NEVESINJSKA OLIMPIJADA

TRADICIJA DUŽA ODMODERNIH OLIMPIJSKIH TAKMIČENJA!

KULTURNO NASLEĐE U FUNKCIJI RAZVOJA TURIZMA I PROMOCIJI LOKALNE ZAJEDNICE

Geografski položaj opštine Nevesinje

Nevesinje se nalazi na jugu Bosne i Hercegovine (jugoistok RS). Rasprostire se na površini od 1040 km2 i jedna je od najvećih opštine po površini u RS. Opština Nevesinje je brdsko-planinski rejon sa prosječnom nadmorskom visinom od 860 metara, a karakteriše je veliko kraško polje ukupne površine 18 hiljada hektara. Klima je kontinentalna sa hladnim zimama i kratkim i toplim ljetima. Najviše padavina je u kasnu jesen i proljeće. Veliko nevesinjsko kraško polje drugo je po površini u bivšoj Jugoslaviji. Klima je kontinentalna sa dugim i hladnim zimama i kratkim i toplim ljetima. Najviše padavina je u kasnu jesen i proljeće.

Nevesinje je gradsko naselje i sjedište istoimene opštine u Republici Srpskoj, Bosna i Hercegovina. Prvi put se spominje kao župa u 12. vijeku, a kao grad u 14. vijeku. Ime su mu dali stari Rimljani, a znači sniježno polje-pustinja. Grad ima burnu i bogatu istoriju i poznat je kao istorijsko mjesto.

Prvi pouzdani istorijski podatak o Nevesinju nalazi se u ljetopisu Pećke patrijaršije, u kom se kaže da je Sava Nemanjić u Nevesinju 1219. godine postavio prvog humskog episkopa. U dubrovačkim izvorima Nevesinje se prvi put pominje 1281. godine. Župsko sjedište nevesinjske župe i glavni grad bio je Vjenčac – Vinčac; kasnije i kneževsko sjedište.

U prvim decenijama 14. vijeka Nevesinjem je vladala porodica Sankovića. Ovaj vlastelinski rod Nevesinja, Zagorja (oblast Kalinovika) i proširenih krajeva: Dabar, Popovo, Primorje i Konavli, bio je politički veoma aktivan u bosanskoj državi (1330. - 1404.).

Nevesinjem su Sankovići vladali u drugoj polovini 14. vijeka i sve do 1404. godine, kad su ih pokorili Vlatko Vuković i Pavle Radenović, vladari susjednih oblasti, a Konavle, njihovu teritoriju izmedu sebe podijelili 1391. godine.

Stećci Na nivou države BiH Aneksom VIII, Opšteg

okvirnog sporazuma za mir u BiH (Dejtonski sporazum), formirana je Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika koja je najveću nekropolu stećaka (452 stećka) na lokalitetu Kalufi u selu Krekovi, zaseok Mijatovci ocijenila i uvrstila u I kategoriju kulturno-istorijskih spomenika. Opština Nevesinje na svojoj teritoriji ima registrovanih 3884 stećaka i drži prvo mjesto po brojnosti na teritoriji BiH.

Sa ovog lokaliteta uzeti su primjerci koji se nalaze ispred Zemaljskog muzeja u Sarajevu i Vojnog muzeja na Kalemegdanu u Beogradu.Na nevesinjskim stećcima nalazi se preko sto ukrasnih motiva razlicitih oblika, stilizacija, formi i znakova. Sve formalne, ornamentalne i umjetničke osobine ovih spomenika su valorizovane i naučno istražene. Međutim, do danas nije dat potpun odgovor na pitanje kome pripadaju stećci.

Koliko je područje nevesinjske opštine zaista bogato istorijskim nasljeđem govori podatak da je na ovom području registrovano oko 150 arheoloških lokaliteta, od čega dvije trećine otpada na predslovenske kulture.

Pogled preko Nevesinjske površi prebacuje znamenito ispasište Morine. Zimi smet do smeta, ljeti čair do čaira.

Malo je planinskih pašnjaka priroda stvorila za tovljenje stoke kao što su Morine. Pašnjak sa visokim i zaista bujnim travama - na hiljade ovaca ovdje iz Umnine istjeraju na ljetnu ispašu, sve do prvih hladnoća.

Preko visoravni Morine, dvadesetak kilometara od Nevesinja, vodi stari makadamski put prema Kalinoviku. Tu, usred prostranih planinskih pašnjaka, s obje strane puta stoji pedesetak nadgrobnih spomenika: čuveno svatovsko groblje na Morinama!

Stećci i legenda

Dokumenta na koja se naslanja razvoj i organizacija ‘’Nevesinjske olimpijade’’

Strategija razvoja opštine Nevesinje 2006. Strategija razvoja poljoprivrede opštine

Nevesinje 2008. LEAP 2007. Budžet opštine Nevesinje Projekcija Budžeta za tri godine 2009-2012. Sva tri dokumenta govore o manifestaciji

‘’Nevesinjska olimpijada’’ kao značajnom elementu nematerijalne kulturne baštine, koji treba očuvati i valorizovati.

Način organizovanja Opština Nevesinje posjeduje izgrađene kapacitete

planiranja, sprovođenja i kontrole manifestacije. Svake godine se Budžetom opštine planiraju

sredstva za njenu realizaciju. (50.000KM) Na osnovu Statuta opštine Nevesinje, načelnik

opštine Nevesinje svake godine donosi Rješenje o imenovanju ORGANIZACIONOG ODBORA sportsko-kulturne i turističke manifestacije ‘’Nevesinjska olimpijada’’, dva mjeseca prije održavanja priredbe.

Odbor se sastaje jednom sedmično. Na ovim sastancima se predlaže sadržaj buduće manifestacije, dodjeljuju zadaci i prati njihova realizacija.

Ako nešto okupi širu zajednicu i motiviše je da učestvuje i pruži pomoć u realizaciji - onda je to ‘’Nevesinjska olimpijada’’. Sve ono što je dobro i što ‘’zri’’ u nevesinjskom domaćinu ispolji se na najbolji način kroz različite vidove ove manifestacije. Ono što se ne može platiti novcem, nadoknadi se solidarnošću čitave zajednice u pružanju pomoći da se manifestacija realizuje. To je eliksir njene dugovječnosti!

Opština je razvila oblik komunikacije sa zajednicom upravo kroz formiranje OO NO, kako bi se šira zajednica uključila u realizaciju manifestacije.

Ko je sve uključen u organizaciju? Formiranjem ORGANIZACIONOG ODBORA stiču

se uslovi za planiranje i realizaciju manifestacije. Sam odbor broji veliki broj članova (za 2011 – 39), koji predstavljaju svojevrsnu strukturu javnih ustanova, privrednih subjekata, udruženja građana i nevladinog sektora, sportskih i kulturnih organizacija i pojedinaca koji žive i rade u našoj opštini i trude se da ‘’Olimpijada’’ bude svake godine bolja. Svake godine nastojimo da dodamo neki novi sadržaj kako bi manifestaciju oplemenili. Olimpijada je od jednodnevne manifestacije , vremenom prerasla u priredbu koja traje sedam dana.

Počelo je od viteških sportskih disciplina i konjskih trka, pa preko olimpijskog kviza , Sajma poljoprivrednih proizvoda i ručnih radinosti, Republičko takmičenja mladih guslara RS, izložbe slika i fotografija, pjesničkih večeri, do svečanosti zvaničnog otvaranja Nevesinjske olimpijade u duhu tradicije i izvornosti. Manifestacija svake godine, polovinom avgusta, okuplja narod da se zbližava, “zboruje“ i uživa u dvanaest viteških disciplina kojima caruje trka punokrvnih, polukrvnih i bosansko-brdskih konja i u raznovrsnom kulturno- umjetničkom programu.

Masovno okupljanje ljudi iz svih krajeva bivše Jugoslavije i njihovo zbližavanje ustvari su okosnica Nevesinjske olimpijade, a olimpijska sedmica koja obiluje kulturnim, sportskim i turističkim sadržajem je razlog zbog kojeg vrijedi doći u ovaj hercegovački kraj i pogledati ponuđeno.

Broj učesnika programa prelazi 1000, posjeta za prošlu godinu iznosi 12.000 samo za jedan dan.

Ergele koje učestvuju na trkama konja dolaze sa svih Ex YU prostora: Beograd, Šabac, Bijeljina, Bihać, Gradačac, Sarajevo, Čapljina, Maribor, Sinj, Velika Kladuša, Plužine, Nikšić...

Budžet ‘’Nevesinjske olimpijade’’

2009 51.367,00 KM 2010 53.313,00 KM 2011 68.072,00 KM

Precizniji podaci budžeta po godinama

2009. 51.367,00 KM

Ministarstvo trgovine i turizma9.000

Donacije od preduzeća14.280

Uplate za rentiranje lokacija4.530

Prihodi od ulaznica6.000

Vlastiti prihodi17.557

Precizniji podaci budžeta po godinama

2010. 53.313,00 KM Ministarstvo rada i BIZ RS 5.000 Ministarstvo poljoprivrede ŠiV RS

8.000 Donacije od preduzeća15.578 Uplate za rentiranje lokacija 7.550 Prihodi od ulaznica 6.250 Vlastiti prihodi 10.935

Precizniji podaci budžeta po godinama

2011. 68.072,00 KM Ministarstvo trgovine i turizma RS 10.000 Donacije od preduzeća7.450 Uplate za rentiranje lokacija 6.414 Prihodi od ulaznica za vozila 6.630 Vlastiti prihodi 37.578

Sporazumi o sponzorstvu i ugovori o zakupu lokacija

Jedna od planiranih aktivnosti ORGANIZACIONOG ODBORA ‘’Nevesinjske olimpijade’’ je prikupljanje novčanih sredstava kroz sponzorstvo.

Broj sponzora raste. Zainteresovanost privrednih subjekata da

povećaju obim svog poslovanja zakupom lokacija u toku manifestacije na Bratačkom lugu.

Rezultat Očuvanje kulturnog, sportskog i istorijskog nasleđa i stavljanje u funkciju

turističkog razvoja lpkalne zajednice. Zato možemo reći da organizacija i realizacija ove manifestacije može biti

primjer kako se sa malim sredstvima i sa punim doprinosom i animacijom svih subjekata lokalne zajednice, mogu postići dobri rezultati, a sama manifestacija iskorištena za dalje povezivanje sa ostatkom svijeta u kulturnoj, sportskoj i privrednoj dimenziji.

Ostvarena je saradnja sa bratskim opštinama Apatin, Voždovac, Lazarevac, Trebinje, Gacko, Nikšić, Novi Sad...

Povećan interes medija: RTRS, BN, Alternatvna, Pink TV1, FTV, Herceg TV, Kanal 9NS, RTS...

Povećanje broja gostiju u tim danima, veći prihodi u ugostiteljskom i poljoprivrednom sektoru

Zadovoljstvo građana kulturnim i sportskim sadržajima Osim Nevesinjske olimpijade koju finansira sa 50.000 KM, opština Nevesinje u

svom budžetu svake godine planira sredstva za kulturu u iznosu oko 80.000 KM Smještajni kapacitet u eko turizmu (broj zaposlenih porodica, smještajni

kapacitet. Ugostiteljski objekti, restorani (broj), broj pružaoca usluga na lugu Za vrijeme trajanja manifestacije svi uslužni kapaciteti su maksimalno

iskorišteni.

Zadovoljstvo zajednice Zadovoljstvo zajednice i korisnika usluga prati

se i procjenjuje kroz redovnu kominikaciju, analizom finansijskih parametara, praćenjem web stranica i anketa.

Nakon završetka manifestacije, priprema se završni finansijski izvještaj.

U vrijeme trajanja Olimpijade sve je u funkciji obezbjeđivanja što boljih uslova za učesnike, posjetioce ali i građana Nevesinja.

Broj učesnika, posjetilaca, sponzora i privrednika svake godine raste. Finansijski efekti za privredu opštine Nevesinje u tim danima su značajni.

Informisanje Posebna pažnja se usmjerava na medijsku

promociju ‘’Nevesinjske olimpijade’’. Medijski sponzori su RTRS, Radio Nevesinje, Web portal ‘’Virtualna Hercegovina’’, i sajt opštine Nevesinje

Povećan je interes medija za praćenje ove manifestacije: RTRS, BN, AlternatvnaTV, Pink, TV1, FTV, BHTV, Herceg TV, Kanal 9NS, RTS, Dan, Glas Srpske, Politika, Večernje novosti, Blic ...

Otvaraju se mogućnosti za korištenje savremenih sistema komunikacije (facebook, twiteer, my space...)

Kratkoročni i dugoročni ciljevi Obogaćivanje programa olimpijade. Obezbjeđivanje većih finansijskih sredstava. Osnaživanje Organizacionog odbora. Manifestacija kao osnova za dalji razvoj

turističkih i privrednih potencijala opštine. Poboljšanje smještajnih kapaciteta Bolja medijska promocija. Olimpijada zaštićena kao značajno

nematerijalna kulturna baština na državnom i međunarodnom nivou.

Obaveze za budućnost Dobijanjem BIKON statusa na ovu temu,

otvoriće se nove mogućnosti za saradnju sa novim subjektima i promovisanje manifestacije na još bolji način. Promovisaćemo naše najbolje prakse, vršiti stalnu edukaciju iz ove oblasti.

Kulturno nasleđe u funkciji razvoja turizma i promocije lokalne zajednice, kroz ovu manifestaciju, biće sastavni dio turističkog projekta SEENET (OXFAM ITALIA), koji se sprovodi u opštini Nevesinje, a koji ima za cilj kreiranje itinerara od Dubrovnika, Trebinja, Nevesinja, Mostara do Livna.

Obaveze za budućnost Nastojaćemo posjetiti opštine u BiH koje imaju slične

manifestacije i razmjeniti iskustva i na taj način promovisati našu opštinu.

Iskoristiti Dane otvorenih vrata koje ćemo organizovati u Nevesinju i pozvati sve zainteresovane opštine da se upoznaju sa dobrim praksama naše opštine.

Učinićemo Nevesinjsku olimpijadu pokretačem kulturnih, sportskih i turističkih događaja u našoj opštini.

Manifestaciju ‘’Nevesinjska olimpijada’’ treba sačuvati za za nove generacije. Priredbu koju zajednica stalno stvara kao reakciju na svoje okruženje, svoje uzajamno djelovanje s prirodom i svojom istorijom. Ona će im pružiti osjećaj identiteta i kontinuiteta, pa tako unaprijediti poštovanje za kulturnu različitost i ljudsku kreativnost.