mezhep - mehmet ali rba

8/14/2019 Mezhep - Mehmet Ali RBA

1/53

MEZHEBYazan : Mehmet Ali DEMRBA

Ehl-i snnet ne demektirMezhebler kardetir

Mezhebler kardetirMezhebler kardetirYeni Bir MezhebMezhebin lzumuResululllahn YoluDo ru Yol Nedir?Mezheb ve rahmetDrt Do ru YolMezheb Dei tirmekGeri kal mzn sebebleriHadis-i erif ile amel etmekHadis-i erif ile amel etmekDinde kolaylk nedir?limlere tabi olmakcmadan Ayrlmak Caiz Deil

Cemaatin amin demesiSesli olarak amin demekFatihasz namaz olmazKuran- Kerim meal ve tefsirleriHangi tefsir zararldr?Diplomaya GvenenlerKur'an- Kerimi Kim Anlar?Tefsirler ve diyanetGizli SrlarKendi Grne Gre TefsirTefsirler ve fkhn nemiDinin temel direi fkh ilmidirDin Nereden renilir?a a gre tefsir olmazTehlikeli KimselerDini Dei tirmeklimlere uyan doruyu bulurlimlerin stnl"Allahn pi" Ne Demektir?Kur'an- kerime nasl uyulur?Hadis-i eriflerin nemiUydurma hadis meselesiMezhebe Uymann LzumuKur'an- kerim tercmesiNamazda Okuduunu Anlamaklimler ok AzalmtrTefsir-i Mera ibni Kesir Tefsiri

Kurn- kermi anlamak


2/53

Nakli esas almayan tefsrlerHer melde hat olurE er tefsre kalkarsamDiyanet ilerinin kararTercmeden din renmekYanl tercmeler

Deyimlerin ma'nlarKllar glgesindeDo ruyu bulmak iinyilerin Hali

Do ruyolu bulmakPeygamberleri inkrResulullaha uymakDinsiz adamn durumuSahih hadis-i eriflerKuran- kerimi kim anlar?Peygamberlik iddiasNeb de, resul de gelmezEski dinlerin neshiSemav dinlerde imanKuran- kerim ve neshKuran- kerim ve neshNeshin eitleriAraplar ve bedevlerEshab- kirama hakaretEshab- kiram ktlemekHakiki iman sahipleriHz. brahim gnee tapmadZllullah ne demek?Cehennem SonsuzAllahn dost ve dmanlarAyet-i Kerime masal deildirHz. Sleymann OrdusuHdhd Ku unun CevabBelks man EttiKu lar Ne Diyor?mam- Azam Hazretlerimm- azam ve ictihdmam- Azam bu mmetin dr

Rahmet olan ayrlklarlimler hata eder mi?

limlere uyan doruyu bulurlimleri ktlemekBin yl nceki mezheplerNasl inanyoruz?

Ehl-i snnet ne demektirSual:Ehl-i snnet ne demektir? Mezheblere ayrlmak paralanmak mdr?


3/53

CEVAPEhl-i snnet vel-cemaat demek, Resulullahn ve eshab- kiramn gittikleri doru yolda

bulunan limler demektir. Hak olan cemaat ve yetmi frka iinde Cehennemdenkurtulaca bildirilmi olan Frka- naciye bunlardr. Kur'an- kerimde,(Paralanmayn) buyuruldu. Bu ayet-i kerime, itikadada, inanlacak bilgilerde paralanmayn demektir. Yaninefslerinize ve bozuk dncelerinize uyarak, doru imandan ayrlmayn demektir.tikadda

ayrlmak, paralanmak elbette hi caiz deildir. Hadis-i erifte de (Cemaat rahmet, ayrlkazabdr)buyuruldu.(Paralanmayn)ayet-i kerimesi fkh bilgilerinde ayrlmayn demekde ildir. Ahkamda, amellerde olan ictihad bilgilerindeki ayrlk, haklar, farzlar,amellerdeki, ince bilgileri ortaya koymutur. Eshab- kiram da, gnlk ileri aklyanbilgilerde, birbirlerinden ayrlmlard. Fakat, itikad bilgilerinde hi ayrlklar yoktu. Hadis-ierifte,(mmetimin ayrl [mezheblere ayrlmas]rahmettir.) buyuruldu. Drt mezhebin,

amel bilgilerinde ayrlmas byledir. (Hadika)

Mezhebler kardetirBir mezhebde bulunan, dier mezhebdeki mslmanlar kardebilir. onlar incitmez.

Birbirlerini severler, yardm ederler.Amelde mezheblerin bir olmayp, ok olmas, faidelidir.nsanlarn yaratllar

birbirlerine benzemedii gibi, scak lde yayanlara, bir mezhebe uymak kolay olurken,kutuplara yakn yerlerde yayanlara, baka mezhebe uymak kolay geliyor. Bir hastaya birmezheb kolay iken, baka hastalk iin, baka mezheb kolay oluyor. Tarlada alanlarda,fabrikada, askerlikte alanlar iin de, bu ayrlgrlmektedir. Herkes, kendine daha kolaygelen mezehebi seip, taklid ediyor veya bu mezhebe tamamen intikal ediyor.Mezhebsizlerin, istedikleri gibi, tek bir mezheb olsayd ve herkes tek bir mezhebe uymayazorlansayd, bu hl ok g, hatta imkansz olurdu. Mesela, Hanefi mezhebinde bulunan birkimsenin bir yerinden kan kar ve durmazsa, abdestli duramyacandan ve her zamanabdest almas g olacandan, afi veya Maliki mezhebini taklid ederek, zorluktankurtulur.

Mezheblerin kSual:Mezhebleri inkar eden Abduhu biri, "Peygamber ve Sahabenin mezhebi var m?

Bir mezheb imamna ve hadise uymadan Kur'ana gre amel ederim." diyor. Bir mezhebeuymak gerekmez mi?

CEVAPMezheb imam demek, Kur'an- kerim ve hadis-ieriflerde aka bildirilmiolan din

bilgilerini, Eshab- kiramdan iiterek toplyan kitaba geiren byk lim demektir. Akabildirilmi olanlara benzeterek meydana karan derin limlerdir. Eshab- kiramn herbirimctehid ve mezheb imam idi. Her biri kendi mezhebinde idi. Hepsi de, mezhebimamlarmzdan daha stn idi. Mezhebleri daha kymetli idi. Fakat, bunlar kitablarayazlmad iin,. mezhebleri unutuldu. (Peygamberin, sahabenin mezhebi nedir?)demek,(Ordu kumandan, hangi bln eridir?) veya (Fizik retmeni, hangi snfntalebesidir?)demeye benzer. nk sahabenin her biri bir mezheb imam, hatta mezhebimamlarnn hocalar idi. Resulullah efendimiz de kainatn hocas idi. (Mzn, Hadka)

Snnete Uymann nemi(Mezhebe, hadise uymam) demek (Kur'ana uymam) demektir. Zira Hak tel buyurdu ki:(Resule itaat eden, Allaha itaat etmiolur.) [Nisa 80](Peygamberin emrine uyun, nehyettiinden saknn.)[Ha r 7]( ndirdi imi insanlara beyan edesin, aklayasn)[Nahl 44]


4/53

Beyan etmek, ayetleri, baka kelimelerle ve baka suretle anlatmak demektir. limler de,ayetleri beyan edebilselerdi ve kapal olanlar aklyabilselerdi ve Kur'an- kerimden hkmkarabilselerdi, Allah tel Peygamberine,(Sadece sana vahy olunanlar tebliet.)derdi.Ayrca beyan etmesini emretmezdi. (Huccetullahi alelalemin)

Snnet [hadis-ieriler], Kur'an- kerimi, mezheb imamlar da snneti aklamlardr.limler de, mezheb imamlarnn szlerini aklamladr. Hadis-i erifler olmasayd,

namazlarn ka rekat olduu, nasl klnaca, rk ve secdede okunacak tesbihler, cenaze vebayram namazlarnn kln ekli, zekt nisab, orucun, haccn farzlar, hukuk bilgileribilinmezdi. Yani hi bir lim, bunlar Kur'an- kerimden bulup karamazd. Bunlarpeygamber efendimiz aklamtr. Snneti mctehid limler aklam, bylece mezheblermeydana kmtr. Allah tel,(Bilmediklerinizi limlere sorun)[Nahl 43] buyurduugibi, Peygamberimiz de bu limlere uymamz emrediyor:(Kur'an- kerime tabi olmak,hepinize farzdr. Onu terk etmek iin hibir zr olamaz. Kur'an- kerimdebulamad nz i lerde, snnetime uyunuz. Snnetimde de bulamazsanz, Eshabmnszne uyunuz.)[Beyhek]

(limlere tabi olun!)[Deylem](limler rehberdir.)[ . Neccar](Ulem, enbiynn vrisidir.)[Tirmiz](Bize yalnz Kur'andan syle!)diyen birine,mran bin Husaynhazretleri:(Eyahmak! Kur'an- kerimde, namazlarn ka rekat olduunu bulabilir misin?)dedi.Hz.

mere, farzlarn seferde ka rekat klnacan Kur'an- kerjmde bulamadk dediklerinden,(Allah tel, bize, Muhammed aleyhisselam gnderdi. Kur'an- kerimdebulamad mz, Resulullahdan grdmz gibi yapyoruz. O, seferde, drt rekatfarzlar iki rekat klard. Biz de, yle yaparz.)buyurdu. (Mizan-l-kbra)

Yeni Bir Mezheb(Mezhebe uymam Kur'anla amel ederim.)demek,(Kanunlara uymam, yalnz

Anayasaya gre hareket ederim.)demek gibi yanltr. nk Anayasada btn hkmler,btn cezalar bildirilmemitir. Anayasa, kanunlara havale etmitir. Kanunlardan bakatzkler, ynetmenlikler de kmtr. (Anayasa varken, kanuna lzum yok.) demek ne kadaryanl ise, (Kur'an varken, mezhebe lzum yok.) demek, bundan daha yanltr. Kur'an-kerimi hadis-ierifler, hadis-ierifleri de mezheb imamlar aklamtr. Kanunlar,Anayasann gsterdii istikamette hazrlanm, mezhebler de, Kur'an- kerimin ve hadis-ieriflerin gsterdii istikamette teekkl etmitir.

Hi kimse,(Madem, mezheb, Kur'an- kerimin ve hadis-ieriflerin aklamasdr.Ben de aklar bir mezheb kurarm.)diyemez. nk bir kimsenin(Madem doktorolmak, tp kitab okumaya baldr. Kimyager olmak iin de kimya kitab okumakkfidir.)diyerek eline ald bir tp ve kimya kitab ile doktorluk yapmaya,ila imal etmeyekalk mas ne kadar gln ise, (Ben de Kur'andan, hadisten hkm karrm) demek dahaglntr.

(Ben slma gre hareket ederim, mezhebe uymam)demek,(Ben devletin emrineuyarm. Fakat, kanunu, polisi, hakimi dinlemem.)demeye benzer. nkslma uymakdemek, drt hak mezhebden birine uymak demektir.slm ayr, mezheb ayr deildir.

Mezhebin lzumuBir mctehidin ictihad ederek elde ettii bilgilerin hepsine, o mctehidin mezhebi denir.

Eshab- kiramn hepsi derin lim, birer mctehid idiler. Din bilgilerinde, siyaset, idarecilikve zamanlarnn fen bilgilerinde ve tasavvuf marifetlerinde birer derya idiler. Bu bilgilerininhepsini, Resulullahn kalblere iliyen, ruhlar eken szlerini iitmekle, az zamandaedindiler. Herbirinin mezhebi vard. Mezhebleri az veya ok farl idi.


5/53

Tabiinin ve Tebei tabiinin arasnda da mctehidler vard. Bu mctehilerin ve Eshab-kiramn mezheblerinden yalnz drd kitaplara geip, dnyann her yerine yayld.Di erlerinin mezhebleri unutuldu. Bu drt mezhebin imanlar Eshab- kiramn ortak olanimandr. Bunun iin drdne de Ehl-i snnet denir.manlar arasnda esasta ayrlk yoktur.Birbirlerine din kardei bilirler. Birbirlerine severler. Birbirlerine uymyan ilerinde, zaruretolunca, birbirlerini taklid ederek yaparlar. Allah tel, mezheblerin byle ayr olmalarn

istemi tir. Bu ayrln, mslmanlara Allah telnn rahmeti olduunu, peygamberimizhaber vermitir. nk, drt mezheb arasndaki ufak tefek bakalklar, mslmanlarni lerini kolaylatrmaktadr. Her mslman, vcud yapsna, yaad iklim artlarna ve i hayatna gre, kendisine daha kolay gelen mezhebi seer.badetlerini ve her iini, bumezhebin bildirdiine gre yapar.

Allah tel dileseydi, Kur'an- kerimde ve hadis-ieriflerde, herey aka bildirilirdi.Bylece, mezhebler hasl olmazd. Kyamete kadar, dnyann her yerinde, her mslmanntek bir nizam olurdu. Mslmanlarn halleri, yaamalar g olurdu.

Resululllahn YoluPeygamberimizin yolu,Kur'an- kerimile hadis-i erifler ile ve mctehidlerin

ictihadlarile gsterilen yoldur. Bu vesika, bir de,cma- mmetvardr ki, Eshab-kiramn ve Tabiinin szbirlii oldu u, R.Muhtarda yazldr. Bir hkm zerinde, drtmezhebin ictihadlar arasnda icma hasl olursa, bu icmaa da inanmak gerekir, inanmyankfre girer. (Mektubatc.2, m. 36)

slm limleri yanlbir ey zerinde ittifakta bulunmazlar. Hadis-ierifte buyuruldu ki:(mmetim dalalet zerinde birlemez.)[ .Ahmed]Bu drt vesikayaEdille-i eryyedenir. Bunlarn dnda kalan herey bid'attir. Hadis-i

erifte buyuruldu ki:(mmetim yetim frkaya ayrlacak, bunlardan yalnz biriCennete girecektir. Bunlar, benim ve Eshabmn yolunda olanlardr.)[ bni Mace]

Bu ayrlk, usulde, imanda olan ayrlktr. Eshab- kiramdan sonra, yeni mslmanolanlardan bir ksmnn imanlar bozuldu. Eshab- kiramn doru imanndan ayrldlar.Dalalet frkalar meydana geldi. Bu bozuk frkalara, bid'at frlar denir. Bunlar, baz nasslartevil ederek yanldklar iin kfir deildir. Fakat, islmiyete zararlar, kafirlerinzararlarndan ok oldu. Birbirleri ile ve Ehl-i snnet ile ekitiler. Harp ettiler. okmslman kan dkld. Mslmanlarn ykselmelerini, ilerlemelerini baltaladlar.

Bid'at frklarn, Ehl-i snnetin drt doru mezhebi ile kartrmamaldr. Drt mezheb,birbirlerinin doru yolda olduunu syler ve birbirini severler. Bid'at frkalar ise,mslmanlar paralamaktadr. Bu drt mezhebin birletirilemiyeceini, islm limleriszbirli i ile bildirmilerdir. Allah tel, mezheblerin birletirilmesini deil, ayr olmalarnistiyor. Bylece, islm dinini kolaylatryor.

Do ru Yol Nedir?Kur'an- kerimde buyuruldu ki:(Ey iman edenler! Allahn dinine sarln. Birbirinizden ayrlmayn!)[Al-i mran 100]Ebssud Efendihazretleri buray aklarken,(Ehl-i kitabn paraland gibi

paralanp da do ru imandan ayrlmayn! Cahiliyye zamannda birbirleriniz iledv t nz gibi blnmeyin!)buyurdu. Doru yolun, Ehl-i snnet limlerinin bildirdiiiman olduunu, Peygamberimiz haber verdi. O hlde, Ehl-i snnette birleerek, karde olmalar, birbirini sevmeleri gerekir. Mslmanlarn bu birliinden ayrlan, bu ayet-ikerimeye uymamolur. Bu yolda birleir, birer karde oldu umuzu bilip birbirimiziseverek, dnyann en byk, en kuvvetli milleti olur, dnyada rahata, huzura, ahrette desonsuz saadete kavuuruz. Dmanlarmzn ve cahillerin ve smrclerin, kendi karlariin syledikleri yalanlara aldanp, blnmemeye ok dikkat etmeliyiz! (Hadika s. 696)


6/53

Mezheb ve rahmetAllah tel ve Resul, mminlere merhamet ettikleri iin, baz ilerin nasl yaplaca,

Kur'an- kerimde ve hadis-ieriflerde ak bildirilmedi. Aka bildirilse idi, ylece yapmakfarz ve snnet olurdu. Farz yapmyanlar gnaha girer, kymet vermiyenler de kfir olurdu.Mminlerin hali g olurdu. Byle ileri, ak bildirilmibulunanlara benzeterek ilemek

gerekir. Din limleri arasnda, ilerin nasl yaplabileceini, byle benzeterek anlyabilenlere,Mctehid denir.Drt mezhebin hali, birehir halknn haline benzer ki, nlerine kan bir iin nasl

yaplaca kanunda bulunmazsa, oehrin e raf, ileri gelenleri toplanp, o ii kanunun uygunbir maddesine benzetip yaparlar. Bazan uyuamayp, bazs devletin maksad, beldeleri tamirve insanlarn rahatldr der. O ii, rey ve fikirleri ile, kanunun bir maddesine benzetir.Bunlar,Hanefilere benzer.

Bazlar da, devlet merkezinden gelen memurlarn hareketlerine bakarak, o ii, onlarnhareketine uydurur ve devletin maksad, byle yapmaktr, derler. Bunlar da, Malikimezhebine benzer.

Bazs ise ifadeye, yaznn gidiine bakp, o ii yapma yolunu bulur. Bu da,afi yebenzer.

Bir ksm ise, kanunun baka maddelerini de toplayp, birbiri ile karla trarak, bu iido ru yapabilmek yolunu arar. Bunlar da,Hanbelimezhebine benzer.

Drt Do ru Yolte ehrin ileri gelenlerinden her biri, bir yol bulur ve hepsi, yolunun doru ve kanuna

uygun olduunu syler. Kanunun istedii ise, bu drt yoldan biri olup, dier yanltr.Fakat, kanundan ayrlmalar, kanunu tanmadklar iin, devlete kar gelmek iin olmayp,hepsi kanuna uymak, devletin emrini yerine getirmek iin altklarndan, hibiri sulugrlmez. Belki, byle ura tklar iin, beenilir. Fakat, dorusunu bulan daha okbe enilip, mkfat alr. Drt mezhebin hali de byledir. Allah telnn istedii yol, elbettebirdir. Drt mezhebin ayrld bir i te, birinin doru olup, dier nn yanlolmasgerekir. Fakat, her mezheb imam, doru yolu bulmak iin ura t ndan, yanlanlar affolur.Hatta sevab kazanr.

Drt mezhebden bakasna uymak caiz deildir. Bu, Eshab- kiramn ve Tabiininmezheblerini kmsemek deildir. nk, Eshab- kiramn ve bakalarnn mezheblerinitam olarak bilmiyoruz. O mezhebleri de bilseydik, onlara uymamz da caiz olurdu. nk,hepsinin mezhebleri doru idi. Drt mezheb, tam bilindii ve kitablar her yere yaylm oldu u iin, her mslmann yalnz bunlardan birine uymas gerekir.

mam- Rabban hazretleri,(Bir mezhebe tabi olmyan mlhid olur.)buyuruyor.(Mebde ve Mead)

Ysf Nebhn hazretleri,( imdi her mslmann, drt mezhepten birine uymasgerekir)buyurdu u gibi, mm- arn, S.Ahmed Tahtv hazretleri gibi birok lim de,ayn eyi bildirmilerdir.

Kur'an- kerimdeki;(Allahn ipine sarln!)emri,(Fkh limlerinin, mezhebimamlarnn bildirdiine uyun!)demektir. [Tahtavi (Drr-l muhtar) haiyesi, zebayihksm]

Mezheb Dei tirmekDrt mezhebin imamlar ve onlar taklid eden limler, her mslmann drt mezhebden

diledi ini taklidde serbest olduunu ve bir mezhebden baka mezhebe gemenin caizoldu unu ve harac, sknt olduu zamanlarda, baka mezhebin taklid edileceini bildirdiler.Allah tel, mminlerin drt mezhebe ayrlmalarn ve bunun, kullar iin faideli olacan


7/53

ezelde takdir ve irade buyurdu. Amelde mezheblere ayrlmaktan raz olduunu bildirdi. Razolmasayd Resul, bu ayrln rahmet olduunu bildirmezdi.tikadda ayrlmay yasak ettiigibi, amelde ayrlmay da yasak ederdi. (Mizan)

Resulullah, Kur'an- kerimde icmalen bildirilenleri, yani ksa ve kapal olarakbildirilenleri aklamasayd, Kur'an- kerim kapal kalrd. Resulullahn varisleri olan mezhebimamlarmz, hadis-ieriflerde mcmel olarak bildirilenleri aklamasalard, snnet-i

nebeviyye kapal kalrd. Bylece, her asrda gelen limler, Resulullaha tabi olarak, mcmelolan aklamlardr.Bilinen 4 imam zamannda, baka mezheb imamlar da vard. Bunlarn da mezhebleri

vard. Fakat, bunlarn mezheblerinde olanlar azala azala bugn hi kalmad. (Hadika)Ehl-i snnetin drt mezhebinin imanlar, inandklareyler, birbirlerinin ayndr.

Aralarnda hi fark yoktur. Ayrlklar yalnz ameldedir. Bu da, mslmanlara bir kolaylktr.Her mslman, diledii mezhebi seerek, bunu taklid eder. Her iini, seti i mezhebe greyapar. Mslmanlarn, drt mezhebe ayrlmalar, Allah telnn rahmetidir. Bir mslman,kendi mezhebine gre ibdet yaparken, bir zahmet, bir meakkat hasl olursa, baka birmezhebi taklid ederek, bu ii kolayca yapar.

Geri kal mzn sebebleriSual:Yabanc yazar, mslmanlarn geri kaln ictihda balayp, (Fukah, ictihdkapsnn kapatlmasnda ve bundan byle drt mezheble iktif edilmesinde ittifak etmitir.

Bunun netcesindeslm dncesi duraklam, hukukta ve dier slm ilimlerde takld vesaplantnn yaylmasna sebep olmutur) diyor. Bu hususta aklama yapar msnz?

CEVAPctihd kapsn kimse kapatmamtr. Ehli olmad iin kendiliinden kapanmtr.

Kapalya kapal demek, kapatmak deildir. Kapatmaya yetkisi olann amaya da yetkisi olur.ctihd edip etmemekle, geri kalmzn bir alkas yoktur. Milyonlarca insan ehil olup

olmad na bakmadan, kitap yazyor, ictihd yapyor.Madem ictihd yznden gerikaldk. imdi herkes ictihd yapt hlde niin ilerlemiyoruz?

Mason Abduh ve onun Reit Rza ve Merg gibi mezleri, mezheplere saldrp,(mezhepler birletirilmeli) diyerek mezhepleri kaldrmaya alm lardr. ngiliz csusuHempher de ayn yolda hareket ederek Snnlii yktrp Necdlii kurdurmutur. Ayn artniyetli kimseler, (Herkes ictihd etmeli) diyerek ehli olmyan kimselerin de ictihdayeltenmelerine sebep olmulardr. Hads-ierfte,(Her asr, bir ncekinden daha ktolacaktr)buyuruldu. Bu bakmdan sonraki asrlarda birinci asrdaki gibi byk limleryeti medi. Yetimesi de ok zordur. Bu zoru baarabilen az da olsa karsa, buna kimse birey demez.

Hicr 4. asrdan sonra mutlak mctehid olarak mehur olan grlmedi. Mutlak mctehideihtiy da kalmad. nk Allah tel ve onun Resl Muhammed aleyhisselm, kymetekadar, hayat ekillerinde ve fen vstalarnda yaplacak dei ikliklerin, yeniliklerin hepsinemil olan hkmlerin hepsini bildirdi. Mctehidler de, bunlarn hepsini anlayp, aklad.

Sonra gelen limler, bu ahkmn, yeni olaylara nasl tatbik edileceini tefsr ve fkhkitaplarnda bildirdi. Mceddid denilen bu limler kymete kadar mevcuttur.

ctihd kaps ak diye herkes destursuz girerse, birbirine zt gibi grnen hads-ierfleri grnce ne yapacaktr? Mesel imm arkasnda Ftihann okunacana dir de,

okunmyacana dir de hads var.czetsiz bir kimse, bunlar okuyunca ya Peygambere s-izan edecek, yhut hads limine iftir edecektir. Ehli olmayanlarn hkm karmak niyetiylehads okumas, elbette doru olmaz. Dnya ilerinde bile iinin ehli olmayan bir kimse,yapt eyi ba aramaz. Mesel, (Ehliyeti olanofr olmaldr) demek yanlmdr? (Herkesaraba kullansn) demek doru olur mu? (Herkes gz ameliyat yapmaldr) demek ne kadar


8/53

samalktr. (Herkes hads kitab okumal, hadsten hkm karmal, Kurn meli okuyupondan hkm karmal) demek daha tehlikelidir.

Araba kullanmasn bilmeyen, bir kaz yapabilir ve canndan olabilir. Fakat hadsi,Kurn anlamayan kimse, bunlarla amel edeceim derken dninden olur. Her ii ehlinebrakmak kadar tabi ne olabilir? Biz, (ehline verilmeli) diyoruz. O, (hayr herkes hadsokumal, herkes mel okumal, anlad gibi amel etmelidir) demek istiyor. Bu, ilme

d manlktr. Herkesin lim olmasn, mctehid olmasn istemek, akla da, ilme de aykrdr.Mctehid olmann birokartlar vardr. Profesr olmak kadar kolay deildir. Bunlardan biride ilh mevhibeye sahip olmak yan evliy olmas da lzmdr. Fakat her evliy damctehid deildir. ctihd, ayaa d rlmemelidir.

limin dindeki yerini bilmiyenler, Elimizde Kurn var iken lime ne lzm var,slmlimlerinin bin yl nce verdii fetvlar bizi balamaz diyorlar. Kurn- kermi herkeskolayca anlasa idi, Peygambere de ihtiy kalmazd. Hads-ierfler, Kurn- kerminaklamas mhiyetindedir. Hakk limler de, hads-ierfleri aklamlardr. Arapa bilenherkese lim denmez. Hakk lim, Kurn- kermi, hads-ierfleri aklyan salhiyetli,yksek insandr. Snneti, bidati bilir. Hakk btldan ayrr. Selef-i slihn itikdnda, yan Ehl-i snnet vel-cemat itikdndadr.

ok ilmi olduu hlde, hakk btldan ayramyan, hakk lim deildir. 72 sapk frkannnderleri de derin lim idi, hakk btldan ayramadklar iin dallete dm lerdir. MeselVsl bin At, hocas Hasan- Basr hazretlerine itirz edip, Mutezile frkasn kurdu.bniTeymiyyenin de ilmi ok idi. Selef-i slihnin szbirliinden ayrld. Necd frkasnnkurulmasna sebep oldu. Bugnk mezhepsizlerin de nderi durumundadr.u hlde, lim,ok bilen deil, hakk btldan ayran Ehl-i snnet itikdndaki din mtehasssdr. Kurn-kermde ve hads-ierflerde vlen limler byle kimselerdir. Bunlarn szleri senettir.Bunlar peygamberlerin vrisleri, veklleridir.ctihdlarnda isbet etmeseler de yine sevbalrlar. Bunlara tbi olanlar da kurtulur.

Hadis-i erif ile amel etmekSual:Okudu umuz bir hadisle amel etmemiz caiz midir?CEVAPKifayekitabnda buyuruldu ki:(Mctehid olmayan din adam, okuduu hadisten kendi anladna uyarak amel

edemez. Mctehidlerin ayet-i kerime ve hadis-ieriflerden anlayarak, verdikleri fetvaile amel etmesi gerekir. Takrir kitabnda da byle yazldr.)

Bu nemli hususa birka rnek verelim: Bu konudaki hadis-ieriflerden bei yle:1- (Deve eti yemek abdesti bozar.)[Mslim, Ebu Dvud, Tirmiz, Nes]2- (Atete snm bir eyi yiyip imek abdesti bozar)[Mslim, Ebu Dvud,bni Mace,

Tirmiz, Nes]3- (n avretine dokunan erkein abdesti bozulur.)[Ebu Dvud, Tirmiz, Nes]4- (Eli ile n avretine dokunann abdesti bozulur.)[Hakim, .Ahmed, . afii]5- (n avretine dokunan erkein abdesti bozulmaz. nk o da vcuttan paradr.)

[Ebu Dvud, Tirmiz, Nes]Byle birbirinden farkl gibi grnen sahih hadis-ierifler oktur.Mezheplerin hkm ne?Birinci hadis-ierifi okuyan, deve eti yemenin abdesti bozduunu anlar. Hlbuki deve eti

yemek yalnz Hanbelide abdesti bozar, dier mezheblerde bozmaz.kinci hadis-i erifi okuyan kimse, atete pi irilen her eyin abdesti bozduunu anlar.

Hlbuki hibir mezhepte atete pi irilen eyleri yiyip imek abdesti bozmaz. Bu hadis-ierif,Ktb-i sitte denilen alt kymetli hadis kitabndan beinde mevcuttur. Hibir hadis limi bu


9/53

hadis-i erife uydurma dememitir. Bu hadis-i erifin aklamas Mizan-l-kbra kitabndavardr.

nc hadis-ierif, bir erkein kendi n avret yerine dokununca abdestininbozuldu unu bildirmektedir. Hlbuki Hanefide bozmaz, dier mezhebde bozar.

Drdnc hadis-ierifte ise, avret yerine dokunursa deniyor. Kadn m, erkek mi, elin iiile mi, d da dahil mi, bunlar ak deildir. Hlbuki Hanefide, erkek veya kadn, bildirilen

yere dokununca abdesti bozulmaz. Fakatafide ise elin ii seveteyne, yani hem n hemarkaya, elinin ii ile deince abdest bozulur. Bakasna, hatta erkek veya kz kendibebe ininkine dese de bozulur. Malikide ise, sadece erkek, kendi nne, elinin ii iledokunursa abdesti bozulur. Arkasna deerse bozulmaz. ocua veya bakalarna dokunsayine bozmaz. Hanbelide ise, hem elin ii, hem de elin d ile kendisinin veya byk-kk,l-diri kim olursa olsun bakasnn seveteynine dokunursa abdesti bozar. Yalnz, kadnlarkendi avretine dokunursa bozmaz. Bu hkmleri hadislerden bizim karmamz hi mmknmdr?

Be inci hadis-i erif ise, dokunmann abdesti bozmadn bildirmektedir. HlbukiHanefi hari, dier mezhepte bozar.

Mctehid olmayann bunlar hadis-ieriflerden anlamas mmkn olmaz. Bu bakmdan,mctehid lim olmayan kimse, hadis kitab okursa, ya hadis-ieriflerin uydurma olduunuzanneder veya kendi aklna gre, yanlbir hkm karr. Her ikisi de felaketine sebep olur.Bir mslmana yaplacak byk bir ktlk, (Ktb-i sitteyi al, hadisleri oku ve dinini ren) demektir.

Dinde kolaylk nedir?Sual:Dinde kolaylk var diye herkes kolayna geleni yapyor. Dinimizde kolayln

ls nedir?CEVAPEvet baz kimseler,(Dinde kolaylk vardr.)diyerek bilerek veya bilmeyerek dinimizi

iten ykmaya alyorlar. Dinimizde ifrat ve tefritin yani arl n yeri yoktur. Dinimiz ortayolda olmay emreder. Hadis-ierifte buyuruldu ki:

( lerin hayrls vasat olandr.)[Beyhek][Vasat, ifrat ve tefritten uzak orta yol demektir.frat, normalden fazla, tefrit, normalden

az demektir. Mesela ok uyumak ifrat, ok az uyumak tefrittir. ok yiyip imek ifrat, ok azyemek ise tefrittir.]

frata kaarak gcnn yetmedii ekilde ibdet etmeye almak, mesela geceleri hiuyumadan namaz klmak, gndzleri hep oru tutmak, hanmndan uzak kalmak, et, st, tatlgibi eyleri hi yememek, iyi mslman olmak demek deildir. Hadis-i erifte buyuruldu ki:

(Kolay bir din ile gnderildim. Dinimizde ruhbanlk yoktur. Et yiyin,hanmlarnzla mbaeret edin![Nafile]oru da tutun! Tutmad nz gnler de olsun! [Nafile]namaz da kln! Uyuyun da. Ben bunlarla emrolundum.)[Tabern]

Dinde Ar Gidenleru hlde yiyip imeden, uyumadan ibdet etmek zordur. Hadis-ierifte buyuruldu ki:

(Din kolaylktr. Dinde ar gideni din malup eder.)[Nes]Gnmzde ifrata kaanlar azdr veya hi yoktur. Fakat tefrite gidenler oktur. (Dinde

kolaylk var.) veya (Kolayn yapyorum.) diyerek dini bozanlar oktur. Emekli reformcununkitab byle yanllklarla doludur. imdi birka misal verelim.

Ayaklara mest giyiliyor, stne meshediliyor diyerek trnaklara oje srp stnemeshetmek caiz olmaz. Yahut bugnk naylon oraplara meshetmek caiz olmaz. orabameshetmek kolaylk ise de, dinin emri dei mi olur, ibdet sahih olmaz.


10/53

Su bulunmad zaman teyemmm etmek farzdr. Fakat dinde reformcularn dedii gibisular kesilince hemen teyemmm edin demek, dinde kolaylk deil, dini dei tirmektir.Ramazan yaza gelince tutmayp, ka tehir etmek de dini dei tirmek olur.

(Dinde kolaylk var.) diyerek namazlar vaktinde klmayp, hepsini gece yatarken klmakda dini dei tirmek olur. Hanefide guslde azn iini ykamak farzdr. Dier mezheblerdefarz de ildir diyerek azn iini ykamamak mezhepsizlik olur.

(Dinde zorluk yoktur, kolaylk vardr.)demek(Dinimizin verdii ruhsatlardanfaydalann.)demektir.Yoksa, (Herkes houna giden eyleri yapsn, holanmad eyleri yapmasn, ibdetleri

keyfine gre dei tirsin.) demek deildir. Dinde ufak bir dei iklik yapmak dinsizlik olur.Hadis-i erifte buyuruldu ki:

(Dinimizde olmyan bireyi karann, kard ey merduddur.)[Buhar]Kur'an- kerimde de mealen,(Dinlerini oyuncak ve elence edinenleri brak!)

buyurulmaktadr. (Enam 70)(Zaruretler haramlar mubah klar.) Yani zaruret nisbetinde haram ilemek caiz olur.

Fakat reformcunun dedii gibi, her ihtiya zaruret deildir. Paraya ihtiyac olan kimseninfaizle para almas caiz olmaz.

Dinimizin ihtiya iin bildirdii ruhsatlardan istifade edilir. (Her ihtiya bir zarurettir.)denirse btn haramlar helal edilmiolur. Mesela bir kimse, her trl yiyecei bulsa, fakat etbulamazsa, (Et yemek ihtiyatr.) diyerek domuz eti yiyemez. (Her ihtiya zarurettir.)diyerek mslmanlar guslsz gezdirmekten saknmal, arlklardan uzak durmaldr.

limlere tabi olmakSual:Yazlarnzdaslm limlerinin kymetinden, onlara tabi olanlarn hidayete

kavu acaklarndan bahsediyorsunuz.slm limlerine nasl tabi olunur?CEVAPlimlere tabi olmak, drt mezhebden birine uymak demektir. Asrlardan beri btn

slm limleri, drt mezhebden birine uymular ve mslmanlarn da uymalarnngerekti ini bildirmilerdir. Bunlara uymaktacmahasl olmutur. cmadan, cemaatten,birlikten, topluluktan ayrlan helak olur. Hadis-ieriflerde buyuruldu ki:

( ki ki i, bir ki iden, kii, iki ki iden iyidir. O hlde cemaatle birlikte olsun!Allahn rzas, rahmeti, yardm cemaatten ayrlan Cehenneme der.) [ bni Asakir]

(Cemaatten ayrlan, yzst Cehenneme der.) [Tabern](mmetimin limleri, hi bir zaman dalalette birlemezler. htilaf olunca sivad-i

a'zama [limlerin ekseriyetinin bildirdii yola]tabi olun!)[ bni Mace](O gn her frkay imamlar ile arrz.)mealindeki sra suresinin71. ayet-i

kerimesiniKadi Beydavihazretleri(Her mmeti peygamberleri ve dinde uyduklarimamlar ile arrz.) eklinde aklamtr. Ruh-ul beyanve Tefsir-i Hseynide ise,(Herkes mezhebinin imam ile arlr. Mesela "Ya afi" veya "Ya Hanefi" denir.) eklinde aklanmaktadr. Bu aklamalar da, her mslmann drt hak mezhebden birine

uymas gerektiini aka bildirmektedir.

cmadan Ayrlmak Caiz DeilMedarik tefsirinde(Mminlerin[itikad ve ameldeki]yolundan yarlan Cehenneme

gider.)mealindekiNisasuresinin115. ayet-i kerimesi bildirdikten sonra,(Kitab vesnnetten ayrlmak gibi icmadan da ayrlmak caiz deildir.) buyuruluyor. Beydavitefsirinde ise ayn ayet-i kerimenin aklamasnda(Bu ayet, icmadan ayrlmann haramoldu unu gstermektedir. Mminlerin yolundan ayrlmak haram olunca, bu yolauymak da vacip olur, art olur.) buyuruluyor.

Ahmed bin Muhammed Tahtavihazretleri buyuruyor ki:


11/53

(Kur'an- kerimdeki (Allahn ipi)nden masat, cemaattr. Cemaat da, fkh ve ilmsahipleridir. Fkh limlerinden bir karayrlan dalalete der. Sivad- A'zam, fkhlimlerinin yoludur. Fkh limlerinin yoluda, peygamber aleyhisselamn ve Hulefa-ra idinin yoludur. Bu yoldan ayrlanlar, Cehenneme gider. Kurtuluyolu, Ehl-i snnetvel cemaat frkada bulunanlara, gazab da bu yoldan ayrlanlaradr. Frka-i naciyye,bugn drt mezhebde toplanmtr. Bu drt mezhebde toplanmtr. Bu drt mezheb,

Hanefi, Maliki, afi ve Hanbelidir. Bu zamanda bu drt hak mezhebden birine tabiolmyan, bid'at sahibi olup Cehenneme gider.)[Tahtavi]Abdlgani Nablsihazretleri de(Bugn drt mezhebden bakasna uymak caiz

de ildir.) buyuruyor. (Hadika)mam- Rabban hazretleri de,(Mezhebden ayrlmak, mezhepsiz olmak ilhaddr.)

buyuruyor. (Mebde ve Mead)[ lhad, Ehl-i snnet limlerinin bildirdii do ru yoldan ayrlmak demektir.]

Cemaatin amin demesiSual: mamlk yapyorum. Cemaatten biri, (Hocam, Kbe gibi mbarek bir yerde,

yksek sesle amin dendii, hatta bu hususta hadis de olduu hlde, niin Trkiyede sessizamin deniyor) dedi.

Ben de Hanefi mezhebinde, yksek sesle sylemek mekruhtur. Vehhabilerin farklhareketleri bizlere l olmaz) dedim. Aminin sesli olarak syleneceine dair hadis-ierif var mdr?

CEVAPDnk yazmzda, bizlerin hadislerden hkm karamayacamz vesikalarla

bildirmitik. Ktb-i sittenin beinde bulunan,(Ate te snm bir eyi yiyip imek abdestibozar)hadis-i erifini nakletmi, ate te snan eylerin abdesti bozmayacan bildirmitik.

Ayrca cemaatle namaz klarken, imam arkasnda cemaatin de Fatiha okumas gerektiihadis-i erifle bildirilmitir. Fakat Hanefi mezhebinde, imam arkasnda Fatiha okumakharama yakn mekruhtur.

Ebu Davdn bildirdii hadis-i erifte, imamn veleddallin dedikten sonra, n saftaolanlarn iitece i bir sesle amin dedii bildirilmektedir. Fakat Hanefi mezhebinde, ykseksesle amin demek mekruhtur.

Sesli olarak amin demekDrr-l-muhtardaki (Fatihadan sonra, imam ve cemaat, sessiz olarak, amin der.mam

Fatihay bitirince, cemaatin ve imamn yksek sesle amin demesi mekruhtur. Hafif sylemelidir) hkm,bni Abidinc.1, s. 492, [tercmesic. 2, s. 270],Halebi-yi kebirs.309,Halebi-yi sagirs. 233,Hindiyyes. 258,Mizan- kbras. 249,Mezahib-i erbeas.250,Hidayes.107,Drer gurer s.127,Nimet-i islms. 300 [namazn 80. mekruhu], merNasuhi Bilmenin ilmihalinin 159. sayfasnda da vardr.

Mevkufatta da, (imam, veleddallin dedikten sonra, hem imam, hem de cemaat aminigizli olarak syler. Hadis-ierifte,( mam u eyi gizli syler: Euz ekmek, Besmeleokumak ve amin demek)buyuruldu) denmektedir.

mam- a'zam Ebu Hanifehazretlerinin, (Cemaatle namaz klarken, imama uyanlar,Fatiha ve zamm- sure okumaz) dediini duyanlardan on kii, Hazret-i imamn huzurunagelip derler ki:

- mamn okumasn kfi grp, cemaate Kur'an okutmadn i ittik. Hlbuki, Fatihasznamaz olmaz. Elimizde bunu isbat eden kuvvetli deliller vardr. Hakkn ortaya kmas iintart maya geldik.

Hazret-i imam der ki:- Ben bir kii, siz on kiisiniz, hepinizle ayn anda nasl tartaym?


12/53

- Nasl tartmak istiyorsunuz?- inizden en bilgili, lim olan sein, onunla konuaym. O, kendi ile birlikte hepinizin

adna konusun.- Teklifiniz uygun...- O beni yenerse, hepiniz beni yenmiolacaksnz, ben onu yenersem, hepiniz yenilmi

olacaksnz. Kabul m?

- Peki kabul ettik.- Tart may ben kazandm.- Nasl olur, daha balamadk bile...- Siz, setiiniz limin hepinizin adna konumasn kabul etmediniz mi?- Evet...- Ben de, sizin kabul ettiinizi kabul ediyor, ayneyi sylyorum. Herkesin tabi olduu

imam, kendi adna ve ona uyup, imam kabul edenler adna Kur'an- kerim okur, cemaatokumaz. Anlaamad mz bir nokta kald m?

- Evet anlatk.

Fatihasz namaz olmazmam- Rabban hazretleri buyuruyor ki:

Namazda kraat farzdr ve hadis-ierifte(Fatihasz namaz olmaz)buyuruluyor. NedenHanefilerin, hakiki kraat [cemaatin hepsinin okumasn] brakp, kraat-i hkmiye [mamnokuyup, cemaatin susmasna] karar vermelerinin sebebini tam anlayamadm.

mam arkasnda skut etmeye dair ak bir delil bulamadm. Buna ramen, mezhebimeuyarak imam arkasnda Fatiha okumadm. nk, delili zayf diye, mezhebimin hkm ileamel etmemeninilhadoldu unu biliyordum.

Nihayet Allah tel, mezhebe uymann bereketi ile, Hanefi mezhebinde imama uyancemaatin kraati terketmelerindeki hakikati izhar eyledi.mam, sanki cemaatin dilindenokuyor. Bu una benzer:

Bir ky halk, kyn ortak bir meselesi iin, kylnn tamam kaymakama gitmez.Birka kiilik bir heyet seerler. Bu heyetin hep bir azdan meseleyi anlatmalar da doruolmaz.

lerinden birini, temsilci seerler. Temsilci, istekler ayn olduu iin, hepsinin dili ileihtiyalarn arz eder.

Kendilerine temsilci kabul ettikleri bu kimse, onlarn adna konuur. Seilen butemsilcinin hepsinin adna ihtiyalarn arz etmesieklinde olan, cemaatin hkmi konumas,onlarn hakiki konumalarndan daha iyidir.mam ile cemaatin hali de byledir. (Mebde veMeadf.30)

Kuran- Kerim meal ve tefsirleriSual:Mealen ne demektir?CEVAPMealen demek, tefsir limlerinin bildirdiklerine gre demektir. Yan tefsir limlerinin

anlad mana demektir. Bunun iin Kur'an tercmesi denilen kitaplardan, Kur'an- keriminmanas anlalmaz. Kur'an tercmesi okuyan kimse, murad- ilahiyi renemez. Tercmeedenin bilgi derecesine gre, yapt aklamay renir. Bir cahilin veya bir sapn yapt tercmeyi okuyan kimse de, Allah telnn bildirmek istediini de il, tercme edeninanladm sanarak kendi kafasndan anlatmak istediini renir.

Kur'an- kerim tercmesini okuyan, amele, ibdete ait bilgileri renemez.tikada ait bilgileri ise renmesi hi mmkn olmaz. nk 72 dalalet frkas, Kur'an-

kerime yanlmana verdii iin saptmtr. Kur'an tercmesi okuyarak, doru iman, Ehl-isnnet itikadn renmek mmkn olmaz. Hatta (Beydavi), (Celaleyn) gibi kymetli


13/53

tefsirleri bile bizim gibilerin anlamas mmkn deildir. Kur'an- kerimin manasn renmek isteyen kimse, Ehl-i snnet limlerinin yazd, kelam, fkh ve ahlk kitaplarnokumaldr. (Hadika)

Hangi tefsir zararldr?Sual:Dinimizi, asl kaynandan renmek iin hangi meali ve tefsiri tavsiye edersiniz?

CEVAPKur'an- kerimin manasn yalnz Muhammed aleyhisselam anlamve hadis-i erifleriile bildirmitir. Kur'an- kerimi tefsir eden Odur. Doru tefsir kitab da, Onun hadis-ierifleridir. Din limlerimiz, bu hadis-ierifleri toplayp, tefsir yazmlardr. Ayet-i

kerimeler ksa ve tam tercme edilemedii iin, slm limleri, tercme deil, uzun tefsir vetevillerini bildirmilerdir. Resulullahn bildirdii manalara Tefsir denir.

Tefsir, ancak Fahr-i lemin mbarek lisanndan, Sahabe-i kirama ve onlardan Tabiine veTebei tabiine ve bylece salam, kymetli insanlarn sylemesi ile, fkh ve kelam limlerinegelen haberlerdir. Bundan baka olan bilgilere tefsir denmez. Mfessir, tefsir kitab yazandemek deildir. Mfessir, kelam- ilahiden, murad- ilahiyi anlyan derin lim demektir.Beydavitefsiri bunlarn en kymetlilerindendir. Bu tefsir kitaplarn da anlyabilmek iin,yirmi ana ilmi, iyi renmek gerekir. Ana ilimlerden biri, tefsir ilmidir.Bu yirmi ana ilminkollar, seksen ilimdir.1986da stanbulda yaplan(Kur'an Tercmeleri Sempozyumu)nda 1500den fazlatercme incelendiinde, birbirini tutmyan hkmler grld. Herkes anlayna gre tefsiretti i iin, karmza korkun, dehetli ve vahim bir manzara kmtr. Hlbuki nakledayanlsayd byle olmazd. Trkiyede ilk defa Kur'an tercme iini, Cihan Kitabevi sahibiMisak isimli bir Ermeni balatm tr. Maksat dinimizi bozmaktr. Bu oyuna gelinmemeli!..

Diplomaya GvenenlerDiplomaya gvenerek, tefsir ilmine dalmaya kalkan, aldanr, helak olur. Yzme

bilmiyen birinin diplomasna gvenerek denize almas gibi, cahilce, ahmaka iolur.Tefsir ilmini bilmiyenin hadis ve tefsir okumaya kalkmas, mide hastasnn,

kuvvetlenmek iin, baklava, brek yemesine benzer. Hlbuki, bu hastann, nce perhizyapmas, sonra, kuvvetli yemesi gerekir.te bizim gibi, ana ilimleri okumyan, din renmek iin, Kur'an tercmesi, tefsir, hadis okumaya kalkrsa, bunlar kavrayamaz.Yanl anlyarak, dinimizi, imanmz da kaybederiz.

Ana yuvasndan almoldu u imann kaybeden birka ilerici (!) kimsenin kfrne sebepolan, zihinlerindekiphenin nasl meydana geldii sorulunca tefsir okuduklar iin byleolduklarn bildirmilerdir. Mehur tefsirler bile, ehlinden bakasna zararl oluyor. Tefsirilimlerini bilmeden tefsir okumaya kalkan, imann kaybedebilecei iin Mazhar-i Can-Canan hazretleri, tefsir yazmak isteyen halifesine engel olmutur. (Makamat)

Trke tefsirlerin, en kymetli sanlanlarnda bile,ahsi dnceler vardr. Okuyanazarar, faidesinden oktur. Hele islm dmanlarnn, bid'at sahiblerinin, Kur'an- keriminmanasn bozmak iin yaptklar tefsir ve tercme kitaplar, birer zehirdir. Bunlar okuyangen zihinlerde, bir takmpheler, itirazlar hasl oluyor. Zaten, bizim gibilerin, islmiyeti renmek iin, tefsir ve hadis-ierif okumas uygun deildir. nk Kur'an- kerimi vehadis-i erifi yanl anlamak veyaphe etmek iman giderir. Yalnz Arabi bilmekle, tefsirve hadis anlalmaz. Her arabi bileni, din limi sanan aldanr. Beyrutta ana dili Arabi olanok papaz var. Fakat, hibiri islmiyeti bilmez.

Kur'an- Kerimi Kim Anlar?mam- Gazal hazretleri buyuruyor ki:

( kimse, Kur'an- kerimin manasn anlyamaz:


14/53

1- Arabiyi ve tefsir ilmini iyi bilmiyen.2- Byk gnaha devam eden fsk.3- Bid'at sahibi[Eh-i snnet itikadnda olmyan].Grlyor ki, Ehl-i snnet olmyan, Arabiyi ok iyi bilse de, Kur'an- kerimi doru

anlyamaz. Yanlanladklarn yazarak, Ehl-i snnet limlerinin kitaplarndan nakletmeyipkendi grn din diye ortaya koyan herkesi felakete srkler.Hadikadaki (mmetim,

kt din adamlarndan ok zarar grecek)hadis-i erifi, byle mezhepsizlerin zuhuredece ini haber vermektedir.Tefsir, akla deil, nakle dayanr. limlerinin, Peygamberimizden ve Eshab- kiramdan

alarak yaptklar tefsirlere aykr tefsir yazan, kfre der. Hadis-i erifte,(Kur'an- kerimikendi grne gre tefsir eden kfir olur)buyuruldu. (Mek.Rabbani m.234)

Mezhepsizler, bu incelii anlyamadklar iin, (Herkes Kur'an okumal, dinini bundankendi anlamal, mezheb kitaplarn okumamal) diyerek, Ehl-i snnet limlerinin kitaplarnnokunmasn yasak ediyorlar. Hadis-ierifte, (Kur'an- kerimi, kendi gr ile aklyan,do ru olsa dahi, mutlaka hata etmitir) buyuruldu. (Nes)

Tefsir, murad-i ilahiyi anlamak demektir. Kendiliinden verdii mana doru olsa bile,me ru yoldan karmad iin, hata olur. Verdii mana yanl ise, kfir olur. (Berika)

Tefsirler ve diyanetProf. Dr. M.Sait Yazcolu, Diyanet leri Bakan iken, 8 Ocak 1989 gn ve01/924/008 sayl aklamasnda(Sadece Bakanl mzca yaynlanmolan Kur'an-kerim mealinde deil di er meallerde de, baz hatalar bulunmaktadr)demi ti.Diyanetin hazrlad (Kur'an- kerim ve Trke Anlam)isimli tercmenin nszndedeniyor ki: Kur'an- kerim, Trkeye deil, hibir dile hakkyla evrilemez. Kur'an- kerimdemuhtelif manalara gelen lafzlar vardr. Byle bir lafz tercme etmek, eitli manalarn bireindirmek olur ki, verilen tek manann murad- ilahi olduu bilinemez.

Dinde reformcularn, (Allahn muradudur) demeleri cehaletlerini gsterir. Eer murad- ilahi tek olarak anlalsayd, birbirinden farkl mezhebler meydana gelmezdi. Farz Allahnemridir. Her aa gre yazlacak tefsirde abdestin farzlar ka olarak bildirilecektir? Bir hakmezhebe gre aklansa yenilik olmaz. Farkl aklansa dini dei tirmek olur. Byle, iindeahsi dnce bulunan tefsirler okunmaz.

Kur'an- kerim hibir dile, hatta Arapaya bile tercme edilemez. Herhangi biriirin bile,tam tercmesine imkan yoktur. Ancak izah edilebilir. Kur'an- kerimin manas tercmedenanla lmaz. Bir ayetin manasn anlamak demek, Allah telnn, bu ayette ne demekistedi ini anlamak demektir. Bu ayetin herhangi bir tercmesini okuyan, murad- ilahiyi renemez. Tercme edenin, bilgi derecesine gre anlamoldu unu renir.

Hangi tercme olursa olsun, hibir Kur'an tercmesinden din renilemez. Dinini renmesi iin bir kimsenin eline, en uygun tercmeyi vermek, okyanus ortasnda bulunaninsana bir tahta paras vermekten daha ktdr. nk bu tahta paras ile insan sahilekamyaca iin lr, imanl ise Cennet gider. Fakat tercme ile din renmeye kalkan,imann kaybedip Cehenneme debilir.

Gizli SrlarMuhammed Masum-i Farukihazretleri buyuruyor ki:(stnlklerin hepsi Peygamberlik kaynandan alnmtr. Fakat herkesin bu kaynaktan

istifadesi, kabiliyetine gredir. Resulullah efendimiz, herkese istidadna gre, (Kur'an-kerimin manev srlarn aklard. [(Buhar)deki] hadis-ierifte, (Herkese aklna,anlay na gre syleyin,[dinin hkmn]inkar ettirecek ekilde sylemeyin ki, Allahve Resuln yalanlamasnlar)buyuruldu. Birgn Peygamber efendimiz, Hz. Ebu Bekre,Kur'an- kerimin ince marifetlerini onun seviyesine gre anlatyordu. Yanlarna Hz. mer


15/53

gelince, konuma uslubunu ve bildirdii srlar onun da anlyaca ekilde de i tirdi. SonraHz. Osman ve daha sonra da Hz. Ali geldi. Konumasn hepsinin anlyaca ekildede i tirdi. Her defasnda dei ik ekilde anlatmas, oraya gelen zatlarn yaratlveistidatlarnn farkl olularndand.) [Mekt.Masumiyye 59]

Hadis-i eriflerde,(Benden sonra peygamber gelseydi, mer peygamber olurdu.), (Osmann efaati ile, Cehennemlik yetmibin ki i, sorgusuz Cennete girecek.)ve (Ben

ilmin ehriyim, Ali de kapsdr.)buyuruldu. Her de bu derece stn olduu ve Arabiyiok iyi bildii hlde, Kur'an- kerimi deil, tefsirini bile anlyamadlar. nk Resulullah,herkesin seviyesine gre konuurdu. Hadis-ieriflerde buyuruldu ki:

(Biz peygamberler, herkese, seviyesine gre muamele etmek ve anlayna grekonu makla emrolunduk.)[ . Gazal]

(Akln alamyaca eyi sylemek, bazan fitneye sebep olur.)[ . Asakir]

Kendi Grne Gre TefsirBir kimse, bir ayet-i kerimeyi tefsir ederken, aklarken, daha nceki mfessirlerden

i itilmiyen ekilde, yalnz kendi grne, kendi aklna gre aklama yaparsa kfir olur.tebu sebepten dolay, peygamberler hari, insanlarn en stn olmasna ramen,Hz. EbuBekr-i Sddk, (Kur'an- kerimi kendi reyimle, kendi grmle tefsire kalkarsam, benihangi yer ta r, hangi gk glgeler?)buyurmutur. ( ira)Bizim gibilerin, tefsirden din renmesi mmkn deildir. Mesela abdestin farz,Hanefide 4, afide 6, Maliki ve Hanbelide daha fazladr. Tefsirden abdestin farzn bile renmemiz mmkn deilken, itikadi konular renmemiz nasl mmkn olur?slmlimleri yllarca alarak, Kur'an- kerimden kardklar hkmleri, kitaplara yazmlardr.Bir mslman, hangi mezhebde ise, mezhebine ait kitaplar okur, dinini renir. Zaten hermslmann, bir ilmihal kitab okumakla, dinine ait lzumlu btn bilgileri renmesimmkndr.

Tp kitab okuyarak hastalklara tehis koymak, tedavi ve ameliyatlara girimekmilyonda bir ihtimal de olsa belki mmkn olabilir, fakat Kur'andan din renmek mmknolmaz. Her ii ehlinden renmek gerekir. Fkh kitaplarn "Tabu" olarak gsterenler, "DiniKur'andan, tefsirden renin!" diyenler, eer cahil deilseler, din anarisi meydana karmakiin alan hain ve sapk kimselerdir.

Tefsirler ve fkhn nemibni Abidinhazretleri buyuruyor ki:

(Namaz klacak kadar sure ezberlemek farzdr. Bundan sonra, fkh bilgilerinden farz-ayn olanlar renmek, Kur'an- kerimin fazlasn ezberlemekten daha iyidir. nk, Kur'an- kerimi ezberlemek [hafz olmak] farz- kifayedir.badetler ve muamelat iin gereken fkhbilgilerini renmek ise farz- ayndr. Helalden, haramdan ikiyzbin meseleyi ezberlemekgerekir. Bunlarn bir ksm farz- ayndr. Bir ksm da farz- kifayedir. Herkese, iine gre,lzumlu olan farz- ayn olur. Fakat hepsini renmek, hafzlktan daha iyidir.

Mezhep imamlarmz,(limlerden sorup renin)mealindeki ayet-i kerime mucibince,Kur'an- kerimin manasn, Tabiinden ve Eshab- kiramdan renerek, kitaplarnayazm lardr. Di er limlerimiz de, bunlarn kitaplarndan, tefsirden, hadisten anladklarn,bizim gibilere ak, kolay retmek iin, binlerce Fkh velmihal kitab hazrlamlardr.(Birgivi)

Ehl-i snnet itikadn ve farzlar, haramlar renmek farzdr. Bunlar, ancak fkhkitaplarndan renilir. Fkh, limler, ayet-i kerimelerden ve hadis-ieriflerdenkarmlardr. (Hadika s. 324)


16/53

Dinin temel direi fkh ilmidirKur'an- kerimde, Resulullaha ve limlere uymamz emrediliyor. (A.mran 31, Har 7,

Nahl 43)Peygamber efendimiz de, (limlere tabi olun) buyuruyor. (Deylem)O hlde, Allah telnn emrine uyarak, limlere tabi olmamz, uymamzarttr. Fkh

bilmeden dine uymak mmkn olmaz. nk dinin temeli fkhtr. Hadis-ieriflerdebuyuruldu ki:( badetlerin en kymetlisi fkh renmek ve retmektir.) [ bni Abdilberr](Her eyin dayand direk vardr. Dinin temel direi, fkh ilmidir.)[Beyhek](limlerin en hayrls fkh limleridir.)[Maverdi](Allah, iyilik vermek istedii kimseyi fkh limi yapar.)[Buhar]( badet iin fkh kfidir.)[Beyhek](Fkh bilmeden ibdet eden, gece karanlkta bina yapp, gndz ykana benzer.)

[Deylem]

Din Nereden renilir?Nisasuresinin(Bir i te anla amazsanz bu iin hkmn, Allah ve Resulnden

anlayn!)mealindeki59. ayet-i kerimesi,(Bir i te anla amazsanz, bu iin naslyaplaca n limler, Kur'an ve snnetten anlasnlar, lim olmyan ise, limlere uyarakyapsn!)demektir. (R. V. Hindi)

Dinimizi doru olarak renmek iin Ehl-i snnet limlerinin szbirlii ile kabul ettiklerifkh kitaplarn okumak gerekir. Ehl-i snnet limi olan hakiki din adamlarnn kabul vetasdik etmedii kitaplardan ve szlerden din bilgisi renmeye kalkmamaldr! Her dinkitabna yahut lim grnen ve din adam denilen herkesin szne veya kitabna uyarakibdet yapmak caiz deildir. Ehl-i snnet olmayan din adamlarnn kitaplarna ve szlerineuymamaldr! Muteber kitaplardan toplanm, tercme edilmi lmihali okumaldr! Byletercme edilmemi, kafadan yazlmilmihal kitaplarn ve uydurma tefsirleri okumak insandnya ve ahret felaketlerine srkler. (slm Ahlk)

Seadet-i Ebediyyekitab kelam, fkh ve ahlk bilgilerini iine alan ok kymetli bireserdir. indeki bilgilerin hepsi, muteber eserlerden derlenmitir. Bu kitab okuyan,dinimizin btn hkmlerini renir. Bu eseri herkes okuyup, oluk ocuuna daokutmaldr. En gzel hediye, en gzel mirastr.

a a gre tefsir olmazSual:Bazlar "Kur'an her ada, o asrn teknolojisinin, ilminin nda yeniden tefsir

etmek ve Allahn muradn aklamak gerekir." diyerek Kur'an- kerimi asra uydurmayaal yorlar. Bunlara ne demeli?

CEVAPTefsir, moda kitab deildir. Her aa, her asra gre dei ik tefsir olmaz. Dinimiz eksik

mi ki tamamlanacaktr? Yoksa fazlalk m var ki karlacak? Dinde eksiklik ve fazlalkolmad iin de i ik, yeni bir tefsire ihtiya olmaz. nk dine yeni birey eklemek bid'atolur. Dinimizin emirlerini dei tirmek kadar byk sapklk olur mu? Her aa, her asra grede i ik tefsir yazmak demek, dini her asrda, bozmak demektir.

Kur'an- kerimin manasn Muhammed aleyhisselam anlamve hadis-i erifleri ilebildirmitir. Do ru tefsir kitab Onun hadis-ierifleridir. Tefsir limleri, tefsirleriniPeygamber efendimizden ve Eshab- kiramdan naklederek meydana getirdiler. Bunlarntefsirleri asra uygundur. Kur'an- kerimin emirleri, her asrdaki insan iin ayndr. ncekiasrlar iin baka, sonraki asrlar iin baka manas yoktur.


17/53

Tehlikeli KimselerPeygamber aleyhisselamdan gelen bilgileri, aynen nakleden islm limlerinden farkl

bildirmek, dini bozmak demektir. Kur'an- kerimi en iyi bilen Peygamber efendimizdir.Onun aklamalar bellidir. Bundan daha baka ekilde aklamak, dini dei tirmek olur,reform olur. Hadis-ierifte buyuruldu ki:(mmetime en ok tehlikeli olacak kimse,Kur'an- kerimi yersiz tevil edendir.)[Tabern]

Her asrda, her insana gereken iman ve ibdet ayndr. Asra gre iman esaslar ve ibdetekli de i tirilemez. Bundan yarm asr nce,lahiyat Fakltesi profesrlerince namaz klmaeklinin dei tirilmesi dnlm, camilere "Asra gre modern ibdet aletleri" konulmas

teklif edilmiti.Asra gre, aa gre tefsir yazanlarn byle bir dnceleri yoksa,slm limlerinin

bildirdiklerinde dei iklik yapmadan ayneyi naklediyorlarsa, o zaman "Asra Gre Tefsir"demenin manas yoktur. Eer de i iklik varsa, zaten muteber deildir.

Asrmzdaki insana gre kitap yazlacaksa,slm limlerinin kitaplar aynen alnr,gnmzde kullanlan kelimelerle, bulularla aklanabilir. Mesela; mrikler Peygamberefendimize, (Mescid-i Aksann ka kaps, ka penceresi vard?) gibi suller sormulard.Fakat Resulullah efendimiz Miraca giderken etrafna bakmad iin bunlar grmemiti.Cebrail aleyhisselam Mescid-i Aksay gznn nne getirince bakp sorduklarna cevapverdi. Bu hadise anlatlrken, (Televizyonda grr gibi grmt.) denebilir. Buekildeki biraklamaya da "Asrn Tefsiri" veya "ada Tefsir" denmez.

lmin ve Fennin I nda Tefsir diyenler de vardr.lim ve fen, dinden ayr mdr da ilmin deniyor? Ecnebiler, din ile ilmi ayr zannettikleri iin byle yazyorlar. Ecnebiyi taklideden reformcular da ayneyi sylyorlar.

Dini Dei tirmekMecellenin Drer-l-hkkamerhinde(Zamann de i mesi ile, rf ve adete dayanan

hkmler de i ebilir. Nassa, dayanan hkmler zamanla dei mez.)deniyor. mam-Rabban hazretleri de buyuruyor ki: (Bazlar, yapacaklar dei ikliklerle, dinidzelteceklerini, olgunlatracaklarn zannediyorlar. Ortaya bid'atler karyorlar. Bid'atlerinzulmetleri ile snnetin nurunu rtmeye alyorlar. Bunlar, dinin noksanlklarntamamladklarn iddia ediyorlar. Bilmiyorlar ki din noksan deildir. Kmildir. Kur'an-kerimde mealen buyuruluyor ki:

(Bugn sizin iin dininizi ikmal eyledim. zerinize olan nimetimi tamamladm vesize din olarak slmiyeti vermekle raz oldum.)[Maide 3]

Dini noksan sanp, tamamlamaya [asra gre, ada tefsir yazmaya] almak bu ayet-ikerimeye inanmamak olur.) [C. 1, m.260]

Allah tel ve Onun Resul Muhammed aleyhisselam, kyamete kadar hayatekillerinde ve fen vastalarnda yaplacak dei ikliklerin, yeniliklerin hepsineamil olan

hkmleri bildirdiler. Mctehidler de bunlarn hepsini akladlar. Sonra gelen mceddidlimler, bu hkmlerin yeni olaylara nasl tatbik edileceklerini, tefsir ve fkh kitaplarndabildirdiler.

limlere uyan doruyu bulurSual:limin dindeki yerini bilmiyenler "Elimizde Kur'an var iken lime ne lzum var"

diyorlar. Halbuki bu mant dnya ilerinde yrtmyorlar. Ba a ryan notere gitmiyor,doktora yani ehline gidiyor. Alimin dindeki yeri nedir?

CEVAPKur'an- kerimi herkes kolayca anlasa idi, Peygambere ihtiya kalmazd. Hadis-ierifler,

Kur'an- kerimin aklamas mahiyetindedir. Hakiki limler de, hadis-ierifleriaklamlardr. Arapa bilen herkese lim denmez. Hakiki lim, Kur'an- kerimi, hadis-i


18/53

erifleri aklyan selahiyetli, yksek insandr. Snneti, bid'ati bilir. Hakk btldan ayrr.Selef-i salihin itikadndadr. Yani Ehl-i snnet vel-cemaat itikadndadr.

ok ilmi olduu hlde, hakk btldan ayramyan, hakiki lim deildir. Yetmi iki sapkfrkann nderleri de derin lim idi, hakk btldan ayramadklar, Ehl-i snnettenayrldaklar iin dalalete dm lerdir. Mesela Vasl bin Ata, Hasan Basri hazretlerinintalebesi iken, hocasna itiraz edip, Ehl-i snnetten ayrlarak Mutezile frkasn kurdu.bni

Teymiyyenin de ilmi ok idi. Selef-i salihinin yani Ehl-i snnet limlerinin szbirliindenayrld. Necdi frkasnn kurulmasna sebep oldu. Bugnk mezhepsizlerin de nderidurumundadr.

u hlde, lim ok bilen deil, hakk btldan ayran Ehl-i snnet itikadndaki dinmtehasssdr. Kur'an- kerimde ve hadis-ieriflerde vlen limler byle kimselerdir.Bunlarn szleri senettir. Bunlar peygamberlerin varisleri, vekilleridir.ctihadlarnda isabetetmeseler de yine sevap alrlar. Bunlara tabi olanlar da kurtulur.

limlerin stnlEhl-i snnet limleri ok yksek insanlardr. Hadis-ieriflerde buyuruldu ki:(limin lim olmyana stnl, peygamberin mmetine stnl gibidir.)

[Hatib](limin abide stnl, dolunayn, yldzlara olan parlakl gibidir.)[Ebu Nuaym](lim, abidden yetmiderece stndr. Bid'at ortaya knca lim, halk ikaz eder.

Abid bid'atten habersiz, ibdetle megul olur. Bu bakmdan da lim, abiddenkymetlidir.)[Deylem]

(limlerin mrekkebi,ehidlerin kan ile tartlr, limlerin mrekkebi, ar gelir.) [ .Neccar]

(Allah tel, limleri almak suretiyle ilmi ortadan kaldrr. lim kalmaynca da,cahiller bilmeden yanlfetva verir, hem kendilerini, hem de bakalarn saptrlar.)[Buhar]

(lim, Allahn emin olduu, gvendi i kimsedir.)[Deylem](limler, yeryznn kandilleri, peygamberlerin halifeleri, benim ve dier

peygamberlerin varisleridir.)[Ebu Nuaym](lim lnce, denizdeki balklar bile, kyamete kadar ona istigfar eder)[Deylem](Kyamette abide Cennete gir, lime ise halkaefaat iin bekle! denir.)[ Maverdi](limlere tabi olun! Onlar, dnyann dr.) [Deylem](limler[ebedi saadet yolunu gsteren, Cennete gtren]birer klavuzdur, rehberdir.)

[ .Neccar]

"Allahn pi" Ne Demektir?Ahmed bin Muhammed Tahtavihazretleri buyuruyor ki:Kur'an- kerimdeki(Allahn ipi)nden maksat, cemaattr. Cemaat da, fkh ve ilim

sahipleridir. Fkh limlerinden bir karayrlan dalalete der. Sivad- A'zam, fkhlimlerinin yoludur. Fkh limlerinin yolu da, Peygamber aleyhisselamn ve Hulefa-ira idinin yoludur. Bu yoldan ayrlanlar, Cehenneme gider. Kurtulu, Ehl-i snnet vel cemaatfrkasndadr. Frka-i snnet vel cemaat frkasndadr. Frka-i naciyye, bugn drt mezhebdetoplanmtr. Bu zamanda bu drt hak mezhebden birine tabi olmyan, bid'at sahibi olupCehenneme gider.) [Tahtavi]

M.Hadimihazretleri buyuruyor ki:(Dindeki drt delil, mctehid limler iindir. Bizim iin delil, mezhebimizin bildirdii

hkmdr. nk biz, ayetten ve hadisten hkm karamayz. Bunun iin, mezhebimizinbir hkm, ayet ve hadise uymuyor gibi grnse de, mezhebimizin hkmne uyulur. Yahutba ka bir ayet veya hadisle dei mi tir, yahut tevil edilmesi gerekir. Bunlar da ancak


19/53

mctehid limler anlar. Bunun iin tefsir ve hadis deil, limlerin kitaplarn okumamzgerekir.) [Berika s.94]

Kur'an- kerime nasl uyulur?Sual:Kurana uymak nasl olur, yani insan ne yapnca Kurana uymuolur?CEVAP

slma, Kur'ana uymak, tefsir okumakla deil, ancak hak olan bir mezhebe uymakla olur.Bir kimse, Kur'an- kerimden, tefsirden anladna uyarsa, slma uymu olmaz. Kur'an-kerimde her hkm var ise de, bunlar doru olarak Resulullah efendimiz aklamtr.Resulullaha uymak farzdr. Kur'an- kerimde buyuruluyor ki:

(De ki, "E er Allah seviyorsanz, bana tabi olun!")[A. mran 31](Ona tabi olun ki, doru yolu bulasnz.)[Araf 158](Resule itaat eden Allaha itaat etmiolur.) [Nisa 80]mam- Rabban hazretleri buyurdu ki:

(Cenab- Hak, Kur'an- kerimde, Muhammed aleyhisselama itaat etmenin, kendisine itaatetmek olduunu bildiriyor. O hlde, Onun Resulne itaat edilmedike, Ona itaat edilmi olmaz. Bunun pek kati ve kuvvetli olduunu bildirmek iin,(Elbette muhakkak byledir) buyurup, doru d nmiyenlerin, bu iki itaati birbirinden ayr grmelerine meydanbrakmad. Yine buyurdu ki:(Kfirler, Allah telnn emirleri ile peygamberlerinin emirlerini birbirindenayrmak istiyorlar. Bir ksmna inanrz, bir ksmna inanmayz diyorlar.man ilekfr arasnda bir yol amak istiyorlar. Onlarn hepsi kfirdir. Kfirlerin hepsineCehennem azabn, ok ac azablar hazrladk.)[Mjdeci Mektublar 152]

Hadis-i eriflerin nemiPeygamber efendimize uymann nemi anlalnca, Kur'an- kerimin aklamas olan

hadis-i eriflere de uymann gerei anla lr. Snnet, yani hadis-ierifler olmasayd,namazlarn ka rekat olduu ve nasl klnaca, zekt hisab, orucun, haccn farzlar, hukukbilgileri bilinemezdi. Yani hibir kimse, bunlar Kur'an- kerimden karamazd.u hldeKur'an- kerimi anlamak iin, onun aklamas olan hadis-ieriflere ihtiya vardr. Hadis-ierifleri de anlamak iin limlere ihtiya vardr. Bu bakmdan Peygamber efendimiz,slma,

Kur'ana tabi olmak isteyenin bir lime, bir mezhebe balanmasn emrediyor.(limlere tabiolun!)buyuruyor. (Deylem)

Allah tel da, limlere uymay emrediyor,(limlere sorun!) ve (Peygamberinemretti ini yapn, yasakladndan saknn!)buyuruyor. (Nahl43,Ha r 7)

Ahmed Tahtavihazretleri, (Kur'an- kerimdeki,(Allahn ipine sarln!)emri,(Fkhlimlerinin, bildirdiklerine uyun!)demektir.) buyurdu. (D. Muhtar haiyesi)

Kendi hastaln ve kalbindeki hastaln ilacn bilmiyen cahillerin hadis-ieriflerdenkendine uygun olanlar seip almas imkansz gibidir.slm limleri, kalb, ruh mtehassslarolup, herkesin bnyesine uygun ruh ilalarn, hadis-ieriflerden seerek bildirmilerdir.

Peygamberimiz dnya eczahanesine yzbinlerce ila hazrlyan batabib olup, evliya velimler de, bu hazr ilalar, hastalarn dertlerine gre datan, yardmc tabibler gibidir.Hastal mz bilmediimiz, ilalar tanmadmz iin, yzbinlerce hadis-ierif iinden,kendimize ila aramaya kalkarsak alerji hasl olarak, cahilliimizin cezasn eker, faydayerine zarar grrz. Bunun iin limlere uymamz gerekir. limlere uymak, 4 mezhebdenbirine uymak demektir.

Asrlardan beri btnslm limleri, 4 mezhebden birine uymular ve mslmanlarn dauymalarnn gerektiini bildirmilerdir. Bunlara uymaktaicmahasl olmutur. cmadan,cemaatten, topluluktan ayrlan helak olur. Hadis-ieriflerde buyuruldu ki:


20/53

( ki ki i, bir ki iden, kii, iki ki iden iyidir. O hlde cemaatle birlikte olun!Allahn rzas, rahmeti, yardm cemaattedir. Cemaatten ayrlan Cehenneme der.)[ bni Asakir]

(Cemaatten ayrlan, yzst Cehenneme der.) [Tabern](mmetimin limleri, hibir zaman dalalette birlemezler.)[ bni Mace]Hadis-i erifleri de, sahih veya bozuk olduunu bilmeden sylemek, sahih olsa bile,

gnah olur. Byle kimsenin hadis-ierif okumas caiz olmaz. Hadis kitaplarndan, hadisnakletmek iin, hadis limlerinden icazet almolmak gerekir. Hadis-ieriflerin de sahiholup olmadn bilmeden, sahih bir hadis-ierifi bile sylemek gnah olur. Hadis-ierifte,(Bilmedii sz hadis olarak syliyen, Cehennemde azab grr.)buyuruldu. Onun iinlim olmyan kimsenin hadis okuyup anlad ile amel etmesi caiz olmaz.) [Berika]

Kur'an- kerimi ancak Resulullah efendimiz anlam, hadis-i eriflerle aklamtr. Buhadis-i erifleri de, ancak Eshab- kiram ve mctehid imamlar anlayabilmi, mslmanlar dabu limlerin anladklarna tabi olmulardr.

u hlde, Kur'andan, hadisten ve bunlarn tercmelerinden din renmek mmknolmaz. Her mslman dinini Ehl-i snnet limlerinin kitaplarndan hazrlanan ilmihallerden renmelidir!

Uydurma hadis meselesiSual:Tarihte Hadis uyduranlar olduuna gre alimlerin kitaplarnda uydurma hadis yokmudur?

CEVAPHadis uyduranlar olmuise de, Ehl-i snnet limlerinin kitaplarnda asla uydurma hadis

yoktur. nk onlarn her biri,(limler, peygamberlerin varisleridir.)ve (limler,Allahn gvendii kimselerdir.)gibi hadis-i erifler ile vlen byk insandr. Hadisuydurmann ve uydurma hadisi nakletmenin vebalinin bykln bilirler.(Sylemediimsz hadis diye bildiren Cehenneme gidecektir.)hadis-i erifini nakleden o limler,kitaplarna nasl olur da uydurma hadis alabilirler?

Resulullahn varislerine olan itimad sarsmak iin byle iftira ediyorlar. Bir mctehid,ba ka bir mctehide hata ettin demez. nk Mecellede (ctihad ictihadla nakzedilemez)buyuruluyor. (Madde 16)

Drt mezhebde birbirinden farkl hkmler vardr. Fakat hibiri, dierini sapklkla, hataetmekle itham etmemitir. nk hadis-ieriflerde buyuruluyor ki:

(limlerin farkl ictihadlar rahmettir.)[Beyhek](lim ictihadnda hata ederse bir, isabet ederse iki sevab alr.)[Buhar]Hanefi ve Hanbelide guslde azn iini ykamak farz iken, Maliki veafide farz

de ildir. Bunun iin mezhebin birine doru, tekine yanldenemez. Her mctehidin birhadisten hkm karmas farkldr. Bir mctehidin sahih dedii bir hadise, baka birmctehid mevdu diyebilir.

Hadis ilminde mctehid bir lim, bir hadise mevdu derse, dier mctehidler buna sahihdiyebilir. nk mevdu diyen mctehid, bir hadisin sahih olmas iin lzum grd artlarta myan bir hadis iin "Mezhebimin usulnn kaidelerine gre mevdu dur" der. Yani buszn hadis olduu bence anlalamamtr, der. Yoksa "Bu sz, Peygamber efendimizinsz de ildir" demek istemez. Ayn hadis iin baka bir mctehid sahihtir diyebilir. Sahiholdu unu syliyen mctehid tekine, "Peygamber efendimizin bu szne nasl mevdudersin?" demedii gibi teki de, "Bu uydurma sze sen nasl hadis diyebilirsin?" demez.Kur'an- kerimde mealen buyuruluyor ki:

(Bu misalleri ancak lim olanlar anlar.)[Ankebut 43](Bilmiyorsanz limlerden sorun!)[Nahl 43]


21/53

(Bunun hkmn peygambere ve ll-emre[limlere]sorsalard, renirlerdi.) [Nisa 83] [Ayet-i kerimede geen ll-emrin lim demek olduu tefsirlerde yazldr.Peygamber efendimiz de(ll-emr, fkh limleridir)buyurdu. (Darimi)]

(Allahtan en ok korkan ancak limlerdir.)[Fatr 28][Allahtan korkmak byk mertebedir. Peygamber efendimiz(Allahtan en ok ben

korkarm)buyurdu. (Buhar)]

(Hi bilenlerle bilmiyenler bir olur mu?)[Zmer 9]Hadis-i eriflerde ise buyuruldu ki:(limlere tabi olun! nk onlar, dnya ve ahretin klardr.) [Deylem](limler, kurtulu yolunu gsteren birer rehber ve klavuzdur.)[ . Neccar](limler olmasayd, insanlar helak olurdu.)[ . Maverdi](Bilmediklerinizi salih[lim]lerden sorup renin!)[Tabern]

Mezhebe Uymann LzumuAllah tel ve Resul, limleri byle verken, onlarn kitaplarnda uydurma hadis

oldu unu sylemek ne kadar irkin iftira olur.E er herkes Kur'an- kerimden hkm karabilseydi, hadis-ieriflere, Eshab- kirama ve

limlere ihtiya kalmazd. Onun iin Allah tel da, Peygamber efendimiz de limlereuymamz emrediyor.ki hadis-i erifin birbirine zt gibi olduunu gren, mezhebinin hkmne uyar. Zatenmctehid olmyann hadis-ierifle amel etmesi, hkm karmaya kalkmas caiz olmaz.

Her mslmann drt hak mezhebden birine uymas gerekir. Uymyann mlhidolaca n mam- Rabban hazretleri Mebde ve Mead kitabnda bildiriyor.

Drt mezhebden birine uymyan Ehl-i snnetten ayrlr. Ehl-i snnetten ayrlann dasapk veya kfir olaca S. Ahmet Tahtavihazretlerinin Drr-l-muhtar haiyesindeyazldr.Abdlgani Nablsihazretleri de,(Bugn drt mezhebden bakasna uymakcaiz de ildir. Kur'an- kerimin manasn renmek isteyen, Ehl-i snnet limlerininkelam, fkh ve ahlk kitaplarn okumaldr!)buyuruyor. (Hadika)

Kur'an- kerim tercmesiSual:Kuran- kerimin tercmesi yazlamaz m? Tefsirden fkh renilmez mi? Dinde

reformcular diyor ki, insann namazda okuduunu, Rabbinden ne istediini bilmesi gerekir.Bu hususlarda aklama yapar msnz?

CEVAPKur'an- kerimin tefsiri veya tercmesi yazlabilir ve yazlmtr. slm limleri, bunu

yasak etmemilerdir. Fakat bunlar, Kur'an- kerimin belagatini tayamazlar. Murad-i ilahiyibildiremezler. Kur'an- kerimin manasn ve manalarndaki incelikleri anlamak isteyen vebelagatinin zevkini tatmak dileyen mslmanlar, bu kitab-i mbini kendi lisan ile okumalve manasn ve zevkini bundan almak iin gereken bilgileri renmekten enmemelidirler!

ekspirin, Victor Hugonun ve Baki efendininiirlerindeki incelikleri anlamak ve bundanzevk almak iin,ngilizceyi, Franszcay ve Arapay, ebediyat ile birlikte renmekgerekti i gibi, Allah kelamn ve inceliklerini anlyabilmek iin de gerekli ilimleri renmekarttr.

Cebrail aleyhisselamn Peygamberimize indirdii bu kelimelerden ve szlerden baka,Arapa da olsa, okunaneyler Kur'an- kerim okumak olmaz. Mesela, cnb iken, Kur'an-kerim okumak haramdr, byk gnahtr. Fakat, onlar okumak, haram olmaz.

Namazda Okuduunu AnlamakDinde reformcularn, (insann namazda okuduunu, Rabbinden ne istediini bilmesi

gerekir.) demeleri, ibdetlerin ne demek olduunu anlamamolmay gsterir. nk,


22/53

namaz, insann kendisi tertip etmemitir. Namazn ve btn ibdetlerin nasl yaplacan,yaparken neler okunacan Allah teala Peygamberine bildirmitir. Peygamber aleyhisselamda, bunlar rendi i gibi Eshabna bildirmive kendi de yapmtr. Bunlarda dei iklikolmaz.

Din imamlarmz bunlarn hepsini Eshab- kiramdan grerek ve iiterek anlamlar vekitaplarna yazmlardr. Bu derin limler bildiriyor ki: Namazda okunacak Kur'ann, Allah

kelam olmas gerekir. Vazife, ancak bylece yaplmolur. Namaz iinde okuduununmanasn anlamak istiyenler, biraz alarak, bunlarn manasn da nceden kolayca renebilirler. Dnya kazanlar iin yllarca alyor, nice bilgiler, eitli diller reniliyorda, bunun iin neden allmasn?

Namaz dnda mslmanlar, kendi dilleri ile de, du edebilirler. Namazda okuduklarayetlerin manalarn da, Ehl-i snnet limlerinin kitaplarndan renebilirler. slmd manlarnn, dinde reformcularn kitaplarndan renmeye kalkanlar, yanl, bozuk,irkin ey renmi olurlar. Emekleri boa gider.

Baz kimseler hep kitap yazan, tefsir yazan veya Arabi bileni lim zannediyor. Her keba nda eyh geinen yzlerce kimse vardr. Bu kimseler, mslmanlara rtm , kat-itarik- ilahi olmulardr. Yani Ehl-i snnet yolunu bozan, yol kesiciler vardr.

limler ok Azalmtrslm limlerinin en byklerinden olanmam- Rabban hazretleri, drtyz yl ncebuyurdu ki:( slm limleri, bugn garip oldu, azald.imdiki tarikatlarn yolunabid'at kar t ve bu yol bozulduu iin, Resulullahn snnetine sarlmolan byklimleri, bu millet tanmaz oldu. Bu bilgisiz kimseler, milletin kalbini, bu bid'atlerlekazanmaya altlar. Byle yapmakla, dini yayacaklarn, hattaslmiyetiolgunla tracaklarn sandlar. H yle de ildir. Bunlar dini ykmaya alyorlar.Allah tel bunlar doru yola kavutursun! imdi byk limlerden pek azkalm tr. slmiyeti sevenlerin, bu limlerin talebelerine yardm etmeleri, onlarnyolunda gitmeleri gerekir.)[C.2, m.62]

Hadis-i eriflerde buyuruldu ki:(Kyamete yakn ilim azalr, cehalet artar.) ( lmin azalmas limlerin azalmas ile olur. Cahil din adamlar, kendi grleri ile

fetva vererek fitne karrlar, insanlar doru yoldan saptrlar.) (Her asr, nceki asrdan daha bozuk olur. Bylece kyamete kadar hep bozulur) nsanlarn en iyileri olan limlerin yazdklar kitaplar beenmeyip, bozuk asrdaki bozuk

adamlara ve onlarn bozuk kitaplarna aldanmaktan saknmaldr! (Hadika)mam- Malikhazretleri buyuruyor ki:(Fkh renmeyip, tasavvuf ile ura an

dinden kar, zndk olur. Fkh renip tasavvuftan haberi olmyan bid'at ehli, yanisapk olur. Her ikisine kavuan hakikate varr.)[Merec-l-bahreyn]

Farz- ayn olan fkh kitaplarn okumayp, tefsir okumak, caiz deildir. Zaten, bizim gibimukallidlerin, tefsirden fkh bilgisi renmesi imkanszdr. Cehenneme gidecekleribildirilen 72 frkann limleri, tefsirlerden yanlmana anladklar iin, sapttlar. limlersaptnca, bizim gibi cahillerin tefsirden ne anlyabileceimizi dnmeliyiz! Doru yazlm tefsirleri okuyanlar, byle felakete derse, dinde reformcularn tefsirlerini okuyan acaba neolur?

Abdlgan Nabls hazretleri buyuruyor ki:Fkh bilgilerini derin limler, ayet-i kerimelerden ve hadis-ieriflerden karmlardr.

Bunlar ancak fkh kitaplarndan renilir.Fkh kitaplar varken, din bilgilerini tefsirlerden renmeye kalkmak, nafile ibadet

olur. Farz- ayn olan fkh kitaplarn okumay brakp, nafile olan tefsir okumak caizde ildir. Zaten mctehid olmayanlarn tefsirden fkh bilgisi renmesi imknszdr.


23/53

Cehenneme gidecekleri bildirilen 72 frkann limleri, tefsirlerden yanlmana kardklariin saptmlardr. limler saptnca, lim olmyanlarn tefsir okumas felaket olur. (Hadika)

Drt i lemi bilmeden yksek matematii renmek imkanszdr. Bunun gibi akait, fkhve di er lzumlu ilimleri bilmeden tefsir okuyan elbette saptr.

Fkh ilmini renmeden tefsir ile vakit geirmek doru de ildir. nk, tefsir ile, vaaz,kssa renilir. Fkh ile, helal, haram renilir. (Redd-l- Muhtar)

Tefsir okumak, emrolunmad. Fkh okumak ise, emrolundu. (Berika s. 1297)Tefsir-i Mera iSual:Tefsir-i Merainin yazar Msrl Mustafa Merai kimdir?CEVAPYksek slm Enstits eski Mdr Ahmed Davudolu Hoca,"Din Tamir Davasnda

D N TAHRP LER " isimli kitabnda zetle diyor ki:(M.Abduhun tilmizi [mezi] Merainin Ezher rektrl benim Msrda talebeliim

zamanna rastlad iin kendisini tanrm.eyhulislam Mustafa Sabri efendi gibi hakikislm limleri, Abduhu, bunu ve emsalini hakl olarak tenkid etmitir. Fakat Merai, cevap

verecek vasfta deildi. Merai, stad M.Abduh ve stadinin stad Efgani gibi bir oktashihi g hatalara dt. Birka yle:

1-Mera i, stad Abduh ve arkada Re it Rza gibi mucizelere inanmaz.2-Fkh dinden deil der. Kur'anda fkh renmek emrediliyor. (Tevbe 122) Hadis-ierifte de buyuruldu ki:(Allah kimin hayrn murad ederse, onu dinde fakih klar)

[Buhar]3-Arap olmyann, Kur'an tercmesi ile namaz klmas caiz ve hatta daha iyi diyor.

bni Kesir TefsiriSual: bni Kesirin tefsiri uygun mudur?CEVAPTefsirini hadislerle aklamve kendi grlerini de kartrm oldu u Ke fz-zununde

yazldr.am limlerinden stad Abdlgani hazretleri, Fadl-z-zakirin kitabnda, (bni Kesir

tefsirini okumamaldr. nk iinde dalalat-i kesire vardr.nsanlarn itikadlarnnbozulmasndan korkup endie etti im iin bni Kesirin tefsirini,bni Teymiyye vebniKayymn kitaplarnn okunmasn hi tavsiye etmem. nk bunlarn kitaplarnda o kadarok sapk ve bozuk szler var ki, herkes bunlar ayrt edemez. Bunlar ancak rasih ilimlilimler anlyabilir. (Fadl-z-zakirin s. 24)

Bir kitapta, itikad zedeliyen, insan kfre drc bir ifade bulunursa, elbette o kitapok zararldr. Baz mezhepsizler,(Kitaptaki faydal yerlerini alr, zararllarn atarm.) diyor.Hlbuki kitap bilgi renmek iin okunur. Faydalsn zararlsndan ayrabilenkimsenin o kitab okumasna ne lzum var? Bildii eyleri niin okusun?Bilmediklerini renmek iin okuyorsa, bilmedii bir ey onu kfre drebilir, ebedifelaketine sebep olabilir.Bunun iin mezhepsizlerin kitaplarn okumak ok zararldr.

Kurn- kermi anlamakSual:Kurn- kermin mansn Muhammed aleyhisselmdan bakas anlyamaz m?CEVAPEvet. Kurn- kermin manlarn tam olarak yalnz Muhammed aleyhisselm

anlamtr. Ondan baka hi kimse tam anlyamaz. Eshb- kirm, ana dili olarak Arab bildikleri, edb ve bel olduklar hlde, baz yetleri anlyamaz, Peygamber efendimizesorarlard. Reslullahn Kurn- kermin tefsrini Eshbna bildirdiini mm- Syt habervermektedir. (Hadka)


24/53

Tefsr, aklla yaplmaz. Eshb- kirmn bildirdiinden baka trl syliyenler, dallete,hatt kfre der. Tefsr nakle dayanr.

Muhammed Masm-i Frk hazretleri buyuruyor ki: (Kemltn, stnlklerin veolgunluklarn her eidi nbvvet kaynandan ve ndan alnmtr. Fakat herkes bukaynaktan istidd kadar ve kabiliyeti nisbetinde istifde eder.

Reslullah, Hak klarnn istidtlarna uygun olarak, onlarn rhlarna manev srlar

bildirir, feyz ve marifetleri ulatrr ve yanstrd. Hads-ierfte,( nsanlarla akllarnnseviyesine gre konuunuz)buyuruldu.Bir gn Peygamber efendimiz, Hz. Eb Bekire derin, ince marifetleri, onun seviyesine

gre anlatyordu.Yanlarna Hz. mer gelince, konuma uslbunu onun da anlyaca ekildede i tirdi. Yanlarna Hz. Osman gelince, yine konuma uslbunu dei tirdi. Oraya Hz. Alide gelince konumasn, hepsinin anlyaca ekilde de i tirdi. Peygamber efendimizin herdefasnda konuma uslbunu dei tirmesi, oraya gelen ztlarn yaratlve istidtlarnnfarkl olularndan meydana gelmitir.) [Mektbt- Masmiyye 59]

Hads-i erflerde buyuruldu ki:(Biz Peygamberler, herkese, seviyesine gre mumeleyapmak ve anlyabilecei ekilde hitap etmekle emrolunduk.)[ .Gazl]

(Akln almyaca eyi sylemek, fitne olur.)[ bni Askir]Hz.Ali, g sn i ret edip,(Burada istedi iniz kadar bilgi vardr. Ancak bunu

ta yabilecek birisi olsa, hepsini ona anlatrm)buyurdu. Adamn biri bir lime ince birmesele sordu. lim cevap vermeyince, o kimse dedi ki:- Sen,( lmini gizliyene Allah tel ateten gem vurur)hads-i erfini bilmiyor

musun?- E er anlattklarm anlyabilecek bir kimse sorar da sylemezsem, o zaman bana gem

vurulur. Kurn- kermde,(Sefhlere, aklszlara malnz vermeyin)buyuruluyor. Malverilmezse, ilim hi verilmez. Hads-ierfte buyurulduu gibi fitneye sebep olur. (hy)

Nakli esas almayan tefsrlerSual:Gnmzde, yerli veya yabanclarn, nakli esas almayan,ahs grle yazdklar

tefsrler vardr. Bunlar okumakta mahzur var mdr? Hatsz Kur'n tercmesi var m?CEVAPslm limlerinin byklerinden ibni Hacer-i Mekk hazretleri bir fetvsnda buyuruyor

ki: slm limlerinin tefsrlerinden almayp da, kendi anladn ve kendi grlerini tefsrolarak yazan ehliyetsiz kimselerin tefsrlerini milletin nne srenlere mahkemeler mniolmaldr! Byle nakli esas almayan tefsrler btldr, bozuktur. Bu tefsrleri milletin nnesren din adamlar sapktr. Bakalarn da doru yoldan saptrmaya almaktadr. (Fetv-y hadsiyye)

Tefsr, akla deil, nakle dayanr.slm limlerinin, Peygamberimizden ve Eshb-kirmdan alarak yaptklar tefsrlere aykr tefsr yazan, kfre der.

Hads-i erfte buyuruldu ki:(Kurn- kermi kendi grne gre tefsr eden kfir olur.)[Mek.Rabbn 234]Bir kimse, kendi grne gre Kurn- kerme mna verse, verdii mna doru olsa da,

me r yoldan karmad iin, hat etmiolur. Verdi i mna yanl ise kfir olur. (Berka)

Her melde hat olurMezhepsizler, bu incelii anlayamadklar iin, (Herkes Kurn okumal, dnini bundan

kendi anlamal, mezhep kitaplarn okumamal) diyerek, Ehl-i snnet limlerinin kitaplarnnokunmasn yasak ediyorlar.

Hads-i erfte buyuruldu ki:(Kurn- kermi, kendi gr ile aklayan, doru olsa dah, mutlaka hat

etmi tir) [Nes]


25/53


26/53

indirilmitir. Bu elfazdan baka lafzlarla ifade edilen mana Kuran deildir. nk,indirildi i elfazn dnda, hatta Arapa bile olsa, baka szlerle ifade edilen mana, Kurande ildir. Kuran kavramnda sadece mana deil, bir rkn olarak onun elfaz da vardr.Bunun iin tercmesine Kuran denilemiyecei ve Kuran hkmnde olmad konusundaslm limleri grbirli i iindedir.

1926da Gztepe camii imam Cemal Efendinin cuma namaznda Kuran- kerimin

tercmesini okumas zerine,stanbul mftl, Diyanet ileri reisi Rfat Brekinin deimzas bulunan Mavere heyeti kararnda denmitir ki:Namazda Kuran okumak, icma ile farz ve Kurann herhangi bir tercemesini Kuran

yerine koymak asla caiz deildir. Bu hususslm limlerinin icma ile sabittir. Bu bakmdanCemal Efendinin vazifeden alnmasna zaruret hasl olmutur.

Tercmeden din renmekEhl-i snnet limleri, yet-i kermeleri tercme deil, uzun tefsr ederek aklamlardr.

u hlde hangi tercme olursa olsun, hi bir tercmeden din renilemez. Bu bakmdan,dnini renmesi iin bir kimsenin eline, en uygun tercmeyi bile vermek, okyanus ortasndabulunan insana bir tahta paras vermekten daha ktdr. nk bu tahta paras ile insanshile kamyaca iin lr, mnl ise Cennete gider. Fakat tercme ile din renmeyekalk an kimse, mnn kaybedebilir ve ebed Cehenneme debilir.Her tefsri herkes anlyamaz. Kur'n- kermi tercme etmenin imknsz olduu yukardabildirildi. Ancak tefsri yaplabilir. Tefsr yapmak da byk itir. Bir hads-ierfte,(Kur'n- kermi kendi grne gre tefsr eden kfir olur)buyuruldu. O hlde tefsrdenilen her kitaba gvenmemelidir! Mevd'at-l-ulm'da deniyor ki:

(Kur'n- kerm ilmi, iindea lacak, akllara durgunluk verecek, saysz acbhller bulunan engin bir denizdir. Ondaki her ilmi renmek, srrna erimekimknszdr.)

Kur'n- kermin hakk tefsrini yapan, doru ma'nsn veren, ancak Muhammedaleyhisselmdr, Onun hads-ierfleridir. Bu hads-ierfleri de, ancak Eshb- kirm vemctehd immlar anlayabilmi, mslmanlar da bu limlerin anladklarna uymutur. uhlde, Kur'n'dan ve hadsten ve bunlarn tercmelerinden din renmek mmkn olmaz.Her mslman, dnini, Ehl-i snnet limlerinin kitaplarndan hazrlanan ilmihllerden renmelidir.

Yanl tercmelerSual:Fth-l-gaybn bir tercmesinde, (zerinde farz borcu olan, kazsn klmadan

nfile klarsa, boyere zahmet ekmiolur. Kazsn klmadka, nfile namazlar kablolmaz) hads-ierfi, (Farz borcu varken nfile ile ura an, do urmayp dk yapan kadnabenzer) eklinde tercme edilmitir. Do rusu nasldr?

CEVAPBu hads-i erfi erh eden Hanef limlerinden Abdlhak- Dehlev hazretleri, (Bu hads,

farz borcu olann, snnet ve nfilelerinin kabl olmyacan gstermektedir) buyurupyukardaki meli bildirmitir. 48. makalenin sonundaki hads de, (Hakka isyneklindemahlka komak yakmaz) diye tercme edilmi. Hlbuki doru tercmesi, (Hlka isynolan i te, mahlka itat yoktur) ya'n, (Bir kimse, mir de olsa, Allahn harm kld bireyi, yap diye emrederse, onun emri yaplmaz) demektir. Yanltercmelere i'tibr

etmemelidir!Kur'n- kermin tefsri ve te'vli ehli olan limler tarafndan yaplr. Fakat kelime kelime

tercmesi mmkn olmaz. Tercme ile murd- ilh anlalamaz. Hads-ierflerin dekelime kelime tercmesi ok zaman yanlma'nlara gelir. Hatt bir dildeki deyim veataszlerinin bile kelime kelime tercmesi ok yanlolur. Mesel Franszca, (Aveler les


27/53

yeux), kelime anlam, gzleri yutmak, deyim ma'ns, yiyecekmigibi bakmak demektir.(De bonne guerre), kelime anlam, iyi savatan demektir. Deyim anlam, kanunlara uygundemektir. (Avoir le cur gros), kelime anlam, byk yrei olmak, deyim ma'ns,znts olmak demektir.

Deyimlerin ma'nlar

Trkemizde de birok deyimler vardr. Mesel (Gz boyamak) ta'brini kelime kelimeyabanc bir dile evirirsek, gzn stne boya srmek gibi bir ma'n kar. Hlbuki,Trkede gz boyamak, aldatmak demektir. (Gze girmek) gzn iine girmek deil, takdirtoplamak, i'tibr kazanmak demektir. (Gzden dmek) de i'tibrn kaybetmek demektir. Elima al deyimi, el ve maa kelimeleri ile baka dile evrilemez.ngilizceye yaklak olarakkavgac anlamna gelen quarrelsome kelimesi ile evrilir. Eli ak deyiminde de, el ve akkelimelerini kullanmadan, cmert anlamna gelen generous kelimesi kullanlr. Eli uzundeyimini ise, hrsz anlamna gelen thief kelimesi ile anlatmak gerekir. (To be in the soup)ba dertte olmak demektir. Kelime anlam ise orbann iinde olmak demektir.

Arabde de ok ta'brler vardr. Hads-ierfler ok vecizdir. Kelime kelime tercmeedilirse yanlolur. Birka misl verelim!

Trkede hrszlk yapanaeli uzunderler. Arapadacmertdemektir. Hz. Zeyneb bintiCah , cmert ve eli mrifetli idi. Peygamber efendimiz onun hakknda,(Zevcelerimarasnda, bana en nce kavuacak olan, eli uzun[cmert]olandr)buyurmutur.

Dnya kelimesi, Trkede, yeryz ma'nsndan baka, fikir ve inan btnlma'nsna da gelir. (slm dnyas) gibi. Grma'nsna gelir. (Dnyalar ayr iki insan)gibi. ok kalabalk ma'nsna da, (Dnyann insan gelmi) denir.

Dnya, arabde de bildiimiz dnya ma'nsna geldii gibi, baka ma'nlara da gelir.Dnya, edn kelimesinin mennesidir. Edn ism-i tafdil olup mastar dnv veya denettir.Birinci mastardan gelince ok yakn demektir. Meselu yetteki dnya kelimesi buma'ndadr:(Biz, en yakn olan gk yldzlarla ssledik.)[Safft 6] Baz yerlerde ikincima'nda kullanlr. Mesel hads-ierfte buyuruldu ki:(Dnya[den, alak eyler, harm vemekrhlar]mel'undur.) [ bni Mce]

Kllar glgesindeDnya, mal, dnyalk, rzk gibi ma'nlara da gelir. Hads-ierfte buyuruldu ki:

(Dnya[dnya mal]bana yakla mak istedi. "Benden uzakla" dedim. Giderken, "Senbenden kurtuldun ama, senden sonrakiler benden kurtulamaz" dedi.)[Bezzr]

(Cennet analarn ayaklar altndadr)hads-i erfini, (Cennet, anann rzs altndadr)eklinde aklamak lzmdr. Ancak bu kadar bir aklama da kfi gelmez. nk ana-

babann gayr meru emirlerine de riyet edilmesi gerekecei anla lr. Ayrca bir ocuk,mslman olmasa; fakat ana-babasnn rzsn alsa, Cennete gidecei de zannedilebilir. Ohlde hads-ierfi slm limlerinin aklad ekilde bildirmek lzmdr. O dayle:(Mslman evld, mslman ana-babann dne uygun emirlerine riyet edip, rzlarnkazanrsa, Cenneti kazanr.)

(E - er'u tahtesseyf)ve (El Cennet tahte zllissyf)hads-i erflerini kelimekelime tercme edersek (slm kl altndadr) ve (Cennet kllarn glgesi altndadr)demektir. slm klcn altnda ne demektir? Kl ile atom bombas, roket, radar, fze gibiher e it harb vstalar kastedilmektedir. Mslmanlar, ekonomide, teknolojide ileriseviyede olursa, dinlerini korumuolurlar. Yan, Islmiyet, kl ve dier vstalarnkorumas altndadr. Amerika'nn, Rusya'nn tekniini almak lzmdr. O hlde yukardakihads-i erflerin aklamasyle olur:( slmiyet, kfirlerdeki silhlarn hepsiniyapmakla ve bunlar iyi kullanmakla salam kalr.)


28/53

Do ruyu bulmak iinSual:Ben dini bilgilerden mahrum olarak yetitim. Dinimi doru olarak renmek

istiyorum. Bir ok kitap aldm. Kitaplarda olduka ok farkllk var. Kur'an mealleri defarkldr. Kendi bama do ruyu bulmam mmkn deildir. Ayn konular hocalara sordum.Onlar da farkleyler sylediler. Dinimi doru olarak renmeden lrsem, mazur saylrmym? Yoksa yanlbildi imden sorumlu olur muyum?

CEVAPAyn ve benzer sulleri ok kimse soruyor. Her frka, her grup, benim yolum dorudiyor. mam- Rabban hazretleri buyuruyor ki:

Hadis-i erifte, mslmanlarn yetmi frkaya ayrlacaklar bildirildi. Bu yetmifrkadan herbiri, islmiyete uyduunu, Cehennemden kurtulaca bildirilen bu frkann kendifrkas olduunu sylemektedir. Kur'an- kerimde mealen buyuruluyor ki:(Her frka, do ruyolda olduunu sanarak, sevinmektedir.)[Mminun 53 ve Rum 32]

Bu e itli frkalar arasnda kurtulufrkasnn alametini Peygamberimiz bildirmitir: (Bufrkada olanlar, benim ve Eshabmn gittii yolda bulunanlardr.)[Tirmiz]

Peygamber efendimiz, kendini syledikten sonra, Eshab- kiram da, sylemesine lzumolmad hlde, bunlar da sylemesi,(Benim yolum, Eshabmn gittii yoldur. Kurtulu yolu, yalnz Eshabmn gittii yoldur.)demektir. Eshab- kiramn yolunda giden, elbetteEhl-i snnet vel cemaat frkasdr. Cehennemden kurtulan frka, yalnz bunlardr. (MjdeciMektublar m.80)

Bugn ok kimse de kendilerinin Ehl-i snnet olduunu sylyor. Bu bakmdan Ehl-isnnet itikadnn ne olduunu bilmek arttr. Bu bilindikten sonra doruyu, hakk bilmek zorolmaz. slmiyeti iitince, doru olarak renmek istiyene, Allah tel, bunu nasibedece ini vd buyurmutur. (Ya Rabbi do ru yolunu bana nasib eyle!)diye ihlasla,samimiyetle du edene Cenab- Hakkn, doru yolunu gsterdiini bir ok lim bildirmitir.

yilerin Haliyi kimselerin hali Kur'an- kerimin eitli yerlerinde bildirilmitir. Mesela Furkan

suresinde buyuruluyor ki:(Allah telnn kullar, yeryznde gnl alakl ile vakar ve tevazu ile yrrler.

Cahiller, onlara sataacak olursa, bunlara[sa lk ve selamet sizin zerinize olsun gibi]gzel szler sylerler[yani, byk bir yumuaklk gsterirler]Onlar geceleri secde vekyamdadrlar[yani, namaz klarlar].Onlar, Ya Rabbi, Cehennem azabn bizdenuzakla tr. Cehennem azab devamldr ve okiddetlidir. Oras phesiz kt bir yerve kt bir duraktr, derler. Birey verdikleri zaman, israf ve cimrilik yapmazlar.kisiortas bir yol tutarlar. Kimsenin hakkn yemezler. Allahaerik ko maz, Ondanba kasna yalvarmazlar. Allahn dokunulmasn haram ettii cana kymazlar, hikimseyi haksz olarak ldrmezler, zina etmezler. Kim bunlardan birini yaparsa gnahi lemi olur. Kyamet gn azab kat kat olur. Orada zelil ve hakir olarak ebedibraklr. Ancak, Allah, tevbe eden ve doru iman eden ve ibdet yapan, faideli i yapanlarn ktlklerini iyilie evirir. Allah, af ve merhamet sahibidir. Kim tevbeeder, amel-i salih ilerse Allah telya[tevbesi makbul ve Onun rzasna kavumu olarak]dner. Onlar yalan yere ahidlik yapmazlar. Faidesiz ve zararl ilerdenkanrlar. Kendilerine ayetler okunduu zaman, kr ve sar de ildirler [dikkat iledinleyip emredileni yaparlar.] (Furkan 63-73).

Do ruyolu bulmakSual: nsan, kendi bana do ruyolu bulabilir mi? Allah tanyabilir mi?


29/53

CEVAPTarih boyunca, Allah telnn gnderdii bir rehber olmadan, insan, kendisini yaratan

byk kudret sahibinin var olduunu, akl ile anlad. Fakat Ona giden yolu bulamad.nsanlar, yaratcy nce etraflarnda arad. Kendilerine en byk faydas olan gnei,

yaratc sandlar ve ona tapmaya baladlar. Sonra, byk tabiat glerini, frtnay, atei,kabaran denizi, yanardalar ve benzerlerini grdke, bunlar yaratcnn yardmclar

zannettiler. Her biri iin bir suret, alamet yapmaya kalktlar. Bundan da putlar dodu.Bylece, eitli putlar kt. Bunlarn gazabndan korktular ve onlara kurbanlar kestiler.Hatta, insanlar bile bu putlara kurban ettiler. Her yeni olay karsnda, putlarn miktar daartt. slmiyetin banda Kbede 360 put vard.

Ksacas insan, Bir, ezel ve ebed olan Allah tely kendi bana bir trl tanyamad.Bugn bile gnee ve atee tapanlar vardr. Bunlaraa mamal! nk, rehbersiz, karanlktado ruyol bulunamaz.

Kuran- kerimde mealen buyuruluyor ki:(Biz, peygamber gndererek bildirmeden nce azap yapc deiliz.)[ sra 15]Peygamberlerin gelmesiAllah tel, kullarna verdii akl ve dnme kuvvetinin nasl kullanlacan onlara

retmek ve kendi birliini onlara tantmak ve iyi ileri kt, zararl ilerden ayrmak iin,dnyaya peygamberler gnderdi. Peygamberler de birer insandr. Yer, ier, uyur ve yorulur.Di er insanlardan farklar, zeka ve muhakeme kuvvetlerinin ok stn olmas, temiz ahlaklve Allah telnn emirlerini bize tebliedecek bir gte bulunmalardr. Peygamberler enbyk rehberlerdir.

Ruh-ul-beyanda, Zmer suresinin,(Allahtan bakasn dost edinenler, Biz bunlarabizi Allaha yaklatrmalar iin, bize efaat etmeleri iin tapnyoruz, derler) mealindeki 3. ayetinin tefsirinde deniyor ki:

( nsan, kendisinin ve hereyin yaratcsn tanmaya elverili olarak, yaratlmtr.Yaratcsna ibdet etmek ve Ona yaklamak arzusu, her insanda vardr. Fakat byle elveriliolmann ve bu istein kymeti yoktur. nk, nefs,eytan ve kt arkada, insan aldatarak[yaratlndaki bu arzuyu yok eder, yaratana ve kyamete inanmayan birer dinsiz veya]m rik yaparlar. Mrik, Allah telya yaklaamaz. Onu tanyamaz.irkten uzaklap,tevhide sarlarak hasl olan marifet, tanmak, kymetlidir. Bunun alameti, peygamberlere vekitaplarna inanmak ve bunlara uymaktr.nsan, Allah telya ancak byle yaklaabilir.)

Zariyat suresinin,( nsanlar ve cinni, bana ibadet etmeleri iin yarattm)mealindeki56. ayet-i kerimesindeki(ibadet etmeleri iin)ifadesi,(beni tanmalar iin)demektir.Yani, Allah tely tanmak, inanmak iin yaratldk. Hadis-i kudside,(Tannmak iinher eyi yarattm)buyurmas,(Onlarn beni tanmakla ereflenmesi iin)demektir.Yoksa, (Tannaym da mehur olaym) demek deildir. Peygamber efendimiz, ilmininceliklerini soran bedeviye buyurdu ki:

- lmin ba n rendin mi?- lmin ba ne ki?- lmin ba , Allah tanmaktr. Bu da Onun; misli, benzeri, ztt, dengi, ei

olmad n, vhid, evvel, ahir, zhir ve btn olduunu bilmektir.( ira)Yine buyurdu ki: (Acya sabredip urad felaketi gizlemesi ve kimseyeikayet

etmemesi, kiinin Allah iyi tanmolmasndandr.)[ . Gazali]

Peygamberleri inkrSual:Allahn varln kabul ediyorum, ama peygamberlere inanmyorum diyen kimse

mslman mdr?


30/53

CEVAPHayr, mslman deildir. mann art altdr. Allaha, meleklere, kitaplara,

peygamberlere, ahirete, hayrn veerrin Allahtan olduuna ve ldkten sonra dirilmeyeinanmaktr. Birini inkr eden iman etmiolmaz.

Her eyi hikmetli yaratan Allah, insanlar babo mu brakr? Onlarn nasl hareketedece ini elbette bildirir. Elileri [peygamberleri] vastas ile kitaplar gndererek, neleri

yapp neleri yapmamak lazm geldiini bildirmitir.Peygamberler Allahn emirlerini noksansz bildirmilerdir. Her eye gc yeten Allahtel, gelecekte olacak [yani yarataca] eyleri de bildii iin, emrini dei tirecek, yanl i yapacak kimseleri peygamber olarak gnderir mi? H Allahn emirlerini dei tirseler,yanl eyler syleseler, hereye gc yeten Allah tel buna mani olmaz m? Yaratmadannce her vasfn bildii en seilmi, en gvenilir insanlar peygamber yaparak gndermitir.Peygamberi inkr, Allah inkr olur.

Allah tel,(Ben insanlar bana ibadet etmeleri iin yarattm)buyurdu.(Zariyat 56)Peygamberler, kitaplar gndermeseydi, biz Allaha nasl ibadet edecektik? Allaha inanp

da onun elilerine inanmamak normal deildir.

Resulullaha uymakSual:Peygamberimizin peygamberliini kabul eden, fakat ona uymayan cennete gidermi?CEVAPM. Masum hazretleribuyurdu ki:(En byk saadet, iki cihann en stn insan olan Muhammed aleyhisselama uymaktr.

Cehennem azabndan kurtulmak iin, Allah telnn setii, sevdi i insanlarn reisineuymak gerekir. Cennet nimetlerine kavumak, Ona uyanlara mahsustur. Allah telnnsevgisine kavumak iin, Ona uymakarttr. Ona uymyanlarn tevbeleri, zhdleri,tevekklleri ve dular kabul olmaz. Onun yolunda olmyanlarn zikirleri, fikirlerikymetsizdir.

Evliya, Onun sonsuz denizinden bir yudum imekle muratlarna ermilerdir.Yeryzndeki melekler, Onun hizmetileri, gklerdekiler, klardr. Herey, Onun erefineyaratlm, btn varlklar, Onun mbarek ruhundan feyz almlardr. Allah telnnvarl n O aklam, her eyin yaratan, Onun rzasn almak istemitir. Ona ve Onun lineve eshabna bizden dular olsun. O yce Peygamber, hepimizden raz olsun!) [c.1, m.10]

[Ey saadete kavumak istiyen akl sahipleri! Btn gcnzle Ona uymaya alnz! Budevlete, bu nimete engel olan hereyden kanz! Harikalar gsteren bir din yobazn veyksek mevkiler, diplomalar ele geirmiolan bir fen yobazn, yani Ona uymakerefindenmahrum olan bir cahili, bir gafili grrseniz, bunun szlerinin, yazlarnn, radyolardaki,tvlerdeki samalarnn, yalanlarnn, insan felakete srkleyeceini ve hi byle gsteri yapmyan, fakat ok dikkat ile ve titizlikle Ona uyana inanmann, Onu sevmenin,felaketlerden kurtarc ok kymetli ila olduunu biliniz!]

Dinsiz adamn durumuSual:Peygambere inanmamak ve (Kuran peygamber yazd) demek de, Allah inkrolmaz m?

CEVAPElbette Allah inkar olur. Byle bir kfirin yapt hibir iyiliin Allah katnda kymeti

yoktur. Hatt cami, eme yaptrsa, namaz klsa, oru tutsa hi kymeti olmaz. Kuran-kerimde mealen buyuruluyor ki:

( manszlarn yaptklar faydal iler, frtnal bir gnde rzgrn savurduu klgibidir. Ahirette o ilerin hibir faydas olmaz.)[ brahim 18]


31/53


32/53

vardr. Bunlarn ou kt. (Uydurma hads ok, Kurndan konu) diyenlerin de kacanbildirerek buyurdu ki:

(Bir zaman gelir, beni tekzib eden kar. Kendisine benden bir hads sylenince,Reslullah byleey sylemez. Bunu brak Kurndan syle der.)[E. Yal]

E er herkes Kurn- kermden hkm karabilseydi, hads-ierflere, Eshb- kirmave limlere ihtiy kalmazd. Onun iin Allah tel da, Peygamber efendimiz de, limlere

uymamz emrediyor. (Hadka)mam- Gazal gibi byk limlerin kitaplarnda uydurma hadis olduunu syleyenAcluni ve M. emseddin Sehavi ve Peygamber efendimizin ana-babasna kfir diyenAliyyl kari gibilerin szlerine aldanarak, Eh

mezhep - mehmet ali rba

Documents