρώτη επαφήκατά τα εφηβικά του χρόνια στη Φι -λαρ μονική Εταιρεία Τρι πόλεως.

    Στην Αθήνα συγκροτεί την πρώτηβυζαντινή χορωδία του και ψάλλειστον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου Ψυ -χικού. Από το 1948 αναλαμβάνει μετον αδελφό του Κων στα ντίνο και τηνενεργό παρουσία του γηρασμένουπλέον πα τέρα του ιεροψαλτικά καθή-κοντα στον Ιερό Ναό Αγίου Ιωάν νουΓαρ γα ρέτ τας. Εργάζεται στην Ιό νιοΣχο λή Ακα δημίας και στα παραρτή-ματά της και με τη χορωδία του αρχί-

    ζει εκπο μπές στον νεοσύστατο Ρα διο φωνικό Σταθ μό τωνΕνόπλων Δυ νά μεων (ΥΕΝΕΔ).

    β. Στην Κόρινθο1. Καθηγητής στην Ιερατική ΣχολήΈπειτα από μια διετία διδακτικής εμπειρίας και χορωδια-κής μουσικής δρα στηριότητας, διορίζεται στις 10/3/1950καθηγητής της μουσικής στην ιε ρα τική επτατάξιο Εκ κλη -σια στική Σχολή Κορίνθου και πρω το ψάλ της στον Μη -τροπολιτικό Ιερό Ναό του Απο στό λου των Εθνών Παύ -λου. Στις 15/10/1951 ενυμφεύθη την κα Άρτεμη, με τηνοποία απέκτησε δύο γιους, τον Ιωάννη και τον Άγγελο.

    Στη Σχολή της Κορίνθου και στη θέση του πρω το ψάλ - του και χοράρχου παραμένει μέχρι το έτος 1962. Δι δάσκειβυζαντινή και ευρωπαϊκή μουσική στη Σχολή και με κόπο,ιδρώτα και επιμονή καταρτίζει πολυμελέστατη χορωδίααποτελούμενη από τους διακρινόμενους για την καλλιφω-νία και φιλομουσία ιεροσπουδαστές όλων των τάξεων.

    Είχα την ευτυχία να τον έχω καθη γητή στις τρεις πρώ-τες τάξεις της Σχολής, να είμαι μέλος της χορωδίας τηςΣχολής, αλλά και του μικρότερου χορωδιακού σχήματοςπου τον ακολουθούσε στον Μητροπολιτικό Ναό κά θε Κυ -ριακή. Ομολογώ ότι κοντά του έζησα τις πιο ωραίες ανα-μνήσεις της εξαετούς φοιτήσεώς μου σ’ αυτή τη Σχολή.

    Με το ζήλο, την εργατικότητα, τη διάκριση, τη διδα-κτική του τέχνη, την αγάπη, τη σοβαρότητα, την ευγέ -νεια, την επιμονή και όλα τα στοιχεία ενός άριστου παι-δαγωγού, κατόρθωσε να δημιουργήσει, για την εποχήεκεί νη, τον πολυπληθέστερο βυζαντι νό χορό εφήβων.

    Η ιδιαίτερη αγάπη των ιεροσπουδαστών προς το δι-

    Η αίθουσα είχε γεμίσει από νωρίς.

    Phoni_27:Layout 1 14/12/2012 9:10 ðì Page 5

  • 6 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου Ιανουάριος 2013

    δάσκαλο και η αγά πη που μας ενέ-πνευσε αυτός προς τη μουσική ήτανοι κινητήριες δυνάμεις της μουσικήςμας προόδου. Κάθε από γευμα οι ιε-ροσπουδαστές, σε συγκεκριμένη ώρα,μελετούσαν –μόνοι ή καθ’ ομάδες–βυζαντι νή μουσική. Η Σχολή αντη-χούσε από τις ποικιλόμορφες φωνέςσαν πολύβοο μελίσσι.

    Στον Ιερό Ναό της Αγίας Φω τει νήςτης Σχολής έψαλλαν δεξιά οι τελειό -φοιτοι και αριστερά οι προ-τελειό φοι -τοι. Και τους δυο χορούς πλαι σίω ναν οιάριστοι των μικρότερων τά ξεων, τη δεδιεύθυνση των χορών είχαν, εκ περι-τροπής, οι καλύτεροι των δυο τάξεων.Σε έκτακτες περιπτώσεις, οι χοροί τωνπέντε μεγα λύτερων τάξεων εκάλυπτανψαλτικές ανάγκες πα νηγύρεων και λει-τουρ γι κών αναγκών στις ενορίες τηςΚο ρίν θου, στα χωριά της Κοριν θίας,στις φυ λακές ή τις στρατιωτικές μονάδες της περιοχής.

    Για μένα ήταν η πρώτη φορά που άκουγα τέτοιους βυ-ζαντινούς χορούς με ισοκρατήματα και μουσική ακρίβεια.Μεγαλύτερη εντύπωση προκαλούσε ο μεγάλος χορός τηςΣχολής, ο οποίος με τις συνεχείς πρόβες και την αξιοποίη -ση των καλυτέρων και καλλιφώνων ιεροσπουδαστών άφη-σε επο χή, όχι μόνο με τις ενδοσχολικές επετειακές εκδη-λώσεις, αλλά και με αυτές που έγιναν σε διάφορα μέρητης Ελλάδος. Αξίζει να μνημονεύσουμε τις σπουδαιότε-ρες από αυτές.

    2. Οι μουσικές εκδηλώσεις Ένα χρόνο μετά το διορισμό του καθηγητού μας τη ΣχολήΚορίνθου, η πεντηκονταμελής χορωδία έψαλε στις25/6/1951 το βυζαντινό ορατόριο «Απόστολος Παύλος»,στον ομώνυμο Μητροπολιτικό Ναό της Κορίνθου, σε πρώ- τη εκτέλεση, και με την ευκαιρία του διαχριστιανικού εορ -τασμού της 19ης εκατονταετηρίδος του Αποστόλου Παύ -λου. Στην εκδήλωση αυτή συμμετείχαν εκπρόσωποι όλωντων Χριστιανικών Ομο λογιών απ’ όλο τον κόσμο. To βι-βλικό κείμενο του ορατορίου είχε γράψει ο δ/ντής της Σχο -λής, Πέτρος Ξε νι κά κης, και τη μουσική ο καθηγητής μας.

    Τον Ιούλιο του 1952, η χορωδία πλαισίωσε την εορτα-στική εκδήλωση απονομής των πτυχίων των αποφοίτων.Πράγμα που έγινε έκτοτε θεσμός.

    To Μάιο του 1953, η χορωδία έψα λε το ορατόριο«Θρήνος», στο πλαίσιο του εορτασμού της Αλώσεως τηςΚωνσταντινουπόλεως, στο νησί της Ρόδου. To κείμενοτου ορατορίου έγραψε ο δ/ντής, Πέτρος Ξε νικάκης, τη δεμουσική ο καθηγητής μας.

    Στις 22 Μαΐου του 1955 και στις 12 Μαΐου του 1957, ηεξηκονταμελής πλέον χορωδία της Σχολής πραγματο-ποίησε την Α΄ και Β΄ «Επίδειξη Βυ ζαντινής Μουσικής»στην Αίθουσα της Αποστολικής Διακονίας στην Αθή να,με τη συμμετοχή πολλών επισήμων και με πολλές καισυγκινητικές κριτικές στον ημερήσιο και εκκλησιαστικόΤύπο.

    Κάποια Κυριακή του Απρίλη του 1958, κατόπιν προ-σκλήσεως του τότε Μητροπολίτου Πατρών, η χορωδίαέψαλε στον Ιερό Ναό Πα ντ ανάσ σης, σύμφωνα με δημο-σίευμα του «Νεολόγου Πατρών» (Φ.24399/3-4-1958)

    Την Κυριακή 26 Απριλίου του 1959, η χορωδία ενεφα-νίσθη στο κινηματοθέατρο Παλλάς της Κορίνθου. Έψα λεεπίκαιρους ύμνους με κατακλείδα το ορατόριο «Από -στολος Παύλος».

    Μια από τις μεγαλειωδέστερες εμ φανίσεις της χορω-δίας ήταν αυτή που έγινε μια Κυριακή στα τέλη Μαρ τίουτου έτους 1960, στην Αθή να, στην αίθουσα «Παρ νασ σός».Την εκδήλωση αυτή ετίμησαν με την πα ρουσία τους ο τό-τε Αρχιε πίσκο πος Αθηνών Θεόκλητος, πολλοί αρ χιε ρείς,βου λευτές της Κορινθίας, δ/ντές υπουρ γείων, άνθρωποιτων γραμμάτων και των τεχνών. Η κορινθιακή εφημερίδαΣημαία της Κορίνθου έγραφε τότε μεταξύ άλλων πως ταπαιδιά της χορωδίας της Σχολής Κορίνθου «ενεθουσίασανκαι σαγήνευσαν και επεφημήθησαν και κατεχειροκροτή-θησαν και εθαυματούργησαν. Έφθα σαν στα όρια του θαύ-ματος, είπε κάποιος ειδικός. Σκόρπισαν ρίγη συ γκι νή σεωςσε όλο το εκλεκτό ακροατήριο… Μια σταλιά παιδιά, πουπολλά, σαν τούτα που μας εξέπληξαν, δεν έχουν ακόμααποχωρισθεί από το φουστάνι της μάνας των, στάθηκαν ως

    Η έναρξη της εκδήλωσης με το απολυτίκιο του Απ. Παύλου.

    Phoni_27:Layout 1 14/12/2012 9:10 ðì Page 6

  • Ιανουάριος 2013 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου 7

    σκύμνοι στον Παρ νασσό και συνήρπασαν με τις μελωδικέςφωνές, με τη μουσική τους πληρότητα, μας συνεπήραν καιζήσαμε μαζί τους στιγμές κατανυκτικές, αιθέριες, χαρού-μενες, αναστάσιμες. Η Ιε ρατική Σχολή Κορίνθου έδωσεεξετάσεις μπροστά σε αυστηρούς κριτάς και επέτυχε, ηρί-στευσεν. Η πνευματική αυτή Κυψέλη της πόλεώς μας άνοι -ξε για μια ακόμη φορά τις πόρτες της, για να πλημμυρίσειτο Πανελλήνιο με μέλι, κερί και ευωδία θυμιάματος. Εύ γε.

    Εύγε σε όλους τους εργάτας της»(27/3/1960).

    To 1961, με την ευκαιρία επισκέ-ψεως στην Αθήνα και την Κόρινθοτου Αρχιεπισκόπου Καντέρμπουρι,Δρος Ράμ φεϊ, η χορωδία της Σχολήςεκλήθη να ψάλει το ορατόριο «Από -στολος Πάυλος» στον Μη τρο πο λι τι -κό Ναό Αθηνών. Ήταν η πρώτη χρο-νιά που ως δευτεροετής σπουδαστήςελάμ βανα μέρος στη μεγάλη χορω-δία της Σχολής.

    Αξέχαστες θα μου μείνουν, τέλος,οι εμφανίσεις της χορωδίας στην Τή -νο, τη Ρόδο, την Πάτμο, την Κω καιτην Πάρο την ίδια χρονιά, όταν όλη ηΣχολή, με ενέργειες του κυρού Μη -τροπολίτου Κορινθίας Προ κο πίου,πραγματοποίησε προσκυνηματική καιεκπαιδευτική εκδρομή στα μνημονευ -θέντα νησιά του Αιγαίου Πε λά γους.Ακόμη ηχεί στα αυτιά μου η φωνή τουκαπετάνιου του πολεμικού πλοίου«Μα χητής», «Η χο ρωδία στη γέφυρα»,προκειμένου να ψάλουμε ύμνους καιαπολυτίκια τοπικών αγίων από τα με-γάφωνα του πο λεμικού πλοίου «Μα -χητής», την ώρα που οι καμπάνες τωνναών ηχούσαν χαρμόσυνα για τηνάφιξή μας.

    Η εφημερίδα Σημαία της Κο ρίν θουέγραφε γι’ αυτές τις χορωδιακές εμ-φανίσεις μετά το πέρας της εκδρομής:«Πόσο ψηλά στάθηκε η Σχολή χάριςστην άφθαστη χορωδία της. Πόσα εύ - γε ανήκουν στον αθόρυβο δάσκαλο,στον εξαίρετο επιστήμονα και καλλι-τέχνην κ. Δημ. Παναγιωτόπουλο-Κού -ρον. Πόσα πολλά προσφέρει και πό-σα λίγα δεν του αναγνωρίζουμε εμείςοι Κορίνθιοι. Μα είναι καλλιτέχνης καιό,τι προσφέρει, το προσφέρει στην τέ -χνη του…» (Α.Δ. 18-6-1961).

    Κάθε μουσική εκδήλωση του χορού ήταν για τη Σχολήκαι τους ιεροσπουδαστές ένα πολύ σημαντικό γεγονός,γιατί πάντοτε άφηνε αλησμόνητες μνήμες και ευμενέ-στατα σχόλια.

    Ένα μέρος των συμμετασχόντων στην εκδήλωση.

    Οι κυρίες Άρτεμη Παναγιωτοπούλου (δεξιά) και Ελένη Καχριμάνη (αριστερά) παρακολουθούν με έκδηλη συγκίνηση.

    Phoni_27:Layout 1 14/12/2012 9:11 ðì Page 7

  • 8 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου Ιανουάριος 2013

    Υπό την αιγίδα της Ι. Μ. Κορίνθου, η Ένωση Απο φοί -των Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου (πρόεδρος ογνωστός εκδότης Αθ. Ψυχογιός) το Σάββατο 13 Οκτω -βρίου και ώρα 7.00 το βράδυ, στην Κροκίδειο αίθουσαΚορίνθου έλαβε χώρα μουσικολογική τιμητική εκδήλω-ση προς τιμήν του Δημητρίου Ι. Παναγιωτόπουλου-Κού -ρου, καθηγητή της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου,πρωτοψάλτη του Μητροπολιτικού Ι. Ν. του Απ. ΠαύλουΚορίνθου… Ήταν ένα μουσικοφιλολογικό μνημόσυνοπρος τιμήν του γιου του μπαρμπα-Γιάννη Πα να γιω τό -πουλου-Κούρου (εφευρέτη της ΑΡΚΑΔΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ),στην οποία εκδήλωση παρούσα ήταν η σύζυγος του μα-καρίτη Μήτρου, Τούλα, αλλά και ο αειθαλής πρω το ψάλ -της του Μητροπολιτικού Ι. Ν. του Αγ. Βασιλείου Τρί πο ληςκαι επιστήθιου φίλου του Δημήτρη αλλά και της οικογέ-νειας Κούρου, ο Γιάννης Βαρβέρης –σήμερα 92 ετών–,συνοδευόμενος από τον εκδότη της εφημερίδας Ν. Γαρ -γαλιώνη!

    Περιττό να πούμε πως η αίθουσα ήταν υπερπλήρης,αφού παρευρέθηκε ένας μεγάλος αριθμός από τους μα-θητές του Δημ. Κούρου, οι οποίοι πέρασαν από τα χέριατου κατά μία 10ετία και πλέον που δίδαξε στη Σχο λή…(10ετία του ’50) και οι οποίοι ανέρχονται σε εκατοντάδες!

    Η εκδήλωση αποτελείτο από δύο μέρη (στο Α΄ προ-σφώνησε ο πρόεδρος Αθ. Ψυχογιός με κεντρικό ομιλητήτον καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Πα νε πι στη -μίου Αθηνών, Αθ. Βουρλή, με θέμα «Δημ. Πα να γιω τό -πουλος-Κούρος, ένας κατεξοχήν μουσικός της Εκ κλη -σιαστικής Εκπαιδεύσεως). Ο ομιλητής παρουσίασε τονάνθρωπο και το έργο του με κάθε λεπτομέρεια, εντελώςγλαφυρά και διακατεχόμενος από άκρατη συγκίνηση! Κα -τά το Β΄μέρος ερμηνεύτηκαν κομμάτια –όλα σε συνθέσειςΔημ. Ι. Κούρου– από τη Χορωδία της Ενώσεως Απο φοί -των της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου υπό τη διεύ-θυν ση του Αθ. Βουρλή!

    Στο βήμα κλήθηκε και είπε δυο λόγια και ο Γιάν. Βαρ -βέρης, ο οποίος εκφράστηκε με τα καλύτερα λόγια για τονπατέρα Κούρο και το γιο του! Σήμερα, από την οικογέ νειαΚούρου είναι εν ζωή ο ένας γιος (από τα τέσσερα αγόρια),ο Κωνσταντίνος, και μία κόρη (από τις τέσσερις)…

    Ήταν μια εκδήλωση συγκινησιακή καθ’ όλα, ενώ ακού- στηκαν καταπληκτικά και άγνωστα πράγματα για τονΔη μήτρη, που εντυπωσίασαν το ακροατήριο, ο οποίοςήταν εργατικότατος και ανιδιοτελής άνθρωπος, πολύ κα-ταρτισμένος μουσικά, συγγραφέας, συνθέτης, πρωτο-ψάλτης, καθηγητής… Υπήρξε καλοκάγαθος, όπως όλο

    το Κουρέικο άλλωστε, κι ένας εξαιρετικός οικογενειάρ-χης (τα παιδιά του, δύο αγόρια, είναι στην Αμερική)…

    Ο Δημ. Κούρος είχε γεννηθεί στην Τρίπολη στις 27Δεκεμβρίου του 1919. Τόσο ο πατέρας του όσο και ο παπ-πούς του Δημήτριος ήταν τραγουδιστές εξαίσιοι. Μά λι -στα ο παππούς ήταν καλύτερος του Ιωάννη και ο Ιωάν -νης καλύτερος του Δημητρίου!

    Δυστυχώς, όπως έχουμε πει επανειλημμένως, η Τρί -πολη δεν πρόσεξε τον Ιωάννη Κούρο, και πολύ περισσό-τερο τα παιδιά του… αλλά και γενικά αδιαφόρησε για τοέργο τους, που ήταν σημαντικότατο, ενώ το καρπώθηκανάλλοι, όπως π.χ. η Κόρινθος!

    Ο Δημ. Κούρος, μετά το 1948, αφότου έφυγε η οικο-γένεια για την Αθήνα, άντε να ήλθε δυο τρεις φορές στηνΤρίπολη… Εν τω μεταξύ παντρεύτηκε… άλλες τόσες ήρ-θε και ο πατέρας του σχεδόν τυφλός! Γιατί άραγε;

    Δημ. Παναγιωτόπουλος-ΚούροςΟ άξιος εργάτης των ήχων

    Δημοσίευμα του Αλέξανδρου Παπαγιαννόπουλου σε εφημερίδα της Κορίνθου

    ΕΓΡΑΨΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ

    Κούρος και ΚόρινθοςΑνάτυπο από την εφημερίδα της Τρίπολης ΟΔΟΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ, φ. 275 Σεπτ. – Οκτ. 2012

    εμνός, μειλίχιος και πάνω απ’ όλα άξιος εργά-της των ήχων, ο αείμνηστος Δημ. Παν α γιω τό -

    πουλος-Κούρος δικαίως απελάμβανε την ανεπιφύ-λακτη αγάπη των μαθη τών του αλλά και πά ντωντων Κορινθίων.

    Είχα τη μεγάλη ευκαιρία να επιχειρήσω μαζί τουνα γευθώ την ομορφιά της ανυπέρβλητης βυζαντι-νής μουσικής κι ήμουν ευτυχής γι’ αυτό.

    Σκληρές όμως και ανελέητες ανάγκες μου μευπεχρέω σαν να στερηθώ αυτήν την ευλογία. Κρα -τώ όμως ευλαβικά την ευγενική του αφιέρωση, στοπρόσωπό μου και το έργο μου, που ευρίσκεται κα-ταγεγραμμένη στην ιερά υμνωδία του, απ’ τις16.12.1957.

    Θαυμαστής του χορωδιακού του έργου, βρι-σκόμουνα πάντα κοντά του ως απλός Ισοκράτης…

    Δημήτριος Παναγιωτόπουλος-Κούρος, ο άν-θρωπος κι ο δάσκαλος, που δίκαια θα τιμηθεί απότους παλιούς του μαθητές, ελπίζω και απ’ τους Κο -ρίνθιους που τον γνώρισαν, το Σαββατόβραδο 13του μηνός στην Κροκίδειο αίθουσα.

    Phoni_27:Layout 1 14/12/2012 9:11 ðì Page 8

  • Ιανουάριος 2013 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου 9

    ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΕΚΠΟΜΠΗΓΙΑ ΤΟΝ ∆. Ι. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟ-ΚΟΥΡΟ

    Τη Δευτέρα 1η Οκτωβρίου έλαβεχώρα συνάντηση εκπροσώπωντης Ένωσης με τον υπεύθυνο της εκ-πομπής «ΚΑΘΑΡΑ ΚΑΙ ΞΑΣΤΕΡΑ» κ.Γιάννη Κουτσούκο στον τηλεοπτικόσταθμό της Κορίνθου ΤOP TV. Εκ μέ-ρους της Ένωσης παρουσιάστηκαν οικ. Μιχάλης Καλλαράς, Μιχάλης Μα -ρι νός και ο ιεροψάλτης καθηγητήςμουσικής κ. Κων. Ζήκος. Η συνάντη -ση έγινε στο πλαίσιο της ενημέρωσηςτου κορινθιακού λαού για τη μου σι-κοφιλολογική εκδήλωση της Ένω σηςτης 13ης Οκτωβρίου προς τιμήν τουΔ. Ι. Παναγιωτόπουλου στην Κό ρινθο.

    Ο παρουσιαστής κ. Γ. Κου τσού -κος, που είχε φοιτήσει στην Εκ κλη -σιαστική Σχολή της Κορίνθου, έκανετην εισήγηση και ακολούθως η συζή-τηση περιεστράφη γύρω από την ισχυ-ρή και πολυτάλαντη προσωπικότητατου Δ. Ι. Π., του οποίου η πολυσχιδήςδράση συνέβαλε πολύ στο «κλέος»της Σχολής μας. Αναφέρθηκαν στοι-χεία από τη ζωή του και τονίστηκε ηδραστηριότητά του ως καθηγητού αλ -λά και ως πρωτοψάλτου του Μη τρο -πολιτικού Ι. Ν. του Απ. Παύλου τηςΚορίνθου επί μία 12ετία. Όλοι συμ-φώνησαν επίσης στην ικανότητά τουνα προετοιμάζει χορωδίες με υπομο-νή και μαεστρία. Έτσι ήρθαν στη μνή-μη μας οι παλιές σπουδαίες εμφανί-σεις της χορωδίας μας, που έγραψανιστορία…

    Έμφαση δόθηκε στο σπουδαιότα-το συνθετικό του έργο και κυρίως στοορατόριό του «Απόστολος Παύ λος»,γραμμένο από τον καθηγητή μας κ.Ξενικάκη και μελοποιημένο από τονΔ. Ι. Π., αποσπάσματα του οποίου έψα -λε ο κ. Κ. Ζήκος με μεγάλη επιτυχία. Ησυγκίνηση των τηλεθεατών υπήρξεμε γάλη και αυτό το μαρτυρεί το πλή-θος των τηλεφωνημάτων μετά το πέ-ρας της εκπομπής.

    Έγινε αναφορά από τον παρου-

    σιαστή για τον αείμνηστο μπαρμπα-Γιάννη Παναγιωτόπουλο-Κούρο, άρι-στο ιεροψάλτη και τραγουδιστή, πα-τέρα του τιμώμενου Δημήτρη, και δια -βάστηκε ένα ποίημα του καθηγητή Ν.Καχριμάνη προς τιμήν του.

    Η εκπομπή κράτησε μιάμιση ώρα(αντί της μίας που μας είχε δοθεί αρ-χικά) και το ενδιαφέρον ήταν αμείω -το. Ευχαριστούμε το συμμαθητή μαςκ. Γ. Κουτσούκο που παρακολουθείτις προσπάθειές μας με ενδιαφέρονκαι δεν παύει να μας συμπαραστέκε-ται ενεργά.

    Η ΝΕΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΧΟΡΩΔΙΑΣ ΜΑΣΜε απόφαση του Δ.Σ. προγραμματί-ζεται νέα εκδήλωση της Χορωδίας τηςΈνωσής μας, αυτή τη φορά στην Αθή -να. Πιθανή ημερομηνία είναι η 21ηΑπριλίου 2013, ημέρα Κυριακή. Για τιςλεπτομέρειες θα ενημερωθείτε στοεπόμενο φύλλο της εφημερίδας μας.

    Αποφασίστηκε και για τη νέα χρο-νιά να παραμείνει χοράρχης ο κ. Αθ.Βουρλής.

    DVD ΓΙΑ ΤΟΝ Δ. Ι. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΗ Ένωσή μας έχει στη διάθεσή τηςδύο DVD από τις εκδηλώσεις για τονΔημ. Παναγιωτόπουλο-Κούρο. Το 1οπεριλαμβάνει την τηλεοπτική συζή-τηση στο ΤΟP TV της Κορίνθου, διάρ -κειας 1.30́ , και το 2ο την τιμητική εκ-δήλωση της 13ης Οκτωβρίου στηνΚροκίδειο αίθουσα, που περιλαμβά-νει την ομιλία του κ. Αθ. Βουρλή καιόλα τα μουσικά κομμάτια που ακού-στηκαν, διάρκειας 2.00΄. Όσοι απότους συμμαθητές και φίλους επιθυ-μούν να τα προμηθευτούν παρακα-λούνται να στείλουν μαζί με τη συν-δρομή τους 10 ευρώ επιπλέον για τηνπαραγωγή και την ταχυδρομική απο-στολή των δύο DVD.

    Όσοι θέλουν μπορούν να παρα-κολουθήσουν τα DVD στο Ίντερνετστο eask.gr.

    Επίσης, υλικό σχετικό με τον Δημ.Παναγιωτόπουλο που υπάρχει στηδιάθεσή μας λαμβάνεται μέριμνα νααξιοποιηθεί για την έκδοση βιβλίου-αφιερώματος στον αείμνηστο καθη-γητή μας.

    Η ΚΟΠΗ ΤΗΣ ΠΙΤΑΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣΤο Σάββατο 26 Ιανουαρίου 2013 θαγίνει η νέα μας συγκέντρωση στον φι-λόξενο Ιερό Ναό του Αγίου Ελευ θε -ρίου Αχαρνών και πάλι. Στο Δ.Σ. υπάρ-χει πολύς προβληματισμός σχετικά μετην επιλογή του ναού. Απο φα σί στη -κε να επιλεγεί κι αυτή τη φορά ο Άγ.Ελευθέριος για τους γνωστούς λόγους(κυρίως για την εύκολη πρόσβασηόσων έρχονται με δικά τους μεταφο-ρικά μέσα αλλά και το σταθμό τουηλεκτρικού που υπάρχει πλησίον τουναού και διευκολύνει όσους έρχονταιαπό την επαρχία). Την επόμενη φοράθα εκκλησιαστούμε σε άλλο ναό. Κα -τά τα καθιερωμένα, μετά τον εκκλη-σιασμό και το μνημόσυνο όσων κα-θηγητών και συμ μαθητών μας απε-δήμησαν εις Κύριον, θα ακολουθήσειη κοπή της πίτας της Ένωσής μας καιθα δοθεί η ευκαιρία σε όλους μας ναανταλ λάξουμε απόψεις και μνήμες.Στη Γενική Συνέλευση που θα ακο-λουθήσει θα εγκριθούν τα πεπραγ -μένα του Δ.Σ. και ο νέος προϋ πο λο γι -σμός. Στη συνέχεια, θα γευματίσουμεμαζί σε κοντινή ταβέρνα. Κα λού νταιόλα τα μέλη μας να προσέλθουν, γιανα επιβεβαιώσουμε για ακόμα μιαφορά τους ισχυρούς δεσμούς που μαςσυνδέουν. Έχουν προσκληθεί να πα-ραστούν και να χοροστατήσουν ιε- ράρχες συμμαθητές μας.

    Phoni_27:Layout 1 14/12/2012 9:11 ðì Page 9

  • 10 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου Ιανουάριος 2013

    ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ-ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

    Το Δ.Σ. της Ένωσης Αποφοίτων Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου

    Α. ΑΝΑΚΟΙΝΩΝΕΙ ΟΤΙ:Το Σάββατο 26 Ιανουαρίου 2013 θα γίνει η ετήσια συνάντηση των αποφοίτων στον Ιερό Ναό του ΑγίουΕλευθερίου Αχαρνών για την τέλεση της καθιερωμένης Θείας Λειτουργίας και του μνημοσύνου των απο-βιωσάντων καθηγητών και μαθητών της Σχολής καθώς και για την κοπή της πίτας.

    Β. ΚΑΛΕΙ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟ (Άρθρ. 17, 20) τα μέλη της Ένωσης σε τακτική απολογιστικήγενική συνέλευση μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας στην αίθουσα εκδηλώσεων του ναού, στις 11 π.μ.

    Θέματα ημερήσιας διάταξης:Ανάγνωση και έγκριση του απολογισμού και ισολογισμού του οικ. έτους 2012.Ανάγνωση της έκθεσης της Ε.Ε. Έγκριση της οικονομικής διαχείρισης του οικ. έτους 2012 και απαλλαγή του Δ.Σ. από κάθε ευθύνη.Ψήφιση του προϋπολογισμού εσόδων και εξόδων του οικ. έτους 2013.

    Γ. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΕΙ ΟΤΙ:Αν η συνέλευση δεν έχει απαρτία, θα επαναληφθεί έπειτα από δεκαπέντε (15) ημέρες στον ίδιο τόπο, τηνίδια ώρα και με τα ίδια θέματα, με τα μέλη που θα είναι παρόντα.

    Για το Δ.Σ.

    Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣΑΘ. ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΜΙΧ. ΜΑΡΙΝΟΣ

    ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΝΤΑΙ

    ΤΑ ΜΕΛΗ ΜΑΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ

    ΣΥΓΓΡΑΨΕΙ ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΘΕ

    ΕΙΔΟΥΣ, ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ

    Ή ΑΛΛΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΗΝ

    ΕΛΛΗΝΙΚΗ Ή ΣΕ ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ,

    ΝΑ ΣΤΕΙΛΟΥΝ, ΕΦΟΣΟΝ

    ΤΟ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ, ΑΠΟ

    ΕΝΑ ΑΝΤΙΤΥΠΟ ΤΟΥΣ

    ΣΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΓΙΑ ΙΔΡΥΣΗ

    ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ

    ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΜΑΣ.

    ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ

    Παραθέτουμε το ποίημα του σεβαστού μας καθηγητή Νικηφόρου Καχριμάνη, αφιερωμένο

    στη μνήμη του μπαρμπα-Γιάννη Παναγιωτόπουλου:

    Στον μπαρμπα-Γιάννη Παναγιωτόπουλο-Κούρο

    ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΤης λεβεντογέννας Αρκαδίας ακριβό γέννημα θρέμμα…

    Των Μουσών – της υψηλής Τέχνης – χαρισματούχε δέκτη…Της μουσικής πανδαισίας – θύραθεν και εκκλησιαστικής –

    Μακρού βεληνεκούς πομπέ…Ηδυμελίφθογγε ψάλτη, τραγουδιστή κι άλλων καλών Τεχνών

    Δεξιοτέχνη ακάματε…Η γλώσσα λέξη λειψή να ιστορήσει το βάθος, το εύρος

    και το ύψος της μεγαλοσύνης σου!Κούρε αρχαϊκέ, το μήνυμα της τέχνης σου πάντα επίκαιρο…

    Κολώνα δωρική… και με ιωνική χάρη έμπλεως…Ακρόπολη στητή κι ολόρθη… αταλάντευτη…

    «Παγάν λαλέουσα»…«τοις ζωηρρήτοις ύδασι» νου και ψυχή δροσίζεις

    Μ’ ανοιχτοσύνη καθαρής καρδιάς…Έκφραση ελπίδας, αγάπης κι ανθρωπιάς…!

    ΑΝΘΡΩΠΕ…!Νικηφόρος Καχριμάνης

    Phoni_27:Layout 1 14/12/2012 9:11 ðì Page 10

  • Ιανουάριος 2013 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου 11

    Με τον Γιάννη συναντηθήκαμεδω δεκάχρονα παιδιά το Σε -πτέμ βρη του 1955 στην Εκ κλη σια στι -κή Σχο λή Κο ρίν θου, η οποία αποτε-λούσε ένα πνευματικό ελ ληνορ θό δο -ξο φυτώριο, έναν ακοίμητο φάρο, πουκατηύθυνε με ασφάλεια τα βήμα τατων εκεί φοιτώντων ελληνοπαίδων,απ’ όλα τα μέ ρη στης Ελλάδας, σταμο νοπάτια της θρησκευτικής, κοινω-νικής, πνευματικής και πολιτιστικήςζωής του έθνους μας.

    Η εκεί επιμελημένη διάπλαση τηςπροσωπικότητάς μας οφειλόταν κυ-ρίως σε δύο παράγοντες: αφενός μενστην αξιοκρατική επιλογή των μαθη-τών ανάμεσα σε αριστούχους απ’ όλητη χώρα, αφετέρου δε στους σοφούςκα θηγητές μας, τους οποίους διέκρι-νε η πνευματική ωριμότητα, η ηθικήτελειότητα και το παιδαγωγικό ήθος.

    Σ’ αυτό, λοιπόν, το σχολείο-οικο-τροφείο, ο Γιάννης από τη Ζάτουνα,ακμάζουσα τότε κωμόπολη της Γορ -τυνίας, και εγώ από το Πα λαιό κα στρο,ένα μικρό χωριουδάκι, καθόμαστε όλατα χρόνια της εκεί φοίτησής μας, ωςσυμπατριώτες, στο ίδιο θρανίο καισφυ ρηλατήσαμε ισχυρούς και ακατά-λυτους αδελφικούς δεσμούς, που μαςσυνείχαν σε όλη μας τη ζωή. Εκεί ζού-σαμε κοινή ζωή ως οικότροφοι και μέ-σα από ευγενή άμιλλα αγωνιζόμαστεγια τη διατήρηση, κάθε χρόνο, τηςυποτροφίας μας, διότι διαφορετικάθα μας ήταν αδύνατο να συνεχίσουμετις σπουδές μας.

    Το 1962 συναντηθήκαμε πάλι στηνΑθήνα, όπου ο Γιάννης φοιτούσε στηΝομική Σχολή του ΠανεπιστημίουΑθη νών. Εδώ συνέχισε να αναπτύσσειακόμη περισσότερο τις αρετές, πουφύτεψε στην ψυχή του η Σχολή μας,και κυρίως την υπομονή, την πνευμα-τική άσκηση, την ανεκτικότητα, τηναυταπάρνηση, την προσφορά και ιδιαί-τερα την ισχυρή πίστη στον Θεό, στονοποίο στήριζε πάντα τις ελπίδες του. Ηπίστη του αυτή δυνάμωνε τις επιλογές

    του και μέσα απ’ αυτές εξέφραζε έντο -να και άδολα τα θρησκευτικά του βιώ- ματα, παράλληλα δε, όπως έλεγε, έδι-νε νόημα και αξία στην τωρινή του ζωή,ενώ σταθερά και αταλάντευτα άνοιγετην πόρτα για τη μέλλουσα πόλη τουΘεού, όπως την εννοεί ο Από στολος:«Ουκ έχομεν ώδε μένουσαν πόλιν αλ-λά την μέλλουσαν επιζητούμεν».

    Ανήσυχο πνεύμα, ισχυρή πνευμα-τική οντότητα και καλλιτεχνική φύ-ση, ασχολήθηκε με τη μουσική –καιέγινε καθηγητής βυζαντινής μου σι -κής–, με τη ζωγραφική, τη λογοτεχνίακαι κυρίως την αγιογραφία. Μελέτεςκαι μονογραφίες του έχουν δημοσιευ -θεί σε εκκλησιαστικά περιοδικά καιεφημερίδες, στον τοπικό επαρχιακόΤύ πο και κυρίως τον αρκαδικό.

    Τέλος, όπως ο ίδιος έλεγε και έγρα-φε: «Η σφαίρα του Θεού τον περίμενεγια να εμπλακεί στον συμπληρωμα-τικό της ρόλο, που είναι η προέκτασητης γήινης ύπαρξής μας στη μετοχήτου θείου κάλλους». Και σ’ αυτόν τοχώρο βρίσκεται σήμερα ο Γιάννης«θεώμενος τον Θεό μέσα σε μια άφα-τη μακαριότητα», θέση για την οποίαπροετοιμαζόταν σε όλη του τη ζωή.

    Γιάννη μου, ώρα σου καλήΠοτέ δε σε ξεχνάμεΣε κάθε προσκλητήριο (της Ιε ρα -

    τικής Σχολής)Και σένα προσμετράμε.

    Θεόδωρος Γ. Πισιμίσης, φιλόλογος – θεολόγος (τ. λυκειάρχης)

    ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝ. ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣΕκοιμήθη εν Κυρίω στις 26-7-12

    «Επί τω Κυρίω ήλπισεν η καρδία μου» (Ψαλμ. 27, 7)

    ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΟΤΙ

    Η ΕΝΩΣΗ ΜΑΣ

    ΜΟΝΑ∆ΙΚΟ ΠΟΡΟ

    ΕΧΕΙ ΤΙΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ

    ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ.

    ΤΟ ΘΥΜΙΖΟΥΜΕ

    ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ

    ΘΕΡΜΩΣ ΝΑ

    ΜΑΣ ΣΤΕΙΛΕΤΕ

    ΤΗ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗ ΣΑΣ.

    ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ.

    ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

    Επειδή πολλά μέλη της Ένωσης

    έστειλαν συνεργασίες πολυσέλιδες, που

    είναι πολύ δύσκολο να δημοσιευτούν

    στον περιορισμένο χώρο της εφημερίδας μας,

    σας παρακαλούμε να τηρείτε τον περιορισμό

    των 400 λέξεων που έχει οριστεί από την αρχή.

    Ι Ε ΥΚΡ ΙΝ Ι ΣΗΤα κείµενα που δηµοσιεύουµε

    στην εφηµερίδα µας δεν υφίστανται έλεγχο

    και απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους.

    Phoni_27:Layout 1 14/12/2012 9:11 ðì Page 11

  • 12 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου Ιανουάριος 2013

    Στην εποχή της απομόνωσης που βιώνουμε πάνω στησφαίρα μας αυτή και στην αβυθομέτρητη νύχτα πουμας κυκλώνει, η Τέχνη είναι ένα γλυκύτατο φως, που μαςαποκαλύπτει έναν κόσμο άγνωστο, πνευματικό, όπου ηαγάπη και η ελευθερία, φωτιζόμενες από τη Θεία Χάρη,νικούν τη σκληρή μας μοίρα και κάνουν να φωσφορίζει οκλειστός και στεγανός αυτός κόσμος μας. Είναι ο ήχος εξουρανού «ώσπερ φερομένης πνοής βιαίας», που την ημέρατης Πεντηκοστής γέμισε «τον οίκον ου ήσαν καθήμενοι» οιμαθητές του Κυρίου «και ήρξαντο λαλείν ετέραις γλώσσαις».Η Τέχνη είναι το «αλλόμενον ύδωρ» που σβήνει τη δίψαμας για μια νέα και ανώτερη ζωή.

    Ένας πανάξιος εργάτης της Τέχνης, που μόχθησε μεαυτοθυσία και ιδιαίτερο ζήλο 64 ολόκληρα χρόνια (!!!)για την πιστή εκπλήρωση της αποστολής του και τίμησετο όνομά της στο έπακρο, είναι ο Κορίνθιος και γνωστόςστο πανελλήνιο μαέστρος της ιστορικής Χορωδίας τηςΚορίνθου και της Χορωδίας του ΟΤΕ Αλέξανδρος Πα πα -γιαννόπουλος.

    Μια προσωπικότητα ευγενική, πολυεδρική και βαθιά,μια λεπταίσθητη ποιητική ψυχή, ένας «στυλοβάτης», απ’ αυ-τούς που έργο τους έχουν να δείχνουν πάντα τον σωστόδρόμο της πνευματικής εξύψωσης της «δι’ αυτής» σωτη-ρίας και να αποτρέπουν τους ανθρώπους από το δρόμοτης ανόσιας και κενής ζωής, που οδηγεί στην καταστροφή.

    Ένας άνθρωπος αληθινός, σ’ έναν κόσμο που η αλή-θεια σπανίζει, με μια αληθινή λαχτάρα, μια δίψα προμη-θεϊκή προς το φως… Εμπνευστής, οδηγός, ηγέτης, λει-τουργός, ηθοποιός, φωτεινός οραματιστής, μυσταγωγόςκαι πάνω απ’ όλα άνθρωπος. Μια αληθινά τίμια και ζω ντα-

    νή χριστιανική συνείδηση, αδελφός χριστιανός με βαθιάκαι ανυπόκριτη πίστη.

    Ο Α. Π. είχε τη δύναμη να παρουσιάζει μουσικά σύνο-λα πολύ πειθαρχημένα (παρόλο που οι χορωδοί του ήσανερασιτέχνες), ομοιογενή, που απέδιδαν με θαυμαστή τε-λειότητα και χάρη ήχους βελούδινους, απόλυτα συγχρο-νισμένους, από απλά μέχρι και πολύ δύσκολα μουσικάκομ μάτια. Μπορούσε να κάνει τις χορωδίες του να απο-δίδουν με την ίδια τελειότητα βυζαντινούς ύμνους ή ευ-ρωπαϊκά μέλη, χωρίς φανφαρονισμούς, επιτηδεύσεις καιμουσικές εξάρσεις και εντυπωσιασμούς. Ήταν ένας ιε-ρουργός στο ιερό χαράκωμα της Τέχνης, σταθερός, πιστόςκι ανυποχώρητος. Επεδίωκε την απλότητα και τη χάρηπαράλληλα. Κι αυτό είναι το στοιχείο του μεγαλείου του.

    Επαλήθευση των παραπάνω είναι μια κριτική που δη-μοσιεύτηκε σε εφημερίδα της Οδησσού έπειτα από μιαθαυ μάσια εμφάνιση της Χορωδίας και μεταξύ άλλωνλέει:

    Φίλοι της Ένωσης

    ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣΟ ακούραστος μαέστρος που καθιέρωσε τη χορωδιακή μουσική στη χώρα μας

    Ο μαέστρος με τη Χορωδία του ΟΤΕ Αθηνών (1968).

    Phoni_27:Layout 1 14/12/2012 9:11 ðì Page 12

  • Ιανουάριος 2013 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου 13

    «Ο ενωμένος ήχος πολλών δεκάδων φωνών γινόταναντι ληπτός (κι αυτό είναι το αξιοθαύμαστο) σαν μια μονα-δική φωνή, που συγκέντρωνε όλες τις υπάρχουσες αποχρώ-σεις των ανθρώπινων φωνών. Έμοιαζε με ήχο εξαιρετικούεκκλησιαστικού οργάνου, που δεν αντανακλούσε μεταλλι-κά, αλλά σαν παλλόμενη εύκαμπτη σάρκα-χορδή. Κι αυ-τή η ευγενική βελούδινη φωνή, λες και κατέκλυσε όλες τιςκόγχες του όγκου της θαυμάσιας αίθουσας του Θεάτρουτης Όπερας. Λες και εξώθησε τον αέρα, αφήνοντας μόνονέναν ήχο, που γέμισε τα πάντα! Τις πολυθρόνες, τις ανθρώ -πινες ψυχές που κάθονταν σ’ αυτές, ακόμα και το χρυσοκόκ - κινο βελούδο του εσωτερικού χώρου. Όταν ο ήχος αυτής τηςμαγικής ενωμένης φωνής σιγούσε ξαφνικά, μόνο τα χειρο-κροτήματα πιστοποιούσαν την παρουσία στην αίθουσα τουπολυάριθμου πλήθους, το οποίο λίγες στιγμές πριν, αθόρυ-βα, κρατώντας την αναπνοή του, ρουφούσε τους εξαίσιουςήχους! Έτσι εναλλάσσονταν η μαγική φωνή της χορωδίαςκαι τα χειροκροτήματα ευγνωμοσύνης των θεατών! Μ’ αυ-τόν τον τρόπο, πρόσφατα, έλαβε χώρα στην Οδησσό η συ-ναυλία της αριστοτεχνικής χορωδίας από την Ελληνικήπόλη Κόρινθο (παρ’ ολίγο να έλεγα Αρχαία Ελληνική Πό ληΚό ρινθο, κι αυτό δε θά ’ταν λάθος). Οι άνδρες με αυστηράμαύρα κοστούμια. Οι γυναίκες με μακριά λευκά φορέματα,κεντημένα με τον αυστηρό, μαύρο, Εθνικό διάκοσμο, έναείδος κληματαριάς…» (ΝΟΤΟΣ, 15.9.1995)

    Οι χορωδοί του τον περιγράφουν ως έναν ταπεινό καιανυπόκριτο άνθρωπο, έναν ήρεμο και σιωπηλό αλλά καιεπίμονο και δυναμικό διάκονο του μυστηρίου της μουσι-κής μεταμόρφωσης, έτοιμο να μεταγγίσει φως από το φωςτου και να δημιουργήσει ψυχική ανάταση και αγαλλίαση.Μια ψυχή ωραία διψασμένη για την τελειότητα στο θεά-

    ρεστο έργο του, ένα σύμπλεγμα ευ-γενικών και δυνατών παλμών, πουεκδηλώνονται σαν ανάβρυσμα ενόςωραίου πολύχρωμου πίδακα.

    Για όλους εμάς που φοιτήσαμε στηΣχολή της Κο ρίν θου, ο Α. Π. ήταν ένας«μύθος», μια μεγαλειώδης φυσιογνω -μία που καλλιεργούσε τη χορωδιακήμουσική, βυζαντινή και ευρωπαϊκή,με επιτυχία, όπως και ο δικός μας κα-θηγητής μουσικής Δημ. Πα να γιω τό -πουλος-Κούρος. Να σημειωθεί ότι οιδύο άνδρες συνεργάζονταν και αλλη -λοβοηθούνταν. Ο Αλέ ξανδρος Πα -πα γιαν νόπουλος παρέμεινε φίλος τηςΣχολής μας μέχρι σήμερα και συμμε-τέχει με έκδηλη νοσταλγία και συγκί-νηση σε κάθε μας εκδήλωση.

    Οι κυριότεροι σταθμοί της ένδο-ξης πορείας του είναι οι εξής:

    Το 1945, ως μέλος ομάδας προ-σκό πων της Κορίνθου, μαζί με άλλα

    παιδιά δημιουργούν μια παρέα μουσική, την οποία διευ-θύνει. Από αυτή την παρέα ιδρύεται το 1948 η Χορωδίατης Κορίνθου και ξεκινά τη δραστηριότητά της. Το 1957η Χορωδία της Κο ρίνθου οργανώνεται σε επίσημο καλλι-τεχνικό σωματείο, μετέχοντας σε συναυλίες και μεγάλουςδιαγωνισμούς χορωδιών στην Ελλάδα και στο εξωτερικόκαι αποσπώντας σημαντικά βραβεία και ευμενείς κριτι-κές. Σημαντικοί σταθμοί της Χορωδίας Κο ρίν θου ήσαν οισυναυλίες της στο θέατρο ΚΕΝΤΡΙΚΟΝ στην Αθή να το1963, στο Βε λι γράδι «υπέρ των σεισμοπαθών των Σκο -πίων» το ίδιο έτος, στο Αρέτζο της Ιταλίας το 1968, στηνΓκορίτζια της Ιταλίας (1970), στο Θέατρο Ηρώδου τουΑττικού (1971), στο Αρχαίο Ωδείο Πάτρας (1971), στοΜο ντρέ της Ελ βε τίας (1975), στο Βουκουρέστι (1976),στο Μιλάνο (1982), στη Βιέννη (1983), στη Σόφια (1984),στην Ουγγαρία (1984), στις Βερσαλλίες (1985), στη Βε νε -τία και στην Πο λωνία (1986), στο Μπουένος Άιρες (1991),στην Οδησσό (1995), στην Πράγα (1996). Σειρές συναυ-λιών, ων ουκ έστιν αριθμός, και μεγάλα βραβεία και έπαι-νοι αμέτρητοι σχεδόν σε κάθε εμφάνιση! Η φήμη της Χο -ρωδίας Κο ρίν θου συνεχώς μεγάλωνε και είχε γίνει περι-ζήτητη στα μεγαλύτερα χορωδιακά φεστιβάλ στην Ελ -λάδα και στο εξωτερικό.

    Το 1965 έγραψε σε δίσκο τη λαϊκή καντάτα των Βίρ -βου-Λεοντή Καταχνιά, ένα έργο-ύμνο στο μαρτύριο καιστο μεγαλείο του ελληνικού λαού στη διάρκεια της Κα -τοχής. Ο δίσκος είχε τεράστια απήχηση και η φήμη τηςΧορωδίας Κορίνθου απογειώθηκε! Ακολούθησαν κι άλ-λοι δίσκοι με σύγχρονα τραγούδια Ελλήνων και ξένωνσυνθετών, χριστουγεννιάτικα κάλαντα, μικρά χορωδια-κά έργα του Μ. Θεοδωράκη.

    Ο Αλέξανδρος Παπαγιαννόπουλος παρακολουθεί την εκδήλωσή μας. Δεξιά του η κ. Ελένη Καχριμάνη.

    Phoni_27:Layout 1 14/12/2012 9:11 ðì Page 13

  • 14 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου Ιανουάριος 2013

    Το 1968, ο Α. Π. ανέλαβε να συγκροτήσει και να εκπαι -δεύσει τη Χορωδία του ΟΤΕ με έδρα την Αθήνα. Η πορείακαι του νέου σχήματος υπήρξε το ίδιο ένδοξη. Εκα το ντά δεςσυναυλίες σε φημισμένες αίθουσες και ονομαστούς ναούςτου εξωτερικού και πληθώρα βραβείων και διακρίσεων. Κυ -ριότεροι σταθμοί της ήσαν οι συναυλίες στην Αμερική(1973), στο Ντόρτμουντ της Γερμανίας (1976), στη Λιλ τηςΓαλλίας (1977), στην Κύπρο (1979), στη Ρώ μη (1990), στοΙσραήλ (1996), στη Σερβία (1997), στις Βρυ ξέλλες (1999),στην Αλεξάνδρεια (1999), στη Χάλκη και στο Hilton τηςΚωνσταντινούπολης έπειτα από πρόσκλη ση του Οι κου με -νικού Πατριαρχείου (2000), στην Ου κρα νία (2001), στη Γαλ -λική Προβηγκία (2009) και στην Κων σταντινούπολη (2010).

    Οι χορωδίες του έχουν αποσπάσει σημαντικές διακρί-σεις σε διεθνείς χορωδιακούς διαγωνισμούς, τόσο στηνΕλλάδα όσο και στο εξωτερικό. Σημαντικότερες είναι τοβραβείο κοινού στον Διεθνή Διαγωνισμό του Μοντρέ τηςΕλ βετίας (1971). Το 2ο βραβείο στην κατηγορία φολκλόρ,καθώς και την τέταρτη θέση στον κλασικό κύκλο, στονΔιεθνή Διαγωνισμό του Λανκόλεν της Ουαλίας (1973).Δύο πρώτα βραβεία, ένα στη φολκλόρ και ένα στην κλα-σ ι κή κατηγορία, στον Διεθνή Διαγωνισμό της Αθήνας(1997). Επίσης, στον ίδιο διαγωνισμό απέσπασε το τρίτοβραβείο στην κλασική κατηγορία κατά τα έτη 1985, 1990,1994. Ένα χρυσό και ένα αργυρό μετάλλιο στις κατηγορίεςπαραδοσιακής – φολκλορικής και εκκλησιαστικής μουσι-κής αντίστοιχα στον 30ό Διεθνή Χορωδιακό Δια γω νι σμό«Mundi Candant» στο Όλομουκ της Τσεχίας (2002).

    Το 1965 η Χορωδία Κορίνθου, «επιθυμώντας να προ-σφέρει χορωδιακό άκουσμα υψηλού επιπέδου στην πό-λη», θέσπισε τα Αριώνεια, εκδηλώσεις με συμμετοχή ονο-

    μαστών χορωδιακών συγκροτημάτων απ’ όλο τον κόσμο.Τα Αριώνεια ήταν μια μουσική πανδαισία και «οι ακροα-τές ζούσαν ένα υπέροχο όνειρο, που εύχονταν να μην τε-λειώσει ποτέ»!

    Οι χορωδίες του Α. Π. επισκέφθηκαν 120 πόλεις καιχωριά της Ελλάδας και έδωσαν αμέτρητες συναυλίεςπροωθώντας και διαφημίζοντας το ελληνικό τραγούδι.Και ο κόσμος επιβράβευσε τις προσπάθειές τους αναγνω-ρίζοντας την αξία τους.

    Επίσης, ερμήνευσαν και έργα μεγαλύτερης μουσικήςφόρμας, όπως τα Staba Mater του Ροσίνι, Συμφωνία τηςΛεβεντιάς του Μαν. Καλομοίρη (Θεσσαλονίκη 1985), Προ -σανατολισμοί των Ελύτη-Ανδριόπουλου στο Μέγαρο Μου -σικής Αθηνών (2003), Ελληνική Τρι λογία Α. Κάλβου – Η.Ανδριόπουλου στο Ηρώδειο (2004), Ελληνικοί Χοροί τουΦ. Τσαλαχούρη στο Μέ γαρο Μουσικής Αθηνών (2009).

    Από τα παραπάνω φαίνεται το σπουδαίο έργο που πέ-τυχε με το ζήλο και το μεράκι, την υπομονή και την εργα-τικότητά του ο Α. Π. Ένα έργο ολοφώτεινο και μια πορείαμε αγωνίες μεν και πολλή προσπάθεια, γεμάτη όμως απόχειροκροτήματα και ύμνους, που τον ανέβασαν στο πιοψηλό βάθρο της δόξας.

    Ο Α. Π. αναδείχθηκε σε σπουδαίο μύστη της Τέχνηςπου πέτυχε σε μια μεγαλειώδη αποστολή, υπηρέτησε μεσυνέπεια ένα «άγιο πάθος», εκόμισε πολλά στην Τέχνηκαι τάχθηκε από τον Θεό στο δρόμο της αρετής και τωνευγενικών ιδεωδών, του Ωραίου και του Υψηλού.

    Ευχή όλων μας είναι να ζει και να συνεχίζει την προ-σφορά του με τον μοναδικό του υπέροχο τρόπο.

    Μιχάλης Καλλαράς

    Μορφές της πίστης και του Γένους

    Ο ΑΓΙΟΣ ΕΥΓΕΝΙΟΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ(1595/97-5 Αυγ. 1682)

    Γράφει ο Φώτης Γ. Παπαγεωργίου, θεολόγος

    «… και εν ταις Επισκοπαίς περιοδείες ημών διαπυνθανόμεθα εκάστοτε ότι και οι την ύπαιθρον οικούντες Ευρυτάνες διαμνημονεύουν του ονόματος του ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ μετά πολλού

    του σεβασμού εξικνουμένου μέχρι του Θείου δέους και της θρησκευτικής κατανύξεως, ως ΑΓΙΟΝ τούτον θεωρούντες» (Μητροπολίτης Καρπενησίου Νικόλαος).

    ΕΥΓΕΝΙΟΣ ο Αιτωλός: ένα από τα πολ -λά άσβεστα και πιο λαμπρά καντηλέ-ρια που έλαμψαν στα σκοτεινά χρό-νια της πολύχρονης δουλείας και μετη ζωή και την οσιότητα του βίουτους φώτισαν τις ψυχές των υποδού-λων, δίδαξαν τις προγονικές αξίες καιμεταλαμπάδευσαν στο δούλο γένος

    την πίστη τους στην Αγία Ορ θο δο ξία,την πνευματικήν του αναγέννηση καιτην εθνική του ελευθερία.

    Γεννήθηκε μεταξύ των ετών1595/97 στο Μέγα Δένδρον της Αι -τωλίας από τους ευσεβείς γονείς, τονΝικόλαο και τη Στάμω Γιαννούλη, οιοποίοι ανάθρεψαν το παιδί τους «εν

    παιδεία και νουθεσία Κυρίου».Σε νεαρή ηλικία «την αγαθήν με-

    ρίδα εξελέξατο» και, πυρούμενος απόεσώψυχη επιθυμία, εισήλθε στη Μο -νή Βλοχού και εκείθεν στην Ιερά Μο -νή της Θεοτόκου Αγράφων στιςοποίες ολοκλήρωσε την εγκύκλια,εκκλησιαστική και λειτουργική του

    Phoni_27:Layout 1 14/12/2012 9:11 ðì Page 14

  • Ιανουάριος 2013 Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου 15

    μόρφωση και αξιώθηκε του πρώτουβαθμού της ιεροσύνης, χειροτονηθείςιεροδιάκονος το 1616 στην ιστο ρικήΜονή Τατάρνας.

    Ζήλος ιερός φέρνει τον ιε ρο μό -ναχο Ευγένιο ταπεινό προσκυνητήστο Άγιον Όρος, τους Αγίους Τόπους,στην Αγία Αικατερίνη του Θεο βα δί -στου Σινά και τυχαίο γεγονός –χέριτης θείας αγάπης– έφερε τα βήματάτου στην Αλεξάνδρεια, όπου ο περί-λαμπρος Πατριάρχης Αλεξανδρείαςκαι μετέπειτα Οικουμενικός Κύ ριλ -λος ο Λούκαρης (1572-1638), εκτιμώ-ντας τον πλούτον των αρετών και τηνένθεον πολιτείαν του, τον χειροτόνη -σε το 1619 πρεσβύτερον.

    Μετά τους Αγίους Τόπους είχε τηνευλογία να μαθητεύσει παρά τους πό-δας μεγάλων διδασκάλων: Παϊ σίουΜεταξά και του λογίου Αρ χιε πι σκό -που Ναυπάκτου και Άρτης ΘεοφίλουΚορυδαλλέως (1563-1646).

    Σημαντικός σταθμός της ζωής τουυπήρξε η παραμονή του για αρκετόδιάστημα στην Κωνσταντινούπολη,όπου στους ταραγμένους εκείνους και-ρούς αναδείχθηκε «… στερρός της ορ-θοδοξίας πρόμαχος».

    Ανεκτίμητη είναι η επωφελής δι-δασκαλική του προσφορά στο γένος,που καλύπτει μέγα μέρος της ελ λα -δικής χώρας. Άρτα, Αιτωλικό, Με σο -λόγ γι, Καρπενήσι δέχτηκαν τον θείοφωτισμό του μεγάλου διδασκάλου.Στον κατά Θεόν απολογισμό του πε-ριλαμβάνονται σχολές κατωτέρωνκαι ανωτέρων γραμμάτων στο Καρ -πε νή σι, το «Ελληνομουσείον Αγρά -φων» όπου χρημάτισε σχολάρχης πά-νω από 19 χρόνια και όπου φοίτησανστρατιές ολόκληρες μαθητών στουςοποίους δίδαξε «…την αξίαν των ελ-ληνικών γραμμάτων, της αρε τής καιτης λευτεριάς».

    Μεταξύ των μαθητών συγκαταλέ-γονται ο Οικουμενικός ΠατριάρχηςΚαλλίνικος ο Ακαρνάν, ο ΝεομάρτυςΝικόλαος ο εκ Καρπενησίου και «…ο σοφώτερος και οσιώτερος» των λο-γίων της εποχής, Αναστάσιος ο Γόρ -διος, ο εκ Βραγγιανών Αγράφων, οοποίος ως τέκνο αφοσιωμένο παρέ-

    δωσε στις μελλούμενες γενιές τα κα-τά τον βίον και τις διδαχές του δι δα -σκάλου του.

    Υπέρ εξηκοντούτης περί το 1561απεσύρθη στα Βραγγιανά των Αγρά -φων, αναζητών «ήρεμον και ησύχιονβίον» στη Μονή της Αγίας Πα ρα -σκευής, όπου και το υπ’ αυτού ιδρυ-θέν «Ελληνομουσείον Αγράφων» καιόπου την 5ην Αυγούστου, παραμονήτης Θείας Μεταμορφώσεως του έτους1682 «…κατέλυσε τον βίον» και πα-ρέδωσε στον Σωτήρα και Κύριον τηναγίαν του ψυχήν, γαλήνιος και ήσυ-χος ότι έπραξε το καθήκον του στηνΕκκλησία και το γένος. Η αγία αυτήμορφή, ο ιερομόναχος Ευγένιος, πουκατά τον λόγιο Κ. Σαρδελή «…καιζωντανός ακόμα, είχε αφομοιωθεί μετην αιωνιότητα».

    Πρόσφατα, σε μια από τις πνευ-ματικές αναζητήσεις στην Ιερά Μονή

    Παντοκράτορος Πεντέλης, ο εξ Αγρά -φων εκλεκτός συμπροσκυνητής Στέ -φανος Κωστούλας έφερε στο κέντροτης �