manual penarafan hijau jkr - jkr.gov.my · dan pemuliharaan alam sekitar.lanjutan dari itu,...
TRANSCRIPT
JKR 20801-0014-15
MANUAL PENARAFAN HIJAU JKR
SEKTOR BANGUNAN
Bangunan Baharu Bukan Kediaman - KB1 Versi 2.0
(Keluasan ruang berhawa dingin > 4000m2)
Ver 1.1 (2015)
JKR 20801-0014-15
JKR 20801-0014-15
This document was designed and intended to be printed front-and-back, preferably using borderless option.
Before printing, ensure to select draft settings for ink minimization since the content are non-graphic intensive and does not require quality print.
If possible, ensure also that the paper used is from “farmed forest” sources and that the ink used is natural base.
This updated edition of pH JKR KB1 was developed by JKR incollaboration with CREATIVE ENVIRONMENTS.
Go Green for our better life.
JKR 20801-0014-15
PRAKATA
Bermula dari Rancangan Malaysia ke-8, JKR telah mengamalkan inisiatif-inisiatif hijau samada dalam
bentuk program mahupun projek-projek yang dilaksanakan. Ini terbukti dengan termeterainya Green
Mission pertama JKR pada tahun 2002. Pada tahun yang sama, JKR telah diberikan pensijilan MS ISO
14001:1997. Bertitik tolak dari itu, JKR telah banyak mengambil langkah-langkah ke arah pemeliharaan
dan pemuliharaan alam sekitar.Lanjutan dari itu, pembangunan lestari telah mula diterapkan di dalam
projek-projek yang dilaksanakan oleh JKR.
Program-program seperti pengauditan dan penjimatan tenaga, taklimat kesedaran kepada
pengguna bangunan sedia ada, penyediaan garispanduan yang dapat membantu
perekabentukadalah diantara inisiatif pihak JKR kearah pembangunan lestari.Projek-projek juga telah
dilaksanakan dengan mengambilkira penerapan rekabentuk cekap tenaga dalam bangunan
baharu, penggunaan IBS, penggunaan Sistem Penuaian Air Hujan dan lain-lain lagi.
Walaubagaimanapun, inisiatif-inisiatif tersebut telah dilaksanakan oleh cawangan-cawangan secara
berasingan.Menyedari hakikat ini, pihak pengurusan atasan JKR telah mengambil langkah
mewujudkan satu Jawatankuasa Induk Pembangunan Lestari JKR yang dipengerusikan oleh Ketua
Pengarah Kerja Raya sendiri dan dianggotai oleh semua Pengarah Cawangan di ibu pejabat. Fungsi
jawatankuasa ini adalah untuk menyepadukan inisiatif-inisiatif tersebut dan seterusnya menyusun
strategi JKR kearah pembangunan lestari.
Lantaran itu, terbitlah inisiatif bagi menyediakan satu skim penarafan pembangunan lestari bagi
kegunaan projek-projek kerajaan. Skim ini berperanan sebagai satu alat untuk menyepadukan semua
inisiatif yang telah diambil, diukur dan digunakan sebagai penanda aras kepada tahap yang telah
dan perlu dicapai. Ini akan menjadikan inisiatif-inisiatif yang telah diambil akan menjadi lebih
komprehensif dan berimpak tinggi.
Skim ini akan disediakan dalam 4 kategori iaitu :
i. Kategori KB1 ~ Bangunan Baru Bukan Kediaman
ii. Kategori KB2 ~ Bangunan Sediada Bukan Kediaman
iii. Kategori KJ1 ~ Jalan Baru Persekutuan
iv. Kategori KJ2 ~ Naiktaraf Jalan Persekutuan dan Negeri
Pengerusi
Jawatankuasa Penyediaan Skim Penarafan Hijau JKR (pH JKR)
JKR 20801-0014-15
HAK MILIK CIPTA
Hak milik cipta dokumen pH JKR ini dan kandungannya yang mana termasuk maklumat, teks, imej,
grafik, dan susunannya serta bahan-bahannya ialah kepunyaan JKR kecuali dinyatakan sebaliknya.
Sebahagian susunan dalam versi ini, dan sebahagian daripada gambar, rajah, pelan, jadual adalah
diperoleh daripada sumber CREATIVE ENVIRONMENTS yang dibenarkan oleh pemilik asal.
Tiada mana-mana bahagian dokumen ini boleh diubah, disalin, diedar, dihantar semula, disiarkan,
dipamerkan, diterbitkan, dilesenkan, dipindah, dijual atau diuruskan bagi tujuan komersial dalam apa
bentuk sekalipun tanpa mendapat kebenaran secara bertulis yang jelas terlebih dahulu daripada JKR.
Produk-produk lain, logo dan syarikat atau organisasi yang tercatat di dalam dokumen ini adalah
kepunyaan syarikat atau organisasi tersebut.
JKR 20801-0014-15
PENGHARGAAN
Manual Skim Penarafan Hijau JKR (pH JKR) ini telah disiapkan dengan hasil usaha yang berterusan dan
dinamik oleh kakitangan Jabatan Kerja Raya (JKR), pihak perunding dan ahli akademik. Sekalung
penghargaan dan ucapan terima kasih kepada semua pihak yang terlibat:
Bil. Nama Cawangan / Bahagian terlibat
1 Dato’ Ir Dr Roslan Md Taha Caw. Alam Sekitar & Tenaga
2 Dr Norshahrene Mohd Ibrahim Caw. Arkitek
3 FarahAbdul Samad Caw. Alam Sekitar & Tenaga
4 Ir Mohd Zaini Abu Hassan Caw. Kejuruteraan Elektrik
5 Ir IsmailAbd Rahman Caw. Kejuruteraan Awam, Struktur dan Jambatan
6 Zainon Jaini Caw. Alam Sekitar & Tenaga
7 Aieza Mohd Yusop Bah. Perkhidmatan Kejuruteraan Senggara
8 Abdul Halim Mat Yani Caw. Alam Sekitar & Tenaga
9 Nurul Hidayah Adriansyah Caw. Alam Sekitar & Tenaga
10 Rafidah Ismail Caw. Alam Sekitar & Tenaga
11 Hamizan bin Husain Caw. Kejuruteraan Mekanikal
12 Syaifatul Afzan Khalip Caw. Alam Sekitar & Tenaga
13 Nur Azrinawati binti Ab Rahman Caw. Alam Sekitar & Tenaga
14 Husam Abdulfatah Haron Perunding – Creative Environments (Lead)
15 Siti Fatimah Idris Perunding – Creative Environments
16 Wan Muhammad Idris Wan Noordin Perunding – Creative Environments
17 Mohd Aminuddin Abdul Rahman Perunding – Creative Environments
18 Nurul Hajar Ismail Perunding – Creative Environments
19 Ar Ahmad Najmi Che Pee Perunding – Ahmad Najmi Architect
20 Edi Hariyanto Daud Perunding – Ahmad Najmi Architect
21 Nor Atikah Zainal Bahri Perunding – Ahmad Najmi Architect
22 Aisyah Azman Perunding – Ahmad Najmi Architect
23 Ir Mohd Rizal Che AHmad Perunding – ZNVA & Associates Sdn Bhd
24 Mitchell Evans Gelber Perunding – Y.I Design Sdn Bhd
25 Zamir Abdul Rashid Perunding – Innoveam Sdn Bhd
26 Prof. Emeritus Ar. Dr. Elias Salleh Solar Energy Research Institute (SERI), UKM
27 Dr Zalina Shari Universiti Putra Malaysia
28 Dr Yousif Abdalla Abakr University of Notthingham, Malaysia Campus
JKR 20801-0014-15
Manual Edisi ini adalah Penambahbaikan yang dilakukan ke atas hasil daya usaha mereka yang telah
membantu mewujudkan versi manual pH sebelumnya:
Bil. Nama Cawangan / Bahagian terlibat
1 Ir Cheong Pui Keng Caw. Alam Sekitar & Tenaga
2 Hj Abu Harith bin Shamsuddin Bah. Senggara Fasiliti Bangunan
3 Farah binti Abdul Samad Caw. Alam Sekitar & Tenaga
4 Sujatiah binti Tamrin Caw. Kejuruteraan Jalan dan Geoteknik
5 Ir Rozina binti Sudin Caw. Kejuruteraan Elektrik
6 Wan Maziah binti Wan Noh Caw. Kontrak & Ukur Bahan
7 Anita binti Ibrahim Caw. Kontrak & Ukur Bahan
8 Ir Ismail bin Abd Rahman Caw. Kejuruteraan Awam, Struktur dan Jambatan
9 Ir Mohd Sufian bin Othman Caw. Kejuruteraan Mekanikal
10 Ir Zailani bin Nagin Caw. Kejuruteraan Mekanikal
11 Hamizan bin Husain Caw. Kejuruteraan Mekanikal
12 Mohd Sabere bin Sulaiman Caw. Arkitek
13 Wan Zuhaimie bin Wan Salleh Caw. Kejuruteraan Jalan dan Geoteknik
14 Azlina binti Aziz Caw. Arkitek
15 Khairul Amir bin Isahak Caw. Alam Sekitar & Tenaga
16 Aminuddin bin Suhaimi Caw. Kejuruteraan Awam, Struktur & Jambatan
17 Mohd Ainor bin Yahya Caw. Kejuruteraan Elektrik
18 Mohd Fadzly bin Samsudin Bah. Perkhidmatan Kejuruteraan Senggara
19 Zolfadli bin Omar Bah. Senggara Fasiliti Jalan
20 Ezzuddin bin Ab Razad Caw. Alam Sekitar & Tenaga
21 Intan Norshahrah bt. Hj Ibrahim Caw. Alam Sekitar & Tenaga
22 Siti Khadijah binti A. Rahim Caw. Alam Sekitar & Tenaga
23 Azizul bin Hashim Caw. Alam Sekitar & Tenaga
24 Nur Azrinawati binti Ab Rahman Caw. Alam Sekitar & Tenaga
JKR 20801-0014-15
KANDUNGAN
KANDUNGAN ............................................................................................................................................................... 7 SENARAI RAJAH.......................................................................................................................................................................... 9 SENARAI JADUAL ...................................................................................................................................................................... 11 SENARAI RUMUS ...................................................................................................................................................................... 11
PENGENALAN ............................................................................................................................................................. 13 SKIM PENARAFAN HIJAU JKR ...................................................................................................................................................... 13 CIRI-CIRI PH JKR ...................................................................................................................................................................... 13 OBJEKTIF ................................................................................................................................................................................ 15 MANFAAT............................................................................................................................................................................... 15 KRITERIA PENARAFAN ................................................................................................................................................................ 16
PENAMBAHBAIKAN MANUAL PH KALI INI ................................................................................................................... 17 PROSES MANUAL, CIRI-CIRI KREDIT DAN PRA-SYARAT ........................................................................................................................ 17 PENAMBAHBAIKAN KAD SKOR PH ................................................................................................................................................ 18
PROSES PENARAFAN ................................................................................................................................................... 19 SYARAT UMUM ........................................................................................................................................................................ 19 PENDAFTARAN ......................................................................................................................................................................... 19 DOKUMENTASI......................................................................................................................................................................... 19
Penilaian Rekabentuk (PRB) ........................................................................................................................................... 20 Verifikasi Pemarkahan (VP) ............................................................................................................................................ 20 Penarafan Semula (PS) ................................................................................................................................................... 21
RAJAH 1 CARTA ALIRAN PROSES KERJA SEMUA PERINGKAT ................................................................................................................ 23 Proses Kerja Peringkat 1 (P1) ......................................................................................................................................... 24 Proses Kerja Peringkat 2 (P2) ......................................................................................................................................... 25 Proses Kerja Peringkat 3 (P3) ......................................................................................................................................... 26
STRATEGI DOKUMENTASI ........................................................................................................................................................... 27 Jangkamasa dan fasa rekabentuk projek ....................................................................................................................... 27 Asas dan Strategi Pelaksanaan ...................................................................................................................................... 27 Penyediaan Data Dokumentasi yang konsisten ............................................................................................................. 28 Dokumentasi dan laporan .............................................................................................................................................. 28
MENGGUNAKAN MANUAL PH ..................................................................................................................................................... 29 MENGGUNAKAN MODEL PANDUAN ............................................................................................................................................. 30 MENGGUNAKAN KALULATOR PH JKR ............................................................................................................................................ 30 SPESIFIKASI PEMBINAAN DAN PROJEK PH JKR YANG BERJAYA .............................................................................................................. 30 PH JKR DAN KEPERLUAN PERISIAN SIMULASI ................................................................................................................................... 30
BUTIRAN PEMARKAHAN ............................................................................................................................................. 31 KLASIFIKASI PENARAFAN ............................................................................................................................................................ 31 PENYENGGARAAN PENARAFAN .................................................................................................................................................... 31 TRADEMARK ............................................................................................................................................................................ 31
SKOR & SENARAI KEPERLUAN PENGESAHAN KB1........................................................................................................ 32
JANGKAMASA PROJEK ................................................................................................................................................ 36
PERANAN & TANGGUNGJAWAB ................................................................................................................................. 42 SENARAI ISTILAH DAN TAKRIF ...................................................................................................................................................... 43 SENARAI SINGKATAN YANG DIGUNAKAN DI DALAM DOKUMEN INI ......................................................................................................... 44
PERANCANGAN DAN PENGURUSAN TAPAK LESTARI ................................................................................................... 47 TL 1 PERANCANGAN TAPAK .......................................................................................................................................... 49 TL 2 SISTEM PENGURUSAN ALAM SEKITAR ................................................................................................................... 53 TL 3 KERJA TANAH LESTARI............................................................................................................................................ 55 TL 4(M) KAWALAN HAKISAN DAN KELODAK ................................................................................................................... 57 TL 5(M) PENGURUSAN AIR LARIAN HUJAN ..................................................................................................................... 61 TL 6(M) REKABENTUK MESRA O.K.U .............................................................................................................................. 65 TL 7 LANDSKAP STRATEGIK ........................................................................................................................................... 69
7.1 Memulihara pokok yang matang. ........................................................................................................................ 69 7.2 Kawasan hijau dalam pembangunan. ................................................................................................................. 71 7.3 Penanaman pokok teduhan. ................................................................................................................................ 73 7.4 Pemilhan bahan binaan siarkaki (walkway) yang mempunyai daya pantulan haba yang tinggi. ...................... 77
JKR 20801-0014-15
7.5 Sistem turapan berumput (berongga) ................................................................................................................. 79 TL 8 BUMBUNG HIJAU & DINDING HIJAU ...................................................................................................................... 81
8.1 Indeks Pantulan Suria (SRI) mengikut jenis & kecerunan bumbung. .................................................................... 81 8.2 Menggalakkan rekabentuk bumbung/dinding hijau............................................................................................ 83
TL 9 TEMPAT LETAK KENDERAAN .................................................................................................................................. 87
PENGURUSAN KECEKAPAN TENAGA ........................................................................................................................... 89 KT 1 (M) REKABENTUK BUMBUNG ................................................................................................................................ 91
1.1 U-Value bumbung ................................................................................................................................................ 91 1.2 Penggunaan penebat bumbung ........................................................................................................................... 95
KT 2 ORIENTASI BANGUNAN ......................................................................................................................................... 97 2.1 Fasad utama bangunan yang menghadap orientasi UTARA-SELATAN ................................................................ 97 2.2 Meminimumkan bukaan di fasad yang menghadap TIMUR dan BARAT ........................................................... 101
KT 3 REKABENTUK FASAD ............................................................................................................................................ 107 3.1 Dinding Luar Bangunan ..................................................................................................................................... 107 3.2 Pemilihan kaca luaran........................................................................................................................................ 111 3.3 Pekali Pengadang Suria Luaran (External Solar Shading Coefficient) ................................................................ 115
KT 4(M) OTTV & RTTV .................................................................................................................................................. 119 KT 5 KECEKAPAN PENCAHAYAAN ................................................................................................................................ 121
5.1 Zon pencahayaan ............................................................................................................................................... 121 5.2 Kawalan pencahayaan ....................................................................................................................................... 123 5.3 Lighting Power Density (LPD) ............................................................................................................................. 125
KT 6 ACMV .................................................................................................................................................................. 127 6.1 Coefficient of Performance (COP) ...................................................................................................................... 127 6.2 Green Refrigerant .............................................................................................................................................. 131
KT 7 PENYUSUPAN UDARA .......................................................................................................................................... 133 KT 8 TENAGA BOLEH BAHARU ..................................................................................................................................... 135 KT 9 INTENSITI TENAGA BANGUNAN ........................................................................................................................... 137 KT 10 PAPARAN & KAWALAN ...................................................................................................................................... 143
10.1 Pemasangan Sub-Meter Digital ....................................................................................................................... 143 10.2 Sistem Pengurusan Kawalan Tenaga ............................................................................................................... 147 10.3 Verifikasi .......................................................................................................................................................... 149
KT 11 PENGUJIAN DAN PENTAULIAHAN...................................................................................................................... 151 KT 12 PENYENGGARAAN MAPAN ................................................................................................................................ 153
12.1 Ruang pejabat untuk pasukan penyenggaraan ............................................................................................... 153 12.2 Kontraktor penyenggaraan .............................................................................................................................. 155 12.3 Pelan Penyenggaraan ...................................................................................................................................... 157 12.4 Manual Pengguna Bangunan .......................................................................................................................... 159
PENGURUSAN SUMBER & BAHAN............................................................................................................................. 161 SB 1 (M) SISTEM BINAAN BERINDUSTRI (IBS) ............................................................................................................... 163 SB 2 PRODUK HIJAU .................................................................................................................................................... 165 SB 4 3R – SEMASA OPERASI ......................................................................................................................................... 171
PENGURUSAN KECEKAPAN PENGGUNAAN AIR ......................................................................................................... 173 PA 1 (M) PRODUK KECEKAPAN AIR ............................................................................................................................... 175 PA 2 PENJIMATAN PENGGUNAAN AIR ......................................................................................................................... 177
2.1 DALAM BANGUNAN .......................................................................................................................................... 177 2.2 LUAR BANGUNAN .............................................................................................................................................. 179
PA 3 SISTEM PENGUMPULAN DAN PENGGUNAAN SEMULA AIR HUJAN (SPAH) ......................................................... 183 PA 4 KITAR SEMULA AIR SISA ....................................................................................................................................... 187 PA 5 SUB-METER AIR.................................................................................................................................................... 189 PA 6 SISTEM PENGESAN KEBOCORAN AIR ................................................................................................................... 191
PENGURUSAN KUALITI PERSEKITARAN DALAMAN .................................................................................................... 195 PD 1(M) LARANGAN MEROKOK ................................................................................................................................... 197 PD 2 PERANCANGAN RUANG ....................................................................................................................................... 199
2.1 Lebar bangunan yang efektif (no deep planning). ............................................................................................. 199 2.2 Susunatur ruang pejabat terbuka sepanjang permukaan fasad ........................................................................ 201 2.3 Dinding sesekat dalaman yang telus cahaya ..................................................................................................... 203 2.4 Ketinggian siling yang efektif. ........................................................................................................................... 205 2.5 Warna cerah di permukaan dinding dan siling. ................................................................................................. 207
PD 3 KUALITI VISUAL .................................................................................................................................................... 209 3.1 Faktor Pencahayaan Siang (DF) ........................................................................................................................ 209 3.2 Menggunakan rak cahaya (light shelves) .......................................................................................................... 213
JKR 20801-0014-15
3.3 Kawalan Tahap Kesilauan .................................................................................................................................. 215 3.4 Akses visual kepada pandangan di luar ............................................................................................................. 217 3.5 Tahap Pencahayaan (bukan semulajadi) Bilik.................................................................................................... 219
PD 4 PRESTASI PENGUDARAAN ................................................................................................................................... 223 4.1 Memaksimakan Kawasan Tanpa Keperluan Sistem Penyaman Udara .............................................................. 223 4.2 Prestasi Kualiti Udara Dalaman : ASHRAE 62.1:2007 & 129 .............................................................................. 225
PD 5 KESELESAAN THERMAL& KAWALAN SISTEM ....................................................................................................... 227 5.1 Rekabentuk Keselesaan Thermal : ASHRAE 55 ................................................................................................... 227 5.2 Kawalan Sistem Pencahayaan & Pengudaraan ................................................................................................. 231
PD 6 KUALITI PERSEKITARAN DALAMAN DIPERTINGKATKAN ...................................................................................... 233 6.1 Kawalan Paras Karbon Dioksida ........................................................................................................................ 233 6.2 Kualiti Persekitaran Semasa Pembinaan & Sebelum Diduduki .......................................................................... 237
PD 7 KESELESAAN AKUSTIK .......................................................................................................................................... 241 PD 8 KUALITI UDARA DALAMAN .................................................................................................................................. 243 PD 9 PENCEGAHAN KULAPUK ...................................................................................................................................... 247 PD 10 KAJI SELIDIK KESELESAAN PENGHUNI ................................................................................................................ 249
INOVASI .................................................................................................................................................................... 251 IN REKABENTUK BERINOVASI ...................................................................................................................................... 253
Senarai Rajah
RAJAH 1 CARTA ALIRAN PROSES KERJA SEMUA PERINGKAT ............................................................................................... 23 RAJAH 1 CARTA ALIRAN PROSES KERJA PERINGKAT P1 ..................................................................................................... 24 RAJAH 2 CARTA ALIRAN PROSES KERJA PERINGKAT P2 ..................................................................................................... 25 RAJAH 3 CARTA ALIRAN PROSES KERJA PERINGKAT P3 ..................................................................................................... 26 RAJAH 5 TEMPLAT PH JKR ......................................................................................................................................... 28 RAJAH 6 GIS DARI PBT MENUNJUKKAN TIADA KAWASAN SENSITIF ...................................................................................... 50 RAJAH 7 CONTOH CUT-AND-FILL DALAM PROJEK .............................................................................................................. 55 RAJAH 8 MENCEGAH KEHILANGAN TANAH SEMASA PEMBINAAN OLEH AIR LARIAN HUJAN, CERUN DILINDUNGI DENGAN PLASTIK. ..... 58 RAJAH 9 KOLAM PERANGKAP KELODAK SEMENTARA BAGI MENCEGAH PEMENDAPAN NYAHCAS .................................................. 58 RAJAH 10 PEKERJA MEMBILAS HABUK SEMASA MUSIM KERING UNTUK MEMBENDUNG DEBU MENCEMARI UDARA SEKITAR ............. 59 RAJAH 11 CONTOH KONSEP PERPARITAN KE OSD ............................................................................................................ 62 RAJAH 12 CONTOH PEMATUHAN OKU .......................................................................................................................... 66 RAJAH 13 CONTOH DOKUMENTASI PEMATUHAN OKU...................................................................................................... 66 RAJAH 14 TINDAKAN MEMOTONG POKOK MENGAKIBATKAN PEMANASAN SUHU PERMUKAAN .................................................. 69 RAJAH 15 TINJAUAN TAPAK DAN POKOK YANG DIPELIHARA ................................................................................................ 70 RAJAH 16 PENGIRAAN KAWASAN HIJAU .......................................................................................................................... 72 RAJAH 17 CONTOH KAEDAH MENGIRA JUMLAH BAYANGAN POKOK ...................................................................................... 74 RAJAH 18 LUKISAN TERPERINCI DENGAN SPESIFIKASI SRI ................................................................................................... 78 RAJAH 19 SISTEM TURAPAN BERUMPUT ......................................................................................................................... 80 RAJAH 20 CONTOH REKABENTUK BUMBUNG DANGAN SRI >78 .......................................................................................... 82 RAJAH 21 BUMBUNG HIJAU TIPIKAL .............................................................................................................................. 85 RAJAH 22 PAPAN TANDA LEV YANG DIPASANG MENEGAK ................................................................................................. 87 RAJAH 23 LOKASI PARKIR LEV ..................................................................................................................................... 88 RAJAH 24 CONTOH PENGIRAAN NILAI-U UNTUK BUMBUNG RATA ........................................................................................ 92 RAJAH 25 PEMASANGAN PENEBAT HABA PADA BUMBUNG ............................................................................................... 95 RAJAH 26 PERINCIAN BUMBUNG DENGAN SPESIFIKASI PENEBAT HABA. ............................................................................... 96 RAJAH 27 SUN-PATH DIAGRAM .................................................................................................................................. 97 RAJAH 28 CONTOH PERTIMBANGAN LETAKKAN BANGUNAN MENGGUNAKAN SUNPATH DIAGRAM ............................................ 98 RAJAH 29 KONFIGURASI ASAS TERAS BANGUNAN ......................................................................................................... 101 RAJAH 30 CARA MENENTUKAN FASAD UNTUK PENGIRAAN WWR .................................................................................... 103 RAJAH 31 PENGIRAAN WWR .................................................................................................................................. 103 RAJAH 32 WWR UNTUK TINGKAP MODULAR .............................................................................................................. 104 RAJAH 33 PENGIRAAN WWR SECARA AUTOMATIK DAN SETERUSNYA PENGIRAAN OTTV MENGGUNAKAN PERISIAN IES............. 104 RAJAH 34 PENGIRAAN WWR MENGGUNAKAN BIM ..................................................................................................... 105 RAJAH 35 KERATAN RENTAS BAHAN BINAAN UNTUK DINDING BANGUNAN ......................................................................... 107 RAJAH 36 KEBERSERAPAN........................................................................................................................................ 108
JKR 20801-0014-15
RAJAH 37 JENIS-JENIS KACA ..................................................................................................................................... 112 RAJAH 38 CONTOH-CONTOH DATA SHEET DARI PEMBEKAL .............................................................................................. 112 RAJAH 39 PERISIAN KOMPUTER DIGUNAKAN UNTUK MERAMAL KADAR KEMASUKAN SINARAN MATAHARI ................................. 115 RAJAH 40 LETAKKAN PENGADANG SURIA YANG EFEKTIF .................................................................................................. 116 RAJAH 41 CONTOH REKABENTUK PENGADANG SURIA .................................................................................................... 116 RAJAH 42 PENGADANG MENDATAR DAN MENEGAK ...................................................................................................... 117 RAJAH 43 PENGADANG SURIA PADA LUARAN BANGUNAN .............................................................................................. 118 RAJAH 46 CONTOH PERTIMBANGAN PEMASANGAN SENSOR CAHAYA DAN PERGERAKAN DALAM PROJEK .................................. 122 RAJAH 47 CONTOH PENGEMUKAAN MENGGUNAKAN PERISIAN DIALUX ............................................................................ 126 RAJAH 48 PEMBAHAGIAN RUANGAN YANG HARUS DITELITI PEREKABENTUK ......................................................................... 133 RAJAH 49 PENGESAHAN CEKAP TENAGA ENERGY STAR.................................................................................................... 138 RAJAH 50 PENGESAHAN CEKAP TENAGA OLEH ST........................................................................................................... 138 RAJAH 51 CONTOH PROFIL PENGGUNA ........................................................................................................................ 139 RAJAH 51 DIAGRAM MBS SSB DENGAN DIGITAL POWER METER YANG DITANDAKAN DENGAN JELAS ..................................... 144 RAJAH 52 PEMASANGAN MSB ................................................................................................................................. 145 RAJAH 52 CONTOH BILIK PENYENGGARAAN.................................................................................................................. 154 RAJAH 53 PEGAWAI JAS MEMERIKSA KEADAAN SISA BUANGAN BERJADUAL DI TAPAK ............................................................ 167 RAJAH 54 PENGURUSAN SISA BINAAN DI TAPAK ............................................................................................................. 168 RAJAH 55 PELAN INDUK PENGURUSAN SISA, SEBAHAGIAN DARIPADA PELAN PENGURUSAN YANG MESTI DIBANGUNKAN .............. 170 RAJAH 56 CONTOH REKABENTUK TONG-TONG 3R DAN PENYEDIAAN RUMAH SAMPAH .......................................................... 172 RAJAH 57 TANDA PENGESAHAN WEPLS OLEH SPAN..................................................................................................... 175 RAJAH 58 CONTOH PEMILIHAN PERALATAN CEKAP AIR ................................................................................................... 176 RAJAH 59 SISTEM RWH YANG BIASA DIGUNAKAN ......................................................................................................... 185 RAJAH 60 SISTEM SIPHONIC – OLEH PERUNDING PAKAR ................................................................................................. 185 RAJAH 61 KONSEP FIRST FLUSH YANG ADA DALAM PASARAN .......................................................................................... 185 RAJAH 62 CONTOH SISTEM KITAR SEMULA AIR SISA “GREY WATER” ................................................................................... 188 RAJAH 63 DIGITAL FLOW METER ................................................................................................................................ 189 RAJAH 64 CONTOH LETAKKAN SUBMETER AIR YANG DIHUBUNGKAN DENGN BEMS .............................................................. 190 RAJAH 65 ALAT PENGESAN KEBOCORAN ....................................................................................................................... 191 RAJAH 66 PELAN TAPAK DENGAN CADANGAN PERLETAKKAN PAPAN TANDA ......................................................................... 198 RAJAH 67 CONTOH STRATEGI UNTUK MENGATASI DEEP LAYOUT ...................................................................................... 200 RAJAH 68 RUANGAN KERJA TERBUKA DIKHUSUSKAN DI BAHAGIAN PERIMETER ..................................................................... 202 RAJAH 69 DINDING SESEKAT DALAM YANG MENGGUNAKAN KACA LUTSINAR........................................................................ 203 RAJAH 70 RUANG KERJA DI PEJABAT FOSTER & PARTNERS, UK ........................................................................................ 205 RAJAH 71 RANCANG RUANGAN DALAM SILING SEKURANG-KURANGNYA 9 KAKI .................................................................... 206 RAJAH 72 CONTOH "GREEN OFFICE" DENGAN WARNA CERAH ........................................................................................ 207 RAJAH 73 SISTEM DFD JKR-UTM DAN APLIKASI INTERACTIVE DF-TOOL............................................................................ 211 RAJAH 74 SIMULASI DF DENGAN ULASAN REKABENTUK .................................................................................................. 212 RAJAH 75 APLIKASI RAK CAHAYA ............................................................................................................................... 213 RAJAH 76 RAK CAHAYA YANG DIPASANG DI DALAM BANGUNAN UNTUK MEMUDAHKAN PENYENGGARAAN ............................... 213 RAJAH 77 KONSEP SILAU DAN PENGGUNAAN HORIZONTAL BLINDS .................................................................................... 215 RAJAH 78 PENGGUNAAN BIDAI MENDATAR DI PEJABAT ................................................................................................... 216 RAJAH 79 GARIS UNJURAN DILUKIS UNTUK MENGENALPASTI RUANGAN YANG TIDAK MENDAPAT PEMANDANGAN LUAR ............... 218 RAJAH 80 PAPARAN KEPUTUSAN SIMULASI MENGGUNAKAN DIALUX ................................................................................ 220 RAJAH 81 TEKANAN UDARA YANG BERBEZA MENGAKIBATKAN PERGERAKAN ...................................................................... 223 RAJAH 82 KONSEP PENGIRAAN DALAM ASHRAE 62.1 ................................................................................................... 225 RAJAH 83 PSYCHOMETIC CHART MENUNJUKKAN PENCAPAIAN KESELESAAN THERMAL ........................................................... 228 RAJAH 84 PENGIRAAN HEAT LOAD .............................................................................................................................. 229 RAJAH 85 RUANGAN PEJABAT DENGAN AMBIENT LIGHT DAN TASK LIGHT ............................................................................ 231 RAJAH 86 CONTOH CO2 SENSOR............................................................................................................................... 233 RAJAH 87 SISTEM CO2 YANG DIPASANG PADA SISTEM AHU ALIRAN BALIK DAN PENYEDIAAN MOTORIZED DAMPER .................... 234 RAJAH 88 KERJA-KERJA IAQ SEMASA PEMBINAAN .......................................................................................................... 239 RAJAH 89 SENARAI VOC YANG DIBENARKAN ................................................................................................................ 243 RAJAH 90 PEMATUHAN DIMASUKKAN KE DALAM TENDER ................................................................................................ 245 RAJAH 91 CONTOH KEPUTUSAN MAKLUM BALAS ............................................................................................................ 249
JKR 20801-0014-15
Senarai Jadual
JADUAL 1 RUMUSAN JANGKAMASA KERJA PH ................................................................................................................. 36 JADUAL 2 : PERANAN & TANGGUNGJAWAB PH JKR ......................................................................................................... 42 JADUAL 3 KADAR CO2 UNTUK PENGURUSAN AIR LARIAN HUJAN .......................................................................................... 63 JADUAL 4 SRI BAHAN ................................................................................................................................................. 77 JADUAL 5 CONTOH PENGURANGAN SOLAR GAIN DENGAN MENGGUNAKAN PENGADANG MATAHARI ......................................... 118 JADUAL 6 LIGHT POWER DENSITY BERDASARKAN MS1525:2014 .................................................................................... 125 JADUAL 7 PRESTASI KECEKAPAN CHILLER ...................................................................................................................... 128 JADUAL 8 BAHAN PENYEJUK DENGAN NILAI GWP DAN ODP ........................................................................................... 131 JADUAL 9 CONTOH PENGIRAAN SISA BAHAN BINAAN YANG AKAN DIKITAR SEMULA ................................................................ 169 JADUAL 10 CONTOH PENGIRAAN POKOK BERDASARKAN KUMPULAN JENIS TUMBUHAN .......................................................... 180 JADUAL 11 CONTOH PENGIRAAN KEPERLUAN PENGAIRAN ................................................................................................ 180 JADUAL 12 TAHAP PENCAHAYAAN DALAM UNIT LUX SEBAGAIMANA DISYORKAN DI DALAM DOKUMEN MS1525:2014 .............. 219
Senarai Rumus
RUMUS 1 KONSEP PENGIRAAN OTTV RINGKAS .............................................................................................................. 17 RUMUS 2 CUT-AND-FILL - BASELINE .............................................................................................................................. 56 RUMUS 3 CUT-AND-FILL – TANAH BERLEBIHAN ................................................................................................................ 56 RUMUS 4 PENYEDIAAN KAWASAN HIJAU ........................................................................................................................ 71 RUMUS 5 JUMLAH TEDUHAN........................................................................................................................................ 74 RUMUS 6 KAWASAN BERTURAP .................................................................................................................................... 79 RUMUS 7 KAWASAN BUMBUNG ................................................................................................................................... 81 RUMUS 8 KAWASAN BUMBUNG HIJAU ........................................................................................................................... 84 RUMUS 9 KAWASAN POKOK TEDUHAN ATAS BUMBUNG .................................................................................................... 84 RUMUS 10 KAWASAN DINDING HIJAU ........................................................................................................................... 84 RUMUS 11 PENGIRAAN LEV ........................................................................................................................................ 87 RUMUS 14 MENGIRA U-VALUE ................................................................................................................................... 91 RUMUS 15 PENGIRAAN WWR .................................................................................................................................. 102 RUMUS 16 PEKALI PENGADANG SURIA ...................................................................................................................... 115 RUMUS 17 RATIO R1 DAN R2 .................................................................................................................................. 117 RUMUS 18 KONSEP MUDAH PENGIRAAN OTTV ............................................................................................................ 120 RUMUS 19 KONSEP MUDAH PENGIRAAN RTTV ............................................................................................................ 120 RUMUS 18 PENGIRAAN COP ..................................................................................................................................... 127 RUMUS 19 PENGIRAAN BEI ...................................................................................................................................... 140 RUMUS 20 PENGIRAAN IBS ...................................................................................................................................... 163 RUMUS 21 PENGIRAAN BAHAN GUNA SEMULA .............................................................................................................. 166 RUMUS 22 PENGIRAAN BAHAN GUNA SEMULA .............................................................................................................. 175 RUMUS 23 PENGIRAAN BAHAN GUNA SEMULA .............................................................................................................. 208 RUMUS 24 PENGIRAAN FAKTOR PENCAHAYAAN SIANG .................................................................................................. 209 RUMUS 25 PENGIRAAN LAMPU TUGASAN .................................................................................................................... 232
JKR 20801-0014-15
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
13
Pengenalan
Skim Penarafan Hijau JKR
Skim Penarafan Hijau JKR(pH JKR) merupakan mekanismabaharuyang boleh
digunakan oleh pelaksana projek kerajaan bagi mengukur tahap kelestarian sesebuah
bangunan. Ia telah dibangunkan berasaskan tahap operasi bangunan kerajaan sedia
ada dan juga keperluan yang telah ditetapkan bagi penambahbaikan ke atas projek-
projek kerajaan. Skim ini dicipta supaya lebih mesra kepada pengguna bagi menilai
tahap pencapaian kelestarian bagi pembangunan kerajaan.
Ciri-ciri pH JKR
Skim Penarafan Hijau menetapkan enam bidang utama dari tapak, tenaga, bahan,
kualiti udara dalaman, air dan inovasi. Ini ditingkatkan dengan keperluan untuk
pelepasan sifar karbon. Melalui proses Penarafan Bangunan Hijau, pasukan projek
akan bekerjasama dengan pasukan pelaksana bagi mencapai Penarafan Hijau,
memenuhi kehendak Pihak Berkuasa Tempatan dan agensi-agensi kerajaan lain yang
mensasarkan kepada pembangunan yang lestari.
Bagi projek-projek bangunan hijau, bengkel diadakan untuk merumuskan objektif
berterusan projek. Melalui sesi ini, semua pihak yang berkepentingan dalam projek
boleh mendapat manfaat dalam merancang pelaksanaan projek hijau, berbincang
dan bersetuju mengenai sasaran bangunan hijau. Selepas menerima maklum balas
umum mengenai matlamat projek dan isu-isu berkaitan kelestarian, strategi bangunan
hijau perlu disediakan selaras dengan sasaran bagi mencapai penarafan bangunan
hijau. Semua pihak dalam projek akan dapatmengenalpasti dan memahami peranan
dan tanggungjawab masing-masing dengan jelas. Melalui pembangunan rekabentuk,
verifikasi pembinaan dan kawalan projek bangunan yang cekap, aliran kerja yang
optimum dengan rekabentuk dan implikasi kosakan dapat dinilai dengan lebih tepat
melalui penggunaan pelan tindakan pada setiap peringkat.
Peranan JKR
Keberkesanan skim pH JKR terletak pada asas pembangunan dengan jalinan kerjasama
pelbagai pihak, dan bukan dibangunkan oleh hanya satu pihak tunggal. Dengan usahasama
dari semua jabatan dalam JKR, ianya memberikan kekuatan sebenar JKR untuk memberi daya
kepada pH sebagai skim penarafan hijau yangberkemampuan. Dengan masa, dan dengan
data dari seluruh negara yang ada pada JKR, keperluan bagi pH boleh disesuaikan untuk
memenuhi keperluan struktur dan bangunan pada semua peringkat, tanpa mengira lokasi. Skim
pH JKR dan pembangunan berterusan oleh JKR mampu meningkatkan tahap kelestarian semua
bangunan kerajaan pada masa akan datang.
Konsep terbuka
Skim pH diharap akan dibuka kepada awam untuk sebarang komen bagi penambahbaikan
manual dan kalkulator pH. Apabila ini berlaku, projek yang berdaftar dengan skim pH boleh
memberikan komen, cadangan penambahbaikan, menaik taraf cara pengiraan sesetengah
kredit, membincangkan kaedah penilaian, dan mana-mana aspek skim pH supaya ianya relevan
untuk industri. Komen dan penambahbaikan ini kemudian boleh diintegrasikan ke dalam versi pH
yang akan datang. Ini adalah satu kaedah yang telah terbukti keberkesanannya agar sesuatu
skim itu lebih cepat matang dalam industri.
Cara penilaian mudah
Kebanyakan skim bangunan hijau adalah sukar untuk difahami. Ini kerana dokumen-dokumen
yang diperuntukan memberikan maklumat yang terlalu ringkas yang hanya boleh difahami oleh
orang yang terlatih. Ini menongkah arus kerana mencari kelestarian itu sepatutnya mudah dan
harus boleh difahami dan dilakukan oleh sesiapa sahaja. Dalam kekeliruan seperti ini,
kebanyakan perunding tidak tahu maklumat apa yang perlu disediakan untuk menilai sesuatu
projek penarafan. Ini membuatkan mereka mengemukakan keseluruhan dokumen pembinaan
dengan harapan satu dalam kesemua yang dikemukakan itu akan memenuhi kehendak pihak
pelaksana. Ini adalah tidak cekap dan menyimpang daripada konsep lestari. Akibatnya,
perunding tidak berpuas hati dan enggan bekerjasama untuk meneruskan penilaian penarafan.
Bagi mengatasi masalah ini, skim pH JKR menyediakan ketetapan pengemukaan dan juga cara
untuk mengira keperluan pengemukaan yang dikehendaki. Dengan menyediakan format
manual yang mudah dibaca dan kalkulator dengan ciri-ciri perlindungan terhad, pengguna
boleh memahami keperluan pemarkahan dan cara pengiraannya. Ia juga lebih terbuka agar
sebarang kelemahan boleh dilapor terus kepada pasukan pelaksana bagi mengelakkan ia
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
14
menjadi tidak aktif, tidak ada kemajuan, dan lama-kelamaan mati begitu sahaja kerana ia
adalah hampir tidak boleh digunakan. Skim pH mengalu-alukan cadangan terhadap cara
penulisan dan pengiraan keperluan kredit bagi membolehkan skim pH ini ditambah baik bagi
membolehkan ia terus dinamik dan maju.
Teknologi Rekabentuk dan Keperluan Pasif
Pada peringkat awal, projek perlu melaksanakan teknologi rekabentuk untuk mengesahkan
prestasi konsep yang dicadangkan. Ada pakar yang mampu menggunakan perisian untuk
menjalankan operasi pemodelan yang kompleks bagi mengenalpastiprestasi sesuatu bangunan
itu. Inipenting untuk menilai strategirekabentuk pasif yang perlu sentiasa menjadi tumpuan
apabila bangunan direkabentuk. Semua kehendak pasif perlu mematuhi ketetapan pH sebagai
ciri-ciri kelestarian yang paling asas disamping menilai pematuhan kepada garis
panduanMS1525:2014.
Simulasi
Simulasi tenaga boleh membantu menganggarpenggunaan tenaga dalam projek berdasarkan
rekabentuk fasad dan sistem kejuruteraan yang dipilih oleh pasukan rekabentuk. Pelbagai
perisian boleh membantu dengan menganggar kesan perubahan kecil, seperti penggunaan
penghadang matahari, yang memaksimumkan keberkesananrekabentuk dan membolehkan
penambahbaikan rekabentukdiambil.
Simulasi Computational Fluid Dynamics (CFD) boleh membantu pasukan rekabentuk untuk
memahami kesan rekabentukatrium atau sistem pengudaraan mod campuran, yang boleh
mengurangkan keperluan untuk penyejukan.
Keselesaan penghuni dalaman menjadi teras kepada kelestarian; kajian telah menunjukkan
bahawa produktiviti boleh ditingkatkan jika penghuninya selesa di persekitaran mereka. Simulasi
keselesaan thermal boleh menilai keadaan dalaman bangunan itu dan menentukan bagaimana
penghuni akan berasa selesa di dalam sesuatu ruang.
Simulasi komputer vs pengiraan
Simulasi komputer dan pemodelan adalah cara yang terbaik untuk meramal prestasi bangunan,
walaubagaimanapun, ia tidak perlu dilakukan sekiranya tidak benar-benar perlu. Simulasi tidak
sepatutnya dijadikan satu keperluan wajib untuk mendapatkan markah kredit jika ianya boleh
dibuktikan dengan pengiraan yang mudah.
Pra-syarat (markah Mandatori)
Dalam versi kali ini, "Pra-syarat" pada kredit diperkenalkan. Ianya diperuntukan kepada kredit
yang sebenarnya sudah menjadi keperluan atau ketetapan PBT dalam industri pembinaan hari
ini.
Tiada pemarkahan dua (double scoring)
Dalam versi kali ini, sebarang pemarkahan dua kredit dihapuskan. Ini bagi memastikan setiap
kredit itu relevan untuk markah yang ditetapkan, dan juga untuk mengelakkan kekeliruan dalam
sesuatu projek.
Proses Penarafan
Proses penarafan perlu diselaraskan dengan urutan peringkat pembinaan projek agar keperluan
skim penarafan tidak dianggap membebankan. Skim pH telah pun menetapkan keperluan setiap
kredit dan keperluan pematuhan dalam setiap peringkat pembinaan. Proses penarafan diharap
mampu menunjukkan hala tuju dan aliran kerja yang jelas di tapak supaya proses penarafan
boleh berjalan dengan lancar dan tidak mengganggu proses pembinaan sedia ada.
Pemudah Cara pH (PCpH)
Sistem ini dibangunkan untuk membolehkan penilaian dan pengurusan penarafan dilakukan oleh
satu individu. Ini tercapai apabila penyusunan semula manual pH dilakukan dan dengan
memperkenalkan seksyen baharudalam manual yang menghuraikan setiap keperluan kredit
dengan lebih tepat. PCpH perlu mengetahui aliran manual, dan mesti mampu mengendalikan
kalkulator pH.
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
15
Objektif
Objektif pH JKR adalah :
Sebagaisatu alat pengukur pencapaian tahap kelestarian di antara projek-
projek pembangunan kerajaan
Memudahkan penambahbaikan dibuat dari semasa ke semasa
Menggalakkan supaya pembangunan dilaksana dan beroperasi secara lestari
Manfaat
Mengurangkan penggunaan bahan mentah
Mengurangkan penggunaan bahan bakar fosil
Menghasilkan tenaga
Mengurangkan penggunaan air
Mengurangkan pelepasan udara
Mengurangkan pelepasan gas rumah hijau
Mengurangkan pencemaran air
Mengurangkan sisa pepejal
Memulihara habitat
Mewujudkan habitat
Mengurangkan jejak karbon
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
16
Kriteria Penarafan
Bangunan-bangunan yang didaftarkan untuk mengikuti Skim pH JKR ini akan diberi
penarafan berdasarkan 6 kriteria utama seperti berikut :
Singkatan Kriteria
TL Perancangan & Pengurusan Tapak Lestari
KT Pengurusan Kecekapan Tenaga
SB Pengurusan Sumber & Bahan
PA Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
PD Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
IN Inovasi
TL ~ Perancangan & Pengurusan Tapak Lestari
Kebanyakan tapak projek kerajaan telah dikenalpasti terlebih dahulu. Maka
kebebasan pemilihan adalah agak terhad. Namun, tapak yang telah
dikenalpasti masih perlu diurus dan dibangunkan secara lestari supaya dapat
meminimakan impak terhadap alam sekitar. Kerja tanah, kawalan air kelodak dan
pengurusan air larian hujan perlu dijalankan secara lestari. Pemulihan dan
Pemeliharaan alam sekitar juga perlu diambil perhatian.
KT ~ Pengurusan Kecekapan Tenaga
Meningkatkan kecekapan penggunaan tenaga dengan mengoptimakan
orientasi, fasad dan rekabentuk bumbung bangunan. Penggunaan cahaya
siang semulajadi dan tenaga diperbaharui adalah antara strategi penjimatan tenaga
yang berkesan. Kawalan penyusupan udara luar juga akan dapat meningkatkan
kecekapan penggunaan tenaga di dalam bangunan.
SB ~ Pengurusan Sumber & Bahan
Menggalakkan penggunaan bahan yang diberi penarafan hijau oleh badan
yang telah diiktiraf. Meluaskan lagi penggunaan IBS yang jelas mempunyai
banyak kebaikannya dari segi kelestarian. Pengurusan sisa pepejal juga perlu diambil
perhatian.
PA ~ Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
Menggalakkan penggunaan semula air dan juga air hujan sambil menjimatkan
air dengan menggunakan produk cekap air akan dapat mengurangkan
kebergantungan terhadap air terawat. Pengurusan penggunaan dan kebocoran air
juga perlu diambil perhatian.
PD ~ Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
Kualiti Pesekitaran Dalaman dapat ditingkatkan dengan perancangan ruang
yang sistematik dan efisien, penggunaan cahaya siang, pengudaraan
semulajadi, keselesaan thermal, visual dan akustik dan juga kualiti udara yang baik.
IN ~ Inovasi
Inisiatif dan rekabentuk yang inovatif yang selaras dengan misi kerajaan.
Memberi peluang kepada projek untuk menunjukkan kebolehan dalam industri
bangunan hijau dalam menyumbang pendekatan kreatif untuk bidang
rekabentuklestari. Ia juga merupakan cara yang baik untuk projek mencapai sehingga
enam mata tambahan.
1
2
3
4
5
6
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
17
Penambahbaikan Manual pH kali ini
Manual pH dibangunkan ke arah piawaian bangunan hijau lain yang diiktiraf bagi
mengikuti arus semasa dalam industi pembinaan. Penambahbaikan kali ini dilakukan
agar lebih deskriptif dengan penerangan yang lebih menyeluruh sebaik yang mungkin.
Keperluan ini harus memenuhi ciri-ciri terbaik dalam rekabentuk, pembinaan dan
operasi. Susunan berturutan dalam kategori-kategori bidang diolah supaya ianya mirip
cara sesuatu bangunan itu direkabentuk. Ini termasuk menggunakan kaedah langkah-
demi-langkah dari perancangan tapak, struktur rekabentuk sistem bangunan,
pemilihan bahan, penggunaan air dan rekabentuk dalaman dari segi pasif dan aktif.
Ini sejajar dengan matlamat perancangan rekabentuk dan pembinaan dari luar-ke-
dalam yang berturutan dengan proses projek umum. Penyusunan semula ini dijangka
mampu memudahkan pengguna menggunakan manual pH sebagai asas utama
dalam memastikan pencapaian kelestarian diperolehi. Skim pH mengekalkan Enam
kategori utamaseperti berikut;
Perancangan dan Pengurusan Tapak Lestari (TL) -Sustainable sites
Pengurusan Kecekapan Tenaga (KT) - Energy Efficiency
Pengurusan Sumber dan Bahan (SB) -Materials&Resources
Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air (PA) - Water Efficiency
Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman (IEQ) (PD) - Indoor Env. Quality
Inovasi (IN) - Innovation in Design
Proses manual, Ciri-ciri kredit dan Pra-syarat
Penambahbaikan kali ini memperkemas penyusunan kredit agar ia sejajar dengan
rekabentuk dan proses pembinaan. Ini bermakna setiap kredit akan berkait dengan
kredit yang seterusnya
Sebagai contoh:
Kredit dalam siri KT2 (bumbung), KT (orientasi bangunan) dan KT4 (pemilihan bahan)
adalah berkaitan dan penyempurnaan kredit-kredit ini akan menyelesaikan
pematuhan bagi krdit KT1 untuk OTTV dan RTTV yang mana adalah kredit pra-syarat
kerana ianya keperluan kepada pematuhan MS1525:2014 dan UUK(Undang-undang
Kecil Bangunan) yang baharu.
Penyelarasan turutanpengiraan OTTV jugaditunjukkan bagi membantu pihak pereka
mengenalpasti aspek yang tidak mematuhi keperluan PBT supaya pembetulan boleh
dilakukan secara terus.
(Fasad telap) + (Fasad berkaca) + (Shading Coefficient)
Jumlah permukaan fasad
Rumus 1 : Konsep pengiraan OTTV ringkas
Siri-siri KT2 dan KT3 akan menganugerahkan sebanyak 7 markah. Ini menunjukkan
bahawa wajaran mata untuk siri ini adalah tinggi, dan mematuhi OTTV dan RTTV kini
wajib sebagai sebahagian daripada UUK yang tidak lama lagi akan dikuatkuasakan.
Konsep kredit berkait ini menyebabkan penyusunan semula bidang kredit untuk
memenuhi keperluan kredit individu mematuhi MS1525:2014. Beberapa keperluan juga
telah diolah dan kriteria pematuhan baharukini diperkenalkan. Perubahan ini memberi
kesan kepada markah kredit dan jumlah markah keseluruhannya.
Pembangunan naik taraf siri kredit dan keperluan tempatan menunjukkan bahawa
beberapa kredit mungkin perlu ditukar menjadi kredit wajib (mandatori)yang mesti
dipenuhi seperti OTTV. Pra-syarat ini adalah keperluan yang paling minimum dimana
ketidakpatuhan kredit perlu diperbaiki untuk meningkatkan tahap piawaiskim pH.
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
18
Cth:
bumbung berat, U-Value mesti mencapai 0.6W/m2.K - selaras dengan keperluan
mandatori (MS1525:2014)
Satu (1) mata markah akan diberi apabila U-Value dikurangkan untuk prestasi
lebih baik.
Penambahbaikan Kad Skor pH
Projek yang menyasarkan penarafan tertinggi mungkin melibatkan penambahan kos
bagi peralatan dan sistem aktif yang terkini. Skim pH menitikberatkan pematuhan
keperluan PBT dan sasaran kepada kredit dengan kos yang efektif.
Kolum kos diwujudkan bagi mengenalpasti kos tambahan bagi mendapatkan
penarafan hijau. Maklumat ini boleh digunakan untuk membuat keputusan bagi
pemilihan kredit, penambahan peralatan atau sebaliknya. Lazimnya, jika sesuatu kredit
itu mempunyai kos yang tinggi, ia sepatutnya mempunyai skor markah yang setara
tinggi atau diperlukan kerana akan berkait dengan kredit lain. Jika ianya tunggal,
pengguna boleh memilih untuk tidak mensasar keperluan kredit tersebut.
Kad skor juga kini dalam bentuk Microsoft Excel yang membuat pengiraan secara
automatik. Kaedah ini membolehkan penggunamembuat perancangan awal dari
segi pemilihan kredit, pencapaian markah dan kos yang diperlukan pada peringkat
awal projek. Kad skor ini boleh diperolehi pada peringkat terawal sebelum projek
didaftarkan bagi memudahkan perancangan projek.
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
19
Proses Penarafan
Skim pH JKR menggunakan kaedah KB1, KB2, KB3 dan KB4.
Ia dikhaskan untuk bangunan kerajaan, namun boleh juga digunapakai untuk projek-
projek swasta pada masa akan datang.
pH JKR menitikberatkan pembangunan keseluruhan dari peringkat skematik,
rekabentuk, pembinaan serta penghunian. Justeru, skim pH JKR bukan sekadar di
peringkat rekabentuk sahaja, malah merangkumi semua peringkat proses pembinaan
sehingga penghunian dan akan berterusan kerana penarafan hijau perlu diperbaharui
setiap 3 tahun. Oleh demikian, pelbagai analisa, pengiraan, verifikasi dan
penambahbaikan boleh dilakukan kepada sesebuah projek pH.
Proses
Peringkat 1 ~ Permohonan & Pendaftaran (rujuk proses kerja P1)
Peringkat 2 ~ Penilaian Rekabentuk (rujuk proses kerja P2)
Peringkat 3 ~ Verifikasi Pemarkahan (rujuk proses kerja P3)
Syarat Umum
Beberapa kriteria perlu ada pada sesebuah projekbagi membolehkan ia mengikuti
program skim pH yang khususuntuk menentukan jenis pembangunan dan
keberkesanan pelaksanaanpembangunan hijau.
Syarat Umum persijilan pH JKR KB1
Bangunan bukan kediaman (Umum),
Perlu dihuni minima 50%kapasiti bangunan atau 6 bulan selepas siap
Pendaftaran
Permohonan boleh dibuat dengan mengemukakan borang permohonan
(JKR/pHJKR/BRG01). Pemohon akan diminta untuk menyertakan beberapa
dokumen lampiran untuk memudahkan pemahaman projek, potensi dan
ancaman.
Pelaksana akan meluluskandan memberikan nombor pendaftaran.
Projek boleh memulakan dokumentasi bagi tujuan Penarafan Sementara pH JKR
setelah didaftarkan.
Dokumentasi
Urusan dokumentasi dipermudah dengan adanya contoh daripada projek hijau
sebenar di dalam manual pH JKR untuk kredit-kredit tertentu. Penerangan juga
diberikan seringkas dan sepadat yang mungkin.
Semua dokumentasi hendaklah disediakan dalam format PDF tidak melebihi saiz A3,
dengan cara ringkas dan padat. Templat pengemukaan (Kalkulator pH JKR) telah
disediakan bagi memudahkan lagi kerja-kerja dokumentasi. Dokumentasi diperlukan
dalam bentuk softcopydanhardcopy, di mana versi hardcopy hanya diserahkan
kepada pihak pelaksana setelah dokumentasi softcopy disahkan lengkap.
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
20
Penilaian Rekabentuk (PRB)
Setelah dokumentasi lengkap dan cukup syarat, dokumen tersebut akan diserahkan
kepada pihak Pengesah berdasarkan kredit untuk diperiksa secara teknikal sebelum
disahkan. Setelah menerima balik kesemua kredit yang disahkan dengan tiada
bantahan, projek akan diumum lulus secara bertulis.
Kelulusan ini dipanggil Pengiktirafan Sementara. Sijil tidak diberi untuk peringkat ini.
Walaubagaimanapun, keperluan seperti yang telah diluluskan itu mesti ditunjukkan di
dalam dokumen projek seperti pelan-pelan, dokumen tender, need statement dan
lain-lain. Sekiranya projek telah melepasi peringkat perolehan dan sudah dalam
pembinaan, keperluan untuk penarafan harus segera diberikan sebagai variasi.
Verifikasi Pemarkahan (VP)
Peringkat ini menitikberatkan keperluan bagi memastikan semua komitmen yang telah
dibuat pada peringkat PRB dijalankan. Verifikasi akan tertumpu kepada kerja-kerja di
peringkat berikut:
Peringkat
- tender
- pembinaan
- penyiapan
- pengujian pentauliahan
- penghunian
Verifikasi dilakukan untuk memastikan semua aspek yang telah diluluskan pada PRB tak
terjejas. Sekiranya ada penukaran, ianya mesti dirujuk dan dikira semula dengan
dokumentasi baharu disediakan untuk pematuhan penilaian peringkat ini di akhir
projek. Adalah menjadi keutamaan agar kesemua komitmen di peringkat PRB
dikekalkan supaya tidak berlaku kerja dua kali yang akan menyukarkan pelbagai
pihak. Ini penting dan ditekankan kerana sesuatu projek itu pasti menghadapi
masalah tersendiri dan skim pH sebagai skim penambahbaikkan prestasi projek itu
tidak seharusnya menjadi sebahagian sebab kepada masalah projek. Perkara ini
penting kerana ia boleh melibatkan kos.
Menyedari hakikat ini, kesemua pihak terlibat dinasihatkan agar sentiasa
mengingatkan sesama sendiri bahawa projek kini bertaraf hijau, satu penarafan yang
tinggi bagi sesebuah projek dan ianya harus kekal.
Peringkat VP memerlukan pengawasan terutamanya dalam pembinaan dengan
menitikberatkan pengurusan sisa binaan, kebersihan tapak binaan dan juga mutu
kerja selaras dengan pembinaan berstatus tinggi. Pengawasan diperlukan terutama
bagi kriteria berikut, antaranya:
- Pengurusan Sisa Binaan
- Pemasangan submeter, lokasi dan fungsi
- Pengumpulan air hujan
- Pengumpulan data untuk Manual Pengguna
- Perbandingan bil letrik / EMS read out
- Pengujian kepada kualiti udara
- Penguatkuasaan Larangan Merokok
- Penyenggaraan
- Menjalankan kaji selidik keselesaan
- Dokumentasi kerja siap
- Pengumpulan dokumentasi
Sebagaimana PRB, setelah pembinaan selesai dengan dokumentasi lengkap dan
cukup syarat, dokumen tersebut akan diserahkan sekali lagi kepada pihak Pengesah
berdasarkan kredit untuk diperiksa secara teknikal sebelum disahkan. Setelah
menerima balik kesemua kredit yang disahkan dengan tiada bantahan, projek akan
diumum lulus secara bertulis dan sijil akan dianugerahkan. Sebagai tanda Pengiktirafan
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
21
Penarafan projek juga akan dianugerahkan sebuah plak dengan nilai bintang yang
telah diperoleh untuk diletakkan pada bangunan.
Penarafan Semula (PS)
Penarafan pH JKR sah untuk 3 tahun sahaja. Penarafan akan diberikan kepada
penghunian penuh atau sekurang-kurangnya 6 bulan selepas siap atau 50% telah
diduduki. Jangkamasa ini cukup untuk menilai projek yang lazimnya sudah siap dan
diduduki selama 3 tahun.
Bagi memastikan kelancaran peringkat PS, projek dinasihatkan agar membangunkan
Pelan Penarafan Semula. Pelan ini harus menjangka perubahan yang mungkin
berlaku, kemungkinan ketidakpatuhan dan semua aspek kekal termasuk prestasi
tambah baik dan pemantauan berterusan, semuanya melalui data 3 tahun.
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
22
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
23
Rajah 1: Carta Aliran Proses Kerja Semua Peringkat
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
24
Proses Kerja Peringkat 1 (P1)
PERMOHONAN & PENDAFTARAN
Rajah 2: Carta Aliran Proses Kerja Peringkat P1
MULA
HOPT
Pasukan
Pelaksana
HOPT
Pasukan
Pelaksana
Tambahan maklumat
Pemudahcara pH JKR
dilantik dikalangan
pasukan pengurusan
projek
Projek didaftar untuk
menjalankan penarafan
Semak
Kecukupan
Dokumen
Borang Permohonan &
Pendaftaran dikemukakan
kepada Pasukan
Pelaksana pH JKR (JKR/pH
JKR/BRG01)
YA
TIDAK
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
25
Proses Kerja Peringkat 2 (P2)
PENILAIAN REKABENTUK (PRB)
Rajah 3 : Carta Aliran Proses Kerja Peringkat P2
Surat Pengiktirafan
Sementara dikeluarkan
J/kuasa pH JKR
bersidang untuk bincang
setiap pengemukaan
Keputusan
Jawatan
kuasa
Semak
Kecukupan
Dokumen
Kemuka dokumen
berserta Borang
Pengemukaan untuk
penilaian (JKR/pH
JKR/BRG02)
J/Kuasa pH
JKR
Pemudah
cara
J/Kuasa pH
JKR
Pasukan
Pelaksana
Pasukan
Pelaksana
PENILAIAN REKABENTUK (PRB)
Tambahan maklumat
YA
TIDAK
Tambahan maklumat
YA
TIDAK
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
26
Proses Kerja Peringkat 3 (P3)
VERIFIKASI PEMARKAHAN (VP)
Rajah 4: Carta Aliran Proses Kerja Peringkat P3
Permohonan untuk verifikasi
apabila projek siap (JKR/pH
JKR/BRG02)
Sesi verifikasi bersama
pasukan projek
Pasukan verifikasi
ditubuhkan
Sijil Penarafan dikeluarkan
J/Kuasa pH JKR bersidang
untuk membuat keputusan
Pemudah cara
J/Kuasa pH JKR
Pasukan verifikasi
Pasukan
Pelaksana
Pasukan
Pelaksana
VERIFIKASI PEMARKAHAN (VP)
PENARAFAN SEMULA (PS) SELEPAS 3 TAHUN
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
27
Strategi Dokumentasi
Jangkamasadan fasa rekabentuk projek
Kumpulan projek seharusnya mengkaji prinsip-prinsip dan objektif pH dalam pemilihan
tapak dan proses rekabentukseawal yang mungkin. Fasa-fasa rekabentuk projek yang
tersebut di seluruh panduan ini sesuai dengan rekabentuk dan perancangan langkah-
langkah senibina yang biasa digunakan dalamindustri pembinaan. pH
menitikberatkan kelima-lima aspek pembinaan yang utama, dan peringkat-peringkat
pertengahan yang perlu diambil kira dalam memastikan kelancaran proses
penarafan:
01 Pra-rekabentuk (Fasa Perancangan) - memerlukan pengumpulan maklumat,
mengenalpasti pihak terbabit dan tugas masing-masing dan mewujudkan
matlamat projek.
02 Rekabentuk Skematik (Fasa Rekabentuk) - meneroka beberapa pilihan
rekabentuk dan alternatif, mewujudkan susun atur projek yang dipersetujui
dan skop kerja.
03 Pembangunan Rekabentuk - bermula proses kemaskini ruang dan biasanya
melibatkan rekabentuk sistem tenaga projek.
04 Dokumentasi Pembinaan (Fasa Perolehan) - meneliti tahap maklumat untuk
semua ruang, sistem dan bahan-bahan.
05 Pelaksanaan Kontrak (Fasa Pembinaan).
06 Penyiapan Praktikal - penanda aras kontrak sebelum boleh diduduki.
07 Penyiapan Akhir
08 Penghunian (Fasa Penyerahan) adalah CCC, borang F.
09 Jangkamasa penghunian
10 Penghunian dan penyenggaraan yang berterusan
11 PENARAFAN
12 Penyenggaraan Berterusan
Asas dan Strategi Pelaksanaan
Pasukan projek perlu membiasakan diri dengan keperluan pH JKR dan objektif supaya
mereka akan dapat berkomunikasi secara berkesan dengan pihak perunding. Ahli
pasukan projek yang tidak terlibat denganrekabentuk juga perlu memahami
keperluan pH JKR dan sekurang-kurangnya perlu membiasakan diri dengan bahan-
bahan rujukan yang menerangkanbagaimana pH berfungsi.
Sebagai satu sistem yangbaharu diwujudkan, terdapat perbezaan yang besar di
antara pH JKR dengan sistem lain seperti LEED, GBI, GreenRE mahupun MyCREST dari
segi turutan strategi dan pendekatan kredit serta matlamat penarafan. Jadi, ia
sebagai satu sistem asas yangmerangkumi kebanyakan kehendaksedia ada kerajaan
agar mudah difahami dan dibudayakan di dalam pembangunan. Oleh itu, peranan
pasukan projek adalah dititikberatkan.
Pastikan ahli pasukan rekabentukmelaksanakan strategi pH JKR secara
bersepadu.
Memenuhi dan menerima beberapa latihan asas mengenai pH JKR dan
bagaimana pelaksanaan projek pH JKR berbeza daripada rekabentuk,
kontrak, dokumentasi, dan amalan pembinaan lazim.
Menentukan kredit pH JKR yang munasabah untuk projek dan memastikan
semua ahli pasukan rekabentukmencapai kredit tertentu yang
dipertanggungjawabkan bagi disiplin masing-masing.
Merujuk senarai semak pH JKR bagi rekabentuk dan spesifikasi yang memenuhi
kriteria kredit yang dipohon.
Pastikan perkara pH JKR atau agenda hijau diletakkan sebagaiperkara
awalan dalam minit mesyuarat, dan bincangkan kehendak-kehendak pH JKR
dahulu sebelum meneruskan agenda minit mesyuarat lain.
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
28
Penyediaan Data Dokumentasi yang konsisten
Pastikan penyediaan beberapa jenis maklumat projek yang diperlukan untuk
dokumentasi pH adalah konsisten untuk semua kredit yang berkongsi maklumat yang
sama. Beri perhatian khusus kepada pertindihan data projek.
Dokumentasi dan laporan
Majoriti dokumentasi pH dicapai atau bermula semasa fasa rekabentuk, termasuk:
Semua kredit Tapak Lestari
Semua kredit kecekapan air
Prestasi Tenaga dan pencahayaan siang
Penjanaan tenaga boleh diperbaharui di tapak
Bahan binaan dan bahan guna semula
Pengudaraan dan kualiti udara dalaman
Pencahayaan dan sistem kawalan thermal
Inovasi dalam rekabentuk
Walaupun dokumentasi pH untuk dikemukakan adalah dalam bentuk hardcopy, pH
akan mula memperkenalkan dokumentasi elektronik dalam masa terdekat.
Template telah dibangunkan untuk membantu pasukan projek menyediakan
maklumat yang diperlukan untuk menunjukkan pematuhan dengan keperluan untuk
setiap kredit.
Hanya PCpH diberikan akses kepada templat yang digunakan untuk melengkapkan
keperluan kredit pH untuk projek. Pengkhususan ini menjadikan proses dokumentasi
lebih lancar jika hanya satu orang yang bertanggungjawab terutamanya untuk
menyelaras tugas-tugas ahli pasukan lain dan keperluan pH.
Rajah 5: Templat pH JKR
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
29
MenggunakanManual pH
Panduan ini membantu pasukan projek memahami kriteria, strategi pelaksanaan, dan
keperluan dokumentasi. Ia termasuk contoh-contoh strategi yang boleh digunakan
dalam setiap kategori, kajian bangunan yang telah melaksanakan strategi ini dan
berjaya.
Tajuk kredit dengan nombor
sub-kredit dan markah
Ikon kriteria kredit
“Sidebar” dengan
maklumat kredit berkaitan
dan manfaat kredit.
TAB warna supaya senang
mencari kategori
Matlamat menerangkan
keperluan kredit secara
menyeluruh
Keperluan pemarkahan
menyatakan jumlah markah
dan kehendak yang perlu di
capai
Pendekatan maklumat
tambahan
Pasukan projek memastikan
pihak berwajib menjalankan
tugas
Peringkat projek sesetengah
kredit mempunyai skop
berterusan dari awal projek
hingga penghunian.
Pengiraan diberikan
berdasarkan kaedah lazim
Dokumen perlu untuk
pematuhan
Contoh secara am,
kebiasaan cara
dokumentasi dibuat
CO2 agenda nasional yang
di titik beratkan tetapi tidak
memberi markah dalam
Skim pH
Rujukan dari sumber sedia
ada dan garis panduan
Istilah menerangkan
maksud dan penggunaan
dalam konteks.
Kredit ini menggunakan kalkulator pH dan memerlukan pengiraan.
Kredit ini adalah MANDATORI dan wajib dipenuhi.
Kredit ini mempunyai kaitan dengan kredit-kredit sebelum atau selepasnya.
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
30
Menggunakan Model Panduan
Masih dalam pembinaan. Model bangunan pH adalah rekabentuk ringkas yang
mematuhi kesemua kehendak-kehendak pH. Ianya bersifat rekaan (fictitious) dan
hanya digunakan sebagai rujukan.
Menggunakan kalulator pH JKR
Kalkulator pH membolehkan pasukan projek mengenalpasti pematuhan sesuatu kredit
melalui penggunaan templat pH. Ini memudahkan perbandingan antara strategi dari
pihak perunding.
Kalkulator pH adalah imbedded di dalam templat pH dan mestilah digunakan untuk
pematuhan kredit. Pasukan projek boleh mengemukakan pengiraan lain
(menggunakan 3rd-party) bagi menyokong strategi yang dikemukakan.
Keputusan pengiraan menggunakan kalkulator pH dipapar pada mukasurat yang
sama bagi membolehkan pasukan projek mengenalpasti pematuhan kredit dan
menyudahkan proses dokumentasi.
Spesifikasi pembinaan dan projek pH JKR yang berjaya
Spesifikasi tidak dapat memastikan pentarafan pH akan dicapai, tetapi spesifikasi
ringkas yang mengandungi maklumat kontraktor perlu memenuhi keperluan pH. Ini
membolehkan bangunan itu akan mencapai penarafan hijau yang dikehendaki dan
membantu mengurangkan kos, perubahan, dan pertikaian.
Jika kontraktor bertanggungjawab untuk rekabentuk dan pembinaan, spesifikasi
rekabentuk hanya boleh menyatakan kedudukan pH yang mesti dicapai. Jika
spesifikasi ditulis dengan cara ini, ia menjadi tugas kontraktor untuk memikirkan
bagaimana untuk mencapai tahap pH yang dikehendaki.
Beberapa strategi pH adalah lebih penting daripada yang lain, seperti kecekapan
tenaga atau keberkesanan kos jangka panjang, keperluan tersebut perlu diberi
penekanan. Pembinaan amnya akan lebih mahal jika spesifikasi jelas atau jika
kontraktor perlu memikirkan apa bahan dan konfigurasi akan memenuhi keperluan pH.
Spesifikasi pembinaan jelas perlu menjelaskan keperluan untuk
- Tahap penarafan
- Mewujudkan dan melaksanakan pelan dan prosedur bagi kualiti udara dalaman,
mengalihkan serpihan pembinaan dari tapak pelupusan, hakisan dan
pemendapan, dan sebagainya
- Mengenalpasti dan model peralatan, bahan-bahan, peralatan, dan produk yang
akan memenuhi keperluan pH seperti kandungan atau bahan-bahan kitar semula
- Produk mesti memenuhi dipertimbangkan setara dengan jenama dan model
tertentu
pH JKR dan keperluan perisian simulasi
Simulasi tidak menjamin markah pH sebagaimana pH itu tidak bergantung kepada
simulasi. Dokumentasi sokongan yang baik lebih penting kerana pH menekankan
kepada data tenaga sebenar apabila selesai dan penghunian.
Selamat menjalankan projek.Sertailah revolusi Lestari dalam projek kerajaan!
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
31
Butiran Pemarkahan
Markah Peratusan Remarks
TL PERANCANGAN & PENGURUSAN TAPAK
LESTARI 23 18% 3 wajib
KT PENGURUSAN KECEKAPAN TENAGA 49 38% 2 wajib
SB PENGURUSAN SUMBER & BAHAN 10 8% 1 wajib
PA PA PENGURUSAN KECEKAPAN
PENGGUNAAN AIR 13 10% 1 wajib
PD PENGURUSAN KUALITI PERSEKITARAN
DALAMAN (IEQ) 29 22% 1 wajib
IN INOVASI 6 5%
JUMLAH 130 100%
Klasifikasi Penarafan
Peratusan (%) Bintang Penarafan pH JKR
40 - 49 Potensi Pengiktirafan
50 - 69
Amalan Pengurusan Terbaik
70 - 84
Kecemerlangan Nasional
85 - 100
Kecemerlangan Global
Penyenggaraan Penarafan
Penarafan hanya sahlaku dalam tempoh TIGA (3) tahun dari tarikh sijil pH dikeluarkan.
Penyenggaraan penarafan perlu dibuat setiap TIGA (3) tahun berikutnya.
Permohonan untuk penarafan semula perlu dibuat TIGA (3) bulan sebelum tarikh
sahlaku tamat dengan melalui Peringkat 3 (P3): Verifikasi Pemarkahan.
Trademark
Tiada sijil pra-penarafan
Diperingkat pra-penarafan, projek hanya diberikan surat lulus pH peringkat rekabentuk
sahaja. Tiada plak atau sijil akan dikeluarkan.
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
32
Skor &Senarai Keperluan Pengesahan KB1
Setiap markah yang dimohon perlu mendapatkan pengesahan dari pakar yang
berkenaan sebelum markah diambilkira.
TL PERANCANGAN & PENGURUSAN TAPAK LESTARI Markah
Skop
1 PERANCANGAN TAPAK 1
AST
2 SISTEM PENGURUSAN ALAM SEKITAR 3
AST
3 KERJA TANAH LESTARI 4
C&S,
A
4 (m) KAWALAN HAKISAN DAN KELODAK 1
C&S
5 (m) PENGURUSAN AIR LARIAN HUJAN 3
C&S
6 (m) REKABENTUK MESRA ORANG KURANG UPAYA (OKU) 1
A
7 LANDSKAP STRATEGIK
7.1 Memulihara pokok-pokok yang matang 1
A
7.2 Kawasan hijau dalam pembangunan 1
A
7.3 Penanaman pokok teduhan 1
A
7.4 Pemilhan bahan binaan siarkaki (walkway) yang
mempunyai daya pantulan haba yang tinggi 1
A
7.5 Sistem turapan berumput (berongga) 1
A,
C&S
8 BUMBUNG HIJAU & DINDING HIJAU
8.1 Indeks Pantulan Suria (SRI) mengikut jenis & kecerunan
bumbung 1
A
8.2 Menggalakkan rekabentuk bumbung/dinding hijau. 3
A
9 TEMPAT LETAK KENDERAAN 1
A
Jumlah TL 23
18%
KT PENGURUSAN KECEKAPAN TENAGA Markah
Skop
1 REKABENTUK BUMBUNG
1.1
(m) U-value Bumbung 1
A
1.2 Penggunaan penebat bumbung 1
A
2 ORIENTASI BANGUNAN
2.1 Fasad Utama bangunan menghadap orientasi UTARA -
SELATAN 1
A
2.2 Meminimumkan bukaan di fasad yang menghadap
TIMUR dan BARAT 1
A
3 REKABENTUK FASAD
3.1 Dinding luar bangunan 1
A
3.2 Pemilihan Kaca Luaran 1
A
3.3 Pekali Pengadang Suria Luaran(External Solar Shading
Coefficient) 1
A
4 (m) OTTV & RTTV 1
A, M,E
5 KECEKAPAN PENCAHAYAAN
5.1 Zon Pencahayaan
- Zon perimeter dan had 30m2 1
A,E
- Zon – Pengesan automatik 1
E
- Zon – Pengesan pergerakan/penghunian 1
E
5.2 Kawalan Pencahayaan
- Kawalan – suis mudah dicapai 1
E
- Kawalan – zon perimeter dan had 30m2 1
E
- Kawalan – litar suis berselang-seli 1
E
- Kawalan – Litar suis 2 hala 1
E
- Kawalan – pencahayaan luar bangunan 1
E
5.3 Lighting Power Density (LPD) 1
E
6 ACMV
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
33
6.1 Coefficient of Performance (COP) 1
M
6.2 Green Refrigerant 1
M
7 PENYUSUPAN UDARA 3
A,M
8 TENAGA BOLEH BAHARU 6
E.A
9 INTENSITI TENAGA BANGUNAN 10
A,M,E,K
10 PAPARAN & KAWALAN
10.1 Sub-meter 1
E
10.2 Sistem Pengurusan Kawalan Tenaga 1
E
10.3 Verifikasi 1
E, S
11 PENGUJIAN DAN PENTAULIAHAN
pelan Cx 1
S,M
Pelaksanaan Cx 2
S,M
12 PENYENGGARAAN MAPAN
12.1 Ruang pejabat untuk pasukan penyenggaraan 1
A
12.2 Kontraktor Penyenggaraan 1
S
12.3 Pelan Penyenggaraan 1
S
12.4 Manual Pengguna Bangunan 2
ALL
Jumlah KT 49
38%
SB PENGURUSAN SUMBER DAN BAHAN Markah
Skop
1 (m) SISTEM BINAAN BERINDUSTRI (IBS) 1
A
2 PRODUK HIJAU 3
A
3 PENGURUSAN SISA SEMASA PEMBINAAN
Penyediaan Pelan Pengurusan Sisa Binaan 1
AST
Pengurusan Sisa Berjadual 1
AST
Pengurusan Sisa Binaan 1
AST
4 3R – SEMASA OPERASI
Penyediaan Pelan Pengurusan Sisa Pepejal 1
AST
Tong sampah 3R 1
A
Kebuk sampah besar (20%) 1
A
Jumlah SB 10
8%
PA PENGURUSAN KECEKAPAN PENGGUNAAN AIR Markah
Skop
1 (m) PRODUK KECEKAPAN AIR 1
A
2 PENJIMATAN PENGGUNAAN AIR
2.1 Dalam Bangunan 2
A
2.2 Luar Bangunan 3
A
3 SISTEM PENGUMPULAN DAN PENGGUNAAN SEMULA AIR
HUJAN (SPAH) 3
C&S
4 KITAR SEMULA AIR SISA 2
C&S
5 SUB-METER AIR 1
M
6 SISTEM PENGESAN KEBOCORAN AIR 1
M
Jumlah PA 13
10%
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
34
PD PENGURUSAN KUALITI PERSEKITARAN DALAMAN (IEQ) Markah
Skop
1 (m) LARANGAN MEROKOK 1
A
2 PERANCANGAN RUANG
2.1 Lebar bangunan yang efektif (no deep planning). 1
A
2.2 Susunatur ruang pejabat terbuka sepanjang permukaan
fasad 1
A
2.3 Dinding sesekat dalaman yang telus cahaya 1
A
2.4 Ketinggian siling yang efektif. 1
A
2.5 Warna cerah di permukaan dinding dan siling. 1
A
3 KUALITI VISUAL
3.1 Faktor Pencahayaan Siang 2
A
3.2 Penggunaan rak cahaya (light shelves) 1
A
3.3 Kawalan tahap kesilauan 1
A
3.4 Akses visual kepada pandangan di luar 1
A
3.5 Tahap Pencahayaan (bukan semulajadi) Bilik 1
E
4 PRESTASI PENGUDARAAN
4.1 Memaksimakan kawasan tanpa keperluan sistem
penyaman udara 1
A,M
4.2 Prestasi Kualiti Udara Dalaman : ASHRAE 62.1:2007 & 129 2
A,M
5 KESELESAAN THERMAL
5.1 Keselesaan Terrnal : ASHRAE 55 1
M
5.2.1 Kawalan Pencahayaan & Pengudaraan(Pencahayaan) 1
E
5.2.2 Kawalan Pencahayaan & Pengudaraan(Pengudaraan) 1
M
6 KUALITI PERSEKITARAN DALAMAN DIPERTINGKATKAN
6.1 Kawalan Paras Karbon Dioksida 1
M
6.2.1 Kualiti Persekitatan semasa Pembinaan 1
A
6.2.2 Kualiti Persekitaran sebelum diduduki 1
M
7 KESELESAAN AKUSTIK 1
A,M
8 KUALITI UDARA DALAMAN 3
A
9 PENCEGAHAN KULAPUK 2
M
10 KAJI SELIDIK KESELESAAN PENGHUNI 2
AST
Jumlah PD 29
22%
IN INOVASI Markah
Skop
IN Inovasi bercirikan kejuruteraan Mekanikal atau Elektrikal 6
ALL
IN1-6 Inovasi terbuka
Jumlah IN 6
5%
Jumlah keseluruhan 130
100%
Petunjuk
A Arkitek
C&S Jurutera Awam, Struktur & Jambatan
M Jurutera Mekanikal
E Jurutera Elektrikal
AST Alam Sekitar & Tenaga
S Senggara
UB Kontrak & Ukur Bahan
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
35
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
36
Jangkamasa Projek
Jadual 1 Rumusan Jangkamasa kerja pH
1 2 3 4
5 6 7 8 9 10
11
(Perancangan) Pra-
Rekabentuk
(Rekabentuk) Rekabentuk
Skematik
Pembangunan
Rekabentuk
(Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
(Pembinaan) Perlaksanaan
Kontrak
Penyiapan Praktikal
Penyiapan Akhir
(Penyerahan) Penghunian
Jangkamasa Penghunian
Penghunian &
Penyenggaraan
berterusan
Penyenggaraan
Berterusan
Workshop Workshop
Pengemukaan untuk Penilaian Rekabentuk
Penarafan Rekabentuk (sementara)
pengemukaan untuk Verifikasi Pemarkahan
Penarafan Semula
TL1 - Design TL1 - Design
TL2 - Design TL2 - Design TL2 - Design
TL3 - Design TL3 - Design
TL4 - Planning TL4 - Design
TL4 - site report
TL5 - Planning TL5 - Design
TL5 - site report
TL6 TL6 TL6
TL6 - simulation
TL7.1 - planning
TL7.1 - report
TL7.2 - Design
TL7.3 - Design
TL7.3 - nurture
TL7.4 - Design TL7.4 - Detail TL7.4 - Spec
TL7.5 - detail TL7.5 - spec
TL7.5 - DLP
TL8.1 - detail TL8.1 - Spec
TL8.2 TL8.2 TL8.2 TL8.2
TL8.2
TL9
KT1 KT1 KT1 - spec
KT2.1
KT2.1
KT2.2
KT2.2
KT3.1 KT3.1
KT3.2 KT3.2
KT4.1 KT4.1 KT4.1
KT4.2 KT4.2 KT4.2 KT4.2
KT4.3 KT4.3
KT5.1 KT5.1 KT5.1 KT5.1 KT5.1
KT5.1
KT5.2 KT5.2 KT5.2 KT5.2 KT5.2
KT5.2
KT5.3 - plan
KT5.3 - test KT5.3 - t&c
KT5.3 - baseline KT5.3 - verify KT5.3 - verify
KT5.3 - enh & v
KT6.1 KT6.1 KT6.1
KT6.1
KT6.1 KT6.1
KT6.2 KT6.2 KT6.2
KT6.2
KT6.3 KT6.3 KT6.3
KT6.3
KT7.1 KT7.1 KT7.1 KT7.1 KT7.1 KT7.1 KT7.1 KT7.1 KT7.1 KT7.1
KT7.2
KT7.2 KT7.2
KT7.2
KT8 KT8 KT8
KT9 KT9 KT9 KT9 KT9 KT9 KT9 KT9 KT9 KT9
KT10 KT10 KT10 KT10 KT10 KT10 KT10 KT10 KT10 KT10 KT10
KT11 KT11 KT11 KT11
KT11
KT11
KT12.1 KT12.1
KT12.2
KT12.2
KT12.2
KT12.3
KT12.3
KT12.3
KT12.4 KT12.4 KT12.4
KT12.4
KT12.4 KT12.4
SB1 SB1 SB1 SB1 SB1
SB2 SB2 SB2
SB3 SB3 SB3 SB3 SB3
SB4 SB4
SB4 SB4 SB4
PA1 PA1 PA1 PA1 PA1 PA1 PA1 PA1 PA1 PA1
PA2 PA2 PA2 PA2 PA2
PA2
PA2
PA3 PA3 PA3 PA3 PA3 PA3
PA3
PA4.1 PA4.1 PA4.1 PA4.1 PA4.1 PA4.1 PA4.1 PA4.1 PA4.1
PA4.2 PA4.2 PA4.2 PA4.2 PA4.2
PA4.2
PA5 PA5 PA5 PA5 PA5 PA5 PA5 PA5 PA5 PA5
PA6 PA6 PA6 PA6 PA6 PA6 PA6 PA6 PA6 PA6
PD1 PD1
PD1 PD1
PD2.1 PD2.1
PD2.2 PD2.2
PD2.2 PD2.2 PD2.2
PD2.3 PD2.3
PD2.3 PD2.3 PD2.3
PD2.4 PD2.4 PD2.4
PD2.5 PD2.5 PD2.5
PD2.5 PD2.5 PD2.5
PD3.1 PD3.1
PD3.1
PD3.2 PD3.2 PD3.2 PD3.2
PD3.2 PD3.2 PD3.2
PD3.3 PD3.3
PD3.3
PD3.4 PD3.4
PD3.5 PD3.5 PD3.5 PD3.5 PD3.5
PD3.5 PD3.5
PD4.1 PD4.1
PD4.2 PD4.2 PD4.2 PD4.2 PD4.2 PD4.2 PD4.2 PD4.2
PD5.1 PD5.1 PD5.1 PD5.1 PD5.1 PD5.1 PD5.1 PD5.1 PD5.1
PD5.2 PD5.2 PD5.2
PD5.2
PD6.1 PD6.1 PD6.1 PD6.1 PD6.1 PD6.1 PD6.1 PD6.1 PD6.1
PD6.2 PD6.2 PD6.2 PD6.2 PD6.2 PD6.2 PD6.2 PD6.2
PD7 PD7 PD7 PD7
PD8 PD8 PD8 PD8
PD8 PD8
PD9 PD9 PD9 PD9 PD9
PD9
PD10 PD10
IN IN IN IN IN IN IN IN IN IN IN
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
37
1 2 3 4
5 6 7 8 9 10
11
(Perancangan) Pra-
Rekabentuk
(Rekabentuk) Rekabentuk
Skematik
Pembangunan Rekabentuk
(Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
(Pembinaan) Perlaksanaan
Kontrak
Penyiapan Praktikal
Penyiapan Akhir
(Penyerahan) Penghunian
Jangkamasa Penghunian
Penghunian & Penyenggaraan
berterusan
Penyenggaraan Berterusan
Workshop Workshop
Pengemukaan untuk Penilaian Rekabentuk
Penarafan Rekabentuk (sementara)
pengemukaan untuk Verifikasi Pemarkahan
Penarafan Semula
TL1 - Design TL1 - Design
TL2 - Design TL2 - Design TL2 - Design
TL3 - Design TL3 - Design
TL4 - Planning TL4 - Design TL4 - site report
TL5 - Planning TL5 - Design TL5 - site report
TL6 TL6 TL6 TL6 - simulation
TL7.1 - planning TL7.1 - report
TL7.2 - Design
TL7.3 - Design TL7.3 - nurture
TL7.4 - Design TL7.4 - Detail TL7.4 - Spec
TL7.5 - detail TL7.5 - spec
TL7.5 - DLP
TL8.1 - detail TL8.1 - Spec
TL8.2 TL8.2 TL8.2 TL8.2 TL8.2
TL9
TL – Perancangan dan Pengurusan Tapak Lestari
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
38
1 2 3 4 PR A
PE N AR AF A N
5 6 7 8 9 100 A W AR D
121122 PE N AR AF A N
SE M UL A
SE LA PA
S 2
TA H U N
(Perancangan) Pra-Rekabentuk
(Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
Pembangunan Rekabentuk
(Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
(Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
Penyiapan Praktikal
Penyiapan Akhir
(Penyerahan) Penghunian
Jangkamasa Penghunian
Penghunian &Penyenggaraan berterusan
Penyenggaraan berterusan
KT1 KT1 KT1 - spec
KT2.1
KT2.1
KT2.2
KT2.2
KT3.1 KT3.1
KT3.2 KT3.2
KT4.1 KT4.1 KT4.1
KT4.2 KT4.2 KT4.2 KT4.2
KT4.3 KT4.3
KT5.1 KT5.1 KT5.1 KT5.1 KT5.1
KT5.1
KT5.2 KT5.2 KT5.2 KT5.2 KT5.2
KT5.2
KT5.3 - plan
KT5.3 - test KT5.3 - t&c KT5.3 - baseline KT5.3 - verify KT5.3 - verify KT5.3 - enh & v
KT6.1 KT6.1
KT6.1
KT6.1
KT6.1 KT6.1
KT6.2 KT6.2
KT6.2
KT6.2
KT6.3
KT6.3 KT6.3
KT6.3
KT7.1 KT7.1 KT7.1 KT7.1 KT7.1 KT7.1 KT7.1 KT7.1 KT7.1 KT7.1
KT7.2
KT7.2 KT7.2
KT7.2
KT8 KT8 KT8
KT9 KT9 KT9 KT9 KT9 KT9 KT9 KT9 KT9 KT9
KT10 KT10 KT10 KT10 KT10 KT10 KT10 KT10 KT10 KT10 KT10
KT11 KT11 KT11 KT11
KT11
KT11
KT12.1 KT12.1
KT12.2
KT12.2
KT12.2
KT12.3
KT12.3 KT12.3
KT12.4 KT12.4 KT12.4
KT12.4
KT12.4 KT12.4
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
39
1 2 3 4 PR
A
PEN A
R
AFA N
5 6 7 8 9 10 AW AR D
12 PEN A
R
AFA N
SEM
U LA
SEL
AP
AS 2
TA HU N
(Perancangan) Pra-Rekabentuk
(Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
Pembangunan Rekabentuk
(Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
(Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
Penyiapan Praktikal
Penyiapan Akhir
(Penyerahan) Penghunian
Jangkamasa Penghunian
Penghunian &Penyenggaraan berterusan
Penyenggaraan berterusan
SB1 SB1 SB1 SB1 SB1
SB2 SB2 SB2
SB3 SB3 SB3 SB3 SB3
SB4 SB4
SB4 SB4 SB4
PA1 PA1 PA1 PA1 PA1 PA1 PA1 PA1 PA1 PA1
PA2 PA2 PA2 PA2 PA2
PA2
PA2
PA3 PA3 PA3 PA3 PA3 PA3
PA3
PA3
PA4.1 PA4.1 PA4.1 PA4.1 PA4.1 PA4.1 PA4.1 PA4.1 PA4.1
PA4.2 PA4.2 PA4.2 PA4.2 PA4.2
PA4.2
PA5 PA5 PA5 PA5 PA5 PA5 PA5 PA5 PA5 PA5
PA6 PA6 PA6 PA6 PA6 PA6 PA6 PA6 PA6 PA6
SB – Pengurusan Sumber dan Bahan
PA – Pengurusan Kecekapan Air
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
40
1 2 3 4 PR A
P
E N AR AF A N
5 6 7 8 9 10 A W AR D
12 PE N AR AF A N
SE M UL A
SE LA PA
S 2
TA H U N
(Perancangan) Pra-Rekabentuk
(Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
Pembangunan Rekabentuk
(Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
(Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
Penyiapan Praktikal
Penyiapan Akhir
(Penyerahan) Penghunian
Jangkamasa Penghunian
Penghunian &Penyenggaraan berterusan
Penyenggaraan berterusan
PD1 PD1
PD1 PD1
PD2.1 PD2.1
PD2.2 PD2.2
PD2.2 PD2.2 PD2.2
PD2.3 PD2.3
PD2.3 PD2.3 PD2.3
PD2.4 PD2.4
PD2.4
PD2.5 PD2.5 PD2.5
PD2.5 PD2.5 PD2.5
PD3.1 PD3.1
PD3.1
PD3.2 PD3.2 PD3.2 PD3.2
PD3.2 PD3.2 PD3.2
PD3.3 PD3.3
PD3.3
PD3.4 PD3.4
PD3.5 PD3.5 PD3.5 PD3.5 PD3.5
PD3.5 PD3.5
PD4.1 PD4.1
PD4.2 PD4.2 PD4.2 PD4.2 PD4.2 PD4.2 PD4.2 PD4.2
PD5.1 PD5.1 PD5.1 PD5.1 PD5.1 PD5.1 PD5.1 PD5.1 PD5.1
PD5.2 PD5.2 PD5.2
PD5.2
PD6.1 PD6.1 PD6.1 PD6.1 PD6.1 PD6.1 PD6.1 PD6.1 PD6.1
PD6.2 PD6.2 PD6.2 PD6.2 PD6.2 PD6.2 PD6.2 PD6.2
PD7 PD7 PD7 PD7
PD8 PD8 PD8 PD8
PD8 PD8
PD9 PD9 PD9 PD9 PD9
PD9
PD10 PD10
IN IN IN IN IN IN IN IN IN IN IN
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
IN – Inovasi
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
41
3 tahun
1
2 3 4 5 6 7 8 9 10
Pe
ran
ga
nc
an
Re
ka
be
ntu
k
(ske
ma
tik)
Pe
mb
an
gu
na
n
Re
ka
be
ntu
k
Pe
role
ha
n
Pe
mb
ina
an
Pe
nyia
pa
n
Pra
ktika
l
Pe
nyia
pa
n A
kh
ir
Pe
ng
hu
nia
n
Ja
ng
ka
ma
sa
Pe
ng
hu
nia
n
Pe
nye
len
gg
ara
n
Bengkel
PRB
Bengkel
VP
Daftar
Pemantauan
Cx Reka Cx Penuh Kaji selidik
PRB VP
Penarafan
Semula
PENARAFAN
HIJAU
Pengesahan
spesifikasi penuh
Flush out
PENARAFAN
SEMENTARA
Pengumpulan
dokumentasi VP
Rajah 6 RIngkasan Jangkamasa kerja-kerja utama dalam penarafan pH
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
42
Peranan & Tanggungjawab
Jadual 2 : Peranan &tanggungjawab pH JKR
BIL.
PERANAN
TANGGUNGJAWAB
HO
PT
HO
DT
PEM
UD
AH
-
CA
RA
pH
JK
R
PA
SU
KA
N
PELA
KSA
NA
pH
JK
R
J/K
UA
SA
pH
JK
R
PA
SU
KA
N
VER
IFIK
ASI
1
Permohonan untuk
pendaftaran penarafan melalui
borang JKR/pH JKR/BRG01
2 Semakan borang permohonan
pendaftaran JKR/pH JKR/BRG01
3 Pelantikan pemudahcara
4
Penyelarasan untuk
penyediaan borang penilaian
Rekabentuk JKR/pH JKR/BRG02
5 Pengisian borang penilaian
Rekabentuk JKR/pH JKR/BRG02
6
Pengemukaan borang
penilaian Rekabentuk JKR/pH
JKR/BRG02
7 Semakan borang penilaian
Rekabentuk JKR/pH JKR/BRG02
8 Penilaian Rekabentuk dan
penarafan sementara
9
Pengeluaran penarafan
sementara kepada pasukan
projek
10
Penyelarasan untuk
penyediaan borang
permohonan verifikasi
pemarkahan JKR/pH
JKR/BRG02
11
Pengisian borang permohonan
verifikasi pemarkahan JKR/pH
JKR/BRG02
12
Pengemukaan borang
permohonan verifikasi
pemarkahan JKR/pH
JKR/BRG02
13 Penubuhan pasukan verifikasi
14 Pelaksanaan sesi verifikasi
bersama pasukan projek
15 Penilaian dan penarafan
16 Pengeluaran Siji Penarafan
kepada pasukan projek
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
43
Senarai Istilah dan Takrif
Albedo – Ukuran pemantulan dari permukaan. Kesan albedo ke Bumi adalah ukuran
berapa banyak tenaga Matahari akan dipantulkan semula ke angkasa lepas. Secara
keseluruhan, albedo Bumi mempunyai kesan yang menyejukkan. (Albedo berasal dari
bahasa Latin untuk 'keputihan').
ARI – Average Recurrence Interval, tempoh masa purata atau dijangka antara tahap
kepekatan jumlah hujan terkumpul diberikan dalam tempoh yang diberikan.
BIM - (Building Information Modelling) proses merekabentuk bangunan secara
keseluruhan dengan menggunakan satu sistem yang koheren di mana satu model
komputer yang sama mampu menghasilkan set lukisan berasingan.
Commissioning (Cx) - proses mengesahkan bahawa sistem bangunan beroperasi seperti
yang sepatutnya dan mengikut keperluan pemilik seperti yang dinyatakan dalam
dokumen-dokumen projek. Pentauliahan membantu mengisi jurang antara pasukan
rekabentuk, dan perunding yang biasanya tidak dipertanggungjawabkan untuk
menyemak butir-butir kecil pembinaan, dan subkontraktor sebagai contoh; tidak teliti
apabila menetapan kuasa kipas atau lokasi sensor. Demand Limiting Program - Kebolehan untuk mengehadkan penggunaan tenaga dan
kawalan kapasiti. Ianya mengurangkan penggunaan maksimum dalam keadaan
permintaan yang terhad, sekali gus mengurangkan penggunaan elektrik sepenuhnya
tanpa mematikan alat tersebut. Design Return Period - Anggaran kemungkinan sesuatu ribut, banjir atau aliran
pelepasan sungai berlaku. Ia adalah ukuran statistik biasanya berdasarkan data
bersejarah menandakan selang berulang purata tempoh masa yang panjang, dan
biasanya digunakan untuk analisis risiko. Embodied Energy - adalah jumlah semua tenaga yang diperlukan untuk menghasilkan
apa-apa barang atau perkhidmatan, jika dianggap sebagai tenaga yang
diperbadankan atau 'terkandung' dalam produk itu sendiri. Konsep ini boleh berguna
dalam menentukan keberkesanan peranti yang menghasilkan tenaga atau penjimatan
tenaga, atau kos "sebenar" penggantian sesuatu bangunan, dan, kerana tenaga input
biasanya melibatkan pelepasan gas rumah hijau, dalam memutuskan sama ada produk
yang menyumbang kepada atau mengurangkan pemanasan global.
Feed-in-tariff (FIT) - kadar tarif khas yang TNB akan membeli elektrik daripada pemilik PV
Suria. Kadar FIT untuk 2013 adalah sekitar 4x TNB kadar Tarif kediaman, ini bermakna TNB
membeli pada kadar tarif 4x berbanding dengan kadar tarif yang mereka jual. FIT
adalah mentadbir oleh Sustainable Energy Development Authority Malaysia (SEDA). Foliage - merujuk kepada himpunan daun dapa pokok yang memberikan saiz pokok
dan keluasan teduhan.
Heat Island - kawasan atau permukaan dengan binaan yang mempunyai suhu purata
yang lebih tinggi daripada persekitaran luar bandar kerana penyerapan yang lebih
besar, penyimpanan, dan penjanaan haba oleh bangunan-bangunan, laluan pejalan
kaki, dan aktiviti-aktiviti manusia.
Illuminance- jumlah luminous flux atau tahap pencahayaan yang sampai kepada
sesuatu permukaan.
Kadar ketelapan air / imperviousness - kesan gabungan bahagian permukaan telap
dibina di kawasan tadahan, dan 'sambungan' ini permukaan telap untuk menerima air.
KSAS - "Environmentally Sensitive Areas", Kawasan sensitif alam sekitar ( KSAS ) adalah
merupakan kawasan khas yang sangat sensitif kepada sebarang aktiviti atau
pembangunan dan perlu dipulihara untuk nilai warisannya, memelihara nilai sokongan
hidupnya dan meminimumkan risiko bencana akibat penukaran guna tanah.
Lestari, Mampan& Mapan – Ketiga-tiga perkataan ini sering digunakan dengan tidak
tepat. Lestari bermaksud tetap, kekal atau tidak berubah. Ini tidak sesuai
penggunaannya untuk mentafsirkan perkataan sustainable yang lebih tepat bermaksud
mampan. Lestari memberi erti perkembangan berterusan atau mencapai prestasi yang
bertambah baik. Mapan pula bererti mantap, kukuh dan stabil. Walaubagaimanapun,
Lestari telah dipilih untuk digunakan sebagai istilah bagi mentafsir sustainability di dalam
polisi kerajaan.
LEV - Low Emitting Vehicle, kenderaan jenis rendah pelepasan carbon. Cth: hybrid
Orientasi bangunan – juga, Fasad panjang/ utama, adalah tampak utama bangunan
dengan pintu masuk utama dan kedudukan bangunan berdasarkan paksi Utara.
OTTV - satu aspek penjimatan tenaga melalui penebatan haba pada fasad bangunan.
Post-Consumer - bahan dikitar semula daripada bahan buangan konsumer.
Pre-Consumer - bahan dikitar semula semasa dalam masih dalam pembuatan dan
belum sampai kepada konsumer.
RTTV - seperti OTTV, ia adalah satu aspek penjimatan tenaga melalui penebatan haba
tetapi pada bumbung kebiasaannya meneliti prestasi bumbung yang berkaca.
Sequestering (carbon) - proses memerangkap karbon dan jangka masa penyimpanan
CO2 dalam atmosfera.
Shading Coefficient- (pekali hadangan) ukuran jumlah penembusan haba melalui kaca
(dikenali sebagai jumlah pemindahan haba solar) dibandingkan dengan prestasi kaca
tunggal telus cahaya.
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
44
Simulasi Ketidak Upayaan - "Simulation of Mobility Impairment" adalah kajian yang
menggunakan kerusi roda untuk mengenalpasti keboleh upayaan orang berkerusi roda
menggunakan fasiliti. Solar Heat Gain - merujuk kepada peningkatan suhu di dalam ruang, objek atau struktur
yang terhasil daripada radiasi solar. Jumlah kenaikan solar meningkat dengan kekuatan
cahaya matahari, dan dengan kemampuan mana-mana bahan yang berselang untuk
menghantar atau menentang radiasi. Solar Heat Gain Coefficient (SHGC) - sebahagian kecil daripada radiasi solar kejadian
yang benar-benar memasuki bangunan melalui pemasangan tingkap keseluruhan
sebagai haba. Diperoleh dari Shading coefficient (SC) dengan mendarab 0.87.
Total Connected Load (TCL)- beban mekanikal dan elektrik (dalam kW) yang akan
disambung (atau digunakan) bagi kawasan tersebut. Berbeza dengan "Maksimum
Demand" Permintaan yang maksimum (MD) adalah jumlah kW yang sebenarnya
menyumbang jumlah kuasa yang digunakan dalam satu masa selepas menggunakan
faktor kepelbagaian (Diversity Factor) berdasarkan Jumlah Beban yang disambungkan.
U-value - ukuran kehilangan haba. Ia dinyatakan dalam W/m2K, dan menunjukkan
jumlah haba yang hilang dalam watt (W) bagi setiap meter persegi bahan (contohnya
dinding, bumbung, lantai dan lain-lain). Ia juga boleh dirujuk sebagai 'keseluruhan
pemindahan haba bersama cekap dan langkah-langkah bagaimana bahagian haba
pemindahan bangunan. Ini bermakna bahawa semakin tinggi U-Value yang lebih buruk
prestasi haba sampul surat bangunan. U-Value rendah biasanya menunjukkan tahap
penebat. Mereka adalah berguna kerana ia adalah satu cara meramalkan kelakuan
komposit elemen bangunan keseluruhan dan bukannya bergantung kepada sifat
bahan individu.
Visible Light Transmission (VLT) - juga Tvis, jumlah cahaya di bahagian dilihat spektrum
yang melalui bahan kaca. VLT lebih tinggi bermakna terdapat lebih cahaya dalam
ruang.
Work plane - paras permukaan kerja dari sesuatu paras asas (origin). Biasanya diambil
sebagai 900mm atau 3kaki dari paras lantai.
Senarai Singkatan yang digunakan di dalam dokumen ini
Terdapat sebilangan istilah yang disingkatkan untuk memudahkan penilisan dokumen
ini. Ini juga berdasarkan kebiasaan industri .
A Arkitek, Cawangan Arkitek atau professional dalam bidang ini.
AST Cawangan Alam Sekitar dan Teknologi atau professional dalam bidang ini.
BEMS Building Energy Management System, (MS1525:2014 EMS)
BIM Building Information Modeling
BMP Best Management Practice
C "Client", Klien, Pengguna atau Pemilik.
C&S Jurutera Sivil dan Struktur, Cawangan ASJ atau professional dalam bidang ini.
CAI Pengiraan kaedah rasional (coeffiency, area dan intensity)
CWM Construction waste management
DF Daylight Factor, Faktor Pencahayaan Siang
E Jurutera Elektrikal, Cawangan Kejuruteraan Elektrikal atau professional dalam bidang ini.
GEN Global Ecolabeling Network
IBS Industrial Building System
Low-E Low Emissivity
M Jurutera Mekanikal, Cawangan Kejuruteraan Mekanikal atau professional dalam bidang
ini.
MC "Main Contractor", Kontraktor Utama, atau lain-lain dalam bidang ini termasuk Sub-
contractor.
OKU Orang Kurang Upaya
OTTV Overall thermal transfer value
PBT Pihak Berkuasa Tempatan
RTTV Roof thermal transfer value
RWDP Rainwater downpipe
RWH Rainwater Harvesting
S Cawangan Kejuruteraan Senggara atau professional dalam bidang ini.
SC Shading Coefficient
SHGC Solar Heat Gain Coefficient
SPAH Sistem Penuaian Air Hujan, lihat RWH
TSS Total suspended solids
UB Juruukur Bahan, Cawangan Ukur Bahan atau professional dalam bidang ini.
UUK Undang-undang Kecil Bangunan (Uniform Building Bye-Laws)
UPF Unit Pengurusan Fasiliti
VLT Visible Light Transmission
VOC Volatile Organic Compound
JKR 20801-0014-15
PENGENALAN
© pH JKR 2015
45
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
47
TL
PERANCANGAN DAN PENGURUSAN TAPAK
LESTARI
Kebanyakan tapak projek kerajaan telah dikenalpasti terlebih dahulu. Maka
kebebasan pemilihan adalah agak terhad. Namun, tapak yang telah dikenalpasti
masih perlu diurus dan dibangunkan secara lestari supaya meminimakan impak
terhadap alam sekitar. Kerja tanah, kawalan kelodak dan pengurusan air larian hujan
perlu di jalankan secara lestari. Pemulihan dan Pemeliharaan alam sekitar juga perlu
ambil perhatian.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
48
TL
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
49
TL
MARKAH BERKAITAN
TL2 – Sistem
Pengurusan Alam
Sekitar
MANFAAT
Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
Mengurangkan
pencemaran air
Memulihara habitat
Mewujudkan habitat
Mengurangkan jejak
karbon
TL 1 PERANCANGAN TAPAK
1 MARKAH
MATLAMAT
Memelihara kawasan-kawasan yang mempunyai kepentingan kritikal dari segi
pembekalan sumber-sumber asas, perkhidmatan dan sistem sokongan hidup seperti
penulenan air, kawalan haiwan perosak, kawalan hakisan tanah dan menampung
sumber kekayaan biodiversiti negara.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Mengelakkan pembangunan di Kawasan Sensitif Alam Sekitar (KSAS).
PENDEKATAN & STRATEGI
KSAS adalah suatu kawasan khas yang sangat sensitif kepada pembangunan dan
perlu dipulihara untuk nilai warisannya, memulihara nilai sokongan hidupnya serta
meminimumkan risiko bencana akibat penukaran guna tanah. Jika pembangunan
dibenarkan ia akan memberi impak yang besar dari segi alam sekitar dan perubahan
cuaca.
KSAS boleh disemak dengan merujuk kepada Rancangan Struktur (RS) dan
Rancangan Tempatan (RT) melalui Jabatan Perancang Bandar dan Desa (JPBD) atau
Pihak Berkuasa Tempatan (PBT). Maklumat tersebut juga boleh didapati laman
sesawang JPBD Malaysia.
KSAS sesuatu kawasan boleh dikenalpasti melalui Rancangan Fizikal Negara yang
dikeluarkan oleh Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia
atau Rancangan Struktur/Tempatan yang dikeluarkan oleh Pihak Berkuasa Tempatan.
Bagi Negeri Sabah dan Sarawak, akta yang diguna pakai adalah seperti yang
terkandung dalam Jabatan Perlindungan Alam Sekitar ( JPAS Sabah ) dan National
Resources Environment Board ( NREB ) Sarawak.
Contoh-contoh KSAS adalah seperti berikut:
o Tanah tinggi (rujuk tafsiran berdasarkan KPKT)
o Rizab hidupan liar
o Warisan semulajadi dan antikuiti
o Hutan simpan kekal
o Tadahan air dan air tanah
o Dataran banjir, tanah lembap, bekas lombong, tasik dan sungai
o Pertanian makanan
o Simpanan mineral dan bencana geologi
o Persisiran pantai dan pinggir laut
o Tapak pelupusan sisa pepejal dan toksik
o Hutan paya bakau
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
AST - memberi khidmat nasihat kepada pelanggan bahawa projek terletak dalam
KSAS dan sebolehnya dicari tapak lain. Sekiranya tidak dapat dielakkan,
langkah-langkah tebatan perlu diambil disamping mendapat kelulusan pihak-
pihak berkenaan.
PERINGKAT PELAKSANAAN
01 – Fasa (Perancangan) Pra-rekabentuk
02 – Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk skematik
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
50
TL
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Rancangan Tempatan yang menunjukkan kawasan pembangunan yang
terlibat
- Borang Semakan Tapisan Keperluan Alam Sekitar JKR.PK(O).04E-2
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Tidak berkenaan.
CONTOH PENGEMUKAAN
Pada peringkat terawal, pastikan keperluan untuk tapak sensitif dikenal pasti.
Rajah 7 : GIS dari PBT menunjukkan tiada kawasan sensitif
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
RUJUKAN
o Rancangan Fizikal Negara (2010) oleh Jabatan Perancangan Bandar Dan
Desa, Semenanjung Malaysia, Kementerian Perumahan dan Kerajaan
Tempatan.
o Rancangan Struktur (RS).
o Rancangan Tempatan (RT).
o Garis Panduan Perancangan – Pemuliharaan Kawasan Sensitif Alam Sekitar
(KSAS) oleh Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia,
Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan.
ISTILAH & MAKSUD
o KSAS - "Environmentally Sensitive Areas", Kawasan sensitif alam sekitar ( KSAS ) adalah
merupakan kawasan khas yang sangat sensitif kepada sebarang aktiviti atau
pembangunan dan perlu dipulihara untuk nilai warisannya, memelihara nilai sokongan
hidupnya dan meminimumkan risiko bencana akibat penukaran guna tanah.
o RS - Rancangan Struktur adalah merupakan suatu pernyataan bertulis yang
menerangkan dasar dan cadangan-cadangan strategik negeri berkenaan dengan
pemajuan dan penggunaan tanah dalam kawasan bandar dan desa yang dikeluarkan
oleh JPBD Negeri.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
51
TL
o RT - Rancangan Tempatan merupakan satu dokumen rasmi yang mentafsirkan dasar-
dasar dan cadangan-cadangan umum yang terkandung di dalam Rancangan Struktur
(RS) kepada bentuk fizikal yang lebih terperinci dan praktikal. RT disediakan bagi
kawasan-kawasan yang dikenalpasti di dalam kawasan Pihak Berkuasa Tempatan (PBT).
Ia merupakan pelan terperinci yang menterjemahkan polisi-polisi dan cadangan-
cadangan am yang terkandung dalam RS.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
52
TL
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
53
TL
MARKAH BERKAITAN
- TL1 – Perancangan
Tapak
- TL4 – Kawalan Hakisan
Dan Kelodak
MANFAAT
- Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
- Mengurangkan
pencemaran air
- Mengurangkan sisa
pepejal
- Memulihara habitat
- Mewujudkan habitat
- Mengurangkan jejak
karbon
TL 2 SISTEM PENGURUSAN ALAM SEKITAR
3 MARKAH
MATLAMAT
Melaksanakan Sistem Pengurusan Alam Sekitar (SPAS) / EMS:ISO 14001yang
komprehensif.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
3 markah : Melaksanakan SPAS bagi projek selain di KSAS atau projek yang tidak
tertakluk kepada EIA;
ATAU
2 markah : Melaksanakan SPAS bagi projek di KSAS atau projek yang tertakluk
kepada EIA;
ATAU
1 markah : Menyediakan Laporan Pelan Pengurusan Alam Sekitar (EMP);
PENDEKATAN & STRATEGI
Kenalpasti aspek dan impak terhadap alam sekitar semasa peringkat perancangan
supaya langkah-langkah mitigasi alam sekitar dapat disediakan secara sistematik.
Langkah-langkah mitigasi yang dilaksanakan perlu dipantau tahap keberkesanannya
melalui pemantauan kualiti air, udara dan bunyi bising.
IS0 14001 adalah piawaian antarabangsa sistem pengurusan alam sekitar (EMS). Ia
membolehkan organisasi untuk mencapai dan sistematik mengawal objektif untuk
menyelesaikan masalah alam sekitar dengan berpandukan prestasi kontraktor semasa
pembinaan.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
Perunding Pakar / AST - mestilah memastikan keperluan pematuhan kepada
perundangan berkaitan.
PERINGKAT PELAKSANAAN
01 - Fasa (Perancangan) Pra-Rekabentuk
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Senarai kuantiti (BQ) kerja-kerja perlindungan alam sekitar (EPW)
- Borang Semakan Tapisan Keperluan EIA untuk Projek JKR :
JKR.PK(O).04E-2
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Laporan Pelan Pengurusan Alam Sekitar (EMP).
- Borang spas (peringkat pembinaan)
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
54
TL
RUJUKAN
o DokumenJKR EMS MS ISO 14001
o Arahan Teknik (Jalan) 16/03 – Pindaan 2008. (A Practical Guide For
Environmental Protection & Enchancement Works ), Cawangan Alam Sekitar
dan Tenaga, JKR.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
55
TL
MARKAH BERKAITAN
MANFAAT
- Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
- Mengurangkan
pencemaran air
- Memulihara habitat
- Mengurangkan jejak
karbon
TL 3 KERJA TANAH LESTARI
4 MARKAH
MATLAMAT
Meminimakan kuantiti tanah yang perlu dimpot atau dikeluarkan dari tapak semasa
aktiviti pembinaan kerja tanah di tapak
KEPERLUAN PEMARKAHAN
4 markah: Rekabentuk bangunan mengikut fizikal/kontur tapak (without
disrupting existing landform)
Contoh: bangunan bertiang di atas cerun
ATAU
3 markah : Tiada tanah yang perlu diimpot atau dikeluarkan dari tapak semasa
pembinaan kerja tanah dijalankan di tapak (balance cut and fill);
ATAU
2 markah : Kuantiti tanah yang diimpot atau dikeluarkan dari tapak< 30 % dari
jumlah kuantiti kerja tanah semasa pembinaan kerja tanah dijalankan
di tapak;
ATAU
1 markah : Kuantiti tanah yang diimpot atau dikeluarkan dari tapak< 50 % dari
jumlah kuantiti kerja tanah semasa pembinaan kerja tanah dijalankan
di tapak.
PENDEKATAN & STRATEGI
Kerja tanah yang melibatkan pemotongan dan penambakan yang minima adalah
aspek yang perlu diberi keutamaan di dalam pemilihan sesebuah tapak. Kerja tanah
yang minima akan dapat mengurangkan hakisan dan kelodak serta pencemaran
alam sekitar di dalam sesebuah projek.
Rajah 8: Contoh cut-and-fill dalam projek
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
C&S, A - Selepas mendapat pelan ukur, rekabentuk kerja tanah/bangunan
yang optimum dan mengurangkan gangguan terhadap keadaan
muka bumi.
PERINGKAT PELAKSANAAN
01 – Fasa (Perancangan) Pra-Rekabentuk
02 – Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
56
TL
PENGIRAAN
Kira kuantiti tanah berdasarkan pelan kerja tanah atau menggunakan perisian.
Langkah 1
Baseline - Aras platform sedia ada.
Rumus 2 ; Cut-and-fill - Baseline
Baseline soil quantity = cut earth amount
Fill area = fill amount
Balance soil = (cut – fill)
Nyatakan jika tanah diexpot keluar atau diguna habis di tapak
Jika diguna habis, 3 Markah
Langkah 2
Rumus 3 : Cut-and-fill – tanah berlebihan
Ukur baki tanah.
Anggar tanah baharu yang diperlukan.
Kuantiti tanah = Baki tanah bawa keluar + jumlah tanah baharu
Jumlah tanah baseline
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Pernilaian Rekabentuk
- Laporan rekabentuk kerja tanah
- Lukisan pelan kerja tanah
- Laporan geoteknikal (Jika diperlukan)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Kuantiti tanah yang dimpot atau ekspot
- Bukti bergambar
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Kerja-kerja tanah diambil sebagai baseline jejak karbon.
Sekiranya ada import atau eksport tanah, anggarkan jumlah lori yang diperlukan dan
jarak ke tapak pengambilan/pelupusan. Jumlah perjalanan ditukarkan kepada unit
karbon.
Bahan api diesel untuk peralatan dan pengangkutan adalah 38.2 kg CO2 / gelen.
RUJUKAN
o Spesifikasi Bangunan JKR 2014
o Garis Panduan Perancangan Pembangunan Di Kawasan Bukit & Tanah Tinggi,
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia, Kementerian
Perumahan dan Kerajaan Tempatan
o MSMA 2011 ( 2nd Edition)
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
57
TL
MARKAH BERKAITAN
- TL 2 – Sistem
Pengurusan Alam
Sekitar
MANFAAT
- Mengurangkan
pencemaran air
- Memulihara habitat
TL 4(m) KAWALAN HAKISAN DAN KELODAK
MANDATORI
1 Markah
MATLAMAT
Mengurangkan hakisan dankelodakyang dihasilkan semasa kerja tanah dijalankan di
tapak disamping mengawal alam sekitar.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 Markah : MANDATORI
Menyedia dan melaksanakan Pelan Kawalan Hakisan dan Kelodak
(ESCP) yang mematuhi kehendak MSMA.
DAN
Kelulusan daripada Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS) dan Agensi
berkaitan.
PENDEKATAN & STRATEGI
ESCP hendaklah disediakan oleh Jurutera sebelum sesebuah projek dimulakan
terutama yang melibatkan kerja tanah di tapak. Ia mengandungi cadangan kerja-
kerja sementara dan amalan baik (best management practice) yang perlu
dilaksanakan bagi mengawal hakisan dan kelodak.
Beberapa persoalan perlu dirungkai, antaranya:
- Bagaimana tapak pembinaan boleh diurus bagi memastikan tiada gangguan
kepada struktur tanah dan laluan air?
- Bagaimana tanah terhakis boleh disekat daripada memasuki laluan air yang
akan mengakibatkan laluan air tersumbat?
Pelan Kawalan Hakisan dan kelodak perlu menerangkan dengan jelas langkah-
langkah kawalan yang perlu dilakukan untuk mencegah hakisan dan pemendapan di
luar tapak. Rancangan-rancangan ini adalah keperluan undang-undang bagi projek-
projek untuk mendapatkan kebenaran daripada Pihak Berkuasa Tempatan (PBT),
maka peraturan-peraturan perbandaran tempatan menentukan dengan tepat apa
rancangan mesti mengandungi, tetapi secara umumnya rancangan itu mesti
termasuk:
- Lokasi tapak atau peta sekitar
- Lukisan pembangunan
- Lukisan hakisan tapak dan kawalan pemendapan
- Lukisan dan spesifikasi amalan yang ditetapkan dengan pengiraan dan
andaian yang berpatutan
- Spesifikasi tumbuh-tumbuhan untuk penstabilan sementara dan kekal
- Jadual pembinaan
- Satu bentuk kewangan dan pemilikan
- Penerangan ringkas projek
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
C&S– Pada peringkat terawal, keperluan Pelan Mendapan dan Kawalan Hakisan
dan kelodak perlu diambil kira bagi memenuhi kehendak-kehendak yang
ditetapkan oleh PBT. Penghasilan pelan perlu mengambil kira aspek-aspek
yang perlu disediakan semasa projek dijalankan.
MC - Semasa pembinaan, Kontraktor Utama (MC) perlu memastikan segala
keperluan ESCP dipatuhi. MC perlu merekodkan kerja-kerja tersebut menerusi
pemantauan berkala sepanjang Peringkat Pelaksanaan. Bukti bergambar
(dengan tarikh) adalah sebahagian ciri-ciri mesti ada untuk kerja-kerja
pemantauan ini.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
58
TL
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
PENGIRAAN
Berdasarkan ketetapan pengiraan C&S.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Pelan Kawalan Hakisan Kelodak
- Lukisan Kawalan Hakisan Kelodak
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Pengesahan Pelaksanaan ESCP di tapak
CONTOH PENGEMUKAAN
Dokumen ESCP berdasarkan format perunding projek yang diterima oleh PBT.
Dokumen perlu disahkan dengan PE Stamp pada muka surat depan.
Beri penekanan kepada strategi-strategi berikut:
- Penstabilan
o temporary seeding
o permanent seeding
o mulching
- Penstrukturan
o Earth dike
o Silt fence
o Sediment trap
o Sediment basin
Rajah 9: Mencegah kehilangan tanah semasa pembinaan oleh air larian hujan, cerun dilindungi dengan
plastik.
Rajah 10: Kolam perangkap kelodak sementara bagi mencegah pemendapan nyahcas
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
59
TL
Rajah 11: Pekerja membilas habuk semasa musim kering untuk membendung debu mencemari udara sekitar
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Penilaian pengurangan karbon perlu memantau antara lain;
- penggunaan bahan api untuk aktiviti-aktiviti ESCP
- pengangkutan tanah kepada/daripada tapak projek
- peralihan atau penyingkiran pokok atau tanaman
RUJUKAN
o MSMA 2011 (2nd Edition)
o Guideline for Erosion & Sediment Control in Malaysia, (JPS)
ISTILAH& MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
60
TL
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
61
TL
MARKAH BERKAITAN
- TL7 – Landskap
strategik
- TL8 – Bumbung Hijau &
dinding Hijau
- PA2 – SPAH
- PA4 – Penjimatan
penggunaan air
MANFAAT
- Mengurangkan
penggunaan air
- Mengurangkan
pencemaran air
TL 5(m) PENGURUSAN AIR LARIAN HUJAN
Pengurusan Kuantiti Air Larian Hujan
MANDATORI dan bermarkah
3 Markah
MATLAMAT
Menguruskan air larian hujan (storm water) agar kuantiti air dari kawasan
pembangunan (Qpost) sama atau kurang sebelum pembangunan (Qpre) serta
mengambilkira kualiti air (TL4).
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 Markah: MANDATORI
Melaksanakan rekabentuk berdasarkan Manual Saliran Mesra Alam
(MSMA) berkonsepkankawalan kuantiti air di sumber (Q post≤ Q pre)
mengurangkan kawasan pembangunan tidak telap air (imprevious
area).
Periksa keadaan tapak dan kenalpasti peratusan ketelapan. Pastikan
rekabentuk air larian hujan adalah Q post≤ Q pre .
Kuantiti air larian hujan selepas pembangunan Qpost < kuantiti air
sebelum pembangunan Qpre.
1 Markah : Melaksanakan rekabentuk Air Larian Hujan berdasarkan Manual
Saliran Mesra Alam (MSMA) berkonsepkan kawalan kualiti air di
sumbermenggunakan Amalan Pengurusan Terbaik (BMP).
BMP adalah penggunaan turapan berliang seperti tanah lembap
dibina dan lembangan tahanan (detention basin). Tujuannya adalah
untuk meningkatkan kualiti air larian air ribut yang memasuki semula
ekosistem air.
BMP perlu mengasingkan 80% jumlah pepejal perampai (TSS).
1 markah : Menggalakkan rekabentuk Air Larian Hujan berdasarkan Manual
Saliran Mesra Alam (MSMA) yang menggunakan konsep penyusupan
(infiltration) dan bio-retention. Sebagai contoh penggunaan swale,
wet land, dan dry pond.
PENDEKATAN & STRATEGI
Rekabentuk sistem peparitan untuk pengurusan kuantiti dan kualiti air larian
permukaan dalam sesebuah projek berpandukan kepada MSMA. Penggunaan
kaedah penahanan (detention), penyusupan (infiltarion) dan penulenan (purification)
adalah dititikberatkan. Rekabentuk hendaklah mengurangkan kawasan yang tidak
telap air serta menggalakkan penggunaan bahan mempunyai kadar resapan yang
tinggi.
Pengiraan air larian hujan mestilah berdasarkan anggaran Design Return PeriodHujan
Lebat 2 hari ARI, 24 jam. Ini adalah kerana POTENSI hujan lebat 2 hari adalah lebih
tinggi daripada kadar data 100 tahun, dan juga lebih tepat dengan keadaan semasa.
(rujuk chapter ARI)
Memenuhi kehendak minor stormdanmajor storm.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
62
TL
Air yang disimpan (OSD) boleh diguna semula dengan integrasi SPAH. Strategi
memerlukan rekabentuk OSD yang dengan pengasingan komparTLent yang
membolehkan air diguna semula untuk tujuan selain minum/makan. Biasanya ia
digunakan hanya untuk pengairan tanaman landskap atau basuhan umum seperti
jalan dan kebuk sampah. (Rujuk chapter OSD dalam MSMA.)
Rajah 12: Contoh konsep perparitan ke OSD
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
C&S – Merekabentuk sistem perparitan storm water yang mengambil kira aspek
kualiti dan kuantiti berdasarkan MSMA dan mendapat kelulusan JPS.
Pada peringkat terawal, lebih berkesan jika digandingkan dengan strategi
landskap. Pada peringkat Penyediaan Rekabentuk, C&S perlu menyediakan
pengiraan untuk air larian hujan dengan sokongan arkitek dan arkitek
landskap.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Penyediaan Rekabentuk
PENGIRAAN
Berdasarkan ketetapan pengiraan C&S.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Laporan rekabentuk sistem perparitan
- Pelan sistem perparitan berdasarkan MSMA
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Laporan sistem perparitan
- Bukti bergambar
CONTOH PENGEMUKAAN
Lampirkan pengiraan Air Larian Hujan di dalam laporan seperti yang diperlukan oleh
MSMA.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Jejak air larian hujan adalah bersamaan kepada kesan karbon / tenaga. Tumpuan
akan diberikan ke atas jumlah CO2 diwujudkan dalam pembuatan pelbagai sistem
pengekalan air ribut dan jumlah CO2 yang dicipta daripada bahan api diesel
digunakan semasa pembinaan.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
63
TL
Penggunaan kaedah berikut mampu mengurangkan jejak karbon:
- Infiltration beds — rumput dan laluan pejalan kaki telap air
- Filtration— penapis pasir dan jalur penapis tumbuhan
- Retention/detention basins— kering kolam, kolam basah dan penyimpanan
sebaris
Penggunaan bahan binaan untuk pengurus air larian hujan memberi anggaran impak
karbon seperti berikut:
Jadual 3: Kadar CO2 untuk pengurusan air larian hujan
Stormwater Retention System (1000m3) Jumlah CO2
Modul Plastik 29,340
Paip Plastik (corrugated) 186,174
Paip besi (corrugated) 571,227
Arch Chambers 28,578
Underground chambers 25,470 Sumber: Geosynthetics, 2010
RUJUKAN
i. MSMA 2011 (2nd Edition)
ii. Urban Stormwater Management for Malaysia (USMMM)
iii. Keperluan Pihak Berkuasa Tempatan
ISTILAH& MAKSUD
o ARI – Average Recurrence Interval, Tempoh masa purata atau dijangka antara Tahap
kepekatan jumlah hujan terkumpul diberikan dalam tempoh yang diberikan.
o Kadar ketelapan air / imperviousness - kesan gabungan bahagian permukaan telap
dibina di kawasan tadahan, dan 'sambungan' ini permukaan telap untuk menerima air.
o Design Return Period - Anggaran kemungkinan sesuatu ribut, banjir atau aliran
pelepasan sungai berlaku. Ia adalah ukuran statistik biasanya berdasarkan data
bersejarah menandakan selang berulang purata tempoh masa yang panjang, dan
biasanya digunakan untuk analisis risiko.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
64
TL
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
65
TL
MARKAH BERKAITAN
- TL7 – Landskap
Strategik.
MANFAAT
- Menambahbaik akses
dan mobiliti.
TL 6(m) REKABENTUK MESRA O.K.U
Rekabentuk OKU berdasarkan keperluan MS1183: Part 8: 1990 (P), MS 1184: 2014MS
1331: 1993 dan Akta Orang Kurang Upaya 2008
MANDATORI
1 Markah
MATLAMAT
Menggalakkan rekabentuk bangunan yang mengutamakan kehendak dan keperluan
Orang Kurang Upaya (OKU).
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 Markah : MANDATORI
Menyediakan kemudahan mesra OKU berdasarkan semua keperluan
perundangan dan piawaian namun tidak terhad kepada yang
berikut:
-Undang-Undang Kecil Bangunan Seragam 1984 DAN
- MS1183: Part 8 : 1990 (P) Code of practice for precautions in the
design and construction of buildings: Part 8: Code of practice for
means of escape for disabled people.DAN
- MS 1184: 2014Universal Design and Accessibility in the Built
Environment (Code of practice)DAN
- MS 1331 : 1993 Code of practice for access of disabled people
outside buildingsDAN
- Garis Panduan Penyediaan Kemudahan /Keperluan Minimum Untuk
Orang Kurang Upaya di Projek-Projek Bangunan Yang Dilaksanakan
oleh JKR, Cawangan Arkitek, IPJKR Oktober 2006 (JKR 20802-0007-
2006) DAN
- Planning, Guidelines 7 Standard: Facilities of the Disabled, town &
Country Planning Department, Ministry of Housing & Local Government
Malaysia (JPBD 1/2000) 200.2DAN
- Akta Orang Kurang Upaya 2008 ATAU
- Menjalankan Audit AksesOKU bagi pematuhan OKU berdasarkan
garis panduan sedia ada.
PENDEKATAN & STRATEGI
Di peringkat penyediaan rekabentuk konsep perlu memastikan rekabentuk OKU di
masukkan. Pemilihan aksesori kemudahan OKU perlu mengambilkira aspek kecekapan
tenaga dan berteknologi hijau.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Pada peringkat terawal, kehendak-kehendak mesra OKU haruslah diambil kira.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk skematik
06 – Fasa Penyiapan Praktikal
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
66
TL
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Pelan Susunatur yang menunjukkan kemudahan OKU dan aksesibiliti
(accessibilty)dalam pelan tapak dan pelan lantai
- Lukisan terperinci kemudahan OKU
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan Siap Bina
- Laporan Audit Akses OKUdan foto binaan yang telah siap dibina.
CONTOH PENGEMUKAAN
Tandakan semua pematuhan pada pelan dan sertakan lukisan perincian jika ada.
Setelah siap dibina, dapatkan bukti foto.
Rajah 13: Contoh pematuhan OKU
sumber: MudahOKU
Rajah 14: Contoh dokumentasi pematuhan OKU
HKAS
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
RUJUKAN
o Undang-Undang Kecil Bangunan Seragam 1984.
o MS1183: Part 8 : 1990 (P), MS 1184: 2014 dan MS 1331 : 1993.
o Garis Panduan Penyediaan Kemudahan /Keperluan Minimum Untuk Orang
Kurang Upaya di Projek-Projek Bangunan Yang Dilaksanakan oleh JKR,
Cawangan Arkitek, IPJKR Oktober 2006 (JKR 20802-0007-2006).
o Planning, Guidelines 7 Standard: Facilities of the Disabled, Town & Country
Planning Department, Ministry of Housing & Local Government Malaysia (JPBD
1/2000) 2002.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
67
TL
o Akta Orang Kurang Upaya 2008
ISTILAH & MAKSUD
o Audit Akses–penilaian ke atas kemudahan OKU dan kebolehgunaannya.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
68
TL
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
69
TL
MARKAH BERKAITAN
- TL1 – Perancangan
Tapak
- TL2 – Sistem
Pengurusan Alam
Sekitar
- TL3 – Kerja Tanah
Lestari
- TL4 – Kawalan Hakisan
dan Kelodak
- TL8 – Bumbung dan
Dinding Hijau
MANFAAT
- Mengurangkan jejak
buatan manusia.
- Mengurangkan kos
kerja-kerja awalan.
- Mengekalkan habitat.
TL7 LANDSKAP STRATEGIK
7.1 Memulihara pokok yang matang.
1 MARKAH / N.A.
Kredit ini mempunyai pilihan N/A sekiranya tidak berkaitan pada projek.
MATLAMAT
Memastikan pokok-pokok matang sedia ada di tapak dikekalkan bagi mengurangkan
gangguan terhadap persekitaran serta mengurangkan kos penyediaan landskap
strategik.
Memastikan dan mengekalkan pembangunan yang seimbang.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Mengekalkan pokok yang berukurlilit ≥800mm mengikut Akta
Perancang Bandar dan Desa 1976 (Akta 172); Bahagian 5A.
PENDEKATAN & STRAGTEGI
Melaksanakan kerja tinjauan dan inventori pokok matang di kawasan tapak seiring
dengan kerja-kerja ukur. Pokok didokumenkan untuk mengenalpasti spesis dan
maklumat jangkamasa hidup, ancaman anai-anai, buah, dan lain-lain.
Rajah 15: TIndakan memotong pokok mengakibatkan pemanasan suhu permukaan
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Kerja inventori dan kerja ukur perlu dilakukan serentak bagi menjimatkan masa kerja.
Inventori pokok perlu tepat dan lengkap bagi mengelakkan masalah semasa
pembinaan.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A– Melakukan tinjauan tapak dan menyediakan laporan awal.
PERINGKAT PELAKSANAAN
01 - Fasa (Perancangan) Pra-Rekabentuk
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
70
TL
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Inventori pokok
- Pelan kerja tanah
- Pelan ukur menunjukkan lokasi pokok matang sedia ada
- Pelan penanaman pokok
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan siap bina landskap
- Bukti bergambar – pokok tidak dipotong
CONTOH PENGEMUKAAN
Tinjauan tapak yang dibuat merekodkan data pokok.
Rajah 16 Tinjauan tapak dan pokok yang dipelihara
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tinjauan pada peringkat ini mampu digunapakai untuk mewujudkan garis dasar
(baseline) untuk pengiraan karbon.
RUJUKAN
o Akta Perancang Bandar dan Desa 1976.
o Dasar Landskap Negara 2011, JLN
ISTILAH& MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
71
TL
MARKAH BERKAITAN
- TL1 – Perancangan
Tapak
- TL2 – Sistem
Pengurusan Alam
Sekitar
- TL3 – Kerja Tanah
Lestari
- TL4 – Kawalan Hakisan
dan Kelodak
- TL8 – Bumbung dan
Dinding Hijau
MANFAAT
- Mengurangkan jejak
buatan manusia.
- Mengurangkan kos
kerja-kerja awalan.
- Mengekalkan habitat.
TL 7 LANDSKAP STRATEGIK
7.2 Kawasan hijau dalam pembangunan.
1 MARKAH
MATLAMAT
Mengekalkan dan menggalakkan penyediaan kawasan lapang (open space) hijau
dalam pembangunan bagi mengurangkan kesan Urban Heat Islanddan menjamin
kelestarian termasuk penyerapan air dan konservasi.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Menyediakan kawasan lapanghijau≥30% daripada keluasan
keseluruhan kawasan pembangunan.
PENDEKATAN & STRATEGI
Semasa rekabentuk Pelan Tapak, keluasan kawasan hijau sebanyak 30%, termasuk
kawasan lapang, tasik dan sungai perlu diambilkira di peringkat perancangan.
Mengekalkan kawasan hijau sedia ada sebanyak mungkin di dalam tapak
pembangunan.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Kemungkinan ada pihak yang tidak bertanggungjawab akan membuat binaan kekal
di kawasan tersebut dan secara tidak langsung akan menjejaskan kawasan hijau sedia
ada.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - semasa peringkat rekabentuk, pastikan kawasan hijau dikenal pasti. Kawasan
berturap tidak diambil kira sebagai kawasan hijau. Kawasan hijau tertumpu
pada aras tanah perlu diadakan seperti kehendak PBT.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 –Fasa (Rekabentuk) RekabentukSkematik
PENGIRAAN
Rumus 4 Penyediaan kawasan hijau
30% keluasan keseluruh pembangunan = jumlah keluasan x 0.3
Keluasan pembangunan yang digunakan mestilah kekal digunakan pada semua
pengiraan yang terbabit.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Penyediaan Laporan Cadangan Pemajuan (LCP) yang menunjukkan
pengiraan 30% kawasan hijau DAN disahkan oleh Arkitek atau Juru Rancang
Bertauliah.
- Peratusan mesti menjadualkan jenis tumbuhan mengikut kategori;
o Pokok (Trees & Palms)
o Pokok renek (Shrubs)
o Tumbuhan penutup bumi (Ground covers)
o Rumput (Turf)
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
72
TL
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Pelan Tapak Siap Bina yang telah disahkan oleh Arkitek Bertauliah. Nyatakan
sekiranya ada perubahan.
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 17: pengiraan kawasan hijau
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Fotosintesis tumbuh-tumbuhan secara semulajadi menyerap karbon dioksida dan
membebaskan oksigen. Berdasarkan anggaran sedia ada, sekurang-kurangnya 300g
(10 oz) karbon dioksida boleh disingkirkan bagi setiap meter persegi permukaan daun
setiap tahun.
RUJUKAN
o Akta Perancang Bandar dan Desa 1976.
o Dasar Landskap Negara 2011, Jabatan Landskap Negara.
o Garis Panduan Landskap Negara 2008, Jabatan Landskap Negara.
ISTILAH& MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
73
TL
MARKAH BERKAITAN
- TL1 – Perancangan
Tapak
- TL2 – Sistem
Pengurusan Alam
Sekitar
- TL3 – Kerja Tanah
Lestari
- TL4 – Kawalan Hakisan
dan Kelodak TL9 –
Bumbung dan Dinding
Hijau
MANFAAT
- Mengurangkan jejak
buatan manusia.
- Mengurangkan kos
kerja-kerja awalan.
- Mengekalkan habitat.
TL 7 LANDSKAP STRATEGIK
7.3 Penanaman pokok teduhan.
1 MARKAH
MATLAMAT
Mengurangkan suhu persekitaran bangunan secara tidak langsung menyumbang
kepada pengurangan beban penyejukan di dalam bangunan.
Melindungi bangunan daripada pancaran terus cahaya matahari.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah: Menyediakan 25% teduhan menggunakan pokok teduhan kepada
jumlah keseluruhan kawasan berturap. Teduhan diukurdaripada
purata jumlah kawasan teduhan yang diambil pada dua masa
berbeza (10 pagi dan 3 petang)
PENDEKATAN & STRATEGI
Tanam pokok teduhan dengan canopy yang besar, diukur pada anggaran pokok
matang. Teduhan pokok mampu menurunkan suhu permukaan (heat island) dari
radiasi solar dan juga mampu merendahkan suhu persekitaran. Ambil perhatian
terhadap akar kerana ia boleh mengakibatkan kawasan turapan pecah atau
merosakkan struktur bangunan.Pokok mestilah tersedia apabila projek siap dan
diduduki. Perunding adalah disarankan agar menjadualkan penanaman pokok awal
semasa tempoh pembinaan dengan mengadakan tapak semaian bagi
membolehkan pokok hidup diselia di tapak, dan dipindahkan ke tempatnya secepat
mungkin.
Sekiranya pokok tidak dapat ditanam, trellis atau pengadang matahari boleh diguna-
pakai. Kaedah ini berkesan untuk mendapat redup, tetapi berpotensi menjadi panas
dengan haba tertelap.
Kurangkan kawasan berturap untuk memudahkan pengiraan peratusan dalam masa
yang sama mengurangkan kawasan potensi serap haba.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Kemungkinan pemilik bangunan melakukan kerja-kerja pengubahsuaian di rizab
kawasan hijau tersebut.
Pemilihan spesis pokok teduhan yang tidak bersesuaian akan menimbulkan masalah
penyenggaraan bangunan pada masa hadapan.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Spesis pokok mestilah dikenal pasti sebelum rekabentuk landskap dibuat.
Pastikan perletakkan pokok mampu memberi teduhan terutamanya kepada
kawasan berturap. Arkitek juga perlu memikirkan bagaimana kawasan
teduhan ini mampu digunakan walaupun dalam cuaca panas.
Arkitek perlumerancangkemasukan pokok ke tapak pembinaan lebih awal
supaya pokok boleh hidup sempurna sebaik sahaja pembinaan siap.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 – Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk skematik
05 – Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Projek
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
74
TL
PENGIRAAN
Rumus 5 jumlah teduhan
Kawasan teduhan = (Jumlah bayang jam 10 + jam 3) / 2
(Jumlah keluasan tapak – jejak tapak bangunan)
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Penyediaan Pelan Landskap
- Jadual spesispokok
- Anggaran bayang-bayang pokok atau struktur selain bangunan
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Pelan Landskap Siap Bina
- Inventori pokok
- Bukti bergambar
CONTOH PENGEMUKAAN
Anggar jumlah kawasan teduhan untuk jam 10 pagi dan 3 petang dan puratakan
sebelum mengira peratus.
Katakan;
Luas kawasan = 11,300 m2
Tapak bangunan = 5,605 m2
Keluasan bayang pada pukul 10am = 1650 m3
Keluasan bayang pada pukul 3pm = 1850 m3
Purata = 1,750 m2
= 1,750 / (11,300 – 5605)
= 30%
Rajah 18 : Contoh kaedah mengira jumlah bayangan pokok
Dalam latihan ini, pereka menggunakan
perisian Sketchup dengan mengaktifkan
pilihan paparan bayang-bayang yang
kemudaiannya ditekap dalam keadaan
paparan perspektif dan kemudiannya luas
kawasan dikira daripada paparan pelan.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Rujuk TL 7.2
RUJUKAN
o Garis Panduan Landskap Negara 2008, Jabatan Landskap Negara.
o Panduan Penanaman Pokok Teduhan, Jabatan Landskap Negara.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
75
TL
ISTILAH& MAKSUD
o Foliage - merujuk kepada himpunan silara daun pokok yang memberikan saiz pokok
dan keluasan teduhan.
o Heat Island - kawasan atau permukaan dengan binaan yang mempunyai suhu purata
yang lebih tinggi daripada persekitaran luar bandar kerana penyerapan yang lebih
besar, penyimpanan, dan penjanaan haba oleh bangunan-bangunan, laluan pejalan
kaki, dan aktiviti-aktiviti manusia.
o Trellis - junjung atau binaan lattice untuk tumbuhan menjalar. Boleh juga digunakan
sebagai tempat separa teduhan.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
76
TL
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
77
TL
MARKAH BERKAITAN
- TL1 – Perancangan
Tapak
- TL2 – Sistem
Pengurusan Alam
Sekitar
- TL3 – Kerja Tanah
Lestari
- TL4 – Kawalan Hakisan
dan Kelodak
- TL8 – Bumbung dan
Dinding Hijau
MANFAAT
- Mengurangkan jejak
buatan manusia.
- Mengurangkan kos
kerja-kerja awalan.
- Mengekalkan habitat.
TL 7 LANDSKAP STRATEGIK
7.4 Pemilhan bahan binaan siarkaki (walkway) yang mempunyai daya pantulan
haba yang tinggi.
1 MARKAH
MATLAMAT
Mengurangkan suhu persekitaran bangunan dan mengurangkan kesan Heat Island
Effect.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Menggunakan bahan binaan siarkaki yang mempunyai indeks
pantulan suria minima SRI29.
DAN
*Memastikan bahan tersebut mempunyai kelulusan dan pengiktirafan
Eco-Label dari SIRIM dan setaraf.
PENDEKATAN & STRATEGI
Semasa proses pemilihan bahan, katalog dan maklumat teknikal yang lengkap perlu
dikemukakan berserta jadual SRI sebagai bukti bahan siarkaki yang digunakan
mengikut spesifikasi yang telah ditetapkan. SRI dikira berdasarkan nilai Reflectance
yang seharusnya ada pada pembekal.
Reflectance adalah sebahagian kecil daripada kuasa elektromagnet dilihat dari
sampel tertentu, manakala pemantulan (Reflection) adalah ciri-ciri bahan itu sendiri,
yang akan diukur pada mesin khusus.
SRI juga mengambil kira faktor “Emissivity” bahan tersebut. Secara lazimnya, lebih
berkilat sesuatu bahan, lebih rendah kadar emissivity.
Jadual 4: SRI bahan
Bahan Emissivity Reflectance SRI
Konkrit baharu 0.9 0.35 35
Konkrit lama 0.9 0.2 19
Konkrit putih baharu 0.9 0.7 86
Konkrit putih lama 0.9 0.4 45
Asphalt baharu 0.9 0.05 0
Asphalt lama 0.9 0.1 6
Jadual diatas menunjukkan nilai SRI yang berkadar mengikut warna bahan yang
digunakan. Hitam = 0, Putih = 86.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Pilih produk dengan spesifikasi SRI yang ditetapkan dan memastikan spesifikasi
dimasukkan ke dalam pelan dan dokumen tender.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 – Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 – Fasa PembangunanRekabentuk
04 – Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
78
TL
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Lukisan terperinci dengan spesifikasi
- Katalog berserta jadual SRI bahan siarkaki (walkway)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Gambar semasa kerja pemasangan
CONTOH PENGEMUKAAN
Pastikan pembekal memberikan spesifikasi data bahan mengikut kod bahan yang
sama kerana dua bahan yang seakan serupa boleh mengandungi nilai SRI yang
berbeza.
Rajah 19 : Lukisan terperinci dengan spesifikasi SRI
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Rujuk data embodied energy.
RUJUKAN
o Spesifikasi teknikal pembekal.
o Keperluan PBT (Pihak Berkuasa Tempatan)
ISTILAH& MAKSUD
o Emissivity – Pancaran, Keupayaan sesuatu permukaan untuk menyinarkan tenaga dan
disukatkan berdasarkan nisbah fluks tersinar bagi setiap unit luas terhadap tenaga yang
disinarkan oleh jasad hitam pada suhu yang sama.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
79
TL
MARKAH BERKAITAN
- TL1 – Perancangan
Tapak
- TL2 – Sistem
Pengurusan Alam
Sekitar TL3 – Kerja
Tanah Lestari
- TL4 – Kawalan Hakisan
dan Kelodak
- TL8 – Bumbung dan
Dinding Hijau
MANFAAT
- Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
- Memulihara habitat
- Mewujudkan habitat
- Mengurangkan jejak
karbon
TL 7 LANDSKAP STRATEGIK
7.5 Sistem turapan berumput (berongga)
1 MARKAH
MATLAMAT
Menggalakkan penggunaan sistem turapan berumput bagi mengurangkan kesan
peningkatan suhu persekitaran.
Membantu pangaliran air hujan dan kadar serapan secara semulajadi ke kolam
tadahan air hujan bagi tujuan untuk dikitar semula.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Menyediakan rekabentuk sistem turapan berumput yang merangkumi
50% daripada kawasan landskap kejur, dataran terbuka dan di tempat
letak kenderaan terbuka.
PENDEKATAN & STRATEGI
Semasa proses pemilihan bahan, katalog dan maklumat teknikal perlu dikemukakan
sebagai bukti sistem turapanyang digunakan mengikut spesifikasi yang telah
ditetapkan.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Penghantaran dan pemasangan sistem turapan yang tidak mematuhi spesifikasi
sepertimana yang telah ditetapkan dalam kontrak. Ini boleh mengakibatkan jubin
penurapan terbuka atau dipenuhi pasir apabila hujan, dan rumput akan mati.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Sediakan lukisan dengan perincian yang mengandungi spesifikasi sistem
turapan berumput. Aplikasi sistem ini tidak terhad kepada parkir sahaja, malah
boleh digunakan di seluruh kawasan.
C&S - Sistem ini boleh digunakan untuk mengurus air larian hujan dengan
menggunakan peralatan tertentu. Ini membolehkan pengurangkan saiz tangki
bawah tanah. Dalam semua keadaan, perunding harus memastikan bahawa
lukisan terperinci difahami oleh kontraktor, dan pembinaan adalah mengikut
spesifikasi.
PERINGKAT PELAKSANAAN
03 – Fasa PembangunanRekabentuk
04 – Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
08 – Fasa (Penyerahan) Penghunian
PENGIRAAN Rumus 6: Kawasan berturap
Langkah 1: Kira luas kawasan berturap
= ( Σkaw. tapak – Σ kaw. hijau – jejak tapak bangunan)
= Σ kawasan berturap
Langkah 2: Kira peratusan luas kawasan turapan berumput
sistem turapan berumput / Σ kawasan berturap = >50%
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
80
TL
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Konsep pembahagian zon turapan
- Lukisan butiran dan spesifikasi sistem turapan
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Katalog dan kaedah pemasangan (method statement) yang telah disahkan
oleh Pegawai Penguasa (S.O)
- Gambar semasa kerja pemasangan
- Lukisan siap bina
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 20: Sistem turapan berumput
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Rumput adalah sumber bernilai bagi sequestering (isolate) karbon, dengan
penyimpanan karbon positif bersih untuk semua amalan pengurusan rumput. Satu ekar
rumput boleh menyimpan lebih kurang 1.03 Mg/ha/tahun atau 0.46 tan karbon dalam
setahun.
RUJUKAN
o Rujukan daripada katalog pembekal
ISTILAH& MAKSUD
o Sequestering (carbon) - proses memerangkap karbon dan jangka masapenyimpanan
CO2 dalam atmosfera.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
81
TL MARKAH BERKAITAN
TL7 – Landskap
Strategik.
KT2 – Rekabentuk
Bumbung.
KT3 – Orientasi
Bangunan.
KT4 – Rekabentuk
Fasad.
MANFAAT
Mengurangkan suhu
persekitaran.
TL 8 BUMBUNG HIJAU & DINDING HIJAU
8.1 Indeks Pantulan Suria (SRI) mengikut jenis & kecerunan bumbung.
1 markah
MATLAMAT
Mengurangkan penyerapan haba melalui bumbung.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 Markah: Sekurang-kurangnya 75% daripada keluasan bumbung menggunakan
bahan binaan yang mempunyai SRI berikut
SRI ≥ 29 bagi kecerunan bumbung > 23⁰
SRI ≥ 78 bagi bumbung rata > 4⁰ .
Tidak termasuk bumbung hijau.
PENDEKATAN & STRATEGI
Rujuk TL7.4 untuk keterangan SRI
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Bebas untuk memilih jenis bumbung untuk kredit ini. Perlu diingat, semakin
mendatar sesuatu bumbung itu, semakin tertumpulah radiasi solar. Oleh yang
demikian, bumbung mendatar memerlukan SRI yang tinggi. Sekiranya
bumbung adalah konkrit rata, ianya mesti dicat putih untuk menjadikannya
’albedo’ tinggi
PERINGKAT PELAKSANAAN
03 – Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 – Fasa (Perolehan) Dokumentasi Rekabentuk
PENGIRAAN
Kira jumlah kawasan bumbung (tolak kawasan bumbung hijau jika ada)
Rumus 7 Kawasan bumbung
= (Σkaw. bumbung – Σ kaw. Bumbung hijau (jika ada))
= Σ kawasan bumbung
keperluan 75% = Σ kawasan bumbung x 0.75
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Katalog berserta jadual SRI bahan bumbung
- Pengiraan keluasan bumbung
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Katalog dan kaedah pemasangan (method statement) yang telah disahkan
oleh Pegawai Penguasa (S.O)
- Gambar semasa kerja pemasangan
- Lukisan siap bina
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
82
TL
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 21: Contoh rekabentuk bumbung dangan SRI >78
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
RUJUKAN
o Spesifikasi teknikal pembekal.
ISTILAH& MAKSUD
o Albedo - Ukuran yang pemantulan dari permukaan. Kesan albedo apabila digunakan
ke Bumi adalah ukuran berapa banyak tenaga Matahari akan dipantulkan semula ke
angkasa. Secara keseluruhan, albedo Bumi mempunyai kesan yang menyejukkan. (The
'albedo' berasal dari bahasa Latin untuk 'keputihan')
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
83
TL
MARKAH BERKAITAN
- TL7 – Landskap
Strategik.
- KT2 – Rekabentuk
Bumbung.
- KT3 – Orientasi
Bangunan.
- KT4 – Rekabentuk
Fasad.
MANFAAT
- Mengurangkan suhu
persekitaran.
TL 8 BUMBUNG HIJAU & DINDING HIJAU
8.2 Menggalakkan rekabentuk bumbung/dinding hijau.
3 Markah
MATLAMAT
Menggalakkan kawasan hijau di bumbung dan dinding bangunan untuk
mengurangkan suhu persekitaran serta mengurangkan beban penyejukan bangunan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 Markah : Sekurang-kurangnya 50% bahagian atas bumbung (semua kawasan
bumbung) disediakan kawasan untuk landskap tidak intensif iaitu
kawasan berumput atau pokok-pokok renek sahaja.
1Markah : Menanam pokok teduhan sebanyak 5% kawasan bumbung
hijaudengan spesis yang bersesuaian di bahagian bumbung.
1 Markah : Sekurang-kurangnya satu bahagian fasad hendaklah direkabentuk
sebagai dinding hijau (berlandskap) yang merangkumi 10%
keseluruhan fasad tidak termasuk kawasan servis.
PENDEKATAN & STRATEGI
Bagi rekabentuk bumbung dan dinding hijau, kos penyenggaraan harus diambil kira
semasa di peringkat perancangan dan rekabentuk. Bantuan pakar landskap arkitek
atau pakar hortikultur diperlukan sekiranya perekabentuk kurang pengetahuan
terhadap bahan tanaman dan kaedah penanaman yang bersesuaian.
Pemilihan bahan tanaman daripada tumbuhan natif dan adaptif amat digalakkan
bagi mengurangkan kos penyenggaraan. Manual penyenggaraan landskap perlu
disediakan sebagai panduan kepada pemilik bangunan atau penyelia bangunan
untuk menyenggara bumbung dan dinding hijau.
Penanaman landskap hendaklah mengutamakan fasad bagi ruang berpenghuni dan
berhawa dingin yang menghadap matahari.
Bumbung hijau boleh membantu meningkatkan kualiti udara. Tumbuh-tumbuhan
menyerap karbon dioksida di udara dan menukarkannya menjadi oksigen, yang
dilepaskan ke udara. Oleh kerana tumbuh-tumbuhan di atas bumbung boleh
menyerap sebahagian daripada jumlah yang berlebihan karbon dioksida yang lebih
tinggi di udara, mereka berpotensi untuk mengurangkan kesan-kesan pencemaran
udara. Dengan mengurangkan pencemaran udara, pokok-pokok dan tumbuh-
tumbuhan mampu mengurangkan kesan negatif kualiti udara kepada kesihatan.
Selain itu, pokok teduh boleh mengurangkan penyerapan haba ke dalam bangunan,
yang boleh membantu mengurangkan suhu udara dalaman dan mengurangkan
kesan kesihatan daripada gelombang haba.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Perekabentuk yang kurang pengalaman dan tiada rujukan pakar mungkin
menyebabkan pemilihan bahan tanaman yang tidak tepat seterusnya menyebabkan
kos penyenggaraan meningkat.
Pelantikan kontraktor penyenggaraan landskap yang tidak kompeten juga akan
menyebabkan penyenggaraan landskap yang kurang efektif.
Pemilik atau penyelia bangunan yang peka kepada keperluan penyenggaraan
landskap akan sentiasa memastikan landskap diselenggara dengan baik.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
84
TL
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Bumbung hijau berpotensi melindungi bumbung daripada kerosakan dan
kemerosotan. Akan tetapi, ia memerlukan rekabentuk yang sesuai dan pelan
penyeliaan yang baik.
Pastikan ketelitian rekabentuk diambil kira dan bukan hanya bergantung
kepada khidmat pakar atau MC.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk)Rekabentuk Skematik
03 – Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 – Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 – Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
08 – Fasa (Penyerahan) Penghunian
PENGIRAAN
Langkah 1
Rumus 8Kawasan bumbung hijau
Luas Bumbung Hijau > 50%
Σ luas bumbung – kaw. Mekanikal
Langkah 2
Rumus 9 Kawasan pokok teduhan atas bumbung
Kaw. Pokok teduhan > 5%
Kaw. Bumbung Hijau
Langkah 3 Rumus 10 Kawasan dinding hijau
Kaw. Dinding hijau > 10%
Σ luas fasad
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
Pelan konsep rekabentuk
Jadual keluasan kawasan bumbung
Lukisan butiran penanaman dan jadual penanaman
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
Foto pembinaan
Lukisan siap bina
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
85
TL
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 22: Bumbung hijau tipikal
Denai Ilham
DavisHarris Assoc.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Pengurangan karbon mampu mengurangkan penggunaan tenaga dan
membekalkan persekitaran yang nyaman. Rujuk TL 7.5
RUJUKAN
o Garis Panduan Landskap Negara, KPKT (2008)
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
86
TL
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
87
TL
MARKAH BERKAITAN
- TL7 – Landskap
Strategik.
MANFAAT
- Mengurangkan
penggunaan bahan
bakar fosil.
- Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau.
- Mengurangkan jejak
karbon.
TL 9 TEMPAT LETAK KENDERAAN
Tempat letak kereta khas untuk kenderaan yang dikongsi atau kenderaan hijau.
1 MARKAH
MATLAMAT
Menyumbang kepada pengurangan pelepasan gas rumah hijau.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 Markah : 5% daripada bilangan tempat letak kenderaan yang memenuhi
kehendak PBT, dijadikan tempat letak kenderaan khas untuk
kenderaan yang dikongsi (Car Pool) atau kenderaan hijau (kereta
elektrik/hybrid/kereta dalam kategori jimat minyak) atau Low Emission
Vehicles (LEV). Penanda (papan tanda, cat dll.) yang bersesuaian
hendaklah diletakkan dengan jelas di tempat letak kenderan khas
tersebut.
PENDEKATAN & STRATEGI
Lokasi tempat letak kenderaan khas yang disediakan berdekatan dengan mana-
mana pintu masuk ke bangunan.
Penggunaan turapan berumput di tempat letak kenderaan adalah digalakkan.
(Rujuk TL7.5)
Pemilihan bahan turapan dengan nilai sekurang-kurangnya SRI 29. (Rujuk TL7.4)
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Cara-cara untuk mengawal tempat letak kenderaan khas daripada disalahguna oleh
kenderaan lain.
Rajah 23: Papan tanda LEV yang dipasang menegak
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Dari pematuhan penyediaan petak parkir, 5% daripadanya hendaklah dikhaskan
untuk LEV di kawasan yang hampir dengan pintu masuk.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 – Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
PENGIRAAN
Rumus 11: Pengiraan LEV
Parkir LEV / Jumlah parkir (tidak termasuk OKU) > 5%
TL – Perancangan Dan Pengurusan Tapak Lestari
© pH JKR 2015
88
TL
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Lukisan butiran tempat letak kenderaan dan penanda (papan tanda, cat dll.)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan siap bina tempat letak kenderaan dan penanda (papan tanda, cat
dll.)
- Bukti bergambar.
CONTOH PENGEMUKAAN
Sediakan pelan tempat letak kenderaan. Pastikan petak-petak untuk LEV berhampiran
dengan pintu masuk. Pastikan 5% dipatuhi (tidak termasuk OKU).
Pastikan jadual yang jelas menunjukkan bilangan parkir disediakan.
Rajah 24: Lokasi parkir LEV
MATA
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Kenderaan adalah antara penyumbang terbesar kepada pelepasan karbon.
Untuk setiap kereta, sebanyak 0.26 kg CO2/yr dilepaskan untuk setiap kilometer.
Sesetengah kereta mampu mengurangkan pelepasan karbon sehingga 0.
Pengurangan juga boleh dijamin sekiranya pengguna berkongsi kenderaan,
menggunakan pengangkutan awam, berbasikal atau jalan kaki.
RUJUKAN
o Undang-Undang Kecil Bangunan Seragam -UBBL 1984.
ISTILAH & MAKSUD
o LEV - Low Emission Vehicle, kenderaan jenis rendah pelepasan carbon. Cth: hybrid
KT
PENGURUSAN KECEKAPAN TENAGA Meningkatkan kecekapan penggunaan tenaga dengan mengoptimakan orientasi,
fasad dan Rekabentuk bumbung bangunan. Penggunaan cahaya siang semulajadi
dan tenaga diperbaharui adalah antara strategi penjimatan tenaga yang berkesan.
Kawalan penyusupan udara luar juga akan dapat meningkatkan kecekapan
penggunaan tenaga di dalam bangunan.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
90
KT
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
91
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT1 – KT5 dan KT10
yang berhubung kait
dengan kecekapan
tenaga.
MANFAAT
- Memastikan
keselesaan dalam
bangunan.
- Mengurangkan kos
tenaga.
- Mengurangkkan
pelepasan karbon
KT 1(m) REKABENTUK BUMBUNG
1.1 U-Value bumbung
MANDATORI
1 Markah
MATLAMAT
Mengurangkan kadar serapan haba di bumbung selarasdengan kehendak-kehendak
MS1525:2014 dan Undang-undang Kecil Bangunan 1985 (UBBL).
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 Markah : MANDATORI
Kira setiap lapisan bahan binaanyang menjadikan jumlah struktur
binaan bumbung bagi memperolehi nilai U-value seperti berikut:
Bumbung ringan (<50kg/m2) ≤ U-value 0.4 W/m2.k
Bumbung berat (>50kg/m2) ≤ U-value 0.6 W/m2.k
PENDEKATAN & STRATEGI
Bagi mengelakkan kadar pemindahan haba yang tinggi ke dalam bangunan,
pemilihan bahan binaan bumbung yang mempunyai U-Value yang rendah adalah
digalakkan.
Penggunaan bahan yang mempunyai nilai rintangan (R-Value) tinggi juga boleh
menyumbang kepada pengurangan kadar penyerapan haba.
Kaji struktur keratan bumbung. Setiap bahan binaan mempunyai spesifikasi tersendiri.
Daripada maklumat pembekal, dapatkan nilai K(thermal conductivity) bagi setiap
jenis bahan yang digunakan. Kira jumlah K dan ketebalan keratan rentas untuk
mendapatkan jumlah R(R-Value, thermal resistance). U-value diperolehi dengan
membahagi 1 kepada R.
Rumus 12 Mengira U-value
1/R = U–value
U-valueadalah ukuran kehilangan haba dalam elemen bangunan. Lebih rendah U-
Value, lebih lambat haba terpindah dari luar ke dalam bangunan. Disebabkan
kawasan bumbung sentiasa terdedah kepada sinaran matahari, prestasi binaan
bumbung dititik beratkan.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A– pemilihan bahan binaan dan perincian.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
Buat keputusan awal, pilih bahan dan lakukan banyak pengiraan dengan
pelbagai bahan-bahan, pertimbangkan keutuhan rekabentuk dan kaedah
pembinaan.
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
92
KT
PENGIRAAN
Berdasarkan kalkulator pH.
Lengkapkan pengiraan KT 2 hingga 4 untuk mendapatkan keputusan pengiraan bagi
kredit ini.U-Value berdasarkan nilai K dan R-Value, pengiraan mesti termasuk
penyerapan solar yang merupakan satu pemalar.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Spesifikasi bahan bumbung yang menunjukkan U-value seperti yang
dikehendaki.
- Katalog bahan dari pembekal.
- Penerangan ringkas dan Pengiraan U-value bagi bumbung yang
dicadangkan.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Katalog bahan dan sampel dari pembekal yang diluluskan oleh Pegawai
Penguasa (S.O).
- Lukisan Siap Bina
- Bahan Siap Bina
- Bukti bergambar
- Penilaian
CONTOH PENGEMUKAAN
Rekabentuk bumbung mesti dikenalpasti. Senaraikan kesemua bahan dari luar ke
dalam dan masukkan nilai K dan ketebalan setiap lapisan.
Rajah 25Contoh pengiraan nilai-U untuk bumbung rata
Concrete Roof
Bil Material/Surfaces Thickness T. Conductivity T. Resistance
(m) K Value R Value
(W/mk) (m2k/W)
1 Outside Solar Absorption
0.700
2 Ourside Surface
Resistance 0.060
3 Cement Screed c/w
w/p 0.050 0.500 0.100
wire mesh
0.500
vapour barrier
0.500
4 50mm PS insulation brd 0.050 0.035 1.429
w/proof membrane 0.005 0.500
5 cement screed 0.020 0.500 0.040
6 Slab 0.100 0.800 0.125
Internal surface 0.150
0.225 Total R 2.604
U Value 0.384 W/m2K
Roof U-value below MS1525:2014 limit of 0.6W/m2.k PASSED
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
Periksa jumlah tenaga terkandung (Embodied energy) yang menyumbang kepada
pelepasan CO2.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
93
KT
RUJUKAN
o MS 1525:2014 Code Of Practice On Energy Efficiency And Use Of Renewable
Energy For Non-Residential Building oleh SIRIM.
o Design Strategies for Energy Efficiency in New Buildings (Non-Domestic) oleh
DANIDA.
o Handbook on Passive Design Strategies for Energy Efficient Buildings oleh
Cawangan Arkitek, JKR.
o Passive Design Book (BSEEP)
ISTILAH & MAKSUD
o Solar Heat Gain - merujuk kepada peningkatan suhu di dalam ruang, objek atau struktur
yang terhasil daripada radiasi solar. Jumlah kenaikan solar meningkat dengan kekuatan
cahaya matahari, dan dengan kemampuan mana-mana bahan yang berselang untuk
menghantar atau menentang radiasi.
o Embodied Energy - adalah jumlah semua tenaga yang diperlukan untuk menghasilkan
apa-apa barang atau perkhidmatan, jika dianggap sebagai tenaga yang
diperbadankan atau 'terkandung' dalam produk itu sendiri. Konsep ini boleh berguna
dalam menentukan keberkesanan peranti yang menghasilkan tenaga atau penjimatan
tenaga, atau kos "sebenar" penggantian sesuatu bangunan, dan, kerana tenaga input
biasanya melibatkan pelepasan gas rumah hijau, dalam memutuskan sama ada produk
yang menyumbang kepada atau mengurangkan pemanasan global.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
94
KT
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
95
KT
MARKAH BERKAITAN
- TL8 – Bumbung &
Dinding Hijau.
MANFAAT
- Mengurangkan suhu
persekitaran.
KT 1 REKABENTUK BUMBUNG
1.2 Penggunaan penebat bumbung
1 MARKAH
MATLAMAT
Mengurangkan kadar pemindahan haba melalui bumbung ke dalam bangunan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Penggunaan penebat bumbung samada rata atau curam hendaklah
mengikut ketebalan minimum seperti berikut :
o Penebat Bumbung Rata ( 50mm polystyrene foam atau setaraf )
o Penebat Bumbung Curam ( 100 mm glasswool atau setaraf )
Sekiranya ketebalan penebat terpaksa dikurangkan atas sebab-sebab rekabentuk, R-
Value bagi bahan tersebut hendaklah sama atau lebih dari nilai yang ditetapkan.
PENDEKATAN & STRATEGI
Bagi rekabentuk bumbung curam yang menggunakan sistem kekuda, ruang yang
mencukupi perlu diambilkira untuk menempatkan bahan penebat dengan ketebalan
100mm. Rekabentuk boleh mengambil kira ciri-ciri berikut:
- Rekabentuk penebat berat.
- 20mm tebal jubin bumbung konkrit dengan cahaya penamat warna terang
menghalang haba.
- penebat kerajang tenunan
- fibre quilt denganwire mesh.
- penebat haba dan bunyi bising.
Rajah 26 : Pemasangan penebat haba pada bumbung
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Perbezaan dari ketebalan bahan kurang memberikan impak kos berbanding
perbezaan dari segi ketumpatan bahan tersebut di mana kebiasaannya mempunyai
perbezaan kos yang besar.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Pemilihan bahan binaan
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
96
KT
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Spesifikasi bahan bumbung yang menunjukkan nilai U-value seperti yang
dikehendaki.
- Katalog bahan dari pembekal.
- Penerangan ringkas dan Pengiraan U-value bagi bumbung yang
dicadangkan.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Katalog bahan dan sampel dari pembekal yang diluluskan oleh S.O.
- Lukisan Siap Bina
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 27 : Perincian bumbung dengan spesifikasi penebat haba.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada sumbangan secara langsung.
RUJUKAN
i. MS 1525: 2014 : Code Of Practice On Energy Efficiency And Use Of
Renewable Energy For Non-Residential Building oleh SIRIM.
ii. Spesifikasi teknikal pembekal.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
97
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT1 – KT9 yang
berhubung kait
dengan kecekapan
tenaga.
MANFAAT
- Memastikan
keselesaan dalam
bangunan.
- Mengurangkan kos
tenaga.
- Mengurangkkan
pelepasan karbon
KT 2 ORIENTASI BANGUNAN
2.1 Fasad utama bangunan yang menghadap orientasi UTARA-SELATAN
1 markah
MATLAMAT
Mengurangkan kemasukan terus cahaya matahari kedalam bangunan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Merekabentuk fasad bangunan yang paling luasmenghadap utara-
selatan.
Utara merujuk kepada Utara Kompas termasuk 22.5° ke arah Barat
dan 22.5° ke arah Timur.
Selatan merujuk kepada Selatan Kompas termasuk 22.5° ke arah Barat
dan 22.5° ke arah Timur.
PENDEKATAN & STRATEGI
Semasa merekabentuk orientasi bangunan perlu diberi keutamaan bagi
mengurangkan kesan impak pemanasan keatas permukaan bangunan dan secara
tidak langsung meningkatkan suhu dalaman bangunan.
Rajah 28Sun-path Diagram
source: MS1525:2014
Dengan menggunakan sun-path diagram,rekabentuk fasad boleh dioptimakan.Sun-
path diagram menunjukkan pergerakan matahari sepanjang tahun. Berdasarkan rajah
tersebut, boleh dianggarkan bahawa matahari di Malaysia sentiasa berada pada
azimuth antara 65 hingga 100 darjah atau “over-head”.Keadaan ini menyebabkan
kedua-dua arah mata angin Timur dan barat akan terkena pancaran matahari untuk
sekurang-kurangnya separuh hari – timur 7pagi hingga 1 petang, Barat 2 petang
hingga 7 malam pada waktu matahari paling panas. Namun demikian, ia juga bererti
Utara dan Selatan akan mendapat sinaran matahari sepanjang hari untuk 6 bulan
pada arah utara, dan 5 bulan pada arah selatan, manakala bulan Oktober, matahari
berpaksi tegak pada azimuth 90 dan 270 darjah.
Dengan memahami keadaan ini, pereka dapat menganggarkan sudut pancaran
matahari dengan agak tepat. Pemahaman sudut matahari adalah digunapakai untuk
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
98
KT
kredit KT4.3 bagi merekabentuk sistem pengadang matahari dan KT12 tenaga boleh
baharu.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Tapak yang kurang sesuai dengan rekabentuk bangunan menghala utara-selatan
akan menyebabkan kesan peningkatan suhu keatas permukaan bangunan.
PASUKAN PROJEK & SKOP
A - berperanan untuk memilih unjuran paling optima supaya tampak utama bangunan
menghadap utara-selatan.
PERINGKAT PELAKSANAAN
01 – Fasa (Perancangan) Pra-Rekabentuk
02 – Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk skematik
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Pelan Tapak berserta penunjuk arah utara menunjukkan pelan bangunan
dengan meletakkan sun-path diagram.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan Siap Bina
CONTOH PENGEMUKAAN
Sebagai langkah awalan bagi meyediakan dokumentasi yang lengkap,
pertimbangkan kaedah-kaedah dan pendekatan yang berikut:
o Fasad utama menghala utara/selatan
o Jika keadaan tapak tidak sesuai, arkitek boleh mempertimbangkan fasad
“staggered”.
Rajah 29 Contoh pertimbangan letakkan bangunan menggunakan sunpath diagram
Lebih permukaan terdedah Kurang permukaan terdedah
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Pengurangan Solar Gain mengurangkan keperluan penyejukkan bangunan secara
drastik yang mengurangkan penggunaan tenaga. Kajian menunjukkan sesebuah
bangunan 8 tingkat dengan orientasi timur-barat mengalami pertambahan solar
sebanyak 0.14 kWh/m2 berbanding 0.01 kWh/m2 untuk orientasi utara-selatan.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
99
KT
RUJUKAN
o MS 1525:2014 Code Of Practice On Energy Efficiency And Use Of Renewable
Energy For Non-Residential Building oleh SIRIM.
o Design Strategies for Energy Efficiency in New Buildings (Non-Domestic) oleh
DANIDA.
o Handbook on Passive Design Strategies for Energy Efficient Buildings oleh
Cawangan Arkitek, JKR.
o Passive design Book (BSEEP)
ISTILAH & MAKSUD
o Orientasi bangunan – Fasad panjang/ utama, adalah tampak utama bangunan
dengan pintu masuk utama dan kedudukan bangunan berdasarkan paksi Utara.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
100
KT
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
101
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT1 – KT9 yang
berhubung kait
dengan kecekapan
tenaga.
MANFAAT
- Memastikan
keselesaan dalam
bangunan.
- Mengurangkan kos
tenaga.
- Mengurangkkan
pelepadan karbon
KT 2 ORIENTASI BANGUNAN
2.2 Meminimumkan bukaan pada fasad yang menghadap TIMUR dan BARAT
1 MARKAH
MATLAMAT
Memastikan rekabentuk bangunan yang meminimumkan bukaan pada fasad yang
menghadap TIMUR dan BARAT
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Menyediakan pelan tampak untuk setiap sisi dan menyediakan
pengiraan WWR untuk kesemua tampak bangunan.
DAN
Pastikan WWR adalah kurang daripada 40% di tampak Timur & Barat.
PEMDEKATAN & STRATEGI
Kawasan panas-lembap (Hot-humid) adalah keadaan iklim yang agak rumit bagi
rekabentuk bangunan kerana peratusan yang tinggi kelembapan dan tinggi suhu
yang melebihi had selesa ASHRAE. Perlindungan bahagian hadapan bangunan
terhadap sinaran panas dan silau matahari di negara tropika seperti Malaysia adalah
cabaran kepada arkitek dalam merekabentuk tingkapdan pada masa yang sama
memerlukanpencahayaandari matahari (daylight). Secara amnya, fasad utara-
selatan dianggap mampu menerima lebih cahaya matahari tanpa haba secara terus.
Manakala arah timur dan barat menerima pancaran secara langsung, yang perlu
dikurangkan.
Sekiranya fasad utama bangunan tidak dapat dielakkan daripada menghadap TIMUR
dan BARAT, rekabentuk bukaan perlulah minimum bagi mengelakkan kemasukan
haba secara terus ke dalam bangunan.
Sekiranya bukaan pada fasad tidak dapat diminimumkan atas faktor-faktor keperluan
rekabentuk, penggunaan penghadang suria atau pemilihan bahan kaca tingkap
cekap tenaga adalah digalakkan.
Salah satu cara untuk mencapai kaedah ini dengan berkesan adalah dengan
meletakkan teras bangunan di lokasi yang optimum. Ianya bukan sahaja akan
mempengaruhi penerimaan kemasukan sinaran matahari, malah boleh memberi
kesan terhadap kecekapan tenaga sesuatu bangunan itu.
Rajah 30 Konfigurasi asas teras bangunan
Yeang
Window-to-wall ratio (WWR) mengira jumlah kawasan Opaque (telap) dan Glazed
(berkaca) untuk sesuatu permukaan fasad. ASHRAE 90.1 menyarankan agar nilai WWR
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
102
KT
dihadkan ke 40%. Matlamat utamanya adalah untuk memberi kesan kepada
penggunaan tenaga apabila kawalan pencahayaan siang dimasukkan.
Dua jenis tingkap telah diwujudkan dalam setiap satu daripada enam zon iklim: Kod
mematuhi tetingkap minimum dan tingkap dengan pemindahan kelihatan tinggi (VLT)
yang juga mematuhi tahap piawai90.1. Tetingkap VLT tinggi membenarkan lebih
cahaya ke dalam ruang. Rujuk KT 4.2
Tips kiraan: Jika peratusan sangat hampir kepada had peratusan kaca, masukkan
ketebalan papak (slab) dalam pengiraan dengan menambahnya ke ketinggian
dinding. Ia boleh membuat perbezaan sebanyak 5% dan pengiraan adalah lebih
tepat.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A-berdasarkan keperluan rekaan dalaman (space programming) rancangkan ruang
supaya ianya tidak terdedah kepada kemasukan terus sinaran matahari. Arkitek
boleh menggunakan perisian Building Integrated Modeling (BIM) yang mampu
menyenaraikan secara langsung keluasan fasad (wall area) dan keluasan tingkap
(glazed area).
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 – Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 – Fasa Pembangunan Rekabentuk
PENGIRAAN
Kawasan dinding kasar (Gross wall area), yang ditakrifkan dalam manual 90.1adalah:
Rumus 13: Pengiraan WWR
Kaw. dinding kasar = (kaw. Dindinglegap + kaw bukaan lain + kaw. tingkap)
Alternatif 1:
Dinding10 x 100 kaki (1000 kaki persegi)
Tingkap 5 x 100 kaki (500 kaki persegi)
Legap Pintu 40 x 10 kaki (400 kaki persegi)
Bangunan Laporan Kawasan: tetingkap 83.3%.
Iaitu 500 / (1000 - 400). Dalam erti kata lain, Ia tidak mengambil kira kawasan pintu
atau kawasan dinding kasar. Tetingkap nisbah dinding sebenarnya 50%.
Dalam keadaan ini yang bermakna ia adalah 10 * 100 atau 1000 kaki persegi.
Jadi, WWR untuk ini adalah 500/1000 atau 50% (yang sudah tentu terlalu banyak untuk
anda perlu untuk menetapkan semula hingga 40%).
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- pengiraan WWR
- tampak setiap arah dengan mewarnakan dinding dan tingkap berasingan.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan Siap Bina
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
103
KT
CONTOH PENGEMUKAAN
Cara 1
Warnakan kawasan Opaquedan kawasan glazed dengan warna berasingan. Untuk
memudahkan pengiraan, gunakan tampak nyata untuk mengira WWR tanpa mengira
kawasan yang tidak dilihat. Kaedah ini menganggarkan seolah-olah bangunan
tersebut dianggap sebagai sebuah kotak (showbox model). Kaedah ini diterima
umum. Walaubagaimanapun, sekiranya perunding berkebolehan, gunakan perisian
komputer untuk pengiraan yang lebih tepat.
Rajah 31 Cara menentukan fasad untuk pengiraan WWR
Tampak Hadapan
Tampak Sisi
Glazed Area
Setelah siap, kira keluasan berdasarkan tampak tersebut.
Rajah 32 Pengiraan WWR
Kaw. Fasad (Gross) = 87m x 21m = 1827m2
Kaw. Tingkap = semua = 469m2
WWR = 469/1827 = 25.6%
Ini adalah cara paling cepat untuk mendapatkan WWR. Tetapi, pengiraan akan
menjadi agak sukar apabila KT4.3 dilakukan untuk pekali pengadang suria (Shading
Coefficient)
Kawasan terlindung tidak
dikira melainkan setiap
blok dikira berasingan
Kira semua tingkap
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
104
KT
Cara 2
Cara ini sesuai digunakan apabila tingkap direka secara sekata menggunakan sistem
modular. Kaedah ini memakan masa. Ianya boleh dipercepatkan dengan
penggunaan perisian BIM. Ini dapat memudahkan pengiraan untuk SC di kredit KT4.3.
Klasifikasikan setiap tingkap modular dan kira kawasan tingkap. Kirakan pula kawasan
fasad untuk tingkap tersebut. Jumlah kawasan fasad mestilah sama jika fasad dikira
secara menyeluruh seperti Cara 1
Rajah 33 WWR untuk tingkap modular
Lengkapkan kesemua pengiraan untuk kesemua fasad. Setelah selesai, kira purata
WWR keseluruh projek. Dokumenkan pengiraan, ilustrasi fasad dan rumusan pengiraan
untuk pematuhan kehendak kredit ini.
Cara 3
Dengan kemajuan perisian komputer, perekabentuk boleh mendapatkan nilai WWR
cengan lebih mudah.
Rajah 34: Pengiraan WWR secara automatik dan seterusnya pengiraan OTTV menggunakan perisian IES.
Nottingham University
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
105
KT
Rajah 35: Pengiraan WWR menggunakan BIM
ArchiCAD/Solibri
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Kaca menggalakkan kemasukan haba yang akan menyebabkan meningkatnya
keperluan bagi sistem pendingin hawa.
RUJUKAN
o MS 1525: 2014 Code Of Practice On Energy Efficiency And Use Of Renewable
Energy For Non-Residential Building oleh SIRIM.
o Design Strategies for Energy Efficiency in New Buildings (Non-Domestic) oleh
DANIDA.
o Handbook on Passive Design Strategies for Energy Efficient Building oleh
Cawangan Arkitek, JKR.
ISTILAH & MAKSUD
o BIM - (Building Information Modelling) proses merekabentuk bangunan secara
keseluruhan dengan menggunakan satu sistem yang koheren di mana satu model
komputer yang sama mampu menghasilkan set lukisan berasingan.
DATA
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
106
KT
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
107
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT1 – KT9 yang
berhubung kait
dengan kecekapan
tenaga.
MANFAAT
- Memastikan
keselesaan dalam
bangunan.
- Mengurangkan kos
tenaga.
- Mengurangkan
pelepasan karbon
KT 3 REKABENTUK FASAD
3.1 Dinding Luar Bangunan
1 MARKAH
MATLAMAT
Memastikan bahan dinding luaran yang digunakan mempunyai kadar U-value yang
ditetapkan bagi mengurangkan penyerapan haba.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 Markah : Mendapatkan maklumat kadar U-value berkaitan bahan dinding
bangunan yang digunakan daripada pembekal dengan
mengambilkira nilai terendah, sekitar 2.5W/m².K
DAN
Tentukan nilai Keberserapan (α) (absorptivity)
PENDEKATAN & STRATEGI
Pertimbangan utama apabila memilih sistem dinding akan menjadi pelaksanaan
terma, atau kecekapan tenaga, yang diukur dalam U-Value ini. Ini adalah satu faktor
penting dalam menentukan kos operasi supaya dapat memaksimumkan prestasi
terma dan memperbaiki tahap piawaianminimum yang dikehendaki oleh
MS1525:2014.
Terdapat banyak cara yang berbeza untuk meningkatkan prestasi haba sistem dinding
luaran - biasanya dengan menggabungkan pelbagai jenis bahan, lapisan dan
ketebalan penebat. Pilihan pelapisan luar mempunyai kesan yang agak terhad
kepada prestasi haba, seperti juga penggunaan lapisan plaster basah atau kering..
Pastikan setiap lapisan dinding diketahui spesifikasinya, dan masukkan nilai tersebut ke
dalam kalkulator pH untuk mengetahui U-Value.
Rajah 36 : Keratan rentas bahan binaan untuk dinding bangunan
Permukaan luar dan warna dinding juga mempunyai kesan yang besar ke atas
tenaga. Ini hendaklah dimasukkan dalam pengiraan haba sebagai malar
pendaraban dengan perbezaan suhu yang sama. Lazimnya, lebih hitam objek
tersebut, lebih tinggi keberserapannya. Ini jelas keadaannya apabila berdiri di atas
jalan tar yang hitam dan jalan konkrit yang baharu siap. Keberserapan untuk dinding
dan bumbung permukaan, rujuk jadual berikut:
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
108
KT
Rajah 37 : Keberserapan
Bahan Absorptivityα Cat Absorptivityα
Kaca Hitam 1.0 Hitam nyata 0.98
Konkrit Hitam 0.91 Hitam biasa 0.95
Bata Biru 0.89 Laquer hitam 0.92
Bata Merah 0.88 Kelabu gelap 0.91
Bitumen 0.88 Biru gelap 0.91
Slate kelabu 0.87 Hitam (minyak) 0.90
Bumbung hijau 0.86 Dark olive drab 0.89
Konkrit Perang 0.85 Biru Azure / hijau gelap 0.88
Asphalt lama 0.78 Perang gelap 0.88
Kayu (licin) 0.65 Biru-kelabu gelap 0.88
Konkrit biasa 0.58 Perang Pekat 0.84
Marmar putih 0.58 Perang Cair 0.80
Jubin mosaic putih 0.55 Perang 0.79
Bata putih 0.50 Rust 0.78
Bitumen aluminum 0.40 Kelabu muda (minyak) 0.75
Batu kerikil 0.29 Merah (minyak) 0.74
Besi galvanis putih 0.26 Hijau muda 0.59
Aluminum gilap 0.12 Oren muda 0.58
Bata “glazed” putih 0.25 Kuning muda 0.57
Mylar film 0.10 Biru muda 0.51
Permukaan tembaga 0.05 Hijau “kelly” 0.51
Hijau cair 0.47
Aluminum 0.40
Putih 0.30
Putih (gloss) 0.25
Perak 0.25
Putih (lacquer) 0.21
Vapour coating 0.02
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Pilihan warna bersesuaian
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 – Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk skematik
03 – Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 – Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
PENGIRAAN
Berdasarkan kalkulator pH.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Spesifikasi dinding
- Katalog bahan dari pembekal
- Penerangan ringkas dan Pengiraan U-value bagi permukaan dinding
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Katalog bahan dan sampel dari pembekal yang disahkan oleh S.O.
- Lukisan Siap Bina
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
109
KT
CONTOH PENGEMUKAAN
External Walls Brick wall with plaster
0.3
Item Material/Surfaces Thickness T. Conductivity T. Resistance
(m) K Value R Value
(W/mk) (m2k/W)
1 Outside Solar Absorption
0.400
2 Outside Surface Resistance
0.040
3 Plaster 0.015 0.530 0.028
4 brick 0.120 0.810 0.148
5 Internal Wall Plaster 0.015 0.530 0.028
6 Internal surface 0.120
0.150 Total R 0.765
U Value 1.308 W/m2K
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
RUJUKAN
o MS 1525: 2014 : Code Of Practice On Energy Efficiency And Use Of Renewable
Energy For Non-Residential Building oleh SIRIM.
o Spesifikasi teknikal pembekal.
ISTILAH & MAKSUD
o Visible Light Transmission (VLT) - juga Tvis, jumlah cahaya di bahagian dilihat spektrum
yang melalui bahan kaca. VLT lebih tinggi bermakna terdapat lebih cahaya dalam
ruang. o Solar Heat Gain Coefficient (SHGC) - sebahagian kecil daripada radiasi solar kejadian
yang benar-benar memasuki bangunan melalui pemasangan tingkap keseluruhan
sebagai haba. Diperoleh dari Shading coefficient (SC) dengan mendarab 0.87
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
110
KT
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
111
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT1 – KT9 yang
berhubung kait
dengan kecekapan
tenaga.
MANFAAT
- Memastikan
keselesaan dalam
bangunan.
- Mengurangkan kos
tenaga.
- Mengurangkkan
pelepasan karbon
KT 3 REKABENTUK FASAD
3.2 Pemilihan kaca luaran
1 MARKAH
MATLAMAT
Bagi mengawal jumlah penyerapan haba ke dalam bangunan melalui sampul
bangunan yang menyumbang kepada kadar penggunaan tenaga bangunan
(Building Energy Intensity-BEI).
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Sediakan pilihan tingkap yang sekurang-kurangnya SC 0.5
PENDEKATAN & STRATEGI
Kebanyakan bangunan moden direkabentuk berkaca sepenuhnya, dari lantai ke
siling. Jumlah tenaga yang diperlukan untuk mengekalkan keselesaan boleh
meningkat dengan ketara kerana memerlukan kapasiti penyejukan yang tinggi. Sistem
kaca, termasuk hampir semua yang berprestasi tinggi, mempunyai keupayaan yang
sangat sedikit untuk mengawal aliran haba dan radiasi solar.
Pilihan kaca juga terbahagi kepada beberapa jenis seperti jenis biasa,
laminate,tampered dandouble glaze.
Di peringkat yang paling asas untuk memilih kaca yang cekap tenaga, tiga kriteria
yang mesti diutamakan dalam rekabentuk, dan perludinyatakan dalam dokumen
kontrak adalah:
o U-Value(1 / R-Value),
o Pekali Pengadang Suria (SC) dan
o Visible Light Transmittance (VLT).
U-Valueadalah salingan R-Value. U-Valueyang rendah menjadi penting untuk
penjimatan tenaga dan untuk keselesaan.
Pekali Pengadang Suria (SC) adalah sebahagian kecil daripada sinaran suria yang
melalui kaca dan menjadi panas di dalam bilik. Sebagai contoh, jika SC unit kaca
adalah 0.50 dan matahari bersinar di tingkap dengan keamatan 250 Btu/jam/kaki2,
maka125 Btu/jam/kaki2 akan memasuki bangunan sebagai haba. Semakin rendah
SHGC lebih besar keupayaan teduhan itu.
Pemindahan cahaya yang boleh dilihat (VLT), merupakanperatusan cahaya yang
boleh dilihat yang dihantar melalui kaca. Tingkap kaca berlapis biasa akan
mempunyai VLT sebanyak 0.60, bermakna ia membenarkan 60% cahaya yang boleh
dilihat masuk.
Kaca adalah masalah rekabentuk klasik yang memerlukan rekabentuk untuk
mengimbangi keinginan untuk keselesaan haba, kecekapan tenaga, dan kualiti
cahaya (yang semuanya memerlukan kawasan tingkap kecil). Perhatian perlu
diberikan dalam memilih keseluruhan sistem U-Value, SC, dan VLT, ianya langkah
terbaik untuk menyampaikan prestasi tinggi kaca pada projek.
Low-E adalah lapisan untuk mengurangkan jumlah ultraviolet dan cahaya inframerah
yang boleh melepasi kaca tanpa menjejaskan jumlah pencahayaan semulajadi.
Apabila haba atau tenaga cahaya diserap oleh kaca, ia sama ada beralih dengan
pergerakkan udara atau dipancar semula (reradiated) oleh permukaan kaca. Semua
bahan-bahan termasuk tingkap, memancarkan haba dalam bentuk
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
112
KT
gelombangpanjang tenaga inframerah bergantung kepada keberpancaran dan
suhu permukaan. Mengurangkan keberpancaran satu atau lebih daripada
permukaan kaca tingkap memperbaiki sifat penebat tetingkap.
Rajah 38 : Jenis-jenis kaca
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A–Buat pilihan berdasarkan prestasi bangunan, kos dan astetik.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 – Fasa (Rekabentuk)Rekabentuk skematik
03 – Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 – Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 – Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Brosur dari pembekal – tandakan jenis kaca yang dipilih.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Bukti bergambar
CONTOH PENGEMUKAAN
Dapatkan brosur kaca dari pembekal bahan
Rajah 39 : Contoh-contoh data sheet dari pembekal
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
113
KT
RUJUKAN
o MS 1525: 2014 : Code Of Practice On Energy Efficiency And Use Of Renewable
Energy For Non-Residential Building oleh SIRIM.
o Design Strategies for Energy Efficiency in New Buildings (Non Domestic) oleh
DANIDA.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
114
KT
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
115
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT1 – KT9 yang
berhubung kait
dengan kecekapan
tenaga.
MANFAAT
- Memastikan
keselesaan dalam
bangunan.
- Mengurangkan kos
tenaga.
- Mengurangkkan
pelepadan karbon
KT 3 REKABENTUK FASAD
3.3 Pekali Pengadang Suria Luaran(External Solar Shading Coefficient)
1 MARKAH
MATLAMAT
Mengurangkan kadar penyerapan haba ke dalam bangunan melalui fasad yang
menghadap Timur dan Barat.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 Markah : Sediakan rekabentuk pengadang suria luaran <0.5
PENDEKATAN & STRATEGI
Rekabentuk penghadang suria hendaklah mengikut ratio seperti di dalam
MS1525:2014supaya keberkesanan untuk menghadang pancaran suria dapat dicapai.
Pekali pengadang matahari dikira dari dua jenis SC iaitu sub-sistem 1 untuk SC kaca
(diperoleh dari KT4.2), dan sub-sistem 2 untuk pengadang suria luaran.
Rumus 14 : Pekali Pengadang Suria
SC = SC1 x SC2
Pengadang suria luaran terbahagi kepada 2 jenis – Menegak dan mendatar.
Berdasarkan rajah pergerakan matahari, pereka boleh mengganggar darjah
kecerunan matahari pada satu-satu masa. Jenis pengadang suria dipilih mengikut
kesesuaian. Strategi yang biasa digunakan ialah dengan mencuba mengurangkan
seberapa banyak penembusan langsung sinaran matahari yang membawa haba.
Selain kaedah garis unjuran, perisian simulasi juga boleh digunakan bagi
mendapatkan prestasi yang diperlukan.
Rajah 40 : Perisian komputer digunakan untuk meramal kadar kemasukan sinaran matahari
Isu-isu yang mungkin timbul
Terdapat pelbagai cara untuk mengira pekali pengadang suria. Kebiasaannya,
unjuran dibuat hanya untuk nilai astetik. Ini tidak membawa apa-apa kesan terhadap
prestasi bangunan, malah akan menyebabkan kos meningkat. Pereka disarankan
agar memberikan lebih tumpuan terhadap lokasi pengadang dipasang. Sebagai
contoh, teduhan berlaku pada dinding bangunan, dan bukan pada tingkap
menyebabkan pancaran terus ke dalam bangunan berlaku.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
116
KT
Rajah 41: Letakkan pengadang suria yang efektif
Tidak effektif (tingkap tidak terhadang) Effektif (tingkap terhadang)
Rajah 42 : Contoh rekabentuk pengadang suria
HP
Y
Z
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
117
KT
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A– Penyediaan pengadang berdasarkan arah matahari
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 – Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk skematik
03 – Fasa Pembangunanrekabentuk
PENGIRAAN
Rujuk MS1525:2014 untuk pengiraan SC.
Dari KT3.2, semua tingkap telahpun diindekskan.
Tetapkan pengadang matahari bagi setiap tingkap sama ada mendatar atau
menegak.
Untuk pengadang mendatar, ukur nilai R1 berikut;
HP = jauh pengadang mendatar
Z = tinggi tingkap
Y = jarak dari atas tetingkap ke bawah teduhan
Untuk pengadang menegak, ukur nilai R2 berikut;
VP = jauh pengadang menegak
L = lebar tingkap
Rajah 43 : Pengadang mendatar dan menegak
Rumus 15 : Ratio R1 dan R2
R1 =
HP
R2 =
VP
Y+Z
L
Setelah ratio diperolehi, rujuk jadual Shading Coefficient(SC) dalam MS1525:2014.
Sebagai pengakhiran, darabkan SC1 dengan SC2 untuk mendapatkan nilai SC
bangunan.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Pengiraan keluasan tingkap dan pengadang suria
- Perincian pengadang suria
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Bukti bergambar
HP Y
Z
VP L
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
118
KT
CONTOH PENGEMUKAAN
Untuk semua tingkap, nyatakan jika ada pengadang suria.
Rajah 44 : Pengadang Suria pada luaran bangunan
Jadual 5: contoh pengurangan solar gain dengan menggunakan pengadang matahari
Solar gain (MWh)
Kajian ini menumjukkan pengadang suria
mampu mengurangkan 54% kemasukan
matahari ke dalam ruang dalam bangunan.
No shade Aerofoil Shade
Date No shade
conventi
onal.aps
01
horizontal
louvers
a.aps
04 light
shelve
b.aps Jan 01-31 1.7872 1.6032 0.9702
Feb 01-28 1.8677 1.6762 1.0118
Mar 01-31 2.219 2.0072 1.1919
Apr 01-30 2.0625 1.8786 1.1232
May 01-31 1.9672 1.8082 1.0842
Jun 01-30 1.8366 1.6902 1.016
Jul 01-31 1.8373 1.6917 0.9895
Aug 01-31 1.9337 1.7692 1.0493
Sep 01-30 1.8297 1.6656 0.9769
Oct 01-31 1.8942 1.7111 0.9918
Nov 01-30 1.5197 1.3726 0.8163
Dec 01-30 1.4888 1.338 0.8158
Summed total 22.2437 20.2118 12.037
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Bergantung kepada rekabentuk dan orientasi, penggunaan pengadang suria mampu
mengurangkan penggunaan tenaga sebanyak 3-5kWh/m2 yang mampu
mengurangkan 0.005kg CO2.
RUJUKAN
o MS 1525: 2014 : Code Of Practice On Energy Efficiency And Use Of Renewable
Energy For Non-Residential Building oleh SIRIM.
o Design Strategies for Energy Efficiency in New Buildings (Non Domestic) oleh
DANIDA.
o Handbook on Passive Design Strategies for Energy Efficient Building oleh
Cawangan Arkitek, JKR.
ISTILAH & MAKSUD
o TIada istilah baharu
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
119
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT1 – KT9 yang
berhubung kait
dengan kecekapan
tenaga.
MANFAAT
- Memastikan
keselesaan dalam
bangunan.
- Mengurangkan kos
tenaga.
- Mengurangkkan
pelepasan karbon
KT 4(m) OTTV & RTTV
MANDATORI
1 Markah
MATLAMAT
Bagi mengawal jumlah penyerapan haba ke dalam bangunan melalui sampul
bangunan yang menyumbang kepada kadar penggunaan tenaga bangunan
(Building Energy Intensity-BEI)
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Menerusi KT 2 hingga 4, pastikan pematuhan MS1525:2014 dicapai
OTTV 50W/m2
RTTV 25W/m2
PENDEKATAN & STRATEGI
Kadar pemindahan haba yang paling tinggi adalah melalui permukaan dinding dan
bumbung. Oleh itu, pendekatan yang paling baik untuk menghalang penyerapan
haba melalui sampul (envelope) bangunan dengan menggunakan bahan
berintangan haba tinggitidak terbatas kepada bahan dan sistem dinding dan
bumbung antaranya:
- Autoclave light weight concrete
- Dinding komposit berpenebat
- Dinding bata dua lapis
- Bumbung genting tanah liat
- Lain-lain sistem pembinaan dinding dan bumbung yang menyumbang ke
arah pengurangan beban penyejukan bangunan.
Saiz bukaan juga harus optimum bagi mengurangkan penyerapan haba ke dalam
bangunan melalui kaca tingkap. Penggunaan kaca berprestasi tinggi adalah
digalakkan.
Menggalakkan penggunaan MS1525:2014 disamping mengurangkan pembebasan
gas karbon dioksida (CO₂ ) ke atmosfera bagi mencapai keperluan minimum
penjimatan tenaga bangunan.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Trend bangunan dengan fasad kaca akan menyebabkan ruang dalaman bangunan
menjadi panas. Bagi mengelak perkara ini berlaku, pemilihan kaca tingkap
memerlukan kaca berprestasi tinggi yang biasanya mahal.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A, Perunding Fasad (jika ada) - pemilihan bahan, pertimbangan rekabentuk fasad.
M&E – pemilihan bahan bangunan akan mempengaruhi
rekabentuk sistem AC.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
Buat keputusan awal, lakukan banyak pengiraan dengan pelbagai jenis
bahan binaan. Pertimbangkan kaedah pembinaan.
03 – Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 – Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
Kebiasaannya spesifikasi pematuhan OTTV/RTTV tidak didokumentasi dengan
teliti menyebabkan berlakunya VO semasa pembinaan.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
120
KT
PENGIRAAN
Berdasarkan kalkulator pH.
Lengkapkan pengiraan KT 2 hingga 4 untuk mendapatkan keputusan pengiraan bagi
kredit ini. Pengiraan OTTV dan RTTV adalah pengiraan Heat Transmission dari sumber
matahari (Watt) terhadap komponen-komponen atau kawasan permukaan (m2)
sesuatu bangunan.
Rumus 16 Konsep mudah pengiraan OTTV
OTTV = (Opaque Facade) + (Glazed Façade) + (Shading Coefficient)
Total Façade area
Rumus 17 Konsep mudah pengiraan RTTV
RTTV = (Opaque Roof ) + (Glazed Roof) + (Glazed Roof * Shading Coefficient * Solar Factor)
Total Roof area
Its really easy!
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Penyerahan dokumen bergantung kepada siri KT 2 hingga 4.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Penyerahan dokumen bergantung kepada siri KT 2 hingga 4.
CONTOH PENGEMUKAAN
Penyerahan dokumen bergantung kepada siri KT 2 hingga 4.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Rekabentuk fasa yang optimum mampu mengurangkan keperluan sistem AC. Ini
boleh diterjemahkan kepada pengurangan tenaga elektrik yang secara langsung
mengurangkan pelepasan CO2. Rujuk KT 10.
RUJUKAN
o MS 1525:2014 Code Of Practice On Energy Efficiency And Use Of Renewable
Energy For Non-Residential Building oleh SIRIM.(
o Design Strategies for Energy Efficiency in New Buildings (Non-Domestic) oleh
DANIDA.
o Handbook on Passive Design Strategies for Energy Efficient Buildings oleh
Cawangan Arkitek, JKR.
o Passive design Book (BSEEP)
ISTILAH & MAKSUD
o OTTV - (Overall thermal transfer value)satu aspek penjimatan tenaga melalui penebatan
haba pada fasad bangunan.
o RTTV -(Roof thermal transfer value)seperti OTTV, ia adalah satu aspek penjimatan tenaga
melalui penebatan haba tetapi pada bumbung kebiasaannya meneliti prestasi
bumbung yang berkaca.
o Shading Coefficient - (pekali hadangan) ukuran jumlah penembusan haba melalui kaca
(dikenali sebagai jumlah pemindahan haba solar) dibandingkan dengan prestasi kaca
tunggal telus cahaya.
o U-value - ukuran kehilangan haba. Ia dinyatakan dalam W/m2K, dan menunjukkan
jumlah haba yang hilang dalam watt (W) bagi setiap meter persegi bahan (contohnya
dinding, bumbung, lantai dan lain-lain).
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
121
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT9 – Intensiti Tenaga
Bangunan
MANFAAT
- Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
- Mengurangkan jejak
karbon
KT 5 KECEKAPAN PENCAHAYAAN
5.1 Zon pencahayaan
3 Markah
MATLAMAT
Untuk mengawal sistem pencahayaan di dalam bangunan yang bukan dari
pencahayaan semulajadi.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Litar Lampu berdasarkan strategi perimeter terutama bagi kawasan
dengan potensi pencahayaansemulajadi, dan semua zon
pencahayaan (semulajadi atau tidak) terhad kepada 30m2.
1 markah : Pasangkan pengesan cahaya automatik (photo sensor) di ruangan
yang menerima pencahayaan semulajadi dengan minimum 20%GFA.
1 markah: Pemasangan sensor gerakan (motion sensors) di semua kawasan
penggunaan tidak kerap (intermittent use).
Projek yang menggunakan sensor jenis multi atau infra merah (infrared
sensor) yang mengesan cahaya dan kehadiran pengguna boleh
mendapat kedua-dua markah untuk photo dan motion sensor (2
markah).
PENDEKATAN & STRATEGI
Setiap bilik yang berkeluasan ≤ 30m² perlulah sekurang-kurangnya mempunyai dua suis
lampu dimana setiap suis bagi kawalan lampu tersebut hendaklah dilabelkan dengan
jelas.Pembahagian ruang mengikut zon perlu dilakukan di ruang pejabat terbuka yang
berkeluasan ≤ 30m2 dan jika ≥ 30m2, bilangan suis hendaklah dipadankan mengikut
kesesuaian dimana setiap suis bagi kawalan lampu tersebut hendaklah dilabelkan
dengan jelas. – rujuk KT5.2
Pembahagian zon haruslah dikecilkan bagi memudahkan pengawalan lampu dan
hanya zon yang perlu sahaja diberikan pencahayaan.
Pengesan cahaya automatik haruslah ditempatkan di perimeter bangunan yang
mendapat pencahayaan semulajadi seperti di tingkap kaca bangunan atau tingkap
kaca untuk mengawal lampu yang selari dengan pencahayaan semulajadi tersebut.
Kawalan lampu bagi“intermittent use” keseluruhan bangunan haruslah dikawal
dengan pengesan pergerakan automatik. Di kawasan penghunian tinggi adalah
digalakkan supaya mengunakan dimmer supaya lampu tidak kelihatan berkelip-kelip.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Pembahagian zon yang terlalu besar dan tidak sesuai
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Pembukaan rekabentuk dan menjangka potensi pencahayaan siang
E - Merekabentuk untuk lampu strategi perimeter.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
122
KT
PERINGKAT PELAKSANAAN
03 – Fasa Pembangunan Rekabentuk
Mengenalpasti kawasan berpotensi
04 – Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
Menyediakan spesifikasi
06 – Fasa Penyiapan Praktikal
08 – Fasa (Penyerahan) Penghunian
10 – Fasa Penghunian &Penyenggaraan Berterusan
12 – Fasa Bangunan beroperasi
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Mengemukakan lukisan pelan lantai yang menunjukkan ruang yang telah di
zon.
- Kenal pasti di setiap zon melukis menggunakan kod warna.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan siap bina
- Bukti bergambar
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 45 : Contoh pertimbangan pemasangan sensor cahaya dan pergerakan dalam projek
ASOMA
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Setiap unit lampu yang dipadam atau tidak dipasangkan akan mengurangkan
penggunaan elektrik secara langsung. Kadar pengurangan ini boleh dilihat daripada
bacaan bil and BEMS.
RUJUKAN
o MS 1525:2014 Code Of Practice For Energy Efficiency And Use Of Renewable
Energy oleh SIRIM.
o Energy Efficiency Guidelines For CKE Design.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
123
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT9 – Intensiti Tenaga
Bangunan
MANFAAT
- Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
- Mengurangkan jejak
karbon
KT 5 KECEKAPAN PENCAHAYAAN
5.2 Kawalan pencahayaan
5 Markah
MATLAMAT
Energy Conservation culture
Untuk mengawal sistem pencahayaan di dalam bangunan yang bukan dari
pencahayaan semulajadi
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Suis lampu berhampiran pintu dan mudah diakses.
1 markah: Sediakan satu suis lampu bagi kawasan terbuka yang berkeluasan ≤ 30m2
dengan suis yang dilabelkan. Jika ≥ 30m2, bilangan suis hendaklah
dipadankan mengikut kesesuaian.
1 markah :Suis kawalan lampu yang berselang bagi koridor yang melebihi 10m
1 markah : Suis lampu dua hala untuk koridor, tangga atau tempat-tempat lain yang
sesuai.
1 markah:Kawalan bagi pencahayaan luar perlu menggunakan 2 pemasa yang
berasingan dan alternate circuit (litar berselang) di koridor.
PENDEKATAN & STRATEGI
Setiap bilik yang berkeluasan ≤ 30m² perlulah sekurang-kurangnya mempunyai dua suis
lampu dimana setiap suis bagi kawalan lampu tersebut hendaklah dilabelkan dengan
jelas.
Pembahagian ruang mengikut zon perlu dilakukan di ruang pejabat terbuka yang
berkeluasan ≤ 30m2 dan jika ≥ 30m2, bilangan suis hendaklah dipadankan mengikut
kesesuaian dimana setiap suis bagi kawalan lampu tersebut hendaklah dilabelkan
dengan jelas.
Kedudukan suis lampu hendaklah berhampiran dengan pintu masuk dan keluar serta
tidak terlindung daripada pintu.
Kedudukan lampu haruslah selari dengan tingkap atau dinding kaca pada bangunan
yang mendapat pencahayaan semulajadi dengan kawalan suis yang berasingan.
Pembahagian zon haruslah dikecilkan bagi memudahkan pengawalan lampu dan
hanya zon yang perlu sahaja diberikan pencahayaan.
Merekabentuk suis yang dapat mengawal lampu secara berselang bagi koridor yang
melebihi jarak 10 meter.
Merekabentuk suis lampu dua hala yang dapat mengawal lampu di koridor, tangga
atau tempat-tempat lain yang sesuai.
Merekabentuk penggunaan pemasa yang mempunyai 2 tempoh masa yang berbeza
(contoh: 7.00 malam hingga 12.00 malam & 12.00 malam hingga 7.00 pagi) bagi
mengawal lampu kawasan secara litar berselang.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Pembahagian zon yang terlalu besar dan tidak sesuai
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
124
KT
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Merekabentuk ruang yang berkesan dengan kawalan ”behavorial”.
E - Memastikan litar direka sejajar keperluan kredit.
PERINGKAT PELAKSANAAN
03 – Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 – Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
06 – Fasa Penyiapan Praktikal
08 – Fasa (Penyerahan) Penghunian
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Mengemukakan lukisan pelan lantai yang menunjukkan ruang yang telah di
zon.
- Mengenalpasti di setiap zon menggunakan kod warna.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan siap bina
- Bukti bergambar
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Pengurangan penggunaan lampu (tenaga elektrik).
RUJUKAN
o MS 1525:2014 Code Of Practice For Energy Efficiency And Use Of Renewable
Energy oleh SIRIM.
o Energy Efficiency Guidelines For CKE Design.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
125
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT9 – Intensiti Tenaga
Bangunan
MANFAAT
- Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
- Mengurangkan jejak
karbon
KT 5 KECEKAPAN PENCAHAYAAN
5.3 Lighting Power Density (LPD)
1 Markah
MATLAMAT
Untuk mengawal sistem pencahayaan di dalam bangunan yang bukan dari
pencahayaan semulajadi.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Lighting Power Density (LPD) ≤ 12W/m² untuk pejabat.
Lain-lain ruang perlu mematuhi LPD sebagaimana MS1525:2014.
PENDEKATAN & STRATEGI
Penggunaan lampu jenis cekap tenaga seperti T5, LED dan Compact Flourescent
Lamp dapat mengurangkan LPD ≤ 12W/m² bagi keseluruhan bangunan.
Jadual 6: Light Power Density berdasarkan MS1525:2014
source: MS1525:2014
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
126
KT
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
E -Merekabentuk sebagaimana ketetapan kredit.
PERINGKAT PELAKSANAAN
03 –Fasa PembangunanRekabentuk
05 – Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 – Fasa Penyiapan Praktikal
08 –Fasa (Penyerahan) Penghunian
PENGIRAAN
Berdasarkan pengiraan Jurutera Elektrik.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Mengemukakan pengiraan LPD bagi setiap ruang serta lukisan pelan elektrik
yang menunjukkan LPD ≤ 12W/m² dengan menggunakan kaedah manual
atau secara simulasi
- Brosur produk
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Laporan pembinaan mengikut spesifikasi
- Bukti bergambar
CONTOH PENGEMUKAAN Rajah 46: Contoh pengemukaan menggunakan perisian DIALUX
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Pengurangan penggunaan elektrik.
RUJUKAN
o MS 1525:2014 Code Of Practice On Energy Efficiency And Use Of Renewable
Energy oleh SIRIM.
o Energy Efficiency Guidelines For CKE Design.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
127
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT9 – Intensiti Tenaga
Bangunan
MANFAAT
- Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
- Mengurangkan jejak
karbon
KT 6 ACMV
6.1 Coefficient of Performance (COP)
1 Markah
MATLAMAT
Untuk mendapatkan Penyejukan efisien dan jimat tenaga.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Menyediakan ACMV dengan COP yang melepasi kehendak minima
MS1525:2014.
PENDEKATAN & STRATEGI
Efficient AMCV – Kipas, pam, peralatan penyejukan dan bahagian-bahagian lain
harus bersaiz sesuai dan cekap. Meningkatkan kecekapan sistem ACMV akan
membantu mengurangkan penggunaan tenaga dengan ketara. Penyaman udara
boleh mewujudkan persekitaran dalaman yang selesa tidak kira apa cuaca. Walau
bagaimanapun, terdapat kos untuk penyaman udara. Ia muncul dalam bentuk
penggunaan tenaga.
Terdapat banyak konfigurasi sistem ACMV yang membolehkan pereka mengambil
kesempatan untuk menjimatkan tenaga. Perkembangan dalam kecanggihan
kawalan elektronik yang digunakan dalam sistem penyaman udara kini mempunyai
potensi memberikan peningkatan yang ketara dari segi prestasi. Kebanyakan sistem
ACMV menggunakan elektrik. Oleh itu, COP perlu mematuhi garis panduan
MS1525:2014.
COP ialah Nisbah kerja (output) kepada jumlah kerja (input), secara amnya ia
digunakan sebagai ukuran kecekapan tenaga penghawa dingin. COP sama dengan
haba outputdalam unit (Btu) bagi setiap jam dibahagikan dengan setara haba
daripada input tenaga elektrik (1 watt = 3,413 Btu / jam) atau, sebagai alternatif,
nisbah kecekapan tenaga dibahagikan dengan 3,413. Lagi tinggi COP itu, lebih tinggi
kecekapan peralatan.
Rumus 18 Pengiraan COP
COP = Σenergy used
Σenergy supplied
Selain COP, pereka juga perlu menyediakan SCOP(SeasonalCoefficient of
Performance) yang merangkumi peralatan lain yang menyumbang kepada
kecekapan sistem ACMV. Ini temasuk;
- Cooling tower - Capacity (RT), Power (kW)
- Condenser pump - Power (kW), Motor eff, pump eff
- Chill water pump - Power (kW), Moter eff, pump eff
- FCU - Power (kW)
Untuk pengiraan yang lebih tepat, lakukan pengiraan tambahan untuk mendapatkan
prestasi minima sepertimana Malaysia Part Load Value (MPLV).
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
128
KT
Jadual 7 : Prestasi kecekapan Chiller
MS1525:2014
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
M – Menyediakan rekabentuk ACMV yang paling efisien bagi meningkatkan
kecekapan tenaga.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) RekabentukSkematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
07 - Fasa Penyiapan Akhir
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
09 - Fasa Jangkamasa penghunian
10 - Fasa Penghunian dan penyenggaraan yang berterusan
12 - Penyenggaraan Berterusan
PENGIRAAN
Berdasarkan pengiraan COP, SCOP M&E.
Gunakan kalkulator pH sebagai rujukan.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Jadual Peralatan (Equipment schedule)
- Susunatur skematik AC (SchematicAC layout)
- Brosur pembekal
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- EMSbacaan kecekapan (Efficiency readout)
- Manual Temperature and RH measurement
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
129
KT
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Pengurangan penggunaan tenaga menyumbang kepada pengurangan CO2.
RUJUKAN
o MS 1525:2014 Code Of Practice On Energy Efficiency And Use Of Renewable
Energy oleh SIRIM.
o Energy Efficiency Guidelines For CKE Design.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
130
KT
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
131
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT9 – Intensiti Tenaga
Bangunan
MANFAAT
- Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
- Mengurangkan jejak
karbon
KT 6 ACMV
6.2 Green Refrigerant
1 Markah
MATLAMAT
Untuk mendapatkan penyejukan efisien dan jimat tenaga.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Memastikan bahan penyejuk (refrigerant) mematuhi keperluan Ozone
Depletion Potential (ODP) dan Global Warming Potential (GWP)
termasuk sistem pemadaman api.
PENDEKATAN & STRATEGI
Kredit ini memberi tumpuan kepada penghapusan penyejuk berasaskan CFC yang
menyumbang kepada penipisan ozon. Semua sistem penyejukan harus mematuhi
kehendak kredit ini. Ini termasuk sistem chiller, split unit, package unit, dan sebagainya.
Ianya mudah untuk dipatuhi kerana memasang peralatan tanpa penyejuk berasaskan
CFC kini amalan standard practice dalam pembinaan baharu. Hampir semua negara-
negara perindustrian telah menandatangani Protokol Montreal, supaya “phase out”
dilakukan kepada semua penyejuk berasaskan CFC pada 1995, dan HCFC menjelang
tahun 2030.
Jadual 8 : Bahan Penyejuk dengan nilai GWP dan ODP
Refrigerant type GWPr ODPr Ann Lk % EOL Loss %
Ammonia 0 0 2.0% 10.0%
Carbon dioxide 1 0 2.0% 10.0%
Propane 3 0 2.0% 10.0%
R-123 76 0.02 2.0% 10.0%
R-123
Trane_CTV_Reg_Bef_
04-30-2009
76 0.02 0.50% 10.0%
R-134a 1320 0 2.0% 10.0%
R-22 1780 0.04 2.0% 10.0%
R-245fa 1020 0 2.0% 10.0%
R-404A 3900 0 2.0% 10.0%
R-407c 1700 0 2.0% 10.0%
R-410a 1890 0 2.0% 10.0%
R-434A 2693 0 2.0% 10.0%
R-507A 3900 0 2.0% 10.0%
Water 0 0 2.0% 10.0%
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
M – Memastikan pemilihan peralatan ACMV mematuhi keperluan kredit.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
07 - Fasa Penyiapan Akhir
PENGIRAAN
Berdasarkan pengiraan M&E dan kalkulator pH.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
132
KT
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Equipment schedule
- Schematic
- Brosur pembekal
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Bukti bergambar
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
GWP adalah "potensi pemanasan global" dan ia mengukur berapa banyak
pemanasan global yang disebabkan oleh 1kg pelepasan penyejuk berbanding
dengan 1kg CO2. Kebanyakan Penyejuk fluorocarbon, termasuk HCFC seperti R22 dan
HFCs seperti R134a dan R404A mempunyai GWP sangat tinggi yang lebih daripada
seribu kali lebih tinggi daripada CO2 (lihat Jadual contoh). Beberapa alternatif
sediaada yang mempunyai GWP sifar atau sangat rendah , seperti yang ditunjukkan
dalam jadual. Sekiranya ia digunakan, pelepasan langsung boleh sifar atau diabaikan
berbanding dengan pengeluaran tenaga tidak langsung.
RUJUKAN
o MS 1525:2014 Code Of Practice On Energy Efficiency And Use Of Renewable
Energy oleh SIRIM.
o Energy Efficiency Guidelines For CKE Design.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
133
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT9 – Intensiti Tenaga
Bangunan
- PD 9 – Pencegahan
Kulapuk
MANFAAT
- Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
- Mengurangkan jejak
karbon
KT 7 PENYUSUPAN UDARA
3 Markah
MATLAMAT
Menyediakan langkah-langkah yang mencukupi bagi mencegah udara masuk dan
keluar secara tidak terkawal ke dalam ruang berhawa dingin.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Memastikan pembahagian ruang berhawa dingin dan tidak berhawa
dingin adalah jelas dalam pelan susunatur.
1 markah: Menyediakan zon peralihan (Ante-room) yang jelas di antara ruang
berhawa dingin dan tidak berhawa dingin.
1 markah : Melalui perkiraan dan ujiterima, memastikan kadar penyusupan udara
tidak melebihi 0.5 ACH (air change per hour) atau mengikut piawaian
yang bersesuaian. – ASHRAEE 62.1
PENDEKATAN & STRATEGI
Perancangan ruang yang efektif semasa peringkat rekabentuk diperlukan bagi
mencegah udara masuk dan keluar secara tidak terkawal ke dalam ruang berhawa
dingin.
Rajah 47: Pembahagian ruangan yang harus diteliti perekabentuk
Pereka harus tahu ruangan berhawa
dingin 24jam tidak boleh diletakkan
bersebelahan dengan ruangan
pengudaraan semulajadi.
Perubahan suhu boleh
menyebabkan kondensasi dan
masalah kulat.
Udara sejuk perlu kekal di dalam.
Jika ianya dibiarkan bercampur
dengan udara luar, ianya akan
merugikan tenaga. Ini termasuk
penyusupan udara dan tingkah laku
pengguna yang suka membuka
tingkap semasa pendingin hawa
berfungsi .
Termografi (imbasan inframerah)
boleh digunakan untuk mengesan
kecacatan terma dan kebocoran
udara dalam fabrik bangunan. Alat
ini melihat cahaya yang dalam
spektrum panas. Ia mengimbas
permukaan suhu dengan
menggunakan teknilogi inframerah.
Kaedah ini boleh
menjangkamasalah pembentukkan
kulat.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A – Pastikan rekabentuk optimum dan sesuai dengan penggunaan ruang.
M – Pastikan penyusupan tidak melebihi 0.5ACH
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
- Pastikan perincian seperti infiltration/gap lining dimasukkan ke dalam tender
sebagai keperluan rekabentuk
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
134
KT
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Rekabentuk awalan yang menunjukkan zon berhawa dingin
- Jadual Keperluan Ruang (SOA)
- Pelan susunatur yang menunjukkan label ruang ante-room, ruang berhawa
dingin dan tidak berhawa dingin.
- Lukisan rekabentuk sistem penyaman udara.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan butiran
- Lukisan Siap Bina
- Laporan ujiterima yang mengesahkan kadar penyusupan udara tidak melebihi
0.5 ACH.
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
”Leaky Building” akan menyebabkan pelepasan CO2 yang lebih tinggi. Kehilangan
haba (sejuk) bermakna bahawa sistem penyejuk akan bekerja lebih kuat kerana tidak
dapat memenuhi suhu yang telah disetkan. Penyusupan yang berlebihan boleh
membuat suhu bilik panas dan tidak selesa. Kebocoran udara yang berlebihan boleh
membenarkan udara lembap untuk menembusi fabrik bangunan, merosakkan struktur
dan mengurangkan keberkesanan penebat.
RUJUKAN
o MS 1525:2014 Code Of Practice On Energy Efficiency And Use Of Renewable
Energy For Non-Residential Buildings oleh SIRIM.
o Garis Panduan Pencegahan Kulat oleh JKR.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
135
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT9 – Intensiti Tenaga
Bangunan
MANFAAT
- Menggunakan tenaga
dengan lebih cekap.
- Mengurangkan bahan
bakar fosil.
KT 8 TENAGA BOLEH BAHARU
6 Markah
MATLAMAT
Menggalakkan rekabentuk bangunan yang menggunakan tenaga diperbaharui bagi
mengurangkan kesan pencemaran alam sekitar di samping dapat mengurangkan
pembebasan gas karbon dioksida CO2.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
Kurangkan penggunaan tenaga dari bekalan elektrik dengan jumlah keseluruhan
penggunaan tenaga elektrik yang dihasilkan oleh tenaga boleh baharu:
5 markah : 5%
4 markah : 4%
3 markah : 3%
2 markah : 2%
1 markah : 1%
ATAU
1 markah : Penjanaan tenaga daripada sumber boleh baharu selain daripada
tenaga elektrik (contohnya pembelian tenaga daripada Penjana
Kuasa Bebas, IPPs)
PENDEKATAN & STRATEGI
Adalah dicadangkan agar menggunakan sistem tenaga diperbaharui seperti solar
photovoltaic, hidro mikro/mini (small hydro power), biogas dan biomass yang menjana
tenaga elektrik. Walaubagaimanapun, harus diambilkira bahawa bangunan kerajaan
tidak layak untuk mendapatkan sistem penyambungan grid di mana penggunaan
Feed-in-Tariff (FIT) dapat diaplikasikan.
Tenaga diperbaharui juga boleh menjana bentuk tenaga lain seperti tenaga haba
untuk kegunaan terus di dalam bangunan tanpa perlu ditukarkan kepada tenaga
elektrik (contoh : sistem pemanas air suria).
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Kajian dan koordinasi di tapak bina semasa peringkat perancangan perlu dijalankan
terlebih dahulu bagi mengelakkan sistem yang menggunakan tenaga suria yang
dipasang terhalang daripada cahaya yang boleh menyebabkan kecekapan sistem
tersebut tidak mencapai tahap yang optimum.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Mencadangkan kawasan berpotensi untuk diletakkan alat tenaga boleh baharu
E - Mencadangkan sistem yang sesuai
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
07 - Fasa Penyiapan Akhir
10 - Fasa Penghunian dan penyenggaraan yang berterusan
PENGIRAAN
Berdasarkan pengiraan pembekal.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
136
KT
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
Mengemukakan pengiraan bagi anggaran tenaga diperbaharui yang boleh
dihasilkan oleh sistem tersebut berserta lukisan bagi pemasangan sistem tenaga
diperbaharui.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
Salinan lukisan siap bina dan laporan uji terima yang mematuhi kehendak rekabentuk.
Contoh-contoh :
Tenaga diperbaharui adalah seperti suria, angin, mikro/mini hidro, biomass dan sumber
tenaga lain yang tidak mendatangkan pencemaran kepada alam sekitar.
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Setiap kWh yang dikurangkan menyumbang kepada pengurangan pelepasan CO2.
RUJUKAN
o MS 1525:2014 Code Of Practice For Energy Efficiency And Use Of Renewable
Energy oleh SIRIM.
o Specification For Grid Connected Photovoltaic (PV) System (CKE Specification)
o Akta Tenaga Boleh Baharu 2010.
ISTILAH & MAKSUD
o Feed-in-tarif (FIT) - kadar tarif khas di mana TNB akan membeli tenaga elektrik daripada
pemilik PV Suria. Kadar FIT untuk 2013 adalah sekitar 4x TNB kadar Tarif kediaman, ini
bermakna TNB membeli pada kadar tarif 4x berbanding dengan kadar tarif yang
mereka jual. FIT adalah mentadbir oleh Sustainable Energy Development Authority
Malaysia(SEDA).
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
137
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT 2 – Rekabentuk
Fasad
- KT 3 – Rekabentuk
Bumbung
MANFAAT
- Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
- Mengurangkan jejak
karbon
KT 9 INTENSITI TENAGA BANGUNAN
10 Markah
MATLAMAT
Menggalakkan rekabentuk bangunan yang cekap tenaga melalui pemakaian peranti
perisian yang bersesuaian untuk menganggarkan intensiti tenaga bangunan (Building
Energy Intensity – BEI) agar mencapai tahap yang disasarkan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
Nilai BEI di bawah adalah berdasarkan kepada bangunan pejabat
10 markah : BEI ≤ 90 kWh/m2/year atau 45% pengurangan
9 markah : BEI ≤ 95 kWh/m2/year atau 40%pengurangan
8 markah : BEI ≤ 100 kWh/m2/year atau 35% pengurangan
7 markah : BEI ≤ 105 kWh/m2/year atau 30% pengurangan
6 markah : BEI ≤ 110 kWh/m2/year atau 28% pengurangan
5 markah : BEI ≤ 115 kWh/m2/year atau 25% pengurangan
4 markah : BEI ≤ 120 kWh/m2/year atau 23% pengurangan
3 markah : BEI ≤ 130 kWh/m2/year atau 20% pengurangan
2 markah : BEI ≤ 140 kWh/m2/year atau 18% pengurangan
1 markah : BEI ≤ 150 kWh/m2/year atau 15% pengurangan
PENDEKATAN & STRATEGI
Perbandingan (Comparison – baseline building with proposed system)
Kira atau simulasikan bangunan untuk mendapatkan nilai BEI tahunan dalam unit
kWh/m2/yr. Berdasarkan nilai ini, cadangkan penambahbaikan kepada nilai BEI atau
nilai tenaga kepada pengurangan sebanyak mungkin menggunakan pendekatan
berikut:
1. Rekabentuk Pasif
Gunakan bahan yang mempunyai kadar tebatan (K- Value) yang lebih baik
seperti autoclave lightweight concrete, dindingbatu-bata dua lapis, dinding
berpenebat kompositdan sebagainya.Kaca tingkap perlu direkabentuk
mengikut saiz yang optima, menggunakan jenis Low-E (Penyerapan Haba
yang kurang dan penembusan cahaya yang tinggi). Bumbung perlu
ditebatkan dangan baik. (KT1, 3 & 4)
2. Sistem Aktif
Rancang penggunaan sistem ACMV yang efisien dan cekap tenaga. Sistem
penyejuk bangunan adalah penyumbang terbesar kepada penggunaan
tenaga dalam sesuatu bangunan. Pastikan setiap komponen dipilih dari jenis
yang cekap tenaga (KT6). Sistem ACMV juga boleh direka dengan
keupayaan Demand Ventilation, iaitu pemasangan sensor CO2 yang
membolehkan kemasukan fresh air dikawal (PD6). Terdapat juga pelbagai
inovasi yang boleh meningkatkan kecekapan ACMV yang boleh dikenal pasti.
3. Pencahayaan
Bagaimana menerangi ruangdengan menggunakan jumlah cahaya yang
sama tetapi menggunakan tenaga yang rendah? Menaiktaraf daripada
lampu kalimantang jenis T8 ke T5 sudah mampu menjimatkan hampir 10%
penggunaan tenaga. Bagi produk yang berkualiti tinggi dengan penjimatan
tenaga terbesar, pilih mentol yang telah mendapat ENERGY STAR.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
138
KT
4. Lain-lain kecekapan tenaga untuk pencahayaan boleh diperoleh daripada
pendekatan pencahayaan semulajadi dan perancangan penggunaan
lampu dengan efektif. (KT6)
5. Perkakas cekap tenaga
Pilih peralatan pejabat cekap tenaga. ENERGY STAR melabel komputer
menggunakan 30%-65% pengurangantenaga. Terdapat juga penarafan
tempatan yang disyorkan oleh Suruhanjaya Tenaga yang boleh diambil kira.
Rajah 48 : Pengesahan cekap tenaga Energy Star
Rajah 49 : Pengesahan cekap tenaga oleh ST
6. Penghunian
Adalah menjadi amalan agar kita mematikan peralatan apabila tidak
digunakan di mana dapat menjimatkan penggunaan tenaga. Ianya perlu
dijadikan polisi umum agar penjimatan tenaga boleh dicapai.
7. Phantom load
Masih ada tenga yang digunakan walaupun semasa perkakasan ditutup. Ini
kerana masih ada cas elektrik pada soket yang boleh beralir menerusi
perkakasan yang masih tersambung. Phantom load ini boleh dikenal pasti
terutamanya perkakas yang mempunyai mode standbybiasanya mempunyai
penunjuk LED kecil. Secara umumnya, phantom load ini mampu
menggunakan tenaga sehingga 5-10% dan boleh dikesan pada hari-hari
bercuti. Untuk mengatasi masalah ini, tutup suis dan cabut soket apabila
perkakas tidak digunakan. Ini juga memerlukan penguatkuasaan dan agak
sukar untuk dipraktikkan, kecuali jika rekabentuk suis berada di tempat yang
mudah dicapai.
8. Tenaga Boleh baharu
Penggunaan tenaga solar, angin dan air boleh meningkatkan penjimatan
tenaga.
9. Profil penggunaan
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
139
KT
Kenal pasti profil penggunaan dan masukkan ke dalam pengiraan sebaiknya.
Kebiasaanya kebanyakan pengiraan hanya menumpukan kepada diversity
factor yang mungkin tidak tepat.
Rajah 50 : Contoh profil pengguna
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Pastikan semua strategi pasif diambil kira.
M - Rancang rekabentuk ACMV cekap tenaga
E - Rancang rekabentuk pencahayaan dan pilihan perkakas cekap tenaga
K - Bangunkan Polisi Lestari di organisasi
PERINGKAT PELAKSANAAN
Kecekapan tenaga adalah kemuncak kepada penarafan hijau. Ia memberi erti
terbesar dan juga boleh diterjemah secara langsung dari segi kos.
01 - Fasa (Perancangan) Pra-rekabentuk
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
07 - Fasa Penyiapan Akhir
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
09 - Fasa Jangkamasa penghunian
10 - Fasa Penghunian dan penyenggaraan yang berterusan
11 - PENARAFAN
12 - Penyenggaraan Berterusan
50% pengguna hadir
100% pengguna hadir
30% pengguna tidak keluar semasa
rehat
70% pengguna selepas waktu rehat
Semua pulang selepas 5.30pm
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
140
KT
PENGIRAAN
Pengiraan Building Energy Intensity (BEI) digunakan mesti dilakukan dalam 2 set.
Kecekapan Tenaga Asas (Baseline) dan Cadangan (proposed).
Rumus 19 Pengiraan BEI
BEI = (TBEC - CPEC - DCEC)
(GFA(excluding carpark) - DCA - GLA * FVR) x [52/WOH]
Simulation normalization calculation
The simulation used on this software is based on the following procedures
1. Modeling of the building massing in 3D
2. Application of designed building templates
a. Building materials as designed
b. Thermal template (rooms AC 24 hours, AC office hours, AC intermittent
use, Natural ventilation)
c. Windows profile (open, closed or open based on designated profile)
d. Surface properties (colors and reflectance properties)
e. Internal gains (people, plugloads, equipments, etc)
3. The use of building user profiling – hours of use – based on an hourly designed
profile to simulate user pattern daily, for 7 days a week and 12 months a year
situation. This profiling however, takes into account holidays or off-days.
4. The simulation uses hourly weather data of SUBANGTRY.FWT
5. Rated hours were weighted averaged using the data obtained from the
software and is tabulated as follow:
Space Hours Area
Office 3920 60712.80
Staircase 8,760.00 5,060.00
Restrooms 3,200.00 7,455.00
Meeting 2,352.00 3,659.00
Lobby 3,200.00 1,183.00
Corridor 2,700.00 2,150.00
M & E
Car park
Others 2,700.00 1,768.00
Rated hour 2845.61
6. Results BEI prediction by Whole Building Energy Simulation (BES)
= 12,789,900 kWh / 115,668.80 m2
= 110.57 kWh/m2/yr
BEI minus (carpark + Data center)
= 12,789,900 – (396,111+ 1,191,360)kWh / 115,668.80 – 33,145.50 m2
= 11,202,429 kWh / 82,523.30 m2
= 135.74 kWh/m2/yr
BEI normalized to 2700 hrs
= rated hours = 2845 hrs
= 11,202,429 kWh / (82,523 m2 * 2,845 ) * 2,700
= 128.8 kWh/m2/yr
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
141
KT
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Laporan simulasi pengiraan BEI bangunan.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Pengiraan semula berdasarkan bacaan meter.
CONTOH PENGEMUKAAN
Cara terbaik ialahdengan menyenaraikan kesemua perkara-perkara cekap tenaga
dan kira kecekapan satu-persatu. Ini membolehkan pengkhususan kepada sesuatu
perkara ituditeliti. Analisa yang terperinci juga dapat mengenalpasti kadar pulangan
balik sekiranya maklumat kos diperolehi.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Bangunan merupakan penyumbang terbesar CO2 ke atmosfera. Bangunan cekap
tenaga adalah satu peluang yang signifikan untuk pengurangan CO2 di Malaysia.
Kajian menunjukkan setiap 1,000 kWh tenaga yang digunakan mengeluarkan 0.68 kg
CO2.
RUJUKAN
o MS 1525:2014 Code Of Practice On Energy Efficiency And Use Of Renewable
Energy For Non-Residential Buildings oleh SIRIM.
o Garis Panduan Dan Peraturan Bagi Perancangan Bangunan Oleh
Jawatankuasa Standard Dan Kos Edisi 2008, Unit Perancang Ekonomi Jabatan
Perdana Menteri.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
142
KT
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
143
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT10.2 – Sistem
Pengurusan Kawalan
Tenaga.
MANFAAT
- Menggunakan tenaga
dengan lebih cekap.
KT 10 PAPARAN & KAWALAN
10.1 Pemasangan Sub-Meter Digital
1 MARKAH
MATLAMAT
Menggalakkan pemasangan sub-meter untuk membolehkan pemantauan
penggunaan tenaga di dalam bangunan mengikut agihan penggunaan seperti
sistem servis bangunan, tingkat, penyewaan dan sebagainya.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 Markah : Pemasangan sub-meter digital di papan suis bagi setiap sistem servis.
Servis dalam kriteria ini merujuk kepada sistem-sistem servis yang ada
dalam bangunan seperti sistem penyaman udara, sistem lif, sistem
pencegah kebakaran, sistem pencahayaan dan lain-lain. Di samping
agihan mengikut sistem servis, pemeteran mengikut tingkat,
penyewaan (agensi, unit) juga perlu diambilkira.
Pemasangan wajib untuk kredit ini mesti ada untuk;
ACMV
Pencahayaan
Soket elektrik
Air - pasang submeter untuk semua kegunaan air untuk 1 markah di
kredit PA5
PENDEKATAN & STRATEGI
Pemasangan sub-meter yang berasingan bagi sistem lampu, chiller, soket, AHU, lif dan
lain-lain servis. Sekiranya sesuatu sistem itu menggunakan beban ≥ 100 A (TCL),
pastikan ianya mempunyai meter digital berasingan.
Sesetengah mesin atau peralatan yang ada meter sendiri tidak memerlukan meter
tambahan seperti Chiller.
Jika terdapat Sistem Kawalan Pengurusan Tenaga, kesemua sub-meter perlu
disambungkan pada sistem tersebut bagi memantau dan mengawal penggunaan
tenaga dengan lebih berkesan.
Submeter adalah perkara penting bagi membolehkan prestasi kegunaan tenaga
diukur sebaiknya.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Kebanyakan sistem suis dan lampu ditempatkan di dalam satu papan agihan. Setiap
servis perlu diasingkan bagi setiap papan suis kecil terutamanya untuk sistem lampu
dan soket.
Litar (Circuit) tidak direka dengan betul boleh memberi bacaan salah.
Submeter selalunya dikeluarkan dari rekabentuk disebabkan kos dan kerja-kerja yang
agak rumit.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
144
KT
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
E – Pastikan keperluan submeter dipenuhi bagi pematuhan kredit.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 – Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk skematik
03 – Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 – Fasa (Perolehan) Pelaksanaan Projek
05 – Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 – Fasa Penyiapan Praktikal
08 – Fasa (Penyerahan) Penghunian
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Single line drawing
- Product catalog
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Bukti bergambar
- Lukisan Siap Bina yang menunjukkan kedudukan sub-meter pada papan suis
utama dan papan suis kecil bagi setiap servis yang ≥ 100 A (TCL).
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 51: Diagram MBS SSB dengan Digital Power meter yang ditandakan dengan jelas
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
145
KT
Rajah 52: Pemasangan MSB
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada sumbangan secara langsung.
RUJUKAN
o MS 1525:2014 Code Of Practice On Energy Efficiency And Use Of Renewable
Energy oleh SIRIM.
o Energy Efficiency Guidelines For CKE Design.
ISTILAH & MAKSUD
o Total Connected Load (TCL) - beban mekanikal dan elektrik (dalam kW) yang akan
disambung (atau digunakan) bagi kawasan tersebut. Berbeza dengan "Maksimum
Demand" permintaan yang maksimum (MD) adalah jumlah kW yang sebenarnya
menyumbang jumlah kuasa yang digunakan dalam satu masa selepas menggunakan
faktor kepelbagaian (Diversity Factor) berdasarkan jumlah beban yang disambungkan.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
146
KT
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
147
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT10.1 – Pemasangan
Sub-Meter Digital
MANFAAT
- Menggunakan tenaga
dengan lebih cekap.
KT 10 PAPARAN & KAWALAN
10.2 Sistem Pengurusan Kawalan Tenaga
1 MARKAH
MATLAMAT
Mengadakan sistem pengawasan dan kawalan supaya semua sistem bangunan
boleh dipantau, diselia dan diselenggara disamping mengoptimumkan penggunaan
tenaga.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Pemasangan Sistem Pengurusan Kawalan Tenaga dalam bangunan,
Building Energy Mangement System (BEMS), dengan memenuhi
keperluan minima kesemua parameter berikut;
i. Temp
ii. Airflow
iii. rH
iv. kWh
v. MD
vi. Max Demand Limiting program
Parameter Tambahan:
i. CO2
ii. Air
PENDEKATAN & STRATEGI
Pemasangan sistem pengurusan kawalan tenaga perlu diputuskan di peringkat
perancangan. Ini bagi membolehkan penyelarasan keperluan rekabentuk servis-servis
dalam bangunan untuk diintegrasikan dengan sistem tersebut dibuat di peringkat
rekabentuk.
Sebelum ini, adalah amat ketara antara "hijau" rekabentuk bangunan dan bagaimana
ia benar-benar berfungsi. BEMS mampu mengesahkan bahawa bangunan atau sistem
telah melaksanakan seperti yang direkabentuk. Sebagai contoh, bagaimana pemilik
boleh memastikan bahawa ciri penjimatan tenaga dimasukkan ke dalam rekabentuk,
pada hakikatnya, menjimatkan tenaga selepas pentauliahan?
Sistem BEMS merupakan salah satu alat yang boleh merapatkan jurang antara
rekabentuk dan operasi bangunan atau sistem, menyepadukan pertimbangan alam
sekitar dalam pengurusan bangunan, dan memastikan matlamat kecekapan tenaga
boleh dicapai dan dikekalkan.
BEMS juga boleh digunakan untuk merapatkan rekabentuk dan operasi melalui proses
brainstorming untuk mengenalpasti aspek-aspek alam sekitar yang ketara - iaitu,
aktiviti, produk atau perkhidmatan organisasi/ bangunan yang mungkin atau
melakukan dengan ketara memberi kesan alam sekitar.
Proses menilai aspek-aspek alam sekitar dan kesan yang berkaitan membolehkan
organisasi untuk membangunkan keutamaan supaya objektif alam sekitar diurus dan
sasaran boleh ditetapkan dan dicapai melalui pH. Proses BEMS ini membantu dalam
menambah baik rekod penjagaan dan mengurangkan penggunaan tenaga.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
148
KT
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Pemasangan sistem pengurusan kawalan tenaga melibatkan perbelanjaan kos
awalan yang tinggi.
Pemasangan sensor tidak diselia dengan sempurna memberikan bacaan ralat.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
E - Pastikan semua sistem yang berkenaan disambungkan kepada BEMS untuk
membolehkan bacaan terima dengan tepat dan memenuhi pematuhan kredit.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 – Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 – Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 – Fasa (Perolehan) Pelaksanaan Projek
05 – Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 – Fasa Penyiapan Praktikal
08 – Fasa (Penyerahan) Penghunian
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- I/O point
- Gambar rajah Litar.
- Brosur and spesifikasi pembekal
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan Siap Bina
- Gambar rajah Litar
- Rekod Pengujian dan Pentauliahan
- Manual Operasi dan Penyenggaraan
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
RUJUKAN
o MS 1525: 2014 Code of Practice for Energy Efficiency and Use of Renewable
Energy oleh SIRIM.
ISTILAH & MAKSUD
o Demand Limiting Program - Kebolehan untuk menghadkan penggunaan tenaga dan
kawalan kapasiti. Ianya mengurangkan penggunaan maksimum dalam keadaan
permintaan yang terhad, sekali gus mengurangkan penggunaan elektrik sepenuhnya
tanpa mematikan alat tersebut.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
149
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT 11 – Pengujian &
Pentauliahan
- KT 12 –
Penyenggaraan
Mapan
MANFAAT
- Mengekalkan tahap
kelestarian bangunan
KT 10 PAPARAN & KAWALAN
10.3 Verifikasi
1 MARKAH
MATLAMAT
Memastikan sistem, peralatan dan kemudahan bangunan mesra alam yang di
sediakan dapat mengekalkan prestasi yang ditetapkan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Menyediakan Pelan Verifikasi yang menerangkan ciri-ciri keperluan
verifikasi termasuk pelan pembaikan dan pembetulan untuk
penjimatan Tenaga.
DAN
Pengujian untuk sistem, peralatan dan kemudahan bangunan mesra
alam yang disediakan dilakukan dalam tempoh masa 1 tahun sekali
dan dokumen direkodkan mematuhi spesifikasi yang ditetapkan.
PENDEKATAN & STRATEGI
Verifikasi melibatkan rakaman penggunaan tenaga sebenar sepanjang penghunian,
dan membandingkan data yang dengan penggunaan tenaga yang dianggarkan
dalam rekabentuk. Proses ini adalah bagi memastikan semua sistem melaksanakan
sebagaimana yang ditetapkan dan mengenalpasti apa-apa ketidakpatuhan dalam
peralatan, prosedur operasi atau tabiat pengguna.
Pelan Verifikasi boleh membantu mengurangkan kos tenaga, membantu dengan
pengujian dan pentauliahan, dan dari semasa ke semasa, dokumen dan menambah
peningkatkan kecekapan langkah-langkah penjimatan tenaga.
Verifikasi dilakukan dengan membaca meter bangunan dalam sistem BEMS.
Melantik pakar/professional dalam bidang yang berkaitan untuk menguji dan
menverifikasikan segala kemudahan mesra alam yang disediakan dan dokumen itu
direkod mengikut tatacara pengurusan yang berkaitan.
Electricity Regulation 1994– EMEER 2008 jika penggunaan tenaga dalam masa 6 bulan
melebihi 3,000,000 kWh.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
E – Membangunkan Pelan Verifikasi
S - Senggara/ Fasiliti perlu memastikan verifikasi dilakukan berpandukan syarat-syarat
sedia ada JKR. Membantu dangan penyediaan Pelan Verifikasi.
PERINGKAT PELAKSANAAN
03 – Fasa Pembangunan Rekabentuk
Penyediaan Pelan Verifikasi
06 – Fasa Penyiapan Praktikal
Memastikan semua alatan berfungsi dan memberikan bacaan
07 – Fasa Penyiapan Akhir
Semua bacaan adalah betul dan mematuhi rekabentuk, kerjasama dengan
pengujian & pentauliahan
08 – Fasa (Penyerahan) Penghunian
Penetapan baseline dan bacaan berkala
09 – Fasa Jangkamasa Penghunian
Bacaan Berkala
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
150
KT
10 – Fasa Penghunian &Penyenggaraan Berterusan
Kalibrasi dan pelan penambahbaikan
12 – Fasa Bangunan beroperasi
Bacaan berkala dan kalibrasi penambahbaikan
Pengujian dan pentauliahan adalah peringkat utama kerja-kerja verifikasi dijalankan
bagi mendapatkan nilai prestasi asas. Lakukan ini setiap bulan sehingga tamat 1 tahun
pertama sebelum memulakan kerja penyenggaraan/ penambahbaikan.
PENGIRAAN
Status kecekapan tenaga perlu dilaporkan seperti berikut:
- kecekapan tenaga fasa rekabentuk
- kecekapan tenaga semasa pentauliahan
- kecekapan tenaga selepas penghunian
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Mengemukakan Pelan Verifikasi
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- salinan bil elektrik asal
- laporan verifikasi dan pelan penambahbaikan
Dokumen verifikasi kemudahan mesra alam diserahkan semasa pemeriksaan
penarafan pH JKR.
CONTOH PENGEMUKAAN
Dapatkan data indeks tenaga bangunan dari KT10 sebagai rujukan.
Apabila pembinaan tamat, mulakan pengambilan data setiap bulan sehingga
penghunian penuh. Rujuk semula KT10, dan rekodkan ketidakpatuhan. Dengan
menggunakan Pelan Verifikasi, jalankan kerja-kerja penambahbaikan.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
RUJUKAN
o Electricity Supply Act 1990, Efficient Management of Electrical Energy
Regulations 2008
o ASHRAE Guideline 14-2002, Measurement of Energy Demand Savings
ISTILAH & MAKSUD
o TIada istilah baharu.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
151
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT 12 –
Penyenggaraan
Mapan
MANFAAT
- Simpanan rekod yang
sistematik
KT 11 PENGUJIAN DAN PENTAULIAHAN
3 Markah
MATLAMAT
Memastikan kebolehfungsian dan keberkesanan sistem, peralatan dan kelengkapan
bangunan berdasarkan kehendak rekabentuk, spesifikasi dan piawaian mesra alam
yang ditetapkan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Penyediaan pelan pengujian dan pentauliahan dan laporan semak
rekabentuk.
2markah: Rekod lengkap pengujian untuk sistem, peralatan dan kelengkapan
bangunan yang disediakan mematuhi rekabentuk, spesifikasi dan
piawaian mesra alam yang ditetapkan.
PENDEKATAN & STRATEGI
Rekod pengujian dan pentauliahan segala kemudahan mesra alam hendaklah
disediakan dengan lengkap dan direkod mengikut tatacara pengurusan yang
berkaitan. Pengujian dan pentauliahan (Cx) mestilah menepati syart-syarat Sistem
Pengurusan Kualiti JKR (SPK) dan juga the Commissioning Process berdasarkan AHSRAE
Guideline 0.
Cx boleh dikatakan langkah yang paling penting dalam mencapai tenaga dan sistem
seperti apa yang dirancang. Pentauliahan konvensional hanya memeriksa
kepenggunaan perkakasan, boleh berfungsi, dan mengikut spesifikasi sahaja tetapi
tidak melihat sistem bangunan secara menyeluruh yang kebiasaannya memberikan
masalah pada masa hadapan.
Menyedari nilai pentauliahan yang betul, sistem pH memastikan Cx dilakukan bagi
mengesahkan pemasangan peralatan yang betul dan penuh operasi permulaan. Ini
terdiri daripada ujian fungsi meluas semua sistem mekanikal dan operasi, latihan
kakitangan yang terperinci, dan kajian yang luas yangoperasi dan manual
penyenggaraan.
Amalan Pentauliahan terbaik termasuk langkah-langkah tambahan sebelum dan
selepas pembinaan. Ini memerlukan kerjasama semua pasukan projek bagi
mengenalpasti kos dan pilihan terbaik untuk peningkatan prestasi.
Di samping itu, pada seluruh tahun pertama, ejen Cx perlu mengenalpasti dan
menyelesaikan apa-apakebimbangan atau isu-isuyang timbul (KT10.3).
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Memerlukan sistem penyimpanan rekod-rekod pengujian dan pentauliahan yang
teratur.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
Semua - Memastikan pembinaan mematuhi kehendak-kehendak projek seperti
yang dirancang.
M - Menjadi ejen Cx dan memimpin keberkesanan proses Cx
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
152
KT
PERINGKAT PELAKSANAAN
01 - Fasa (Perancangan) Pra-rekabentuk
Bangunkan Brif Pemilik yang menerangkan kehendak-kehendak projek.
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
Bangunkan Brif Rekabentuk untuk semua bidang
Tetapkan kriteria penerimaan (Acceptance Criteria)
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
Design Review
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
Penambahbaikan kepada spesifikasi dan keperluan.
Memasukkan keperluan Cx ke dalam dokumen pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
Memeriksa shop drawing dan method statement
Laporan pemasangan berdasarkan kehendak-kehendak projek
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
Menyemak laporan pemasangan dari Kontraktor
Memeriksa semua sistem berfungsi seperti yang ditetapkan
07 - Fasa Penyiapan Akhir
Pengumpulan data, O&M dan Manual pengguna bangunan.
Latihan kepada unit fasiliti
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
Laporan penuh keberkesanan sistem dan kecekapan tenaga
09 - Fasa Jangkamasa penghunian
Memastikan pengguna bangunan mematuhi ketetapan cekap tenaga
10 - Fasa Penghunian dan penyenggaraan yang berterusan
Kaji semula dan semakkan prestasi bangunan
11 - PENARAFAN
12 - Penyenggaraan Berterusan
Pemantauan dan laporan berkala
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Cx Plan
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Dokumen lengkap pengujian dan pentauliahan yang telah disahkan.
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Setiap pengurangan kWh adalah pengurangan kepada pelepasan CO2.
RUJUKAN
o Sistem Pengurusan Kualiti JKR.
o AHSRAE Guideline 0
ISTILAH & MAKSUD
Commissioning (Cx) - proses mengesahkan bahawa sistem bangunan beroperasi seperti
yang sepatutnya dan mengikut keperluan pemilik seperti yang dinyatakan dalam
dokumen-dokumen projek. Pentauliahan membantu mengisi jurang antara pasukan
rekabentuk, dan perunding yang biasanya tidak dipertanggungjawabkan untuk
menyemak butir-butir kecil pembinaan, dan subkontraktor sebagai contoh; tidak teliti
apabila menetapan kuasa kipas atau lokasi sensor.
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
153
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT 12.2 – Kontraktor
Penyenggaraan
- KT 12.3 – Pelan
Penyenggaraan
MANFAAT
- Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
- Mengurangkan jejak
karbon
KT 12 PENYENGGARAAN MAPAN
12.1 Ruang pejabat untuk pasukan penyenggaraan
1 Markah / N.A.
Kredit ini mempunyai pilihan N/A sekiranya tidak berkaitan pada projek.
MATLAMAT
Menempatkan ruang pejabat penyenggaraan yang khusus di tempat yang sesuaI.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah: Menyediakan dua (2) ruang pejabat penyenggaraan yang mudah
diakses dengan keluasan yang sesuai mengikut bilangan ahli pasukan
penyenggaraan yang diperlukan seperti berikut:
Satu (1) ruang untuk kontraktor Facility Management (FM)
Satu (1) ruang untuk Unit Pengurusan Fasiliti (UPF)
PENDEKATAN & STRATEGI
Lokasi ruang pejabat tersebut perlu mengambilkira kesesuaian dan tidak
mengganggu ruang pejabat lain dan bukan ditempat yang tersorok. Kedudukan bilik
ini adalah penting bagi memudahkan pasukan penyenggaraan melakukan rondaan,
penyenggaraan dan baik pulih. Bilik ini boleh juga dijadikan bilik operasi bomba
sekiranya berlaku sebarang kecemasan kerana semua data bangunan akan
diletakkan di dalam bilik ini.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Penyediaan ruang yang terlebih besar atau staf senggara bangunan yang sedikit
berbanding tempat yang digunakan.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Menyediakan ruang pejabat untuk pasukan penyenggaraan dan berperanan
menasihati pelanggan agar menyediakan keperluan ruang pejabat tersebut di
dalam brif projek.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Pelan susunatur yang menunjukkan ruang pejabat penyenggaraan.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan Siap Bina
- Bukti bergambar
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
154
KT
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 53 : Contoh Bilik Penyenggaraan
Akipraktis
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Penyenggaraan sempurna mampu memastikan operasi optima dan penggunaan
tenaga yang berkesan.
RUJUKAN
o Brif Projek / Room Data
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
155
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT12.1 - Ruang
pejabat untuk
pasukan
penyenggaraan
- KT 12.3 – Pelan
Penyenggaraan
MANFAAT
- Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
- Mengurangkan jejak
karbon
KT 12 PENYENGGARAAN MAPAN
12.2 Kontraktor penyenggaraan
1 Markah
MATLAMAT
Memastikan pemilik bangunan melantik kontraktor penyenggaraan yang kompeten
untuk mengekalkan/menambahbaikan prestasi bangunan sebagai satu kemudahan
yang mesra alam.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah: Pemilik bangunan melantik pasukan penyenggaraan/pengurusan
fasiliti yang kompeten 3 bulan sebelum tempoh DLP tamat.
PENDEKATAN & STRATEGI
Pemilik bangunan mengeluarkan sebutharga/tender untuk melantik kontraktor
penyenggaraan 3 bulan sebelum tempoh DLP tamat untuk memastikan proses
peralihan kontraktor tidak terganggu agar peralatan mesra alam dapat berfungsi
dengan baik.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
P - Melantik kontraktor
UPF - Menyediakan skop kerja
PERINGKAT PELAKSANAAN
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
12 - Penyenggaraan Berterusan
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- komitmen pemilik untuk melantik kontraktor penyenggaraan.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Salinan surat tawaran kepada pasukan penyenggaraan yang berjaya dilantik.
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Penyenggaraan sempurna mampu memastikan operasi optima dan penggunaan
tenaga yang berkesan.
RUJUKAN
Tatacara Pengurusan Aset Tak Alih (TPATA) Kerajaan
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
156
KT
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
157
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT12.1 - Ruang
pejabat untuk pasukan
penyenggaraan
- KT 12.2 –
Kontraktor
Penyenggaraan
MANFAAT
- Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
- Mengurangkan
jejak karbon
KT 12 PENYENGGARAAN MAPAN
12.3 Pelan Penyenggaraan
1 Markah
MATLAMAT
Memastikan amalan terbaik budaya penyenggaraan dilakukan sepenuhnya mengikut
Tatacara Pengurusan Aset Tak Alih (TPATA) Kerajaan bagi mengoptimumkan nilai
faedah aset.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Sediakan Pelan Strategi Pengurusan Aset (Operasi) – PSPA(O) untuk
tempoh 3-5 tahun atau mengikut tempoh kontrak merangkumi Pelan
Penerimaan Aset (PTRA) –Pelan Operasi Penyenggaraan Aset (POPA),
Pelan Penilaian Keadaan/ Prestasi Aset (PNPA), Pelan Pemulihan/
Ubah suai/ Naik taraf aset (PPUN) dan Pelan Pelupusan Aset (PLA).
PENDEKATAN & STRATEGI
Penyediaan PSPA(O) yang merangkumi PTRA, POPA, PNPA, PPUN dan PLA adalah
diperlukan. Pelan-pelan ini disediakan oleh Pasukan penyenggaraan/pengurusan
fasiliti yang dilantik oleh pemilik bangunan. Ianya perlu bagi merekod segala dokumen
penyenggaraan bagi tujuan rujukan.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
P - Menyediakan pelan strategi pengurusan aset (operasi)
PERINGKAT PELAKSANAAN
Penyediaan pelan strategi pengurusan aset perlu disediakan seawal mungkin.
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
07 - Fasa Penyiapan Akhir
12 - Penyenggaraan Berterusan
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Rangka Pelan-pelan yang diperlukan
- Surat Komitmen pemilik bangunan
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Tatacara Pengurusan Aset Tak Alih (TPATA)
- Manual Pengurusan Menyeluruh Kerajaan (MPAM)
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
RUJUKAN
1. Tatacara Pengurusan Aset Tak Alih (TPATA) Kerajaan
2. Manual Pengurusan Aset Menyeluruh (MPAM)
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istlah baharu
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
158
KT
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
159
KT
MARKAH BERKAITAN
- KT 11 – Pengujian dan
Pentauliahan
- KT12.3 – Pelan
Penyenggaraan
- SB 2 – Produk Hijau
MANFAAT
- Mengurangkan
penggunaan bahan
mentah
- Mengurangkan
penggunaan bahan
bakar fosil
- Menghasilkan tenaga
- Mengurangkan
penggunaan air
- Mengurangkan
pelepasan toksik ke
udara
- Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
- Mengurangkan
pencemaran air
- Mengurangkan sisa
pepejal
- Memulihara habitat
- Mewujudkan habitat
- Mengurangkan jejak
karbon
KT 12 PENYENGGARAAN MAPAN
12.4 Manual Pengguna Bangunan
2 Markah
MATLAMAT
Untuk memberi maklumat, tatacara penggunaan, kemudahan menyenggara kepada
pengguna bangunan (end user).
KEPERLUAN PEMARKAHAN
2 markah: Manual pengguna bangunan untuk kemudahan – kemudahan yang
disediakan direkod dan di simpan di tempat yang sewajarnya
sebagai dokumen yang mudah dilihat dan dirujuk.
PENDEKATAN & STRATEGI
Mewujudkan dokumen daftar rekod manual pengguna bangunan seperti yang
terkandung dalam Sistem Pengurusan Kualiti JKR.
- Latihan untuk kakitangan dan penyimpanan rekod selaras dengan Sistem
Pengurusan Kualiti JKR.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
Semua - sediakan dokumen bangunan yang bersesuaian untuk dikompilasikan
menjadi manual pengguna bangunan.
A - Kompilasi lukisan ‘softcopy’, ‘hardcopy’, senarai bahan binaan dan kemasan
bangunan, kelulusan pelan bomba serta pihak berkuasa lain yang berkaitan.
M - Senarai peralatan dan manual operasi & penyenggaraan.
E - Senarai peralatan dan manual operasi & penyenggaraan.
PERINGKAT PELAKSANAAN
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
10 - Fasa Penghunian dan penyenggaraan yang berterusan
12 - Penyenggaraan Berterusan
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
Tidak Berkenaan
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
Manual Operasi dan Penyenggaraan
Latihan Penggunaan sistem kepada pemilik bangunan
Lukisan Siap Bina
Kad Pendaftaran Aset Tak Alih & Laporan Daftar Aset Khusus
Pelan kedudukan kunci
Sijil Testing & Commisioning
Sijil Jaminan (jika berkenaan)
Sijil Siap Kerja
Sijil Siap Membaiki Kecacatan
Sijil Layak Menduduki Premis
Sijil Kerja Awam, Arkitek, Elektrikal & Mekanikal
KT – Pengurusan Kecekapan Tenaga
© pH JKR 2015
160
KT
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
RUJUKAN
o Sistem Pengurusan Kualiti JKR.
o Tatacara Pengurusan Aset Tak Alih (TPATA) Kerajaan
o Manual Pengurusan Aset Menyeluruh (MPAM)
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu
SB – Pengurusan Sumber & Bahan
© pH JKR 2015
161
SB
PENGURUSAN SUMBER & BAHAN
Menggalakkan penggunaan bahan yang diberi penarafan hijau oleh badan yang
telah diiktiraf. Meluaskan lagi penggunaan IBS yang jelas mempunyai banyak
kebaikannya dari segi kelestarian. Pengurusan sisa pepejal juga perlu diambil
perhatian.
SB – Pengurusan Sumber & Bahan
© pH JKR 2015
162
SB
SB – Pengurusan Sumber & Bahan
© pH JKR 2015
163
SB
MARKAH BERKAITAN
SB2 – Produk Hijau
SB3 – Pengurusan Sisa
Semasa Pembinaan
MANFAAT
Mengurangkan
pembebasan gas
rumah hijau
Mengurangkan
pembuangan sisa
pepejal
Mengurangkan
penggunaan sumber
air
SB 1 (m) SISTEM BINAAN BERINDUSTRI (IBS)
MANDATORI
1 Markah
MATLAMAT
Mengurangkan pergantungan kepada pekerja asing.
Mengurangkan pembaziran sisa bahan binaan.
Meningkatkan kualiti pembinaan.
Menjimatkan masa dan kos sesebuah projek.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Penggunaan IBS sebanyak minima 70 %.
Penekanan Sistem Pemarkahan IBS mengenai sifat berikut: -
o Penggunaan komponen pasang siap dan pratuang
o Pengeluaran luar tapak komponen
o Penggunaan diseragamkan komponen
o Penggunaan semula
o komponen bangunan rekabentuk berdasarkan Standard Malaysia
"Panduan Penyelarasan Modular dalam Bangunan", MS 1064.
PENDEKATAN & STRATEGI
Mewajibkan penggunaan komponen IBS dengan minima skor 70% dalam projek
kerajaan. Rekabentuk lukisan Arkitek hendaklah secara modular dan bangunan
piawai seperti klinik, sekolah, pejabat, kuarters, dll akan menggunakan lukisan
berkonsepkan Pre-approved Plan. Merujuk pada SPP 7/ 2008, PENGECUALIAN adalah
dibenarkan bagi projek kerja bernilai < RM10Juta kecuali projek yang dikenalpasti oleh
JKR untuk dilaksanakan secara IBS / projek kerja di kawasan pedalaman / terpencil
yang sukar diakses oleh pengangkutan.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Pembekal IBS terhad & Tanggungjawab rekabentuk yang tidak jelas.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A – Rancang rekabentuk yang modular
PERINGKAT PELAKSANAAN
IBS memerlukan perancangan awal. Ini kerana keseluruhan bangunan model di IBS-
kan. Ianya hanya terbatas dengan imaginasi pereka.
01 - Fasa (Perancangan) Pra-rekabentuk
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
PENGIRAAN
Berdasarkan manual pengiraan IBS oleh CIDB
Rumus 20 Pengiraan IBS
IBS SCORE = Score Structural Sys +Score Wall Sys +ScoreOther Simplified Construction Solutions
Pengiraan skor IBS hanya mempertimbangkan elemen-elemen struktur bangunan.
Kerja-kerja sub-struktur tidak diambil kira dalam pengiraan.
SB – Pengurusan Sumber & Bahan
© pH JKR 2015
164
SB
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
o Cadangan sistem IBS oleh pembekal IBS berdaftar
o Laporan Pengiraan Skor IBS
Peringkat Verifikasi Pemarkahan.
o Lukisan pembinaan IBS
o Lukisan siap bina
Contoh-contoh :
Lukisan yang disediakan oleh pembekal berdaftar
Di antara komponen IBS yang biasa digunakan di Malaysia adalah :
o Sistem kerangka panel dan kekotak konkrit pratuang
o Sistem kerangka keluli
o Sistem kerangka kayu pra-siap
o Sistem acuan keluli
o Sistem blok pratuang
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Pelepasan CO2 daripada pengeluaran konkrit adalah berkadar terus dengan
kandungan simen yang digunakan dalam campuran konkrit; 900kg CO2 yang
dihasilkan dalam penggunaan setiap tan simen. Terdapat juga CO2 dalam
pengangkutan IBS dari logi ke tapak pembinaan.
RUJUKAN
o Surat Pekeliling Perbendaharaan Bil. 7/2008 – Pelaksanaan IBS Dlalam Projek
Kerajaan
o Malaysian Standard MS 1064: Part I -10: 2001.
o Manual Pengiraan Skor IBS oleh CIDB
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
SB – Pengurusan Sumber & Bahan
© pH JKR 2015
165
SB
MARKAH BERKAITAN
SB3 – Pengurusan Sisa
Semasa Pembinaan
PD8 – Kualiti Udara
Dalaman
MANFAAT
Mengenggalakkan
penggunaan produk
hijau
Meningkatkan tahap
kesihatan manusia
SB 2 PRODUK HIJAU
3 MARKAH
MATLAMAT
Menggalakkan penggunaan produk hijau yang terdapat dalam pasaran berdasarkan
senarai produk-produk yang terdapat di dalam manual Green Product Scoring System
(GPSS)yang menekankanpenggunaan bahan binaan kekal dari pelbagai aspek lestari
di dalam sesebuah projek bagi mengurangkan impak kepada alam sekitar dan
menigkatkan kualiti kehidupan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
3 markah : Mencapai markah GPSS sebanyak 70 – 100%, ATAU
2 markah : Mencapai markah GPSS sebanyak 50 – 69%, ATAU
1 markah : Mencapai markah GPSS sebanyak 40 – 49%
PENDEKATAN & STRATEGI
Terdapat pelbagai produk di pasaran yang dikategorikan sebagai produk hijau.
Produk-produk dalam kategori ini telahpun mendapat perakuan dari agensi-agensi
yang diiktiraf dengan memenuhi antara syarat-syarat berikut:
Mengurangkan impak kepada alam sekitar
Mengurangkan pelepasan gas rumah hijau;
Menggekalkan tahap kesihatan pengguna; dan
Mengurangkan penggunaan tenaga, air dan lain-lain sumber asli,
Menggalakkan penggunaan tenaga boleh baharu, dan
Mengitar semula sumber bahan buangan.
Pereka digalakkan untuk mengenalpasti produk Hijau yang terdapat di pasaran
berdasarkan senarai produk-produk yang terdapat di dalam manual Green Product
Scoring System (GPSS). Produkyang dinyatakan hendaklah memenuhi salah satu dari
kriteria berikut:-
Tahan lama
Melindungi Alam Sekitar
Tenaga diperbaharui
Mempunyai kandungan bahan kitar semula
Produk tempatan
Meningkatkan kualiti/kecekapan air
Kecekapan Tenaga
Meningkatkan Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman.
Pengiraan GPSS bagi projek bangunan mengambilkira produk hijau bagi kerja-kerja
Arkitek, Mekanikal,Elektrikal dan Sivil & Struktur.
Kaedah pengiraan pemarkahan untuk produk Hijau ini ialah berdasarkan jumlah
markah yang terdapat di dalam Manual GPSS:
SCORE DESCRIPTION
0 The product used is not considered Green or do not have any form of
certification
1
Product self-declared Green by the manufacturer with certification from
independent body; e.g. compliance to ISO 14000
OR
*Type II: Self-declarations or claims made by manufacturer;
Any certificate or accreditation from any green/eco-friendly organization
from all over the world
2
*Type I: Based on multiple criteria and life-cycle considerations; eg: product
or materials that have eco-label
OR
Certificate from any members of Global
SB – Pengurusan Sumber & Bahan
© pH JKR 2015
166
SB
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Buat pilihan bahan berdasarkan produk-produk yang terdapat di dalam manual
GPSS
PERINGKAT PELAKSANAAN
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
PENGIRAAN Rumus 21: Pengiraan bahan guna semula
Purata GPSS (%) =
* Aw – Produk Hijau bagi kerja Arkitek
Mw – Produk Hijau bagi kerja Mekanikal
Ew – Produk Hijau bagi kerja Elektrikal
Cw – Produk Hijau bagi kerja Civil & Struktur
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
o Sijil Pengesahan Produk Hijau
o Spesifikasi produk
o Senarai Pemarkahan Produk Hijau berdasarkan GPSS
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
o Brosur pembekal
o Bukti bergambar.
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Bergantung kepada bahan yang dipilih.
Penggunaan bahan guna semula mengurangkan CO2 dengan mengurangkan
pengambilan bahan mentah dan boleh juga menguntungkan kos lain.
RUJUKAN
o CIDB Malaysia, Manual for IBS Content Scoring System (IBS Score), IBS
Publication series No.17
o Green Pages Malaysia
o SIRIM, Eco-label Criteria Documents
o Green Purchasing Network Malaysia
o MyHijau Directory – http://www.greendirectory.my
o JMAL – Green Product Directory
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
SB – Pengurusan Sumber & Bahan
© pH JKR 2015
167
SB
MARKAH BERKAITAN
SB1 – Sistem Binaan
Berindustri
SB2 – Produk hijau
MANFAAT
Mengurangkan sisa
pepejal
SB 3 PENGURUSAN SISA SEMASA PEMBINAAN
3 markah
MATLAMAT
Tapak bina yang kemas dan teratur bagi memelihara keselamatan pekerja dan
persekitaran.Mengelakkan pencemaran kepada alam sekitar.
Kredit ini juga dapat memberi tumpuan kepada mengalihkan sisa binaan dari tapak
pelupusan dengan mencari pelbagai alternatif untuk kegunaan akhir sisa, iaitu kitar
semula, digunakan semula atau dijual semula.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
Pelan Pengurusan Sisa
1 markah : Menyediakan pelan pengurusan sisa yang merangkumi Sisa Buangan
Berjadual DAN Sisa Bahan Binaan.
Pengurusan Sisa
1 markah : Menyediakan tempat pengumpulan dan penyimpanan serta
menguruskan Sisa Buangan Berjadualsecara sistematik.
1 markah : Menyediakan tempat pengumpulan dan penyimpanan serta
menguruskan Sisa Bahan Binaan secara sistematik.
PENDEKATAN & STRATEGI
Pengurusan sisa pembinaan perlu mematuhi keperluan Perbadanan Pengurusan Sisa
Pepejal & Pembersihan Awam(SWCorp),Jabatan Alam Sekitar (JAS) dan agensi
berkenaan.
Semua sisa Buangan Berjadualperlu diuruskan mengikut Peraturan-Peraturan Kualiti
Alam Sekeliling (Buangan Berjadual) 2005.
Sisa Buangan Berjadual
Bahan atau buangan yang disenaraikan di dalam Jadual 1, Peraturan-Peraturan
Kualiti Alam Sekeliling (Buangan Berjadual) 2005.
Contoh-contoh sisa Buangan Berjadual yang biasa ditemui di tapak pembinaan
adalah seperti berikut:
o Minyak hidraulik terpakai
o Minyak pelincir terpakai
o Tong cat
Rajah 54: Pegawai JAS memeriksa keadaan Sisa Buangan Berjadual di tapak
SB – Pengurusan Sumber & Bahan
© pH JKR 2015
168
SB
Sisa Bahan Binaan
Kurangkan penghasilan sisa binaan di tapak pembinaan kerana dengan kurangnya
sisa, maka berkurangan juga sisa yang perlu dikitar semula atau diguna semula.
Terdapat dua pendekatan yang berbeza untuk kitar semula sisa binaan:
o memisahkan bahan-bahan pada sumber (di lokasi), atau
o percampuran dan penghantaran ke kemudahan pengasingan sampah
di luar tapak.
Pilihan antara strategi-strategi ini bergantung kepada sama ada terdapat ruang
penyimpanan sementara di tapak, dan jika ada kemudahan pengasingan yang baik
berhampiran.
Pengurusan Sisa Pembinaan (CWM – Construction Waste Management) menjadi
amalan piawaipada hampir kesemua sistem penarafan hijau di dunia. Sebagai
negara membangun, mungkin lebih sukar untuk mencari tempat kitar semula sisa
bahan binaan. Kos yang tinggi boleh dielakkan dengan mengitar semula sisa bahan
binaan seperti konkrit, kayu, besi, plastik, kertas, dan sebagainya.
Secara kebiasaannya, lori yang mengangkut sisa binaan akan ditimbang untuk
mendapatkan berat timbangan bahan yang hendak dikitar semula. Ini membolehkan
kuantiti sisa itu didokumenkan sebaiknya.
Rajah 55: Pengurusan sisa binaan di tapak
Isu-isu Yang MungkinTimbul
Pengasingan / penyimpanan sisa berjadual seperti minyak yang tidak dibuat dengan
baik akan menyebabkan tumpahan minyak ditapak projek.
Isu pembakaran sisa pembinaan berlaku di dalam projek JKR.
Pihak kontraktor tidak dapat menunjukkan dokumen bukti
o bagi proses penyimpanandan pelupusan sisa berjadual seperti resit dan
borang semasa Audit dijalankan.
o Proses menyimpanan dan bawa keluar sisa binaan dengan resit
timbangan dari tapak pelupusan.
Pihak yang terlibat dalam mengendalikan proses penyimpanan, penghantaran dan
pelupusan sisa berjadual tidak mempunyai lesen daripada Jabatan Alam Sekitar.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
AST - Kenal pasti bahan bahan untuk dilupuskan dan dikitar semula
SB – Pengurusan Sumber & Bahan
© pH JKR 2015
169
SB
PERINGKAT PELAKSANAAN
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
07 - Fasa Penyiapan Akhir
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini. Tetapi digalakkan menunjukkan kuantiti sisa
yang dikawal keluar dari tapak, kuantiti bahan yang diguna semula, dikitar semula
atau dijual semula.
Jadual 9: Contoh pengiraan sisa bahan binaan yang akan dikitar semula
CONSTRUCTION WASTE MANAGEMENT
MONITORING MONTH OF NOV 2014
Recycling / Diversion Materials
Description Hauler / Location Quantity Diverted / Recycled
Units
(Tons/cy)
Concrete Location A 4,200.50 tons
Wood Location A 1.00 tons
Gypsum Location A 1.50 tons
Steel Location A 113.00 tons
Curshed Asphalt Location A 1.00 tons
Masonry Location A - tons
Cardboard Location A 1.50 tons
Total Construction Waste Diverted 4,318.50 tons
Landfill Material Description Landfill Hauler / Location Quantity Diverted / Recycled
Units
(Tons/cy)
General Mixed Waste Location A 3,000.00 tons
Total Construction Waste Sent to Landfill 3,000.00 tons
Total of All Construction Waste 7,318.50 tons
LAST MONTHS TOTAL - tons
NEW ACCUMULATED TOTAL 7,318.50 tons
Percentage of Construction Waste Diverted From
Landfill 59.01 %
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
o Sisa Bahan Berjadual
o Bagi projek yang melebihi kos RM20 juta serta melibatkan kerja-
kerja tanah, penyediaan EMP perlu dibuat. Pengurusan mengenai
sisa berjadual perlu dinyatakan dengan jelas didalam dokumen
EMP.
o Sisa Bahan Binaan
o Berdasarkan kuantiti bahan binaan, anggarkan sisa bahan binaan
yang boleh dikitar semula. Ini termasuk bungkusan/kotak bahan
binaan dan botol minuman plastik.
o Pelan tapak dengan kawasan simpanan sementara.
SB – Pengurusan Sumber & Bahan
© pH JKR 2015
170
SB
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
o Sisa Bahan Berjadual
o Pihak kontraktor perlu mengemukakan dokumen bukti bagi
sebarang proses penyimpanan, proses penghantaran ke tapak
pelupusan dan proses pelupusan sisa berjadualseperti resit dan
borang semasa audit dijalankan.
o Laporan CWM
o Kemukakan bukti resit bawa keluar sisa bahan binaan,
o Bukti bergambar
o Pengiraan kitar semula (jika ada)
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 56: Pelan induk pengurusan sisa, sebahagian daripada Pelan Pengurusan yang mesti dibangunkan
Akipraktis
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Pengurangan perjalanan ke tapak pelupusan akan mengurangkan pelepasan
CO2seperti berikut;
7,300 kg pelepasan CO2/orang/tahun atau 20 kg pelepasan CO2/orang/hari
Perjalanan 1km trak sisa = 0.85 kg CO2
Perjalanan 1km trak sisa = 10.03 kg CO2 melalui penggunaan diesel
RUJUKAN
o ArahanTeknik (Jalan) 16/3 - Pindaan 2008 (A Practical Guide for Environmental
Protection and Enhancement Works)
o Akta Kualiti Alam Sekitar, 1974
o Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974 [AKTA 127]: Peraturan - Peraturan Kualiti Alam
Sekeliling (Buangan Terjadual) 2005
o DOE Environmental Requirements –A Guide for Investors
o Occupational Safety and Health Act, 1994 - Akta Keselamatan dan Kesihatan
Pekerjaan
ISTILAH & MAKSUD
o TIada istilah baharu
SB – Pengurusan Sumber & Bahan
© pH JKR 2015
171
SB
MARKAH BERKAITAN
SB1 – Sistem Binaan
Berindustri
SB3 – Pengurusan Sisa
Bangunan Semasa
Pembinaan
MANFAAT
Mengurangkan sisa
pepejal
SB 4 3R – SEMASA OPERASI
3 MARKAH
MATLAMAT
Matlamat 3R: Pembangunan yang kemas dan teratur bagi memelihara keselamatan
penghunidan kebersihan persekitaran.Mengelakkan pencemaran kepada alam
sekitar.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
PENYEDIAAN PELAN PENGURUSAN SISA DOMESTIK
1 markah : Menyediakan pelan pengurusan sisa domestik secara sistematik
semasa operasi.
TONG 3R
1 markah : Menyediakan tong pengumpulan bagi menguruskan sisa domestik
secara sistematik untuk sekurang-kurangya 3 jenis bahan boleh kitar
semula dan 1 tong sampah umum.
KEBUK SAMPAH BESAR
1 markah : Menyediakan kebuk sampah yang 30% lebih besar daripada
keperluan SWCorp bagi membolehkan kerja-kerja pengumpulan,
pengasingan dan penyimpanan serta menguruskan sisa domestik
yang boleh dikitar semula.
PENDEKATAN & STRATEGI
Pengurusan sisa pembinaan perlu mematuhi keperluan SWCorp dan agensi
berkenaan.
Pengasingan sisa di sumber adalah satu proses mengasingkan sisa pepejal kepada sisa
organik dan sisa inorganik di mana sisa pepejal yang boleh dikitar semula atau
mempunyai nilai diasingkan daripada sisa pepejal yang hendak dilupuskan. Ianya
bertujuan mengurangkan jumlah sisa pepejal dihantar ke tapak pelupusan dan
memudahkan aktiviti kitar semula dijalankan.
Berikut adalah langkah - langkah yang perlu dijalankan di dalam pelaksanaan
program pengasingan sisa di sumber di pejabat iaitu :-
o Menubuhkan Jawatankuasa 3R
o Menjalankan Penilaian Sisa di Pejabat
o Menyediakan Fasiliti Untuk Pengasingan Sisa
o Mengenalpasti Pemborong Barangan Kitar Semula
o Menjalankan Promosi Program Pengasingan Sisa di Sumber di Pejabat
o Kutipan dan Penstoran Sisa Pepejal yang baleh Dikitar Semula
o Rekod dan Pencapaian
o Pemantauan Program
Isu-isu Yang MungkinTimbul
Pengguna engkar memasukkan sisa tidak sepatutnya ke dalam tong yang salah.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Meneliti perancangan tempat letak tong-tong 3R dan rumah sampah. Memastikan
keperluan dimasukkan ke dalam dokumen tender.
S - Merangka pelan pengurusan sisa pepejal sejajar dengan garis panduan SWCorp.
SB – Pengurusan Sumber & Bahan
© pH JKR 2015
172
SB
PERINGKAT PELAKSANAAN
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
07 - Fasa Penyiapan Akhir
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
09 - Fasa Jangkamasa Penghunian
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Pelan pengurusan sisa domestik
- Pelan kedudukan tong 3Rdi semua aras bangunan
- Lokasi kebuk sampah
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Pematuhan pelan pengurusan sisa domestik
- Bukti bergambar
CONTOH PENGEMUKAAN Rajah 57: Contoh rekabentuk tong-tong 3R dan penyediaan rumah sampah
NIA
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Pengurangan perjalanan ke tapak pelupusan akan mengurangkan pelepasan CO2
seperti berikut;
7,300 kg pelepasan CO2/orang/tahun atau 20 kg pelepasan CO2/orang/hari
perjalanan 1km trak sisa = 0.85 kg CO2
Perjalanan 1km trak sisa = 10.03 kg CO2 melalui penggunaan diesel
RUJUKAN
o PPSPPA,Garis Panduan Bil 31. Tahun 2011
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
173
PA
PENGURUSAN KECEKAPAN PENGGUNAAN AIR
Menggalakkan penggunaan semula air dan juga air hujan yang dapat menjimatkan
penggunaan air dengan menggunakan produk cekap air akan dapat mengurangkan
kebergantungan terhadap air terawat. Pengurusan penggunaan dan kebocoran air
juga perlu diambil perhatian.
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
174
PA
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
175
PA
MARKAH BERKAITAN
SB2 – Produk Hijau
MANFAAT
Mengurangkan
penggunaan air
PA 1 (m) PRODUK KECEKAPAN AIR
MANDATORI
1 Markah
MATLAMAT
Menjimatkan penggunaan air.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 Markah : MANDATORI
Menggunakan sistem pam tandas dua injap 4.5/3 literuntuk WC
DAN
Mencapaipenjimatan penggunaan air sebanyak 10%
PENDEKATAN & STRATEGI
Perekabentuk digalakkan untuk mendapatkan pendedahan terhadap
perkembangan teknologi terkini yang ada dipasaran berkaitan dengan produk-
produk berkecekapan air.
Penyediaan Asas Penggunaan Air
Sediakan Asas kuantiti air diperlukan di dalam keseluruhan projek yang merangkumi
- tandas
- irigasi tanaman
- air tambahan cooling tower
- cucian am
- lain-lain
Berdasarkan Baseline, penjimatan penggunaan air di tandas sahaja diperlukan untuk
kredit ini.
Rumus 22: Pengiraan bahan guna semula
WEPLS
WEPLS adalah Skim Pelabelan Produk Cekap Air Sukarela (Voluntary Water Efficient
Product Labelling Scheme (WEPLS))oleh SPAN untuk mendaftar dan melabel produk
cekap air mengikut garis panduan yang ditetapkan oleh SPAN. Label WEPLS berfungsi
untuk memaklumkan kepada pengguna penarafan kecekapan produk air agar
pengguna dapat mengambil faktor-faktor ini untuk dipertimbangkan apabila
membuat pemilihan produk.
Rajah 58: Tanda pengesahan WEPLS oleh SPAN
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
176
PA
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Kenal pasti model cekap air berdasarkan SPAN WEPLS.
Memastikan keperluan dimasukkan ke dalam dokumen tender.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
07 - Fasa Penyiapan Akhir
08 - Fasa (Penyerahan) penghunian
09 - Fasa Jangkamasa penghunian
10 - Fasa Penghunian dan penyenggaraan yang berterusan
12 - Penyenggaraan Berterusan
PENGIRAAN
Kesemua kredit PA mesti mengguna pakai kalkulator pH bagi mendapatkan nilai Asas
(Baseline).
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Katalog bahan dan sampel yang telah disahkan
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Bukti bergambar
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 59: Contoh pemilihan peralatan cekap air
POTENSI PENGURANGAN KARBON
1m3 air mengeluarkan 0,419 kg CO2.
2.1 juta liter air mengeluarkan 276 kg CO2.
RUJUKAN
o International Plumbing code – include table
o Suruhanjaya Perkhidmatan Air Negara (SPAN) - WEPLS
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
177
PA
MARKAH BERKAITAN
SB2 – Produk Hijau
MANFAAT
Mengurangkan
penggunaan air
PA 2 PENJIMATAN PENGGUNAAN AIR
2.1 DALAM BANGUNAN
2 MARKAH
MATLAMAT
Menjimatkan penggunaan air.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
10% pengurangan adalah diperlukan berdasarkan PAw1, tingkatkan penjimatan
melalui penggunaan produk jimat air berdasarkan WEPLS SPAN seperti berikut:
1 markah :25 %
2 markah :35%
PENDEKATAN & STRATEGI
Perekabentuk digalakkan untuk mendapatkan pendedahan terhadap
perkembangan teknologi terkini yang ada dipasaran berkaitan dengan produk-
produk berkecekapan air.
Penggunaan purata air bagi setiap orang di Malasyia dianggarkan sekitar 350 liter.
Mengurangkan aliran air bukan sahaja akan dapat menjimatkan bil air, tetapi akan
mengurangkan kos penyenggaraan.
Kerajaan telahpun menetapkan sistem dua injap sebagai langkah mengurangkan
penggunaan air. Akan tetapi, kecekapan ini perlu diperluaskan ke semua seluruh
bangunan.
WEPLS adalah Skim Pelabelan Produk Cekap Air sukarela oleh SPAN untuk mendaftar
dan air label produk cekap mengikut garis panduan yang ditetapkan oleh SPAN.
Label WEPLS berfungsi untuk memberi maklumat kepada pengguna penarafan
kecekapan air produk ini dan pengguna akan dapat mengambil kira faktor-faktor ini
apabila membuat keputusan rekabentuk.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A– pemilihan produk yang jimat air
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
- penetapan keperluan
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
- pemilihan produk dan pengiraan potensi penjimatan
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
07 - Fasa Penyiapan Akhir
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
09 - Fasa Jangkamasa Penghunian
10 - Fasa Penghunian dan Penyenggaraan yang berterusan
PENGIRAAN
Penambahan dari PA1
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
178
PA
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Katalog bahan dengan kelulusan WEPLS SPAN
- Pengiraan
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Bukti bergambar
CONTOH PENGEMUKAAN
Seperti PA1
POTENSI PENGURANGAN KARBON
1m3 air mengeluarkan 0,419 kg CO2.
2.1 juta liter air mengeluarkan 276 kg CO2.
RUJUKAN
Seperti PA1
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
179
PA
MARKAH BERKAITAN
SB2 – Produk Hijau
MANFAAT
Mengurangkan
penggunaan air
PA 2 PENJIMATAN PENGGUNAAN AIR
2.2 LUAR BANGUNAN
3 markah
MATLAMAT
Menjimatkan penggunaan air di luar bangunan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : 50% pengurangan pengairan
2 markah : 100% pengurangan pengairan
DAN
1 markah3 : Cucian am, pengurangan 50%
PENDEKATAN & STRATEGI
Perekabentuk digalakkan untuk mendapatkan pendedahan terhadap
perkembangan teknologi terkini yang ada dipasaran berkaitan dengan produk-
produk berkecekapan air.
Evapotranspirasi. Pokok-pokok dan tumbuh-tumbuhan menyerap air melalui akar dan
mengeluarkannya melalui daun yang dipanggil pergerakan air. Sebagai contoh,
Pokok Aak yang besar memberi transpirasi 40,000 gelen air setiap tahun. Ini adalah
penukaran air dari cecair kepada gas yang juga berlaku dari tanah di sekitar
tumbuhan dan daripada pokok-pokok dan tumbuh-tumbuhan melalui daun dan lain-
lain permukaan.
Evapotranspirasi berpotensi mentakrifkan kadar di mana air akan dipindahkan dari
tanah dan tumbuhan dengan permukaan basah. Evapotranspirasi bulanan maksimum
bagi kawasan Lembah Klang (berhampiran dengan Kuala Lumpur) adalah 134mm. Ini
evapotranspirasi purata setiap hari yang sama dengan 4.3 mm. Nilai ini diambil dari
laporan yang diterbitkan oleh MARDI, bertajuk "Iklim dan Perancangan Pertanian di
Semenanjung Malaysia". MARDI telah menerbitkan variasi bulanan kadar
penyejatpeluhan di Lembah Klang yang menunjukkan kadar berbezadari 90mm
hingga 230mm sebulan. "
Pereka perlu mengkategorikan tumbuhan berdasarkan yang berikut:
- Pokok dan Palma (Trees & Palms)
- Pokok renek (shrubs)
- Tumbuhan penutup bumi (ground cover)
- Rumput (turf) (seperti TL6)
Anggarkan keperluan pembersihan umum seperti rumah sampah, jalan dan lain-lain
pembersihan.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Buat pilihan pengairan/irrigasi awal supaya boleh diselaraskan dengan kredit yang
berkaitan.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
10 - Fasa Penghunian dan penyenggaraan yang berterusan
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
180
PA
PENGIRAAN
Sediakan keperluan pengairan landskap dan cadangkan bagaimana penggunaan
air terawat boleh digantikan dengan air SPAH.
Gunakan kalkulator pH.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Pengiraan kegunaan air
- Pelan tapak
- Jenis tumbuhan
- Keperluan pengairan
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Bukti bergambar
- Keperluan pengairan
CONTOH PENGEMUKAAN
Jadual 10: Contoh pengiraan pokok berdasarkan kumpulan jenis tumbuhan
Jadual 11: Contoh pengiraan keperluan pengairan
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
181
PA
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Pengurangan CO2 yang terserap
- 1m3 air mengeluarkan 0.419 kg CO2.
- 2.1 juta liter air mengeluarkan 276 kg CO2.
- hutan tropika menyerap 5.5 kg CO2 / tahun.
- 2.1 hektar hutan tropika menangkap 4.3tCO2 / tahun kepada 6.5 tCO2 / tahun.
- 1 pokok menyerap kira-kira 1,000 kg CO2
- 4.1 ekar pokok penyimpan 2,600 kg karbon / tahun (di mana kulit pokok bagi
kawasan bandar adalah kira-kira 204 pokok / ekar, untuk hutan ia adalah kira-
kira 480 pokok / ekar)
RUJUKAN
o Rujukan yang berkaitan
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
182
PA
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
183
PA
MARKAH BERKAITAN
Semua kredit PA
MANFAAT
Mengurangkan
penggunaan air
Mengurangkan
pencemaran air
PA 3 SISTEM PENGUMPULAN DAN PENGGUNAAN SEMULA
AIR HUJAN (SPAH)
3 MARKAH
MATLAMAT
Menggalakkan penggunaan semula air hujan untuk basuhan, landskap dan
mengepam tandas bagi menjimatkan penggunaan air domestik.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
3 markah : Penggunaan SPAH bagi menjimatkan penggunaan air domestik
≥20%;ATAU
2 markah: Penggunaan SPAH bagi menjimatkan penggunaan air domestik
≥15%; ATAU
1 markah : Penggunaan SPAH bagi menjimatkan penggunaan air domestik
≥10%.
PENDEKATAN & STRATEGI
Jumlah anggaran air hujan yang dikumpul adalah berdasarkan kepada taburan
hujan, jenis permukaan dan keluasan bumbung.
Air hujan yang dikumpul dari bumbung hendaklah dipratapis menggunakan peralatan
seperti penapis dan first flush sebelum memasuki tangki air hujan.
Sekiranya air hujan yang dikumpul tidak mencukupi, bekalan air domestik perlu
disalurkan.
Penggunaan sistem yang menggunakan graviti adalah digalakkan berbanding pam.
Sekiranya pam diperlukan, pam berkecekapan tinggi hendaklah digunakan.
Projek mungkin menggunakan kaedah rasional (CAI). Walaupun diterima oleh industri,
pengiraan ini tidak mungkin menjelaskan kumpulan sebenar oleh sistem RWH itu. Ini
adalah kerana pengumpulan hanya diambil dari beberapa RWDP, bukannya semua.
Oleh itu kuantiti mungkin berkurangan. Pengiraan harus merangkumi
- Jumlah potensi tadahan - berasingan oleh kawasan
- Pengiraan gutter
- Kadar aliran RWDP(flow rate)
o Conventional air column
o Sistem syphonic
- Jumlah tadahan sebenar
- Jumlah keperluan air (rujuk pengiraan asas dari PA1)
- Kawasan penjimatan air
o pam tandas
o pembersihan umum
o pengairan
o dan lain-lain
Perlu diingatkan, air bertakung yang tidak dirawat boleh menyebabkan pembentukan
bakteria dan bau busuk. Sistem RWH perlu mengandungi air terawat yang
mengandungi klorin.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Anggaran terlalu tinggi daripada kumpulan sebenar dan tiada penambahan dari
sistem bekalan air.
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
184
PA
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A- Pengiraan kawasan tadahan, pengiraan flow rate dan saiz gutter
M - Keperluan tangki
C - Memantau keperluan hidraulik
PERINGKAT PELAKSANAAN
Simpanan dari sistem RWH hendaklah ditentukan terlebih dahulu. Ini boleh ditentukan
apabila jumlah potensi tadahan didapati boleh mengimbangi jumlah pengurangan
penggunaan air yang dirancang. Oleh kerana terdapat juga kos dan pelbagai
penglibatan disiplin lain, aspek rekabentuk RWH ini perlu dirancang awal.
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
10 - Fasa Penghunian dan penyenggaraan yang berterusan
PENGIRAAN
Berdasarkan pengiraan pakar dengan simulasi hujan harian untuk tempoh sekurang-
kurangnya setahun.
- Rational Method (CAI)
- gutter requirement calculation
- total catchment
- total savings
- makeup supply
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Laporan rekabentuk dan pengiraan SPAH
- Lukisan SPAH
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Laporan kerja siap
- Bukti bergambar
- Lukisan Siap Bina
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
185
PA
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 60: Sistem RWH yang biasa digunakan
NAHRIM
Rajah 61Sistem siphonic – oleh perunding pakar
Rajah 62Konsep FIrst flush yang ada dalam pasaran
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
186
PA
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Penggunaan air kitar semula dapat mengurangkan penggunaan air terawat yang
memerlukan tenaga proses.
1m3 air mengeluarkan 0.419 kg CO2.
2.1 juta liter air mengeluarkan 276 kg CO2.
RUJUKAN
o Rainwater Harvesting Guidebook, Department of Irrigation & Drainage.
o Guideline on Installing a Rainwater Collection and Utilization System, Ministry of
Housing and Local Government, 1999.
o Manual Saliran Mesra Alam (MSMA) Edisi Kedua.
o Nahrim technical guide
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
187
PA
MARKAH BERKAITAN
MANFAAT
Mengurangkan
penggunaan air
Mengurangkan
pencemaran air
PA 4 KITAR SEMULA AIR SISA
2 MARKAH
MATLAMAT
Mengalakkan penggunaan semula air sisa (grey water) untuk tujuan ’non potable’
seperti basuhan, landskap dan mengepam tandas bagi menjimatkan penggunaan air
domestik.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
2 markah : Mengitar semula air sisa ≥ 10%; ATAU
1 markah : Mengitar semula air sisa kurang daripada 10%.
PENDEKATAN & STRATEGI
Air sisa terbahagi kepada dua iaitu ’grey water’ dan ’black water’. ’Grey water’
adalah dari air sisa sinki, wuduk dan perangkap lantai.
Air sisa hendaklah ditapis menggunakan sistem penapisan yang sesuai dan tidak boleh
digunakan untuk penyediaan makanan dan minuman.
Black water adalah air yang terhasil dari sisa kumbahan dan tidak dibenarkan sama
sekali dikitar semula untuk tujuan domestik.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Penerimaan konsep penggunaan semula air sisa adalah masih belum diterima secara
meluas di Malaysia.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Pengiraan air sisa yang ditadah
M - Keperluan tangki
C - Memantau keperluan hidraulik
PERINGKAT PELAKSANAAN
Kitar semula air sisa memerlukan “user acceptance” level yang tinggi. Kredit ini perlu di
cadangkan awal bagi memastikan keberkesanannya.
01 - Fasa (Perancangan) Pra-rekabentuk
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
10 - Fasa Penghunian dan Penyenggaraan yang berterusan
PENGIRAAN
Berdasarkan pengiraan pakar
- Mengenalpasti sumber “grey water”
- Jumlah anggaran pelepasan kumbahan
- Jumlah anggaran penjimatan
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
188
PA
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Laporan rekabentuk dan pengiraan sistem kitar semula air sisa
- Lukisan sistem kitar semula air sisa
- Brosur pembekal
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan Siap Bina
CONTOH PENGEMUKAAN
Kemukakan pelan konsep
Rajah 63: Contoh sistem kitar semula air sisa Greywater
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Penggunaan air kitar semula dapat mengurangkan penggunaan air terawat yang
memerlukan tenaga proses.
1m3 air mengeluarkan 0,419 kg CO2.
2.1 juta liter air mengeluarkan 276 kg CO2.
RUJUKAN
o Manual Saliran Mesra Alam (MSMA) Edisi Kedua.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
189
PA
MARKAH BERKAITAN
PA 6 – Sistem
Pengesan Kebocoran
Air
MANFAAT
Mengurangkan
penggunaan air
Mengurangkan
pencemaran air
PA 5 SUB-METER AIR
1 Markah
MATLAMAT
Menggalakkan pemasangan meter air di lokasi tertentu bagi memantau agihan
penggunaan air.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Sekiranya sub-meter dipasang di semua lokasi berikut :
o Cooling towers dan make-up water tank
o Sistem pengairan landskap
o Dapur
o Ruang-ruang yang disewakan
o Paip agihan utama masuk dan keluar dari tangki.
o SPAH
o Sistem kitar semula air sisa
PENDEKATAN & STRATEGI
Lokasi meter hendaklah mudah diakses. Sekiranya terdapat Sistem Automasi
Bangunan (BEMS),sub-meter perlu dilengkapi peranti yang boleh merekod bacaan.
Rajah 64 : Digital Flow meter
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
M - rancang aliran paip yang mudah dibahagikan untuk semua kegunaan dan juga
mudah untuk diperiksa dan dibaikpulih.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
07 - Fasa Penyiapan Akhir
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
09 - Fasa Jangkamasa Penghunian
10 - Fasa Penghunian dan penyenggaraan yang berterusan
12 - Penyenggaraan Berterusan
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
190
PA
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Laporan teknikal pemasangan sub-meter air
- Lukisan skematik pemasangan sub-meter air
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan Siap Bina
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 65: Contoh letakkan submeter air yang dihubungkan dengn BEMS
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Pengurangan CO2 yang terserap
- 1m3 air mengeluarkan 0.419 kg CO2.
- 2.1 juta liter air mengeluarkan 276 kg CO2.
RUJUKAN
o Rujukan yang berkaitan
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
191
PA
MARKAH BERKAITAN
PA 5 – Sub Meter Air
KT9 – Intensiti Tenaga
Bangunan
MANFAAT
Mengurangkan
penggunaan air
PA 6 SISTEM PENGESAN KEBOCORAN AIR
1 MARKAH
MATLAMAT
Mengurangkan / mengelakkan pembaziran air sekiranya berlaku kebocoran melalui
pengesanan awal dengan mengadakan sistem pengesan kebocoran air.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Sistem pengesan kebocoran air dipasang.
PENDEKATAN & STRATEGI
Sistem pengesan kebocoran air memerlukan perisian dan integrasi antara sub-meter
air dan sistem automasi bangunan. Sistem ini adalah sebahagian daripada Sistem
Pengurusan & Kawalan Tenaga.
Alat ini berfungsi dengan mengesan jumlah masa gelombang tekanan rendah (yang
disebabkan oleh kebocoran) mengambil masa untuk bergerak dari sumbernya ke
setiap stesen segmen paip. Kesan ketibaan gelombang tekanan rendah dengan
kesannya terhadap ketumpatan bendalir diukur sekurang-kurangnya dua kali. Jika
kebocoran adalah di tengah-tengah sesuatu segmen, gelombang tekanan akan
diterima dalam masa yang sama.
Salah satu faedah utama (nonintrusive) flowmeter ialah memantau lokasi kebocoran
untuk setiap saluran paip. Dengan mengukur produk yang berbeza boleh menentukan
tempat kebocoran dengan lebih tepat berbanding dengan banyak peranti
kebocoran-lokasi lain yang menggunakan teknologi yang kedudukannya tidak tetap.
Rajah 66 alat pengesan kebocoran
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
M - Rancang penggunaan pengesan kebocoran pada kawasan yang
berkemungkinan.
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
192
PA
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
07 - Fasa Penyiapan Akhir
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
09 - Fasa Jangkamasa penghunian
10 - Fasa Penghunian dan penyenggaraan yang berterusan
12 - Penyenggaraan Berterusan
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Laporan teknikal pemasangan sistem pengesan kebocoran air
- Lukisan skematik pemasangan sistem pengesan kebocoran air
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan Siap Bina
- Bukti bergambar
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Pengurangan CO2 yang terserap
- 1m3 air mengeluarkan 0.419 kg CO2.
- 2.1 juta liter air mengeluarkan 276 kg CO2.
RUJUKAN
o Rujukan yang berkaitan
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PA – Pengurusan Kecekapan Penggunaan Air
© pH JKR 2015
193
PA
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
195
PD
PENGURUSAN KUALITI PERSEKITARAN DALAMAN
Kualiti Persekitaran Dalaman dapat ditingkatkan dengan perancangan ruang yang
sistematik dan cekap, penggunaan cahaya siang, pengudaraan semulajadi,
keselesaan thermal, visual dan akustik dan juga kualiti udara yang baik.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
196
PD
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
197
PD
MARKAH BERKAITAN
MANFAAT
Mengurangkan
penggunaan bahan
mentah
Mengurangkan
penggunaan bahan
bakar fosil
Menghasilkan tenaga
Mengurangkan
penggunaan air
Mengurangkan
pelepasan toksik ke
udara
Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
Mengurangkan
pencemaran air
Mengurangkan sisa
pepejal
Memulihara habitat
Mewujudkan habitat
Mengurangkan jejak
karbon
PD 1(m) LARANGAN MEROKOK
MANDATORI
1 MARKAH
MATLAMAT
Untuk menguatkuasakan Larangan Merokok di premis kerajaan selari dengan
Peraturan-Peraturan Kawalan Hasil Tembakau 2004 & 2008.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah: MANDATORI
Larangan merokok dalam bangunan kerajaan termasuk kawasan
kompaun.
PENDEKATAN & STRATEGI
Merokok merupakan satu tabiat yang kurang disenangi. Bukan itu sahaja, ia
merupakan punca utama kanser paru-paru. Asap rokok (second hand smoke) pula
memberi kesan yang lebih buruk kepada orang lain. Walaupun perokok
mempertahankan hak mereka kepada nikotin, orang ramai mempunyai hak untuk
kesihatan umum dan itu adalah had bagi tembakau. Tanpa kompromi.
Masyarakat moden kini telah menolak penggunaan tembakau. Pada lewat tahun
60-an atau 70-an, tembakau dilihat mempunyai kelas tersendiri dan berprestij serta
digalakkan. Ia bertentangan pada masa kini. Perokok kini dilihat sebagai individu yang
tidak bertanggungjawab, kurang sopan dan tidak profesional. Asap tembakau juga
berbau busuk dan membuat perbualan tidak menyenangkan.
Asap tembakau berbahaya kepada orang lain dan menjatuhkan nilai kualiti udara.
Asap rokok mengandungi lebih 4,000 bahan kimia, 200 adalah racun dan sekurang-
kurangnya 69 penyebab kanser dan penyakit lain. Agensi Perlindungan Alam Sekitar
(EPA) telah mengklasifikasikan pencemaran asap tembakau sebagai punca yang
dikenali kanser pada manusia (karsinogen Kumpulan A). EPA menganggarkan asap
rokok menyebabkan kira-kira 3,000 kematian akibat kanser paru-paru dan kematian
penyakit jantung pada 37,000 bukan perokok setiap tahun.
Pencemaran asap tembakau amat berbahaya kepada kanak-kanak. EPA
menganggarkan bahawa asap rokok bertanggungjawab antara 150,000 dan 300,000
jangkitan saluran pernafasan pada bayi dan kanak-kanak di bawah umur 18 bulan
setiap tahun, dan penyebabantara 7,500 hingga 15,000 kemasukan ke hospital akibat
daripada pencemaran asap setiap tahun. Ia juga berbahaya kepada kanak-kanak
penghidap asma. EPA menganggarkan bahawa bagi antara 200,000 dan satu juta
kanak-kanak yang menghidap asma, dan pendedahan kepada asap rokok boleh
memburukkan lagi keadaan mereka.
Projek perlu memastikan pematuhan terhadap Pekeliling dengan melarang terus
merokok di dalam bangunan kerajaan dan di kawasan kompaun. Penguatkuasaan
perlu diambil serius kerana asap tembakau amat berbahaya dan boleh membawa
kepada nilai saman yang tinggi sekiranya berlaku apa-apa kes yang tidak diingini.
Kedudukan papan tanda larangan merokok hendaklah ditunjukkan di dalam pelan
susunatur lokasi papan tanda.
Penglibatan dan komitmen yang berterusan oleh pemilik dan pengguna bangunan
amat diperlukan.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
198
PD
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Papan tanda diletakkan di tempat yang strategik.
P - Pematuhan semasa bangunan beroperasi. Pengawal perlu bertindak bagi
mencegah perokok.
PERINGKAT PELAKSANAAN
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
09 - Fasa Jangkamasa Penghunian
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penialaian Rekabentuk
- Pelan susunatur lokasi papan tanda.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Gambar papan tanda dan lokasi larangan merokok
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 67: Pelan tapak dengan cadangan perletakkan papan tanda
ASOMA
POTENSI PENGURANGAN KARBON
CO2 dari asap rokok tidak relevan.
RUJUKAN
o Peraturan -Peraturan Kawalan Hasil Tembakau 2004 & 2008
o (P.U.(A) 324/2004)&(P.U.(A) 315/2008)
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
199
PD
MARKAH BERKAITAN
KT2 – Orientasi
Bangunan.
KT5 – Kecekapan
Pencahayaan.
PD3.1 – Faktor Cahaya
Siang.
MANFAAT
Meningkatkan tahap
kesihatan manusia.
Menambahkan
keselesaan pengguna
bangunan.
PD 2 PERANCANGAN RUANG
2.1 Lebar bangunan yang efektif (no deep planning).
1 MARKAH
MATLAMAT
Untuk mendapatkan jumlah kemasukan cahaya siang ke dalam bangunan secara
optimum bagi mengurangkan penggunaan tenaga untuk pencahayaan bukan
semulajadi.
Untuk mendapatkan keselesaan visual bagi ruang yang jauh dari perimeter bangunan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Lebar bangunan yang direkabentuk tidak melebihi 20 meter bagi
mendapatkan jarak kemasukan cahaya siang dari kedua-dua fasad
bangunan dengan mengambilkira koridor di bahagian tengah.
PENDEKATAN & STRATEGI
Sekiranya rekabentuk bangunan dibuat secara deep planning atas sebab-sebab
kekangan tapak, rekabentukcourtyard dibahagian tengah bangunan dan bumbung
yang mempunyai skylight digalakkan untuk mendapatkan cahaya siang yang
optimum.
Pelan bangunan dalam memberi komplikasi untuk penembusan cahaya dan
pengudaraan yang agak mudah diselesaikan untuk bangunan setingkat (contohnya
menggunakan atap kilang “gigi gergaji”) tetapi biasanya memerlukan lampu tiruan
dan penyaman udara atau pengudaraan jika melebihi satu tingkat.
Jika pelan dalam tidak boleh dielakkan, pertimbangkan rekabentuk dengan air well,
courtyard atau atrium bagi membolehkan kualiti pengudaraan yang lebih baik.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Rekabentukskylight boleh meningkatkan beban penyejukan bangunan dan
meningkatkan WWR.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A–Pastikan rekabentuk tidak dalam bagi membolehkan penigkatan kualiti
pengudaraan dan pencahayaan.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) RekabentukSkematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Pelan Susunatur
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan Siap Bina
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
200
PD
CONTOH PENGEMUKAAN
Sediakan keratan rentas tipikal
Rajah 68: Contoh strategi untuk mengatasi deep layout
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Rekabentuk perancangan yang tidak dalam membolehkan lebih potensi
pencahayaan semulajadi yang boleh mengurangkan penggunaan tenaga. Sesuatu
kawasan itu juga boleh dipecahkan kepada beberapa bahagian kecil dan
penyejukkan adalah lebih cekap tenaga.
RUJUKAN
o Handbook on Passive Design Strategies for Energy Efficient Building oleh
Cawangan Arkitek, JKR.
o Design Strategies for Energy Efficiency in New Building (Non-Domestic) oleh
DANIDA.
o BSEEP Passive design
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
>20m
<20m <20m
void
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
201
PD
MARKAH BERKAITAN
KT2 – Orientasi
Bangunan.
KT5 – Kecekapan
Pencahayaan.
PD3.1 – Faktor Cahaya
Siang.
MANFAAT
Meningkatkan tahap
kesihatan manusia.
Menambahkan
keselesaan pengguna
bangunan.
PD 2 PERANCANGAN RUANG
2.2 Susunatur ruang pejabat terbuka sepanjang permukaan fasad
1 MARKAH / N.A.
Kredit ini mempunyai pilihan N/A sekiranya tidak berkaitan pada projek.
MATLAMAT
Untuk mendapatkan jumlah kemasukan cahaya siang ke dalam bangunan secara
optimum bagi mengurangkan penggunaan tenaga untuk pencahayaan bukan
semulajadi.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Semasa di peringkat rekabentuk awalan, susunatur ruang pejabat
terbuka dizonkan sepanjang permukaan fasad.
Elakkan dari menempatkan ruangan tidak berpenghuni di sepanjang
perimeter.
Dari jumlah perimeter, minimum 75% mestilah dikhaskan untuk ruang
pejabat terbuka.
PENDEKATAN & STRATEGI
Pembahagian zon di peringkat awalan amatlah digalakkan kerana memudahkan
proses merekabentuk pelan susunatur. Bilik-bilik stor atau bilik-bilik yang tidak dihuni
digalakkan diletakkan dibahagian paling jauh dengan fasad bangunan.
Ruang pejabat terbuka tidak digalakkan diletakkan dibahagian tengah bangunan
kecuali rekabentuk bangunan mempunyai atrium di bahagian tengah bangunan.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Terdapat permintaan bilik-bilik pegawai ditempatkan di sepanjang perimeter
bangunan untuk mendapatkan pemandangan yang baik. Jika permintaan ini tidak
dapat dielakkan, rekabentuk dinding sesekat dalaman adalah perlu daripada jenis
telus cahaya.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Rancang pelan dalaman agar tumpuan lebih diberikan kepada kawasan
tempat kerja untuk berada berdekatan tingkap. Perekabentuk harus pandai
memujuk Pemilik agar akur dengan cadangan ini kerana ianya boleh
membuatkan pengguna bilik bekerja dengan lebih efektif.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
09 - Fasa Jangkamasa Penghunian
10 - Fasa Penghunian dan Penyenggaraan yang berterusan
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Rekabentuk awalan yang menunjukkan pembahagian zon antara ruang
pejabat terbuka dengan bilik-bilik
- Pelan Susunatur
-
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan Siap Bina
- Bukti bergambar
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
202
PD
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 69 : Ruangan kerja terbuka dikhususkan di bahagian perimeter
RSP
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Potensi belum dikenal pasti.
RUJUKAN
o Handbook on Passive Design Strategies for Energy Efficient Building oleh
Cawangan Arkitek, JKR.
o Design Strategies for Energy Efficiency in New Building (Non-Domestic) oleh
DANIDA.
o BSEEP Passive design
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
203
PD
MARKAH BERKAITAN
KT2 – Orientasi
Bangunan.
KT5 – Kecekapan
Pencahayaan.
PD3.1 – Faktor Cahaya
Siang.
MANFAAT
Meningkatkan tahap
kesihatan manusia.
Menambahkan
keselesaan pengguna
bangunan.
PD 2 PERANCANGAN RUANG
2.3 Dinding sesekat dalaman yang telus cahaya
1 MARKAH
MATLAMAT
Untuk mendapatkan jumlah kemasukan cahaya siang ke dalam bangunan secara
optimum bagi mengurangkan penggunaan tenaga untuk pencahayaan bukan
semulajadi disamping memberikan visual connection yang selesa.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Rekabentuk dinding sesekat menggunakan bahan jenis telus cahaya
sekiranya ketinggian melebihi 1.2 meter. Bagi dinding sesekat yang
melebihi 1.2 meter, penggunaan kaca lutsinar digalakkan.
PENDEKATAN & STRATEGI
Penggunaan kaca lutsinar bukan sahaja digalakkan pada dinding sesekat malahan
dinding bilik pegawai juga dapat mengurangkan kebergantungan terhadap
pencahayaan bukan semulajadi.
Bagi tujuan privasi, sebahagian dinding tersebut boleh diperbuat daripada jenis kaca
kabur.
Rajah 70: Dinding sesekat dalam yang menggunakan kaca lutsinar
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Kemungkinan pengguna akan menampal kertas atau kain dibahagian dinding yang
lutsinar tersebut untuk mendapatkan lebih privasi.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Rancang pembahagian ruangan yang selesa dengan dinding telus cahaya.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
09 - Fasa Jangkamasa Penghunian
10 - Fasa Penghunian dan Penyenggaraan yang berterusan
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
204
PD
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Pelan Susunatur
- Lukisan Terperinci Dinding Sesekat berserta spesifikasi.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan Siap Bina
- Bukti bergambar
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
RUJUKAN
o Handbook on Passive Design Strategies for Energy Efficient Building oleh
Cawangan Arkitek, JKR.
o Design Strategies for Energy Efficiency in New Building (Non-Domestic) oleh
DANIDA.
o BSEEP Passive design
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
205
PD
MARKAH BERKAITAN
KT2 – Orientasi
Bangunan.
KT5 – Kecekapan
Pencahayaan.
PD3.1 – Faktor Cahaya
Siang.
MANFAAT
Meningkatkan tahap
kesihatan manusia.
Menambahkan
keselesaan pengguna
bangunan.
PD 2 PERANCANGAN RUANG
2.4 Ketinggian siling yang efektif.
1 Markah
MATLAMAT
Untuk mendapatkan keselesaan ruang dari segi pencahayaan dan pengudaraan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Rekabentuk dengantinggi bilik tidak kurang 3 meter bagi tingkat
bawah dan 2.75 meter bagi sesuatu tingkat lain. Tinggi bilik diukur
antara paras lantai kemas dengan sebelah bawah siling.
DAN
Mematuhi kehendak-kehendak Undang-Undang Kecil Bangunan
Seragam (1984) bagi ruang-ruang selainnya.
PENDEKATAN & STRATEGI
Semasa di peringkat awalan rekabentuk bersama semua disiplin lain, keperluan ruang
kemudahan bangunan M&E perlu dikenalpasti bagi memudahkan penetapan jarak
ketinggian lantai ke lantai bangunan yang mencukupi untuk mendapatkan ketinggian
bersih siling seperti yang dikehendaki.
Ketinggian siling boleh mempengaruhi cara bekerja atau interaksi pengguna. Kajian
mendapati pengguna akan lebih kreatif apabila siling adalah lebih tinggi kerana
tidakberasa sesak. Ruangan dalam juga menjadi lebih menarik apabila ketinggian
siling berbeza-beza dari tempat ke tempat.
Rajah 71 Ruang kerja di pejabat Foster & Partners, UK
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Sekiranya isu ini tidak diselesaikan diperingkat awal, berkemungkinan akan timbul
masalah semasa pembinaan kerana kerja-kerja struktur telah siap.
Perubahan fungsi ruang semasa pembinaan juga akan menimbulkan masalah.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Rancang ketinggian siling yang optimum
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
206
PD
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Lukisan keratan bangunan yang menunjukkan ukuran (lantai ke siling).
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan Siap Bina
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 72: Rancang ruangan dalam siling sekurang-kurangnya 9kaki
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Potensi belum dikenal pasti.
RUJUKAN
o Undang-undang Kecil Bangunan Seragam 1984.
o Handbook on Passive Design Strategies for Energy Efficient Building oleh
Cawangan Arkitek, JKR.
o Design Strategies for Energy Efficiency in New Building (Non-Domestic) oleh
DANIDA.
o BSEEP Passive design
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
>2.75m
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
207
PD
MARKAH BERKAITAN
KT2 – Orientasi
Bangunan.
KT5 – Kecekapan
Pencahayaan.
PD3.1 – Faktor Cahaya
Siang.
MANFAAT
Meningkatkan tahap
kesihatan manusia.
Menambahkan
keselesaan pengguna
bangunan.
PD 2 PERANCANGAN RUANG
2.5 Warna cerah di permukaan dinding dan siling.
1 MARKAH
MATLAMAT
Untuk memberi pantulan cahaya yang baik bagi menjimatkan penggunaan tenaga.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : 75% Penggunaan warna cerah (warna berasaskan putih).
PENDEKATAN & STRATEGI
Memastikan pemilihan warna yang bersesuaian dari segi pantulan (reflactance).
Pantulan adalah sebahagian daripada cahayapermukaan yang dipantulkan
berbanding dengan jumlah cahaya yang jatuh pada permukaan itu. Gelap, mattatau
permukaan bertekstur menyerap banyak cahaya dan mempunyai nilai-nilai pantulan
cahaya rendah. Permukaan cahaya, berkilat dan / atau licin memantulkan
kebanyakan cahaya yang terbiasdan mempunyai nilai-nilai pantulan cahaya yang
tinggi.
Nilai pantulan cahaya setiap warna menunjukkan jumlah cahaya dan haba yang
dipantulkan menggunakan indeks 0 - 100. Hitam mempunyai nilai pantulan cahaya
sifar dan menyerap semua cahaya dan haba. Permukaan rendah nilai pantulan
cahaya umumnya sangat gelap dan berasa sangat panas. Sebaliknya, putih
mempunyai nilai pantulan cahaya hampir 100.
Warna dengan nilai pantulan cahaya 60 (yang bermaksud ia memantulkan 60%
cahaya yang jatuh di atasnya) akan tampak lebih ringan daripada warna dengan
nilai pantulan cahaya 30 (yang bermaksud ia mencerminkan 30% cahaya yang jatuh
padanya).
Cahaya, warna dan tekstur lazimnya berkaitan. Contohnya, perbandingan antara bilik
berwarna hijau lemon dan biru pekat akan mengakibatkan pantulan cahaya bilik
akan berkurangan dan menjadikan bilik kelihatan lebih gelap.
Rajah 73: ContohGreen Office dengan warna cerah
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Pelanggan memilih warna yang gelap / warna korporat.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
208
PD
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A–Rancang warna siling awal dan dapatkan persetujuan Pemilik. Rekaan dalaman
seharusnya sejajar dengan jangkamasa pembinaan.
PERINGKAT PELAKSANAAN
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
09 - Fasa Jangkamasa penghunian
10 - Fasa Penghunian dan penyenggaraan yang berterusan
PENGIRAAN Rumus 23 Pengiraan bahan guna semula
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Katalog dan sampel menunjukkan warna yang dicadangkan.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Bukti bergambar bagi mengesahkan skima warna yang digunakan.
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Warna cerah memantul cahaya dengan baik. Ia memberi persepsi terang can
mampu mengurangkan penggunaan tenaga elektrik apabila lampu tidak digunakan.
RUJUKAN
o Spesifikasi teknikal pembekal.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
209
PD
MARKAH BERKAITAN
KT2 – Orientasi
Bangunan.
KT5 – Kecekapan
Pencahayaan.
MANFAAT
Meningkatkan tahap
kesihatan manusia.
Menambahkan
keselesaan pengguna
bangunan.
PD 3 KUALITI VISUAL
3.1 Faktor Pencahayaan Siang (DF)
2 MARKAH
MATLAMAT
Mendapatkan jumlah cahaya siang yang optimum.
Mengurangkan kebergantungan terhadap penggunaan cahaya bukan semulajadi.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
2 markah : Keluasan tingkap mematuhi kehendak Undang-Undang Kecil
Bangunan Seragam (1984);
DAN
Faktor Pencahayaan Siang (DF) adalah mengikut piawaian MS 1525 :
2014; DAN
30% daripada ruang lantai yang digunakan (NLA) hendaklah
mempunyai nilai DF (1 – 3.5 DF) diukur dari paras ketinggian (800mm
dari aras lantai (workplane).
PENDEKATAN & STRATEGI
Perekabentuk hendaklah memastikan rekabentuk tingkap mematuhi kehendak
perundangan dan mengikut kesesuaian konsep bangunan tanpa mengabaikan
Faktor Pencahayaan Siang.
Perekabentuk perlu memastikan pelan susunatur ruang pejabat mengambilkira
kemasukancahaya siang yang cukup berdasarkan pengiraan. Sebagai langkah
penambahbaikan, perisian simulasi yang sesuai boleh digunakan.
Faktor Pencahayaan Siang adalah nisbah yang mewakili jumlah pencahayaan dalam
rumah yang ada berbanding dengan pencahayaan di luar rumah pada masa yang
sama di bawah langit mendung. Faktor Pencahayaan Siang biasanya dikira dengan
membahagikan aras kerja mendatar (horizontal working plane) dalaman, dengan
pencahayaan mendatar di atas bumbung bangunan yang sedang diuji dan
kemudian didarabkan dengan 100.
Sebagai contoh, jika terdapat 20,000 lux boleh didapati di luar dan 400 lux boleh
didapati pada bila-bila dalam rumah. maka DF untuk titik yang akan dikira sebagai
DF = 400/20000 * 100 atau DF = 2.
Rumus 24: Pengiraan faktor pencahayaan siang
DF = (Ei / Eo) x 100%
Faktor pencahayaansiang akan digunakan di bawah keadaan langit mendung
sahaja (overcast). Faktor Siang adalah metrik yang paling biasa digunakan apabila
mengkaji model fizikal untuk menguji rekabentuk siang dalam simulasi langit mendung.
Adalah mudah untuk mengira DF menggunakan bangunan sebenar atau model fizikal
dengan meter pencahayaan. Perisian semulajadi juga boleh digunakan tetapi
perhatian perlu diambil untuk memahami 'model langit' yang dirujuk dan mentafsir
data itu dengan sewajarnya.
Faktor Pencahayaan Siang memudahkan perbandingan penembusan cahaya relatif
di bawah keadaan langit mendung dan boleh dikatakan kurang berkesan dalam iklim
dengan banyak matahari. Walaubagaimanapun, Malaysia mempunyai tutupan awan
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
210
PD
(cloud cover) bagi kebanyakan masa langit mendung dan memberi tahap silau yang
tinggi.
pH JKR memerlukan DF 2 (antara 1-3.5) untuk sekurang-kurangnya 30% daripada zon
tugas visual kritikal untuk mencapai kredit persekitaran dalaman ini agar keperluan
lampu elektrik boleh dikurangkan.
Faktor Pencahayaan Siang boleh dilaporkan dengan langkah-langkah statik atau
dinamik, tetapi ia adalah yang paling biasa dianggap statik (pada satu titik dalam
masa) seperti di atas. Malah, kestabilan DF tanpa mengira masa hari dan tahun
(dengan andaian satu langit mendung) adalah salah satu manfaat yang metrik.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Sekiranya Faktor Pencahayaan Siang tidak diambilkira, rekabentuk tingkap akan
menyebabkan masalah silau.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Patuh kepada kehendak UBBL untuk pengiraan pencahayaan. Tambah nilai
prestasi pendahayaan dengan melakukan simulasi atau pengiraan tambahan.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
PENGIRAAN
Untuk setiap bilik / ruang dengan pengguna, kira keluasan lantai dan pembukaan
tingkap/kaca. DF juga boleh juga diramal menggunakan purata formula yang
pelbagai, seperti formula IES atau sistem DFD yang dibangunkan dengan kerjasama
JKR dan UTM.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
211
PD
Rajah 74 : Sistem DFD JKR-UTM dan aplikasi interactive Df-Tool
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Lukisan tampak dan jadual tingkap
- Pengiraan keluasan lantai yang menunjukkan 30% daripada NLA yang
menunjukkan nilai DF 1.0% - 3.5%.
- Laporan Simulasi, jika ada.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan Siap Bina
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
212
PD
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 75: Simulasi DF dengan ulasan rekabentuk
POTENSI PENGURANGAN KARBON
DF 1 hingga 3.5 sesuai untuk kualiti pencahayaan dalam bangunan. Penjimatan
tenaga boleh dicapai.
RUJUKAN
o MS 1525: 2014 Code of Practice on Energy Efficiency and Use of Renewable
Energy for Non-Residential Buildings oleh SIRIM.
o Undang-undang Kecil Seragam Bangunan 1984.
o Design Strategies for Energy Efficiency in New Building (Non-Domestic) oleh
DANIDA.
o DFD
ISTILAH & MAKSUD
o Illuminance - jumlah luminous flux atau tahap pencahayaan yang sampai kepada
sesuatu permukaan.
o Work plane - paras permukaan kerja dari sesuatu paras asas (origin). Biasanya diambil
sebagai 900mm atau 3kaki dari paras lantai.
o DF – Daylight Factor atau Faktor Pencahayaan Siang adalah nisbah yang mewakili
jumlah pencahayaan dalam rumah yang ada berbanding dengan pencahayaan di
luar rumah pada masa yang sama di bawah langit mendung.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
213
PD
MARKAH BERKAITAN
KT2 – Orientasi
Bangunan.
KT5 – Kecekapan
Pencahayaan.
PD3.1 – Faktor Cahaya
Siang.
MANFAAT
Meningkatkan tahap
kesihatan manusia.
Menambahkan
keselesaan pengguna
bangunan.
PD 3 KUALITI VISUAL
3.2 Menggunakan rak cahaya (light shelves)
1 markah
MATLAMAT
Untuk menambahkan lagi jarak kemasukan cahaya siang ke dalam bangunan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Penggunaan rak cahaya di bahagian tingkap dalam bangunan.
PENDEKATAN & STRATEGI
Rak cahaya seharusnya tidak menghalang pemandangan ke luar bangunan.
Ciri-ciri rak cahaya adalah permukaan reflektif mendatar yang memanjangkan dari
luar ke bahagian dalam bangunan yang boleh melanjutkan penggunaan cahaya
perimeter pada hari-hari cerah.
Rak cahaya boleh menghalang sinaran matahari yang tidak diingini, yang merupakan
sumber silau, daripada memasuki ruang. Rak memantulkan cahaya matahari ke siling,
mengurangkan silau dan meningkatkan tahap cahaya dalam ruang. Rak cahaya
berfungsi dengan baik pada sudut solar tinggi. Tetapi pada sudut yang lebih rendah
rak perlu diunjurkan lebih ke dalam bagi menuai cahaya matahari. Rak cahaya juga
boleh mengurangkan jumlah haba yang memasuki ruang.
Rajah 76 Aplikasi rak cahaya
Rajah 77 : Rak cahaya yang dipasang di dalam bangunan untuk memudahkan penyenggaraan
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
214
PD
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Keberkesanan rak cahaya akan berkurangan jika kurang penyenggaraan untuk
membersihkan kotoran yang terkumpul di atas rak cahaya.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A- Kaji laluan matahari (sunpath) dan reka rak cahaya agar pantulan cahaya
matahari boleh dipasang ke ruang yang lebih dalam.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
09 - Fasa Jangkamasa Penghunian
10 - Fasa Penghunian dan Penyenggaraan yang berterusan
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Rekabentuk rak cahaya
- Lukisan terperinci.
- Laporan simulasi, jika ada.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan pemasangan (Shop drawings)
- Lukisan siap bina
- Bukti bergambar
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Penggunaan pencahayaan semulajadi mengurangkan penggunaan tenaga elektrik
yang menyumbang kepada pengurangan pelepasan karbon.
RUJUKAN
o Design Strategies for Energy Efficiency in New Building (Non-Domestic) oleh
DANIDA.
o Handbook on Passive Design Strategies for Energy Efficient Building oleh
Cawangan Arkitek, JKR.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
215
PD
MARKAH BERKAITAN
PD2 – Perancangan
Ruang
PD3.1 – Faktor Cahaya
Siang.
MANFAAT
Menambah
keselesaan pengguna
bangunan
Meningkatkan tahap
kesihatan manusia
PD 3 KUALITI VISUAL
3.3 Kawalan Tahap Kesilauan
1 MARKAH
MATLAMAT
Memaksimakan kemasukan cahaya siang ke dalam bangunan tetapi meminimakan
silau.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Penggunaan bidai atau skrin boleh laras bagi mengurangkan silau dan
mengekalkan tahap kecerahan di bawah 1000 lux.
PENDEKATAN & STRATEGI
Memandangkan tahap kecerahan sebenar hanya boleh diukur selepas bangunan
siap, maka penggunaan perisian simulasi semasa peringkat rekabentuk amat
digalakkan bagi mendapatkan tahap kecerahan yang telah ditetapkan.
Untuk keselesaan visual, sesuatu ruang itu tidak hanya perlu jumlah yang tepat
pencahayaannya, cahaya perlu juga sekata. Kawasan kecerahan tinggi dan
kawasan rendah ditempat yang sama menyebabkan silau. Ini membuatkanpengguna
tidak selesa. Silaudisebabkan lebih banyak cahaya bersinar terus ke dalam mata
sehingga sukar untuk membaca atau melakukan tugas-tugas lain.
Silau sukar untuk diukur kerana bagaimana cahaya dilihat adalah subjektif dan
bergantung kepada beberapa faktor (termasuk umur). Walaubagaimanapun, asas
metrik yang digunakan untuk menilai silau adalah luminance dalam bidang seseorang
pandangan diukur pada sudut pandangan tertentu (cd/m2). Ini adalah jumlah
cahaya yang memberi refleksi daripada permukaan ke dalam mata pengguna.
Strategi mencegah silau perlu juga dititikberatkan dengan rekabentuk “ambient light”
(cahaya persekitaran) dan “task light” (cahaya kerja – termasuk cahaya dari
komputer)
Rajah 78: Konsep Silau dan penggunaan horizontal blinds
BSEEP
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Penggunaan langsir tidak digalakkan kerana akan menghalang visual ke luar
bangunan.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
216
PD
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A-Rancang ruangan dalam yang dengan mengurangkan akses pandangan boleh
lihat matahari (sky view) atau pencahayaan ruangan yang terlalu tinggi nisbah
cahaya di luar dan di dalam.
PERINGKAT PELAKSANAAN
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Katalog dan sampel menunjukkan bidai yang dicadangkan.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan siap bina dan bukti bergambar bagi mengesahkan bidai yang
digunakan.
- Laporan prestasi pencahayaan, jika ada.
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 79: Penggunaan bidai mendatar di pejabat
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
RUJUKAN
o MS 1525: 2014 Code of Practice on Energy Efficiency and Use of Renewable
Energy for Non-Residential Buildings oleh SIRIM.
o Undang-undang Kecil Seragam Bangunan 1984.
o Design Strategies for Energy Efficiency in New Building (Non-Domestic) oleh
DANIDA.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
217
PD
MARKAH BERKAITAN
KT2 – Orientasi
Bangunan.
KT5 – Kecekapan
Pencahayaan.
PD2 – Perancangan
Ruang
PD3.1 – Faktor Cahaya
Siang.
MANFAAT
Meningkatkan tahap
kesihatan manusia.
Menambahkan
keselesaan pengguna
bangunan.
PD 3 KUALITI VISUAL
3.4 Akses visual kepada pandangan di luar
1 MARKAH
MATLAMAT
Untuk mendapatkan keselesaan visual bagi ruang yang jauh dari perimeter bangunan.
Mendapatkan visual secara terus tanpa halangan dan keselesaan ruang yang
maksima.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Memastikan akses visual kepada pandangan diluar untuk sekurang-
kurangnya 75% ruang berpengguna.
Bagi dinding sesekat yang melebihi 1.2 meter, penggunaan kaca lutsinar
digunakan untuk membolehkan ruang yang jauh dari perimeter
bangunan dapat menikmati pemandangan terus ke luar bangunan.
DAN
Tiada binaan kekal yang menghalang visual di dalam bilik pengguna dan
ruang terbuka.
PENDEKATAN & STRATEGI
Untuk mendapatkan pemandangan ke luar yang maksima, penggunaan kaca lutsinar
bukan sahaja digalakkan pada dinding sesekat malahan pada dinding biilik-bilik
pengguna juga. Ini membolehkan pemandangan keluar dapat dinikmati dari ruang
yang jauh dari tingkap.
Bagi tujuan privasi, sebahagian dinding tersebut boleh dispesifikasikan sebagai kaca
kabur.
Semasa di peringkat perancangan lagi, keperluan ruang yang bebas halangan
binaan kekal (contoh : tiang, sesalur kelengkapan bangunan dll) perlu dikenalpasti.
Ini membolehkan keadaan pejabat yang lebih baik kerana kajian menunjukkan 18%
peningkatan dalam produktiviti daripada akses kepada pandangan. Pengguna juga
mampu meningkatkan daya ingatan sebanyak 25% kerana akses kepada
pandangan. Rekabentuk dan susun atur pejabat menggalakkan pandangan
luaranjuga perlu memastikan kawalan silau.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Kemungkinan penampalan kertas atau kain pada dinding sesekat yang melebihi 1.2
meter tinggi berkaca lutsinar oleh pengguna akan menghalang pemandangan terus
ke luar bangunan.
Jika perkara ini tidak ambilkira diperingkat awal, masalah untuk mendapatkan
rekabentuk bebas halangan binaan kekal agak sukar dilaksanakan kerana rekabentuk
struktur tidak boleh diubah lagi selepas dibina.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Rancang ruangan dengan akses pandangan luar.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
218
PD
PENGIRAAN
Dengan menggunakan pelan susun atur, lukiskan garisan unjuran dari permukaan
pembukaan kepada setiap elemen dalam bangunan yang melebihi 1.2m.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Pelan Susunatur
- Rekabentuk awalan yang menunjukkan pembahagian ruang yang bebas
halangan binaan kekal.
- Lukisan Terperinci Dinding Sesekat berserta spesifikasi.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Katalog dan sampel bahan yang diluluskan oleh S.O.
- Lukisan Siap Bina.
CONTOH PENGEMUKAAN Rajah 80 : Garis unjuran dilukis untuk mengenalpasti ruangan yang tidak mendapat pemandangan luar
MATA
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
RUJUKAN
o Design Strategies for Energy Efficiency in New Building (Non-Domestic) oleh
DANIDA.
o Undang-undang Kecil Bangunan Seragam 1984.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
219
PD
MARKAH BERKENAAN
KT 9 – Intensiti Tenaga
Bangunan
MANFAAT
Mengurangkan
penggunaan bahan
mentah
Mengurangkan
penggunaan bahan
bakar fosil
Menghasilkan tenaga
Mengurangkan
penggunaan air
Mengurangkan
pelepasan toksik ke
udara
Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
Mengurangkan
pencemaran air
Mengurangkan sisa
pepejal
Memulihara habitat
Mewujudkan habitat
Mengurangkan jejak
karbon
PD 3 KUALITI VISUAL
3.5 Tahap Pencahayaan (bukan semulajadi) Bilik
1 MARKAH
MATLAMAT
Untuk memastikan tahap pencahayaan di pejabat tidak melebihi tahap rekabentuk
yang ditetapkan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah :Mematuhi Tahap Pencahayaan Bilik yang ditetapkan di dalam Energy
Efficiency Guidelines For CKE Design yang terkini.
PENDEKATAN & STRATEGI
Pemilihan lampu yang sesuai dengan keperluan bilik perlu diambil kira. Ruang kerja
bagi pejabat antara 300 hingga 400 lux.
Rujuk Tahap Pencahayaan Bilik yang telah ditetapkan mengikut sepertimana Energy
Efficiency Guidelines For CKE Design yang terkini.
Jadual 12 : Tahap pencahayaan dalam unit lux sebagaimana disyorkan di dalam dokumen MS1525:2014
Task and Applications Illuminance (Lux) Minimum CRI
a) Lighting for infrequently used area:
- Minimum service illuminance 20 30
- Interior walkway and car-park 100 40
- Hotel bedroom 100 60
- Lift interior 100 40
- Corridor, passageways, stairs 100 40
- Escalator, travellator 150 40
- Entrance and exit 100 60
- Staff changing room, locker and
cleaner room, cloak room,
lavatories, stores. 100 60
- Entrance hall, lobbies, waiting room 100 60
- Inquiry desk 300 80
- Gate house 200 80
b) Lighting for working interiors
- Infrequent reading and writing 200 80
- General offices, shops and
stores, reading and writing 300 - 400 80
- Drawing office 300 - 400 85
- Restroom 150 80
- Restaurant, canteen, cafeteria 200 80
- Kitchen 150 - 300 80
- Lounge 150 60
- Bathroom 150 80
- Toilet 100 60
- Bedroom 100 80
- Class room, library 300 - 500 80
- Shop/supermarket/department store 200 - 750 80
- Museum and gallery 300 80
c) Localised lighting for exacting task
- Proof reading 500 80
- Exacting drawing 1000 80
- Perincianed and precise work 2000 80
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Perlu mengetahui keperluan bilik terlebih dahulu supaya mendapat rekabentuk yang
memenuhi keperluan pencahayaan secara optima.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
E - Pastikan pencahayaan menepati atau melebihi kehendak MS1525:2014. Pilih
pemasangan lampu yang cekap tenaga dan memberi pencahayaan tinggi.
Kebiasaannya pembekal boleh menjana simulasi secara percuma. Gunakan
kelebihan ini sebaiknya.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
220
PD
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
09 - Fasa Jangkamasa Penghunian
10 - Fasa Penghunian dan Penyenggaraan yang berterusan
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Mengemukakan data tahap pencahayaan bagi setiap ruang dengan
menggunakan kaedah pengiraan manual atau perisian simulasi.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan Terpasang bagi pelan siling yang menunjukkan susun atur lampu.
- Laporan Pengujian dan Pentauliahan bagi ukuran tahap pencahayaan.
CONTOH PENGEMUKAAN Rajah 81: Paparan keputusan simulasi menggunakan DIALUX
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Pencahayaan mengikut keperluan minima yang efektif memerlukan tenaga yang
sepatutnya.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
221
PD
RUJUKAN
o MS 1525:2014 Code Of Practice For Energy Efficiency And Use Of Renewable
Energy
o Energy Efficiency Guidelines For CKE Design yang terkini.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
222
PD
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
223
PD
MARKAH BERKAITAN
PD3 - Kualiti Visual
MANFAAT
Mengurangkan beban
penyejukan
bangunan.
Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
PD 4 PRESTASI PENGUDARAAN
4.1 Memaksimakan Kawasan Tanpa Keperluan Sistem Penyaman Udara
1 MARKAH
MATLAMAT
Mengurangkan penggunaan tenaga bangunan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Rekabentuk pengudaraan secara semulajadi (Natural Ventilation)
untuk ruang-ruang seperti :
o semua ruang lobi lif;
o ruang laluan koridor dalaman.
PENDEKATAN & STRATEGI
Semasa di peringkat perancangan lagi, keperluan pengudaraan semulajadi yang
disebutkan di atas perlu diambilkira.
Pengudaraan Wind-induced menggunakan tekanan yang dihasilkan pada bangunan
oleh angin yang membolehkan udara melalui bukaan dalam bangunan. Ia adalah
strategi pasif yang paling biasa dibuat, di mana udara masuk pada satu bahagian
bangunan itu, dan keluar menerusi bukaan di seberang untuk strategi“cross
ventilation”, iajuga membolehkan pengudaraan dengan aliran pengudaraan
menegak.
Apabila angin bertemu halangan seperti bangunan, ia akan dipesongkan dan kerana
momentum ini mewujudkan tekanan positif dan negatif ke atas permukaan
bangunan. Tekanan angin biasanya positif pada sebelah arah angin datang, dan
negatif ke atas bumbung dan bahagian bawah angin. Pengudaraan akan mengalir
antara sebarang dua kawasan fasad pada tekanan yang berbeza dengan syarat
terdapat pembukaan untuk angin masuk pada ketika itu.
Rajah 82: Tekanan udara yang berbeza mengakibatkan pergerakan
Pengudaraan terbuka juga boleh digunakan untuk rekabentuklobi dan lain-lain
kawasan peralihan.
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Jika perkara ini tidak diambilkira diperingkat awal, masalah untuk mendapatkan
pengudaraan semulajadi bagi ruang tersebut tidak dapat dilaksanakan.
Ancaman hujan (Wind-driven rain).
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
224
PD
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - rancang ruangan yang tidak memerlukan pendinginan, dan mematuhi
kehendak-kehendak PBT.
M - membantu rekabentuk ruang supaya tidak memerlukan sistem aktif.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Rekabentuk awalan yang menunjukkan kedudukan ruang berkenaan.
- Pelan susunatur.
- Laporan simulasi.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan siap bina.
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Pengurangan penggunaan penyaman udara menjimatkan tenaga.
RUJUKAN
o Undang-undang Kecil Seragam Bangunan 1984.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
225
PD
MARKAH BERKENAAN
MANFAAT
Meningkatkan kualiti
udara bangunan
PD 4 PRESTASI PENGUDARAAN
4.2 Prestasi Kualiti Udara Dalaman : ASHRAE 62.1:2007 & 129
2 markah
MATLAMAT
Untuk mendapatkan prestasi kualiti udara dalaman di dalam ruang bangunan bagi
memastikan keselesaan dan kesejahteraan penghuninya.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Kadar udara segar untuk sistem penyaman udara memenuhi
keperluan minima yang dinyatakan dalam ASHRAE 62.1:2007 tajuk
atau Panduan Teknik Mekanikal 1/2009 (JKR) – Garis Panduan
Rekabentuk Penyaman Udara bagi memastikan udara segar yang
mencukupi untuk penghuni bangunan.
1 markah : Meningkatkan kualiti udara dengan melebihi 30% kadar pengudaraan
yang diperlukan untuk memenuhi keperluan ASHRAE 129 untuk
keberkesanan kualiti udara yang lebih baik.
PENDEKATAN & STRATEGI
Bagi memastikan udara segar yang mencukupi kepada penghuni bangunan, kadar
udara segar untuk rekabentuk sistem pengudaraan perlu mengambil kira keperluan
yang dinyatakan samada dalam ASHRAE 62.1:2007 atau Panduan Teknik Mekanikal
1/2009 (JKR) – Garis Panduan Rekabentuk Penyaman Udara.
ASHRAE 62.1 - zon aliran udara luar berdasakan kadar yang telah ditetapkan
- sistem pengambilan udara luar menggunakan prosedur yang
ditetapkan
ASHRAE 129 - meningkatkan keperluan ASHRAE 62.1 kepada minimum 30%
Rajah 83 : Konsep pengiraan dalam ASHRAE 62.1
- Determine breathing zone OA
- calculate OA intake for entire sysrem
- determine zone air-distribution
- calculate split unit must include Fresh Air
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
M - Mereka sistem penyaman udara yang mampu membekalkan CFM optimum
kepada ruang dan punghuninya.
A - Mengenalpasti keperluan penghunian, bilangan penghuni ruang.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
07 - Fasa Penyiapan Akhir
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
09 - Fasa Jangkamasa penghunian
PENGIRAAN
Gunakan kalkulator ASHRAE 62.1
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
226
PD
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Laporan yang menerangkan;
- Kadar pengudaraan untuk sistem penyaman udara yang telah direkabentuk;
- Rajah skematik untuk menunjukkan rekabentuk sistem pengudaraan yang
telah dicadangkan; dan
- Ringkasan jadual menunjukkan perbezaan nilai kadar alir udara luar (outdoor
air flow) berdasarkan ASHRAE 62.1:2007 dan Panduan Teknik Mekanikal 1/2009
(JKR) – Garis Panduan Rekabentuk Penyaman Udara
Peringkat Verifikasi Permarkahan
- Lukisan Siap Bina menunjukkanrekabentuk sistem pengudaraan bagi
keseluruhan bangunan.
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Rekabentuk optimum mengikut keperluan yang ditetapkan.
RUJUKAN
o Undang-undang Kecil Bangunan Seragam, 1984
o American Society of Heating & Refrigerating Air Conditioning Engineers
ASHRAE 62.1:2007
o Code of Practice of Indoor Air Quality 2010 –JKKP
o Indoor Air Quality Guide Best Practice for Design, Construction &
Commissioning by ASHRAE / American Institute of Architects / Building Owners
& Managers Association International / Sheet Metal and Air Conditioning
Contractors National Association / U.S. Environmental Protection Agency / U.S.
Green Building Council.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
227
PD
MARKAH BERKENAAN
MANFAAT
Menggunakan
tenaga dengan lebih
cekap.
Meningkatkan
keselesaan pengguna.
PD 5 KESELESAAN THERMAL& KAWALAN SISTEM
5.1 Rekabentuk Keselesaan Thermal: ASHRAE 55
1 Markah
MATLAMAT
Untuk mendapatkan keadaan thermalpersekitaran dalaman bangunan yang lebih
selesa bagi membantu meningkatkan produktiviti serta kesejahteraan penghuni
bangunan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Rekabentuk untuk keselesaan thermal (thermal comfort) perlu mematuhi
parameterseperti dinyatakan di dalam ASHRAE 55 dan dokumenIEQ JKR:JKR 20500-
0018-13 –2013 GUIDELINES ON INDOOR ENVIRONMENTAL QUALITY (IEQ) FOR
GOVERNMENT OFFICE BUILDING.
PENDEKATAN & STRATEGI
Syarat-syarat bagi keselesaan thermal adalah termasukfaktor-faktor utama seperti:
- Suhu udara,
- Suhuradiant,
- Kelajuanudara
- Kelembapan udara.
- Pengguna (jantina)
- Pengguna (pakaian)
- Pengguna (kerja)
Keselesaan sistem kawalanbagi tujuaniniditakrifkansebagaikawalan ke atassekurang-
kurangnyasalah satudaripadafaktor-faktorutama di atasdalam persekitaran yang
berpenghuni.
Isu-isu yang mungkin timbul
Pemasangan sistem VAV Box untuk sistem penyaman udara perlu diintegrasikan
dengan sistem kawalan automasi bangunan. Pemantauan dan kawalan berterusan
secara komprehensif ke atas kedua-dua sistem ini adalah perlu supaya ianya berfungsi
mengikut rekabentuk asal bagi mencapai keselesaan thermal yang optimum.
Contoh-contoh :
Perekabentuk perlu memastikan bahawa di dalam merekabentuk sistem penyaman
udara untuk bilik-bilik individu di dalam bangunan, 50% dari jumlah bilik-bilik individu
berkaitan perlu mempunyai sistem kawalan individu ke atas unit penyaman udara
(thermostat). Ini boleh dicapai dengan menggunakan sistem penyaman udara jenis
berasingan (split unit) atau multi-split unit.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
M - Rancang keselesaan thermal berpandukan ketetapan ASHRAE 55.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
07 - Fasa Penyiapan Akhir
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
09 - Fasa Jangkamasa Penghunian
10 - Fasa Penghunian dan Penyenggaraan yang berterusan
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
228
PD
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Laporan ringkas yang mengandungi :
- Maklumat berkenaan kaedah yang digunakanuntuk mendapatkan keadaan
keselesaan thermal bagi sesebuah projek.
- Penerangan bagaimana projek tersebut akan membolehkan kawalan thermal
individu untuk sekurang-kurangnya 50% daripada jumlah bilik-bilik individu dan
juga kawalan thermal untuk ruang gunasama.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Menyediakan rekod untuk pengukuran suhu selama 72 jam secara berterusan
(setelah bangunan dihuni sekurang-kurangnya 75% daripada kapasiti
bangunan) bagi sekurang-kurangnya dua (2) kawasan/ruang, bagi tujuan
pengesahan keadaan keselesaan thermal telah/hampir dicapai bagi
kawasan/ruang tersebut.
- Lukisan siap bina dan bukti bergambar bagi setiapjenissensordankawalan
thermalyang telah dipasang bagi mencapai keselesaan thermal.
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 84 : Psychometic chart menunjukkan pencapaian keselesaan thermal
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
229
PD
Rajah 85: Pengiraan Heat Load
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
RUJUKAN
o Malaysian Standard ; MS1525:2014 : 2014 Code of Practice on Energy
Efficiency and Use of Renewable for Non-Residential Buildings oleh SIRIM.
o ASHRAE 55
o Guidelines on Indoor Environmental Quality (IEQ) For Government Office
Building (Edition 1), 2013.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
230
PD
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
231
PD
MARKAH BERKENAAN
MANFAAT
Menggunakan
tenaga dengan lebih
cekap.
Meningkatkan
keselesaan pengguna.
PD 5 KESELESAAN THERMAL& KAWALAN SISTEM
5.2 Kawalan Sistem Pencahayaan& Pengudaraan
2 Markah
MATLAMAT
Untuk mendapatkan keadaan thermalpersekitaran dalaman bangunan yang lebih
selesa bagi membantu meningkatkan produktiviti serta kesejahteraan penghuni
bangunan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah: Kawalan Suhu
Sekurang-kurangnya 50% daripada jumlah bilik individu dilengkapi
dengan kawalan thermal individu bagi membolehkan pelarasan yang
sesuai untuk keselesaan thermal. (contohnya. Multi Split Unit).
1 markah : Kawalan Tahap Pencahayaan (task lighting)
Sekurang-kurangnya 80% daripada jumlah tempat kerja individu
dilengkapi dengan task lighting bagi membolehkan pengguna pengawal
tahap pencahayaan ruang kerja mengikut keperluan masing-masing.
PENDEKATAN & STRATEGI
Kawalan suhu
Unit penyaman udara direka untuk memberikan kawalan suhu yang berbeza untuk
bilik yang tertentu. Ianya terdiri daripada unit-unit yang boleh dikawal secara individu
yang memboleh pengguna mengawal suhu pada tahap keselesaan yang
dikehendaki.
Kawalan lampu
Gunakan lampu tugasan (task light) untuk pencahayaan yang lebih efektif untuk
keselesaan pengguna. Penggunaan lampu tugasan mampu menambah kepada
keperluan pengguna untuk melakukan kerja-kerja tertentu. Ini kerana kebanyakkan
bangunan direka dengan hanya satu ketetapan intensitipencahayaan am (ambient
light). Fungsi ON-OFF pada task light adalah memadai. Namun, adalah lebih baik jika
sistem dimmer disediakan.
Isu-isu yang mungkin timbul
Tingkap mungkin akan dibuka oleh pengguna untuk keselesaan. Ini tidak digalakkan
kerana akan membazir penggunaan elektrik.
Penambahan kos awalan untuk sistem kawalan. Namun, kos ini akan diimbangi oleh
pengurangan penggunaan tenaga yang membolehkan pereka mengurangkan
intensiti pencahayaan am ke tahap terendah.
Rajah 86Ruangan pejabat dengan ambient light dan task light
Ambient light
Task light
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
232
PD
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Cadangkan ruangan pejabat yang menggunakan sumber lampu kawasan dan
sumber lampu individu.
E - Rekabentuk pencahayaan menepati kehendak kredit.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
PENGIRAAN
Kawalan Suhu
- Kenal pasti peruntukkan kawan kerja untuk individu, bilik atau reception station yang
akan memerlukan kawalan suhu. Pastikan 50% daripada kawasan-kawasan ini
diperuntukkan thermostat.
Kawalan Pencahayaan
- Kenal pasti kawasan kerja individu, bilik atau reception station yang akan
menggunakan task light. Pastikan 80% daripada kawasan-kawasan ini diperuntukkan
task light.
Rumus 25: Pengiraan lampu tugasan
ΣTempat kerja individu dengan kawalan pencahayaan= 80%
Σtempat kerja
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Laporan strategi
- Lukisan Skematik sistem penyaman udara
- Lukisan skematik sistem pencahayaan
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Bukti bergambar
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Kecekapan tenaga boleh diperolehi apabila sesebuah bilik tidak terlalu terang.
Cahaya membawa kepanasan. Pengurangan cahaya bererti kurang kepanasan
yang perlu dikeluarkan oleh sistem penyaman udara.
RUJUKAN
o Malaysian Standard ; MS1525:2014 : 2014 Code of Practice on Energy
Efficiency and Use of Renewable for Non-Residential Buildings oleh SIRIM.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
233
PD
MARKAH BERKENAAN
MANFAAT
Menambahkan
keselesaan pengguna
bangunan
PD 6 KUALITI PERSEKITARAN DALAMAN DIPERTINGKATKAN
6.1 Kawalan Paras Karbon Dioksida
1 MARKAH
MATLAMAT
Memastikan pemantauan dan kawalan paras karbon dioksida (CO2) yang berkesan
bagi menjamin keselesaan dan kesejahteraan penghuni bangunan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Pemasangan sistem pemantauan dan kawalan paras CO2pada bilik
Unit Kendalian Udara (AHU) dengansekurang-kurangnya satu(1)
sensorCO2 pada sesalur udara kembali utama (main return air duct)
di setiap tingkat bagimemastikan kawalan paras CO2dapat
dikekalkan padaparas≤ 1000ppm.
PENDEKATAN & STRATEGI
Penggunaan sistem pemantauan dan kawalan CO2adalah satu langkah bagi
meningkatkan kualiti udara dalaman dan menjimatkan tenagauntuk memastikan
setiap ruang dapat menerima udara luar yang mencukupi berdasarkan bilangan
semasa penghuni di dalam bangunan. Ini secara tidak langsung dapat
membantupenghuni bangunan menerimaudara segar di samping mengawal paras
CO2 pada tahap yang sesuai.
Tahap CO2 boleh diramal, menjadikan CO2 petunjuk berguna keperluan
pengudaraan bilik berdasarkan kepada bilangan orang di dalam bilik. Untuk
memenuhi keperluan udara segar, pengudaraan bagi memenuhi permintaan
penghuni puncak, tidak kira permintaan penghuni sebenar. Semasa penginapan
separa, tenaga dibazirkan untuk memanaskan, sejuk, melembabkan dan pengeringan
air di luar lebih pengudaraan udara daripada yang diperlukan.
Sensor CO2 adalah sejenis Ventilasi Permintaan-Kawalan (demand ventilation) (DCV)
strategi yang meningkatkan kecekapan tenaga bangunan dan membantu
memastikan kualiti udara dalaman. Sensor CO2 mengambil ukuran CO2 kerap ruang
dan menyesuaikan bekalan pengudaraan sewajarnya untuk mencapai tahap CO2
diingini. Sensor CO2 dapat menjimatkan tenaga dan wang dengan membekalkan
hanya hak jumlah pengudaraan udara yang sepatutnya kepada keperluan penghuni.
Rajah 87Contoh CO2 sensor
Isu-isu yang mungkin timbul :
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
234
PD
Sistem kawalan dan pemantauan parasCO2 dipasang tetapi tidak berfungsi
sepenuhnya mengikut kehendak rekabentuk asal terutamanya semasa bangunan
beroperasi. Keadaan ini boleh berlaku disebabkan kerana tiada melaksanakan
penyenggaraan yang menyeluruh.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
M - Mereka sistem penyaman udara dengan tambahan sensor CO2 yang
menggerakkan motorised damper.
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
07 - Fasa Penyiapan Akhir
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
09 - Fasa Jangkamasa penghunian
10 - Fasa Penghunian dan penyenggaraan yang berterusan
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Perancangan dan Rekabentuk
- Lukisan rekabentuk menunjukkan rajah skematik sistem pemantauan dan
kawalan CO2.
Peringkat Siap dan Senggara
- Lukisan Siap Bina yangmenunjukkan pemasangan sensor dan kawalan yang
berkaitan.
- Laporan ringkas berkenaan rekabentuk sistem pemantauan dan kawalan ke
atas karbon dioksida termasuk maklumat mengenai lokasi, kuantiti sensor yang
telah dipasang, parameter untuk operasi dan titik laras (set points).
- Maklumat pengilang untuk mengesahkanspesifikasi bagi sensoruntuk karbon
dioksida.
- Bukti bergambar bagi pemasangantipikal sistem pemantauan dan kawalan
CO2 yang berkaitan.
- Tatacara kalibrasi dan keperluan kalibrasi berkala.
CONTOH PENGEMUKAAN
Rajah 88Sistem CO2 yang dipasang pada sistem AHU aliran balik dan penyediaan Motorized Damper
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Sensor CO2 lebih tertumpu kepada IAQ untuk kredit ini.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
235
PD
RUJUKAN
o Code of Practice of Indoor Air Quality 2010 – OSHA
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
236
PD
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
237
PD
MARKAH BERKENAAN
MANFAAT
Menambahkan
keselesaan pengguna
bangunan
PD 6 KUALITI PERSEKITARAN DALAMAN DIPERTINGKATKAN
6.2 Kualiti Persekitaran Semasa Pembinaan & Sebelum Diduduki
2 MARKAH
MATLAMAT
Mengurangkan masalah Kualiti Udara Dalaman (IAQ) semasa pembinaan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Semasa Pembinaan
IAQ Management plan – sediakan pelan pengurusan tapak semasa
pembinaan. Pelan ini termasuklah menjaga kebersihan dan dapat
mengurangkan habuk.
1 markah : Sebelum Diduduki
Building flush out – sebelum diduduki, pasangkan kesemua pekakas
pengudaraan untuk melepaskan semua pencemaran dan kekotoran
(pollution & inpurities) berdasarkan pengiraan.
PENDEKATAN & STRATEGI
IAQ Management Plan
Tujuan IAQ Management Planadalah untuk mengelakkan masalah kualiti udara
dalaman yang terhasil daripada proses pembinaan / pengubahsuaian bertujuan
untuk membantu mengekalkan keselesaan dan kesejahteraan pekerja-pekerja binaan
semasa proses pembinaan.
Langkah-langkah kawalan untuk pelan IAQ yang berkesan semasa fasa pembinaan
hendaklah termasuk yang berikut:
Perlindungan: Satu amalan biasa yang digunakan untuk melindungi sistem
ACMV semasa pembinaan adalah untuk menutup “ducting”semasa
pembinaan dan untuk menggantikan penapis sistem pengudaraan secara
berkala di sepanjang proses pembinaan. Penutupan ini harus dibalut dengan
plastik untuk mengelakkan habuk masuk kedalam sistem ACMV.
Kawalan Sumber: Cara terbaik untuk memastikan Sebatian Organik Meruap
(VOC) tidak ada di dalam bangunan semasa fasa penghunian ialah untuk
tidak menggunakan bahan berVOC pada peringkat awal lagi. Jika strategi
bahan bersepadu dibangunkan oleh pasukan projek, arkitek mesti memilih
dengan teliti produk berVOC rendah, dan ini mesti dipatuhi pihak kontraktor
semasa pembinaan.
Gangguan Laluan: halangan sementara hendaklah dibina dalam usaha untuk
mengasingkan kawasan di bawah pembinaan dari kawasan bersih atau
diduduki. Jika cuaca baik, kawasan pembinaan juga perlu pengudaraan
yang baik secara langsung dengan aktiviti luar jika operasi terutamanya
berdebu atau pemasangan bahan berVOC.
Pengemasan: Tujuan keperluan ini adalah untuk memastikan bahawa bahan-
bahan yang disimpan di tapak tidak dicemari oleh kotoran atau zarah lain
yang ada di tapak pembinaan. Satu program penyenggaraan
menyeluruhperlu dibangunkan yang merangkumi penyimpanan dan
perlindungan bahan binaan dan pembersihan lokasi. Salur udara hendaklah
dihantar ke tapak pembinaan dengan dibalut pada kedua-dua hujung dan
jangan dibuka sehingga ianya sedia untuk dipasang. Pekerja juga disarankan
agar tidak merokok berdekatan dengan pekakas ACMV. Semasa
pembersihan, gunakan vakum dengan penapis HEPA.
Penjadualan: Amalan-amalan terbaik sering diambil bekerja oleh kontraktor
termasuk urutan operasi pembinaan supaya bahan menyerap seperti
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
238
PD
jubinsiling dan permaidani dipasang hanya selepas semua bahan-bahan
basah dan berbau seperti pelekat, pengedap, cat dan salutan lain telah
selesai dipasang.
Flush out
Menjalankan dua minggu flush out dengan media penapisan pada 100% udara luar.
Selepas selesai, penapis mesti digantikan di semua lokasi. Pemilik mungkin tidak mahu
bangunan yang boleh digunakan berada dalam keadaan kosong selama lebih dua
minggu sebelum penghuni dibenarkan masuk.
Ujian IAQ
Sebagai alternatif kepada flush out, suatu prosedur ujian asas IAQ selaras dengan
Protokol semasa EPA untuk Keperluan Alam Sekitar boleh dilakukan. Kelebihan
pendekatan ini termasuk pengurangan atau penghapusan tempoh flush out. Tetapi
ujian IAQ adalah sangat sensitif dan boleh menghendaki kontraktor untuk
melaksanakan prosedur tambahan jika tahap VOC dikesan melebihi had yang
digariskan.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
M - Pengiraan flush out
MC - Menjaga kebersihan tapak dan melakukan flush out
PERINGKAT PELAKSANAAN
02 - Fasa (Rekabentuk) Rekabentuk Skematik
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
07 - Fasa Penyiapan Akhir
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
09 - Fasa Jangkamasa penghunian
PENGIRAAN
Pengiraan untuk masa diperlukan untuk flushout
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Perancangan dan Rekabentuk
- Pelan rancangan
Peringkat Siap dan Senggara
- laporanbergambar berkala tahap kebersihan tapak
- laporan flush out
CONTOH PENGEMUKAAN
Pelan Pengurusan IAQ memerlukan gambar-gambar yang perlu diambil sepanjang
proses pembinaan. Sekurang-kurangnya 18 gambar diperlukan, diambil pada tiga
masa berbeza semasa pembinaan untuk membuktikan bahawa keperluan kredit
diikuti dan semua pendekatan IAQ termasuk dalam pelan yang dicadangkan telah
dipatuhi.
Masukkan gambar semua prosedur berkaitan sebagai amalan terbaik. Foto bukan
sahaja untuk mendokumentasikan pematuhan syarat ditetapkan, tetapi juga boleh
berfungsi untuk sebagai bahan semakan.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
239
PD
Rajah 89: Kerja-kerja IAQ semasa pembinaan
o pekerja mengemop lantai untul mengurangkan
debu terbang.
o Ducting ditutup selepas siap dipasang untuk
mengelakkan habuk dari terkumpul
o Bahan binaan ditutup semasa disimpan.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
RUJUKAN
o Code of Practice of Indoor Air Quality 2010 – OSHA
o IAQ CKM
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
240
PD
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
241
PD
MARKAH BERKENAAN
SB2 – Produk Hijau
MANFAAT
Mengekalkan
persekitaran akustik
yang selesa untuk
pengguna bangunan
Membantu
meningkatkan
produktiviti serta
kesejahteraan
pengguna bangunan
Meningkatkan
keselesaan pengguna
bangunan
PD 7 KESELESAAN AKUSTIK
1 MARKAH
MATLAMAT
Untuk memastikan rekabentuk bangunan mengutamakan keselesaan akustik kepada
penghuni.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
Paras bunyi (LAeq) perlu disukat menggunakan alat pengukur bunyi melebihi 90% tahap
pengukuran bunyi (L90) dalam tempoh tertentu untuk 90% dari keseluruhan jumlah
ruang kawasan yang digunakan (komponen pejabat sahaja) bagi memastikan paras
bunyi dalaman seperti berikut :
1 markah : Mengekalkan tahap bunyi dalaman yang selesa – tidak melebihi 45
dBA (untuk ruang pejabat terbuka di dalam bangunan);
ATAU
1 markah : Mengekalkan tahap bunyi dalaman yang selesa – tidak melebihi 40
dBA (untuk bilik-bilik pejabat tertutup/individu di dalam bangunan).
PENDEKATAN & STRATEGI
Bunyi yang berlebihan boleh menyebabkan ketidakselesaan kepada penghuni
bangunan. Beberapa penyelesaian diperlukan terhadap keselesaan tahap bunyi
yang diterima oleh penghuni, dengan memastikan perkara-perkara berikut
dilaksanakan:
Setiap sesalur udara bekal yang keluar dari sebarang AHU mempunyai
pemasangan sistem lining jenis akustik dengan jarak sehingga 5-10m.
Menggunakan penyenyap bunyi sesalur udara (duct silencer).
Pemasangan siling dari jenis siling akustik.
Penggunaan perabot yang mempunyai tahap serapan bunyi yang tinggi.
Mesin penyalin, mesin pencetak dan mesin faks diletakkan pada lokasi yang
berasingan jauh dari kawasan tumpuan pengguna.
Ruang akviti dinding sesekatdiisi dengan bahan penebat bunyi yang
bersesuaian.
Lokasi bilik loji mekanikal tidak digalakkan berdekatan dengan ruang pejabat
dan bilik mesyuarat.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Pilih bahan binaan kedap bunyi dan sediakan pintu AHU dengan penebat
bunyi.
M - Rancang semua loji (plant) bangunan supaya dipasang bahan kedap bunyi
Memastikan keperluan dimasukkan ke dalam dokumen tender.
PERINGKAT PELAKSANAAN
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
242
PD
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Laporan strategi rekabentuk untuk memastikan tahap bunyi
dalamandikekalkan pada tahap yang ditetapkan.
- Pelan susunatur bangunan yang menunjukkan lokasi teras bangunan (core),
ruang laluan servis mekanikal/elektrikaldanbilikloji mekanikal.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Laporan ukuran tahap bunyi dan penjelasan mengenai langkah-langkah yang
telah dilaksanakan untuk mencapai tahap bunyi yang ditetapkan.
- Lukisan Siap Bina yangmenunjukkanciri-ciri kawalanbunyi yang telah
dilaksanakan.
- Manufacturer’s data sheets untuk bahan-bahanakustikyang telah digunakan
dalambangunan.
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
RUJUKAN
o Undang-undang Kecil Bangunan Seragam, 1984
o American Society of Heating & Refrigerating Air Conditioning Engineers
ASHRAE Chapter 47 – Sound& Vibration Control.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
243
PD
MARKAH BERKAITAN
SB2 – Produk Hijau
PD9 – Pencegahan
Kulapuk
MANFAAT
Meningkatkan tahap
kesihatan manusia
Menambahkan
keselesaan pengguna
bangunan
PD 8 KUALITI UDARA DALAMAN
3 MARKAH
MATLAMAT
Mengurangkan kadar pencemaran kualiti udara dalaman.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
Pilihan mana-mana 2 memberi 1 markah, maksimum 3
3 Markah : Bahan binaan yang menggunakan cat, perekat(adhesives), coatings
dan sealants mendapat penarafan dari skim eco-label antarabangsa
yang diiktiraf.
perabut
cat/coating
sealant/adhesive
insulation
kemasan lantai
formaldehyde
PENDEKATAN & STRATEGI
Memastikan katalog pembekal lengkap dengan spesifikasi teknikal.
Pengawalan pencemaran udara dalaman melalui penggunaan bahan pembinaan
yang rendah Volatile Organic Compound (VOC) terutama pada bahan-bahan cat,
perekat(adhesives), coatings dan sealants
Rajah 90 : Senarai VOC yang dibenarkan
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
244
PD
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
A - Memastikan bahan bebas VOC dan formadehyde
- Memastikan keperluan dimasukkan ke dalam dokumen tender.
PERINGKAT PELAKSANAAN
03 - Fasa Pembangunan Rekabentuk
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
09 - Fasa Jangkamasa Penghunian
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Katalog dan sijil pengesahan penarafan eco-label bahan.
- Spesifikasi teknikal pembekal.
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Katalog dan kaedah pemasangan (method statement) yang telah disahkan
oleh Pegawai Penguasa (S.O)
- Gambar semasa kerja pemasangan.
- Lukisan siap bina.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
245
PD
CONTOH PENGEMUKAAN
Pematuhan perlu dimasukkan ke dalam spesifikasi tender dan juga lukisan arkitek.
Rajah 91: Pematuhan dimasukkan ke dalam tender
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Potensi belum dikenal pasti.
RUJUKAN
o Spesifikasi teknikal pembekal.
o WHO World Health Organization
WHO, as cited in ISO 16000-6, defined VOC as any organic compound whose
boiling point is in the range from (50 °C to 100 °C) to (240 °C to 260 °C),
corresponding to having saturation vapour pressures at 25 °C greater than 102
kPa.
Limit values apply mostly to paints, coatings, adhesives and sealants.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
246
PD
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
247
PD
MARKAH BERKAITAN
KT7 – Penyusupan
Udara
MANFAAT
Meningkatkan
keselesaan pengguna
bangunan
Meningkatkan kualiti
udara bangunan
PD 9 PENCEGAHAN KULAPUK
2 MARKAH
MATLAMAT
Untuk mencegah pencemaran kulapuk di kawasan bangunan bagi memastikan
kesihatan dan kesejahteraan penghuni bangunan.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Rekabentuk bangunan mematuhi Garis Panduan Pencegahan
Kulapuk Di Dalam Bangunan terbitan JKR 2009: JKR 20500-003-09 –
GUIDELINES ON THE PREVENTION OF MOULD GROWTH IN BUILDINGS.
1 markah : Sistem penyaman udara dan pengudaraan mekanikal perlu
mengekalkan tekanan udara dalaman yang positif relatif kepada
bahagian luar. Kadar kelembapan udara dalaman (<70% RH) perlu
dicapai tanpa menggunakan sebarang kawalan aktif (contoh :
pemanas elektrik).
PENDEKATAN & STRATEGI
Cara yang berkesan untuk mengawal pertumbuhan kulapuk dalam bangunan adalah
dengan menghapuskan sebarang punca kelembapan. Adalah penting untuk
mengeringkan kesan air/kelembapan di kawasan-kawasan atau barangan yang
terlibat dalam masa 24 hingga 48 jam untuk mencegah pertumbuhan kulapuk.
Kelembapan di dalam semua ruang kawasan/bilik dan sebarang sesalur udara
perlu dikawal sepanjang pembinaan dan semasa penghuni menduduki premis
tersebut.
Pastikan kelembapan berlebihan di dalam bangunan dikawal semasa peringkat
Rekabentuk, Pembinaan dan Operasi serta kawalan terhadap perkara-perkara seperti
berikut:
Kebocoran air hujan melalui bumbung dan dinding
Penyusupan udara lembap ke dalam bangunan
Resapan kelembapan melalui dinding, bumbung dan lantai
Kebocoran air tanah ke dalam ruangan bawah tanah (basement) dan mengalir
melalui dinding dan lantai
Kebocoran atau paip pecah
Sumber kelembapan dalaman
Pembentukan sebarang kelembapan
Langkah-langkah yang disebutkan di atas tidak perlu bagi mana-mana kawasan
bangunan yang tidak berhawa dingin.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
M - memastikan keperluan garis panduan kulapuk JKR dipatuhi.
PERINGKAT PELAKSANAAN
04 - Fasa (Perolehan) Dokumentasi Pembinaan
05 - Fasa (Pembinaan) Pelaksanaan Kontrak
06 - Fasa Penyiapan Praktikal
07 - Fasa Penyiapan Akhir
08 - Fasa (Penyerahan) Penghunian
10 - Fasa Penghunian dan Penyenggaraan yang berterusan
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
248
PD
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Laporan ringkas yang menggariskan strategi yang akan dilaksanakan untuk
memenuhi keperluan bagi pencegahan kulapuk.
Peringkat Verifikasi Permarkahan
- Lukisan Siap Bina.
- Maklumat daripada pengeluar mengenai bahan binaan anti kulapuk
- Laporan langkah pencegahan kulapuk semasa pembinaan bangunan.
(contoh : kaedah penyimpanan dan perlindungan bahan binaan yang
mudah tercemar dengan kulapuk).
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Tiada potensi pengurangan untuk kredit ini secara terus.
RUJUKAN
o Guidelines on the Prevention of Mould Growth in Buildings, JKR Malaysia.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
249
PD
MARKAH BERKAITAN
PD8 – Kualiti Udara
Dalaman
MANFAAT
Meningkatkan tahap
kesihatan manusia
Menambah
keselesaan pengguna
bangunan
PD 10 KAJI SELIDIK KESELESAAN PENGHUNI
2 MARKAH
MATLAMAT
Mendapatkan maklumbalas penghuni bangunan mengenai keselesaan bangunan
yang telah siap.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
Menjalankan kajiselidik keselesaan penghuni dalam masa 6 bulan selepas CPC
dikeluarkan atau sekurang-kurangnya 50% dihuni (yang mana dahulu).
2 markah : Mencapai >80%keselesaan
ATAU
1 markah : Mencapai >50% keselesaanDAN laporan penambahbaikan
PENDEKATAN & STRATEGI
Penglibatan, komitmen dan kerjasama yang berterusan oleh pemilik, pengurus
bangunan dan penghuni amat diperlukan dalam bersama-sama menjalankan kaji
selidik.
Kedudukan matahari mempengaruhi sebahagian besar rekabentuk sesebuah
bangunan dan amat penting bagi mengukur keberkesanan rekabentuk pasif (orientasi
& pelindung tingkap kaca) dan juga keselesaan penghuni. Maka adalah
dicadangkan supaya audit tenaga dan soal selidik keselesaan penghuni diadakan
semasa atau di antara ekuinoks musim bunga (20 Mac) dan solstis musim panas (21
Jun) ketika matahari berada lebih lama dan di kedudukan lebih tinggi (higher altitude)
menjadikan cuaca amat panas dan langit cerah.
Maklum balas harus dibuat pada waktu Worst Case Scenario agar mendapat
makluman yang lebih tepat.
Rajah 92: Contoh keputusan maklum balas
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Bilangan maklumbalas kaji selidik yang diterima jauh berkurangan daripada jumlah
sebenar borang yang diedarkan.
Maklumbalas kaji selidik tidak mencerminkan keadaan sebenar kerana penghuni tidak
menjawab soalan dengan tepat dan jujur.
PD – Pengurusan Kualiti Persekitaran Dalaman
© pH JKR 2015
250
PD
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
AST - Menjalankan kaji selidik sekurang-kurangnya 6 bulan selepas penghunian atau
50% penuh.
PERINGKAT PELAKSANAAN
09 - Fasa Jangkamasa Penghunian
10 - Fasa Penghunian dan Penyenggaraan yang berterusan
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Borang kaji selidik
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Laporan maklumbalas kaji selidik
- Lukisan siap bina
CONTOH PENGEMUKAAN
Borang maklumbalas perlulah disertakan pelan aras bangunan untuk pengguna
tandakan tempat kerja mereka bekerja.
Maklum balas boleh dibuat dalam bentuk hardcopy atau atas talian.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Maklumat yang diperoleh mampu mengubah cara bangunan dikendali, ini boleh
mengakibatkan perubahan kepada prestasi karbon bangunan.
RUJUKAN
o Handbook on Passive Design Strategies for Energy Efficient Building oleh
Cawangan Arkitek, JKR.
o Design Strategies for Energy Efficiency in New Building (Non-Domestic) oleh
DANIDA.
ISTILAH & MAKSUD
o Tiada istilah baharu.
IN - Inovasi
© pH JKR 2015
251
IN
INOVASI
Inisiatif dan Rekabentuk yang inovatif yang selaras dengan misi kerajaan. Memberi
peluang kepada projek untuk menunjukkan kebolehan dalam industri bangunan hijau
dalam menyumbang pendekatan kreatif untuk bidang rekabentuklestari. Ia juga
merupakan cara yang baik untuk projek mencapai sehingga enam mata tambahan.
IN - Inovasi
© pH JKR 2015
252
IN
IN - Inovasi
© pH JKR 2015
253
MARKAH BERKAITAN
MANFAAT
Mengurangkan
penggunaan bahan
bakar fosil
Menghasilkan tenaga
Mengurangkan
penggunaan air
Mengurangkan
pelepasan gas rumah
hijau
Mengurangkan jejak
karbon
IN REKABENTUK BERINOVASI
6 MARKAH
MATLAMAT
Memperkenalkan teknologi berinovasi yang merangkumi aspek rekabentuk mahupun
teknologi yang dapat meningkatkan kelestarian bangunan berbanding dengan yang
sediaada.
KEPERLUAN PEMARKAHAN
1 markah : Bagi setiap inovasi yang diaplikasikan kedalam bangunan dan markah
maksimum yang boleh diperolehi adalah6 markah.
PENDEKATAN & STRATEGI
Sesi percambahan minda perlu diadakan semasa peringkat awal perancangan bagi
mengenalpasti idea inovasi yang boleh diaplikasikan ke dalam projek.
Inovasi yang dicadangkan mestilah memberi pulangan yang berpatutan dengan kos
yang dilaburkan. Rujuk juga mana-mana senarai inovasi yang ada pada sistem
penarafan lain yang boleh diklasifikasikan sebagai inovasi. Antara lainnya, projek
boleh membentangkan cadangan langkah-langkah inovasi seperti berikut:
Strategi
o Taman herba
o Tempat letak basikal terteduh
o Community connectivity – berhampiran dengan 10 kemudahan
Cekap tenaga
o Co-gen
o Heat pipe
o Light pipe
o Heat recovery
o Thermal storage
o Dynamic Balancing valve
o Hybrid Ventilation
o Non-chemical Cleaners(bio-enzyme)
Pengguna Bangunan
o Dynamic EMS performance display for public view
o Greenkiosk
o Green tour
Budaya
o Zero-Energy Strategy
o Water features
o Water efficient ablution
Produktiviti
o BIM in design
o Total building energy modeling
IN - Inovasi
© pH JKR 2015
254
IN
Isu-isu Yang Mungkin Timbul
Tahap penerimaan idea inovasi oleh pemilik masih di peringkat rendah disebabkan
oleh kos permulaan yang tinggi.
PASUKAN PROJEK & TANGGUNGJAWAB
Semua
PERINGKAT PELAKSANAAN
Sepanjang peringkat pelaksanaan projek
PENGIRAAN
Tiada pengiraan diperlukan untuk kredit ini.
Perlu disertakan untuk semua inovasi berasaskan sebarang penambahan atau
pengurangan dari segi kuantiti, peratusan atau nilai.
DOKUMEN PENGEMUKAAN
Peringkat Penilaian Rekabentuk
- Laporan cadangan inovasi.
- Laporan kajian Return of Investment (ROI).
Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan siap bina dan bukti bergambar.
- Laporan pengujian dan pentauliahan.
CONTOH PENGEMUKAAN
Tiada contoh untuk kredit ini.
POTENSI PENGURANGAN KARBON
Bergantung kepada strategi inovasi yang dipilih
RUJUKAN
o Rujukan yang berkaitan
ISTILAH & MAKSUD
o Bergantung kepada perkara inovasi terbabit
© pH JKR (JKR20801-0014-15) 1
Selamat Berjaya!
IN - Inovasi
© pH JKR 2015
2
IN
pH JKR KB 1
_________________________________________________________________ pH-JKR KB1 2015
pH-JKR KB1 Manual was upgraded from the previous version with the collaboration of CREATIVE ENVIRONMENTS. pH-JKR KB1 Calculator
and project tracking system was developed by CREATIVE ENVIRONMENTS. Feedback and comments on the documents and the
calculator, email [email protected]. Beyond Green.
© pH JKR (JKR20801-0014-15) 3
LAMPIRAN B
BORANG BERKAITAN
© pH JKR 2015
4
IN
PERMOHONAN PENILAIAN REKABENTUK (P2)/ VERIFIKASI PEMARKAHAN (P3)
PENARAFAN HIJAU pH JKR
SENARAI SEMAK PENGEMUKAAN DOKUMEN:
BIL. PERKARA SEMAKAN
1. Borang Pengemukaan Dokumen
2. Dokumen Pengemukaan. Semua pelan / dokumen berkaitan yang dilampirkan perlu bersaiz A4 / A3 dalam format PDF
3. Pengemukaan dokumen perlu mempunyai mukasurat hadapan yang menyatakan perkara berikut:
PERMOHONAN PENILAIAN REKABENTUK BAGI PROJEK .......................
4. Setiap kriteria perlu dipisahkan menggunakan flypage yang dilabel dan dijild kesemuanya di sebelah kiri muka surat beserta
muka surat hadapan
5. Pelan / dokumen yang dilampirkan perlu merujuk kepada yang dipohon. Kriteria tersebut boleh ditanda / diwarnakan dalam
pelan / dokumen tersebut. Pelan boleh dikemukakan dalam sebarang skala yang relevan dalam saiz A4/ A3.
6. Permohonan perlu mempunyai salinan dalam cakera padat (CD) dan hendaklah dikemukakan bersama – sama. Lukisan yang
dikemukakan dalam bentuk hardcopy perlu disertakan dalam bentuk softcopy (Autocad Drawing) dalam cakera padat tersebut.
*Pohon rujuk Manual pH JKR untuk keterangan terperinci bagi setiap pengemukaan
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 5
PERMOHONAN PENILAIAN REKABENTUK (P2)/ VERIFIKASI PEMARKAHAN (P3)
PENARAFAN HIJAU pH JKR
BORANG PENGEMUKAAN DOKUMEN
Peringkat Pengemukaan: Penilaian Rekabentuk (P2) / Verifikasi Pemarkahan (P3)*
Nama Projek : Tarikh Terima:
Tarikh & No. Daftar
pH JKR:
Nama Jawatan Caw./Negeri Tandatangan
HOPT
HODT
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
*Potong mana yang tidak berkenaan
© pH JKR 2015
6
IN
Dokumen Pengemukaan :
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon &
Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
(P2)
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
TL PENGURUSAN FASILITI LESTARI
TL 1
PERANCANGAN TAPAK
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk
- Rancangan Tempatan yang
menunjukkan kawasan
pembangunan yang terlibat
- Borang Semakan Tapisan Keperluan
Alam Sekitar JKR.PK(O).04E-2
AST
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Tidak berkenaan.
TL 2
SISTEM PENGURUSAN ALAM SEKITAR
A. Peringkat Penilaian i. Senarai kuantiti (BQ) kerja-kerja
perlindungan alam sekitar (EPW)
ii. Borang Semakan Tapisan Keperluan
EIA untuk Projek JKR
:JKR.PK(O).04E-2
AST
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 7
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon &
Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
(P2)
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Laporan Pelan Pengurusan Alam
Sekitar (EMP).
ii. Borang spas (peringkat pembinaan)
TL 3
KERJA TANAH LESTARI
A. Peringkat Penilaian i. Laporan rekabentuk kerja tanah
ii. Lukisan pelan kerja tanah
iii. Laporan geoteknikal (Jika
diperlukan) C&S, A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Kuantiti tanah yang dimpot atau
ekspot
ii. Bukti bergambar
TL 4
KAWALAN HAKISAN DAN KELODAK (m)
A. Peringkat Penilaian i. Pelan Kawalan Hakisan Kelodak
ii. Lukisan Kawalan Hakisan Kelodak C&S
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Pengesahan Pelaksanaan ESCP di
tapak
© pH JKR 2015
8
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon &
Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
(P2)
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
TL 5
PENGURUSAN AIR LARIAN HUJAN (m)
A. Peringkat Penilaian i. Laporan rekabentuk sistem
perparitan
ii. Pelan sistem perparitan
berdasarkan MSMA C&S
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Laporan sistem perparitan
ii. Bukti bergambar
TL 6
REKABENTUK MESRA ORANG KURANG UPAYA (OKU)
A. Peringkat Penilaian i. Pelan Susunatur yang menunjukkan
kemudahan OKU dan aksesibiliti
(accessibilty)dalam pelan tapak dan
pelan lantai
ii. Lukisan terperinci kemudahan OKU A
B.Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan Siap Bina
ii. Laporan Audit Akses OKUdan foto
binaan yang telah siap dibina.
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 9
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon &
Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
(P2)
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
TL 7
LANDSKAP STRATEGIK
7.1 Memulihara pokok-pokok yang matang
A. Peringkat Penilaian i. Inventori pokok
ii. Pelan kerja tanah
iii. Pelan ukur menunjukkan lokasi
pokok matang sedia ada
iv. Pelan penanaman pokok
A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan siap bina landskap
ii. Bukti bergambar – pokok tidak
dipotong
7.2 Kawasan hijau dalam pembangunan
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Penyediaan Laporan Cadangan
Pemajuan (LCP) yang menunjukkan
pengiraan 30% kawasan hijau DAN
disahkan oleh Arkitek atau Juru
A
© pH JKR 2015
10
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon &
Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
(P2)
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
Rancang Bertauliah. ii. Peratusan mesti menjadualkan
jenis tumbuhan mengikut kategori;
o Pokok (Trees & Palms)
o Pokok renek (Shrubs)
o Tumbuhan penutup bumi
(Ground covers)
o Rumput (Turf)
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Pelan Tapak Siap Bina yang telah
disahkan oleh Arkitek Bertauliah.
Nyatakan sekiranya ada perubahan.
7.3 Penanaman pokok teduhan
A. Peringkat Pernilaian Reka Bentuk i. Penyediaan Pelan Landskap
ii. Jadual spesispokok
iii. Anggaran bayang-bayang pokok
atau struktur selain bangunan
A
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 11
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon &
Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
(P2)
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Pelan Landskap Siap Bina
ii. Inventori pokok
iii. Bukti bergambar
7.4
Pemilhan bahan binaan siarkaki (walkway) yang mempunyai daya pantulan haba yang tinggi
A. PeringkatPenilaianReka Bentuk i. Lukisan terperinci dengan
spesifikasi
ii. Katalog berserta jadual SRI bahan
siarkaki (walkway) A
B. PeringkatVerifikasiPemarkahan
i. Gambar semasa kerja pemasangan
7.5 Sistem turapan berumput (berongga)
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Laporan Reka Bentuk sistem
perparitan ii. Pelan sistem perparitan Konsep
pembahagian zon turapan
Lukisan butiran dan spesifikasi sistem turapan
A, C&S
© pH JKR 2015
12
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon &
Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
(P2)
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Katalog dan kaedah pemasangan
(method statement) yang telah
disahkan oleh Pegawai Penguasa
(S.O)
ii. Gambar semasa kerja pemasangan
iii. Lukisan siap bina
TL 8
BUMBUNG HIJAU & DINDING HIJAU
8.1 Indeks Pantulan Suria (SRI) mengikut jenis & kecerunan bumbung
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Katalog berserta jadual SRI bahan
bumbung
ii. Pengiraan keluasan bumbung
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Katalog dan kaedah pemasangan
(method statement) yang telah
disahkan oleh Pegawai Penguasa
(S.O)
ii. Gambar semasa kerja pemasangan
iii. Lukisan siap bina
A
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 13
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon &
Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
(P2)
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
8.2 Menggalakkan rekabentuk bumbung/dinding hijau.
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Pelan konsep rekabentuk
ii. Jadual keluasan kawasan bumbung
iii. Lukisan butiran penanaman dan
jadual penanaman A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Foto pembinaan
ii. Lukisan siap bina
TL 9
TEMPAT LETAK KENDERAAN
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Lukisan butiran tempat letak
kenderaan dan penanda (papan
tanda, cat dll.)
A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan siap bina tempat letak
kenderaan dan penanda (papan
tanda, cat dll.)
ii. Bukti bergambar.
© pH JKR 2015
14
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon &
Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
(P2)
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
Jumlah Markah TL
KT PENGURUSAN KECEKAPAN TENAGA
KT1 REKABENTUK BUMBUNG
a U-value Bumbung
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Spesifikasi bahan bumbung yang
menunjukkan U-value seperti yang
dikehendaki.
ii. Katalog bahan dari pembekal.
iii. Penerangan ringkas dan Pengiraan
U-value bagi bumbung
A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Katalog bahan dan sampel dari
pembekal yang diluluskan oleh S.O.
ii. Lukisan Siap Bina
iii. Bahan Siap Bina
iv. Bukti bergambar
v. Penilaian
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 15
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon &
Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
(P2)
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
b Penggunaan penebat bumbung
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Spesifikasi bahan bumbung yang
menunjukkan nilai U-value seperti
yang dikehendaki.
ii. Katalog bahan dari pembekal.
iii. Penerangan ringkas dan Pengiraan
U-value bagi bumbung yang
dicadangkan.
A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Katalog bahan dan sampel dari
pembekal yang diluluskan oleh S.O.
ii. Lukisan Siap Bina
© pH JKR 2015
16
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
KT2 ORIENTASI BANGUNAN
a Fasad Utama bangunan menghadap orientasi UTARA - SELATAN
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Pelan Tapak berserta penunjuk
arah utara menunjukkan pelan
bangunan dengan meletakkan
sunpath diagram.
A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan Siap Bina
b Meminimumkan bukaan di fasad yang menghadap TIMUR dan BARAT
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. pengiraan WWR
ii. tampak setiap arah dengan
mewarnakan dinding dan tingkap
berasingan. A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan Siap Bina
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 17
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
KT3 REKABENTUK FASAD
a Dinding luar bangunan
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Spesifikasi dinding
ii. Katalog bahan dari pembekal
iii. Penerangan ringkas dan Pengiraan
U-value bagi permukaan dinding A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Katalog bahan dan sampel dari
pembekal yang disahkan oleh S.O.
ii. Lukisan Siap Bina
b Pemilihan Kaca Luaran
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Brosur dari pembekal – tandakan
jenis kaca yang dipilih. A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Bukti bergambar
c Pekali Pengadang Suria Luaran(External Solar Shading Coefficient)
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Pengiraan keluasan tingkap dan
pengadang suria
ii. Perincian pengadang suria
A
© pH JKR 2015
18
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Bukti bergambar
KT 4 OTTV & RTTV
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Penyerahan dokumen bergantung
kepada siri KT 2 hingga 4. A, M, E
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Penyerahan dokumen bergantung
kepada siri KT 2 hingga 4.
KT 5 KECEKAPAN PENCAHAYAAN
a Zon Pencahayaan
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Mengemukakan lukisan pelan
lantai yang menunjukkan ruang
yang telah di zon.
ii. Kenal pasti di setiap zon melukis
menggunakan kod warna. E
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan siap bina
ii. Bukti bergambar
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 19
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
b Kawalan Pencahayaan
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Mengemukakan lukisan pelan
lantai yang menunjukkan ruang
yang telah di zon.
ii. Mengenalpasti di setiap zon
menggunakan kod warna.
E
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan siap bina
ii. Bukti bergambar
c Lighting Power Density (LPD)
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Mengemukakan pengiraan LPD
bagi setiap ruang serta lukisan
pelan elektrik yang menunjukkan
LPD ≤ 12W/m² dengan
menggunakan kaedah manual atau
secara simulasi
ii. Brosur produk
E
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Laporan pembinaan mengikut
spesifikasi
ii. Bukti bergambar
© pH JKR 2015
20
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
KT6 ACMV
a Coefficient of
Performance (COP)
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Jadual Peralatan (Equipment
schedule)
ii. Susunatur skematik AC
(SchematicAC layout)
iii. Brosur pembekal M
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. EMSbacaan kecekapan (Efficiency
readout)
ii. Manual Temperature and RH
measurement
b Green Refrigerant
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Equipment schedule
ii. Schematic
iii. Brosur pembekal M
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan iv. Bukti bergambar
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 21
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
KT7 PENYUSUPAN UDARA
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Rekabentuk awalan yang
menunjukkan zon berhawa dingin
ii. Jadual Keperluan Ruang (SOA)
iii. Pelan susunatur yang menunjukkan
label ruang ante-room, ruang
berhawa dingin dan tidak berhawa
dingin.
iv. Lukisan rekabentuk sistem
penyaman udara. A, M
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan butiran
ii. Lukisan Siap Bina
iii. Laporan ujiterima yang
mengesahkan kadar penyusupan
udara tidak melebihi 0.5 ACH.
© pH JKR 2015
22
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
KT8 TENAGA BOLEH BAHARU
A. Peringkat Penilaian Pengujian semula
i. Mengemukakan kiraan bagi
anggaran tenaga diperbaharui yang
boleh dihasilkan oleh sistem
tersebut berserta lukisan bagi
pemasangan sistem tenaga
diperbaharui. A, E
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Salinan lukisan siap bina dan
laporan uji terima yang mematuhi
kehendak rekabentuk.
KT9 INTENSITI TENAGA BANGUNAN
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk
i. Laporan simulasi pengiraan BEI
bangunan.
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Pengiraan semula berdasarkan
bacaan meter.
A,M,E,K
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 23
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
KT 10
PAPARAN & KAWALAN
a Sub-meter
C. Peringkat Penilaian Reka bentuk
i. Single line drawing
ii. Product catalog
E
D. Peringkat Verifikasi Pemarkahan
i. Bukti bergambar
ii. Lukisan Siap Bina yang
menunjukkan kedudukan sub-
meter pada papan suis utama dan
papan suis kecil bagi setiap servis
yang ≥ 100 A (TCL).
b Sistem Pengurusan Kawalan Tenaga
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. I/O point
ii. Gambar rajah Litar.
iii. Brosur and spesifikasi pembekal E
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan Siap Bina
ii. Gambar rajah Litar
© pH JKR 2015
24
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
iii. Rekod Pengujian dan Pentauliahan
iv. Manual Operasi dan
Penyenggaraan
c Verifikasi
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Mengemukakan Pelan Verifikasi
E, S
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. salinan bil elektrik asal
ii. laporan verifikasi dan pelan penambahbaikan
KT 11
PENGUJIAN DAN PENTAULIAHAN
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Cx Plan
S, M
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Dokumen lengkap pengujian dan
pentauliahan yang telah disahkan.
KT 12
PENYENGGARAAN MAPAN
a Ruang pejabat untuk pasukan penyenggaraan
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Pelan susunatur yang menunjukkan
ruang pejabat penyenggaraan. A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan Siap Bina
ii. Bukti bergambar
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 25
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
b
Kontraktor Penyenggaraan
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. komitmen pemilik untuk melantik
kontraktor penyenggaraan.
S
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Salinan surat tawaran kepada
pasukan penyenggaraan yang
berjaya dilantik.
c
Pelan Penyenggaraan
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Rangka Pelan-pelan yang
diperlukan
ii. Surat Komitmen pemilik bangunan
S
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Tatacara Pengurusan Aset Tak Alih
(TPATA) & Manual Pengurusan
Menyeluruh Kerajaan (MPAM)
© pH JKR 2015
26
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan
Markah Diluluskan
Ulasan
d Manual Pengguna Bangunan
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Tidak Berkenaan
ALL
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Manual Operasi dan
Penyenggaraan ii. Latihan Penggunaan sistem kepada
pemilik bangunan iii. Lukisan Siap Bina iv. Kad Pendaftaran Aset Tak Alih &
Laporan Daftar Aset Khusus v. Pelan kedudukan kunci
vi. Sijil Testing & Commisioning vii. Sijil Jaminan (jika berkenaan)
viii. Sijil Siap Kerja ix. Sijil Siap Membaiki Kecacatan
x. Sijil Layak Menduduki Premis
xi. Sijil Kerja Awam, Arkitek, Elektrikal
& Mekanikal
Jumlah Markah KT
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 27
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
PD PENGURUSAN KUALITI PERSEKITARAN DALAMAN (IEQ)
PD1 LARANGAN MEROKOK
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Pelan susunatur lokasi papan
tanda.
A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Gambar papan tanda dan lokasi
larangan merokok
PD2 PERANCANGAN RUANG
a Lebar bangunan yang efektif (no deep planning).
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Pelan Susunatur
A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan
i. Lukisan Siap Bina
b Susunatur ruang pejabat terbuka sepanjang permukaan fasad
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Rekabentuk awalan yang
menunjukkan pembahagian zon
antara ruang pejabat terbuka
A
© pH JKR 2015
28
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
dengan bilik-bilik
ii. Pelan Susunatur
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan Siap Bina
ii. Bukti bergambar
c Dinding sesekat dalaman yang telus cahaya
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Pelan Susunatur
ii. Lukisan Terperinci Dinding Sesekat
berserta spesifikasi. A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan Siap Bina
ii. Bukti bergambar
d Ketinggian siling yang efektif
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Lukisan keratan bangunan yang
menunjukkan ukuran (lantai ke
siling). A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan Siap Bina
e Warna cerah di permukaan dinding dan siling.
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Katalog dan sampel menunjukkan
warna yang dicadangkan.
A
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 29
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Bukti bergambar bagi
mengesahkan skima warna
PD3 KUALITI VISUAL
a Faktor Pencahayaan Siang (DF)
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Lukisan tampak dan jadual bukaan
/ tingkap ii. Pengiraan keluasan lantai yang
menunjukkan 30% daripada NLA yang menunjukkan nilai DF 1.0% - 3.5%.
iii. Laporan Simulasi
A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan Siap Bina
b Menggunakan rak cahaya (light shelves)
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Reka Bentuk rak cahaya ii. Lukisan terperinci. iii. Laporan simulasi.
A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan pemasangan (Shop
drawings) ii. Lukisan siap bina
© pH JKR 2015
30
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
c Kawalan Tahap Kesilauan
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Katalog dan sampel menunjukkan
bidai yang dicadangkan. A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan siap bina dan bukti
bergambar bagi mengesahkan
bidai yang digunakan.
ii. Laporan prestasi pencahayaan, jika
ada.
d Akses visual kepada pandangan di luar
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Pelan Susunatur
ii. Rekabentuk awalan yang
menunjukkan pembahagian ruang
yang bebas halangan binaan kekal.
iii. Lukisan Terperinci Dinding Sesekat
berserta spesifikasi.
A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Katalog dan sampel bahan yang
diluluskan oleh S.O & Lukisan Siap
Bina.
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 31
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
e
Tahap Pencahayaan (bukan semulajadi) Bilik
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Mengemukakan data tahap
pencahayaan bagi setiap ruang
dengan kaedah pengiraan manual
atau perisian simulasi.
E
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan Terpasang bagi pelan siling
yang menunjukkan susun atur
lampu.
ii. Laporan Pengujian dan
Pentauliahan bagi ukuran tahap
pencahayaan.
PD4 PRESTASI PENGUDARAAN
a Memaksimakan Kawasan Tanpa Keperluan Sistem Penyaman Udara
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk
- Rekabentuk awalan yang
menunjukkan kedudukan ruang
berkenaan.
- Pelan susunatur.
- Laporan simulasi.
A, M
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan siap bina.
© pH JKR 2015
32
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
b Prestasi Kualiti Udara Dalaman : ASHRAE 62.1:2007 & 129
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk
- Laporan yang menerangkan:
- Kadar pengudaraan untuk sistem
penyaman udara yang telah
direkabentuk;
- Rajah skematik untuk
menunjukkan rekabentuk sistem
pengudaraan yang telah
dicadangkan; dan
- Ringkasan jadual menunjukkan
perbezaan nilai kadar alir udara
luar (outdoor air flow) berdasarkan
- ASHRAE 62.1:2007 dan Panduan
Teknik Mekanikal 1/2009 (JKR) –
Garis Panduan Rekabentuk
Penyaman Udara
A, M
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan
- Lukisan Siap Bina
menunjukkanrekabentuk sistem
pengudaraan bagi keseluruhan
bangunan.
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 33
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
PD5 KESELESAAN THERMAL & KAWALAN SISTEM
a Rekabentuk Keselesaan Thermal: ASHRAE 55
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Laporan ringkas yang mengandungi
:
ii. Maklumat berkenaan kaedah yang
digunakanuntuk mendapatkan
keadaan keselesaan thermal bagi
sesebuah projek.
iii. Penerangan bagaimana projek
tersebut akan membolehkan
kawalan thermal individu untuk
sekurang-kurangnya 50% daripada
jumlah bilik-bilik individu dan juga
kawalan thermal untuk ruang
gunasama.
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Menyediakan rekod untuk
pengukuran suhu selama 72 jam
secara berterusan (setelah
bangunan dihuni sekurang-
kurangnya 75% daripada kapasiti
bangunan) bagi sekurang-
M
© pH JKR 2015
34
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
kurangnya dua (2) kawasan/ruang,
bagi tujuan pengesahan keadaan
keselesaan thermal telah/hampir
dicapai bagi kawasan/ruang
tersebut.
ii. Lukisan siap bina dan bukti
bergambar bagi setiap jenis sensor
dan kawalan thermalyang telah
dipasang bagi mencapai keselesaan
thermal.
b Kawalan Sistem Pencahayaan& Pengudaraan
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Laporan strategi
ii. Lukisan Skematik sistem penyaman
udara & pencahayaan
E, M
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Bukti bergambar
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 35
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
PD6 KUALITI PERSEKITARAN DALAMAN DIPERTINGKATKAN
a Kawalan Paras Karbon Dioksida
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk
- Lukisan rekabentuk menunjukkan
rajah skematik sistem pemantauan
dan kawalan CO2.
M
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan Siap Bina
yangmenunjukkan pemasangan
sensor dan kawalan yang
berkaitan.
ii. Laporan ringkas berkenaan
rekabentuk sistem pemantauan
dan kawalan ke atas karbon
dioksida termasuk maklumat
mengenai lokasi, kuantiti sensor
yang telah dipasang, parameter
untuk operasi dan titik laras (set
points).
iii. Maklumat pengilang untuk
mengesahkan spesifikasi bagi
© pH JKR 2015
36
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
sensor untuk karbon dioksida. iv. Bukti bergambar bagi pemasangan
tipikal sistem pemantauan dan
kawalan CO2 yang berkaitan.
v. Tatacara kalibrasi dan keperluan
kalibrasi berkala
c Kualiti Persekitaran Semasa Pembinaan & Sebelum Diduduki
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk
- Pelan rancangan
E, M
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. laporanbergambar berkala tahap
kebersihan tapak
ii. laporan flush out
PD7 KESELASAAN AKUSTIK
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk
- Laporan strategi rekabentuk untuk
memastikan tahap bunyi dalaman
dikekalkan pada tahap yang
ditetapkan.
- Pelan susunatur bangunan yang
menunjukkan lokasi teras
A, M
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 37
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
bangunan (core), ruang laluan
- servis mekanikal/elektrikal dan bilik loji mekanikal.
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Laporan ukuran tahap bunyi dan
penjelasan mengenai langkah-
langkah yang telah dilaksanakan
untuk mencapai tahap bunyi yang
ditetapkan.
ii. Lukisan Siap Bina
yangmenunjukkanciri-ciri
kawalanbunyi yang telah
dilaksanakan.
iii. Manufacturer’s data sheets untuk
bahan-bahan akustik yang telah
digunakan dalam bangunan.
PD8 KUALITI UDARA DALAMAN
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk
- Katalog dan sijil pengesahan
penarafan eco-label bahan.
- Spesifikasi teknikal pembekal.
A
© pH JKR 2015
38
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Katalog dan kaedah pemasangan
(method statement) yang telah
disahkan oleh Pegawai Penguasa
(S.O)
ii. Gambar semasa kerja
pemasangan.
iii. Lukisan siap bina.
PD9 PENCEGAHAN KULAPUK
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Laporan ringkas yang menggariskan
strategi yang akan dilaksanakan untuk memenuhi keperluan bagi pencegahan kulat.
B. Peringkat Verifikasi Permarkahan i. Lukisan Siap Bina. ii. Maklumat daripada pengeluar
mengenai bahan binaan anti kulat. iii. Laporan langkah pencegahan kulat
semasa pembinaan bangunan. (cth :kaedah penyimpanan dan perlindungan bahan binaan yang mudah tercemar dengan kulat).
M
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 39
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
PD10
KAJI SELIDIK KESELESAAN PENGHUNI
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Borang kaji selidik
AST
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Laporan maklumbalas kaji selidik ii. Lukisan siap bina
Jumlah Markah PD
SB PENGURUSAN SUMBER DAN BAHAN
SB1 SISTEM BINAAN BERINDUSTRI (IBS)
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Cadangan sistem IBS oleh RISP
(Registered IBS Service Provider) ii. Laporan Pengiraan Skor IBS
termasuk kekuda keluli.
A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan o Lukisan pembinaan IBS
o Lukisan siap bina
© pH JKR 2015
40
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
SB2 PRODUK HIJAU
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Sijil Pengesahan Produk Hijau ii. Spesifikasi produk.
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Bukti bergambar.
A
SB3 PENGURUSAN SISA SEMASA PEMBINAAN
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk o Sisa Berjadual
o Bagi projek yang melebihi kos
RM10 juta serta melibatkan
kerja-kerja tanah, penyediaan
EMP perlu dibuat. Pengurusan
mengenai sisa berjadual perlu
dinyatakan dengan jelas didalam
dokumen EMP.
o Sisa Binaan
o Berdasarkan kuantiti bahan
binaan, anggarkan sisa bahan
binaan yang boleh dikitar
semula. Ini termasuk
bungkusan/kotak bahan binaan
dan botol minuman plastik.
AST
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 41
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
Pelan tapak dengan kawasan simpanan sementara
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Sisa Berjadual
o Pihak kontraktor perlu
mengemukakan dokumen bukti
bagi sebarang proses
penyimpanan, proses
penghantaran ke tapak
pelupusan dan proses pelupusan
sisa berjadual) seperti resit dan
borang semasa audit dijalankan.
ii. Laporan CWM
o Kemukakan bukti resit bawa
keluar sisa bahan binaan,
o Bukti bergambar
o Pengiraan kitar semula (jika ada)
SB4 3R – SEMASA OPERASI
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk
- Pelan pengurusan sisa domestik
- Pelan kedudukan tong 3Rdi semua
aras bangunan
- Lokasi kebuk sampah
AST, A
© pH JKR 2015
42
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan.
- Pematuhan pelan pengurusan sisa
domestik
- Bukti bergambar
Jumlah Markah SB
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
PA PENGURUSAN KECEKAPAN PENGGUNAAN AIR
PA1 PRODUK KECEKAPAN AIR
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Katalog bahan dan sampel yang
telah disahkan oleh Pengawai Penguasa (S.O)
A
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 43
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan siap bina ii. Bukti bergambar
PA2 PENJIMATAN PENGGUNAAN AIR
a Dalam Bangunan
C. Peringkat Penilaian Reka bentuk
- Katalog bahan dengan kelulusan
WEPLS SPAN
- Pengiraan A
A. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Bukti bergambar
b Luar Bangunan
A. Peringkat Penilaian Reka bentuk i. Pengiraan kegunaan air
ii. Pelan tapak
iii. Jenis tumbuhan
iv. Keperluan pengairan
A
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Bukti bergambar
ii. Keperluan pengairan
PA3 SISTEMPENGUMPULAN DAN PENGGUNAAN SEMULA AIR HUJAN (SPAH)
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Laporan Reka Bentuk dan
pengiraan SPAH ii. Lukisan skematik sistem SPAH
C&S
© pH JKR 2015
44
IN
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan
i. Lukisan Siap Bina
PA4 KITAR SEMULA AIR SISA
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Laporan Reka Bentuk dan
pengiraan sistem kitar semula air sisa
ii. Lukisan skematik sistem kitar semula air sisa
C&S
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan
i. Lukisan Siap Bina
PA5 SUB-METER AIR
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Laporan teknikal pemasangan sub-
meter air ii. Lukisan skematik pemasangan sub-
meter air M
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan Siap Bina
PA6 SISTEM PENGESAN KEBOCORAN AIR
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Laporan sistem pengesan
kebocoran air M
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Manual Operasi dan
Penyenggaraan
[JKR/pH JKR/BRG02-KB1.1]
pH JKR(JKR20801-0014-15) 45
KRITERIA Dokumen Pengemukaan
Tan
ggu
ngj
awab
Ruangan Pemohon
Ruangan Penilai
Peringkat Penilaian Rekabentuk (P2)
Peringkat Verifikasi Pemarkahan (P3)
Markah Dimohon & Ulasan
Markah Diluluskan Sementara
Ulasan Markah
Diluluskan Ulasan
Jumlah Markah PA
IN INOVASI
IN1 REKA BENTUK BERINOVASI
A. Peringkat Penilaian Reka Bentuk i. Laporan cadangan inovasi. ii. Laporan kajian Return of
Investment (ROI). ALL
B. Peringkat Verifikasi Pemarkahan i. Lukisan siap bina dan bukti
bergambar. ii. Laporan pengujian dan
pentauliahan.
Jumlah Markah IN
JUMLAH KESELURUHAN
PERAKUAN PEMOHON Dengan ini saya / kami memperakui bahawa semua maklumat yang dikemukakan adalah lengkap dan benar
------------------------------------------ ------------------------------------------------
(Tarikh) (Cop & Tandatangan Pemohon)
© pH JKR 2015
46
IN
PERAKUAN PENILAI
Pasukan Penilai
(Cawangan)
Nama Penilai Tarikh Penilaian Tandatangan Ulasan
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
PENGESAHAN KETUA PASUKAN PELAKSANA
...................................... ..............................................
(Tarikh) (Cop dan Tandatangan)
