medicinsko kazneno pravo

НАСТАВНА ПРОГРАМА ЗА ПРЕДМЕТОТ МЕДИЦИНСКО КАЗНЕНО ПРАВО

ВРЗ ОСНОВА НА ПРАВИЛАТА НА ЕКТС

I. Податоци за раководителот на предметната програма и предметните наставници

Име и презиме:

Проф. д-р Никола Тупанчески

Научен степен и академско звање:

Доктор на науки, редовен професор

II. Податоци за соработниците и другите предавачи на предметната програма

Име и презиме на соработникот:

Доц. д-р Александра Деаноска - Трендафилова

Научен степен и академско звање на соработникот:Доктор на науки - доцент

Други предавачи (експерти од практиката):

Во текот на предавањата повремено ќе се вклучуваат и претставници од повеќе правни професии, истакнати стручњаци од праксата.

III. Основни податоци за предметната програма

Назив на предметната програма: МЕДИЦИНСКО КАЗНЕНО ПРАВО

Код на предметната програма

Број на кредити:6

Вкупно часови настава:42

Број на страници задолжителна литература: 330

Студиска година кога се изучува предметната програма: 4 (четврта) година

Семестар во кој се изучува предметната програма:VIII (осми) семестар

IV. Опис на предметната програма и клучни зборови (термини)

Опис на предметната програмаМедицинското казнено право претставува посебна област во рамките на медицинското право како посебна правна гранка воопшто, и посебна казненоправна дисциплина. Науката на медицинското казнено право се состои од општ и од посебен дел. Во рамките на општиот дел се изучува системот на медицинското право, изворите, методите, неговото место во општествениот и научниот систем, казненоправната заштита на правата на пациентите итн. Посебните прашања, правните аспекти на различните видови медицински интервенции се предмет на посебниот дел на оваа наука. Такви се: пружањето медицинска помош, евтаназијата, абортусот, медицинските вештачења, психијатриската

1

помош, трансплантацијата, лекарските грешки, репродуктивните технологии, клонирањето, генетските манипулации итн. Во рамките на медицинското казнено право спаѓа и материјата на статусот, правата и начинот на постапување со душевно болните лица и генерално, третманот на непресметливите лица, мерките на безбедност, заштитата на физичкиот и менталниот интегритет, заштитата на правото на живот, исклучувањето на противправноста кај лекарските интервенции и сл.Клучни зборови (термини) за предметната програмаОдговорност на лекарот, лекарска грешка, штета, товар на докажување, стандарди за должно внимание, несовесно лекување, лекарска тајна, биомедицина, терапевтско и репродуктивно клонирање, абортус, евтаназија, трансплантација на органи и ткива од човечко потекло, недозволена трговија со човечки органи, пренесување заразни болести, епидемии, генетски болести, евгеника, непресметливост, битно намалена пресметливост.

V. Методологија на предавање

Методологија на предавањеМатеријата е поделена во 12 тематски единици по 3,5 часа. За секоја тема на студентите однапред ќе им биде посочена соодветна литература за подготовка на часот и нивно активно вклучување во интерактивна настава. Наставата ќе се одвива преку предавања и вежби, подготовка на презентации и мини-истражувања и слични проекти, посета на соодветни институции или посета на гости предавачи од соодветни институции зависно од темата на часот, учество на семинари и сл.

VI. Детална структура на предметната програма

Недела бр. 1 број на часови: 3,5

назив на тематската целина:ОДНОС ПОМЕЃУ ЕТИКАТА, МЕДИЦИНСКОТО ПРАВО И КАЗНЕНОТО ПРАВО 1.1. Извори на медицинското и казненото право (домашни и меѓународни документи)

1.2. Основни начела на медицинското право и нивната релевантност за казненото право1.3. Фундаментални човекови права и нивното значење за медицинското казнено право1.4. Човековото достоинство и правото на самоопределување како извор на правата на пациентите; 1.5. Законската регулатива и постојните меѓународни стандарди

Задолжителна литература: 1. Камбовски B., Казнено право – посебен дел, Четврто дополнето издание, Скопје 20032. Право и јавно здравство, Давитковски Б., Тупанчески Н., Павловска – Данева А., Деаноска – Трендафилова А., Караџинска – Бислимовска Ј., Спасовски М., Чакар З., Ќосевска Е., ФИООМ, Скопје 2009;2. Radišić J., Medicinsko pravo – Vtoro preraboteno i dopolneto izdanie, Belgrad 2008;3. Mujovic Zornić H., Uvod u medicinsko pravo, Institut društvenih nauka Beograd 2008;4. Бошковски К., Медицинска етика и деонтологија, Скопје 2007.5. Morgan D., Issues in Medical Law and Ethics, 2001;


2

назив на тематската целина:КАЗНЕНА ОДГОВОРНОСТ НА ЛЕКАРОТ 2.1. Неколку општи напомени за казнената одговорност на лекарот и останатите здравствени работници 2.2. Поим на лекарска грешка – „стручна заблуда без елементи на несовесност“? 2.3. Содржина на поимот лекарска грешка 2.3.1. Постапуванње „contra legem artis“ 2.3.2. Лекарска грешка и стандарди за должно внимание 2.3.3. Исклучување на противправноста 2.4. Утврдување на вината 2.5. Видови на лекарски грешки 2.6. Основ за кривична одговорност на лекарот 2.7. Предизвикување штета – услов за одговорност? 2.8. Посебни видови на штета 2.8.1. Штета поради повреда на правата за планирање на семејството („wrongful birth“, „wrongful life“) 2.8.2. Пренатална штета 2.9. Причинска врска помеѓу лекарска грешка и причинетата штета 2.9.1. Тешкотии и несигурност при утврдување на причинската врска 2.9.2 Одговорност на пациентот за (со) предизвикување на штетната последица 2.10. Несовесно лекување болни 2.11. Неукажување медицинска помош 2.12. Медицинско вештачење во случаи на лекарска грешка 2.13. Анализа на случаи од практиката (домашна и странска судска практика) 2.14.Посебни случаи на одговорност на лекарот и здравствената установа 2.14.1.Анализа на Статутот на Лекарска Комора на РМ 2.14.2.Анализа на Кодексот за професионална етика на Лекарската Комора на РМ

задолжителна литература:1. Камбовски B., Казнено право – посебен дел, Четврто дополнето издание, Скопје 2003;2. Право и јавно здравство, Давитковски Б., Тупанчески Н., Павловска – Данева А., Деаноска – Трендафилова А., Караџинска – Бислимовска Ј., Спасовски М., Чакар З., Ќосевска Е., ФИООМ, Скопје 2009;3. Radišić J., Medicinsko pravo – Vtoro preraboteno i dopolneto izdanie, Belgrad 2008;4. Mujovic Zornić H., Uvod u medicinsko pravo, Institut društvenih nauka Beograd 2008;5. Бошковски К., Медицинска етика и деонтологија, Скопје 2007;6. Mujovic Zornić H., Lekarska greška – medicinski ili pravni pojam;7. Turković K., Novi pogledi u svijetu na odgovornost liječnika za liječničku grešku;


назив на тематската целина: задолжителна литература:1. Камбовски B., Казнено право –

3

ЛЕКАРСКА ТАЈНА 3.1. Дефинирање на поимот „лекарска тајна“ 3.2. Должност за чување на лекарска тајна 3.3. Исклучоци од должноста за чување на лекарска тајна 3.4. Одговорност во случај на повреда на обврската за чување на лекарска тајна 3.5. Недозволена употреба на личните податоци 3.6. Изнесување лични и семејни прилики 3.7. Откривање генетски податоци 3.7.1. ДНК, гени и генетски заболувања 3.7.2. Евгеника 3.7.3. Употреба на генетски податоци за истражувачки цели? 3.7.4. Генетско тестирање и влијанието на семејство 3.7.5. Анализа на случај Nensi Veksler 3.7.6. Употреба на генетски податоци за целите на кривичната постапка

посебен дел, Четврто дополнето издание, Скопје 20032. Право и јавно здравство, Давитковски Б., Тупанчески Н., Павловска – Данева А., Деаноска – Трендафилова А., Караџинска – Бислимовска Ј., Спасовски М., Чакар З., Ќосевска Е., ФИООМ, Скопје 2009;3. Radišić J., Medicinsko pravo – Vtoro preraboteno i dopolneto izdanie, Belgrad 2008;4. Mujovic Zornić H., Uvod u medicinsko pravo, Institut društvenih nauka Beograd 2008;5. Бошковски К., Медицинска етика и деонтологија, Скопје 2007;6. Pozaić V., Teološki vidici lječničke tajne, 2001;7. Pozaić V., Proučavanje čovjekova genoma i genska terapija, 2000.


назив на тематската целина: БИОМЕДИЦИНСКИ ИСТРАЖУВАЊА 4.1. Правните рамки и етичката димензија за изведување на биомедицинските истражувања (состојбата во националното законодавство и меѓународните документи) 4.2. Услови за допуштеност на биомедицинските истражувања 4.3. Спроведување на биомедицински истражувања врз лица со душевни пречки 4.4. Казнена и прекршочна одговорност за непочитување на прописите во однос на биомедицинските истражувања 4.5. Современи репродуктивни технологии 4.5.1. Поим и видови 4.5.2. Допуштеност 4.5.3. Биобанки 4.5.4. Оплодување in vitro и трансфер на ембриони (случај: Luiza Braun)

задолжителна литература:1. Камбовски B., Казнено право – посебен дел, Четврто дополнето издание, Скопје 20032. Право и јавно здравство, Давитковски Б., Тупанчески Н., Павловска – Данева А., Деаноска – Трендафилова А., Караџинска – Бислимовска Ј., Спасовски М., Чакар З., Ќосевска Е., ФИООМ, Скопје 2009;3. Radišić J., Medicinsko pravo – Vtoro preraboteno i dopolneto izdanie, Belgrad 2008;4. Закон за биомедицинско потпомогнато оплодување, "Сл. весник на Р. Македонија" бр. бр.37 од 19.03. 2008 год.;5. Morgan D., Issues in Medical Law and Ethics, 2001;6. Čizmić J., Bioetika i medicinsko pravo, Vol. 44, No. 2., 2008;7. Georgi E. Pens, Кlasični slučajevi iz medicinske etike, Službeni glasnik, 2007; 8. Beširević Violeta, Bogovi su pali na teme: o Ustavu i bioetici;9. Convention for the Protection of

4

4.5.5. Закон за биомедицинско потпомогнато оплодување на РМ 4.5.6. Меѓународни стандарди за биомедицински потпомогнати репродуктивни технологии

Human Rights and Dignity of the Human Being with Regard to the Application of Biology and Medicine: Convention on Human Rights and Biomedicine


назив на тематската целина:ЗАШТИТАТА НА ПОТРОШУВАЧИТЕ И КАЗНЕНОТО ПРАВО 5.1. Хармонизација со законодавството на ЕУ 5.2. Казнените санкции и заштитата на потрошувачите 5.3. Несовесно вршење аптекарска дејност 5.4. Производство и пуштање во промет штетни средства за лекување 5.5. Производство и пуштање во промет штетни прехранбени и други продукти 5.6. Несовесен преглед на месо за исхрана 5.7. Недопуштена наплата 5.8. Надрилекарство и алтернативна медицина

задолжителна литература:1. Камбовски B., Казнено право – посебен дел, Четврто дополнето издание, Скопје 20032. Право и јавно здравство, Давитковски Б., Тупанчески Н., Павловска – Данева А., Деаноска – Трендафилова А., Караџинска – Бислимовска Ј., Спасовски М., Чакар З., Ќосевска Е., ФИООМ, Скопје 2009;3. Radišić J., Medicinsko pravo – Vtoro preraboteno i dopolneto izdanie, Belgrad 2008;4. Mujovic Zornić H., Uvod u medicinsko pravo, Institut društvenih nauka Beograd 2008;5. Morgan D., Issues in Medical Law and Ethics, 2001;6. De Cruz P., Comparative Helathcare Law, 2001.


назив на тематската целина: ЕТИЧКИ И ПРАВНИ ДИЛЕМИ ВО ОДНОС НА КЛОНИРАЊЕТО 6.1. Терапевтско и репродуктивно клонирање 6.2. Уставни ограничувања: право на живот, право на човеково достоинство, право на сигурност 6.3. Борба за ембриони и стем – клетки?

6.4. Меѓународни стандарди6.5. Аргументи во прилог на репродуктивното клонирање: право на раѓање и право на еднаквост6.6. Терапевтско клонирање и право на научно истражување6.7 „Права на клонот“?

задолжителна литература:1. Право и јавно здравство, Давитковски Б., Тупанчески Н., Павловска – Данева А., Деаноска – Трендафилова А., Караџинска – Бислимовска Ј., Спасовски М., Чакар З., Ќосевска Е., ФИООМ, Скопје 2009;2. Radišić J., Medicinsko pravo – Vtoro preraboteno i dopolneto izdanie, Belgrad 2008;3. E. Pens, Кlasični slučajevi iz medicinske etike, Službeni glasnik, 2007; 4. Pozaić V., Povodom kloniranja “Ars vivendi - Sapientia vivendi, 1998; Georgi 5. Škorić M., Pravna regulacija reproduktivnoig i terapeutskog kloniranja na međunarodnoj I nacionalnoj razini, 2007

Недела бр. 7 Број на часови: 3,5

назив на тематската целина:АБОРТУС 7.1. Правно – етички дилеми:

задолжителна литература:1. Камбовски B., Казнено право – посебен дел, Четврто дополнето издание, Скопје 2003

5

правата на мајката versus правата на фетусот 7.2. Абортусот како предмет на спор помеѓу три страни 7.3. Противправно прекинување на бременост според КЗ на РМ 7.4. Анализа на случаи пред Европскиот Суд за човекови права (Paton против UK, Р.Х.против Норвешка, Boso против Италија, Open Door Counseling и Dublin Well Woman против Ирска, Tysiąc против Полска)

2. Право и јавно здравство, Давитковски Б., Тупанчески Н., Павловска – Данева А., Деаноска – Трендафилова А., Караџинска – Бислимовска Ј., Спасовски М., Чакар З., Ќосевска Е., ФИООМ, Скопје 2009;3. Radišić J., Medicinsko pravo – Vtoro preraboteno i dopolneto izdanie, Belgrad 2008;4. Mujovic Zornić H., Uvod u medicinsko pravo, Institut društvenih nauka Beograd 2008;5. Morgan D., Issues in Medical Law and Ethics, 2001;6. De Cruz P., Comparative Helathcare Law, 2001;7. Antony Stephen Burnside, Posljedice ozakonjenja pobačaja u SAD–u;


назив на тематската целина:ЕВТАНАЗИЈА 8.1. Правни дилеми и утврдување на моментот на смртта 8.1.1. Престанок на работењето на срцето и мозочна смрт 8.1.2. Нови тенденции во однос на утврдување на моментот на смртта 8.2. Евтаназија - облици и допуштеност 8.3. Евтаназија – можност за исклучување на кривичната одговорност? 8.4. Анализа на случаи пред Европскиот Суд за човекови права: Pretty protiv UK, Glass protiv UK

задолжителна литература:1. Камбовски B., Казнено право – посебен дел, Четврто дополнето издание, Скопје 20032. Право и јавно здравство, Давитковски Б., Тупанчески Н., Павловска – Данева А., Деаноска – Трендафилова А., Караџинска – Бислимовска Ј., Спасовски М., Чакар З., Ќосевска Е., ФИООМ, Скопје 2009;3. Radišić J., Medicinsko pravo – Vtoro preraboteno i dopolneto izdanie, Belgrad 2008;4. Mujovic Zornić H., Uvod u medicinsko pravo, Institut društvenih nauka Beograd 2008;5. Morgan D., Issues in Medical Law and Ethics, 2001;6. De Cruz P., Comparative Helathcare Law, 2001;7. Ivan Šegota, Nova medicinska etika i eutanazija, Medicinski fakultet Rijeka, 1996.


назив на тематската целина:ПРЕСАДУВАЊЕ ДЕЛОВИ ОД ЧОВЕЧКО ТЕЛО 9.1. Органите како ограничен ресурс 9.2. Земање делови од тело од живи донори 9.3. Земање делови од тело од

задолжителна литература:1. Камбовски B., Казнено право – посебен дел, Четврто дополнето издание, Скопје 20032. Право и јавно здравство, Давитковски Б., Тупанчески Н., Павловска – Данева А., Деаноска – Трендафилова А., Караџинска – Бислимовска Ј., Спасовски М., Чакар З.,

6

мртви донори 9.4. Ксенотрансплантација 9.5. Меѓународни стандарди за трансплантација на органи и ткива 9.5.1. Конвенција за човекови права и биомедицина 9.5.2. Дополнителен Протокол кон Конвенцијата за човекови права и биомедицина за трансплантација на органи и ткива од човечко потекло 9.5.3. Основни принципи за трансплантација на органи од човечко потекло на Светската здравствена организација 9.6. Недопуштено пресадување делови од човечко тело според КЗ на РМ 9.7. Недозволена трговија со човечки органи 9.8. Единствена мрежа за доделување органи?

Ќосевска Е., ФИООМ, Скопје 2009;3. Radišić J., Medicinsko pravo – Vtoro preraboteno i dopolneto izdanie, Belgrad 2008;4. Mujovic Zornić H., Uvod u medicinsko pravo, Institut društvenih nauka Beograd 2008;5. Morgan D., Issues in Medical Law and Ethics, 2001;6. Деаноска, А., „Нелегална трансплантација и трговија со човечки органи и ткива“, магистерски труд одбранет на Правниот факултет во Скопје на 29.11.2006 година;7. Kishore R., Human organs, scarcities and sale: morality revisited, Journal of Medical Ethic, 2008.


назив на тематската целина:СПЕЦИФИЧНИ СЕГМЕНТИ НА ЗДРАВЈЕТО И РЕЛАЦИЈА СО МЕЃУНАРОДНИ РЕГУЛАТОРНИ ИНСТРУМЕНТИ 10.1. Значење и распространетост на инфективните заболувања 10.2. Правни импликации на ХИВ/СИДА 10.2. Заштата од дискриминација 10.3. Заштита на приватноста 10.4. Одговорност на лекарот за предизвикување примарно инфективно заболување 10.5. Одговорност на лекарот поради секундарна штета 10.6. Одговорност поради неспречување на натамошно ширење на инфективно заболување 10.7. Пренесување заразни болести и непостапување според здравствените прописи за време на епидемија според КЗ на РМ

задолжителна литература:1. Камбовски B., Казнено право – посебен дел, Четврто дополнето издание, Скопје 20032. Право и јавно здравство, Давитковски Б., Тупанчески Н., Павловска – Данева А., Деаноска – Трендафилова А., Караџинска – Бислимовска Ј., Спасовски М., Чакар З., Ќосевска Е., ФИООМ, Скопје 2009;3. Radišić J., Medicinsko pravo – Vtoro preraboteno i dopolneto izdanie, Belgrad 2008;4. Mujovic Zornić H., Uvod u medicinsko pravo, Institut društvenih nauka Beograd 2008;5. Morgan D., Issues in Medical Law and Ethics, 2001;6. De Cruz P., Comparative Helathcare Law, 2001;


7

назив на тематската целина:ТРЕТМАН НА ЛИЦА СО ДУШЕНИ ПРЕЧКИ 11.1. Непресметливост и битно намалена пресметливост 11.2. Исклучување на казнената одговорност 11.3. Присилна хоспитализација 11.4. Примена на мерки на безбедност заради психијатриско лекување 11.5. Страдање и затворање: корист и штета 11.6. Посебни права на лицата со душевни пречки

задолжителна литература:1. Камбовски B., Казнено право – посебен дел, Четврто дополнето издание, Скопје 20032. Право и јавно здравство, Давитковски Б., Тупанчески Н., Павловска – Данева А., Деаноска – Трендафилова А., Караџинска – Бислимовска Ј., Спасовски М., Чакар З., Ќосевска Е., ФИООМ, Скопје 2009;3. Radišić J., Medicinsko pravo – Vtoro preraboteno i dopolneto izdanie, Belgrad 2008;4. Новотни Љ., Судска психијатрија, 1999. 5. Morgan D., Issues in Medical Law and Ethics, 2001;6. De Cruz P., Comparative Helathcare Law, 2001; 7. Pravna zaštita osoba s duševnim smetnjama u RH, Analiza zakonodavnih rješenjai prakse – de lege lata, de lege ferenda, 2003;


назив на тематската целина:„БОЛЕСТИ“ НА ЗАВИСНОСТ И КАЗНЕНОТО ПРАВО 12.1. Злоупотреба на опојни дроги – извршителски дејствија, подготвителни дејствија, обид, квалифицирани облици на основното дело 12.2. Неовластено производство и пуштање во промет наркотични дроги, психотропни супстанции и прекурсори – меѓународна и национална правна рамка 12.3 Овозможување на употреба наркотични дроги

задолжителна литература:1. Камбовски B., Казнено право – посебен дел, Четврто дополнето издание, Скопје 20032. Право и јавно здравство, Давитковски Б., Тупанчески Н., Павловска – Данева А., Деаноска – Трендафилова А., Караџинска – Бислимовска Ј., Спасовски М., Чакар З., Ќосевска Е., ФИООМ, Скопје 2009;3. Radišić J., Medicinsko pravo – Vtoro preraboteno i dopolneto izdanie, Belgrad 2008;4. Mujovic Zornić H., Uvod u medicinsko pravo, Institut društvenih nauka Beograd 2008;5. Morgan D., Issues in Medical Law and Ethics, 2001;6. De Cruz P., Comparative Helathcare Law, 2001;

VII. Активности на надворешни институции

Активности на надворешни институцииСЕМИНАРИ, КОНСУЛТАЦИИ, ПОСЕТА НА СООДВЕТНИ ИНСТИТУЦИИ.

8

VIII. Литература

Задолжителна литература 1. Камбовски B., Казнено право – посебен дел, Четврто дополнето издание, Скопје 20032. Право и јавно здравство, Давитковски Б., Тупанчески Н., Павловска – Данева А., Деаноска – Трендафилова А., Караџинска – Бислимовска Ј., Спасовски М., Чакар З., Ќосевска Е., ФИООМ, Скопје 2009;Radišić J., Medicinsko pravo – Vtoro preraboteno i dopolneto izdanie, Belgrad 2008;3. Mujovic Zornić H., Uvod u medicinsko pravo, Institut društvenih nauka Beograd 2008;4. Mujovic Zornić H., Lekarska greška – medicinski ili pravni pojam;5. Čizmić J., Bioetika i medicinsko pravo, Vol. 44, No. 2., 2008;6. Ivan Šegota, Nova medicinska etika i eutanazija, Medicinski fakultet Rijeka, 19967. Beširević Violeta, Bogovi su pali na teme: o Ustavu i bioetici8. Pozaić V., Proučavanje čovjekova genoma i genska terapija, 2000;9. Pozaić V., Teološki vidici lječničke tajne, 2001;10. Pozaić V., Povodom kloniranja “Ars vivendi - Sapientia vivendi, 1998;11. Georgi E. Pens, Кlasični slučajevi iz medicinske etike, Službeni glasnik, 2007; 12. Бошковски К., Медицинска етика и деонтологија, Скопје 2007;13. Деаноска, А., „Нелегална трансплантација и трговија со човечки органи и ткива“, магистерски труд одбранет на Правниот факултет во Скопје на 29.11.2006 година;14. Turković K., Novi pogledi u svijetu na odgovornost liječnika za liječničku grešku;15. Morgan D., Issues in Medical Law and Ethics, 2001;16. De Cruz P., Comparative Helathcare Law, 2001;17. Škorić M., Pravna regulacija reproduktivnoig i terapeutskog kloniranja na međunarodnoj I nacionalnoj razini, 2007;18. Kishore R., Human organs, scarcities and sale: morality revisited, Journal of Medical Ethic, 2008;19. Antony Stephen Burnside, Posljedice ozakonjenja pobačaja u SAD–u, 1999;20. Мицковиќ Д. , Закон за биомедицинско потпомогнато оплодување – дилеми, Правник, март 2009 година21. Convention for the Protection of Human Rights and Dignity of the Human Being with Regard to the Application of Biology and Medicine: Convention on Human Rights and Biomedicine, 1997 (текстот на Конвенцијата е достапен на: http://conventions.coe.int/treatz/EN/Treaties/Html/ 164.htm);22. Закон за условите за земање, разменување, пренесување и пресадување делови од човековото тело заради лекување, "Сл. весник на Р. Македонија" бр. 30/95;23. Закон за биомедицинско потпомогнато оплодување, "Сл. весник на Р. Македонија" бр. бр.37 од 19.03.2008 год.;Дополнителна литература1. V. Korošec D., Medicinsko kazensko pravo, 2004;2. Рrof. d-r Jakov Radišić, “Lekarske greške u svetlosti pravnih razmatranja”, Aktuelni pravni problemi u medicini, Belgrad, 1996; 3. Institute of Medical report, National Academy Press, Washington, D. C. (2000); ; 4. Report on Medical Liability in Council of Europe Member States – A

9

Comparative study and Recommendations (by Herman Nys), CDCJ (2005) 3, Strasbourg, 21 March 2005;5. Gosić N., Definitions of Bioethics in Bioethics Education in Croatia, 2007;6. Ivan Šegota, Medicinska etika i klinička bioetika – od prvih početaka do 9.svjetskoga bioetičkog kongresa, Vol. 44, No. 2., 2008;7. Šeparović Z., Granice rizika, Informator 1998;8. Šimonović D., Turković K., Kloniranje, PZF, 2005; 9. Rodriguez, E., Social Attitudes and the Human Genom Project: Ethical Implications, Linacre Quarterly 1, 2000;10. ANDRE, J., FLECK, M.L., and TOMLINSON T., On Being Genetically Irresponsible, Kennedy Institute of Ethics Journal 2, 2000;11.Takala, T., The Right To Genetic Ignorance Confirmed, Bioethics, 1999;12. Lewontin, R.C., The Doctrine of DNA. Biology As Ideology, Penguin Books, 1993;13. Pozaić, V., Etika u genetici, u: Medicinska etika. Priručno štivo, ŠVAJGER, A. (ur.), Medicinski fakultet Sveučilišta u Zagrebu, 1995; 14. Zbor za nauk vjere, Donum vitae – Dar života, KS, Zagreb 1987., br. 1., 6.15. Gene therapy death reveals skeletons, GenEthics News 30/31, 2000;16. Antony Stephen Burnside, Sveti Augustin o nastanku ljudskog života, 2002;17. Beširević V., Pravo na dostojanstvenu smrt, Glasnik Advokatske Komore Vojvodine, br. 12/2008;18. Pozaić V., Preispitivanje presadbe djelova tjela, 2002;19. Pravna zaštita osoba s duševnim smetnjama u RH, Analiza zakonodavnih rješenjai prakse – de lege lata, de lege ferenda, 2003;20. Medical errors, Special eurobarometar, European Commision, Publication 2006; 21. Hervey T., Freedom to provide helath services within the EU: An opportunity for a Transformative Directive, European Law Journal, 2007;22. 12. European Committee on LegalCo-operation, Report on Medical Liability in Council of Europe Member States – A Comparative study and Recommendations (by Herman Nys), CDCJ (2005) 3, Strasbourg, 21 March 2005;23. Gosić N., Tjelo – neiscrpni izvor znanosti, Rijeka 2002;24. Ivezić S., Stigma psihičke bolesti, 2006;25. Medicinska etika i ljudska prava, Malteška deklaracija Svjetskog udruženja liječnika, Osnovne informacije u vezi s etičkim postupanjem sa osobama koje štrajkuju glađu, 2006; 26. Radišić J., Razgraničenje odgovornosti lekara koji su, jedan za drugim, pogrešno lečili istog pacijenta, (Iskustvo nemačkih sudova);27. Sociološki aspekti zdravlja i bolesti, izvorni znanstveni rad, Društvena istraživanja br. 1-2 (51-52), 200128. Adamić, Prava pacijenata. Ili: tko će živjeti a tko umrijeti?”, Rijeka, 200029. Krznar, T., Bioetički mozaik. Pokušaj prikaza okolišne problematike u bioetičkom kontekstu (Veleučilište u Karlovcu, Karlovac, 2009;30. Polšek d., Sudbina odabranih: eugeničko nasljeđe u vrijeme genske tehnologije (ArTresor naklada, Zagreb, 2004; 31. Radišić J., Odgovornost lekara i zdravstvenih ustanova zbog štete izazvane upotrebom medicinskih sprava;32. Wachter B., When is a Medical Error a Crime? (2007);33. Medical malpractice; V. M. Stauch/k. Wheat/J. Tingle, Sourcebook on Medical Law, London/Sidney, 1999;

10

34. V. Steering Committee on Bioethics (CDBI) Opinion asked on the CDBI by the European Committee in Legal Co-operation (CDCJ) On the Report on Medical Liability in Comission of Europe Member States, www.coe.int;35. Препорака на СЕ 1046 (1986) за употреба на човечки ембриони и фетуси за дијагностички, терапевтски, научни, индустриски и комерцијални цели;36. Препорака на No R (90) 3 на државите членки за медицински истражувања врз човекови битија37. Malta Declaration on hunger strike, 43 Assembly of the World Medical Association, Malta, November 1991, Amended at 44 Assembly of the World Medical Association, Marabela, Spain, 1992;38. Дополнителен протокол кон Конвенцијата за човекови права и биомедицина за трансплантација на органи и ткива од човечко потекло, Стразбур 2002 (достапен на: http://conventions.coe.int/treatz/EN/Treaties /Html/ 186.htm);39. Резолуција (78) 29 за хармонизација на законодавствата на земјите - членки во врска со вадењето, обработката и трансплантацијата на човечки супстанции усвоена од Комитетот на министри на СЕ, 1978; 40. Закон за здравствената заштита, Сл. весник на Р. Македонија" бр. 38/91, 46/93, 55/95, 10/04, 84/05, 111/05, 65/06, 5/07 и 77/08; 41. Закон за евиденции во областа на здравството, "Сл. весник на Р. Македонија, бр. 20 од 16.02.2009 год.;42. Закон за санитарната и здравствената инспекција, Сл. весник на Р. Македонија, бр. 71/2006 и 139/08;43. Закон за безбедност на храната и производите и материјалите што доаѓаат во контакт со храната, "Сл. весник на Р. Македонија, бр. /2002 и 84 /2007;44. Закон за контрола на опојни дроги и психотропни супстанции, "Сл. весник на Р. Македонија" бр.103/08;45. Закон за прекурзори, "Сл. весник на РМ, 37/04 и 40/07;46. Закон за лековите, помошните лековити средства и медицинските помагала, Сл. весник на Р.Македонија„ бр. 21/98;47. Закон за безбедност на козметичките производи, "Сл. весник на Р.Македонија" бр. 55/07; 48. Закон за безбедност и здравје на работа, "Сл. весник на Р. Македонија" бр.92/07;49. Закон за ментално здравје, "Сл. весник на Р. Македонија" бр. 71/06;50. Закон за заштита на населението од заразни болести, "Сл. весник на Р. Македонија" бр. 66/04, 139/08;

11

http://conventions.coe.int/treatz/EN/Treaties%20/Html/%20186.htm

http://www.coe.int/

medicinsko kazneno pravo

Documents