od redakcji - parafia.cieszyn.org.pl · pala od dawien dawna ludzkie zmysły. bo coś się kończy,...

Informator Parafialny nr 1/2017 (156)

styczeń 2017 1

OD REDAKCJI:

Dam wam serce nowe i ducha nowego dam do waszego wnętrza. Ez 36,26

Tosłowahasłabiblijnegona2017rok.Rokjubileuszowy,wktórymprzeżywaćbędzie-my500lattrwaniaReformacji.Reformacja-noweserceinowyduchKościoła,któryprowa-dzinasprzezJezusaChrystusadoBoga.Todroga,którąchcemyiśćprzezżycie.Niewiemycoprzyniosąnamdnitegoroku,aleufamy,żeprzebędziemyjewBożejobecności,otoczeniJegołaskąibłogosławieństwem.WszystkimCzytelnikomWieściWyższobramskichżyczęzdrowia,zgodyimiłościwnaszychrodzinach,życzliwychludziwokółipewnościBożegoprowadzenia. Niechsłowaap.Pawłabędąnaszymwyznaniem„Jestem tego pewien, że ani śmierć,

ani życie, ani aniołowie, ani potęgi niebieskie, ani teraźniejszość, ani przyszłość… nie zdołają nas odłączyć od miłości Bożej, która jest w Chrystusie Jezusie, Panu naszym”. Rzym 8 38-39 ks. Janusz Sikora

Kalendarz-podobniejakzegarjestmiernikiemczasu.Dzieliroknamiesiące,tygodnieidni.Pomaganamplanowaćzajęcia.Notujemy

wnimplanowanespotkania,rozmowy,delegacje,sprawyosobiste.Wtensposóbgospodarujemyrozsądnieczasem,unikamykolizjizajęć,wiemy,czykoniecznyjestpośpiechorazilewolnegoczasupozostałonamdodyspozycji.Każdyznaspowinienprzyjąćczas,jakoBożydar.Itakjakkażdydar-należyczasdobrzewykorzystać.Dobrze-tomamnamyślicelowo,zgodniezwłaściwymprzeznaczeniem.Naprzykładtowarzyskierozmowy,prywatnete-lefonywgodzinachpracyodbijająsięczęstonawykonaniuzadania.Powstajązaniedbania,niewykonujesiępracywterminie,albokończysięjąwpośpiechuiniedbale.Bywająmłodziludzie,którzylekkomyślnietrwoniączasnauki,studiów,astraconelataniewracają.Powstałebrakiczęstoutrudniajążycie.Niedawnoczytałemzwierzeniarodziców,którzyrozważając losyswojej rodziny,żałowali,żezbytmałoczasupoświęcaliwychowaniudzieci. Iniebyłtoczasmarnotrawionynażycietowarzyskie,czywłasneprzyjemności-onipoprostuciężkopracowalizawodowo,adziecirosłysame.Niemieliczasudlasynówicórek.Wżyciucodziennymtenczasjestpotrzebny-dladomu,dlazdrowia,częstodozacieśnianiawięzówrodzinnych.Zupływającymczasemzawszecośtracimy,aleskorowżyciusądnilepszeigorsze,starajmysięzawszezapamiętaćtelepsze.Niestety,przeważnietakbywa,żeczłowiekjestbardziejskłonnydozapamiętywaniatego,coniebyłomiłe,przyjemne,szczęśliwe.Zresztąjeste-śmycodzienniebombardowaniogromnąmasązłychinformacjiisąonepowtarzaneiroztrząsaneażdoznudzenia.Tymczasemdobreinformacjeniezawszesięprzebijająwportalachinformacyjnych,amyprzyzwyczajamysiędotakiegoskrzywionegopatrzenianaświat.Dlategowartowspominaćminionechwile,szczęśliwe,wspaniałe,rado-sne,doktórychtakdobrzewracaćwspomnieniami,boonepokrzepiająserce.Zastanawiającsięnadznaczeniemczasu,należyteżzwrócićuwagęnadobrąorientacjęwsytuacji,nauchwyceniewłaściwejchwili.Wszyscydo-skonalezdajemysobiesprawęztego,żesłowopowiedzianewodpowiednimmomenciemożezaważyćnabiegusprawy,decyzjapowziętawewłaściwejchwilimożemiećogromneznaczenie. Kiedyśwpadłmiwokotakzapisanycytat:„Ludziemyślączasem,jakzabićczas,atoczasichzabija”-mottotegocytatujestwprostniesamowite,zwyklewswoimżyciuniezwracamyuwaginaupływającyczas.„Do-wiadujemysię”onimnajczęściej,pomiędzy50-60rokiemswojegożycia,bowiemwtedy,widząccodziejesię zciałem,patrzącna swojecorazbardziej spowolnione ruchy,na swojecoraz słabszezdrowie, zdajemysobiesprawę,żeczasuciekacorazszybciejiszybciej.Achodzącdopracyiwypełniającswojeobowiązki,tonimsięspostrzeżemy, towidzimy,żezponiedziałkuzrobił siępiątek iznówminąłkolejny tydzień.Trudnopogodzićsięzupływemczasu.Boimysięśmierci,starości,bezczynności...Nieuspokajanasmyśl,żetrzebażyćdniemdzisiejszym,żetakajestnormalnakolejrzeczy-cośsiędlanaskończy,cośnowegosięzaczyna.Najważniejszejestjednakto,bymiećpozytywnenastawieniedożycia,bypojawiającesiętrudnościtraktowaćzawszejakowy-zwania,którychpodjęciedajesatysfakcję,aniejakoklęskę.Todziękiniemujestnamłatwiejpokonywaćwieleprzeszkód,którestająnanaszejdrodze. Alenajważniejszązasadąjestto,codziejesiętuiteraz.Niewartopatrzećzabardzonaprzód,bowszystkocostaniesięwprzyszłościmazalążekwteraźniejszości,więctotutajtrzebanaprzyszłośćpracować.Światnaskształtuje,aletoodnaszejpozytywnejenergiizależy,nailemusiępoddamy,anailesamizawalczymyoto,czegochcemyiczegopragniemy...

SzczęśćWamBoże!

Wieœci Wy¿szobramskie

http://www.parafia.cieszyn.org.pl2 Odwiedź naszą stronę:

Rozważanie biblijne

Szukaj ciszy i spokoju

„Teraz idź, napisz to wobec nich na tablicy i utrwal to w księdze, i niech to będzie na przyszłość świa-dectwem wiecznym. Gdyż jest to lud przekorny, synowie zakłamani, synowie, którzy nie chcą słuchać zakonu Pana, którzy mówią do jasnowidzów: Nie miejsce widzeń! a do wieszczów: Nie wieszczcie nam prawdy! Mówcie nam raczej słowa przyjemne, wieszczcie rzeczy złudne! Zejdźcie z drogi, zboczcie ze ścieżki dajcie nam spokój ze Świętym Izra-elskim. Dlatego tak mówi Święty Izraelski: Ponieważ pogardziliście tym słowem i ufacie gwałtowi i przewrotności, i polegacie na niej, dlatego ta wina stanie się dla was jak rysa grożąca zawaleniem, występująca w wysokim murze, który nagle, w okamgnieniu się rozpada, a z jego rozpadem jest tak, jak z rozbitym dzbanem glinianym, stłuczonym bezlitośnie, tak że wśród jego czerepów nie można znaleźć ani skorupki, aby nabrać ognia z ogniska lub zaczerp-nąć wody z kałuży. Gdyż tak mówi Wszechmocny, Pan, Święty Izraelski: Jeżeli się nawrócicie i zachowacie spokój, będziecie zbawieni, w ciszy i zaufaniu będzie wasza moc; lecz wy nie chcieliście. Mówiliście raczej: Nie! Na koniach umkniemy! Dlatego umykać będziecie. – Na wierzchowcach pojedziemy! Dlatego wasi prześladowcy was wyprzedzą. Tysiąc będzie uciekać przed groźbą jednego, przed groźbą pięciu będziecie uciekać, aż zostanie z was resztka jak maszt na szczycie góry i jak sztandar na wzgórzu.

Księga Izajasza 30,(8-14)15-17

Drodzy Czytelnicy Wieści Wyższo-bramskich.Przejściezestaregodonowegorokuroz-pala od dawien dawna ludzkie zmysły. Bo coś siękończy,acośzaczynaitowsposóbbardzowyraźny,dostrzegalny. Taka granica stanowi psychologicznąmotywacjędozmiany-stądpopularnośćróżnegoro-dzajupostanowieńnoworocznych, lepiej lubgorzejpóźniejrealizowanych.

Kochani,mamyróżnesposobynaprze-żywanie tego czasu przełomu. Dla jednych jest toczaswesołej, radosnej i karnawałowej zabawy, dla

innychmomentgłębokiejrefleksjinadtym,cobyłoinadtym,cobędzie-czasmodlitwyirozmowyzBogiem.Niejedenznaspołączyjednoidrugie,aniejedenpewniebędzieżył tak, jakzwykle,boprzecieżchodzi tylko ozwykłyokreswkalendarzu. Przychodzimydoswoichkościołówzróżnymimyślami,praktykującwswoimżyciuróżnesposobynaprzeżywanieprzełomustaregoinowegoroku.CieszyńskiKościółJezusowywitałnowyrokjużponad300razy.Gdybymurysłyszałyludzkiemyśliimodlitwy,tokościółtenmógłbystworzyćcudownąmozaikężycia. Pokoleniacieszyniakówzostawiałytutajswojełzy,żaleismutki,aletakżeswojecele,marzenia,małe idużeradości.Terazjesteśmykolejnymelementemtegołańcucha.Murynasniesłyszą,alesłyszynasBóg. Umiłowani,BógkierujedonastrudnesłowoprzekazaneprzezprorokaIzajasza.FragmentPismaŚwię-tegoopisujeświatdosyćnieprzyjaznydlaczłowieka.WtymświeciedominujeprzekornośćludziwobecBoga,ludzkiezakłamanie,głuchotanato,codobre,pragnienieżyciaegoistycznego,zamkniętegonadrugiegoczłowiekaiBoga.Pogarda,gwałt,przewrotność,pycha,chciwość-towszystkodominujeidochodzidogłosu,krzyczynaroguulicyitymkrzykiempowalakażdego,ktoniechcesiępodporządkować. Brzmi znajomo?Czy imydziś niemamyproblemówz takim światem?Czy imynie próbujemy się wtakiejrzeczywistościodnaleźćiprzetrwać?Iwreszcie,czyimy,każdaikażdyznaszosobnaniedokładamydotegowszystkiegoczegośodsiebie? „TakmówiWszechmocny,Pan,Święty Izraelski: Jeżeli sięnawrócicie izachowaciespokój,będzieciezbawieni,wciszyizaufaniubędziewaszamoc”.


styczeń 2017 3

TesłowasąjakbalsamdlazagubionegoczłowiekaXXIwieku.Człowiekarozdartego,bozjednejstronynasyconego,alejednocześnieczęstogłodnegowduchowymsensie.Człowiekarzuconegonapastwęoczekiwańformułowanychprzezinnych,zagubionegowróżnegorodzajutrendachimodach.Człowieka,którymawszystkonawyciągnięcieręki,ajednocześnietakczęstoitaktrudnojestmuuchwycićto,conajważniejsze-zgodęwro-dzinie,pokójduszyiświadomość,żejestkochanymprzezBoga. Człowieka,jaktyija,drogasiostroibraciewJezusieChrystusie.

Bógnieustanniewzywadonawrócenia.Bógnieustanniezwiastujespokójipokój.Bógnieustannieprze-mawiaróżnymisposobami,poprzezróżnychludziiróżnesytuacje.Szukaczłowiekaipokazuje,żeBożamiłośćwtymświeciegrzechuinienawiścidokonujecudów,anarzędziamicudówsąBożedzieci.Jeślipopatrzymywstecztoznajdziemytakiecudaiwswoichbiografiach. Kochani,wcałym,jubileuszowymroku2017,wktórymbędziemymyślećo500latachReformacji,drogęwskazywaćnambędziehasłorokuwyjętezksięgiEzechiela:Bógrzekł:„Damwamsercenowe,iduchanowegodamdowaszegownętrza.” Mocipotęgatychsłówpoleganatym,żesąBożymwezwaniemdoodkrywaniaStwórcy,PanaiZbawi-cielananowo.Bógdajenamnoweserceinowegoducha,człowiekmaszansę,żebytymnowymserceminowymduchemsięcieszyć.Niejesttoofertatylkodlatych,którzysądalekoodBoga,aletakżedlatych,którzyżyją zNimwpięknejicodziennejrelacji. OżywczejnowościwkontaktachzBogiempotrzebujemyzawszeinakażdymetapieżycia,abyśmyniepopadliwpychęwiary,pozwoliliBogunaszaskoczyć,mieliradośćzodkrywaniaBogananowoipotrafilizod-wagąmierzyćsięzdoświadczeniamicodziennościiwyzwaniami,którymprzyjdzienamsprostać. Dlategoniezależnieodtego,wjakisposóbprzeżywaszpocząteknowegoroku,ilepostanowieńpróbujeszzrealizować,czyoddajeszsiękarnawałowemuszaleństwulubmedytujeszposzukującPana,zatrzymajsięnakilkachwil,wciszyispokoju,októrychpiszeprorokIzajaszskłońgłowęipomyślotym,cobyło,szczerzepowiedzBogu,jakiebyłoteostatnie12miesięcy. Anastępniepodziękujzanoweserce,nowegoduchainowyczas.NiechBógnieustanniedotykategoser-ca,aduszęprowadziwradościZbawienia,niezależnieodtego,jakbardzopogmatwanyizagubionybędzienaszświat.Niechdotykanaszychbliskich,dajeświatłość,dobroimiłość. „TakmówiWszechmocny,Pan,ŚwiętyIzraelski:Jeżelisięnawrócicie izachowaciespokój,będzieciezbawieni,wciszyizaufaniubędziewaszamoc”. ApokójBoży,któryprzewyższawszelkirozum,strzecbędziesercwaszychimyśliszwaszychwJezusieChrystusie,kużyciuwiecznemu.Amen

ks. Łukasz Ostruszka

Ks. Łukasz Ostruszka – duchowny, dziennikarz i redaktor.

Pochodzi z parafii cieszyńskiej, absolwent Liceum Ogólnokształcącego Towarzystwa Ewangelickiego w Cieszynie. Od 2011 r. do połowy 2015 r. służył w parafiach w Katowicach Szopienicach, Sosnowcu, Mysłowi-cach i Hołdunowie, później w parafii w Wiśle Centrum. Systematycznie publikuje artykuły m.in. w dzienniku „Puls Biznesu” i tygodniku „Polityka”. Prywatnie mąż Anety i ojciec małej Zosi.

O Panie, uczyń z nas narzędzia Twojego pokoju, abyśmy siali miłość tam, gdzie panuje nie-nawiść, wybaczenie tam, gdzie panuje krzywda, jedność tam, gdzie panuje zwątpienie, nadzieję tam, gdzie panuje rozpacz, światło tam, gdzie pa-nuje zmrok, radość tam, gdzie panuje smutek.

Franciszek z Asyżu



Czym jest Kościół Nowy Testament przedstawia Kościół za po-mocą kilku obrazów.Każdy z nich uwypukla pewienaspektKościoła i pozwala lepiej zrozumieć, czymna-prawdę on jest. Jednym z obrazówKościoła użytych wNowymTestamenciejestobrazdomu.ApostołPawełprzekazując swojemu młodemu współpracownikowiTymoteuszowipraktycznewskazówkidotycząceżyciazborowego,pisze: tomaszwiedzieć, jaknależypostę-powaćwdomuBożym,któryjestKościołemBogaży-wego,filaremipodwalinąprawdy(lTm3,15).PiszącodomuBożym,apostołPawełużywagreckiegosłowaoikos.Dosłowniesłowotomożebyćtłumaczonejako„dom" czy „domostwo".W czasach, kiedy apostoł Pa-wełpisał list doTymoteusza, oikosobejmowałopanadomu, jegożonęidzieciorazmieszkającychwdomuniewolników.ApostołPawełpodkreśla,żeKościółjestdomemBożym.NiewątpliwiePanemKościoła,Boże-godomu,jestsamBóg.On,jakprawdziwyiodpowie-dzialnyojciec,wytyczakierunkidziałania,zapewniasprawnefunkcjonowaniedomuipodejmujeostatecznedecyzje.OnjestPanemdomu,aludziewierzący,człon-kowie Kościoła,domownikami.Rzeczywiście,PawełprzypominaczłonkomzboruwEfezie,iżdziękiJezuso-winiesąjużobcymi,aledomownikamiBoga(Ef2,19).JakodomownicywierzącynazywanisąBożymidzieć-mi,atakżesługamilubniewolnikami.EwangelistaJanstwierdza: tymzaś,którzygoprzyjęli,dałprawostaćsię dziećmiBożymi, tym, którzywierząw imię jego (J1,12).ApostołPawełpiszedowierzącychwRzymie:Duchświadczywespółzduchemnaszym,żedziećmiBożymijesteśmy(Rz8,16).Rzymianomtakżeprzypo-mina:uwolnieniodgrzechustaliściesięsługamispra-wiedliwości (Rz6,18).Ludziewierzącysądomowni-kamiwdomuBożym,dziećmi,sługamiiniewolnikami.Każdeztychokreśleńtonietylkotytułprzysługującyludziomwierzącym.Z każdym tytułem związane jestzobowiązaniedogodnego zachowania i postępowa-niazgodniezzasadamiobowiązującymiwdomuBo-żym. Przykładowo-PawełzachęcawierzącychwFi-lippi, aby stali się nienagannymi i szczerymi dziećmiBożymibezskazy (Flp2,15), awierzącymwEfeziezwraca uwagę, aby postępowali jako słudzy Chrystu-sowi, którzy pełniąwolęBożą z całej duszy (Ef 6,6).Warto pamiętać, że członkowie kościoła są domowni-kami,anietylkogośćmiprzychodzącymidoKościołarazw tygodniunaniedzielnenabożeństwo.Pomiędzydomownikami,agośćmiistniejebardzoistotnaróżnica,wynikająca chociażby z różnych praw i obowiązków, a także różnej odpowiedzialności. Prawa i obowiązkigości określają ogólnie przyjęte zasady lub stosowne

regulaminy. Przykładowo, według regulaminu hotelo-wegogościemogąkorzystać ze swoichpokoi, restau-racji i innych urządzeń hotelowych. Z drugiej strony,zgodnie z regulaminem, goście są zobowiązani m.in.dozachowaniaczystościiprzestrzeganiaciszynocnej.Zupełnie inne prawa i obowiązki dotyczą „domowni-ków", w tym przypadku personelu hotelowego. Go-ście hotelowi przychodzą i odchodzą.Mamwrażenie,że niektórzy ludzie są podobni do gości hotelowych iprzychodządokościołajakdohotelu.Kiedyprzycho-dząnanabożeństwo,przechodząbezszelestniedoławki,podobnie jak goście hotelowi do swojegopokoju.Podrodzemijają innych i podobnie jak gościew hotelo-wymkorytarzu,mówiągrzecznie:„Dzieńdobry”.Przy-chodzącdokościołaoczekują,żewszystkobędziewła-ściwieprzygotowanenaichprzybycie.Oczekują,żeichławkazostaniewyczyszczona,chórbędziegotowydozaśpiewanianowejpieśni,aksiądzbędzieprzygotowa-nydowygłoszeniaciekawegokazania.Pozakończeniunabożeństwa iwysłuchaniu tego, cozostałoprzygoto-wane,odchodzą.Przywyjściuwrzucająkilkamonetdokoszyka,podobniedogościhotelowychpłacącychprzywyjeździew hotelowej recepcji. Przywyjściumówiągrzecznie: „Do widzenia” i żegnają się do następnejniedzielialbonastępnegoWielkiegoPiątku. Aleprzecieżdomownicyniemogątakpopro-stuodejść.DladomownikówodpowiedzialnośćzadomBożyniekończysięwrazzakończeniemniedzielnegonabożeństwa. Domownicy są zawsze odpowiedzialniza swój dom. Taodpowiedzialnośćniedotyczy tyl-kofinansówiładnegowyglądubudynkówparafialnych,ale także stanu duchowego iwzajemnych relacji.Do-mownicy są odpowiedzialni za innych domowników,za braci i siostry w Chrystusie. Biblia wielokrotnieprzypomina o takiej odpowiedzialności.Weselcie sięzweselącymi się, płaczcie z płaczącymi (Rz 12, 15);Napominajcie niesfornych, pocieszajcie bojaźliwych,podtrzymujciesłabych(lTes5,14).Teiinnepodobnesłowaniemogądotyczyćanonimowychczłonkówko-ścioła.Zpewnościąnapomnieniedodzieleniaradościismutkówzinnymidomownikaminiejesttylkozada-niem dla księdza.Apostoł Pawełwielokrotnie używazwrotu:„jednidrugim".Jednidomownicysąwinnicośdrugimdomownikom.Jednidrugichbrzemionanoście(Ga6,2);Uważajciejednidrugichzawyższychodsie-bie.Niechajkażdybaczynietylkonato,cojego,lecz inato,cocudze(Flp2,3-4).Totylkoniektóresłowado-tyczącewzajemnychpowinności.Oprócztychzaleceńz łatwościąmożnaznaleźćwiele innych podobnychwskazówek, obrazujących wzajemne relacje pomię-


styczeń 2017 5

dzyduchowymrodzeństwem.Zapewneutrzymywaniebardzodobrychrelacjizniektórymibraćmiisiostramijest przyjemnością, a obcowaniepod jednymdachemzwielomaniesprawiawiększychproblemów.Alebyćmożewzajemnerelacjezpewnymibraćmiisiostramiprzychodząztrudem.Możeniektórzyzdomownikówsątrochęinni,możemniejsympatyczni.Jednakżeniezmieniatofaktu,iżtakieosobysąteżbraćmiisiostramiwChrystusie, członkami tej samej rodziny, domowni-kami tegosamegodomu.Boprzecież rodzinysięniewybiera. Przyjaciół można sobie wybrać, ale rodzinęsięma. Dla wszystkich domownikówmusi byćmiej-sce,boprzecieżwszyscydomownicysąwdomu po-trzebni.Wszyscywinnidoświadczaćwdomupomocy

iciepła,nacodzieńdzielićsmutkiiradościzinnymidomownikami.Takiegociepłaiserdecznościniemożnadoświadczyćpozadomem,wżadnym innymmiejscu,nawet w najlepszym hotelu. W dzisiejszych czasachhotele prześcigają się w zapewnieniu komfortu swo-imgościom.Oferująklimatyzowanepokoje,wygodnełóżka,bogatewyposażeniepokoiwtelewizor,telefoni bezprzewodowepołączenie internetowe. Wszystkiete usprawnienia nie zmieniają statusu obiektu. Pomi-mowszystkichwygódhotelpozostajehoteleminigdynie stanie się domem. Po dłuższym pobycie, nawet wnajlepszympięciogwiazdkowymhotelu,zaczynamytęsknić za domem.Bowszędzie dobrze, ale najlepiej wdomu.Możemniejwygodnym,alewłasnym.

Jan Broda

Dysputa lipska cz. I

Wśródłańcuchazdarzeń,jakiewywołałoogło-szenieprzezMarcinaLutra„95tezprzeciwodpustom”31 października 1517 roku, istotne miejsce zajmujedysputa lipska,do jakiejdoszłomiędzyWittenberczy-kiemaJohannesemEckiem(1486-1543),wykładowcąuniwersytetuwIngolstadt, nadworzeJerzegoBroda-tego(1471-1539)27-30czerwca1519roku.Odbyłasięona,chociażpoczątkowoMarcinLuterchciałuniknąćbezpośredniego starcia z teologiem z Ingolstadt. Napismo Johannesa Ecka noszące tytuł Obelisci, kry-tykujące stanowisko Wittenberczyka prezentowane wsporzeoodpusty,MarcinLuterodpowiedziałjedynieprywatnie. Jednak w jego obronie wystąpił jego ów-czesnywspółpracownikAndreasBodensteinvonKarl-stadt.PrzeciwniemuJohannesEckwydałnajpierw12,apóźniej13tez.Tezyteśredniowiecznymzwyczajemuniwersyteckimmiałybyćpodstawądo akademickiejdysputy,którabyłanaśredniowiecznymuniwersyteciepodstawowym sposobem rozstrzygania sporów, a tak-żezdobywaniakolejnychstopniwkarierzenaukowej.NatetezyJohannesaEckaMarcinLuterodpowiedział13 kontrtezami. Dotykają one kluczowych zagadnieńwsporze,jakiod31października1517r.toczyłsięzasprawąwystąpieniaWittenberczykawokółodpustów. Pierwsza z trzynastu tez przygotowanych nadysputę lipską przez Marcina Lutra głosi, że każdyczłowiekcodzienniegrzeszyijeststalewezwanyprzezChrystusadopokuty.DowodemnatojestchoćbytekstzEwangeliiMateusza4,17,któryzgodniezprzyjętąwśredniowieczu tradycją Wittenberczyk tłumaczy jako„Pokutujcie”.MarcinLuter rozumie to sformułowaniejednak nie przez pryzmat sakramentalnej pokuty, alepodobniejakwpierwszejz„95tezprzeciwodpustom”jako postawę życiową,w której człowiek uznaje swągrzeszność. Jako swoisty punkt wyjścia do dyskusji

wpierwszej teziedysputacji lipskiejMarcinLuterpo-zostawia stwierdzenie, że być może człowiek, którywłaśnie przed chwilą został usprawiedliwiony nie po-trzebujepokuty,jednakniezmieniatofaktu,żecodozasadyBóg codziennie oczyszcza swojąwinnicę, takby przynosiła obfitszy owoc usuwając te z winorośli,które go niewydają.To ostatnie stwierdzenie jest na-wiązaniemdoobrazuwinnicyzEwangeliiJana15.Zapomocą tego odwołaniaMarcin Luter daje do zrozu-mienia,żedrogacodziennejpokutyioczyszczeniajestczymśnormalnym,zaplanowanymprzezBoga,stałymelementemtroskioJegowinnicę–chrześcijan. Odwołanie do kwestii codziennego grzechu,jaki jest udziałem człowieka, już w tezie pierwszejdysputy lipskiej i kontynuowanie tematu grzeszności wkolejnychtezachwynikazfaktu,żetowłaśniemię-dzy innymi radykalna diagnoza grzeszności człowie-kadoprowadziłaMarcinaLutradozakwestionowaniawypracowanego przez późnośredniowieczną teologię i pobożność systemu pozyskiwania zbawienia,w któ-rymbyłotakżemiejscenapraktykęodpustową.Witten-berczykbyłświadom,żepojmowaniegrzechustanowijedenzkluczowychpólsporu, jaki toczyz teologamiwiernymiRzymowi. Wiedząc, że rozumienie grzeszności jest klu-czowedlapojmowaniazbawienia,MarcinLuterpowta-rzawteziedrugiejdysputacjilipskiejswojeradykalnetwierdzenia odnoszące się do grzechu.W zawartychw niej sformułowaniach po raz kolejny potwierdza,że człowieknawet czyniącdobreuczynkigrzeszy, żegrzechpowszednijestodpuszczanyzewzględunami-łosierdzie Boże, a nie ze względu na swój charakter, a także, żegrzechpozostajewczłowiekupoChrzcie.NegacjętychstwierdzeńuznajezadeptaniepoapostolePawleisamymChrystusie.



Co kryło się za tymi trzema twierdzeniami?Pierwsze i trzeciewnich łączy luterskie przekonanie,żegrzechpierworodnyjestprzedewszystkimpostawąniewiary,oddzieleniaodBoga,któracechujecałeżycieczłowiekanaznaczonegodziedzictwemupadkuAdama.Grzech ten – postawa niewiary – pozostaje także poChrzcie, który usuwa co prawda winę z nim związa-ną,alejużnieusuwasamegozepsucia,któredochodzidogłosuprzezcałeżycieczłowiekawjegogrzesznychczynach,iprzezcałeżyciemusibyćusuwane,zaśuko-ronowaniemtegoprocesujestśmierć.Tutajwtlestoispórzpóźnośredniowiecznąwizją,którazakładała,żeChrzestusuwanietylkowinęgrzechupierworodnego,ale także samgrzechpierworodny, a co za tym idzie,człowiek ochrzczony jest zdolny do dobrych uczyn-ków,którymimożewykazaćsięprzedBogiem.Wtejlogiceważnajestocenakonkretnegoczynu,niezaśpo-stawyczłowieka.MarcinLuterstałzaśzdecydowanienastanowisku,żeczłowiekawperspektywieteologicz-nej,awięcwjegoodniesieniudoBoga,należyoceniać wpierwszejkolejnościprzezpryzmatjegopostawynie-wiarybądźwiary.Tylkowierzący jestwewłaściwymstosunkudoBoga.Jeślizaśowejwiarybrak,żadneza-angażowanieiaktywnośćczłowiekaniesąwstaniemupomóc. Drugie z odrzuconych przez Marcina Lutra w tezie drugiej twierdzeń polemizuje zaś ze średnio-wiecznym podziałem grzechów na śmiertelne i po-wszednie.TylkotepierwszezrywałyrelacjęczłowiekazBogiem iwymagały ingerencjiBożej łaskiwsakra-menciepokuty.Grzechypowszednieniewymagałyzaśdopełnieniasakramentupokuty,niebyłyteżprzeszkodą wprzystępowaniu do SakramentuOłtarza.Taka prak-tyka jest możliwa jedynie w logice oceny grzechuwychodzącejodczynu, anie jakchceReformatorodocenyosoby,któraczynpopełnia.PrzyzachowaniuLu-trowegozałożenia,żekażdyczłowiekjestgrzesznikiemoddzielonymodBoga,cookreślacałośćjegodziałania,podziałnagrzechypowszednieiśmiertelnetracisens. Dyskusjaogrzechuztezydrugiejwtezietrze-ciej rozwinięta została przezReformatoraw odniesie-niudozbawienia.Negujewniejzałożenie,żeodejścieodgrzechuipokutarozpoczynasięwczłowiekuprzezto,żezaczynaonnienawidzićgrzechu, jeszczezanimzaczniemiłowaćBożąsprawiedliwość.Odrzucazatemskruchę, która widziana była w średniowiecznej teo-logii jako akt człowieka będący pierwszym koniecz-nymelementemsakramentupokuty.TakiezaufaniedozdolnościczłowiekajestdlaMarcinaLutraprzejawempelagiańskiej herezji, z którą walczył już Augustyn z Hippony.Wzięła ona nazwę odmnicha Pelagiusza(360?–422?), który twierdził, że możliwe jest osią-gnięciezbawieniawłasnymwysiłkiemczłowieka,bezudziałułaskiBożej.

Tezyodpierwszejdotrzeciejdyskutowałyzpodstawa-mi systemu pobożności, którego elementem były od-pusty.W tezieczwartejMarcinLuteruderzaw jedno zjegokluczowychzałożeń.Zgodnieznimczłowiekaza każdy popełniony grzech obciąża nie tylko wina,która w sakramencie pokuty jest zmazywana dziękiłasce Bożej, ale także i kara, z której człowiekmusisięrozliczyćzasługamiprzedBogiem.Karyzagrzech w wymiarze wiecznym, a więc dotyczące człowiekatakże po śmierci, były więc zamieniane na różnegorodzajuczasowekarypokutne,którymiczłowiekmiałzadośćuczynićBożemuwyrokowi jeszczepodczasży-cianaziemipoprzezróżnegorodzajudobreuczynki.Towłaśnie owekary,w sytuacji kiedy nie zostały dopeł-nionewżyciudoczesnym,przenoszonebyłydoczyść-ca.Odowychkarzwalniały listyodpustowe.WtezieczwartejWittenberczyk stwierdza, że karę za grzech w postaci krzyża, a więc cierpienia nakładanego naczłowieka,możewymierzać jedynieBóg.Zaśnapod-stawiekanonówiorzeczeńduchownychniemożnaza-mieniaćkarwiecznychnadoczesne,zktórychczłowiekmiałbysięrozliczaćpoprzezróżnorodnedobreuczynki,zasługiczyodpusty. Konsekwencją z tego jest treść tezy piątej, a mianowicie zobowiązanie dla duchownych by od-puszczali nie tylko winę grzechu, ale także karę. Wperspektywie,wktórejwyłącznieBógmaprawokaraćczłowiekazagrzechbądźteżodtejkaryodstąpić,senstracąwszelkiepraktykiodmawianiaodpuszczeniakaryiwyznaczaniekarpokutnychmającychbyćzanieza-dośćuczynieniem.Sens traci także rezerwacja odpusz-czeniapewnychgrzechówdlawyższychduchownych.Zadaniem duchownego jest bowiem służenie odpusz-czeniemtym,którzyżałujązaswójgrzech,anierozli-czanieichzkonkretnychczynów. DalszekonsekwencjeztejnegacjisystemukarzagrzechMarcinLuterwyciągawtezieszóstej.WniejWittenberczykdopuszczacoprawdamożliwośćistnie-niaczyśćca,wktórymludziemielibyczynićzadośćzaswójgrzech.Niemajednakjegozdaniemżadnychdo-wodówpozwalającychwymagaćodumierającegoczło-wiekaczegokolwiekinnegopozagotowościąnaśmierć.Nie chodzi tu o jakieś działanie człowieka przed Bo-giem,aleraczejprzyjęciewyrokuBożegoipogodzeniesięwnimwwierze.Wtletakiegoujęciaproblemustoioczywiście odrzucenie jakichkolwiek dodatkowychwymagań względem człowieka warunkujących jegozbawienie,zktórychczłowiekmiałbysięrozliczaćpośmierci,właśniewczyśćcu. Tematykę czyśćca Marcin Luter będzie kon-tynuował w kolejnych tezach, zanim jednak do tegoprzejdzie,wtrąca kluczową tezę siódmą,w której po-wracadoogólnejdiagnozysytuacjiczłowieka.Zgodnieze swoim radykalnym spojrzeniemnakwestię grzesz-


styczeń 2017 7

nościczłowiekaodrzucawniejwolnośćwoliczłowie-ka.WolaczłowiekajestbowiemspaczonaprzezgrzechiniezdolnadoczynieniadobrawoczachBożych.Czło-wiekbowiemprzezBogaoceniany jestwpierwszymrzędziezperspektywywiaryitylkojejbrakmożebyćpowodempotępienia.DlategotezyowolnościwolisądlaMarcinaLutrasprzecznezwłaściwympoznaniemczymjestwiara,czymskrucha,atakżeczymjestwol-nośćwoli.Ztymwiążesięrównieżto,żebroniącywol-nościwoliczłowiekawodniesieniudo jegostosunkudo Boga negują także to, że człowiek jest zbawionytylko dziękiwierzewSłowoBoże. Pozostając konse-kwentnym w swojej obronie zbawczej natury wiary,która zmienia człowieka i poprzedza jego działanie,MarcinLuterodrzucarównieżprzekonanie,żezpowo-duuczynkuuznawanego za grzech śmiertelnymożnastracićwiarę.Późnośredniowiecznapobożnośćtakwła-śniegłosiła,widzącwludzkimakcieskruchydrogędopowrotudowiary.Reformacyjnalogikajestzasadniczoinna.Odwiarydoskruchy,awięcodBożegodarudoreakcjiczłowieka,niezaśodwrotnie. Wkolejnychdwóchtezach–ósmej idziewią-tej–MarcinLuterpowracadopolemikiznauczaniem oczyśćcu.Zakładającukazanywtezieszóstejbrakdo-wodówna takie, anie innedziałanie czyśćca,Witten-berczykwyciąga dalsze konsekwencje. Stwierdza, żeobarczanieludzi,którzyumierająbezpragnieniaśmier-ci,dalszymikaramiczyśćcowymijestsprzecznezrozu-memiprawdą,atakżewskazuje,żebrakjestdowodówna twierdzenie teologów średniowiecznych, iż duszewczyśćcusąpewneswojegozbawienia ioczekują je-dyniedopełnieniałaski,spłacającnałożonąnaniepulękar. Za tym pojmowaniem czyśćca stało przekonanie,żejestonetapemwdrodzedonieba.Nawetnagrunciepóźnośredniowiecznej pobożności, jeśli ktoś umierałnieokazawszyskruchyzagrzechiniepojednawszysięzBogiem,uzyskującodpuszczeniewinygrzechuwsa-kramenciepokuty,toniemiałszansdostaćsiędonieba.Czyściecbyłbowiemmiejscemdla tych,którzy rozli-czali sięniezwingrzechu,aleznałożonychnanichkar.DlaMarcinaLutra cała ta koncepcja zakładającaistnienie czyśćca jest jednak niepewnym wymysłemteologów,którzynie są jejwstaniewsposóbprzeko-nującydowieść. WteziedziesiątejWittenberczykuderzawko-lejnyelementnauczaniaoodpustach.Zakładałoono,żezasługaChrystusaoraznadliczbowezasługi świętych,którepozostałypotym,jakrozliczylisięoniznałożo-nychnanichkar zagrzechy, tworzą swoisty fundusz,zktóregoKościółmaprawoudzielaćodpustu.MarcinLuternienegujeokreślaniazasługiChrystusamianemskarbuKościoła, jednak uznaje za fałszywą praktykę i nadużycie to, że ów skarb traktowany jest jako źró-dło odpustów.Z tym bezpośredniowiąże się zasadni-

czakrytykaodpustówztezyjedenastej,wktórejMar-cinLuterodrzucauznawanieichzabłogosławieństwodla chrześcijan. Były one tak traktowane, gdyż listyodpustowe zawierały gwarancję odpuszczenia kar zagrzech,atymsamymumożliwiałyuniknięciezarównodoczesnychkarpokutnych,jakipośmiertnychcierpień w czyśćcu. Kluczowym dlaWittenberczyka jest tutajargumentzKsięgiIzajasza43,25,wktórejBógmówi„Ja, jedynie Ja, mogę przez wzgląd na siebie zmazaćtwoje przestępstwa”. Drogą do usunięcia konsekwen-cjigrzechujestzatemwyłączniedziałanieBoże,aniejakieśdziałanieczłowiekaopartenatym,żezapomocąpieniędzyuregulujeonswójdługprzedBogiem. Napodstawiepowyższejkrytykimożnastwier-dzić,żekluczowyproblemzodpustamitkwizperspek-tywyMarcinaLutraw tym,że ich istnieniegodziwewłaściwe chrześcijańskie poznania, że tylko iwyłącz-nieBógjest tym,któryzbawiaczłowiekaodgrzechu.Praktykaodpustowazaśsugerowała,żeczłowieksamjestwstaniesobiepomócwobliczukonsekwencjigrze-chuitodotegozapomocąśrodkówfinansowych.Kry-tykiodpustówdopełniatezadwunasta,któraodmawiapapieżowi prawa do dowolnego odpuszczania kar zagrzech,nałożonychnaczłowiekadocześnieiwiecznie.Takieodpuszczeniekarmiałoumożliwićprzejścieodrazuwstanzbawienia,oczywiściejeśliczłowiekniebyłobciążonywiną za grzech, której odpuszczeniemógłuzyskać tylkow sakramencie pokuty.Twierdzenie tobyłotakżewidzianejakopodstawatego,żepapieżbyłwładny ogłaszać odpust. Ponownie takie uprawnieniapapieżasądlaMarcinaLutrateologicznymwymysłem,któregoniemożnauzasadnić. Późnośredniowieczne rozumienie procesuzbawienia, które zakładało konieczność odpuszczeniawinygrzechuwsakramenciepokutyikoniecznośćroz-liczeniasięzkarzagrzechpoprzezzadośćuczynienia(dobreuczynki)bądźodpusty, jestwięcwcałościdlaMarcina Lutra czczym wymysłem przemądrzałychteologów,którzy jednaknie sągow staniew sposóbprzekonującydowieść.Oczywiściezatymioskarżenia-mistoiLutrowalekturaPismaŚwiętego,aszczególnieapostołaPawła,któraprzywiodłagodoprzekonania,żecałalogikazbawienianapodstawieludzkiejzasługiniejestzgodnaztym,cosamBógprzekazujeczłowiekowiwobietnicachzawartychwJegoObjawieniu,przekaza-nymnakartachPismaŚwiętego. Ostatniaztezdysputylipskiejtakżeodnosisiędopapieża, jednakdotykaona tematunie tyleupraw-nień papieskich w kontekście odpustu, ale ogólniejpytaniaoto,wjakimzakresiepapieżjestautorytetem w Kościele. Dołączenie jej w tym miejscu wynikało z faktu, że JohannesEckbył jednymz teologów,któ-rzyargumentowalinarzecznadrzędnościpapieskiegoautorytetu.W swoich tezach przygotowanych na dys-



putęlipskąsformułowałontwierdzenieonadrzędnościKościołarzymskiegonad innymiKościołami.Dotych-czasowyprzebiegdyskusjiwokółodpustówpokazywał,żeszybkonapierwszyplanwysunęłasięnietylekon-trowersjaodnośniepojmowaniaodpustów,alepytanie oto,ktomaautorytetwKościelebyrozstrzygaćota-kich kwestiach. W polemice z Johannesem EckiemMarcinLuterwtrzynastejtezieodrzucapapieskierosz-czenie, jakobyKościół rzymski był nadrzędnywzglę-demwszystkich innychKościołów.Takie ujęcie byłopodstawą do domagania się posłuszeństwa przez pa-piestwo ze strony wszystkich chrześcijan. Uzasadnia-jącswojestanowiskoMarcinLuterprzywołujewtezie13, oprócz Pisma Świętego, także dwa inne argumen-ty.Pierwszyznichjestnaturyhistorycznej igłosi,żeroszczeniepapiestwadonadrzędnościjeststosunkowoświeżejdaty,bomajedynie400lat,wcześniejsze1100lathistoriiKościołamuprzeczy.MarcinLuterpołączyłtutajsformułowaniepapieskichroszczeńdonadrzędne-

goautorytetuzhistorycznymfaktemwzrostuautoryte-tupapiestwawokresiereformygregoriańskiejwXIw.,kiedy to papieże byli głównymi promotorami reform.Drugiargumentodwoływałsięzaśdokanonówpierw-szegosoborupowszechnegowNicei(325r.),wktórychza równorzędne stolice, mające ponadlokalny autory-tet,uznanoJerozolimę,Antiochię,AleksandrięiRzym.Argumenttenmiałnietylkocharakterhistoryczny,alew jego tleznajdowałasięXIV-XV-wiecznadebatanatemat tego, czy nadrzędny autorytet w Kościele mapapież(tzw.papalizm)czysobór(tzw.koncyliaryzm).SłuchaczomMarcina Lutra taka argumentacja mogłaprzywodzić na myśl stanowisko koncyliarystyczne,samWittenberczykjednakzaprzeczyłmuwczasiede-batywLipsku,kiedyuznałdecyzjęsoboruwKonstan-cjiospaleniuJanaHusazadowód,żesobórmożesięmylić. Tym samym odmówił soborowi niekwestiono-walnegoautorytetu,któryprzyznawalimuzwolennicykoncyliaryzmu. dr Jerzy Sojka

Przyjdź, Duchu Święty, Przemień nasze wewnętrzne napięcie w święte odprężenie. Przemień nasz niepokój w kojącą ciszę. Przemień nasze zatroskanie w spokojną ufność. Przemień nasz lęk w nieugiętą wiarę.Przemień naszą gorycz w słodycz Twej łaski. Przemień mrok naszych serc w delikatne światło. Przemień naszą obojętność w serdeczną życzliwość. Przemień naszą noc w Twoje światło. Przemień zimę naszych dusz w Twoją wiosnę. Wyprostuj nasze krzywe drogi,Wypełnij naszą pustkę. Oczyść nas z pychy,Pogłębij naszą pokorę, Rozpal w nas miłość,Zgaś w nas zmysłowość. Spraw, abyśmy widzieli siebie,jak Ty nas widzisz.

Udostępniła: Janina Kisza - Bruell

Panie!Wżyczliwościswejpostawiłeśmnienapotężnejgórze,Agdyzakryłeśob-liczeswoje,zatrwożyłemsię.Dociebie,Panie,wołałemIPanabłagałemozmiłowanie.Jakiżzyskzkrwimojej,Zmojegozejściadogrobu?Czyprochmożecięwysławiać?Czymożezwiastowaćwiernośćtwoją?Wysłuchaj,Panie,izmiłujsięnademną!Panie,bądźmoimwspomożycielem!Zmieniłeśskargęmojąwtaniec,Rozwiązałeśmójwórpokutnyiprzepasałeśmięradością. Ps30,8-12


styczeń 2017 9

500 – letnimi śladami Reformacji ... - cz. IV

500 lat Reformacji

W poprzednim odcinku zapoznaliśmy się z bogactwem literatury protestanckiej zarówno tłuma-czonej, jak i rodzimej,polskiej,drukowanejwdrukar-niachrozsianychpowszystkichważniejszychmiastachKrólestwa. Druki te, jak:Biblie i jej fragmenty, ka-techizmy,postylle,modlitewnikiikancjonały,atakżepismapolemiczne,zaspokajaływdużejczęścinajistot-niejsze potrzeby mieszkańców przyznających się do„nowejwiary”. Ilość i różnorodność tytułówświadczyowielkiej trosce jejautorówi tłumaczyo to,aby tak-żepolskiinnowierca,ewangelik,miałdostępdoksiągwyznaniowychwojczystymjęzyku.Nieznamynakła-dów,anicentychksiąg,zapewneniemałych.Byćmożedlawielurodzinbyłtozadużywydatek.Ozapotrzebo-waniunateksięgimożemywnioskowaćnapodstawieilościkolejnychwydań.Pod tymwzględemnajpopu-larniejszą była bodaj postylla ks. Samuela Dambrow-skiego,którabyładrukowanajeszczewXIXw.,takżepozaKrólestwem,iskutecznierywalizowałazinnymipostyllami,choćbynaŚląsku.Donaszychczasówdo-trwały na szczęście chociaż pojedyncze, czasami nie-kompletneegzemplarze,gdyżwieleznichdzieliłoloszmarłegowłaściciela.Innepadałyofiarąkonfiskat,albonawetświadomegospalenia,jakchoćbyBibliaBrzeska. Mówią te księgi także o odmiennościach po-szczególnych kierunków Reformacji, tkwiących nietylewróżnicachobrzędów,cowinterpretacjizapisówbiblijnych, choćby tylko według Marcina Lutra czyJanaKalwina(główniekwestiirozumieniaSakramentuKomunii Świętej).A przecieżwśród tych pierwszychpojawili się luteranie ortodoksyjni i filipiści; wśródkalwinów doszło do podziału na braci większych imniejszych,zwanychBraćmiPolskimi,kwestionują-cych istnienieTrójcy Świętej (1562). Powojnach hu-syckich(1434)ipoopanowaniutronupraskiegoprzezHabsburgów(1526),azwłaszczawczasieipowojnie30–letniej(1618–1648),naterenKrólestwa,główniedoWielkopolski,napływałykolejnegrupywygnańcówhusyckich, tworząc skupiska Jednoty Braci Czeskich.Takwięc na terenieKrólestwamieliśmy cztery głów-neodłamyreformacyjne:luteran,kalwinów,bracipol-skich(arian)ibraciczeskich. Zauważmy,żeumownieod1517do1546Mar-

cinLuterpowiedziałwkwestiinowejkonfesjiwszyst-ko,cobyłomudanymdopowiedzenia.Całaresztabyłarozwinięciem jego nauki. Jest podziwu godne, że takwieluPolakówznajdujemywśródstudentówuniwersy-tetuwittenberskiego,niektórychjeszczezażyciaLutra,apóźniejtakżenauczelniachwHeidelberguiGenewie.Wśród tych pierwszych wymieńmy chociaż: JakubaFabriciusa,MarcinaKrowickiego,JanaMączyńskiego,CelestynaMyślętę, Jakuba Niemojewskiego, Stanisła-waSarnickiego,KrzysztofaTrecy,ErnestaTrepkę,An-drzejaTrzecieskiego.Kilkuznichpoznaliśmyjużjakoautorów bądź tłumaczy literatury protestanckiej. Innizaznaczylisięnastanowiskachwyższychduchownych,wykładowców gimnazjów czy profesorów wówczasjedynej uczelni protestanckiejw granicachKrólestwa-wKrólewcu.Ponichmożnasiębyłospodziewaćprze-niesienia nauk Marcina Lutra w najczystszej formiena grunt Polski. Okazuje się jednak, żewielu z nichprzechodziłostopniowąewolucjęodluteranizmuprzezkalwinizm do arianizmu (jak np. Marcin Krowicki).Działaliteżzakonnicy,teologowie,którzypowpływemlekturypismLutradokonywalikonwersji, jaknp.An-drzejOsiander, ściągnięty przez księciaAlbrechta doKrólewca,późniejideologkierunkunazywanegoosian-dryzmem(inneujęcienaukiousprawiedliwieniu),czyFranciszekLismanin,prowincjałfranciszkańskiwKra-kowie, późniejszy superintendent Jednoty kalwińskiejwMałopolsce. Jeśli nie liczyć uczestnictwaw dyspu-tachwkrakowskimkolehumanistówAndrzejaTrzecie-skiegoStarszego-MikołajaReja-możemygouznaćzaswoistego rodzaju samoukawkwestiachwiary, którymimobrakuszkółwybiłsięnaojcaliteraturypolskiej,ale także wybitnego przedstawiciela polskiego kalwi-nizmu.Różnewięcbyłydrogidopoznawaniatajemnicwiary, różne motywacje takich czy innych zwolenni-kówróżnychkonfesji,podejmowanychwogniudysput,nieprzebierającychwśrodkachpolemik,ścieraniasiędoktryn i to w warunkach nierównych praw obywa-telskich.Owedysputy toczyłysięnie tylkopomiędzyzwolennikami poszczególnychKościołówReformacji,alewszystkiebyłyatakowaneprzezKościółRzymsko-katolicki,któryumiejętniepodsycałwzajemnenieporo-zumieniaizwalczałichnaukę.



W takich okolicznościachw 1555 r. wwielukręgachzrodziłasięmyślutworzeniawPolscekościo-ła narodowego na wzór Anglii, podporządkowanegokrólowi lub sejmowi.Miałbyonuwzględniaćzasadygłoszone przez Rzym, Wittenbergę i Genewę, służą-cywnimduchownimielibybyćzwolnienizcelibatu iwybieraniprzezszlachtęimielibyudzielaćKomuniipod oboma postaciami. W podobnym duchu wypo-wiadali się Jakub Przyłuski, autor fundamentalnegodzieła „Leges seu Statuta ac privilegia Regni Polo-niae...”,pierwszegozbioruprawapolskiego iAndrzejFryczModrzewskiwksiędze„OKościele”wtraktacie „OpoprawieRzeczypospolitej”. WobeckunktatorskiejpostawykrólaZygmuntaAugusta,zzebranymipostulatamiszlachtyudałsiędoRzymumarszałeknadworny i kasztelan sandomierskiStanisław Maciejowski. Negatywna odpowiedź pa-pieża Pawła IV spowodowała reakcję szlachty doma-gającej się na sejmiewykluczeniabiskupówz senatu,uległych polityce Rzymu. Dalsze żądania unicestwiłoddelegowany do Polski nuncjusz papieski GiovanniFrancescoCommnendone.Zkoleiprzybyływ1556r.z emigracji Jan Łaski, cieszący się europejskim roz-głosem,opowiadałsięzazłagodzeniemsporówreligij-nych iposzukiwaniem formuływspólnegowyznania,jeśli nie inaczej, to chociażw ramachKościołówRe-formacji.JemuwłaśnieKościółHelweckizawdzięczałumocnienieswojejpozycji.Mimozarysowującegosięrozłamuw łonieKościołaHelweckiego iwydzieleniasię tzw. zborumniejszego braci polskich, pierwszymkrokiemwkierunkupojednaniabyłsynodwKoźmin-ku(25.08.1555),naktórymdoszłodoutworzeniauniipomiędzyewangelikamihelweckimiibraćmiczeskimi.ZasprawąJanaŁaskiegonasynodziewWodzisławiu(1557) miało dojść do rozmów z luteranami, ci jed-nakodnosilisiędoŁaskiegozniechęciąizaproszenieodrzucili. Przedmiotemszczególnychatakówze stro-ny luteran wielkopolskich byli bracia czescy, przetoodwołalisięonidoopiniiWittenbergi.Taoddaliłaza-rzutypoznańskiegosynodu luteran, iwbrewobawom,wydatnie złagodziła stanowisko poznańskich apologe-tów. Uchwała sejmu lubelskiego i ustanowienie UniiPolsko-Litewskiej(1569)byłododatkowymbodźcemdlanajprzedniejszych rodówwręczdomagających sięanalogicznego połączenia kościołów Reformacji. Ko-lejne synody w Poznaniu iWilnie starały się usunąćwszelkie przeszkody, by przygotować synod połącze-niowytrzechgłównychkościołów(luterańskiego,braciczeskichihelweckiego)wSandomierzu.Synodrozpo-cząłobrady9.04.1570r.Niedopuszczonodonichbracimniejszych–arian.WystąpieniebraciGlicznerów(sup.Erazmaibrat-sen.Mikołaja),domagającychsięuzna-niaprzezwszystkichWyznaniaAugsburskiego,wysta-wiłopozostałychdelegatównawielkąpróbę.Wojewoda

krakowskiPiotrMyszkowskiiwojewodasandomierskiJanZborowski „(...) błagali stronnictwa, by niezgoda-miswyminieszkodziłysprawieReformacjiwobectakgroźnegoprzeciwnika,jakimjestKościółRzymski;da-waliprzytymdozrozumienia,iż,gdybynieubolewaniagodneniesnaski,rozdzielająceprotestantów,królmożeby przystąpił doKościoła ewangelickiego” (WalerianKrasiński). Ostatecznie 14.04.1570 akt Unii Sando-mierskiejzostałpodpisany.Wszystkiestronyugodyde-klarowały:„Puszczamywniepamięćwszelkienieporo-zumieniaispory,któreprzeszkadzałydotądrozwojowiEwangeliilubwielkiemuduszbogobojnychzgorszeniua dające wrogom naszym sposobność do oszczerstw i do napaści na naszą prawdziwie chrześcijańskąwia-rę;natomiastobowiązujemysięutrzymaćmiędzysobąpokój,żyćwewzajemnejmiłościiwzajemniewspieraćsię w budowaniu Kościoła chrześcijańskiegowmyśltej naszej bratniej spójni” (W. Krasiński). Każdemu zKościołówpozostawionoswobodęobrzędów.Wmie-siącpóźniej(18.05.)nasynodziewPoznaniu,zlicznymudziałemszlachtyiduchowieństwa,powprowadzeniudodatkowych uściśleń, w dwudziestu artykułach opi-sanoiuznanouchwałyUgodySandomierskiej.PonadwszelkąwątpliwośćbyłotowielkieosiągnięcieobozuprotestanckiegowRzeczypospolitejObojgaNarodów.Niestety na krótko!Nowąokolicznością do rozdźwię-kubyłaogłoszonawRzeszy luterańskaFormułaZgo-dy(1577).DlaczęściluteranwPolsce(zwłaszczanie-mieckich)ważniejszabyławłaśnieta„Formuła”,anie„UgodaSandomierska”. 7.07.1572 r. zmarł ostatni Jagiellon na tro-nie polskim –ZygmuntAugust.Nie tylko dostojnicypaństwa stanęli przedproblemem,ktomabyćnastęp-cą ZygmuntaAugusta, w jaki sposób przeprowadzićelekcję,jakzobowiązaćelektadoprzestrzeganiapraw, a zwłaszcza wolności szlacheckich, wreszcie kto doczasu obioru króla ma sprawować władzę interrexa.Nieobeszłosiębezintrygiwtrącaniasiędowewnętrz-nych spraw państwa nuncjusza papieskiegoCommen-doniego, starającego się poróżnić i wyeliminować zgryobózprotestancki.Ostateczniewszystkiekwestiezwiązane z elekcją miał rozstrzygnąć sejm konwoka-cyjny,obradującywdniachod6do28.01.1573r.Skoroplan ograniczenia wpływów innowierców, zwłaszczamarszałkakoronnegoiwojewodykrakowskiegoJanaFirleja,głównegoprotektorakalwinizmuwMałopolsceniepowiódłsię,wostatnimdniuobradzinicjatywybi-skupakujawsko–pomorskiegoStanisława Karnkow-skiegodoszłodozawiązaniakonfederacjiwarszawskieji zawarcia „pokoju pospolitego między rozerwanymi iróżnymiwwierze”,obligującegoszlachtębezwzglę-dunawyznaniedozachowaniapokojureligijnego.Akttenpodpisałjakojedynypodkanclerzykoronnybp.kra-kowskiFranciszekKrasiński,cospotkałosięzostrym


styczeń 2017 11

napomnieniem ze strony Rzymu i Commendoniego.Mniejchwalebnąstronątychpostanowieńbyłooddaniewładzynadpoddanymiwszystkimwłaścicielomziem-skim,coznacznieosłabiłowpływyReformacjiwśródnajniższychwarstwspołeczeństwa. Teraz poszczególne sejmiki ziemskie mia-ły opowiedzieć się za wyborem odpowiedniego kan-dydata na króla Polski. Spośród kilkuwybrano bratakrólaFrancjiKarola IX z dynastiiWalezjuszy–Hen-ryka d’Anjou. Reszta zależała od zręczności posłafrancuskiego Jana de Monluc, biskupaWalencji, któ-rywalnieprzyczynił siędopozyskaniaprzychylnościwiększości potencjalnych wyborców, czyli szlachty, i zdołał rozwiać część obaw, zwłaszcza dysydentów,dla których wiadomość o przeprowadzonej we Fran-cji rzezi hugenotów (francuskich wyznawców kalwi-nizmu–23/24.08.1572)wzbudziłapoważnyniepokój,natomiast stronakatolickaprzyjęła ten fakt zawielceobiecujący. Wreszcie sejm elekcyjny postanowionozwołaćwKamieniupodWarszawą,zapewniającwtensposóbwiększy udział szlachciemazowieckiej, którawcałości byłanegatywnienastawionadoReformacji.Stronaprotestanckawidząc, że zostałaponiekąd zmu-szonadoobiorunierozpoznanegodokońcaWalezego,postanowiła wymóc zapewnienie wolności dla prote-stantównietylkowPolsce,aleiweFrancji,podgroźbązerwaniaelekcji.Byłatogorzkapigułkadoprzełknię-ciadladyplomacji francuskiej,zakończonaspisaniemdodatkowejumowy.SzlachtaipanowiezjechalidoKa-mieniawpełnymrynsztunkubojowym,alezjawiłsięteż Commendoni, perorując na zgromadzeniu senac-kim,iżkrólemPolskimożebyćwyłączniekatolik.Nasejmie(5.04–20.05)zdołanospisaćzbiórpostulatówdlaelekta,któryprzedłożonoposelstwufrancuskiemudo wglądu i dopiero po zapewnieniu zaprzysiężenia iwykonaniaaktówprzezprzyszłegokróla,przystąpio-nodowyborów.OdtąduchwaloneArtykułynazwanohenrykowskimi,natomiastdodatkowepactakonwentamiałybyćustalaneodrębniedlakażdegoelektaiwraz zArtykułamiprzedkładanekażdemukolejnemukrólo-wi elekcyjnemu.Zwykonaniemwszakże bywało róż-nie.Jeszczeprzedkoronacjąbiskupwarmiński,kardy-

nałStanisławHozjusz,przekonywałelektadozłamaniaskładanej przysięgi, gdyż „zobowiązań względem he-retykówmożnaniedotrzymywaćnawetbezpotrzebyrozgrzeszenia”. Pomijając inne, także w czasie koro-nacjiHenryka (21.02.1574)doszłododramatycznegomomentu. Okazało się, że ze złożonej już przysięgi w trakcie przekazania aktu obioru króla w katedrzeNotreDamewParyżu,któramiałabyćpowtórniepo-twierdzonawczasiekoronacjiwkatedrzewawelskiej,usunięto, na polecenie interrexa arcybiskupa JakubaUchańskiego, fragment mówiący o wolnościach dlaprotestantów.Wówczas marszałek Jan Firlej wręczyłprzed ołtarzem królowi paryski oryginał, wziął koro-nęipowiedział:„Jeżelinieprzysięgniesz,niebędzieszpanował!” Zaskoczenie było powszechne.Król przy-partydomuruwypowiedziałkońcowy fragment roty:„Przysięgam,żebędębroniłiprzestrzegałpokojuwśróddysydentówiwżadnymprzypadkuniedopuszczę,by z powodu religii ktokolwiek był uciskany zarównoprzezurzędnikówpaństwowych,jakiprzeznas”! Wwielumiejscachmożna przeczytać o wiel-kiejtolerancjipanującejwKrólestwie,czegodowodemmająbyćtakżeszczytoweosiągnięciaobozuReforma-cji także o znaczeniu politycznym, jakUgoda Sando-mierskaiKonfederacjaWarszawska.Niestety,autorzytychstwierdzeńzapomnieliowręczbanalnymporzeka-dlept.„papierwszystkozniesie”,a„oczywistaoczywi-stość”dopisujenowefakty,wymykającesiępozaramyuroczystych aktów.Henryka nie obchodziły losy Pol-ski;onczekałnaśmierćbrata!PókicopopisywałsięniewidzianąnaWawelurozwiązłością,zpodpisaniemArtykułówHenrykowskichzwlekał,wkońcunawiado-mośćozgonieKarolaIX(30.05),po117dniach„pano-wania”,spakowałmanatkiiwnocy18/19.06.1574naj-zwyczajniejwyjechałzkraju.DopędzonywPszczynieprzezpanówpolskich,odmówiłpowrotudoKrakowa.Wkraju tymczasem rozszerzała się anarchia.Miesiącwcześniejpożegnał się z życiemmarszałek JanFirlej(między 9 a 26.04.), prawdopodobnie otruty. Stopnio-woalestalezagęszczałysięzłowrogiedlaReformacjipolskiejchmury.

Władysław Sosna

O roku ów! Zaczynampatetycznie,niczymwieszcz,borok2017będzieniezwykły,szczególny! JużwAD2016wielesięwydarzyło.Wtrzechwojewództwach: śląskim, dolnośląskim i warmiń-sko-mazurskim sejmiki ogłosiły rok 2017 RokiemReformacji. Przypomniano wybitnych ewangelików,zasłużonych dla tych regionów, podkreślono wkładspadkobierców Reformacji w materialny, kulturowy

iduchowy rowój tychmałychojczyzn iwkładw roz-wójcałegokraju.WKościeleJezusowymwCieszynie31.10.2016 r.przeżyliśmyporuszającą inauguracjęob-chodów Jubileuszu 500 lat Reformacji. NabożeństwobyłotransmitowanewtelewizyjnejDwójce,awJedyn-ce,wdrugimdniuBożegoNarodzeniawspomnianobi-skupaJuliuszaBursche,jakojednegozewspółczesnychmęczenników,którzyoddaliswojeżyciezaPrawdę,po-



dobniejakwczasachapostolskichuczyniłtoSzczepan. Fakt,żewspółcześnieginiewięcejchrześcijanniżwIwieku,jestjednązwielubolesnychspraw,któ-resprawiają,żerokJubileuszumożebyćjednocześnierokiem trudów iwstrząsów.Twającyeksodusuchodź-cówzogarniętychwojnąkrajówAzji iAfryki, ibrakwspólnegoplanueuropejskiego,jakprzyjąćich,jakimpomóc, pogłębiająca się przepaść pomiędzy najbogat-szymianajbiedniejszymi,głód,nędza,frustracja tychdrugich, narastająca fala nacjonalizmu, populizmu i ksenofobii, ogarniająca nawet kraje o wielowieko-wej tradycji demokratycznej, w tym, niestety, nasząojczyznę, zanieczyszczenie środowiska powodująceniepokojące zjawiska klimatyczne, susze, katastrofynieurodzaju,totylkoniektóreznierozwiązanych,trud-nychproblemów,zktórymiprzyjdzienamsięzmierzyć wnajbliższychmiesiącach,możelatach. Jakibędzierok2017?Comogęzrobićja,zwy-kły mieszkaniec średniozamożnego kraju w centrumEuropy,ja,członekmniejszościowegoKościoła,którymaniewielkiwpływnapoglądyipostawyniemalczter-dziestomilionowegospołeczeństwa? A jednak, przypominając sobie prawdę, żeBóg plus jeden towiększość, zaglądam domyśli Re-formatoraiwyjmujęcytat:„BezmiarywyższesąSło-waBożewobecwszystkichludzkichsłów(...)Dlategomilichrześcijanie,śmiałowgłąb, iniechwykładmój iinnychnauczycielibędzietylkoszkieletemdowłaści-wejbudowli, abyśmysamipojmowaliczyste, szczereSłowoBoże, smakowali je i przy nim stali. Gdyż tu-tajmieszkasamBóg..."(MarcinLuter,"Drogowskazychrześcijanina"). Odtegomusimyzacząć,imusimytokontynu-

ować,musimysmakowaćBożeSłowo,wgłębiaćsięwnie,wnimmusimyszukaćinspiracji.Nieznajdziemytuszczegółowych odpowiedzi na wszystkie trudne pyta-nia,aleznajdziemyłaskawegoBoga,którynasogarnieswojąmocą,natchnienowąnadzieją,wypełnimiłością,wskażedrogęPrawdy.Iwtedy,tylkowtedy,będziemyw stanie dostrzec możliwości przekształcania otacza-jącego nas świata, odkryjemy swoje, może skromne,umiejętności i możliwości niesienia pomocy bliźnim,uboższym,materialnie lubduchowo,zranionym,prze-rażonym, amoże po prostu zagubionym, zdezoriento-wanym. To,conajlepszegomożemyzrobićwrokuJu-bileuszu, a jednocześnie roku trudów iwstrząsów, toodkryćnanowo,biorącprzykładzreformatorów,mocBożego Słowa, bezcenność największego skarbu Ko-ścioła–EwangeliioJezusieChrystusie,któryjakoje-dynymożezbawić,przemienićmnie,Ciebieiświat. Dobrze jestnapoczątkurokuspojrzećwstecz i zadać sobie pytanie, czy rok który minął był podwzględemduchowymdojrzalszyniżpoprzedni? Iczypragnę,żebytennowybyłjeszczelepszy,bardziejwar-tościowy?Bytaksiędziało,muszęstaleczerpaćzBibliijakzpodręcznikaiwprowadzaćwżycieprzyswajaneprawdy.Muszęmodlićsię,rozmawiaćzmoimZbawi-cielemipoddawaćsięJegoprzewodnictwu.Mniemusiubywać,Onmusistawaćsięwiększy.Toznaczy–mo-jej samowoli,mojegoegoizmu, samozadowolenia,py-chymusibyćmniejimniej,aJegowoli,kierownictwa,inspiracjicorazwięcejiwięcej.Wtedynawetwżyciutakiego grzesznika jak ja będzie się mogła objawiaćBożamocimiłość.

Marek Cieślar

Patrząc po ludzku, życie tego dziecka nie miało nic wspólnego z pokojem i książęcą godnością. Żadne dziecko na tym świecie nie było bardziej od Niego znienawidzone, żadne nie musiało iść drogą takiego poniżenia i ubóstwa,

żadne nie było tak prześladowane, począwszy od swego naro-dzenia aż do śmierci. A jednak powiedziano tu: „ Książę Poko-ju!” Tak było. Jego atrybutem był pokój pośród boju, cichość pośród niepokoju, królewska godność w znoszeniu po-niżenia i hańby, boskie wywyższenie i największe bogactwo w ludzkim ubóstwie. I było tak podczas Jego życia i podczas umierania na krzyżu. Bo tam pozbawiono Go nawet sukni. A gdy na krzyżu umierał między złoczyńcami, przebaczył w iście królewski sposób swoim dręczycielom. Któż był Mu równy?

Matka Ewa

KSIĄŻĘ POKOJU„Albowiem dziecię narodziło się nam (...) i nazwą go Książę Pokoju”. Izajasz 9,5


styczeń 2017 13

Trochę historiiW³adys³awSosna

Ludzie i wydarzenia

Odcinek 226

02.01.1867:urodziłsięPaweł Ciompa,prawnikban-kowości, prof.Akademii Handlowej w Krakowie, na-czelnik Banku Krajowego we Lwowie, autor szeregupraczzakresubankowościibuchalterii.Patrzodc.183,w„WieściWyższobramskie”2013/06,s.12.

********** 07.01.1792: wRzymieurodziłsięEnrico (Henryk) Marconi,synEleonoryGerbertiprof.LeandraMarco-niego,architekta,malarzaidekoratora.Warkanaprzy-szłego zawodu wprowadzał Henryka ojciec. W 1806r. Henryk równocześnie rozpoczął studia ma dwóchuczelniachbolońskich:UniwersytecieiAkademiiSztukPięknych. Od 1811 r. przez szereg lat był nauczycie-lemrysunkuwśredniejszkolewLugodiFaenza.Jużwówczaszdobyłpierwszenagrodywtrzechkolejnychkonkursachprojektowych(1815).Zachęconyprzezgen.LudwikaMichałaPaca,dowódcęszeregukampaniinaróżnych frontach,HenrykMarconiw1822przyjechałdo Polski. Mecenas zlecił mu budowę pałacu w Do-wspudzie i przebudowę dawnego pałacu Radziwiłłów wWarszawie. Temu pierwszemu nadał kształt wielo-osiowejbudowliwstyluneogotykuangielskiegozczte-remawieżami (1820–1822),niestetyzniszczony, tendrugi znacznie poszerzył, nadając barokowym elewa-cjomszatęklasycystyczną(1824-1828).Obydwietere-alizacjenietylkozadowoliłyoczekiwaniagenerała,alezapewniłymudalszezamówienianietylko,choćprzedewszystkim,wWarszawie.Jużod1824r.wykładałrysu-nekperspektywicznywSzkoleInżynieriiDrógiMostówprzyUniwersytecieWarszawskim.W1827r.cieszące-musięwielkimpowodzeniemarchitektowipowierzonostanowiskoradcywWydzialePrzemysłuiHandluKo-misji Rządowej SprawWewnętrznych, Duchownych iOświeceniaPublicznego.Wlatach1851–1858Mar-conibyłprofesoremwSzkoleSztukPięknychwWar-szawieimimozamknięciauczelni,prowadziłwykładyprzez dalszych 10 lat. Był członkiem kilkuAkademii(Rzym,Bolonia,Florencja,Petersburg).Mistrzhistory-zmu i eklektyzmupolskiegobardzoprzywiązał siędowybranejojczyzny.Obokintensywnejpracyzawodowejrozwijałdziałalnośćspołecznąicharytatywną,udzielał

się w Radzie WychowaniaPublicznego, był aktywnymczłonkiem WarszawskiegoTowarzystwa Dobroczynno-ści, Instytutu Okulistyczne-go iwielu innych.W czasiePowstania Listopadowego(1830-1831)wziąłudziałwdziałaniachzbrojnych;gdywybuchłokolejnePowstanieStyczniowe(1863–1864),pośpieszył ze wsparciem finansowym. Już w trakcietegoostatniegozmarł(25.02.1863),żegnanyprzezżonę–SzkotkęMałgorzatęHighton(wyznaniahelweckiego)iośmioropotomków.Czterechznich (Karol -malarz,LeanderiWładysław–architekci,Henryk–inż.,prze-mysłowiec)zdobyłowyższewykształcenieiwpisałosięnalistęzasłużonychdlaWarszawy. HenrykMarconibyłteżautoremkilkupracteo-retycznych:„Oporządkacharchitektonicznych”,„Zbiórprojektów architektonicznych”, „Zbiór ozdób staro-żytnych i współczesnych”, „Dziennik Politechniczny”,„DomWiejski” i innych.Główną jednak domeną jegodziałalności były prace projektowe (około 200) i ichrealizacja, które obejmowały pałace (wspomniane już w Dowspudzie i Warszawie, ponadto rezydencje An-drzeja Zamoyskiego, BranickichwWarszawie,Wielo-polskichwChrobrzu),gmachy(TowarzystwaKredyto-wegowWarszawie)ikamienice,świątynie(św.KarolaBoromeusza, Wszystkich Świętych wWarszawie, św.Anny wWilanowie i Natolinie, ewangelicki w Turku,synagogi w Łomży), budowle użyteczności publicz-nej,jakratusze(Ciechanów,Radom),szpitale(Warsza-wa,Kalisz,Łęczyca,Wieluń),sanatoria(Busko-Zdrój),przytułki,hotele („Europejski”wWarszawie),dworce(KoleiWarszawsko–WiedeńskiejwWarszawie–znisz-czony iwSosnowcu), poczty (Augustów),wodociągi,pawilonyparkowe,grobowce(PotockichwWilanowie)iinne.

********** 08.01.1967: zmarłJan Szturc, księgowy, zreformo-wałksięgowośćMacierzySzkolnej,zapobiegłwykupie-niuhoteluPiastiZakładuWodolecznictwawWiśle,or-



ganizatorPolskiegoBankuOdrodzeniewKatowicach.Patrzodc.128,w„InformatorParafialny”2008/11,s.11.

********** 10.01.1892:wKalużycachnaMińszczyźnieurodziłsię,najmłodszyspośródczworgarodzeństwa,Melchior Wańkowicz,synziemianina,powstańcaisybirakaMel-chiora i Marii Szwoynickiej. Oboje rodziców utraciłwewczesnymdzieciństwie,wyrastałpodokiembabki wjejmajątkuNowotrzebynaKowieńszczyźnie.W1903r. rozpoczął naukęwwarszawskim gimnazjumPawłaChrzanowskiego,aleteżrychło(1907)zaangażowałsięw działalność Trójzaborowej Organizacji NarodowejMłodzieżySzkółŚrednich„Przyszłość” potoczniena-zywanej„Pet”,przewodniczyłzjazdowitejorganizacjiwKrakowie (1910), co odpokutował krótkimuwięzie-niem. W gimnazjum w szkolnym pisemku „Osa” za-mieściłswojąszaradę,w1909założyłibyłredaktorempodziemnegopisma„Wici”.Pomaturze (1911) rozpo-cząłstudiawSzkoleNaukPolitycznychinaWydzialePrawaUniwersytetuJagiellońskiegowKrakowie,gdzietakże udzielał się w kilku organizacjach narodowych. Zrosyjskiegowojskaudałomusięwykpićdziękipodsta-wionemudokumentowi.WczasiestudiówpoznałZofięzMałagowskich,którąpoślubiłwKijowie(8.02.1916).Dopierowlatach1917–1918odbyłsłużbęwIKorpusiePolskimwRosjipoddowództwemgen.JózefaDowbo-ra–Muśnickiego,omałoconiezakończonejwyrokiemsądupolowego.PozakończeniuIwojnyświatowejob-jąłodpowiedzialnestanowiskokierownikaDziałuPrasy iPropagandyTowarzystwaStrażyKresowej.W1923r.dokończyłstudiaprawniczenaUniwersytecieWarszaw-skimiprzyjąłkierownictwoWydziałuPrasowegoMini-sterstwaSprawWewnętrznych.Od1926r.poświęciłsięwyłącznie działalności publicystycznej w założonymprzezsiebieTowarzystwieWydawniczym„Rój”,którez czasem stało się samodzielnym, jednym z najwięk-szychoficynwydawniczychokresumiędzywojennegow Polsce, drukujące zwłaszcza dzieła literackie wiel-kichtwórcóweuropejskich.Wtymżerokuodbyłswojąpierwsząpodróżzagraniczną,doMeksyku,areportażepomieszczonew„KurierzeWarszawskim”dałypoczą-tek bogatej twórczości reportażowej. Zasłynął takżejakotwórcapopularnegosloganu„cukierkrzepi”.ZatedwasłowaotrzymałzeZwiązkuCukrownikównajwyż-szehonorariumnaświecie–5000zł.DużymsukcesemWańkowicza był obszerny reportaż z podroży po Pru-sachWschodnich(1935)–„Natropachsmętka”,obrazprzedstawiającytragicznedziejemieszkańcówWarmiiiMazurwciągustulecipodległościpruskiej(9wydańdo1939 r.). Oczywiście książkawywołała także ostre re-perkusjezestronywładzhitlerowskich.Doczasuwybu-chuIIwojnyświatowejwziąłjeszczeudziałwpodróżydoStanówZjednoczonychiopublikowałcyklreportaży zbudującegosięCentralnegoOśrodkaPrzemysłowego

pt.„Sztafeta”.Zmobilizowany,nieodnalazłswojejjed-nostki,alewniemieckimradiomógłusłyszećowszczęciuintensywnejakcjiposzukiwawczej jegoosoby.WpławprzezDniestrprzeprawiłsięznieodłącznąmaszynądopisania doRumunii.Tam powstały pierwsze jegowo-jennereportaże,którezebrałpóźniejwtomie„Wrzesieńżagwiący”. Szczęśliwie znalazł się wśród wybrańców,którymbyłodaneznaleźćsięnaCyprze(1941–1942), a potem w Palestynie. Dzięki Jerzemu Giedroyciowi,któryprzekonałgen.WładysławaAndersa,Wańkowiczzostałnieformalnym„urzędnikiem”IIKorpusuPolskie-go,aniebawemjegonajlepszymkronikarzem,zapisują-cymszlakdyslokacjijednostkiodIranudoWłoch,atak-żetragicznelosypolskichzesłańcówwZSRR(„DziejerodzinyKorzeniewskich”).ZnarażeniemżyciazbierałWańkowiczrelacjezpolabitwypodMonteCasino(maj1944).Ta bohaterskadwutygodniowabataliaznalazłaswojeodbiciew3–tomowej,bogatoilustrowanejzdję-ciamiirysunkamiepopei„BitwapodMonteCasino”,którejIwydaniepojawiłosięwMediolaniew1947.Do-pieroonaprzełamałauprzedzeniarząduemigracyjnegodoautora.Podkoniec1945r.dotarładoprzebywające-goweWłoszechWańkowicza żona Zofia. Pisarz tym-czasemnanowozredagowałswój„Wrzesieńżagwiący”inapisałkrytycznywobecPolaków,ganiący ichwadyzbiór felietonów „Kundlizm”. Ta i dalsze publikacje, a także przesyłanie artykułów do prasy wychodzącej w Polsce Ludowej, spowodowały kolejne odwróceniesięodniegośrodowiskemigracjizachodniej.Podwóchlatach pobytu wAnglii (1947 – 1949), wobec kłopo-tliwej, takżematerialnej, sytuacjiwyjechał doStanówZjednoczonych. Odsunąwszy się od wszelkiej działal-ności społecznej, napisał kolejne wspomnienia „Zielena kraterze” (1950), poświęcając je głównie swoimcórkomKrystynie iMarcie oraz swojejwiernej żonieZofii.PoobjeździeKanadyw1950r.powstałyjeszczereportaże:„Tworzywo”,„PolacyiAmeryka”oraz„Dro-ga do Urzędowa”. Po kolejnej podróży po Kanadzie, w 1956 r. otrzymał obywatelstwo amerykańskie. WAmerycejednaknieczułsiędobrze.Zebrałtamjeszczemateriałydo trylogii„WśladyKolumba”.Podkoniecmaja1958r.powróciłnastałedoPolski,doWarszawy.Porazpierwszywkrajupokazałosiękilkajegotytułówpoddanychznacznymcięciomcenzury.Jeździłpokraju zodczytami,cieszącymisięwielkąfrekwencją,akorzy-stając z obywatelstwa amerykańskiego, często wyjeż-dżałzagranicę.Oczywiściew1964r.złożyłswójpodpispod„Listem34”przeciwcenzurze.Zarówno„List34”,jakimemoriałzostałodczytanywRadiuWolnaEuropa,okupiony kilkutygodniowym uwięzieniem i procesemsądowym, skazującymgo na 3 latawięzienia za szka-lowaniedobregoimieniaPolskiLudowejiwspółpracęzradiemWolnaEuropa.Pisarz,dziękiprotestomwieluśrodowiskwkrajuizagranicą,karynieodsiedział,ale


styczeń 2017 15

odtąd stał się przedmiotem szczególnej „troski” Urzę-duBezpieczeństwa.Mimotopokazałosiękilkapozycji, w tymwspomniane „W śladyKolumba”;występowałteż w Polskim Radiu i telewizji. Pojawiła się takżepierwszabiografiapisarzana80–lecieurodzin,onsamzebrałwybórswoichpublikacjiwtomie„Przezczteryklimaty”,pokazałsiętakżeobszernywywiadpt.„Wań-kowicz krzepi”. Ostatnim dziełem pokazującym jegowarsztat pisarski była dwutomowa „Karafka La Foin-taine’a”,wydanaw1972ipośmiertnie(IItom)w1981r.,mocnoocenzurowana.Jużwcześniejpożegnałżonę(1969), terazdopieroprzeprowadził siędowybudowa-nejwilli(1973).Niestetynawiosnę1974r.musiałsiępoddaćoperacjiwManchester.Poprawazdrowiabyłatylkochwilowa.10.09.1974 r. „ojciecpolskiego repor-tażu” zmarł. Spoczął na Cmentarzu Powązkowskim. W naszej pamięci i historii literatury pozostał twórcąniepowtarzalnego typu opowieści reportażowej, będą-cejmozaikąautentyzmuzdarzeń,wspomnieńianegdot,opowiedzianychobrazowymibogatymjęzykiem.

********** 11.01.1917:wKrakowieprzedwcześniezmarłnauczy-ciel gimnazjalny Jan Kukucz. Pochodził z Końskiej,gdzie urodził się 20.06.1870 r. Po ukończeniu gimna-zjum niemieckiego wybrał się na studia naWydzialeFilozoficznymUniwersytetu Jagiellońskiego, aleukoń-czyłjewWiedniu.ZarównowCieszyniejakipotemnastudiach udzielał sięw „Jedności”, organizacji skupia-jącej uczniów i studentów owyrobionym polskim po-czuciunarodowym.Gdyw1895r.powieluperypetiachudało się otworzyć polskie Gimnazjum Macierzowe,pragnąłzostaćnauczycielemwtymżegimnazjumtymbardziej,żejakojedynypochodzącyzeŚląskaCieszyń-skiego,miałwówczas kwalifikacje pedagogicznewyż-szejuczelni.Nauczycieleposeminariachniebyliprzezaustriackiewładzeoświatowedopuszczenidonauczania wgimnazjum,przetocałąkadręnauczycielskąściągnię-tozsąsiedniejGalicji.JanKukuczbyłwykładowcąję-zyka niemieckiego i greki. Ponadto piastował funkcjęwiceprezesaCzytelniLudowejiudzielałsięwkilkuin-nychpolskichorganizacjach.Złylossprawił,żew1901r.prof. JanKukuczbył świadkiemzajścia jegokolegiprof. Stanisława Huberta, matematyka tegoż Gimna-zjum,zpolicjantemaustriackim.Incydentzostałnagło-śnionywmiejscowejprasieniemieckiej,przedostałsięnawetdoIzbyPoselskiejSejmuKrajowegowOpawie,gdzie niemieccy posłowie domagali się ukarania na-uczycielizpolskiegogimnazjumzaznieważeniestróżaporządku publicznego.Mimo iż prof. Kukucz cieszyłsięnienagannąopiniądobregonauczyciela ibył tylkoniemymświadkiemzatarguzpolicjantem,obajzostalipozbawieniprawnauczaniawgimnazjum.Byłtojeden z bardzowielu przykładów szykan i trudności, jakichnie szczędzono szkole, jej nauczycielom i uczniom.

Prof.KukuczznalazłpracęwdalekimZłoczewie,potem wRzeszowie,aod1910r.wprestiżowymGimnazjumśw.AnnywKrakowie.DoCieszynaniebyłomujużda-nympowrócić.

********** 14.01.1892: urodził się ks. dr Martin Niemöller,pastorwBerlinie, jedenzsygnatariuszysprzeciwuna-ruszaniasuwerennościKościołaEwangelickiegoprzezreżim hitlerowski, inicjator Kościoła Wyznającego,więzień obozów Sachsenhausen i Dachau, po wojniezwierzchnikKościoławHessen–Nasau,jedenzprze-wodniczącychŚwiatowejRadyKościołów, orędownikruchupokoju.Patrz:odc.132w„WieściWyższobram-skie”2009/3,s.10

********** 15.01.1942: woboziezagładywMauthausen–GusenzginąłAlfred Bursche, adwokat, radca prawny insty-tucjikościelnych igospodarczych.UrodziłsięwZgie-rzu 16.11.1883 r.wwielodzietnej rodzinie pastorskiejks. Ernesta Wilhelma, późniejszego superintendentadiecezjipłockiej iMariiMatyldyzdomuHarmel.Ro-dzice dołożyli wiele starań, aby licznemu potomstwuzapewnić staranne wychowanie i wykształcenie. PoukończeniugimnazjumwZgierzu,AlfredobrałstudiaprawanaUniwersytecieWarszawskim,ależenaraziłsięuczestnictwemw strajkach, został z uczelni relegowa-ny.Prawdopodobnieprzywsparciuprzyrodniegobratainż.chemikaErnesta,kierującegofabrykąwłókienniczą wTwerze,dalszestudiawrazzmłodszymbratemHen-rykiem zaliczałwMoskwie.Dopiero po ich ukończe-niumógłdaćupust swojemuzamiłowaniudomuzyki,wyjechałdoBerlina,gdzieukończyłklasęfortepianowąwPruskiejAkademiiSztuki.W1918r.znajdujemygojuż na liście adwokatówwWarszawie. Dwa lata póź-niej,28.04.1920r.poślubiłJaninęZaleską–Markowską.Oprócz obowiązkóww kancelarii adwokackiej, udzie-lał się jako radca prawny w przedsiębiorstwie Tram-wajówMiejskichiwBankuGospodarstwaKrajowego, a takżewKonsystorzuKościołaEwangelicko–Augs-burskiego.Opróczsprawzborowychwspomagałtakżeewangelickich przedsiębiorców, ludzi świata kulturyi nauki, potrzebujących opieki prawnej. Utrzymywałprzyjaznestosunkizwielomapisarzami(zwłaszczazeStefanem Żeromskim i Zenonem Przesmyckim), ma-larzami i muzykami. Sam zresztą doskonale grał nafortepianie, był wielbicielemmuzyki organowej i ora-toryjnej iwszystkiego,cowiązałosięzMłodąPolskąisecesją.Ślademwarszawskiejinteligencjiwybudowałw podwarszawskichChyliczkach swojąwillę letnisko-wą w wyszukanym otoczeniu parkowym z rosarium,wzniesionąwedługprojektumłodszegobrata,architek-taTeodora. Zarównowwarszawskimmieszkaniu, jakiwwilli letniskowejgościnigdyniebrakowało.PozaWarszawą lubił przebywać w Krynicy, Zakopanem,



a zwłaszczawKazimierzuDolnym, a gdy przebywałsłużbowowKrakowie,nieomijałJamyMichalikowej,stalepowiększająckrągprzyjaciółiznajomychzkręgubohemy.Towszystkoniestetyskończyłosięzchwiląna-paściwojskhitlerowskichnaPolskęwewrześniu1939r.Zmobilizowany, zanimprzejął obowiązki sędziego po-lowego,już17.10.wrazzbraćmi-ks.Edmundemiinż.Teodorem-zostałaresztowanyprzezgestapo,półrokupóźniej (2.05.1940)przewiezionychdoobozuwSach-senhausen – Oranienburg. Tam niespodziewanie byłodanecałejtrójceprzeżyćspotkaniezsenioremrodu,ks.bp. Juliuszem Bursche, zaaranżowane z niemałym ry-zykiemprzezniemieckiegowięźniapolitycznegoHarryNoujaksa,darzącegobiskupawyjątkowymszacunkiem.Spotkanietomłodsibraciaprzeżylibardzogłęboko.PodkoniectegożmiesiącacałatrójkaznalazłasięwobozieMauthausen – Gusen.W krótkim czasie (26.07.1940)wypadłopogodzićsięzodejściemks.prof.Edmunda.Pod koniec października 1941 r. mecenas, jako znają-cyjęzykniemieckiirosyjski,odkomenderowanyzostałna „stanowisko” głównego pisarzawydzielonego obo-zu specjalnego dla jeńców rosyjskich. Tam miał byćświadkiemwyrafinowanegobestialstwa,któreprzeszłojegowytrzymałośćcielesnąipsychicznąjakoprawnikaiczłowieka.Zarażonytyfusemplamistym,zmarł.Urnyrodzinanieotrzymała.

********** 17.01.1867:weLwowieurodziłsięWiktor Schmidt. DogimnazjumuczęszczałwPrzemyślu(1877–1784).Studia z zakresu filologii zaliczył na UniwersytecieLwowskim (1884 – 1888). Swoją pierwszą praktykęnauczycielską we Lwowie zakończył egzaminem na-uczycielskimzeznajomościjęzyków:greckiego,łaciny,niemieckiegoipolskiego(1892).W1893r.przeniósłsiędoBochni.Stądw1898wyruszyłwpodróżnaukowądoWłochiGrecji,którązakończyłdwomasemestramistudiówzarcheologiiwWiedniu.Przeniesionyw1900r.doKrakowa,pracowałjakonauczycielwtamtejszychgimnazjach.W 1906 r. został powołany do Cieszynana stanowiskodyrektorapolskiegoGimnazjumMacie-rzowego.Po11latachsłużbywCieszynie,szczególnietrudnejwczasieIwojnyświatowejzpowodubrakuna-uczycieli,powróciłdoKrakowa,obejmując tam takżefunkcjędyrektorawGimnazjumim.JanaSobieskiego.ZmarłniespodziewanienawypoczynkuwUjanowicachkołoNowegoSącza23.07.1920r.Wcieszyńskimgim-nazjumwygłosił szeregprelekcji: „Sztukastarogrecka wepoceswegorozkwitu”,„Szkołaidomrodzicielski”,„Ochorobachzakaźnychiichleczeniu”,„Kobietawspo-łeczeństwierzymskim”.Niektóreznichumieściłm.in.w„MiesięcznikuPedagogicznym”,a takżewsprawoz-daniachszkolnychwBochniiwCieszynie.JegożonaHelenaAntecka–SchmidtwydrukowaławCieszyniebroszurę „Lud siębudzi”, poświęconągimnazjalistom,

którzyw1914r.wyruszylinafrontIwojnyświatowej.W sprawozdaniu gimnazjum krakowskiego zachowałasięskromnanotatkaozmarłymdyrektorze,stwierdzają-ca:„Byłwcieleniemrzymskiej„virtus”wewszystkichjejodmianach:wytrwałościistałości,hartuisurowościdla siebie samego, obowiązkowości i poświęcenia dlasprawy publicznej, nie znającego ograniczenia. Rzad-komożna było spotkać kogoś, co bymu dorównałwuczynności,wochotnymofiarowaniusiędladobradru-gich,kolegówczymłodzieży.Tejzwłaszczaoddanybyłcałymsercem.Onabyłajegorodziną,miłościąiduszą,dlaniejnieznałgranicofiary.”

********** 19.01.1992:wWarszawiezmarłinż. Wiktor Ostrow-ski, taternik,alpinistaipodróżnik.Ojegodziałalnościzawodowejdostępnemiźródłamilczą.Wszystko,coonim wiemy, dotyczy osiągnięć związanych z jego po-dróżamiiwspinaczkamiwgórach. Urodził się na Ukrainie w Jekatierinosławiu16.04.1905r.Zjegolatmłodościwiemy,żewSosnow-cuukończyłgimnazjum,apotemstudiowałnaPolitech-niceWarszawskiej,uzyskującdyplominżynierabudow-nictwalądowego.PrawdopodobniejużwczasiestudiówodwiedzałTatry,wlatach1930–1935dokonałszeregupierwszychwejśćm.in.naSmoczySzczytwTatrachSło-wackich.Jużw1932r.wziąłudziałwwyprawiewAlpy,potemprzyszłakolejnaAndy(1933–1934),gdziebyłwspółzdobywcąnajwyższegoszczytucałegomasywu–Aconcagua,w1935penetrowałKaukaziw1937znówAlpy.Należałwtymczasiedonajaktywniejszychwspi-naczyKołaWysokogórskiegoOddziałuWarszawskiegoPTT.Wlatach1938–1939zamieszkałwZakopanem,zramieniaKlubuWysokogórskiegobyłczłonkiemKo-misjidosprawPrzewodnictwaTatrzańskiego,kierowałbudową nartostrad, przebudował wielką skocznię nar-ciarskąnaKrokwi.Zmobilizowany,wewrześniu1939r.uczestniczyłwkampaniiobronnej.Internowanynate-renieLitwy,byłprzerzucanydoróżnychobozówjeniec-kich,wkońcuudałomusiędotrzećdoorganizowanejprzezgen.WładysławaAndersaarmiipolskiej,zktórąprzedostałsiędoPersji,apotemdoWłoch.Poodbyciukampaniiwłoskiej i zakończeniuwojnywyemigrowałdoAfryki,od1947r.przebywałwBuenosAires.Wtymczasiezdobyłm.in.najwyższyszczytAfryki–Kiliman-dżaro(1945),byłorganizatoremargentyńskiejwyprawynaLądolódwPatagonii(1952),uczestniczyłwwypra-wiebadawczejpustyniLagunaIbera(1966).Od1963r.odwiedzałPolskę,w1975r.powróciłdokraju,częstowygłaszał prelekcje o swoich wyprawach na różnychspotkaniachinafalachradiowych. Osobnądziedziną jegodziałalności była foto-grafikaipublicystyka.Obokartykułówjestautoremkil-kuksiążek,m.in.:„NaszczytachKordylierów”(1935),„W skale i lodzie” (1937, uzupełniane iwydane kilka-


styczeń 2017 17

krotnie), „Na szczyt świata” (1938), „Żołnierz zMon-teCasino”–album(1945),„SafariprzezCzarnyLąd”(1947), „Wyżej niż kondory” (1959), „ŻycieWielkiejRzeki–wyprawawodamiIguazuiParaná”(1967),wy-danetakżewtłumaczeniach.

********** 20.01.1892:wRajuurodziłsięHenryk Szołdra,synrolnika Jana iMarii z domuWierzgoń. Zmiejscowejszkoły ludowejudał sięnadalsząnaukędopolskiegoGimnazjumMacierzowegowCieszynie,któreukończyłw1912r.Niewiemy,corobiłwczasieIwojnyświato-wej.DopieropowojniewyjechałdoLwowanastudiazzakresuarchitektury,któreprawdopodobnieukończyłw 1922 r. dyplomem inżyniera architekta.Obok boga-tej działalności zawodowej udzielał się w kilku orga-nizacjach, od 1925 r. jako współzałożyciel ZwiązkuArchitektównaŚląsku,od1927wMacierzySzkolnej.W1928r.ożeniłsięzcórkąchybskiegogospodzkiegoJózefaKopla–Heleną.Mającjużdużedoświadczeniezawodowe, w 1934 r. został wykładowcą w Państwo-wejSzkolePrzemysłowejwBielsku.Wkwietniu1940r. był ofiarą łapanki gestapo, przekazanynastępnie doobozu koncentracyjnego w Dachau. Szczęśliwie prze-żyłgehennąobozową i jużw1945wróciłdo„swojej”szkoły,gdzieuczyłdo1951r.Równocześnie,wlatach1945 – 1955 pracował w biurze projektowym. Zmarł7.04.1965r.wPszczynie,spocząłnacmentarzuprzyul.GrunwaldzkiejwBielsku-Białej. Listajegopracprojektowych,obejmującagma-chy szkolne (Mnich, Chybie, Komorowice) i różnychbudynkówmieszkalnych,aprzedewszystkimkościoły,przedstawiasięimponująco.Wśródbudowlisakralnychwymieńmykościołyrzymskokatolickiew:Chybiu,Fry-drychowicach, Kamienicy, Moszczenicy, Pietrzykowi-cach,Szczyrku,WapienicyiwZarzeczu.

********** 26.01.1992: zmarł ks. Tadeusz Terlik, wikariusz wparafiachewangelickichwSorkwitach,Pabianicach,Wrocławiu i w Cieszynie, proboszcz parafii w Gole-szowie, konsenior Diecezji Cieszyńskiej, ekumenista,wydatnieprzyczyniłsiędorozkwituśpiewuchóralnego i powstania apteki, przeprowadził remont kościoła wGoleszowiew200–leciejegopowstania.Patrzodc.80,w:„InformatorParafialny”2004/11,s.7.

********** 28.01.1867: zmarł ks. Michał Kupferschmid, na-uczyciel wKieżmarku i w Bielsku, proboszcz parafiiewangelickiejwGosau iwWiśle, budowniczynowejszkoły imurowanegokościoławWiśle,założycielno-wegocmentarzanaGroniczku.Patrz:odc.126,w:„In-formatorParafialny”2008/09,s.12.

********** 29.01.1967: zmarł w BydgoszczyAdam Grzyma-ła - Siedlecki, kierownik literacki teatrów, dramato-

pisarz i publicysta, autorniezliczonej ilości artykułów ifelietonów,wktórychmocnopodkreślałkoniecznośćumacniania państwowości polskiej, współpracę mię-dzyregionalną, wartości i znaczenie kultury polskiej,czegowyrazem były również liczne studia literackie(m.in.oAleksandrzeFredrze,WładysławieReymoncie)przesyłanedokilkunastuczasopism,atakżeutworypo-wieściowe(„Galeriamoichbliźnich”-1911,„Samosę-ki” – 1924), komedie i farsy („Sublokatorka”, „PopaskrólaJegomości”–1922,„Podatekmajątkowy”–1929,„Paniministrowa”–1930,„Czwartydobrydża”–1934,„OrmianinzBejrutu”–1937,„Ludziesąludźmi”–1946iinne. UrodziłsięwWierzbnie29.01.1876r.ByłsynempisarzagminnegoiuczestnikaPowstaniaStyczniowegoLeonaiJuliiPieprzak–Czaykowskiej.PoukończeniugimnazjumwWarszawiezapisałsięw1894r.doSzkołyInżynierskiejWawelbergaiRotwanda.Ponieważudzie-lał się w nielegalnych kółkach samokształceniowych, w1896r.zostałaresztowanyiosadzonywCytadeliWar-szawskiej.PozwolnieniuwyjechałdoKrakowa,gdziestudiowałmatematykę i polonistykęnaUniwersytecieJagiellońskim. Debiutował w akademickim miesięcz-niku„Młodość”,nałamachktóregozamieściłpierwsząswojąkomedię„Niewolnicykrwi” (1899).Wkrótkimczasie nawiązał współpracę z wieloma czasopismamikrakowskimi,lwowskimi,poznańskimiiwarszawskimi(m.in. „Życie”, „Czas”, „Museion”). Od 1901 r. zaan-gażował się w krakowskim Uniwersytecie Ludowym, w1905r.założyłTeatrLudowy,rokpóźniejzostałkie-rownikiemliterackimwTeatrzeim.JuliuszaSłowackie-go,gdziepreferowałprzedewszystkimdziełascenicznerodzimychtwórcówróżnychepok.Wtymczasienapi-sałpierwszesyntetycznestudiumliteracko–krytyczne„Wyspiański.Cechyielementyjegotwórczości”(1909),byłtakżewspółtwórcąZwiązkuArtystówiArtystekTe-atrówPolskichwGalicji.WeWłoszechbyłjużw1902r., terazwybrał sięwdwuletniąpodróżdoSzwajcarii,FrancjiiAnglii(1911–1912).Popowrociedokraju,wlatach1913–1915byłkierownikiemliterackimwTe-atrzeRozmaitościwWarszawie,wróciłjednakdoKra-kowa,podejmującnanowopracęwTeatrzeim.J.Sło-wackiegoiwTeatrzeLudowym,piastującanalogicznestanowiska(1916–1918).Pozakończeniuwojnyprzezkilka lat był współredaktorem „Tygodnika Ilustrowa-nego”wWarszawie(1918–1921),pełniłjednocześniefunkcję korespondenta i łącznika pomiędzy delegacjąrządowąbiorącąudziałwparyskichrokowaniachpoko-jowychakrajem,wczasiewojnypolsko–sowieckiejbyłkorespondentemwojennym,aswojerefleksjeztegoczasu zawarłw książce „CudWisły”.Nawiązał takżewspółpracęz„Rzeczypospolitą”(1920–1925)iz„Ku-rieremWarszawskim”(1925–1939).Jesienią1923r.naprzeciąg11latprzeniósłsiędoBydgoszczy,poświęca-



jącczasgłównienapisaniekomediiifars(„Spadkobier-ca”–1924, „Miechowiec&syn”–1924), felietonów i artykułów,wktórychpoza tematami literackimipod-nosił takżemiejsceWielkopolski i Pomorzaw gospo-darceiżyciuspołeczno–kulturalnymkraju.Udzielałsię też jako prelegent i animator różnych imprez ar-tystycznych, domagał się podniesienia rangi Bydgosz-czy do siedziby województwa pomorskiego, wspierałBibliotekęMiejską.W1934 r. powrócił doWarszawy, aczaswypełniłm.in.pisaniemksiążkiiscenariuszadofilmuoLudwikuSolskim.Zostałteżwtymczasielaure-atem„ZłotegoWawrzynuPolskiejAkademiiLiteratury”(1937).Wrzesień1939 r. spędziłwWarszawie,potemudzielałsięwRadzieOpiekuńczej,aleteżstałsięprzed-miotem zainteresowania gestapo, czego efektem byłoosadzenienaPawiaku(11.11.1942).Zwolnionypokil-kumiesiącach,schroniłsięznadwyrężonymzdrowiemw Bielanach. Czas poniewierki opisał w relacji „Stojedenaściedni letargu”(1944).Wkwietniu1945r.po-wróciłdoBydgoszczy,zatrudnionywWydzialeKultury iSztukiPomorskiegoUrzęduWojewódzkiego,zabiegałozałożenieBydgoskiejSzkołyDramatycznej,wlatach1945–1947byłjejwykładowcąidyrektorem,ponadtow latach1946–1960byłkierownikiemliterackimTe-atru PolskiegowBydgoszczy,w dalszym ciągu inten-sywniewspółpracowałzwielomapismami,zwłaszcza z „Ilustrowanym Kurierem Polskim” i „TygodnikiemWarszawskim”, pisał kolejne powieści i szczególniecennedlahistorii teatruwspomnienia:„Świataktorskimoich czasów” (1957), „Niepospolici ludzie w dniuswoimpowszednim” (1961), „NaorbicieMelpomeny”(1966), „Ludzie i dzieła” – 1967, oraz „Tadeusz Paw-likowskiijegokrakowscyaktorzy”,atakże„Niepoże-gnani”(oliteratachzmarłychwczasiewojny)wydanepośmiertnie.

********** 30.01.1517:weWrocławiuurodziłsięks. Johannes Aurifaber (rodowe nazwisko Goldschmidt). Późniejdo swojego zlatynizowanego nazwiska dodał jeszczeokreślenieVratislaviensis.Zapewnepoprzygotowaniuw szkołach rodzinnegomiastawyruszyłw 1534 r. nastudia doWittenbergi.Ukończył jew1538 r. tytułemmagistra.WówczasteżbardzozbliżyłsiędoFilipaMe-lanchtona, zyskując jego przyjaźń. Przez kolejne latapracowałnauczelniwittenberskiejjakodocent,w1540r.byłdziekanemfakultetufilozoficznego.Mającwmia-rę ustabilizowanewarunki życia,w 1543 ożenił się zSarą,córkąks.JanaHessa,pierwszegoluterańskiegoka-znodzieiweWrocławiu.Zpowoduzagrożeniawczasiewojnyszmalkaldzkiej,w1546r.schroniłsięwMagde-burgu,kilkamiesięcypóźniejstawiłsięweWrocławiu.Prawdopodobnie było to związane ze śmiercią teścia (†6.01.1547).Wiosną1548r.wznowiłswojewykładywWittenberdze.W1550uzyskałtytułdoktora.Naproś-

bęFilipaMelanchtonaudałsiędoRostocku,gdzieobjąłstanowiskoproboszczawkościeleśw.Mikołajaiprofe-soranamiejscowymuniwersytecie.Prawdopodobnienazlecenie księciaMeklemburgii opracowałMeklembur-skiPorządekKościelny(1552).RokpóźniejupomniałsięoniegoksiążępruskiAlbrecht,zaprosiłdoKrólew-ca,niebawemnominowałgonaprofesoraUniwersytetu iprezydentabiskupstwawSambii(1554).Tymczasemnauniwersytecietrwałspórpomiędzyzwolennikamior-todoksjiluterańskiej,azwolennikaminiedawnozmarłe-goprof.AndrzejaOsiandra(†1552),którygłosił innąwykładnięnaukiousprawiedliwieniu.W1558r.wydałopracowany przez siebie Pruski Porządek Kościelny.Zarówno z powodu nieporozumień teologicznych, jaki krytyki ogłoszonego porządku, utracił łaski księciaAlbrechtaimusiałopuścićKrólewiec(1565).W1566r.Aurifaberwróciłdorodzinnegomiasta,od1567pia-stowałurządproboszczawparafiiprzykościeleśw.Elż-bietyorazinspektoraszkółluterańskich.Niespełnarokpóźniej,19.10.1568zmarł.

********** 31.01.1867: urodził sięMariusz Zaruski, gen.bry-gady, wytrawny żeglarz, inicjator narciarstwa tury-stycznego w Tatrach, twórca ratownictwa górskiego,organizator harcerskich rejsów pełnomorskich, publi-cysta, autor opowieści o tematyce górskiej imorskiej(„Nabezdrożach tatrzańskich”, „Namorzachdalekich.KartkizpamiętnikamarynarzaPolaka”).Patrzodc.217, w:„WieściWyższobramskie”2016/4,s.10–11.

********** 31.01.1942:zginąłwoboziekoncentracyjnymwDa-chaudziałaczruchunarodowegoJerzy Nikodem.ByłsynemgródeckiegozagrodnikaPawłaNikodema.Uro-dziłsięwGródku(ob.CzR)31.03.1885r.Byłabsolwen-tempolskiegoGimnazjumMacierzowegowCieszynie(1906).Tak przygotowany podjął studia prawnicze naUniwersyteciewWiedniu,aleniezaniedbałteżdziałal-nościwStowarzyszeniuAkademikówŚląskich„Znicz”.Po studiach udzielał się w polskich organizacjachspołecznych i politycznych, występował na wiecach, w„GłosieLuduPolskiego”iw„DziennikuCieszyńskim”zamieszczałswojenotatkiipublikacje.W1908r.zwią-załsięz„ZaraniemŚląskim”,nałamachktóregozamie-ściłfragmentydramatu„Ondraszek”.Próbowałrównieżswoich sił w obrazku scenicznym „Wybory” (1912).Pisał także wiersze, które zebrał w tomiku „Otomja” (1912). Później zaniechał twórczości literackiej. W1918r.wyjechałdoPoznania,gdziedoczasuprzej-ścia na emeryturę pracował wUrzędzie Skarbowym.Potemprzeniósł się doMuszyny podPoznaniem i do1939r.prowadziłwłasnebiuroporadprawnych.Udzie-lał się takżewZwiązkuOficerówRezerwy i PolskimZwiązku Zachodnim. Po zajęciu Wielkopolski przezwojskahitlerowskie,w1940r.zostałaresztowany.


styczeń 2017 19

Wydarzenia parafialneVI Cieszyńskie Śniadanie Kobiet

Spotkanie odbyło się 03.12.2016 r. o godz.9.00 i rozpoczęło od serdecznego powitania zgroma-dzonychPańprzezZofięWojtas,którazwróciłauwagęwszystkimna doniosłośćAdwentu, gdzie szczególniewoczekiwaniunaprzyjścienaszegoPana iZbawicie-la,winniśmyswojemodlitwypoprzećpostępowaniem i wyciszeniem, pokorą, dobrocią, łagodnością i miło-ścią tak, aby w centrum naszego zainteresowania za-

wszebyłJezusChrystusisłowoBoże. Następnie w modlitwie jedna ze zgromadzo-nychpań(IrenaApostolska)podziękowałaBoguzato,żebezżadnychprzeszkódmożemysięspotykać,zato,żenasprowadziłichroniłażdodniadzisiejszegoiżenasotaczałaskąiopieką.Poprosiła,abyChrystusbyłobecnywśródnastak,jakobiecał:„Gdziejestdwóchlub trzech zgromadzonych w imię moje, tam jestem

pośródnich”,żebyśmybylinietylkoczciciela-miJezusaChrystusa,leczJegonaśladowcamitak, byśmymogli nazywać się dziećmiBoży-mi. Potraktujmy to spotkanie jako swoistegorodzajuagapetj.chrześcijańskąucztęmiłościi spojrzyjmynasiebienawzajemzserdeczno-ścią iuwagą, jakSłowoBożemówiwLiściedo Koryntian (3,12) „Przeto przyobleczciesię jako wybrani Boży, święci i umiłowani w serdeczne współczucie, w dobroć, pokorę,łagodnośćicierpliwość.Aponadtowszystkoprzyobleczciesięwmiłość”.Poprosiławmo-dlitwie, aby Bóg pobłogosławił to dzisiejszespotkanie, wszystkich zebranych, ich domy ibliskich,atakżeKościółswójizbliżającesięŚwiętaBożegoNarodzenia,abyśmyspędzilije

w atmosferzemiłości i pokoju,wpoczuciuBożejobecności.ObecninaspotkaniuchórzyścizChóruMisyjnegowprowadzi-liwszystkiePaniewatmosferęAdwentu i Świąt, wykonująctrzy pieśni: „Przez dobrą mocTwą”, „Bez Niego”, „Jezusprzychodzi”. Wszystkie Panie ra-czyły się przygotowanymi naVI Cieszyńskie Śniadanie Ko-biet cieszyńskimi kanapkami,kawą, herbatą i upieczonymiprzez niektóre z Pań smakowi-tymiciastami. Organizatorka ZofiaWojtas przedstawiła obecnymWładysławę Magierę – Laure-



atkę Srebrnej Cieszynianki, która zarekla-mowałaiomówiłapokrótceswojąksiążkęzawierającąbiogramywyjątkowychkobietCieszyna i okolic (postaci historycznych,„biznes women”, działaczek np. wywia-du, a także poetek). Następnie wystąpiłaMariola Fenger główny gość spotkania. Wsposóbinteresujący,obrazowyiniezwy-klebudujący,przedstawiłaproblemstresu–nazywanegochorobąXXIwieku.Stres–tj.nieradzenie sobie z emocjami - jest ściślepowiązanyzlękiem.Istniejewielestresów,takich jak: choroba, utrata bliskiej osobybądźpracy,problemyfinansowe, rodzinne,itp. Skutki negatywnych emocji są odczu-waneprzezcałyorganizmipowodująwielechorób: cukrzycę,wrzody żołądka, proble-myjelitowe,stanyzapalne,anawet„wypa-leniesię”organizmu.Każdydzieńniesienowąporcjęstresu,akażdyznasmapewienzakresodpornościnastres.Problemleżywtym,jaksobieznimporadzimy.Musimystreszdiagnozowaćicośztymzrobić,poprzezpozytywne myślenie, zaiteresowania (sport, hobby),dobrerelacjezludźmi,śpiew,modlitwę.Bógdałnampomocwpostacitabliczprzykazaniami,anadewszyst-ko otrzymaliśmy najcenniejszy dar – Jezusa Chrystu-sa,awNimzbawienieiratunek.Wpokonaniustresunie pomoże nam nieprzebaczanie, ukrywanie prawdy,złeemocje.Musimyjewyznać,przebaczyćsobiei in-nym,abymóczacząćmyślećpozytywnietak,jakmyśli onasBóg:„AlbowiemJawiem,jakiemyślimamowas–mówiPan–myśliopokoju,anieoniedoli,abyzgo-towaćwamprzyszłośćinatchnąćnadzieją”(Jer.29,11-14a).PopatrzmydoBibliiisprawdźmy,jakzestresemradzili sobie Hebrajczycy (5Mż 6,4-9), gdziemowajest o największym przykazaniu – miłości do Boga iSłowaBożegoorazPsalmu32.5–onieukrywaniuwiniwyznawaniugrzechu.Pocieszającesłowaznajdziemyw2LiściedoTymoteusza1,7„Albowiemniedałnam

Bógduchabojaźni,leczmocyimiłościipowściągliwo-ści”orazEw.Jana14.26-27,gdzieBógzapewnianas opocieszeniupoprzezDuchaŚwiętegoiopokoju:„Po-kójzostawiamwam,mójpokójdajęwam,niejakświatdaje, Jawamdaję.Niech się nie trwoży sercewasze iniechsięnielęka”.BógjestBogiemlitościwym,jed-nakmusimy pamiętać, że w przypadku nieposłuszeń-stwa będziemy żąć to, co posialiśmy. Sprawdzić mu-simy,czymsiękarmimy,jakimiemocjamiiczytakżeSłowemBożym.Uśmiechnijmysię,Bógnadwszystki-miczuwa. Następnie wszystkie panie z ogromnym za-angażowaniem i radością odśpiewały siedem pieśni:„Gdyschodzimysię,niechŚwiętyDuchwnasdziała”, „Zpowagąprzygotujcieoludziesercaswe”,„Sąchwilejak ta, gdy śpiewammąpieśń”, „Wesoło śpiewajmy”,„Wspaniałym Bogiem tyś”, „Córko Syjońska”, „Dzię-kowaćCiPaniechcę”. Kończąc spotkanie, wszystkie Panie obdaro-wałysiędrobnymiupominkamiipożegnałysiępieśnią„ZwiążPanierazemnas”.

Irena Apostolska

Człowiekiem pokoju jest jedynie ten, kto nawet za cenę pokonania siebie samego potrafi chwalić innych... jest nim człowiek zdolny do pełnego zaakceptowania racji tak zwanego przeciwnika. Jesteśmy ludźmi pokoju, kiedy nie komentujemy (nie obgadujemy ) zachowań i starań ludzi, których poglądy (naszym zdaniem) są banalne. Czynimy pokój, nie tylko wtedy, kiedy zabiegamy o własną wolność, ale przede wszystkim, kiedy potrafimy uszanować wolność innych. Czynimy go nie tylko wtedy, kiedy informujemy wszystkich o niesprawiedliwościach, które zostały nam wyrządzone, ale przede wszystkim wówczas, gdy obwieszczamy te, których ofiarami stali się nasi bliźni. Człowiek pokoju musi wypełniać każdego dnia małe akty męstwa, być uprzejmym w stosunku do tych, nad którymi ma władzę, nie zginać karku przed tymi, którzy są od niego silniejsi, nie uważać się za ważnego ani nie za niezastąpionego” (L. Rahner).

(udostępniła: Grażyna Cimała)

„Kiedy jesteśmy ludźmi pokoju?

Foto: Pavla Chudecka


styczeń 2017 21

Adwentówka „Młodzieży Dojrzałej”

Pierwsza sobota grudnia trafiła w tym rokudośćwcześnie,bo03.12., alenaadwentówkęzawszejest dobra pora. Ostatnia adwentówka bardzo różni-łasięodinnych.Spotkaliśmysięo16.00(większość)żeby wszystko przygotować. Stoły zostałypięknie udekorowane, nakryte. Ciasteczkapachniały, sałatka smakowicie wygląda-ła. Pośpiewaliśmy i nasze ulubione pieśni, i trochę kolęd. Były choineczki-wyroczki z wersetami lub pieśniami oraz choineczki zszyszekzrobioneprzezdziecizprzedszkola, atakżesłodkieupominki.Tymrazemniebyłokonkursówtylkomieliśmyspecjalnychgości,MałgorzatęHauptmanzmężem.Nauczyciele zLOTEbraliudziałwprojekciepn.„Pluri-centryczne i interkulturowe nauczanie w ob-szarze języków obcych oraz języka polskiego i historii z możliwością na wyrównanie szans edukacyjnych”,którymmusielipodzielićsięz innymi, robiąc prezentację. I tak w paź-dziernikugościliśmyp.GrzegorzaPrzybyłę,którybardzociekawieopowiadałoniemiec-kimRegensburguiokolicach.Wlistopadzieodwiedziła nas p.Dagmara Jagucka-Mielke iprzedstawiłanamhiszpańskąkrainę-.Anda-luzję.Natomiastpodczasnaszejadwentówkip.MałgosiaprzedstawiłanamfrancuskąPro-wansję-Niceę,LazuroweWybrzeże,a.JeanCloud opowiadał o francuskich świętachBożego Narodzenia. Bardziej odpowiadająMunasześwięta,polskatradycja,śpiewaniekolęd.Czylitowszystko,comyprzeżywamyco roku i uważamyzaoczywiste.Niedoce-niamy. Zbliża się koniec roku i jak zwyklewtedy chyba każdego dopadają rozważania:jaki był ten rok. Co było dobre, a co samizawaliliśmy imożedasięnaprawićwprzy-szłymroku.Dla„MłodzieżyDojrzałej”byłto kolejny dobry rok. Trzymamy się razemjuż9lat.Wprzyszłymrokumożebędzieja-kiś jubileusz.Chętnie się spotykamy i prze-bywamyzesobą.Czasemjesttoniemożliwezewzględunachorobę-wtedykontakt jestchociażprzeztelefon.Znówmamyplanynanastępnyrokdotyczącebalu,wycieczki.Coprzyniesie przyszły rok? Zobaczymy. Żyje-myzgodnie ze słowami pieśni „...niewiemcomi jutro niesie lecz spokojnymwiedzącto,żemnieJezuswprzyszłośćwiedzieiOn

trzyma moją dłoń”. Następne spotkanie odbędzie się07.01.2017roku,apókico,życzęwszystkimszczęśli-wegoNowegoRoku.

Lidia Procner



Adwentowe spotkania seniorow

w BAŻANOWICACH ...

Wczwartąniedzielęadwentu,tj.18grudnia,odbyłosięwBażanowicachuroczy-ste nabożeństwo połączone ze spowiedzią ikomuniąświętą.Nabożeństwoprzygotowa-nezostałozmyśląoseniorachnaszegofiliału.Zaśpiewałchórkościelnypoddyrekcjądiak.JoannySikory.SłowemBożymsłużyłks.Łu-kaszGaś. Po nabożeństwie nasi drodzy senio-rzy, zostali zaproszeni do salki parafialnej.Tam spędzili miło czas na wspólnych roz-mowach oraz kolędowaniu. Przygotowanorównieżciepłypoczęstunek.Nazakończeniespotkania każdy uczestnik otrzymał symbo-licznyupominek.

Tekst: J. SzalbotZdjęcia: S. Polok


styczeń 2017 23

i w HAŻLACHU

Tradycyjniejuż,wIIIniedzielęAd-wentu 11 grudnia, w Hażlachu odbyło sięnabożeństwo połączone z SakramentemStołuPańskiego.Wszczególnościzaprosze-nienanabożeństwoidoudziałuwKomuniiskierowane było do seniorów filialu. Licz-nieprzybyliwięcnasiseniorzyzHażlacha,Brzezówki i Kończyc Wielkich. Nabożeń-stwoprowadziłiKomuniiudzielałopiekunfiliału, ks. Marcin Podżorski. Po nabożeń-stwie, jakzwykle co roku, w saliparafial-nej miało miejsce spotkanie uczestnikównabożeństwa. Przyciastkach, kawieiher-bacie szybko upływał czas na rozmowach iwspomnieniach.Życzeniadlaseniorównaokres świąteczny przekazał seniorom czło-nekRadyParafialnej zHażlachaZbigniewDębinny.Życzeniawrazzpodziękowaniemod zebranych otrzymał także ks. MarcinPodżorski.13grudniamijawłaśnie2.rocz-nica ordynacji opiekuna filiału. Na zakoń-czeniewszyscy seniorzyotrzymalipaczkęświąteczną,anieobecnizostanąodwiedzenijeszczewokresieprzedświątecznym.Dzię-kujemy wszystkim osobom, które przygo-towaływjakikolwieksposóbspotkaniedlaseniorów,aks.MarcinowizaSłowoBożewygłoszonepodczaskazania.

Tekst i zdjęcia: Jan Król



Spotkanie adwentowo - świąteczne Koła Pań w Brzezówce

Prawie w każdej miejscowości parafii cie-szyńskiej spotykają się co miesiąc panie na swoichKołach Pań. Ks. Marcin Podżorski prowadzi te spo-tkania w Hażlachu, Zamarskach i Brzezówce. Tra-dycją stało się, że ostatnie adwentowe spotkanie wdanymrokuuczestniczkitrzechKółPańprzeżywająrazem,kolejnowróżnychmiejscach.Itakwgrudniu2014spotkaniemiałomiejscewHażlachu,wgrudniu2015–wZamarskach.Wroku2016zebranieodbyło

sięwBrzezówce. Większa ilośćpań, świątecznywy-gląd stołów, zawsze świadczy o wyjątkowości spo-tkania.Jednaknietylkotezewnętrznecechyświadczą onastroju tychwspólnychspotkań.Jestnanichdużośpiewu - pieśni adwentowe, kolędy, a zaproszeni go-ście prowadzą rozważania biblijne. Było nam danegościćnapoprzednich spotkaniachpanią I.HajewskąipaniądiakonA.Błahut-Kowalczyk.Tymrazemgość-mispotkaniabyłarodzinaks.M.Podżorskiego,amały

Mateuszkwspierał dzielnie tatęwakompa-niamenciepieśniikolęd.Paniezawszechęt-nie śpiewają i na spotkaniu w Brzezówceciągle padały propozycje numerów pieśni,które w swojej treści prawie wszystkie za-wierały słowo„czas”.Słowo tobyłomoty-wem przewodnim rozważania ks. MarcinaPodżorskiego. Słowo czas pojawia się czę-stonakartachBibliiijestobecnewnaszymcodziennymżyciu.Szczególnieterazczęstoużywa się tego słowamówiąc o czasie ad-wentu,czasieoczekiwaniaprzyjściaPana…itd.,niezawszezdającsobiesprawęzsensutegosłowa.Jakpodkreśliłks.M.Podżorskitakim dogodnymmomentem do głębszegozastanowieniasięnadupływającymczasemi jegokonsekwencjach, jestnapewnoprze-łomrokukalendarzowego. Wspólne spotkanie Kół Pań na Brze-zówce było więc owocnym i przyjemnymczasemdlawszystkichuczestników.Zakoń-czonojewspólniezmówionąModlitwąPań-ską oraz życzeniami świątecznymi i nowo-rocznymi. Uczestniczka


styczeń 2017 25

MISCELLANEA Przewodnickie w Kościele Jezusowym

19listopada2016r.wKościeleJezu-sowym odbyły się Miscellanea Przewodnic-kie czyli „rozmaitości". Ziemia Cieszyńskama swoją specyfikę - złożona historia, zwią-zana z tym wielokulturowość i wielowyzna-niowość. Każdy przewodnik, który nie jestzaznajomionyzespecyfikątegoterenu,łatwomoże omyłkowo podać turystom nieprawi-dłowe informacje. Aby zmniejszyć stopieńniewiedzyonaszymregionie,KołoPrzewod-nikówBeskidzkichOddziałuPTTK„BeskidŚląski”wCieszyniepostanowiło razwrokuorganizowaćrodzajsesjipopularno-naukowejz blokiem różnorodnych tematów, dostępnejszerszemuogółowiprzewodników,którzydoZiemiCieszyńskiejprzyjeżdżajączęściej,nie-jako specjalizują się w jej tematyce. Nami-scellaneachpojawiają się takżeprzewodnicymiejscowi, pragnący pogłębićwiedzę owła-snymregionie,podnosząctymsamymswojekwalifikacje. PierwszeMiscellaneaPrzewodnickieodbyły się19.11.1988 roku.Kuogromnemuzadowoleniu Koła, Miscellanea przyjęły się izczasemstałysięimpreząnawetponadwo-jewódzką,cieszącąsięwysokąocenąprzyjeż-dżającychdonasprzewodnikówzbliższych idalszychkół. Od pewnego czasu staramy się o to, aby Miscellanea nie były tylko luź-nymzbiorem„rozmaitości”,leczmiałyswójtemat wiodący – najczęściej rocznicowy. Wtymrokuniemogłobyćinnegotematuniż: „Wprzededniu rocznicy „500 – latReforma-cji”.W programie znalazł się wykład o Ko-ściele Jezusowym, krótki koncert organowy(poremoncieorganów),prelekcjaoMuzeumProtestantyzmu i jego zwiedzanie oraz zwie-dzanie wybranych fragmentów cmentarzaewangelickiego. Zanim rozpoczęła się część zasadni-cza sesji, byliśmy świadkami dość wzrusza-jących chwil. Otóż z inicjatywy SamorząduPrzewodników Turystycznych PTTK woj.śląskiego odbył się Benefis Seniorski Wła-dysławaSosny–przewodnikaod1968roku,pełniącego różne funkcje w Kole Przewod-ników, autora przewodników turystycznych,



inicjatoraiorganizatorawieluimprez–wtymteżwła-śnieMiscellanea.CałąjegodotychczasowądziałalnośćturystycznąprzedstawiłnamwlaudacjiCzłonekHono-rowyPTTKkol.RyszardMazur.NastępnieWiceprze-wodniczącySamorząduPrzewodnikówTurystycznychwoj.Śląskiegokol.WitoldBrolwręczyłbeneficjentowiDyplomiOdznakęHonorowegoPrzewodnikawoj.Ślą-skiego.

Nie zabrakło też kwiatów i gratulacjiod Kół Przewodnickich oraz od Rady Pa-rafialnej.KolegaWładysław nie kryłwzru-szenia, a po jego opanowaniu zaskoczyłorganizatorów i wygłosił osobiście niezwy-kle interesujący wykład na temat historiiKościołaJezusowegowCieszynie(samjestautoremprzewodnikaz2010r.).Uczestnicynagrodzilinaszegokolegę,adlawielucenio-negonauczyciela,gromkimibrawami. Dalsza część XXIX MiscellaneówPrzewodnickich przebiegła już zgodnie

zplanem.NaorganachzagrałPawełSeligman,MarcinGabryśwygłosiłreferat ioprowadziłpoMuzeumPro-testantyzmu.Miscellaneazakończyłysięwycieczkąnacmentarz ewangelicki, po którym oprowadziliWłady-sławaMagieraiRyszardSyrokosz. Wimprezieuczestniczyłoniemal100przewod-nikówturystycznychzcałegowoj.śląskiego.

Tekst: Ryszard Syrokosz – Prezes Koła PrzewodnikówFoto: Jerzy Jurczak

Boskajegomocobdarowałanaswszystkim,cojestpotrzebnedożyciai pobożności, przez poznanie tego, który nas powołał przez własną chwałę icnotę,przezktóredarowanenamzostałydrogieinajwiększeobietnice,aby-ścieprzezniestalisięuczestnikamiboskiejnatury,uniknąwszyskażenia,jakienatymświeciepociągazasobąpożądliwość.

2Piotra1,3-4


styczeń 2017 27

Zamarskie pierniki

To jużchybanaszamała tradycja, żeco rokuw każdą niedzielę adwentowąmożnaspotkać nasze szkółkowe dzieci zachęcającedokupnawypieków.Wtymrokupróczciastekmożna było również kupić choinkę, dzwonek,a nawet chatkę piernikową. Wypieki zosta-ły przygotowane przez nasze kochane mamy i babcie, by później spotkać się przy wspól-nym strojeniu w naszej parafialnej salce. Do-chóduzyskanyze sprzedażyprzekazujemynazakupmateriałów potrzebnych naszej szkółce, atakżenanaszecorocznewycieczki.Chciała-bymbardzopodziękowaćwszystkimmamom,babciom dzieciom za chęć i czynny udział w naszej małej akcji, ale przede wszystkimBoguzato,żenambłogosławiidajenamchę-ci dowspólnego działania. Zachęcam do kup-na naszych smakołyków w Zamarskach orazwHażlachu.JeśliPanpozwoli, tozapraszamyrównieżwprzyszłymroku.

Tekst i zdjęcia: Magdalena Cendrowska



Z posiedzenia Rady Parafialnej ...

Tradycją jest, że ostatnie w roku posiedzenie Rady Parafialnej,wrazzmałżonkami,odbywasięwPaj-cie, w uroczystej adwentowej atmos-ferze.Kolejny raz ugościły nas dzieciz przedszkola TE. Grupa Żabek przy-gotowała przepiękne przedstawieniejasełkowe pod kierunkiem opiekun-ki Beaty Kłopacz. Członkowie RadyParafialnej odnaleźli wśród aniołków i pastuszków swoje dzieci albo wnu-ki. Dzieci przygotowały dla każdegouczestnika spotkania piernikowe ser-duszko z życzeniami świątecznymi.Na wszystkich uczestników spotkaniaCzłonkówRady, rodziców igości cze-kał poczęstunekw postaci domowychwypieków. Nad przebiegiem spotka-nia czuwała Pani Dyrektor GrażynaPodżorska. Przypomniała, że ten rokjest rokiem jubileuszowym, ponieważprzedszkoleobchodziłowpaździernikuswoje10–lecie.PospotkaniuwPajciewszyscy przeszli do Kościoła Jezuso-wego,byuczestniczyćwczwartkowymNabożeństwieAdwentowym. W imieniu całej Rady Para-fialnej wszystkim czytelnikom Wieści Wyższobramskich składam życzenia, by Nowy 2017 Rok był pomyślny dla całego naszego Kościoła i dla każde-go z nas. To rok wyjątkowy, związany z obchodami 500 lat Reformacji. Przeżywajmy więc ten rok w refleksji, uczestniczmy we wszystkich uroczysto-ściach związanych z obchodami, ciesz-my się, że dane nam jest przeżywać ten piękny jubileusz.

„Zaufaj Panu z całego swojego serca i nie polegaj na własnym rozumie!

Pamiętaj o nim na wszystkich swoich drogach, a On prostować będzie twoje

ścieżki!” Prz. 3, 5-6

Małgorzata Wacławik - Syrokosz


styczeń 2017 29

Kościół Jezusowy w prestiżowym konkursie

DziękiinicjatywiepaniSylwiiCieślar,RadnejSejmiku Województwa Śląskiego, Kościół Jezusowy wCieszynie zgłoszony został do konkursu koordyno-wanegoprzezMinisterstwoKulturyiDziedzictwaNa-rodowego.Naszkościółznalazłsięwśród15obiektówz całej Polski ubiegających się o Znak DziedzictwaEuropejskiego -edycja2017.CelemZDE jestprzedewszystkimpromowanieeuropejskiegowymiaruobiek-tów,udostępnianieichjaknajszerszemugronuodbior-ców oraz organizacja działań edukacyjnych i kultu-ralnych, podkreślających ich rolę imiejscewhistoriiEuropyiintegracjieuropejskiej. Głosowanieodbywałosiępoprzezstronęinter-netowąministerstwaizakończyłosię31grudnia2016roku. Jest nam bardzo miło poinformować, że Ko-ściół Jezusowy uzyskał najwyższą ilość głosów (40%) i w głosowaniu zajął pierwsze miejsce! Jak czyta-myw regulaminiekonkursu, spośródobiektów,któreotrzymają największe poparcie głosujących, Komitet

do spraw Znaku Dziedzictwa Europejskiego, powoła-nyprzezMinistraKulturyiDziedzictwaNarodowego,wskażedwóchkandydatów,którzyprzedstawienizosta-nąKomisjiEuropejskiej, jakolaureaciwstępnejselek-cjinaszczeblukrajowym.Ostatecznywybórzostaniedokonanyprzezpanelekspertównapoziomieunijnym.Szczególne słowapodziękowaniakierujemypodadre-sempaniSylwiiCieślar,RadnejSejmikuWojewództwaŚlaskiego,dziękiktórejnaszkościółznalazłsięwśródobiektów ubiegających się o to prestiżowe wyróżnie-nie. Dziękujemy wszystkim Wam, którzy oddaliściegłosy na nasz kościół i zaangażowaliście do udziału w konkursieWasze rodziny i przyjaciół. Dziękujemytakżewszystkimmediomiportalominternetowym,któ-rewspierałynasizachęcałydopoparcianaszejkandy-datury.Dalszeetapyiprzebiegkonkursumożnaśledzićna stronie: http://mkidn.gov.pl/pages/strona-glowna/kultura-i-dziedzictwo/znak-dziedzictwa-europejskiego.php

Znak Dziedzictwa Europejskiego to coroczne wy-różnienie przyznawane obiektom dziedzictwa kulturowego, które odegrały szczególną rolę w kształtowaniu historii i kultury Europy lub miały istotny wpływ na rozwój war-tości stanowiących fundament integracji europejskiej. Celem Znaku Dziedzictwa Europejskiego jest wzmocnie-nie u obywateli europejskich, a przede wszystkim u mło-dych ludzi, poczucia przynależności do Unii Europejskiej, w oparciu o wspólne wartości i elementy europejskiej hi-

Zdjęcie: Jakub PołomskiŹródło: Facebook

storii i dziedzictwa kulturowego, a także uznanie walorów różnorodności krajowej i regionalnej oraz wzmocnienie wzajemnego zrozumienia i dialogu międzykulturowego. Znak Dziedzictwa Europejskiego jest przyznawa-ny obiektom, które mają silną europejską wartość symbo-liczną i podkreślają wspólną historię Europy i budowania Unii Europejskiej oraz europejskie wartości i prawa czło-wieka, będące fundamentem procesu integracji europej-skiej. www



W dniu 11 grudnia, w wieku 87 lat zmarła w Katowicach śp. pastorowa Ruta Lota Mrowiec z domu Zipser, wdowa po ks. RudolfieMrowcu. Śp.Ruta Mrowiec urodziła się 28 sierpnia 1929 roku wBielsku.Wzwiązkumałżeńskimzks.RudolfemMrow-cemprzeżyła49 lat, aod16 lat byławdową.Razemzmężemsłużyławparafiach:Szczytno(1951),Giżyc-ko (1951-54), Lublin (1954-57), Chorzów (1957-70),Rypin i Lipno (1970-80), Wałbrzych (1980-82) orazwzborachniepolskichwSłupsku(1982-91).Poprzej-ściunaemeryturępastorostwoMrowieczamieszkaliwCieszynie,aks.RudolfMrowiecprzezkrótkiczaspo-magałwpracyduszpasterskiejnaterenienaszejparafii.Ks.RudolfMrowieczmarłw2000roku.OdpięciulatpastorowaRutaMrowieczamieszkiwałaucórkiwKa-towicach.Zmarłapozostawiłacórkęisynazrodzinami. PogrzebZmarłejodbyłsięwsobotę,17grudnia

2016roku,zkościołaMarcinaLutrawBiałejnamiej-scowy cmentarz. W nabożeństwie żałobnym opróczrodziny i znajomych udział wzięli Biskup DiecezjiCieszyńskiej ks. Adrian Korczago, proboszcz parafii wBiałejks.HenrykMach,ks.AndrzejMendrok–eme-rytowany proboszcz parafii wKoninie z Diecezji Po-morsko-Wielkopolskiej,wktórejpastorostwoMrowiecsłużyliprawie20 lat.Kazaniewygłosiłks.bpAdrianKorczago.NaprzykładzieAbrama(1Mojż.12,1)wska-zał, iżposłuszeństwoBoguAbramamożnaporównać z posłuszeństwem rodziny pastorskiej, która ciąglemożebyćpowoływanadosłużbywróżnychmiejscach.TakteżbyłozpastorowąRutąMrowiec,któraposłusz-nie,wielokrotnietowarzyszącswojemumężowi,zmie-niałamiejscezamieszkania.Nacmentarzusłowapoże-ganiawygłosił:ks.HenrykMachiks.AndrzejMendrok.

Jan Król

WSPOMNIENIEŚp. Ruta Mrowiec (1929-2016)

PODZIEKOWANIE

Podczas świątecznych nabożeństw z pewnością wszyscy zauważyliśmy, że w tym roku w Kościele Jezusowym stanęła piękna żywa, pachnąca choinka, która cieszy wzrok młodszych i starszych parafian. Okazałe drzewko podarował pan Roman Rainda, za co serdecznie Mu dziękujemy! Piękne szydełkowane ozdoby, którymi przystrojona jest nasza choinka wykonały pa-nie z Koła Robótek Ręcznych, za co również bardzo dziękujemy. Wdzięczni parafianie

Piękna choinka w Kościele Jezusowym

Foto: Piotr Sikora


styczeń 2017 31

Nasze szkoły:

PrzedszkoleTE

ZarządTowarzystwa

Ewangelickiegoim.

ks.Francisz

kaMichejdypragniewyrazi

ćgorące

podziękowaniaz

aprzekazaniekwoty1%

odpisu

odpodatkuzaro

k2015.

Państwadarodczytujem

yjakochęćfinansoweg

o

wsparcianaszejdziałaln

ości,a także jakoakc

eptację

naszychwysiłkówiwyr

azsympatii.Tobardzo

cenne

imotywującedopodejm

owaniadalszychwyzwań

.

Towarzystwo Ewangelick

ie jest organem prowa

-

dzącymszkoły:liceum,

gimnazjum,szkołępods

tawową

oraz przedszkole.W najbliższej

przyszłościmusimy

dostosowaćstrukturęna

szychszkółdowymog

ówno-

wejreformysystemue

dukacji,cobędziewiąza

łosię

zdodatkowymikosztami

.

Dołożymywsze

lkichstarań,abynasze

placów-

ki nadal cieszyły się

wśrodowiskuwyprac

owanym

uznaniem,rzetelnością,

profesjonalizmemkadry

pedago-

gicznej,właściwymzarz

ądzaniem.Gwarantujemy

harmo-

nijnyrozwójiciągłość

procesunauczania.Zape

wniamy,

żeuczeń,któryjestw

izytówkąnaszychszkół

,wciąż

będziekorzystałznow

oczesnejiurozmaicone

joferty

edukacyjnej.

ZokazjiNowego

2017Rokuskładamy

życzenia

wszelkiej pomyślności.

Aby ten Nowy Rok p

rzyniósł

Państwuwielepomyśln

ości,optymizmu ipoz

ytywnych

wrażeń.

Niech dziękują Ci, Panie,

wszystkie dzieła Twoje,

a wierni Twoi niech Ci błogosławią!

Ps. 145,10

Prezes TE

Jacek Sobota

LOTE

SPTE

GTE



Liceum Ogólnokształcące TE

Grudzień to czas, kiedywystawianesąocenyza I semestr,a więc nie brakuje sprawdzianówi odpytywań. Mimo to był jesz-cze czas na wyjazdy. Klasy dru-gie7.12.16 r.odbyłyprogramowąwycieczkędoMuzeumAuschwitz,zaś klasy pierwsz realizujące roz-szerzonyprogram j.niemieckiego,pojechały na wycieczkę doWied-nia, aby zwiedzić miasto w bożo-narodzeniowejatmosferzeiodwie-dzićsłynnyjarmarkświąteczny. Tak relacjonują swojąwy-prawę: „15grudniaprzedgodziną7:00uczniowie klas pierwszychLOTEwyjechali na dwudniowąwyciecz-kędoCzechiAustrii.Wplanachbyłozwiedzanie,re-laksiprzyjemności! Napoczątku,pokilkugodzinachdrogi,dotar-liśmydoczeskiegomiastaBrno,gdzieudaliśmysięnazwiedzanie twierdzy Spilberk, w której mieściły sięśredniowiecznewięzienia, podziwialiśmy stamtąd tak-żepanoramęmiasta.WBrnieodwiedziliśmy równieżgrobowcekapucynów,któremogłyskłonićwszystkichdorefleksjiikatedręapostołówPiotraiPawła.Kolejnąatrakcjąbyłświątecznyjarmark,naktórymmożnabyłokupićróżnelokalneprzysmakiczypiękneozdoby.Potak mile spędzonym czasie na zakończenie udaliśmysię do największego aquaparku wcałychCzechach-parkuwodne-goMoravia. Następnego dnia zaraz z samego rana, po śniadaniu, opu-ściliśmyCzechyiudaliśmysiędoWiednia.W stolicyAustrii od po-czątku zabraliśmy się za aktywnezwiedzanie zabytków miasta, któ-re zrobiło na nas spore wrażenie, z autobusu podziwialiśmy najważ-niejsze budowle Wiednia, obej-rzeliśmy też Hunderwasserhaus,czyli znany, ciekawy budynekcenionego architekta, a następniewrazzpaniąprzewodnikudaliśmysię do zimowej rezydencji wład-ców Austrii, Habsburgów, czyliHofburgu, w którym mieściło sięrównieżmuzeumcesarzowejSissi.Po zwiedzaniu pięknych komnat

udaliśmysięna spacerpoWiedniu,wczasiektóregoobejrzeliśmykatedręświętegoSzczepana,operę, teatri mieliśmy okazję zobaczyć też inne ważne miejscawstolicyAustrii.Zmęczeniudaliśmysięnaobiad,poktórympowróciliśmydoaktywnegozwiedzania-zoba-czyliśmymuzeumprzyrodyorazaustriackiparlament.Na samkoniec skierowaliśmysięna jedenznajwięk-szych bożonarodzeniowych jarmarków, czyli wiedeń-skiChristkindlmarkt,naktórymmogliśmyspróbowaćświątecznych przysmaków, takich jak np. migdały w cukrze, owoce w czekoladzie, Mozartskugeln czypierniki. Jarmarkmieścił sięnaplacuprzed ratuszem,

Chór LOTE i GTE


styczeń 2017 33

wktórymodbywałsiękoncertkolęd.Potakaktywnymdniuichwiliprzy-jemnego, świątecznego odpoczynkuna Weihnachtsmarkt, udaliśmy się wdrogępowrotnądoCieszyna. Wycieczka była bardzo uda-na iprzebiegławmiłej, świątecznejatmosferze.Udałonamsięzwiedzićbardzo wiele zabytków zarówno wCzechachjakiwAustrii,aoprócztego mieliśmy okazję użyć naszychjęzykowych umiejętności i przedewszystkim poczuć klimat BożegoNarodzenia na jarmarkach w Brnie iWiedniu.Myślę,żezarównoucznio-wiejakinauczycielebędąmiłowspo-minaćnaszprzedświąteczny,zimowywyjazd.MariaWiśniewskakl.1a”

Jak każdego rokuwokresiebożonarodzeniowym i noworocz-nym szkołyTE organizują koncerty„Dzieci śpiewają kolędy”. Dziecię-ce kolędowanie trwa nieprzerwanie iwniezmienionejformieod1993r.– tzn.odmomentupowstaniaLOTE.Trudno byłoby policzyć, ilumałychartystów śpiewem przekazywałow tym miejscu wieść o narodzeniuChrystusa.Topięknasłużba.Wtymroku pierwszy koncert, którego go-spodarzembyłoliceumigimnazjum,odbył się w czwartek 29.12.16 r. Wtymdniuwykonawcamibyłychó-rydziecięceimłodzieżowezCieszy-na,Hażlacha iZamarsk, zPruchnej, zJastrzębia,zeSkoczowa,Cisownicy,Bażanowic,orazchórszkolnyLOTE/GTE.Jakkażdegorokuatrakcjąkon-certu jest loteria fantowa,anagrodągłówną był tablet. Sponsorami tego-rocznej loterii byłafirmaMOKATE,TrumpfMauxionChocolateSp.zo.o.oraz rodzice uczniów.Rodzice przy-gotowaliteżsmacznybufet,aucznio-wiezajęlisięsprzedażąsmakołyków.Takie nowe i niecodzienne zadaniasprawiają młodzieży dużo przyjem-ności.Wszystkimkolędnikom i licz-nie zgromadzonej publiczności dzię-kujemy i życzymybłogosławionegoNowego2017Roku.

Lidia Pałac



Szkoła Podstawowa TE

GrudzieńwSzkolePodstawo-wejTowarzystwaEwangelickiegojestbardzourozmaicony. Klasy 4a i 4b wraz z wycho-wawczyniami odwiedziły kopalnięwęgla kamiennego „Rydułtowy” orazzabytkowąkopalnię„Ignacy”.Spotka-niebyłociekaweipoznawcze.Ucznio-wie dowiedzieli się jak wydobywa-ny jestwęgiel, na czympolega pracagórnika. Mieli okazję przejść drogą,którągórnicypokonującodziennie(ce-chownię, szatnię, łaźnię, lampownię)Nasi uczniowie byli pod wrażeniemciepła,życzliwości,cierpliwościgórni-czejbraci. „Prostujmy swoje drogi ad-wentu nadszedł czas….”- te słowakojarzą się ze specyficznym czasem iwydarzeniamisprzedponad2000lat.Adwent to czas oczekiwania na przyj-ścieJezusa.Obchodzeniepamiątkina-rodzindzieciątkajestokazjądoreflek-sji orazczasemzadumynad tym,cotaknaprawdępowinnobyćwnaszymżyciu ważne. Adwentowy wieniecprzypominałuczniom,a takżewszyst-kimpracownikomotymwyjątkowymczasie, a podczas szkolnego apelumogliśmy wszyscy razem pośpiewać i przypomnieć, o czym należy pamię-tać nie tylko podczas Świąt BożegoNarodzenia. Odwiedził nas także Św.Mikołaj a wraz z nim pojawiła siępachnąca choinka z ozdobami wy-konanymi na zajęciach origami. Ko-rytarze zostały ustrojone płatkamiśnieżynek, a na parterze stanął stra-gan z artykułami świątecznymi – ist-necuda,większośćwykonanaręcznie.Świątecznie było także na zajęciach. Wklasie2aodbyłasięlekcjapodokiemmistrzacukiernika–BarbaryĆwięczek. Bardzo ciekawe zajęcia zescrabookingu odbyły się z Anną We-nglorz.Każdyuczeńsamodzielniewy-konałiprzyozdobiłkartkęświątecznąwedług swojego pomysłu. Efekt byłfantastyczny. W świetlicy szkolnej celebro-waliśmy „Tydzień życzliwości”. Od-

Kiermasz szkolny

Spotkanie kolędowe z rodzicami

Spotkanie kolędowe z rodzicami


styczeń 2017 35

byłasiępogadankanatentemat.Niektórymudałosięstworzyćpowiedzenia:np.„Ktojestżyczliwy,tenniejestzłośliwy”. W świątecznej atmosferze piekliśmy i przy-ozdabialiśmy także ciasteczka ioglądaliśmy teatrzyk„Kamishibai” - organizowany w ramach spotkaniaKlubuMoliKsiążkowych.Obecnapodczas spotkaniap.AgataChromik(zcieszyńskiejFiliiBibliotekiPeda-gogicznej),przeprowadziłazajęciawoparciuobajkę

Zapraszamy wszystkich zainteresowanych naszą szkołą na dzień otwarty 13.01.2017r. godz.16.00. Rozpo-czynamy II etap rekrutacji do klasy 1 na rok szkolny 2017/2018. Pragniemy poinformować, że mamy pojedyncze wolne miejsca w klasach I-VI. Zbliża się reforma oświaty, która wprowadzi wiele zmian. Jeśli rozważają Państwo zmianę szkoły swojego dziecka – zapraszamy do SPTE.

pt. „Mój przyjaciel Kemushi”. W trakcie spotkania rozmawiali-śmy o przyjaźni i innych warto-ściachwramachwspomnianegoteatrzyku Kamishibai. To tajem-niczesłowowywodzisięzJaponii ioznaczateatrilustracji,wktórymza pomocą specjalnej skrzynki i plansz z ilustracjami opowia-dasięróżnehistorie.Jakmowa oteatrzyku,tonauwagęzasługu-jespektakl teatralnypt.„Wskle-pie życia” , który przygotowaliuczniowiekółka teatralnegopro-wadzonego przez p. KatarzynęKrzempek-Ślezińską. Właściwie

tokażdyznasmógłzobaczyćwprzedstawieniuczęśćsiebie…,boprzecieżjesteśmyzabiegani,zapracowani,często zdenerwowanibrakiempotrzebnychartykułów.W świątecznym galopie zapominamy o pokoju, miło-ści i radości,którą teświętaprzynoszą.Spektaklskła-niałdorefleksjiiwzruszeń.Nazakończeniewspólniezrodzicamiichóremszkolnymprowadzonymprzezp.GrażynęMrowiecmogliśmypośpiewaćkolędy iprze-łamaćsięopłatkiem.

Joanna Gibiec-Smierna

Życzymy w nadchodzącym roku zdrowia, pomyślności, aby nie zabrakło opty-mizmu i serdeczności, by moc i refleksja Świąt Bożego Narodzenia towarzyszyła przez cały 2017 r.

Dyrekcja, Nauczyciele, Uczniowie i Pracownicy SPTE

Przedszkole TE

W przedszkolu jak zwykle bardzo dużo siędzieje. Jeszcze w ostatnich dniach listopada zostałazaplanowana wizyta dzieci z czeskiego przedszkola.Pierwszą zaplanowaną atrakcją było wspólne ogląda-nie teatrzyku w wykonaniu „Teatru Dobrego Serca " zWarszawy.NastępniegrupySówek iŻabekzaprosi-łykolegównawspólnezajęcia.Po intensywnejpracyprzyszedłczasnapoczęstunekizabawę.Czastakszyb-konamminąłżenawetniewiedzieliśmykiedytrzebabyło się pożegnać.Dzieci już niemogą się doczekaćkolejnego spotkania, tym razem my jesteśmy zapro-szenidoCzech.NastępnąatrakcjąwprzedszkolubyłMikołaj. Długo oczekiwany przez wszystkich dzień.Wszystkie grupy przygotowały piosenki dla gościa

iwłasnoręcznieprzygotowaneprezenty.Każdyobiecałże będzie super grzeczny, żebyMikołajmógł przyjśćzarok.PowizycieMikołajakażdągrupęczekałacięż-ka praca - przygotowanie przedstawień dla rodziców inietylko.WPrzedszkoluTowarzystwaEwangelickie-gowszystkiegrupyprzygotowałyprogramświąteczny,który prezentowały swoim rodzicom i zaproszonymgościom.GrupaSówekzaprosiładoprzedszkolaChórzParafiiEwangelickiejwCieszynie, natomiast grupaŻabekzaprosiłaRadęParafialną.Opróczwystępów,ży-czeńwspólnychśpiewówkolęd,byłyteżupominkiwy-konaneprzezprzedszkolakizżyczeniamiioczywiściedlapokrzepieniaciałaodrobinasłodkości. Piękną tradycją jest kolędowanie. W przed-szkolu jest realizowana innowacja pedagogiczna, któ-rą opracowały nauczycielki z naszej placówki, doty-

Teatr Kamishibai



czy ona zapoznania dzieci z kulturącieszyńską. Chodzenie po kolędziejest jedną z tradycji, którą przybliża-mydzieciom. Jak co rokudwie grupy zkrótkimprogramemiżyczeniamiod-wiedzają ewangelickie szkoły, parafię ioczywiściepaniezksięgowości. Dzieci bardzo się starały pięk-niewystąpić,ażebywystępy teżpięk-niewyglądały, panie z przedszkola za-dbałyiuszyłypięknestroje.

Grażyna Podżorska

Nowy Plac Zabaw

Jasełka grupy Sówek


styczeń 2017 37

Przedszkolaki w Fikołku

Wizyta dzieci z Czech

Spotkanie z Mikołajem



Chóry, muzyka ...♪♪♪ PIERWSZE DŹWIĘKI WYREMONTOWANYCH

ORGANów w KOŚCIELE JEZUSOWYM ♫

Z niemałym niepokojem przyjąłem prośbę re-dakcji Wieści Wyższobramskich o napisanie paru słów przemyśleń związanych z oddaniem do użytku nowych organów Kościoła Jezusowego. Niepokój mój związa-ny był głównie z faktem, iż miałem możliwość obser-wować cały przebieg remontu od pomysłu do realiza-cji i wiedziałem jak wielkie emocje temu towarzyszyły. W uszach wybrzmiewają pierwsze koncerty cyklu Ra-tujmy organy Kościoła Jezusowego, oczyma wyobraź-ni pojawiają się wizerunki niezliczonej ilości osób zaangażowanych w ten projekt, zarówno ze strony or-ganizacyjnej jak i artystycznej. Sami przecież dosko-nale wiemy ile wysiłku i starań kosztowało to przed-sięwzięcie, ale.. Udało się! Przyznam, choć wiem, że w kancelarii znów będą mieć ze mnie ubaw, że z niema-łym wzruszeniem i zaszczytem przyjąłem informację, iż dane mi będzie przeciąć przysłowiową wstęgę i zagrać po raz pierwszy na tym wspaniałym instrumencie. Tym bardziej, że w niedługim czasie pojawił się u mnie po-mysł, aby pierwszym utworem zagranym na odrestau-rowanych organach była kompozycja-improwizacja Mirosława Berka, z którą, wiedziałem, wśród cieszynia-ków związanych było równie wiele emocji i wspomnień. Właśnie wtedy podczas nabożeństwa inaugurującego 500 lat Reformacji, gdy zdjąłem ręce z manuału, zauwa-żyłem, że w moim wzruszeniu nie jestem odosobniony. Umocniło mnie to jeszcze bardziej w przekonaniu, jak bardzo wszyscy na ten moment czekali i jak bardzo bra-kuje osób, którym nie dane było usłyszeć tak oczekiwa-nego pierwszego dźwięku… Remont organów trwał długo, ale też i zadanie, z jakim musieli się zmierzyć organmi-strzowie na czele z Olgierdem Nowakowskim, nie było łatwe. Jak zatem ocenić efekt ich sta-rań? Muszę Państwu zdradzić, że dla mnie najlepszą recenzję jakości remontu wydał podczas odbioru prof. Julian Gembalski w sumie nie mówiąc nic. Za-

siadłszy przy kontuarze zaczął testować możli-wości techniczne i regi-stracyjne. Gdzie zatem recenzja? Profesor po kilkunastu minutach zja-wiskowych improwizacji nagle przerwał i oznajmił, że przeprasza zgromadzo-nych za zatrzymanie prze-biegu odbioru, ale nie może przestać grać, co w jego wypadku oznacza, iż jest to znakomicie przygotowany instrument, bo przecież na złych organach nie chce się grać. Drodzy Czytelnicy, organy Kościoła Jezusowe-go to niesamowity instrument. Potężne brzmienie tutti, nieskończone możliwości registracyjne, to tylko parę z niewątpliwych atutów, stawiających cieszyńskie orga-ny wśród czołówki instrumentów w regionie, choć może to mało powiedziane, wszak niedługo po remoncie na-wet w Akademii Muzycznej w Katowicach podpytywany byłem o efekty restauracji. Przy okazji chciałbym też Państwu przekazać, iż choć remont się zakończył, nie jest to koniec prac. Instrument wymagał będzie jeszcze drobnych korekt. Proszę się nie martwić, wszak są to tylko poprawki wynikające z faktu, iż spora część ele-mentów instrumentu musiała przejść gruntowną reno-wację, bądź zostać całkowicie wymieniona, a co za tym idzie, potrzeba trochę czasu, aby wszystkie elementy za-częły doskonale współpracować, zarówno oryginalne,

jak odrestaurowane i nowe. Nie zmienia to jednak faktu, że cie-szyński Kościół Jezusowy zyskał na nowo wspaniały instrument, o znakomitych możliwościach i który, mam nadzieję, będzie już bez przerwy grał, wywołując od czasu do czasu wzruszenie. U or-ganisty również.

Wojciech Wantulok


styczeń 2017 39

♪♪♪ WCK - Adwentowa wizyta u niemieckich partnerów ♫

Jesienią ubiegłego roku, podczas jednego z koncertów, biskup Paweł Anweiler przedstawił miksiędza Gisberta von Spankeren z diecezji Kirchen-kreis An der Agger w Nadrenii. Partnerskie kontak-ty pomiędzy stroną niemiecką aDiecezjąCieszyńskązainicjowanezostałyjużwlatachdziewięćdziesiątych. W ramach współpracy różne grupy parafialne odwie-dzałysięwzajemnie,poznającbliżejsiebieorazżyciewspólnot kościelnych w Polsce i w Niemczech. Spo-tkaniezaowocowałozaproszeniemWyższobramskiegoChóruKameralnegonakoncertadwentowywjednym z tamtejszych kościołów, które chętnie przyjęliśmy

WCK przed domem Beethovena

Po koncercie w Eckenhagen

mimo, iż tegoroczna jesieńbyładlanasbardzopraco-wita. Przezwieleostatnichtygodniprzygotowywali-śmysiędokoncertuzokazji10-lecianaszejdziałalno-ści.Zarazpojubileuszuspotkaliśmysięnapróbie,pod-czasktórejprzypomnieliśmysobiepiękneadwentowepieśni, które zaprezentować mieliśmy w Niemczech. Wpiątekwieczorem,25listopadaudaliśmysięnalot-niskodoPyrzowic,skądwylecieliśmydoDüsseldorfu.Namiejscuczekalijużnanaskierowcyztabliczką,naktórej napisane było Wyższobramski Chór Kameral-ny–bezbłędnie!Późnąporądotarliśmydoschroniska

młodzieżowegowWiehl, gdziew przytul-nieurządzonychpokojachudaliśmysięnaspoczynek. W sobotę rano po smacznym śniada-niurazemzksiędzemGisbertemvonSpan-keren i jego żoną pojechaliśmy do Bonn.Miasto, które powstało jeszcze w czasachrzymskich, leży około 30 km na południeod Kolonii.W latach 1949-1990 było sto-licąZachodnichNiemiec –RFN. Podczaskrótkiego spaceru po starówce odwiedzili-śmynajbardziejcharakterystycznemiejsca,m.in. dom, w którym na świat przyszedłLudwigvanBeethovenorazpiękny ratusz z charakterystycznymi schodami, na któ-rych w czasach RFN witano wielu zna-mienitychgości.Oczywiścieniemogliśmysię oprzeć wizycie w sklepie firmowymHARIBO! Jednak głównym celem naszejwycieczki było zwiedzenie jarmarku świą-tecznego. Po godzinnym spacerze wśródzapachu pierników, grzanego wina i kolo-rowychkramów,udaliśmysięnaobiad.Popołudniuwyruszyliśmywdalsządrogę,po-dziwiającmalowniczekrajobrazymijanychwiosek i miasteczek. Naszym celem byłoEckenhagen,małamiejscowośćzpięknymkościołem na wzgórzu, gdzie wieczoremmieliśmy wystąpić. Na miejscu przywitałnas ksiądz Martin Will i przybliżył namhistorię tamtejszej parafii oraz kościoła, wktórymznajdująsięcennebarokoweorga-ny.Wpięknieprzystrojonejsaliparafialnejpoczęstowano nas pyszną kawą i ciastemdrożdżowym.Takposileniudaliśmysięnapróbędokościoła,wktórym,kunaszemu



Na schodach ratusza w Bonn

Nabożeństwo w Marienberghausen

zaskoczeniu,byłobardzociepło.Niestety,aku-styka wnętrza porównywalna była z cieszyń-skimteatrem–dźwiękurywałsięzarazpowy-dobyciuzustibardzozatęskniliśmyzanaszymukochanymKościołemJezusowymz jegopo-głosem!Koncert rozpoczął się o godz. 18.00i był to ostatni koncert w ramach festiwalu,którycorocznieorganizujemiejscowaparafia.Oprócznaswystąpiłateżmłoda,bardzozdolnaorganistkaHeleneJedig,któraoczarowałanasswoją grą. Ksiądz von Spankeren przybliżyłzgromadzonym słuchaczom historię kontak-tów pomiędzy naszymi diecezjami i wyraził radość z obecności naszego chóru. Wykona-liśmy cztery pieśni reformacyjne oraz sześćadwentowych, które przeplatane były utwora-mi organowymi.Atmosfera koncertu, zielonywieniec oraz nastrojowa muzyka przeniosływszystkichwadwentowynastrój.Wieczoremzaproszenizostaliśmynakolację,podczasktó-rej mieliśmy okazję porozmawiać o naszychparafiachizaplanowaćewentualnedalszekon-taktyiprojekty. WniedzielęranopojechaliśmydoMa-rienberghausen,miejscowości, która kilka lattemuwygrałapierwszemiejscewplebiscyciena najładniejszą wieś w Niemczech! Pośródurokliwychdomówkrytychłupkiem,przystro-jonychświątecznymigwiazdami,czerwonymikokardami ibiałymi lampkami,stoistary,śre-dniowieczny kościół. O godzinie 10.00 wzię-liśmy udział w nabożeństwie adwentowym,podczas którego wystąpiliśmy czterokrotnie.Czynny udział w nabożeństwie wzięli konfir-manci,przedstawiajączapomocąscenekistotędziałalnościPana Jezusa na ziemi i zwracając uwagę,żeadwenttonietylkoczasoczekiwanianaświęta,aleprzedewszystkim czas przygotowywania się na Jegoponowneprzyjście.Ponabożeństwiezaproszenizosta-liśmy naKirchenkaffee, gdzie znówmieliśmy okazjęporozmawiać z miejscowymi parafianami, z którychkilkorobyłojużkiedyśwCieszynie. Ostatnim punktem naszego bogatego progra-mubyławizytawMuzeumKatarynek (Drehorgelmu-seum)wKempershöhe.Wtejmaleńkiejmiejscowościwnieczynnymkościelemieścisięunikatowakolekcjazabytkowychkatarynekiinnychmechanicznychinstru-mentów.DuszątegomiejscajestemerytowanyksiądzUlrich Wimmer, który zakupił ten kościółek i umie-ściłwnimswojąniesamowitąkolekcję.Razemzżonąprzyjęli nas bardzo serdecznie. Wewnątrz ujrzeliśmynieskończonąilośćkatarynek,wróżnychformachiroz-miarach.Każdaznichmaswojąhistorięiwłaściwości,októrychzwielkąpasjąopowiadałnamks.Wimmer.

Naczasadwentuiświątmuzeumzostałopięknieozdo-bione, a wszystkie zgromadzone tam katarynki gra-ły tylkokolędy.Wieleznichznaliśmybardzodobrze i jak na chór przystało, włączyliśmy się do wspólne-gośpiewania.PomiłympoczęstunkuwyruszyliśmydoDortmundu, skąd samolotem powróciliśmy do Kato-wicidalejdoCieszyna.Naszkrótki,alebardzobogaty w wydarzenia, pobyt w diecezji partnerskiej bardzonamsiępodobał.Ujęłanaswspaniałaorganizacjapro-gramuiserdecznegościnneprzyjęcie.Mimo,żewcze-śniej nawet nie wiedzieliśmy o tym partnerskim kon-takciezdiecezjąAnderAgger, czuliśmysię tam, jakudobrychprzyjaciół.Wszyscywyrazilichęćrealizacjikolejnych wspólnych projektów, które głównie opie-raćsięmająnakontachmiędzyludźmi,którychłączywiaraichęćbudowaniapomostówpomiędzynaszyminarodami.Cieszymysię,żerównieżmy,jakochór,mo-żemybudować tewięziporozumieniapoprzez śpiewnachwałęPanaBoga.

Piotr Sikora


styczeń 2017 41

♪♪♪ Koncert Galowy „Józef Świder – muzyka instrumentalna na smyczki” ♫

W sobotę, 10 grudnia 2016 r, wKo-ścieleJezusowymwCieszynie,ogodz.18.00odbył się Koncert Galowy „Józef Świder –muzyka instrumentalna na smyczki” orazKoncert LaureatówMiędzynarodowegoKon-kursuChóralnego. Przedostatni wieczór Drugiego Mię-dzynarodowego Festiwalu Muzyki im. Prof.JózefaŚwidrabyłucztądlamiłośnikówśpie-wu chóralnego. Wieczór rozpoczął KoncertLaureatów II Międzynarodowego KonkursuChóralnegoim.ProfesoraJózefaŚwidra. Zostali oniwyłonieniw trakcie prze-słuchań konkursowych, a decydowało jury, w którym zasiedli znakomici znawcy i wy-konawcymuzykichóralnej:prof.drhab.Sła-womir Kaczorowski z Akademii Muzycznejw Łodzi, prof. Igor Cyklinskij z AkademiiMuzycznejwKijowie, dr hab. prof. IzabellaZielecka-Panek z Uniwersytetu Śląskiego wKatowicachorazdr IgorDohovičzPaństwo-wej Opery w Koszycach. W drugiej częściwieczoru, w Koncercie Galowym, usłyszeli-śmykompozycjeprof.JózefaŚwidra:Muzykainstrumentalna na smyczki.Większość utwo-rów,którezabrzmiałypodczas tegokoncertu,zostaływykonaneporazpierwszy.Abyłyto:„Intrada e fugato” per orchestra d’archi (pra-wykonanie); „Canzonetta di Natale” per or-chestra d’archi, „Varianti” per orchestra d’ar-chi(prawykonanie),„Allapolacca”3pezziperorchestra d’archi (prawykonanie): Polonaise,Krakowiak,Kujawiak–oberek. Pomysłodawcą całego festiwalu jestReprezentacyjny Chór Uniwersytetu Śląskie-go „Harmonia”, który naŚląsku jest jednymznajstarszymzespołówchóralnych.Festiwalotrzymał imię JózefaŚwidra, któryprzez20latbyłdyrektoremInstytutuMuzyki,przyktó-rym obecnie istnieje Reprezentacyjny ChórUniwersytetuŚląskiego„Harmonia”.(www)



Młodzież, dzieciMłodzieżówkowawigilijkawCieszynie

Święta.Każdyznasnanieczeka.Jednakwco-dziennejrutynieczasumykatakszybko,żenimzdąży-mysięobejrzeć,tewyjątkowe,świątecznechwileprze-lecąnieuchwytnie.

Naszym podsumowaniem całego minionegorokujestwigilijka.16grudniaspotkaliśmysię,jakcotydzień, namłodzieżówce. Jednak ta byławyjątkowa.Wspólnie śpiewaliśmykolędy, którenajpierwmusieli-

śmyodgadnąć.Ksiądz czytał kilka słówzostat-nichzwrotekkolęd,amymieliśmypodaćtytuły.Było dużo śmiechu i zabawy. Każdy chciał od-gadnąć,aletylkonielicznymsięudawało.Tematrównież miał ksiądz Marcin Podżorski.W Gal.4,4pisze„Lecz,gdynadeszłowypełnienieczasu,zesłałBógSyna swego,….” Czy zastanawiali-ściesię,dlaczegowłaśniewtamtymczasieBógposłał na ziemię Jezusa?Czemu nie teraz, albo1000 lat wcześniej?Może po prostu Bóg uznał,żetenczasbędzienajwłaściwszy.Jednakpatrzącz punktu widzenia historii, to był idealny mo-ment. Panowałwtedy PokójRzymski,więc niebyłowojen,któreprzeszkodziłybywroznoszeniuDobrejNowiny.Wszyscymówiliwewspólnymjęzykiem, dlatego można było podróżować bezwiększychprzeszkód,botocałyczasbyłojednopaństwo, a na dodatek Rzymianie świetnie roz-winęlisiećdróg.Bógwiedział,kiedyposłaćswe-goSynana świat.Zdrugiej stronymoglibyśmypomyśleć:gdybyJezusprzyszedłteraz,tomediarozniosłyby wiadomość o nim, ale prawdopo-dobniezrobiłybyztegowielkieshowipokilkudniach wszyscy by o Nim zapomnieli. Gdybyprzyszedł kilkadziesiąt latwcześniej, tomógłbytrafićnawojny,trudniejbyłobysięprzemieszczaćmiędzy krajami, a także kłopotem byłaby barie-ra językowa.Możemywięcpowiedzieć,żeBógdokładniewiedziałcorobi.Onzawszedziaławewłaściwym czasie, bezwzględu na to, jaka jestsytuacja. Po„temacie”nastałczasnaswobodnerozmowyiwspólnecieszeniesiętąchwilą.Moż-na było porozmawiać i cieszyć się z obecnościkoleżanekikolegów. Takie właśnie spotkania łączą ludzi.Poznajemysięicieszymywspólnymczasem.Za-praszamywszystkiemłodeosoby,którechciałybypoznaćfajnychludzi,naspotkaniamłodzieżowe,któreodbywająsięwkażdypiąteko17naparafiiwCieszynie. Staryroksiękończy,anowyzaczyna.


styczeń 2017 43

Jesttodobryczas,bypodsumowaćtenminionyiwyciągnąćzniegownioski.Życzęwszystkim,by ten nadchodzący rok był dlaWas szczegól-ny.Cieszmysię,spełniajmymarzenia ibądźmyotwarcidlainnychwtymNowymRoku.

Monika MacuraFoto: Klaudia Malina

18grudnia2016rokuodbyłosięostat-niewtymrokukalendarzowymnabożeństworodzinne.Prowadził jeorazkazaniewygłosiłksiądzDariuszMadzia.W czasie liturgii od-czytanezostałytekstybiblijne,starotestamen-towyczytałaMagdziaMacura,atekstpodczaschrztuprzeczytała jej starszasiostra,a jedno-cześnie jedna ze szkółkowych „cioć” i dyry-gentkachórkudziecięcegoHosanna,MonikaMacura. Podczas nabożeństwa dzieci uczęsz-czającenaszkółkiniedzielnezaśpiewałydwiepieśni:„Bógtakumiłowałświat”oraz„Radujsięświecie”.

... Tego dnia wydarzeniem, na któ-rymskupiałasięnaszauwagabyłaGwiazdkaszkółki niedzielnej. Przygotowania do niejrozpoczęłyśmy stosunkowowcześnie, bo jużna przełomiewrześnia i października spotka-łyśmy się, żeby za pomocą burzy mózgów

Nabożeństworodzinne iGwiazdkadladzieci

wCieszynie



ustalić co możemy zrobić w tym roku. Dziewczynypowiedziałymijaktowyglądałowpoprzednichlatachiwspólnieustaliłyśmy,żewtymrokuwpleciemywier-szerecytowaneprzezdzieci,śpiewaneigranenainstru-mentach muzycznych kolędy, scenkę pantomimicznąwjednospójneprzedstawienie,wktórezaangażujemydzieci,ciocieorazrodziców.Inspiracjąbyładlanasnie-wielkichrozmiarówksiążeczkapodtytułem„Niebyłomiejsca”,naktórątrafiłamwksięgarniWarto.Wtymkrótkimopowiadaniudziecinazajęciachwprzedszko-lu odgrywają jasełka, które pragną później wystawićdlaswoichrodziców,dziadków.Niestetyzewzględówlokalowychniemogątegozrobićwżadnejsaliprzed-szkolnej.Rozpoczynająsięposzukiwaniamiejsca... Od początku chciałam, żeby dzieci podczasGwiazdkirobiłyto,colubią,potrafiąicosprawiaimradość.Stworzyłamwięcankietę,wktórejopróczda-nych dotyczących dziecka, takich jak np.wiek, orazkontaktutelefonicznego,mailowegozrodzicami,byłydo wypełnienia pola odnoszące się do talentu dziec-ka, jakiechciałobypodczasGwiazdkizaprezentować,wśródnichrecytowaniewiersza,śpiewaniekolęd,grana instrumenciemuzycznym, gra w pantomimie czyrap.Wtakzwanymmiędzyczasieszukałyśmywierszy-ków, piosenek i kolęd. Spływające do nas wypełnio-ne ankiety dały namnie tylko pojęcie na temat tego, zczymbędziemymogłypracować, cobędziemymo-głyzdziećmizrobić,alerównieżkontaktdorodziców,na których współpracę liczyłyśmy. Przychodziły donasdzieciorazrodzicezpropozycjamicojeszczedanedzieckomogłoby zrobić, tak iż z każdym tygodniemscenariuszGwiazdkirozszerzałsiędotegostopnia,żenawetdwugodzinnepróbyniewystarczałynaprzećwi-czeniewszystkiegoidochodziłydomnienawetgłosy,żemożenależałobyzczegośzrezygnować.Osobiścieniechciałamtegorobić,uważając,żejeślijakociociesprężymy się i zadbamyo to, abykażdedzieckowewłaściwymmomenciepojawiłosięnascenie,tozmie-ścimysięwpółtorejgodziny. Przedstawienie pod tym samym tytułem, co

inspirująca je książeczka, „Nie było miejsca...”,zostało podzielone na dwa akty. RozpoczęliśmyodwejściaAsystentkiReżyser (w tej roliKlaudiaBiałończyk), która przywitała wszystkich zgroma-dzonych, którzy przyszli na przesłuchanie do Bo-żonarodzeniowegoiwzwiązkuzoczekiwaniemnaMistrza(Reżyser)zaprosiładowspólnegozaśpiewa-niakolędy„GdysięChrystusrodzi”.PaniReżyser,Scenarzystka iDyrektor dźwięku (KingaWoźniak,KlaudiaMalinaiKorneliaDorighi),reprezentowałybardzopowierzchownepodejściedoŚwiątBożegoNarodzenia,tworzenieprzedstawieniabyłoichpra-cą i tak naprawdę nie byłow ich sercachmiejscadlaPanaJezusa.Pierwsząosobą,którabierzeudział

w castingu był ksiądzTomaszChudecki, który świet-nie odnalazł się w naszej konwencji, rozpoczynającGwiazdkę Słowem Bożym, modlitwą i krótkim prze-słaniemskierowanymdonaswszystkich.Niespodobałsię jednak jury, ponieważ osoby te nie szukały głębii znaczenia tych Świąt. Nie chciałyśmy nikogo zgor-szyć,obrazićanidoprowadzićdożadnejkontrowersji,a jedynie przedstawić, że w dzisiejszym świecie bar-dzoczęsto ludzie,którzyniechodządoKościoła,niesąwstanie,pomimonajwiększychnawetstarańksięży,otworzyć swoich serc naBoga i Jego dowódmiłości,którymjestJezusChrystus.Wnaszymprzedstawieniuto dzieci poprzez recytowane wiersze (Nicolla,Ania,Anastazja,Marianka,OlekK.,NataliaM.,Amelia,Oli-wiaB.,Dominik),muzykę(„Gdyślicznapanna”Mag-daCh., „O gwiazdoBetlejemska”MagdziaM. iOlaK.,„Wśródnocnejciszy”AdaśK.,JuliaK.iichmama),piosenki(„RudolfCzerwononosy”:ZuziaB.,Wiktoria,JuliaB.,ZuziaCz.,OlaF.,TomekG.,AniaK.,Paweł,Helenka,Maciek,Hania,Ala,OlaM.,Emilia,Martyn-kaR.,Adrianka,DawidW.,Alanek,OlekW.,TomekW.,„Ktowie”:MartynaS.,Marta,NataliaŚ.),rap„Bymógł z tobą żyć” (Amelia, Bartek, Oliwia L., Filip iAniaSz.),pantomimę(Wiktor,Robert,AdamM.,Na-taliaP.iDawidJ.)powoliprzekonujądoznalezieniawsercumiejscadlaJezusa.Poprzesłuchaniachekipade-cydujekogozaangażuje.Odpoczątkuzałożyłyśmy,żewszystkiedzieciprzechodząprzesłuchaniapozytywnie,ajedynymiosobami,które„odpadają”sąwspomnianyjużwyżejks.T.ChudeckiorazfałszującamamaAdasiaiJulii.PomimoudanychprzesłuchańpaniReżysercze-gośbrakujeiniepotrafiznaleźćbrakującegoelementu.Punktem kulminacyjnym przedstawienia jest występspóźnionej na przesłuchania NikoliW., która śpiewapierwszą zwrotkę kolędy „Nie byłomiejsca”. Refrenśpiewa Scenarzystka, drugą zwrotkę śpiewająwszyst-kie dziewczynki, kolejny refren Dyrektor dźwięku.Widząc,żeudałosięprzekonaćdwieosoby,wszystkiedzieciśpiewajątrzeciązwrotkę.Ostatnirefrenśpiewaprzekonana przez dzieci o ważności i istocie Świąt


styczeń 2017 45

BożegoNarodzenia pani Reżyser. Niestety, szczęścieprzerywatelefon,zktóregowynika,żewwynikuawa-riiniemożnawystawićprzedstawienia.Rozpoczynająsię poszukiwania miejsca na wystawienie „Nie byłomiejsca”.Konwencjaprzedstawieniawprzedstawieniu

pozwoliła również tutaj ujawnić podwójne zna-czeniebrakumiejsca.Nietylkoniebyłomiejsca dlaJezusawludzkichsercach,ale iniebyłogorównieżwświecienaopowiadaniehistoriiJegonarodzenia. Miejsce znajduje sięw stajni, tam też zostajewystawione przedstawienie. Drugi akt przedsta-wiadzieciodgrywającescenydotycząceBożegoNarodzenia,wtlektórychodczytanyzostajetekstewangeliczny, relacjonujący przebieg wydarzeń.Rozpoczynamy od wątpliwości Józefa (Wiktor)iAnioła Pańskiego (Nadia) przychodzącego doniegoweśnie.NastępnieopisujemydrogęJózefaiMarii(MagdaCh.)doBetlejemnaspis,poszu-kiwaniemiejscananocleg,któreznajdująuGo-spodarza (TomekS.)w stajence,wktórej rodzisięJezus.CzuwającychpasterzynawiedzaAnioł(Adrianka)niosącimdobrąwieść.UdająsięonidoBetlejembypowitaćZbawiciela.Dzieciśpie-wająwtymmiejscukolędę„PrzybieżelidoBetle-jem”.MędrcyzeWschoduprzybywajądoJerozo-limy,szukającnowonarodzonegokróla.Podczasśpiewanejkolędy„DzisiajwBetlejem”,podążająonizagwiazdąioddająpokłonDzieciątku.Ostat-nią sceną jest śpiewanie przezMarię kołysankiJezusowi, „Gdy śliczna Panna”. Potem zostająnamzadaneprzezMagdzięM.trzypytania:„Dla-czego śpiewamy kolędy? Dlaczego wpatrujemysięw gwiazdę na niebie?Dlaczego jest ŚwiętoBożegoNarodzenia?”,naktóreodpowiadająnasinajmłodsi:OlaM.„Dlatego,żebysięuśmiechaćdosiebie.”,MartynkaR.„Dlategożebypodawaćsobie ręce” iAdrianka„Dlatego,żebysięuczyć

miłościdoPanaJezusa.”.Potychsłowachciocie:Klau-diaWojnar,MonikaMoiczek,PatrycjaKisza,KlaudiaBiałończyk, Laura Łośko i Monika Macura, dzielącsięopłatkiem,wyrecytowaływiersz,stanowiącynaszeświąteczneżyczenia:

Foto: Oliwia Madzia



Gwiazdkidladzieciwfiliałach

„Przy wigilijnym stole łamiąc opłatek święty,Pomnijcie, że dzień ten radosny w miłości jest poczęty.Że, jako mówi Wam wszystkim, dawne, prastare orędzie,

Z pierwszą na niebie gwiazdą, Bóg w Waszym domu zasiądzie.

Sercem Go przyjąć gorącym, na ścieżaj otworzyć wrotaOto co czynić Wam każe, miłość największa cnota.”

Na zakończenie zaśpiewaliśmy wspólnie pio-senkęfinałową„Radujsięświecie”orazobejrzeliśmypokaz slajdów utworzony ze zdjęć i filmików zrobio-nych podczas prób do przedstawienia, jako podkładumuzycznego użyłyśmy nagranej przez naswersji pio-senki„Uciekali”zmusicaluMetro.Nazakończeniepo-prosiliśmyks.DarkaMadzięomodlitwęizakończeniepierwszejczęścispotkaniamodlitwąorazzawołaliśmydonasspecjalnegogościawieczoru–św.Mikołaja. Wtymmiejscuchciałabymserdeczniepodzię-kować księdzuTomkowiChudeckiemu za to, że zgo-dziłsięwziąćczynnyudziałwnaszymprzedstawieniu,wpisującsięwjegokonwencję.DziękujemyzaSłowoimodlitwę.DziękujęMikołajowi,któryodwiedziłna-sze grzeczne dzieci, przynosząc im prezenty. Podzię-kowania należą się również osobom, bez których niepowstałobynagranie„Uciekali”:JasiowiBorucie,któ-rypokazałnam jakmamyobchodzić się ze sprzętem,PrzemkowiPodżorskiemu,którynasprzeszkoliłwza-kresie używania mikrofonów, a także nagłaśniał naspodczasGwiazdki,Michałowi Legierskiemu iMicha-

łowiMalinowskiemu, którzy użyczyli nam swoich ta-lentówmuzycznych(granagitarzeorazwokal).Dzię-kuję całemumojemu zespołowi, dziewczynom, któresięzaangażowały ibezktórych tegorocznaGwiazdkaniewyglądałabytakdobrze.Dziękujęrodzicom,którzywzięli udział w przygotowaniach do Gwiazdki, przy-prowadzali dzieci na próby, cierpliwie czekali, kiedysię one przedłużały, pomogli nam zorganizować po-częstunek.SzczególnepodziękowaniakierujędoPaniKwiecińskiej,mamyAdasiaiJulii,zaelementkomicz-nyprzedstawieniaibardzofajnąimprowizację,trzebamiećprawdziwytalent,poczuciehumoruidystansdosamej siebie, żeby celowo tak nieczysto zaśpiewać.SłowaniewyrażąnaszejwdzięcznościwobecPanaAn-drzejaMoiczka,któryodpoczątkubyłdlanasogrom-nymwsparciem,służącradąidobrymsłowem,dzięku-jemyzajegocierpliwośćiwyrozumiałość. Życząc wszelkiej pomyślności oraz BożegobłogosławieństwawNowym2017Roku,zapraszamnaszkółkiniedzielne,któreodbywająsięrównoleglezna-bożeństwami. Pierwsza szkółkaw nowym roku odbę-dziesię8stycznia,serdeczniezapraszamy.Natomiast14 stycznia (w sobotę) organizujemy bal karnawało-wydladzieci, rodziców,babć idziadków(przebranieobowiązkowe).Bliższe informacjepodanezostanąnaszkółce.

Kinga Woźniak

wBA

ŻANOWICACH

wBA

ŻANOWICACH


styczeń 2017 47

wGUMNACH

Foto: Edward Figna

Foto: Sabina Polok



wZAMARSKACH KażdegorokuwgrudniuwZamarskachorga-nizowana jest Gwiazdka. Również w bieżącym rokuzorganizowanotakiespotkanie.17grudniawkościelezebrali sięzarówno„duzi imali” abyspędzićwspól-nietoradosnepopołudnie.Spotkaniepoprowadziłnaszopiekun ks.Marcin Podżorski.Wspólne kolędowanie iwystępynaszychdzieciwprowadziływszystkich wświątecznynastrój.Dzieci ze szkółkiniedziel-nejprzygotowaływspaniałyprogramartystyczny,któryprzypomniałwszystkimobecnym,jakszcze-gólnyczassięzbliża:BożeNarodzenie.Występydzieci,którerecytowaływierszykiiprzedstawiłyscenkę o narodzeniu Jezusa, pozwoliły przypo-mniećnamwydarzeniasprzedponad2tysięcylat. Szczególny charakter i oprawa tego spo-tkania udzieliły się wszystkim zebranym. Niemogło zabraknąć również choinki, a coważniej-sze–prezentówpodchoinką.W tej świątecznejatmosferzewszystkiedzieciotrzymałypodarunki

oraznagrodyzasystematyczneuczęszczanienaszkółkęniedzielną.Był to równieżdobrymomentabypodzię-kowaćwszystkimprowadzącymszkółkiniedzielnezaichzaangażowanie,wytrwałośćipoświęconyczas.Dlanichrównieżznalazłysięmałeprezentypodchoinką.Miejmynadzieję,że tenwspólniespędzonyczasspra-wiłzarównodzieciomjakidorosłymwieleradości.

Iwona WawroszFoto: Joanna Sojka


styczeń 2017 49

Bóg chce usłyszeć nasze alleluja,chce, byśmy je wyśpiewali w prawdzie naszych serc,

nie fałszując!Śpiewajmy więc alleluja, bracia,

pełnią głosu i serca,naszymi ustami i naszym życiem:

tylko takie alleluja sprawi radość Panu.Niech w niebie zabrzmi nasze alleluja,

lecz i tu nie zapominajmy o jego znaczeniu,alleluja pełne naszych ziemskich smutków

tam wyśpiewane będzie w wiekuistej radości.Tu śpiewamy je jako śmiertelnicy,

tam jako wiecznie żywi;tutaj w nadziei,

tam już w pełni chwały.Tutaj śpiewamy alleluja podczas naszej ziemskiej drogi,

tamto, w górze, po dotarciu do naszej Ojczyzny.Śpiewaj więc tę pieśń, pielgrzymie,

śpiewaj ją i krocz naprzód!Śpiewaj, by pobudzić swój wysiłek.

Śpiewaj i krocz naprzód!Bez lęku, bez przystanków, bez cofania się.

Śpiewaj i krocz naprzód.

udostępniła: Grażyna Cimała

„Albowiem dziecię narodziło się nam, syn jest nam dany i spocznie

władza na jego ramieniu...” Izajasz 9,5

Nasze Alleluja!



Kącik dla dzieci

LodowyKryształ Z dachu zwisał okazały sopel. Był ozdobąotulonej białym puchem chatki. Kiedy oświetlało gosłońce mienił się wszystkimi barwami tęczy i malo-wałkoloroweobrazynaśniegu.Podziwiałygosikorkiprzylatującedozawieszonejnagałązcesłoninki,aza-jące,którewsadzieobgryzałydrzewka,częstostawiałysłupkagapiącsięwzachwycienatenniezwykływidok.Najbardziej jednak cieszyły się z sopla dzieci. Nazy-wałygo„kryształowąróżdżką”iwyobrażałysobie,żenależyonadoKrólowejŚniegu,októrejczytaimtata.Lubiływspinaćsięnapalce,żebyspróbowaćpopatrzećprzezowąróżdżkęnaświat.Zdarzałosię,żewidziałyprzezniąbaśniowepostacie,szklanezamkiiskrzyniewypełnioneskarbami,podwodnemiasta,tęczowo-złoterybyisznurypereł.Sopeltymczasemstawałsięcorazwiększy,większy...iniewiadomobyło,czysprawiatomroźnazima,czymożetenkawałeklodupuchłpopro-stuzdumy. -Rozrosnęsię,żehej!Będęoświetlałcałydomiprzydomowyogródek.Acotam!Otoczępromieniamiwszystko!Cały świat!Właściwie słońce jest zupełnieniepotrzebne.Świecitakjednostajnie,ajaproszę!Roz-siewam tyle kolorów, wyczarowujęmnóstwo niezwy-kłychrzeczy,jestemwyjątkowyiniepowtarzalny!taksobierozmyślałkawałeklodu.Gdybywiedziałyotymdzieci,zwierzętaiokolicznedrzewa...Żadneznichnieprzypuszczałojednak,żeówwspaniałylodowykształtjest takbardzo zarozumiały.Nadalwięcwszyscygło-śnogopodziwiali,patrzyliprzezniegonaświatibylidumni, żemająpośród siebieprawdziwyskarb. Iotopowoli serce sopla, które w dzień wystawiało się nablasksłońca,powoliporastałocorazgrubsząwarstwąlodu.Popewnymczasiepromienie słoneczneniemo-gły już do niego przenikać.Nie było nawet najmniej-szejszczelinkiw tymzmrożonym, twardymkształcie.Dzieci zastanawiały się, cóż takiegomogło sięwyda-rzyć, że ich „kryształowa różdżka” stała się zupełnienieprzeźroczystainieudawałosięjużprzezniąpatrzećnaświat.Nadodatekśniegwpobliżusoplawyraźnieposzarzał. Przestały więc schodzić się tu zwierzęta iwokół zrobiło się smutno.Wszystkim zaczęła doku-czaćzima.Ludzieniewychylalizchatkinosa,zającepochowałysięwnorach,wiewiórkiwdziuplach,asi-

korkiw szparach za kominem.Każdemumarzyła sięjużwiosnainiktniezwracałuwagianinaśnieżnecza-pynadrzewach,anitymbardziejnaolbrzymipokracz-nysopel.-Acóżtotakiego?-złościłsię.-Czyniktjużniewidzi jaki jestemwspaniały?Dlaczegonie słyszępochwał?Wiem,żejużtrochęsiępostarzałem,aleprze-cieżnadaljestemwyjątkowy.Możepowinienemtrochęzeszczupleć?Wygładzić swój kształt? Owinąć się fu-tremześniegowychpłatków? Sopelmyślał imyślał, comazrobić i nicnieprzychodziłomudogłowy.Wkońcumusiał sięprzy-znać, że sam sobie nie poradzi. Postanowił kogoś po-prosićopomoc,leczwokółbyłaciszaiwszystkowy-dawałosięuśpione.Pozostałomuzwrócićsiędosłońca,którezawszebyłoobecne,czytonabłękitnymniebie,czy przysłonięte chmurami, czy przeświecające przezmgłę.Sporogotokosztowało,boprzecieżnietakdaw-nonimwzgardził.Słońcejednakjakbynatoczekało...-Czynapewnochceszmojejpomocy?-Otak!-Aczywiesz,ocoprosisz?-Omojepowodzenie!-Hmm,towiem.Tylko,żeniebędzieciłatwo.-Zgodzęsięnawszystko!-Ależebystaćsięnaprawdęszczęśliwym,musiszstaćsięnajpierwmałym.-Trudno.Chcętego.-Skorotak,tosięprzygotuj. Następnego dnia słońce świeciło nadzwyczajmocno.Sopelpoczuł,żerobimusięjakośdziwnie.Wy-dłużałsięichudł,aprzytymrobiłomusiętakgorąco,żepotspływałmupobokach.Dopieroozmierzchuzro-biło sięchłodniej i sopelmógł swobodniejodetchnąć.Niebyłtojednakkoniecjegozmagań.Kolejnednibyłyrównieżbezchmurneijaknatęporęrokunadzwyczajciepłe.Zsoplapłynął jużnie tylkopotale i strumieńgorzkichłez.Promieniesłońcamocnogopaliły,żłobiącwnimnoweszczeliny,atobardzobolało.Sopelnawetniezauważył,żechociażbyłmniejszy,stawałsięcorazpiękniejszyibardziejprzejrzysty.Jaknigdyzachwycałswojądelikatnością.Jaknigdy,możnabyłoprzezniegozobaczyćświatwtęczowychkolorach.Najważniejszemiałosięjednakdopierowydarzyć...


styczeń 2017 51

Oto, któregoś pięknego dnia wytopiony ka-wałek lodu spłynął ostatnimi kroplami na ziemię. Wtymmiejscudawnoniebyłośniegu,aciemnebruzdyprzytulonedościanychatkizlubościąprzeciągałysięwsłońcu.Terazzniecierpliwościczekałynapierwszyciepłydeszcz.Zamiasttegozostałyzroszoneprzezpo-żegnalne łzy sopelka. Sprawiły one, żew ziemi prze-

budziłysięziarenkatraw.Pokilkunastudniachzaczęływychylaćsięnawetspomiędzybruzdzieloneczuprynki.Ichociażdowiosnybyłonadaljeszczebardzodalekowszyscy z niecierpliwością obserwowali każde noweźdźbło i każdypąknadrzewie.Nikt jużniepamiętał opięknymsoplu,którypowierzyłsięsłońcu,żebymo-głanadejśćcieplejszapora.



Śluby: Kto znalazł żonę, znalazł coś dobrego i zyskał upodobanie u Pana.

Prz 18,22

Pogrzeby: Błogosławieni, którzy się smucą, albowiem oni będą pocieszeni.

Mt 5,4

Zapisane w księgach parafialnych Bo wszyscy, którzy zostaliście w Chrystusie ochrzczeni, przyoblekliście się w Chrystusa.

Ga 3,27Chrzty:

20.11.201620.11.201620.11.201620.11.201620.11.201620.11.201620.11.2016

PiotrHesEwaAnnaWójcikKamilaBarbaraDomniczekAdamPustówkaLeonCzendlikJakubSebastianBiałońZofiaDanutaLipsa

CieszynCieszynCieszynCieszynCieszynCieszynCieszyn

02.11.201603.11.201604.11.201606.11.201609.11.201612.11.201615.11.201616.11.201617.11.201618.11.201619.11.201619.11.201621.11.201622.11.201622.11.2016

AdamSzymańskiJerzyRajmundRaczyńskiLeszekMieczysławCzepczarHermanErnstMullerEwaMariaDębinnyzd.DoboszFranciszekBrachaczekZuzannaGruszeczkazd.KajzarTadeuszKoralewskiLechJerzyMichejdaManfredJózefHellebrandtJadwigaElżbietaCieślarzd.FranekMariaOstrawskazd.PaszkeGustawHerdaAnnaHelenaTurońzd.MalinaTeresaJadwigaProcnerzd.Kuchejda

OgrodzonaCieszynCieszynHażlachZamarskiCieszynZamarskiCieszynCieszynCieszynOgrodzonaCieszynCieszynMarklowiceCieszyn

Nie odbyły się


styczeń 2017 53

Polskie Towarzystwo Ewangelickie

Naszplan

naSTYCZEŃ

2017rok

Zastrzegamy możliwość zmian w programie. Szczegóły o naszych imprezach podajemy w osobnych ogłoszeniach.

Bliższe informacje pod nr tel. 338 52 37 55 Spotkania Klubu PTEw. odbywają się

w sali Macierzy Ziemi Cieszyńskiej przy ul. Stalmacha 14.

Biblijne spotkania dla kobiet:

Cieszyn I poniedziałek miesiąca Koło Odw. godz.16.00Cieszyn II czwarte miesiąca godz.17.00Zamarski II poniedziałek miesiąca godz.16.00Gumna ostatni poniedziałek miesiąca godz.17.00Marklowice I piątek miesiąca godz.16.00Ogrodzona II wtorek miesiąca godz.17.00Bażanowice co 2 tygodnie godz.16.00Brzezówka IV poniedziałek miesiąca godz.15.00Hażlach III czwartek miesiąca godz.16.00

Informacje, ogłoszenia

05.01: godz.: 15.00: Klub PTEw. Prelekcja: Melchior Wańkowicz (125 – lecie urodzin)

12.01: godz.: 15.00: Klub PTEw. Prelekcja: dr Alfred Bursche (75 – lecie śmierci)

19.01: godz.: 15.00: WALNE ZEBRANIE SPRAWOZDAWCZO – WYBORCZE 26.01: godz.: 15.00: Klub PTEw. Prelekcja: Pochód Reformacji przez Europę Śladami Piotra Valdo



Cieszyn ChórMisyjny wtorek godz.15.30CieszynCieszyn

ChórKościelnyWyż.ChórKam.

środapiątek

godz.18.00godz.19.00

Cieszyn Chórmęski środa godz.17.00Cieszyn Paraf.ZespółInstr. sobota godz.9.00Cieszyn ChórHosanna sobota godz.10.00Bażanowice Chórmieszany czwartek godz.18.00Bażanowice Chórdziecięcy czwartek godz.16.00Hażlach Chórmieszany piątek godz.19.00HażlachHażlach

E.G.„Gloria”Chórmłodzieżowy

piąteksobota(co 2 tygodnie)

godz.15.45godz.18.00

Puńców Chórmieszany poniedziałek godz.18.00Zamarski Chórmęski czwartek godz.18.00Zamarski Chórdziecięcy piątek godz.17.00

Próby chórów w parafii cieszyńskiej*(M)-młodzież;(D)-dzieci

Cieszyn piątek godz.17.00Bażanowice piątek w Ogrodzonej godz.18.00Gumna piątek godz.19.00Hażlach 2 i 4 sobota miesiąca godz.18.00Marklowice piątek godz.18.30Puńców piątek godz.18.00Zamarski 1 i 3 sobota miesiąca godz.17.00Ogrodzona piątek godz.18.00

Spotkania młodzieży na terenie parafii:

Godziny Biblijne:w Zamarskach

godz. 18.00> 1 i 3 poniedziałek

miesiąca

Muzeum ProtestantyzmuBiblioteka i Archiwum im. B.R. Tschammera

- Zwiedzanie po uprzednim uzgodnieniu terminu w kancelarii parafialnej

lub kontakt poniżej,

- czytelnia czynna w każdy poniedziałek i środę

w godz. 15.30 – 19.00 (pl. Kościelny 6, II piętro)

Kontakt: tel. 502 495 835,

e-mail: [email protected]

www.muzeum.cieszyn.org.pl


styczeń 2017 55

Serdecznie zapraszamy na spotkania,

które odbywają się w każdy wtorek o godz. 18:30,

w budynku parafialnym

przy placu koœcielnym 6, w sali na II piętrze

M£ODZIE¯ STUDIUJ¥CA I PRACUJ¥CA

Biblioteka Parafialna czynna po każdym niedzielnym nabożeństwie.

Oferuje:-pięknewydanieksiążeczkidladzieci:religijneiświeckie-kasetymagnetofonowezewangelizacjiProChrist-popularnepowieścireligijne-literaturędotyczącąwychowaniadzieciimłodzieży-kazaniairozmyślania-darmowyprezent–NowyTestamentzPsalmamiibez-ciekaweksiążkiopracymisjonarzyZapraszamyserdecznie–niemarnujcieczasu,boczastonaszeżycie. Bibliotekarki

środa 4. stycznia: Szukajmy Pana – czy postanowienia noworoczne są do zrealizowania… - studium biblijne w opar-ciu o wybrane fragmenty Starego i Nowego Testamentu - prowadzi Artur Fryda

środa 11. stycznia: Duchowy autorytet przewodników wiary - wykład diakon Aleksandry Błahut-Kowalczyk z cyklu poświęconego dawnym i współczesnym po-staciom wybitnych ludzi wiary, z których przeżyć i dorobku możemy czerpać inspirację

środa 18. stycznia: Jakie znaczenie ma dla nas obraz pierwszej Paschy na nowej ziemi i spotkanie z wodzem wojsk Pana – studium 5. rozdziału Księgi Jozuego - prowadzi Marek Cieślar

środa 25. stycznia: Praktyczne życie chrześcijanina – jak dzięki wierze pokonać kryzys… - wykład Ilony Hajew-skiej, sędzi w stanie spoczynku, prowadzącej mediacje sądowe w sprawach małżeńskich i rodzin-nych

Serdecznie zapraszamy na wieczorne spotkania biblijne w Cieszynie, w sali naprzeciw Kancelarii Parafialnej, przy placu Kościelnym 6, w każdą środę o godz. 18.00

Wieczorne spotkania biblijne w CieszynieTematy:



Kalendarze trójdzielne z fotografią

Kościoła Jezusowego;

a także:

Kancelaria Parafialna poleca:

... z radością oddajemy w Państwa ręce dwupłytowy album zatytułowany „Dźwięki Reformacji” Do jego przygotowania skłoniły nas ważne wydarzenia: 1) inauguracyjne nabożeń-stwo „500 lat reformacji” 2) miasto Cieszyn otrzy-mało tytuł „Europejskiego miasta Reformacji” 3) po trwającym remoncie poświęcono i oddano do ponownego użytku organy Kościoła Jezusowego. Mamy nadzieję, że płyta znajdzie się w każdym ewangelickim domu, a można ją nabyć zarówno w Kancelarii Parafialnej jak i u prezbi-terów.

Spotkania: pierwszy poniedziałek miesiąca, godz. 16.00, w sali na parafii.

Koło liczy obecnie 33 członków, obejmuje opieką odwiedzinową ponad 270 seniorów, który ukoń-czyli 80 lat, mieszkających na terenie Cieszyna. Przygotowuje także spotkanie seniorów po nabożeństwie spowiednio-komunijnym w ostatnią niedzielę sierpnia. Uroczystymi spotkaniami są co roku: adwentów-ka, Światowy Dzień Modlitwy, smażenie jajecznicy i wycieczka krajoznawcza.

Wieluseniorówczekananaszeodwiedziny,PanJezuszachęca:„Zaprawdępowiadamwam,cokolwiekuczyniliściejednemuztych

najmniejszychmoichbraci,mnieuczyniliście.”Mt25,40

Serdecznie zapraszamy wszystkie chętne osoby, dysponujące wolnym czasem, do zaangażowania się w prace naszego koła!

Koło odwiedzinowe


styczeń 2017 57

Ponad 5,5 tysiąca uśmiechów

Koniec roku to wyjątkowo pracowity czas dla Centrum Misji i Ewangelizacji Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Dzięgielowie. To czas akcji charytatywnej „Prezent pod choin-kę". Tym razem z Centrum wysłano do dzieci z Ukrainy, Białorusi i Rumunii 5 556 świątecznych paczek. Przygotowywano je w całej Polsce. Idea akcji wiąże się z pomocą w formie paczek, którą Pola-cy otrzymywali w latach 80. z krajów Europy Zachodniej i ze Sta-nów Zjednoczonych. Czasem taką paczkę dostawało się tylko raz w roku. Były w niej zupełnie podstawowe artykuły. Czy te paczki przemieniły Polskę? Nie, ale były źródłem radości i nadziei. Dowodem, że są ludzie, którzy żyją lepiej i przejmują się losem innych – czytamy na stronie internetowej akcji www.prezent.cme.org.pl. W tym roku, podobnie jak w latach poprzednich, prezenty zbierane były w całej Polsce − od Szczecina, przez Białystok, Lublin, Gorzów Wielkopolski, Wrocław, Świdnicę, po Kraków i Cieszyn. Akcję pilotowało ponad 130 wolontariuszy – koordynatorów lokalnych, którymi byli m.in. nauczyciele i duchowni. Od połowy listopada wszystkie paczki zwożono do Dzięgielowa, aby przygotować je do transportu za granicę. Jak co roku pomocą służyli wolontariusze, wśród nich parafianie z Dzięgielowa i Pszczyny oraz młodzież ze szkół w Cieszynie i Skoczowie. Od 2001 roku akcja prowadzona jest we współpracy z Diakonią Polską i śląskim oddziałem Joan-nici Dzieło Pomocy. W ciągu 16 lat, dzięki ofiarodawcom z całej Polski, dzieciom dotkniętym ubóstwem rozdano ponad 70,5 tysiąca świątecznych paczek. Prezenty trafiają do dzieci, którymi opiekują się lokalne organizacje społeczne i parafie. Akcja ma charakter ekumeniczny, paczki wręczane są dzieciom różnych wyznań (m.in. ewangelickiego, rzymskokatolickiego czy grekokatolickiego). DZIĘKUJEMY !!!



Kancelaria Parafialna w Cieszynie czynna jest:- poniedzia³ek, œroda, pi¹tek - 8.00 do 15.00

- wtorek, czwartek - 10.00 do 17.00

Numer telefonu oraz faxu: 33-857 96 69Nr konta bankowego: 78 8113 0007 2001 0074 4353 0001

Bank Spółdzielczy o/cieSzyn

[email protected] [email protected]

Osoby zainteresowane Informatorem Parafialnym, które z ró¿nych powodów nie potrafi¹ odebraæ go osobiœcie, proszone s¹ o zg³oszenie tego faktu do Kancelarii Parafialnej. Informator zostanie dostarczony pod wskazany adres.

Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ og³oszeñ. Niezwracamy nie zamówionych materia³ów. Zastrzegamy sobie prawoopracowywaniaiskracaniatekstów.Wszystkiemateriayprosimyprzesy³aædo17dniaka¿degomiesi¹ca.Artyku³yprzes³anepoterminienieuka¿¹siê wWieœciach.

Projekt okładki: A. Macura Korekta: ks. Jan Sztwiertnia Urszula Szmidt

Wszystkie zamieszczone w Informatorze Parafialnym teksty biblij-ne (o ile nie zaznaczono inaczej) pochodzą z Biblii Warszawskiej - nowy przekład z języków oryginalnych, hebrajskiego i greckiego, dokonany przez Komisję Przekładu Pisma Świętego Brytyjskiego i Zagranicznego Towarzy-stwa Biblijnego, I wydanie w 1975 r.

W sprawach nagłych podajemy numery telefonów

księży:ks. Janusz Sikora:[email protected]

ks. Tomasz Chudecki: [email protected]

ks. Dariusz Madzia: [email protected]

ks. Łukasz Gaś[email protected]

Informator Parafialny Parafii Ewangelicko - Augsburskiej w Cieszynie

Druk: Ośrodek Wydawniczy „Augustana” Sp.zo.opl. ks. M. Lutra, Bielsko-Biała

Redakcja i skład komputerowy: Andrzej Macura

Parafia Ewangelicko-AugsburskawCieszynie informuje, żeposiadajednowolnepomieszczeniazprzeznaczeniemnabiura lub innądziałalnośćgospodarczą. Pomieszczenie zlokalizowane jest przy Placu Wolności 3 (wbudynkudawnejPolicji).Bliższychinformacjiudzielaadministratornieruchomościparafialnych.

Parafia Ewangelicko-Augsburska w CieszyniePlacKościelny643-400Cieszyntel.338579669

tel.kom.501290486

http://www.parafia.cieszyn.org.pl/Tutaj znajdziesz wszystkie pozostałe informacje:

ks. Marcin Podżorski338569694506505062marc in [email protected]

kontakt telefoniczny:609 169 30533 85 226 76

Kapelan Szpitalny ks. Jan Kozieł

Kontakt:

Tel: 663-479-887e-mail: [email protected]


styczeń 2017 59

Spis treści:

Odredakcji..............................................................................................................................................................1Rozważaniebiblijne................................................................................................................................................2Czym jestKościół .......................................................................................................................................4Dysputalipskaczęść1..............................................................................................................................................5500 LAT REFORMACJI

500-letnimiśladamiReformacjicz.IV..........................................................................................................................9Orokuów!.......................................................................................................................................................................11TROCHĘ HISTORII

Ludzie i wydarzenia ............................................................................................................................ 13WYDARZENIA PARAFIALNE

VICieszyńskie ŚniadanieKobiet ..................................................................................................................19Adwentówka„MłodzieżyDojrzałej”............................................................................................................................21AdwetowespotkanieseniorówwBażanowicach.........................................................................................................22AdwetowespotkanieseniorówwHażlachu.............................................................................................................23Spotkanieadwentowo-świąteczneKołaPańwBrzezówce.....................................................................................24MISCELLANEAPrzewodnickiewKościeleJezusowym..............................................................................................25Zamarskiepierniki...........................................................................................................................................................27ZposiedzeniaRadyParafialnej... ..................................................................................................................... 28Kościół Jezusowywprestiżowymkonkursie .................................................................................................... 29Podziękowanie ......................................................................................................................................30Wspomnienieśp.RutaMrowiec....................................................................................................................................30LOTE, SPTE, Przedszkole TE .....................................................................................................................31CHÓRY, MUZYKA ...

PierwszedźwiękiwyremontowanychorganówwKościeleJezusowym................................................................38WCK - adwentowawizyta u niemieckich partnerów ................................................................................. 39KoncertGalowy-„JózefŚwidermuzykainstrumentalnanasmyczki”...............................................................41MŁODZIEŻ, DZIECI ...

MłodzieżówkowawigilijkawCieszynie .......................................................................................................... 42NabożeństworodzinneiGwiazdkadladzieciwCieszynie....................................................................................43GwiazdkadladzieciwBażanowicach...........................................................................................................................46GwiazdkadladzieciwGumnach.........................................................................................................................47GwiazdkadladzieciwZamarskach........................................................................................................................48K¥CIK DLA DZIECI: .................................................................................................................................................50ZAPISANE W KSIĘGACH PARAFIALNYCH...........................................................................................52INFORMACJE I OGŁOSZENIA................................................................................................................53



Styczeń 2017 r.8.0

1 N

iedziela15.0

1 N

iedziela22.0

1N

iedziela29

.01

Niedziela

2.02

Dzień O

fiarowania

Pana Jezusa (czw

artek)

5.02

Niedziela

Cieszyn

800

900

1000

800

900

1000

800

1000

800

900

1000

1700

800

900

1000

Bażanow

ice8

308

308

308

308

30

Gum

na8

0010

0010

0010

0010

00

Hażlach

1000

1000

1000

1000

830

Krasna

1000

830

Marklow

ice9

009

009

009

009

00

Ogrodzona

830 Skoczów

830

830

830

830

Puńców

1000

830

1000

1000

1000

Zamarski

1000

1000

830

1000

1000

Szpital Śląski10

3010

3010

3010

3010

30

Dom

Sp. Starości12

0012

0012

0012

00

- SpowiedŸiKomuniaŒw

iêta

Nab.

od redakcji - parafia.cieszyn.org.pl · pala od dawien dawna ludzkie zmysły. bo coś się kończy,...

Documents