manualriscosxenericos

7/26/2019 ManualRiscosXenericos

1/34

SERVIZO DE PREVENCIN DE RISCOS L BOR IS

MANUAL DE RISCOS

XENRICOS PARA PERSOAL

DE ADMINISTRACIN

CENTRO: Edificio Administrativo de San Caetano

ENDEREZO: San Caetano, s/n

DATA: Decembro 2007


2/34

2

INDICE:

1.- INTRODUCCIN .................................................................................................... Pax. 1

2.- O POSTO DE TRABALLO: ....................................................................................... Pax. 2

2.1.- Actitudes Xerais no Posto de Traballo .............................................. Pax. 2

2.2.- A mesa de Traballo ........................................................................... Pax. 3

2.3.- A postura de Traballo ....................................................................... Pax. 3

2.4.- A Cadeira .......................................................................................... Pax. 4

2.5.- O Ordenador ...................................................................................... Pax.5

2.6.- O coidado do Lomb .......................................................................... Pax. 6

3.- EMERXENCIA NO POSTO DE TRABALLO: .............................................................. Pax. 8

3.1.- Actuacin en caso de Incendio ......................................................... Pax. 8

3.2.- Actuacin en casod e Aviso de Bomba ........................................... Pax. 10

3.3.- Evacuacin da Oficina ..................................................................... Pax. 11

3.4.- Actuacins xerais en Emerxencia ................................................... Pax. 12

4.- PRIMEROS AUXILIOS: ......................................................................................... Pax. 14

4.1.- Primeros Auxilios ............................................................................ Pax. 14

4.2.- Actuacins ante os accidentes mas frecuentes ............................ Pax. 15

5.- PREVENCIN DO ESTRS: ................................................................................... Pax. 23

5.1.- Condicins Previas .......................................................................... Pax. 24

5.2.- Programa de Prevencin do Estrs ................................................ Pax. 25

5.3.- A intervencin sobre o estrs laboral ............................................ Pax. 26

5.4.- Tcnicas para a prevencin do estrs ............................................. Pax.28


3/34

3

1.- INTRODUCIN:

A normativa sobre prevencin de riscos laborais est constituda pola Lei 31/95 do 8 de

novembro, as sas disposicins de desenvolvemento ou complementarias e cantas outras

normas, legais ou convencionais, contean prescricins relativas adopcin de medidaspreventivas no mbito laboral ou susceptibles de se produciren neste mbito.

A dita Lei ten por obxecto promover a seguridade e a sade dos traballadores mediante a

aplicacin de medidas e o desenvolvemento das actividades necesarias para a prevencin dos

riscos derivados do traballo.

Para tales efectos, esta Lei establece os principios xerais relativos prevencin dos riscos

profesionais para a proteccin da seguridade e da sade, a eliminacin ou diminucin dos

riscos derivados do traballo, a informacin, a consulta, a participacin equilibrada e a

formacin dos traballadores en materia preventiva.

Este manual pretende ser, en relacin aos riscos xenricos, un elemento de axuda na

aplicacin, entre outros, dos artigos 18 da LPRL que se refire informacin, consulta e

participacin dos traballadores, o artigo 19 da mesma Lei que se refire formacin e o 20 que

se refire s medidas de emerxencia. Deste xeito pretndese que os traballadores reciban unha

primeira aproximacin s medidas mis elementais que debern ter en conta no seu posto de

traballo, co fin de colaborar coa empresa na consecucin dos obxectivos que a Lei 31/95 de

Prevencin de Riscos Laborais, lle impn en materia de seguridade e sade laboral.


4/34

4

2.- O POSTO DE TRABALLO

2.1.- ACTITUDES XERAIS NO POSTO DE TRABALLO

O posto de traballo e o seu contorno inmediato convrtense no universo de actuacin das

persoas durante boa parte do seu tempo laboral, de ocio, etc., polo que se fai necesario

aproveitar as mltiples posibilidades de organizacin e xeracin de hbitos preventivos.

En primeiro lugar, dbese procurar que resulte o mis agradable posible, mantndoo ordenado

e limpo.

Para manter en orde o posto de traballo, conveniente planificar a colocacin do material e

dos equipos de traballo de xeito racional. Polo tanto, o primeiro buscar o sitio mis adecuado

para cada elemento ou equipo de traballo.

Os criterios a utilizar nesta distribucin, que en boa medida veen impostos pola lxica, deben

ter en conta o seguinte:

A lateralidade do individuo (persoas destras e persoas zurdas)

A frecuencia e peculiaridades de utilizacin.

A proximidade, de forma que os elementos ou equipos de mis uso deben quedar en posicins

mis accesibles, mentres que os de uso espordico poden quedar en sitios mis retirados.

O tamao e peso dos obxectos a manipular. Se ben se trata sempre de obxectos de pouco

volume, non debe obrigar adopcin de posturas pouco naturais.

Organice adecuadamente os elementos a manipular na rea de traballo para evitar a

realizacin de movementos forzados do tronco, actuando en beneficio da parte do corpo que

soporta as esixencias mis grandes neste tipo de traballos; o sistema presolumbar.


5/34

5

2.2.- A MESA DE TRABALLO

Cando dispoa de caixns, dbense manter cerrados para evitar golpes nas pernas, e no caso

de que se trate dun mdulo independente da mesa, dbese pr nun sitio que non reste

demasiado espazo para as pernas, mantendo sempre unha situacin de equilibrio entre afacilidade de acceso aos mesmos (cando se usa con frecuencia) e o espazo libre resultado.

2.3.- A POSTURA DE TRABALLO

Unha vez ordenado adecuadamente o posto de traballo e o seu contorno, importante

analizar a postura que se debe adoptar para realizar as tarefas.

Interesa coecer cal a mellor posicin posible para a realizacin de traballos sentados:

O lombo debe quedar recto sentndose no

fondo do asento, sen ladear nin dereita nin

esquerda, apoindose lixeiramente na espaldeira

da cadeira.

Os ps deben de repousar no chan ou

plataforma slida.

Os brazos poden descansar na tboa da mesa ou

nos repousabrazos.

O pescozo ten que permanecer ergueito, coa

cabeza mirando fronte e a lia de visin, lixeiramente inclinada cara abaixo.

Para acadar esta posicin dbense aproveitar adecuadamente as mltiples posibilidades de

regulacin que ofrecen os diferentes equipos de traballo. Adapte estas posibilidades s sas

condicins persoais.

2.4.- A CADEIRA

Adapte a altura do asento s sas caractersticas, de maneira que tendo os antebrazosapoiados na mesa, estes formen un ngulo de 90 cos brazos (altura dos cbados

aproximadamente altura da mesa)

Evite ter os ps colgando.


6/34

6

Por outro lado, cando a cadeira tea apoio lumbar regulable en altura, este dbese regular

para que coincida coa zona lumbar das costas.

2..5.- O ORDENADOR

Case todos os postos de traballo dispoen dun

ordenador (dependendo das funcins que se

desenvolvan) como ferramenta de apoio na realizacin

das tarefas cotis.

As recomendacins que se dan a seguir van dirixidas a

aquelas persoas que o empregan constantemente,

mentres que para aqueloutras que o usan de forma

puntual non se debe situar na z

A situacin das pantallas dbese elixir de forma que non

presente reflexos de fontes liminosas, fiestras, paredes

reflectantes,...

Coidado co uso de filtros de pantalla! Existe a absurdacrenza de que a funcin destes dispositivos a de

impedir o paso de radiacins que proceden da pantalla.

Isto falso. Aportan problemas importantes, como son

a dificultade de mantelos adecuadamente limpos, ou a

diminucin das diferenzas de contraste entre os

caracteres da pantalla, o que obriga a forzar

innecesariamente a vista. As pantallas levan de serie un tratamento especial antirreflexos mis

eficaz ca utilizacin de filtros.


7/34

7

A parte superior da pantalla (da sa zona til) non debe quedar por encima da lia de visin.

O teclado, non se debe situar beira da mesa, senn deixar uns 10-15 cm. para apoiar os

pulsos.

A distancia ptima ata a pantalla oscila entre 45 e 55 cm.

2.6.- O COIDADO DO LOMBO

O traballo sentado somete ao lombo a uns requerimentos que

de non se adoptaren os hbitos oportunos poden provocar

determinados problemas.

HBITOS NON RECOMENDABLES

Realizacin de Movementos

Procure evitar os movementos bruscos, os xiros da columna vertebral e os movementos

forzados.


8/34

8

Manipulacin de cargas.

As normas bsicas para levantar pesos son as seguintes:

Posicin correcta dos ps, separados.

Manter o lombo recto, non flexionar nunca o

tronco.

Brazos pegados ao corpo, aproximando a carga.

Coller con seguridade a carga, achegndoa ao

propio corpo.

Estatismo postural.

importante ir variando frecuentemente a postura do

corpo, buscando sempre unha posicin que implique

para cada tarefa o mnimo esforzo fsico.

SON POSTURAS NON RECOMENDADAS

Sentarse sobre unha perna ou sentarse coas pernas cruzadas.

Dbense evitar estes hbitos posto que dificultan a circulacin sangunea s extremidades

inferiores e pdense producir desviacins de columna.

Debido forma e acabado superficial do auricular, resulta ser bastante esvarado, polo que se

precisa exercer unha grande presin entre a cabeza e o ombro para suxeitar o telfono. Este

hbito pode provocar molestias na zona cervical da columna vertebral.

Apoiar mal o lombo sobre a espaldeira dunha cadeira permanecendo nunha postura

intermedia entre sentado e deitado.

Xirar sobre a cadeira mediante movementos bruscos do tronco, no canto de facer o xiro coa

axuda dos ps.

Forzar a posicin para acadar obxectos distantes, en vez de levantarse para collelos.


9/34

9

3.- EMERXENCIA NO POSTO DE TRABALLO

3.1.- ACTUACIN EN CASO DE INCENDIO

No risco de incendio nos locais de oficinas infle o tipo e cantidade de material combustible

presente na oficina. Con todo, son as condutas das persoas nos mis dos casos as que

provocan estes incendios.

CONDUTAS PERIGOSAS

Enchufes

Non se debe sobrecargar a instalacin elctrica enchufando moitos

aparellos a unha mesma toma. Cando se presente o problema dunnmero insuficiente de tomas de enchufe, expoa o problema aos

especialistas.

Cadros Elctricos

No almacn non poa material combustible preto dos cadros elctricos.

Se se dispn de calefaccins porttiles, hai que prestar atencin aos posibles perigos, son

equipos dun gran consumo elctrico e poden sobrecargar a toma do enchufe onde se atopan.

Ademais, con frecuencia presentan focos de calor incandescentes accesibles entrada de

papeis ou parte de roupa.


10/34

10

MEDIOS DE EXTINCIN

O Centro de traballo conta cun conxunto de medios tcnicos para protexer s persoas que se

atopan fronte a un posible incendio, as como para facilitar unha correcta evacuacin no caso

de que sexa necesario.

Dbese evitar manipulalos innecesariamente, cambialos de sitio ou colocalos, nin sequera

transitoriamente, con obxectos.

Case todos estes medios requiren un adestramento especfico para poder manexalos con

eficacia, o nico deles que de forma xeneralizada se debe saber manexar o EXTINTOR.

Un extintor un equipo que permite proxectar unha substancia extintora (po, auga, escuma,

anhdrido carbnico...) sobre o lume. Serve para atacar lumes pequenos.

No mesmo extintor vai indicada a maneira de empregalo. Dbense coecer en todo momentoesas instrucins. Se se agarda a que se produza un incendio para facelo non haber tempo de

as aprender.

Especial atencin merecen as zonas protexidas por SISTEMAS AUTOMTICOS DE EXTINCIN

por gas haln ou anhdrido carbnico. Trtase de sistemas de extincin moi limpos polo que se

acostuma a empregar para a proteccin de equipos ou material delicados (grandes

ordenadores, bibliotecas, etc.) Se se activa a alarma dbese abandonar inmediatamente a zona

ao seren gases axfixiantes ou txicos.

HAI QUE TER AS SEGUINTES PRECAUCINS:

Manter unha boa accesibilidade ao extintor. Non ocultalo con caixas nin outros obstculos .

Non empregar substancias condutoras de electricidade, como son a auga e a escuma.

Empregar extintores de po ou CO2.

Actuar con rapidez, o tempo xoga a favor do lume.

Se o lume de pequenas dimensins e se decide atacalo, situarse entre a porta e as chamas,

mantendo ventilado o local, posto que o lume consume o osxeno que vostede precisa.

Cando diante dun incendio se sinte inseguridade e tememos pola propia integridade fsica,

dbese abandonar o local cerrando a porta (confirmando que no quede ningun dentro) e

nunca pechando con chave.

Hai que ter en conta que os gases e os fumes son txicos e poden supoer un perigo para a

vida. O 80% das vtimas dun incendio nunca tiveron contacto con chamas.


11/34

11

3.2.- ACTUACIN EN CASO DE AVISO DE BOMBA

Se recibes unha chamada onde se comunique a existencia dunha bomba no edificio, pasa a

chamada ao Posto de Seguridade.

Non difundas mis que a un superior a alarma para evitar que cunda o pnico. Na maiora dos

casos este tipo de alarmas de bomba son infundadas.

Se atopas calquera obxecto sospeitoso no teu posto de traballo, non o toques e pono en

coecemento do Posto de Seguridade.

Ao or a alarma de emerxencia evaca o edificio segundo o Plan de Evacuacin.

Non volvas ao edificio ata que os superiores comuniquen a fin da emerxencia.

3.3.- EVACUACIN DA OFICINA

Cando o responsable do centro de traballo determine a evacuacin do local ante unha

situacin de emerxencia, dbese facer o antes posible, mantendo a calma e seguindo as

instrucins do persoal encargado de dirixir a evacuacin.

Non empregar nunca o ascensor como elemento para escapar dun incendio, existe o risco de

quedar atrapado nel.

Se non se coece o local ou edificio, hai que se guiar pola sinalizacin de evacuacin e sadas

de emerxencia.

posible que en caso de incendio se produza un corte no fludo elctrico. Non obstante, o local

conta cun sistema de iluminacin de emerxencia e sadas de emerxencia.

Se se ten que atravesar unha zona con moito fume ou temperaturas altas, dbese facer

agachado e se preciso deitado.

Os gases e a calor atpanse nas zonas mis altas e van descendendo progresivamente, pero

sempre queda unha pequena capa de aire a rentes do chan.

Non se debe de abrir ningunha porta que estea quente (o lume est prximo). En caso de ter

que facelo, dbese abrir moi lentamente.


12/34

12

Non se hai que deter inmediatamente despois de sair do edificio, especialmente naqueles

centros de traballo con moita ocupacin, bloquearase a sada e dificultarase a evacuacin do

resto dos ocupantes.

Se no momento en que se produce a emerxencia se atopase con algunha visita allea ao centro

de traballo, non a debe adandonar en ningn momento, realizando xuntos a evacuacin.

Nos grandes edificios que contan cun plano de emerxencia e evacuacin, existen puntos de

encontro onde se deben encontrar todos os ocupantes. moi importante permanecer neles

ata que se indique, asegurndose de que os responsables da situacin de emerxencia saiban

que estn a salvo.

Unha das actividades mis perigosas para os bombeiros a busca de persoas no interior de

edificios en chamas. Hai que evitar que se faga de maneira innecesaria.

3.4.- ACTUACINS XERAIS EN EMERXENCIA

Durante a evacuacin dun local dbese acudir ao punto de encontro; debndose concentrar os

empregados nun punto que permita o reconto e a confirmacin de que ningun quedou

dentro.

Sempre se deben manter os pasos libres, en caso de evacuacin facilitar a mesma.

MANTEA A CALMA E TRANSMITAA SEMPRE OS DEMAIS

NORMAS DE ACTUACIN EN CASO DE EMERXENCIA.

Conserve a calma, acte con rapidez, NON CORRA

Se Vde. descobre lume e confirma que est s, saia do local, cerrando a porta sen chave e

avise aos Bombeiros, facilitando a sa situacin e magnitude.


13/34

13

Se se atopa s, comunique a situacin de emerxencia ao responsable do centro de traballo.

No caso de que se ordene a evacuacin:

Non perda o tempo recollendo obxectos nin prendas de valor.

Saia da planta pola sada mis prxima.

Cerre portas e fiestras, pero sen chave.

NON EMPREGUE O ASCENSOR

Sen correr dirxase ra ou ao punto de encontro establecido.

Non abandone nunca o punto de encontro ata que os responsables da emerxencia saiban que

se atopa a salvo. Evitar que o busquen perigosamente no interior do edificio incendiado.

Non se quede s no interior do edificio que est ardendo, o fume e os gases poderano matar.

Se o lume de pequenas dimensins e decide atacalo sitese entre a porta e as chamas

mantendo ventilado o local.

Non abra unha porta que estea quente (o lume est prximo). De ter que facelo, proceda moi

lentamente.

Se se lle prende a roupa, NON CORRA , tmbese no chan e btese a rodar.

Se ten que atravesar unha zona grande con moito fume, procure ir agachado, a atmstera

mis respirable e a temperatura mis baixa.

Se se atopa atrapado no despacho:

o Cerre todas as portas.

o Tape con trapos a ser posible humidos, todas as gretas por onde entra o fume.

o Faga saber da sa presenza no despacho (a travs da fiestra por exemplo)

TELFONO NICO DE EMERXENCIAS 112


14/34

14

4.- PRIMEIROS AUXILIOS

4.1.- PRIMEIROS AUXILIOS

Denomnase Primeiros Auxilios s tcnicas que se teen que aplicar sobre un accidentado nos

momentos inmediatamente posteriores ao accidente. Toda persoa, nalgunha ocasin e ao

longo da sa vida, pdese ver na necesidade de prestar auxilio a outras persoas.

LEMBRE:

Protexer - Avisar - Socorrer

PROTEXER

Evite que o accidente se propague e que alcance a outras persoas (includo vostede mesmo).

Protexa ao accidentado, sen perder de vista o contorno fsico e qumico que rodea o lugar do

accidente.

Dbense abrir as fiestras no caso de fuga de gases ou incendios. Hai que retirar ao accidentado

ante o perigo de derrubamento ou en calzadas con paso de vehculos, procure sinalizar o lugar

do accidente.

AVISAR

Urxentemente aos Servizos de Urxencia Especializados: Ambulancias, bombeiros, polica,proteccin civil.

A chamada telefnica, dbese realizar conforme a unhas normas previamente preparadas e

revisadas periodicamente.

Temos que dispor dunha LISTA actualizada cos telfonos dos Servizos de Emerxencia.

telfono nico nacional para calquera tipo de emerxencia: ser o 112.

Na chamada indique:

A gravidade do accidente, cantas persoas estn implicadas e cando se produciu.

A situacin exacta do accidentee a mellor va de acceso.

SOCORRER

Adecuar o terreo para unha posible cura de emerxencia, se posible sen mover ao

accidentado, dispor dunha caixa de urxencias.


15/34

15

Procurarlle comodidade ao accidentado e unha postura correcta para que respire de maneira

cmoda.

Atencin especial s CONSTANTES VITAIS, respiracin e pulso, auxiliando aos diversos

accidentados por orde de gravidade.

Se a situacin se estacionou: arroupar ao accidentado, procurarlle compaa e afecto e agardar

a chegada dos equipos sanitarios.

4.2.- ACTUACINS ANTE OS ACCIDENTES MIS FRECUENTES

A RESUCITACIN CARDACA

Realzase ante un accidentado que sufriu unha parada cardaca e/ou respiratoria, co propsito

de restablecer ambas funcins vitais para a supervivencia.Consiste na realizacin da Masaxe Cardaca e da Respiracin Artificial.

Lembre tres normas bsicas para realizar estas tcnicas:

RAPIDEZ No propio lugar do accidente.CONSTANCIA Non se debe de interromper a reanimacin nin sequera durante o

traslado.EFICACIA

Asegrese de que est servindo para que o accidentado respire ebombee o sangue.


16/34

16

A Respiracin Artificial: Co accidentado deitado boca arriba

nunha SUPERFICIE DURA, hai que lle abrir a boca

traccionando a mandbula inferior e extraendo corpos

estraos do interior da boca.

O socorrista sitase axeonllado no lado dereito do

accidentado altura da boca, pon a man dereita debaixo da

mandbula do accidentado, para levantala e a man esquerda

sitase na fronte e tapa as fosas nasais. Comeza entn a insuflar o seu aire a travs da boca

cara aos seus pulmns que se incharn con cada respiracin. Lembre que a respiracin desta

maneira cansa e polo tanto dbese facer de forma acompasada e rtmica co obxecto de resistir

ata que chegen as asistencias. Sempre que sexa posible efecte relevos entre os socorristas.

A MASAXE CARDACA:

Traslade as mans ata uns centmetros por enriba da punta inferior do esterno (tres dedos por

enriba) site a palma da man dereita (esquerda os zurdos) sobre esta, ambos brazos debern

estar estendidos sen dobrar os cbados.

A partir deste momento comece a realizar comprensins sobre a parede costal a un ritmo de

100 comprensins por minuto, facendo que as costelas baixen uns tres centmetros e

permitndolles recobrar a sa posicin de cada vez.

Se est s co ferido, alterne dez masaxes cardacas por cada das respiracins boca a boca. Se

hai varios socorristas, pode establecer un ritmo de seis masaxes por cada das respiracins.


17/34

17

FRACTURAS, ESCORDADURAS E LUXACINS.

Estas afeccins teen en comn a DOR, A DEFORMIDADE da articulacin e a IMPOTENCIA ou

imposibilidade de movementos que se produce.

A actuacin do socorrista cnguese a das tarefasmoi concretas: inmobilizacin da zona afectada do

accidentado.

Dbense inmobilizar as das articulacins mis

prximas fractura: se se sospeita da fractura na

perna (tibia ou peron) inmobilice desde os

xeonllos (includos) ata o nocello (tamn includo).

Para a inmobilizacin empregue: panos grandes,

camisas ou vendas e como frula ou inmobilizador, empregue tboas alongadas, plsticos,

cartns duros ou outros materiais rxidos.

As fracturas dos brazos e cbados inmobilzanse en estribeira, a chamada postura de

Napolen, que sita o brazo apegado ao peito, suxeito cun pano estendido e atado na parte

posterior do pescozo.

GOLPES SOBRE A COLUMNA VERTEBRAL

Sempre se debe de sospeitar da existencia dun dano na mdula espial esta situacinconsidrase grave. A sintomatoloxa dunha intensa dor, parlise de brazos e/ou pernas,

perda de sensibilidade, relaxacin de esfnteres.

A actuacin neste caso dbese centrar en DEIXAR ao accidentado na posicin na que est,

salvo que observemos unha importante dificultade respiratoria, cubrir ao accidentado para

evitar que perda calor e buscar de forma inmediata axuda de urxencia.

TORNIQUETE PARA AS HEMORRAXIAS

As lesins que se producen na pel e outras zonas poden variar en canto forma -incisas,punzantes, con esgazaduras-, e en canto a sa gravidade: simples se s afectan pel,

complicadas se afectan a planos mis profundos e graves se chegan a afectar a algn rgano

ou vaso sanguneo importante.

O que todas as feridas teen en comn que producirn fundamentalmente:

DOR, HEMORRAXIA E SEPARACIN DE BORDOS.

Sobre estes tres problemas deberase actuar.


18/34

18

Tratamento de Urxencia:

Lavado meticuloso das mans e do instrumental que

se vai empregar, empregar luvas se posible.

Limpar a ferida a chorro con auga limpa para

eliminar os restos de sucidade, a seguir pr un

antisptico, tipo mercromina, sen perder moito

tempo. Proceder a aplicar un apsito estril (gasas

estriles) suxeitndoas cunha vendaxe compresiva

(que comprima). Un apsito xa colocado non se

debe de retirar nunca, xa que constite un freo da

hemorraxia. Agardar ao equipo de urxencias.

Se preciso mover ao accidentado e existen varias

persoas no lugar do accidente, realice o trasladosegundo o esquema seguinte:

Suxeitando todos ao mesmo tempo, hai que

levantar ao accidentado e poelo con coidado na

padiola ou similar (unha porta). Procdese

inmobilizacin mediante teas e trapos (vendas, se

as houbese) para evitar movementos sobre todo o

colo. O traslado s se debe de realizar se no

vehculo cabe a padiola improvisada xunto coapersoa que asegure a inmobilidade do accidentado.

QUEIMADURAS

Prodcense na pel ou zonas mis profundas ante

o contacto con fontes de calor, corentes

elctricas ou substancias qumicas. Pdense

observar danos na pel da zona, que poden ser

desde o simple ERITEMA (arroibamento cunhador intensa) ou a aparicin de bochas cheas de

lquido transparente con mis dor, podendo

cegar queimadura grave de zona con SCARAS

necrosadas (negras).


19/34

19

A actuacin nos casos leves limtase ao lavado da queimadura con auga fra durante uns

minutos e a posterior vendaxe con apsito da zona. Se as asistencias se retrasan pdese

refrescar a vendaxe. Nunca se han de eliminar as bochas. Procurar elevar as pernas ou brazos

para que dimina o rego cara s zonas accidentadas, ademais disminuir a dor. Esta posturatamn vlida no caso de queimaduras na cara.

Se a queimadura grave, prioritario o traslado urxente a un centro de queimados no que

sexa posible a atencin a este tipo de accidentados.

Nestas queimaduras extensas, non lle quite ao queimado a roupa, ags que se trate de

queimaduras con produtos qumicos que poidesen quedar impregnados nela, cubra a zona

queimada con teas o mis limpas posibles.

INSOLACIN E GOLPE DE CALOR.

Os efectos do exceso de sol de forma prolongada, sumada a unha extrema humidade no

ambiente, poden orixinar este tipo de cadros dos que os sntomas principais son: perda da

conciencia; convulsin, dor intensa de cabeza, vmitos, excitacin e outros.

Traslade ao accidentado a un sitio fresco eventilado, afrouxe ou qutelle a roupa. A aplicacin

de compresas fras ou bolsas de xeo na cabeza dbese facer de maneira progresiva, co

accidentado deitado, rguenselle as pernas corenta e cinco graos e aplcaselle unha masaxe en

direccin ao corpo que active o retorno venoso.

O traslado posterior a un centro clnico sempre recomendable, mesmo se a persoa xa se

recuperou. No caso de vmitos a posicin de colocacin lateral.

LESINS NOS OLLOS

A situacin mis frecuente a introducin dun corpo estrao. Se o corpo estrao

simplemente se depositou no globo ocular e est ben visible, o primeiro lavalo con auga

abundante. Se isto non soluciona o problema, intente quitalo, cunha boa iluminacin, coa

punta dunha gasa estril ou un pano limpo.


20/34

20

Nunca se deben refregar os ollos posto que se poderan lesionar, tampouco se deben aplicar

colirios.

Se o obxecto aparece cravado, ou os signos do ollo son alarmantes, o socorrista cerrar o ollo

cun apsito ou esparadrapo, trasladando ao accidentado a un centro sanitario. No caso de

substancias qumicas casticas, lavar con auga abundante o ollo aberto. Desta regra

exceptanse os carburos, xa que aumentan a sa temperatura ao contacto coa auga. Ao final e

en calquera caso, a remisin posterior a un oftalmlogo obrigada.

OUTROS PRIMEIROS AUXILIOS.

MAREOS

No caso dun mareo deitar ao accidentado, levantarlle as extremidades inferiores, darlle algn

lquido azucrado (auga con azucre, caf, refresco).

CRISE EPILPTICA

Na crise epilptica, protexer a cabeza e non impedir o movemento.

DOR NO TRAX OU NO ABDOME

Dor no trax: Acudir ao mdico.

Dor no abdome intensa e de speto: Acudir ao mdico.

OBSERVACINS XERAIS

O papel do socorrista tense que limitar a facer o imprescindible e non mis.

Debe de obrar con calma e transmitir calma ao accidentado.

En xeral hai que obrigar ao accidentado, desabotondolle a roupa, protexndoo do sol, do

vento e dos curiosos.

Non se lle debe de administrar ninguna bebida a unha persoa insconsciente, no se deben de

administrar nunca bebidas alcohlicas.

COMPOSICIN DA CAIXA DE URXENCIAS DE PRIMEIROS AUXILIOS.

Os sitios de traballo deben dispor de Caixa de Urxencias debidamente equipada e actualizada

(dbese revisar de forma peridica) e a sa situacin ten que permitir o fcil acceso e a

atencin ao accidentado.

Deber Conter:


21/34

21

Medicamentos:

Desinfectante (alcohol etlico de 96)

Antisptico (Betadine)

Antisptico e analxsico (Aspirina e

Paracetamol)

Material Sanitario:

Algodn hidrfilo

Vendas e gasas estriles

Esparadrapo

Apsitos estriles adhesivos (tiritas e outros apsitos)

Luvas desbotables (Varios pares)

Goma para torniquete.

Intrumental:

Tesoiras

Pinzas.

Termmetro.

PRINCIPIOS BSICOS DE PRIMEIROS AUXILIOS

Separe o accidentado do perigo

Sempre que sexa posible non o mova nin o toque

Avise urxentemente ao servizo correspondente de emerxencia

Non incorpore ao accidentado, se posible non o desprace.

Se o accidentado non responde ao preguntarlle; unha vez deitado tire da cabeza cara atrs,

elvelle a mandbula, observe se hai respiracin.

FRACTURAS

Non desprazar se se sospeita lesin de columna vertebral, busque un mdico inmediatamente.


22/34

22

Mantea a cabeza do accidentado no eixe colo-tronco.

Noutras fracturas inmobilice a zona afectada.

PULSO E RESPIRACIN

Se hai parlise respiratoria practique a respiracin boca a boca.

Se o pulso desapareceu practique unha masaxe cardaca, s no caso de coecer a sa tcnica,

se non as, non o faga.

Se entraron corpos estraos no aparato respiratorio:

Practique presins curtas e fortes na lia media do abdome.

En calquera caso procure que o accidentado respire de maneira cmoda.

FERIDAS

Nas feridas sangrantes aplicar unha vendaxe compresiva, apertar sobre a ferida.

Se vai curar feridas lave moi ben as mans conveniente que o instrumental que se vai

empregar estea esterilizado, senn, alomenos lavado.

QUEIMADURAS

Nas queimaduras leves, (ags as elctricas) a actuacin limtase ao lavado con auga fradurante uns minutos e a sa posterior revisin polo mdico. Non poa sobre a queimadura

ningunha substncia, tpea cunha gasa estril.

Queimaduras mis graves: leve urxentemente ao accidentado a un centro sanitario.

OLLOS

Nos accidentes leves a primeira actuacin debe ser a do lavado ocular con abundante auga,

acudindo decontado ao mdico; nunca se deben refregar os ollos. Non botar colirios.


23/34

23

5.- PREVENCIN DO ESTRS; INTERVENCIN SOBRE O INDIVIDUO

O individuo, en distintos mbitos da sa vida, vese sometido a mltiples presins que lle

producen estrs. Unha das fontes mis importantes destas presins est relacionada co

desenvolvemento do traballo. En xeral, unha empresa est suxeita a unhas condicins e a unhaforma de organizacin que non estn determinadas polas capacidades, necesidades, tipo de

factores (tecnoloxa, esixencias produtivas...) Con todo, o feito de que a organizacin dunha

empresa favoreza a aparicin de estrs non debido, a maiora das veces, a unhas esixencias

inapelables do proceso produtivo, xeralmente a causa atpase nun deficiente deseo da

organizacin, que minusvalora a importancia dos recursos humanos da empresa.

Anda que os individuos en xeral teen unha gran capacidade de adaptacin, nalgunhas

ocasins certos requerimentos de traballo obrigan a realizar un esforzo adaptativo para o que

o suxeito non est preparado, o que orixina unha serie de problemas de adaptacin ou de

axuste.

Por outra banda, algunhas veces podmonos atopar que nunhas mesmas condicins uns

individuos desenvolven uns niveis de estrs patolxicos e outros, non. Isto debido a que

diferentes individuos teen distinta capacidade de adaptacin en funcin de mltiples factores

persoais.

Presntase, polo tanto, a necesidade dunha intervencin para paliar esta situacin. Esta

intervencin podera dirixirse a modificar certos aspectos da organizacin do traballo e a

fomentar a capacidade de adaptacin do individuo.

A modificacin de certos aspectos dunha organizacin que favorecen o desenvolvemento do

estrs non s repercute nunha mellora de benestar dos traballadores senn nunha

optimizacin dos recursos humanos que se traducir nun mellor funcionamento da empresa en

todos os niveis; Por outra banda, constite unha actuacin mis directa pois intervn sobre o

foco ou a fonte desa problemtica.

Con todo, en ocasins resulta moi difcil ou imposible eliminar as fontes de estrs na orixe,

pero podemos dotar ao individuo dunha serie de estratexias para afrontar estas situacins, e

se estas son difciles de afrontar, dotalo de habilidades para controlar as experiencias econsecuencias que o estrs produce. As pois, constite unha formacin preventiva fomentar a

adquisicin dalgunhas estratexias que aumenten a capacidade de adaptacin do individuo, a

capacidade para facer fronte os requerimentos do traballo.

Non hai que esquecer, emporiso, que o desenvolvemento de actividades para a prevencin do

estrs que consistan nunha intervencin sobre o individuo debe ser posterior ou

complementaria ao desenvolvemento dunha poltica de prevencin do estrs baseada na

intervencin sobre a organizacin da empresa, orientada cara modificacin de certas

condicins ou demandas de traballo estresantes.


24/34

24

5.1.- CONDICINS PREVIAS

tamn unha condicin previa ineludible para o desenvolvemento dunha intervencin, a

realizacin dun diagnstico da problemtica que se ha de responder.

Haber que coecer os factores que estn provocando o estrs (tanto os relacionados coa

situacin laboral como os relacionados coas caractersticas dos individuos) e haber que avaliar

a magnitude das sas consecuencias. As condicins e as demandas de distintos traballos e dos

diferentes individuos poden requerir formas e contidos hora de levar a cabo unha

intervencin concreta.

recomendable que este proceso de identificacin das causas e as consecuencias se realice

cando o estrs se atope nun estado incipiente ou leve, non cando se convirta nun problema

xeneralizado ou grave. As, o tratamento preventivo do estrs require a deteccin precoz desta

problemtica mediante a identificacin dunha serie de indicadores que de darse cunhafrecuencia, duracin e intensidade determinadas amosan a existencia desta problemtica. Os

indicadores que podemos empregar para esta tarefa poden ser de varios tipos: disfuncins nos

individuos de carcter fsico, emocional ou comportamental e disfuncins na organizacin ou

no desenvolvemento do traballo (ndices de producin ou de mal funcionamento.)

Para a avaliacin destes indicadores existen varios instrumentos: probas psicolxicas e

fisiolxicas, sistemas de rexistro administrativo (absentismo, abandonos de empresa...)

autorrexistros persoais, cuestionarios que inclen aspectos relacionados coa situacin laboral e

do estado de sade, mtodos de avaliacin das condicins de traballo...

A deteccin destes indicadores non difcil, tanto pola gran cantidade de manifestacins que

orixina o estrs como polas caractersticas desta problemtica; o estrs un problema que se

vai desenvolvendo progresivamente de xeito que se pode identificar en diversas fases do seu

desenvolvemento, e, polo tanto, existen diferentes graos de estrs.

5.2.- PROGRAMA DE PREVENCIN DO ESTRS

Estes programas constiten unha das formas nas que se organiza unha intervencin sobre o

individuo. Consisten no desenvolvemento dun conxunto de accins na empresa (formacin,adestramento, asistencia...) para identificar e paliar a problemtica emocional e persoal dos

traballadores que puidese interferir no desenvolvemento do seu traballo.

Resulta bastante habitual atoparse con programas de asistencia aos empregados en empresas

dos pases mis desenvolvidos. Moitos destes programas cntranse noutro tipo de problemas

mis concretos como pode ser promover a recuperacin do alcoholismo ou outras

drogodependencias, e polo tanto, con outra orientacin non para previr un problema senn

para tratalo.


25/34

25

Os programas que especificamente estn destinados prevencin do estrs consisten na

transmisin dun conxunto de coecementos aos traballadores para promover o

recoecemento dos estresores as como os seus efectos, para a sade e o adestramento dos

traballadores nunha serie de tcnicas ou habilidades destinadas a controlar as condicins que

favorecen o estrs e minorar os efectos que sobre o individuo ten o estar sometido a estrs.

O obxectivo e transmitir un conxunto de coecementos aos traballadores sobre os estresores,

o proceso de xeracin do estrs, os efectos sobre as penas... necesario e til para facer

comprender que o estrs, como se desenvolve, para identificar que condicins favorecen o

seu desenvolvemento nesa empresa, para determinar a importancia en que se d nesa

empresa, e sobre todo, para comprometer e sensibilizar aos traballadores na necesidade de

actuar que o primeiro paso para comezar a afrontar ese problema.

A aprendizaxe de distintas habilidades persoais est destinada a favorecer o cambio na forma

na que o individuo aborda os problemas de estrs (a forma en que percibe as situacins, aforma en que as afronta, as respostas emocionais que se orixinan no suxeito...)

O proceso que adoitan seguir estes programas o seguinte:

1. Deteccin das necesidades de formacin neste campo a partir da informacin obtida

trala identificacin das causas e as consecuencias do estrs. Isto permitiranos centrar

nos estresores especficos que estn afectando aos traballadores desa empresa.

2. Definicin dos obxectivos do programa. aconsellable que os obxectivos sexan

operativos e avaliables.

3. Deseo do programa. Tratarase de determinar os contidos que se van a transmitir e o

adestramento nas habilidades e tcnicas mis idneas para o control do estrs para

eses traballadores.

4. O desenvolvemento do programa, consiste en levar a cabo a transmisin da

informacin e o adestramento dos traballadores nas estratexias para o control do

estrs.

5.

Avaliacin da eficacia de programa, segundo a adecuacin dos resultados aosobxectivos perseguidos. A avaliacin non se debe limitar a medidas de carcter

individual pouco despois de finalizar o programa; sera conveniente realizar avaliacins

posteriores de seguimento para valorar se os cambios observados ao rematar o

programa se manteen. Deberanse volver a avaliar os indicadores de estrs:

ansiedade, depresin, queixas somticas, absentismo, abandonos de empresa, etc.

Algunhas empresas contan cun servizo permanente de asistencia aos traballadores,

desempeado por profesionais da psicoloxa. As tarefas deste servizo consisten no tratamento

de problemas de carcter persoal e o apoio psicolxico aos traballadores, as como o


26/34

26

desenvolvemento de accins preventivas para evitar a aparicin de servizos son moi

aconsellables para abordar o estrs na empresa, xa que polo seu carcter interno e

permanente, permiten unha maior especificacin da orixe das problemticas, o seguimento

das evolucins dos traballadores e a realizacin dunha intervencin continuada e

personalizada sobre os mesmos.

5.3.- A INTERVENCIN SOBRE O ESTRS LABORAL

Para a prevencin do estrs mediante unha intervencin sobre o individuo e necesario coecer

en que puntos se pode orixinar a problemtica e polo tanto sobre que aspectos temos que

intervir. Basicamente, as dificultades pdense orixinar por algn ou por varios dos seguintes

aspectos:

POR UN PROCESAMENTO COGNITIVO DEFECTUOSO

Unha situacin pode ser percibida de forma diferente por distintos suxeitos. As, unha mesma

situacin pode resultar para algn ameazante e para outros motivadora. Estas diferenzas entre

individuos danse porque ante unha mesma situacin non todo o mundo recolle a mesma

informacin xa que non todos fixamos a nosa atencin ante as mesmas cousas: uns

consideran importantes unhas cousas que outros consideran irrelevantes. Tamn se percibe de

forma distinta a relevancia que ten esa situacin ou como me afecta a min ou ao meu futuro.

Un individuo tamn pode ter dificultades polo feito de valorar indecuadamente as sas

capacidades de resposta. Esta diferenza de percepcin orixinar en parte a eleccin dun ou

outro tipo de respostas de afrontamento.

As estratexias para modificar esta situacin busca:

A adaptacin do individuo con respecto a que ou canta informacin debe recoller e

como recollela.

A identificacin rpida dos aspectos que poden ser relevantes e a concentracin nestes

aspectos.

A focalizacin da atencin do individuo na informacin til para a resolucin doproblema e non centrar a sa atencin no seu propio estado emocional.

A modificacin dos esquemas errneos baixo os que percibe e baixo os que acta

(atencin selectiva, atribucins xaneralizadoras, interpretacin polarizada)

A valoracin adecuada das sas propias capacidades.

En definitiva, bscase que o individuo tea unha mis ampla prespectiva e saiba valorar na sa

xusta medida as informacins obtidas.


27/34

27

Por unhas demandas do medio excesivas ou por unha carencia de afrontamento ou unha

inadecuada utilizacin destas.

Nalgunhas situacins o que se nos demanda no noso traballo excesivo. Desta maneira

atopmonos con problemas de moi difcil manexo. Poderase dicir que para combater estas

situacins existe a recomendacin xenrica de que as empresas deben axustar as demandas

aos seus traballadores tendo en conta as sas capacidades, as sas necesidades e as sas

expectativas. Non obstante, anda que este un problema que vn de fra o individuo ten

tamn unha certa marxe de manobra para modificar estas condicins. Nalgunhas ocasins o

individuo no ten condutas para enfrontarse situacin. Isto pode ser por varias causas:

individuo percibe adecuadamente as demandas do medio e sabe cales son as condutas

que tera que emitir, pero non dispn destas.

individuo non sabe seleccionar a resposta correcta de entre todas as condutas quepodera levar a cabo.

individuo dispn de condutas adecuadas pero non quen de emitilas no momento

preciso, ben por non saber discriminar en que momento hai que realizalas, ben porque

determinadas situacins lle producen respostas emocionais (medo, ansiedade), de tal

magnitude que lle impiden a emisin dunha resposta. Pode que exista algn tipo de

obstculo que imposibilite a execucin desas condutas e que o individuo non poida

superar.

Pola aparicin dunhas respostas fisiolxicas e emocionais inadecuadas.

Ante unha situacin estresante o individuo desenvolve unha serie de reaccins fisiolxicas e

emocionais inadecuadas (tensin fsica e emocional, ansiedade, fatiga..) A presenza destas

reaccins ademais de constitur os primeiros sntomas de estrs interfiren noutros mbitos do

individuo. Producen grandes distorsins a nivel cognitivo (a forma de percibir a situacin) e

comportamental (a emisin de respostas para controlar a situacin)

A intervencin a este nivel est dirixida cara ao control desas respostas emocionais.

5.4.- TCNICAS PARA A PREVENCIN DO ESTRS

A tensin pode controlarse ben modificando directamente a activacin fisiolxica inicial e o

seu mantemento, ou modificando os efectos que os pensamentos, situacins ou

condutas...teen sobre elas. No primeiro caso, porque se controla directamente a propia

activacin do organismo, no segundo, porque se reducen os axentes que instigan a sa

aparicin (Labrador, 1992).


28/34

28

Moitas das tcnicas das que a seguir se fala, foron deseadas para o tratamento de diversos

problemas de comportamento anda que teen utilidade a nivel preventivo de cara a fomentar

a capacidade de adaptacin do individuo.

As tcnicas pdense clasificar en:

Cognitivas. A sa finalidade sera cambiar a forma de ver a situacin (a percepcin, a

interpretacin e avaliacin do problema e dos recursos propios)

Fisiolxicas. Estn encamiadas a reducir a activacin fisiolxica e o malestar emocional e

fsico conseguinte.

Condutuais. Teen como fin promover condutas adaptativas: dotar ao individuo dunha serie

de estratexias de comportamento que lles axude a afrontar un problema.

A aplicacin da maiora das tcnicas que se describirn a seguir require dun profesional dapsicoloxa que determine cales son as mis axeitadas para cada situacin ou caso concreto, as

como para asegurarse da sa correcta administracin e execucin.

TCNICAS XERAIS

DESENVOLVEMENTO DUN BO ESTADO FSICO.

O desenvolvemento dun bo estado fsico ten bos efectos na prevencin do estrs; para isto,

aconsellable a realizacin de exercicio que aumenta a resistencia fsica do individuo aos efectosdo estrs pero ademais aumenta tamn a resistencia psicolxica: a realizacin do exercicio

obriganos a desplazar a atencin dos problemas psicolxicos e permtenos o descanso e a

recuperacin da actividade mental desenvolvida anteriormente.

O exercicio fsico permite mobilizar o organismo mellorando o seu funcionamento e a sa

capacidade fsica de cara a que estea en mellores condicins para facer fronte ao estrs,

aumentando a capacidade para o traballo fsico e mellorando as funcins cardiovascular,

respiratorio e metablica.

En termos xerais, pdese dicir que o traballo na actualidade require cada vez menos respostasde tipo fsico e mis respostas de tipo intelectual. Co exercicio podemos empregar e consumir

certos recursos orgnicos que rara vez podemos empregar no desenvolvemento do noso

traballo e que de non ser queimadas pdense depositar no sistema vascular orixinando

problemas como un aumento no nivel de presin arterial.

DIETA ADECUADA

O desenvolvemento de bos hbitos alimentarios que condicionen o estado nutricional do

individuo constiten unha medida aconsellable para a prevencin do estrs. As demandas


29/34

29

enerxticas que actualmente recibimos do noso contorno determina a necesidade de ter un

equilibrio enerxtico axeitado para respostar a esas demandas e para non desenvolver

problemas carenciais.

APOIO SOCIAL

Establecemento e desenvolvemento de redes sociais, que poidan facilitar apoio social ao

individuo. As relacins sociais con outros individuos poden resultar unha fonte de axuda

psicolxica ou instrumental. Un grupo social pode constiturse en referencia que facilite ao

individuo unha mellor adaptacin e integracin na realidade.

A DISTRACCIN E O BO HUMOR

Fomentar a distraccin e o bo humor constite unha medida para previr situacins de

ansiedade ou para alivialas, pois ademais de facilitar o desprazamento da atencin dosproblemas, contribe a relativizar a importancia deses problemas.

TCNICAS COGNITIVAS

Utilizadas para cambiar o pensamento, modificar as avaliacins errneas ou negativas respecto

das demandas ou dos propios recursos do individuo para afrontalas e facilitar unha

reestruturacin dos esquemas cognitivos.

REORGANIZACIN COGNITIVA

Intenta ofrecer vas e procedementos para que unha persoa poida reorganizar a forma en que

percibe e aprecia unha situacin. Se a forma de comportarnos e a forma en que sentimos

depende da forma en que percibimos unha situacin, resulta importante dispor de estratexias

de redifinicin de situacins cando a definicin que adoptamos non contribe a unha

adaptacin adecuada. dicir, esta tcnica est dirixida a substitur as interpretacins

inadecuadas dunha situacin, por outras interpretacins que producen respostas emocionais

positivas e condutas mis axeitadas.

Modificacin de pensamentos automticos e de pensamentos deformados

Ante unha situacin, todo o mundo desenvolve unha serie de pensamentos para interpretar

esa situacin. Estes pensamentos poden ser tanto racionais como irracionais. Mediante estas

tcnicas intntase a identificacin e o cambio dos pensamentos irracionais.Os pensamentos

automticos son espontneos e propios de cada individuo. Son elaborados sen reflexin ou

razoamento previo anda que son crdos como racionais.

Tenden a ser dramticos e absolutos e son moi difciles de desviar. Levan a interpretacins

negativas e a emocins desagradables.


30/34

30

O modo de intervencin para a modificacin destes pensamentos indicar ao suxeito que leve

un autorrexistro dos pensamentos que lle xurden nas situacins da sa vida normal, e que

intente avaliar en que medida considera que reflicten a situacin que viviu. O individuo irase

decatando progresivamente dos seus pensamentos automticos e desestimando a sa

importancia.

Os pensamentos deformados son outro tipo de pensamento que orixinan estrs. Este tipo de

pensamentos manifestan unha tendencia a relacionar todos os obxectos e situacins cun

mesmo, a empregar esquemas de xeneralizacin, de magnificacin, de polarizacin na

interpretacin da realidade, etc. A intervencin sobre este tipo de pensamentos consiste en

acadar unha descricin obxectiva da situacin, identificar as distorsins modificndoas

mediante razoamentos lxicos.

DESENSIBILIZACIN SISTEMTICA

Desenvolvida por Wolpe (1958). Con esta tcnica intntase controlar as reaccins de ansiedade

ou medo ante situacins que resultan ameazadoras a un individuo. Esta tcnica fundamentase

na relaxacin progresiva de Jacobson. O individuo nun estado de relaxacin, vaise enfrontando

progresivamente con situacins (reais ou imaxinarias) dispostas en orde crecente de

dificultade ou de ameaza ante as que o suxeito desenvolve ansiedade, ata que o individuo se

acostuma a estar relaxado e a non desenvolver respostas emocionais negativas nestas

situacins.

INOCULACIN DO ESTRS

Creada por Miechanbaum e Cameron (1974). Esta unha tcnica de carcter cognitivo e

comportamental. A metodoloxa similar da desensibilizacin sistemtica. A partir da

aprendizaxe de tcnicas de respiracin e relaxacin para poder relaxar a tensin en situacin

de estrs, crase polo suxeito unha lista na que aparecen ordenadas as situacins mis

interesantes, comezando polas menos estresantes o individuo ir imaxinando esas situacins e

relaxndose. Despois o individuo ter que desenvolver unha serie de pensamentos para

afrontar o estrs e substitulos por anteriores pensamentos estresantes; por ltimo, o

individuo empregar en vivo estes pensamentos de afrontamento e esas tcnicas de relaxacinen situacins reais para abordar situacins estresantes.

DETENCIN DO PENSAMENTO

A accin desta tcnica est dirixida modificacin de pensamentos negativos reiterativos que

levan a sufrir alteracins emocionis (ansiedade) dicir que non contriben a buscar solucins

eficaces do problema senn a dificultalo. Consiste no seguinte: cando aparece unha cadea de

pensamentos repetitivos negativos intentar evitalos mediante a sa interrupcin (petando na

mesa, ou vocalizando a expresin abonda, por exemplo), e substitur eses pensamentos por


31/34

31

outros mis positivos e dirixidos ao control da situacin. A lxica desta tcnica basease no

feito de que un estmulo suficientemente potente atraer a atencin sobre el facendo que se

deixe de prestar atencin aos pensamentos que se estn desenvolvendo (Peir e Salvador,

1993)

TCNICAS FISIOLXICAS

caracterstico das situacins estresantes a emisin de intensas respostas fisiolxicas que,

ademais de producir un gran malestar no individuo, alteran a avaliacin cognitiva da situacin

e a emisin de respostas para controlar a situacin.

As tcnicas fisiolxicas que veen a continuacin buscan a modificacin destas respostas

fisiolxicas e/ou a diminucin dos niveis de activacin producidos polo estrs centrndose

directamente nos compoentes somticos implicados no estrs.

TCNICAS DE RELAXACIN FSICA

As mis empregadas son a relaxacin progresiva de Jacobson e o adestramento autxeno de

Shultz. Estas tcnicas intentan aproveitar a conexin directa entre o corpo e a mente, da

existencia dunha interdependencia entre a tensin psicolxica e a tensin fsica ou dito doutro

xeito, que non posible estar relaxado fsicamente e tenso emocionalmente. As, segundo as

teoras que inspiran estas tcnicas, as persoas poden aprender a reducir os seus niveis de

tensin psicolxica (emocional) a travs da relaxacin fsica anda cando persista a situacin

que orixina a tensin (de orixe) emocional, a mente relaxarase tamn grazas reducin daactividade do sistema nervioso autnomo (Peir e Salvador, 1993)

A relaxacin un estado do organismo de ausencia de tensin ou activacin con efectos

beneficiosos para a sade a nivel fisiolxico, condutual e subxectivo. A tcnica de relaxacin de

Jacobson consiste en adestrar ao individuo na realizacin de exercicios fsicos de

contraccin-relaxacin que lle permitan ter coecemento do estado de tensin de cada parte

do seu corpo e ter recursos para relaxar esas zonas cando estean en tensin.

TCNICAS DE CONTROL DE RESPIRACIN

As situacins de estrs provocan habitualmente unha respiracin rpida e superficial, o que

implica un uso reducido da capacidade funcional dos pulmns, unha peor osixenacin, un

maior gasto e un aumento da tensin xeral do organismo (Labrador, 1992)

Estas tcnicas consisten en facilitar ao individuo a aprendizaxe dunha forma axeitada de

respirar para que nunha situacin de estrs poida controlar a respiracin de forma automtica

e lle permita unha adecuada osixenacin do organismo que redunda nun mellor

funcionamento dos rganos corporais e un menor gasto enerxtico (efectos beneficiosos sobre


32/34

32

irritabilidade, fatiga, ansiedade, control da activacin emocional, reducin da tensin

muscular, etc.)

Existen diversas tcnicas de adestramento da respiracin abdominal que pretenden que esta

substita torcica practicada en situacins de tensin e estrs, non obstante, menos

adecuada para unha eficaz osixenacin dos tecidos (Peir e Salvador. (1993) A aprendizaxe e

posterior utilizacin destas tcnicas resulta bastante doada e os seus efectos beneficiosos son

apreciables inmediatamente.

TCNICAS DE RELAXACIN MENTAL ( MEDITACIN)

A prctica de meditacin estimula cambios fisiolxicos de gran valor para o organismo.

Pretende que a persoa sexa capaz de desenvolver sistematicamente unha serie de actividades

(perceptivas e/ou condutuais) que lle permitan concentrar a sa atencin nesas actividades e

desconectar da actividade mental coti do individuo aquilo que lle pode resultar unha fonte deestrs.

BIOFEEDBACK

Esta unha tcnica de intervencin cognitiva para o control do estrs pero busca efectos a

nivel fisiolxico. O seu obxectivo dotar ao individuo de capacidade de control voluntario

sobre certas actividades e procesos de tipo biolxico. A partir da medicin dalgns procesos

biolxicos do individuo, tratarase de proporcionar ao propio individuo unha informacin

continua deses parmetros, de modo que esta informacin poida ser interpretada e utilizadapara adquirir control sobre aqueles procesos para posteriormente adestrar ao individuo no

control voluntario dos citados procesos en situacins normais.

TCNICAS CONDUTUAIS

ADESTRAMENTO ASERTIVO

Mediante esta tcnica desenvlvese a autoestima e evtase a reaccin do estrs. Trtase de

adestrar ao individuo para que consiga conducirse dunha forma asertiva, que consiste en

conseguir unha maior capacidade para expresar os sentimentos, desexos e necesidades de

maneira libre, clara e inequvoca ante os demais, e que estea dirixida ao logro dos obxectivos

do individuo, respetando os puntos de vista do outro. A execucin desta tcnica lvase a cabo

a travs de prcticas de Role Playing.

ADESTRAMENTO EN ACTIVIDADES SOCIAIS.

Consiste no ensino de condutas que teen mis probabilidade de acadar xito hora de

conseguir unha meta persoal e a conducirse con seguridade en situacins sociais. Este

adestramento o mesmo que o anterior, realzase a travs de prcticas de Role Playing. Estas


33/34

33

tcnicas constiten unha boa maneira de instaurar habilidades sociais mediante a observacin

de situacins reais, a escenificacin e dramatizacin de situacins reais, e por ltimo, a sa

execucin habitual na realidade.

TCNICA DE SOLUCIN DE PROBLEMAS

Unha situacin constitese nun problema cando non podemos dar unha solucin efectiva a esa

situacin. O fracaso repetido na solucin dun problema provoca un malestar crnico, unha

ansiedade, unha sensacin de impotencia..., que dificulta a busca de novas solucins.

Mediante estas tcnicas intntase axudar persoa a decidir cales son as solucins mis

axeitadas a un problema. Esta tcnica desenvolvida por DZurilla e Goldfried (1971) consta de

varios pasos:

Identificacin e descricin do problema de maneira clara, rpida e precisa. Esta descricin ten

que realizarse nuns termos que impliquen condutas propias para resolver este problema.

Buscar varias posibles solucins ou respostas que pode ter o problema considerndoo desde

distintos puntos de vista, hai que evitar responder impulsivamente ao problema.

Levar a cabo un procedemento de anlise e ponderacin das distintas alternativas de resposta

para decidir a solucin mis idnea a ese problema e que imos realizar.

Elixir os pasos que se han de dar para a sa posta en prctica e levalos a cabo.

Avaliar os resultados obtidos ao levar a cabo a solucin elixida. Se non son positivos,

necesario volver a anteriores pasos.

MODELAMENTO ENCUBERTO

unha tcnica creada por Cautela (1971). Est destinada a cambiar secuencias de condutas

que son negativas para a persoa e aprender condutas satisfactorias. Consiste en que o suxeito

practique na imaxinacin as secuencias da conduta desexada de forma que cando adquira

certa seguridade realizando imaxinariamente esa conduta consiga levala a cabo na vida real

dunha forma eficaz.

TCNICAS DE AUTOCONTROL.

O obxectivo destas tcnicas buscar que o individuo tea control sobre a propia conduta a

travs do adestramento da sa capacidade para regular as circunstancias que acompaan a sa

conduta (circunstancias que anteceden a sa conduta e circunstancias consecuentes a sa

conduta). Estes procedementos son moi tiles no manexo e control das condutas implicadas

en situacins de estrs e son tiles non s para mellorar condutas que xa causaron problemas,

senn tamn para previr a posible aparicin de condutas problemticas (Labrador, 1992)


34/34

No mbito laboral, pode resultar especialmente til fomentar a aprendizaxe e a concienciacin

dos individuos de estratexias de carcter organizativo tendentes a facilitar persoa recursos

para o ordenamento do seu tempo en relacin s tarefas que ha de desempear ou para

reducir as demandas de traballo exteriores. Dous exemplos disto ltimo poden ser a

delegacin (que permita a distribucin das responsabilidades e os cometidos dunha tarefaentre varios suxeitos e evite que sexa unha mesma persoa ou unhas poucas os que levan o

peor do traballo) e a negociacin (que facilite persoa a flexibilidade e a compresin

necesarias para atender outros puntos de vista, para inclur outras variables na sa anlise da

realidade, para adaptarse s posibilidades reais, para facilitar o intercambio e o dilogo, para

buscar a colaboracin e non a oposicin, para buscar solucins negociadas,...)

manualriscosxenericos

Documents