matura 2015 - geografia - poziom rozszerzony - arkusz maturalny ()

Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczcia egzaminu.

MGE 2015

Ukad graficzny CKE 2015

MGE 2015

UZUPENIA ZDAJCY

KOD PESEL

EGZAMIN MATURALNY Z GEOGRAFII

POZIOM ROZSZERZONY DATA: 13 maja 2015 r. GODZINA ROZPOCZCIA: 9:00 CZAS PRACY: 180 minut LICZBA PUNKTW DO UZYSKANIA: 60 Instrukcja dla zdajcego 1. Sprawd, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 26 stron (zadania 135) oraz

barwny materia rdowy (strony IIV). Ewentualny brak zgo przewodniczcemu zespou nadzorujcego egzamin.

2. Barwny materia rdowy moesz wyrwa ze rodka, ale po zakoczeniu pracy w go do arkusza egzaminacyjnego.

3. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy kadym zadaniu. 4. Pisz czytelnie. Uywaj dugopisu albo pira tylko z czarnym

tuszem/atramentem. 5. Nie uywaj korektora, a bdne zapisy wyranie przekrel. 6. Pamitaj, e zapisy w brudnopisie nie bd oceniane. 7. Moesz korzysta z linijki, lupy i kalkulatora prostego. 8. Na tej stronie oraz na karcie odpowiedzi wpisz swj numer PESEL

i przyklej naklejk z kodem. 9. Nie wpisuj adnych znakw w czci przeznaczonej dla egzaminatora.

miejsce na naklejk

MGE-R1_1P-152

Strona 2 z 26 MGE_1R

Zadania 1.7. rozwi, korzystajc z barwnej mapy fragmentu Wyyny Krakowsko- -Czstochowskiej (strona I barwnego materiau rdowego). Zadanie 1. (02) Odszukaj na mapie Syborow Gr (pole E1) i Januszkow Gr (pole F1). Uzasadnij, podajc trzy argumenty, e obszar wzniesienia Syborowa Gra rni si od obszaru wzniesienia Januszkowa Gra pod wzgldem cech rodowiska przyrodniczego i zagospodarowania przez czowieka. 1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

3. ...................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... Zadanie 2. (01) Na poniszej fotografii podano nazwy wybranych obiektw przemysowych, pooonych w Bukownie i w Olkuszu, oraz przyblione odlegoci w linii prostej tych obiektw od szczytu wzniesienia, z ktrego wykonano fotografi.

Zaznacz nazw wzniesienia, z ktrego szczytu wykonano fotografi. A. Pomorska (D2) B. Syborowa Gra (E1) C. Januszkowa Gra (F1) D. Pomorzaskie Skaki (D1) Zadanie 3. (01) Na stoku Diablej Gry (pole A5) znajduje si forma rzeby wytworzona w skaach wglanowych. Podaj nazw czynnika i procesu rzebotwrczego, ktre przyczyniy si do powstania tej formy. Czynnik rzebotwrczy .................................... Proces rzebotwrczy ......................................

Kopalnia Olkusz 1,5 km

Zakady Grniczo-Hutnicze Bolesaw 6 km


Zadanie 4. (01) Poniej opisano rudy cynku i oowiu, ktre wystpuj w okolicy Olkusza.

Rudy cynku i oowiu znajduj si w skaach wglanowych pochodzcych z okresw od dewonu po jur. Znaczenie przemysowe maj rudy, ktre wystpuj w dolomitach kruszcononych rodkowego triasu.

Na podstawie: www.geoportal.pgi.gov.pl

Na rysunku przedstawiono przekrj geologiczny przez okolice Olkusza. Poudniowa cz tego przekroju geologicznego przebiega przez obszar przedstawiony na barwnej mapie.

Na podstawie: J. Kondracki, Geografia fizyczna Polski, Warszawa 1980.

Oce, czy ponisze informacje s prawdziwe. Zaznacz P, jeli informacja jest prawdziwa, lub F jeli jest faszywa. Rudy cynku i oowiu eksploatowane w okolicy Olkusza wystpuj w skaach osadowych. P F

W okolicy Olkusza rudy cynku i oowiu o znaczeniu przemysowym powstay w najstarszym okresie ery paleozoicznej. P F

Rudy cynku i oowiu eksploatowane w okolicy Olkusza wystpuj w monoklinie. P F

Zadanie 5. (01) Budowa geologiczna obszaru pooonego na pnoc od Olkusza charakteryzuje si obecnoci ska wglanowych, ktrych cech jest silne uszczelinienie. Na podstawie mapy podaj skutek wystpowania ska wglanowych dla zasobw wd powierzchniowych obszaru pooonego na pnoc od drogi krajowej nr 94, midzy poudnikami 1932 a 1934E. .......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Wypenia egzaminator

Nr zadania 1. 2. 3. 4. 5. Maks. liczba pkt 2 1 1 1 1 Uzyskana liczba pkt


Zadanie 6. (01) Na podstawie mapy podaj dwa skutki dla rodowiska geograficznego wynikajce z gbinowej eksploatacji rud cynku i oowiu lub wykorzystywania tych rud w hutnictwie w rejonie Bukowna. 1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 7. (01) Oce, czy ukad sieci transportu w rejonie Olkusza jest korzystny dla mieszkacw tego miasta lub jego rozwoju gospodarczego. Odpowied uzasadnij, podajc dwa argumenty. Ocena (wpisz: korzystny albo niekorzystny): ............................................................................... Uzasadnienie: 1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... Zadanie 8. Zadanie wykonaj na podstawie barwnych fotografii przedstawiajcych Boyardville nadmorsk miejscowo wypoczynkow pooon na zachodnim wybrzeu Francji (strona II barwnego materiau rdowego). Fotografie wykonano w tym samym dniu w odstpie okoo 12 godzin. Zadanie 8.1. (01) Podaj nazw ruchu wody morskiej, ktrego konsekwencje przedstawiono na fotografiach, oraz jego przyrodnicz przyczyn. ....................................................................................................................................................... Zadanie 8.2. (01) Przedstaw jeden pozytywny i jeden negatywny dla dziaalnoci gospodarczej czowieka skutek waha poziomu wody morskiej wywoanych przez powysz przyczyn. Skutek pozytywny:

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Skutek negatywny:

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................


Zadanie 9. (02) Na rysunku przedstawiono klimatogramy dla wybranych stacji meteorologicznych na wiecie. Trzy z nich s pooone na wyspach na rnych oceanach.

A B

C D

Na podstawie: www.klimadiagramme.de

Przyporzdkuj kademu opisowi pooenia geograficznego stacji meteorologicznej waciwy klimatogram. Uzupenij tabel.

Opis pooenia geograficznego stacji meteorologicznej Klimatogram (wpisz liter) szeroko geograficzna: 2614N wyspa na Oceanie Spokojnym wysoko 36 m n.p.m. szeroko geograficzna: 4921S wyspa na Oceanie Indyjskim wysoko 20 m n.p.m. szeroko geograficzna: 6408N wyspa na Oceanie Atlantyckim wysoko 61 m n.p.m.

Wypenia egzaminator

Nr zadania 6. 7. 8.1. 8.2. 9. Maks. liczba pkt 1 1 1 1 2 Uzyskana liczba pkt


Zadanie 10. Na rysunku siatki kartograficznej zaznaczono pooenie Papeete (stolicy Polinezji Francuskiej) i piciu innych miejsc na Oceanie Spokojnym oznaczonych literami od A do E.

Zadanie 10.1. (01) Podaj liter oznaczajc miejsce, do ktrego dopynby z Papeete statek utrzymujcy stay kurs wedug azymutu 315. ...........

Zadanie 10.2. (01) Oblicz odlego w kilometrach w linii prostej midzy Papeete a miejscem oznaczonym na rysunku liter A. Przyjmij redni dugo jednostopniowego uku poudnika rwn 111,1 km. Zapisz obliczenia.

Obliczenia:

Odlego wynosi ..................... km.


Zadanie 10.3. (01) Uzupenij zdania. Wpisz odpowiednie litery z rysunku. 22 grudnia dzie jest najduszy w miejscu oznaczonym liter ....... . W dniu rwnonocy Soce gruje najwczeniej w miejscu oznaczonym liter .... .

Zadanie 10.4. (02) Przyjmij, e Soce gruje w zenicie w miejscu oznaczonym liter E. Oblicz wysoko growania Soca w tym samym momencie w miejscu oznaczonym na rysunku liter B oraz podaj stron nieba, po ktrej w tym dniu w miejscu B wystpuje growanie Soca. Zapisz obliczenia. Obliczenia: Wysoko growania Soca: ...................... Soce gruje po ............................................ stronie nieba. Zadanie 10.5. (01) Przez obszar przedstawiony na siatce kartograficznej, w pewnym okresie roku, przebiega rwnolenikowo strefa zbienoci pasatw. Dokocz zdanie wybierz i zaznacz odpowied A albo B oraz jej uzasadnienie spord odpowiedzi 13. Zjawiskiem charakterystycznym dla strefy zbienoci pasatw jest

A. wstpujcy ruch mas powietrza,

ktrego konsekwencj jest

1. spadek zachmurzenia.

2. wzrost iloci opadw atmosferycznych. B.

zstpujcy ruch mas powietrza, 3.

wzrost dobowych amplitud temperatury powietrza.

Wypenia egzaminator

Nr zadania 10.1. 10.2. 10.3. 10.4. 10.5. Maks. liczba pkt 1 1 1 2 1 Uzyskana liczba pkt


Zadanie 11. Na mapie literami A i B zaznaczono wybrane obszary oceanw. Numerami od 1. do 4. oznaczono wybrane prdy morskie.

Na podstawie: Atlas geograficzny wiata, Warszawa 2003.

Zadanie 11.1. (01) Przyporzdkuj kademu z obszarw A i B po jednej z cech ruchu wd morskich. Dobierz cechy z wymienionych poniej. Wpisz obok obszarw numer waciwej cechy. 1. Kierunek prdw morskich zmienia si sezonowo latem jest inny ni zim. 2. W centralnej czci tego obszaru wystpuje wynoszenie zimnych gbinowych wd

oceanicznych na powierzchni. 3. Zimne prdy morskie pyn tu przez cay rok w kierunku pnocnym. 4. Prdy morskie tworz tu wielk komrk cyrkulacyjn, w ktrej woda porusza si przez cay

rok w kierunku zgodnym z ruchem wskazwek zegara.

Obszar A. ......... Obszar B. .........

Zadanie 11.2. (01) Jeden z prdw przedstawionych na mapie jest prdem kompensacyjnym, gdy odprowadza w przeciwnym kierunku nadmiar wd nagromadzonych przez prdy na pkuli pnocnej i poudniowej wywoane pasatami. Zaznacz poprawne dokoczenie zdania. Prd kompensacyjny oznaczono na mapie numerem

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.


Zadanie 12. (01) Zadanie wykonaj na podstawie barwnej mapy, na ktrej przedstawiono podniesienie si obszaru Skandynawii (w metrach) po ustpieniu ostatniego zlodowacenia (strona II barwnego materiau rdowego). Poniej przedstawiono wybrane informacje o zlodowaceniach plejstoceskich w Europie.

Na podstawie: J. Morcinek, Lodowce kuli ziemskiej, Warszawa 1991.

Na podstawie mapy, ktr zamieszczono powyej, oraz barwnej mapy wyjanij zrnicowanie podniesienia si Skandynawii po ustpieniu ldolodu. .......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Wypenia egzaminator

Nr zadania 11.1. 11.2. 12. Maks. liczba pkt 1 1 1 Uzyskana liczba pkt


Zadanie 13. Rzeba obszaru Polski charakteryzuje si pasowym ukadem, czego ilustracj jest poniszy profil terenu wykonany wzdu jednej z zaznaczonych na mapie linii przecinajcej pasy krajobrazowe.

Na podstawie Atlas geograficzny. wiat i Polska, Warszawa 2006.

Zadanie 13.1. (01) Wpisz do tabeli litery, ktrymi oznaczono na mapie linie opisane poniej.

Opis linii na mapie Oznaczenie linii na mapie

Linia, wzdu ktrej wykonano profil terenu. Linia, ktra przecina obszary pooone tylko w obrbie dwch jednostek tektonicznych: platformy paleozoicznej i strefy fadowa alpejskich. Linia, ktra przecina obszar Biebrzaskiego Parku Narodowego.


Zadanie 13.2. (01) Na mapie przedstawiono przestrzenny rozkad rocznych sum opadw atmosferycznych w Polsce.

Na podstawie: Geografia fizyczna Polski, A. Richling, K. Ostaszewska (red.), Warszawa 2005.

Sformuuj prawidowo dotyczc zalenoci wielkoci rocznej sumy opadw atmosferycznych od wysokoci n.p.m. wzdu linii prostej od Tatr po Pobrzee Sowiskie. .......................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... Zadanie 13.3. (01) Uzupenij tabel. Wpisz obok opisw nazwy odpowiednich pasw krajobrazowych.

Opis pasa krajobrazowego Nazwa pasa krajobrazowego Dominuje tu krajobraz modoglacjalny. Wystpuj liczne wzniesienia morenowe oraz ozy, kemy i drumliny. Bardziej paskie tereny powstay jako pola sandrowe.

Typow cech krajobrazu s rwninne, pozbawione wyranych deniwelacji obszary. Doliny rzeczne s tu bardzo szerokie, rozlege, a w ich dnach wystpuj zabagnienia.

Teren charakteryzuje si zrnicowanymi wysokociami wzgldnymi, cho nieprzekraczajcymi kilkuset metrw. Budowa geologiczna jest zoona; w podou wystpuj skay rnych er geologicznych. Duy udzia w ksztatowaniu rzeby terenu maj procesy krasowe, spotykamy tutaj te wwozy lessowe.

Wypenia egzaminator

Nr zadania 13.1. 13.2. 13.3. Maks. liczba pkt 1 1 1 Uzyskana liczba pkt


Zadanie 14. (01) Zadanie wykonaj na podstawie barwnej mapy, na ktrej przedstawiono przestrzenne zrnicowanie jednego z elementw charakteryzujcych zrnicowanie warunkw klimatycznych w Polsce (strona II barwnego materiau rdowego). Dokocz zdanie wybierz i zaznacz odpowied A albo B oraz jej uzasadnienie spord odpowiedzi 13. Na mapie przedstawiono zrnicowanie

A. dugoci okresu wegetacyjnego, na ktre decydujcy wpyw maj

1. dugo dnia w proczu ciepym i pokrycie terenu.

2. odlego od oceanu i wysoko n.p.m. B.

rednich rocznych amplitud temperatury powietrza, 3.

prdko wiatru i redni stopie zachmurzenia.

Zadanie 15. (01) Na wykresie przedstawiono przebieg w roku hydrologicznym (ustalony na podstawie wieloletnich obserwacji) rednich miesicznych wartoci skadowych bilansu wodnego dla Polski.

Na podstawie: L. Starkel, Geografia Polski. rodowisko przyrodnicze, Warszawa 1999. Oce, czy ponisze informacje s prawdziwe. Zaznacz P, jeli informacja jest prawdziwa, lub F jeli jest faszywa.

Im wysza miesiczna suma opadw, tym wikszy miesiczny odpyw. P F

Najwiksze parowanie jest w najcieplejszym miesicu roku. P F Miesiczne sumy odpyww s wiksze w okresie wiosennego topnienia niegu ni w pozostaej czci roku. P F


Zadanie 16. Zadanie wykonaj na podstawie barwnych fotografii przedstawiajcych wybrane skamieniaoci (strona III barwnego materiau rdowego). Zadanie 16.1. (02) Przyporzdkuj nazwom zwierzt podanych w tabeli numery fotografii, na ktrych przedstawiono ich skamieniaoci, oraz nazwy okresw lub epok geologicznych, w ktrych te zwierzta yy. Uzupenij tabel.

kambr kreda paleocen plejstocen

Nazwa zwierzcia Numer fotografii Okres geologiczny lub epoka mamut

plezjozaur

trylobit

Zadanie 16.2. (01) Na rysunku przedstawiono uproszczony przekrj geologiczny.

Przyjmij, e na obszarze, ktrego budow geologiczn zilustrowano na przekroju geologicznym, znaleziono skamieniaoci przedstawione na fotografiach. Oce, czy ponisze informacje s prawdziwe. Zaznacz P, jeli informacja jest prawdziwa, lub F jeli jest faszywa.

Skamieniao przedstawiona na fotografii 1. znajdowaa si w skaach wystpujcych na powierzchni ziemi. P F Szcztki organizmu przedstawione na fotografii 2. znajdoway si w najmodszej warstwie skalnej, spord zaznaczonych na przekroju, wystpujcej na obszarze zrbu tektonicznego i w jego ssiedztwie.

P F

Skamieniao przedstawiona na fotografii 3. znajdowaa si w skaach starszych ni kenozoiczne. P F

Wypenia egzaminator

Nr zadania 14. 15. 16.1. 16.2. Maks. liczba pkt 1 1 2 1 Uzyskana liczba pkt


Zadanie 17. Zadanie wykonaj na podstawie poniszego tekstu, ktry zawiera informacje o jednym z polskich jezior. Jezioro pochodzenia wytopiskowego ley w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich, na pnoc od najwikszego jeziora w Polsce, z ktrym jest poczone wskim przesmykiem. Ma ksztat zbliony do koa. Jego powierzchnia wynosi 680 ha, a maksymalna gboko dochodzi do 3 metrw. Jest jeziorem eutroficznym. Jego brzegi s paskie, podmoke i poronite gst rolinnoci. Nad wod ronie szuwar trzcinowy z pak i oczeretem, wok ktrego wystpuj torfowiska oraz zbiorowiska kowe, a po poudniowej i wschodniej stronie jeziora miejscami rosn olsy. Obszar jeziora wraz ze stref przybrzen jest jednym z obiektw w Polsce wpisanych na wiatow List Rezerwatw Biosfery UNESCO.

Na podstawie: www.naukawpolsce.pap.pl Zadanie 17.1. (01) Zaznacz poprawne dokoczenie zdania. Drzewem charakterystycznym dla zbiorowiska lenego, ktre w Polsce wystpuje midzy innymi na brzegach opisanego jeziora, jest

A. buk. B. grab. C. lipa. D. olcha. Zadanie 17.2. (01) Zaznacz poprawne dokoczenie zdania. Dziaaniem zgodnym z koncepcj zrwnowaonego rozwoju, ktre moe by podjte w celu wykorzystania opisanego jeziora i jego strefy przybrzenej, jest

A. nasadzenie w strefie przybrzenej drzew i krzeww owocowych. B. osuszenie terenw podmokych w celu uzyskania gruntw ornych. C. wytyczenie cieek dydaktycznych na terenie objtym obszarow form ochrony przyrody. D. oczyszczenie strefy przybrzenej z szuwarw i wprowadzenie ryb hodowlanych do jeziora. Zadanie 18. Zadanie rozwi na podstawie barwnych zdj satelitarnych wykonanych w rnych skalach i przedstawiajcych ujciowe odcinki wybranych rzek na wiecie (strona III barwnego materiau rdowego). Zadanie 18.1. (02) Podaj nazw rodzaju ujcia rzeki przedstawionego na fotografii 1. oraz wyjanij, uwzgldniajc zwizek przyczynowo-skutkowy, w jaki sposb taki rodzaj ujcia powstaje. Nazwa rodzaju ujcia rzeki: ......................................................................... Wyjanienie: .......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................


Zadanie 18.2. (01) Uzasadnij, e obszary, ktre powstay w wyniku dziaalnoci rzeki w jej ujciowym odcinku (fotografia 2.), maj korzystne warunki przyrodnicze dla ycia i dziaalnoci gospodarczej czowieka. .......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 19. (01) Na mapie oznaczono numerami trasy czterech wycieczek przebiegajcych przez stolice europejskie.

Na podstawie: d-maps.com

Podaj nazwy trzech pastw, w ktrych jzyk urzdowy naley do grupy germaskiej, znajdujcych si na trasie jednej z wycieczek. ......................................................................................................................................................

Wypenia egzaminator

Nr zadania 17.1. 17.2. 18.1. 18.2. 19. Maks. liczba pkt 1 1 2 1 1 Uzyskana liczba pkt


Zadanie 20. Zadanie wykonaj na podstawie barwnej mapy gstoci zaludnienia Afryki (strona IV barwnego materiau rdowego). Zadanie 20.1. (02) Przyporzdkuj kademu z poniszych czynnikw (AD) po jednym z obszarw zaznaczonych na mapie (15), na ktrym ten czynnik w duym stopniu wpyn na gsto zaludnienia. Wpisz obok liter numer waciwego obszaru z mapy. A. agodny, podzwrotnikowy morski klimat. B. Wystpowanie aluwiw sprzyjajcych rolnictwu. C. Wyniszczenie rolinnoci przez nadmierny wypas zwierzt, czste klski suszy. D. Wyynne pooenie, agodzce klimat i ograniczajce wystpowanie chorb tropikalnych. A. ............ B. ............ C. ............ D. ............ Zadanie 20.2. (01) Zaznacz dwie cechy charakterystyczne gospodarki gsto zaludnionego obszaru, oznaczonego liter X. A. Eksploatacja z rud miedzi. B. Wydobycie i przetwrstwo ropy naftowej. C. Uprawa roli z duym udziaem manioku. D. Pasterstwo koczownicze i uprawa palmy daktylowej. E. Funkcjonowanie kurortw turystycznych o znaczeniu midzynarodowym. Zadanie 21. (01) Zadanie wykonaj na podstawie barwnej mapy przedstawiajcej zrnicowanie wskanika urbanizacji wedug pastw (strona IV barwnego materiau rdowego). Na mapie numerami 1, 2, 3 oznaczono wybrane regiony. Poniej literami AC oznaczono trzy opisy. Jeden z nich charakteryzuje urbanizacj pozorn (nadurbanizacj), ktra pojawia si w XX wieku i wci ksztatuje aglomeracje w pewnym wielkim regionie demograficznym wiata. A. Eksplozja demograficzna na wsi powoduje intensywn migracj ekonomiczn do miast.

Te nie s w stanie wchon tak duej liczby osb. Brak pracy i ubstwo prowadz do powstania dzielnic ndzy.

B. Intensywny rozwj miast prowadzi do migracji mieszkajcej tam ludnoci na tereny podmiejskie. W ten sposb aglomeracje si powikszaj, a miejski styl ycia obejmuje regiony wok miast.

C. Przebudowa starych, centralnie usytuowanych dzielnic miejskich skutkuje zahamowaniem odpywu ludnoci, a nastpnie moe prowadzi do wzrostu liczby mieszkacw tych dzielnic o zmienionej fizjonomii.

Uzupenij zdania. Opis urbanizacji pozornej (nadurbanizacji) oznaczono liter . . Regionowi, dla ktrego to zjawisko jest charakterystyczne, odpowiada na mapie numer . .


Zadanie 22. Na mapie numerami od 1 do 5 oraz literami A, B oznaczono wybrane pastwa.

Na podstawie: Atlas geograficzny, Warszawa 2013.

Zadanie 22.1. (02) W czterech pastwach spord oznaczonych na mapie numerami 15 przewaaj liczebnie wyznawcy religii wymienionych w tabeli. Uzupenij tabel. Wpisz obok kadej z wymienionych religii nazw waciwego pastwa oraz numer, ktrym oznaczono je na mapie.

Religia Nazwa pastwa Numer pastwa na mapie buddyzm

islam

katolicyzm

protestantyzm

Zadanie 22.2. (01) Poniej wymieniono informacje, z ktrych cz odnosi si do pastwa A, natomiast reszta do pastwa B. Zaznacz informacj odnoszc si wycznie do pastwa oznaczonego na mapie liter B. 1. Stolic pastwa jest Chartum.2. Wikszo obszaru zajmuj pustynie i ppustynie.3. Do pastw ssiedzkich nale midzy innymi Czad i Erytrea.4. Wystpuj tam gwnie sawanny, na poudniu wilgotne, z licznymi drzewami.

Wypenia egzaminator

Nr zadania 20.1. 20.2. 21. 22.1. 22.2. Maks. liczba pkt 2 1 1 2 1 Uzyskana liczba pkt


Zadanie 23. (01) W tabeli przedstawiono struktur pracujcych w Niemczech, Polsce, Rumunii i Wielkiej Brytanii wedug rodzajw dziaalnoci w 2010 roku.

Pastwo Struktura pracujcych w % wedug rodzajw dziaalnoci

Rolnictwo, lenictwo, rybactwo Przemys, budownictwo Usugi

1. 1,6 28,4 70,0

2. 30,1 28,7 41,2

3. 1,2 19,1 78,7

4. 12,9 30,2 56,9Na podstawie: Rocznik Statystyki Midzynarodowej 2012, Warszawa 2012.

Zaznacz odpowied z poprawn kolejnoci pastw, dla ktrych przedstawiono w tabeli struktur pracujcych wedug rodzajw dziaalnoci. A. 1. Polska, 2. Niemcy, 3. Rumunia, 4. Wielka Brytania

B. 1. Niemcy, 2. Rumunia, 3. Wielka Brytania, 4. Polska

C. 1. Wielka Brytania, 2. Polska, 3. Rumunia, 4. Niemcy

D. 1. Polska, 2. Wielka Brytania, 3. Niemcy, 4. Rumunia

Zadanie 24. (02) Na wykresach przedstawiono struktur wieku i pci ludnoci Japonii oraz Polski w 2012 roku.

Japonia Polska

Na podstawie: www.census.gov

Nadwyka liczby mczyzn nad liczb kobiet

Nadwyka liczby kobiet nad liczb mczyzn

Nadwyka liczby kobiet nad liczb mczyzn

Nadwyka liczby mczyzn nad liczb kobiet


Na podstawie wykresw podaj trzy podobiestwa w strukturze demograficznej Japonii i Polski oraz jedn rnic w tej strukturze. Podobiestwa: 1. ..................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

2. ..................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

3. ..................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

Rnica: ......................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

Zadanie 25. (01) Na wykresie przedstawiono liczb urodze ywych na 1000 kobiet wedug wieku matek w Polsce w latach 1990 i 2012.

Na podstawie: Rocznik Demograficzny 2013, Warszawa 2013.

Podaj dwie przyczyny zmian w urodzeniach dzieci przez kobiety w wieku 2024 lat w roku 2012 w porwnaniu z rokiem 1990. 1. ..................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

2. ..................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

Wypenia egzaminator

Nr zadania 23. 24. 25. Maks. liczba pkt 1 2 1 Uzyskana liczba pkt


Zadanie 26. (01) W tabeli przedstawiono struktur w % produkcji przemysu w wybranych krajach.

Produkcja Chile Finlandia Szwecjaartykuw spoywczych, napojw i wyrobw tytoniowych 16,7 7,6 7,5 obuwia, wyrobw wkienniczych, odzieowych i skrzanych 1,9 1,1 0,7 wyrobw przemysu drzewno-papierniczego i poligraficznego 7,8 24,0 17,4 wyrobw przemysu chemicznego 20,1 14,2 12,0 wyrobw z surowcw niemetalicznych 2,4 3,1 2,2 metali i wyrobw z metali 47,6 6,8 17,1 maszyn i urzdze oraz sprztu transportowego 2,9 40,7 40,1 pozostaych wyrobw przemysowych 0,6 2,5 3,0

Na podstawie: Rocznik Statystyki Midzynarodowej 2012, Warszawa 2012. Poziom rozwoju gospodarczego wpywa na struktur produkcji przemysu. W wielu krajach struktur wytwarzanych wyrobw warunkuje take rodowisko przyrodnicze. Na przykadzie pastw wymienionych w tabeli uzasadnij, podajc dwa argumenty, e warunki rodowiska przyrodniczego wpywaj na struktur produkcji przemysowej. 1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... Zadanie 27. (02) W tekcie przedstawiono jedn z europejskich technopolii. Korytarz M4 jest pooony w poudniowej Anglii, pomidzy Bristolem a Londynem. Inwestycje midzynarodowego kapitau w przemys high-tech rozpoczy si tu w latach 70. XX wieku. Obecnie w obrbie Korytarza M4 dziaaj m.in. przedstawicielstwa wielkich korporacji midzynarodowych z brany elektronicznej. Maa gsto zabudowy i obecno terenw w niewielkim stopniu przeksztaconych przez czowieka daj moliwo budowy atrakcyjnie pooonych kompleksw biurowych i centrw biznesowych. Istniej tu take liczne instytucje badawcze i pooone w nieduej odlegoci szkoy wysze (m.in. w Oksfordzie).

Na podstawie: Z. Zaniewicz, Ciekawi wiata, Warszawa 2012.

Na podstawie tekstu i wasnej wiedzy wymie trzy rnice midzy opisan technopoli a tradycyjnym okrgiem przemysowym. 1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

3. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................


Zadanie 28. (02) Na mapie numerami 16 oznaczono miejsca, w ktrych znajduj si wybrane zakady przemysowe: A. cukrownia w Krasnymstawie B. huta miedzi w Gogowie C. fabryka samochodw w Gliwicach D. zakady celulozowo-papiernicze w Kwidzynie E. zakady chemiczne w Policach F. zakady petrochemiczne w Pocku.

Na podstawie: Atlas geograficzny. wiat i Polska, Warszawa 2006. Uzupenij tabel. Wpisz w odpowiednie rubryki: litery, ktrymi oznaczono zakady przemysowe, wybrane z podanych powyej; numery, ktrymi oznaczono na mapie pooenie zakadw przemysowych; gwne czynniki lokalizacji zakadw przemysowych.

Zakad przemysowy

Pooenie (numer na mapie) Gwny czynnik lokalizacji

6

D

blisko z rud metali

Wypenia egzaminator



Zadanie 29. (01) W tekcie przedstawiono przykad moliwych skutkw okresowego niedostatku opadw atmosferycznych w Polsce. W zwizku z utrzymujc si od kilku miesicy sytuacj hydrometeorologiczn do Mazowieckiego Wojewdzkiego Inspektoratu Ochrony rodowiska zaczy napywa sygnay, e z powodu niedostatku opadw i niskiego poziomu wody wikszoci rzek mog nastpi niekorzystne zmiany jakoci wd pyncych. Niski stan wody w Wile spowodowa, e w listopadzie 2011 roku wystpiy problemy z poborem wody z tej rzeki w iloci niezbdnej dla prawidowej pracy Elektrowni Kozienice w wierach Grnych.

Na podstawie: Komunikat Mazowieckiego Wojewdzkiego Inspektora Ochrony rodowiska z dnia 25.11.2011 r., www.wios.warszawa.pl

Uzupenij schemat tak, aby przedstawia on wpyw braku opadw atmosferycznych na wystpienie deficytu energii elektrycznej. Wpisz do schematu we waciwej kolejnoci odpowiednie litery. A. Zakcenie prawidowego funkcjonowania elektrowni. B. Zmniejszenie produkcji energii elektrycznej. C. Dugotrway brak opadw atmosferycznych. D. Wzrost poboru wody do celw chodniczych. E. Zmniejszenie przepywu wody w rzece. F. Niedobr energii elektrycznej.

Zadanie 30. (02) Podaj po dwie przyczyny kadej z wymienionych zmian zachodzcych w polskim rolnictwie na pocztku XXI wieku. Wzrost udziau gospodarstw o powierzchni powyej 15 ha w strukturze wielkociowej gospodarstw 1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... Spadek udziau gruntw ornych w strukturze uytkowania ziemi w Polsce 1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................


Zadanie 31. (01) W kadej kolumnie (AD) tabeli przedstawiono po trzech najwikszych producentw w 2010 roku jednego z wybranych produktw rolnych: burakw cukrowych, kauczuku naturalnego, kawy i pszenicy.

A B C D

Gwni producenci

Udzia w

wiecie w %

Gwni producenci

Udzia w

wiecie w %

Gwni producenci

Udzia w

wiecie w %

Gwni producenci

Udzia w

wiecie w %

Brazylia 34,4 Tajlandia 29,0 Chiny 17,7 Francja 14,0 Wietnam 13,2 Indonezja 26,5 Indie 12,4 USA 12,7 Indonezja 9,6 Malezja 8,2 USA 9,2 Niemcy 10,5

Na podstawie: Rocznik Statystyki Midzynarodowej 2012, GUS, Warszawa 2012. Przyporzdkuj poszczeglnym produktom rolnym ich gwnych producentw przedstawionych w kolumnach tabeli.

Produkt rolny Pastwa w kolumnie (wpisz liter) buraki cukrowe

kauczuk naturalny

Zadanie 32. (01) Na wykresie przedstawiono struktur uprawy rolin zmodyfikowanych genetycznie (GMO) na wiecie.

Na podstawie: www.sos2006.jp Na podstawie wykresu i wasnej wiedzy oce, czy ponisze informacje s prawdziwe. Zaznacz P, jeli informacja jest prawdziwa, lub F jeli jest faszywa.

W strukturze uprawy rolin zmodyfikowanych genetycznie najwikszy udzia maj zboa. P F Jednym z najwikszych producentw rolin GMO na wiecie s Stany Zjednoczone. P F

Wprowadzenie do uprawy rolin GMO nazwano zielon rewolucj. P F

Wypenia egzaminator

Nr zadania 29. 30. 31. 32. Maks. liczba pkt 1 2 1 1 Uzyskana liczba pkt


Zadanie 33. (02) Na mapie przedstawiono fragment terenu, ktrego zagospodarowanie jest planowane zgodnie ze strategi zrwnowaonego rozwoju. Planuje si tu lokalizacj uytkw rolnych przeznaczonych pod upraw burakw cukrowych oraz budow centrum magazynowo-produkcyjnego.

Przyporzdkuj planowanym formom zagospodarowania oznaczenia skorowidzowe najbardziej odpowiadajcych im obszarw na mapie. Oznaczenia wybierz z podanych poniej. Uzasadnij swj wybr, podajc po dwa argumenty. Oznaczenia skorowidzowe pl mapy: A1, A2, C2, D3 Uytki rolne (uprawa burakw cukrowych) pole mapy ................................. 1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................... Centrum magazynowo-produkcyjne pole mapy .................................

1. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

gleby III klasy bonitacyjnej, rozwinite na lessach gleby VVI klasy bonitacyjnej, rozwinite z piaskw gleby VVI klasy bonitacyjnej, podatne na erozj

poziomice (m n.p.m.) Skala 1 : 30000, poziomice co 5 metrw 300

300

280

N A B C D

1

2

3


Zadanie 34. (01) W tabeli podano dwa wybrane wskaniki rozwoju spoeczno-ekonomicznego dla Kataru i Norwegii w 2013 roku.

Pastwo PKB na 1 mieszkaca

w USD (wg parytetu siy

nabywczej)

HDI

Katar 102 100 0,851

Norwegia 55 400 0,944

Na podstawie: www.cia.gov, www.hdr.undp.org Zaznacz dwa czynniki, ktre decyduj o wyszym HDI dla Norwegii ni dla Kataru. A. Wiksza liczba ludnoci Norwegii w porwnaniu z Katarem. B. Dusza oczekiwana dugo ycia w Norwegii ni w Katarze. C. Wyszy poziom rozwoju rolnictwa w Norwegii ni w Katarze. D. Wysza oczekiwana liczba lat edukacji dla dzieci rozpoczynajcych nauk w Norwegii

ni w Katarze. E. Wyszy udzia wyrobw przemysu zaawansowanych technologii w eksporcie Norwegii

w porwnaniu z eksportem Kataru. Zadanie 35. (01) W tabeli przedstawiono obroty handlu zagranicznego Japonii w latach 20002011 w mld USD.

WyszczeglnienieRok

2000 2005 2010 2011

Import 380 515 692 853

Eksport 479 595 770 821 Na podstawie: Rocznik Statystyki Midzynarodowej, www.stat.gov.pl

Sformuuj wniosek dotyczcy salda handlu zagranicznego Japonii w latach 20002011. ......................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

Wypenia egzaminator



BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)

MGE_A1_152pusta_stronapusta_stronaMGE-R1A1P-152_karta

/ColorImageDict > /JPEG2000ColorACSImageDict > /JPEG2000ColorImageDict > /AntiAliasGrayImages false /CropGrayImages true /GrayImageMinResolution 300 /GrayImageMinResolutionPolicy /OK /DownsampleGrayImages true /GrayImageDownsampleType /Bicubic /GrayImageResolution 300 /GrayImageDepth -1 /GrayImageMinDownsampleDepth 2 /GrayImageDownsampleThreshold 1.50000 /EncodeGrayImages true /GrayImageFilter /DCTEncode /AutoFilterGrayImages true /GrayImageAutoFilterStrategy /JPEG /GrayACSImageDict > /GrayImageDict > /JPEG2000GrayACSImageDict > /JPEG2000GrayImageDict > /AntiAliasMonoImages false /CropMonoImages true /MonoImageMinResolution 1200 /MonoImageMinResolutionPolicy /OK /DownsampleMonoImages true /MonoImageDownsampleType /Bicubic /MonoImageResolution 1200 /MonoImageDepth -1 /MonoImageDownsampleThreshold 1.50000 /EncodeMonoImages true /MonoImageFilter /CCITTFaxEncode /MonoImageDict > /AllowPSXObjects false /CheckCompliance [ /None ] /PDFX1aCheck false /PDFX3Check false /PDFXCompliantPDFOnly false /PDFXNoTrimBoxError true /PDFXTrimBoxToMediaBoxOffset [ 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 ] /PDFXSetBleedBoxToMediaBox true /PDFXBleedBoxToTrimBoxOffset [ 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 ] /PDFXOutputIntentProfile () /PDFXOutputConditionIdentifier () /PDFXOutputCondition () /PDFXRegistryName () /PDFXTrapped /False

/CreateJDFFile false /Description > /Namespace [ (Adobe) (Common) (1.0) ] /OtherNamespaces [ > /FormElements false /GenerateStructure false /IncludeBookmarks false /IncludeHyperlinks false /IncludeInteractive false /IncludeLayers false /IncludeProfiles false /MultimediaHandling /UseObjectSettings /Namespace [ (Adobe) (CreativeSuite) (2.0) ] /PDFXOutputIntentProfileSelector /DocumentCMYK /PreserveEditing true /UntaggedCMYKHandling /LeaveUntagged /UntaggedRGBHandling /UseDocumentProfile /UseDocumentBleed false >> ]>> setdistillerparams> setpagedevice

matura 2015 - geografia - poziom rozszerzony - arkusz maturalny ()

Documents