49

Journal of Research Methodology, Volume 28, Number 1 (January-April 2015)

วารสารวธวทยาการวจย ปท 28 ฉบบท 1 (มกราคม-เมษายน 2558)

Mediating Role of Self-Concept in Studying Effects of Positive Thinking and Students’ Backgrounds on

Psychological Well-Being

Kingkaew Subprawong1

ABSTRACT

The purposes of this research were 1) to develop and examine the causal relationship

model of psychological well-being with self-concept as a mediator and 2) to compare the direct and

indirect effects of positive thinking and students’ backgrounds, namely gender and academic

achievement (GPA) on psychological well-being with self-concept as a mediator. The sample

comprised 407 Bangkok University undergraduate students (178 males and 229 females)

selected by simple random sampling. The research instruments were multiple choice questionnaires

and the Likert’s scales, consisting of personal backgrounds, the positive thinking scale (α = .90),

the self-concept scale (α = .75), and the psychological well-being scale (α = .82). The confirmatory

factor analysis (CFA) of all three measures was quite high in construct validity. The data were

analyzed using descriptive statistics, and structural equation model (SEM) with moderating

effect. The major research findings were 1) the causal model of psychological well-being with

self-concept as a mediator fitted the empirical data (χ2=135.82, df=117, p = 0.113); and 2) the

comparison result on the effects of positive thinking and students’ backgrounds on psychological

well-being via self-concept revealed that positive thinking had significant direct and indirect effects

on psychological well-being, the magnitude of which were higher than those of backgrounds. The

implication showed that only self-concept was the partial mediator between positive thinking and

psychological well-being.

Keywords: Positive Thinking, Self-Concept, Psychological Well–Being, Mediating

1 Corresponding author, Department of Tourism Management, School of Humanities and Tourism Management, Bangkok University, Bangkok 10330. Email: kingkaew.s@bu.ac.th

50

Journal of Research Methodology, Volume 28, Number 1 (January-April 2015)

วารสารวธวทยาการวจย ปท 28 ฉบบท 1 (มกราคม-เมษายน 2558)

บทบาทการสงผานของอตมโนทศนในการศกษาอทธพลของการคดเชงบวกและภมหลงของนกศกษาทมตอสขภาวะทางจต

กงแกว ทรพยพระวงศ1

บทคดยอ

การวจยนมวตถประสงคเพอ 1) พฒนาและตรวจสอบความตรงของโมเดลความสมพนธ

เชงสาเหตของสขภาวะทางจตทมอตมโนทศนเปนตวแปรสงผานและ 2) เปรยบเทยบอทธพล

ทางตรงและทางออมของการคดเชงบวก และภมหลงของนกศกษา ไดแก เพศและผลสมฤทธ

ทางการเรยนทมตอสขภาวะทางจต เมอมอตมโนทศนเปนตวแปรสงผาน ตวอยางวจยเปน

นกศกษามหาวทยาลยกรงเทพ จÓนวน 407 คน โดยใชการสมอยางงาย เครองมอทใชในการวจย

เปนแบบสอบถามแบบเลอกตอบและมาตรประเมนคา 5 ระดบ ประกอบดวย แบบวดการคด

เชงบวก แบบวดอตมโนทศน และแบบวดสขภาวะทางจต มคาความเทยงแบบความสอดคลอง

ภายในเทากบ 0.90, 0.75 และ 0.82 ตามลÓดบ ทกแบบวดมความตรงเชงโครงสรางจากการ

ทดสอบดวยการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน วเคราะหขอมลดวยสถตบรรยายและวเคราะห

โมเดลสมการโครงสรางทมอทธพลสงผาน ผลการวจยทสÓคญพบวา 1) โมเดลความสมพนธ

เชงสาเหตของสขภาวะทางจตทมอตมโนทศนเปนตวแปรสงผานสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

(χ2=135.82, df=117, p = 0.113) 2) ผลการเปรยบเทยบอทธพลของการคดเชงบวกและ

ภมหลงของนกศกษาทมตอสขภาวะทางจตผานอตมโนทศน พบวา การคดเชงบวกมอทธพล

อยางมนยสÓคญทางสถตตอสขภาวะทางจต และมคาสงกวาภมหลงทงทางตรงและทางออม

และอตมโนทศนเปนตวแปรสงผานบางสวนระหวางการคดเชงบวกกบสขภาวะทางจตเทานน

คÓสÓคญ: การคดเชงบวก อตมโนทศน สขภาวะทางจต การสงผาน

1 ผรบผดชอบบทความหลก, ภาควชาการจดการการทองเทยว คณะมนษยศาสตรและการจดการการทองเทยว มหาวทยาลยกรงเทพ กรงเทพมหานคร 10110. อเมล: kingkaew.s@bu.ac.th

◆ กงแกว ทรพยพระวงศ ◆

51

ความเปนมาและความสÓคญของปญหา สภาพการณภายใตบรบทสงคมไทยในชวงทผานมา ประชาชนซงรวมทงนกศกษาตองเผชญ

กบสถานการณของโลกปจจบนทเชอมโยงกนจนเปนสภาวะไรพรมแดน กอใหเกดการเปลยนแปลง

อยางรวดเรวทกดานและตลอดเวลาทงดานสงคม เศรษฐกจ การเมอง และการคาระหวางประเทศ

และคงจะยงเพมมากขนในอนาคต ลกษณะดงกลาวมความแตกตางจากยคทผานมา การศกษาระดบ

อดมศกษาถอเปนตวจกรสÓคญในการขบเคลอนทจะสรางความตระหนกแกนกศกษาในการเตรยม

ตนเองและพฒนาตนเองเพอการเรยนรในศตวรรษท 21 เพราะมหาวทยาลยเปนสภาพแวดลอมทเออ

บรรยากาศใหนกศกษาไดดÓเนนชวตสÓหรบสงเสรมสขภาพและความสามารถของตนไดทงในปจจบน

และอนาคต (Monica-Garcia, Castillo, & Queralt, 2011) นอกจากนน สถานประกอบการ

ทงหลายในยคนตางตองการบณฑตทมสมรรถนะสงกวาในอดต (กÓจร ตตยกว, 2554) กอปรกบ

นโยบายพฒนาคณภาพบณฑตไทย พ.ศ. 2554-2558 (สÓนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา, 2554)

มเปาหมายวาบณฑตควรตองมความสามารถและทกษะการใชชวตทดภายใตสงคมพหวฒนธรรม

และสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข ดงนน ลกษณะสÓคญประการหนงทตองพฒนาใหแก

นกศกษา คอ การมสขภาวะทางจต (psychological well-being) ทด เพราะจะทÓใหพฤตกรรม

ทแสดงออกมความเหมาะสม อนเปนภมคมกนสÓคญตอการดÓรงชวตในทกๆ ดาน ยงกวานน

การพฒนาสขภาวะทางจตใหมประสทธภาพจะสงผลตอการพฒนาดานอนๆ ตามมาได (Marsh &

Craven, 2006) ทงนเพอใหบณฑตสามารถเปนพลงสÓคญในการพฒนาสงคมไทยสสงคมคณภาพ

และอยในประชาคมภมภาคและโลกอยางมศกดศร (สÓนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาต, 2554) ทดเทยมอารยประเทศตางๆ ไดตอไป

แมผลการสÓรวจสขภาพจตซงเปนมตทเกยวของกบสขภาวะทางจตของนกศกษาไทย จะพบวา

สวนใหญยงมสขภาพจตโดยเฉลยอยในระดบปกต แตกเปนเพยงระดบปานกลางเทานน โดยม

จÓนวนหนงทปรบตวไมไดและมปญหา (จตพร อาญาเมอง ปยรตน จตรภกด สภาวลย จารยศลป

ทศนนท ทมมานนท และดÓรงคศกด สอนแจง, 2556; ชาญวฒ ธตรตนโชต ณฐญาดา เหลาคงธรรม

วสนต มาวงษ ทดตา ศรบญเรอง และสวรรณา ภทรเบญจพล, 2556; นนทชตสณห สกลพงศ,

2551) แสดงวาสขภาวะทางจตเปนเรองทตองใหความสÓคญและหาแนวทางพฒนาใหมคณภาพมาก

ยงขน Ryff & Keyes (1995) ไดเสนอวา สขภาวะทางจต เปนคณลกษณะเชงบวกทางจตใจทม

ความหลากหลายดานการเจรญเตบโตและพฒนาการของบคคล สขภาวะทางจตมความหมายมากกวา

ความรสกพอใจในชวต และความรสกไมเครยดหรอการไมมปญหาทางจตเทานน สขภาวะทางจต

มลกษณะเปนพลวต สามารถเปลยนแปลงและพฒนาได (Ryff, 1995) การศกษาวจยทงในประเทศ

และตางประเทศ ไดพยายามคนหาปจจยทเกยวของกบสขภาวะทางจตทงดานตวบคคลและสภาพ

◆ บทบาทการสงผานของอตมโนทศนในการศกษาอทธพลของการคดเชงบวก ◆

และภมหลงของนกศกษาทมตอสขภาวะทางจต

52

แวดลอม ผลการศกษาตางแสดงใหเหนวาสขภาวะทางจตและศกยภาพดานตางๆ ของมนษย มกม

รากฐานมาจากอตมโนทศน (self-concept) ซงเปนโครงสรางสÓคญของบคคล (Craven & Marsh,

2008) ประกอบกบแนวคดของจตวทยาเชงบวกไดเสนอวา การคดเชงบวก (positive thinking) เปนตวแปรสÓคญในการสงเสรมสขภาวะทางจต เพราะการคดเชงบวกทÓใหบคคลมองโลกในดานด

มความเชอมนในตนเอง มอารมณมนคง และมกÓลงใจในการตอสกบอปสรรคตางๆ รวมทงสามารถ

วางแผนเพอพฒนาตนเองได (Gulacti, 2014; กรมสขภาพจต, 2551; ยทธนา ภาระนนท, 2556)

คณลกษณะของการคดเชงบวก ทÓใหเกดความหวง และเชอมโยงกบอตมโนทศนดานศกยภาพหรอ

ความสามารถตางๆ สงผลใหเกดความพงพอใจในการทÓงานและพฤตกรรม อนเกยวของกบการม

สขภาวะทางจตทด (Duggleby, Cooper & Penz, 2009; Seligman & Csikszentmihalyi, 2000)

จากการสÓรวจงานวจยทเกยวกบสขภาวะทางจตและการพฒนาสขภาวะทางจตของนกศกษาไทย

ดงทเสนอขางตน พบวามการศกษาสขภาวะทางจตของนกศกษาไทยจÓนวนนอย (จตพร อาญาเมอง

และคณะ, 2556; นนทชตสณห สกลพงศ, 2551; ชาญวฒ ธตรตนโชตและคณะ, 2556) และม

งานวจยเพยงไมกเรองทศกษาปจจยทเกยวของกบสขภาวะทางจต (นนทชตสณห สกลพงศ, 2551;

กงแกว ทรพยพระวงศ, 2555; อษา วงษอนนต และสปาณ สนธรตน, 2552) การศกษาอทธพล

ของปจจยเชงสาเหตทสงผลตอสขภาวะทางจตโดยมตวแปรสงผานยงมไมมากนก งานวจยนจงสนใจ

ทจะศกษาอทธพลของปจจยทมตอสขภาวะทางจตโดยมตวแปรสงผานจากการทบทวนเอกสารและ

งานวจยทเกยวของซงจะกลาวรายละเอยดในหวขอตอไป

เอกสารและงานวจยทเกยวของ การเสนอเอกสารและงานวจยทเกยวของในการวจยครงน นÓเสนอสรปสาระแยกเปนสองตอน

ตอนแรกนÓเสนอนยามของตวแปร และตอนทสองเสนองานวจยทเกยวของดงน

นยามตวแปรในการวจย

ภมหลง (background) ในการวจยครงน ประกอบดวยเพศและผลสมฤทธทางการเรยน

เพศจะใหรหสแบบตวแปรดมม เพศชาย= 1 เพศหญง = 0 และใชชอตวแปรนวา male และตวแปร

ผลสมฤทธทางการเรยน ซงวดไดจากเกรดเฉลยสะสมของนกศกษา โดยใชแบบสอบถามเลอกตอบ

กÓหนดชวงคะแนนเปน 5 ชวง คอ (1) ตÓกวา 2.00 (2) 2.01-2.50 (3) 2.51-3.00 (4) 3.01-3.50

(5) มากกวา 3.50 และเรยกตวแปรนวา GPA

การคดเชงบวก (positive thinking: PT) มผใหความหมายไวหลายทศนะ งานวจยนใช

แนวคดของ Beattie (2008) และ สธาสน นาคสนธ (2552) ผสมผสานกน การคดเชงบวกในการวจย

◆ กงแกว ทรพยพระวงศ ◆

53

ครงนจงหมายถง การมเปาหมายเพอไปสความสÓเรจ เชอมนในตนเอง อารมณด มเหตผล การกลา

เผชญปญหาและอปสรรค จดการอารมณตนเองไดอยางเหมาะสม ใหกÓลงใจตนเองและมองโลกดานด

มมมมองทหลากหลายและสามารถแกปญหาไดอยางสรางสรรค รวมทงการยดมนในหลกคณธรรม

ประกอบดวยลกษณะสÓคญ 6 ดาน ไดแก PT1- การควบคมตนเอง (self control) PT2- ความ

เชอมน (confidence) PT3-การมองโลกในแงด (optimism) PT4- การมมนษยสมพนธ (human

relations) PT5-การกลาเผชญอปสรรค (courage) และ PT6- การยดมนคณธรรม (integrity)

อตมโนทศน (self-concept: SC) หมายถง ผลรวมความเชอทบคคลมตอคณลกษณะของ

ตนเอง เชน ลกษณะทางกายภาพ อปนสย ความรสก ทศนคต ความสามารถและสวนประกอบอนๆ

ทางจตใจทบคคลรบรเกยวกบตนเองจากประสบการณทไดรบซงมทงทางบวกและทางลบ โดยทวไป

อตมโนทศนเปนสงทเกดขนแลวคอนขางคงท แตสามารถปรบปรงและเปลยนแปลงไดตามสภาพและ

โอกาส มอทธพลตอการแสดงพฤตกรรมและแรงจงใจ (Marcic & Kobal Grum, 2011; Weiten,

Dunn, & Hammer, 2012) อตมโนทศนในการวจยครงนใชแนวคดของ Harter (1999) และ

Hadley, Hair, & Moore (2008) ประกอบกน ซงมองคประกอบ 5 ดาน คอ SC1-ลกษณะทางกายภาพ

(physical appearance) SC2-ความสามารถทางวชาการ (scholastic competence) SC3-

ความสามารถทางกฬา (athletic competence) SC4-การยอมรบเพอน (peer acceptance) และ

SC5-ความประพฤตหรอคณธรรม (conduct/morality)

สขภาวะทางจต (psychological well-being: PWB) การวจยครงน ใชแนวคดของ Ryff

and Keyes (1995) โครงสรางของสขภาวะทางจตประกอบดวย 6 มต ไดแก PWB1-ความเปน

ตวของตวเอง (autonomy) หมายถง การคดและทÓในสงทตนเองคดวาเหมาะสม ไมตามกระแส

สงคม ประเมนตนเองตามมาตรฐานทตนเองตงไว PWB2-การยอมรบตนเอง (self-acceptance)

หมายถง การมทศนคตตอตนเองทางบวก รบรและยอมรบทงดานดและดานไมดของตนเอง รวมทง

พงพอใจชวตทผานมา PWB3-การมความงอกงามในตน (personal growth) หมายถง ความตองการ

พฒนาตนเองใหมประสทธภาพมากยงขน ไมหยดยง PWB4-การมสมพนธภาพทดกบผอน (positive

relations with others) หมายถง การมความสมพนธทดกบผอน ไววางใจและเหนอกเหนใจผอน

PWB5-ความสามารถในการจดการกบสถานการณตางๆ (environmental mastery) เปนความสามารถ

ในการจดการกบสภาพแวดลอมไดอยางมประสทธภาพ สามารถเลอกหรอสรางบรบททเหมาะสมกบ

ความตองการและคานยมสวนตว และ PWB6-การมจดมงหมายในชวต (purpose in life) หมายถง

การมเปาหมายในชวตและดÓเนนชวตอยางมจดมงหมาย

◆ บทบาทการสงผานของอตมโนทศนในการศกษาอทธพลของการคดเชงบวก ◆

และภมหลงของนกศกษาทมตอสขภาวะทางจต

54

งานวจยทเกยวของ

กลมแรก การศกษาความสมพนธระหวางตวแปร เชน การวจยกบนกศกษาหญงในประเทศ

ญปนของ Tajima (2010) พบวา อตมโนทศนมความสมพนธทางบวกกบสขภาวะทางจต สอดคลองกบผลการศกษากบนกศกษาตรกของ Isiklar (2012) ทพบวาการเหนคณคาในตนเองซงเปนสาระ

ทเกยวของกบอตมโนทศน มความสมพนธทางบวกกบสขภาวะทางจต โดยเฉพาะดานการยอมรบ

ตนเอง และพบวาเพศมผลตอสขภาวะทางจตตางกนดวย งานวจยของ DC Wang & Castaneda-

Sound (2008) กบนกศกษาวทยาลย ไดแสดงผลทÓนองเดยวกนวาอตมโนทศนดานบวกโดยเฉพาะ

การเหนคณคาในตนเองและการรบรศกยภาพแหงตนจะมอทธพลอยางยงกบสขภาวะทางจต ผลวจย

ยงพบวา อตมโนทศนเกยวของกบความสÓเรจทางวชาการและการทÓงาน และเชอมโยงกบปญหา

ดานอารมณและการปรบตว (Hadley, Hair, & Moore, 2008) นอกจากนน ผลการวจยหลายเรอง

ไดแสดงใหเหนวา การมองโลกในแงด การมอารมณดานบวกซงเปนองคประกอบของการคดเชงบวก

มความสมพนธทางบวกกบสขภาวะทางจต และสามารถทÓนายสขภาวะทางจตดานการจดการกบ

สถานการณไดมากทสดเมอเทยบกบตวบงชอน (Augusto-Landa, Pulido-Martos, & Lopez-Zafra,

2011; Garcia & Siddiqui, 2009; Lench, 2011) มหลกฐานเชงประจกษจากการศกษาภาคตดขวาง

นกศกษาโปแลนด พบความสมพนธระหวางการรบรศกยภาพแหงตนและการคดเชงบวกวามความ

สมพนธกบความสข (Caprara, Steca, Grebino, Paciello, & Vecchio, 2006) แมจะไมแสดงผล

ดานสขภาวะทางจตโดยตรง แตความสขกสะทอนถงมตบางประการทเกยวของกบสขภาวะทางจต

เชนเดยวกน ในประเทศไทยมการวจยกบนกเรยนมธยมศกษาตอนปลายของ สจจา ประเสรฐกล

ชศร วงศรตนะ และระววรรณ พนธพานชม (2551) พบวา นกเรยนทมระดบอตมโนทศนในกลมสง

และปานกลางมความคดเชงบวกคอนขางสง และมการศกษาพบวา องคประกอบยอยของตวแปรการคด

เชงบวก อตมโนทศน และ สขภาวะทางจตมความสมพนธกนอยางมนยสÓคญ (กงแกว ทรพยพระวงศ,

2556)

สÓหรบงานวจยทศกษาอทธพลทางตรงและทางออมของการคดเชงบวก (PT) กบสขภาวะ

ทางจต (PWB) และภมหลงของนกศกษา (BG) ดานเพศและผลสมฤทธทางการเรยน (GPA) กบ

สขภาวะทางจต (PWB) จากการคดสรรงานวจยทเกยวของในชวงประมาณ 5-6 ปทผานมา พบวา

มงานวจยหลายเรองแสดงผลวา การคดเชงบวกมอทธพลตอสขภาวะทางจต การศกษานกเรยนวยรน

ชาวสวเดนทมอารมณดานบวกสงจะมสขภาวะทางจตสงดวย ขอสÓคญการยอมรบตนเองอาจจะทÓให

พอใจในชวตมากกวาเหตการณตางๆ ในชวต (Augusto-Landa, Pulido-Martos, & Lopez-Zafra,

2011; Garcia & Siddiqui, 2009; Lench, 2011) การศกษานกศกษาปรญญาตรชาวสงคโปร

แสดงใหเหนวาการคดเชงบวกมความสมพนธเชงบวกกบตวบงชของสขภาวะทางจต ความพงพอใจ

◆ กงแกว ทรพยพระวงศ ◆

55

ในชวตและความสข และมความสมพนธเชงลบกบความเครยด ความกงวล ความเศราและความโกรธ

(Wong, 2012) นอกจากนน Leist & Miiller (2013) ศกษาพบวา อารมณขนแบบสงเสรมตนเอง

(self-enhancing humor) ซงถอวาเปนการคดเชงบวกอยางหนงเพราะมองเรองตางๆ ในมมกลบ

เปนกลไกทางจตทใชปรบตว มความสมพนธกบการควบคมตนเอง การเหนคณคาในตนเองและสขภาวะ

ทางจตทด โดยทงานวจยของ Gracia & Moradi (2013) สนบสนนผลการวจยดงกลาว เพราะพบวา

ตวแปรสÓคญเกยวกบสขภาวะคออารมณ ซงจะเปนตวกÓหนดวาบคคลจะตอบสนองสถานการณตางๆ

อยางไร จากการศกษาเปรยบเทยบขามวฒนธรรมระหวางนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย

ชาวอหรานกบชาวสวเดนในรปแบบของอารมณตางๆ พบวา กลมทเขาใจตนเองมความพงพอใจ

ในชวตสงจะมสขภาวะทางจตในระดบสง โดยเฉพาะมตของการยอมรบตนเอง นอกจากน ผลการวจย

จากนกศกษาตรกพบความสมพนธระหวางความเมตตาตนเอง (self-compassion) กบสขภาวะทางจต

ซงหมายถงความเขาใจตนเองมากกวาตÓหนตนเองเมอมความทกขและลมเหลว มองประสบการณท

ผานมาดวยการใชเหตผลแทนทจะคดและมอารมณดานลบ เปรยบไดกบการคดเชงบวกกบตนเองและ

เขาใจตนเอง โดยทมตการยอมรบตนเองมความสมพนธมากทสด (Saricaoğlu & Arslan, 2013)

ซงการยอมรบตนเองแสดงนยของการคดเชงบวกและเชอมโยงกบอตมโนทศน ในทÓนองเดยวกบ

ผลการวจยของ Gulacti, (2014) จากนกศกษามหาวทยาลยชาวตรก พบวาทศนคตในการจดการ

กบความเครยดแบบการวางแผนการชวยเหลอ การหาแหลงชวย และใชศาสนา ซงสะทอนถงการคด

เชงบวกจะทÓนายสขภาวะทางจตได

นอกจากทกลาวมา มผลการศกษาพบวา ภมหลงของนกศกษาดานเพศมอทธพลตอสขภาวะ

ทางจตแตกตางกนอยางมนยสÓคญ (Caprara et al., 2006; Isiklar, 2012; กงแกว ทรพยพระวงศ,

2555) ในขณะทผลการวจยบางเรองแสดงผลวาสขภาวะทางจต ไมมความแตกตางดานเพศ (Ponterotto,

Costa-Wofford, Brobst, Spelliscy, Kacanski, & Scheinholtz, 2007; Wong, 2012; จตพร

อาญาเมองและคณะ, 2556; นนทชตสณห สกลพงศ, 2551) และพบวาผลสมฤทธทางการเรยน

มความสมพนธกบสขภาพจตของนกศกษา (จตพร อาญาเมอง และคณะ, 2556; ชาญวฒ ธตรตนโชต

และคณะ, 2557) แตมผลการวจยทไมพบความแตกตางอยางมนยสÓคญระหวางผลสมฤทธทางการเรยน

กบอตมโนทศน (Rudasill, Capper, Foust, Callahan, & Albaugh, 2009) ดงนน ผลการวจย

ในเรองภมหลงดานเพศและผลสมฤทธทางการเรยนตออตมโนทศนกบสขภาวะทางจตยงไดขอสรป

ทขดแยงกนอย

ในดานการศกษาความสมพนธเชงสาเหตทมอตมโนทศน (SC) เปนตวแปรสงผาน งานวจย

ของ Ritchie, Sedikides, Wildschut, Arndt, & Gidron (2011) แสดงผลวา อตมโนทศนเปนตวแปร

สงผานบางสวนระหวางความเครยดและสขภาวะทางจต โดยทความเครยดมความสมพนธทางลบ

◆ บทบาทการสงผานของอตมโนทศนในการศกษาอทธพลของการคดเชงบวก ◆

และภมหลงของนกศกษาทมตอสขภาวะทางจต

56

กบอตมโนทศนและสขภาวะทางจต แตความเครยดมความสมพนธทางบวกกบอารมณทหวนไหว

และอตมโนทศนมความสมพนธทางบวกกบสขภาวะทางจต ในขณะท ผลการศกษาสขภาวะทางจต

ของคนไขทไดรบการผาตดสมอง พบวา เปนสงจÓเปนทตองมการปรบปรง อตมโนทศนใหไปทางบวก

จงจะฟนฟสขภาวะทางจตได สอดคลองกบการศกษาอนทพบวาการทบคคลตระหนกรเกยวกบตน

ซงเปนสาระทเกยวของกบอตมโนทศนจะทÓนายสขภาวะทางจตได (Doering, Conrad, Rief, &

Exner, 2011; Harrington & Loffredo, 2011) นอกจากนน ผลการศกษาอทธพลความเปนตวกลาง

ของอตมโนทศนจากวยรนหญงชาวฟนแลนดยงพบวา การรบรตนเองดานทกษะการเรยนโดยเฉพาะ

คณตศาสตรมอทธพลทางตรงในระดบสงตอสขภาวะทางจต เพราะคนทคดวาตนเองไมเกงคณตศาสตร

มกจะมสขภาวะทางจตตÓดวย (Viholainen, Aro, Purtsi, Tolvanen, & Cantell, 2014)

เมอประมวลผลงานวจยทงหลายทกลาวมา จะเหนวางานวจยสวนใหญแสดงผลสนบสนนวา

ตวแปรการคดเชงบวกหรอมตตางๆ ทเกยวของ เชน การมองโลกในแงด การกลาเผชญอปสรรค

ตลอดจนการมอารมณขน และตวแปรอตมโนทศนหรอองคประกอบทมสาระเชอมโยงได เชน การเหน

คณคาในตวเอง การรบรศกยภาพแหงตนลวนมผลตอความสข ความพงพอใจในชวตและสขภาพจต

ตวแปรดงกลาวเหลานมความเกยวของกบสขภาวะทางจต ซงเปนตวแปรทงานวจยนใหความสÓคญ

เพราะเปนเรองทควรพฒนาเปนอยางเรงดวนในสงคมไทย เนองจากสขภาวะทางจตประกอบดวยมต

ตางๆ ของพฤตกรรมทเหมาะสม ไมใชเปนเพยงความคดและความรสกเทานน ดงท Ryff and

Keyes (1995) ไดเสนอความหมายไว เมอพจารณาตวแปรทงหลายทกลาวมาในตอนตน พอจะเชอ

ไดวาการคดเชงบวกจะสงผลตอการประเมนตนเองเปนอยางมาก ดงนน อตมโนทศนจงนาจะเปน

ตวแปรสงผานระหวางการคดเชงบวกกบสขภาวะทางจต ซงการคนพบเทาทผานมาเกยวกบตวแปร

ดงกลาวยงอาจไมคอยชดเจนทจะนÓมาใชกÓหนดนโยบายเพอพฒนาสขภาวะทางจตของนกศกษา

งานวจยครงนจงสนใจศกษาเพอใหทราบวา การคดเชงบวกกบอตมโนทศน ตวแปรไหนจะมผลตอ

สขภาวะทางจตมากกวากน และตวแปรภมหลงดานเพศและผลสมฤทธทางการเรยนมบทบาทหรอไม

และมบทบาทอยางไรเมอผานอตมโนทศน เพอใหไดขอมลเชงประจกษมาใชเปนแนวทางในการพฒนา

สขภาวะทางจตของนกศกษาอยางเปนรปธรรมและยงยนตอไป

วตถประสงคของการวจย 1. เพอพฒนาและตรวจสอบความตรงของโมเดลความสมพนธเชงสาเหตของสขภาวะทางจต

(PWB) ทมอตมโนทศน (SC) เปนตวแปรสงผาน

2. เพอเปรยบเทยบอทธพลทางตรงและทางออมของการคดเชงบวก (PT) และภมหลงของ

นกศกษาทมตอสขภาวะทางจต (PWB) เมอมอตมโนทศน (SC) เปนตวแปรสงผาน

◆ กงแกว ทรพยพระวงศ ◆

57

สมมตฐานการวจย 1. โมเดลความสมพนธเชงสาเหตของสขภาวะทางจตทมอตมโนทศนเปนตวแปรสงผาน

สอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

2. การคดเชงบวกมอทธพลทางตรงตอสขภาวะทางจต และอทธพลทางออมตอสขภาวะทางจต

เมอมอตมโนทศนเปนตวแปรสงผาน

3. ภมหลงของนกศกษามอทธพลทางตรงตอสขภาวะทางจต และอทธพลทางออมตอสขภาวะ

ทางจตเมอมอตมโนทศนเปนตวแปรสงผาน

กรอบแนวคดการวจย

ภาพ 1 กรอบแนวคดการวจย

วธดÓเนนการวจย การวจยครงนเปนการวจยเชงสาเหตทศกษาบทบาทของตวแปรสงผานและอทธพลของตวแปรตน

ทมตอตวแปรตาม รายละเอยดมดงน

1. ประชากรและตวอยาง (population & sample) ประชากรทใชในการวจย คอ นกศกษา

ชนปท 1-2 มหาวทยาลยกรงเทพ ทลงทะเบยนเรยนวชาจตวทยา จÓนวนประชากรทงหมดประมาณ

4,000 คน การกÓหนดขนาดตวอยางพจารณาจากนบพารามเตอรได 42 คา ควรมจÓนวนตวอยาง

จÓนวน 420-840 (Hair, Black, Babin, & Andersen, 2010) ผวจยใชขนาดตวอยางจÓนวนตÓสด

คอ 420 คน และไดคดทดอตราตอบกลบทไมครบโดยเพมขนาดตวอยางเปน 500 คน ในการวจย

ครงน

◆ บทบาทการสงผานของอตมโนทศนในการศกษาอทธพลของการคดเชงบวก ◆

และภมหลงของนกศกษาทมตอสขภาวะทางจต

58

2. ตวแปรทศกษา แบงเปน ตวแปรแฝงภายนอก (exogenous latent variable) คอ การคดเชงบวก และภมหลง (ความเปนเพศชายกบผลสมฤทธทางการเรยน) ตวแปรสงผาน (mediating

latent variable) คอ อตมโนทศน สวนแปรแฝงภายใน (endogenous latent variable) คอ สขภาวะ

ทางจต

3. เครองมอวจย เปนแบบสอบถาม ประกอบดวย 4 สวน คอ 1) แบบสอบถามภมหลงสวนบคคล 2) แบบวดการคดเชงบวก 3) แบบวดอตมโนทศน และ 4) แบบวดสขภาวะทางจต

รายละเอยดแสดงดงตาราง 1

ตาราง 1 รายละเอยดของเครองมอทใชวดตวแปรทง 4 ตวแปรในการวจย

ตวแปร เครองมอ องคประกอบ/จÓนวนขอ

ตวอยางขอคÓถาม ทมาของเครองมอ

1. ภมหลง (BG) แบบสอบถามแบบเลอกตอบ ความเปนเพศชาย, GPA ฯลฯ

- -

2. การคดเชงบวก (PT) มาตรประเมนคาแบบลเครท (Likert’s Rating scale)5 ระดบ (1-5)จากไมจรง จนถงจรงมากทสด

ม 6 มต PT1-PT630 ขอ

- ฉนเผชญกบสงตางๆ อยางมความหวง

- ฉนทÓใจยอมรบไดเมอสงตางๆ ไมเปนไปตามทคาดหวง

แนวคด Beattie (2008) และ สธาสน นาคสนธ (2552) พฒนาจากแบบวดของ Maniacco (2010)

3. อตมโนทศน (SC) มาตรประเมนคาแบบลเครท 5 ระดบ (1-5) จาก ไมเหนดวยอยางยง จนถง เหนดวยอยางยงและ (5-1) สÓหรบขอความทางลบ

ม 5 ดาน SC1- SC525 ขอ

- ฉนพอใจกบรปรางหนาตา ของฉน

– ฉนไมมทกษะในการเลนกฬากลางแจง

แนวคด Harter (1999) และ Hadley, Hair, & Moore (2008)พฒนาจากแบบวดของ Hadley, Hair, & Moore (2008)

4. สขภาวะทางจต (PWB)

มาตรประเมนคาแบบลเครท 5 ระดบ (1-5) จาก ไมตรงกบตวฉนอยางยง จนถง ตรงกบตวฉนอยางยงและ (5-1) สÓหรบขอความทางลบ

ม 6 มต PWB1- PWB630 ขอ

- ฉนมเพอนสนททสามารถ ไววางใจไดหลายคน

- ฉนมปญหาในการรกษาสมพนธภาพทดกบคนอน

แนวคด Ryff & Keyes (1995)พฒนาจากแบบวดของ คคนางค มณศร (2550)

การตรวจสอบคณภาพของเครองมอวจย ใชการตรวจสอบความตรงตามเนอหา (content validity) โดยใชคา IOC (index of item-objective congruence) จากผทรงคณวฒ 3 ทาน

คดเลอกขอคÓถามทมความสอดคลองกนเกน 75 เปอรเซนต ปรบปรงขอคÓถามบางขอใหเหมาะสม

นÓไปทดลองใชกบนกศกษา 33 คนทไมใชตวอยางในการวจย วเคราะหคาความเทยง (reliability)

แบบวดการคดเชงบวก แบบวดอตมโนทศน และแบบวดสขภาวะทางจตดวยสมประสทธแอลฟาของ

ครอนบาค (Cronbach’s alpha coefficient) ไดคาเทากบ 0.90, 0.75 และ 0.82 ตามลÓดบ

◆ กงแกว ทรพยพระวงศ ◆

59

ผลการตรวจสอบคณภาพเครองมอดานความตรงเชงโครงสราง (construct validity) ของตวแปรแฝงทง 3 ตวแปร โดยใชองคประกอบเชงยนยน (confirmatory factor analysis: CFA) พบวาโมเดลการวดตวแปรแฝงทง 3 ตวแปร มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ มนÓหนก องคประกอบของตวแปรยอยใกลเคยงกน และนÓหนกองคประกอบมาตรฐานของตวแปรยอยในแตละโมเดลทกตวแปรสงเกนกวา .500 และคาความเทยงเชงโครงสราง (construct reliability = R2) ของตวแปรยอยมคาประมาณ .500 แสดงวาเครองมอวดตวแปรทง 3 ตวแปรในการวจยครงนมคณภาพด และมความตรงเชงโครงสราง รายละเอยดดงตาราง 2

ตาราง 2 นÓหนกองคประกอบและนÓหนกองคประกอบมาตรฐานในโมเดลการวดตวแปรแฝง 3 ตวแปร

ตวแปร b SE t β R2 α

ตวแปรแฝงการคดเชงบวก (PT) 0.90PT1 1.000 - - 0.659 0.435PT2 1.031** 0.081 12.732** 0.650 0.422PT3 1.110** 0.083 13.368** 0.783 0.613PT4 0.845** 0.076 11.087** 0.669 0.448PT5 1.237** 0.089 13.836** 0.816 0.666PT6 1.052** 0.090 11.669** 0.711 0.505

χ2=15.858 df = 10 p = .104 RMSEA = .038 GFI = .998ตวแปรแฝงอตมโนทศน (SC) 0.75

SC1 1.000 - - 0.655 0.429SC2 0.990** 0.084 11.719** 0.677 0.458SC3 1.241** 0.102 12.104** 0.750 0.562SC4 0.811** 0.067 12.051** 0.688 0.474SC5 0.821** 0.064 12.808** 0.677 0.458

χ2=16.586 df = 9 p = .055 RMSEA = .046 GFI = .987ตวแปรแฝงสขภาวะทางจต (PWB) 0.82

PWB1 1.000 - - 0.646 0.412PWB2 1.281** 0.111 11.583** 0.684 0.468PWB3 1.244** 0.104 11.910** 0.725 0.525PWB4 1.063** 0.098 10.840** 0.669 0.447PWB5 1.118** 0.101 11.097** 0.687 0.472PWB6 1.368** 0.128 10.651** 0.635 0.404

χ2= 22.721 df = 14 p = .065 RMSEA = .039 GFI = .984

หมายเหต **p<0.05

◆ บทบาทการสงผานของอตมโนทศนในการศกษาอทธพลของการคดเชงบวก ◆

และภมหลงของนกศกษาทมตอสขภาวะทางจต

60

4. วธเกบรวบรวมขอมล แบบสอบถามจÓนวน 500 ชด แจกใหกบนกศกษา 5 คณะ ไดแก

คณะบญช คณะนเทศศาสตร คณะนตศาสตร คณะมนษยศาสตร และคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย

คณะละประมาณ 100 ชด โดยไดดÓเนนตามหลกจรยธรรมในการวจย คอ ชแจงวตถประสงคอยาง

ชดเจนวาผลวจยจะเปนภาพรวมทวไป ไมไดกอความเสยหาย ซงผใหขอมลยนยอมและเตมใจตอบ

แบบสอบถามตามจรง เพอประโยชนทางวชาการ แบบสอบถามทมความสมบรณสามารถนÓมา

วเคราะหไดมจÓนวน 407 ชด เทยบเปนอตราตอบกลบเทากบรอยละ 81.60

5. การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลเบองตนโดยใชสถตบรรยาย ไดแก คารอยละ คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหตามวตถประสงคการวจย คอ การวเคราะหโมเดล

สมการโครงสราง (structural equation model: SEM) ทมอทธพลสงผาน (mediating effect)

ผลการวเคราะหจากการใช SEM จะถกตองตรงตามความเปนจรง ผอนคลายขอตกลงเบองตน และ

สามารถศกษาอทธพลทางตรงและทางออมระหวางตวแปรในโมเดลไดดวย (นฤมล ธนการพาณช, 2556)

ผลการวจย การนÓเสนอผลการวเคราะหแบงออกเปน 2 หวขอ คอ 1) ผลการวเคราะหขอมลเบองตน

เพอตรวจสอบลกษณะการแจกแจงของตวแปรการวจยและ 2) ผลการวเคราะหตามวตถประสงค

รายละเอยดมดงน

1. ผลการวเคราะหขอมลเบองตน ตวอยางทใชในการวจย จÓนวน 407 คน เปนเพศหญง

229 คน (รอยละ 56.270) เพศชาย 178 คน (รอยละ 43.730) อายระหวาง 18-21 ป ผลสมฤทธ

ทางการเรยน (GPA) สวนมากอยระหวาง 2.01-2.50 (รอยละ 33.660) รองลงมาระหวาง 2.51-3.00

(รอยละ 22.850) ระหวาง 1.75-2.00 มจÓนวนนอย (รอยละ 7.860) และมากกวา 3.51 มจÓนวน

นอยทสด (รอยละ 5.900) สวนผลการวเคราะหตวแปรแฝงภายนอกในภาพรวม คอ อตมโนทศน

(SC) คาเฉลย = 3.154 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐาน = 0.344 และ การคดเชงบวก (PT) คา

เฉลย = 3.574 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐาน = 0.475 สวนตวแปรแฝงภายใน คอ สขภาวะ

ทางจต (PWB) คาเฉลย = 3.590 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐาน = 0.374

2. ผลการวเคราะหตามวตถประสงค

2.1 ผลการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธ เพอศกษาความสมพนธระหวางตวแปรแฝง

ทง 4 ตวแปรจากตวแปรสงเกตไดรวมทงหมด 19 ตวแปร ไดคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปร

รวม 171 ค มชวงพสยระหวาง -0.134 ถง 0.642 เมอพจารณาความสมพนธระหวางตวแปรแฝง

◆ กงแกว ทรพยพระวงศ ◆

61

แตละค พบวาระหวางการคดเชงบวก (PT1- PT6) กบสขภาวะทางจต (PWB1-PWB6) ระหวาง

อตมโนทศน (SC1- SC5) กบสขภาวะทางจต (PWB1-PWB6) และระหวางภมหลงทงเพศ

และ GPA กบสขภาวะทางจต (PWB1-PWB6) มพสยสมประสทธสหสมพนธแตละค คอ -0.059

ถง 0 .534, 0.056 ถง 0.509 และ -0.008 ถง 0.177 ตามลÓดบ จะเหนวาสมประสทธสหสมพนธ

ของการคดเชงบวก (PT1- PT6) กบสขภาวะทางจต (PWB1-PWB6) มคามากกวาคอน แสดงวา

PT จะเปนตวทÓนายทด เมอพจารณาความสมพนธระหวางตวแปรแฝงทเปนตวแปรเชงสาเหต 3 ตวแปร

ไดแก BG, SC และPT พบวาตวแปรสงเกตไดของตวแปรแฝงทง 3 ตวแปรนไมมคาใดสงมากกวา

คาสมบรณ (absolute value) ของ 0.8 แสดงวาตวแปรแฝงทเปนสาเหตไมมปญหาภาวะรวม

เสนตรงพห (multi-collinearity) รายละเอยดดงตาราง 3

2.2 ผลการวเคราะห เพอตรวจสอบความสอดคลองระหวางโมเดลทสรางขนตามทฤษฎ

กบขอมลเชงประจกษ พบวาโมเดลมความสอดคลองกลมกลน โดยมสถตความกลมกลนดงน Chi-

Square =135.82, df=117, p = 0.113, RMSEA = 0.020, GFI = 0.966 ดงภาพ 2

Chi-Square =135.82, df =117, p = 0.113, RMSEA = 0.020, GFI = 0.966

ภาพ 2 โมเดลบทบาทการสงผานของอตมโนทศนในการศกษาอทธพลของการคดเชงบวกและภมหลง (เพศและ GPA) ทมตอสขภาวะทางจต

หมายเหต: คาในภาพเปน completely standardized coefficient

◆ บทบาทการสงผานของอตมโนทศนในการศกษาอทธพลของการคดเชงบวก ◆

และภมหลงของนกศกษาทมตอสขภาวะทางจต

62

ตารา

ง 3

ผลกา

รวเคราะห

คาเฉลย

สวน

เบยง

เบนม

าตรฐ

าน แ

ละคา

สมปร

ะสทธ

สหสม

พนธร

ะหวา

งตวแ

ปรทใ

ชในก

ารวจ

ย

ตวแป

รM

ale

GPA

SC1

SC2

SC3

SC4

SC5

PT1

PT2

PT3

PT4

PT5

PT6

PWB1

PWB2

PWB3

PWB4

PWB5

PWB6

Male

1.00

0

GPA

-0.134

**1.00

0

SC1

0.06

9-0

.002

1.00

0

SC2

-0.021

0.31

1**

0.25

9**

1.00

0

SC3

0.31

3**-0

.134

**0.12

9**

0.06

81.00

0

SC4

0.02

40.01

40.18

4**

0.33

7**

0.17

2**

1.00

0

SC5

0.04

00.03

70.28

4**

0.31

1**

0.17

2**

0.28

6**

1.00

0

PT1

0.26

9**

0.02

00.20

6**

0.26

8**

0.32

2**

0.32

4**

0.37

7**

1.00

0

PT2

0.15

5**

0.07

00.21

6**

0.33

8**

0.25

7**

0.39

9**

0.41

6**

0.52

6**

1.00

0

PT3

0.18

1**

0.15

6**

0.19

8**

0.32

6**

0.13

9**

0.38

6**

0.33

7**

0.54

2**

0.52

1**

1.00

0

PT4

0.00

10.03

20.07

40.12

4*0.08

80.27

7**

0.21

8**

0.29

0**

0.31

4**

0.39

2**

1.00

0

PT5

0.18

4**

0.04

60.20

0**

0.30

1**

0.21

5**

0.32

7**

0.39

8**

0.54

6**

0.55

9**

0.64

2**

0.40

2**

1.00

0

PT6

0.06

30.14

3**

0.19

4**

0.38

4**

0.11

4**

0.29

8**

0.43

7**

0.41

0**

0.46

9**

0.55

1**

0.37

4**

0.63

6**

1.00

0

PWB1

0.13

1**

0.03

70.10

5*0.16

3**

0.05

60.11

6**

0.22

3**

0.17

3**

0.24

5**

0.16

6**-0

.059

0.25

8**

0.25

1**

1.00

0

PWB2

0.06

80.13

3**

0.39

7**

0.23

6**

0.10

3*0.17

5**

0.39

7**

0.22

6**

0.22

8**

0.25

8**

0.11

0*0.21

8**

0.18

5**

0.24

6**

1.00

0

PWB3

0.04

30.17

7**

0.14

0**

0.16

0**

0.12

6*0.23

0**

0.28

9**

0.33

7**

0.37

6**

0.45

0**

0.25

8**

0.41

7**

0.40

4**

0.21

6**

0.22

8**

1.00

0

PWB4

0.01

00.09

60.16

8**

0.27

7**

0.11

5*0.50

9**

0.31

2**

0.30

6**

0.31

7**

0.37

0**

0.39

7**

0.31

4**

0.24

7**

0.09

00.29

8**

0.34

4**

1.00

0

PWB5

0.03

60.09

9*0.19

0**

0.35

9**

0.10

5*0.50

6**

0.35

0**

0.42

8**

0.42

0**

0.50

6**

0.38

2**

0.53

4**

0.46

0**

0.14

2**

0.15

5**

0.41

1**

0.44

0**

1.00

0

PWB6

-0.008

0.15

8**

0.16

4**

0.41

1**

0.06

20.25

4**

0.33

6**

0.22

9**

0.32

8**

0.37

7**

0.19

5**

0.49

2**

0.49

9**

0.21

5**

0.27

8**

0.40

6**

0.27

0**

0.40

3**

1.00

0

M0.43

73.40

83.38

33.00

82.63

13.40

93.33

83.50

13.28

33.66

93.97

93.53

03.48

02.99

13.18

43.88

04.01

13.66

43.82

4

SD0.49

71.31

90.62

40.56

80.66

30.44

70.49

30.64

70.67

70.60

60.57

00.64

80.62

90.53

70.63

40.57

60.54

90.55

40.70

1

หมาย

เหต

**p<

0.05

Male =

ความ

เปนเ

พศชา

ย GPA

= ผ

ลสมฤ

ทธทา

งการเรยน

SC1=

ลกษ

ณะท

างกา

ยภาพ

, SC

2= ค

วามส

ามารถท

างวช

าการ, SC

3= ค

วามส

ามารถท

างกฬ

า, S

C4=

การยอ

มรบเพอ

น, S

C5=

ควา

มประ

พฤตห

รอคณ

ธรรม

PT

1= ก

ารคว

บคมต

นเอง

, PT

2= ค

วามเชอ

มน, PT

3= ก

ารมอ

งโลก

ในแง

ด, P

T4=

การม

มนษย

สมพน

ธ, P

T5=ก

ารกล

าเผช

ญอป

สรรค

, PT

6= ก

ารยด

มนคณ

ธรรม

PW

B1=

ความ

เปนต

วของ

ตวเอง,

PWB2

= กา

รยอม

รบตน

เอง,

PWB3

= กา

รมคว

ามงอ

กงาม

ในตน

, PW

B4=

การม

สมพน

ธภาพ

ทด, PW

B5=

การจ

ดการกบ

สถาน

การณ

, PW

B6=

การม

จดมง

หมาย

ในชว

ต

◆ กงแกว ทรพยพระวงศ ◆

63

2.3 ผลการวเคราะหอทธพลของตวแปรภมหลง (BG) และตวแปรการคดเชงบวก (PT)

ทมตอสขภาวะทางจต (PWB) สงผานตวแปรอตมโนทศน (SC) ในโมเดลความสมพนธเชงสาเหต

ของสขภาวะทางจต พบวา อทธพลจาก PT ทมตอ SC เทากบ 0.844 จาก PT ทมตอ PWB

เทากบ 0.329 และ SC ทมตอ PWB เทากบ 0.564 มนยสÓคญทางสถตทกเสนทาง แสดงวา

ตวแปร SC เปนตวแปรสงผานระหวาง PT กบ PWB โดยท PT มอทธพลมาตรฐานทางตรงและ

ทางออมตอ PWB เทากบ 0.329 และ 0.476 ตามลÓดบ แสดงวาอทธพลทางออมสงกวา อทธพล

ทางตรงคดเปน 1.447 เทาของอทธพลทางตรง บงชวา SC เปนตวแปรสงผานบางสวน (partial

mediator) แต อทธพลจาก BG ทมตอ SC เทากบ 0.010 และ BG ทมตอ PWB เทากบ -0.065

แสดงวา BG ไมมอทธพลทางออมตอ PWB มแตอทธพลทางตรงตอ PWB เทานน ดงนน SC

จงไมเปนตวแปรสงผานระหวาง BG กบ PWB หมายความวา ภมหลงมอทธพลทางตรงกบสขภาวะ

ทางจตของนกศกษา แตมคาตดลบและตÓมาก รายละเอยดดงตาราง 4

ตาราง 4 อทธพลทางตรงและอทธพลทางออมระหวางตวแปรแฝงในโมเดลตามกรอบแนวคด

เสนทางอทธพล คาสถต อทธพลทางตรง(Direct Effect)

อทธพลทางออม(Indirect Effect)

อทธพลรวม(Total Effect)

ภมหลง (BG) SC PWB SC PWB SC PWB

BG --> SC, BG --> PWB bSEtβ

0.0020.009 0.253 0.010

-0.012**

0.005-2.152- 0.065

----

0.0010.0040.2510.006

0.0020.0090.2530.010

-0.0110.006

-1.805-0.060

การคดเชงบวก (PT) SC PWB SC PWB SC PWB

PT --> SC, PT --> PWB bSEtβ

0.445**

0.0706.370 0.844

0.135**

0.0582.321 0.329

----

0.195**

0.0603.262 0.476

0.445**

0.0706.3700.844

0.330**

0.0585.6700.806

อตมโนทศน (SC) SC PWB SC PWB SC PWB

SC --> PWB bSEtβ

----

0.438**

0.1413.1010.564

----

----

----

0.438**

0.1413.101 0.564

หมายเหต **p<0.05

◆ บทบาทการสงผานของอตมโนทศนในการศกษาอทธพลของการคดเชงบวก ◆

และภมหลงของนกศกษาทมตอสขภาวะทางจต

64

2.4 ผลการวเคราะหเมทรกสสหสมพนธ (correlation matrix) ระหวางตวแปรแฝง 4 ตว

ในโมเดล แสดงใหเหนวาตวแปรแฝงสวนใหญมความสมพนธกนทางบวก ตวแปรทมคาสมประสทธ

สหสมพนธกบตอตวแปรสขภาวะทางจตสงสด คอ อตมโนทศน มคาเทากบ 0.843 (R2= 0.711)

รองลงมาคอ การคดเชงบวก มคาเทากบ 0.807 (R2= 0.651) ในขณะท การคดเชงบวกกบอตมโนทศน

มความสมพนธในระดบสงเชนเดยวกน คอมคาเทากบ 0.843 (R2= 0.711) สวนตวแปรภมหลง

แสดงความสมพนธทางลบกบอตมโนทศน การคดเชงบวก และสขภาวะทางจต ซงมคานอยมาก คอ

เทากบ -0.008 (R2= 0.000), -0.022 (R2= 0.000) และ -0.077 (R2= 0.006) ตามลÓดบ

แสดงวา ความสมพนธคทสงทสด คอ SC กบ PWB และ SC กบ PT ซงมปรมาณความแปรปรวน

รวมกน (R2= 0.711) สวนคทนอยทสดคอ BG กบ SC ซงมคาความแปรปรวนรวมกน (R2= 0.000)

โดยทความสมพนธระหวาง BG กบ PWB มคาความแปรปรวนรวมกน (R2= 0.006) ไมถงรอยละ 1

ดงตาราง 5

ตาราง 5 เมทรกสสหสมพนธ (correlation matrix) ระหวางตวแปรแฝง 4 ตวในโมเดล

ตวแปร SC PWB PT BG

SCPWBPTBG

1.0000.843**

0.843**

-0.008

1.0000.807**

-0.0771.000

-0.022 1.000

หมายเหต **p<0.05

อภปรายผล ผลการวจยครงน จะอภปรายตามสมมตฐานรวม 3 ขอ ดงน ผลการวจยสนบสนนสมมตฐาน

ท 1 กลาวคอ โมเดลความสมพนธเชงสาเหตของสขภาวะทางจตทมอตมโนทศนเปนตวแปรสงผาน

สอดคลองกบขอมลเชงประจกษ ซงสอดคลองกบผลงานวจยของ Doering et al. (2011) Hadley,

Hair, & Moore (2008) Harrington & Loffredo (2011) Ritchie et al. (2011) และ

Viholainen et al. (2014) ผลวจยดงกลาว อธบายตามแนวคดของนกจตวทยากลม มนษยนยม

(Humanism) ไดวา อตมโนทศน (SC) หรอการรบรตนเองเปนสงทเกดจากปฏสมพนธทางสงคม

ทบคคลไดรบจากการอบรมเลยงด สงคมและวฒนธรรม อตมโนทศนมไดทงทางบวกและทางลบ

ยงบคคลเจรญเตบโตขน อตมโนทศนกยงซบซอนและมรายละเอยดทเฉพาะตามไปดวย แตกสามารถ

เปลยนแปลงได ขนอยกบประสบการณของแตละบคคล (Craven & Marsh, 2008) เมอนกศกษา

◆ กงแกว ทรพยพระวงศ ◆

65

เขามาศกษาในระดบอดมศกษา ยอมเผชญกบสภาพแวดลอมทแตกตางจากวยเดกไปบาง เพราะม

อสระและเสรภาพในการปฏบตตนมากขน ขณะเดยวกนตองรบผดชอบและควบคมตนเองทงดาน

การเรยน อารมณ และ สงคมควบคไปดวย นอกจากนน ชวงวยนยงตองมจดมงหมายในอนาคต

เกยวกบการประกอบอาชพทชดเจนมากขน (Pan et al, 2014) ดงนน การคดเชงบวก (PT) ของ

นกศกษา จงมบทบาทตออตมโนทศน (SC) เนองจากตางกเปนจตลกษณะทสงผลถงกนได และสงผล

ตอสขภาวะทางจตตามมาดวย

ผลการวเคราะหครงนสนบสนนสมมตฐานท 2 กลาวคอ การคดเชงบวกมอทธพลทางตรง

และทางออมตอสขภาวะทางจต เทากบ 0.329 และ 0.476 ตามลÓดบ แสดงวาอทธพลทางออม

สงผานอตมโนทศน มคาสงกวาอทธพลทางตรงเลกนอย ขอคนพบดงกลาวน สอดคลองกบงานวจย

ของ Ritchie et al. (2011) และ Viholainen et al. (2014) ผลการวจยแสดงใหเหนวา อตมโนทศน

เปนตวแปรสงผานและเปนโมเดลการสงผานแบบบางสวน (partial mediation model) อธบาย

ขอคนพบดงกลาว คอเสนทางอทธพลของตวแปรการคดเชงบวกไปอตมโนทศน (PT --> SC)

เทากบ 0.844 และอตมโนทศนมอทธพลทางตรงตอสขภาวะทางจต (SC --> PWB) เทากบ 0.564

แสดงวาอทธพลทางออม เทากบ (0.844) x (0.564) = 0.476 หมายความวา การคดเชงบวก

มอทธพลทางตรงตออตมโนทศนในระดบสงเพราะตางกเปนจตลกษณะเชนเดยวกน ในขณะท

การคดเชงบวกและอตมโนทศนมอทธพลทางตรงตอสขภาวะทางจตนอยกวา คอ 0.329 และ 0.546

ตามลÓดบ จะเหนไดวาเมอนกศกษามการคดเชงบวกและมอตมโนทศนดวยแลวจะมสขภาวะทางจต

เพมขนสงกวามการคดเชงบวกเพยงอยางเดยว

การนÓผลการวจยครงนไปใชประโยชนเพอพฒนาสขภาวะทางจตของนกศกษา ตองใหความ

สÓคญกบการพฒนาการคดเชงบวกกอนจงจะเกดประสทธผลมากทสด เพราะเมอนกศกษามการคด

เชงบวกดแลว กจะมอตมโนทศนในระดบสงตามไปดวยและจะสงผลใหเกดสขภาวะทางจตสงสด

โดยหลกการทางดานจตวทยาแลว การพฒนาโดยการฝกใหบคคลคดเชงบวกสามารถทÓไดงายกวา

การสรางอตมโนทศน ดงนน การพฒนาสขภาวะทางจตของนกศกษา จงสามารถทÓไดงายจากขอ

คนพบในการวจยครงน ดวยการฝกใหนกศกษามการคดเชงบวก โดยคÓนงถงธรรมชาตของนกศกษา

วาเปนวยรนตอนปลาย ยคปจจบนเปนยคของเทคโนโลยและสงคมออนไลน อทธพลของสอนานา

ประเภทมทงโฆษณาชวนเชอ ยวย ปลกระดม หรออนๆ อกหลากหลาย ทสงผลตอการบรโภคและ

ทศนคตของนกศกษาไดทกดานทงเชงบวกและเชงลบ การเรยนการสอน หรอกจกรรมเสรมหลกสตร

ทงหลาย คร อาจารย หรอผทเกยวของจงตองบรณาการและสรางโอกาสเพอสงเสรมใหเกดการพฒนา

การคดเชงบวก หรออาจใชวธการจดโปรแกรมการพฒนาการคดเชงบวกใหกบนกศกษาโดยเฉพาะ

◆ บทบาทการสงผานของอตมโนทศนในการศกษาอทธพลของการคดเชงบวก ◆

และภมหลงของนกศกษาทมตอสขภาวะทางจต

66

ผลการวจยครงนสนบสนนสมมตฐานท 3 บางสวน เพราะพบวา ภมหลงของนกศกษามอทธพลทางตรงตอสขภาวะทางจต แตไมมอทธพลทางออมผานอตมโนทศนตอสขภาวะทางจต ขอคนพบนสอดคลองกบงานวจยอนทแสดงผลวา เพศมความสมพนธกบสขภาวะทางจต (Caprara et al., 2006; Isiklar, 2012; กงแกว ทรพยพระวงศ, 2555) ในทÓนองเดยวกบทงานวจยบางเรองแสดงผลวา ผลสมฤทธทางการเรยนมความสมพนธกบสขภาวะทางจตเชนเดยวกน (จตพร อาญาเมองและคณะ, 2556; ชาญวฒ ธตรตนโชตและคณะ, 2557) อยางไรกตามไมพบวามงานวจยใดทศกษาอทธพล ทางออมของภมหลงดงกลาวผานอตมโนทศน ดงนน ขอคนพบในประเดนน คอดานทภมหลงไมมอทธพลทางออมจงถอวาเปนขอคนพบทนาสนใจและควรไดตดตามศกษาเพมในเรองนตอไปอก ประเดนทนาสงเกต คอ คาอทธพลจากภมหลงไปสขภาวะทางจตมนยสÓคญทางสถตแตถอวาไมมนยสÓคญทางปฏบต (practical significant) เพราะวามคาตÓกวา 0.3 ดงนน ภมหลงดานเพศและผลสมฤทธทางการเรยนไมนาเอามาพฒนาในโมเดลน งานวจยนยนยนวาไมนาศกษาตวแปรน

อภปรายประเดนทสองไดวา การทคร อาจารย และนกการศกษา จะพฒนาสขภาวะทางจตของนกศกษา โดยใชอตมโนทศนเปนตวแปรสงผานนน ภมหลงดานเพศและผลสมฤทธทางการเรยนจะไมมอทธพลทางออม มแตอทธพลทางตรงเทานน ซงกมคานอยมาก ในเชงปฏบตของการพฒนาจงไมจÓเปนตองคÓนงถงเพศและผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษากได แตใหมงพฒนาการคด เชงบวกจะไดผลทชดเจนกวา ผลการวจยครงนไดขอสรปทแตกตางไปจากผลการศกษาอนทผานมา นกการศกษาสามารถใชเปนขอมลสÓคญในการพฒนาสขภาวะทางจตของนกศกษาไดอยางเปน รปธรรมตอไป เพราะการพฒนาใหนกศกษามสขภาวะทางจตทด เทากบเปนการเตรยมความพรอมใหนกศกษาสามารถเผชญกบโลกและชวตความเปนจรงไดอยางมประสทธภาพ เมอพจารณามตตางๆ ของสขภาวะทางจตตามแนวคดของ Ryff and Keyes (1995) ในการวจยครงนแลว จะเหนวามความครอบคลมถงพฤตกรรมตางๆ ทบคคลแสดงออก ไมไดเปนเพยงความนกคดหรอความรสก ทางจตใจเทานน จงนาจะเปนคณลกษณะทควรพฒนาใหเกดขนเปนอยางยง เพราะคงจะไมมประโยชนใดใด ถาสงคมไทยเตมไปดวยความเจรญทางวตถและเทคโนโลยอนทนสมยนานาประการ แตคนรนใหมทจะเปนทรพยากรบคคลทสÓคญของประเทศดÓเนนชวตอยางไรความสขและมปญหาดานสขภาวะทางจต

อยางไรกตาม การวจยครงนมขอจÓกดในการวจยเชนเดยวกบงานวจยอน กลาวคอ ตวอยางทใชในการวจย เปนนกศกษามหาวทยากรงเทพสถาบนเดยวเทานนซงเปนมหาวทยาลยเอกชน ดงนน ตวอยางในการวจยครงนอาจไมใชตวแทนทดของนสตนกศกษามหาวทยาลยของรฐ และตวอยางเปนนกศกษาชนปท 1-2 ไมไดเปนตวแทนของนกศกษาทกชนป การวจยครงตอไปควรรวบรวมขอมลจากตวอยางทกชนปทเปนตวแทนจากมหาวทยาลยของรฐและเอกชน เพอการสรปอางองไดครอบคลมทงหมด

◆ กงแกว ทรพยพระวงศ ◆

67

สรปและขอเสนอแนะ การวจยเรองนสนบสนนสมมตฐานถงบทบาทของอตมโนทศนทเปนตวแปรสงผานระหวาง

การคดเชงบวกและสขภาวะทางจตของนกศกษาระดบปรญญาตรทมการตรวจสอบกบขอมลเชง

ประจกษและโมเดลมความตรงเชงโครงสราง คาขนาดอทธพลในโมเดลทงทางตรงและทางออมมนย

สÓคญทางสถตทเปนประโยชนตอการพฒนาสขภาวะทางจตของนกศกษา

ขอเสนอแนะจากการวจยครงน แบงเปนขอเสนอแนะเชงนโยบาย คร อาจารย และนกการศกษา

สามารถใชผลจากการวจยครงน สรางเสรมการคดเชงบวกและอตมโนทศน ในฐานะตวแปรสงผาน

เพอใหเกดผลตอสขภาวะทางจตของนกศกษา ทงนกลไกในการสรางเสรมจตลกษณะทงสองดานดงกลาว

อาจใชการจดโปรแกรมเพอฝกการคดเชงบวก หรอการปรบกจกรรมการเรยนการสอนเพอสรางเสรม

อตมโนทศนกได สÓหรบขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป ควรมการศกษาเพมเตม เพอหาคÓตอบ

ใหชดเจนวาอตมโนทศนมอทธพลทางตรงตอการคดเชงบวกไดหรอไม และศกษาวา ภมหลงดานเพศ

และผลสมฤทธทางการเรยนสามารถมอทธพลทางออมตอสขภาวะทางจตเมอผานตวแปรอนเปน

อยางไร นอกจากนน ควรศกษาตวอยางนกศกษาทมาจากทงสถาบนของรฐและเอกชน โดยใหครอบคลม

ทกชนป เพอใหไดขอคนพบจากตวอยางทเปนตวแทนทดของประชากร และสามารถเปรยบเทยบ

ความแตกตางของโมเดลความสมพนธเชงสาเหตระหวางกลมนกศกษาในสถาบนรฐและเอกชน เพอให

ผลการวจยลกซงและกวางขวางมากยงขน จะไดนÓไปใชประโยชนในการพฒนาอยางเปนรปธรรม

ตอไป

กตตกรรมประกาศ ขอกราบขอบพระคณ ศาสตราจารย ดร. นงลกษณ วรชชย เปนอยางสงทใหขอเสนอแนะ

ในการทÓวจยครงน ขอบคณอาจารยมารยาท โยยศทอง และอาจารยมยร เสอคÓราม ทชวยวเคราะห

ขอมล ขอบคณ Dr. Tony Page ทกรณาชวยตรวจสอบบทคดยอภาษาองกฤษ ขอบคณนกศกษา

ทเปนผชวยวจยเกบขอมล และขอบคณนกศกษาทตอบแบบสอบถามในการวจยครงนทกคน

บรรณานกรมกรมสขภาพจต. (2551). พลงแหงการคดในเชงบวก. เขาถงจาก http://www.dmh.go.th/sty_libnews/

news/view.asp?id=7152.

กÓจร ตตยกว. (2554). การประชมเสวนา เรอง การเตรยมพรอมผลตบณฑตไทยในศตวรรษท ๒๑.

จดหมายขาวสÓนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. เขาถงจาก http://www.thaiall.com/

pdf/ohec/ohec_20110808.pdf.

◆ บทบาทการสงผานของอตมโนทศนในการศกษาอทธพลของการคดเชงบวก ◆

และภมหลงของนกศกษาทมตอสขภาวะทางจต

68

กงแกว ทรพยพระวงศ. (2555). ความแตกตางของอตมโนทศนการคดเชงบวกและสขภาวะทางจต

ระหวางกลมนกศกษาทเพศและคณะตางกน . เอกสารการประชมวชาการของ The East-West

Psychological Science Research Center, 11. คณะจตวทยา. จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

กงแกว ทรพยพระวงศ. (2556). อตมโนทศน การคดเชงบวก และสขภาวะทางจต: การศกษาสหสมพนธ

คาโนนคอล. วารสารวชาการสมาคมสถาบนอดมศกษาเอกชนแหงประเทศไทย (สสอท),

19(2), 79-89.

คคนางค มณศร. (2550). แบบวดสขภาวะทางจต. คณะจตวทยา จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

จตพร อาญาเมอง, ปยรตน จตรภกด, สภาวลย จารยศลป, ทศนนท ทมมานนท, และ ดÓรงคศกด

สอนแจง. (2557). สภาวะสขภาพจตของนกศกษาสาธารณสขชมชน จงหวดชลบร. วารสาร

สาธารณสขศาสตร, 43(2), 188-200.

ชาญวฒ ธตรตนโชต, ณฐญาดา เหลาคงธรรม, วสนต มาวงษ, ทดตา ศรบญเรอง, และ สวรรณา

ภทรเบญจพล. (2556). การประเมนสขภาพจตและความเครยดของนกศกษามหาวทยาลย

อบลราชธาน. วารสารเภสชศาสตรอสาน, 9(3), 66-71.

นฤมล ธนการพาณช. (2556). โมเดลเชงสาเหตความมวนยในตนเอง: การวเคราะหเปรยบเทยบ

ระหวาง SEM และ . MRA. วารสารวธวทยาการวจย, 26(3), 214-241.

นนทชตสณห สกลพงศ. (2551). สขภาพจตและปญหาการปรบตวของนสตแพทย มหาวทยาลย

นเรศวร, วารสารสมาคมจตแพทยแหงประเทศไทย, 53(4), 369-376.

ยทธนา ภาระนนท. (2556). คดเชงบวก..กญแจไขพลงสมอง.. เขาถงจาก http://www.Oknation.net/

blog/youthana/

สจจา ประเสรฐกล, ชศร วงศรตนะ และ ระววรรณ พนธพานชม. (2551) การศกษาเชงเปรยบเทยบ

คณลกษณะการคดเชงบวกของนกเรยนชวงชนท 4 สÓนกงานเขตพนทการศกษานครราชสมา

เขต 7 ทมระดบอตมโนทศนและประสบการณชวตแตกตางกน. วารสารวชาการศกษาศาสตร,

9(2), 133-140.

สÓนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. (2554). นโยบายพฒนาคณภาพบณฑตไทย พ.ศ. 2554-2558.

เขาถงจาก http://www.mua.go.th/users/bhes/front_home/ex29072554/file/p02.pdf.

สÓนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2554). แผนพฒนาเศรษฐกจและ

สงคมแหงชาต ฉบบท (พ.ศ. 2555-2559). เขาถงจาก http://www.nesdb.go.th.

สธาสน นาคสนธ. (2552). การวเคราะหองคประกอบของการคดเชงบวกของนกเรยนชวงชนท 3

(วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). มหาวทยาลยศรนครนทรทรวโรฒ, กรงเทพฯ.

อษา วงษอนนต และ สปาณ สนธรตน. (2552). อตมโนทศน การสนบสนนทางสงคมกบสขภาพ

ของผสงอาย. วารสารโรงพยาบาลจตเวชนครราชสมาราชนครนทร, 9(2), 40-46.

◆ กงแกว ทรพยพระวงศ ◆

69

Augusto-Landa, J. M., Pulido-Martos, M., & Lopez-Zafra, E. (2011). Does perceived

emotional intelligence and optimism/pessimism predict psychological well-bein.

Journal of Happiness Studies, 12, 463-474.

Beattie, L. (2008). Optimism and the power of positive thinking. Retrieved from http://

www.sparkpeople.com/resource/wellness_articles.asp?id=835

Caprara, G. V., Steca, P., Gerbino, M., Paciello, M., & Vecchio, G. M. (2006). Looking

for adolescents’ well-being: self- efficacy beliefs as determinants of positive

thinking and happiness. Epidemiologia e Psichiatria Social, 15(1), 30-43.

Craven, R. G., & Marsh, H. W. (2008). The centrality of the self–concept construct

for psychological wellbeing and unlocking human potential: Implications for

child and educational psychologists. Educational & Child Psychology, 25(2),

104-118.

DC Wang, C-C., & Castaneda-Sound, C. (2008). The role of generational status,

self-esteem, academic self-efficacy, and perceived social support in college

students’ psychological well-being. Journal of College Counseling, 11, 101-118.

Doering, B. K., Conrad, N., Rief, W., & Exner, C. (2011). Living with acquired brain

injury: Self-concept as mediating variable in the adjustment process. Neuro-

psychological Rehabilitation, 21(1), 42-63.

Duggleby, W., Cooper, D., & Penz, K. (2009). Hope, self-efficacy, spiritual well-being

and job satisfaction. Journal of advanced Nursing, 65(11), 2376-2385.

Garcia, D., & Siddiqui, A. (2009). Adolescents’ psychological well-being and memory

for life events: Influences on life satisfaction with respect to temperamental

dispositions. Journal of Happiness Studies, 10, 407-419.

Gracia, D., & Moradi, S. (2013). The affective temperaments and well-being: Swedish

and Iranian adolescents’ life satisfaction and psychological well-being. Journal

of Happiness Studies, 14, 689-707.

Gulacti, F. (2014). Investigating university students’ predictors of psychological well-

being. International Journal of Academic Research, 6(1), 318-324.

Hadley, A. M., Hair, E. C., & Moore, K. A. (2008). Assessing what kids think about

themselves: A guide to adolescent self-concept for out-of–school time program

practitioners. Child Trends Research-to-Results, 32, 1-6.

◆ บทบาทการสงผานของอตมโนทศนในการศกษาอทธพลของการคดเชงบวก ◆

และภมหลงของนกศกษาทมตอสขภาวะทางจต

70

Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Andersen, R. E. (2010). Multivariate data

analysis (7th ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Education, Inc.

Harter, S. (1999). The construction of the self: A developmental perspective. New York,

NY: The Guilford Press.

Harrington, R., & Loffredo, D. A. (2011). Insight, rumination, and self-reflection as

predictors of well-being. The Journal of Psychology, 145(1), 39-57.

Isiklar, A. (2012). Examining psychological well-being and self-esteem level of

Turkish students in gaining identity against role during conflict periods. Journal

of Instructional Psychology, 39(1), 41-50.

Leist, A. K., & Miiller, D. (2013). Humor types show different patterns of self-

regulation, self-esteem, and well-being. Journal of Happiness Studies, 14,

551-569.

Lench, H. C. (2011). Personality and health outcomes: Making positive expectations

a reality. Journal of Happiness Studies, 12, 493-507.

Maniacco, V. (2010). Positive thinking rating scale. North Side Counselling. Retrieved

from http://www.northsidecounselling.com.au/self-help/89-positive-thinking-

rating-scale.html

Marsh, H. W., & Craven, R. G. (2006). Reciprocal effects of self-concept and

performance from a multidimensional perspective: Beyond seductive pleasure

and unidimensional perspectives. Perspective on Psychological Science, 1(2),

133-163.

Marcic, R., & Kobal Grum, D.(2011). Gender differences in self-concept and self-esteem

components. Studia Psychologica, 53(4), 373-384.

Monica-Garcia, J., Castillo, I., & Queralt, A. (2011). Leisure-time physical activity

and psychological well-being in university students. Psychological Reports,

109(2), 453-460.

Pan, P. J. D., Deng, L.Y. F., Tsai, S. L., Sue, I. R., & Jiang, J. R. K. (2014).

Effectiveness of an enhancement program on Taiwanese university students’

self-concept. Psychological Reports: Mental & Physical Health, 114(1), 176-184.

◆ กงแกว ทรพยพระวงศ ◆

71

Ponterotto, J. G., Costa-Wofford, C. I., Brobst, K. E., Spelliscy, D., Kacanski, J. M.,

& Scheinholtz, J., et al. (2007). Multicultural personality dispositions and

psychological well-being. The Journal of Social Psychology, 147(2), 119-136.

Ritchie, T. D., Sedikides, C., Wildschut, T., Arndt, J., & Gidron Y. (2011). Self-concept

clarity mediates the relation between stress and subjective well-being. Self and

Identity, 10, 493-508.

Rudasill, K. M., Capper, M. R., Foust, R. C., Callahan, C. M., & Albaugh, S. B.

(2009). Grade and gender differences in gifted students’ self-concepts. Journal

for the Education of the Gifted, 32(3), 340-367.

Ryff, C. D., & Keyes, C. L. M. (1995). The structure of psychological well-being

revisited. Journal of Personality and Social Psychology, 69(4), 719-727.

Ryff, C. D. (1995). Psychological well-being in adult life. Current Directions in

psychological Science, 4(4), 99-104.

Saricaoğlu, H., & Arslan, C. (2013). An investigation into psychological well-being

levels of higher education students with respect to personality traits and self-

compassion. Educational Sciences: Theory & Practice, 13(4), 2097-2104.

Seligman, M. E. P. & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction.

American Psychologist, 55, 5-14.

Tajima, T. (2010). “The relationship between self-concept variability and psychological

well-being: A survey of female undergraduate students”. Shinrigaku Kenkyu,

81(5), 523-528.

Viholainen, H., Aro, T., Purtsi, J.,Tolvanen, A.,& Cantell, M. (2014). Adolescents’

school-related self-concept mediates motor skills and psychological well-being.

British Journal of Educational Psychology, 84(2), 268-280.

Weiten, W., Dunn, D. S., & Hammer, E. Y. (2012). Psychology applied to modern

life: adjustments in the 21st century. Belmont, CA: Wadsworth.

Wong, S. S. (2012). Negative thinking versus positive thinking in a Singaporean student

sample: Relationships with psychological well-being and psychological

maladjustment. Learning and Individual Differences, 22(1), 76-82.

◆ บทบาทการสงผานของอตมโนทศนในการศกษาอทธพลของการคดเชงบวก ◆

และภมหลงของนกศกษาทมตอสขภาวะทางจต

72

Translated Thai ReferencesAyamuang, J., Jitpakdee, P., Jariyasilp, S., Thummanon, T., & Sornjang, D. (2013).

Mental health conditions of community health students in Chonburi province.

Journal of Public. Health, 43(2), 188-200.

Department of Mental Health. (2008). The power of positive thinking. Retrieved from

http://www.dmh.go.th/sty_libnews/news/view.asp?id=7152

Maneesri, K. (2007). Psychological well-being scale. Bangkok: Chulalongkorn University.

Nagsin, S. (2009). Factor Analysis of Positive Thinking of the Third Level Students

(master degree thesis). Srinakharinwirot University, Bangkok.

Office of the Higher Education Commission, (2011). Development policy on quality

of Thai graduate 2011-2015. Retrieved from http://www.thaiall.com/pdf/ohec/

ohec_20110808.pdf.

Office of the National Economic and Social Development Board. (2011). The Eleventh

National Economic and Social Development Plan (2012-2016). Retrieved from

http://www.nesdb.go.th.

Paranan, Y. (2013). Positive thinking…the key for brain power. Retrieved from http://

www.Oknation.net/blog/youthana/

Prasertkul, S., Wongrattana, C., & Panpanichom, R. (2008). The comparative study of

positive thinking for senior high school students under Nakhonratchasima

education Service Area VII with different levels of self-concept and life

experiences. Journal of education: Faculty of Education: Srinakharinwirot

University. 9(2), 133-140.

Sakunpong, N. (2008). Mental health and adjustment problems of medical students in

Naresuan University. Journal of the Psychiatric Association of Thailand, 53(4):

369-376.

Subprawong, K. (2012). Differences in self-concept, positive thinking, and psychological

well-being, among groups of undergraduate students with different gender and

faculties. Proceedings of the East West Psychological Science Research Center,

11, Faculty of Psychology: Chulalongkorn University, Bangkok.

◆ กงแกว ทรพยพระวงศ ◆

73

Subprawong, K. (2013). Self-concept, positive thinking, and psychological well-being:

A canonical correlation study. APHEIT Journal, 19(2), 79-89.

Tatiyakavee, K. (2011). The seminar on preparing Thai graduates for the 21st century.

OHEC newsletter, Retrieved from http://www.thaiall.com/pdf/ohec/ohec_20110808.

pdf

Thanakarnpanich, N. (2013). Causal model on self-regulation: A comparison between

SEM and MRA. Journal of Research Methodology. 26(3), 214-241.

Thitirattanachot, C., Laukongtam, N., Mawong, W., Sriboonruang, T., & Phattarabenjapol,

S. (2013). Assessment of mental health and stress of students at Ubon

Ratchathani university. Isan Journal of Pharmaceutical Sciences, 9(3), 66-71.

Wonganan, U., & Santirat, S. (2009). Self concept, social support and mental health of

the elderly. Journal of Nakhon Ratchasima Rajanagarindra Psychiatric Hospital,

9(2), 40-46.