ĐÁnh giÁ hiỆu quẢ doanh nghiỆp sau cỔ …...2020/02/19 · ĐÁnh giÁ hiỆu quẢ...
TRANSCRIPT
ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ DOANH NGHIỆP SAU CỔ PHẦN HÓA,
THOÁI VỐN NHÀ NƯỚC
Phòng Nghiên cứu và Phân tích khối KHCN YSVN
05
04
03
02
01
Một số deal nổi bật được kỳ vọng 2020
Đánh giá tình hình thoái vốn, CPH 2020
Một số doanh nghiệp tiêu biểu
Hiệu quả DN sau thoái vốn, CPH
Tình hình thoái vốn, cổ phần hóa DNNN
1. Tình hình thoái vốn, cổ phần hóa DNNN
• Dựa trên dữ liệu thu thập 896 doanh nghiệp đã Cổ phần hóa, Thoái vốn nhà nước (chiếm khoảng 60%-70%tổng số doanh nghiệp đã CPH, thoái vốn NN) từ 2005 – nay, trong đó 480 doanh nghiệp nhà nước thoái vốn thuvề hơn 185,000 tỷ, Cổ phần hóa 416 doanh nghiệp với giá trị hơn 181,000 tỷ VNĐ.
62
52
1612
24
73
16
45
79
88
22
31
12
1
9
1
35
16
2
14
5 6
16
54
100
42
73
5053
4
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 1T2020
Số lượng DN Cổ phần hóa, Thoái vốn NN
Cổ phần hóa Thoái vốn
1. Tình hình thoái vốn, cổ phần hóa DNNN
• Theo quy định các DN sau khi Cổ phần hóa 90 ngày phải thực hiện đăng ký giao dịch trên Upcom. Tính tới hiệntại mới chỉ 64.2% DN sau CPH đã thực hiện nêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán.
• Tỷ lệ thoái vốn thành công 100% so với kế hoạch đạt 53.3% với giá thoái vốn trung bình 44,763 VND/cổphiếu (dữ liệu loại trừ 1 trường hợp đột biến của Công ty Cổ phần In báo Lào Cai thoái vốn ngày 17/12/2019với giá trung bình 16.5 triệu VND/cổ phiếu).
Cổ phần hóa
Số DN 416
Giá trị CPH (nghìn tỷ VNĐ) 181.54
Số DN đã NY 267
Tỷ lệ DN đã NY (%) 64.2%
Công bố BCTC 219
Giá trúng thầu trung bình (VND/Cp) 18,554
Số NDT tổ chức trúng thầu trung bình 4
Số NDT cá nhân trúng thầu trung bình 200
Thoái vốn
Số DN 480
Giá trị thoái vốn (nghìn tỷ VND) 185.55
Số DN đã NY 94
Tỷ lệ DN đã NY (%) 19.6%
Công bố BCTC 141
Giá thoái TB (VND/Cp) 44,763
Tỷ lệ thoái thành công 100% so kế hoạch 53.3%
Tỷ lệ thoái thành công dưới 50% so kế hoạch 37.4%
Tỷ lệ DN chưa thực hiện thoái 20.3%
Số DN thông báo kế hoạch thoái vốn 329
1. Tình hình thoái vốn, cổ phần hóa DNNN
• Theo Công văn số 991/TTg-ĐMDN và Quyết định số 26/2019/QĐ-TTG, kế hoạch cổ phần hóa 127 DN nhànước giai đoạn 2017-2020. Trên thực tế tính tới nay chỉ có 37 doanh nghiệp trong danh mục 127 doanh nghiệpthực hiện cổ phần hóa, đạt 29% so với kế hoạch.
• Theo Quyết định số 1232/QĐ-TTg giai đoạn 2017 – 2020 thực hiện thoái vốn nhà nước tại 406 DN trị giákhoảng 60,000 tỷ đồng. Tuy nhiên, lũy kế 2017 - 2019, mới thực hiện được tại 44 DN thu về giá trị 4,566 tỷđồng, đạt 7.5% so với kế hoạch.
44
64
18
1
127
17
15
5
0
37
0 20 40 60 80 100 120 140
2017
2018
2019
2020
Total
Tiến độ Cổ phần hóa các DNNN
Thực hiện Kế hoạch
135
181
62
28
406
13
18
13
0
44
0 50 100 150 200 250 300 350 400 450
2017
2018
2019
2020
Total
Tiến độ Thoái vốn các DNNN
Thực hiện Kế hoạch
2. Doanh nghiệp hoạt động tốt hơn sau thoái vốn, cổ phần hóa DNNN
• Sau khi nhà nước rút vốn khỏi các doanh nghiệp dù dưới hình thức thoái vốn hay cổ phần hóa để nhà đầu tưngoài tham gia doanh nghiệp, về mặt hiệu quả hoạt động của DN cải thiện lên khá nhiều.
• ROE trung bình 3 năm sau thoái vốn 15.4% trong khi trước khi thoái vốn là 12.4%. Tương tự ROA trung bìnhtrước thoái vốn 1.5% trong khi sau thoái vốn ở mức 1.6%.
2.1%2.5% 2.6%
3.2%2.7% 2.6%
10.9%
13.6%
11.9%
14.6% 14.3%13.9%
T-2 T-1 T- 0 T+1 T+2 T+3
ROA, ROE trước và sau Cổ phần hóa
ROA TB ROE TB
1.5% 1.5% 1.6% 1.6% 1.8% 1.5%
11.1%
12.6%
13.6%14.4%
16.0% 15.7%
T-2 T-1 T- 0 T+1 T+2 T+3
ROA, ROE trước và sau Thoái vốn NN
ROA TB ROE TB
2. Quy mô doanh nghiệp tăng chậm sau thoái vốn, cổ phần hóa DNNN
• Tổng tài sản, Vốn chủ sở hữu, Lợi nhuận sau thuế doanh nghiệp có tốc độ tăng trưởng giảm dần sau khi cổphần hóa.
• Trước khi thoái vốn tăng trưởng Tổng tài sản có xu hướng tăng sau đó chững lại, tới năm thứ 2 mới dầncải thiện. Khả năng doanh nghiệp sau thoái vốn mất khoảng 2 năm để tái cơ cấu lại tài sản doanh nghiệp, tăngtrưởng lợi nhuận sau thuế cũng thể hiện rõ hiệu quả thoái vốn doanh nghiệp sau 2 năm.
20.2%
27.3%
13.2% 11.8%
9.1%
14.6% 15.2%14.1% 13.2% 14.1%
40.5%
24.3%
39.4%
29.6%
6.8%
T-1 T- 0 T+1 T+2 T+3
Tốc độ tăng trưởng trước và sau CPH
% VCSH % TTS % LNST
5.6%
11.4%12.5% 13.1%
18.2%
16.2%14.9%
13.3%
15.9% 16.2%
19.1% 19.1%
13.8%
30.4% 30.1%
T-1 T- 0 T+1 T+2 T+3
Tốc độ tăng trưởng trước và sau Thoái vốn
% VCSH % TTS % LNST
3. Top 10 DN có giá trị cổ phần hóa lớn nhất trong 15 năm qua
STT Tên doanh nghiệp Năm CPH Niêm yếtGiá trị CPH
(Tỷ VNĐ)
Giá trúng BQ
(VNĐ)
1 Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam 2007 HOSE 10,516.32 107,860
2 Tổng Công ty Cổ phần Phân bón và Hóa chất Dầu khí 2007 HOSE 6,997.68 54,403
3 Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam 2018 HOSE 6,996.52 14,938
4 Công ty Cổ phần Lọc - Hóa dầu Bình Sơn 2018 UPCOM 5,566.24 23,043
5 TCT Cổ phần Bia - Rượu - Nước Giải khát Sài Gòn 2008 HOSE 5,485.63 70,003
6 Tập đoàn Bảo Việt 2007 HOSE 4,393.22 73,910
7 Tổng Công ty Dầu Việt Nam - Công ty Cổ phần 2018 UPCOM 4,177.40 20,196
8 Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đại chúng Việt Nam 2007 OTC 4,172.19 69,974
9 TCT Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam - CTCP 2016 UPCOM 2,136.37 14,291
10 Tổng Công ty Khí Việt Nam - Công ty Cổ phần 2010 HOSE 1,890.20 31,000
3. Top 10 DN có giá trị thoái vốn lớn nhất nhất trong 15 năm qua
STT Tên doanh nghiệpNăm thoái
vốnNiêm yết
Giá trị thoái vốn
(Tỷ VND)
Giá thoái TB
(VND)
1 Tổng Công ty Cổ phần Bia - Rượu - Nước Giải khát Sài Gòn 2017 HOSE 109,972.04 320,000
2
Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (Lần 2) 2016 HOSE 11,286.48 144,000
Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (Lần 2) 2017 HOSE 8,990.01 186,000
3 Công ty Cổ phần In báo Lào Cai 2019 OTC 7,526.33 16,500,000
4 Tổng Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam 2018 HNX 7,366.64 28,900
5 Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại 2007 HOSE 2,904.47 69,710
6 Công ty Cổ phần Nhựa Bình Minh 2018 HOSE 2,331.43 96,500
7 Tổng Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam 2018 HNX 2,002.42 21,300
8 Tổng Công ty Viglacera - Công ty Cổ phần 2019 HOSE 1,587.00 23,000
9 CTCP Đầu tư Phát triển Đô thị và Khu công nghiệp Sông Đà 2007 HOSE 1,298.00 235,555
10 Tổng Công ty Công nghiệp Ô tô Việt Nam - Công ty Cổ phần 2016 OTC 1,250.52 14,612
4. Đánh giá tình hình thoái vốn, cổ phần hóa năm 2020
• Ngày 10/12/2019, Bộ Tài chính tổ chức cuộc họp báo liên quan tới kết quả tái cơ cấu, cổphần hóa doanh nghiệp nhà nước năm 2019 cho thấy tình hình cổ phần hóa đang diễn rarất chậm. Một trong số những nguyên nhân là do các doanh nghiệp lớn cần thời gian xửlý đất đai, kiểm kê tài sản, đặc biệt là vấn đề hồ sơ pháp lý đất đai tại các địa phương.
• Bộ Tài chính đang hoàn tất dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung của nghị định126/2017/NĐ-CP và NĐ số 32/2018/NĐ-CP liên quan tới cổ phần hóa DNNN. Đây có thểsẽ là động lực giúp đẩy nhanh tốc độ cổ phần hóa trong thời gian tới.
• Việc đẩy nhanh tiến độ CPH trong năm 2020 cũng được Thủ tướng Chính phủ đề cập, cụthể theo QĐ số 26/2019/QĐ-TTg buộc 93 doanh nghiệp phải cổ phần hóa trong năm2020. Trong đó bao gồm Mobifone, Agribank, Vinacomin, Vinafood I, GEN1, GEN2,…Trong đó, hai thương vụ lớn được chờ đợi trong đợt cổ phần hóa sắp tới là Mobifone vàAgribank.
• Tương tự hoạt động cổ phần hóa, chúng tôi đánh giá hoạt động thoái vốn có thể sẽ diễnra chậm và không đúng kế hoạch đề ra khi TTCK đang gặp các yếu tố rủi ro từ bên ngoài.
4. Thoái vốn, CPH DNNN là động lực tăng trưởng TTCK
• Số liệu chỉ ra rằng, số lượng DN được nhà nước thoái vốn, cổ phần hóa tăng mạnh là sau 2-3 năm thanhkhoản thị trường chứng khoán sẽ được cải thiện rõ rệt.
• Giai đoạn 2007-2008 và 2015-2016 hoạt động thoái vốn, CPH được nhà nước đẩy mạnh, khoảng thời gian sauđó thanh khoản thị trường chứng khoán trung bình năm 2009 đạt 1,623 tỷ/phiên (tăng 226% so với 2008), năm2018 đạt 5,259 tỷ VND/phiên (tăng 28% so với 2017).
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 1T2020
Số DN CPH, thoái vốn GTGD TB Vnindex (Tỷ VND)
4. Thoái vốn, CPH DNNN là bước đệm tăng quy mô TTCK Việt Nam
• Với quy định các doanh nghiệp nhà nước sau khi cổ phần hóa bắt buộc phải niêm yết lên sàn, đây sẽ là độnglực khiến số lượng doanh nghiệp niêm yết trên sàn tăng lên. Ngoài ra, việc nhà nước thoái vốn đối với cácdoanh nghiệp chưa niêm yết, việc tư nhân vận hành và quyết định đưa lên sàn sẽ dễ dàng hơn khi còn thuộcsở hữu nhà nước.
9
131
53
80
130
220
75
3018
39
106
184
307
149
78
120
50
100
150
200
250
300
350
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 1T2020
Số DN CPH, thoái vốn Số lượng DN NY
5. Cổ phần hóa – Mobifone
• Theo CV 991/TTg-ĐMDN, Tổng công ty Viễn thông Mobifone sẽ tiến hành cổ phần hóa trong năm 2018. Tuynhiên do liên quan tới các vấn đề pháp lý xung quanh thương vụ AVG nên đã bị chậm trễ. Quý 3/3019 cơ quanCảnh sát điều tra đã hoàn tất kết luận điều tra về vụ án, hiện nay đang trong giai đoạn cơ cấu lại. Chúng tôi chorằng, cổ phần hóa thể sẽ tiến hành trong quý 4/2020 hoặc đầu năm 2021.
• Không chỉ nhà đầu tư trong nước mà các tập đoàn viễn thông nước ngoài rất quan tâm tới thương vụ này như:Singtel (Singapore), Telenor (Na Uy), Comvik (Thụy Điển) và Telstra (Australia),…
24,575 25,008
30,184 30,458 29,182
15,449 16,630
18,044 19,447 20,232
2015 2016 2017 2018 6T2019
Quy mô Tổng tài sản
TTS VCSH
31,388
35,078
39,960
36,078
15,168
5,442 4,223 4,664 4,677
2,116
17%
12% 12%
13%
14%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
18%
20%
-
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
35,000
40,000
45,000
2015 2016 2017 2018 6T2019
Kết quả kinh doanh
Doanh thu LNST Biên LN gộp
5. Cổ phần hóa – Agribank
• 01/02/2018, Agribank đã thành lập Ban cổ phần hóa nhằm chuẩn bị cho kế hoạch cổ phần hóa. Năm 2019Agribank cũng đã củng cố năng lực tài chính và chuẩn bị nền tảng cho quá trình cổ phần hóa ngân hàng.
• Ngoài ra, đứng trước cuộc chạy đua tăng vốn của các ngân hàng, cổ phần hóa cũng là một giải pháp giúpAgribank không bị rớt lại so với các ngân hàng khác.
• Tuy nhiên, theo chúng tôi đánh giá Agribank khó có thể hoàn tất CPH trong 2020 mà có thể phải tới 2021
875
1,002
1,152
1,282 1,353
2,898 3,388
3,791
6,047
6,094
-
1,000
2,000
3,000
4,000
5,000
6,000
7,000
8,000
9,000
10,000
-
200
400
600
800
1,000
1,200
1,400
1,600
2015 2016 2017 2018 6T2019
Quy mô Tổng TS và LNST
TTS LNST
3.09% 3.10%
3.19%
3.43%2.72%
2.07% 2.04%
1.60%1.52%
0.00%
0.50%
1.00%
1.50%
2.00%
2.50%
3.00%
2.90%
3.00%
3.10%
3.20%
3.30%
3.40%
3.50%
2015 2016 2017 2018 6T2019
Hiệu quả hoạt động
NIM Nợ xấu NPL
Kết luận
• Kết quả cho thấy sau khi thoái vốn, cổ phần hóa doanh nghiệp hoạt động tốt hơn. Đồng thời, mặc dù sau khidoanh nghiệp được cổ phần hóa, tốc độ tăng trưởng quy mô tài sản, vốn chủ sở hữu, lợi nhuận có phần chậmlại, nhưng hoạt động thoái vốn giúp cho doanh nghiệp cải thiện về chất lượng tài chính khi tăng lợi nhuận đượccải thiện đáng kể, nhất là sau 2 năm kể từ khi thoái vốn nhà nước.
• Nếu xem thị trường chứng khoán là nơi giao dịch giữa người mua và người bán vốn (cổ phiếu). Để thúc đẩy thịtrường phát triển ta xét hai phía:
o Đầu tiên là từ người bán, tức số lượng doanh nghiệp tham gia vào thị trường càng lớn thì quy mô thịtrường càng lớn.
o Thứ hai là từ người mua, nhà đầu tư sẽ có nhiều lựa chọn trên TTCK trong bối cảnh thị trường không cóquá nhiều các cổ phiếu có chất lượng tài sản tốt và quy mô vốn hóa lớn, đặc biệt nhà đầu tư cá nhân và tổchức sẽ có tâm lý e ngại tham gia vào thị trường khi thị trường chịu sự ảnh hưởng quá lớn từ một vài cổphiếu vốn hóa lớn có thanh khoản và số lượng cổ phiếu trôi nổi bên ngoài thấp.
• Đứng trước vấn đề sở hữu khối ngoại các cổ phiếu hiện tại trên sàn gần như đã kín room, cơ hội để dòng tiềntừ nước ngoài vào thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ dần thu hẹp nếu không xuất hiện các cơ hội đầu tư mớihấp dẫn trên TTCK. Vấn đề thoái vốn, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước được đẩy mạnh sẽ giải được bàitoán từ hai chiều về cả tăng quy mô cho thị trường lẫn tạo điều kiện để nguồn vốn ngoại đổ vào thị trường VNtrong thời gian tới.
• Chúng tôi cho rằng năm 2020 hoạt động cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước sẽ diễn ra sôi nổi với nhiềudoanh nghiệp đã được nhắc tới, trong khi đó hoạt động thoái vốn có thể sẽ không sôi động bằng do tình hình thịtrường chứng khoán đang còn gặp nhiều rủi ro từ các yếu tố bên ngoài.
Liên hệ
Phòng Nghiên cứu và Phân tích khối Khách hàng cá nhân
Nguyễn Thế Minh
Giám đốc Nghiên cứu Phân tích
+84 28 3622 6868 ext 3826
Quách Đức Khánh
Chuyên viên phân tích cao cấp
+84 28 3622 6868 ext 3833
Lý Thị Hiền
Trưởng phòng Nghiên cứu Phân tích
+84 28 3622 6868 ext 3908
Phạm Tấn Phát
Chuyên viên phân tích cao cấp
+84 28 3622 6868 ext 3880
Nguyễn Trịnh Ngọc Hồng
Chuyên viên phân tích
+84 28 3622 6868 ext 3832
Global Disclaimer© 2018 Yuanta. All rights reserved. The information in this report has been compiled from sources we believe to be reliable, but we do not hold ourselves
responsible for its completeness or accuracy. It is not an offer to sell or solicitation of an offer to buy any securities. All opinions and estimates included in
this report constitute our judgment as of this date and are subject to change without notice.
This report provides general information only. Neither the information nor any opinion expressed herein constitutes an offer or invitation to make an offer to
buy or sell securities or other investments. This material is prepared for general circulation to clients and is not intended to provide tailored investment
advice and does not take into account the individual financial situation and objectives of any specific person who may receive this report. Investors should
seek financial advice regarding the appropriateness of investing in any securities, investments or investment strategies discussed or recommended in this
report. The information contained in this report has been compiled from sources believed to be reliable but no representation or warranty, express or
implied, is made as to its accuracy, completeness or correctness. This report is not (and should not be construed as) a solicitation to act as securities
broker or dealer in any jurisdiction by any person or company that is not legally permitted to carry on such business in that jurisdiction.
Yuanta research is distributed in the United States only to Major U.S. Institutional Investors (as defined in Rule 15a-6 under the Securities Exchange Act of
1934, as amended and SEC staff interpretations thereof). All transactions by a US person in the securities mentioned in this report must be effected
through a registered broker-dealer under Section 15 of the Securities Exchange Act of 1934, as amended. Yuanta research is distributed in Taiwan by
Yuanta Securities Investment Consulting. Yuanta research is distributed in Hong Kong by Yuanta Securities (Hong Kong) Co. Limited, which is licensed in
Hong Kong by the Securities and Futures Commission for regulated activities, including Type 4 regulated activity (advising on securities). In Hong Kong,
this research report may not be redistributed, retransmitted or disclosed, in whole or in part or and any form or manner, without the express written consent
of Yuanta Securities (Hong Kong) Co. Limited.