126 Sneana Matiure Jakia l2/6, 35000 Jagodina

tel. 0643035398E-mail: enci2001@gmail.com

Primljen/received: 03.05.2012.Prihvaen/accepted: 14.06.2012.

doi:10.5937/mckg46-1899 COBiSS . Sr - iD 194830092

uDk. 616.61-022.1-02 ; 579.8:615.28.015.8Med. as. 2012; 46(3): 126-131.

UVOD

infekcija urinarnog trakta je jedna od najeihprezentacija infekcije u optoj medicinskoj praksi. Svakegodine, irom sveta, se dijagnostikuje oko 150 milionaljudi sa infekcijom urinarnog trakta (bilo da se radi o

komplikovanoj bilo o nekomplikovanoj infekciji) (1).nekomplikovana urinarna infekcija je ea kodseksualno aktivnih mlaih ena sa anatomo-fiziolokinormalnim urinarnim traktom, dok se komplikovanainfekcija ee sree kod osoba koje imaju neku drugubolest (prolongirana upotreba antibiotika, dijabetes),

Struni lanak

ABStRACtObjective. The aim of this study was to investigate

bacterial etiology of urinary tract infections as well as

microbial susceptibility to antimicrobials.

Methods. The study was conducted retrospectively on

basis of data collected and analyzed during the three-year

period (2009-2011) concerning analysis of microbial

pathogens of urinary tract infections and their antibiotic

susceptibility in microbiology laboratory of the Institute of

Public Health of Kragujevac. Microorganisms were

identified after cultivating and growth on agar chromogen

and susceptibility was tested using antibiotic disk diffusion

method on Mueller-Hinton agar (Biomerieux). The results

were analyzed by 2-test, at p=

abnormalnosti urinarnog trakta, prisustvo stranog tela(kateter, kalkulus). urinarna infekcija kod mukaraca sesmatra komplikovanom infekcijom (2, 3). Priblino, jednaod tri ene se pre 24. godine lei antibioticima od urinarneinfekcije, a 4050% svih ena tokom ivota ima urinarnuinfekciju (4). Jedan od najeih uzronika urinarnihinfekcija kod pacijenata iz primarne zdravstvene zatite jeEscherichia coli (5). uestalost drugih uzronika urinarneinfekcije je razliita u odnosu na geografsku distribuciju.u Belgiji su pored Escherichia coli, najuestalijeStaphylococcus saprophyticus i Proteus spp. (6), u iranuKlebsiella spp., Enterobacter, Pseudomonas spp. (4), a unigeriji i Etiopiji Klebsiella, Staphylococcus aureus iStaphylococcus saprophyticus (7, 8). Znaajan problem uEvropi je pojava ESBl (engl. extended spectrum -lactamase) sojeva Escherichia coli i Klebsiella spp. upoetku, pojava ESBl je bila karakteristina za bolnikesojeve, a pokazana je poveana uestalost ovih sojeva kodurinarnih infekcija u optoj populaciji (prvi sluajevi subile mlade, zdrave osobe koje nisu bile leene u bolnici)(9, 10). Jedan od najozbiljnijih problema u terapijiurinarnih infekcija jeste neadekvatna upotreba antibiotika,to uzrokuje selekciju rezistentnih sojeva mikro-organizama. testiranje antimikrobne aktivnosti moe sevriti razliitim metodama kako u eksperimentalnim (11),tako i u klinikim uslovima (12). u praksi, najee sekoristi disk-difuziona metoda koja omoguava da se najednostavan nain obezbede informacije o uestalosti iosetljivosti mikroorganizama na odreenom podruju, tomoe biti koristan vodi lekarima u empirijskoj terapijiurinarnih infekcija (13).

MATERIJAL I METODE

istraivanje je sprovedeno retrospektivno na osnovuprikupljenih i analiziranih rezultata trogodinjih(20092011) mikrobiolokih analiza uzronika urinarnihinfekcija i antibiograma u mikrobiolokoj laboratorijiinstituta za javno zdravlje kragujevac, upuenih izustanove primarnog nivoa zdravstvene zatite Doma

zdravlja kragujevac. uzorci urina su uzimani kao srednjimlaz u sterilnu posudu.

Izolacija i identifikacija mikroorganizama. uzorci suzasejavani na hromogeni agar (CPS3 Biomerieux) iinkubirane na 37 C/24 h. Pozitivan nalaz je predstavljaobroj kolonija 105 CFu/ml.

Ispitivanje osetljivosti na antibiotike. Sprovedeno jedisk-difuzionom metodom na Mueller-Hinton agaru(Biomerieux), a zone inhibicije rasta oitavane su premapreporukama ClSi (engl. Clinical and LaboratoryStandards Institute) (14). ispitivana je osetljivost na:ampicilin, penicilin G, cefaleksin, cefaclor, cefotaksim,ceftriakson, doksiciklin, sulfametoksazol/trimetoprim,gentamicin, amikacin, ofloksacin, ciprofloksacin ivankomicin. test osetljivosti je interpretiran premakriterijumima koje je objavio ClSi (14).

Statistika obrada rezultata izvrena je pomoukomercijalnog programskog paketa SPSS. rezultati suanalizirani 2-testom, a nivo verovatnoe manji od 0,05smatran je statistiki znaajnim.

REZULTATI

trogodinja, retrospektivna studija je obuhvatila44.559 uzoraka urina, od kojih je 14.738 (33,1%) bilopozitivno na patogene mikroorganizme. takoe, zapaenje porast broja, odnosno procenta, pozitivnih uzoraka izgodine u godinu (4.264/29%, 4.952/33,6%, 5.522/36,5%;2 = 195; df = 2; p < 0,001) (tabela 1). Od 12.421 (27,9%ukupnog broja uzoraka) ispitivanih uzoraka osoba mukogpola, pozitivan nalaz u urinu je zabeleen kod 4.633(37,3%), a od 32.138 (72,1% ukupnog broja uzoraka)ispitivanih uzoraka osoba enskog pola, pozitivno je bilo10.105 (31,4%) (tabela 1).

ukupno je izolovano 11 vrsta uropatogena (tabela 2), apet najeih su bili: E. coli (8.366/56,8%), Proteus spp.(2.257/15,3%). Klebsiella spp. (2.173/14,7%),Enterococcus spp. (760/5,2%) i Pseudomonas spp.(678/4,6%) (tabela 2). tokom ispitivanog perioda, uoen je

127

doi:10.5937/mckg46-1899 COBiSS . Sr - iD 194830092

uDk. 616.61-022.1-02 ; 579.8:615.28.015.8Med. as. 2012; 46(3): 126-131.

Tabela 1. Ukupan broj ispitivanih uzoraka u optoj populaciji i u odnosu na pol (broj izolata i procenat).

pad pozitivnih uzoraka na E. coli (2.511/58,9%, 2.933/59,2%, 2.922/52,9%; 2 = 14,9; df = 2; p = 0,001), dok jebroj, odnosno procenat, na Klebsiella spp. pozitivnihuzoraka porastao (452/10,6%, 695/14,0%, 1.026/18,6%; 2

= 92,9; df = 2; p < 0,001) (tabela 2). kada je re odistribuciji uropatogena u odnosu na pol, najei uzroniciurinarnih infekcija kod osoba mukog pola su biliKlebsiella spp. (1.309/ 28,3%), E. coli (1.270/ 27,4%),Proteus spp. (1.212/ 26,2%), Pseudomonas spp.(430/9,3%) i Enterococcus spp. (214/4,6%) (tabela 3). Zavreme ispitivanog perioda, uoen je porast izolovanihKlebsiella sp.p (262/20,2%, 378/26,3%, 669/35,3%, 2 =51,1; df = 2; p < 0,001) u uzorcima osoba mukog pola, kaoi da je Acinetobacter spp. bio ei uzronik infekcija

urinarnog trakta mukaraca, nego ena (kod mukaracaAcinetobacter spp. je bio uzronik u 3,2% pozitivnihnalaza, a kod ena u 0,8%) (tabela 3). kod osoba enskogpola, najei izazivai urinarnih infekcija bili su E. coli(7.096/70,2%), Proteus spp. (1.045/10,3%), Klebsiella sp.p(864/8,6%), Enterococcus spp. (546/5,4%) i Pseudomonasspp. (248/2,5%). Zapaen je blagi pad u procentu izolata E.coli kod ena (sa 71,0% na 68,8%; 2 = 0,913; df = 2; p