listopad nr 11 (124)/2015124... · listopad nr 11 (124)/2015 ... krzyżówka rozrywka str. 13 2 na...

Miesięcznik Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A.

www.jsw.pl

Listopad nr 11 (124)/2015

Czytaj na str. 3Czytaj na str. 3 Czytaj na str. 4Czytaj na str. 4 Czytaj na str. 15Czytaj na str. 15

Konkurs BHP

rozstrzygniętyZnowu

pięć setów

Mój plan zakłada zwiększenie poziomu

wydobycia węgla koksowego rozmowa z Aleksandrem Wardasem,

Zastępcą Prezesa JSW ds. Technicznych

Miesięcznik Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A.

Redaktor Naczelny:Tomasz Siemieniec, e-mail: [email protected]

Redakcja techniczna: Dawid Lach, e-mail: [email protected]

Kontakt z redakcją:e-mail: [email protected]

tel. 032 756 44 79

Projekt: Maciej Stahl

Wydawca: Jastrzębska Spółka Węglowa SA

Al. Jana Pawła II 444-330 Jastrzębie-Zdrój

Druk:Polskapresse – Drukarnia Sosnowiec

ul. Baczyńskiego 25a41-203 Sosnowiec

Kadry

W numerze:

Konkurs BHP rozstrzygnięty 3

Sytuacja finansowa JSW 3

Wyniki górnictwa coraz gorsze 5

Super lodówka 6

Jeszcze kilkadziesiąt metrów 6

Najważniejszy człowiek w górnictwie 7

Znowu problemy z aparatami 11

Strefa sztygara jest wzorem dla innych 11

informacje

Zdjęcie na okładce: Ruch Zofi ówka

Autor: Dawid Lach

str. 8-9fotorelacjaFinał VI edycji Konkursu z zakresu

znajomości zasad i przepisów BHP

o Puchar Prezesa JSW

Nie tylko opony

Odcinkowy pomiar prędkości

str. 12wasze sprawy

Mistrz za mocny dla wicemistrza 14

Knurów znowu najlepszy 14

Znowu pięć setów 15

sport

str. 4 wywiadMój plan zakłada zwiększenie poziomu

wydobycia węgla koksowego –

rozmowa z Aleksandrem Wardasem,

Zastępcą Prezesa JSW ds. Technicznych

Ruch BoryniaRobert Wilk przeszedł na etat dozorcy oddziału

mechanicznego n/p.

Ruch Zofi ówkaAdam Kłosowski awansował na stanowisko kie-

rownika działu mierniczego oraz działu geolo-

gicznego - głównego inżyniera mierniczo - geo-

logicznego p/z.

Ruch KnurówBartłomiej Michalik awansował na stanowisko

nadsztygara wentylacji ds. przewietrzania i kli-

matyzacji p/z. Jarosław Twardokęs awansował

na stanowisko Kierownika Działu Robót Górni-

czych - Głównego Inżyniera Górniczego. Daniel

Cimała został zastępcą Kierownika Działu Robót

Górniczych, Kierownikiem Robót Górniczych

ds. Wydobycia.

KWK KrupińskiBartłomiej Owczarek przeszedł na etat dozor-

cy oddziału elektrycznego ścianowego, zbrojeń

i likwidacji p/z.

Ruch SzczygłowiceSławomir Hinda został sztygarem zmianowym

oddziału zbrojeniowo-likwidacyjno-regenera-

cyjnego. Andrzej Hanak awansował na stano-

wisko sztygara zmianowego oddziału elek-

trycznego robót przygotowawczych. Mateusz

Traczyk objął stanowisko sztygara zmianowe-

go oddziału elektrycznego, ścianowego, zbrojeń

i likwidacji. Patryk Prus przeszedł na etat dozor-

cy oddziału mechanicznego robót ścianowych

i zbrojeniowo likwidacyjnych.

Uśmiechnij się Krzyżówka

rozrywka str. 13

na początek2


Konkurs BHP rozstrzygnięty

W piątek, 6 listopada od-

był się fi nał VI edycji Konkur-

su z zakresu znajomości zasad

i przepisów BHP o Puchar Pre-

zesa JSW.

Zwycięzcą fi nałowych zma-

gań w klasyfi kacji indywidu-

alnej został Krystian Salamon,

górnik z oddziału robót przy-

gotowawczych kopalni Bory-

nia-Zofi ówka-Jastrzębie Ruch

Jas-Mos. Tuż za nim uplasowa-

li się - Grzegorz Błaszczyk z ko-

palni Pniówek i Jarosław Gąska

z kopalni Krupiński.

W klasyfi kacji drużynowej

najlepsza okazała się drużyna

z kopalni Krupiński. Wszyscy

trzej zawodnicy reprezentujący

KWK Krupiński zakwalifi ko-

wali się do ścisłego, sześciooso-

bowego fi nału. Kolejne miejsca

zajęły drużyny z Pniówka i Ru-

chu Borynia.

Finał konkursu, który zo-

stał przeprowadzony w siedzi-

bie zarządu Jastrzębskiej Spółki

Węglowej, poprzedziły elimi-

nacje na poziomie poszczegól-

nych zakładów pracy, w któ-

rych wzięło udział ponad pię-

ciuset pracowników.

Konkurs przebiegał w dwóch

turach. W półfi nale wzięło

udział 24 zawodników – po

trzech z każdego zakładu,

którzy musieli odpowiedzieć

na 30 pytań wielokrotnego wy-

boru. Do ścisłego fi nału, roz-

grywanego według zasad za-

czerpniętych z teleturnieju „Je-

den z dziesięciu”, przeszło sze-

ściu zawodników. Po zacię-

tej i emocjonującej walce zwy-

cięzcą okazał się Krystian Sala-

mon. Zwycięzcy odebrali na-

grody z rąk Aleksandra War-

dasa, Zastępcy Prezesa JSW ds.

Technicznych oraz zaproszo-

nych gości: Wojciecha Magiery,

Wiceprezesa Wyższego Urzę-

du Górniczego, Piotra Karku-

li, Dyrektora OUG w Rybni-

ku, Romana Susa, Dyrektora

OUG w Gliwicach oraz Nor-

berta Gzuka zastępcy Dyrekto-

ra OUG w Rybniku.

– Serdecznie gratuluję zwy-

cięzcom i wszystkim uczestni-

kom konkursu. Wasza wiedza

jest imponująca – powiedział

Aleksander Wardas, Zastępca

Prezesa JSW ds. Technicznych

podczas wręczania nagród.

– Poziom konkursu był bar-

dzo wysoki. Gratuluję wygra-

nym i wszystkim uczestnikom

konkursu. Wasza ogromna wie-

dza bezpośrednio przekłada się

na wyższe bezpieczeństwo w ko-

palniach. Takie konkursy są naj-

tańszym sposobem podnoszenia

bezpieczeństwa pracy – powie-

dział Wojciech Magiera, Wice-

prezes WUG.

Tomasz Siemieniec

zdjęcie: Dawid Lach

Zwycięzca konkursu - Krystian Sala-

mon jest związany z górnictwem od

zaledwie 3 lat. Jest absolwentem

Politechniki Śląskiej w Gliwicach, na

której kontynuuje studia doktoranc-

kie. Pracuje w Ruchu Jas-Mos w od-

dziale GRP-4.

Sytuacja fi nansowa JSWJastrzębska Spółka Wę-

glowa w trzecim kwartale

tego roku odnotowała zysk

netto w kwocie 900 tysięcy

złotych. Mimo, to po dzie-

więciu miesiącach 2015 roku

Spółka ma stratę w wysoko-

ści prawie 593 mln zł.

Pozytywny wynik netto

za trzeci kwartał 2015 roku

nie jest rezultatem uzyska-

nia większych przychodów ze

sprzedaży, ale rozwiązania re-

zerw księgowych w wysoko-

ści ponad 200 mln zł. Najtraf-

niej jednak złą sytuację Spół-

ki obrazuje fakt, że do każdej

tony wydobytego węgla do-

płacamy około 50 złotych.

Ceny węglaW obecnym roku ceny

węgla z kwartału na kwar-

tał wciąż spadają. Cena węgla

koksowego typu hard w po-

równaniu z drugim kwarta-

łem spadła o 16,5 dolara do

93 dolarów za tonę, a węgla

semi-soft o 7 dolarów – do

poziomu 74 dolarów za tonę.

Spółce udało się sprzedać wę-

giel koksujący po średniej ce-

nie 96 dolarów, czyli lepiej niż

poziom cen rynkowych. Jed-

nak wobec wysokich kosztów

ponoszonych przez JSW, to

i tak cięgle za mało.

ProdukcjaKopalnie Jastrzębskiej

Spółki Węglowej w trzecim

kwartale 2015 roku wypro-

dukowały ponad 4,12 mln

ton węgla, w tym 2,88 mln

ton węgla koksowego i 1,24

mln ton węgla do celów

energetycznych. Nie oby-

ło się bez problemów natu-

ry geologicznej. W szczegól-

ności dotyczyły one kopal-

ni Krupiński oraz w Ruchu

Zofiówka i Ruchu Jas-Mos

kopalni Borynia-Zofiówka-

Jastrzębie.

Wyjątkowe zaangażowa-

nie pracowników w pracę za-

równo w soboty, jak i w dni

robocze, pozwoliło na dal-

szą obniżkę kosztów wydo-

bycia węgla. Oceniając tyl-

ko trzeci kwartał, koszt wy-

dobycia spadł poniżej 300 zł

na tonę i wyniósł 298,37 zł.

Był o 2,6 % niższy niż w dru-

gim kwartale, kiedy wynosił

306,22 złotych.

– Trzeci kwartał znów

przyniósł drastyczne obniże-

nie cen węgla koksowego na

świecie. Dlatego naszym ce-

lem jest kontynuowanie pro-

cesu redukcji kosztów i kon-

centracja na najbardziej roz-

wojowych obszarach. Wyni-

ki trzeciego kwartału w JSW

potwierdzają skuteczność do-

tychczasowych działań. Poka-

zują też zaangażowanie pra-

cowników w proces naprawy

Spółki. Wszyscy mamy świa-

domość, że im niższe będą na-

sze koszty, tym mamy większe

szanse na przejście przez ten

trudny okres – mówi Tomasz

Gawlik, Zastępca Prezesa Za-

rządu JSW ds. Strategii.

AB, tomsfot. ARC JW

informacje 3


Mój plan zakłada zwiększenie poziomuwydobycia węgla koksowego – powiedział Aleksander Wardas, Zastępca Prezesa JSW ds. Technicznych w rozmowie z Tomaszem Siemieńcem

Za kilka dni będziemy

obchodzić Barbórkę. To

czas na pierwsze podsu-

mowania. Kończący się

rok był jednym z naj-

trudniejszych w histo-

rii Jastrzębskiej Spół-

ki Węglowej. Bardzo ni-

skie ceny węgla, straty

w wydobyciu po lutowym

strajku. Jak radzimy so-

bie z wydobyciem?

Pierwotny plan wydoby-

cia na rok 2015 zakła-

dał wydobycie 16,8 mi-

liona ton, ale po lutowym

strajku i pożarze w Ruchu

Szczygłowice w marcu, de-

cyzją Zarządu skorygowa-

ny został do 16,5 miliona

ton. Przypomnę, że stra-

ty w wydobyciu po straj-

ku oszacowano na 680 ty-

sięcy ton. Do tego doszło

jeszcze ok. 360 tysięcy ton

straty spowodowanej poża-

rem w Ruchu Szczygłowi-

ce. Zmieniony plan zakła-

dał odrabianie strat w dni

wolne od pracy. Na tym nie

koniec problemów. W trze-

cim kwartale, a dokładnie

we wrześniu mieliśmy pro-

blemy z wydobyciem w ko-

palni zespolonej i kopalni

Krupiński. Wydobywaliśmy

o 6,5 tysiąca ton na dobę

mniej niż planowano.

Udało się odrobić stra-

ty po strajku i pożarze

w Ruchu Szczygłowice?

Dzięki wydobyciu w dni

wolne od pracy, do poło-

wy listopada udało nam się

odrobić 870tys. ton.

Po trudnym wrześniu

udało się wrócić do nor-

malnego wydobycia?

Tak. Już w październiku

wszystko wróciło do nor-

my. Średnie dobowe wydo-

bycie w październiku mie-

liśmy na poziomie 69 ty-

sięcy ton. W sumie w paź-

dzierniku wydobyto o 13

tysięcy ton więcej niż

planowano.

Czyli tradycyjnie na ko-

niec roku przyspieszamy

z wydobyciem, ale czy uda

się nam wykonać plan?

Z realizacją planu bę-

dzie bardzo ciężko. Bra-

kuje nam około 150 tysię-

cy ton, a przed nami gru-

dzień, w którym jest dużo

dni świątecznych, wolnych

od pracy. Ale będziemy sta-

rać się minimalizować stra-

ty. Na koniec roku zobaczy-

my, na ile się nam to udało.

W ciągu kilku ostatnich

miesięcy udało się ko-

palniom znacznie ob-

niżyć koszty wydoby-

cia. Wcześniej były z tym

problemy. Dzięki jakim

działaniom udało się to

osiągnąć?

Spadek kosztów wydobycia

ściśle wiąże się z realizacją

planu techniczno -ekono-

micznego, który był opra-

cowywany w lipcu. To była

już druga korekta planu

w tym roku, a działania te

wymusiła sytuacja na ryn-

ku i dalszy spadek cen wę-

gla. Zarząd musiał dosto-

sować fi rmę do sytuacji

rynkowej poprzez kolejne

obniżenie kosztów. W efek-

cie ograniczyliśmy roboty

korytarzowe i ograniczono

do absolutnego minimum

usługi fi rm zewnętrznych,

i między innymi te działa-

nia miały wpływ na obni-

żenie kosztów wydobycia.

Czy ciągłe ograniczenia

inwestycyjne nie odbiją

się nam czkawką w przy-

szłości. Będzie gdzie i co

fedrować?

To prawda, że inwestycje

zostały bardzo poważnie

ograniczone, ale ogranicza-

nie to nie powoduje zagro-

żenia frontu wydobywcze-

go w krótkim horyzoncie

czasowym. W tym roku,

pomimo bardzo trudnej sy-

tuacji Spółki na najważ-

niejsze i niezbędne inwe-

stycje zaplanowano 840

milionów złotych.

Czyli nie ma mowy o dal-

szych oszczędnościach na

inwestycjach związanych

z frontem robót?

Dalsze ograniczenia po-

ziomu inwestycji w sferze

produkcji są nie do przy-

jęcia. Właściwie przygoto-

wany front jest podstawą

funkcjonowania każdej ko-

palni. Mało tego, nie tylko

nie planujemy ogranicze-

nia, ale w przyszłym roku

przewidujemy wzrost ilo-

ści planowanych robót ko-

rytarzowych w wszystkich

kopalniach Spółki - z 71

km w 2015r. do ok. 84 km

w 2016r.

A jaki jest plan wydo-

bycia węgla na przyszły

rok?

Wstępnie założyliśmy, że

kopalnie JSW w 2016r. wy-

dobędą 17 milionów 172

tysięcy ton. Przewidujemy,

że ten poziom wydobycia

osiągniemy przy podobnym

poziomie nakładów inwe-

stycyjnych jak w 2015r.

Więcej robót korytarzo-

wych, większe wydobycie

za te same pieniądze, czy

ten plan nie jest zbyt am-

bitny?

Plan jest ambitny, ale za-

pewniam, że da się go

zrealizować.

Tak się zastanawiam. Sko-

ro cena węgla jest bardzo

niska, ale węgiel kokso-

wy się sprzedaje, to może

dałoby się go wydobyć

i sprzedać więcej i może

to podratowałoby nasze

wyniki fi nansowe?

Teoretycznie taka możli-

wość istnieje, ale w prak-

tyce jest niezwykle trudna

do zrealizowania. Wielkość

wydobycia jest determino-

wana wieloma czynnikami

m.in. warunkami geologicz-

no-górniczymi oraz fron-

tem wydobywczym, któ-

ry gwarantuje nam w przy-

szłym roku nieco wyż-

szy poziom wydobycia niż

w roku bieżącym.

Panie Prezesie, objął pan

stanowisko prezesa ds.

technicznych z począt-

kiem września 2015 roku.

Pewnie ma Pan swoją wi-

zję, pomysł na działanie

JSW. Realizuje ją Pan?

Mój plan zakłada zwięk-

szenie poziomu wydoby-

cia węgla koksowego, a to

jest ściśle związane z in-

westycjami w kopalniach

Knurów-Szczygłowice i Bu-

dryk. Zasadniczym elemen-

tem wzrostu poziomu pro-

dukcji węgla typu 35 w JSW

jest udostępnienie zaso-

bów tego typu węgla w ko-

palniach Budryk i Knu-

rów-Szczygłowice oraz mo-

dernizacja Zakładów Prze-

róbki Mechanicznej Wę-

gla w tych zakładach. Re-

alizacja planowanego pro-

cesu inwestycyjnego w ko-

palniach Budryk i Knu-

rów-Szczygłowice umoż-

liwi w tych kopalniach

fot. Dawid Lach

wywiad4


rozpoczęcie produkcji węgla

typu 35. Te inwestycje mają

strategiczne znaczenie dla

funkcjonowania całej JSW

dlatego pomimo ograniczo-

nego poziomu środków in-

westycyjnych Zarząd JSW

poszukuje możliwości re-

alizacji inwestycji w opar-

ciu o zewnętrzne źródła

fi nansowania.

Jeśli chodzi o kopalnię

Budryk to inwestycja do-

tycząca udostępnienia po-

ziomu 1290, w tym mo-

dernizacja zakładu prze-

róbczego jest naszym

Czytelnikom znana.

Mógłby pan przybliżyć in-

westycję w kopalni Knu-

rów-Szczygłowice?

W kopalni Knurów – Szczy-

głowice aktualnie produko-

wany jest węgiel koksowy

typu 34 oraz węgiel do ce-

lów energetycznych. Obec-

ny uzysk węgla koksowe-

go wynosi ok. 50÷60 pro-

cent. Mógłby być on znacz-

nie wyższy, ale z uwagi na

stan maszyn i urządzeń za-

budowanych w zakładach

przeróbczych nie ma obec-

nie możliwości zwiększenia

poziomu uzysku. Zadaniem

planowanego przedsięwzię-

cia inwestycyjnego jest osią-

gnięcie uzysku węgla kok-

sowego w obydwu zakła-

dach przeróbczych kopalni

„Knurów-Szczygłowice” na

poziomie 80%. Planujemy

również udostępnić zaso-

by węgla typu 35 oraz roz-

począć jego produkcję w ru-

chu Szczygłowice w I kwar-

tale 2019r. Celem progra-

mu inwestycyjnego kopalni

„Knurów-Szczygłowice” jest

także wzrost poziomu wy-

dobycia do 18 tys. ton/dobę.

Osiągnięcie zakładanego

poziomu wydobycia, poza

zintensyfi kowaniem robót

górniczych, wymaga za-

kupu umaszynowienia do

ścian i układów transportu

urobku oraz modernizacji

infrastruktury technicznej

kopalni. Plany inwestycyjne

kopalni będą weryfi kowane

w oparciu o dostępne środki

inwestycyjne.

A kopalnia Budryk?

- Tam inwestycje roz-

poczęto, ale trzeba

było zwolnić tempo jej

realizacji.

Inwestycja jest w dalszym

ciągu prowadzona, jed-

nak część realizowanych za-

dań została ograniczona

a część spowolniona. Aktu-

alnie w kopalni Budryk pro-

wadzone są prace związane

z budową górniczego wy-

ciągu szybowego do pozio-

mu 1050 w przedziale po-

łudniowym szybu I. Zakoń-

czenie zadania wraz z za-

budową odstawy z poziomu

1290 umożliwi prowadze-

nie selektywnego transpor-

tu urobku węgla typu 35 do

zakładu przeróbczego ko-

palni. Trwają również prace

związane ze zbrojeniem po-

głębionego do 1320m szy-

bu VI oraz prace związane

z rozbudową systemu kli-

matyzacji centralnej. W ra-

mach inwestycji związanej

z budową poziomu 1290

prowadzone są również ro-

boty górnicze związane

z rozcinką pokładu 402.

W związku z przesunię-

ciem nakładów na realiza-

cję przedsięwzięcia inwe-

stycyjnego, rozpoczęcie pro-

dukcji węgla typu 35 w ko-

palni Budryk przewidu-

je się w połowie 2018r. Jed-

nak trzeba pamiętać, że ter-

min ten uwarunkowany jest

uzyskaniem zewnętrzne-

go źródła fi nansowania tej

inwestycji.

Co z kopalnią zespoloną?

Kiedy urobek z Ruchu

Jas-Mos będzie transpor-

towany na powierzchnię

szybem Ruch Zofi ówka?

Jak we wszystkich kopal-

niach JSW także tutaj

ograniczono poziom na-

kładów inwestycyjnych. In-

westycja prowadzona jest

znacznie wolniej niż zakła-

daliśmy. Aktualnie w Ru-

chu Zofi ówka prowadzone

są prace związane z mo-

dernizacją szybu wydo-

bywczego oraz zakładu

przeróbki mechanicznej

węgla w celu osiągnięcia

zdolności produkcyjnych

na poziomie 17 tys. ton/

dobę. Dla umożliwienia

transportu urobku z Ruchu

Jas-Mos w kierunku szybu

wydobywczego Ruchu Zo-

fi ówka, konieczna jest za-

budowa odstawy taśmo-

wej na poz. 600 w Ruchu

Jas-Mos oraz na poziomie

900 w Ruchu Zofi ówka.

W związku z konieczno-

ścią przesunięcia nakładów

inwestycyjnych na reali-

zację tych zadań, według

aktualnych prognoz prze-

widuje się, że termin za-

kończenia inwestycji i roz-

poczęcie przesyłu urobku

z Ruchu Jas-Mos na Ruch

Zofi ówka nastąpi na prze-

łomie 2016 i 2017 roku.

A co z najważniejszą in-

westycją prowadzoną

przez kopalnię zespolo-

ną, czyli z szybem 1 Bzie?

Ta inwestycja również jest

kontynuowana. W tym

miesiącu głębiony szyb ma

osiągnąć głębokość 1100

metrów i rozpoczniemy

prace związane z wykony-

waniem wlotu i połącze-

niem z wyrobiskami na po-

ziomie 1110. Trzeba jed-

nak pamiętać, że w związ-

ku z ograniczeniem pozio-

mu nakładów inwestycyj-

nych, zakres robót zwią-

zanych z budową szybu 1

Bzie został ograniczony je-

dynie do wykonania rury

szybowej. Prace związa-

ne z jego zbrojeniem zosta-

ły przesunięte poza 2021r.

Budowa szybu 1 Bzie

umożliwi eksploatację za-

sobów w złożu Bzie-Dę-

bina 2-Zachód. Pierwszą

ścianą w północnej części

złoża „Bzie-Dębina 2-Za-

chód” będzie ściana N-1

w pokładzie 505/1, któ-

rej eksploatacja przewi-

dywana jest w 2018r. Pra-

ce związane z głębieniem

szybu powinny zakończyć

się w 2016r., przy czym

już w pierwszym kwarta-

le 2016r. uzyskane zostanie

połączenie wentylacyjne na

poziomie 1100.

Pozmieniały się plany

dotyczące kopalni Kru-

piński. Zarząd podjął

uchwałę, mówiącą o tym,

że kopalnia będzie sa-

modzielnie fedrować do

2021roku.

Taką uchwałę przyjęliśmy

przy założeniu, że kopalnia

zwiększy wydobycie. Z ko-

palnią Krupiński jest ten

problem, że wydobywa wę-

giel energetyczny, którego nie

można sprzedać za satysfak-

cjonującą nas cenę. Jastrzęb-

ska Spółka Węglowa sta-

wia na zwiększenie wydoby-

cia węgla koksowego i Kru-

piński nie wpisuje się do tego

modelu. Kopalnia Krupiń-

ski w porównaniu z innymi

kopalniami wydobywający-

mi węgiel energetyczny, jest

dobrą kopalnią. Zatrudnie-

nie tam jest niewielkie w po-

równaniu z innymi kopal-

niami JSW, a wydajność jest

jedną z wyższych wśród na-

szych kopalń.

Krupiński z jednej stro-

ny nie pasuje do Jastrzęb-

skiej Spółki Węglowej,

a z drugiej strony jest za

dobrą kopalnią, aby ją

zamknąć.

Dokładnie tak. Warto

w tym miejscu dodać, że

Krupiński ma pokłady wę-

gla koksowego, ale dotarcie

do tych zasobów pochłonę-

łoby kilkaset milionów zło-

tych, na co Spółki w aktu-

alnych warunkach nie stać.

Aktualnie JSW inwestuje

jedynie w przedsięwzięcia,

które pozwalają osiągnąć

najwyższą rentowność.

Lepszym rozwiązaniem

jest zainwestować w ko-

palnie Budryk i Knurów

- Szczygłowice i szybciej

zacząć produkować węgiel

typu 35. Ważne jest też to,

co czeka nas w przyszło-

ści. Głośno mówi się o po-

łączeniu energetyki z gór-

nictwem, ale co z tego wyj-

dzie – zobaczymy. Na ra-

zie fakty są takie, że kopal-

nia Krupiński fedruje w ra-

mach JSW do roku 2021.

Panie Prezesie po tym

trudnym roku górnikom

należą się szczególne po-

dziękowania i życzenia.

To rzeczywiście jest bar-

dzo trudny dla nas rok.

Chciałbym podziękować

górnikom za ich ogrom-

ne zaangażowanie. Życzę

wszystkim szczęścia górni-

czego oraz optymizmu na

przyszłość. Zapewniam, że

razem uda się nam przejść

przez te ciężkie dla górnic-

twa czasy. Szczęść Boże.

■

Wyniki

górnictwa

coraz gorszeKatowicka Agencja Rozwo-

ju Przemysłu przedstawiła wy-

niki górnictwa po 9 miesiącach

2015 r. Polskie kopalnie straci-

ły po trzech kwartałach br. 1,67

mld zł. Oznacza to, że do pro-

dukcji każdej tony węgla trzeba

było dopłacić średnio 34,42 zł.

Wynik fi nansowy netto jest po-

nad trzykrotnie gorszy niż zano-

towany przed rokiem. Górnic-

two ponosi straty już trzeci rok

z kolei.

– Wydobycie węgla kamien-

nego wyniosło 52,2 mln t i było

niższe niż w tym samym okresie

2014 r. o 1,47 mln t. Wydobycie

węgla energetycznego zmniejszy-

ło się o 5,2 proc., a węgla kokso-

wego wzrosło o 9,5 proc. – infor-

muje Henryk Paszcza, dyrektor

katowickiego Oddziału ARP.

Zapasy węgla kamiennego

na koniec września 2015 r. wy-

niosły 6,2 mln t. W porówna-

niu do stanu na koniec 2014 r.

zmniejszyły się o ponad 2 mln t.

Sprzedaż węgla w ciągu 9

miesięcy br. wyniosła 53,4 mln

t i była wyższa niż rok wcześniej

o ok. 5,5 proc. 1,7 mln t surow-

ca więcej trafi ło na rynek krajo-

wy. 8,9 proc. węgla więcej kupi-

ły koksownie, 1,7 proc. energety-

ka zawodowa. Spadła natomiast

sprzedaż do energetyki przemy-

słowej (o 0,8 proc.) ciepłowni

zawodowych i niezawodowych

(o 5,5 proc.).

Średnia cena, po któ-

rej sprzedawano węgiel wynio-

sła 262,46 zł/t i w porównaniu

do analogicznego okresu 2014r.

obniżyła się o 6 proc. (cena wę-

gla do celów energetycznych ob-

niżyła się o 7,2 proc., natomiast

cena węgla do koksowania o 4,3

proc.). Ceny węgla z ARA ulega-

ły systematycznemu spadkowi

od 61,68 USD/t 1 maja 2015 r. do

55,19 USD/t 29 października br.

Łączna wielkość ekspor-

tu i wywozu polskiego węgla

w okresie styczeń-wrzesień 2015

r. wyniosła 7,2 mln t, przy im-

porcie w ośmiu pierwszych mie-

siącach br. wynoszącym 4,7 mln

t. Średnia cena zbytu wyekspor-

towanego węgla wyniosła 236,96

zł/t (198,11 zł/t węgiel energe-

tyczny, koksowy 361,17 zł/t).

Główny strumień impor-

tu realizowany był przez północ-

ne przejście graniczne Branie-

wo-Mamonowo oraz wschodnie

przejścia graniczne w Terespo-

lu-Brześciu oraz Hrubieszowie-

Izowie. Od strony południowej

głównymi przejściami są Cha-

łupki-Bohumin i Zebrzydowi-

ce. Drogą morską realizowany

jest import przez porty w Świ-

noujściu, Gdyni, Szczecinie oraz

Gdańsku. Węgiel importowany

sprzedawany jest przede wszyst-

kim w ramach dostaw spot, tj.

z trzymiesięcznym terminem

dostaw, przy uwzględnianiu cen

w portach Amsterdam-Rotter-

dam-Antwerpia, po doliczeniu

kosztów transportu do granicy

oraz ubezpieczenia, a następnie

kosztów od granicy do odbiorcy.

Oznacza to, że ceny zależne są

od bieżącej koniunktury, kursów

walutowych, przy uwzględnie-

niu ryzyka opóźnienia dostaw.

W ostatnim dniu września pol-

skie kopalnie zatrudniały 94,8

tys. osób. 2601 z nich posiadało

uprawnienia emerytalne.

toms

fot. Dawid Lach

5


informacje

Super lodówkaKopalnia Budryk dyspo-

nuje najnowocześniejszą w pol-

skim górnictwie węgla kamien-

nego instalacją klimatyczną.

Ponad trzy lata temu

w kopalni Budryk podjęto de-

cyzję o eksploatacji pokładów

węgla pomiędzy pozioma-

mi 1050 a 1290 metrów, gdzie

temperatura skał dochodzi

do ponad 50 st. C. Aby ob-

niżyć temperaturę w wyrobi-

skach i podnieść komfort pra-

cy postanowiono rozbudować

układ centralnej klimatyzacji.

Rozbudowa instalacji

trwała 12 miesięcy i zosta-

ła oddana do użytku jesienią

tego roku. Została tak przy-

gotowana, aby wraz z postę-

pem robót górniczych w la-

tach 2016-2025 można ją było

dalej rozbudowywać. Ser-

cem instalacji klimatycznej

jest stacja klimatyczna, która

znajduje się na powierzchni

przy szybie VI w Chudowie.

Nie mniej ważnymi urządze-

niami są trójkomorowe po-

dajniki cieczy zabudowane na

poziomach 900 i 1050. Całość

działa jak ogromna lodówka.

W systemie zamkniętym krą-

ży woda, która jest schładza-

na w stacji klimatycznej na

powierzchni do temperatu-

ry 2 st. C, później tzw. woda

lodowa trafi a rurociągiem

na dół kopalni i poprzez po-

dajniki cieczy trafi a do naj-

bardziej oddalonych wyro-

bisk kopalni. Tam za pomo-

cą chłodnic zimne powietrze

trafi a (ok 15 st. C ) do kopal-

nianej atmosfery. Aktualnie

na dole kopalni pracuje 41

chłodnic o różnej mocy. Na-

stępnie ogrzana woda (oddała

już swoją temperaturę ) wra-

ca na powierzchnię, gdzie po-

nownie jest schładzana z 18,5

st. C do 2 st. C, i znowu trafi a

rurociągami do chłodzonych

wyrobisk. W sumie, instalacja

klimatyczna ma ponad 45 ki-

lometrów rurociągów i może

być rozbudowywana. Kopal-

nia ma około 90 kilometrów

wyrobisk.

Na efekty dobrze działa-

jącej klimatyzacji nie trzeba

było czekać długo.

– W niektórych wyrobi-

skach była zbyt wysoka tem-

peratura, aby mogli tam pra-

cować ludzie. Dzięki urucho-

mieniu klimatyzacji udało się

temperaturę obniżyć do 28

stopni. Zgodnie z przepisami

załoga może pracować w tem-

peraturze poniżej 28 st. C 7,5

godziny. Gdyby temperatura

przekraczała 28 st. C, ten czas

skróciłby się sześciu godzin –

wyjaśnia Marian Banaś, kie-

rownik Działu Energome-

chanicznego, główny inżynier

energomechaniczny w kopal-

ni Budryk. Aktualnie schło-

dzone powietrze trafi a do

wszystkich ścian i przodków,

co w znaczny sposób podno-

si wydajność pracy. Jednym

słowem, dzięki rozbudowanej

klimatyzacji kopalnia może

normalnie funkcjonować.

Centralny układ klima-

tyzacji z dwoma podajnikami

cieczy zastosowany w kopal-

ni Budryk jest obecnie najno-

wocześniejszą instalacją kli-

matyczną w polskim górnic-

twie węgla kamiennego. Na

rurociągu zabudowano 12

zdalnie sterowanych zasuw,

dzięki którym obsługa z jed-

nego miejsca może dowolnie

sterować przepływem wody.

W przypadku, gdy w jakimś

rejonie kopalni występu-

je potrzeba intensywniejsze-

go schłodzenia powietrza, to

jednym naciśnięciem guzi-

ka można w to miejsce prze-

transportować wodę lodową.

Oczywiście takie sterowanie

jest nieocenione w przypadku

uszkodzenia instalacji. Dzię-

ki zastosowanym rozwiąza-

niom można natychmiast od-

ciąć dopływ wody do uszko-

dzonego miejsca i zapobiec

zalaniu wyrobiska.

toms

Z jednego miejsca można sterować przepływem wody

Pracownicy sprawdzają sprawność podajnika cieczy na poziomie 1050

Jeszcze kilkadziesiąt metrówGłębiony od prawie pię-

ciu lat przez kopalnię Bory-

nia-Zofiówka-Jastrzębie szy-

bie 1 Bzie ma już ponad 1100

metrów głębokości. Do koń-

ca głębienia szybu pozostało

jeszcze 64 metry. Na głębo-

kości 1110 metrów rozpocz-

nie się budowa podszybia

oraz wlotu, czyli połączenia

szybu z przekopem do szybu

I Bzie. Oba wyrobiska dzie-

li kilkanaście metrów. Aktu-

alnie trwają prace projekto-

we. Połączenie szybu z prze-

kopem będzie miało istot-

ne znaczenie dla poprawy

warunków wentylacyjnych

w partii N pokładu 505/1

w złożu Bzie-Dębina 2-Za-

chód. Planowana eksploata-

cja tego złoża ma się rozpo-

cząć w roku 2018.

Głębiony szyb to inwe-

stycja w nowe pole wydobyw-

cze Bzie-Dębina, gdzie znaj-

duje się jedno z największych

w Europie udokumentowa-

nych złóż węgla koksowego.

Projekt i głębienie szybu

1 Bzie zlecono fi rmie Kopex –

PBSz S.A., a prace rozpoczę-

to w listopadzie 2010 r. Przy-

jęta na wstępie technologia

budowy zakładała wykona-

nie rury szybowej w obudo-

wie betonowej przy zastoso-

waniu obudowy wstępnej-pa-

nelowej z paneli żelbetowych.

Niestety, nie obyło się bez

problemów. Na głębokości

290 m natrafi ono na znacznie

trudniejsze niż przewidywa-

no na podstawie prac badaw-

czych, warunki geologiczne

i hydrogeologiczne. Głębie-

nie zostało wstrzymane na

10 miesięcy, w czasie których

generalny wykonawca inwe-

stycji - Kopex-PBSz S.A., wy-

konał szereg prac i zabiegów

technicznych mających na

celu zwiększenie konsolidacji

górotworu wokół głębionego

szybu. Skala zaburzeń geolo-

gicznych zagrażających dal-

szym postępom prac w szy-

bie zmusiła kopalnię i wy-

konawcę robót do modyfi ka-

cji dokumentacji projektowej

i głębienia szybu odcinkami

w oparciu o kolejno opraco-

wywane projekty technicz-

ne. Na odcinkach charakte-

ryzujących się niskimi para-

metrami wytrzymałościowy-

mi skał zamiast standardo-

wo stosowanych paneli żel-

betowych stosowano znacz-

nie bardziej wytrzymałe pa-

nele stalowe, a do wykonania

obudowy ostatecznej zasto-

sowano betony wysokowar-

tościowe o znacznie wyższej

odporności na obciążenia.

Osiągnięcie w listopadzie

ubiegłego roku stropu węglo-

nośnych warstw karbońskich

pozwoliło na powrót do pier-

wotnej technologii głębienia.

Od głębokości 755 m szyb jest

głębiony bez obudowy wstęp-

nej w obudowie jednowar-

stwowej wykonanej z betonu.

Koszt inwestycji - szybu

z wyposażeniem – szacowany

jest na około 400 milionów

złotych. To, o połowę mniej

od budowanego np. przez

KGHM szybu o podobnych

parametrach i głębokości.

Jego budowę wyceniono na

około miliard złotych.

Szyb 1 Bzie na począt-

ku grudnia ma osiągnąć głę-

bokość 1110 metrów. Zakoń-

czenie głębienia przewidzia-

no w pierwszej połowie 2016

roku.

tomsfot. Agnieszka Materna

fot. Paweł Palus

fot. Paweł Palus

6


informacje

Najważniejszy człowiek w górnictwie

Grzegorz Tobiszowski był posłem na Sejm V, VI, VII. W latach 1994-2002 zasiadał w radzie miejskiej Rudy Śląskiej.

W okresie 1994-1998 był także delegatem do sejmiku województwa. Pracował w Banku Śląskim jako inspektor w wy-

dziale kredytów. Od 1995 do 2000 r. był wiceprezydentem Rudy Śląskiej, następnie przez rok pełnomocnikiem prezyden-

ta Świętochłowic. W 1995 r. został członkiem Związku Górnośląskiego. W 2001 roku objął stanowisko prezesa Górnoślą-

skiej Agencji Rozwoju Regionalnego w Katowicach. W wyborach parlamentarnych w 2015 roku uzyskał mandat posel-

ski, otrzymując 36 422 głosy.

Minister energetyki

Krzysztof Tchórzewski poin-

formował, że jego pierwszym

zastępcą ds. górnictwa bę-

dzie poseł PiS Grzegorz Tobi-

szowski. Obecnie jest szefem

okręgu katowickiego PiS. To-

biszowski odpowiada w partii

za politykę wobec górnictwa.

– Chcę zadeklarować bardzo

aktywną politykę ministerstwa

wobec branży i rozwiązywanie

problemów. Niebawem przed-

stawimy szczegóły – zapowia-

da poseł Tobiszowski. Mini-

sterstwo Energii powinno zo-

stać utworzone w przyszłym

tygodniu; wtedy będą mogły

zostać dopięte wszelkie kwe-

stie formalne. Resort ener-

gii będzie skupiał w sobie su-

rowce naturalne, w tym wę-

giel oraz energetykę. Chodzi

o realizację koncepcji wspól-

nego traktowania energetyki

i kopalin, a zatem węgla, gazu

i energii elektrycznej.

Przed kilkoma dniami

poseł Tobiszowski poinformo-

wał Polską Agencję Prasową,

że Prawo i Sprawiedliwość

prowadzi analizy sektora gór-

niczego, przygotowując pro-

gram restrukturyzacji branży.

Analizy mają być gotowe naj-

później w I kw. 2016 roku.

– Przed nami skonstru-

owanie programu restruktu-

ryzacji górnictwa, ale musi-

my poznać faktyczny stan sek-

tora. Jesteśmy już pod ścianą.

Musimy mieć świadomość, że

to kwestia polskiej racji stanu.

Nie stać nas na niedotykanie

sedna sprawy, nawet najbar-

dziej bolesna prawda dotyczą-

ca stanu górnictwa musi być

znana. Konieczne jest do tego

przeprowadzenie analiz, roz-

poczęliśmy już gromadzenie

materiałów. Na tej podstawie

będziemy konstruować kon-

kretne działania – powiedział

Grzegorz Tobiszowski.

Przyszły wiceminister

podkreślił, że analizie ma zo-

stać poddana każda śląska ko-

palnia. – Musimy ocenić przy-

szłość poszczególnych kopalń

od strony dostępu do złoża

i jego wielkości, stanu technicz-

nego, organizacji pracy, relacji

administracji do pracowników

dołowych, inwestycji, zapyle-

nia, obecności na rynkach itd.

Te analizy muszą być zrobione

z początkiem przyszłego roku,

najpóźniej w pierwszym kwar-

tale – zaznaczył.

Tobiszowski ocenił, że

konieczne może być „wyci-

szenie” niektórych kopalń

na okres dekoniunktury. –

Trzeba się zastanowić nad

wyciszeniem kopalń, które

mają trudno dostępne złoże,

by zdjąć część węgla z ryn-

ku. Zlikwidowanie kopalni

nie jest bezkosztowe, a z eko-

nomicznego punktu widze-

nia może być lepiej ogra-

niczyć wydobycie, zmniej-

szyć zatrudnienie i utrzymy-

wać w „uśpieniu”, w gotowo-

ści do ponownego uruchomie-

nia w momencie powrotu ko-

niunktury. Mówi się, że po-

winna ona wrócić za 4-5 lat

i ceny węgla wtedy wzrosną.

Mielibyśmy przygotowane ko-

palnie do ponownego wejścia

na rynek w tym okresie – po-

wiedział. Część kopalń, która

byłaby wyciszona, musiałaby

zostać wydzielona. Politycy

PiS nie wykluczają koniecz-

ności redukcji zatrudnienia

w górniczej administracji.

– Trzeba będzie przeanalizo-

wać kwestię przesunięć pra-

cowników do innych kopalń,

kwestię naturalnych odejść,

ale to nie wystarczy. Potrzeb-

ny będzie prawdopodobnie ja-

kiś pakiet osłonowy, który do-

tyczyłby osób pracujących na

powierzchni – wskazał przy-

szły wiceminister.

Jak podkreślił Grzegorz

Tobiszowski, restrukturyza-

cja górnictwa będzie priory-

tetem dla nowej partii rządzą-

cej. Fuzje w sektorze energe-

tycznym i budowa większych

koncernów paliwowo-ener-

getycznych to kwestia dal-

szej przyszłości. Pytany przez

PAP o inwestycje wytwórcze

w energetyce, odpowiedział:

– Chcielibyśmy kontynuować

inwestycje w energetyce, któ-

re były planowane. Będzie-

my chcieli przywrócić budo-

wę bloku w Ostrołęce. Dopó-

ki nie uporamy się ze sprawa-

mi w górnictwie, trudno po-

dejmować działania związane

z atomem.

PiS chce tworzyć Nową

Kompanię Węglową (NKW)

bez udziału TF Silesia,

a prawdopodobnie z ener-

getyką i inwestorem prywat-

nym. Nie wyklucza scenariu-

sza przeprowadzenia kontro-

lowanej upadłości Kompanii

Węglowej. Tobiszowski nie

wykluczył, że jednym z roz-

ważanych scenariuszy może

być kontrolowana upadłość

Kompanii Węglowej. – Prezes

Kompanii Węglowej Krzysz-

tof Sędzikowski mówił o moż-

liwości przeprowadzenia upa-

dłości kontrolowanej Kompa-

nii Węglowej, może to nie jest

zły pomysł od strony praw-

nej, trzeba się zastanowić –

podkreślił.

oprac. toms

fot. www.tobiszowski.pl

Uczeń z Ornontowic wygrał

konkurs BHPSebastian Bendkowski (na

zdjęciu), uczeń Zespołu Szkół

Ponadgimnazjalnych w Or-

nontowicach zwyciężył w pią-

tym fi nale konkursu BHP dla

uczniów szkół górniczych, któ-

ry odbywa się pod hasłem:

”Bezpieczny skok z BHP do

górnictwa”. Finał konkursu od-

był się 20 listopada w kopalni

Wujek należącej do Katowic-

kiego Holdingu Węglowego.

W fi nale konkursu wystarto-

wało sześciu uczestników wy-

łonionych w czasie przepro-

wadzonych wcześniej elimi-

nacji II stopnia, a wśród nich

Sebastian Bendkowski, uczeń

klasy czwartej ZSP w Ornon-

towicach, kształcący się w za-

wodzie technik górnictwa

podziemnego.

Finał konkursu składał

się z części praktycznej, od-

bywającej się pod ziemią ko-

palni oraz części teoretycz-

nej w formie testu. Ogłosze-

nie wyników oraz uroczy-

ste podsumowanie konkur-

su odbyło się w domu kultu-

ry KWK Wujek. Jury konkur-

su poinformowało, że po za-

ciętej i wyrównanej walce, sto-

jącej na bardzo wysokim po-

ziomie, zwycięzcą konkursu

został Sebastian Bendkowski.

Nagrodą w konkursie był wy-

sokiej klasy tablet. Jest to naj-

większy w historii szkoły suk-

ces ucznia Technikum Gór-

niczego. W sukcesie ucznia

swój udział mają nauczyciele

zespołu przedmiotów górni-

czych oraz instruktorzy prak-

tycznej nauki zawodu w KWK

Budryk. Wśród nauczycieli

przygotowujących ucznia do

konkursu na wyróżnienie za-

sługują: Jerzy Krząkała, Da-

mian Franke, Jacek Zagłó-

wek. Konkurs, którego orga-

nizatorami są m.in. Inspekto-

rat Okręgowy Państwowej In-

spekcji Pracy, Wyższy Urząd

Górniczy, Katowicki Holding

Węglowy oraz Śląski Kura-

tor Oświaty jest jednym z naj-

ważniejszych konkursów dla

uczniów szkół górniczych.

oprac. toms

7


informacje

Finał VI edycji Konkursu z zakresu znajomości


fotorelacja

i zasad i przepisów BHP o Puchar Prezesa JSW

Zd

jęci

a: D

awid

La

ch


fotorelacja

Warto wiedziećZa kilka dni święto wszyst-

kich górników - Barbórka. Mło-

dym adeptom górnictwa przy-

pominamy najważniejsze infor-

macje dotyczące m.in. Świętej

Barbary – patronki górników

oraz umundurowania.

Patronka górników – Święta Barbara

Według legendy ta nie-

przeciętnej urody dziewczy-

na, żyjąca na przełomie III

i IV wieku, została przez swe-

go ojca - Dioskura, władcę kra-

iny Nikodemia, ścięta mie-

czem za przejście na chrześci-

jaństwo. W czasie tej okrutnej

egzekucji piorun zabił jej ojca.

Jak głosi legenda, dlatego wła-

śnie święta Barbara jest patron-

ką ludzi „narażonych na wy-

buchy”: artylerzystów, górni-

ków, pracowników prochow-

ni. Górnicy przyjęli Ją za pa-

tronkę także dlatego, że pod-

czas jednej z ucieczek przed

prześladowaniami schroniła

się wśród skalników. Patronat

św. Barbary przyjęli górnicy

prawie na całym świecie, a jej

kult do Polski przybył w śre-

dniowieczu z terenów dzisiej-

szych Czech. Dla wszystkich

zatrudnionych w górnictwie

4 grudnia jest dniem wolnym

od pracy i poświęconym wy-

poczynkowi po całorocznym

trudzie. Wtedy też odbywa się

wiele związanych z tradycją

uroczystości, zwanych Barbór-

ką. W Polsce Święta Barbara

kojarzona jest przede wszyst-

kim z górnictwem. Jej obrazy

lub fi gury znajdują się nie tyl-

ko w kopalnianych cechow-

niach, ale i w górniczych do-

mach i kościołach.

Mundur górniczyDawny strój roboczy gór-

ników był dostosowany do

ich potrzeb. Obszerna blu-

za i spodnie, które nie krępo-

wały ruchów. Wysoka, sztyw-

na czapka spełniała rolę heł-

mu ochronnego. Czasami dla

ochrony przed wodą kapią-

cą ze stropu naciągano na gło-

wę kaptur, który przedłużał

się w dłuższą lub krótszą pe-

lerynkę. Najbardziej charakte-

rystycznym elementem stro-

ju górniczego był skórzany

fartuch, zwany skórą lub łatą.

Był on przypinany z tyłu na

biodrach, a w mokrych wy-

robiskach służył za podkład-

kę. W dzisiejszym uroczystym

stroju górniczym (tym czar-

nym, bo istnieją również inne

służbowe koloru stalowego)

zachowało się wiele elemen-

tów mających kiedyś znaczenie

użytkowe w stroju roboczym.

Mundur wprowadzony zo-

stał w XVIII wieku w górni-

czych okręgach Niemiec. Na-

tomiast na ziemiach polskich

kwestie umundurowania wyja-

śniono w przepisach do ustawy

o Korpusie Górniczym z 1817

r. Były różne mundury dla po-

szczególnych kategorii pracow-

ników górnictwa. Ustanowio-

ny w 1949 r., a nawiązujący do

munduru z końca XIX wieku,

honorowy czarny mundur galo-

wy ozdobiony jest wieloma sty-

lizowanymi dekoracjami, któ-

re nawiązują do dawnej odzieży

roboczej, w której pełniły kon-

kretne funkcje użytkowe. I tak

miotełka do czyszczenia otwo-

rów strzałowych, którą górnik

trzymał zatkniętą za taśmę na

kapeluszu, zamieniła się w pió-

ropusz. Krótka pelerynka to po-

zostałość kapy chroniącej przed

wodą lejącą się ze stropu. Za-

kładki na piersiach i rękawach

służyły do wtykania za nie lon-

tu i krzesiwa niezbędnych przy

robotach strzałowych. Stałym

dodatkiem munduru galowe-

go jest szpada górnicza. Obec-

nie, oprócz munduru galowego,

używany jest tzw. mundur służ-

bowy w kolorze stalowym. Dys-

tynkcje na nim świadczą o po-

siadanym stopniu górniczym.

Górnicza szpada obecnie

jest odznaką honorową dla wy-

różniających się górników. Wy-

wodzi się ona z broni używanej

prze średniowiecznych poszu-

kiwaczy złota, którym służyła

do obrony.

Mundur górniczy jest

symbolem przynależności do

górniczego stanu, wyrazem

tradycji i szczególnego uznania

dla ciężkiej i odpowiedzialnej

pracy górniczej.

1. Osoby posiadające uroczy-

sty mundur górniczy upraw-

nione są do jego noszenia

podczas:

a) świąt państwowych;

b) Dnia Górnika;

c) uroczystości dekoracji orde-

rami, odznaczeniami pań-

stwowymi i odznakami;

d) uroczystości nadania stop-

nia górniczego i wręcze-

nia honorowej szpady

górniczej;

e) innych uroczystości, cere-

monii i wystąpień ważnych

dla środowiska górniczego.

2. Osoby posiadające służbowy

mundur górniczy są upoważ-

nione do noszenia go pod-

czas wykonywania czynności

służbowych.

Czako górnicze Czako (z niemieckie-

go „tschako”, z węgierskie-

go „csákó”) to wysoka, sztyw-

na czapka z płaskim denkiem,

wykonana z tektury i ma wyso-

kości 12,5 cm. Czako ociągnię-

te jest czarną krepą. Z przodu

ma godło górnicze, z lewej stro-

ny ma zamocowany pióropusz

z kogucich piór.

Pióropusz zielony - zdo-

bi czaka munduru galowego

generalnego dyrektora górni-

czego i generalnego dyrektora

górnictwa

Pióropusz biały - zdobi

czaka munduru galowego tech-

ników, inżynierów i dyrektorów

górniczych

Pióropusz czarny - zdobi

czaka munduru galowego aspi-

rantów i górników

Pióropusz czerwony - zdo-

bi czaka munduru galowego

orkiestry

Czarne „patki”, oprócz

wspomnianych wyżej „młot-

ków”, mają dodatkowy element

w kolorze złotym:

– jeden wąski pasek - aspirant

górniczy

– jeden szeroki pasek - górnik

– jeden pasek ząbkowany - tech-

nik górniczy

– jeden pasek ząbkowany i je-

den wąski pasek - inżynier

górniczy

– jeden pasek ząbkowany

i dwa paski wąskie - dyrektor

górniczy

– wężyk generalski - generalny

dyrektor górniczy

– wężyk generalski i złote obra-

mowanie patki - jeden z gene-

ralnych dyrektorów górnictwa.

Militaria górniczeDo militariów należą:

barda, szpada i kordelas. Bar-

da (topór) spełniał rolę narzę-

dzia pracy oraz funkcję mi-

litarną i paradną. Górnicy

(gwarkowie), jako ludzie sta-

nu wolnego, mieli obowiązek

stawić się uzbrojeni na wezwa-

nie księcia. Szpada była no-

szona przez żupników i gór-

mistrzów żup solnych w Wie-

liczce, mimo licznych prote-

stów szlachty na sejmikach.

W XIX wieku została uzna-

na jako część umundurowa-

nia członków Królewskiego

Korpusu Górniczego w Króle-

stwie Polskim. Kordelas nosi-

li uczniowie Akademii Górni-

czej w Kielcach. Obecnie szpa-

dy i kordziki górnicze nada-

wane są za wybitne osiągnię-

cia i długoletnią pracę w ko-

palni. Szpadę nosi się tylko do

uroczystego munduru górni-

czego, zawieszoną pionowo

przy lewym boku. Jeżeli no-

szący ma płaszcz, znajduje się

ona pod płaszczem.

Tomasz Siemieniec

zdjęcia: Dawid Lach

informacje10


Strefa sztygara jest wzorem dla innychUruchomiona w JSW

w styczniu 2014 roku pierwsza

w polskim górnictwie inter-

netowa platforma szkolenio-

wo-edukacyjna „Strefa szty-

gara i nie tylko” cieszy się nie-

słabnącym zainteresowaniem

nie tylko wśród pracowników

spółki, ale również instytucji

i uczelni wyższych.

Podczas XXXII semina-

rium naukowo-techniczne-

go pt. „Narzędzia informa-

tyczne wspomagające pro-

gnozowanie i monitoring

oraz szkolenia w zakresie za-

grożeń występujących w ko-

palniach – teoria i praktyka”,

zorganizowanego przez SITG

Oddział Rybnik pod patrona-

tem Prezesa Wyższego Urzę-

du Górniczego oraz Prezy-

denta Miasta Rybnika w ra-

mach XLI Dni Techniki, pa-

dła propozycja, aby platformę

opracowaną przez JSW udo-

stępnić pracownikom innych

zakładów górniczych oraz

studentom wyższych uczel-

ni. Jak się okazuje, platforma

„Strefa sztygara i nie tylko”

stała się inspiracją także dla

innych przedsiębiorców gór-

niczych, którzy wzorując się

na niej postanowili edukować

swoich pracowników poprzez

Internet.

Platforma obejmuje sze-

roki zasób narzędzi i infor-

macji służących do pogłębia-

nia wiedzy oraz podnoszenia

kwalifi kacji zawodowych. Za-

wiera m.in. informacje doty-

czące stwierdzania kwalifi -

kacji do wykonywania czyn-

ności w ruchu zakładu gór-

niczego, teksty podstawo-

wych aktów prawnych, zbio-

ry przykładowych pytań eg-

zaminacyjnych, testy kon-

trolne umożliwiające uzu-

pełnianie i sprawdzanie po-

siadanej wiedzy w dziedzinie

przepisów górniczych, prze-

pisów prawa pracy oraz prze-

pisów bhp, wyciągi ważniej-

szych przepisów górniczych,

bryki sztygarskie, poglądowe

fi lmy i prezentacje z różnych

dziedzin górnictwa, wizuali-

zacje zdarzeń i wypadków

oraz stosowanych profi laktyk

występujących w kopalniach

zagrożeń, instrukcje obsługi

i napraw maszyn i urządzeń

górniczych, broszury i ulot-

ki bhp oraz zasady udzielania

pierwszej pomocy.

Materiały zamieszczane

na platformie „Strefa sztyga-

ra i nie tylko”, są przygotowy-

wane nie tylko przez pracow-

ników JSW, ale pochodzą tak-

że z zasobów Wyższego Urzę-

du Górniczego, Okręgowych

Urzędów Górniczych w Ryb-

niku i w Gliwicach, Centralnej

Stacji Ratownictwa Górnicze-

go S.A. w Bytomiu, Główne-

go Instytutu Górnictwa w Ka-

towicach, czy Szkoły Eksplo-

atacji Podziemnej w Krako-

wie. Zbiory pytań i testów po-

chodzą z zasobów JSW, WUG

w Katowicach, OUG w Ryb-

niku oraz OUG w Gliwi-

cach. W miarę potrzeb są one

uzupełniane i aktualizowa-

ne. Wszystko to przedstawio-

no w nowatorski i atrakcyjny

sposób. Platforma ma charak-

ter otwarty i jest modyfi kowa-

na w miarę potrzeb.

Oprócz wielu przydanych

informacji na platformie

funkcjonuje również interne-

towy konkurs z zakresu znajo-

mości zasad i przepisów bhp.

Zdobywcy pierwszych trzech

miejsc w danym miesiącu oraz

pierwszego miejsca w edycji

rocznej otrzymują atrakcyjne

nagrody fi nansowe. Dla pię-

ciu uczestników, którzy zdo-

byli mniej punktów, co mie-

siąc losowane są także nagro-

dy dodatkowe.

Przypomnijmy, Strefa

sztygara i nie tylko była pierw-

szą w polskim górnictwie in-

ternetową platformą szkole-

niowo-edukacyjną. W cią-

gu ostatnich dwóch lat zosta-

ła dostrzeżona i kilkukrotnie

nagrodzona m.in. wyróżnie-

niem Górniczy Sukces Roku

na Szkole Eksploatacji Pod-

ziemnej oraz Nagrodą I Stop-

nia w Ogólnopolskim Konkur-

sie Poprawy Warunków Pra-

cy. Dedykowana na platformę,

a następnie rozpowszechniona

w Intrenecie, gra popularyza-

cyjno-edukacyjna „Robota na

grubie” otrzymała Nagrodę III

Stopnia w tegorocznej edycji

tego samego konkursu.

Platforma uzyskała re-

komendację Wyższego Urzę-

du Górniczego, który zamie-

ścił obszerną informację na

jej temat na swojej stronie in-

ternetowej, w zakładce „BHP

w górnictwie - najlepsze prak-

tyki”, gdzie zaprezentowano lo-

giczny plan strony oraz zapisa-

no m.in., iż „platforma może

okazać się przełomem w edu-

kacji górników w zakresie bhp

i przyczynić się do zmniejsze-

nia wypadkowości w zakła-

dach wydobywczych”, a ponad-

to, że „może być inspiracją dla

innych przedsiębiorców gór-

niczych w unowocześnianiu

szkoleń załogi w zakresie bhp”.

AB

Znowu problemy z aparatamiW Katowickim Hol-

dingu Węglowym wycofano

z użytkowania część aparatów

ucieczkowych. To wynik kon-

troli technicznej tych urzą-

dzeń. Okazało się, że część

z nich posiadała usterki elimi-

nujące aparaty z użycia.

Usterki wykryto w kopal-

ni Mysłowice-Wesoła. Spraw-

dzono około 70 aparatów i aż

46 z nich miało usterki. Więk-

szość z nich była nieszczel-

na. Takie usterki miały m.in.

węże oddechowe czy specjal-

ne kołnierze łączące pochła-

niacz z workiem oddecho-

wym. W kilku z nich nie dzia-

łał też tak zwany nabój tleno-

wy. Katowicki Holding Węglo-

wy wstrzymał używanie czę-

ści aparatów ucieczkowych dla

górników. Sprawa jest na tyle

poważna, że zajmie się Komisja

Bezpieczeństwa Pracy w Gór-

nictwie przy prezesie Wyższe-

go Urzędu Górniczego.

Prezes WUG Mirosław

Koziura skierował do zarzą-

dów wszystkich fi rm wydo-

bywających węgiel kamien-

ny pisma zobowiązujące ich

do przeprowadzenia w podle-

głych im kopalniach kontroli

ucieczkowych aparatów rege-

neracyjnych typu KA-60, któ-

rych termin używania kończy

się w 2015 r. Po otwarciu apa-

ratów zalecił przedsiębiorcom

wykonanie oględzin i szczegó-

łowego sprawdzenia ich sta-

nu technicznego oraz walo-

rów użytkowych. Do 15 grud-

nia spółki mają przesłać wy-

niki kontroli do Departamen-

tu Górnictwa Podziemne-

go i Odkrywkowego Wyższe-

go Urzędu Górniczego. O kło-

potach z górniczymi aparata-

mi ucieczkowymi mówi się

od kilku lat. Tylko w ubie-

głym roku zakwestionowano

ponad trzy tysiące urządzeń

typu KA-60. Sprawa wystąpiła

we wszystkich spółkach wydo-

bywczych regionu. W styczniu

2015r. gliwicka prokuratura

umorzyła śledztwo ws. dostar-

czanych kopalniom aparatów

ucieczkowych KA-60.

W Jastrzębskiej Spółce

Węglowej w związku z niepra-

widłowościami w zakresie sta-

nu technicznego aparatów tle-

nowych ucieczkowych typu

KA-60, stwierdzonymi w po-

łowie 2013 r. przez przedsta-

wicieli OUG oraz kontroli we-

wnętrznych kopalń, podjęto

niezwłoczne działania dla wy-

jaśnienia przyczyn stwierdzo-

nych nieprawidłowości oraz

wyeliminowania w przyszłości

tego typu zdarzeń. W oparciu

o przeprowadzone postępo-

wania wyjaśniające oraz usta-

lenia zawarte z producentem

aparatów KA-60, fi rma FASER

S.A. dokonała na własny koszt

kontroli sprawności w obec-

ności przedstawicieli JSW

wszystkich aparatów z rocz-

nika 2009 i 2010 oraz wyryw-

kowo po 10 szt. z każdej par-

tii aparatów z lat 2011 i 2012.

Ponadto wprowadzono obo-

wiązek wykorzystywania do

praktycznych ćwiczeń załogi

aparatów wycofywanych z ru-

chu przed kończącym się ter-

minem użytkowania oraz na-

kazano wprowadzić systema-

tyczne szkolenia w celu wła-

ściwego obchodzenia się pra-

cownika z aparatem uciecz-

kowym. W kopalniach JSW

S.A. użytkuje się łącznie po-

nad 30 tys. tlenowych apara-

tów ucieczkowych. Stosowane

są dwa typy aparatów uciecz-

kowych, z tego 1/3 aparatów

jest produkcji niemieckiej Fir-

my Draeger, pozostałe 2/3 to

aparaty produkcji polskiej Fir-

my FASER S.A

toms

fot. Tomasz Siemieniec

informacje 11


Nie tylko oponyPrzed nami zima, a to

szczególnie wymagający okres

dla samochodów. Mimo że

auta są naszpikowane elektro-

nicznymi systemami bezpie-

czeństwa to zimą nadal w kil-

ku podstawowych kwestiach

wymagają szczególnej troski

z naszej strony. I nie chodzi tu

jedynie o wymianę opon.

Zabezpiecz nadwoziePrzed zimą auto powin-

niśmy dokładnie umyć za-

równo z zewnątrz, jak i we-

wnątrz. Nigdy nie wiadomo

kiedy zimowa aura pozwoli

na ponowne zadbanie o lakier

samochodu. Przy okazji mo-

żemy zabezpieczyć lub zlecić

zabezpieczenie lakieru twar-

dym woskiem. Dzięki temu

samochód będzie trudniej się

brudził i łatwiej go umyjemy.

Nadwozie to również zamki

oraz gumowe uszczelki. W zi-

mie guma może przymarzać

do metalowych powierzch-

ni karoserii, a próba otwar-

cia drzwi, których uszczelka

przymarzła, może skończyć

się jej uszkodzeniem. Dlatego

gumowe elementy warto na-

smarować środkami na bazie

silikonu. W przypadku zam-

ków powinniśmy zaopatrzyć

się w specjalny odmrażacz.

WnętrzeWnętrze samochodu,

a w szczególności dywaniki,

należy dokładnie odkurzyć.

Zanieczyszczenia mogą za-

trzymywać wodę we wnętrzu

auta. Podczas zmiany tempe-

ratur będą ją oddawały, pro-

wadząc do parowania szyb.

WentylacjaJeżeli w sezonie wiosen-

no-letnim nie wymieniliśmy

fi ltra przeciwpyłkowego oraz

nie zleciliśmy przeglądu kli-

matyzacji, przed nadejściem

zimy warto poważnie zasta-

nowić się nad tymi czynno-

ściami. Od skuteczności wen-

tylacji zależy tempo usuwa-

nia pary wodnej z szyb. Pro-

ces niebagatelnie usprawnia

klimatyzacja, która podczas

pracy osusza powietrze w ka-

binie. Tym kierowcom, któ-

rzy na co dzień nie używają

klimatyzacji przypominamy,

że w okresie zimowym „kli-

ma” powinna być co kilka dni

włączana na 5-10 minut, aby

sprężarka mogła rozprowa-

dzić po całym układzie czyn-

nik chłodzący wraz z olejem.

Płyny eksploatacyjneNawet tak pozornie nie-

groźna rzecz, jak letni płyn

do spryskiwaczy w zimie

może stać się źródłem po-

ważnych problemów. Dlate-

go, przed nadejściem mrozów

powinniśmy wymienić go na

zimowy.

Równie istotny jest płyn

chłodniczy. Jeżeli nie jesteśmy

pewni, na ile płyn w chłodni-

cy naszego auta jest odporny

na zamarzanie, powinniśmy

sprawdzić temperaturę jego

krzepnięcia. W sprawnych

układach wynosi ona około

-37 stopni Celsjusza. Ta czyn-

ność będzie więc szczególnie

ważna w przypadku samo-

chodów, w których w prze-

szłości pojawiały się proble-

mu z chłodzeniem lub ta-

kich, których historii nie zna-

my. Sprawdzenie tempera-

tury krzepnięcia wykonamy

w każdym serwisie.

AkumulatorAkumulator w okresie zi-

mowym to jedno z częstszych

źródeł problemów. Przy -20

stopniach Celsjusza ma tylko

50 proc. mocy rozruchowej,

natomiast silnik stawia opo-

ry o 50 proc. większe. War-

to więc przed zimą poświę-

cić mu nieco uwagi. Kondy-

cję akumulatora można zba-

dać w większości serwisów.

Chodzi o dokonanie pomia-

ru prądu ładowania oraz prą-

du upływu na postoju. Spraw-

dzić musimy również stan

przewodów do alternatora

i rozrusznika. Na własną rękę

akumulator możemy poddać

konserwacji, a więc wyczy-

ścić połączenia. Brudny i wil-

gotny akumulator jest rozła-

dowywany przez prądy peł-

zające, zaśniedziałe połącze-

nia powodują spadek napię-

cia, a zbyt duże lub małe na-

pięcie ładowania prowa-

dzi do trwałego uszkodzenia

akumulatora.

WycieraczkiWycieraczki w zimie wy-

konują ogromną pracę i mu-

szą działać perfekcyjnie. Jed-

nocześnie ich gumowe pió-

ra są delikatną materią szcze-

gólnie narażoną na uszkodze-

nia. Zużyte, niesprawne wy-

cieraczki nie spełniają swo-

jego podstawowego zada-

nia, hałasują i mogą przyczy-

niać się do uszkodzenia szy-

by. Pamiętajmy, że wyciera-

czek pod żadnym pozorem

nie powinniśmy używać jako

alternatywy dla skrobaczki

lub odrywać ich od przymar-

zniętej szyby.

HamulceMechanika warto odwie-

dzić także w przypadku, gdy

mamy zastrzeżenia dotyczą-

ce działania układu hamul-

cowego. Jeżeli na suchej na-

wierzchni samochód lekko

ściągał podczas hamowania,

podczas jazdy na zaśnieżonej

szosie będzie ściągła jeszcze

bardziej. Zwróćmy również

uwagę na działanie „ręczne-

go”. Jeżeli linka przyciera się

w pancerzu, a do tego jest

pęknięta, woda będzie mo-

gła z łatwością wniknąć do

jej wnętrza i zamarznąć. Gdy

dojdzie do tego przy zacią-

gniętym hamulcu ręcznym,

po zwolnieniu dźwigni pozo-

stanie on dalej zablokowany.

Warto mieć w bagażnikuNa kilka zimowych mie-

sięcy warto zaopatrzyć się

przydatne akcesoria, które

mogą okazać się niezwykle

pomocne w sytuacjach „pod-

bramkowych”. Skrobaczki,

szczotko-skrobaczki i szczot-

ki to tradycyjny i niezastą-

piony sposób na oczyszczenie

auta zimą i uniknięcie man-

datu za jazdę ze śnieżną „cza-

pą” na dachu. Saperka przy-

dadzą się zawsze, gdy będzie-

my mieli problem z wyjecha-

niem z zaspy bądź, gdy pług

śnieżny przysypie nasze miej-

sce parkingowe. Z kolei od-

mrażacze to nadal niedoce-

niany produkt do usuwania

lodu z szyb czy uruchomia-

nia zamarzniętych zamków.

Na wypadek ekstremalnych

warunków pogodowych war-

to też zaopatrzyć się w łań-

cuchy na koła. Oczywiście

nie możemy zapominać o ka-

blach rozruchowych, które

niejednego kierowcę wybawi-

ły z opresji.

Tomasz Siemieniec

fot. Dawid Lach

Odcinkowy pomiar prędkościOdcinkowy pomiar pręd-

kości ruszył na pierwszych

trzech odcinkach. Do końca

roku będzie gotowy cały sys-

tem, który obejmie 81,26 km

dróg krajowych. Odcinków

pomiarowych będzie łącznie

29 w tym cztery w wojewódz-

twie śląskim. Wszystkie zo-

staną uruchomione do koń-

ca roku

Nowy system ma się

przyczynić do poprawy bez-

pieczeństwa na naszych dro-

gach. Jak wynika z wypowie-

dzi przedstawicieli GITD,

kamery mierzące prędkość

ustawiono w miejscach, gdzie

w przeszłości dochodziło do

dużej ilości niebezpiecznych

zdarzeń. Nadzorem objęto

wyłącznie drogi krajowe. Za-

sada działania nowego syste-

mu jest prosta. Przy wjeździe

na odcinek pomiarowy – wy-

raźnie oznaczony znakiem

fotoradaru (D51) z dodatko-

wą adnotacją „kontrola śred-

niej prędkości na odcinku x,x

km” – dany pojazd zostanie

sfotografowany przez poma-

lowane na żółto kamery, za-

instalowane na specjalnych

bramownicach. Sprzęt zareje-

struje też chwilę, gdy auto bę-

dzie opuszczało odcinek kon-

trolny, a komputer wyliczy

średnią prędkość pojazdu. Je-

śli będzie ona za wysoka, wła-

ściciel auta otrzyma pocz-

tą mandat karny. Przekrocze-

nie prędkości do 10 km/h nie

jest rejestrowane. Miejsca od-

cinkowego pomiaru prędko-

ści w województwie śląskim :

Tarnowskie Góry DK 11, Wil-

cza - Nieborowice Pilchowi-

ce w powiecie gliwickim DK

78, Gorzyce w powiecie wo-

dzisławskim dwa odcinki po-

miarowe na DK 78.

toms

wasze sprawy12


Poziomo:

1 - osłona na lampę

6 - na środku brzucha

11 - sprzymierzeńcy, sojusznicy

12 - uczucie niechęci, wstrętu, obrzydzenia

13 - irytacja, gniew, pasja

14 - marynarski lub gordyjski

15 - Jan, nasz wielki malarz

16 - trwałe włókno, manila

17 - wytrawne lub słodkie

18 - nasz powszedni

19 - mieszkaniec podwawelskiego grodu

22 - kanadyjski myśliwy

25 - schodzi z gór

26 - chętka, kaprys

28 - niezidentyfi kowany, latający lub użyteczności publicznej

29 - fi lmowy afi sz

32 - arkusz poprawek w książce

35 - powiewa na maszcie

36 - można go robić wokół siebie

37 - bezwietrzna pogoda na morzu, fl auta

39 - żyje w skrajnej biedzie

40 - usiane gwiazdami

41 - eu dla chemika

42 - niebieski barwnik kadziowy

43 - zawody rycerskie

44 - gród króla Priama

45 - błazen cyrkowy

Pionowo:

1 - ogólny zarys postaci

2 - sofa, niska kanapa

3 - choroba oczu, katarakta

4 - imię Zborowskiego

5 - żuk toczący kulkę, pospolity chrząszcz

6 - reżyser fi lmu „Rejs”

7 - metafora

8 - podbiegunowe

9 - zupa z rośliny strączkowej

10 - drzewo owocowe

19 - okruszyna, szczypta

20 - perła literatury albo malarstwa

21 - pokrywa na zawiasach

23 - buntownik, powstaniec

24 - pątnik

27 - brak oświaty, zacofanie

30 - sitwa, klika

31 - kwiat z cebuli

33 - budynek do rozbiórki

34 - czynność przy krosnach

37 - arabski książę

38 - płonie w świecy

KRZYŻÓWKA Z NAGRODAMIKRZYŻÓWKA Z NAGRODAMI Uśmiechnij się :)No to pijemy...

– A z jakiej okazji?

– Dzisiaj są urodziny Ani.

– Ani?!

– Ani moje ani Twoje.

***

– Czy oskarżony był już karany?

– Tak, za konkurencję.

– Za konkurencję się nikogo nie

karze! A co oskarżony robił?

– Takie same banknoty jak men-

nica państwowa.

***

Kiedy Eskimos wie, że zima jest

naprawdę siarczysta?

– Jak mu się psy łamią na zakręcie.

***

Pijany facet wraca do domu, gdy

widzi go żona, od razu zaczyna

awanturę i pokazuje palcem na

zegarek. Mąż odpowiada:

– Wielki mi rzeczy, jak mojego

ojca nie było, to matka na kalen-

darz pokazywała!

***

– Królowie nie zdejmują

kapeluszy przed nikim - mówi

nauczycielka.

– Nieprawda! - krzyczy Jasiu.

– To powiedz nam, Jasiu, przed

kim niby zdejmują?

– Przed fryzjerem.

***

Student szuka pomocy u swoje-

go kolegi:

– Weź mi pomóż, muszę napisać

rodzicom, że znowu oblałem eg-

zamin. Wymyśl coś, żeby dobrze

zabrzmiało.

– To pisz: „Jestem już po egzami-

nie, u mnie nic nowego”.

***

Dyrektor szpitala wzywa lekarza

do gabinetu:

– Jesteś zwolniony! - oznajmia

wzburzony ordynator.

– Ale za co?

– Opowiadasz dzieciom durno-

wate rymowanki! Na przykład

„Idzie rak, nieborak”.

– Co w tym durnego? Panie

w przedszkolu tak robią!

– W przedszkolu, a nie na

onkologii!

***

Sherlock Holmes wybrał się

z Dr Watsonem na biwak do lasu.

W pewnym momencie w nocy

Holmes budzi Watsona i pyta:

– Drogi Watsonie, czy śpisz?

– Nie...

– A co widzisz nad sobą, drogi

Watsonie?

– Widzę miliony gwiazd, drogi

Sherlocku.

– I co ci to mówi, drogi Watsonie?

– Zależy jak na to spojrzeć: z astro-

nomicznego punktu widzenia

mówi mi to, że są miliony galaktyk

z miliardami gwiazd; z astrologicz-

nego punktu widzenia powiem,

że wchodzimy w znak Byka; z me-

teorologicznego punktu widzenia

mówi mi to, że jest szansa na do-

brą pogodę jutro. A cóż Tobie to

mówi, drogi Sherlocku?

– Mnie to mówi, drogi Watsonie,

że ktoś nam podpieprzył namiot!

***

Byłem wczoraj w salonie Volvo.

Zagadałem do sprzedawcy:

– Moja żona chciałaby porozma-

wiać o tym VW Polo z wystawy

w oknie.

– Ale my nie mamy żadnego VW

Polo na wystawie!!! To salon Volvo.

– Od kilku sekund już macie...

***

Kowalski jak zwykle przyszedł

spóźniony do pracy i zbiera stan-

dardowy ochrzan od szefa:

– Był pan w wojsku Kowalski?

– Byłem.

– I co tam panu mówił sierżant,

jak się pan spóźniał?!

– Nic szczególnego... „Dzień do-

bry, panie majorze”.

***

Wysoko w powietrzu spotyka-

ją się dwa płatki śniegu. Pierw-

szy pyta:

– Gdzie lecisz?

– Lecę w Tatry, na skocznię

narciarską.

– A ja na autostradę, zrobię jakiś

karambol samochodowy!

***

Majster na budowie pyta się

robotnika:

– Dlaczego Ty nosisz po jednej

desce, a Nowak po dwie?

– Bo to leń. Nie chce mu się dwa

razy chodzić.

***

15-letni młodzieniec przycho-

dzi do fryzjera i siadając na fote-

lu mówi:

– Golenie.

Fryzjer wszystko przygotował, ale

nie zaczyna golenia.

– Na co pan czeka?

– Na zarost.

***

Idzie facet łowić ryby. Zima, no

więc wycina przerębel i zarzuca

wędkę. Siedzi 20 minut i nic. Sie-

dzi 40 minut - ciągle nic. Po go-

dzinie (ciągle nic) przychodzi inny

facet, wycina przerębel i łowi.

Jedna, druga, trzecia... Aż pierw-

szy mówi:

– Ja tu siedzę godzinę, zimno mi

i nic nie złowiłem, a Ty tu jesteś

kilka minut i masz mnóstwo ryb!

Jak to robisz?

– Łołałimłeąmłemłe!

– Co?

– Łołałimłeąmłełe!

– Co?

Drugi wypluwa to, co ma

w ustach i mówi:

– Robaki muszą być ciepłe.

Prawidłowe rozwiązania prosimy przesyłać na adres:

Jastrzębska Spółka Węglowa S.A., Al. Jana Pawła II 4, pok. 406, 44–330 Jastrzębie-Zdrój

Rozwiązanie poprzedniej krzyżówki:

U złego bartnika i miód gorzki.O odebranie nagród prosimy:

Różę Rożek z Żor, Sylwię Siedlaczek z Ornontowic oraz Brygidę Tkacz z Mikołowa.

Gratulujemy! Odbiór nagrody prosimy ustalić telefonicznie, tel. 32 756 44 79 w godzinach od 7 do 15.

Litery z pól ponumerowanych od 1 do 60 utworzą rozwiązanie – aforyzm oraz imię i nazwisko jego autora.

rozrywka 13


Mistrz za mocny dla wicemistrzaW zaległym meczu 23.

kolejki, który został rozegra-

ny w środę 25 listopada ho-

keiści JKH GKS Jastrzębie

przegrali ze świeżo upieczo-

nym fi nalistą Pucharu Konty-

nentalnego – GKS Tychy 2:4.

Gole dla JKH zdobyli Richard

Bordowski oraz Leszek Lasz-

kiewicz. W piątek 27 listo-

pada jastrzębianie wrócą na

własne lodowisko, gdzie po-

dejmą Unię Oświęcim.

Hokeiści JKH udali się

do Tychów bez Grzegorza

Rostkowskiego. Uraz szczę-

ki okazał się na tyle poważ-

ny, by wykluczyć napastni-

ka z gry nie tylko w zaległym

meczu 23. kolejki, a nawet

na cztery tygodnie. Pierw-

sze minuty należały do go-

spodarzy, którzy kilkukrot-

nie sprawdzili czujność Mate

Tomljenovića. Gdy na ławkę

kar wysłany został Josef Vi-

tek, trochę zajęcia miał rów-

nież Kamil Kosowski. Bram-

karz miejscowych zaliczył

udane interwencje między

innymi przy próbach Lesz-

ka Laszkiewicza, czy Tomáša

Semráda. Po dziesięciu mi-

nutach wynik uległ zmia-

nie, gdy tyszanie wyjechali

z kontrą 2 na 1. Na indywi-

dualną akcję zdecydował się

Radosław Galant, który prze-

łamał rękę Tomljenovića. Po

zdobyciu pierwszego gola

miejscowi zdominowali ry-

wali. Wielominutowe oblęże-

nie bramki strzeżonej przez

chorwackiego bramkarza

przyniosło oczekiwane efek-

ty w 16. minucie, gdy na ław-

ce kar odpoczywał Jakub Gi-

miński. Skutecznością po raz

kolejny błysnął duet Bagiń-

ski - Galant. Ten drugi ideal-

nie strącił gumę po zagraniu

Adama Bagińskiego. Golki-

per goście nie miał żadnych

szans na interwencję. Tuż

przed przerwą goście mogli

złapać kontakt z mistrzem,

ale po indywidualnej akcji

Mateusza Danieluka podbi-

ty przez Kosowskiego krążek

„zatańczył” na poprzeczce.

GKS Tychy mając dwa

gole zaliczki mógł spokoj-

nie kontrolować przebieg wy-

darzeń na lodzie. To właśnie

gospodarze częściej byli pod

bramką rywali. Jastrzębia-

nie natomiast ciągle szuka-

li swoich szans w kontrata-

kach. Nieliczne próby wice-

mistrza albo zostawały roz-

bijane przez obrońców, albo

kończyły się na wychowan-

ku jastrzębskiego klubu, Ka-

milu Kosowskim. Gdy mecz

zaczął się wyrównywać pod-

opieczni Jiříego Šejby bezlito-

śnie skontrowali jastrzębian.

Potężny cios pod poprzeczkę

wyprowadził Adam Bagiński

i po dwóch tercjach GKS Ty-

chy prowadził już 3:0.

Podobnie jak w poprzed-

nim meczu w Sanoku, jastrzę-

bianie od początku trzeciej

odsłony wskoczyli na wyso-

kie obroty. Chwilę po wzno-

wieniu gry na ławkę kar po-

wędrował Adam Bagiński,

co hokeiści Roberta Kalábe-

ra skrzętnie wykorzystali. Le-

szek Laszkiewicz wypatrzył

Richarda Bordowskiego, któ-

ry uderzeniem z pierwszej

kropnął nie do obrony. Świe-

żo upieczony fi nalista Pucha-

ru Kontynentalnego na wię-

cej rywalom już nie pozwolił,

choć Robert Kaláber robił, co

mógł. Sześć minut przed koń-

cem, gdy na ławce kar „od-

poczywał” Radosław Galant,

Słowak wziął czas dla swoje-

go zespołu. Zdecydował się

na zdjęcie bramkarza, lecz na

marne. Drugi taki manewr

zakończył się trafi eniem dla

Knurów znowu najlepszyDrużyna ZZG w Polsce

kopalni Knurów-Szczygłowice

wygrała XX Halowy Turniej

Piłki Nożnej Górników, który

został rozegrany 16 listopada

w podziemiach Kopalni Soli

w Wieliczce. Zespół z Knu-

Pniówek czwartyTrzecioligowcy zakończyli rundę jesienną. GKS Pniówek w ostatnim spotkaniu

rundy jesiennej wygrał u siebie z Podbeskidziem II Bielsko - Biała 2:1. Pawłowi-

czanie przed przerwą zimową zajmują w tabeli dobre czwarte miejsce groma-

dząc na koncie 27 punktów. Zespół Jana Wosia poniósł zaledwie dwie porażki.

Piłkarze GKS 1962 Jastrzębie w ostatnim meczu rundy zremisowali na wyjeź-

dzie z Ruchem Zdzieszowice 1:1. Jastrzębianie tracą do lidera Odry Opole siedem

punktów. Jastrzębianie z 22 punktami zajmują ósme miejsce w tabeli. To miej-

sce , które w związku z reformą rozgrywek nie daje drużynie z Jastrzębia gwa-

rancji, że pozostanie na tym samym poziomie rozgrywek. W klubie paniki nie

widać, bowiem przed nami jeszcze runda wiosenna, a w rundzie jesiennej ja-

strzębianie nie prezentowali się wcale źle. Zabrakło może trochę szczęścia. Przy-

pomnijmy na początku sezonu GKS 1962 Jastrzębie w remisowym meczu ze Sta-

lą Bielsko - Biała nie dopilnował, aby na boisku przez 90 minut było na boisku

dwóch młodzieżowców. Drużyna została ukarana walkowerem. Gdyby nie tam-

ta wpadka Jastrzębie byłoby zaraz za Pniówkiem.

toms

gospodarzy. Strzałem przez

całe lodowisko na 4:1 pod-

wyższył Mateusz Bryk. Se-

kundę przed końcem jastrzę-

bianie zdołali tylko zmniej-

szyć rozmiary porażki. Pod-

czas gry w przewadze na listę

strzelców wpisał się Leszek

Laszkiewicz. JKH Jastrzębie

zajmuje w tabeli Polskiej Ho-

kej Ligi czwarte miejsce z 50

punktami na koncie. Tracą do

lidera 10 punktów.

JKH

rowa powtórzył ubiegłorocz-

ny sukces, zaś kolejne miej-

sca zajęły kopalnie: Makoszo-

wy, Wujek, Bogdanka i Wie-

liczka. W turnieju zagrali rów-

nież związkowcy z PG Silesia,

KWK Ziemowit, KWK Bo-

lesław Śmiały, Bazalt Gracze,

KWK Wieczorek, KWK Mar-

cel i KWK Pokój. Najlepszym

strzelcem turnieju został Rafał

Hajok, zaś najlepszym bram-

karzem Marcin Wójcik.

Z okazji okrągłego jubi-

leuszu został wybity specjalny

medal pamiątkowy w kształ-

cie konturów Polski, który

otrzymali wszyscy uczestnicy

XX turnieju.

toms

zdjęcie: ZZG Knurów

fot. ARC JW

fot. ARC JW

sport14


Znowu pięć setów Kibice Jastrzębskiego Wę-

gla po raz kolejny oglądali

swój zespół w pięciosetowym

spotkaniu. W minioną nie-

dzielę jastrzębianie zmierzyli

się z wicemistrzem Polski Lo-

tosem Trefl Gdańsk. Po sen-

sacyjnej wygranej z mistrzem

Polski Asseco Resovią Rze-

szów apetyty kibiców przed

niedzielnym meczem były

bardzo rozbudzone. Po dwóch

pierwszych setach wygra-

nych przez Jastrzębski Węgiel

wszystko wskazywało na ko-

lejne sensacyjne zwycięstwo.

Euforia trwała krótko.

W trzecim secie gdańszcza-

nie pokazali, że potrafi ą grać

w siatkówkę. Zmotywowa-

ni goście, rozpoczęli trzeciego

seta od prowadzenia 0:4. Swo-

jej przewagi nie powiększyli,

ale na pierwszej przerwie tech-

nicznej prowadzili 5:8. Nie-

zwykle skuteczny Maciej Mu-

zaj we wcześniejszych partiach,

zaczął być zatrzymywany na

siatce przez siatkarzy Lotosu.

Jastrzębska publicz-

ność próbowała dodać wia-

ry w zwycięstwo swoim ulu-

bieńcom, co przerodziło się

w dwa asy serwisowe atakują-

cego gospodarzy. Jednakże, to

podopieczni Anastasiego pro-

wadzili czterema punktami na

drugiej przerwie technicznej.

Swoją konsekwencją nie od-

dali tego prowadzenia do koń-

ca partii, przedłużając swoje

szanse na wywalczenie punk-

tów (18:25).

Rozpoczęcie partii czwar-

tej było bliźniaczo podobne

do tego, co zobaczyli kibice

w secie trzecim. Gdańszcza-

nie świetnie rozpoczęli seta,

skutecznie atakując i zatrzy-

mując siatkarzy Jastrzębskiego

Węgla na siatce. Mark Lebe-

dew próbował ratować wynik,

wprowadzając Patryka Strze-

żeka, Konrad Formela czy Ja-

son De Rocco. Jednak już na

drugiej przerwie technicznej

przyjezdni wygrywali 8:16.

Bezradni gospodarze, nie po-

trafi li w ataku dogonić dobrze

grającej ekipy z Gdańska i ki-

bice w Jastrzębiu musieli obej-

rzeć kolejnego tie-breaka. Pią-

ta partia rozpoczęła się od

walki punkt za punkt. Przy

stanie 11:12 zagrywkę popsuł

Masny. Po ataku Muzaja było

12:13. Kibice wstają z miejsc.

Na polu zagrywki stał Alek-

sander Szafranowicz i trafi ł

w siatkę. Atak Mateusza Miki

kończył mecz.

Dla siatkarzy Jastrzęb-

skiego Węgla było to piąty

mecz sezonu zakończony tie-

breakiem. – Jak tak dalej pój-

dzie, to w styczniu będzie trze-

ba szukać rozgrywającego, bo

może być ciężko – żartował po

meczu Michal Masny.

– Zagraliśmy jakby dwa

mecze. W pierwszych dwóch

setach pokazaliśmy, co potra-

fi my. W trzecim secie zaczęli-

śmy niepotrzebnie kombino-

wać. Zrobiliśmy 13 błędów. To

za dużo, by wygrać. W tie-bre-

aku zepsuliśmy dwie zagryw-

ki. Może i punkt cieszy, ale gra

nie była dobra. To dla nas lek-

cja, że trzeba grać „na maksa”

do końca – dodał Masny.

tekst i zdjęcie:

Tomasz Siemieniec

Jastrzębski Węgiel – Lotos Trefl Gdańsk 2:3 (25:20, 25:20, 18:25, 20:25, 12:15)

Jastrzębski Węgiel: Muzaj, Masny, Boruch, Lankvelt, Sobala, Szafranowicz, Popiwczak (libero), Strzeżek, De Rocco

Lotos Trefl Gdańsk: Grzyb, Falaschi, Troy, Ratajczak, Hebda, Mika, Gacek (libero), Stępień, Schulz, Schwarz

MVP: Damian Schulz (Lotos)

Rekiny

w ekstralidzeŻużlowcy ŻKS ROW Rybnik w przyszłym sezonie będą się ścigać w PGE Eks-

tralidze. Prezes klubu Krzysztof Mrozek poinformował, że klub zdecydował się

przyjąć zaproszenie do przyszłorocznych występów w PGE Ekstralidze, która ucho-

dzi za najlepszą żużlową ligę świata. O startach w elicie kibice, działacze i żużlow-

cy z Rybnika marzyli od lat. Przed rozpoczęciem tegorocznego sezonu w Nice Pol-

skiej Lidze Żużlowej nikt w klubie nie ukrywał, że celem jest awans do PGE Ekstra-

ligi. To, czego nie udało się wywalczyć na torze, klubowi podano na tacy. Działacze

PGE Ekstraligi nie porozumieli się z łotewską drużyną Lokomotiv Daugavpils, któ-

ra wygrała tegoroczne rozgrywki w I lidze i bezpośrednio wywalczyła sobie awans.

Gdy okazało się ,że klub z Łotwy nie spełnia wymogów licencyjnych stawia-

nych w Polsce, władze PGE Ekstraligi zaproponowali występy w najwyższej klasie

rozgrywek rybnickiemu klubowi. Działacze ŻKS ROW Rybnik długo zastanawiali się

czy przyjąć zaproszenie. Najważniejszym znakiem zapytania były finanse. Wyma-

gania finansowe obu lig – Ekstraligi i I Ligi - są diametralnie różne - marząc o sku-

tecznej walce o utrzymanie w Ekstralidze, trzeba dysponować sumą 6 - 6,5 mln

zł. – Ciągle rozmawiamy z potencjalnymi sponsorami, którzy mogliby pomóc do-

mknąć nam budżet. To nie są łatwe rozmowy – mówi Krzysztof Mrozek.

Przed rybnickim klubem sporo wyzwań. Nie ustaje temat przebudowy toru, a re-

gulamin ekstraligi wymusza również inne modyfikacje m.in. oświetlenia. Klub

trzeba przekształcić w spółkę akcyjną i najprawdopodobniej wróci do nazwy KS

ROW Rybnik. Na stadion powróci również popularna maskotka, czyli Rekin.toms

Miasto wsparło sportNie jest tajemnicą, że ja-

strzębskie kluby sportowe:

JKH GKS Jastrzębie, Jastrzęb-

ski Węgiel oraz GKS 1962

Jastrzębie mają problemy fi -

nansowe. Włodarze klubów

już wiosną zwrócili się do

miasta o wsparcie. Po wie-

lu rozmowach, konsultacjach

miasto zdecydowało o wspar-

ciu klubów.

JKH GKS Jastrzębie oraz

Jastrzębski Węgiel, po przepro-

wadzeniu odpowiedniej proce-

dury konkursowej, otrzymały

od władz Jastrzębia-Zdroju do-

tację na wsparcie zadań w zakre-

sie tworzenia warunków sprzyja-

jących rozwojowi sportu.

Miasto przyznało na ten cel

430 tys. zł. Z tej kwoty JKH GKS

Jastrzębie na zadanie „Uczest-

nictwo JKH w rozgrywkach li-

gowych” otrzymał 300 tys. zł,

natomiast Jastrzębski Węgiel na

zadanie „Realizacja programu

szkolenia sportowego skiero-

wanego do zawodników i trene-

rów PlusLigi, Młodej Ligi i II ligi

męskiej” - 130 tys. zł. Oba kluby

musiały do tych zadań wnieść

tzw. wkład własny, który wy-

niósł odpowiednio 16,5 tys. zł

oraz 30,6 tys. zł.

Z kolei piłkarski GKS 1962

Jastrzębie na „promocję mia-

sta poprzez sport” otrzymał 140

tys. Zgodnie z umową zawartą

z Urzędem Miasta klub ma za

zadanie m.in. „kreować pozy-

tywny wizerunek miasta w me-

diach”, „umieścić w sposób wi-

doczny dla publiczności i me-

diów nazwy i herbu miasta na

strojach sportowych”, „zamie-

ścić logo lub herb miasta na

wszelkich materiałach poligra-

fi cznych oraz reklamowych”,

„zorganizować otwarte wyda-

rzenia dla dzieci i młodzieży,

których celem będzie promo-

wanie aktywnego sposobu spę-

dzania wolnego czasu” czy „za-

pewnić udział zawodników we

wskazanych przez miasto wy-

darzeniach promocyjnych”.oprac. toms

sport 15


Maciej Matys, Romuald Nowak – Ruch Zofi ówka

Janusz Piechoczek, Kacper Tylec, Adam Piskoski, Mieczysław Marcol, Mieczysław Staniczek – Ruch Jas-Mos

Paweł Matusik – Ruch Borynia

Zd

jęci

a: D

awid

La

ch

nasi ludzie16


listopad nr 11 (124)/2015124... · listopad nr 11 (124)/2015 ... krzyżówka rozrywka str. 13 2 na...

Documents