Innowacyjna Polska – slogan czy jedyna szansa?

Michał Kleiber

Cel:Cel:

Polska krajem atrakcyjnych towarów i usług po

konkurencyjnych cenach

przy możliwie wysokiej stopie zatrudnienia z

uwzględnieniem wymagań trwałego rozwoju

Kluczowy warunek:Kluczowy warunek:

Zdolność do tworzenia miejsc pracy w firmach i

urzędach otwartych na innowacje

wyższa stopa zatrudnienia

wyższa produktywność

Wspieranie rozwoju innowacyjności w Polsce Wspieranie rozwoju innowacyjności w Polsce wymaga …..innowacyjnego podejściawymaga …..innowacyjnego podejścia

u podstaw – kreatywni naukowcy i przedsiębiorcy,

sprawne instytucje oraz dobre prawo,

ze zdolnością do gromadzenia, chronienia,

przetwarzania, upowszechniania i

wykorzystywania wiedzy i umiejętności,

ale szczegółowy model ???

Diagnoza: Raport o barierach innowacyjności

Terapia: Odważna realizacja ponadsektorowej strategii

Bariery:

- Niedostatki kultury innowacyjności, czyli praca u podstaw

•niska świadomość znaczenia innowacyjności dla rozwoju, powagi zagrożeń globalizacyjnych oraz niedostateczna promocja wiary w rodzime innowacyjne sukcesy – rola mediów publicznych!

•przestrzeń publiczna wymaga uzupełnienia swej części „politycznej” o sprawne instytucje i silny głos obywatelski

• słabości systemu edukacji (kreatywność i zdolności do konsensusu na rzecz dobra wspólnego), w tym edukacji ustawicznej i kształcenia na odległość

• niedostateczne zaangażowanie opinii publicznej i organizacji pozarządowych w upowszechnianie idei innowacyjnej gospodarki jako jedynej drogi trwałego rozwoju

• brak krytycznej refleksji nad dominującym modelem kultury – narastający rozdźwięk między prostacką pseudohumanistyką i powierzchowną publicystyką polityczną a światem współczesnych nauk ścisłych, technicznych i przyrodniczych

• niedocenianie znaczenia informatyzacji jako kluczowej technologii umożliwiającej postęp

• brak promocji pozytywnych wzorców w mediach

• niedostateczna internacjonalizacja działań w całym sektorze B + R + I („piąta swoboda”)

• niedocenianie aspiracji młodzieży

• syndrom „nieudacznika” już przy pierwszej nie zakończonej sukcesem inicjatywie innowacyjnej

……………….

Daleka od doskonałości organizacja całego Daleka od doskonałości organizacja całego sektora B + R + I, sektora B + R + I,

• dramatycznie niski poziom finansowania badań• nadmierne obciążenie dydaktyką• brak zróżnicowanych misji istniejących (zbyt wielu!)

uczelni• droga kariery badawczej nie sprzyjająca szybkiemu

rozwojowi najbardziej kreatywnych umysłów • niedoskonałe systemy zarządzania instytucjami

badawczymi i brak menażerów nauki oraz „brokerów wiedzy”

• brak mechanizmów tworzenia wspólnot wiedzy (klastrów)• brak systemu wiarygodnej oceny wkładu własnych badań

do innowacyjnego rozwoju gospodarki • szczątkowa postać parków technologicznych (Warszawa!)

• częste nierozumienie istoty ochrony praw własności intelektualnej (ogólniej – wykorzystanie kapitału niematerialnego)

• jakość procedur przyznawania patentów• dostępność (niski koszt)• równoważenie użytecznej wartości twórczych

rozwiązań z potrzebą szerokiej wymiany idei• działania zmierzające do ujednolicania procedur w

różnych krajach – potrzeba patentu unijnego!• niedostateczne kompetencje instytucji wsparcia

innowacyjnego biznesu (skądinąd licznych!) – potrzeba specjalistów od wyszukiwania obiecujących

• pomysłów

Słabo skoordynowane, nieefektywne wsparcie dla innowacyjnych przedsiębiorców, czyli potrzeba spójnego systemu wdrażania innowacji •działalność innowacyjna wymaga aktywnego, przemyślanego, legislacyjnego i finansowego wsparcia państwa – występującego jako inwestor, a nie mecenas•szkodliwa „sektorowość” polityk innowacyjnych

•brak synergii różnych, często słusznych inicjatyw

•brak skoordynowanych priorytetów innowacyjnej gospodarki, szczególnie w sektorach gwarantujących szybki zwrot nakładów (e-biznes, e-zdrowie, transport, energetyka) – potrzeba analiz typu foresight dla branż, regionów i całego kraju

•konieczność powołania Rządowego Komitetu ds. Rozwoju (kluczowy element polityki rozwojowej wielu krajów!)

• uelastycznienie rynku pracy („flexicurity”)

• naśladowanie „najlepszych praktyk” zagranicą

• niedostatecznie proinnowacyjne wykorzystanie funduszy strukturalnych

• ulgi podatkowe związane z działalnością innowacyjną lepsze od dotacji celowych

• brak wiarygodnych mierników „nowej gospodarki”

• trudności w wycenie ryzyka inwestycji kapitałowych dla przedsięwzięć prawdziwie innowacyjnych

• niedostateczna świadomość różnych form wspierania działalności innowacyjnej przez banki i fundusze (kapitał zalążkowy (seed), startowy (start-up), typu venture, aniołowie biznesu)

• częste nierozumienie istoty różnych form działalności innowacyjnej (produktowa, procesowa, organizacyjna, marketingowa) i niedocenianie innowacji w sektorach tradycyjnego przemysłu

• mylne przekonanie, że to naukowcy powinni być inicjatorami przedsięwzięć innowacyjnych –innowacyjność musi bazować na mechanizmach rynkowych, a uczeni mają przede wszystkim kształcić kreatywnych i kompetentnych ludzi!

• prawo niesprzyjające innowacyjności (PPP,

zamówienia publiczne, offset,…..) – jak skierować

naszą uznaną przedsiębiorczość na działania

innowacyjne?

• poprawa efektywność funkcjonowania wymiaru

sprawiedliwości

• testy innowacyjności przy bezpośrednich

inwestycjach zagranicznych

……………….

Innowacyjność to Innowacyjność to jedyna szansa na stabilny wzrost gospodarczy na jedyna szansa na stabilny wzrost gospodarczy na

poziomie 5%+poziomie 5%+