najświeższe wiadomości z odległej przeszłości nr 2(14)

12
nr 2 (14) LUTY 2015 MIESIĘCZNIK HISTORYCZNY Wenecki KARNAWAŁ TEMAT NUMERU: WENECKI KARNAWAŁ TEMAT NUMERU:

Upload: najswiezsze-wiadomosci-z-odleglej-przeszlosci

Post on 07-Apr-2016

216 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Miesięcznik historyczny dla dzieci i młodzieży wydawany przez Fundację Dziecięcy Uniwersytet Ciekawej Historii

TRANSCRIPT

  • nr 2 (14) LUTY 2015 MIESICZNIK HISTORYCZNY

    Wenecki KARNAWA

    TEMAT NUMERU:

    WENECKI KARNAWA

    TEMAT NUMERU:

  • 2 www.duch.edu.pl

    NAJWIESZE WIADOMOCI z ODLEGEJ PRZESZOCI

    Rozemiany, kolorowy tum przeciga wskimi uliczkami, wspina si na wziutkie mostki, przeglda w bkitnej wodzie niezliczonych kanaw. Nikt nie moe rozpozna znajomych. Oblicza kryj fantazyjne maski. Wenecja celebruje karnawa.

    ZNOWU IMPREZA?!

    P odrni, ktrzy przybywali do Wenecji w wieku XVII i XVIII, mieli wrae-nie, e miasto nieustannie wituje, a jego mieszkacy stale si bawi. Nic w tym dziwnego przez cay rok trwa obyczaj przebierania si. Ka-dego dnia kryli po miecie obywatele, ktrzy gowy i szyje owijali dugimi, czarnymi szalami, przywdziewali czarne, trjgraniaste kapelusze, na ramiona narzucali dugie, ciemne peleryny, a twarze osaniali biaymi maskami. Wadze nie tylko nie zabraniay podobnej maskarady, ale wrcz wymagay, by tak nie-zwyke stroje nosi w czasie oficjalnych uroczystoci.

    RWNO, WOLNO I SWOBODA

    Dziki obyczajowi przebierania si wszyscy czuli si rwni sobie. Niezamo-ny kupiec okryty wykwintn peleryn mg uchodzi za bogatego bankiera. Zamony dostojnik spowity w skromn szat zabawia si w kasynie, nieroz-poznany przez obywateli. Zakochani odbywali potajemne schadzki i dyskretnie znikali w odlegych zaukach. Niektrzy, oczywicie, manifestowali swym stro-jem wysok pozycj pojawiay si wic kreacje wymylne i bardzo kosztowne.

    ACH, C TO BY ZA BAL!

    Prawdziwy festiwal najprzerniejszych kostiumw, radoci, widowiskowych uroczystoci mia miejsce w karnawale. W Wenecji hucznie obchodzono go od 26 grudnia do rody Popielcowej. Barwna tradycja narodzia si ju w wieku XI, ale najefektowniejsz form zyskaa w XVII i XVIII stuleciu. Przez okres karnawau miasto nad lagun wypenia zgiek i haas. Na ulicach i placach dziwacznie przebrani mczyni w zapamitaniu taczyli i piewali nieprzyzwoite piosenki. Inni przebrani za kobiety zalotnie nagabywali sta-

    WIECI Z KRAJU I ZE WIATA

    XIV w. XVIII w.

    REDNIOWIECZE NOWOYTNO WIEK XIX

    XV w. XVI w. XVII w.

    Plac w. Marka. Mal. Canaletto. Wikimedia

  • 3nr 2 (14) LUTY 2015

    facebook.com/fundacjaDUCH

    Weneccy przebieracy. Mal. P. Longhi. Wikimedia

    Parada na Canele Grande. Mal. Canaletto. Wikimedia

  • 4 www.duch.edu.pl

    NAJWIESZE WIADOMOCI z ODLEGEJ PRZESZOCI

    tecznych przechodniw. Pord przecinajcych miasto ka-naw uganiay si grupy zamaskowanych modziecw, ktrzy w pikne wenecjanki ciskali jajkami wype-nionymi perfumami. Dla nie darzonych sym-pati ssiadw mieli przeznaczone jaja niewiee i cuchnce. ciskajcy serca lk wzbudzay osoby przebrane za lekarzy z czasw redniowiecz-nych epidemii dumy.

    A TERAZ STAY PUNKT PROGRAMU

    W drugi dzie wit Boe-go Narodzenia wszyscy przebieracy gromadzili si na Placu witego Marka. Paradowano, podziwiano stroje, obnoszono si z kosztownymi klejnotami. W Tusty Czwartek przed Paacem Dow biedakom rozdawano pocie woowiny. Silni i wygimnastykowani m-czyni ustawiali ywe pirami-dy, co wymagao nie lada siy i zrcznoci. Inscenizowano walki pomidzy chrzecijanami a muzu-manami. Na koniec odpalano efektow-ne fajerwerki.

    BAWMY SI, PKI CZAS

    W wieku XVIII potga Serenissimy Republiki We-neckiej zacza przygasa. Miasto, ktre

    niegdy byo handlow potg Morza rdziemnego, utracio wiele ze

    swych dalekich posiadoci. Inte-resy mieszkacw nie szy jak

    dawniej. Mimo to wenecjanie jak w transie bawili si na ba-lach, ucztach i w kasynach. Wadze chtnie spogl-day na karnawaowe szalestwa, pozwala-jc obywatelom zapo-mnie o codziennych troskach i niepewnej przyszoci. witowa-nia karnawau zakaza cesarz Napoleon, ktry po zdobyciu Wenecji obawia si, e zamasko-

    wane tumy atwo mog wywoa rewolucj. Wie-

    lowiekowa tradycja zamar-a. Odrodzia si dopiero pod

    koniec XX wieku i od razu staa si atrakcj, przycigajc corocz-

    nie nieprzebrane tumy turystw.

    Woski lekarz z czasw zarazy. Rys. P. Frst. Wikimedia Maska weneckiego dottore. Wikimedia

    Jak karnawa, to tylko w Wenecji. Wikimedia

  • 5nr 2 (14) LUTY 2015

    facebook.com/fundacjaDUCH

    Jak najszybciej przekaza wiado-mo, nie wysyajc posaca z listem? Zanim pojawi si telegraf i telefon, a pniej radio i Internet, francuski wynalazca Claude Chappe skonstruowa w roku 1791 semafo-rowy telegraf optyczny. Tekstow informacj przesyano przy pomocy urzdzenia, zaopatrzonego w trzy ruchome ramiona ich ustawienie odpowiadao poszczeglnym lite-rom alfabetu. Semafory umieszczano na specjalnie budowanych wieach, wzgrzach czy wysokich budynkach, zazwyczaj w odlegoci kilkunastu kilometrw. Zaogi kolejnych stacji przekazyway odczytany tekst da-lej. Warunkiem przesania wiado-moci bya oczywicie odpowiednia widoczno intensywny deszcz, gsty nieg i noc wykluczay moli-wo komunikacji. Na przeomie XVIII i XIX wieku system telegrafu sema-forowego przyjty zosta we Fran-

    cji korzysta ze podczas kampanii wojennych Napoleon. W I poowie XIX stulecia stacje semaforowe roz-powszechniy si w Europie. Poja-wiy si take na ziemiach polskich. W 1835 r. Warszawa zyskaa po-czenie z Petersburgiem, obsugiwa-ne przez 146 stacji rozmieszczonych na liczcej blisko 1200 km trasie.

    Jedn z najwspanialszych pere sztuki re-dniowiecza jest kaplica Sainte-Chappelle w Paryu. Synie ona z delikatnych, mister-nych witray niemal cakowicie wypeniaj-cych ciany wityni. Odwiedzajcy j tury-ci czuj si, jakby znaleli si w bajkowym, nierzeczywistym wiecie. Rozwietlone tysicem kolorw szklane obrazy ukada-j si w biblijne historie. Niezwyka kaplica trwa w niezmienionej formie od ponad 700 lat. Zostaa wzniesiona na polecenie krla Francji Ludwika IX witego organizato-ra dwch wypraw krzyowych. Specjalnie zaprojektowany koci mia by miejscem przechowywania wyjtkowej relikwii cier-niowej korony Jezusa, ktr Ludwik IX kupi za astronomiczn sum 135 tysicy liwrw. Sainte-Chappelle, bdca arcydzieem go-tyku i jednym z najwspanialszych osigni dawnego witraownictwa kosztowaa 40 tysicy liwrw! Mona si domyla, e cesarz Konstantynopola Baldwin, ktry sprzeda Ludwikowi wizk cierniowych gazek, musia by bardzo zadowolony z transakcji. My natomiast, dziki pobo-noci wadcy Francji, moemy cieszy si oszaamiajc urod wspaniaego zabytku.

    Zygmunt III Waza, spogldajcy na Warszaw ze stojcej na Placu Zamko-wym kolumny, mia szczeglne powody, by przenie stolic z Krakowa na Mazowsze. Std bliej byo i do rodzinnej Szwecji i do granicy z Rosj, z kt-r Rzeczpospolita prowadzia dugotrwae wojny. Gwn jednak przyczyn opuszczenia Wawelu bya krlewska lekkomylno. Monarcha z upodoba-niem oddawa si alchemii. Miesza rne substancje, przetapia metale, pod-grzewa nie zawsze bezpieczne preparaty. A stao si nieszczcie. Podczas jednego z eksperymentw w krlewskim laboratorium w baszcie Kurza Stop-ka zaprszono ogie. Poar strawi cz Zamku Wawelskiego. Na czas od-budowy rezydencji dwr przenis si do Warszawy, by pozosta tu na stae.

    WARTO WIEDZIE

    Kaplica Sainte-Chappelle. Wikimedia

    Zygmunt III i alchemik Sdziwj. Mal. J. Matejko.Wikimedia

    Wiea telegrafu optycznego w Nalbach. Niemcy. Wikimedia

    TRANSAKCJAEPOKI

  • 6 www.duch.edu.pl

    NAJWIESZE WIADOMOCI z ODLEGEJ PRZESZOCI

    Tusty Czwartek za pasem. Przed najpopularniejszymi cukierniami znw ustawi si kolejki akomczuchw. Jak co roku bdziemy rozkoszowa si wieutkimi pczkami. Jeszcze kilkadziesit lat temu kupowanie sodkoci na miecie nie byo w dobrym gucie. Szanujca si Pani Domu staraa si uszczliwi rodzin, ofiarnie smac, piekc i przyrzdzajc nie tylko sodkie karnawaowe przysmaki. Pamitk po tych czasach s kuchenne sprzty, ktre do dzi zdobi nasze domy.

    wiadkowie historii prosz o gos

    Rozkosze podniebieniawymagaj powicenia

    Poegnanie z misem?

    Nazwa karnawa wywodzi si z a-ciskich sw carne vale egnaj, miso! Przed nastaniem Wielkiego Postu nad-zwyczaj chtnie zajadano si soczystymi pieczeniami, wdzonymi wdlinami i sta-rannie przygotowanymi pasztetami. Te ostatnie, cieszce si wielk po-pularnoci, wymagay dokad-nego zmielenia duych iloci ugotowanego zawczasu misiwa. Niezbdnym do tego urzdzeniem bya rczna maszyn-ka: cika, wykonana z metalu, przymoco-wana do kuchennego stou solidn rub. Do umieszczonego w grnej czci maszynki komin-

    ka wrzucano kawaki woowiny, wieprzowi-

    ny lub dziczyzny. Silny kucharz solidn korb wprawia w ruch ukryt w korpusie maszynki rub, ktra przesuwaa miso ku ob-racajcym si noom, tncym i wypychajcym zmielon zawarto przez metalowe sitko. Sprytnie zaprojektowane

    urzdzenie umoliwiao przygo-towanie pasztetu w taki sposb,

    e po upieczeniu wprost rozpywa si w ustach.

    Modzie, ktry nie strzela

    Cynamon, gaka muszkatoowa, pieprz przyprawy, ktre po prostu kupujemy w sklepie w kolorowych

    torebkach, gotowe do uy-cia. Przed laty naleao

    je jednak odpowied-nio przygotowa.

    Kupowane w ziarnach, kulkach, laskach wymagay najczciej dokadnego zmielenia czy utarcia.

    W kadej kuchni musia

    znale si przeznaczony

    do tego modzierz. Cho by bardzo ciki,

    wykonany z mosidzu, nie strzelano jednak z niego, lecz na dno naczynia wsypywano odpo-wiedni przypraw i mozolnie, rcz-nie ucierano przy pomocy rwnie solidnego i cikiego mieszada. Po kilku lub kilkunastu minutach ziarna pieprzu lub kawaki cynamonowej kory zamieniay si w aromatyczny proszek, ktrym mona byo dopra-wi przyrzdzan potraw.

    Zdj

    cia:

    Wik

    imed

    ia

  • 7nr 2 (14) LUTY 2015

    facebook.com/fundacjaDUCH

    Jajeczne wibracje

    Mniej wymylnym, ale bardzo praktycznym przyrzdem (czsto i dzi jeszcze uywanym) bya trzepaczka do jaj. Umocowana na drewnianym trzonku metalo-wa, elastyczna sprynka moga w rkach sprawnej gospodyni czyni cuda. Wprawiona z ener-gi w ruch, wyczarowywaa z biaek gst pian niezbdny

    skadnik wielu ciast. To wa-nie z takiej piany

    wypiekane s chrupice

    bezy.

    Zakrcony aromat

    Obfit, karnawa-ow kolacj naleao zakoczy filiank mocnej kawy, zwasz-cza jeeli biesiadnikw oczekiwa caonocny bal. Automatyczne eks-presy do kawy jeszcze nie powstay, a co gorsza nie znano prostej do przyrzdzenia kawy rozpuszczalnej. W sklepach kupowano twarde, wysuszone ziarna, ktre naleao samodziel-nie przygotowa. Najpierw wypa-lano je w rozgrzanym piekarniku na blasze, a po wystudzeniu mielono. W kadym szanu-jcym si domu musia znaj-dowa si mynek do kawy. Mia on form eleganckiego, drewnianego pudeeczka z metalow korbk. Wyprao-ne uprzednio ziarna mielo-no rcznie na drobny, sypki proszek. Najlepiej byo zrobi

    to tu przed parzeniem napoju wwczas po caym domu roz-

    nosi si niepowtarzalny, mocny aromat.

    Sporzdzanie wykwintnych i smakowitych po-traw lub napojw wymagao dawniej sporo wysiku. W domach arystokracji, ziemian czy buruazji krz-taa si w kuchniach wykwalifikowana suba. Mniej zamoni sami piekli, smayli, gotowali, parzyli, ucie-rali i mielili. Mao kto kupowa gotowe potrawy czy sodycze w sklepie. Gociom z dum serwowano sa-modzielnie przygotowane dania. Niektre domy sy-ny ze wspaniaych pasztetw lub cudownie dopra-wionych pieczeni, inne z najbardziej aromatycznych piernikw, ktre popijano kaw, pachnc Afryk.

    Retro-mikserZnacie dobiegajcy z kuchni

    gony dwik, gdy miksowane s jajka z cukrem na biszkopt? Dawniej do precyzyjnego wymie-szania skadnikw niezbdnych do przygotowania ciasta uywano przemylnego mieszada. Skada-o si ono z wysokiego, szczelnie zamykanego soja i wieczcego go przemylnego urzdzenia. Korbk wprawiano w ruch umieszczon w soju aurow o-patk, szybko i dokadnie miesza-jc wsypane lub wlane do soja skadniki.

    Zdj

    cia:

    Wik

    imed

    ia

  • 8 www.duch.edu.pl

    NAJWIESZE WIADOMOCI z ODLEGEJ PRZESZOCI

    By rok 1943. Sytuacja III Rzeszy stawaa si coraz bardziej beznadziejna. Armia niemiecka ponosia klski na wszystkich frontach. Z dala od terenw, gdzie toczyy si dziaania wo-jenne, na Dolnym lsku, przystpiono do realizacji projektu Riese Olbrzym. Pod zamkiem Ksi koo Wabrzycha oraz w sabo zaludnionych rejonach Gr Sowich rozpoczto bu-dow kompleksu podziemnych sztolni, hal, korytarzy i tuneli. czy je system drg i kolei wskotorowych. Do pracy w mor-derczych warunkach zmuszano tysice winiw z obozw koncentracyjnych. Budow kontynuowano niemal do chwili klski Niemiec w 1945 r.

    Czemu suya sie tajemniczych podziemi? Pod zamkiem Ksi planowano, jakoby, umieci jedn z wojennych kwater Adolfa Hitlera. W Grach Sowich, prawdopodobnie, zamie-rzano uruchomi tajn produkcj Wunderwaffe cudownej broni, ktra miaa ocali III Rzesz. A moe zamierzano tam ukrywa zrabowane w Europie dziea sztuki? A moe, wyko-rzystujc pobliskie zoa uranu, chciano skonstruowa bomb atomow? Przeznaczenie kompleksu Riese nie jest do dzi do koca wyjanione

    Zowrogi labirynt

    Jednym z rozsianych po Grach Sowich systemw podzie-mi jest kompleks Rzeczka. Znajduje si on w miejscowoci Walim, przy drodze do Sokolca. Ju w 1995 r. uruchomiono tu podziemn tras turystyczn, a w roku 2001 zostao otwarte Muzeum Sztolni Walimskich. Wizyta w tym tajemniczym miej-scu powinna by obowizkowym punktem programu pobytu w Sudetach. Obiekt skada si z wydronych na planie litery E trzech sztolni, poczonych systemem wyrobisk hal. Pod-ziemne korytarze mierz od 30 do 80 metrw i osigaj wyso-ko od 5 do 10 metrw. Cz podziemi zostaa podczas bu-dowy umocniona betonowymi zabezpieczeniami. Hitlerowcy montowali w kazamatach instalacje elektryczne, telefoniczne, wodocigowe i kanalizacyjne. Olbrzyma bardzo starannie przygotowywano do tajemniczej misji, ktr mia wypeni. Za-chowaa si wartownia, w ktrej znajduje si wystawa prezen-tujca dokumenty i eksponaty, zwizane z ponur przeszoci obiektu. Na powierzchni moemy obejrze lady po linii kolejki wskotorowej i potne fundamenty budowli sucych do ob-sugi kompleksu.

    Wycieczka w przeszoMuzeum Sztolni Walimskich w Walimiu koo Wabrzycha

    Dugie, wydrone w skale korytarze ton w pmroku. Ze cian kapi krople wody. Pod butami zowrogo chrzci wir. Chd ponurych podziemi wywouje dreszcz. Zdaje si, e za chwil z ciemnoci ze zgrzytem wytoczy si wyadowany gazami wagonik, pchany przez przeraonych winiw, poganianych nieznonym wrzaskiem wartownika w hitlerowskim mundurze. Czy uda si kiedy wyjani tajemnic Gr Sowich? Co jeszcze skrywaj stoki agodnych, poronitych lasami wzgrz?

    Winiw zmuszano do pracy ponad siy. Rys. Wojciech Olkunik

  • 9nr 2 (14) LUTY 2015

    facebook.com/fundacjaDUCH

    Messerschmitt Me 262. A moe ten samolot mia powstawa w Grach Sowich? Wikimedia

    Rakieta V-2. Czy miaa by produkowana w Riese? Wikimedia

    Pytania bez odpowiedzi?

    Zwiedzanie walimskich podziemi jest moliwe wycznie w grupie, pod opiek przewodnika. Turystw oprowadzaj prawdziwi pasjonaci dziejw Riese. Czsto autorzy publikacji powiconych temu tajemniczemu projektowi. Zdecydowanie warto wysucha z najwiksz uwag ich opowieci. Znaj niejeden sekret i niejedn teori na temat przeznaczenia tego strasznego, a rwnoczenie fascynujcego miejsca.

    Czy da si kiedy wyjani zwizane z nim zagadki? Czy zostan odkryte nieznane po dzi dzie, a najprawdopodob-niej istniejce kolejne tunele? Czy dowiemy si czego bli-szego o losach tysicy nieszczsnych winiw, ktrzy dryli podziemne korytarze?

    Muzeum Sztolni Walimskich mona odwiedza codzien-nie, od godziny 9.00. Warto pamita, by ze wzgldu na ni-sk temperatur i znaczn wilgotno zabra ze sob cieplej-sz odzie.

    Czy Gry Sowie odkryj swe tajemnice? Wikimedia.

    Czemu to miao suy? Wikimedia

    Resztki dawnych instalacji w walimskich sztolniach. Wikimedia

  • 10 www.duch.edu.pl

    NAJWIESZE WIADOMOCI z ODLEGEJ PRZESZOCI

    POZIOMO:[1] Ukochana ona Zygmunta Augusta[3] Twierdza, w ktrej Niemcy wizili Jzefa Pisudskiego[5] Cho trzykrotnie by premierem, nigdy nie nosi krawata[7] Malowane kino 3-D[9] Kosynierzy pokonali tam rosyjskich onierzy[11] Matematyk zlekcewaony przez rzymskiego legionist[13] Skonstruowa najpopularniejsz amigwk lat 80 XX wieku[14] Chostano przy nim redniowiecznych przestpcw[15] Czonkowie zakonu, z ktrego wywodzi si wielki reformator polskiego szkolnictwa w XVIII w.[16] Bolesaw, ktry zamiast spdza czas z on ugania si po lasach za dzik zwierzyn[17] Typ amerykaskiego bombowca, ktry

    uleg katastrofie w Gorcach w 1944 r.[18] ona Wilhelma Zdobywcy, wyhaftowaa dla ma tkanin upamitniajc podbj AngliiPIONOWO:[2] Bez umiejtnoci w tej dziedzinie trudno byo zosta posem na dawny Sejm[4] Mieszkacy Sachalinu, zaprzyjanieni z bratem Pierwszego Marszaka Polski[5] Krakowski mieszczanin, ktry na polecenie Kazimierza Wielkiego podejmowa monarchw Europy[6] Dziki niemu w XIX wieku w wielu domach stao si janiej[8] Dzielne Greczynki, na ich tarczy zasiad polski orze wojskowy[10] Imi wadcy Prus komponujcego utwory muzyczne i grywajcego na flecie[12] Wtym blaskiem owietlao dawniej chopsk izb[16] Zota Klatka, ktra pocieszya pewnego krla

    Krzywka zawiera hasa dotyczce tekstw prezentowanych w naszej gazecie od pocztku biecego roku szkolnego. Rozwi j, by sprawdzi, czy nic nie umkno Twej uwagi!

  • 11facebook.com/fundacjaDUCH

    HISTORIA z CIGIEM DALSZYM...

    M A T E R I A Y D L A G I M N A Z J A L I S T W

    Najwiesze Wiadomoci z Odlegej Przeszoci to bezpatny miesicznik kierowany do studentw i sympatykw Dziecicego Uniwersytetu Ciekawej Historii.

    Nasz miesicznik dociera ju do tysicy uczniw w Polsce i na wiecie. Koszty jego przygotowania s jednak due. Aby mg si rozwija, powiksza objto i by coraz ciekawszy, potrzebuje finansowego wsparcia. Jeli chcesz go wsptworzy z nami, zosta naszym Darczyc. Przeka darowizn z dopiskiem: Wiadomoci z Przeszoci P

    OLU

    B N

    AS

    na:

    fb.c

    om

    /fun

    dacj

    aduc

    hRedaktor Naczelny: dr Marek Olkunike-mail: [email protected]

    Wszystkich, ktrzy chc regularnie otrzymywa nasz miesicznik, zapraszamy do odwiedzenia strony DUCHa i zamwienia prenumeraty:www.duch.edu.pl

    Bank Millennium 74 1160 2202 0000 0002 3200 5042

    Skd si wzia legenda o Lechu, Czechu i Rusie?

    Sebastian Adamkiewicz

    Legenda o Lechu, Czechu i Rusie po raz pierwszy pojawia si w Kronice wielkopolskiej, dziele powstaym prawdopodobnie na przeomie XIII i XIV wieku. Kronika bya prb

    przedstawienia dziejw Polski od czasw zamierzchych do 1273 roku.

    Pokan jej cz stanowi opowieci legendarne, odpowiadajce kano-

    nom i sposobowi mylenia w pnym redniowieczu. Jedn z nich jest take

    mit o Lechu, Czechu i Rusie. Opowia-da on o trzech braciach, ktrzy wyru-szyli w poszukiwaniu dogodnej ziemi do zamieszkania. Lech wybra ziemi yzn, ktr otaczay rzeki pene ryb

    i lasy wypenione dzik zwierzyn. Tam te wybudowa grd, ktry na-

    zwa Gnieznem, od sowa gniazdo czyli dom lub mieszkanie.

    Lech i Biay OrzeLegenda, spisywana przez kronikarzy

    z orodka wielkopolskiego, miaa podkrela znaczenie tego regionu

    w budowaniu pastwowoci polskiej. Chciano wyranie wskaza, e to

    z tych ziem wysza ekspansja piastow-ska, ktrej efektem byo powstanie

    pastwa. Byo to wane w kontekcie odradzania si krlestwa po okresie

    rozbicia dzielnicowego i sporw zwi-zanych z hierarchi wanoci poszcze-

    glnych ziem wchodzcych w skad piastowskiej Polski. Mit nawizywa

    w duej mierze do zapisw biblijnych, w ktrych tumaczono nazwy miast

    czy narodw od wydarze lub zacho-wa ludzkich. Niektrzy historycy

    dopatruj si w tej opowieci wia-domoci naszych przodkw o wiel-kiej wdrwce ludw, dziki ktrej

    Sowianie z dorzecza Donu i Dniepru przedostali si na obszary obecnie za-

    mieszkiwane przez ludy sowiaskie.

    Kim by Lech?Wedug legendy o Lechu, Czechu

    i Rusie, protoplast Polakw by nie-jaki Lech. Imi Lech wystpuje take

    w Kronice Galla Anonima i jest przypi-sywane jednemu z przodkw Miesz-

    ka I. Lechistanem nazywana bya te Polska w Turcji, a sowem Lach

    oznaczali Polakw Rusini. Niektrzy jzykoznawcy wskazuj te, e sama

    nazwa Polska moe pochodzi od so-wa Lech, gdy chociaby w kronice Thietmara wystpuje jako Polenia.

    Moliwe wic, e jest to zbitka prze-drostka po ze sowem lechia, czy-

    li po prostu kraj po Lechu. Oczywi-cie s to jedynie domniemania, ktre rwnie atwo potwierdzi jak i obali.

    Skd jednak wzio si imi Lech?

    Cz historykw postuluje, aby wy-ranie oddzieli nazywanie Polakw

    Lechitami od imienia Lech. Sowo Lechita mogo pochodzi od ple-

    mienia Ldzian, ktre zamieszkiwa-o dzisiejsze poudniowo-wschodnie terytorium Polski. Sam wyraz lda

    oznacza za pole. Polacy mogli wic by zamiennie nazywani Pola-

    nami lub Lechitami.

    S jednak i tacy, ktrzy sugeruj, e moemy wiza Lechitw z Le-

    chem. Imi Lech pochodzi od pier-wotnego imienia Lestek bd Listek,

    oznaczajcego ...

    Co oznaczao to imi, przeczytasz w serwisie Onet Edukacja!

    K L I K N I J

  • www.duch.edu.pl

    Miesicznik Najwiesze Wiadomoci z Odlegej Przeszoci powstaje dziki wsparciu Czytelnikw.

    Kada suma si liczy, za kad dzikujemy. Za wpaty 50z (i wicej:) odwdziczamy si nasz DUCHow koszulk!

    Przelewy z tytuem: DAROWIZNA NA GAZETprosimy kierowa na nr konta Fundacji: 74 1160 2202 0000 0002 3200 5042 (Bank MIllennium)

    Prosimy o mail na adres: [email protected] z informacj o wyborze rozmiaru koszulki:

    Przesyk realizujemy w terminie do 3 tygodni.

    Z OSTATNIEJ STRONY

    WESPRZYJ GAZET,ZA KOSZULK!

    Rozmiar szeroko x dugo

    S 43 cm x 55 cm

    M 46 cm x 60 cmL 53,5 cm x 72 cm

    A MOE HISTORIA MORZA?(Wykady wcale nie o rybowstwie;)

    Zajcia powtrzeniowe dla maturzystw o Historii Cywilizacji rdziemnomorskiej

    Fundacja Dziecicy Uniwersytet Ciekawej Historii oraz Kierunek Historia Cywilizacji rdziemnomorskiej UKSW w Warszawie

    zapraszaj tegorocznych maturzystw na cykl 8 spotka powiconych zagadnieniom z historii staroytnej i redniowiecznej pastw basenu Morza rdziemnego.

    Zamiast ku do matury, przyjd do nas! tu HISTORIA NIE JEST ZMOR!

    SOBOTY, godzina: 11.00-12.30

    CYKL POD PATRONATEM MAZOWIECKIEGO KURATORA OWIATY

    Mazowiecki Kurator OwiatyAl. Jerozolimskie 32, 00-024 Warszawa

    FUNDACJA DZIECICY UNIWERSYTET

    CIEKAWEJ HISTORII

    www.duch.edu.pl

    facebook.com/FundacjaDUCH

    Wydzia Nauk Historycznych

    i Spoecznych UKSW

    HISTORIA CYWILIZACJI RDZIEMNOMORSKIEJ

    21.02.2015 Czy Armenia i Gruzja naleay kiedy do Europy?

    28.02.2015 Czy wszyscy barbarzycy byli wandalami?

    07.03.2015 Od dietetyczek po wite symulantki kobiety w redniowieczu

    14.03.2015 Czy kiedy uczniom byo lepiej? O szkole w staroytnoci

    21.03.2015 Czy w staroytnoci bya ju epidemia wirusa ebola?

    28.03.2015 Jak ustalano kalendarze i daty wit?

    11.04.2015 Hatszepsut kobieta na tronie faraonw

    18.04.2015 Staroytni ekolodzy

    START: 21 LUTEGO 2015

    MIEJSCE:

    Wydzia Nauk Historycznych

    i Spoecznych UKSW

    ul. Wycickiego 1/3 budynek 23

    Zajcia BEZPATNEZAPISY: [email protected]