1/19

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΟΝΕΩΝ ΚΑΙ ΚΗΔΕΜΟΝΩΝ Εύοσμος 30-3-2011

15ΟΥ

ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΕΥΟΣΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Αριθ. Πρωτ. : 76

Χώρα: Ελλάδα Περιφέρεια : Κεντρικής Μακεδονίας Δήμος : Κορδελιού-Εύοσμου Ταχ. Δ/νση : Νεμέας & Θάλειας Ταχ. Κώδικας : 56224 Πληροφορίες : Χαϊδευτός Κλεάνθης Τηλέφωνο-fax : 2310-759117 Κινητό : 6972224777 Email : 15o.dimotiko.evosmou @gmail.com

Θέμα:< Αίτημα μετεγκατάστασης του Υποσταθμού της ΔΕΗ στον Εύοσμο και απομάκρυνσης των Γραμμών Μεταφοράς (πυλώνων).Κίνδυνος για την υγεία των μαθητών από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία. Υποβολή ερωτημάτων και αιτημάτων χορήγησης αντιγράφων > . Αξιότιμοι,

το 15ο Δημοτικό Σχολείο Εύοσμου βρίσκεται επί των οδών Νεμέας και Θάλειας στον Δήμο Κορδελιού-Εύοσμου. Στο Σχολείο υπάρχουν 355 μαθητές ενώ συστεγάζεται μαζί με άλλα δύο Δημοτικά Σχολεία (Το σύνολο των μαθητών των τριών Δημοτικών Σχολείων είναι 846 μαθητές).

Το 15ο Δημοτικό Εύοσμου βρίσκεται σε απόσταση 260m από τον Υποσταθμό της ΔΕΗ του Εύοσμου ο οποίος περικλείεται από τις οδούς Μεγάλου Αλεξάνδρου , Φιλλίπου Φλώρου ,Τερψιχόρης , Ρωξάνης και Μουσών συνολικού εμβαδού περίπου 39.000 m2.

Το 15ο Δημοτικό Σχολείο Εύοσμου βρίσκεται σε απόσταση 45m ,175m και 200m από τρεις διαφορετικές Γραμμές Μεταφοράς Υψηλής Τάσης των 150 kV που καταλήγουν στον Υποσταθμό Εύοσμου.

ΚΟΙΝ.: 1. Διεύθυνση & Σύλλογο Διδασκόντων του15ου Δημοτικού Σχολείου Εύοσμου Νεμέας & Θάλειας Τ.Κ. 56224 Εύοσμος

2. 2ο Γραφείο Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης Κολοκοτρώνη 22 Τ.Κ.56430 Σταυρούπολη

ΚΟΙΝ.: 1. Διεύθυνση & Σύλλογο Διδασκόντων του 15ου Δημοτικού Σχολείου Εύοσμου

2. Βουλευτές Βουλής των Ελλήνων Αράπογλου Χρυσή Αυγερινοπούλου Διονυσία Διώτη Ηρώ Ζιώγα Ιωάννη Καλαφάτη Σταύρο Καντερέ Νικόλαο Καρτάλη Κωνσταντίνο Κατρίνη Μιχαήλ Κολοκοτρώνη Άγγελο Λεβέντη Αθανάσιο Νικολόπουλο Νικόλαο Οικονόμου Βασίλειο

Ράπτη Έλενα

Χαραλαμπόπουλο Γεώργιο-Ερνέστο

3. Βουλευτές Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Αρσένη Κρίτων Χουντή Νικόλαο Τρεμόπουλο Μιχάλη

Τούσσα Γεώργιο

4. Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης

ΠΡΟΣ: 1. Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής

2. Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας

3. Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης

4. Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΕΥΕΠ)

5.Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

2/19

Σύμφωνα με το καταστατικό μας ένας από τους σκοπούς του Συλλόγου μας είναι η παρακολούθηση των όρων διαβίωσης των μαθητών μέσα στο σχολείο.

Πιστεύουμε πως υπάρχουν κίνδυνοι από την έκθεση στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία (Η/Μ) που εκπέμπεται από τις Γραμμές Μεταφοράς και τον Υποσταθμό της ΔΕΗ και ότι καμία «δόση» ακτινοβολίας ιονίζουσας ή μη, δεν μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής, οσονδήποτε μικρή και αν είναι.

Επισημαίνουμε ότι το πρόβλημα με την ακτινοβολία είναι ο συσωρευτικός της χαρακτήρας και όχι αν στιγμιαία δεν υπερβαίνει κάποια θεσμοθετημένα όρια.

Με βάση την αρχή της προφύλαξης ζητάμε την μετεγκατάσταση του Υποσταθμού της ΔΕΗ στον Εύοσμο και την απομάκρυνση των Γραμμών Μεταφοράς(πυλώνων).

Σε καμία περίπτωση δεν ζητάμε υπογειοποίηση των Γραμμών Μεταφοράς των 150kV γιατί απλώς θα ωραιοποιηθεί το πρόβλημα.

Είτε υπόγειες , είτε εναέριες οι Γραμμές Μεταφοράς υψηλής τάσης δημιουργούν ακριβώς τα ίδια προβλήματα μέσω των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων.

Πιστεύουμε πως το επιχειρηματικό συμφέρον της ΔΕΗ για τη λειτουργία του του Υποσταθμού υποχωρεί μπροστά στο υπέρτερο αγαθό της υγείας των ανήλικων μαθητών του Σχολείου μας , το οποίο συνδέεται άμεσα με τη διατήρηση της ίδιας της ζωής. Ομοίως και το κοινωνικό όφελος από την καλύτερη λειτουργία του δικτύου παροχής ηλεκτρικού ρεύματος της Δ.Ε.Η. στην περιοχή του Εύοσμου υποχωρεί μπροστά στο παραπάνω υπέρτερο αγαθό της υγείας.

Με την επιστολή μας αποτυπώνουμε την κατάσταση περιμετρικά του Υποσταθμού , παραθέτουμε στοιχεία από τον Δ.Ε.Σ.Μ.Η.Ε. για τον Υποσταθμό.

Παραθέτουμε στοιχεία από την Ε.Ε.Α.Ε για τα ηλεκτρικά και μαγνητικά ηλεκτρικά πεδία χαμηλής συχνότητας (ELF) όπου καταδεικνύεται ότι τα πεδία αυτά κατατάσσονται σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας στην κατηγορία 2Β, ως "ενδεχομένως καρκινογενή" (possibly carcinogenic) για πρόκληση παιδικής λευχαιμίας και παραθέτουμε σειρά επιστημονικών μελετών για την βιολογική επίπτωση των πεδίων αυτών.

Επίσης σας αναφέρουμε Αποφάσεις Δικαστηρίων σχετικών με το θέμα καθώς και σημαντικών ελληνικών και ευρωπαϊκών νομοθετημάτων καθώς και υπουργικές αποφάσεις και εγκυκλίους.

Σας αναφέρουμε το ιστορικό ανάλογης περίπτωσης στην Νέα Πεντέλη -όπου κάνουμε ορισμένα

σχόλια- καθώς και στα Δυτικά Προάστια της Αττικής. Παραθέτουμε τα οικονομικά αποτελέσματα της ΔΕΗ Α.Ε. για το έτος 2010 όπου τα καθαρά

κέρδη της εταιρείας διαμορφώθηκαν στα 557,9 εκατομμύρια ευρώ γεγονός που καταδεικνύει ότι η ΔΕΗ Α.Ε. δεν έχει οικονομικό πρόβλημα για την μετεγκατάσταση του Υποσταθμού όσο και να είναι το κόστος.

Τέλος σας παρουσιάζουμε ένα άρθρο του νυν Υπουργού Οικονομικών κ. Παπακωνσταντίνου Γιώργου από το 2007 και υποβάλλουμε σειρά ερωτημάτων.

1. Αποτύπωση των Σχολικών Μονάδων περιμετρικά του Υποσταθμού Εύοσμου της ΔΕΗ. ΜΑΣΜ 2010-2014.

Στην ΜΑΣΜ (Μελέτη Ανάπτυξης Συστήματος Μεταφοράς) 2010-2014 του Δ.Ε.Σ.Μ.Η.Ε. επισυνάπτεται χάρτης που αποτυπώνει το σύστημα διασύνδεσης στην περιοχή της Θεσσαλονίκης.

Σύμφωνα με αυτόν :

Ο Υποσταθμός ΕΥΟΣΜΟΣ ΙΙ έχει τις περισσότερες διασυνδέσεις από κάθε άλλο εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης.

3/19

Οι Υποσταθμοί ΠΑΥΛΟΥ ΜΕΛΑ ΧΙ , ΠΟΛΙΧΝΗΣ ΙΧ ,ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΙΙΙ , ΔΟΞΑΣ Ι , ΜΑΡΚΟΥ ΜΠΟΤΣΑΡΗ VIII , ΝΕΑΣ ΕΛΒΕΤΙΑΣ IV και ΦΟΙΝΙΚΑ Χ παρόλο που βρίσκονται σε πιο πυκνοδομημένες περιοχές κανένας δεν φέρει τα φορτία που έχει ο Υποσταθμός του ΕΥΟΣΜΟΥ.

Ο Υποσταθμός του ΕΥΟΣΜΟΥ εξυπηρετεί τμήμα της βιομηχανικής περιοχής της Θεσσαλονίκης και συγκεκριμένα διασυνδέεται με τους Υποσταθμούς της ΣΙΔΕΝΟΡ(ένας από τους μεγαλύτερους καταναλωτές στην Ελλάδα) της HELLENIC STEEL και των ΕΛΠΕ(ΒΕΘ).

Είναι ολοφάνερο ότι ο Υποσταθμός του ΕΥΟΣΜΟΥ δεν καλύπτει μόνο τις περιοχές της Δυτικής Θεσσαλονίκης αλλά πολύ περισσότερο τις βιομηχανίες της περιοχής.

Συμφώνα με πληροφορίες που έχουμε ο Υποσταθμός κατασκευάστηκε την δεκαετία του 1960.Τότε η περιοχή του Εύοσμου ήταν αγροί και βοσκότοποι.

Σας παραθέτουμε χάρτη της περιοχής του Υποσταθμού της ΔΕΗ στον Εύοσμο και αποτυπώνουμε τις σχολικές μονάδες που βρίσκονται περιμετρικά του Υποσταθμού και ορισμένα σημεία αναφοράς.

4/19

Σύμφωνα με το παραπάνω χάρτη ο υποσταθμός της ΔΕΗ καθώς και οι γραμμές των πυλώνων βρίσκονται σε μικρή απόσταση από πλήθος Σχολικών Μονάδων .

Σε απόσταση μικρότερη των 250 m βρίσκονται 6 Νηπιαγωγεία , 5 Δημοτικά Σχολεία ,1 Γυμνάσιο και 1 Λύκειο. Επιπλέον περιμετρικά βρίσκονται οι κατοικίες των μαθητών των παραπάνω σχολικών μονάδων .

Τμήματα των Γραμμών Πυλώνων 2 και 3 διέρχονται πάνω από κατοικίες. Επίσης κάτω από την Γραμμή Πυλώνων 1 βρίσκεται πάρκο . Το 15ο Δημοτικό Σχολείο Εύοσμου βρίσκεται σε απόσταση 45m από την Γραμμή Πυλώνων 1, 175m από την Γραμμή Πυλώνων 2 και 200m από την Γραμμή Πυλώνων 3. Επιπλέον βρίσκεται

σε απόσταση 240m από την γραμμή Πυλώνων 1 και από την βόρεια πλευρά , προς την Περιφερειακή Οδό.

Τέλος το 15ο Δημοτικό Εύοσμου βρίσκεται σε απόσταση 260m από τον Υποσταθμό της ΔΕΗ. Τα παιδιά του Σχολείου μας μαζί με τις οικογένειες του διαμένουν σε απόσταση όχι μεγαλύτερης

των 1000m περιμετρικά του Σχολείου.

2. Ενημέρωση από την Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ)

Η ΕΕΑΕ έχει εκδώσει ένα ενημερωτικό έντυπο με θέμα :<<Χαμηλόσυχνα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία: Πηγές ηλεκτρικών και μαγνητικών πεδίων - Βιολογικές επιπτώσεις - Έλεγχοι από την ΕΕΑΕ>>

(Πηγή http://www.eeae.gr/gr/docs/president/_xamilosixna.pdf)

Στο ενημερωτικό έντυπο με την μορφή ερωτοαπαντήσεων γίνεται ενημέρωση για την επίδραση των ηλεκτρικών και μαγνητικών πεδίων καθώς και ενημέρωση για την υφή τους. Παραθέτουμε τμήματα του προαναφερόμενου ενημερωτικού εντύπου.

Με τον όρο χαμηλόσυχνα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία που δημιουργούνται

από το δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όπως οι γραμμές και οι υποσταθμοί υψηλής

τάσης, το δίκτυο μέσης και χαμηλής τάσης που χρησιμοποιείται για την διανομή της ηλεκτρικής και τις ηλεκτρικές καλωδιώσεις και τις συσκευές που υπάρχουν στα σπίτια και στους χώρους εργασίας μας.

Τι είναι ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία Τα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία χαρακτηρίζουν τις ηλεκτρομαγνητικές δυνάμεις με τις οποίες

αλληλεπιδρούν τα ηλεκτρικά φορτισμένα, στοιχειώδη σωματίδια της ύλης, τα ηλεκτρόνιο και τα πρωτόνια. Οι πιο άμεσες εμπειρίες μας, που σχετίζονται με την εκδήλωση των δυνάμεων αυτών, είναι η εμφάνιση των κεραυνών κατά την διάρκεια των καταιγίδων και η απόκλιση του δείκτη της μαγνητικής πυξίδας.

Πεδία εξαιρετικά χαμηλής συχνότητας Τα μεταβαλλόμενα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία που δημιουργούνται από τις διατάξεις

ηλεκτρικής ενέργειας ονομάζονται και πεδία εξαιρετικά χαμηλής συχνότητας ή πεδία ELF (Extremely Low Frequency). Τα πεδία ELF είναι διαφορετικά από τα ραδιοκύματα που εκπέμπουν οι κεραίες ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών, καθώς και οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας.

5/19

Τα πεδία ELF και τα ραδιοκύματα μαζί με την υπέρυθρη, την ορατή και την υπεριώδη

ακτινοβολία συνθέτουν το φάσμα των μη ιονιζουσών ακτινοβολιών. Σε αντίθεση με τις ιονίζουσες ακτινοβολίες (ραδιενέργεια), στις οποίες περιλαμβάνονται οι ακτίνες Χ. γ κλπ., οι μη ιονίζουσες ακτινοβολίες δεν μπορούν να διασπάσουν χημικούς δεσμούς, να αποσπάσουν ηλεκτρόνια από άτομα ή μόρια, να προκαλέσουν δηλαδή ιοντισμό της ύλης.

Υπάρχουν μακροχρόνιες επιδράσεις των ηλεκτρικών και μαγνητικών πεδίων

εξαιρετικά χαμηλών συχνοτήτων στον άνθρωπο; Για την διερεύνηση των επιδράσεων των ηλεκτρικών και μαγνητικών πεδίων στον άνθρωπο

διεξάγονται πολλών ειδών έρευνες (επιδημιολογικές, εργαστηριακές, κλινικές). Τα αποτελέσματα των ερευνών αυτών αξιολογούνται από ειδικές επιτροπές αρμόδιων διεθνών φορέων όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO), η Διεθνής Επιτροπή Προστασίας από Μη Ιονίζουσες Ακτινοβολίες, (ICNIRP). καθώς και από εθνικούς φορείς, όπως π.χ. το Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας (NRC) των ΗΠΑ, το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιολογικής Προστασίας (NRPB) της Μεγάλης Βρετανίας κ.α. Οι απόψεις των φορέων αυτών συγκλίνουν στα ακόλουθα γενικά συμπεράσματα:

Εργαστηριακές και κλινικές έρευνες Οι εργαστηριακές και κλινικές έρευνες δεν δείχνουν κάποια βλαβερή επίδραση στον άνθρωπο

πέρα από τις γνωστές επιδράσεις που αναφέρθηκαν παραπάνω. Από τα πειράματα σε ζώα ή από τις κυτταρικές και μοριακές μελέτες δεν έχει προκύψει κάποιος αποδεκτός βιολογικός μηχανισμός καρκινογενετικής επίδρασης των ηλεκτρικών και μαγνητικών πεδίων ELF.

Επιδημιολογικές μελέτες Στις επιδημιολογικές έρευνες μελετάται η έκθεση σε μαγνητικά πεδία ανθρώπων που έχουν

ασθενήσει με κάποια συγκεκριμένη ασθένεια και συγκρίνεται με την έκθεση εκείνων που δεν έχουν ασθενήσει από την ασθένεια αυτή. Οι έρευνες αυτές, στο σύνολο τους, έδειξαν ότι δεν υπάρχει σύνδεση της έκθεσης σε ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία ELF και την πρόκληση μακροχρόνιων βιολογικών επιδράσεων εκτός από την παιδική λευχαιμία για την οποία εμφανίσθηκε μια ασθενής στατιστική συσχέτιση για το μαγνητικό πεδίο. Αν και σε γενικές γραμμές η έκθεση των παιδιών που ασθένησαν ήταν η ίδια με εκείνων που δεν ασθένησαν, περίπου 2% των παιδιών που ασθένησαν

6/19

ήταν εκτεθειμένα σε μέση τιμή μαγνητικού πεδίου μεγαλύτερη από 0,4μΤ, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των παιδιών που δεν ασθένησαν ήταν περίπου 1%. Αυτό ερμηνεύεται ως ένας στατιστικός διπλασιασμός των κρουσμάτων παιδικής λευχαιμίας σε παιδιά που είναι εκτεθειμένα σε μέσες ημερήσιες τιμές μαγνητικού πεδίου μεγαλύτερες από 0,4μΤ Δεν προέκυψαν αντίστοιχα στοιχεία για τους ενήλικες ή για άλλες μακροχρόνιες επιδράσεις.

Για την στατιστική συσχέτιση αυτή δεν υπάρχει προς το παρόν βάσιμη επιστημονική εξήγηση. Ενδεχομένως να οφείλεται σε άλλους λόγους, όπως σε συστηματικό σφάλματα κατά την επιλογή των παιδιών ή την ύπαρξη κάποιου άγνωστου καρκινογόνου παράγοντα που υπεισήλθε στις μελέτες και αλλοίωσε τα αποτελέσματα. Για αυτό τον λόγο αμφισβητείται η υπόθεση ότι η σχέση είναι αιτιατή.

Αν η σχέση ήταν αιτιατή τι θα σημαίνει για την Ελλάδα; Η παιδική λευχαιμία είναι μια σπάνια ασθένεια Ετησίως εμφανίζονται περίπου 4 νέες

περιπτώσεις παιδικής λευχαιμίας ανά 100,000 παιδιά. Ακόμα και αν υποθέσουμε ότι τα μαγνητικά πεδία με μέση τιμή πάνω από 0,4μΤ προκαλούσαν με βεβαιότητα τον διπλασιασμό των κρουσμάτων, αυτό σε μια χώρα σαν την Ελλάδα σημαίνει ότι θα καταγραφόταν περίπου ένα επιπλέον νέο κρούσμα κάθε δύο χρόνια.

Η τιμή των 0,4μΤ είναι όριο προστασίας;

Η τιμή των 0,4μΤ προέκυψε στις επιδημιολογικές έρευνες ως μέση τιμή έκθεσης των παιδιών στην διάρκεια ενός 24ώρου, Λόγω της κατανομής των πεδίων στο χώρο και της χρονικής διακύμανσης τους, είναι πολύ εύκολο να βρεθούν σημεία οπουδήποτε με μαγνητικά πεδία μεγαλύτερα από 0,4μΤ. Τα 0,4μΤ δεν αποτελούν, δηλαδή, κάποιο κατώφλι ή όριο για το μαγνητικό πεδίο, αφού ακόμα και στις περιπτώσεις που η μέση τιμή της έκθεσης είναι πολύ μικρότερη από 0,4μΤ υπάρχουν αρκετές στιγμές στην διάρκεια της ημέρας που η έκθεση είναι μεγαλύτερη από 0,4μΤ,

Ταξινόμηση κατά IARC. Η Διεθνής Επιτροπή Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας έχει

ορίσει ένα σύστημα ταξινόμησης των χημικών και φυσικών παραγόντων ως προς την καρκινογεννητικότητά τους. Τον Ιούνιο του 2001 εξέτασε τα στατικά και τα ELF ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία και κατέληξε ότι τα ELF μαγνητικά πεδία κατατάσσονταιστην κατηγορία 2Β, ως "ενδεχομένως καρκινογενή" (possibly carcinogenic) για πρόκληση παιδικής λευχαιμίας. Τα στατικά και ELF ηλεκτρικά πεδία, καθώς και τα στατικά μαγνητικά πεδία κατατάχθηκαν στην κατηγορία 3, ως "αταξινόμητα" ως προς την καρκινογεννητικότητα. Τα ELF μαγνητικά πεδία ταξινομήθηκαν από την IARC στην κατηγορία "ενδεχομένως καρκινογενή" βάσει των "περιορισμένων" στοιχείων από τις επιδημιολογικές μελέτες που αφορούν την παιδική λευχαιμία. Τα επιδημιολογικά στοιχεία που αφορούν τους υπόλοιπους καρκίνους, καθώς και αυτά από τις εργαστηριακές μελέτες σε πειραματόζωα, ιστούς και κύτταρα θεωρήθηκαν "ανεπαρκή" και έτσι τα ELF μαγνητικά πεδία δεν κατατάχθηκαν στις κατηγορίες των πιο επικινδύνων παραγόντων ως "καρκινογενή" (carcinogenic) ή "πιθανώς καρκινογενή" (probably carcinogenic).

7/19

3. Μελέτες για τις βιολογικές επιπτώσεις των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων.

Σας αναφέρουμε μελέτες που αφορούν τις βιολογικές επιπτώσεις των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων.

3.1 Μελέτη με θέμα :<<ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΓΡΑΜΜΕΣ ΥΠΕΡΥΨΗΛΗΣ ΤΑΣΗΣ>>

Σας παρουσιάζουμε την μελέτη με θέμα :<<ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΓΡΑΜΜΕΣ ΥΠΕΡΥΨΗΛΗΣ ΤΑΣΗΣ>> του κ. Κωνσταντίνου Τριανταφυλλίδη ,Ομότιμου Καθηγητής Γενετικής και Γενετικής Ανθρώπου, Α.Π. Θ. όπως παρουσιάστηκε στο 1° ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΜΕ ΔΙΕΘΝΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ

Οι αγωγοί εναέριων γραμμών μεταφοράς υπερυψηλής τάσης (πεδία συχνοτήτων 50/60 Ηζ και

150.000 V ή 400.000 V) δημιουργούν χαμηλής έντασης ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία. Παρά την ύπαρξη αντίθετων απόψεων, στη βιβλιογραφία υπάρχουν πλέον πολλά ερευνητικά αποτελέσματα που αποδεικνύουν ότι η γειτνίαση με πυλώνες υπερυψηλής τάσης έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση ποικίλων βιολογικών επιδράσεων:

Επιδημιολογική έρευνα Βρετανών επιστημόνων (Draper G., Τ. Vincent, M. Kroll, J. Swanson, (2005) Childhood cancer in relation to distance from high voltage power lines in England and Wales: a case —control stuffy,

British Medical Journal, 330:1290.) έδειξε ότι ο κίνδυνος καρκινογένεσης (παιδικής λευχαιμίας) είναι αυξημένος κατά 69% σε παιδιά ηλικίας κάτω των 15 ετών που ζουν σε αποστάσεις μέχρι 200 μέτρα από γραμμές υψηλής τάσης σε σύγκριση με παιδιά που ζουν σε αποστάσεις μεγαλύτερες των 600 μέτρων.

Πρόσφατη μελέτη Lowenthal RM et al. 2007. (Residential exposure to electric power transmission lines and

risk of lympoproliferative and myeloproliferative disorders: a case control study. Intern Med.

J. 37: 614-619) δείχνει ότι ενήλικες που ζούσαν τα πρώτα 5 χρόνια της ζωής τους σε αποστάσεις μέχρι 300 μέτρων από αγωγούς μεταφοράς υπερυψηλής τάσης είχαν κατά 1,3 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν καρκίνο σε σχέση με αυτούς που ζούσαν σε αποστάσεις μεγαλύτερες των 300 μέτρων.

Τα παραπάνω αποτελέσματα δείχνουν θετική συσχέτιση ανάμεσα στην παιδική λευχαιμία και τη διαβίωση κοντά σε αγωγούς μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ιδίως τα πρώτα χρόνια της ζωής τους.

Ύστερα από τα αποτελέσματα αυτά προτείνεται: • Να αυξηθούν οι επιτρεπόμενες αποστάσεις από γραμμές μεταφοράς υπερυψηλής

τάσης από τα 30 στα 200 μέτρα. • Να μειωθούν τα όρια έκθεσης σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που προκύπτει από

γραμμές υπερυψηλής τάσης κατά 15 φορές. • Να υπογειοποιηθούν οι γραμμές υπερυψηλής τάσης που βρίσκονται σε κατοικημένες

περιοχές της χώρας μας.

8/19

3.2 Ηλεκτρομαγνητικά Πεδία και Δημόσια Υγεία

Κάθε πιθανή βιολογική επίπτωση λόγω έκθεσης σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία οφείλεται

αποκλειστικά στη συνιστώσα του μαγνητικού πεδίου είτε στα επαγόμενα ηλεκτρικά ρεύματα στους βιολογικούς ιστούς εξαιτίας αυτού του μαγνητικού πεδίου (J.E. Moulder, “Power frequency fields and cancer”,

Crit. Rev. Biomed. Eng. Vol 26, pp 1-116, 1998.)

3.3 Η αλληλεπίδραση των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων με ζώντες οργανισμούς

Η αλληλεπίδραση των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων με ζώντες οργανισμούς μπορεί να

διαχωριστεί σε δύο κατηγορίες, σε θερμικές και μη-θερμικές αλληλεπιδράσεις. Η θερμική αλληλεπίδραση οφείλεται στο μηχανισμό απορρόφησης ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας που προκαλεί και την αντίστοιχη τοπική αύξηση της θερμοκρασίας σε ιστούς, γεγονός ανύπαρκτο στην περίπτωσή μας λόγω χαμηλών ποσοτήτων ενέργειας. Επομένως, οι πιθανές βιολογικές συνέπειες έκθεσης σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία χαμηλών συχνοτήτων είναι μη-θερμικές. Για υψηλές τιμές έντασης πεδίων έχουν παρατηρηθεί σε ανθρώπους επιδράσεις στη διέγερση των νευρικών κυττάρων, διαταραχές στην όραση κτλ. (J. He et al., “Electromagnetic environment analysis of a software park near transmission lines”,

IEEE Trans. On Industry Appl., vol. 40, pp. 995-1002, 2004.)

3.4 Η Εθνική Ακαδημία Επιστημών των Η.Π.Α.

Η Εθνική Ακαδημία Επιστημών των Η.Π.Α. το έτος 1996 διαπιστώνει ότι «το να κατοικεί

κάποιος κοντά σε γραμμή μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος θα μπορούσε να συνδεθεί με μία αύξηση του κινδύνου παιδικής λευχαιμίας (1,5 φορά περισσότερο) [Αide-memoire Νο 205, το Νοέμβριο του 1998, CHΑΜΡS ELECTROMAGNETIQUES ET SANTE PUBLIQUE: PREQUENCES EXTREMEMENT BASSES (ELF)]

3.5 Έκθεση του 2007, από το BioInitiative Working Group

Έκθεση του 2007, που συντάχτηκε από το BioInitiative Working Group (Πηγή www.bioinitiative.org) και βασίστηκε σε άνω των 2.000 διεθνείς μελέτες, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την έκθεση σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία και τη χρήση κινητών τηλεφώνων, σχετικά με τις πιθανές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία και καλεί σε αναθεώρηση των standards ασφαλείας, τα οποία θα πρέπει να μειωθούν.

Η έκθεση εξετάζει τις επιπτώσεις στην υγεία από την έκθεση σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία, ELF και ραδιοσυχνότητες (RF). Με βάση νέες έρευνες υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι η έκθεση στα ηλεκτρομαγνητικά πεδία περιέχει πιθανόν κινδύνους για την υγεία.

Οι επιστήμονες συναινούν ότι τα υπάρχοντα ασφαλή όρια έκθεσης για το κοινό δεν είναι επαρκή για τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία και τις ραδιοσυχνότητες.

Φαίνεται πως η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία προκαλεί βιολογικές αλλαγές, ορισμένες από τις οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια της καλής κατάστασης της υγείας ακόμα και θάνατο.

Ενδεχομένως μπορεί να μην υπάρχει κάποιο χαμηλό όριο που να μην μας επηρεάζει. Σύμφωνα με την έκθεση, μέχρι να επιβεβαιωθεί ότι υπάρχει χαμηλό όριο κάτω από το οποίο η έκθεση σε τέτοιες

9/19

πηγές δεν προκαλεί βλάβες στην υγεία, δεν είναι σοφό να συνεχιστεί η ίδια έκταση έκθεσης και η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών με αυξημένα επίπεδα σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία και ραδιοσυχνότητες, ειδικά χωρίς τη γνώση του κοινού ότι εκτίθενται σε αυτά.

Τα κυριότερα συμπεράσματα της έκθεσης είναι τα ακόλουθα: Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η έκθεση σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία προκαλεί παιδική λευχαιμία. Υπάρχουν ενδείξεις ότι άλλοι παιδικοί καρκίνοι μπορεί να σχετίζονται με τα ηλεκτρομαγνητικά

πεδία και την έκθεση σε αυτά αλλά δεν έχουν γίνει αρκετές έρευνες. Παιδιά με λευχαιμία που βρίσκονται σε ανάρρωση έχουν χειρότερα ποσοστά επιβίωσης αν η

έκθεση στο σπίτι ή όταν αναρρώνουν είναι μεταξύ 1mG και 2 mG σε μια έρευνα και πάνω από 3 mG σε άλλη έρευνα.

Με βάση τις υπάρχουσες επιστημονικές ενδείξεις χρειάζονται νέα όρια ασφαλείας όσον αφορά την έκθεση του κοινού σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία.

Οι συνέπειες της μακρόχρονης έκθεσης των παιδιών, των οποίων το νευρικό σύστημα συνεχίζει να αναπτύσσεται μέχρι την εφηβεία δεν είναι γνωστές. Αυτό θα μπορούσε να έχει σοβαρές συνέπειες στην υγεία των ενηλίκων και στη λειτουργικότητα μέσα στην κοινωνία, στην περίπτωση που τα χρόνια που εκτίθενται οι νέοι στα ηλεκτρομαγνητικά πεδία και στις ραδιοσυχνότητες οδηγούν σε μειωμένη ικανότητα σκέψης, κρίσης, μνήμης, μάθησης και ελέγχου συμπεριφοράς.

Καταλήγοντας, οι επιστήμονες που συνέταξαν την έκθεση κάνουν έκκληση για σημαντική μείωση των ορίων ασφαλείας όσον αφορά την έκθεση σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία.

4. Νομικό Πλαίσιο Επίσης σας αναφέρουμε Αποφάσεις Δικαστηρίων σχετικών με το θέμα καθώς και σημαντικών

ελληνικών και ευρωπαϊκών νομοθετημάτων καθώς και υπουργικές αποφάσεις και εγκυκλίους.

4.1 Απόφαση 4890/2009 του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς [Ασφαλιστικά Μέτρα για τη μη εγκατάσταση από τη ΔΕΗ Κέντρου Διανομής ηλεκτρικού ρεύματος κοντά σε σχολεία]

Η επιστημονική γνώση για τους κινδύνους από την έκθεση στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία

(Η/Μ) που εκπέμπεται από τις γραμμές μεταφοράς και τους υποσταθμούς της ΔΕΗ είναι ακόμη ελλιπής και ανολοκλήρωτη. Οι κίνδυνοι βλάβης της υγείας και του περιβάλλοντος από την έκθεση στην Η/Μ ακτινοβολία πρέπει να αποτρέπονται, ιδίως στις περιπτώσεις όπου οι εκτιθέμενοι βρίσκονται στην παιδική και εφηβική ηλικία. Η αποτροπή των εν λόγω κινδύνων αποτελεί υποχρέωση των αρμόδιων αρχών και η εκπλήρωσή της ελέγχεται από τα δικαστήρια. Σε περίπτωση ύπαρξης ανάλογων κινδύνων εφαρμόζεται η αρχή της προφύλαξης, ανεξάρτητα από την αδειοδότηση της σχετικής δραστηριότητας. Η εν λόγω αρχή ενεργοποιείται όταν υπάρχει ένα μίνιμουμ επιστημονικών πληροφοριών σχετικά με τους κινδύνους και επιφέρει αντιστροφή του βάρους απόδειξης του περιβαλλοντικού κινδύνου. Στο πλαίσιο αυτό απαγορεύεται προσωρινά η λειτουργία υποσταθμού της ΔΕΗ λόγω πιθανών σημαντικών κινδύνων βλάβης της υγείας των μαθητών παρακείμενων σχολείων.

4.2 Υπουργική απόφαση 81839.ΣΤ1/2006 - ΦΕΚ Β'/1150/25.8.2006.

Σας αναφέρουμε στοιχεία της Υ.Α. 81839.ΣΤ1/2006 - ΦΕΚ Β'/1150/25.8.2006 του Υπουργείου

Παιδείας.

10/19

<<Καθορισμός κριτηρίων καταλληλότητας και επιλογής χώρων, για την ανέγερση διδακτηρίων καθώς και χώρων μετά κτηρίων κατάλληλων για στέγαση Σχολικών Μονάδων>>.

Παράγραφος 3. Ασύμβατες χρήσεις Ο προτεινόμενος χώρος επιβάλλεται να βρίσκεται σε απόσταση 500 μέτρων από χώρους ή λειτουργίες, που αποτελούν εστίες ηχορύπανσης, ατμοσφαιρικής ρύπανσης, επικίνδυνης ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, πυρκαγιάς, εκρήξεων και λοιπών μολύνσεων, ώστε να αποτρέπονται οι ενδεχόμενοι κίνδυνοι που απορρέουν από τη γειτνίαση, ως εξής:

3.1 Κεραίες κινητής τηλεφωνίας, ραντάρ, πυλώνες και κέντρα υψηλής τάσης της ΔΕΗ επικίνδυνης ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας

Σύμφωνα με την παραπάνω Υ.Α. οι Σχολικές Μονάδες πρέπει να βρίσκονται σε απόσταση μεγαλύτερη των 500m από πυλώνες και κέντρα υψηλής τάσης της ΔΕΗ καθώς και άλλες πηγές επικίνδυνης ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας

4.3 Διατάξεις του Συντάγματος. Σύμφωνα με το άρθρο 24 παρ. 1 του Συντάγματος : «Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του κράτους και δικαίωμα του καθενός. Για τη διαφύλαξή του το κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας...» Σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ. 5 του Συντάγματος : Καθένας έχει δικαίωμα στην προστασία της υγείας και της γενετικής του ταυτότητας. Σύμφωνα με το άρθρο 21 παρ. 1 και 3 του Συντάγματος : 1. H oικoγένεια, ως θεμέλιo της συντήρησης και πρoαγωγής τoυ Έθνoυς, καθώς και o γάμoς, η μητρότητα και η παιδική ηλικία τελoύν υπό την πρoστασία τoυ Kράτoυς. 3.To Kράτoς μεριμνά για την υγεία των πoλιτών και παίρνει ειδικά μέτρα για την πρoστασία της νεότητας,τoυ γήρατoς, της αναπηρίας και για την περίθαλψη των απόρων. Σύμφωνα με το άρθρο 25 παρ. 1 και 4 του Συντάγματος : 1.Τα δικαιώματα του ανθρώπου ως ατόμου και ως μέλους του κοινωνικού συνόλου και η αρχή του κοινωνικού κράτους δικαίου τελούν υπό την εγγύηση του Κράτους. Όλα τα κρατικά όργανα υποχρεούνται να διασφαλίζουν την ανεμπόδιστη και αποτελεσματική άσκησή τους….

4.4 Διακήρυξη της Στοκχόλμης του 1972

Σύμφωνα με την Διακήρυξη της Στοκχόλμης του 1972 (Αρχή 1) υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στα ανθρώπινα δικαιώματα και στο περιβάλλον. Η διακήρυξη αναφέρει ότι :

« Ο άνθρωπος έχει θεμελιώδες δικαίωμα στην ελευθερία, στην ισότητα και σε συνθήκες ζωής ικανοποιητικές, σε ένα περιβάλλον του οποίου η ποιότητα του επιτρέπει να ζει με αξιοπρέπεια και ευημερία. Έχει τη μόνη υποχρέωση να προστατεύει και να συμβάλλει στη βελτίωση του περιβάλλοντος τόσο για τις παρούσες όσο και για τις επόμενες γενιές.»

4.5 Χάρτη Θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης του 2000

Ο Χάρτης Θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης του 2000 στο άρθρο 37 προβλέπει ότι:

11/19

« ένα υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος και η βελτίωση της ποιότητάς του θα πρέπει να ενσωματώνονται στις πολιτικές της Ένωσης και να διασφαλίζονται σύμφωνα με την αρχή της αειφόρου ανάπτυξης.»

4.6 Συνθήκης του Άμστερνταμ

Το άρθρο 174 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (άρθρο 174 Συνθήκης του Άμστερνταμ της 2.10.1997) έχει εισαγάγει στα εθνικά δίκαια την αρχή της προφύλαξης. Στις παραγράφους 1 και 2 του εν λόγω άρθρου ορίζεται ότι «1. Η πολιτική της Κοινότητας στον τομέα του περιβάλλοντος συμβάλλει στην επιδίωξη των εξής στόχων: τη διατήρηση, προστασία και βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος, την προστασία της υγείας του ανθρώπου, τη συνετή και ορθολογική χρησιμοποίηση των φυσικών πόρων, την προώθηση, σε διεθνές επίπεδο, μέτρων για την αντιμετώπιση των περιφερειακών ή παγκόσμιων περιβαλλοντικών προβλημάτων. 2. Η πολιτική της Κοινότητας στον τομέα του περιβάλλοντος αποβλέπει σε υψηλό επίπεδο προστασίας και λαμβάνει υπόψη την ποικιλομορφία των καταστάσεων σε διάφορες περιοχές της Κοινότητας. Στηρίζεται στις αρχές της προφύλαξης και της προληπτικής δράσης, της επανόρθωσης των καταστροφών του περιβάλλοντος, κατά προτεραιότητα στην πηγή, καθώς και στην αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει»...». Νομοθετικός ορισμός της αρχής της προφύλαξης δεν υπάρχει. Η αρχή αυτή επιβάλλει τη λήψη μέτρων για την προστασία της υγείας του ανθρώπου και του περιβάλλοντος σε περίπτωση που υπάρχουν επαρκείς μεν ενδείξεις όχι όμως ακόμη απόδειξη ως προς τη βλάβη που προκαλεί η ανάπτυξη έργων ή δραστηριοτήτων ή η κυκλοφορία προϊόντων στα παραπάνω συνταγματικά προστατευόμενα αγαθά (βλ. και ΔΕΚ Υποθ. C 236/2001 Μονσάντο Αgricoltura Ilalia SpΑ, 2003, ΕCR-08105 παρ.

11).

4.7 Απόφαση 1264/2005 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας

Σύμφωνα με την απόφαση 1264/2005 της ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία βασίζεται στην Αρχή της Προφύλαξης, για τις καταστροφικές συνέπειες επί του ανθρώπινου οργανισμού της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας χαμηλής συχνότητας (ELF) που εκπέμπεται από τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας (σταθμοί βάσης). Ακτινοβολία πανομοιότυπη με αυτή των εναέριων γραμμών Υ/Υ τάσης της ΔΕΗ.

4.8 Απόφαση 936/ 2003 του Συμβούλιου της Επικρατείας

Με την 936/ 2003 απόφασή του, το Συμβούλιο της Επικρατείας αναστέλλει την εκτέλεση

έγκρισης περιβαλλοντικών όρων έργου αναβάθμισης υφιστάμενης και κατασκευής νέας γραμμής μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος Κορίνθου – Πατρών, για το λόγο ότι η κατασκευή του επίδικου έργου θα θέσει σε σοβαρό κίνδυνο την υγεία των κατοίκων της περιοχής, εξ αιτίας της αυξήσεως της εντάσεως των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων, τα οποία δημιουργούνται γύρω από τις γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος.

4.9 Απόφαση 4503/ 1997 του Ε΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας

«Η επί του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος και δη τη υγείας των κατοίκων οικισμού, επίδραση

των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων δεν είναι μόνο θέμα που άπτεται του φυσικού περιβάλλοντος, δια το

12/19

οποίο αρμόδιος είναι ο Υπουργός ΥΠΕΧΩΔΕ, ούτε και αμιγώς τεχνικό ζήτημα, που στηρίζει τη συναρμοδιότητα το Υπουργείου Βιομηχανίας, ως αρμοδίου επί των βιομηχανικών εγκαταστάσεων, αλλά είναι προεχόντως θέμα που αφορά στη ανθρώπινη υγεία για το οποίο αρμόδιος είναι ο Υπουργός Υγείας Πρόνοιας και Κοινωνικών ασφαλίσεων».

4.10 Εγκύκλιος Υ2/174/7.8.2000

Η Εγκύκλιος Υ2/174/7.8.2000 (σχετ. Υ2/1621/99) της Δ/νσης Υγιεινής Περιβάλλοντος του

Υπουργείου Υγείας, προς ΥΠΕΧΩΔΕ/Γ.Δ/νση Περιβάλλοντος/ΕΥΠΕ, θέτει ρητά και απερίφραστα το θέμα των επιπτώσεων στη Δημόσια Υγεία από τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία χαμηλής συχνότητας από τις γραμμές μεταφοράς ενέργειας Υψηλής Τάσης. Συστήνεται – ένεκα αναγκαιότητας ως εκ τούτου - να μεταφερθούν εφ΄ εξής οι γραμμές αυτές σε απόσταση μεγαλύτερη των 100 μέτρων από την πλησιέστερη κατοικημένη περιοχή, λόγω επιστημονικών αποδείξεων να δράσουν τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία αυτά ως παράγοντες «ευοδώσεως» καρκινογενέσεων με αυξημένη μάλιστα συχνότητα εμφάνισης.

4.11 Κ.Υ.Α 53571/3839 της 1-9-2000

Η Κ.Υ.Α 53571/3839 της 1-9-2000, προβλέπει μεν όρια «για την ασφαλή έκθεση» του

πληθυσμού, πλην όμως αναφέρονται μόνο στις θερμικές και όχι στις μη θερμικές επιπτώσεις (κίνδυνοι δημιουργίας όγκων του εγκεφάλου, λευχαιμία, επιθηλιακό νεύρωμα κ.λ.π). Αυτό προκύπτει, από το ίδιο το κείμενο της Κ.Υ.Α στην οποία επισημαίνεται ότι «ως βάση για τους συνιστώμενους περιορισμούς της έκθεσης έχουν χρησιμοποιηθεί μόνον αποδεδειγμένες επιπτώσεις». Δηλαδή στην προκειμένη Σύσταση και στην ΚΥΑ δεν περιλαμβάνονται οι περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει πλήρης απόδειξη για την βλαπτικότητά τους, συνεπώς δεν γίνεται εφαρμογή της Αρχής της Προφύλαξης.

5. Απόψεις της ΔΕΗ για τη μη ιονίζουσα Ακτινοβολία.

Σας αναφέρουμε πως έχουμε λάβει γνώση της ερώτησης στα πλαίσια του

κοινοβουλευτικού ελέγχου του βουλευτή Β΄ Αθηνών κ. Φώτη Κουβέλη με αρ. πρωτ. 9864/10-5-2010 προς το ΥΠΕΚΑ με θέμα : <<Μεταφορά-υπογειοποίηση των πυλώνων μεταφοράς ρεύματος υψηλής τάσης της ΔΕΗ στην περιοχή της Ν. Πεντέλης>> για παραπλήσια περίπτωση με τα όσα σας αναφέρουμε με την παρούσα επιστολή .

Στην απάντηση του το ΥΠΕΚΑ επισυνάπτει το ΓρΔ/25-05-10 έγγραφο της ΔΕΗ Α.Ε. που όπως αναφέρει καλύπτει το θέμα. Μεταξύ άλλων στο έγγραφο αυτό διατυπόνονται τα παρακάτω που αποτελούν πάγια θέση της ΔΕΗ.: <<Επίσης θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι, οι ηλεκτρικές γραμμές δεν προκαλούν επιπτώσεις στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον στις περιοχές όπου είναι εγκαταστημένες. Είναι από τη φύση τους «καθαρά έργα» δεδομένου ότι δεν εκπέμπουν αέρια, υγρά ή στερεά απόβλητα που να μολύνουν κατά οποιονδήποτε τρόπο τον αέρα, το έδαφος ή το νερό και δεν προκαλούν επίπτωση στην πανίδα ούτε στην χλωρίδα της περιοχής. Δεν εκπέμπουν αέριους ρύπους, δεν δημιουργούν αναταράξεις ή αλλαγές στα αέρια ρεύματα και στο κλίμα της περιοχής, δεν έχουν την παραμικρή επίδραση στο επιφανειακό ή υπόγειο δίκτυο απορροών της περιοχής. Έτσι η εγκατάσταση και η λειτουργία των εναέριων γραμμών δεν έχει καμία επίπτωση στις

13/19

φυσικές διεργασίες, την αποδοτικότητα των φυσικών πόρων ή την ισορροπία και την εξέλιξη οικοσυστημάτων. Ιδιαίτερα σχετικό με την ένταση του ηλεκτρικού πεδίου (Ε) και τη μαγνητική επαγωγή (Β) σημειώνονται τα εξής:

Η Παγκόσμια Οργάνωση για την Προστασία από τη μη ιονίζουσα Ακτινοβολία (ICNIRP) με την οδηγία που εξέδωσε το 1999 « Οδηγίες και όρια εκθέσεως σε χρονικά μεταβαλλόμενά ηλεκτρικά και μαγνητικό πεδία έθεσε σε χώρους προσιτούς οπό το κοινό ως όριο για την ασφαλή έκθεση του κοινού τα 5kV/m για το ηλεκτρικό πεδίο και τα ΙΟΟμΤ για τη μαγνητική επαγωγή. Οι τιμές αυτές αποτελούν όρια πρόληψης, και όχι όριο επικινδυνότητας και εμπεριέχουν μεγάλους συντελεστές ασφάλειας, ώστε να καλύπτεται η απαίτηση για πρόληψη δυσμενών επιπτώσεων. Επισημαίνουμε ότι οι παραπάνω κανονισμοί δίνουν όρια τιμών των πεδίων και όχι όρια αποστάσεων. Θα θέλαμε να τονίσουμε ότι δεν προβλέπονται διαφορετικά, αυστηρότερα όρια για την προστασία των παιδιών στα σχολεία, στα νηπιαγωγεία, στους βρεφονηπιακούς σταθμούς, παιδικές χαρές και στα κέντρα αθλητικών εγκαταστάσεων, κ.λ.π. Από το σύνολο των επιδημιολογικών μελετών και των εργαστηριακών ερευνών που έχουν γίνει μέχρι σήμερα δεν συνάγεται καμία σχέση αιτίου αποτελέσματος, μεταξύ της έκθεσης των ανθρώπων στα πεδία αυτά και πιθανών βλαβών στην υγεία τους, ούτε έχει εξακριβωθεί κάποιος μηχανισμός βιολογικής επίδρασης στον ανθρώπινο οργανισμό.

Από μετρήσεις που έχουν γίνει προέκυψε ότι οι τιμές του μαγνητικού και του ηλεκτρικού πεδίου που συνήθως μετρούνται είναι δεκάδες ή εκατοντάδες φορές μικρότερες.

Τελειώνοντας θα θέλαμε να τονίσουμε ότι οι κανονισμοί προστασίας των ανθρώπων έναντι ηλεκτρικών και μαγνητικών πεδίων είναι επιστημονικά τεκμηριωμένοι. Η ορθή εφαρμογή των κανονισμών επαρκεί για την προστασία των ανθρώπων. Η επιστημονική όμως τεκμηρίωση των κανονισμών και η ορθή εφαρμογή τους δεν επαρκούν για την απαλλαγή του κοινού οπό αδικαιολόγητους φόβους. Είναι αναγκαία η συνεχής, αντικειμενική ενημέρωση του κοινού, στην κατεύθυνση της οποίας, θα θέλαμε να σας διαβεβαιώσουμε ότι Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού κινείται με συνέπεια. Στα πλαίσια της ενημέρωσης αυτής έχει εκδώσει το έντυπο που επισυνάπτεται.>> Θέλουμε να σχολιάσουμε την απάντηση του ΥΠΕΚΑ και της ΔΕΗ Α.Ε. , όπως διατυπώνονται στο παραπάνω έγγραφο , και να αναφέρουμε τα εξής : Το ΥΠΕΚΑ ως αρμόδιο Υπουργείο δεν παίρνει καμία θέση.

Θα έπρεπε να ερωτηθεί και το συναρμόδιο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Η αναφορά σε στοιχεία της ICNIRP από το 1999 είναι ατυχής γιατί έχουν προκύψει νέα

επιστημονική δεδομένα.

Δεν γίνεται καμία αναφορά στην αρχή της προφύλαξης.

Δεν γίνεται καμία αναφορά στην Υ.Α. 81839.ΣΤ1/2006 - ΦΕΚ Β'/1150/25.8.2006 του

Υπουργείου Παιδείας όπου αναφέρεται πως οι Σχολικές Μονάδες πρέπει να βρίσκονται σε

απόσταση μεγαλύτερη των 500m από πυλώνες και κέντρα υψηλής τάσης της ΔΕΗ καθώς

και άλλες πηγές επικίνδυνης ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας.

14/19

Δεν γίνεται καμία αναφορά στην Διεθνή Επιτροπή Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), του

Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που έχει ορίσει ένα σύστημα ταξινόμησης των χημικών και

φυσικών παραγόντων ως προς την καρκινογεννητικότητά τους. Τον Ιούνιο του 2001 εξέτασε τα

στατικά και τα ELF ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία και κατέληξε ότι τα ELF μαγνητικά πεδία

κατατάσσονται στην κατηγορία 2Β, ως "ενδεχομένως καρκινογενή" (possibly carcinogenic)

για πρόκληση παιδικής λευχαιμίας

.Δεν γίνεται καμία αναφορά στο ότι οι άνθρωποι που εκτίθενται στην ELF ακτινοβολία μπορεί

να δέχονται χαμηλότερης έντασης ακτινοβολία για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, η δε

ακτινοβολία αυτή στην οποία εκτίθενται, ενεργεί σωρευτικά στον οργανισμό τους, δηλαδή

δεν εμφανίζει άμεσες σε αυτόν επιπτώσεις.

Δεν γίνεται καμία αναφορά στο ότι τα θεσμοθετημένα όρια επικινδυνότητας διαχρονικά

σημειώνουν συνεχώς πτώση.

Δεν γίνεται καμία αναφορά σε εκθέσεις επιστημονικών Οργανισμών όπως της έκθεση του

National Council of Radiation Protection που προτείνει για τον γενικό πληθυσμό τη σταδιακή

μείωση των ορίων ασφαλείας αρχικά στα 1μΤ και 100 V/m. Σήμερα ισχύουν τα 100 μΤ και

5.000 V/m και τελικά με ένα χρονικό ορίζοντα δεκαετίας η έκθεση προτείνει τα 0,2 μΤ

και 10 V/m.

Πρέπει να τονιστεί ότι τα αναφερόμενα όρια είναι όρια επικινδυνότητας και όχι ασφαλείας,

δεδομένου ότι καμία «δόση» ακτινοβολίας ιονίζουσας ή μη, δεν μπορεί να θεωρηθεί

ασφαλής, οσονδήποτε μικρή και αν είναι».

Δεν γίνεται καμία αναφορά στο ότι η ΔΕΗ δεν έχει διενεργήσει επιδημιολογική για τις

επιπτώσεις των ELF πεδίων στον γενικό πληθυσμό στη Ελλάδα.

Δεν γίνεται καμία αναφορά στην αύξηση του όζοντος από τα ELF πεδία.

Πιστεύουμε πως το επιχειρηματικό συμφέρον της ΔΕΗ για τη λειτουργία του Υποσταθμού

υποχωρεί μπροστά στο υπέρτερο αγαθό της υγείας των ανήλικων μαθητών του Σχολείου μας ,

το οποίο συνδέεται άμεσα με τη διατήρηση της ίδιας της ζωής. Ομοίως και το κοινωνικό όφελος

από την καλύτερη λειτουργία του δικτύου παροχής ηλεκτρικού ρεύματος της Δ.Ε.Η. στην

περιοχή του Εύοσμου υποχωρεί μπροστά στο παραπάνω υπέρτερο αγαθό της υγείας.

Τέλος θέτουμε το ρητορικό ερώτημα αν είναι ποτέ δυνατόν η ΔΕΗ να αποδεχθεί ότι τα

ηλεκτρομαγνητικά πεδία του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας προκαλούν βιολογικά

προβλήματα.

15/19

6. Περίπτωση Αιγάλεω-Αγίας Βαρβάρας

Σας παραθέτουμε πληροφορίες που αφορούν την απομάκρυνση των εναέριων γραμμών

μεταφοράς υψηλής τάσης στο Αιγάλεω και την Αγία Βαρβάρα ,περιοχών της Δυτικής Αττικής, όπου μετά από αγώνα των κατοίκων το 2006 ο τότε υπουργός Ανάπτυξης και στελέχη του υπουργείου έκαναν δηλώσεις για την απομάκρυνση των γραμμών. Το 2010 ο βουλευτής κ. Κυριάκος Μητσοτάκης επανέφερε το θέμα στη Βουλή με σχετική ερώτηση για να λάβει απάντηση ότι η αποξήλωση των εναέριων γραµµών µεταφοράς 150 kv που διέρχονται από τις περιοχές Αιγάλεω και Αγίας Βαρβάρας αναμένεται να υλοποιηθεί εντός του 2016 υπό προυποθέσεις. Σας αναφέρουμε αναλυτικά τα σχετικά κείμενα.

Ο τέως υπουργός Ανάπτυξης κ. Δημήτρης Σιούφας, ο τέως υφυπουργός Ανάπτυξης κ.

Αναστάσιος Νεράντζης και ο τέως γενικός γραμματέας του υπουργείου Ανάπτυξης Νίκος Στεφάνου με την ευκαιρία της υπογραφής της υπουργική απόφασης, με την οποία εγκρίθηκε η Μελέτη Ανάπτυξης του Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (Μ.Α.Σ.Μ) της χώρας, για την περίοδο 2006-2010 που κατάρτισε ο ΔΕΣΜΗΕ, έκαναν τις ακόλουθες δηλώσεις στις 25/4/2006 (Σύμφωνα με Δελτίο Τύπου του Υπουργείου Ανάπτυξης):

Δημήτρης Σιούφας, υπουργός Ανάπτυξης «Μαζί με τον συνάδελφό μου Τάσο Νεράντζη και τον γενικό γραμματέα του υπουργείου

Ανάπτυξης Νίκο Στεφάνου βρισκόμαστε σήμερα στην ευχάριστη θέση να κάνουμε μια σειρά σημαντικών ανακοινώσεων έργων στο Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας που τα επόμενα χρόνια αλλάζουν το τοπίο και την ασφάλεια στο χώρο της μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. . Ειδικότερα προβλέπονται πολύ σημαντικές παρεμβάσεις στη Στερεά Ελλάδα, την Αττική, την Πελοπόννησο και τα νησιά των Κυκλάδων. …. Αποξηλώνονται οι εναέριες γραμμές μεταφοράς υψηλής τάσης. Πρόκειται για μια παρέμβαση-σταθμό για ένα ψηλότερο βιοτικό επίπεδο των κατοίκων των Δυτικών Προαστίων, και ιδιαίτερα για καλύτερη ποιότητα ζωής στους κατοίκους του Αιγάλεω και της Αγίας Βαρβάρας…

……Επιπλέον, καθίσταται δυνατή η αποξήλωση 4 εναέριων γραμμών μεταφοράς υψηλής τάσης που σήμερα διέρχονται πάνω από τις πυκνοκατοικημένες περιοχές του Αιγάλεω και της Αγίας Βαρβάρας μεταξύ του Ρουφ και του ΚΥΤ Κουμουνδούρου που θα συμβάλει σημαντικά στην αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων…..

Αναστάσιος Νεράντζης, υφυπουργός Ανάπτυξης «Τα μέτρα αυτά δεν έχουν μόνο κολοσσιαία τεχνική σημασία, καθώς ενισχύουν το Σύστημα

Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, αλλά ενέχουν και μια δραστική ποιοτική μεταβολή της ζωής των κατοίκων. Γενεές, γενεών μεγάλωσαν έχοντας μέσα στην αυλή τους αυτούς τους πυλώνες υψηλής τάσεως, οι οποίοι πράγματι θεωρούνται επιστημονικά ότι χωρίς να έχουν επιπτώσεις στην υγεία, δεν είναι οι ιδανικότεροι μέσα στον αστικό ιστό. Με αυτά τα μέτρα δημιουργείται η δυνατότητα αποξηλώσεως των πυλώνων αυτών της υψηλής τάσεως και έτσι η Νέα Διακυβέρνηση αποδεικνύει ότι και τα Δυτικά Προάστια, το Αιγάλεω, η Αγία Βαρβάρα έχουν, και αυτά, το ίδιο δικαίωμα ζωής. Μιας ζωής καλύτερης, ποιοτικότερης και ουσιαστικότερης. Αυτό είναι ένα σημείο στο οποίο θα ήθελα ιδιαίτερα να σταθώ και το οποίο πρέπει ιδιαίτερα να εξάρουμε, κοντά σε όσα άλλα είπε εύστοχα ο υπουργός προηγουμένως».

16/19

Νίκος Στεφάνου, γενικός γραμματέας υπουργείου Ανάπτυξης «Η κατάρτιση της νέας Μελέτης Ανάπτυξης του Συστήματος Μεταφοράς, η οποία υλοποιείται με

την υπουργική απόφαση αποτελεί μια πραγματικά σημαντική παρέμβαση στα ζητήματα του Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. Οι δύο υπουργοί έκαναν ειδική μνεία στο ζήτημα της αποξήλωσης των πυλώνων από τις περιοχές του Αιγάλεω και της Αγίας Βαρβάρας, που ήταν και πάγιο αίτημα των κατοίκων, αλλά και των δημοτικών αρχόντων τους. ….

Στις 14 Ιανουαρίου 2010 ο βουλευτής Α΄ Αθηνών κατέθεσε ερώτηση στη Βουλή με θέμα:: Η

απομάκρυνση των πυλώνων υψηλής τάσης της ΔΕΗ στο Αιγάλεω και την Αγία Βαρβάρα Στην Ερώτηση του , οκ. Μητσοτάκης θέτει τα ακόλουθα ερωτήματα : 1. Σε ποιο στάδιο υλοποίησης βρίσκεται το έργο απομάκρυνσης των πυλώνων της ΔΕΗ από

τους Δήμους του Αιγάλεω και της Αγία Βαρβάρας και ποιο το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσής του; 2. Υπάρχει πρόθεση για υπογειοποίηση των γραμμών μεταφοράς ρεύματος υψηλής τάσης και

αν ναι, σε ποιο στάδιο βρίσκεται; Ο Υφυπουργός ΥΠΕΚΑ Γιάννης Μανιάτης στις 03-02-2010 με αρ. πρωτ.: Δ5/ΗΛ/Α/Φ6/5/1983

δίνει την παρακάτω απάντηση : Σε απάντηση της υπ' αριθ. 4453/14-01-10 Ερώτησης που κατατέθηκε στη Βουλή από το Βουλευτή

κ. Κ. Μητσοτάκη, σας διαβιβάζουμε τα ΔΕΑΔ/480/28-01-10 έγγραφο της ΔΕΗ ΑΕ, το οποίο καλύπτει το θέµα.

Σε κάθε περίπτωση, η προστασία του κοινού από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία αποτελεί βασική προτεραιότητα του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής.

Ο κ. Μανιάτης καταθέτει και το ΔΕΑΔ/480/28-01-10 έγγραφο της ΔΕΗ ΑΕ το οποίο μεταξύ άλλων

αναφέρει : Η ΔΕΗ με βάση την παραπάνω ΜΑΣΜ, έχει ξεκινήσει τη διαδικασία για την κατασκευή του

Κέντρου Υπερυψηλής τάσεως (KVΤ) του Ρούφ οπό το 2006 και έχει λάβει Προκαταρκτική Περιβαλλοντική Εκτίµηση (ΠΠΕ) για το εν λόγω έργο από το 2007…..

….Για την κατασκευή του ΚΥΤ Ρούφ απαιτούνται αρκετές χρονοβόρες πoλεoδoµικές διευθετήσεις στην περιοχή του Ελαιώνα και η ΔΕΗ καταβάλει συνεχείς και επίπονες προσπάθειες προς τον σκοπό αυτόν….Το έργο λοιπόν, για να προχωρήσει θα πρέπει να υλοποιηθεί η πράξη εφαρμογής των όρων δόµησης και μετά να εκδοθεί η πολεοδομική άδεια…..Με βάση τα τωρινό δεδομένα και εφ' όσον η πράξη εφαρμογής ολοκληρωθεί εντός του 2010 και στη συνέχεια εκδοθεί η πολεοδομική άδεια, η αποξήλωση των εναέριων γραµµών µεταφοράς 150 kv που διέρχονται από τις περιοχές Αιγάλεω και Αγίας Βαρβάρας αναμένεται να υλοποιηθεί εντός του 2016…..Σε περίπτωση µη υλοποίησης του ΚΥΤ Ρούφ, ή αποξήλωση των τριών εναέριων Γ.Μ. 150 κν που διέρχονται µέσω των περιοχών Αιγάλεω και Αγίας Βαρβάρας καθίσταται ανέφικτη.

7. Οικονομικά στοιχεία της ΔΕΗ Α.Ε.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΔΕΗ (http://www.dei.gr/Images/PPC%202010%20RESULTS_GR.pdf) τα

οικονομικά αποτελέσματα της ΔΕΗ Α.Ε. για το 2010 είναι τα παρακάτω: Στα 557,9 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκαν τα κέρδη μετά από φόρους της ΔΕΗ το 2010, έναντι

693,3 εκατ. ευρώ το 2009, μειωμένα κατά 135,4 εκατ. ευρώ (-19,5%). Τα προ φόρων κέρδη διαμορφώθηκαν στα 740,7 εκατ. ευρώ, έναντι 993,1 εκατ. ευρώ το 2009,

μειωμένα κατά 252,4 εκατ. ευρώ (-25,4%).

17/19

Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 5.811,4 εκατ. ευρώ από 6.030,4 εκατ. ευρώ το 2009, μειωμένος κατά 219 εκατ. ευρώ (-3,6%). Σημειώνεται πως στον κύκλο εργασιών συμπεριλαμβάνεται ποσό 194,5 εκατ. ευρώ που αφορά τη συμμετοχή χρηστών του δικτύου ηλεκτροδότησης για τη σύνδεσή τους (2009: 168,9 εκατ. ευρώ).

Παράλληλα, η συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας (συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγών) παρέμεινε αμετάβλητη το 2010 στις 61.817 GWh έναντι 61.842 GWh το 2009.

Οι συνολικές πωλήσεις ηλεκτρικής ενέργειας της ΔΕΗ (συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγών) μειώθηκαν κατά 1.450 GWh (-2,7%) σε 51.587 GWh, ενώ τα αντίστοιχα έσοδα μειώθηκαν κατά 5,0%. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 233 GWh (456 GWh έναντι 223 GWh το 2009), ενώ οι πωλήσεις ηλεκτρικής ενέργειας και τα έσοδα στην εγχώρια λιανική αγορά μειώθηκαν κατά 1.683,GWh (-3,2%) και 5,2% αντίστοιχα.

Επιπλέον, τα κέρδη προ τόκων φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν σε 1.497,7 εκατ. ευρώ έναντι 1.677,5 εκατ. ευρώ το 2009, μειωμένα κατά 179,8 εκατ. ευρώ (-10,7%). Το περιθώριο EBITDA, ανήλθε σε 25,8%, σε σύγκριση με 27,8% το 2009.

Συνεπώς με καθαρά κέρδη 557,9 εκατομμύρια ευρώ το 2010 η ΔΕΗ Α.Ε. δεν έχει

οικονομικό πρόβλημα για την μετεγκατάσταση του Υποσταθμού όσο και να είναι το κόστος.

7.1 Μετοχική Σύνθεση ΔΕΗ. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της ΔΕΗ (http://www.dei.gr/Default.aspx?id=1162&nt=18&lang=1)

το μετοχικό κεφάλαιο της ΔΕΗ (1.067.200.000 Ευρώ) διαιρείται σε 232.000.000 κοινές ονομαστικές μετοχές ονομαστικής αξίας 4,6 Ευρώ.

Η μετοχική σύνθεση της ΔΕΗ Α.Ε. κατά την 31.12.2010 είχε ως ακολούθως:

Ελληνικό Δημόσιο 51,12%

ΙΚΑ-ΕΤΑΜ/ΤΑΠ-ΔΕΗ και ΤΑΥΤΕΚΩ/ΤΕΑΠΑΠ-ΔΕΗ (πρώην ΟΑΠ) 3,81%

Ευρύ επενδυτικό κοινό & θεσμικοί επενδυτές (1) 45,07%

Σημείωση(1):

Συμπεριλαμβάνεται η από την 1/11/2010 συνολική συμμετοχή τηs εταιρείαs"Silchester International Investors LLP", εκ 14.783.793 μετοχών ή 6,37% των δικαιωμάτων ψήφου της ΔΕΗ, με την ιδιότητα του διαχειριστή επενδύσεων των παρακάτω πελατών της:

- Silchester International Investors International Value Equity Trust, - Silchester International Investors International Value Equity Taxable Trust, - Silchester International Investors International Value Equity Group Trust, - Silchester International Investors Tobacco Free International Value Equity Trust, - The Calleva Trust. Η εταιρεία δεν γνωρίζει να υπάρχουν μέτοχοι, πλήν του "ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ", της

"Silchester International Investors" και αθροιστικά των "ΙΚΑ-ΕΤΑΜ/ΤΑΠ-ΔΕΗ" και "ΤΑΥΤΕΚΩ/ΤΕΑΠΑΠ-ΔΕΗ", που να κατέχουν άμεσα ποσοστό μεγαλύτερο ή ίσο του 3% του μετοχικού της κεφαλαίου.

18/19

8. Άρθρο του κ. Παπακωνσταντίνου Γιώργου. Σας παρουσιάζουμε άρθρο του νυν Υπουργού Οικονομικών κ. Παπακωνσταντίνου Γιώργου

που δημοσιεύτηκε την Πέμπτη, 13 Σεπτεμβρίου 2007 και είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του. Το άρθρο αναφέρεται στα περιβαλλοντικά προβλήματα που προκάλεσε η ΔΕΗ στην περιοχή της

Κοζάνης-κυρίως ατμοσφαιρικής ρύπανσης- στο παρελθόν και πιστεύουμε πως αντικατοπτρίζει μία πρωτοπόρα οπτική ενός πολιτικού για τα περιβαλλοντικά θέματα και συγκεκριμένα για την περιβαλλοντική πολιτική που πρέπει να ακολουθήσει η ΔΕΗ στο μέλλον.

(Πηγή. http://www.gpapak.gr/media/arthra-ston-typo/kozani-all-arthra/ta-prostima-den-arkoun/)

Τα πρόστιμα δεν αρκούν Η πρόσφατη απόφαση του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ να επιβάλει πρόστιμο ενός εκατομμυρίου Ευρώ

στη ΔΕΗ για παραβίαση συγκεκριμένων περιβαλλοντικών όρων τόσο στην περιοχή μας όσο και στη Μεγαλόπολη έρχεται να επιβεβαιώσει αυτό που όλοι γνωρίζαμε: στη λειτουργία της η ΔΕΗ δεν λαμβάνει τα μέτρα που θα έπρεπε και θα μπορούσε να λάβει για να μειώσει τις αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην υγεία των κατοίκων.

Η επιβολή του προστίμου αυτού όμως έχει ένα παράδοξο: το κράτος επιβάλλει πρόστιμο σε μία επιχείρηση στην οποία είναι ο βασικός μέτοχος και της οποίας τα τιμολόγια ελέγχει άμεσα. Όπως επίσης ελέγχει άμεσα τη διοίκηση, και συνεπώς και τη διαχείριση της εταιρίας, άρα και την τήρηση ή μη των περιβαλλοντικών της υποχρεώσεων.

Είναι, λοιπόν, εύλογο να αναρωτηθεί κανείς για τη σκοπιμότητα αυτού του προστίμου, αλλά και για το ποιος θα το πληρώσει τελικά. Θα το πληρώσουν όσοι στη διοίκηση της ΔΕΗ είναι υπεύθυνοι για την μη τήρηση των περιβαλλοντικών όρων στην περιοχή; Σίγουρα όχι. Θα λειτουργήσει ως κίνητρο αλλαγής συμπεριφοράς; Αμφίβολο, όταν σημαντικές αποφάσεις, όπως η αντικατάσταση του ΑΗΣ Πτολεμαϊδας εκκρεμούν με κύρια ευθύνη της ίδιας της πολιτείας.

Τα πρόστιμα, λοιπόν, δεν αρκούν. Και δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την έλλειψη πολιτικής για το περιβάλλον από τη σημερινή κυβέρνηση, η οποία εξακολουθεί να αρνείται την ανάγκη δημιουργίας ξεχωριστού Υπουργείου Περιβάλλοντος, να μην προωθεί την αντικατάσταση ρυπογόνων μονάδων, και να μην επιβάλλει την τήρηση στοιχειωδών περιβαλλοντικών όρων όπως η συνεχής λειτουργία των φίλτρων ή οι πιο καθαρές συνθήκες στους ταινιοδρόμους και στη διέλευση των φορτηγών στα ορυχεία.

Η ΔΕΗ έχει πλέον πολλά ανοικτά μέτωπα στο Νομό. Έχει σε βάρος της καταδίκες όπως αυτή του Συμβουλίου της Ευρώπης μετά την προσφυγή του Ιδρύματος Μαραγκοπούλου. Έχει απέναντί της την τοπική κοινωνία όπως δείχνουν οι πρόσφατες κινητοποιήσεις των κατοίκων του Δήμου Δημητρίου Υψηλάντη και πριν λίγο καιρό της Ακρινής και του Αγίου Δημητρίου.

Εξακολουθεί, όμως, να συμπεριφέρεται με τη λογική και την αλαζονία με την οποία συμπεριφέρονταν αντίστοιχοι ενεργειακοί κολοσσοί στην υπόλοιπη Ευρώπη πριν μερικές δεκαετίες. Προτού αναγκαστούν από την πολιτεία και τις τοπικές κοινωνίες να πάρουν στα σοβαρά το θέμα του περιβάλλοντος.

Δεν αρκούν, λοιπόν, πλέον τα πρόστιμα. Χρειάζεται αλλαγή πολιτικής. Χρειάζεται η πολιτεία να απαιτήσει από τη ΔΕΗ συγκεκριμένα μέτρα, να ελέγξει και να εγγυηθεί την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων στη λειτουργία των ορυχείων και των μονάδων της ΔΕΗ. Όλα τα υπόλοιπα είναι απλώς επικοινωνιακά παιχνίδια που δεν βελτιώνουν το περιβάλλον στην περιοχή μας ούτε προστατεύουν την υγεία των κατοίκων του νομού

19/19

9. Υποβολή ερωτημάτων. Υποβάλουμε στις αρμόδιες αρχές και παρακαλούμε για την σαφή απάντηση τους τα παρακάτω

ερωτήματα : 1. Ποια είναι τα όρια επικινδυνότητας και ασφαλείας για τα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία

ELF σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες; 2. Υπάρχουν επιστημονικές μελέτες που να αποδεικνύουν ότι η υπογειοποίηση των

γραμμών μεταφοράς υψηλής τάσης μειώνουν της ένταση των ηλεκτρικών και μαγνητικών πεδίων ELF καθώς και τις επιπτώσεις τους στους ανθρώπους;

3. Μπορεί κάποια υπηρεσία της Ελληνικής Πολιτείας να μας βεβαιώσει ότι τα ηλεκτρικά

και μαγνητικά πεδία ELF δεν προκαλούν κανένα πρόβλημα στην υγεία των παιδιών μας;

4. Τελευταίο ερώτημα και ποιο σημαντικό. Παρακαλούμε όπως απαντηθεί οπωσδήποτε από κάθε υπηρεσία που αποστέλλετε αυτή η επιστολή καθώς και σε όλους όσους κοινοποιείται . Στο Σχολείο μας υπάρχουν 355 μαθητές. Απαντήστε μας μετά από όσα σας αναφέραμε και αφού φυσικά διερευνήσετε το θέμα , ποιος πιστεύετε ότι είναι ο ελάχιστος αριθμός μαθητών του Σχολείου μας που θα πρέπει να σας παρουσιάσουμε ότι έχουν εμφανίσει λευχαιμία για να γίνει αποδεκτό ότι τα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία ELF είναι υπεύθυνα γι’ αυτό;

Ευελπιστούμε στη άμεση μετεγκατάσταση του Υποσταθμού , την απομάκρυνση των τριών

Γραμμών Μεταφοράς των 150kV καθώς και στη σαφή και αναλυτική απάντηση στα αιτήματά μας .

Με εκτίμηση ,

Ο Πρόεδρος

Χαριστές Αθανάσιος Η Γραμματέας Ζαγόρα Μαρία

Για το Δ.Σ.