Sinisa Mitrovic Seminarski rad Obradni Procesi

Sinisa Mitrovic Seminarski rad Obradni Procesi

VISOKA TEHNIKA KOLA STRUKOVNIH STUDIJA NOVI BEOGRAD

Seminarski rad

- Obrada Struganjem -

Student: Profesor:Mitrovi Sinisa Dr. Aleksandar Rakovicbr. indeksa: 188/2011-Obrada Struganjem-

Obrada struganjem je postupak obrade prvenstveno rotacionih delova (vijaka,navrtki, osovina, vratila, aura, remenica, ...).Ostvaruje se tako to predmet obrade izvodi glavno obrtno kretanje, a alat pomono pravolinijsko kretanje (slika 4.1).Relativna kretanja alata i predmeta obrade uslovljavaju i vrstu proizvodne operacije uobradi struganjem (uzduna i poprena obrada, izrada konusa i sl.).

Glavno kretanje (1) je definisano brzinom rezanja (V, m/min) - brojem obrtajapredmeta obrade (n, o/min). Pomono kretanje (2) je odreeno korakom (S, mm/o - aksijalno pomeranje alata za jedan obrt predmeta obrade) i brzinom pomonog kretanja (Vp, mm/min).

PROIZVODNE OPERACIJE U OBRADI STRUGANJEM

Proizvodne operacije obrade struganjem se, prema kvalitetu obraene povrine,razvrstavaju na proizvodne operacije: grube i fine obrade, odnosno proizvodneoperacije: prethodne i zavrne obrade,pri emu su proizvodne operacije prethodne obrade operacije grube obrade, aproizvodne operacije zavrne obrade operacije grube ili fine obrade.

Obradom struganjem (slika 4.4) se realizuje veliki broj operacija kao to su: uzduna obrada (spoljanja i unutranja - a), poprena obrada (spoljanja i unutranja, usecanje, prethodno i zavrnoodsecanje - b), izrada konusa (spoljanjeg i unutranjeg - c), izrada profila (profilnim alatom i kopiranjem - d), nerotaciono struganje (prizmatinih delova i leno struganje - e), izrada navoja (spoljanjeg i unutranjeg - f), izrada i obrada otvora i rupa itd.

ALATI U OBRADI STRUGANJEM

Strugarski noevi su raznovrsni po obliku, dimenzijama i vrsti alatnog materijala.Prema vrsti obrade razlikuju se strugarski noevi za spoljanju obradu (uzdunu ipoprenu), unutranju obradu, usecanje i odsecanje, izradu navoja i sl. Prema kvalitetu povrine strugarski noevi se razvrstavaju na strugarske noeve za grubu (prethodnu) I zavrnu (finu) obradu.Prema obliku strugarski noevi mogu biti pravi, savijeni i krstasti (slika 4.5), a premaobliku poprenog preseka drke pravougaoni, kvadratni i kruni.

Prema smeru kretanja u toku obrade strugarski noevi se dele na leve, desne i eone(slika 4.6). Orijentacija se odreuje poloajem palca ruke.

Prema vrsti alatnog materijala razlikuju se strugarski noevi od brzoreznog elika, salemljenim ploicama od tvrdog metala i mehaniki privrenim ploicama savremenihalatnog materijala.Za izradu strugarskih noeva danas se uglavnom koriste tvrdi metali , rezna keramika i super tvrdi materijali u vidu okretnih (izmenjivih) ploica.Ploice se mehaniki vezuju za nosae alata, tako da se formiraju razliiti tipovistrugarskih noeva (slika 4.7). Strugarski noevi sa okretnim ploicama se ne otre, ve se ploica okree sve dok se ne iskoriste sve rezne ivice. Iskoriene i pohabane ploice se prikupljaju i upuuju na reciklau.

Strugarski noevi sa lemljenim ploicama (slika 4.8) se retko koriste u savremenojindustriji. To iz razloga to je njihova izrada skuplja, a i trokovi eksploatacije su veizbog potrebe preotravanja alata (trokovi otrenja i obrade).

Brzorezni elici se koriste za izradu profilnih noeva namenjenih obradi sloenih iprofilisanih povrina na jednovretenim i vievretenim automatskim strugovima (slika4.9).

DELOVI STRUGARSKOG NOZA

Strugarski no (slika 4.10) se sastoji od:

tela alata na kome se nalaze rezni elementi (rezni klin) i drke preko koje se izvodi postavljanje i privrivanje na nosa alata.

GEOMETRIJA STRUGARSKOG NOZA

Reznu geometriju strugarskog noa (slika 4.13), pored uglova reznog klina : grudni ugao, - leni ugao i - ugao klina, odreuju: napadni ugao - ugao izmeu projekcija glavne rezne ivice i pravcapomonog kretanja na osnovnu ravan, 1 - pomoni napadni ugao - ugao izmeu projekcija pomone rezne ivice ipravca pomonog kretanja na osnovnu ravan, - ugao vrha - ugao izmeu projekcija glavne i pomone rezne ivice naosnovnu ravan, - ugao nagiba rezne ivice (seiva) - ugao koji zaklapa glavna rezna ivica saosnovnom ravni i r - radijus vrha noa.

ELEMENTI REZIMA OBRADE PRI STRUGANJU

Reim obrade u obradi struganjem (slika 4.16) je odreen brzinom rezanja:

odnosno brojem obrta predmeta obrade:

korakom: S, mm/o - pomeranjem alata za jedan obrt predmeta obrade, a ree ibrzinom pomonog kretanja:

Na osnovu parametara reima obrade definie se i glavno vreme obrade:

gde su, pored poznatih veliina: i = /(2 a) - broj prolaza; , mm - dodatak za obradu; a u mm - dubina rezanja;L = l +e, mm - hod alata; l, mm - duina obrade i e = 2 - 5 mm - prilaz alata.

MAINE U OBRADI STRUGANJEM

Maine u obradi struganjem (strugovi) se, u zavisnosti od obima proizvodnje,razvrstavaju na strugove za: pojedinanu proizvodnju, serijsku proizvodnju i masovnu proizvodnju.

Strugovi za pojedinanu proizvodnjuStrugovi za pojedinanu proizvodnju su strugovi koji se lako mogu prilagoditi prelazu sajedne konfiguracije predmeta obrade na drugu, sa jednih dimenzija na druge. To su:- univerzalni strugovi, - strugovi sa vunim vretenom, - strugovi sa vodeim vretenom,- strugovi za leno struganje, - strugovi za poprenu obradu i sl.

Univerzalni strugovi su strugovi namenjeni realizaciji razliitih proizvodnihoperacija. Osnovu gradnje ine pogonski elektromotor (1), prenosnik glavnog kretanja(2), izmenjiva grupa zupanika (3), prenosnik pomonog kretanja (4), glavno vreteno(5), vuno vreteno (6), vodee vreteno (7), nosa alata (8) i konjic (9). Obrtno kretanjese od elektromotora prenosi na glavno vreteno i predmet obrade (10), a preko izmenjivegrupe zupanika, prenosnika za pomono kretanje i mehanizma za pretvaranje obrtnogu pravolinijsko kretanje, nosa alata dobija pomono pravolinijsko kretanje. Na nosaalata se postavlja rezni alat. Vodee vreteno se, umesto vunog, ukljuuje pri izradinavoja na strugu.

Strugovi za serijsku proizvodnjuStrugovi za serijsku proizvodnju se koriste za izradu veeg broja istih delova iliizvoenje veeg broja operacija na istom predmetu obrade. To su: vieseni strugovi,kopirni strugovi, revolver strugovi sa horizontalnom i vertikalnom revolver glavom i sl.Vieseni strugovi imaju nosa alata sa veim brojem reznih alata. Time jeobezbeena istovremena obrada veeg broja povrina (slika 4.35.a).Kod kopir strugova na nosau alata se nalazi i ablon. Strugarski no se, u procesuobrade, kree u skladu sa kretanjem pipka ablona (slika 4.35.b) i kopira oblik ablonana predmetu obrade.

Osnovu konstrukcije revolver strugova ini revolver glava (1- slika 4.36) sa veimbrojem alata poreanih prema redosledu izvoenja operacija - zahvata. Pored revolverglave strugovi imaju i dodatne nosae alata (2). Time je obezbeena kompletna izradadelova razliite konfiguracije.Osnovne eksploatacijske karakteristike strugova za serijsku proizvodnju obuhvataju,pored karakteristika strugova za pojedinanu proizvodnju, i broj nosaa alata i broj alatakoji prihvata revolver glava.

Strugovi za masovnu proizvodnjuStrugovi za masovnu proizvodnju su strugovi koji obezbeuju smanjenjekomadnog vremena i smanjenjem pomonog vremena. To su strugovi namenskiprojektovani i izgraeni za konkretne proizvode (slika 4.37) ili grupu slinih proizvoda:automatski strugovi, automati za dugake delove, revolver - automatski strugovi i sl.

2