nlb razvojna banka a.d. banja luka finansijski …

NLB RAZVOJNA BANKA A.D. BANJA LUKA

FINANSIJSKI IZVJEŠTAJI ZA GODINUZAVRŠENU 31. DECEMBRA 2014.

NLB RAZVOJNA BANKA A.D. BANJA LUKAFINANSIJSKI IZVEŠTAJI ZA GODINU ZAVRŠENU 31. DECEMBRA 2014.(Svi iznosi su izraženi u 000 KM, osim ako nije drugačije naznačeno)

S A D R Ž A JStrana

Bilans uspjeha 3

Bilans stanja 4

Izvještaj o promenama na kapitalu 5

Bilans novčanih tokova 6

Napomene uz finansijske izvještaje 7 - 63

Prilog 1 uz Finansijske izvještaje: finansijski izveštaji u skladu saZakonom o računovodstvu i reviziji Republike Srpske 64

NLB RAZVOJNA BANKA A.D. BANJA LUKANAPOMENE UZ FINANSIJSKE IZVEŠTAJE ZA GODINU ZAVRŠENU 31. DECEMBRA 2014.(Svi iznosi su izraženi u 000 KM, osim ako nije drugačije naznačeno)

7

1. OSNIVANJE I POSLOVNA POLITIKA BANKE

NLB Razvojna banka a.d. Banja Luka osnovana je Ugovorom o osnivanju od 20. oktobra 1998.godine, a upisana je u sudski registar kod Osnovnog suda u Banja Luci, rješenjem broj U/I 2069/98od 5. novembra 1998. godine. Broj registarskog uloška registarskog suda je 3-31-00.

Banka je 1998. godine osnovana pod nazivom VB banka a.d. Banja Luka. VB banka a.d. Banja Lukadana 16. aprila 2004. godine, na osnovu Odluke Skupštine akcionara, mijenja naziv Banke u LHBbanka a.d. Banja Luka.

Statusnom promjenom spajanja preuzimanjem – pripajanjem Razvojne banke Jugoistočne Evropea.d. Banja Luka – NLB Group LHB banci a.d. Banja Luka, dolazi do promjene naziva Banke, tako daLHB banka a.d. Banja Luka od 01 aprila 2006. godine posluje pod novim nazivom NLB Razvojnabanka A.D. Banja Luka.

Rješenjem Osnovnog suda u Banja Luci broj 071-0-Reg-06-000538 od 31. marta 2006. godineregistrovana je statusna promjena spajanja preuzimanjem - pripajanjem i izmjena naziva Banke.Banka je počela sa radom na osnovu odluke Agencije za bankarstvo Republike Srpske broj 03-622-I/98.

Banka je registrovana u Republici Srpskoj za obavljanje platnog prometa i kreditnih i depozitnihposlova u zemlji i inostranstvu i u skladu sa propisima Republike Srpske, dužna je da posluje naprincipima likvidnosti, solventnosti i rentabilnosti.

Banka posjeduje certifikat za osiguranje depozita na osnovu ugovora koji je zaključila sa Agencijomza osiguranje depozita Bosne i Hercegovine.

Na dan 31. decembra 2014. godine, Banka se sastojala od Centrale i dvanaest filijala. CentralaBanke se nalazi u Banja Luci, u ulici Milana Tepića broj 4.

Filijale: Banja Luka: Kralja P. I Karađorđevića br. 85 A; Bijeljina: Patrijarha Pavla br.1; Prijedor:Kralja Petra I Oslobodioca br.1; Zvornik: Braće Jugovića 3c; Gradiška: Vidovdanska bb; Doboj:Svetog Save br.20; Istočno Sarajevo: Karađorđeva 13; Modriča: Kneza Miloša bb; Foča: MomeKočovića br. 5; Prnjavor: Trg Srpskih boraca br.1; Trebinje: Svetosavska br.3; Brčko: Klosterska br.23.

Na dan 31. decembar 2014. godine, Banka je imala 490 zaposlenih (2013: 488).


8

2. OSNOVE ZA SASTAVLJANJE FINANSIJSKIH IZVEŠTAJA I RAČUNOVODSTVENI METOD

2.1. Računovodstveni metod

Finansijski izveštaji Banke su pripremljeni u skladu sa Zakonom o računovodstvu i reviziji RepublikeSrpske (Službeni glasnik Republike Srpske 36/09 i 52/11). U skladu sa ovim Zakonom poslovneknjige se vode i finansijski izveštaji sastavljaju u skladu sa Međunarodnim računovodstvenimstandardima (MRS) i Međunarodnim standardima finansijskog izvještavanja (MSFI).

Na osnovu Zakona o računovodstvu i reviziji Republike Srpske (Službeni glasnik Republike Srpske36/09), u Republici Srpskoj se primjenjuju Međunarodni računovodstveni standardi (MRS) iMeđunarodni standardi finansijskog izvještavanja (MSFI) koji su prevedeni na srpski jezik od straneovlašćenog računovodstvenog tijela.

Savez računovođa i revizora Republike Srpske kao ovlašteno računovodstveno tijelo, objavio je da suu primjeni u Republici Srpskoj MRS i MSFI objavljeni do 01. januara 2009. godine, a koji su objavljenii prevedeni na srpski jezik od strane Saveza računovođa i revizora Srbije. Zbog toga, ovi finansijskiizveštaji nisu usaglašeni sa svim zahtevima Međunarodnih standarda finansijskog izveštavanja.

Ovi finansijski izveštaji su prikazani u formatu koji Banka koristi za potrebe izveštavanja svogvećinskog akcionara. Finansijski izveštaji Banke prikazani u skladu sa Pravilnikom o obrascima isadržini pozicija u obrascima Bilans stanja i Bilans uspjeha za banke i druge finansijske organizacije(Službeni glasnik Republike Srpske 67/09) , Pravilnikom o obrascu i sadržini pozicija u obrascuBilans tokova gotovine za banke i druge finansijske organizacije (Službeni glasnik Republike Srpske67/09) i Pravilnikom o sadržini i formi obrazaca Izvještaj o promjenama na kapitalu (Službeni glasnikRepublike Srpske 84/09) su prikazani u Prilogu 1.

Finansijski izvještaji su sastavljeni prema konceptu istorijskih troškova modifikovanom zarevalorizaciju građevinskih objekata i hartija od vrijednosti raspoloživih za prodaju koje suvrednovane preko kapitala.

Sastavljanje finansijskih izvještaja zahtijeva korištenje određenih kritičnih računovodstvenihprocjena koje utiču na iznose aktive i pasive u izvještajima i iskazanih prihoda i rashoda tokomperioda izvještavanja. Oblasti koje obuhvataju veći stepen rasuđivanja ili kompleksnosti i oblasti kodkojih su pretpostavke i procjene značajne za finansijske izvještaje su objelodanjene u Napomeni3.22.

Finansijski izvještaji su iskazani u hiljadama KM.

2.2. Koncept nastavka poslovanja

Finansijski izvještaji su pripremljeni na bazi koncepta nastavka poslovanja koji podrazumijeva da ćeBanka nastaviti sa poslovanjem u predvidljivoj budućnosti.


9

3. PREGLED ZNAČAJNIH RAČUNOVODSTVENIH POLITIKA

Osnovne računovodstvene politike primenjene za sastavljanje finansijskih izveštaja navedene su udaljem tekstu. Navedene politike su konzistentno primenjene na sve prikazane godine, osim ako nijedrugačije naznačeno.

3.1. Prihodi i rashodi po osnovu kamata

Prihodi i rashodi od kamata za sve finansijske instrumente koji nose kamatu priznaju se u BilansuUspjeha u okviru prihoda, odnosno rashoda od kamata.

Prihodi i rashodi po kamatama vremenski se razgraničavaju i prikazuju u bilansu uspjehakorišćenjem metode efektivne kamatne stope.

Prihodi po osnovu naknada po kreditima razgraničavaju se i amortizuju tokom perioda trajanjakredita korišćenjem metode efektivne kamatne stope.

Prihodi po osnovu naknada po kreditima prikazani su u poziciji prihoda od kamata.

Za kredite i ostale finansijske instrumente koji se smatraju nekvalitetnom aktivom, obračunatikamatni prihodi se u cjelini isključuju iz bilansa uspjeha. Isključeni prihodi priznaju se u bilansuuspjeha tek kada se naplate.

3.2. Prihodi i rashodi od provizija i naknada

Naknade ili komponente naknada koje su povezane sa izvršenjem određenog posla se priznaju poštose ispune odgovarajući kriterijumi.

Prihode po osnovu naknada čine naknade po osnovu unutrašnjeg i deviznog platnog prometa,elektronskog bankarstva, kartičarskog poslovanja, po osnovu garancijskog poslovanja i ostale sličnenaknade. Prihodi po osnovu naknada priznaju se u bilansu uspjeha kada je usluga izvršena i kadapostoji vjerovatnoća da će ekonomske koristi povezane sa transakcijom priticati u banku.

Ostali prihodi priznaju se u bilansu uspjeha kada je usluga izvršena.

Rashode od naknada čine rashodi naknada koje Banka plaća CB BiH za poslove unutrašnjeg platnogprometa, troškovi SWIFT-a, troškovi kartičarskog poslovanja, naknade za osiguranje depozitabanaka i druge slične naknade.

3.3. Prihod od dividendi

Dividende se priznaju kada se uspostavi pravo akcionara na naplatu dividendi.

3.4. Preračunavanje deviznih iznosa

a) Funkcionalna i valuta prikazivanja

Stavke uključene u finansijske izvještaje se odmjeravaju korištenjem valute primarnog privrednogokruženja u kom Banka posluje (funkcionalna valuta).

Finansijski izvještaji su prikazani u KM koji predstavlja funkcionalnu valutu i valutu prikazivanja.


10

3. PREGLED ZNAČAJNIH RAČUNOVODSTVENIH POLITIKA (nastavak)

3.4. Preračunavanje deviznih iznosa (nastavak)

b) Transakcije i stanja

Transakcije u stranoj valuti se preračunavaju u funkcionalnu valutu primjenom deviznih kursevavažećih na dan transakcije.

Sredstva i obaveze iskazane u stranoj valuti na dan bilansa stanja preračunati su u KM po zvaničnomkursu koji je važio na taj dan. Potencijalne obaveze u stranoj valuti preračunate su u KM pozvaničnom kursu na dan bilansa stanja.

Kursne razlike, nastale kao rezultat preračunavanja, knjižene su u korist prihoda ili na teret rashoda.

3.5. Nekretnine i oprema

Nekretnine su iskazane po fer vrijednosti utvrđenoj na osnovu procjene ovlaštenog procjenitelja,umanjenoj za ispravku vrijednosti i eventualno umanjenje vrijednosti.

Procjena vrijednosti nekretnina Banke je sprovedena od strane nezavisnog procjenitelja, koji je sastanjem na dan 31. decembra 2010. godine izvršio procjenu na osnovu tržišne vrijednosti imovinekoja je u upotrebi. Procjene se izvode s dovoljno pravilnosti tako da se knjigovodstvena vrijednostimovine materijalno ne razlikuje od primijenjenog principa fer vrijednosti na datum bilansa stanja.

Prije izrade godišnjeg izvještaja Banka ocjenjuje da li postoje znaci koji bi ukazivali na smanjenjevrijednosti nekretnina na tržištu. Ocjena se donosi na osnovu internih i eksternih informacija.Ukoliko se procijeni da je vrijednost nekretnina na tržištu smanjena, vrši se procjena nadoknadivevrijednosti.

Ukoliko je obračunata nadoknadiva vrijednost viša od knjigovodstvene to predstavlja dokaz dasredstva nisu obezvrjeđena. Ukoliko je nadoknadiva vrijednost niža od knjigovodstvene, Bankaiskazuje umanjenje vrijednosti nekretnina kao rashod ili umanjenje revalorizacionih rezervi ukoliko jeu prethodnom periodu bilo utvrđeno povećanje.

Naknadni troškovi se uključuju u nabavnu vrijednost sredstva ili se priznaju kao posebno sredstvoukoliko je primjenljivo, samo kada postoji vjerovatnoća da će Banka u budućnosti imati ekonomskukorist od tog sredstva i ako se njegova vrijednost može pouzdano odmjeriti.

Svi drugi troškovi tekućeg održavanja terete bilans uspjeha finansijskog perioda u kome su nastali.

Kada se knjigovodstvena vrijednost sredstva poveća kao rezultat revalorizacije građevinskihobjekata to povećanje se direktno pripisuje kapitalu kao revalorizaciona rezerva. Povećanje sepriznaje kao prihod u bilansu uspjeha do onog iznosa do kojeg se stornira revalorizaciono smanjenjeistog sredstva, koje je prethodno priznato kao rashod u bilansu uspjeha. Kada se knjigovodstvenavrijednost sredstva smanji kao rezultat revalorizacije to smanjenje se priznaje kao rashod.Smanjenje se direktno knjiži na teret stavke revalorizacionih rezervi do iznosa postojećihrevalorizacionih rezervi koje se odnose na to sredstvo.

Revalorizacione rezerve koje su sastavni dio kapitala i koje se odnose na nekretnine, postrojenja iopremu se direktno prenose na neraspoređenu dobit kada se sredstvo isknjiži. To može obuhvatiti iprenos cjelokupnih revalorizacionih rezervi kada se sredstvo povuče iz upotrebe ili otuđi.

Zemljište se ne amortizuje. Amortizacija drugih sredstava se obračunava na nabavnu ili ranijeprocijenjenu vrijednost primjenom proporcionalne metode kako bi se raspodjelila njihova nabavna ilirevalorizovana vrijednost do njihove rezidualne vrijednosti tokom njihovog procijenjenog vijekatrajanja.


11


3.5. Nekretnine i oprema (nastavak)

Vijek trajanja i metoda amortizacije provjeravaju se na kraju svake poslovne godine. Ukoliko seutvrdi da se procjena vijeka trajanja osnovnog sredstva razlikuje od ranije procjene potrebno jeizvršiti promjenu stopa amortizacije.

Banka je u 2014. godini promijenila amortizacione stope za određene grupe sredstava. Primenomgodišnjih stopa utvrđenih od strane rukovodstva Banke na sva osnovna sredstva tokom 2014. i2013. godine obračun amortizacije se vršio kako slijedi:

31. decembra2014.

31. decembra2013.

Građevinski objekti 2% 2%Ulaganja u tuđe objekte 5 - 20% 5 - 20%Kompjuterska oprema 14,3% - 50% 14,3% - 50%Nameštaj i ostala oprema 10% - 33,3% 10% - 33,3%Motorna vozila 12,5% - 20% 12,5% - 20%

Dobici i gubici po osnovu prodaje osnovnih sredstava utvrđuju se kao razlika između novčanogpriliva i knjigovodstvene vrijednosti sredstava i iskazuju se u bilansu uspjeha u okviru prihoda ilirashoda od prodaje osnovnih sredstava.

3.6. Nematerijalna ulaganja

a) Licence

Stečene licence za kompjuterski softwer se iskazuju po istorijskoj nabavnoj vrijednosti.

Amortizacija se obračunava primjenom proporcionalne metode kako bi se troškovi licenciraspodijelili u toku njihovog procijenjenog vijeka upotrebe.

b) Računarski softwer

Stečene licence računarskih softwera kapitalizuju se u iznosu troškova nastalih u sticanju i stavljanjuu upotrebu softwera. Ovi troškovi se amortizuju tokom njihovog procijenjenog vijeka upotrebe.

Izdaci vezani za razvoj i održavanje kompjuterskih softwerskih programa priznaju se kao trošak uperiodu kada nastanu. Izdaci direktno povezani sa identifikovanim i unikatnim softwerskimproizvodima koje kontroliše Banka i koji će vjerovatno generisati ekonomsku korist veću od troškovaduže od godinu dana priznaju se kao nematerijalna ulaganja. Direktni troškovi obuhvataju troškoveradne snage tima koji je razvio softwer, kao i odgovarajući dio pripadajućih režijskih troškova.

Troškovi razvoja računarskog softwera priznati kao sredstvo amortizuju se tokom njihovogprocijenjenog korisnog vijeka upotrebe (5 godina).

3.7. Investicione nekretnine

Dio građevinskih objekata koji se ne koriste za obavljanje djelatnosti Banka izdaje u zakup sa ciljemostvarenja prihoda od zakupnine. Ovi objekti se vode u bilansu stanja kao investicione nekretnine ine amortizuju se.

Investiciona nekretnina priznaje se kao sredstvo samo kada je vjerovatno da će ekonomske koristiod te nekretnine priticati i i da se cijena koštanja može pouzdano izmjeriti.

Investicione nekretnine se odmeravaju po fer vrednosti.


12


3.8. Zakupi

Zakup je ugovor po kome zakupodavac prenosi na zakupca, uz jedno ili seriju plaćanja, pravo dakoristi sredstva za dogovoreno vrijeme.

Zakupi mogu biti finansijski i operativni.

Zakupi gdje zakupodavac zadržava značajan dio rizika i koristi od vlasništva klasifikuju se kaooperativni zakupi.

Plaćanja izvršena po osnovu operativnog zakupa (isključujući bilo koji oblik stimulacije dobijene odzakupodavca) iskazuju se u bilansu uspjeha ravnomjerno tokom trajanja zakupa.

3.9. Stalna sredstva namijenjena prodaji

U stalna sredstva namijenjena za prodaju svrstavaju se stalna sredstva stečena po osnovu naplatepotraživanja i stalna sredstva koja su po odluci rukovodstva Banke namijenjena prodaji. Ovasredstva se iskazuju kao posebna pozicija u bilansu stanja.

Na stalna sredstva namijenjena prodaji Banka ne vrši obračun amortizacije.

Sredstva namijenjena prodaji se iskazuju po nižoj vrednosti od knjigovodstvene vrednosti ili poštenevrijednosti umanjene za troškove prodaje. Dobici ili gubici po osnovu prodaje utvrđuju se kao razlikaizmeđu novčanog priliva i knjigovodstvene vrijednosti i iskazuju u bilansu uspjeha u okviru ostalihprihoda ili rashoda iz poslovanja Banke.

3.10. Umanjenje vrijednosti nefinansijskih sredstava

Za sredstva koja podliježu amortizaciji provjera da li je došlo do umanjenja njihove vrijednosti vrši sekada događaj ili izmijenjene okolnosti ukažu da knjigovodstvena vrijednost možda neće bitinadoknadiva.

Gubitak zbog umanjenja vrijednosti se priznaje u visini iznosa za koji je knjigovodstvena vrijednostsredstva veća od njegove nadoknadive vrijednosti.

Nadoknadiva vrijednost je vrijednost veća od fer vrijednosti sredstva umanjene za troškove prodaje iupotrebne vrijednosti. Za svrhu procjene umanjenja vrijednosti sredstva se grupišu na najnižimnivoima na kojima mogu da se utvrde odvojeni prepoznatljivi novčani tokovi.

Banka vrši utvrđivanje obezvređenja jednom godišnje. Procjena fer vrijednosti bazirana je natrenutnim cijenama na aktivnom tržištu za slične nekretnine na istoj lokaciji i u približno istomstanju. Za manje aktivna tržišta cijene iz bliske prošlosti prilagođene su kako bi odražavale svepromjene u ekonomskim uslovima od dana kada se dogodila transakcija po tim cijenama.

3.11. Finansijska sredstva

Finansijska sredstva proističu iz obavljanja kreditnih, depo, efektivnih i deviznih poslova, poslovaplatnog prometa, kupovinom i naplatom potraživanja i pružanjem drugih finansijskih usluga.

Banka klasifikuje finansijska sredstva u sljedeće kategorije: krediti i potraživanja, finansijskasredstva koja se vrednuju po poštenoj vrijednosti kroz bilans uspjeha, finansijska sredstvaraspoloživa za prodaju i finansijska sredstva koja se drže do dospijeća.


13


3.11. Finansijska sredstva (nastavak)

a) Krediti i potraživanja

Krediti i potraživanja su nederivatna finansijska sredstva sa fiksnim ili odredivim isplatama koji se nekotiraju na aktivnom tržištu.

Svi krediti i plasmani se inicijalno priznaju po fer vrijednosti na dan plaćanja i priznaju kada segotovina plasira zajmoprimcu.

Krediti su prikazani u Bilansu Stanja u visini odobrenih plasmana umanjenih za otplaćenu glavnicu iispravku vrijednosti i uvećani za dospelu a nenaplaćenu kamatu, obračunatu nedospjelu kamatu iumanjeni za unaprijed naplaćenu naknadu. Nakon početnog priznavanja naknadno se vode poamortizovanoj vrijednosti korištenjem metode efektivne kamatne stope.

b) Finansijska sredstva po poštenoj vrijednosti kroz bilans uspjeha

Finansijska sredstva se klasifikuju u ovu kategoriju ako se kupuju uglavnom radi prodaje ili ponovnekupovine u kratkom roku, odnosno ako je rukovodstvo tako odredilo.

Derivati se takođe klasifikuju kao da se drže za trgovinu osim ako se ne odrede da su zaštitniinstrumenti. Odabrana klasifikacija se ne mijenja pri naknadnom vrednovanju.

Finansijska sredstva namjenjena trgovanju se inicijalno vrednuju po nabavnoj vrijednosti. Naknadno,hartije od vrijednosti se ponovo procjenjuju po fer vrijednosti koristeći tržišne cijene. Svi realizovanii nerealizovani dobici i gubici se priznaju u Bilansu uspjeha.

c) Finansijska sredstva koja se drže do dospijeća

Plasmani koji se drže do dospijeća su finansijska sredstva koja podrazumijevaju fiksna ili odredivaplaćanja i fiksni rok dospijeća, a za koje Banka ima namjeru i mogućnost da ih drži do roka dospijeća.

Ukoliko se ovaj finansijski instrument otuđi prije njegovog dospijeća, posledično svi instrumenti izove grupe se ponovo vrednuju po poštenoj vrijednosti i reklasifikuju u grupu finansijskih sredstavakoja su raspoloživa za prodaju u periodu od najmanje dvije godine.

Finansijska sredstva koja se drže do dospijeća se početno priznaju po nabavnoj vrijednosti. Troškovi,koje je moguće neposredno pripisati nabavci, povećavaju njihovu nabavnu vrijednost.

Na dan bilansa stanja finansijska sredstva koja se drže do dospijeća evidentiraju se po amortizovanojvrijednosti. Prihodi po osnovu obračunatih kamata na ove istrumente iskazuju se u okviru pozicijeprihodi od kamata.

d) Finansijska sredstva raspoloživa za prodaju

Finansijska sredstva raspoloživa za prodaju su sva ona finansijska sredstva koja nisu razvrstana ni ujednu od prethodne tri grupe. U ovu grupu se razvrstavaju i vlasničke hartije od vrijednosti, npr.akcije drugih preduzeća koje ne obezbjeđuju kontrolu niti značajan uticaj.

Početno vrednovanje vrši se po nabavnoj vrijednosti na dan trgovanja. Naknadno vrednovanje vrši sepo poštenoj vrijednosti i razlika se priznaje u kapital preko revalorizacionih rezervi.


14


3.11. Finansijska sredstva (nastavak)

d) Finansijska sredstva raspoloživa za prodaju (nastavak)

Kod prodaje finansijskih sredstava raspoloživih za prodaju učinak iskazan u kapitalu prenosi se uBilans Uspjeha kao realizovani dobitak ili gubitak.

Sredstva raspoloživa za prodaju mogu se reklasifikovati u sredstva koja se drže do dospijeća akopostoje dokazi da Banka ima namjeru i sposobnost da sredstvo drži do roka dospijeća.

3.12. Ulaganja u pridružena preduzeća

Pridružena pravna lica su preduzeća u kojima banka ima značajan uticaj, ali ne i kontrolu, saučešćem u kapitalu između 20% i 50%.

3.13. Umanjenje vrijednosti finansijskih sredstava

a) Sredstva koja se vode po amortizovanoj i nominalnoj vrijednosti

Ispravke vrijednosti zbog obezvrijeđenja sredstava, odnosno rezervisanja se u skladu sa MSFIformiraju za finansijska sredstva koja Banka drži do dospijeća i koja se vrijednuju po amortizovanojvrijednosti i za određene preuzete obaveze po vanbilansnim stavkama, gdje je kreditni rizik sličankao kod običnog kreditnog odnosa (finansijske garancije, avali, nepokriveni akreditivi).

Obezvrijeđenja se priznaju kada Banka raspolaže podacima o događajima koji predstavljajunepristrasne dokaze o obezvrijeđenju finansijskog sredstva ili grupe sredstava. Pri tome se običnopodrazumjeva:

1. klasifikacija komitenata u bonitet D ili E2. značajni finansijski problemi dužnika,3. kršenje ugovornih obaveza od strane dužnika,4. restrukturiranje finansijskih sredstava zbog finansijskih problema dužnika (Pri tome treba

upozoriti na striktno poštovanje definicije restrukturiranja, koja uključuje sva produženjakredita zbog pogoršanja ekonomskog i finansijskog položaja klijenta koje je uzrok neredovneotplate obaveza),

5. velika vjerovatnoća stečaja ili finansijske reorganizacije dužnika

Rezervisanje se priznaje kod preuzetih obaveza po vanbilansnim stavkama:

- ako Banka usljed prošlog događaja ima sadašnju obavezu,- ako je (više nego 50%) vjerovatno da će Banka morati da izmiri obavezu i- ako se može pouzdano procijeniti iznos obaveze koja predstavlja gubitak Banke.

Visinu obezvrijeđenja, odnosno rezervisanja potrebno je ocijeniti za svaku rizičnu aktivnu bilansnu ivanbilansnu stavku koja je pojedinačno značajna. Obezvrijeđenja za bilansne stavke se procjenjujuna osnovu individualne ocjene naplativosti potraživanja, odnosno njegove zamjenske vrijednosti. Tazamjenska vrijednost se definiše kao sadašnja vrijednost očekivanih budućih gotovinskih tokova.Obezvrijeđenje finansijskog sredstva predstavlja razliku između knjigovodstvene i zamjenskevrijednosti. Rezervisanja kod vanbilansnih stavki formiraju se u visini sadašnje vrijednosti budućihnaplata po preuzetim obavezama.

Ako se kod pojedinačne ocjene značajnih bilansnih ili vanbilansnih stavki ne nađu dokazi oobezvrijeđenju, isti se uključuju u grupnu procjenu obezvrijeđenja i rezervisanja.


15


3.13. Umanjenje vrijednosti finansijskih sredstava (nastavak)

a) Sredstva koja se vode po amortizovanoj i nominalnoj vrijednosti (nastavak)

Banka će individualno pregledati:

a) sve banke i svu državu,b) A, B i C komitente (pravna lica i preduzetnike) kod kojih je iznos stavki za klasifikaciju na dan

obračuna veća od 40.000,00 KMc) Sve komitente D i E (pravna lica i preduzetnike)d) fizička lica sa izloženošću preko 600.000,00 KMe) individualno određene komitente od strane Banke (pravna i fizička lica)

Obezvrijeđenje i rezervisanja za preostali dio portfelja (potraživanja prema komitentima koja nisubila predmet individualne ocjene) i potraživanja za koje dokazi o obezvrijeđenju ne postoje,formiraju se na osnovu grupa.

Internom metodologijom Banke s obzirom na tip procjene (individualno ili grupno), potraživanjaBanke se klasifikuju u sljedeće grupe:

Tip grupe Dodatna ograničenja Tip procjene

Potraživanja odkomitenata za kojese ocjenjuje da će

biti u cjelininaplaćena u

ugovornoutvrđenimiznosima irokovima

- potraživanja od komitenata iz bonitetnih grupa Ai B (u slučaju da postoje dokazi oobezvrijeđenjima, potrebna je ponovna procjenabonitetne klasifikacije komitenta);

Grupno ocjenjivanje- potraživanja od komitenata iz bonitetne grupe Cza koje se smatra da eventualni gubitak nećepredstavljati materijalne gubitke (u slučaju da segubitak ocijeni na nivou iznad grupnihobezvređenja za grupu C, potrebna jepreklasifikacija klijenta)

- sva prvorazredna obezbjeđena potraživanja(prvoklasno obezbjeđenje), ali najviše 30 danaposlije roka za plaćanje;

- rizične vanbilasne stavke, osim garancija- potraživanja od banaka i države

Individualnoocjenjivanje (najčešće

se ocjenjuje 100%naplativost)

Potraživanja odklijenata kod kojihpostoje dokazi oobezvrijeđenju

- potraživanja od komitenata iz bonitetne grupeE

Individualnoocjenjivanje (ocjenjuje

se da nemanaplativnosti, odnosnoformiraju se ispravke

vrijednosti u 100%iznosu)

- preostala potraživanja od komitenata izbonitetne grupe D

Individualnoocjenjivanje (za

potraživanje po osnovukamate, formiraju seispravke vrijednosti u

100% iznosu)


16




U grupu 100% naplativa potraživanja svrstavaju se prvorazredno osigurana potraživanja i za njih nijepotrebno formirati obezvrijeđenja, odnosno rezervacije ni na pojedinačnom ni na grupnom nivou.Riječ je o potraživanjim od Savjeta Ministara BiH, Vlade Republike Srpske, Vlade Federacije BiH,Vlade Brčko Distrikta, Centralne Banke BiH, od vlada i centralnih banaka zemalja zone A. Preostaliportfelj se podijeli po dužnicima u grupe, sa sličnim karakteristikama s obzirom na izloženostkreditnom riziku.

Za vanbilansne izloženosti po osnovu poslovanja sa garancijama važi da će gubitak nastati samo uslučaju da garancija bude unovčena. U tu svrhu se pri izračunavanju obezvrijeđenja i rezervisanjauzima u obzir i vjerovatnoća unovčenja garancije. Verovatnoća unovčenja garancije iznosi 10%, Navanbilansne obaveze (odobrene garancije), kod komitenata kod kojih se primjenjuju grupni procentirezervacije se formiraju u iznosu od 10% od grupnih procenata koji se primjenju za pojedinebonitetne grupe.

Na ostale vanbilansne stavke (akreditivi, odobreni, a neiskorišćeni krediti) pravnih lica se neformiraju rezervacije, ukoliko je riječ o komitentu za kojeg se formiraju grupne rezervacije.

Procjena obezvrjeđenja individualno pregledanih kredita obuhvata sljedeće korake:

1. procjena da li postoje dokazi o obezvrijeđenju pojedinačnog potraživanja – u slučaju da onine postoje, potraživanje se svrstava u grupno procjenjivanje,

2. ako dokazi o obezvrijeđenju postoje, pregledaju se ugovoreni novčani tokovi i izrađuju seočekivani novčani tokovi (procjena stvarne visine naplate potraživanja po visini i vremenu),

3. diskontovanje procjenjenih novčanih tokova na sadašnju vrijednost i4. obračun stope naplativosti potraživanja i potrebnog formiranja ispravki vrijednosti

potraživanja, odnosno rezervisanja.

Ocjena naplativosti po osnovu unovčenja obezbjeđenja.

Prilikom unovčenja obezbjeđenja uzimaju se u obzir sljedeći rokovi unovčenja:

- rok unovčenja obezbijeđenja nekretninom (stambenom ili poslovnom) iznosi najmanje 4godine,

- u slučaju nepovoljnije likvidnosti imovine, koristi se duži period unovčenja nekretnine uobezbjeđenju, dok se u slučaju kada se može dokazati visoka likvidnost založene nekretnineuzima u obzir i kraći period unovčenja,

- rok unovčenja pokretne imovine iznosi najmanje godinu dana,- kod obezbjeđenja ličnim jemstvima drugih pravnih ili fizičkih lica, ona se uzimaju u obzir

samo u visini njihove kreditne sposobnosti nakon otplate sopstvenih obaveza.

Odstupanje od navedenih principa moguće je u slučaju da Banka raspolaže dokazom da će periodunovčenja biti kraći (duži) – npr. potpisan ugovor o prodaji imovine, data obavezujuća ponuda,uplaćena kapara i dr.

Prilikom ocjenjivanja obezvrijeđenja Banka procenjuje mogućnost unovčenja, likvidnost i rokunovčenja i pri tom uzima u obzir i dosadašnje postupke, neuspješne prodaje i eventualni izraženinteres za kupovinu. Konačna ocjena obezvrijeđenja mora da opravda očekivanje naplate/gubitka,što znači da ocjena unovčenja obezbjeđenja može da odstupa od ocjene koju bismo dobilineprilagođenim praćenjem ovih uputstava; ipak, odstupanja moraju biti jasno obrazložena, a ocjenaargumentovana.


17




Za komitente boniteta E, Banka bez obzira na obezbjeđenje, formira 100% ispravke vrijednosti. Ovose ne odnosi, na potraživanja obezbjeđena prvoklasnim kolateralom.

U prvoklasni kolateral spadaju:

- novčani depoziti založeni kao kolateral, odnosno da je zaključen ugovor po kome je Bankajedino privilegovano lice koje ima osigurani interes po depozitu kao zalogu,

- vrijednosni papiri izdati od strane BiH ili RS, centralnih vlada zemalja zone A ili institucijakoje one finansiraju, međunarodnih razvojnih institucija, Centralne Banke koji su: deponovanikod Banke, za koje je utvrđeno da je izdavalac njihov zakonski vlasnik, da je zaključen ugovoriz kog se vidi da Banka ima osigurani interes, da je vrijednost zaloga 20% veća od iznosazalogom osiguranog potraživanja Banke.

- neopozive garancije izdate od strane vlade BiH ili RS, međunarodnih razvojnih banaka,Centralne banke BiH i Centralne banke zemalja zone A ili institucija koje one finansiraju(budžetiraju) za koje Banka raspolaže sa dokazima da je izdavalac garancije finansijski zdrav idobro kapitalizovan (gdje je to primjenjljivo).

Visina gubitka se izračunava kao razlika između knjigovodstvene vrijednosti i nadoknadivevrijednosti.

Za potraživanja koja se pregledaju grupno, procjena obezvrjeđenja se odvija po sljedećim fazama:

1. Formiranje grupa komitenata,

Iz kreditnog dosijea izdvoje se potraživanja prema nerizičnim komitentima, na koje rezervisanjanije potrebno formirati. Preostali portfelj se podijeli po dužnicima u grupe, sa sličnimkarakteristikama s obzirom na izloženost kreditnom riziku i to:

- grupa pravna lica i preduzetnika,- grupa fizičkih lica – bilansna potraživanja- grupa fizičkih lica – vanbilansna potraživanja

Sve tri grupe komitenata dalje se dijele u pet podgrupa, s obzirom na njihov bonitet (A, B, C, D iE).

2. Na potraživanja razvrstana u bonitetne grupe primjenjuju se grupni procenti obezvrjeđenja.

Procjena potencijalnih gubitaka finansijskih sredstava u skladu sa zahtjevima Agencije zabankarstvo Republike Srpske

U skladu sa Odlukom Agencije za bankarstvo Republike Srpske o klasifikaciji aktive i vanbilansnihstavki prema stepenu naplativosti, Banka je dužna da klasifikuje krеdite, plasmane i druge bilansne ivanbilansne izlоžеnоsti Bankе riziku u katеgоriје A, B, C, D i E u skladu sa prоcjеnоm naplativоstikrеdita i drugih plasmana na osnovu urednosti izmirenja obaveza dužnika, finansijskog položajadužnika i instrumenata obezbjeđenja naplate potraživanja. Prоcjеnjеni iznоs rеzеrvе za pоtеnciјalnеgubitkе је оbračunat primjеnоm slijedećih prоcеnta: 2% na plasmanе klasifikоvanе u katеgоriјu A, 5%- 15% na plasmanе katеgоriје B, 16% - 40% na plasmanе katеgоriје C, 41 - 60% na plasmanеkatеgоriје D i 100% na plasmanе katеgоriје E.

Negativna razlika između ispravke vrijednosti bilansnih stavki i rezervisanja za vanbilansne stavke,utvrđene na način objelodanjen u Napomeni 3.13 a i prоcjеnjеne rеzеrve za pоtеnciјalnе gubitkе uskladu sa Odlukom ABRS, evidentirana je na računu rezervi u okviru kapitala na dan primjene novemetodologije. Ukoliko se ova razlika poveća, za iznos povećanja Banka iskazuje nedostajuću rezervukoja predstavlja odbitnu stavku od kapitala kod obračuna adekvatnosti kapitala.


18



b) Sredstva klasifikovana kao raspoloživa za prodaju

Banka na svaki izvještajni datum procjenjuje da li postoji objektivan dokaz da finansijsko sredstvo iligrupa finansijskih sredstava pokazuje znakove umanjenja vrijednosti. U slučaju hartija od vrijednostikoje su klasifikovane kao sredstva raspoloživa za prodaju, značajan pad ili kontinuirani pad fervrijednosti hartije ispod njene nabavne vrijednosti ukazuje da je takva hartija od vrijednostiobezvrjeđena. Ako postoji dokaz umanjenja vrijednosti za finansijska sredstva raspoloživa zaprodaju, kumulirani gubitak – utvrđen kao razlika između troškova sticanja i trenutne fer vrijednosti– se priznaje u bilansu uspjeha. Ako se, u narednom periodu, poveća fer vrijednost dužničkihinstrumenata priznatih kao raspoloživi za prodaju, a povećanje može biti objektivno povezano sadogađajem koji je nastao nakon što je gubitak zbog umanjenja vrijednosti priznat u bilansu uspjeha,gubitak zbog umanjenja vrijednosti se ukida kroz bilans uspjeha.

3.14. Gotovina i gotovinski ekvivalenti

Za potrebe izvještavanja o novčanim tokovima gotovinski ekvivalenti i gotovina obuhvataju stanja sarokom dospijeća kraćim od tri mjeseca od dana pribavljanja, uključujući i novac i novčana sredstvakoja nisu pod ograničenjima Centralne banke, ostale pogodne hartije od vrijednosti, kredite ipozajmice date bankama, dospjela potraživanja od drugih banaka.

Novčana sredstva predstavljaju novčana sredstva u domaćoj i stranim valutama u trezoru iblagajnama Banke, sredstva na računima rezerve kod Centralne banke Bosne i Hercegovine isredstva na računima kod domaćih i inostranih banaka sa rokom dospijeća do tri mjeseca.

3.15. Rezervisanja

Rezervisanja za odštetne zahtjeve po sudskim sporovima se priznaju kada:

- Banka ima važeću zakonsku ili ugovorenu obavezu koja je rezultat prošlih događaja;- kada je u većoj mjeri vjerovatno da će podmirenje obaveze iziskivati odliv sredstava;- kada se pouzdano može procijeniti iznos obaveze.

Kada postoji veći broj sličnih obaveza vjerovatnoća da se zahtijeva odliv resursa da bi se namirilaobaveza se utvrđuje razmatranjem vrste obaveza kao cjeline. Rezervisanje se priznaje čak i kada jemala vjerovatnoća odliva sredstava u odnosu na stavku uključenu u istu vrstu obaveza.

Rezervisanja se odmjeravaju po sadašnjoj vrijednosti očekivanih izdataka potrebnih za izmirenjeobaveze.

3.16. Primanja zaposlenih

a) Naknade zaposlenim

Kratkoročne naknade zaposlenima obuhvataju zarade i naknade zarada i sve doprinose vezane zanaknade zaposlenima. Kratkoročne naknade zaposlenim priznaju se kao rashod u periodu u kome sunastale.

b) Ostala primanja zaposlenih

Banka obezbjeđuje jubilarne nagrade zaposlenima prema vremenu provedenom na radu u Banci zaperiod od 10, 15, 20, 25 i 30 godina u skladu sa Opštim kolektivnim ugovorom i Pravilnikom o raduBanke. Ovi troškovi se priznaju kao rashod u bilansu uspjeha.


19


3.16. Primanja zaposlenih (nastavak)

c) Otpremnine

Otpremnine se isplaćuju pri raskidu radnog odnosa u slučaju redovnog penzionisanja ili kadazaposleni prihvati sporazumni raskid radnog odnosa kao višak radne snage u zamjenu zaotpremninu.

Banka priznaje otpremninu pri raskidu radnog odnosa kada je evidentno da će: ili raskinuti radniodnos sa zaposlenim u skladu sa detaljno utvrđenim planom bez mogućnosti odustajanja, iliobezbijediti otpremninu za prestanak radnog odnosa kao rezultat ponude u namjeri da se podstaknedobrovoljni raskid radnog odnosa u cilju smanjenja broja zaposlenih.

Otpremnine koje dospijevaju u razdoblju dužem od 12 mjeseci nakon dana bilansa stanja svode se nasadašnju vrijednost.

Rezervacije za otpremnine se iskazuju u Bilansu Stanja u okviru pozicije Rezervisanja u pasivi.Izračunavaju se na bazi aktuarskih izračuna. Ove rezervacije se isključivo koriste za obaveze za kojesu namijenjene. Na kraju svake godine vrši se provjera ispravnosti obračuna. Dodatna rezervisanjapo tom osnovu ili ukidanja rezervisanja prikazuju se preko Bilansa uspjeha osim aktuarskih dobitaka igubitaka koji se priznaju u okviru ostalog finansijskog rezulatata.

3.17. Porez na dobit

Porez na dobit se obračunava u skladu sa propisima o oporezivanju Republike Srpske. Počev od 01.januara 2007. godine porez na dobit se obračunava i plaća po odredbama novog Zakona o porezu nadobit (Službeni glasnik RS, broj 91/06 i 57/12) i Pravilnika o primjeni Zakona o porezu na dobit(Službeni glasnik RS 129/06, 110/07,114/07, 62/08, 09/09, 122/10, 73/11, 17/13 i 21/13).Procijenjeni mjesečni akontacioni iznos poreza utvrđuje se prema Prijavi akontacije poreza na dobiti plaća se svakog mjeseca.

Konačna poreska osnovica, na koju se primenjuje stopa poreza na dobit od 10% utvrđuje se poreskimbilansom Banke. Poreska osnovica iskazana u poreskom bilansu se obračunava na osnovu ostvarenedobiti za period, prikazane u zakonski propisanom bilansu uspeha, korigovane za razlike definisaneporeskim propisima Republike Srpske. Ove korekcije obuhvataju povećanje poreske osnovice zatroškove koji se po poreskim propisima ne priznaju i umanjenja za prihode koji se ne uključuju uobračun poreske osnovice.

Odloženi porez na dobit se obračunava i evidentira na privremene razlike između poreske osnovesredstava i obaveza i njihovih iznosa iskazanih u finansijskim izvještajima Banke. Odložene poreskeobaveze priznaju se za sve oporezive privremene razlike između poreske osnovice sredstava iobaveza na dan bilansa stanja i iznosa iskazanih za svrhe izvještavanja, a što će rezultiratioporezivim iznosima budućih perioda.

Odložena poreska sredstva priznaju se za sve odbitne privremene razlike, neiskorištena poreskasredstva i neiskorištene poreske gubitke.

Odloženo poresko sredstvo se priznaje do iznosa za koji je vjerovatno da će buduća dobit zaoporezivanje biti raspoloživa i da će se privremene razlike izmiriti na teret dobiti.

Tekući i odloženi porezi se priznaju kao prihodi i rashodi i uključeni su u neto dobit perioda.

3.18. Obaveze po uzetim kreditima

Obaveze po kreditima se inicijalno priznaju po fer vrijednosti, bez nastalih troškova. Obaveze pokreditima se naknadno iskazuju po amortizovanoj vrijednosti, sve razlike između priliva sredstavaumanjenog za transakcione troškove i iznosa otplata, priznaju se u Bilansu Uspjeha u periodukorištenja kredita primjenom metode efektivne kamatne stope.


20


3.18. Obaveze po uzetim kreditima (nastavak)

Obaveze po kreditima se klasifikuju kao tekuće obaveze, osim ukoliko Banka nema bezuslovno pravoda odloži izmirenje obaveza za najmanje 12 mjeseci nakon dana bilansa stanja.

3.19. Akcionarski kapital

Uplaćeni akcionarski kapital Banke predstvalja iznos gotovine uplaćene od strane akcionara za sveobične i prioritetne akcije. Akcionarski kapital Banke čine obične akcije.

Dividende od akcija evidentiraju se kao obaveza u periodu u kojem je donijeta odluka o njihovojisplati.

3.20. Vanbilansne preuzete i potencijalne obaveze

U okviru redovnog poslovanja, Banka sklapa ugovore kojima preuzima vanbilansne finansijskeobaveze i koje vodi u vanbilansnoj evidenciji, a koje prvenstveno obuhvataju garancije, akreditive ineiskorištene okvirne kredite. Banka navedene preuzete finansijske obaveze iskazuje u bilansustanja ako i kad iste postanu plative.

3.21. Transakcije sa povezanim licima

Prema definiciji MRS 24 povezane strane su strane koje predstavljaju:

- društva koja direktno ili indirektno putem jednog ili više posrednika kontrolišu izvještajnodruštvo ili su pod njegovom kontrolom, odnosno koja izvještajno društvo kontroliše zajedno sdrugim subjektima;

- pridružena društva u kojima Banka ima značajan uticaj a koja nisu ni povezano lice, nitizajedničko ulaganje investitora;

- fizičke osobe koje direktno ili indirektno imaju pravo glasa u Banci koje im omogućavaznačajan uticaj na Banku, kao i bilo koji drugi subjekt za koji se očekuje da će uticati ili bitipod uticajem povezane osobe u poslovanju sa Bankom;

- rukovodioci na ključnim položajima, odnosno osobe koje imaju ovlaštenja i odgovornosti zaplaniranje, usmjeravanje i kontrolisanje aktivnosti Banke, uključujući direktore i ključnorukovodstvo.

Prilikom posmatranja svake moguće transakcije sa povezanom stranom pažnja je usmjerena nasuštinu odnosa, a ne samo na pravni oblik.

3.22. Ključne računovodstvene procjene i prosuđivanja

Banka vrši procjene i pretpostavke o efektima koje će iznosi sredstava i obaveza sadržani ufinansijskim izvještajima imati u narednoj finansijskoj godini. Procjene i prosuđivanja se kontinuiranovrednuju i zasnivaju na istorijskom iskustvu i drugim faktorima, uključujući očekivanja budućihdogađaja za koje se vjeruje da će u datim okolnostima biti razumna.

Gubici zbog umanjenja vrijednosti finansijskih sredstava

Banka vrši pregled kreditnog portfolia i ostalih kategorija finansijskih sredstava mjesečno u ciljuprocjene umanjenja vrijednosti. Banka prosuđuje da li postoje pouzdani dokazi koji pokazuju da ćedoći do smanjenja budućih novčanih tokova od kreditnog portfolia i izdatih garancija koji se možeidentifikovati na pojedinačnim izloženostima, a koji mogu uticati na bilans uspjeha. Metodologija ipretpostavke koje se koriste za procjenu iznosa umanjenja vrednosti objelodanjeni su u Napomeni3.13.


21


3.22. Ključne računovodstvene procjene i prosuđivanja (nastavak)

Otpremnine i jubilarne nagrade

Rezervacije za buduće obaveze i troškove za otpremnine kod odlaska zaposlenih u penziju, jubilarnenagrade i slično formiraju se na bazi aktuarskog izračuna. Knjiže se kao trošak rezervisanja u bilansuuspjeha i oblikovane rezervacije u bilansu stanja.

Ove rezervacije se upotrebljavaju isključivo za pokrivanje troškova za koje su i oblikovane. Na krajusvake poslovne godine potrebno je provjeriti realnu vrijednost ovih rezervacija. Ukoliko se procijenida su rezervacije previsoke potrebno je izvršiti njihovo ukidanje i svođenje na realnu vrijednost ukorist prihoda od ukidanja rezervisanja. Ukoliko se procijeni da su rezervacije manje od realnoprocijenjenih potrebno je formirati dodatne na teret rashoda rezervisanja.

Za ovaj obračun Banka angažuje ovlaštenog aktuara koji vrši obračun na bazi podataka iz kadrovskeevidencije Banke prema predviđenom vremenu penzionisanja zaposlenih. Sadašnja vrijednostbuduće obaveze izračunava se primjenom diskontne kamatne stope.

Procjena kratkoročnih rezervisanja za neiskorištene godišnje odmore vrši se prema broju dananeikorištenih godišnjih odmora na dan bilansiranja i prosječnoj mjesečnoj bruto plati po zaposlenom.

Sudski sporovi

Rukovodstvo Banke vrši procjenu iznosa rezervisanja za odliv sredstava po osnovu sudskih sporovana bazi procjene vjerovatnoće da će do odliva sredstava zaista doći prema ugovorenoj ili zakonskojobavezi iz prošlih perioda.

Pravična vrednost

Finansijski izveštaji su prikazani po metodu prvobitne nabavne vrednosti, uključujući korekcije irezervisanja u cilju svođenja pozicija sredstava na realnu vrednost.

Poslovna politika Banke je da objelodani informacije o pravičnoj vrednosti aktive ili pasive za kojupostoje zvanične tržišne informacije i kada se pravična vrednost značajno razlikuje odknjigovodstvene vrijednosti.

Ne postoji dovoljno tržišno iskustvo, stabilnost i likvidnost kod kupovine i prodaje kredita i ostalefinansijske aktive ili pasive pošto zvanične tržišne informacije nisu u svakom trenutku raspoložive.Stoga, pravičnu vrijednost nije moguće pouzdano utvrditi. Po mišljenju rukovodstva, iznosi ufinansijskim izveštajima odražavaju realnu vrednost koja je u datim okolnostima najvjerodostojnija inajkorisnija za potrebe izvještavanja.

4. UPRAVLJANJE FINANSIJSKIM RIZICIMA

4.1. Uvod

Upravljanje rizicima u bankarskom poslovanju obuhvata kontinuirane aktivnosti identifikovanja,mjerenja i procjene rizika s ciljem minimiziranja njihovih negativnih efekata na finansijski rezultat ikapital banke.

Upravljanje rizicima u Banci odvija se u svim organizacionim jedinicima i svaki pojedinac u Banci je usvom domenu odgovoran za izloženost riziku.

Rizici kojima je banka naročito izložena u svom poslovanju su: rizik likvidnosti, kreditni rizik, tržišnirizici (kamatni rizik, devizni rizik i rizik od promjene tržišne cijene hartija od vrijednosti, finansijskihderivata i robe), rizici izloženosti banke, rizici ulaganja banke, rizici koji se odnose na zemljuporijekla lica prema kome je banka izložena, operativni rizik, pravni rizik, reputacioni rizik i strateškirizik.


22

4. UPRAVLJANJE FINANSIJSKIM RIZICIMA (nastavak)

4.1. Uvod (nastavak)

Organi Banke za upravljanje rizikom

Nadzorni odbor i Uprava Banke

Nadzorni odbor i Uprava Banke su odgovorni za donošenje poslovnih programa i politika u oblastiupravljanje rizicima kao i za uspostavljenje organizacione strukture Banke sposobne da efikasnoupravlja svim rizicima kojima je Banka izložena u svom poslovanju.

Odbor za reviziju i interna revizija

Odbor za reviziju i interna revizija su organizovani sa ciljem praćenja sveobuhvatnog procesaupravljanja rizicima u Banci, predlaganja mjera za otklanjanje nedostataka internih kontrolnihprocesa kao i izvještavanje o sistemu upravljanja rizicima u Banci.

Interna revizija kontinuirano izvještava Upravu banke, periodično, minimalno kvartalno Odbor zareviziju i Nadzorni odbor kao i internu reviziju NLB d.d.

Interna revizija i Odbor za reviziju su nadležni za organizovanje i saradnju sa eksternom revizijomBanke.

Odbor za operativne rizike

Odbor za operativne rizike je odgovoran za upravljanje i nadzor upravljanja operativnim rizicima uBanci. Odbor je zadužen za razmatranje dokumenata iz oblasti upravljanja operativnim rizicima,implementaciju Politike upravljanja operativnim rizicima u Banci, kriterija za formiranje mrežestaratelja za operativne rizike, izvještaja o nastalim štetnim događajima, informacija o identifikaciji iocjeni operativnih rizika, preporuka interne revizije iz domena operativnih rizika, obim potrebnogregulatornog kapitala za operativne rizike, informacija iz područja Plana kontinuiteta poslovanja.

Odbor za upravljanje aktivnom i pasivom banke (ALCO)

ALCO odbor prati finansijska tržišta, analizira stanja, promjene i kretanja u bilansu Banke, donosizaključke u cilju ostvarenja postavljenih planova i strukture bilansa Banke, a posebno prati i dajesmjernice za poslovne rizike, posebno rizik likvidnosti, kreditne i tržišne rizike.

Sjednice ALCO odbora se održavaju po pravilu kvartalno, a o svom radu i preporukama informišeNadzorni odbor Banke.

Služba za upravljanje rizicima

Kontrola i praćenje rizika u Banci se odvija u Službi upravljanja rizicima. U okviru Službe upravljanjarizicima djeluju dva odjeljenja, Odjeljenje upravljanja kreditnim rizicima i Odjeljenje upravljanjanekreditnim rizicima. Banka je razdvojila funkcije kontrole i praćenja od funkcije upravljanja rizicima.Upravljanje rizicima se odvija po poslovnim centrima, i to: Centar poslovne mreže, Centar poslovanjasa privredom, Centar za upravljanje sredstvima, Centar platnih sistema, Centar podrške poslovanju iOdjeljenje upravljanja problematičnim plasmanima.


23


4.2. Politike upravljanja rizicima

Kreditni rizici

Kreditni rizik predstavlja mogućnost da dužnik ne izmiri svoje ugovorene obaveze po odobrenimkreditima, drugim plasmanima, izvršenim ulaganjima i potencijalnim vanbilansnim obavezama. Ucilju maksimiziranja stope prinosa, Banka upravlja kreditnim rizikom i održava ga u prihvatljivimokvirima. Upravljanje kreditnim rizikom odvija se kako na nivou cjelokupnog kreditnog portfelja takoi na nivou pojedinačnog kredita ili transakcije, imajući na umu međuzavisnost kreditnog i ostalihposlovnih rizika.

Banka je usvojila Program i politiku za upravljanje kreditnim rizikom i klasifikacijom aktive, Politiku iproceduru za klasifikaciju aktive banke i kontrolu postojećih i potencijalnih izlaganja Bankekreditnom riziku i Program sa politikama za upravljanje problematičnim plasmanima i specijalnimkreditnim rizikom i Metodologiju za bonitetnu klasifikaciju i određivanje gornje granice zaduženja.

Banka klasifikuje komitente, odobrena finansijska sredstva i preuzete obaveze prema vanbilansnimstavkama u grupe po rizičnosti i procenjuje visinu gubitaka iz kreditnog rizika. Na osnovuprocenjenog gubitka, obavlja obezvređenje sredstava na njihovu nadoknadivu vrijednost i formirarezervacije za vanbilansne stavke.

Klasifikacija u grupe zasniva se na ocjeni sposobnosti dužnika da ispunjava obaveze prema banci doroka dospijeća i kvaliteta osiguranja.

Rizične bilansne stavke banke obuhvataju sve dospjele i nedospjele kratkoročne i dugoročne kredite,investicije u hartije od vrednosti i dugoročne investicije u kapital, potraživanja iz finansijskih zakupa,obračunate kamate, naknade i provizije, kao i potraživanja za plaćene garancije, avale i drugepreuzete obaveze, uloge kod banaka i druge stavke, koje je moguće rasporediti na pojedinačnogdužnika i koje su mjerene po metodu amortizovane vrijednosti, nabavnoj vrijednosti ili po fervrijednosti.

Rizične vanbilansne stavke banke obuhvataju izdate finansijske garancije, avale, nepokriveneakreditive, kao i poslove sa sličnim rizikom, na osnovu kojih za banku može nastati obaveza plaćanja.

Banka vrši redovne formalne preglede aktive i to individualno za svakog komitenta, a procjenakreditnog rizika se vrši mjesečno na osnovu sljedećih kriterija:

1. urednost klijenta u izmirenju obaveza,2. ocjena klijentove poslovne, finansijske i kapitalne snage,3. procjena poslovne pozicije klijenta u okviru privredne grane,4. ocjena menadžmenta,5. kvalitet poslovnog odnosa s klijentom,6. ocjena kvaliteta i utrživosti instrumenata osiguranja naplate potraživanja.

U Banci se klasifikuju komitenti (osim banaka) u jednu od pet bonitetnih grupa, i to od A (najbolje) doE (najlošije). Banke se klasifikuju u bonitetne klase AA (najbolje) do E najlošije: AA, A1, A2, B1, B2,C, D i E.

Služba upravljanja rizicima izrađuje Prijedlog za bonitetno razvrstavanje i određivanje gornje granicezaduženja ukoliko je izlaganje Banke kreditnom riziku prema pojedinačnom korisniku ili grupipovezanih lica (krediti, garancije, akreditivi i dr.) preko KM 200 hiljada i sva pravna lica klasifikovanau kategoriju C.


24


4.2. Politike upravljanja rizicima (nastavak)

Maksimalna izloženost kreditnom riziku

Sledeća tabela prikazuje maksimalnu izloženost kreditnom riziku pozicija Bilansa stanja. Maksimalnaizloženost je prikazana na bruto principu, ne uzimajući u obzir ispravku vrijednosti i efektesmanjenja rizika putem kolaterala:

Maksimalna izloženost

Pozicije bilansa stanja izložene riziku31. decembar

2014.31. decembar

2013.

Hartije od vrijednosti raspoložive za prodaju 165.927 181.601Krediti plasirani bankama 232.055 169.311Krediti plasirani komitentima 711.455 696.334

UKUPNO 1.109.437 1.047.246

Maksimalna izloženost

Pozicije vanbilansa izložene riziku31. decembar

2014.31. decembar

2013.

Garancije 37.159 43.364Preuzete neopozive obaveze po osnovu kredita 62.382 52.293Ostali vanbilans 96 185

UKUPNO 99.637 95.842

Ukupna maksimalna izloženost 1.209.074 1.143.088

Analiza finansijskih sredstava banke po industrijskim sektorima na bruto i neto principu (umanjenoza ispravku vrijednosti) je prikazano u sledećoj tabeli:

Brutomaksimalna

izloženost31.12.2014.

Netomaksimalna


Brutomaksimalna


Netomaksimalna


Poljoprivreda,lov,ribolov 15.984 12.052 16.940 14.696Rudarstvo i industrija 67.783 52.583 57.749 36.249Gradjevinarstvo 33.530 26.884 54.929 42.167Trgovina 101.068 80.832 105.058 83.343Usluge, turizam, ugostiteljstvo 71.428 56.052 70.441 63.241Transport, ptt, komunikacije 31.610 25.146 25.190 20.290Finansije 232.075 232.075 169.943 169.943Administracija,druge javne usluge 374.700 353.332 373.894 359.014Stanovništvo 245.165 229.077 261.920 241.746Ostalo 35.731 30.598 7.023 5.223

1.209.074 1.098.631 1.143.088 1.035.913UKUPNO


25



Maksimalna izloženost kreditnom riziku (nastavak)

Sledeća tabela prikazuje maksimalnu kreditnu izloženost na bruto principu po geografskimpodručjima bez uzimanja u obzir sredstava obezbjedjenja:

Pozicije bilansa stanjaizložene riziku

RepublikaSrpska Srbija

CrnaGora Slovenija

EvropskaUnija Ostali Ukupno

31.decembar 2014.Hartije od vrijednostiraspoložive za prodaju 56.489 13.978 3.676 89.893 - 1.891 165.927Krediti plasirani bankama 5.228 108 1 20.839 202.127 3.752 232.055Krediti plasiranikomitentima 707.549 1.100 - 2.806 - - 711.455

UKUPNO 769.266 15.186 3.677 113.538 202.127 5.643 1.109.437

Pozicije vanbilansa izloženerizikuGarancije 37.159 - - - - - 37.159Preuzete neopozive obavezepo osnovu kredita 62.382 - - - - - 62.382Ostali vanbilans 96 - - - - - 96

UKUPNO 99.637 - - - - - 99.637

Ukupna maksimalnaizloženost 868.903 15.186 3.677 113.538 202.127 5.643 1.209.074

Pozicije bilansa stanjaizložene riziku

RepublikaSrpska Srbija

CrnaGora Slovenija

EvropskaUnija Ostali Ukupno

31.decembar 2013.Hartije od vrijednostiraspoložive za prodaju 58.785 21.754 4.080 95.659 - 1.323 181.601Krediti plasirani bankama 5.380 164 - 16.493 145.738 1.536 169.311Krediti plasiranikomitentima 690.700 2.249 580 2.805 - - 696.334

UKUPNO 755.208 24.167 4.660 114.614145.738 2.859

1.047.246

Pozicije vanbilansa izloženerizikuGarancije 43.364 - - - - - 43.364Preuzete neopozive obavezepo osnovu kredita 52.293 - - - - - 52.293Ostali vanbilans 185 - - - - - 185

UKUPNO 95.842 - - - - - 95.842

Ukupna maksimalnaizloženost 851.050 24.167 4.660 114.614 145.738 2.859 1.143.088

Problematični plasmani

Upravljanje problematičnim plasmanima se vrši zavisno od vrste problematičnog plasmana uOdjeljenju za problematične plasmane, Centru poslovanja sa privredom i Centru poslovne mreže.


26



Problematični plasmani (nastavak)

U nadležnosti Odjeljenja za problematične plasmane su:

- sva pravna lica klasifikovana u E kategoriju,- pravna lica klasifikovana u D kategoriju čija je izloženost preko KM 400,000 KM , koja se

prenose u Odjeljenje upravljanja problematičnim plasmanima po osnovu Odluke Kreditnogodbora,

- problematični plasmani fizičkim licima klasifikovani u E kategoriju čija je izloženost prekoKM 200,000 se knjigovodstveno vode u Odjeljenju za problematične plasmane na osnovuOdluke Centralnog kreditnog odbora Banke.

Problematični plasmani fizičkim licima - utuženi krediti koji su klasifikovani u E kategoriju,knjigovodstveno se vode u Centru poslovne mreže, odnosno filijalama Banke, pri čemu je zapostupak naplate pored filijale zadužena i Služba za pravne i opšte poslove i problematičneplasmane.

Reprogrami i restruktuiranja

Ponovo ugovoreni plasman predstavlja plasman koji je reprogramiran ili na neki drugi načinkonvertovan, odnosno plasman kod kojeg su, zbog korisnikovih promijenjenih uslova i otplatnihsposobnosti odnosno zbog njegove nemogućnosti otplate prema inicijalno ugovorenom planu ili zbogizmijenjene (na niže) tekuće tržišne stope, ranije ugovoreni rokovi (rok ili otplatni plan) i/ili drugiuslovi naknadno promijenjeni da bi banka dužniku omogućila lakše (a za sebe sigurnije) servisiranjeduga.

Restruktuirani problematični plasmani su plasmani kada Banka dužniku koji ima finansijske teškoćeodobri jednu ili više olakšica ili ustupaka. Pod olakšicama i ustupcima se smatraju:

a) uzimanje druge aktive, odnosno imovine korisnika kao potpunu ili djelimičnu naplatupotraživanja Banke;

b) produžavanje rokova otplate za glavnicu potraživanja i/ili kamatu;c) smanjenje kamatne stope na potraživanje;d) smanjenje iznosa duga, dospjele glavnice i/ili kamate; ie) drugi slični ustupci dužniku.

Ukupan iznos reprogramiranih i restrukturiranih kredita u toku 2014. godine iznosi KM 6.072 hiljadeOd toga KM 5.392 hiljade kredita pravnih lica i KM 680 hiljada kredita fizičkih lica .

Ukupno stanje reprogramiranih i restrukturiranih kredita na kraju 2014. godine iznosi KM 14.457hiljada (2013: KM 16.580 hiljada). Od toga KM 9.824 hiljade kredita pravnih lica (2013: KM 14.561hiljada) i KM 4.633 hiljade kredita fizičkih lica (2013: KM 2.019 hiljada).

Učešće reprogramiranih i restrukturiranih kredita u ukupnim kreditima na kraju 2014. godine iznosi2% (2013: 2,4%)

Naplata potraživanja u kašnjenju i obezvrijeđenih potraživanja

Banka može da vrši naplatu svojih potraživanja i putem preuzimanja sredstava obezbjeđenja. Ovasredstva se uglavnom ne koriste u poslovne svrhe nego se prodaju i na taj način Banka namiruje dioili ukupan iznos svojih potraživanja.

Ukupan iznos materijalnih vrijednosti koje je Banka preuzela u procesu naplate svojih potraživanja u2014. godini iznosi KM 1.424 hiljada (2013: KM 2.525 hiljada).


27



Naplata potraživanja u kašnjenju i obezvrijeđenih potraživanja (nastavak)

U 2014. godini prodajom zaplijenjenih materijalnih vrijednosti naplaćeno je KM 1.232 hiljade (2013:KM 2.291 hiljada). Ukupno stanje zaplijenjene materijalne imovine na dan 31. decembar 2014.godine iznosi KM 1.425 hiljada (2013: KM 2.510 hiljada).

Sljedeća tabela prikazuje kvalitet plasmana po tipovima sredstava koji se nalaze u bilansu stanja.Plasmani su prikazani bez umanjenja za ispravku vrijednosti:

Nedospjeli ineobezvređeni

31.decembar 2014.

Visokstepen

kvaliteta

Standardnistepen

kvaliteta

Substandardnistepen

kvaliteta

Dospjelineobezvređeni

kreditiPojedinačnoobezvređeni Ukupno

Krediti plasiranibankama 232.055 - - - - 232.055Krediti plasiraniprivredi 56.582 324.160 23.291 323 61.934 466.290Krediti plasiranistanovništvu 2.911 224.745 3.997 340 13.172 245.165Hartije odvrijednosti 165.927 - - - - 165.927

457.475 548.905 27.288 663 75.106 1.109.437UKUPNO

Nedospjeli ineobezvređeni

31.decembar 2013.

Visokstepen

kvaliteta

Standardnistepen

kvaliteta

Substandardnistepen

kvaliteta

Dospjelineobezvređeni

kreditiPojedinačnoobezvređeni Ukupno

Krediti plasiranibankama 169.311 - - - - 169.311Krediti plasiraniprivredi 71.591 288.416 35.951 218 58.040 454.216Krediti plasiranistanovništvu 4.326 214.604 11.571 421 11.196 242.118Hartije odvrijednosti 181.601 - - - - 181.601

426.829 503.020 47.522 639 69.236 1.047.246UKUPNO

Visok stepen kvaliteta obuhvata plasmane koji nisu obezvrijeđeni a koje čine plasmani bankama,plasmani u hartije od vrijednosti, plasmani prema državi i dio plasmana komitentima obezbjeđenihnovčanim depozitom.

Standardni stepen kvaliteta obuhvata plasmane komitentima bonitne grupe A i B.

Substandardni stepen kvaliteta obuhvata plasmane komitentima bonitne grupe C.


28



Naplata potraživanja u kašnjenju i obezvrijeđenih potraživanja (nastavak)

Plasmani koji su dospjeli i neobezvrjeđeni

Sledeća tabela prikazuje starosnu analizu pozicija bilansa stanja koje su dospjele i neobezvrijeđene.Pozicije su prikazane na bruto pricipu, ne uzimajući u obzir bilo koju vrstu kolaterala:

31.decembar 2013.Do

30 danaOd 31 do 60

danaOd 61 do 90

danaVise od 91

dan Ukupno

Krediti plasirani komitentima 196 22 218Krediti plasirani stanovništvu 314 - 106 1 421

UKUPNO 510 - 128 1 639

Fer vrijednost kolaterala 760 - 190 1 950

Pojedinačno obezvređeni plasmani

Sledeća tabela prikazuje vrijednost obezvređenih plasmana zajedno sa vrijednostima kolaterala:

31.decembar 2014. Stanovništvo Privreda Ukupno

Bruto plasmani 13.172 61.934 75.106Vrijednost kolaterala 19.494 164.227 183.721

31.decembar 2013. Stanovništvo Privreda Ukupno

Bruto plasmani 11.196 58.040 69.236Vrijednost kolaterala 21.235 155.270 176.505

Objelodanjena fer vrijednost kolaterala predstavlja vrijednost koja se može ostvariti (realizovati) odstrane zakonskih vlasnika sredstava. Rukovodstvo smatra da su krediti pokriveni kolateralomobezvrijeđeni s obzirom na to da iskustvo pokazuje da se značajan dio kolaterala ne može izvršitiusled administrativnih i zakonskih ograničenja. Rezervisanje po osnovu umanjenja vrijednostiodražava vjerovatnoću da rukovodstvo neće biti u mogućnosti da izvrši svoja prava i povratikolaterale u slučaju nenaplate kredita.

31.decembar 2014.Do

30 danaOd 31 do 60

danaOd 61 do 90

danaVise od 91

dan Ukupno

Krediti plasirani komitentima 171 152 323Krediti plasirani stanovništvu 270 70 - 340

UKUPNO 441 222 663

Fer vrijednost kolaterala 518 261 - - 779


29



Rizik likvidnosti i upravljanje finansijskim sredstvima

Rizik likvidnosti je rizik nastanka gubitka, kada Banka nije sposobna da izmiri sve dospjele obaveze,odnosno kada je Banka zbog nemogućnosti obezbjeđivanja dovoljnih sredstava za izmirenje obavezana dan dospijeća primorana da obezbjedi potrebna sredstva uz mnogo više troškova od uobičajenih.

Rizik likvidnosti proizilazi iz neusklađenosti novčanih priliva i odliva (rizik strukturne likvidnosti),odnosno nemogućnosti prodaje / konvertovanja finansijskih instrumenata / aktive u novčani oblik, uprihvatljivom roku i po adekvatnoj cijeni (rizik likvidnosti finansijskih instrumenata). Banka nadnevnoj osnovi mora da, bez ograničenja, obezbjedi dostupnost novčanih sredstava po osnovutekućih računa i dospjelih depozita klijenata kao i povlačenja kredita.

Banka svakodnevno analizira stanje u okruženju kako bi se blagovremeno pripremila na potencijalnerizike. Posebno se prate privredna dešavanja i mjere koje provode državne institucije na eliminacijiuticaja krize u svim sferama života.

Osnovni rizici u poslovanju Banke u 2014. godini usljed uticaja efekata svjetske krize se odnose nalikvidnosne i kreditne rizike.

Zbog činjenice da preko 90% izvora banke, depozita i uzetih kredita (krajem 2013. godine takođepreko 90%) predstavljaju domaći izvori, depoziti nebankarskog sektora, likvidnosni rizicipredstavljaju posebno osjetljive rizike.

Banka obezbjeđuje dovoljno likvidnih sredstava za izmirenje svih dospjelih obaveza Banke, planiramanje predvidive buduće i vanbilansne obaveze banke, održava optimalno stanje rezervi likvidnosti.Banka izbjegava situacije koje mogu dovesti do potrebe da obezbeđuje potrebna likvidna sredstva pocijenama koje su značajno više od tržišnih, oslanja se na stabilne izvore, ugovorene rokove dospijećai maksimalno moguću diverzifikaciju izvora po dospijeću, vrsti, broju komitenata i tržištu.

U cilju obezbjeđenja dugoročnih izvora za kredite aktivnosti Banka je u toku 2011. godine pokrenulaaktivnost na zaključenju tri nova dugoročna kredita sa EFSE Evropskim fondom za JugoistočnuEvropu u visini od EUR 5.000 hiljada i na rok od 10 godine, GGF Fondom za energetsku efikasnostza Jugoistočnu evropu u visini od EUR 5.000 hiljada i na rok od 10 godine i NLB dd kredit u visiniod EUR 5.000 hiljada i na rok od 5 godina.

Banka je krajem 2009. godine zaključila dugoročni ugovor o kreditu sa Evropskim fondom zaJugoistočnu Evropu u visini od EUR 7.000 i na rok od 5 godina.

U cilju održavanja likvidnosti Banka je u toku 2013. i 2014. godine kupovala visokolikvidne dužničkehartije od vrijednosti koje je razvrstala kao raspoložive za prodaju i koji služe za obezbeđenjesekundarne likvidnosti Banke. Većina hartija od vrijednosti koje je Banka kupovala u toku 2014.godine odnose se na trezorske zapise Republike Srpske i Slovenije, u ukupnom nominalnom iznosuKM 109.968 hiljada, dok je u toku 2013. godine Banka kupovala trezorske zapise i dugoročneobveznice Republike Srpske, Slovenije, Srbije i Crne Gore u ukupnoj nominalnoj vrijednosti KM116.747 hiljade.

Banka ne ograničava raspoloživost novčanih sredstava da bi uredno servisirala finansijske potrebesvojih klijenata. Rukovodstvo Banke smatra da se minimalni nivo reinvestiranja dospjelih sredstavamože sa sigurnošću predvidjeti.

Obezbeđenje usaglašenosti, odnosno kontrolisane neusaglašenosti ročne strukture aktive i pasiveBanke je od fundamentalnog značaja za rukovodstvo Banke u procesu upravljanja rizikom likvidnosti.Za banke nije uobičajeno da postoji potpuna ročna usklađenost, budući da neusaglašena pozicijapotencijalno povećava profitabilnost, ali u isto vreme povećava i rizik od gubitka.


30



Rizik likvidnosti i upravljanje finansijskim sredstvima (nastavak)

U skladu sa Politikom i procedurama za upravljanje rizikom likvidnosti, propisani su način, dinamika iodgovornosti mjerenja rizika likvidnosti, određivanje limita, kao i izveštavanje o izloženosti rizikulikvidnosti u cilju njegovog smanjenja na najmanju moguću mjeru.

Jedan od ključnih prioriteta Banke je da osigura da se sve dospjele obaveze izmiruju na vrijeme i dau isto vrijeme u potpunosti ispunjava regulativu koju propisuju Centralna banka BiH i Agencija zabankarstvo Republike Srpske. S tim u vezi Banka je obezbjedila adekvatan sistem za praćenje iplaniranje likvidnosti koji omogućava efikasno upravljanje imovinom i obavezama sa gledištanovčanih tokova, finansijskih efekata i koncentracije, a s ciljem usklađivanja novčanih priliva i odliva.Planiranje likvidnosti podrazumeva procjenu budućih potreba za likvidnim sredstvima imajući u vidumoguće promjene u ekonomskim, političkim i zakonskim uslovima poslovanja. Takvo planiranjepodrazumeva izradu različitih strategija upravljanja imovinom i obavezama kako bi se osiguralepotrebe Banke za novčanim prilivima.

Banka je pored Politike i procedura za upravljanje rizikom likvidnosti izradila i Plan za vanredne(neočekivane) situacije i udare koji mogu ugroziti likvidnost Banke.

Plan za vanredne situacije sadrži tačnost i pravovremenost protoka informacija vezanih za likvidnosti upravljanje likvidnosti u Banci, jasno definisanje i razdvajanje ovlašćenja i odgovornosti vezanih zaupravljanje likvidnosti Banke u uslovima vanredne situacije, mogućnost opcija za promjenuponašanja stavki aktive i stavki obaveza, način i vrste komunikacije sa vlasnicima Banke, najvažnijimpovjeriocima, poslovnim partnerima, drugim klijentima i javnošću u slučaju vanrednih okolnosti,specifikacija finansijskih izvora koji mogu i koji će biti dostupni u hitnim slučajevima sa utvrđivanjemstepena pouzdanosti, mogući scenariji vanrednih situacija sa konkretnim odgovorima na pitanje »štaako« koja će opisati akciju banke na situaciju tih mogućih scenarija vanrednih situacija (testiranjesimuliranih mogućih stresnih situacija) i druge elemente za koje Banka procijeni da su adekvatninjenom profilu poslovanja i rizika likvidnosti.

Banka je predvidjela stresne scenarije koji mogu ugroziti likvidnost banke i način obezbjeđenjapotrebnih novčanih sredstava u slučaju nastanka rizika likvidnosti. U toku 2014. godine Banka jemjesečno izrađivala stresne scenarije likvidnosti za period od narednih 12 mjeseci. Stresni scenariopredviđa nagli pad depozita, koji bi mogao ugroziti likvidnost banke zbog angažovanja dijela depozitau finansijske instrumente, prije svega kredite.

Na dan 31.12.2014. godine Banka je u potpunosti ispoštovala zakonsku regulativu Centralne bankeBiH i Agencije za bankarstvo RS koja se odnosi na likvidnost. Obavezna rezerva je održavana premapropisima utvrđenim od strane Centralne banke BiH.

Naredna tabela prikazuje analizu sredstava i obaveza prema odgovarajućoj dospjelosti na osnovupreostalog perioda od datuma bilansa stanja do ugovorenog datuma dospijeća.


31



Rizik likvidnosti i upravljanje finansijskim sredstvima (nastavak)

Na dan 31. decembra 2014.Do mesec

danaOd 1 do 3

mesecaOd 3 do 12

meseciPreko 1

godine UkupnoFINANSIJSKA AKTIVANovcana sredstva i sredstva kodCentralne banke 145.390 - - - 145.390Hartije od vrijednosti raspoloživeza prodaju 8.907 19.967 88.771 48.282 165.927Krediti plasirani bankama 187.777 5.155 39.123 - 232.055Krediti plasirani komitentima 83.771 41.200 122.743 463.741 711.455

Ukupna finansijska aktiva 425.845 66.322 250.637 512.023 1.254.827

FINANSIJSKA PASIVADepoziti 555.110 46.681 225.290 66.576 893.657Obaveze po kreditima 1.585 5.884 21.016 126.631 155.116

Ukupna finansijska pasiva 556.695 52.565 246.306 193.207 1.048.773

Ročna neusklađenost (130.850) 13.757 4.331 318.816 206.054

Na dan 31. decembra 2013.Ukupna aktiva 596.886 81.705 258.662 498.074 1.435.327

Ukupna pasiva 551.156 51.005 215.173 241.939 1.059.273

Ročna neusklađenost 45.730 30.700 43.489 256.135 376.054

Tržišni rizik

Tržišni rizik je rizik da će fer vrednost ili očekivani budući gotovinski tokovi finansijskih instrumenatafluktuirati, usled promjena tržišnih varijabli kao što su kamatne stope i devizni kursevi.

Rizik promjene kamatnih stopa

Kamatni rizik predstavlja rizik smanjenja dobiti ili vrijednosti kapitala usljed promjena nivoa tržišnihkamatnih stopa.

Kamatna osjetljivost, koja se javlja kao posljedica promjena tržišnih kamatnih stopa, utiče na visinuneto kamatnih prihoda i tržišnu vrijednost pojedinačnih finansijskih instrumenata.

Banka je izradila Politiku za upravljanje kamatnim rizicima čiji je cilj upravljanje i ograničavanjepotencijalnog gubitka Banke zbog promjena stranih i domaćih kamatnih stopa koje utiču naekonomsku i tržišnu vrijednost Banke.

Za postizanje cilja Politike za upravljanje kamatnim rizikom Banka identifikuje pozicije koje suosjetljive na promjenu kamatnih stopa, priprema podatke za obračun kamatno osjetljivih pozicija,utvrđuje metode mjerenja rizika, utvrđuje kontrolne mehanizme i utvrđuje limite, utvrđuje ovlaštenjai odgovornosti i izvještava ALCO odbor i Nadzorni odbor.


32



Rizik promjene kamatnih stopa (nastavak)

Svrha upravljanja rizikom kamatne stope, kao segmentom upravljanja aktivom i pasivom, je daodredi optimalnu kamatnu stopu, a samim tim i prihod Banke, uzimajući u obzir uslove na tržištu ikonkurentno okruženje, a da istovremeno kamatnu stopu usklađuje sa bančinom aktivom i pasivom.S obzirom na ovaj cilj, veoma je bitno da se procjeni osjetljivost prihoda prema naglim promjenamakamatne stope na tržištu.

U cilju zaštite izloženosti riziku kamatne stope, Banka ugovora varijabilnu i fiksnu kamatnu stopu,usklađuje strukturu kamatonosne aktive i obaveza na koje se plaća kamata i koristi druga sredstvaupravljanja rizikom kamatnih stopa.

Banka upravlja kamatnim rizikom tako što:

o adekvatno utvrđuje nivo kamatne marže, odnosno usklađuje visinu kamatnih stopa napozicijama kamatno osetljive aktive i pasive, uz istu ročnost i vremenski interval u okvirukoga se ponovo utvrđuje visina kamatne stope; i/ili

o obezbeđuje ročnu usklađenost kamatno osetljive aktive i pasive (kada je utvrđena fiksnakamatna stopa) odnosno usklađuje rok (vremenski interval za ponovno utvrđivanjekamatnih stopa u slučaju kada se primjenjuje promjenljiva kamatna stopa).

Banka je izložena rizicima koji kroz efekte promena visine kamatnih stopa na tržištu djeluju na njenfinansijski položaj i tokove gotovine. Naredna tabela prikazuje izloženost Banke rizicima od promenekamatnih stopa. Pozicije aktive i pasive u tabeli su prikazane po knjigovodstvenoj vrijednosti nabruto principu, po ugovorenim ili preostalim rokovima dospeća sa stanjem na dan 31. decembar2014. godine.

Na dan 31. decembra 2014.Do mesec

danaOd 1 do

6 meseciOd 6 do

12 meseciPreko 12

meseciNekamatonosno Ukupno

FINANSIJSKA AKTIVANovčana sredstva i sredstva kodCentralne banke - - - - 145.390 145.390Hartije od vrijednosti raspoloživeza prodaju 8.907 92.874 15.864 48.282 - 165.927Krediti plasirani bankama 130.652 - 44.116 - 57.287 232.055Krediti plasirani komitentima 125.546 244.312 175.909 165.688 - 711.455

Ukupna finansijska aktiva 265.105 337.186 235.889 213.970 202.677 1.254.827FINANSIJSKA PASIVADepoziti 521.852 46.681 225.361 62.656 37.107 893.657Obaveze po kreditima 1.585 11.205 15.447 126.879 - 155.116

Ukupna finansijska pasiva 523.437 57.886 240.808 189.535 37.107 1.048.773Izlozenost riziku od promjenekamatnih stopa (258.332) 279.300 (4.919) 24.435 165.570 206.054Na dan 31. decembra 2013.Ukupna aktiva korigovano 463.003 330.284 181.125 245.556 33.123 1.253.091

Ukupna pasiva 476.063 101.561 108.579 335.430 37.640 1.059.273Izlozenost riziku od promjenekamatnih stopa korigovano (13.060) 228.723 72.546 (89.874) (4.517) 193.818


33



Rizik promjene kamatnih stopa (nastavak)

Kamatni rizik predstavlja nepovoljnu promjenu cijena aktivnih kamatnih stopa u odnosu na nivopasivnih kamatnih stopa.

U upravljanju kamatnim rizikom Banka koristi simulaciju očekivanih i ekstremnih promjena kamatnihstopa i uticaj tih promjena na bilans uspjeha.

U sledećoj tabeli je prikazan uticaj očekivanih promjena kamatnih stopa na profit Banke, a da su pritome sve ostale varijable ostale nepromjenjene:

Osjetljivost bilansa uspjeha na promjenu kamatnih stopa za 31.12.2014.Uvećanje kamatnihstopa

Uticaj na bilansuspjeha u 000 KM Smanjenje kamatnih stopa

Uticaj na bilansuspjeha u 000 KM

+ 100 bp 1.854 - 100 bp (1.854)

Osjetljivost bilansa uspjeha na promjenu kamatnih stopa za 31.12.2013. korigovanoUvećanje kamatnihstopa

Uticaj na bilansuspjeha u 000 KM Smanjenje kamatnih stopa

Uticaj na bilansuspjeha u 000 KM

+100 bp 1.744 -100 bp (1.744)

Devizni rizik

Devizni rizik predstavlja izloženost Banke mogućem uticaju promjena deviznih kurseva i opasnostida nepovoljne promjene imaju za rezultat gubitak Banke u KM (domaćoj valuti).

Devizni rizik nastaje kada Banka ima otvorenu deviznu poziciju koja može dovesti do nastankagubitka zbog promjene međuvalutnih odnosa, promjene cijene KM u odnosu na druge valute ilipromjene cijene zlata.

Izlaganje riziku dovodi do porasta pozitivnih i negativnih kursnih razlika koje se evidentiraju ubilansu uspeha. Banka upravlja deviznim rizikom kroz usklađivanje valutne strukture aktive i pasive,a u skladu sa očekivanim promenama deviznog kursa.

U skladu sa Odlukom Agencije za bankarstvo Republike Srpske o minimalnim standardima zaupravljanje deviznim rizikom, Banka je izradila Program, politike i procedure za upravljanje deviznimrizikom kojom su definisani: pojmovi vezani za devizni rizik, ciljevi i principi Banke u obavljanjudeviznih aktivnosti, opis deviznih aktivnosti, minimalni standardi za upravljanje deviznim rizikom,ovlašćenja za obavljanje deviznih aktivnosti, procedure za upravljanje i kontrolu deviznih aktivnosti ideviznog rizika i izvještavanje.

Ciljevi Banke u obavljanju deviznih aktivnosti usmjereni su na:

- obavljanje poslovnih aktivnosti u skladu sa minimalnim standardima poslovanja premaZakonu o bankama, Odlukama Agencije za bankarstvo i poslovnim politikama Banke;

- upravljanje deviznim rizicima i izvještavanje u skladu sa standardima NLB Grupe;- kontinuiranim praćanjem i izvještavanjem o deviznim rizicima Banke organa Banke i

eksternih institucija.


34



Devizni rizik (nastavak)

Devizne aktivnosti koje Banka obavlja i koje planira obavljati u budućnosti su: uspostavljanje iodržavanje odnosa sa optimalnim brojem korespondentnih banaka i držanje optimalnog broja računakod inostranih banaka, poslovi deviznog tržišta i platnog prometa sa inostranstvom, prikupljanjedeviznih depozita, kreditni poslovi sa inostranstvom, dokumentarni poslovi, transakcije u zemlji sastanim valutama koje se odnose na poslovanje sa deviznom efektivom, devizama u aktivi Banke(depoziti, krediti, avansi). Poslovanje sa devizama se odnosi na poslove deviznih depozita i štednje,konverzije, mjenjački poslovi i drugi poslovi u devizama.

Naredna tabela prikazuje izloženost Banke deviznom riziku na dan 31. decembar 2014. godine.

EUR USDOstalevalute

Ukupnodevizni

podbilansKM

podbilasns UKUPNONa dan 31.decembar 2014.AKTIVANovčana sredstva i sredstva kodCentralne banke 5.263 212 760 6.235 139.155 145.390Hartije od vrednosti i dugoročnaulaganja 107.865 1.843 - 109.708 52.074 161.782Krediti plasirani bankama 210.037 5.360 11.482 226.879 5.176 232.055Krediti plasirani komitentima 7.910 - - 7.910 204.029 211.939Osnovna sredstva i nematerijalnaulaganja, (neto), investicionenekretnine,stalna sredstva za prodaju - - - - 36.622 36.622Ostala aktiva 403 1 1 405 5.706 6.111HOV sa deviznom klauzulom 4.145 - - 4.145 - 4.145Krediti s deviznom klauzulom 498.945 - 571 499.516 - 499.516

Ukupna aktiva 834.568 7.416 12.814 854.798 442.762 1.297.560

PASIVADepoziti 386.029 6.986 12.000 405.015 299.741 704.756Obaveze po kreditima 21.098 - - 21.098 2.390 23.488Rezervisanja - - - - 4.244 4.244Ostala pasiva 421 187 - 608 5.673 6281Obaveze po kreditima sa deviznomklauzulom 131.628 - - 131.628 - 131.628Depoziti sa deviznom klauzulom 188.901 - - 188.901 - 188.901

Ukupna pasiva 728.077 7.173 12.000 747.250 312.048 1.059.298

Neto devizna pozicija 106.491 243 814 107.548 130.714 238.262

Na dan 31. decembra 2013.

Ukupna aktiva 852.531 8.051 12.140 872.722 425.061 1.297.783

Ukupna pasiva 757.379 7.832 11.446 776.657 293.255 1.069.912

Neto devizna pozicija 95.152 219 694 96.065 131.806 227.871


35



Devizni rizik (nastavak)

Banka nije računala simulaciju očekivanih ekstremnih promjena deviznih kurseva i njihov uticaj nabilans uspjeha s obzirom da je kurs domaće valute KM u odnosu na EUR fiksan (1 EUR = 1,95583KM), a izloženost Banke u drugim valutama nije materijalno značajna.

Fer vrijednost finansijske imovine i obaveza

Fer vrijednost predstavlja iznos za koji se neka imovina može razmijeniti ili obaveza izmiriti izmeđuobaviještenih i voljnih strana u uobičajenim tržišnim uslovima. Ako su informacije dostupne, fervrijednost se zasniva na tržišnim cijenama. Međutim, za značajan dio finansijskih instrumenataBanke ne postoje lako dostupne tržišne cijene. U uslovima kada tržišne cijene nisu lako dostupne, fervrijednost se procjenjuje korištenjem modela diskontovanih novčanih tokova ili drugim tehnikamaprocjene. Promjene određenih pretpostavki, uključujući diskontne stope i procijenjene budućenovčane tokove, značajno utiču na procjenu. Zbog navedenog se izračunate fer tržišne procjenemožda ne mogu realizovati pri prodaji finansijskih instrumenata u tekućem periodu.

Plasmani bankama

Plasmani bankama uključuju međubankarske plasmane. Fer vrijednost plasmana sa promjenljivomkamatom i sa fiksnom kamatom predstavlja njihovu knjigovodstvenu vrijednost. Banka u svomportfelju ima plasmane sa vrlo kratkim dospijećem.

Krediti i potraživanja od komitenata

Krediti i potraživanja od komitenata umanjeni su za ispravku vrijednosti. Procijenjena fervrijednost predstavlja diskontovani iznos očekivanih procijenjenih budućih novčanih tokova odglavnice i kamate. Očekivani budući novčani tokovi diskontuju se trenutno važećim tržišnimstopama s ciljem određivanja njihove fer vrijednosti.

Depoziti banaka i komitenata

Za depozite po viđenju i depozite koji nemaju definisano dospijeće, fer vrijednost je iznos plativ poviđenju na dan bilansa. Procijenjena fer vrijednost depozita s fiksnim dospijećem zasniva se nadiskontovanim novčanim tokovima prema trenutno važećim kamatnim stopama na depozite sličnogpreostalog dospijeća. Fer vrijednost oročenih depozita sa promjenljivom kamatnom stopom približnoje jednaka njihovoj knjigovodstvenoj vrijednosti.

Uzeti krediti

Fer vrijednost uzetih kredita izračunava se diskontovanjem budućih novčanih tokova na sadašnjuvrijednost preostalog duga i budućih kamata. Buduće kamate izračunavaju se primjenom trenutnevrijednosti Euribora.

Finansijska sredstva raspoloživa za prodaju

U bilansu banke se po fer vrijednosti vode dužničke i vlasničke hartije od vrijednosti koje kotiraju natržištu. Svođenje na fer vrijednost obavlja se na kraju svakog mjeseca, a razlika u vrijednosti uodnosu na nabavnu vrijednost knjiži se u korist / na teret kapitala. Na dan 31. decembra 2014.ukupna tržišna vrijednost hartija od vrijednosti uključujući i obračunate kamate iznosi KM 165.927hiljada.


36



Finansijska sredstva raspoloživa za prodaju (nastavak)

Finansijski instrumenti koji se mjere po fer vrijednosti razvrsani su tri grupe ovisno od dostupnostipokazatelja fer vrijednosti.

Nivo 1: Fer vrijednost finansijskih instrumenata temelji se na njihovim kotiranim cijenamadostupnim na aktivnom tržištu. U ovaj nivo su uključene državne obveznice RepublikeSlovenije i Republike Srpske sa kojima se aktivno trguje (dugoročne obveznice staredevizne štednje i ratne štete) i dugoročne obveznice Bosne i Hercegovine. U ovaj nivotakođe su uključene i vlasničke hartije VISA International, SWIFT telekomunikacion i Mastercard.

Nivo 2: Fer vrijednost finansijskih instrumenata procjenjuje se primjenom tehnika procjene natemelju tržišno dostupnih inputa.

Nivo 3: Ovaj nivo obuhvata vlasničke hartije od vrijednosti Banjalučke berze a.d. Banja Luka,Centralnog registra a.d. Banja Luka, ulaganje u preduzeće Plan d.o.o. Banja Luka itrezorske zapise i obveznice Ministarstva finansija, lokalnih zajednica Republike Srpske, teobveznice Srbije i Crne Gore. Akcije navedenih institucija ne kotiraju se na berzi. Krajem2014. godine Banka je prodala svoj ulog u Plan d.o.o. Banja Luka.

Pregled hartija od vrijednosti raspoloživih za prodaju prema nivoima fer vrijednosti dat je u sljedećojtabeli:

31. decembar 2014. godine 1. nivo 2. nivo 3. nivo Ukupno

Dužničke HOV raspoložive za prodaju 97.986 - 65.440 163.426Vlasničke HOV raspoložive za prodaju 1.891 - 610 2.501

31. decembar 2013. godine 1. nivo 2. nivo 3. nivo Ukupno

Dužničke HOV raspoložive za prodaju 103.529 - 75.948 179.477Vlasničke HOV raspoložive za prodaju 1.514 - 1.188 2.702

U toku 2014. i 2013. godine nije bilo transfera hartija od vrijednosti raspoloživih za prodaju izmeđupojedinih nivoa fer vrijednosti.

U sljedećoj tabeli prikazana je fer vrijednost Hartija od vrijednosti raspoloživih za prodaju premanivoima razvrstavanja. Svođenje na fer vrijednost vrši se na kraju svakog mjeseca a razlikavrijednosti u odnosu na nabavnu vrijednost knjiži se u korist ili na teret kapitala. Efekti vrednovanjaiskazani su u Izvještaju o promjenama na kapitalu i u okviru pozicije Ostali finansijski rezultat.Navedene hartije služe kao sekundarne rezerve likvidnosti.


37

Nivo 1 Nivo 2 Nivo 3 Tehnike vrednovanja iulazni podacikotiraju se na berzi ne kotiraju se na berzi ne kotiraju se na berzi

2014. 2013. 2014. 2013. 2014. 2013.Dužničke hartije od vrijednosti

- Obveznice Republike Slovenija89.893 95.532 - - - -

Posljednja cijena natržištu na dan bilansa (od

NLB dd)- Obveznice Ministarstva finansija RepublikeSrpske(ratna šteta i stara devizna štednja 7.848 7.698 - - - -

Tržišna cijena na danbilansa (Banjalučka berza)

- Obveznice Bosne i Hercegovine 245 299 - - - -- Obveznice i trezorski zapisi Republike Srpske - - - - 45.549 47.538

Nabavna vrijednostuvećana za pripadajućekamate i razgraničene

diskonte

-Obveznice Republike Srbije - - - - 13.978 21.754-Državni zapisi Crne Gore - - - - 3.676 3.891-Obveznice Opštine Gradiška - - - - 42 127- Obveznice Opštine Bijeljina - - - - 586 682- Obveznice Opštine Zvornik - - - - 1.167 1.294- Obveznice OpštineLaktaši - - - - - 180

- Obveznice Opštine Šipovo - - - - 442 482

Vlasničke hartije od vrijednosti - - - - - -

- Master card 835 709 - - - - Na dan bilansiranjavrednovanje prema cijeni

objavljenoj na NYSE- VISA International 1.009 743 - - - -- SWIFT 47 62 - - - -- Banjalučka berza - - - - 503 503 Nabavna vrijednost akcija- Centralni registar HOV Republike Srpske - - - - 107 107-Plan doo Banja Luka - - - - - 578

Ukupno 99.877 105.043 - 66.050 77.136


38

Sljedeća tabela prikazuje knjigovodstvene iznose i fer vrijednost finansijske imovine i obaveza koji ubilansu Banke nisu uključeni po fer vrijednosti:

Knjigovodstvena vrijednost Fer vrijednost Hijerarhijafer

vrijednosti31.12.2014. 31.12.2013. 31.12.2014. 31.12.2013.

Finansijska imovina

Krediti bankama 232.055 169.311 233.013 165.488 nivo 3

Krediti komitentima 601.012 589.421 592.198 576.288 nivo 3

Ukupno 833.067 758.732 825.211 741.776

Finansijske obaveze

Depoziti banaka 3.783 3.217 3.859 3.169 nivo 3

Depoziti komitenata 889.874 877.790 888.690 931.240 nivo 3Obaveze po uzetimkreditima 155.116 178.266 161.670 182.045 nivo 3

Ukupno 1.048.773 1.059.273 1.054.219 1.116.454

Operativni rizik

Operativni rizici su rizici koji nastaju zbog nedostataka ili grešaka kod djelovanja unutrašnjihprocesa, sistema i ljudi ili zbog vanjskih događaja. Definicija uključuje pravni rizik, a ne uključujestrateški rizik i rizik gubitka dobrog imena.

Izloženost Banke operativnom riziku određuju unutrašnji i vanjski faktori.

Unutrašnji faktori koji određuju izloženost Banke operativnom riziku su: stručnost kadrova,fluktuacija radne snage, promjene u organizacionoj šemi Banke i slično.

Vanjski faktori koji određuju izloženost Banke operativnom riziku su: nastale promjene ufinansijskom sektoru, tehnološki napredak, promjene u političkom okruženju i slično.

Upravljanje operativnim rizicima u Banci se vrši na osnovu:

1) Praćenja nastalih štetnih događaja iz djelokruga operativnih rizika,2) Identifikacije operativnih rizika po procesima u Banci,3) Ocjenjivanja značajnih rizika,4) Savladavanja značajnih rizika

Praćenje nastalih štetnih događaja iz djelokruga operativnih rizika daje istorijski pregled o veličini ivrsti realizovanih operativnih rizika i odvija se u skladu sa Procedurama i uputstvom za evidentiranještetnih događaja.

Identifikacija i ocjenjivanje operativnih rizika se izvodi na svim procesima u okviru svih Centara,Službi i Kabineta Uprave i predstavljaju preduslov za savladavanje operativnih rizika.


39


4.3. Upravljanje kapitalom

Prema Zakonu o bankama (Službeni glasnik Republike Srpske 44/03, 74/04, 116/11, 05/12 i59/13) minimalni iznos uplaćenog novčanog kapitala Banke i najniži iznos neto kapitala koji Bankamora održavati, ne može biti manji od KM 15.000 hiljada.

Kapital Banke čine osnovni kapital umanjen za odbitne stavke osnovnog kapitala i dopunski kapital.

Osnovni kapital Banke čine uplaćeni akcionarski kapital i rezerve Banke. Odbitne stavke osnovnogkapitala su iznos nematerijalne imovine, nepokriveni gubitak iz prethodnih godina i gubitak tekućegodine, knjigovodstvena vrijednost vlastitih akcija u posjedu Banke.

Dopunski kapital Banke čine: iznos opštih rezervi za pokriće kreditnih gubitaka za aktivu Bankeprocijenjenu kao kategorija A, iznos obračunate dobiti u tekućoj godini revidirane i potvrđene odstrane eksternog revizora, iznos subordiniranih dugova najviše do iznosa 50% osnovnog kapitala.

ABRS je krajem 2010. godine donijela Odluku o izmjenama i dopunama Odluke o minimalnimstandardima za upravljanje kapitalom banaka (Službeni glasnik RS br. 136/10 i Službeni glasnik RS57/14). Prema ovoj Odluci uvodi se nova odbitna stavka kapitala : «Iznos nedostajućih rezervi zakreditne gubitke po regulatornom zahtjevu». Stupanjem na snagu novog Zakona o računovodstvu,banke vrše obračun i knjiženje umanjenja vrijednosti finansijske imovine po MRS 39.

Međutim, prema Odluci ABRS banke su dužne da i dalje vrše obračun rezervisanja za procijenjenegubitke u skladu sa Odlukom ABRS.

Razlika umanjenja vrijednosti finansijske imovine u skladu sa MRS 39 i umanjenja (rezervisanja)obračunatih u skladu sa Odlukom ABRS o minimalnim standardima za upravljanje kreditnim rizikom iklasikacija aktive evedintirana je u momentu prelaska na MRS rezervisanja u početnom stanju 01.januara 2010. godine kao posebna rezerva u kapitalu u okviru rezervi banke u iznosu od KM 1,951hiljada).

Prema Uputstvu ABRS, ukoliko je iznos rezervi za kreditne gubitke formiran u skladu sa OdlukomABRS veći od zbira ispravki vrijednosti bilansne aktive i rezervisanja za gubitke po vanbilansnimstavkama u skladu sa MRS 39 i iskazane razlike rezervisanja u početnom stanju, taj iznospredstavlja nedostajuću rezervu po regulatornom zahtjevu i predstavlja odbitnu stavku od kapitala.U suprotnom, iznos ostaje 1,951 hiljada KM.

Na dan 31. decembar 2014. godine i 31. decembar 2013. godine Banka nije imala nedostajućerezerve po regulatornom zahtjevu, stoga je iznos specijalne rezerve u rezervama Banke na dan 31.decembar 2014. godine ostao na nivou od KM 1,951 hiljada.

U julu 2014. godine ABRS je donijela novu Odluku o minimalnim standardima za upravljanjekapitalom banaka i kapitalnoj zaštiti (Službeni glasnik RS 57/14).U odnosu na prethodnu Odluku iz osnovnog kapitala (Tier 1) isključuju se revalorizacione rezerve poosnovu vrednovanja materijalne imovine i po osnovu vrednovanja HOV:

- Negativni efekti vredovanja HOV predstavljaju odbitnu stavku od osnovnog kapitala, apozitivni efekti vrednovanja se prenose u dopunski kapital (Tier 2).

- Revalorizacione rezerve po osnovu vrednovanja materijalne imovine prenose se u dopunskikapital (Tier 2) i moraju se kvartalno smanjivati do krajnjeg roka za usklađivanje 31.decembar 2016. godine kada se potpuno isključuju iz dopunskog kapitala.

Odložena poreska sredstva takođe su odbitna stavka od osnovnog kapitala.

Banka ne može vršiti isplatu dividendi i nagrada ako neto kapital banke ne iznosi najmanje 14,5%rizične aktive i ako nije ispunila zahtjeve u pogledu zaštitnih slojeva kapitala.


40


4.3. Upravljanje kapitalom (nastavak)

Ciljevi Banke u pogledu upravljanja kapitalom su:

- obezbediti usaglašenost sa zahtevima Agencije za bankarstvo Republike Srpske (ABRS),- obezbediti usaglašenost sa standardima NLB grupe,- obezbediti jaku kapitalnu osnovu kao podršku daljem razvoju poslovanja Banke,- obezbediti mogućnost dugoročnog nastavka poslovanja uz obezbjeđenje prinosa

akcionarima.

Banka je u obavezi da održava adekvatnost kapitala na minimalno 12%, osnovni kapital na minimalno50% ukupnog kapitala, odnosno da obim i strukturu svog poslovanja uskladi sa pokazateljimaposlovanja koji su definisani propisima ABRS, tj. Odlukom o minimalnim standardima za upravljanjekapitalom banaka (Službeni glasnik RS broj 12/03, 29/03, 115/06, 61/08, 136/10, 91/11, 127/11 i57/14) i drugim odlukama ABRS iz oblasti nadzora i kontrole rada banaka, i Zakonom o bankama RS(Službeni glasnik Republike Srpske broj 44/03, 74/04,116/11, 05/12 i 59/13).

Rukovodstvo Banke redovno prati pokazatelje adekvatnosti Banke i druge pokazatelje poslovanja, aizvještaji u propisanoj formi o ostvarenim vrijednostima pokazatelja kvartalno se dostavljaju ABRS,Upravi Banke i Nadzornom odboru.

Banka upravlja kapitalom i vrši usklađivanja u skladu sa svojim ciljevima, tržišnim promjenama irizicima karakterističnim za aktivnosti Banke. U zavisnosti od primarnog cilja, Banka prilagodjavastrukturu kapitala odnosno povećava kapital na sljedeće načine:

- korekcijom iznosa dividende koja se isplaćuje akcionarima, tj. povećanjem akcionarskogkapitala iz ostvarene dobiti,

- povećanjem rezervi kapitala iz ostvarene dobiti,- novom emisijom akcija koja može biti privatna i javna,- povećanjem dopunskih stavki kapitala.

U 2013. godini osnovni kapital je povećan za iznos izdvojenih rezervi iz dobiti KM 11.310 hiljada iuvećan po osnovu povećanja vrijednosti HOV raspoloživih za prodaju u iznosu od KM 1.302 hiljada.U 2014. godini osnovni kapital je povećan za iznos izdvojenih rezervi iz dobiti KM 3.587 hiljada iuvećan po osnovu povećanja vrijednosti HOV raspoloživih za prodaju u iznosu od KM 273 hiljade.

Tokom 2014. godine, kao i na dan 31. decembra 2014. godine i 31. decembar 2013. godine svipokazatelji kapitala Banke su usaglašeni sa svim važećim propisima.

31.12.2014. 31.12.2013.

Osnovni kapital 101.697 105.946Dopunski kapital 16.101 22.600

Iznos neto kapitala 117.798 128.546

Ukupna ponderisana rizična aktiva 548.594 569.389Ukupan ponderisani rizični vanbilans 55.514 55.843Ponderisani operativni rizik 63.199 64.313

Ukupna ponderisana rizična aktiva i vanbilans 667.307 689.545

Adekvatnost kapitala na dan 31. decembar 17,7% 18,6%


41

5. PRIHODI I RASHODI OD KAMATA

a. Prihodi od kamataGodina završena 31. decembra

2014. 2013.

Novčana sredstva i sredstva kod drugih banaka 601 698Krediti 40.762 38.732Naknade po kreditima 1.919 2.103Zatezna kamata 1.065 1.717Prihodi od kamata po HOV 6.334 6.962Prihod od naknada faktoringa 92 -

50.773 50.212

b. Rashodi od kamataGodina završena 31. decembra

2014. 2013.

Depoziti banaka i komitenata 1.651 2.036Depoziti građana 13.034 12.756Obaveze po kreditima 3.995 4.525Obračunata kamata po aktuarskom obračunu po MRS 19 71 17

18.751 19.334

6. PRIHODI I RASHODI PO OSNOVU NAKNADA I PROVIZIJA

a. Prihodi po osnovu naknada i provizijaGodina završena 31. decembra

20142013.

korigovano

Naknade za bankarske usluge unutrašnjeg platnog prometa 10.769 9.206Naknade za bankarske usluge deviznog platnog prometa 3.605 3.258Naknade po izdatim sefovima 27 27Naknade za kupoprodaju deviza 1.507 1.552Naknade po kartičarskom poslovanju 3.492 3.365Provizije po izdatim garancijama i drugim jemstvima 886 916

20.286 18324

b. Rashodi po osnovu naknada i provizijaGodina završena 31. decembra

2014. 2013.

Naknade za usluge platnog prometa u zemlji 648 562Naknade za usluge platnog prometa u inostranstvu 62 117Naknada za osiguranje depozita 1.707 1.785Naknade za usluge kupoprodaje deviza 249 317Naknade za rad sa platnim karticama i procesiranje kartica 2.453 2.446Naknade povezanim bankama 70 77Ostale naknade i provizije 108 81

5.297 5.385


42

7. NETO GUBICI OD PROMJENE VRIJEDNOSTI IMOVINE I PLASMANA

Godina završena 31. decembra2014. 2013.

Rashod promjene vrijednosti plasmana - (58)Gubici od promjene vrijednosti imovine (300) (712)

(300) (770)

8. OSTALI PRIHODI IZ POSLOVANJAGodina završena 31. decembra

2014. 2013.

Prihodi od zakupnina 128 108Neto prihod od ukidanja rezervisanja po sudskim sporovima(Napomena 24) 434 327Neto prihod od prodaje materijalne imovine 235 46Neto prihod ukidanja rezervisanja po vanbilansnim obavezama(Napomena 11) - 1.600Ostalo 90 87

887 2.168

9. ADMINISTRATIVNI I OPŠTI TROŠKOVI POSLOVANJAGodina završena 31. decembra

2014. 2013.

Neto lična primanja 7.383 7.398Porezi i doprinosi na neto lična primanja 6.015 6.115Ostale naknade zaposlenima (neto) 2.090 2.129Troškovi materijala i usluga 1.944 1.848Troškovi naknada za superviziju Agenciji za bankarstvo 871 845Troškovi zakupa 616 782Troškovi reklame i propagande 518 604Troškovi reprezentacije 117 112Ostali administrativni troškovi 1.958 1.704Premije osiguranja 223 228

21.735 21.765

10. OSTALI RASHODI IZ POSLOVANJAGodina završena 31. decembra

2014. 2013.

Indirektni porezi 464 574Neto trošak rezervisanja po vanbilansnim obavezama (Napomena24) 1.026 -Ostali rashodi 392 348

1.882 922


43

11. NETO RASHOD INDIREKTNIH OTPISA PLASMANA I REZERVISANJA ZA VANBILANSNEOBAVEZE

a. Knjiženje na teret rashoda/prihoda (neto)Godina završena 31. decembra

2014. 2013.

Krediti 7.438 10.587Dobici po osnovu prodaje materijalnih vrednosti stečenihnaplatom potraživanja (372) (2.382)

Neto rashod indirektnih otpisa kredita 7.066 8.205

Neto rashod/(prihod) ispravke vrednosti potraživanja za kamatu (1.660) 356Neto rashod/(prihod) rezervisanja za potencijalne i ugovoreneobaveze (Napomena 8 i 10) 1.026 (1.600)

6.432 6.961

b. Kretanja na računima ispravki vrijednosti i vanbilansnih rezervisanja u toku godine

Godina završena 31. decembra

Krediti 2014. 2013.

Početno stanje 01. januar 107.625 98.680Neto trošak rezervisanja u toku godine po kreditima i ostalojaktivi(Napomena 11a) 7.438 10.587Isknjiženo po osnovu otpisa kredita i ostale aktive (1.339) (132)Neto rashod/prihod rezervisanja po kamati (1.660) 356Efekti reprograma prethodno otpisanih kredita 233 121Isknjiženo po osnovu naplate materijalnih vrijednosti (1.076) (1.987)

(Napomena 17 i 20) 111.221 107.625

Godina završena 31. decembraVanbilans 2014. 2013.

Početno stanje 01. januar 262 1,862Neto rashod/(prihod) ukidanja rezervisanja u toku godine povanbilansu (Napomene 8 i 10) 1.026 (1.600)

(Napomena 24) 1.288 262

c. Pregled ispravki vrijednosti i rezervisanja za vanbilansne obaveze


Krediti privredi 92.345 86.739Krediti stanovništvu 18.098 20.174Ostala aktiva 778 712Vanbilansne obaveze 1.288 262

112.509 107.887


44

12. POREZ NA DOBIT


Dobit za godinu prije oporezivanja 16.921 13.578Plus:

Korekcija dobitiNepriznati iznos troška otpremnine 45 84Nepriznati iznos troška amortizacije 373 328Nepriznati iznos troška reprezentacije 83 78Nepriznati iznos neto rashoda rezervisanja 3.485 5.956Neto efekat nerealizovanih kursnih razlika 207 46Novčane kazne i nepriznati porezi 366 398Nepriznati trošak donacija 19 -Rashod po osnovu procjene osnovnih sredstava i promjenevrijednosti plasmana 300 770Neto rezervisanja za buduće isplate i dodatno osiguranje 62 252Povećanje po osnovu transferne cijene - 1Dobit utvrđena direktno u kapitalu - 96Neto rashod rezervisanja po MRS 19 (otpremnine, jubilarne) 72 -

Oporeziva dobit pre umanjenja 21.933 21.587Umanjena za:

Prihod od kamata od HOV (3.404) (3.648)Prihod od kamata na depozite u banci (601) (699)Prihod od dividendi (905) (50)Neto prihod od ukidanja rezervisanja po sudskim sporovima (427) (257)

Oporeziva dobit nakon umanjenja 16.596 16.933

Porez na dobit (10%) 1.660 1.693

Ostvarena dobit prije oporezivanja prema bilansu uspjeha za 2014. godinu iznosi KM 16.921 hiljadu.U poreskom bilansu ostvarena dobit je uvećana za rashode koji se ne priznaju u ukupnom iznosu odKM 5.012 hiljada i umanjena za prihode koji se ne uključuju u obračun poreske osnovice u ukupnomiznosu od KM 5.337 hiljada. Oporeziva dobit Banke na dan 31. decembar 2014. godine iznosi KM16.596 hiljada, a obračunati porez na dobit KM 1.660 hiljada.

Promjene na odloženim porezima kroz bilans uspjehaGodina završena 31. decembra

2014. 2013.Dobit po osnovu povećanja odloženihporeskih sredstava i smanjenja odloženih poreskih obaveza naosnovnim sredstvima 84 134Dobit po osnovu povećanja odloženihporeskih sredstava i smanjenja odloženih poreskih obaveza zaotpremnine i jubilarne nagrade 9 13Gubitak po osnovu povećanja odloženihporeskih obaveza i smanjenja odloženih poreskih sredstava naosnovnim sredstvima (17) (34)Gubitak po osnovu smanjenja odloženihporeskih sredstava i povećanja odloženih poreskih obaveza zaotpremnine i jubilarne nagrade (15) (12)

61 101


45

Promene na odloženim porezima koje su knjižene u okviru ostalog rezultata


Odloženi poreski rashod po osnovu usklađivanja fer vrijednostiHOV raspoloživih za prodaju (30) (145)Gubitak po osnovu smanjenja odloženihporeskih sredstava po osnovu revalorizacije osnovnihsredstava (423) -

(453) (145)

Na dan 31 decembra 2014. godine odložena poreska sredstva iznose KM 687 hiljada (2013: KM 651hiljada), dok odložene poreske obaveze iznose KM 1.005 hiljada (2013: KM 577 hiljada). Tokom2014. godine Banka je povećanje neto odloženih poreskih obaveza priznala u okviru ostalogrezultata u iznosu od KM 453 hiljade i povećanje neto odloženih poreskih sredstava u okviru bilansauspjeha u iznosu od KM 61 hiljadu.

13. ZARADA PO AKCIJI

Banka izaračunava i objavljuje zarade po akciji u skladu sa MRS 33. Osnovne zarade po akcijiizračunavaju se dijeljenjem dobiti koja pripada akcionarima Banke i ponderisanim prosječnim brojemredovnih akcija za period.

Period završen 31. decembra

2014. 2013.

Dobit Banke 15.322 11.986Ponderisani broj akcija 62.003 62.003

Osnovna zarada po akciji 0,25 0,19

Obzirom da Banka nema potencijalno umanjujuće obične akcije kao što su konvertibilni dug i opcijena akcije, Banka ne utvrđuje razvodnjene zarade po akciji.

14. NOVČANA SREDSTVA I SREDSTVA KOD CENTRALNE BANKE BIH

31.12.2014. 31.12.2013.

Novčana sredstva – efektivau KM 12.780 12.994u stranoj valuti 6.235 6.783

Sredstva kod Centralne banke 126.375 186.068

145.390 205.845

U skladu sa Odlukom Centralne banke BiH o utvrđivanju i održavanju obaveznih rezervi, Banka je odjuna 2003. godine dužna da održava i obračunava obaveznu rezervu na depozite i pozajmljenasredstva u svim valutama, konvertibilnoj marki i devizama (koji čine osnovicu za obračun obaveznerezerve) prema stanju na kraju svakog radnog dana u toku deset kalendarskih dana koji prethodeperiodu održavanja.

Stopa obavezne rezerve u 2014. godini je iznosila 10% za kratkoročne i 7% za dugoročne izvore.


46

14. NOVČANA SREDSTVA I SREDSTVA KOD CENTRALNE BANKE BIH (nastavak)

Od 18. januara 2011. godine, CB BIH mijenja stope obavezne rezerve na kratkoročne depozite ipozajmljena sredstva banaka sa 14% na 10%, dok se na depozite i pozajmljena sredstava preko jednegodine primjenjuje kamatna stopa od 7%.

U 2013. godini CB BiH je plaćala komercijalnim bankama kamatu na sredstva obavezne rezerve 70% od cijene koju CB BiH ostvari plasirajući sredstva do 1 mjesec, a na sredstva preko obaveznerezerve 90% od cijene koju CB BiH ostvari plasirajući sredstva do 1 mjesec. Od septembra2014.godine CB BiH ne plaća kamatu na novčana sredstva na računu rezerve.

Na dan 31. decembra 2014. godine i na dan 31. decembra 2013. godine, Banka je poslovala u skladusa navedenom regulativom.

15. HARTIJE OD VRIJEDNOSTI31.12.2014. 31.12.2013.

Hartije od vrijednosti raspoložive za prodajuObveznice Republike Slovenije 89.893 95.532Državni zapisi Crne Gore 3.676 3.891Obveznice Opština Gradiška 42 127Obveznice Opština Bijeljina 586 682Obveznice Opština Laktaši - 181Obveznice Opštine Zvornik 1.167 1.294Obveznice Opštine Šipovo 442 482Obveznice Ministarstva finansija RS 53.397 55.235Obveznice Bosne i Hercegovine 245 299Obveznice Republike Srbije 13.978 21.754SWIFT telekomunication 47 62Master card 835 709VISA International 1.009 743Ostalo (BL berza i CR HOV) 610 610

165.927 181.601

U navedenoj tabeli hartije od vrijednosti su prikazane zajedno sa obračunatom kamatom.

U 2013. godini Banka je trgovala hartijama od vrijednosti Republike Srpske, Republike Slovenije,Republike Srbije i Crne Gore. U 2014. godini Banka je trgovala hartijama od vrijednosti RepublikeSrpske i Republike Slovenije.

Efekat vrednovanja hartija od vrijednosti koje su raspoložive za prodaju knjižen je preko kapitala uukupnom neto iznosu KM 273 hiljade.

15 (a) Ulaganja u povezana preduzeća

Banka je imala ulaganje u preduzeće Plan. Nabavna vrijednost akcija preduzeća Plan a.d. Banja Lukaiznosila je KM 635 hiljada. Krajem 2013. godine Plan a.d. preregistrovan je u Plan d.o.o. Premaizvodu iz sudskog registra ulog Banke u kapitalu preduzeća Plan d.o.o. iznosi KM 578 hiljada,odnosno 48,99%. Banka je izvršila umanjenje vrijednosti uloga u iznosu od KM 58 hiljada.

Polovinom 2014. godine Plan d.o.o. je izvršio umanjenje kapitala. Po tom osnovu Banci je isplaćenulog gotovo u potpunosti, odnosno ukupno ulaganje Banke je svedeno na manje od KM 1 hiljadu. Poosnovu dividendi i učešća u kapitalu Banci je isplaćeno KM 885 hiljada.

Krajem 2014. godine Banka je prodala preostali dio uloga u Plan d.o.o. Banja Luka.


47

16. KREDITI I PLASMANI BANKAMA31.12.2014. 31.12.2013.

Nostro računi kod domaćih banakaOstale banke 73 225Nostro računi kod inostranih banakaVojvođanska banka a.d., Novi Sad 67 28Raifeisen Zentralbank Osterreich AG 10.111 454NLB d.d. Ljubljana (Napomena 28) 20.839 12.108Unicredit Bank Austria AG Wien 56.967 13.033Commerzbank AG Frankfurt am Main 76.679 56.587Adria Bank AG Wien - 1Deutsche Bank AG 19.248 16.643NLB Trst (Napomena 28) - 127Komercijalna banka a.d. Beograd 41 10Druge inostrane banke 3.752 1.874Ukupno nostro računi 187.777 101.090

Plasmani kod domaćih banakaMF Banka a.d.Banja Luka 5.155 5.155Plasmani kod inostranih banakaNLB d.d. Ljubljana (Napomena 28) - 4.256Deutsche Bank AG 19.562 -Unicredit Bank Austria AG Wien - 19.577Commerzbank AG Frankfurt am Main - 23.475Raifeisen Zentralbank Osterreich AG 19.561 -Adria Bank AG Wien - 15.683Ostala potraživanja - 75Ukupno plasmani kod banaka 44.278 68.221

232.055 169.311

Na dan 31. decembra 2014. godine ukupna sredstva kod domaćih banaka iznose KM 5.228 hiljada,od toga oročena sredstva kod MF banke a.d. Banja Luka KM 5.155 hiljada. U navedenoj tabeli iznosiplasmana bankama uvećani su za iznos obračunate kamate.

- Od ukupno KM 232.055 hiljada kod ino banaka na dan 31. decembra 2014. godine, iznos odKM 39.117 hiljada predstavlja kratkoročne plasmane do 6 mjeseci i to:

- Plasman prema Deutsche Bank ag Frankfurt u iznosu od EUR 10.000 hiljada na period od 6mjeseci po kamatnoj stopi od 0,20% p.a.,

- Plasman prema Raiffeisen Bank International ag Vienna u iznosu od EUR 10.000 hiljada naperiod od 6 mjeseci po kamatnoj stopi od 0,20% p.a.

Na dan 31. decembra 2014. godine, raspored novčanih sredstava Banke kod povezanih banaka je uskladu sa zakonskim ograničenjima prema kojima se sredstva mogu držati do iznosa od 25%osnovnog kapitala kod pojedinačne povezane banke, odnosno do 40% osnovnog kapitala kod grupepovezanih banaka.


48

17 . Krediti i plasmani komitentima

31.12.2014. 31.12.2013.Krediti do jedne godine:

u KM 111.954 118.357u stranoj valuti 6.905 6.769

118.859 125.126Krediti preko jedne godine:

u KM 463.839 466.369u stranoj valuti - 420

463.839 466.789Tekuća dospeća dugoročnih kredita:


128.757 104.419

Ukupno 711.455 696.334

Ispravka vrijednosti (110.443) (106.913)

Ukupno neto 601.012 589.421

Krediti plasirani komitentima na dan 31. decembra 2014. godine obuhvataju kredite odobreneprivredi u iznosu od KM 259.131 hiljada, kredite odobreni državnim institucijama i javnom sektoruKM 203.971 hiljada i kredite odobrene stanovništvu u iznosu od KM 243.520 hiljade (fizičkim licimaKM 232.796 hiljada i preduzetnicima KM 10.724 hiljade). Obračunata kamata iznosi KM 4.833hiljada.

Krediti plasirani komitentima na dan 31. decembra 2013. godine obuhvataju kredite odobreneprivredi u iznosu od KM 260.588 hiljada, kredite odobreni državnim institucijama i javnom sektoruKM 188.742 hiljada i kredite odobrene stanovništvu u iznosu od KM 240.225 hiljade (fizičkim licimaKM 230.260 hiljada i preduzetnicima KM 11.858 hiljade). Obračunata kamata iznosi KM 6.779hiljada.

Krediti do jedne godine u KM u toku 2014. godine su najvećim dijelom odobreni domaćimpreduzećima, državi i državnim institucijama, sa namjenom finansiranja obrtnog kapitala preduzećau oblasti, trgovine, industrije, građevinarstva i poljoprivrede. Ovi krediti su obično odobravani naperiod od šest mjeseci do jedne godine, sa kamatnom stopom od 3,25% (sredstva Fonda Partner) do6,50% na godišnjem nivou.

Krediti preko jedne godine u KM su u 2014. godini odobravani domaćim pravnim licima i državniminstitucijama za obrtni kapital i investicije, infrastukturne projekte lokalnih zajednica, uslužnedelatnosti, građevinarstvo, prerađivačku industriju, poljoprivredu i nabavku poslovnih prostora. Ovikrediti su plasirani na period od jedne do 10 godina, sa kamatnom stopom od 4,10% do 7,10%.

Ispravka vrijednosti po kreditima privredi i državnom sektoru iznosi KM 90.336 hiljade, a zaobračunatu kamatu KM 2.009 hiljada (2013: po osnovu kredita privredi i državnom sektoru KM83.077 hiljada i po osnovu obračunate kamate KM 3.662 hiljada).

U 2014. godini, Banka je stanovištvu i preduzetnicima odobravala kratkoročne i dugoročne kredite.Krediti su odobravani iz sredstava Banke, ali i iz kreditnih linija kao što su Investiciono-razvojnabanka, Green for Growth Fund, EFSE.


49

17 . Krediti i plasmani komitentima (nastavak)

Stanovništvo

Od kratkoročnih kredita stanovništvu najviše su se odobravali gotovinski krediti. Pored njih, jedandio kratkročnih kredita odnosi se na studentske kredite, kredite za penzionere i kredite za kupovinurobe široke potrošnje od preduzeća koji su klijenti Banke.

Kratoročni krediti su se odobravali po fiksnoj kamatnoj stopi koja se kretala od 2,50% (kreditiobezbjeđeni depozitom 100%) do 6,40% godišnje. Nešto veća kamatna stopa je kod kredita poosnovu korištenja kreditnih kartica (0,99% mjesečno) i kredita po tekućem računu koja iznosi 11,90%godišnje.

Dugoročni krediti obuhvataju najvećim dijelom stambene i gotovinske kredite.

Stambeni krediti iz sredstava Banke su odobravani sa rokom otplate do 20 godina uz kamatnu stopuod 5,00% godišnje, fiksno, za kredite do 10 godina ili 12 M Euribor + 5,10% godišnje, za kredite preko10 godina.

Stambeni krediti iz sredstava IRB RS su odobravani sa rokom otplate do 20 godina uz kamatnustopu od 3,60% do 4,80% godišnje (kamatna stopa vezana za 6 M Euribor s tim da je utvrđenaminimalna vrijednost).

Krediti iz sredstava Green for Growth Fund, kada je u pitanju stanovništvo, utrošena su uglavnom zazamjenu stolarije, uvođenje/zamjena sistema grijanja i izradu fasade na stambenim objektima.Krediti su odbravani sa rokom otplate do 5 godina uz kamatnu stopu od 4,60% do 6,40% godišnje.

Gotovinski krediti su odobravani sa rokom otplate do 10 godina uz kamatnu stopu od 2,50% (kreditiobezbjeđeni 100% depozitom) do 7,70% godišnje, fiksno.

Od kredita za ostale namjene odobravani su krediti za kupovinu poslovnih prostora, poljoprivrednemehanizacije, automobila i drugo.

Pored stambenih kredita, iz kreditne linije Investiciono-razvojne banke stanovništvu su odobravani ikrediti za mikrobiznis u poljoprivredi i početne djelatnosti. Krediti su odobravani na rok do 10godina, uz kamatnu stopu od 4,90% do 5,40% godišnje (kamatna stopa vezana za 6 M Euribor s timda je utvrđena minimalna vrijednost).

Preduzetnici

Krediti iz sredstava Banke su odobravani na rok do 7 godina uz kamatnu stopu koja se kretala od5,30% do 6,30% godišnje, zavisno od namjene. Ugovorena promjenljiva kamatna stopa vezana je za 6M Euribor.

Krediti iz sredstava IRB RS su odobravani na rok do 15 godina uz kamatnu stopu koja se kretala od4,60% do 5,40% godišnje (kamatna stopa vezana za 6 M Euribor s tim da je utvrđena minimalnavrijednost).

Krediti iz sredstava EFSE odbravani su sa rokom otplate do 5 godina uz kamatnu stopu od 5,30% do6,90% godišnje.

Krediti iz sredstava Green for Growth Fund su odbravani sa rokom otplate do 5 godina uz kamatnustopu od 4,60% do 6,40% godišnje.


50

17 . Krediti i plasmani komitentima (nastavak)

Koncentracija ukupno plasiranih kredita komitentima od strane Banke značajna je kod sledećihdelatnosti:

31.12.2014. 31.12.2013.

Stanovništvo 245.165 242.118Trgovina 75.684 63.593Industrija 56.848 65.271Uslužne delatnosti 49.986 50.992Građevinarstvo 24.858 50.959Poljoprivreda i prehrambena industrija 14.706 17.038Saobraćaj 24.177 11.431Vlada i vladine institucije 204.526 189.295Ostalo 15.505 5.637

Ukupno 711.455 696.334

Ispravka vrijednosti (110.443) (106.913)

Ukupno neto 601.012 589.421

Geografska koncentracija plasiranih kredita komitentima od strane Banke obuhvata uglavnomkomitente sa sjedištem na području Republike Srpske i Brčko distrikta.


51

18. Nekretnine i oprema, nematerijalna ulaganja i investicione nekretnine, neto

Fer vrijednost

Zemljištepo fer

vriednosti

Građevinskiobjektipo fer

vriednosti

Opremapo fer

vrednosti/nabavnojvrijednosti

Investicije utoku

Ukupnonekretnine i

oprema

Investicionenekretnine

po fervriednosti

Nematerijalnaulaganja u

pripremiNematerijalna

ulaganja

Stanje na dan 01.01.2013. godine 75 34.012 13.290 1.289 48.666 1.475 - 4.642

Povećanje po osnovu nabavki - - - 4.385 4.385 98 196 -Prenosi - 4.419 1.043 (5.462) - - (196) 196Prenos iz investicionih nekretnina - 74 - - 74 (74) - -Otuđenja i rashodovanja - (52) (683) - (735) (253) - (150)

Stanje na dan 31.12. 2013. godine 75 38.453 13.650 212 52.390 1.246 - 4.688


Povećanje po osnovu nabavki - - - 1.309 1.309 - 93 -Prenosi - 488 806 (1.294) - - (93) 93Prenos u/iz investicionih nekretnina - 149 - - 149 (169) - -Otuđenja i rashodovanja - - (1.154) - (1.154) - - (371)Isknjižavanje ulaganja u tuđe objekte - (44) - - (44) - - -


Ispravka vrijednosti i obezvrjeđenjeStanje na dan 01.01. 2013. godine - 4.747 9.625 - 14.372 - - 4.319

Amortizacija - 747 1.290 - 2.037 - - 254Prenos iz investicionih nekretnina - (4) - - (4) - - -Otuđenja i rashodovanja - (33) (665) - (698) - - (150)Obezvrjeđenje sredstava - (712) - - (712) - - -

Stanje na dan 31.12.2013. godine - 6.169 10.250 - 16.419 - - 4.423

Stanje na dan 01.01. 2014. godine - 6.169 10.250 - 16.419 - - 4.423Amortizacija - 830 1.239 - 2.069 - - 165Prenos u/ iz investicionih nekretnina - (20) - - (20) - - -Otuđenja i rashodovanja - - (1.031) - (1.031) - - (371)Isknjižavanje ulaganja u tuđe objekte - (44) - - (44) - - -Obezvrjeđenje sredstava - 300 - - 300 - - -

Stanje na dan 31.12.2014. godine - 7.235 10.458 - 17.693 - - 4.217Neotpisana vrijednost

75 31.811 2.844 227 34.957 1.077 - 193Na dan 31. 12. 2014. godine

Na dan 31. 12. 2013. godine 75 32.284 3.400 212 35.970 1.246 - 266


52

18. NEKRETNINE I OPREMA, NEMATERIJALNA ULAGANJA I INVESTICIONE NEKRETNINE,NETO (nastavak)

Povećanje investicija u 2014. godini ukupne vrijednosti od KM 1.309 hiljada većim dijelompredstavlja ulaganje u objekte KM 514 hiljada (ulaganja u objekte Banke u Rogatici, Prnjavoru iDoboj; kupovina poslovnog prostora u Novom Goraždu kao i ulaganje u iznajmljeni objekat uObilićevu, Banja Luka).

Pored ulaganja u objekte nabavljena je i oprema (računari i računarska oprema), namještaj zapoplavljene filijale i automobili.

Novonabavljena osnovna sredstva i nematerijalna ulaganja su procijenjena po nabavnoj vrijednostikorigovanoj za ispravku vrijednosti po osnovu amortizacije. Za ranije nabavljena osnovna sredstvaizvšena je procjena od strane ovlaštenog procjenitelja u toku 2005. godine.

Krajem 2010. godine Banka je angažovala nezavisnog procjenitelja «BL Revizor» doo Banja Lukakoji je izvršio procjenu vrijednosti nekretnina u vlasništvu Banke. Efekti procjene knjiženi su na dan31. decembar 2010. godine. Ova sredstva su u 2013. i 2014. godini vrednovana po procijenjenojvrijednosti umanjenoj za troškove amortizacije.

Krajem 2014. godine Banka je izvršila provjeru da li je došlo do smanjenja nadoknadive vrijednostinekretnina, tj. da li je potrebno izvršiti obezvrjeđenje. Na dan 31. decembar 2014. godine ukupnavrijednost obezvrjeđenja nekretnina koje se nalaze u vlasništvu Banke iznosi KM 300 hiljada i odnosise na objekte Banke u Doboju i Šamcu koji su imali značajna oštećenja prouzrokovana poplavama u2014. godini (2013: KM 770 hiljada).

19. ODLOŽENA PORESKA SREDSTVA

Na dan 31. decembra 2014. godine odložena poreska sredstva u iznosu KM 633 hiljade odnose se naprivremene razlike između poreske osnovice sredstava kod obračuna troška amortizacije priznatogu poreskom bilansu i u finansijskom izvještaju Banke (2013: KM 596 hiljada).

Odložena poreska sredstva nastala po osnovu vrednovanja HOV raspoloživih za prodaju obračunatasu direktno u kapitalu i na dan 31. decembar 2014. godine iznose KM 5 hiljada.

Na dan 31. decembar 2014. godine odložena poreska sredstva obračunata na obaveze za budućeisplate po osnovu otpremnina i jubilarnih nagrada iznose KM 49 hiljada (2013: KM 55 hiljada).


53

20. OSTALA AKTIVA

31.12.2014.31.12.2013.

korigovano

Potraživanja za naknade i provizije 538 484Potraživanja od korisnika kartica 1.414 1.461Potraživanja Western Union 327 277Dati avansi 5 16Aktivna vremenska razgraničenja – unaprijed plaćeni rashodi 230 19Materijalne vrijednosti primljene u procesu naplate potraživanja 1.029 1.054Potraživanja po osnovu prodaje osnovnih sredstava 724 125Zalihe materijala 337 201Ostala potraživanja 766 1.054

5.370 4.365

Ispravka vrijednosti (778) (712)

4.592 3.653

21. DEPOZITI BANAKA31.12.2014. 31.12.2013.

Depoziti po viđenju u KMDomaće banke 157 78NLB Tuzlanska banka (Napomena 28) 10 -Nova Ljubljanska banka d.d. Ljubljana (Napomena 28) 994 604

Depoziti po viđenju u stranoj valutiDomaće banke 167 200NLB Tuzlanska banka (Napomena 28) 102 10Vojvođanska banka a.d., Novi Sad 713 803Komercijalna banka Beograd 186 169Univerzal banka Beograd - 20NLB Banka Beograd (Napomena 28) 210 229NLB Tutunska banka Skoplje (Napomena 28) 210 176NLB Montenegro banka Podgorica(Napomena 28) 27 40

Dugoročni depoziti u stranoj valutiDomaće banke 698 614NLB Tuzlanska banka (Napomena 28) 309 274

3.783 3.217


54

22. DEPOZITI KOMITENATA31.12.2014. 31.12.2013.

Depoziti po viđenju u KMPreduzeća 127.824 127.560Plan a.d. Banja Luka (Napomena 28) - 3.225Državne organizacije 54.435 77.327Strana lica 2.275 2.225Stanovništvo 194.945 175.857Prvi factor Sarajevo(Napomena 28) 67 12NLB Lizing (Napomena 28) 1 30Osiguravajuća društva 1.627 2.347Druge finansijske institucije 3.712 6.245

Depoziti po viđenju u stranoj valutiPreduzeća 25.721 26.684Državne organizacije 16.441 7.681Strana lica 730 585Stanovništvo 93.576 88.896Osiguravajuća društva 33 31Druge finansijske institucije 94 7

Kratkoročni depoziti u KMPreduzeća 1.015 4.231Državne organizacije 9 -Stanovništvo 3.554 4.148Osiguravajuća društva 500 -

Kratkoročni depoziti u stranoj valutiPreduzeća 200 136Stanovništvo 7.105 6.214

Dugoročni depoziti u KMPreduzeća 8.573 12.183Državne organizacije 1.173 1.375Stanovništvo 82.045 71.216Osiguravajuća društva 5.465 6.808Druge finansijske institucije 261 470

Dugoročni depoziti u stranoj valutiPreduzeća 1.761 2.439Stanovništvo 256.232 249.358

Osiguravajuća društva - 500Druge finansijske institucije 500 -

889.874 877.790

Depoziti po viđenju u KM predstavljaju stanja na transakcionim računima preduzeća, državnih idrugih organizacija i stanovništva koja se vode kod Banke.U toku 2014. godine Banka je vršila smanjenje pasivnih kamatnih stopa. Na depozite potransakcionim računima pravnih i fizičkih lica Banka nije obračunavala kamatu. Na štedne depozitepo viđenju fizičkih lica, u BAM i EUR valuti, Banka je obračunavala kamatu do 0,20% na godišnjemnivou koja je takođe smanjena u toku godine i krajem 2014. godine je iznosila 0,10% na godišnjemnivou.

Na oročene depozite pravnih lica kamatne stope su se kretale do 0,70% na godišnjem nivou zadepozite oročene do godinu dana i do 3,25% na depozite oročene preko godinu dana, dok se naoročene depozite fizičkih lica kamatna stopa kretala do 2,00% na godišnjem nivou za depoziteoročene do godinu dana i do 4,10% na depozite oročene preko godinu dana.

Izuzetak čine posebni ugovori kojim je definisana posebna kamatna stopa na depozite po viđenju ioročene depozite pravnih i fizičkih lica.


55

23. OBAVEZE PO UZETIM KREDITIMA

31.12.2014 31.12.2013.Obaveze po dugoročnim kreditima u KM

Fond stanovanja RS 5.981 7.568Investiciono razvojna banka 125.458 135.779Ministarstvo finansija RS 460 460Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede RS 1.719 1.726Opština Višegrad 143 310Vlada Brčko Distrikta 397 337

Obaveze po dugoročnim kreditima u stranoj valutiMinistarstvo finansija RS 9 9NLB Ljubljana (napomena 28) 5.602 8.400Ministarstvo poljoprivrede RS 2.230 2.824EFSE 9.467 13.265GGF 3.650 6.083SID Banka Ljubljana - 1.505

Ukupne obaveze 155.116 178.266

Obaveze po uzetim kreditima prikazane u tabeli uključuju i obaveze za obračunate razgraničenekamate.

Obaveze po dugoročnim kreditima u domaćoj valuti na dan 31. decembra 2014. godine odnose sena:

- primljena sredstva od Fonda stanovanja RS u iznosu od KM 5.981 hiljada. Uzeta sredstavapo kamatnim stopama 0,5%, 1,5% i 3,0% koriste se za stambeno kreditiranje;

- primljena sredstva od Investiciono–razvojne banke Republike Srpske u iznosu KM 125.458hiljada na osnovu Okvirnog ugovora o poslovno-tehničkoj saradnji po 6 kreditnih linija pokamatnoj stopi od 1,2% do 2,40% godišnje, te ugovora o supsidijanom finansiranju (sredstvaSvjetske banke ) po kamatnoj stopi 6M EURO LIBOR + 1,3% godišnje;

- primljena sredstava od Ministarstva finansija Republike Srpske na osnovu zaključenogUgovora o kreditu u iznosu od EUR 3.000 hiljade po kom su sredstva namenjena zakreditiranje ruralnog preduzetništva. Sredstva po ovoj liniji odobravaju se na rok od 12godina, s grejs periodom 10 godina, po kamatnoj stopi šestomesečni Euribor minus 2%, ali nemanjoj od 2% i ne većoj od 4%. Na dan 31. decembra 2014. godine stanje obaveze iznosi KM9 hiljada;

- dugoročni kredit od NLB d.d. Ljubljana u iznosu od EUR 5.000 hiljada uzet oktobru 2011.godine sa rokom dospeća 5 godina i kamatnom stopom šestomesečni Euribor plus 2,7%. Nadan 31. decembra 2014. godine stanje obaveze iznosi KM 5.602 hiljada;

- dugoročni kredit uzet od Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede RS u iznosuEUR 1.574 hiljade po kamatnoj stopi 3,10% na godišnjem nivou. Na dan 31. decembra 2014.godine stanje obaveze iznosi KM 2.230 hiljade;

- dugoročni krediti od European Fund for Southeast Europe u iznosu EUR 7.000 hiljada (uzet useptembru 2010. godine na period od 5 godina uz kamatnu stopu šestomesečni Euribor plus3,60%) i EUR 5.000 hiljada (uzet u aprilu 2011. godine na period od 10 godina uz kamatnustopu šestomesečni Euribor plus 3,10%). Na dan 31. decembra 2014. godine stanje obavezeiznosi KM 9.467 hiljada.

- dugoročni kredit od Green for Growth Fund u iznosu EUR 5.000 hiljada (uzet u decembru2011. godine na period od 5 godina uz kamatnu stopu šestomesečni Euribor plus 2,70%). Nadan 31. decembra 2014. godine ukupno stanje obaveza iznosi KM 3.650 hiljada.


56

24. REZERVISANJA31.12.2014. 31.12.2013.

Rezervisanje za beneficije zaposlenih 1.005 1.049Rezervisanje za sudske sporove 1.951 2.385Rezervisanje za vanbilansne stavke 1.288 262

4.244 3.696

a) Kretanja na računima rezervisanja za beneficije zaposlenih

31.12.2014. 31.12.2013.

Početno stanje 01. januar 1.049 1.050

Rezervacije za neiskorišćene dane godišnjih odmora 18 (6)

Isplate u toku godine na rezervacijama za otpremnine (38) (47)Rezervisanja u toku godine za otpremnine i jubilarne nagrade 93 52Korekcija aktuarskog obračuna rezervisanja za otpremnine (117) -

1.005 1.049

Rezervisanja za otpremnine prilikom odlaska u penziju formirana su na bazi izvještaja nezavisnogaktuara na dan bilansa stanja i ista su iskazana u iznosu sadašnje vrijednosti očekivanih budućihisplata. Prilikom utvrđivanja sadašnje vrijednosti očekivanih odliva korišćena je diskontna stopa od18% godišnje.

Rezervisanje je utvrđeno na osnovu važećeg Kolektivnog ugovora Banke i pretpostavke prosečnograsta zarada po stopi od 0,5% godišnje tokom celokupnog perioda za koji se rezervišu sredstva.

b) Kretanja na računima rezervisanja po sudskim sporovima

31.12.2014. 31.12.2013.

Početno stanje 01. januar 2.385 2.712

Izdvajanje u toku godine (Napomena 10) 4 641Ukidanje rezervisanja (isplate) u toku godine na rezervacijamaza sudske sporove (Napomena 10) (438) (968)

1.951 2.385

c) Vanbilansna rezervisanja

31.12.2014. 31.12.2013.

Početno stanje 01. januar 262 1.862

Neto trošak/(prihod) rezervisanja u toku godine (napomene 8 i10) 1.026 (1.600)

1.288 262


57

25. ODLOŽENE PORESKE OBAVEZE31.12.2014. 31.12.2013.

Po osnovu vrednovanja HOV raspoloživih za prodaju (krozkapital) 367 331Po osnovu vrednovanja nekretnina i opreme (kroz kapital) 421 -Po osnovu nekretnina i opreme 217 246

1.005 577

Odložene poreske obaveze nastale po osnovu vrednovanja HOV raspoloživih za prodaju obračunatesu direktno na teret kapitala.Odložene poreske obaveze nastale po osnovu vrednovanja nekretnina i opreme obračunate sudirektno na teret kapitala.Odložene poreske obaveze nastale po osnovu privremene razlike između poreske osnovice zaobračun amortizacije i njene knjigovodstvene vrijednosti na dan bilansa stanja iznose KM 246hiljade.

26. OSTALE OBAVEZE31.12.2014. 31.12.2013.

Obaveze u KMObaveza prema dobavljačima 193 64Obaveze za ostale poreze i doprinose 17 77Obaveze za dividende 7 7Obaveze za deponovane osnivačke uloge i kupovinu akcija 164 207Pasivna vremenska razgaraničenja – ostali rashodi 318 279Pasivna vremenska razgaraničenja – po osnovu stečenematerijalne imovine 1.425 2.660Pasivna vremenska razgraničenja- naknade po garancijama 146 148Ostale obaveze 2.430 2.793Obaveze u stranoj valuti

Obaveze za blokirane i ugašene račune 380 -Obaveze prema dobavljačima 7 59Obaveze iz kartičarskog poslovanja 148 -Ostale obaveze 9 58

5.244 6.352

Obaveze za deponovane osnivačke uloge i kupovinu akcija se odnose na depozite položene od stranepravnih lica (klijenata Banke) u cilju kupovine hartija od vrednosti ili učešća u drugim pravnim licima.Ovi depoziti su položeni na račune Banke prije momenta plaćanja (sticanja učešća odnosno akcija) uskladu sa lokalnom regulativom. Ovi depoziti se klasifikuju kao ostale obaveze u skladu sa važećimkontnim okvirom.


58

27. AKCIONARSKI KAPITAL

Akcionarski kapital Banke formiran je inicijalnim ulogom akcionara i narednim emisijama novihakcija. Akcionari imaju pravo upravljanja Bankom, kao i da učestvuju u raspodeli dobiti.

Na dan 01. aprila 2006. godine pripajanjem Razvojne banke jugoistočne Evrope AD, Banja Luka LHBBanci AD Banja Luka formirana je NLB Razvojna banka AD Banja Luka. Na dan pripajanja akcionarskikapital NLB Razvojne banke čine akcionarski kapital Razvojne banke jugoistočne Evrope (KM 22.987hiljada) i akcionarski kapital LHB Banke (KM 19.016 hiljada).

U cilju povećanja akcionarskog kapitala Banka je u avgustu-septembru 2008. godine dobila svepotrebne saglasnosti i dozvole i sprovela XV emisiju akcija javnom ponudom u iznosu od KM 10miliona. Banka je prodala sve emitovane akcije (10.000 komada nominalne vrijednosti KM 1.000) iostvarila prosječnu cijenu od KM 1.015,70.

Odlukom Skupštine Banke izvršena je nova (šesnaesta) emisija akcija iz rezervi u ukupnom iznosu odKM 10.000 hiljada. Banka je dobila sve potrebne dozvole za novu emisiju akcija koja je registrovanau Centralnom registru HOV i upisana u sudski registar Privrednog suda Banja Luka 07. jula 2011.godine.

Vlasnička struktura akcionarskog kapitala Banke na dan 31. decembra 2014. i na dan 31.decembra2013. godine je sledeća:

31.12.2014. 31.12.2013.Iznos Udio % Iznos Udio %

Strana licaNova Ljubljanska Banka d.d. Ljubljana 61.912 99,85 61.912 99,85Strana fizička lica 4 0,01 4 0,01

Domaća licaPrivatna preduzeća 20 0,03 20 0,03Fizička lica 67 0,11 67 0,11

62.003 100 62.003 100

Banka je dužna da održava minimalni koeficijent adekvatnosti kapitala od 12% koji je ustanovljen odstrane Agencije za bankarstvo Republike Srpske, na bazi Bazelske konvencije (Bazel I). Koeficijentadekvatnosti kapitala Banke, na dan 31. decembra 2014. godine iznosi 17,7% (u 2013: 18,6%).

28. TRANSAKCIJE SA POVEZANIM LICIMA

Većinski vlasnik Banke na dan 31.decembar 2014. godine je Nova Ljubljanska banka d.d. Ljubljanakoja je vlasnik 99.85% akcija sa pravom glasa.

Banka obavlja transakcije sa povezanim licima u toku svog redovnog poslovanja. Transakcijeuključuju plasmane, depozite, pozajmice i obaveze po kreditima. Po tom osnovu Banka ostvarujeprihode i rashode koji se evidentiraju u bilansu uspjeha.

Ukupan obim transakcija sa povezanim licima na dan 31. decembar 2013. godine i 31. decembar2014. godine i ostvareni prihodi i rashodi prikazani su u sljedećoj tabeli:


59

28. TRANSAKCIJE SA POVEZANIM LICIMA (nastavak)

Plasmani povezanim pravnim licima uključuju Sredstva kod drugih banaka i Plasmane bankama

Transakcije Plasmani i HOV Depoziti i ostalapasiva

Obaveze pokreditima Prihodi od kamata Rashodi od kamata Prihodi od naknada i

dividendiRashodi naknada i

ostalo

31.12.2014.

31.12.2013.

31.12.2014.

31.12.2013.

31.12.2014.

31.12.2013.

31.12.2014.

31.12.2013.

31.12.2014.

31.12.2013.

31.12.2014.

31.12.2013.

31.12.2014.

31.12.2013

NLB Ljubljana 20.839 16.492 998 604 5.602 8.401 56 67 (221) (294) 62 93 (176) (199)

NLB Leasingd.o.o., Sarajevo - - 1 30 - - - - - - - - - -

Plan a.d., BanjaLuka - - - 3.224 - - - - - - 886 2 (1) (161)

NLB TutunskaBanka AD, Skopje - - 210 176 - - - - - - - - - -NLBMontenegrobankaAD, Podgorica 1 - 27 40 - - - 104 - - 13 12 (21) -

NLB banka a.d.Beograd 3 126 210 229 - - - - - - 29 28 - -

NLB Tuzlanskabanka 60 - 420 284 - - - - - - 193 158 - -

Prvi faktor d.o.o,Sarajevo - 67 12 - - - - - - - - -

Ukupno: 20.903 16.618 1.933 4.599 5.602 8.401 56 171 (221) (294) 1.183 293 (198) (360)


60


Tabela u nastavku prikazuje promene u plasmanima povezanim licima tokom 2014. godine:

Plasmani NLBLjubljana

NLB bankaBeograd

NLBMontenegro

banka adPodgorica

NLB Tuzla Ukupno

01. januar 2014. 16.492 126 - - 16.618Novi plasman 4.347 - 1 60 4.408Povrat plasmana - (123) - - (123)Stanje 31.decembar 2014. 20.839 3 1 60 20.903

Tabela u nastavku prikazuje promene u obavezama po osnovu depozita od povezanih lica tokom 2014. godine:

Depoziti NLBLjubljana

NLBLeasingd.o.o.,

Sarajevo

Plan a.d.,BanjaLuka

NLBTutunskaBanka AD,

Skopje

NLBbanka

Beograd

NLBTuzlanska

banka Tuzla

Prvifaktor

Sarajevo

NLBMontenegro

bankaPodgorica

Ukupno Obaveze pokreditima

NLBLjubljana Ukupno

01.januar2014. 604 30 3.224 176 229 284 12 40 4.599 01.januar

2014. 8.401 8.401

Novi depozit 394 - - 34 - 136 55 - 619 Uzeti novikrediti - -

Povratdepozita - (29) (3.224) - (19) - - (13) (3.285)

Povratobaveze pokreditima

(2.799) (2.799)

Stanje31.decembar2014.

998 1 - 210 210 420 67 27 1.933Stanje31.decembar2014.

5.602 5.602


61


Buduće obaveze prema povezanim licima

31. decembar 2014. godine

do 1mjesec

od 1 do 3mjeseca

od 3mjeseca

do 1godine

od 1 do 5godina

preko 5godina Ukupno

NLB dd LjubljanaBuduća obaveza za kamatupo uzetim kreditima - - 142 73 - 216Glavnica po uzetom kreditu - - 2.794 2.794 - 5.588

31. decembar 2013.godine

do 1 mjod 1 do 3mjeseca

od 3mjeseca

do 1godine

od 1 do 5godina

preko 5godina Ukupno

NLB dd LjubljanaBuduća obaveza za kamatupo uzetim kreditima - - 237 226 - 463Glavnica po uzetom kreditu - - 2.794 5.588 - 8.382

Ukupna primanja članova Uprave i ključnog rukovodstva :31.12.2014. 31.12.2013.

Plate i ostale naknade 662 731Porezi i doprinosi na plate i ostale naknade 433 458Bonusi 23 47Porezi i doprinosi na bonuse 15 31

Ukupan iznos kredita datih ključnom rukovodstvu Banke na dan 31. decembra 2014. godine iznosiKM 174 hiljada (2013: KM 184 hiljada), a iznos ispravki vrijednosti po tom osnovu KM 2 hiljade(2013: KM 1 hiljada).

29. POTENCIJALNE I UGOVORENE OBAVEZE

a. Plative i činidbene garancije i ugovorene obaveze

31.12.2014. 31.12.2013.Plative garancije:


Činidbene garancije:u KM 19.312 20.454u stranoj valuti 533 3.274

Ugovorene obaveze po osnovu odobrenih neiskorišćenih kredita uKM 62.382 52.293Ostali vanbilans 96 185

99.637 95.842


62

29. POTENCIJALNE I UGOVORENE OBAVEZE (nastavak)

b. Plative i činidbene garancije i ugovorene obaveze (nastavak)

Na dan 31. decembar 2014. godine rezervacije za potencijalne i ugovorene obaveze iznose KM1.288 hiljada, a na dan 31. decembar 2013. godine rezervacije su iznosile KM 262 hiljada.

Na dan 31. decembra 2014. godine ugovorene obaveze po osnovu odobrenih, neiskorišćenih kreditaobuhvataju iznos od KM 62.382 hiljada (2013: KM 52.293 hiljada), od čega se iznos od KM 20.053hiljada (2013: KM 19.528 hiljada), odnosi na kredite odobrene stanovništvu (krediti po tekućimračunima u iznosu od KM 16.910 hiljada, krediti po kreditnim karticama u iznosu od KM 2.446hiljada, kao i ostali krediti stanovništvu i preduzetnicima u iznosu KM 697 hiljada), a iznos od KM42.329 hiljada (2013: KM 32.765 hiljada) obuhvata odobrene neiskorištene kredite privrede i javnogsektora.

Na dan 31. decembra 2014. godine i 31. decembra 2013. godine nije bilo obaveza po terminskimdeviznim poslovima.

c. Sudski procesi

Na dan 31. decembra 2014. godine ukupna vrijednost sudskih sporova koje Banka vodi u svojstvutužioca iznosila je KM 50.639 hiljada (2013: KM 46.909 hiljada) dok je vrijednost sudskih sporovakoji se vode protiv Banke iznosila KM 9.477 hiljada (u 2013: KM 9.558 hiljada).

Navedeni iznosi ne uključuju zatezne kamate od dana utuživanja, jer Banka vrši konačan obračun iknjiženje zateznih kamata na utužena potraživanja po okončavanju sudskih sporova. Iako se konačniishod navedenih sudskih sporova ne može pouzdano utvrditi rukovodstvo Banke smatra da navedenisudski sporovi uglavnom neće biti presuđeni na teret Banke.

Za sudske sporova koji se vode protiv banke, a za koje Banka smatra da bi mogli pasti na teretBanke, u skladu sa očekivanjima, izdvojila je rezerve po tom osnovu u iznosu od KM 1.951 hiljada(2013: KM 2.385 hiljada).

d. Obaveze i potraživanja po ugovorima o zakupu

Banka ima obaveze koje proizilaze iz 38 ugovora o poslovnom zakupu. Ugovori se odnose naposlovni zakup za poslovnice Banke kao i za iznajmljen prostor za ugradnju bankomata. Takođe,banka ima ugovore o zakupu štampača koji se koriste u Centrali banke i većini poslovnica.

Buduća minimalna plaćanja zakupnine na osnovu navedenih poslovnih zakupa prikazana su usljedećoj tabeli:

31.12.2014. 31.12.2013.

Zakup nekretninaDo 1 godine 370 346Od 1 do 5 godina 1.090 835Preko 5 godina 775 176

Zakup pokretne imovineDo 1 godine 272 280Od 1 do 5 godina 1.086 390

Ukupno 3.593 2.027


64

PRILOG 1 - Finansijski izveštaji u skladu sa Zakonom oračunovodstvu i reviziji Republike Srpske

nlb razvojna banka a.d. banja luka finansijski …

Documents