misal pontifical

Upload: rosauro-flores-delgado

Post on 04-Jun-2018

265 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    1/98

    S o h i T N S

    M I S A P O N T I F I C A L

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    2/98

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    3/98

    A ^ ^ T V T V M

    E X L I R I sH E M E T H E R I I VA LV E R D E T E L L E ZEpiscopi Leonensis

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    4/98

    M I S A P O N T I F I C A L

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    5/98

    Jy ;

    C O N L I C E N C I A

    Capilla M onsina

    Biblioteca Uta versaia

    B A R C E L O N A

    I M P R E N T A D E S U B I R A N A H E R M A N O SC A L L E D E L A P U E R T A E E R R I S A , N M . 1 4

    1901

    1

    SEGN EL

    C E R E M O N I A L D E O B I S P O SL O S D E C R E T O S D E L A

    S G R D C O N G R E G C I N D E R I T OY LA DOCTRINA DE

    L O S M A S I N S I G N E S C O M E N TA R I S TA S

    P O R E L P R E S B T E R O

    D . J O A Q U N S O L A N S ,B E N E F I C I A D O , M A E S T R O D E C E R E M O N I A S

    D E L A S A N TA I G L E S I A C AT E D R A L D E U R G K L . P R O F E S O R D E L I T U R G I A E N E L S E M I N A R I OD E L A M I S M A C I U D A D

    Y M I E M B R O D E L A P O N T I F I C I A A C A D E M I A L I T U R G I C A D E R O M A

    4 4 3 2 111 mm - i fnm

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    6/98

    E S P R O P I E D A D

    t 5- s - o -

    f 5< H -

    A L E M M O . Y R M O . S R . D R . D . S A L V A D O R ,P O R L A M I S E R I C O R D I A D I V I N A , D E L T T U L OD E LO S S A N T O S M RT I R E S Q U I R I C O Y J U L I TAD E L A S A N TA R O M A N A I G L E SI A P R E S B T E R OC A R D E N A L C A S A A S Y P A G S ,O B I S P O D E U R G E L , P R N C I P E S O B E R A N O D EA N D O R R A , C O N D E C O R A D O C O N E L G R A N C O -L L A R D E C A R L O S I I I , C A B A L L E R O G R A NC R U Z D E L A R E A L O R D E N D E I S A B E L L A C A -T L I C A Y D E L A D E I G U A L C L A S E D E L M R I T OM I L I TA R , E T C . , E T C .

    E M M O . S E O R :

    Al cumplir cuarenta aos que es-toy ejerciendo el cargo de Ma estrode Ceremonias en esta Santa IglesiaCatedral, cbeme la honra de ofre-cer y dedicar el presente opsculo Y. Emcia. Rma., como miembro es-clarecido que sois del Supremo Tri-.bu na l de Sagrad os Rito s y celossi-mo por el fiel cumplimiento de lassacrosantas leyes del culto divino.

    Dignaos aceptar con benevolenciaeste pequeo homenaje en testimo-nio de la profun da venera cin yacendrado amor, que os profesa elmenor de vuestros Sacerdotes, quehumildemente bsala sagrada Pr-pura de Y. Emcia. Rma.

    JOAQUN SOLANS, Pbro .

    ? tE

    fy ;< 9 oO J VY R*

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    7/98

    U N P L B R L L E C T O R

    i t o d a s l a s c e r e m o n i a s d e la S a n t aI g l e s i a C a t l i c a t i e n e n l a v i r t u dd e e x c i t a r l a f e , f o m e n t a r l a d e -

    voc in y e l ev a r e l e s p r i t u de lo s f ie le s l a c o n t e m p l a c i n d e l a s c o s a s c e l e s t i a l e s ;c o n m u c h a m s r a z n p o d r e s t o a f i r m a r -s e d e l a M i s a p o n t i f i c a l , a t e n d i d a l a i m - *p o n e n t e s o l e m n i d a d c o n q u e s e c e l e b r a ,c u a n d o l o s M i n i s t r o s q u e e n e l l a i n t e r v i e -n e n c u m p l e n e x a c t a m e n t e s u d e b e r .

    Q u i e r a e l S e o r q u e e l l o c o n t r i b u y ae s t a o b r i t a y s ir v a d e m e d i o p a r a f o m e n -

    t a r l a u n i f o r m i d a d e n la s I g l e s i a s C a t e -drales .

    - H b

    t --3-

    MISA PONTIFICALi)

    C A P T U L O P R I M E R O

    DE LAS COSAS QUE DEBEN PRE PARA RSE

    1. A un que el Cerem onial , como ms aba-jo se ver en el n. 22 y siguientes, prescribeque el Obispo tome los ornamentos y secante Tercia en una capil la lugar sepa-rado del Presbiterio, es comn en Espaael practicar todo lo dicho en el mismo l res-biterio por falta del lug ar ar riba indicado ,omitindose en este caso la procesin, de lacual se hab la en el n. 43, co mo direm os.As, pues, se preparar:

    2. En el Altar m ayo r.Siete candeleroscon velas de cera blanca y la Cruz, la cualdebe colocarse non in medio illorum, sedante altins candelabnim in medio cereorum

    positum. Caeremon., lib. 1, cap . 12, n. 12.Pueden ponerse adems entre los mismosRel iqui as Im gene s de Sa ntos y flores,as naturales, como artificiales. Caeremonloe. cit Sobre la mesa se colocarn losornamentos pontificales en orden inverso, saber: el anillo (si no lo lleva el Obispo),puesto en una cajita aparte, la casulla, los

    (1) Episcopus celebrare non potest Missam solemnemcum Diacono et Subdiacon o ritu sacerdotali. S. R. C. 7Jan. 1880, Tarraconen., 2.

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    8/98

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    9/98

    - e - -C J

    - H - IO

    venie nte. Si no cabe todo en una creden-cia, se repartir en dos; una en el lado dela Epstola, y otra en el del Evangelio, po-nindose en sta las mitras, etc. Vasa quo-que argentea am pia et magnifica, si habe-rentur, ad ornatimi adliiberi possun t; sed

    eque Crux eque sanctorum imagines inea ponenda sunt. Caeremon., loc. ci t .5. Al lado de l Evan gel io . La Sede del

    Obispo, si el Coro est en medio de la Igle-sia y el Altar junto la pared, vel, abeo modico intervallo separatimi, se ha decolocar a latere Evangelii, segn prescribeel Cerem onial , Iib. i , cap. 13, n. 2 . Dic haSede debe tener tres gradas y la tarimadonde se coloca la Sede (1). Las gradas es-tarn cubiertas con una alfombra, y la Sedecon un pao de seda confor me al color delos ornamentos: Sedes debet tegi et ornanaliquo panno serico concolori cum aliis pa-ramentis. Ca ere mo n., loe. cit., n. 3.

    6. Sobre dicha Sede ha de haber un do-sel de form a casi cuad rad a del mism o co-

    lor, si commode fieri potest.Acerca deesto preguntamos la S. C.: Utrum attentagravi incomm oditate mutationis, p ossit re-manere in omnibus Festis baldacliinum ru-brum; praesertim cum Caeremoniale Epi-scoporum , Lib. /, Cap. 14, n. 1, dicatquodumbraculum debeat esse conforme colori

    (r ) Sedes Episcopi d ebet esse altior sedibus Canoni-corum; ad earn autem ascendatur per tres gradus.S. R. C. 13 Mart. 1700, Arequipae, 25.

    - i r f -( > " f "r )

    t-e - 4 11

    paramentorum, ubi commode fieri possit?Sufficit ne in casu prcedictam Sedem cumbrachiis srico colors festivitati congruen -tis contegere? Y la mism a S. C. tuvo bien respondernos en 7 Agos to de 1871 :Perm itti potest, praesertim si ipsa Sedes

    cum brachiis cooperiatur srico colorsfestivitati convenientis.Urgellen., 2.7 . A los lados de la Sede Pontifical se

    pondrn dos taburetes para los Diconos yotro para el Presbtero Asistente la de-recha.

    8. Se preparar asimismo un reclinatoriocon el tapete y almohadas correspondientesen medio del Presbiterio, y otra almohadacerca del trono para las genuflexiones quehaya de hacer el Obispo.

    N O TA B E N E . Creemos oportuno consig-nar aqu que el Obispo puede ceder el tro-no otro Obispo forastero: An EpiscopusDioecesanus gaudeat jure cedendi thronumsuum alteri Episcopo cum Rmorum. Ca-nonicorum adsistentia sibi debita?

    Resp. Affirmative, dummodo Episcopusinvitatus non sit ipsius Dioecesan i Coad-jutor, aut Auxiliaris, aut Vicarius Gene-ralis, aut etiam Di guitas seu Canon icusin illius Ecclesiis. S. R. C. 9 Ma j. 1899,Decretum.

    Es de adv ertir que la cesin del tronovan unidas todas las dems prerrog ativasv honores que se deben al Obispo propio.Po r lo tanto el Obispo forastero debe tener, ms de los Ministros del Altar, el Presb-

    i r

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    10/98

    + +4 H -

    12 tero 3- Dic ono s Asistente s, y en el Altar hade haber el sptimo cirio. En una palabra,omnia ac singula p^er Cannicas obeundaesse munia quae Caremoniale Episcopo-rum erga Dioecesanum variis in locis prae-scribit... Decreti nam que loquendi ratio ge-neralissima est, nullamque ponit limitatio-nem , sicut circa assistentiam, ita circamodm illam praestandi. Ephem . Li turg . ,an. 1899, Pg- 729.

    9. En el lado de la Epstola habr el es-cao de costumbre, cubierto con un velo,para el Dicono y Subdicono.

    10. En la Sacr i s t a .Se tendrn puntola dalmtica con estola y manpulo para elDicono, la tunicela y el manpulo para elSubdico no, con los cngulos, albas y a mi-tos corresp ondiente s, un pluvial para elPresbtero Asistente, dos dalmticas paralos Diconos Asistentes con tres amitos ytres roquetes cotas; por cuanto los Di-conos Asistentes non albam, sed rochettum,vel Cottam quoquo modo, vel forma adregionis morem comp acta illa sit, et con-suta, induere debent una cum amictu sub-tus Dalm aticam, vel aliud Chori peculiareinsigne (S. R. C. 4 Sept. 174 5, Pernambu-cen. 2), y por fin los orna men tos que co-rrespondan para los dems Cannigos.

    - 13 -

    C A S O S E N Q U E S E D E B E P O N E R Y Q U I TA R L A M I T R A

    Se pone:

    1 1 . i . En Tercia, despus que el Obispo

    ha tomado el pluvial .2.0 Luego que se le ha puesto la casulla.3.0 Con cluid a la incensacin del Al tar ,

    antes de incensar al Obispo.4.0 Luego que el Obispo se ha sentado,

    rezados los Kyries, se le pon e la auriphry-giata.

    5.0 Despus de sentado el Obispo, rezadoel Gloria in excelsis.

    6. Despus de cantadas las oraciones yhaberse sentado el Obispo.

    7.0 En habindose sentado el O bispo,despus de rezado el Credo.

    8. Despus que el Obispo se ha sentado, ledo el Ofertorio, se le pone la preciosa.

    9.0 Con cluida la incensacin del Al tar ,antes de incensar al Obispo.

    10. Antes de lavarse las manos el Obis-po, despus de la Comunin.11. Despus de rezada la oracin Pla-

    ceat.\2 . Dichas las palabras Initium S. Evan-

    gelii, etc., si es el Evan gelio de san Ju an, despus de ledo el Evangelio, si es otro.

    IftilW Vnlverte M U

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    11/98

    4 .14 -

    i

    Se quita:

    12. i . Inmediatamente antes de cantarla oracin de Tercia.

    2. Al l legar al Altar para em peza r la

    Misa, antes de saludar la Cruz.3.0 Antes de empezar el Introito, en ha-biendo l legado al t rono, dejando el Minis-tro la mitra preciosa y tomando la auri-phrygiata.

    4 Al cantar el Coro el ltim o Kyrie.5.0 Antes de levantarse, concluido el can-

    to del Gloria.6. An tes de levantarse, al em pez ar el

    canto del Evangelio.7.0 Ante s de levantarse, term inado el can-

    to del Credo. El Ministro deja la sencilla,y toma la preciosa.

    8. Al llegar el Obispo al Altar, antes desaludar la Cruz y subir al mismo.

    c. Concluido el salmo Lavabo.10. Luego de haberse enjugado las ma-

    nos, despus de la Comunin.11. Despu s de haber dado la bendi-cin.

    12. As que el_ Obispo h a llega do al tro-no, antes de decir Et Verbum caro factumest.

    N O T A . Cu an do el Obispo est en el trono ,sedenti semper au fertur et imponitur mi-tra: secus quando genuflectit pro orationefacienda; quia tune stanti impon itur, ge-nuflexo au fertur, quando est apud altare,

    t e i

    - $ -3 -

    - 15 -in Missa sta nti im ponitur. Caeremo n. Ep.Lib. i , Cap. 8, n. 3.

    Si hay bendicin papal , vase la nota deln. 103.

    C A P I T U L O I ID E L A L L E G A D A D E L O B I S P O L A I G L E S I A

    13. No ser por dems insertar aqu lasnovsimas disposiciones sobre la obligacinque t ienen las Dignidades y Cannigos deacompaar a l Obispo cuando va la Cate-dral .

    I. Dignitates et Canonicos EcclesiarumCathedralium praemonitos teneri ex offi-cio hora praestituta in habitu canon icaliproprium associare Episcopum, quoiescum cappa ad Ecclesiam Cathedralem ac-cediti vel ab eadem in suam habitationemredit; et ab eodem Episcopo ad id possecompelli etiam per censuras.

    II . Pro episcopali domo aulam intelli-gendam esse seu cubiculum ab Episcopodestinatimi, quo debet Capitulum collegia-liter accedere juxta Caeremoniale Episco-porum (Lib. I, Cap. XV, num. 1), et qui-dem per viam tam in eundo quam in re-deundo, ab eodem Episcopo designan-dam.

    III. Si vero Episcopus, aut mozzetta so-lum indutus, aut incepto jam Officio quan-doque venerit, vel eodem Officio nondum

    Qrt-4 3 < >

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    12/98

    4 .14 -

    i

    Se quita:

    12. i . Inmediatamente antes de cantarla oracin de Tercia.

    2. Al l legar al Altar para em peza r la

    Misa, antes de saludar la Cruz.3.0 Antes de empezar el Introito, en ha-biendo l legado al t rono, dejando el Minis-tro la mitra preciosa y tomando la auri-phrygiata.

    4 Al cantar el Coro el ltim o Kyrie.5.0 Antes de levantarse, concluido el can-

    to del Gloria.6. An tes de levantarse, al em pez ar el

    canto del Evangelio.7.0 Ante s de levantarse, term inado el can-

    to del Credo. El Ministro deja la sencilla,y toma la preciosa.

    8. Al llegar el Obispo al Altar, antes desaludar la Cruz y subir al mismo.

    c. Concluido el salmo Lavabo.10. Luego de haberse enjugado las ma-

    nos, despus de la Comunin.11. Despu s de haber dado la bendi-cin.

    12. As que el_ Obispo h a llega do al tro-no, antes de decir Et Verbum caro factumest.

    N O T A . Cu an do el Obispo est en el trono ,sedenti semper aufertur et imponitur mi-tra: secus quando genuflectit pro orationefacienda; quia tune stanti impon itur, ge-nuflexo au fertur, quando est apud altare,

    t e i

    - $ -3 -

    - 15 -in Missa sta nti im ponitur. Caeremo n. Ep.Lib. i , Cap. 8, n. 3.

    Si hay bendicin papal , vase la nota deln. 103.

    C A P I T U L O I ID E L A L L E G A D A D E L O B I S P O L A I G L E S I A

    13. No ser por dems insertar aqu lasnovsimas disposiciones sobre la obligacinque t ienen las Dignidades y Cannigos deacompaar a l Obispo cuando va la Cate-dral .

    I. Dignitates et Canonicos EcclesiarumCathedralium praemonitos teneri ex offi-cio hora praestituta in habitu canon icaliproprium associare Episcopum, quoiescum cappa ad Ecclesiam Cathedralem ac-cedit, vel ab eadem in suam habitationemredit; et ab eodem Episcopo ad id possecompelli etiam per censuras.

    II . Pro episcopali domo aulam intelli-gendam esse seu cubiculum ab Episcopodestinatimi, quo debet Capitulum collegia-liter accedere juxta Caeremoniale Episco-porum (Lib. I, Cap. XV, num. 1), et qui-dem per viam tam in eundo quam in re-deundo, ab eodem Episcopo designan-dam.

    III. Si vero Episcopus, aut mozzetta so-lum indutus, aut incepto jam Officio quan-doque venerit, vel eodem Officio nondum

    Qrt-4 3 < >

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    13/98

    - 16abspluto discedere voluerit, duos vel qua-tuor Dignitates aut Canonicos teneri iliumad januam tantum Ecclesiae excipere; etdiscedentem saltern extra ejusdem Eccle-siae portam associare, ut in Chorum re-deant Moras Canonicos prosecuturi. Si ta-

    men discedere voluerit Episcopus cum ali-qua Officii pars absoluta fuerit, omnesDignitates et Canonici id honoris eidemEpiscopo praestabunt.

    IV . Neminem ex Dignitatibus et Cano-ni cis ab hoc adimplendo munere eximerese posse ob itineris longitudinem vel diffi-cult atem, nisi forte dom us Episcopalis "ul-tra bis centum passus ab Ecclesia distet,iurta lo coram consuetud inem, vel ob ni-miam viarum asperitatem, de qua ipse ju-dicabit Episcopus. S. R. C. 22 Maj i 1894.Decretimi generale.

    14 . I . An in accessit Episcopi Ordinarliad E cele siam Ca thedralem, rei divinae pe-ragendae causa, si ve ipse celebraturus sitsiye alter, aera turris campa iariae pulsa-

    vi debeant? Resp . Affirmative.II . Utrum in casu teneantur CanoniciEpiscopum , cappa vel habitu choraliindu-tum, com itari et deducere? Resp . SteturCaerem oniali et Decretis. S. R . C. 21 Febr.1896, Platien, 1 et 2.

    15. An quoties Episcopus Missam Pon-tifi cai em est celebraturus, Dignitates etCanonici teneantur, dieta Prima in Choro(vel Sexta Feria V in Coena Dom ini etFeria VI in Parasceve), accedere ad au-

    17 lam Episcopi et' illum associare ad Eccle-siali1 Cathedralem?

    Re sp . Affirmative juxta Caerem onialeEpiscoporum et Decreta. S. R. C. 22 Maj.1900, Urgellen., 7 .

    Quum Episcopus Pontificalia sii pe-racturus, Canonici in ejusdem associatio-ne ab aede episcopali ad Ecclesiali1, quam -dam processionem instituunt, riempe praeitCrux cum candelabris, Seminarium, Be-nficiarii, Canonici, et postremo loco Epi-scopus, quaeritur: An ista consuetudo ser-vavi possit?

    Resp . Servetur Caeremoniale Episcopo-rum, Lib. I, cap. i) (esto es, que han deir en orden inverso, puesto que no es pro-cesin sacra). S . R. C. iSM ar t . 1899, Ala-trina, 1.

    1 6 . A quo debeat porrigi aspersoriumArchiepiscopo ingredienti aliquam Eccle-siam suae Dioeceseis associato a Dignita-tibus et Canonicis suae Cathedralis? EtS. R. C. respondit: ((Asp ersorium porrigi

    debere a digniori illius Ecclesiae ad quamArchiepiscopus accedit, non autem a Dig-nitatibus et Canonicis Cathedralis. Die14 Februarii 16^2, Turril ana, 2. Lo mis-mo prescriben otros decretos.En las Ca-tedrales toca la prim era Dignid ad, y ensu d efecto, la seg un da, etc. S. R. C. 20Dee. 1628, Arben., et 13 Mar t. 1700, Are-quipae, 13.An Ep iscopus Ecclesiam in-grediens cappa magna, vel roclietto in-dutus caput cooperire possit cum bireto

    MISA POST. i

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    14/98

    - i 8 -

    postquam se et alios aqua benedicta asper-serit, ad Altare Ssmi. Sacramen ti progre-diens? Resp . Negative ad tramites Caere-monialis Episcoporum. S. R. C. 18 Au gus ti1877, Angren., 1.

    17 . V a en seguida visi tar el Alt ar delSant s imo Sacramento , donde habr unreclinatorio preparado y seis velas encen-didas en el Alt ar. A ll, genuflexus superpulvino, au genuflexorio ibi par ato, ora -bit; sed ante liictam genujlexionem, genu-flectet prius in plano solo absqu e pulvino;et similiter, cum voluerit discedere ab ora-tione, ob reverentiam sanctissimi CorporisChristi: mox accedet ante altare majus,ubi pariter post profundam cruci inclina-tionem, genuflexus orabit. Caeremon. Ep. ,L i b . 1 , C a p . 1 n . 5.

    18 . El Obispo, despus de haber oradoun poco, se levanta, y habiendo salud ado la Cruz, sube al t rono acompaado delPresbtero y Diconos Asistentes, s iguin-

    dole el Caudatario, que sostiene la extre-midad posterior de la capa. Los dems Ca-nnigos van tomar los ornamentos.

    1 9 . Dos Aclitos retiran el reclinatoriodel medio, v lo ponen cerca de la creden-cia, en otro lugar propsito.

    C A P T U L O I I I

    D E L A E N T R A D A D E L O B I S P O E N L A I G L E S I AH A S T A E L P R I N C I P I O D E L A M I S A

    20. Para mayor sat isfaccin de nuestroslectores, hemos credo muy del caso poneraqu el texto del Ceremonial de Obispos,lib. 2, cap . 8, al cual aa dire mo s, p or v ade nota, los convenientes comentarios y de-cretos de la S. Congregacin de Ritos.

    21 . 1 . Quo ord ine , quove comi ta tu Epi -scopus ad Ecclesiam, sive pro Vesperis , s ivepro Missa, a l i isque offici js accedere debeat ,superius explicatuni fui t . Nunc videndasunt ea, quae ad Missam solemnem, ipsoEpiscopo celebrante, spectant; explicaturif)ostmodum_ suis locis in si ngu lis festivita-t ibus , s i qu id addendum, minuendum, ve limmutandum er i t .

    22. 2. Jam dixim us valde convenire, at-que antiquae Ecclesiast icae disciplinae con-sonum esse, ut in Ecclesi is Cathedralibuslocus al iquis, s i sacellum non adsit , ab an-t iquis secretarium appellatum, deputetur,ad quem Episcopus solemniter celebraturusMissam, pos tquam sua cappa indutus , in -gressus fueri t ecclesiam, sacrasque precesad al tare sanctissimi Sacramenti tantum, etnon ad a l ta re majus e ffuder i t cum suisCano nicis , et choro , co nveniat .

    2 3 . 3. Qu i locus praeparatu s, orn atus-que esse debet altari decenti cum Cruce, et

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    15/98

    - i 8 -

    postquam se et alios aqua benedicta asper-serit, ad Altare Ssmi. Sacramen ti progre-diens? R e s p . Negative ad tramites Caere-monialis Episcoporum. S . R . C . 18 Au gu s t i1 8 7 7 , Angren., 1.

    1 7 . V a en seg u ida v i s i t a r e l A l t a r de lS a n t s i m o S a c r a m e n t o , d o n d e h a b r u nrec l ina t o r io p re pa r ado y se is ve l a s en cen-d idas en e l A l t a r. A l l , genuflexus superpulvino, au genuflexorio ibi par ato, ora-bit; sed ante liictam genujlexionem, genu-flectet prius in plano solo absque pulvino;et similiter, cumvoluerit discedere ab ora-tione, ob reverentiam sanctissimi CorporisChristi: mox accedet ante altare majus,ubi pariter post profundam cruci inclina-tionem, genuflexus orabit. C a e r e m o n . E p . ,L i b . 1 , C a p . 1 n . 5.

    18 . E l Ob i sp o , despu s de hab e r o ra doun poco , s e l evan ta , y h ab ie ndo sa l uda do l a Cr uz , sube a l t rono aco mp a ad o de lP r e s b t e r o y D i c o n o s A s i s t e n t e s , s i g u i n -

    do le e l Cauda ta r io , que sos t i ene l a ex t r e -mid ad pos t e r io r de l a cap a . Lo s dem s Ca -n n i g o s v a n t o m a r l os o r n a m e n t o s .

    19^ Do s Ac l i to s r e t i r an e l r ec l ina to r iode l me d io , v l o ponen ce r ca de l a c r eden -cia , en ot ro lugar propsi to .

    C A P T U L O III

    D E L A E N T R A D A D E L O B I S P O E N L A I G L E S I AH A S T A E L P R I N C I P I O D E L A M I S A

    2 0 . P a r a m a y o r s a t i s fa c c i n d e n u e s t r o sl ec to re s , he m os c re do mu y del ca so po ne raqu e l t ex to de l Ce rem on i a l de Ob i spo s ,l i b . 2 , cap . 8 , a l cua l a ad i r em os , po r v ad e n o t a , l o s c o n v e n i e n t e s c o m e n t a r i o s y d e -c r e t o s d e l a S . C o n g r e g a c i n d e R i t o s .

    2 1 . 1 . Q u o o r d i n e , q u o v e c o m i t a t u E p i -scop us ad Ecc le s i am , s ive p ro Vespe r i s , s ivep ro Mis sa , a l i i sque o ff i c i j s acce de re deb ea t ,s u p e r i u s e x p l i c a t u n i f u i t . N u n c v i d e n d as u n t e a , q u a e a d M i s s a m s o l e m n e m , i p s oE p i s c o p o c e l e b r a n t e , s p e c t a n t ; e x p l i c a t u r ipos tmodun i su i s l oc i s i n s ingu l i s f e s t iv i t a -t i b u s , s i q u i d a d d e n d u m , m i n u e n d u m , v eli m m u t a n d u m e r i t .

    2 2 . 2 . J a m d i x i m u s v a l d e c o n v e n i r e , a t -q u e a n t i q u a e E c c l e s i a s t i c a e d i s c i p l i n a e c o n -s o n u m e s s e , u t i n E c c l e s i i s C a t h e d r a l i b u slocus a l iqu i s , s i s ac e l lum n on ads i t , ab an -t i q u i s s e c r e t a r i u m a p p e l l a t u m , d e p u t e t u r ,a d q u e m E p i s c o p u s s o l e m n i t e r c e l e b r a t u r u sM i s s a m , p o s t q u a m s u a c a p p a in d u t u s , in -g r e s s u s f u e r i t e c c l e s i a m , s a c r a s q u e p r e c e sa d a l t a r e s a n c t i s s i m i S a c r a m e n t i t a n t u m , e tn o n a d a l t a r e m a j u s e f f u d e r i t c u m s u i sC a n o n i c i s , e t c h o r o , c o n v e n i a t .

    2 3 . 3 . Q u i l o c u s p r a e p a r a t u s , o r n a t u s -que e s se debe t a l t a r i decen t i cum Cruce , e t

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    16/98

    Iii

    n o

    2 0

    c a n d e l a b r i s , a c ce r e is a c c e n s i s , s u p e r q u oe r u n t r e p o s i t a s a c r a M i s s a l i a , i n d u m e n t ap r o E p i s c o p o , s u o o r d i n e . A d e r u n t e t i a mi b i s e d e s p r o E p i s c o p o v e r s u s c o r n u d e x t e -r u m , v e l s i n i s t r u m a l t a r i s p r o s i t u a t i o n e , e tc o m m o d i t a t e l o c i , e t s e d i l i a p r o C a n o n i c i s ,e t a l i i s c i r c um ci rc a ( i ) .

    2 4 . 4 . I n e u m l o c u m i n g r e s s u s E p i s c o -p u s , f a c t a q u e r e v e r e n d a C r u c i s u p e r a l t a r ip rae d ic to e xs i s t en t i , o r ab i t (2 ) , ac i nde se ;d e b i t a l i q u a n t u l u m s u p e r d i c t a s e d e , s ib ip r a e p a r a t a , d o n e e C a n o n i c i e x t r a i l i u m l o -c u m c a p i a n t s a c ra i n d u m e n t a , r e m a n e n t i -b u s d u o b u s D i a c o n i s a s s i s t e n t i b u s a p u dE p i s c o p u m , d u m a l i i p a r a n t u r , q u i e t i p s ip o s t e a a c c i p i u n t p a r a m e n i a ( 3 ).

    (1) A rchiepiscopi non possunt uti chirotecis quurn adEcclesiam accednnt vel ab ea recedunt ante et postMissam pontificalem. S. R. C. 6 Sept . 1895, SanctiJacobi de Chile, I.

    (2) El Maes tro de Ce rem on ias e xt iende los lados dela capa magna sobre e l recl inator io . El Dicono y Sub-

    dicono, despus de haber orado, van la Sacr is t a , conlos dems Cannigo s, toma r sus ornam entos , excep toel manp ulo. Los Diconos Asis tent es se quedan en e lt rono los lados del Ob ispo , y luego con el debidoorden van los Can nigo s a l C or o y e l Dico no y S ub -dicono revest idos su as iento, habiendo hecho la in -cl inacin corresp ondiente a l Al t ar y a l Obispo. Scho -ber, loe. cit. , cap. 2, n. 5; Heuvel, Offic. Assist. ia Mis.Pontif., pg . 25, n. 2, et pg . 32, n. 2 (Til bur gi, 189 6),y otros.

    (3) C on los Dicono s Asis tent es se queda tambin enel t rono el Presb tero Asis tente , como lo dice c laramenteel Cerem onial , l ib . 1 , cap. 7 , n . 3 , aunque aqu nohace mencin de l .

    P

    ( 5s -

    21 2 5 5 . Q u i b u s p a r a t i s , a t q u e i n e u m -

    d e m l o c u m i n g r e s s i s , c u m d e b i t is r e v e r e n -t n s a l t a r i , e t E p i s c o p o , a c a p u d e o r u m s e -d i h a s t a n t i b u s , E p i s c o p u s s u rg i t , et s t a n s ,cap i t e de t ec to ve r sus a l t a r e (1 ) , d i ce t s ec re to

    Ubi Praebendae non sunt distinetae, como sucede enEspaa , Episcopo , sive solemniter celebret, sive Divinistantum praesens sii, pro Presbyter o assistente inserviredebet dignior de Capitulo, esto es, el De n, juxta dis-positionem Caeremonialis, Hb. 1, cap. 7 et 8. S . R. C.22 Decemb . 1632 , Monopolitana; e t 22 Sept . 1827 'Bug eilen., 1.

    Ipsa prima D ignitas debet quoque esse Presbyterassistens, quando Episcopus benedicit candelas, cieres,palmas, etc. S . R. C. 22 Sept . 1827, Bugellen., 2.

    Si adsit consuetudo im memorabilis, ut non prima,sed alia Dignitas, pro Presbytero assistente Episcopoasszstat, servanda est. S . R . C . 23 Ap r. 1607, MontisRegalis.

    Quando Praebendae non sunt distinetae, duo Diaco-ni assistentes apud solium Episcopi erunt primae duaeDignitates immediate sequentes post primam. S. R. C.4 Sept . 1745, Pernambucen, 3; et 23 Sep t. 1837, BurgiS. Domnini, 1.

    I11 sedendo tarn asistentes, quam Diaconus et Sub-diaconus ita se gerani, ut se inferiores ministro s Epi-scopi, non pares ac aequales ostendant. S . R. C. 16 Mart .1591 , Oseen. 15.Sedere -debent eodem plano, si locussit capax. S. R. C. 8 Febru ar i i 1631 , Castellaneten.,11. 560.

    Presbyter assistens Episcopo in solio non potest utivice scabelli, sede camerali, vel simpliciter lignea, coriocooper ta, etiamsi immemorabilis sit kujusmodi consue-tudo. S. R. C. 17 Sept . 1822, Dubiorum, 3 et4.Per-mittitur scabellum ligneum depictum vel aliqua pulchraforma fabrefactum, dummodo sit nudum et nullo pannocoopertum. S. R. C. 23 Mart . 1592, Hispalen7.

    (1) En la novs ima Coleccin autnt ica hnse supr i -

    ^ V' i> '

    H -i

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    17/98

    2 2

    t o t u m Pater noster e t Ave, Maria. Tu r nfac i en s sib i c ruc i s s i gn um a f ron te ad pe -c t u s , e a f o r m a , g u a e s u p e r i u s e x p r e s s a f u it ,a l t i o r i v o c e i n c i p i t h o r a m Te r t i a m , d i c e n sDeus, in adjutorium, etc., C h o r o p r o s e-q u e n t e Domine, ad adjuvandum , etc., e t

    H y m n u m Nunc sandte nobis Spiritus ( i) ,c u i O rg a n u m i n t e r m i s c e r i p o t e r i t , s e c u n -d u m r e g u l a m in capite XXVIII, VIII,lib. i, de organo, et organista t r ad i t am (2 ).

    mido los dos decre tos in Ragusina, 3 Ju n. 1662 y 4A u g . 1 6 6 3 . E n e l p r i m e r o s e r e s o l v a q u e l o s C a n n i g o sno deban rec ib i r n i en t re gar e l bon ete a l Obi spo ; sedper Cappellannm hujusmodi implenda esse. M a s , h a -biend o rec lam ado e l Ar zob ispo , y pesadas las razonesp o r l m i s m o a d u c i d a s , l a S . C o n g r e g a c i n d e c i d i e ne l s e g u n d o d e c r e t o a r r i b a c i t a d o : Teneri assistentes ac-cipere biretum de manu Archiepisco pi coppa ih ditti, etreddere eidem Archiepiscopo.

    En vis ta de es to parece que lo ms acer tado ser a te-nerse la co s tum bre , la cua l en a lgun as Ig le s ias es deq u e e l s e g u n d o D i c o n o A s i s t e n t e r e c i b a e l b o n e t e , y l oent regu e e l pr imero , co mo se prac t ic a respecto de la mi-t ra . Scho ber, a r t . 13 , cap . unic . , n . 2 , d ice : Primus Dia-conus de manu Episcopi semper accipit (biretum) et se-cundas reddit.

    ( 1 ) A u n q u e a l g u n o s a u t o r e s s o s t i e n e n q u e e l O b i s p od e b e e n t o n a r e l h i m n o , n o a d v i r t i n d o l o a q u e l C e r e -m o n i a l , h a n d e e n t o n a r l o l o s C a n t o r e s , c o m o d i c e n m u ybien Schobe r, loe . c i t . , n . 7 ; De He r td , Prax. Pontif.,tom. 2 , nn . 76 e t 123; Haze , Prax. inserv . Offic. Pont.,art . III. n. 4, y otros.

    (2 ) In Missa Pontificali ab Episcopo Dioecesano ce-lebrata debet semper praemitti cantus Horae Tertiae, etsi desit secretarium, in quo id fieri possit, praedictaHora cantando, est eodem in loco, in quo cantatur

    23 -26 . 6 . Q uo I f ym no f in ito, can to r d i c i t

    A n t i p h o n a m; a t q u e i n c o e p t o P s a l m o Legempone mi hi, Domine etc., E p i s c o p u s s e d e -b i t (1 ), s ede n t ib us e t i a m Can on ic i s , exce -p t i s h i s , qu i Ep i sco po min i s t r a tu r i sun t ;c h o r u s a u t e m p r o s e q u e t u r P s a l m o s .

    27 . 7 . Tu nc min i s t e r de l i b ro se rv i en s .c o t t a m d u t u s , u n a c u m a l t e r o c a n d e l a ma c c e n s a m t e n e n t e , a c c e d e n t c u m l i b r o a n t eE p i s c o p u m , q u i p o t e r u n t e s s e a l i q u i e x s u i sCape l l an i s (2 ) ; e t qu i de l i b ro se rv i e t , ge -n u f l e x u s m a n e b i t , d u m E p i s c o p u s l e g it s e -d e n s . E p i s c o p u s v e r o se d e n s , l eg i t A n t i -p h o n a m Ne reminiscaris etc., e t P s a l m o scons ue tos (3 ) , duo bu s Ca non ic i s s ib i a l a -t e r ibu s a s s i s t en t ibus , qu i deben t pe r t o t amM i s s a m d e s e r v i r e , a l t e r n a t i m r e s p o n d e n t i -b u s . I n t e r i m S u b d i a c o n u m c a n t a t u r u s E p i -s t o l a m , q u i s i m u l c u m D i a c o n o E v a n g e -hu m can ta tu ro (4 ) , ac a l i i s C ano n ic i s e r i t

    Missa: omitti tam en debet in hoc casti processiti. S . R. C.2 0 A u g . 1 8 7 0 , Casalen, 1.

    ( 1 ) Cubr ind ose lu ego co n e l bonete . V as e la nota a ln. 25.

    (2) Los M inis t ro s de l l ibro , de la pa lmato r ia , de lbcu lo y de la mi t ra , si adsit consuetud o, induanturpluvialibus. Ca ere m , l ib . 1 , cap . 11 , n . 1 .

    ( 3 ) E l P r e s b t e r o y D i c o n o A s i s t e n t e s e s t a r n e npie , a l te rnando los sa lmos con e l Obispo [Caerem , lib. x,c aP- 7 , n . 3) , s in so l ideo. S . R . C. 10 Jan . 1693, Nicien..3 et 4.

    (4 ) Diacomis Evangelii et Subdiaconus pro Epistola7?i Missa pontificali inservientes, quando tale onus in teromnes per vices, vel alias, juxta Ecclesiae consuetu di-nem non sit, erunt alii duo digniores, sive Canon ici,

    f-;

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    18/98

    4C 5

    H -

    - 24 - -jam Subdiaconal ibus parament i s indutus ,demp to man ipulo, ut in cap. IX. I.cap. X I. II. lib. I. de cor um Officio d i-ci tur, afferei ex credentia s uper bacil i san-dalia, e tcal ig as, mani bus vero coopert is (1) ,al io velo cooperta, am bab us man ibus ele-vata, ante Episc opum , i l laque, adjuva nti-bus duo bus 'E pisco pi scutiferis , qui ad aba-cam soient assistere, geriuflexus induitprim o in dextero , deind e in sinistro pedeEpiscopi, detractis prius per scutiferumordinari is calceis: eodemque tempore sexvel octo acotythi cum cott is genuilexi , f im-brias cappae circum circa elevan t , et di la-tant , cooperieudo dictum Subdiaconum,_ etscutiferos, quo com mo dius, et decentiusOfficium suum peragere possint (2) .

    sive Dignitates fuerint, qi sequuntur in ordine postassistentes Canonicos in Solio; item ac supra dictumest, si nulla intercedat Ordinum vel Praebendarumdistinctio. S . R C . 4 Sept . 1745, Pernambucen., 3. Encuanto a l Pres b tero y Dico nos Asis tentes , vanse las

    notas al n. 24.(1) Caligae proprie non sunt textiles, sed ejnsdemmateriae ac caetera paramenta. De Herd t , Prax. Pont., *lib. 2, cap. 8, n. 77 . No es dign o de aprob arse el queel Subdi cono l leve para es to e l velo hume ral . Los ve -los, que aqu exige e l Cerem onial , son uno para cubri rlas manos (no los hombros) , y ot ro que cubre las sanda-lias. Cfr. Martinucci, lib. 5, cap. 9, n. 41; Schob.er,ar t . IX, cap. 2 , n . 8 , nota; Le Vavass eur FonctionsPontif., tom . 1, part. 3, sec. 1, cap. 1, art. 3,n . 23, nota.

    (2) CUIJI Episcopus paramenta sacra pro Pontifica-libus assumit, Subdiaconus numquam Emum. induitcaligis el sandaliis, sed hoc officium committit cubicula-rio. Hinc quaeritur: An haec consuetudo sustineatur f

    i iCp 3

    * ; >

    - a -

    - 2 5 ~28. 8. Qui buse xped it is , Subdia con us, et

    scutiferi_ praedicti reced unt ad lo ca sua (1).Acolythi , aptat is in g}Tum cappae Pontif i- 'calis fimbriis, ad altare redeunt, ut praestosint pro param entis , Episco po d eferendis.Episcopus prosequi tur lec tionem Psa lm o-rum, qubus dict is usque ad Kyrie elei-son etc., surgens, detecto capite (2), versus

    R e s p . Affirmative; dummodo Sibdiaconus, qui cali-gas et sandalia defert, as sistat. S. R. C. 18 Ma rt. 1899,Alatrina, 2.

    (1) El Subdicono har incl inacin profunda a l Obis-po y a l Al tar, s i es Can nig o, de lo contrar io , ge nu -flexin con la rodilla dere cha, v olv ien do su luga r enel escao . Los paje s, antes de retirarse su lugar, ha rngenuflexi n, as como tambi n la harn los que no sonCann igos, a l pasar por delante del Al t ar y del Obispo.Caerem., lib. I, cap. 18, n. 3. S. R. C. 4 Maj. ' 16 13,Oseen., e t 9 Maj . 1857, Dinien.Reverentia per genu-flexionem non debetur Episcopo extraneo. S. R. C. 12Sept . 1857, Molinen. , 20 . Aq u es de notar la reglaque da el Cer emo nial, lib. 1, cap. 18, n. 13, videlicet,cum aliquis ex Canonicis, vel ministris transeundo anteCelebrantem , altare, et Episcopum , vel aliquem majo-

    rem, facturus erit plures revere ntias, non inspicitur, cuiprius, vel postea reverentia exhibeatur, sed tantumcomm oditas gradientis; puta si ille discedit a Celebran-te.1 iiurus ad Episcopum , et transiturus ante altare,primo faciet reverentiam Celebranti, tum altari, et ulti-mo loco Episcopo, et pari ratione, si discedit a b Episco-po, iturus ad Celebrantem, primo Episcopo, deinde alta-ri, ante quod transit, ultimo Celebranti reverentiam fa-ciet. Et breviter rever entia fieri debet semper primo ei,a quo disceditur, et ultimo ei, ad quem i ur, nullo habi-tu respectu, quis eorum sit major.

    (2) El Obispo entrega e l bonete (vase la nota al11. 25), y dice, manibus junctis, el Kyrie e/eison y de-ms con los Asistentes. Cfr. Schober, art. 9, cap. 2, n. 9.

    -bf4 i 4 >

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    19/98

    i H -

    - 26 a l t a r e , d i ci t o r a t i o n e s . C h o r u s a u t e m a d -m o n e a t u r , u t P s a l m o s T e r t i a l e n t e p r o s e -q u a t u r , i n t e r p o s i to e t i a m , s i o p u s v i d e b i -t u r , p o s t q u e m l i b e t P s a l m u m o r g a n i s o n i-tu , i t a u t eodem t empore i l l o s pe r f i c i a t ,q u o E p i s c o p u s s u o s P s a l m o s c u m_ s u i sVer s i cu l i s l ege r i t , e t pa ra tu s fue r i t , u t i n f r a .

    2 9 . 9 . L e c t is P s a l m i s , e t o r a t i o n i b u su s q u e a d o r a t i o n e m , q u a e p r o lo t i o n e m a -n u u m d i c i tu r e x c l u s i v e , E p i s c o p u s , d e p o -s i ta c a p p a , i n c i p i t l e g e r e , v e ] m e m o r i t e rd i c e r e o r a t i o n e s , q u a e p r o p a r a m e n t i s i n -d u e n d i s o r d i n a t a e s u n t , d i c e n d o s i n g u l a so r a t i o n e s a d s i n g u l a p a r a m e n i a , c u m i l l i si n d u i t u r : e x c e p t a o r a t i o o e , q u a e d i c i t u r a dm a n i p u l u m , q u a e s t a t i m p o s t a l i a s d i c e n d ae r i t , cum d ic i non pos s i t e o t em por e , q uoa c c i p i t m a n i p u l u m .

    3 0 . 1 0 . C u m E p i s c o p u s e x u i t c a p -p a m ( 1 ) , d i c e t o r a t i o n e m Exue me D omi-ne etc., d i c t a p e r e u m d e m o r a t i o n e DaDomine etc., p r o l o t i o n e m a n u u m , e x t r a -c t i s q u e e i p e r a s s i s t e n t e s D i a c o n o s a n n u l i s ,l ava t m anu s : e t t unc l a i c i t an t um , e t c l e r i -c i o m n e s , p r a e t e r C a n o n i c o s , e t P r a e l a t o sd e b e n t g e n u f l e c t e r e , n i s i a d e s s e t L e g a t u s ,a u t a l t e r d i g n i o r E p i s c o p o , q u o c a s u n o ndebe t p fe rmi t t e r e , u t genuf l ec t an t (2 ) .

    (1 ) Ayudn do le l o s D ic onos As i s t en t e s , como d i ceSchob er, tan slo los fam il iares , segn De Herdt . E lCamarero Caudatar io l levar la capa a l lugar conve-niente .

    (2) El Obispo se lava las mano s es tando sentado y

    - H f c -C > t

    3 1. 11 . C u m v e r o s u m i t u r a q u a e x a b a -c o p r lo t i o n e m a n u u m E p i s c o p i a b a li q u onob i l i v i ro , po te r i t f i e r i p raegus t a t io i l l i u sa min i s t r i s , ve l s cu t i f e r i s i l l am su gge ren t i -bus , u t in cap. X I, XI, lib. 1, d i c tum fu i t .Sed s i i p s i po r t an te s aquam non s in t exnob i l i bus c iv i t a t i s , s ed ex scu t i f e r i s , s eu f a -m i l i a r i b u s E p i s c o p i , n o n u t i q u e e a f o r m apor t abun t , p rou t d i c t i nob i l e s , s ed dex te ram a n u u r c e u m c u m a q u a , s i n i s t r a v e r o l a n -c e m , e t c u m f u e r i n t a n t e E p i s c o p u m , g e n u -f l e x i , i n f u n d u n t p a u c u l u m a q u a e s u p e r la -b i o i p s i u s l a n c i s , e a m q u e , p r a e s e n t e E p i s c o -p o , d e g u s t a n t , t u m a q u a m , s u p p o s i t a l a n c e ,s u p e r m a n u s E p i s c o p i in f u n d u n t : P r e s b y t e ra u t e m a s s i s t e n s p o r r i g e t E p i s c o p o ^ m a n t i l ea d t e rg e n d u m m a n u s ; q u i b u s t e rs i s , r e p o -n u n t u r e i a n n u i i (1 ) a b e o d e m P r e s b y t e r o

    cubier to con e l bonete , como ensean Schober, loe . c i t . ,n. 10 (a), Haz, loe. cit. , n. 7, con otros autores.

    (1) El P resb tero Asis te nte a l entregar la toal la , la ex-

    t iende, y besa la man o derecha del Obisp o. De He rdt ,tom. 2 , n . 124; Schober, loe . c i t . , n . 13.Los ani l los deque habla en es te nm ero y e l an ter ior el Cerem onial ,no han de confundirse con e l ani l lo pont i f ical , que debeponerse despus de todos los ornamentos . Id 11011 vide-tur, dice Martinucei, lib. 5, cap. 9. n. 50, iritelligendumesse de annulo pontificali. secas Caer entrnale pugna-re iis quae tradit inferius. Quare existim amus in-telligendum esse de aliis annulis q uibus utebanturantiquitus ad ornatum. De consig uiente , s i e l Obispollevase tan so lo el anillo pontif ical, no se lo pon draahora , s ino que se l levar a a l Al tar para ponrselo des-pus de los ornamentos: An Episcopus in solemni cantuHorae Tertiae etiam annulum Pontificale gestare de-

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    20/98

    assistente: et haec form a Iotionis m anu umserva tur semper quando Episcopus in t raMissarum solemnia, et in al i is quibusdamsacris act ibus publice lavat manus.

    3 2 . 12. Stat im lotis ma nibu s ( i ) adsint

    beatf An vero, pro lotione manuurn illo dimisso, non am-plius sit imponendum nisi expleta vestitione pro Missa,cum illud inducit Presbyter assistensf R e s p . Negative,ad primam partein; Affirmatve ad secundam. S. R. C.29 Maj . 1891, Cuneen1.

    (1) E l Dicono y Subdic ono, luego que e l Obispose ha lavado las mano s, van jun tos al med io del Alta r,hacen incl inacin pro funda la Cruz ( genuflexin , sino son Cannigos) y, puestos delante del t rono in plano,saludan al Obispo del mismo modo que lo han hecho la Cruz, y suben colocarse, el Dicono la derecha, yel Subdicon o la izquierda. El Presb tero y Dico nosAsis ten tes con las mismas reverencias a l Ob ispo y a l A l-tar se re t i ran la Sacr is t a para tomar los ornamentos .De Herd t , loe . c i t ., n . 12. No obstan te , Mart inu cci yScho ber dicen que e l Dicon o y Subdic ono suban alt rono antes de lavarse e l Obisp o las manos, re t i rndoseluego los Diconos Asis tentes ; pero parcenos ms con-forme y expedi to lo que dice De Herdt , es to es , que losDicono s se re t i ren juntos con e l Presb tero Asis te nte .Lo m ismo dice Heuve l , pg. 20, n . 5 . No pueden tomarlo s o rnamen tos in solio, sed descendere debent ad pro-picia stalla canonicalia, ibique sacras vestes assume re,et post completum Officium deponere. S . R. C. 24 Sept .1788, Gadicen., 3.

    Au nq ue los decretos de la S. Cong r. de Ri to s de 10Sep t i embre 1701 , Cortonen6, y 24 Sept iem bre 1788,Gadicen., 3 , prescr iben que asis tan dos Cannig os a lObisp o mientras los ot ros c inco toman los ornamentos ,advir tase con De Herdt , loe . c i t . , que los refer idos de-c re to s applicanda non sunt huic casui, sino al del quehab la el Cere mo nial, lib. 2, cap. 3, nn. 5 y 6.

    -S-0-

    - 29 -acolythi praefati (r), qui afferunt ex altariparamenta Episcopi per ordinem, unus posta l ium; v ide l ice t , amic tum, a lbam, c ingu-lum, crucem pectoralem, stolam, pluviale,et mitr am, quib us induitur Ep iscopu s per

    (1) He aqu lo que sobre dichos Ac l i tos Clr igosdice Baldeschi, parte cuarta, cap. 1, art. 3.^

    El M aestro de Ceremon ias tendr prevenido s (si es po-s ible) once diez Clr ig os . Estos , a l indicar lo e l Maes-t ro de Ceremonias , i rn de uno en uno la par te de laEps tola . Llegado el pr imer Clr igo, hace genuflexi n,sobre la tar ima, despus recibe del segundo Maestro deCerem onias e l amito con las dos mano s; baja a l p lano,y haciendo otra vez genuflexin, se det iene junto laSede, vuel to de cara a l Al ta r. Mie ntras baja e l pr ime ro,va e l segundo, y haciendo genuflexin sobre la tar ima,al mism o t iempo q ue e l p r imero la hace abajo en e lplano, toma el a lba y va colocarse a l lado del pr ime-ro, habiendo hecho dicha genuflexin, y lo mismo harnlos ot ros sucesivamente . Concluida la dis t r ibucin delos ornamentos , e l segundo Maestro de Ceremonias hargenuflexin sobre la tar ima, mientras e l l t imo Clr igola hace en e l p lano, y qui tar del Al tar la mit ra senci-

    l la , y e l velo que cubra los orname ntos , ponind olotodo sobre la credencia. Colocados as los Clrigos, laseal del Maestro de Ceremonias hacen genuflexin,despus se vuelven hacia e l Obispo, de modo que que -den el uno detrs del otro, en lnea recta, pero de suerteque e l del amito sea e l pr im ero; y hal lndose en es taposic in, los Clr igos todos un mism o t iempo harngenufle xin a l Obispo . C uan do el pr imer Clr igo hay adado el amito , repi te la genu flexin y se re t i ra la de-recha, entrando en su lugar e l segundo, y va su pues-to . Asimismo, luego que e l segundo Clr igo haya dadoel alba, se retira y entra en su lugar el tercero, y hechala reverencia , como queda dicho, par te , y as sucesiva-mente los dems.

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    21/98

    -6-0- iHr

    - 30 Diaconum a dextris (1) , et Subdiaconum asinistr is paratos, ut supra, hoc modo, vide-l icet : Diaconus et Subdiaconus capientess ingula hujusm odi param enta de manibusacoly thorum, quisque eorum a la te re suoadjuv at ves t iendo Ep isco pum , sed pr inc ipa-l ite r Diaconus omnia opera tur ; Subdiaco -nus vero so lumm odo coa dju vat , ub i opusest; et prim o offerunt Ep iscopo am ictu mosculan dum in me dio , ubi est designataparva crux, quam in parte prius osculaturet iam Diaconus (2); mox i l ium dil igenteraptant circa collum E pisc opi , i ta ut vest iumsumm ita tes , quae vu lgo co l la r ia vocantur,omnino tegat , deinde chordulas ex eo pen-dentes post tergum ductas, ante pectus re-ducas, s tr icte coll igant .

    3 3 . 1 3 . A c c i p i u n t d e i n d e a l b a m , e a m -q u e c i r c a c o l l u m , h u m e r o s , e t b r a c h i a d i -s t e n d u n t , e t a p t a n t . Te r t i o l o c o c i n g u l u m ,q u o a l b a m c o n s t r i n g u n t , i n c i p i e n t e s a t e r -go , e t an t e co rpus , i I la m re l igantes ,_ turna l b a e e x t r e m i t a t e s c i r c u m c i r c a a c o l y t h i s u b -l evan t , e t ap t an t , it a u t aequa l i t e r de f lu a t ,e t ves t e s con tega t .

    3 4 . 1 4 . D i a c o n u s p o s t e a s u m p t a c r u c ep e c t o r a l i , e a m q u e e t i a m i n p a r t e p r i u s o s c u -l a t a n e i p s i E p i s c o p o o s c u l a n d a m p r a e b e t ,

    (1 ) Inspiciente et attendente Caeremoniarto. De Herd t ,loc. cit.

    (2) El D icon o, antes de entre gar la es tola , la besacerca de la referida cruz.

    j- e - 3 -i 3

    - 31 -et ejus collo im po nit, ita ut ante p ectuspendeat; s tolam deinde et iam in parte de-osculatam Episcopo deosculandam offer ,eamque super ejus humeros applicat , i ta ut ,nec ejus collum tegat (1), nec transversa sitin modum crucis, sed aequali ter ante pectuspendeat :-quod commodius f iet , s i ei chor-dulae retro, et ante sint annexa e, q uibu sfirmari possit, ne hue , et illue va get ur.

    35 . 15 . De mum Diaconus , ve l Subd ia-conus imponunt Episcopo pluviale, et mi-t ram, de inde recedunt ad scamnum suum,et si Psalmi Tertiae non sint perfecti, sedetEpiscopus exspectans, donec pert ciantur,quibus f ini t is , et repeti ta Antiphona, Sub-diaconus vel al ter, cui ex consuetudine Ec-clesiae competit (2), in habitu, in quo repe-ri tur, Cap itulu m cantabit in loco, ubi legisolet Epistola, s ibi ipsi l ibrum tenens: dum-mod o nec al tari , nec Episcopo hum erosvertat .

    36 . 16 . Tunc Episcopus surg i t cum m i-tra, surgentibus omnibus, versa facie ad

    (1) Stolam ita deferre est proprium Episcoporum,quia gestant crucem in perfore, a eolio pendentem. D eHerdt, loe. cit. , n. 4, y otros.

    (2) En var ias Catedrales e l Hebdoma dario canta lacapi tula en e l Coro desde su propio lugar. Si es e l Sub-dicono q uien la canta , s te , acomp aado del segundoMaestr o de Cerem onias , de quien recibir e l l ibro, vacon las correspondientes reverencias a l Al tar y a l Obis-po cantar la en e l lugar donde se acostumbra cantarla Eps tola , volviendo despus a l escao.

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    22/98

    ? 5

    - 32 -ipsum Subdiaconum cantantem Capi tu lum:et s ic stai , donec cantores cantent Respon-sorium ult imi Versiculi . Finito Capitulo,Subdiaconus reddi t l ib rum Caeremoniar io ,et vadit ad locum suu m.

    3 7 . 17. Interea vero duo acolythi , ac-ceptis duobus candelabris cum cereis accen-sis , versis invicem faciebu s (1), du mm odonec altari, nec Ep isco po renes vertan t, ac-cedunt.

    3 8 . 18. Presbyter vero Assistens para-tus, in eorum medio, tenebit l ibrum supracaput (2); et finito Responsorio Episcopus,deposita tunc mitra, stans, ut erat, cantaiin tono festivo Dominus vobiscum, et Ora -t ionem: et dicto per chorum BenedicamusDomino (3), ipse Episcopus, deposito plu-

    ( 1 ) Ante gradus throni en el plano. Scho ber, loc. cit. ,n. 15. Cfr. Heuvel, loc. cit. , pg. 8r, n. 3.

    (2) Episcopo solemniter celebranti, et intonanti Anti-phonam. Hymnum, Glor ia et C redo , et cantanti Oratio-

    nem, debet Presbyter assistens actualiter tenere supercaput suum. librum; et non alius id praestare, tantum-modo ille moraliter, nempe leviter tangendo; non ob-stante quacumque consuetudine. S . R. C. 31 Ma j . 1670,Pharen.y 5; 8 Ap r. 1702, Alexandria, 1, et 24 Ma rt.1899, Oveten.

    Presbyter assistens non tenetur sustentare librum inbenedictione Palmarum, et Candelarum, aut dum indie Commemorationis omnium Fidelium Defunctorumdum supra sepulchra Coemeterii, seu ad castrum dolo-ris canuntur Orationes. S . R. C. 8 Apr i i . 1702, Ale-xandria, 6 et 7.

    (3 ) Non est omittendum y. F ide l ium an imae , e te.,etiam quando post Horatn Tertiae immediate dicitur

    f *; .

    f

    - 33 -vial i , a Diacono et Subdiacono induiturtunicella, qui constr ingunt chordulas hincinde super hum eros positas, et deinde eodemmodo da lmat icam.

    3 9 . 19. Tu rn Episco pus sedet, et im po-nun tur ei chirothecae per Dia con um indextera, et per Subdiaconum in sinistra,manibus i l l i prius, et mox chirothecis , pereosdem deosculat is . M ox surgit Episco pus,et induitur ab eisdem planeta, quae hincinde sup er brachia^ aptatur , et rev olviturdil igenter, ne i l lum impediat (1) .

    4 0 . 20. Si Episcopus pallio uti possit,et eo die ut i conveniat , affertur per al iquemSubdiaconum (2) ex a l ta r i ambabus mani -bus, , velo al iquo supposito, quod Diaconus

    Missa, sed servandus adamussim T extus RubricaeXXX, 11. 3, Breviarii Romani. S . R. C. 9 Jun . 1742,Thelesina.Dum dicitur: F ide l ium an imae , non estmanu producendum signum crucis ad instar benedi-ctionis. S . R. C. 24 No v. 1899, Minoricen. 8.

    Respond ido po r e l Coro Deo gratias, supl ido por

    el rgano, se re t i ran un poco los Diconos Asis tentes alateribus Episcopi, com o dice Mart in ucci , l ib . 5 , cap. 9,n. 58, y viene n colocar se en su lugar el Di con o ySubdi cono, ha ciendo juntos las reverencias debidas a lA l t a r y a l Ob i spo . E l s egundo Maes t ro de Ce remon ia sdis t r ibu ye los ornam entos los Acl i to s , mientras ot roAcl i to , dos , segn Schober, suben al t rono para re-c ibir e l p luvial y l levar lo la Sacr is t a .

    (1) Episcopus Missam celebraturus supra planetamgestare nequit Crucem pectoralem. S. R. C. 6 Sept ,1895, Sancti Jac obi de Chile, 2.

    (2 ) Seg n De Herd t , Prax. Pont., tom. 1, n. 85-2 ,puede ser e l Subdicono de la Misa , ot ro Subdicono Capel ln con alba y tunicela .

    i i MISA PONT. 3 t ,

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    23/98

    capiens, Episcopo offer osculan dum in cr u-ce posteriori; et advertat, dum illud capit,ut partem duplicem pall i i capiat dexteraman u. simplicem vero sinistra, et dum il ludimponit , Subdiaconus manu dextera elevaipartem, quae a tergo pendere debet, illud-que aptant , ut humeros Episcopi aequali terambiat , et pars duplex pall i i ponatur supersinistro humero Episcopi. Quo facto, idemDiaconus capit unam ex tr ibus spinulis peral iquem acolythum allat is , videlicet pul-chriorem, eamque infigi t cruci anterioripallii ante pectus exsistenti, aliam in crucesinistr i humeri , ter t iam Subdiaconus infi-gi t cruci posteriori , quae omnia i ta infigan-tur, ut tertio transeant per crucem, in quasint ocelli tres, seu ansulae tres sericae,ejusdem coloris pigri ; i ta tamen, ut nec cru-cem, neque pall ium perforent , neque plane-tam tangant ( i) ; et gem ma e spinulis appo-si tae, remaneant ad dexteram infigentis .

    4 1 . 21. Tu m sedenti Episcopo impo ni-tur per Diaconum mitra pret iosa, sumptade man ibus Cape llani , de i l la servientis ,Subdiacono vit tas elevante.-

    4 2 . 22. Dem um im ponitu r per Presb}--terum assistentem annulus Pontif ical is an-nulari digito dexterae manus Episcopi, an-

    (i) Non enim figuntur ad rethiendam Palli uni, sedad mysterium Passionis significandum: poteruntque prretinendo Pallio parvae spinu lae imp oni, si placuerit.Sacr. Cae rem . S . Rom . Ecc l . , l ib . 3 , cap. 15, De Off.. Card. Diac.

    1 ~ 3 5 ~nulo pnus, et manu postea deosculat ist-piscopo parato, accedunt ad eum Archi-diaconus, et al ter Diaconus, seu duo dignio-res Canonici Diaconi (1) , parat i dalmalicisqui ei a latenbus assistunt a principio

    4 3 . 23 Diac onu s vero, et Subd iacon usrecedunt (2): et capiunt suos manipulos h)et accedente acolyth o turiferario cum thu-nbulo e t navicula , minis t ran teque Presby-tero assistente naviculam. Episcopus impo-nit, et benedicit thus, ut supra in cap. IUb 11, XII, de Vesperis solemnibushpiscopo celebraturo, dictum fuit . Deind^tlpiscopus cum suis ministr is , facta reve-rentia Cruci super altari in dicto sacelloseu secretano exsistenti, processionali rituprocedunt ad altare, in quo Missa est cele-branda, hoc ordine.

    4 4 24. Thu riferar ius cum thuribu lo,demde ceroferari cum candelis accensismedium habentes a l te rum Su bdiacon umparatum funicella, Crucem deferentem (4)-deinde Clerici, et Beneficiati ecclesiae cumsuis cottis, bini, et bini, incipiendo a junio-nbus, seu minus dignis. Hos sequitur rel i-

    (1) Estos son los mismos Diconos Asis tente s arr ibamencionados, no otros , como dicen De Herdt , Schober,Vavasseur, e tc .

    (2) T om an los manp ulos en el asiento, bien, si nohay t iempo, en e l p lano, toman do tambin e l Sub di -cono el l ibro de los Evang el ios co n e l man pulo delUbispo dentro del mismo.

    (3) Y los bonetes.(4) Sin man pulo. Vas e e l n . 47 s iguiente .

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    24/98

    - < > -

    quus clerus illius ecclesiae suo ordine, itaut digniores semper sint posteriores in pro-cessione. Canonici vero, qui sunt parat i ,an tecedent Episcopum immedia te .

    4 5 . 25. Post Canonic os procedet Sub -diaconus Epistolam cantaturus, gerens l i-brum Evangel iorum c lausum ante pec tus ,in quo includitur manipulus Episcopi, dein-de Diaconus ad sinistrami Presbyteri assis-tentis , pluvial i induri , demum Episcopuscum baculo pastoral i in manu sinistra, par-te curv a baculi ad pop ulum versa (1) , acdextera benedicens, si sit in sua.civitate, velDioecesi, medius inter Diaconos assistentespara tus (2)._ Si au tem E pis cop us sum psitparamenta in Presbyterio apud sedem, velin faldistorio, non f t hujusmodi processio;sed procedit Episcopus ad al tare sine Cru-ce, sine candelabris, et sine thuriferario,cum solis ministris paratis, ut supra, etquibusdam ali is (3) .

    (1) El Minis t ro de l bculo lo t iene tambin con lapar te cor va hacia de lan te , mas a l ent re gar lo , lo hacevuel ta d icha par te hacia s .

    (2 ) Canonici et Assistentes Episcopo parati, et illuniad Altare comitante s in Pontificalibus, procedere pos-simi per Ecclesiam coopertis capitibus. S . R. C. 28 Ap r.1 7 0 8 , Bracharen. 3.

    _ (3) N tese que s i el Obispo se revis te en e l P resb i te-r io , com o se acos tumb ra en Espa a, debe om it i rse laproces in c laus t ra l despus de Terc ia : Rmus. Dnus.Raymun dus Martnez y Vigil hodiernus EpiscopusOveteti, exponens in sua Cathedrali Ecclesia cunctisdiebus Festis Processionem claustraleni fieri imme diate

    i i )

    y l 4 6 . 26. Post E piscop um sequitur Ca-

    pellanus serviens de mitra, et ahi Capella-ni cum cottis, bini, et bini incedentes.

    4 7 . 27. Si vero celebrans fueri t rchi-episcopus, aut Archiepiscopo major, authabens Privilegium , ut Cru x ante se defe-ratur archiepiscopalis , per Subdiaconumparatu m, de quo supra , defertur ante Ca-nonicos paratos tantum, non autem antealios de clero, imag ine Cruc ifixi ad ipsumversa (1).

    4 8 . 28. Cum Episcopus fueri t propealtare, _ saiutat exigua capit is inclinationeCanonicos paratos, apud eorum sedil iastantes; ipsi vero Can onic i faciu nt ei pro-iundam reverent iam.

    ante Missam solemnem Conventualem, etsi haec Ponti-ficahs sit. Quum vero haec praxis adversari videaturCaeremo niali Episcopo rum, a S. Rituum Congregat io-ne sequentis dubii solutionem hum iliter expetivit. nimi-rum: An hujusmod i praxis tolerari possit, vel potiusclaustralis proce ssio ante Horam Tertiam perficienda

    sit, quae immediate praecedat M issam Pontificalem?K e s p . Servetur in casu laudabilis consuetudo vigens inPatriarchali Archibasilica Lateranensi; idest cumMissa Pontificalrs celebra tur, Processio claustralisomittatur. S . R. C. 29 Ma j . 1885.

    Ta m b i n s e h a d e o m i t i r e l Asperges, a u n q u e s ea D o -mingo. Caeremonia l , l ib . I I , cap . 31 , n . 4 .

    ( D e H e r d t y S c h o b e r, c o m e n t a n d o l o s d e c r e t o s d ela b. C. m Pisana 24 Jul. 168-3 ad 7, y 12 Nov. 1831ad 16. d icen no ser necesar ia o t ra Cruz que la que l levae S u b d i c o n o c o n l o s A c l i t o s , ut supra; pero que sie l Clero es num eroso, puede l levarse a dem s la Cr uzdel Cabi ldo delante de todos por un Acl i to con sobre-pel l iz en medio de o t ros dos Ac l i tos con los candeleros .

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    25/98

    - 3 8 -

    4 9 . 29. Si forte adesset Leg atu s Ap o-st ol ic a, vel al iquis Cardin alis , aut A rchi -episco pus, vel alii Pra elati , vel m agn usPrinceps loci (i), ilos prius debet Episcopuscu m mitra salutare, et il 1 i Episco po, ali-qua ntulu m assurgentes, denud ato capite

    respondere, praeter Card inalem , q ui nondebet assurgere, sed tantum discooperirecaput.. 50 . 30. Cu m vero Episco pus perv ene-

    ri t ante infimum gradum altaris , redditobaculo pastorali ministro, qui de eo servit,et deposita ei per Diaco num (2) mi tra, facitprofu nda m reverentiam Cruci super al taripositae, simul cum suis ministris (3). Inte-

    (1 ) Qui superiorem minime a gnoscit. D e H e r d t , l o e .c i t . , c o n C a t a l a n i .

    ( 2 ) E l D i c o n o d e l E v a n g e l i o , n o e l A s i s t e n t e .( 3) L l e g a d o s a l A l t a r , e l O b i s p o , s i n m i t r a , h a c e p r o -

    f u n d a i n c l i n a c i n l a C r u z , lo m i s m o h a c e n l o s C a n -n i g o s , h a c i e n d o l o s d e m s g e n u f l e x i n , e x c e p t o e l S u b -d i c o n o q u e l l e v a l a C r u z , y l o s A c l i t o s , q u i e n e s s er e t i r a n , e l S u b d i c o n o l a S a c r i s t a o t r o l u g a r p r o -ps i to p ara de ja r l a Cru z y los o rn am en tos ( no se rq u e e l C e l e b r a n t e f u e r a A r z o b i s p o ; p u e s e n e s t e c a s o s eq u e d a r c o n l a C r u z a l l a d o d e l E v a n g e l i o ) , y lo s A c -l i t o s e n l a c r e d e n c i a d o n d e d e j a n l o s c a n d e l e r o s .

    E l D i c o n o , d e s p u s q u e h a q u i t a d o la m i t r a a lO b i s p o , p a s a l a i z q u i e r d a d e s t e , p o n i n d o s e l ad e r e c h a d e l O b i s p o e l P r e s b te r o A s i s t e n t e . E l S u b d i -c o n o s e c o l o c a l a i z q u i e r d a d e l D i c o n o u n p o q u i t oa t r s . E l p r i m e r D i c o n o A s i s t e n t e s e p o n d r d e t r sd e l P r e s b t e r o A s i s t e n t e y e l s e g u n d o D i c o n o d e t r sd e l D i c o n o d e l E v a n g e l i o . E l p r i m e r M a e s t r o d e C e r e -m o n i a s l a i z q u i e r d a d e l S u b d i c o n o u n p o c o a t r s ye l s e g u n d o M a e s t r o l a i z q u i e r d a d e l p r i m e r o . E l

    5

    - f r -r 5

    ~ 3 9 "rim recedunt_ alii min istri, q ui eum illucusque sequuti f i ierant , excepto eo, qui debaculo, al tero, qui de thuribulo serviunt ,duobusque Diaconis assistentibus, qui re-manent. Episcopus vero habens a dexterisPresbyterum assistentem, et a sinistr isDiaconu m, e t apud eum m odicum re troSub diac on um , qui tunc rel inquit l ibrumEvangel iorum in manibu s C aeremoniar i i ,faci t cum eis Confessionem, junctis mani-

    M i n i s t r o d e l b c u l o , c o n e l d e l a m i t r a s u d e r e c h a ,e s t a r n d e t r s d e l p r i m e r D i c o n o A s i s t e n t e ; y e l M i -n i s t ro de l l ib r o , con e l de la pa lma tor ia su i zqu ie rd a ,d e t r s d e l s e g u n d o D i c o n o A s i s t e n t e . E l Tu r i f e r a r i od e l a n t e d e la c r e d e n c i a . L o s A c l i t o s l o s l a d o s d e l am i s m a . E l M i n i s t r o d e l g r e m i a l , C a u d a t a r i o y d e m s ,c e r c a d e l a c r e d e n c i a . To d o s , e x c e p c i n d e l o s C a n -n i g o s , se p o n d r n d e r o d i l l a s d u r a n t e l a C o n f e s i n , s e -g n e n s e a n l o s c o m e n t a r i s t a s D e H e r d t , M a r t i n u c c i ,S c h o b e r, E i k e r , H e u v e i , e t c . , e n e s ta f o r m a :

    o

    Altar.

    Dicono . O bispo . P resb . As l s t .S u b d i c o n o .

    Mtr os . de Cerem .

    g 2= Dic. asist .

    Min i s t ro Min i s t rode cand. de libro.

    1 . Dic as i s t .

    & > O0-0 OsSa3 E H c Z0 aen iSI

    Mini s t ro Min i s t ro l de bc. de mitra. >

    e - 3 -

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    26/98

    - W - - *. > ?.. r

    - 40 bus, s tans al iquantulum inclinatus. Inte-rim cessat sonitus organorum, et Chorusincipit Introitum.

    C A P T O L O I V

    DESDE EL PRIN CIPIO DE LA MISA HAST AEL EVANGELIO

    5 1 . 31. Dum Episcop us facit Confessio-nem, profer verba erg a dictos ejus m ini-stros, stantes apu d eu m , capite inclina to, inplurali dicens I obis Fratres, e t lo s Fra-tres, et Miseratur ve stri, etc., illi ver oerga Episcopum in singulari , idest , TibiPater, et Te Pater, et Misereatu r tui, etc.,quae dum dicunt , caput versus Episcopumprofundius inclinante

    5 2 . 32. Cu m Epis cop us dixeri t Indul-gentiam,absolutionem, etremissionem, etc:,Subdiaconus capi t manipulum, qui fuer i tinclusus in l ibro Evangeliorum, et a latere

    man ipuli o sculatur ( i) ,_ deinde porrigi tEpiscopo osculandum, u bi es t s ignum cru-

    (1) El Subdic ono, a l deci r Indulgentiam el Obisp o,toma e l manp ulo y se coloca delante del Dicono, r e-tirnd ose ste un poco, besa una de las cruces latera lesdel manpulo , reverentiam facit Episcopo (S. R . C. 27Febr. 1712, Limen, et /.arzanen. 4) y, despus de hab erdado besar la cruz del m ed io al Obis po, le besa lamano , le pone e l manpulo , suje t ndo lo con la pres i l la fiador, hace otra vez reverencia al Obispo y se vuelve su lugar.

    41 cis, mox applicai s inistro Episcopi brachiocum osculo manus, ipsumque str icte rel i-gat . Can oni ci parati, stantes in suis locisfaciunt .s im ul C onfessionem bini (1); s imi-hter ahi, si qui erun t para ti, alias 'ge nu -t lexi , prout et iam laici omnes tunc senufle-ctunt.

    5 3 . 33. Finita Con fessione, Episco pusextendens, ac jungen s man us, clara vocedicit Oremus, et ascen dens ad altare cumDiacono Evangeli i a dextris , et Presbyteroassistente a sinistris, dicit subm issa vo ceAufer a nobis, etc., deinde manibus jun-ctis super altare, inclinatus dicit Oramuste Domine, etc., prout habetur in Missa-h, et cu m dicit Quorum Reliquiae hicsunt, etc., positis hinc inde super altarimanibus extensis , psculatur i l lud in medio,nullam tamen ibi designans cruc em; ets tat im am babu s m anibus tangens l ibrumEva nge lioru m, sibi a Subd iacon o a sinistr isstante oblatu m, in fol io Evan geli i curren -t is, i l lum osculatur, adju van te Pre sbyte ro

    assistente (2).

    (1) Si el n me ro es impar , hacen la con fesin lostres.

    (2) A l subir e l Obisp o al Al tar , e l Presb te ro Asis ten -te, pasando por detrs del Obispo, se traslada suizquierda , a l m ismo t iempo que e l Dicono pasa laderecha.

    El Maest ro de Ceremonias e leva la par te infer ior dela lba , m ien t r a s sube el O b i s po . -E l Subd i cono , r e c ib i -do el libro, sube al Alta r la izquie rda del Presbt ero

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    27/98

    - W - - *. > ?.. r- 40

    bus, s tans al iquantulum inclinatus. Inte-rim cessat sonitus organorum, et Chorusincipit Introitum.

    C A P T O L O I V

    DESDE EL PRIN CIPIO DE LA MISA HAST AEL EVANGELIO

    5 1 . 31. Dum Episcop us facit Confessio-nem, profer verba erg a dictos ejus m ini-stros, stantes apu d eu m , capite inclina to, inplurali dicens I obis Fratres, et Los Fra-tres, et Miseratur ve stri, etc., illi ver oerga Episcopum in singulari , idest , TibiPater, et Te Pater, et Miser eatur tui, etc.,quae dum dicunt , caput versus Episcopumprofundius inclinante

    5 2 . 32. Cu m Epis cop us dixeri t Indul-gentiam, absolutionem, etremissionem, etc. ,Subdiaconus capi t manipulum, qui fuer i tinclusus in l ibro E van gel ioru m, et a latere

    man ipuli o sculatur ( i) ,_ deinde porrigi tEpiscopo osculandum, u bi es t s ignum cru-

    (1) El Subdic ono, a l deci r Indulgentiam el Obisp o,toma e l manp ulo y se coloca delante del Dicono, r e-tirnd ose ste un poco, besa una de las cruces latera lesdel manpulo , reverentiam facit Episcopo (S. R . C. 27Febr. 1712, Limen, et /.arzanen. 4) y, despus de hab erdado besar la cruz del m ed io al Obis po, le besa lamano , le pone e l manpulo , suje t ndo lo con la pres i l la fiador, hace otra vez reverencia al Obispo y se vuelve su lugar.

    41 cis, mox applicai s inistro Episcopi brachiocum osculo manus, ipsumque str icte rel i-gat . Can oni ci parati, stantes in suis locisfaciunt .s im ul C onfessionem bini (1); s imi-hter ahi, si qui erun t para ti, alias 'ge nu -t lexi , prout et iam laici omnes tunc senufle-ctunt.

    5 3 . 33. Finita Con fessione, Episco pusextendens, ac jungen s man us, clara vocedicit Oremus, et ascen dens ad altare cumDiacono Evangeli i a dextris , et Presbyteroassistente a sinistris, dicit subm issa vo ceAufer a nobis, etc., deinde manibus jun-ctis super altare, inclinatus dicit Oramuste Domine, etc., prout habetur in Missa-h, et cu m dicit Quorum Reliquiae hicsunt, etc., positis hinc inde super altarimanibus extensis , osculatur i l lud in medio,nulam tamen ibi designans cru cem; ets tat im am babu s m anibus tangens l ibrumLva nge lior um , sibi a Subdi acon o a sinistr isstante oblatu m, in fol io Evan geli i curren -t is, i l lum osculatur, adju van te Pre sbyte ro

    assistente (2).

    (1) Si el n me ro es impar , hacen la con fesin lostres.

    (2) A l subir e l Obisp o al Al tar , e l Presb te ro Asis ten -te, pasando por detrs del Obispo, se traslada suizquierda , a l m ismo t iempo que e l Dicono pasa laderecha.

    El Maest ro de Ceremonias e leva la par te infer ior dela lba , m ien t r a s sube el O b i s po . -E l Subd i cono , r e c ib i -do el libro, sube al Alta r la izquie rda del Presbt ero

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    28/98

    - s - *

    42 54. 34. Tu nc accedit ad al tare thurife-

    rarius cum thuribulo, et navicula, quamporrigi t Diacono, et il le Episco po (1), q uiimp onit, et benedicit thus mo re solito ; etaccepto thuribulo de manu Diaconi, thuri-fcat altare, prout in suo loco explicatun

    5 5 . 3 5 . R e d d i t d e i n d e t h u r i b u l u m D i a -

    Asistente , y teniendo el l ibro abier to con ambas manospor los lados, lo presenta al Obispo.

    El Presb tero Asis tente sost iene tambin e l l ibro porel lado con la izquierda (Cae rem., lib. 1, cap. 7, n. 4),puesta debajo de la derecha del Subdicon o, y con e lpun tero ndice de la derec ha, seala el p rinc ipio delEvangel io a l Obispo.

    Este , despus que ha besado el Al ta r, ext iende lasmanos sobre el libro en la parte inferior y besa el prin-cipio del texto del Evange l io . As Mart in ucci , Sch o-ber, etc., en los lugares arriba citados.

    Besado el l ibro, e l Subdicono lo c ierra y lo entregaal segundo M aestro de Cerem onias , a l Minis t ro quecuida de tenerlo para que lo lleve la credencia.

    El Presb tero Asis tente se re t i ra a l lado del Evange-lio, como dice el Ceremonial, lib. 1, cap. 7, n. 4: Dein-de retralt se extra cornu Evangelii, ditm Episcopus

    thurificat altare, en algun a de las grada s en el plano,facie ad altare versa, segn De Herdt, loe. cit. cap. 8,n. 124.

    Los D iconos As i s t en t e s stabunt ante gradus Altarisen e l p lano. Mart inu cci , loe . c i t . n . 78, con De H erdt ,n. 92; Schober, cap. 3, n. 11, nota, segn la prctica deRoma. Cfr. Schober, loe . c i t . n . 10, nota .

    (1) El Dico no del Evan gel io min is t ra e l inciensocon los sculos de la cucharita y de la mano, y vicever-sa a l recibir la . Besa as imismo el extremo de las cadeni-llas y la ma no, al entr egar el incens ario, besan do lamano y las cadeni l las , cuando lo recibe del Obis po .El modo de incensar es t perfectamente descr i to en e lcap tulo 23, l ib . 1 , del Ceremonial .

    - 43 -cono, et accepta mitra pret iosa a dignioriDiacono, in Officio assistentis serviente (1),stans in cornu Epistolae manibus junctis |incensatur a Diacon o tr ipl ici ductu thuri-buli . Tur n ex eodem loco facta Cru ci reve-renda, in medio Altaris positae, acceptoquebculo in manu sinistra, medius inter Di-conos assistentes (nam Diaconus et Subdia-conus remanen t apud al tare) , vadit ad se-derci sua m (2), ubi stans, depo sita mi tra,

    (1) El pr im er Dicono Asis t ente es quien pone lamitra en e l Al t ar, Subdicon o Missae vitlas elevante,qui tndola e l segundo Dico no Asis ten te , cuando elDicono del Evangel io es t ocupado. De lo contrar io , s te toca e l poner la y qui tar la . Al efecto suben al Al tarel Dicono Asis tente y e l Minis t ro del bculo.

    Dura nte la incensacin e l Dicono y Subdi cono (nolos Diconos Asis tentes) e levan la par te poster ior de lacasul la , haciendo con el Obisp o incl inacin p rofunda la Cruz, al pasar por delante de la misma.

    (2) El Obispo, despus de incensado y de haber he-cho reverencia la Cruz, toma el bculo, y va directa-mente a l t rono s in ot ra reverencia , n i volverse de caraal Al ta r. Al sa ludar e l Obisp o la Cruz, se incl inant ambin p ro fundamen te l o s Cann igos : lo s dems ge-nuflectunt. De Herdt , Scho ber, e tc . .

    El Presb tero Asis ten te va delante del Obi spo : eurnpraeit, com o dice el Cer em onia l, lib. 1, cap. 7, n. 4.

    Los Di cono s Asis tente s , a l bajar e l Obis po delAlta r, se colocan sus lados , le acompaa n al t rono yse quedan al l en su lugar ; detrs van los Minis t ros demitra y bculo , siguiendo stos los del libro y pa lma-toria.

    E l D icono y Subd icono no acompa an a l Ob i spo ,s ino que del Al tar se van a l as iento . Al l es tarn en pie sentados, cuando se s iente levante e l Obisp o. A u n -que se levanten los Dicono s Asis te ntes (como deben

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    29/98

    < H -

    - 4 4 -

    et facto sibi signo crucis a fronte ad pectus,legit Introitum ex libro, quem sustinet C a-pellanus de eo serviens supra caput, al terocandelam accensam tenente. Assistentesvero bine inde ostendunt digito, quae suntlegenda, et vertunt folia.

    56. 36. Deinde cum eisdem assistenti-bus dicit alternati m ter Kyrie eleison, terChriste eleison, et ter Kyrie eleison. D ia -conus, et Subd iacon us idem dicunt inter seapu d altare, sicut et ceteri in cho ro. Q uodicto, sedet , accepta per primum Diaco-num ass i s ten tem mi t ra aur iphrygia ta s im-plici, si haec placeat, et gremiali (2), et pari-

    hacerlo, por ejemplo, al leer el Obispo la Epstola, etc.),ellos no se levantarn.

    (1) El Minis t ro del gremial lo l leva extendido conambas manos, parte posterior adpectus versa, a l pr i -mer Dicono Asis tente , haciendo genuflexin a l Al tar,si pasa llega al me dio del Pres biteri o, y al Ob isp o de -lante del t rono en e l p lano. Entregado el gremial , baja

    al p lano, repi te la genuflex in a l Obisp o y a l Al ta r, utsupra, y se re t i ra su puesto . Lo mism o observar , a li r recibir e l gremial de ma nos del se gundo Dico noAsis tente . Cfr. Mart in ucci , l ib . 5 , cap. 9 , n . 83. E lObispo usa gremial : i . Rezados los Kyries, ha sta queel Cor o can ta el ltim o de los m ism os; 2. rezado elGhria in excelsis, hasta conc luir e l canto del mis mo ;3.0 cantada la oracin, hasta que e l Dicono ha recibidola bendicin antes del Eva ng el io ; 4 .0 du ran t e e l Se r-mn, si lo hay; 5.0 despus de rezado el Credo, hasta elcanto del l t imo verso; 6 . le do e l Ofer tor io , hasta ha-berse lavado y enjuga do las m anos; 7 .0 al recibir lasoblaciones, si tienen lugar.

    El pr imer Dicono Asis tent e ext iende e l grem ial so-

    *$ t

    ~ 4 5 -ter omnes sedent, Presbyter assistens sedetin scabello, prout in cap. VII, IV, lib. I,de Presbytero assistente, tarn in Vespe-ris, quam in Missis d icitur. Dia coni assis-tentes sedent hinc inde a lateribus Episcopiin scabell is nud is: Diaconus vero, et Sub-

    diacon us in Missa m inistrantes, a pud al-tare super al iquo scamno apud cornu Epis-tolae sedent (1).

    57 . 37 . Cu m canta tur a Cboro u l t im umKyrie eleison, surg unt om nes ministr i cir-cuinstantes Episcopum: et aufertur Episco-po per assisten tem a ^sinistris gr em iate, etmitra; pi leolum-vero per assistentem a dex-teris , com pinatis cu m eo capii l is , quod pe-nes se retinet;_ sed mitram, et gremiale mi-nistr is et servienti bus tradu utur.

    5 8 . 38. Finito a Choro can tu Kyrieeleison,_ surg i t Episcopus ; ad juvant ibuseum ministr is assistentibus; versa facie ad

    bre las rodillas del Ob isp o. Al fin de los Kyries, etc., elsegundo Dicono lo recoje y lo entrega a l Minis t ro .

    (1) La posicin de los Ministros en el trono, si la ca-pacidad del lugar lo permite , es es ta :

    1. Dicono.T R O N O

    P r e s b t e r o A s i s t e n t e .2. Dicono.

    ln plano: In plano:Min . de pa lm a to r i a . Min . de l i b ro .

    Min . de mi t r a . Min . de bcu lo .

    Los dems Minis t ros infer iores pueden sentarse en loslugares de costumbre.

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    30/98

    - 4 6 -altare, et allato ante eum libro, et can dela,si ea uti velit, canta t ex eo a lta vo ce Gloriain excelsis Deo, disjunctis elevatisque ma -nibus ad al t i tudinem hum ero rum ; i ta utvola unius man us respiciat al teram: quo dsemper in hujusm odi man uum e leva toneobservatur: et cum dicit De o, jungit ma-nus, et caput inclinai: l ibrum vero sust inetsupra capu t Presb}

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    31/98

    ; _ - 48 -incl inatus (1) , porrigi t i l l i super ejus geni-bus, et manum dexteram il l ius, super l ibropositam,_ rev ere nte ^ osc ulatu r, et acce ptabened iz ione ab Episco po, red i t ad scam-num suum apud al tare, et ibi exspectat ,donec fuer i t t empus eundi ad Evangel ium.

    61. 41. Osculata manu Episcopi perSubdiaconum, accedent duo minis t r i se r-vientes de l ibro, et candela ante Episcopum,qui sedens cum mitra, ex l ibro Missali legitEpis to lam, Tr ac t um , ve l Grad uale , ve lAlleluia, vel Seq ue ntia m , et al ia usquead finem Evangeli i , quod antequam inci-piat, junctis manibus (2) dicit Munda cormeum, etc., et Jube Domine, etc., et Domi-nus sit in corde meo, etc., et Dominus vo-biscum: cui Diaconi assistentes respondentEt cum spiritu tuo; et legens t i tulum signatpoll ice dextero textum E van geli i , d eindeseipsum in fronte, orerei pectore, mox, jun-c t is manibus , p rosequi tur Evan gel ium (3).Quo finito, assistentes respondent ei Laustibi, Christ e. Sed si Episcopus non si t in

    (1) Prof unda men te: s i no es Can nigo, arrodi l lado.(2 ) Et inclinatu s, ex Canon e pontificali. Schobe r,

    loc. cit. cap. 4, n. 12.(3) El Obispo no se arrodi l la , aunq ue lea a lgo que

    exige genuflexi n. S . R . C. 28 Apri l . 1708, Bracha-ren., 4. Mientras lee la Epstola, etc., manus super gre-miate deponit. Cata lani, Hb. 2, cap. 8, 41 , n. 4; DeHerdt , loc . c i t . , Schober, e tc .

    Los As i s t en t e s r e sponden Deo gratias despus de laEpis tola , y Gloria tibi, Domine a l Evang e l io . A l p r e -sentarse e l Dicono es tarn en pie .

    m-

    - 49 -sua ecclesia, vel celebret apud faldistorium,Subdiaconus, osculata manu Episcopi, tenetante eum 'Missale apertum, ex quo Episco-pus legit, ut supra, et interim omnes se-dent.^ 6 2 . 42. Cum cantatur ul t imus versus

    Gradualjs , s ive Tractus, seu Alleluia, velSequent ia l Diaconus , sumpto l ibro Evan-ge l iorum, fac taque reverent ia Episcopo,i l ium ciausum, congruenti mora, affert adaltare, illi in infimo gradu se inclinans, tumascendit, et collocai ilium in medio altaris;deinde facta al tari reverentia, vadit ad Epi-scopum, cu jus manum reverenter deoscu-latur; tum, reversus ad al tare, in ejus infe-riori gradu genuflexus, dici t secreto Mundacor meum, etc., et deinde capit librum, etillum portai ante pectus, et apud altare incornu Epistolae in plano exspectat (1)."

    (1) El Dicon o, al fin del cant o del Grad ual, se le-

    vanta sin bonete, que dejar en el asiento; toma el librde manos del segundo Maestro de Cerem onias con lashojas hacia la izquierda, hace reverencia al Obispo, yvuelt o de cara al Al ta r en el me dio delante de la nfim agrada, se incl ina profu ndam ente la Cruz ( hace ge-nuf lexin, s i no es Cannigo) , sube dejar e l l ibrosobre e l Al ta r, incl nase otra vez la Cr uz y va direc-tamente a l t rono. Hace desde e l p lano, reverencia a lObispo, levantndose los asistentes, sube, inclinado (de rodillas, si no es Ca nn igo) , besa la ma no del Obis-po, quien saluda otra vez desde el plano, y va arro-di l larse en la nf ima grada del Al tar, donde dice incl i -nado Munda cor meum, etc. Sube luego al Al tar, ytomado el l ibro, baja del mismo, y aguarda en e l p lano

    MISA POST.

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    32/98

    - 63 . 43. Interim accedit a colyt hus adEpiscopum cum thuribulo et navcula, etministran te illam Pre sby tero assistente,Episcopus imponit , et benedicit incensum .Tum acolythus, recepta navcula de manu

    al lado de la Eps tola con el Sub dic ono su iz quierd a;detrs de fellos vien en colocarse los dos A cli tos qu eentre tanto habrn tomado los candeleros . El segundoMaestro de Ceremonias se pone det rs del pr imer Ac-lito.

    El Turiferario, con las debidas genuflexiones al Altary al Obisp o, ir con el in censario al trono, al mism otiempo que el Dicono va al beso de la mano, y estar punto para ent regar la naveta a l Presb tero Asis tenteluego que ha bajado el Di cono . Rec ibida la naveta ydada la bendicin del incienso, hace genuflexin alObispo y al Altar y va colocarse la izquierda del se-gundo Maest ro de Ceremonias en es ta forma:

    Altar.

    S u b d i c o n o . D i c o n o .2. Ac li to. 1 . Acli to .Tur i f e r a r io . 2 . Mae s t ro .

    Ta n pronto como el Tur i fer ar io se ha juntado losmismos, despus de bendecido el incienso por el Obisrpo, hacen todos la debida rev erencia la C ruz y se di-rigen al trono, yendo delante el Maestro de Ceremonias, quien sigue el Turi ferario , despus de ste viene n losdos Acl i tos con los candeleros , luego e l Su bdicon o ypor fin el Di con o solo con el libro. Pu estos all en el

    f 5- - a -

    - 51 -Pre sby teri assistentis, redit ad altare et ibi-dem cum duobus al i is acolythis ceroferari isJJiacono et Sub diac ono , exspectat, d onectempus si t eundi ad cantandum Eva nge -l ium. . e

    6 4 . 44. Circa finem uitimi versus Gra-duahs, vel Alleluja, sive Tractus,- vel Se-quentiae, thuriferarius, ceroferari i , Subdia-conus, et Diaconus portans l ibrum Evan-geliorum clausum ante pectus, facta priusal tar i reverentia , veniunt ante Episcopumubi Diaconus inclinatus petit benedictio-

    plano, hacen r everen cia al Obisp o, suben al trono seponen de rodillas, si no son Cannigos, estando el Sub-dicono la izquierda un poco detrs del Dicono-este, si es Can ni go, pide inclinado la bendici n, d i-c iendo juhe Domne benedicere. Dad a la bendici n, sinbesar la ma no (puesto qu e ya la bes antes), bajan alplano, y en habiendo sa ludado a l Obispo, march an cantar e l Evangel io en e l s i t io de costumbre con e l or-den prescr i to en el Cerem onial . Cfr. M art inucci , l ib 4n 94; Scho ber, art. 9, cap. 4, n. 13; Er ker , Enclrid.L u rg . tract. 3, n. 10; He uve l, loe. cit . , pg. 26, n. 10.

    Los Aco uto s en el trono se colocan detrs del Dico noy Subdicono; en medio de s tos e l segundo Maest ro deCerem onias , y el Turife rari o detrs de ste, en la si-gu i en t e f o rma :

    T R O X O .

    D i c o n o i n c l i n a d o .S u b d i c o n o .

    2.0 Ac l i t o . 2. . Mae s t ro de Ce rem on ia s . 1 . Ac l i t o .Tu r l l e r a r l o .

    - f ^ r )

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    33/98

    f 5 ^

    4 - * -

    - 52 -nem, dicens intel l igibil i voce Jube doninebenedicere, cui Episco pus respondet Domi-nus sit in corde tuo, etc., et facit supereum s ign um cruc is . Tu m Diaconu s fac i tEpiscopo profundam reverent iam; minis t r ivero , qu i cum eo sunt, permanen t genuf le -xi , donec Episcopus benedixeri t , et s tat improcedunt ad Evangel ium cantandum , hocordine . Praecedi t caeremoniar ius , mox thu-riferarius cum thuribulo et navicula, se-qu unt ur du o ceroferari i cum candelabris accereis accensis,_ deinde Subd iaco nus ma ni-bus junc t is , u l t imo Diaconus , lib rum Eva n-geliorum clausuni ante pectus portans. Ettransentes ante al tare, faciunt il li reveren-t iam cum genuf lex ione , prae ter Diaconumet Subdiaconum, qui cum s in t Canonic i nongenuf lec tunt . Cum pervener in t ad locum ,ubi so le t Evan gel iu m decantan , S ubdiaco-nus, me dius inter dictos ceroferarios, tenetl ibrum Evangel iorum aper tum ante pe-ctus, vertens renes non quidem altari , sedversu s ipsam partem dextera m, que proAqui lone f gura tur ( i ) .

    6 5 . 45. Si vero in e cclesia fuer int le-gil ia , vej am bon es, in i l lis poteri t cantariEv ang eliu m; yidelicet , s i canta bitur in le-gil i , seu pulpito, Subdiaconus stabit post

    (1) El Dicon o, si no canta e l E van gel i o en e l pl-pi to , lo cantar es tando de f rente la par te que f igurael aqui ln, es to es , dando la derecha a l Al tar y la iz-quierda a l pueblo, como en la le t ra A . Em per o, si e llugar fuese angosto , se colocar an a lgn tanto ladeados,

    ~ v ~i l lud, quod panno aureo, vel serico colorsce terorum paramentorum cooper tum, e tornatum esse debet , amplectens ipsum le-

    por no dar las espaldas ni a l Obisp o ni a l Al t ar, com oen la letra B .

    VAltar.

    ozos

    I

    o Pa rO o . *3 a = S

    cio- o I

    % '.

    S i "c i

    I i3o-5

    El segund o Maestro de Cerem onias es tar la dere-cha un poco detrs del Dicono, porrigens thuribulumet vertens folia libri. Schobe r, l oe. c i t . El Tur i f e r a r io la izquierda del m ismo Dicon o un poco at r s . LosAcl i tos se pondrn los lados del Subdicono, s in in-cl inarse ni arrodi l larse , a l igual del Subdicono.

    t ' ) 3

  • 8/13/2019 Misal Pontifical

    34/98

    - 54 -gil, et manibus hinc inde l ibrum tangens;quod si cantabitur in ambone lapideo, ad9uod per gradus ascenditur, prout adhucin pluribus ecclesiis juxta antiqu am con-sue tudinem hujusmodi ambones reper iun-tur, tunc Subdiaconus assistei et ministra-

    bit Diacon o opportune, s tans a latere ejusdextero, videlicet porrigens thuribulum, etvertens folia l ibri Evangeliorum, cum opuse n t ( i ) . 1

    C A P T U L O V

    DESDE EL EVANGELIO HASTA EL OFERTORIO

    66. 46. Diaconus, cum tempus est ,junctis manibus ante pectus, incipit Evan-

    elium, et cum dici t Dominus vobiscum,piscopus, depositis gremiali (2) et mitra,surgit , et cum Diaconus dici t Initium, velSequen tia Sancii Evang elii, etc., signat li-brum, ubi est textus Evangeli i , deinde seip-

    ( 1 ) S i e l Evangel io se canta en e l plpi to , e l Subdi-cono se colocar la derecha del Dico no, sant igu n-dose al Sequentia, etc., ut supra.

    El segun do Maest ro de Cerem onias es tar tamb in la derecha un poco det rs del Dicono, y e l Tur i fera-r io la izquierda etiampaulo post Diaconum. De He rd t ,loe. cit . , n. 46.

    (2) E l minis t ro del gremial va a l t rono con las debi-das genuf lexiones a l Al t ar y a l Obispo, y sube tom arel gremial que habr qui tado e l segundo Dicono Asis-tente.

    - H f e 4 H -

    $Hr

    ~ 55 ~sum in fronte, ore, et pectore. Episcopusautem, accepto baculo pastoral i , eodemmo do signa t se in fronte, ore, et pectore;idem faciunt et omnes alii; turn ipse Episco-pus ret inet baculum inter ambas ejus ma-nus junctas, s tans versus Diaco num can-tantem: et cum respond etur a C horo Glo-ria libi Domine etc. caeremoniarius, ac-cepto thuribulo de manu thuriferari i , ibiprope adstantis , i l lud offert Diacono, quithurif icat l ibrum , prim o in medio, deindea parte dextera libri, mox a sinistra tripli-ci ductu, et reddit thuri bulu m caerem onia-rio: tum manibus junctis prosequitur Evan-ge l ium, e t cum profer t nomen JESU, ve lMARINE, inclinat se, sed profundius, cumdici t JE SU S; q uod e t omnes fac iunt : Sub-diaconus autem , et ceroferari i persiani , ve-lu t immobi les . F in i to Evangel io , Subd ia-conus, nulla facta reverenda, portai l ibrumaper tum in folio, ubi est principiu m Ev an-geli i cantat i , et i l lum offert osculandumEpiscopo, nulla ei facta reverenda, nisi

    postea, libro clauso (1).6 7 . 47. Diaconus, et alii cum debi