lesson - funda wande 1, term 2... · 2020. 4. 29. · 2 izixhobo zase funda wande: 1. incwadana...
TRANSCRIPT
-
Name:
LessonPlan
Term 2isiXhosa HL
Weeks1-10
1grade
XHO
Version 1.0
9 781990 910272
-
Isiqulatho
Oondoqo ekufundiseni ukufunda
Itsheklisti
Intshayelelo
Ukwabiwa kwexesha nesicwangciso sezifundo novavanyo ngekota
Iveki Yoku-1
Iveki Yesi-2
Iveki Yesi-3
Iveki Yesi-4
Iveki Yesi-5
Iveki Yesi-6
Iveki Yesi-7
Iveki Yesi-8
Iveki Ye-9
Iveki Ye-10
2
3
4-7
8-15
16-23
24-31
32-41
42-51
52-61
62-71
72-81
82-91
92-10
1
-
2
Izixhobo zase Funda Wande:
1. Incwadana yezicwangciso zezifundozakwa-Funda Wande: Ikota yoku-2
2. Incwadana yokufunda ngamaqelayakwa-Funda Wande
3. Incwadana yokubhala ngesandlayakwa-Funda Wande
4. Incwadana yovavanyo olusisisekoyakwa-Funda Wande
5. Ipowusta yezigaba zebali yakwa-Funda Wande 6. Ipowusta zegumbi lokufundela
zakwa-Funda WandeIsigama SevekiIzandi ZevekiIsisekelo Sokubhala Seveki Amagama Abonwa Rhoqo eveki
Iincwadi ezinkulu zakwa-Vula Bula:
Incwadi enkulu:1Bala Hayi Vula Vala Coca
Incwadi enkulu:2BalekaLalaZoba usikeMamela
Incwadi enkulu:3 JikaUmnikeloUtata usele nosanaSebeza
Incwadi enkulu:4Lelikabani eli Vili?EkhayaUhamboYophukile ifestile
IIpowusta Zesigama (DBE):
Umzimba WamUSapho LwamIkhaya Lam EsikolweniIzithuthi Imozulu Ukhuseleko Ekhaya Izilwanyana ZasehlathiniEfama
IIncwadi Zamabali esifundo sokufundelwa ngutitshala
uNzwana HaguIkhalipha Lekatana EncinaneMolo ZolekaIqokobhe elilahlekileyoUQwarha RhalayoIsikhukukazi esiBomvu esiNcinaneI-Orkhestra yaseAfrikaChapaza,thontsiza,gqumaUJaftaAmaxesha oNyaka noFlip, noFlippie neeTshomi
Izixhobo zakwa-Vula Bula:
Ifrieze yoonobumba bakwa-Vula Bula Amagama oonobumba bakwa-Vula Bula Ifrieze yezandi yakwa-Vula Bula Amagama ezandi akwa-Vula Bula
Checklist : Grade 1 Ibhokisi yakwa-Funda Wande
-
3
Izicwangciso zezifundo zeFunda Wande zibonelela ngesikhokelo
sosuku nosuku malunga nendlela yokufundisa ukufunda
ngentsingiselo usebenzisa izixhobo ezikwibhokisi yeFunda Wande.
Ngosuku ngalunye, kukho isikhokelo esimaphepha-mabini
esineenkcukacha malunga:
• nezixhobo ezifunekayo
• namalungiselelo afunekayo
• neenjongo zesifundo
• nesikhokelo senyathelo-nenyathelo malunga nendlela
ekunokufundiswa ngayo
• nomsebenzi wovavanyo olusesikweni wekota
IFunda Wande idibanisa indlela yokufundisa uLwimi Lwasekhaya
kunye neZakhono zoBomi. Sisebenzisa izihloko nemisebenzi
yeZakhono zoBomi ukufundisa ukufunda nokubhala.
OKUBALULEKILEYO
Unika abafundi amathuba okuba bacinge
Ukunika abafundi amathuba okuba bathethe
Ukubonakalisa umdla kwizimvo zabafundi
Intshayelelo
-
4
lsiX
hosa
HL
- Gra
de 1
Ter
m 2
Wee
k 1
Wee
k2
Wee
k3
Wee
k4
Wee
ks
Wee
k6
Wee
k7
Wee
ks
Wee
k 9
Wee
k 10
2-5
Apr
8-12
Apr
15
-19
Apr
22-2
6 Ap
r 29
Apr
- 3
May
6-
10 M
ay
13-1
7May
20
-24
May
27
-31
May
3-
7 Ju
n
Li
sten
ing
& Sp
eaki
ng
Pict
ure:
D
BE
Pg
78
Post
er:
lzith
uthi
Po
ster
: U
saph
o Lw
am
Boo
k:
lqok
obhe
el
ilahl
ekile
yo
Pict
ure:
D
BE P
g 98
Pi
ctur
e:
DB
E P
g 94
Pi
ctur
e:
DB
E P
g 78
Pict
ure:
D
BE
Pg1
9 Po
ster
: Im
o ye
zulu
Pi
ctur
e:
DBE
Pg
62
Pict
ure:
D
BE
Pg
122
Boo
k:
lkha
lipha
le
kata
na
enci
nane
Pict
ure:
D
BE
Pg
110
Shar
ed R
eadi
ng
V.
B - J
ika
V.B
- U
mni
kelo
V.B
- U
tata
use
le
nosa
na
V.B
- Se
beza
V.B
- Le
likab
ani
eliv
ili
V.B
- Zo
ba U
sike
V
.B-
Uha
mbo
V.B
- Y
ophu
kile
ife
stile
V.B
- N
ceda
ni
V.B
- U
phi u
Zinz
i?
Ph
onic
s
g
p r
s
t
z q
k
g
r y
d m
f
p
W
X
V
y
Ha
ndw
ritin
g
g
p r
s
t
z q
k
g
r y
d m
f
p
W
X
V
y
W
ritin
g U
mho
be
(Ujin
gi)
lsis
hwan
kath
elo:
ul
uhlu
lwez
into
Um
zobo
kun
ye
nezi
vaka
lisi
lk
hadi
lo
kunq
wen
elel
a
Um
zobo
kun
ye
nezi
vaka
lisi
U
kwen
za
lpow
usta
U
luhl
u lw
zint
o em
awuz
enze
U
dlel
wan
o nd
lebe
lsis
hwan
kath
elo
seba
li
Um
zobo
kun
ye
nezi
vaka
lisi
Gro
up
Gui
ded
Read
ing
V.B
- Jik
a
V
.B-
Um
nike
lo
V.B
- U
tata
use
le
nosa
na
V
.B-
Sebe
za
V.B
- Le
likab
ani
eliv
ili
V
.B-
Ekh
aya
V
.B-
Uha
mbo
V.B
- Y
ophu
kile
ife
stile
V
.B-
Nce
dani
V
.B-
Uph
i uZi
nzi?
-
5
lsiX
hosa
HL
- Gra
de 1
Ter
m 2
Wee
k 1
Wee
k2
Wee
k3
Wee
k4
Wee
ks
Wee
k6
Wee
k7
Wee
ks
Wee
k 9
Wee
k 10
2-5
Apr
8-12
Apr
15
-19
Apr
22-2
6 Ap
r 29
Apr
- 3
May
6-
10 M
ay
13-1
7May
20
-24
May
27
-31
May
3-
7 Ju
n
Li
sten
ing
& Sp
eaki
ng
Pict
ure:
D
BE
Pg
78
Post
er:
lzith
uthi
Po
ster
: U
saph
o Lw
am
Boo
k:
lqok
obhe
el
ilahl
ekile
yo
Pict
ure:
D
BE P
g 98
Pi
ctur
e:
DB
E P
g 94
Pi
ctur
e:
DB
E P
g 78
Pict
ure:
D
BE
Pg1
9 Po
ster
: Im
o ye
zulu
Pi
ctur
e:
DBE
Pg
62
Pict
ure:
D
BE
Pg
122
Boo
k:
lkha
lipha
le
kata
na
enci
nane
Pict
ure:
D
BE
Pg
110
Shar
ed R
eadi
ng
V.
B - J
ika
V.B
- U
mni
kelo
V.B
- U
tata
use
le
nosa
na
V.B
- Se
beza
V.B
- Le
likab
ani
eliv
ili
V.B
- Zo
ba U
sike
V
.B-
Uha
mbo
V.B
- Y
ophu
kile
ife
stile
V.B
- N
ceda
ni
V.B
- U
phi u
Zinz
i?
Ph
onic
s
g
p r
s
t
z q
k
g
r y
d m
f
p
W
X
V
y
Ha
ndw
ritin
g
g
p r
s
t
z q
k
g
r y
d m
f
p
W
X
V
y
W
ritin
g U
mho
be
(Ujin
gi)
lsis
hwan
kath
elo:
ul
uhlu
lwez
into
Um
zobo
kun
ye
nezi
vaka
lisi
lk
hadi
lo
kunq
wen
elel
a
Um
zobo
kun
ye
nezi
vaka
lisi
U
kwen
za
lpow
usta
U
luhl
u lw
zint
o em
awuz
enze
U
dlel
wan
o nd
lebe
lsis
hwan
kath
elo
seba
li
Um
zobo
kun
ye
nezi
vaka
lisi
Gro
up
Gui
ded
Read
ing
V.B
- Jik
a
V
.B-
Um
nike
lo
V.B
- U
tata
use
le
nosa
na
V
.B-
Sebe
za
V.B
- Le
likab
ani
eliv
ili
V
.B-
Ekh
aya
V
.B-
Uha
mbo
V.B
- Y
ophu
kile
ife
stile
V
.B-
Nce
dani
V
.B-
Uph
i uZi
nzi?
T
ime
MO
N
TU
ES
WED
T
HURS
F
RI
08
:00-
09:3
0 M
ATHS
BLO
CK
(90m
in)
9:30
-9:5
0 Li
sten
ing
& S
peak
ing;
Rea
d Al
oud
(Life
Ski
lls: B
egin
ning
60
min
) 9:
50-1
0:10
Fe
edin
g
10:1
0-10
:25
Firs
t Bre
ak
10
:25-
11:1
0
Shar
ed (1
) (1
5 m
in)
Shar
ed (2
) (1
5 m
in)
Shar
ed (3
) (1
5 m
in)
Phon
ics
(15
min
) Ph
onic
s (1
5 m
in)
Phon
ics
(15
min
) Ph
onic
s (1
5 m
in)
Phon
ics
(15
min
) Ha
ndw
ritin
g (1
5 m
in)
Hand
writ
ing
(15
min
)
Hand
writ
ing
(15
min
) Ha
ndw
ritin
g (1
5 m
in)
Writ
ing
(15m
in)
Writ
ing
(15m
in)
Writ
ing
(15m
in)
11
:10-
12:0
5 E
FAL
- List
enin
g &
spea
king
(60)
, Rea
ding
& p
honi
cs (6
0), W
ritin
g (6
0), L
angu
age
use
(30)
12:0
5-12
:20
Seco
nd B
reak
12:2
0-12
:50
GG
R X
2 gr
oups
a d
ay; P
aire
d Re
adin
g; In
depe
nden
t Rea
ding
(30
min
)
12:5
0-13
:30
Cre
ativ
e Ar
ts (x
2) /
PE (x
3)
H
L &
LS
EFA
L M
ATHS
A
SSES
SMEN
T
-
6
-
7
-
823
Iveki yoku-1: Usuku lwesi-2
Ukuphulaphula nokuthetha (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa; uLizo uluma iapile iphepha lama-66-67 n Amalungiselelo: Lungisa imibuzo ngalomxholo ukuphuhlisa intetho nabafundi.Qiniseka ukuba bonke abafundi banayo incwadi yomsebenzi ye-DBE.
n Iinjongo zesifundo: Ukuthetha ngomfanekiso, banxulumanise namava abo. Ukufunda isigama esitsha.
IMISEBENZI1. Umfanekiso:
• Cela abafundi batyhile kwiphepha lama- 66 . • Funda isihloko ze nithethe ngomfanekiso nixoxe ngawo. • Isigama. Thetha ngamagama owalungisileyo ze ucele abafundi bawasebenzise kwisivakalisi. • Ncamathisela oonotsheluza kwitshati yamagama abonakala njalo ze abafundi bawasebenzise njalo kule veki.
Ukufunda notitshala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: incwadi enkulu ka-Vula Bula: Jika; oonotsheluza besigama: ujikeleza, utyhiliza, ukoyika, qabela, unesiyezi, uyajika-jika
n Amalungiselelo: Zifundele ibali kwangethuba uze ulungise imibuzo yakho. n Iinjongo zesifundo: Ukuxoxa ngemifanekiso nokuthatha inxaxheba ekufundeni kunye notitshala; ukuqikelela; ukunxulumanisa namava abo; nokuphendula imibuzo yovavanyo lokuqonda.
IMISEBENZI1. Phambi kokufunda
• Iqweqwe: Thetha ngeqweqwe nomfanekiso; buza imibuzo: ◦ Jonga lo mfanekiso, ucinga ukuba kuphi apha? Kutheni usitsho? ◦ Ucinga ukuba eli bali liza kuba ngantoni? (ukuqikelela)
• Ukuxoxa ngemifanekiso: Tyhila ibali (ungalifundi!). Jonga imifanekiso uze ubuze imibuzo: ◦ (Iphepha lesi- 4) Inokuba icinga ntoni le ntombazana? ◦ Ingaba ukhona apha kuni okhe adlale kwizixhobo zokudlala ezifana nezi zilapha kule
mifanekiso? Edlala phi? • Isigama: Fundisa amagama amatsha usebenzisa oonotsheluza, izinto okanye imifanekiso.
◦ Thetha ngentsingiselo. Jonga isimo segama ngasinye. Sisebenzise kwisivakalisi. ◦ Ncamathisela oonotsheluza kwipowusta nize nibasebenzise iveki yonke.
2. Ukufunda • Funda ibali ngomdla, ubonakalisa ukufunda ngotyibiliko. • Emva kokufunda amaphepha amabini okanye amathathu, buza imibuzo yokuvavanya ukuqonda ze abafundi baqikelele okuza kwenzeka kumaphepha alandelayo. ◦ (Iphepha lesi- 8) UJonah uqala ukoyika. Yintoni aza kubanayo elandelayo? Kutheni usitsho?
3. Emva kokufunda • Gqibezela ngokubuza imibuzo:
◦ Ucinga ukuba linomdla eli bali? Kutheni usitsho? ◦ Ucinga okokuba uRina noKagiso benza into elungileyo ebalini? Kutheni ucinga njalo?
Izandi (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Vula Bula: ikhadi likanobumba u-/j/; namagama esandi u- /j/: ijeli, jula, joja, jama, jika, jolisa, ijoni
n Amalungiselelo: Yakha umcwe wephepha onesivakalisi: USipho ujula ibhola ejamile. n Iinjongo zesifundo: Ukuchonga nokuvakalisa unobumba u-/j/ emagameni.
IMISEBENZI • Ukumamela izandi egameni: Chazela abafundi ukuba isivakalisi senziwa ngamagama, amagama anamalungu, bamamele isivakalisi baze baphendule imibuzo. USipho ujula ibhola ejamile.
• Mangaphi amagama akwesi sivakalisi? • Biza igama ngalinye ze abafundi balophule ngokwamalungu. • USipho = u/Si/pho, ujula = u/ju/la, ibhola = i/bho/la, ejamile = e/ja/mi/le • Biza la magama alandelayo ze abafundi bawophule ngokwesandi ngasinye egameni baphinde bawabize kakuhle ngokudibeneyo.
• ujula = u/j/u/l/a, jama = j/a/m/a, jika = j/i/k/a
24
Iveki yoku-1: Usuku lwesi-2
1. Umcwe wephepha onesivakalisi • Ncamathisela umcwe wephepha onesivakalisi ebhodini ze usifunde ngelizwi eliphezulu, ugxininise isandi u-/j/. ◦ Cela abafundi bamamele, bakhangele unobumba u-/j/ kwisivakalisi.
2. Ikhadi likanobumba u-/j/ • Ncamathisela ikhadi likanobumba ebhodini uze ubuze ze nithethe ngomfanekiso negama, nigxininisa unobumba u-/j/.
• Abafundi mabajonge imilebe yakho xa ubiza isandi u-/j/ ze baphinde bajongane xa bebiza esi sandi.
3. Amagama ezandi • Hlelani amagama ngokwesicwangciso esingezantsi. Sindawoni isandi egameni
Ekuqaleni Embindini Ekugqibeleni
Ukubhala ngesandla (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Iincwadi zabafundi zokwenza umsebenzi obhalwe ngesandla n Amalungiselelo: Bhala iphatheni ebhodini kwimigca emibini kunye nonobumba u-/j/ kumgca ongezantsi, kumgca olandelayo bhala la magama: ijeli, jula, joja, jama, jika, jolisa, ijoni.
n Iinjongo zesifundo: Ukufunda nokuziqhelanisa ukubhala unobumba u-/j/ kunye namagama anesandi u-/j/.
IMISEBENZI1. Qhelanisa
• Cela abafundi bakujonge xa ubhala unobumba u-/j/ emoyeni, ufulathele. • Baxelele baphinda-phinde lo gama besebenzisa iminwe yabo ukubhala unobumba u-/j/ emoyeni, edesikeni, nasemiqolweni yabahlobo babo. Thetha le ndlela ubhala ngayo ze bakulinganise.
2. Iincwadi zabafundi • Mabakhuphele iphatheni esebhodini ze babhale unobumba u-/j/ beziqhelanisa. • Khumbula ukujonga indlela yokuhlala yabafundi, indlela yokubamba ipensile kwakunye necala abakhokela ngakulo xa bebhala.
Ukufunda ngamaqela (imizuzu engama-30)
Mvulo Lwesibini Lwesithathu Lwesine Lwesihlanu
Iqela loku-1 Iqela lesi-2 Iqela lesi-3 Iqela lesi-4 Iqela lesi-5
Umfundi ngamye ufumana amathuba okufundaUtitshala ancede apho kufuneka khona
• Iinjongo zesifundo: Ukuphuhlisa ufundo ngotyibiliko nangokuchanekileyo / ingqiqo • Qinisekisa ukuba abafundi bakwizinga lokufunda elifanayo. • Jonga kwincwadana yokufunda ngamaqela njengesikhokelo sebali ngalinye. • Bhala inqubela yokufunda komfundi ngamnye kwincwadi yakho. • Abanye abafundi bayazisebenzela: umsebenzi wezandi /ukubhala ngesandla
j j j j j j
-
923
Iveki yoku-1: Usuku lwesi-2
Ukuphulaphula nokuthetha (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa; uLizo uluma iapile iphepha lama-66-67 n Amalungiselelo: Lungisa imibuzo ngalomxholo ukuphuhlisa intetho nabafundi.Qiniseka ukuba bonke abafundi banayo incwadi yomsebenzi ye-DBE.
n Iinjongo zesifundo: Ukuthetha ngomfanekiso, banxulumanise namava abo. Ukufunda isigama esitsha.
IMISEBENZI1. Umfanekiso:
• Cela abafundi batyhile kwiphepha lama- 66 . • Funda isihloko ze nithethe ngomfanekiso nixoxe ngawo. • Isigama. Thetha ngamagama owalungisileyo ze ucele abafundi bawasebenzise kwisivakalisi. • Ncamathisela oonotsheluza kwitshati yamagama abonakala njalo ze abafundi bawasebenzise njalo kule veki.
Ukufunda notitshala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: incwadi enkulu ka-Vula Bula: Jika; oonotsheluza besigama: ujikeleza, utyhiliza, ukoyika, qabela, unesiyezi, uyajika-jika
n Amalungiselelo: Zifundele ibali kwangethuba uze ulungise imibuzo yakho. n Iinjongo zesifundo: Ukuxoxa ngemifanekiso nokuthatha inxaxheba ekufundeni kunye notitshala; ukuqikelela; ukunxulumanisa namava abo; nokuphendula imibuzo yovavanyo lokuqonda.
IMISEBENZI1. Phambi kokufunda
• Iqweqwe: Thetha ngeqweqwe nomfanekiso; buza imibuzo: ◦ Jonga lo mfanekiso, ucinga ukuba kuphi apha? Kutheni usitsho? ◦ Ucinga ukuba eli bali liza kuba ngantoni? (ukuqikelela)
• Ukuxoxa ngemifanekiso: Tyhila ibali (ungalifundi!). Jonga imifanekiso uze ubuze imibuzo: ◦ (Iphepha lesi- 4) Inokuba icinga ntoni le ntombazana? ◦ Ingaba ukhona apha kuni okhe adlale kwizixhobo zokudlala ezifana nezi zilapha kule
mifanekiso? Edlala phi? • Isigama: Fundisa amagama amatsha usebenzisa oonotsheluza, izinto okanye imifanekiso.
◦ Thetha ngentsingiselo. Jonga isimo segama ngasinye. Sisebenzise kwisivakalisi. ◦ Ncamathisela oonotsheluza kwipowusta nize nibasebenzise iveki yonke.
2. Ukufunda • Funda ibali ngomdla, ubonakalisa ukufunda ngotyibiliko. • Emva kokufunda amaphepha amabini okanye amathathu, buza imibuzo yokuvavanya ukuqonda ze abafundi baqikelele okuza kwenzeka kumaphepha alandelayo. ◦ (Iphepha lesi- 8) UJonah uqala ukoyika. Yintoni aza kubanayo elandelayo? Kutheni usitsho?
3. Emva kokufunda • Gqibezela ngokubuza imibuzo:
◦ Ucinga ukuba linomdla eli bali? Kutheni usitsho? ◦ Ucinga okokuba uRina noKagiso benza into elungileyo ebalini? Kutheni ucinga njalo?
Izandi (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Vula Bula: ikhadi likanobumba u-/j/; namagama esandi u- /j/: ijeli, jula, joja, jama, jika, jolisa, ijoni
n Amalungiselelo: Yakha umcwe wephepha onesivakalisi: USipho ujula ibhola ejamile. n Iinjongo zesifundo: Ukuchonga nokuvakalisa unobumba u-/j/ emagameni.
IMISEBENZI • Ukumamela izandi egameni: Chazela abafundi ukuba isivakalisi senziwa ngamagama, amagama anamalungu, bamamele isivakalisi baze baphendule imibuzo. USipho ujula ibhola ejamile.
• Mangaphi amagama akwesi sivakalisi? • Biza igama ngalinye ze abafundi balophule ngokwamalungu. • USipho = u/Si/pho, ujula = u/ju/la, ibhola = i/bho/la, ejamile = e/ja/mi/le • Biza la magama alandelayo ze abafundi bawophule ngokwesandi ngasinye egameni baphinde bawabize kakuhle ngokudibeneyo.
• ujula = u/j/u/l/a, jama = j/a/m/a, jika = j/i/k/a
24
Iveki yoku-1: Usuku lwesi-2
1. Umcwe wephepha onesivakalisi • Ncamathisela umcwe wephepha onesivakalisi ebhodini ze usifunde ngelizwi eliphezulu, ugxininise isandi u-/j/. ◦ Cela abafundi bamamele, bakhangele unobumba u-/j/ kwisivakalisi.
2. Ikhadi likanobumba u-/j/ • Ncamathisela ikhadi likanobumba ebhodini uze ubuze ze nithethe ngomfanekiso negama, nigxininisa unobumba u-/j/.
• Abafundi mabajonge imilebe yakho xa ubiza isandi u-/j/ ze baphinde bajongane xa bebiza esi sandi.
3. Amagama ezandi • Hlelani amagama ngokwesicwangciso esingezantsi. Sindawoni isandi egameni
Ekuqaleni Embindini Ekugqibeleni
Ukubhala ngesandla (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Iincwadi zabafundi zokwenza umsebenzi obhalwe ngesandla n Amalungiselelo: Bhala iphatheni ebhodini kwimigca emibini kunye nonobumba u-/j/ kumgca ongezantsi, kumgca olandelayo bhala la magama: ijeli, jula, joja, jama, jika, jolisa, ijoni.
n Iinjongo zesifundo: Ukufunda nokuziqhelanisa ukubhala unobumba u-/j/ kunye namagama anesandi u-/j/.
IMISEBENZI1. Qhelanisa
• Cela abafundi bakujonge xa ubhala unobumba u-/j/ emoyeni, ufulathele. • Baxelele baphinda-phinde lo gama besebenzisa iminwe yabo ukubhala unobumba u-/j/ emoyeni, edesikeni, nasemiqolweni yabahlobo babo. Thetha le ndlela ubhala ngayo ze bakulinganise.
2. Iincwadi zabafundi • Mabakhuphele iphatheni esebhodini ze babhale unobumba u-/j/ beziqhelanisa. • Khumbula ukujonga indlela yokuhlala yabafundi, indlela yokubamba ipensile kwakunye necala abakhokela ngakulo xa bebhala.
Ukufunda ngamaqela (imizuzu engama-30)
Mvulo Lwesibini Lwesithathu Lwesine Lwesihlanu
Iqela loku-1 Iqela lesi-2 Iqela lesi-3 Iqela lesi-4 Iqela lesi-5
Umfundi ngamye ufumana amathuba okufundaUtitshala ancede apho kufuneka khona
• Iinjongo zesifundo: Ukuphuhlisa ufundo ngotyibiliko nangokuchanekileyo / ingqiqo • Qinisekisa ukuba abafundi bakwizinga lokufunda elifanayo. • Jonga kwincwadana yokufunda ngamaqela njengesikhokelo sebali ngalinye. • Bhala inqubela yokufunda komfundi ngamnye kwincwadi yakho. • Abanye abafundi bayazisebenzela: umsebenzi wezandi /ukubhala ngesandla
j j j j j j
-
1025
Iveki yoku-1: Usuku lwesi-3
Ukuphulaphula nokuthetha (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa; uJabu ujikile iphepha lama-70 n Amalungiselelo: Lungisa imibuzo ngalomxholo ukuphuhlisa intetho nabafundi.Qiniseka ukuba bonke abafundi banayo incwadi yomsebenzi ye-DBE.
n Iinjongo zesifundo: Ukuthetha ngomfanekiso, banxulumanise namava abo. Ukufunda isigama esitsha.
IMISEBENZI1. Umfanekiso:
• Cela abafundi batyhile kwiphepha lama- 70. • Funda isihloko ze nithethe ngomfanekiso nixoxe ngawo. • Isigama. Thetha ngamagama owalungisileyo ze ucele abafundi bawasebenzise kwisivakalisi.
• Ncamathisela oonotsheluza kwitshati yamagama abonakala njalo ze abafundi bawasebenzise njalo kule veki.
Ukufunda notitshala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi enkulu ka-Vula Bula: Jika; imicwe yezi zivakalisi:
• ‘Mayime! Misa! Ndifuna ukwehla!’uyakhwaza uJonah. • ‘Misa! Misa! Ndifuna ukwehla!’uyakhwaza kakhulu uJin. • ‘Misa! Misa! Ndifuna ukwehla!’uyakhwaza ecenga uGugu.
n Amalungiselelo: Zifundele ibali kwangethuba uze ulungise imibuzo yakho. n Iinjongo zesifundo: Ukuthatha inxaxheba ekufundeni kunye notitshala ngokuqikelela; ukunxulumanisa namava abo; nokuphendula imibuzo ekumgangatho ophezulu yokuvavanya ukuqonda.
IMISEBENZI1. Phambi kokufunda
• Khumbuza: Thetha ngenikufunde izolo. • Isigama: Cela abafundi bakunike amagama abawafunde izolo baze bawasebenzise kwizivakalisi bebonakalisa ulwazi lwentsingiselo yawo.
2. Ukufunda • Funda ibali ubonakalisa ukufunda ngotyibiliko. • Beka umcwe onesivakalisi ngasinye kwiphepha elifanelekileyo apha ebalini ze ucele
• Buza imibuzo yokuvavanya ukuqonda: ◦ (Iphepha le– 9) Kutheni uRina enyathela ngolunye unyawo phantsi? ◦ (Iphepha le– 10) Inokuba baziva njani aba bantwana bakulomfanekiso?
Izandi (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Vula Bula: ikhadi likanobumba u-/j/ namagama; incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa, iphepha lama- 70 kunye nephepha lama- 71
n Amalungiselelo: Qinisekisa ukuba abafundi banazo bonke iincwadi ze-DBE. n Iinjongo zesifundo: Ukuziqhelanisa nokusebenzisa unobumba u-/j/ emagameni nakwizivakalisi.
IMISEBENZI1. Khumbuza
• Sebenzisa ikhadi likanobumba kunye namagama ukukhumbuza abafundi enikufunde izolo.
• Abafundi mabalophule ngokwamalungu igama xa belibiza ze baphinde balibize kakuhle belidibanisa.
• Abafundi mabanike izivakalisi besebenzisa la magama bebonakalisa ukuqonda intsingiselo.
2. Incwadi yomsebenzi ye-DBE • Cela abafundi batyhile kwiphepha lama-70 kwiincwadi zabo zomsebenzi. • Khokela abafundi benze imisebenzi kwiphepha lama-70 nakwiphepha lama-71. • Hamba-hamba uqinisekise abafundi benza umsebenzi ngokulungileyo.
26
Iveki yoku-1: Usuku lwesi-3
Ukubhala ngesandla (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa; iphepha lama-72 nephepha lama-73 n Amalungiselelo: Qiniseka ukuba bonke abafundi banayo incwadi yomsebenzi ye-DBE. n n Iinjongo zesifundo: Ukuziqhelanisa ukubhala unobumba u-/j/.
IMISEBENZI1. Qhelanisa
• Cela abafundi batyhile kwiphepha lama-72 kwiincwadi zabo zomsebenzi. • Khokela abafundi benze umsebenzi wabo okwiphepha lama-72 nephepha lama- 73.
◦ Hamba-Hamba. Nceda abo badinga uncedo. ◦ Khumbula ukujonga indlela yokuhlala yabafundi, indlela yokubamba ipensile kwakunye
necala abakhokela ngakulo xa bebhala.2. Ukusebenza neqela elincinci
• Qinisekisa ukuba bonke abafundi benza umsebenzi wabo. • Thatha iqela lakho labantwana abafuna uncedo olwangezelelweyo ze usebenze nabo kulo msebenzi. (unako ukusebenzisa amakhadi oonobumba ukuncedisana nokuqonda).
Ukufunda ngamaqela (imizuzu engama-30)
Mvulo Lwesibini Lwesithathu Lwesine Lwesihlanu
Iqela loku-1 Iqela lesi-2 Iqela lesi-3 Iqela lesi-4 Iqela lesi-5
Umfundi ngamye ufumana amathuba okufundaUtitshala ancede apho kufuneka khona
• Iinjongo zesifundo: Ukuphuhlisa ufundo ngotyibiliko nangokuchanekileyo / ingqiqo • Qinisekisa ukuba abafundi bakwizinga lokufunda elifanayo. • Jonga kwincwadana yokufunda ngamaqela njengesikhokelo sebali ngalinye. • Bhala inqubela yokufunda komfundi ngamnye kwincwadi yakho. • Abanye abafundi bayazisebenzela: umsebenzi wezandi /ukubhala ngesandla.
-
1125
Iveki yoku-1: Usuku lwesi-3
Ukuphulaphula nokuthetha (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa; uJabu ujikile iphepha lama-70 n Amalungiselelo: Lungisa imibuzo ngalomxholo ukuphuhlisa intetho nabafundi.Qiniseka ukuba bonke abafundi banayo incwadi yomsebenzi ye-DBE.
n Iinjongo zesifundo: Ukuthetha ngomfanekiso, banxulumanise namava abo. Ukufunda isigama esitsha.
IMISEBENZI1. Umfanekiso:
• Cela abafundi batyhile kwiphepha lama- 70. • Funda isihloko ze nithethe ngomfanekiso nixoxe ngawo. • Isigama. Thetha ngamagama owalungisileyo ze ucele abafundi bawasebenzise kwisivakalisi.
• Ncamathisela oonotsheluza kwitshati yamagama abonakala njalo ze abafundi bawasebenzise njalo kule veki.
Ukufunda notitshala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi enkulu ka-Vula Bula: Jika; imicwe yezi zivakalisi:
• ‘Mayime! Misa! Ndifuna ukwehla!’uyakhwaza uJonah. • ‘Misa! Misa! Ndifuna ukwehla!’uyakhwaza kakhulu uJin. • ‘Misa! Misa! Ndifuna ukwehla!’uyakhwaza ecenga uGugu.
n Amalungiselelo: Zifundele ibali kwangethuba uze ulungise imibuzo yakho. n Iinjongo zesifundo: Ukuthatha inxaxheba ekufundeni kunye notitshala ngokuqikelela; ukunxulumanisa namava abo; nokuphendula imibuzo ekumgangatho ophezulu yokuvavanya ukuqonda.
IMISEBENZI1. Phambi kokufunda
• Khumbuza: Thetha ngenikufunde izolo. • Isigama: Cela abafundi bakunike amagama abawafunde izolo baze bawasebenzise kwizivakalisi bebonakalisa ulwazi lwentsingiselo yawo.
2. Ukufunda • Funda ibali ubonakalisa ukufunda ngotyibiliko. • Beka umcwe onesivakalisi ngasinye kwiphepha elifanelekileyo apha ebalini ze ucele
• Buza imibuzo yokuvavanya ukuqonda: ◦ (Iphepha le– 9) Kutheni uRina enyathela ngolunye unyawo phantsi? ◦ (Iphepha le– 10) Inokuba baziva njani aba bantwana bakulomfanekiso?
Izandi (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Vula Bula: ikhadi likanobumba u-/j/ namagama; incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa, iphepha lama- 70 kunye nephepha lama- 71
n Amalungiselelo: Qinisekisa ukuba abafundi banazo bonke iincwadi ze-DBE. n Iinjongo zesifundo: Ukuziqhelanisa nokusebenzisa unobumba u-/j/ emagameni nakwizivakalisi.
IMISEBENZI1. Khumbuza
• Sebenzisa ikhadi likanobumba kunye namagama ukukhumbuza abafundi enikufunde izolo.
• Abafundi mabalophule ngokwamalungu igama xa belibiza ze baphinde balibize kakuhle belidibanisa.
• Abafundi mabanike izivakalisi besebenzisa la magama bebonakalisa ukuqonda intsingiselo.
2. Incwadi yomsebenzi ye-DBE • Cela abafundi batyhile kwiphepha lama-70 kwiincwadi zabo zomsebenzi. • Khokela abafundi benze imisebenzi kwiphepha lama-70 nakwiphepha lama-71. • Hamba-hamba uqinisekise abafundi benza umsebenzi ngokulungileyo.
26
Iveki yoku-1: Usuku lwesi-3
Ukubhala ngesandla (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa; iphepha lama-72 nephepha lama-73 n Amalungiselelo: Qiniseka ukuba bonke abafundi banayo incwadi yomsebenzi ye-DBE. n n Iinjongo zesifundo: Ukuziqhelanisa ukubhala unobumba u-/j/.
IMISEBENZI1. Qhelanisa
• Cela abafundi batyhile kwiphepha lama-72 kwiincwadi zabo zomsebenzi. • Khokela abafundi benze umsebenzi wabo okwiphepha lama-72 nephepha lama- 73.
◦ Hamba-Hamba. Nceda abo badinga uncedo. ◦ Khumbula ukujonga indlela yokuhlala yabafundi, indlela yokubamba ipensile kwakunye
necala abakhokela ngakulo xa bebhala.2. Ukusebenza neqela elincinci
• Qinisekisa ukuba bonke abafundi benza umsebenzi wabo. • Thatha iqela lakho labantwana abafuna uncedo olwangezelelweyo ze usebenze nabo kulo msebenzi. (unako ukusebenzisa amakhadi oonobumba ukuncedisana nokuqonda).
Ukufunda ngamaqela (imizuzu engama-30)
Mvulo Lwesibini Lwesithathu Lwesine Lwesihlanu
Iqela loku-1 Iqela lesi-2 Iqela lesi-3 Iqela lesi-4 Iqela lesi-5
Umfundi ngamye ufumana amathuba okufundaUtitshala ancede apho kufuneka khona
• Iinjongo zesifundo: Ukuphuhlisa ufundo ngotyibiliko nangokuchanekileyo / ingqiqo • Qinisekisa ukuba abafundi bakwizinga lokufunda elifanayo. • Jonga kwincwadana yokufunda ngamaqela njengesikhokelo sebali ngalinye. • Bhala inqubela yokufunda komfundi ngamnye kwincwadi yakho. • Abanye abafundi bayazisebenzela: umsebenzi wezandi /ukubhala ngesandla.
-
1227
Iveki yoku-1: Usuku lwesi-4
Ukuphulaphula nokuthetha (imizuzu engama-20) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa; Galela amanzi esityeni iphepha lama-78 n Amalungiselelo: Qiniseka ukuba bonke abafundi banayo incwadi yomsebenzi ye-DBE. n Iinjongo zesifundo: Ukuthetha ngomfanekiso, banxulumanise namava abo. Ukufunda isigama esitsha.
IMISEBENZI1. Umfanekiso: Galela amanzi esityeni
• Cela abafundi batyhile kwiphepha lama- 78. • Funda isihloko ze nithethe ngomfanekiso nixoxe ngawo. • Isigama. Thetha ngamagama owalungisileyo ze ucele abafundi bawasebenzise kwisivakalisi.
• Ncamathisela oonotsheluza kwitshati yamagama abonakala njalo ze abafundi bawasebenzise njalo kule veki.
Ukufunda notitshala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi enkulu ye-Vula Bula: Jika n Amalungiselelo: Lungisa isakhelo sokushwankathela, ncamathelisa amagama afundiweyo naphina eludongeni elingaphambili egumbini.
n Iinjongo zesifundo: Ukuziqhelanisa namagama afundiweyo nokushwankathela ibali bebonakalisa ukuqonda.
IMISEBENZI1. Isigama
• Cela abafundi bakhangele amagama owafundisileyo kule veki kweli bali ze umfundi olifumeneyo igama azame ukulifunda.
• Bancedise xa kukho imfuneko, mabalophule ngokwamalungu igama ze baphinde balifunde ngotyibiliko.
2. Ukubalisa ibali ngokulandelelana kweziganeko • Xelela abafundi ukuba uza kubanika ithuba lokubalisa ibali ngokulandelelana kwezinto ezenzekileyo.
• Nika abafundi ithuba bathethe ngababini bexelelana ukuba: ◦ Liqhubeka phi eli bali? ◦ Ngobani abalinganiswa? ◦ Ngubani oqale wakhwela kujikeleza, kwaza bani? ◦ Ibiyintoni ingxaki? ◦ Bancedakele njani?
• Qinisekisa ukuba bonke abafundi bafumana ithuba lokuthetha, omnye komnye. • Sebenzisa ipowusta yezigaba zebali nixoxe nabafundi ngabakuthethileyo.
Izandi (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Vula Bula: ikhadi likanobumba u-/g/; namagama anesandi u- /g/: igadi, ugogo, igama, igaba, galela, igogogo, ukugula, ihagu, igolode
n Amalungiselelo: Yakha umcwe wephepha onesivakalisi: Ugogo usebenzisa igaba egadini. n Iinjongo zesifundo: Ukuchonga nokuvakalisa unobumba u-/g/ emagameni.
IMISEBENZI • Ukumamela izandi egameni: Chazela abafundi bamamele isivakalisi baze baphendule imibuzo. Ugogo usebenzisa igaba egadini.
• Mangaphi amagama akwesi sivakalisi? • Biza igama ngalinye ze abafundi balophule ngokwamalungu. • Biza igama ngalinye ze abafundi balophule ngokwesandi ngasinye egameni baphinde bawabize kakuhle ngokudibeneyo.
1. Umcwe wephepha onesivakalisi • Ncamathisela umcwe wephepha onesivakalisi ebhodini ze usifunde ngelizwi eliphezulu, ugxininise isandi u-/g/. ◦ Cela abafundi bamamele, bakhangele unobumba u-/g/ kwisivakalisi.
28
Iveki yoku-1: Usuku lwesi-4
2. Ikhadi likanobumba u-/g/ • Ncamathisela ikhadi likanobumba ebhodini nize nithethe ngomfanekiso negama, nigxininisa unobumba u-/g/.
• Abafundi mabajonge imilebe yakho xa ubiza isandi u-/g/ ze baphinde bajongane xa bebiza esi sandi.
3. Amagama ezandi • Hlelani amagama ngokwesicwangciso esingezantsi. Sindawoni isandi egameni
Ekuqaleni Embindini Ekugqibeleni
Ukubhala notitshala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Umhobe: Ujingi Wam; iincwadi zabafundi zokubhala; iikhrayoni n Amalungiselelo: Lungisa itshati yesakhelo sokubhala ze ubhale umhobe: uJingi Wam kwitshati ngombhalo omkhulu obonakalayo.
n Iinjongo zesifundo: Ukuthatha inxaxheba ekubhaleni umhobe.
IMISEBENZI • Chazela abafundi ukuba uza kubafundisa umhobe: Ujingi Wam • Funda umhobe ngomdla. • Xelela abafundi ukuba bangenelele, beqaphela imigca ephinda-phindeneyo. • Khokela abafundi bakhuphele umbongo ze bafakelele esi sivakalisi siphinda- phindayo. Sibhale kuqala ze baqhubekeke.
• Hamba- hamba ujonge abakubhalayo, ubanceda.
Ukufunda ngamaqela (imizuzu engama-30)
Mvulo Lwesibini Lwesithathu Lwesine Lwesihlanu
Iqela loku-1 Iqela lesi-2 Iqela lesi-3 Iqela lesi-4 Iqela lesi-5
Umfundi ngamye ufumana amathuba okufundaUtitshala ancede apho kufuneka khona
• Iinjongo zesifundo: Ukuphuhlisa ufundo ngotyibiliko nangokuchanekileyo / ingqiqo • Qinisekisa ukuba abafundi bakwizinga lokufunda elifanayo. • Jonga kwincwadana yokufunda ngamaqela njengesikhokelo sebali ngalinye. • Bhala inqubela yokufunda komfundi ngamnye kwincwadi yakho. • Abanye abafundi bayazisebenzela: umsebenzi wezandi /ukubhala ngesandla
-
1327
Iveki yoku-1: Usuku lwesi-4
Ukuphulaphula nokuthetha (imizuzu engama-20) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa; Galela amanzi esityeni iphepha lama-78 n Amalungiselelo: Qiniseka ukuba bonke abafundi banayo incwadi yomsebenzi ye-DBE. n Iinjongo zesifundo: Ukuthetha ngomfanekiso, banxulumanise namava abo. Ukufunda isigama esitsha.
IMISEBENZI1. Umfanekiso: Galela amanzi esityeni
• Cela abafundi batyhile kwiphepha lama- 78. • Funda isihloko ze nithethe ngomfanekiso nixoxe ngawo. • Isigama. Thetha ngamagama owalungisileyo ze ucele abafundi bawasebenzise kwisivakalisi.
• Ncamathisela oonotsheluza kwitshati yamagama abonakala njalo ze abafundi bawasebenzise njalo kule veki.
Ukufunda notitshala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi enkulu ye-Vula Bula: Jika n Amalungiselelo: Lungisa isakhelo sokushwankathela, ncamathelisa amagama afundiweyo naphina eludongeni elingaphambili egumbini.
n Iinjongo zesifundo: Ukuziqhelanisa namagama afundiweyo nokushwankathela ibali bebonakalisa ukuqonda.
IMISEBENZI1. Isigama
• Cela abafundi bakhangele amagama owafundisileyo kule veki kweli bali ze umfundi olifumeneyo igama azame ukulifunda.
• Bancedise xa kukho imfuneko, mabalophule ngokwamalungu igama ze baphinde balifunde ngotyibiliko.
2. Ukubalisa ibali ngokulandelelana kweziganeko • Xelela abafundi ukuba uza kubanika ithuba lokubalisa ibali ngokulandelelana kwezinto ezenzekileyo.
• Nika abafundi ithuba bathethe ngababini bexelelana ukuba: ◦ Liqhubeka phi eli bali? ◦ Ngobani abalinganiswa? ◦ Ngubani oqale wakhwela kujikeleza, kwaza bani? ◦ Ibiyintoni ingxaki? ◦ Bancedakele njani?
• Qinisekisa ukuba bonke abafundi bafumana ithuba lokuthetha, omnye komnye. • Sebenzisa ipowusta yezigaba zebali nixoxe nabafundi ngabakuthethileyo.
Izandi (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Vula Bula: ikhadi likanobumba u-/g/; namagama anesandi u- /g/: igadi, ugogo, igama, igaba, galela, igogogo, ukugula, ihagu, igolode
n Amalungiselelo: Yakha umcwe wephepha onesivakalisi: Ugogo usebenzisa igaba egadini. n Iinjongo zesifundo: Ukuchonga nokuvakalisa unobumba u-/g/ emagameni.
IMISEBENZI • Ukumamela izandi egameni: Chazela abafundi bamamele isivakalisi baze baphendule imibuzo. Ugogo usebenzisa igaba egadini.
• Mangaphi amagama akwesi sivakalisi? • Biza igama ngalinye ze abafundi balophule ngokwamalungu. • Biza igama ngalinye ze abafundi balophule ngokwesandi ngasinye egameni baphinde bawabize kakuhle ngokudibeneyo.
1. Umcwe wephepha onesivakalisi • Ncamathisela umcwe wephepha onesivakalisi ebhodini ze usifunde ngelizwi eliphezulu, ugxininise isandi u-/g/. ◦ Cela abafundi bamamele, bakhangele unobumba u-/g/ kwisivakalisi.
28
Iveki yoku-1: Usuku lwesi-4
2. Ikhadi likanobumba u-/g/ • Ncamathisela ikhadi likanobumba ebhodini nize nithethe ngomfanekiso negama, nigxininisa unobumba u-/g/.
• Abafundi mabajonge imilebe yakho xa ubiza isandi u-/g/ ze baphinde bajongane xa bebiza esi sandi.
3. Amagama ezandi • Hlelani amagama ngokwesicwangciso esingezantsi. Sindawoni isandi egameni
Ekuqaleni Embindini Ekugqibeleni
Ukubhala notitshala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Umhobe: Ujingi Wam; iincwadi zabafundi zokubhala; iikhrayoni n Amalungiselelo: Lungisa itshati yesakhelo sokubhala ze ubhale umhobe: uJingi Wam kwitshati ngombhalo omkhulu obonakalayo.
n Iinjongo zesifundo: Ukuthatha inxaxheba ekubhaleni umhobe.
IMISEBENZI • Chazela abafundi ukuba uza kubafundisa umhobe: Ujingi Wam • Funda umhobe ngomdla. • Xelela abafundi ukuba bangenelele, beqaphela imigca ephinda-phindeneyo. • Khokela abafundi bakhuphele umbongo ze bafakelele esi sivakalisi siphinda- phindayo. Sibhale kuqala ze baqhubekeke.
• Hamba- hamba ujonge abakubhalayo, ubanceda.
Ukufunda ngamaqela (imizuzu engama-30)
Mvulo Lwesibini Lwesithathu Lwesine Lwesihlanu
Iqela loku-1 Iqela lesi-2 Iqela lesi-3 Iqela lesi-4 Iqela lesi-5
Umfundi ngamye ufumana amathuba okufundaUtitshala ancede apho kufuneka khona
• Iinjongo zesifundo: Ukuphuhlisa ufundo ngotyibiliko nangokuchanekileyo / ingqiqo • Qinisekisa ukuba abafundi bakwizinga lokufunda elifanayo. • Jonga kwincwadana yokufunda ngamaqela njengesikhokelo sebali ngalinye. • Bhala inqubela yokufunda komfundi ngamnye kwincwadi yakho. • Abanye abafundi bayazisebenzela: umsebenzi wezandi /ukubhala ngesandla
-
1429
Iveki yoku-1: Usuku lwesi-5
Ukuphulaphula nokuthetha (imizuzu engama-20) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa; iphepha lama-78 n Amalungiselelo: Qiniseka ukuba bonke abafundi banazo iincwadi ze-DBE. n Iinjongo zesifundo: Ukuthetha ngomfanekiso, banxulumanise namava abo.
IMISEBENZI1. Umfanekiso: Galela amanzi esityeni
• Cela abafundi batyhile kwiphepha lama- 78. • Chazela abafundi ukuba niza kuthetha ngezinto abazenzileyo phambi kokuba baze esikolweni.
• Nika abafundi ithuba lokucinga ze baxelele umntu osecaleni kwabo. • Khetha abafundi abambalwa baxelele bonke abafundi.
Ukubhala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Iincwadi zabafundi zokubhala; iikhrayoni; itshati yokubhala n Amalungiselelo: Ncamathisela itshati enomhobe ebhodini. n Iinjongo zesifundo: Ukuzoba umfanekiso nokubhala isihloko. Ukuthetha ngabakuzobileyo.
IMISEBENZI • Xelela abafundi bakhuphe iincwadi zabo zokubhala ze bavule imihobe yabo. • Qinisekisa ukuba bagqibile ukubhala umhobe. • Fundani umhobe ngamaqela uqinisekise ukuba umfundi ngamnye ufunda encwadini yakhe.
• Qinisekisa ukuba bawubhale ngendlela eyiyo umhobe.
Izandi (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Vula Bula: ikhadi likanobumba u-/g/ namagama; incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa, iphepha lama- 78 kunye nephepha lama-79
n Amalugiselelo : Qiniseka ukuba bonke abafundi banazo iincwadi ze-DBE n Iinjongo zesifundo: Ukuziqhelanisa nokusebenzisa unobumba u-/g/ emagameni nakwizivakalisi.
IMISEBENZI1. Khumbuza
• Sebenzisa ikhadi likanobumba kunye namagama ukukhumbuza abafundi enikufunde izolo.
• Abafundi mabalophule ngokwamalungu igama xa belibiza ze baphinde balibize kakuhle belidibanisa.
• Abafundi mabanike izivakalisi besebenzisa la magama bebonakalisa ukuqonda intsingiselo.
2. Incwadi yomsebenzi ye-DBE • Cela abafundi batyhile kwiphepha lama-78 kwiincwadi zabo zomsebenzi. • Khokela abafundi benze imisebenzi kwiphepha lama-78 ukuya kwiphepha lama-79. • Hamba-hamba uqinisekise abafundi benza umsebenzi ngokuchanekileyo.
30
Iveki yoku-1: Usuku lwesi-5
Ukubhala ngesandla (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa, iphepha lama- 80 kunye nephepha lama-81 n Amalungiselelo: Qinisekisa ukuba wonke umfundi unencwadi yakhe ye-DBE. n Iinjongo zesifundo: Ukufunda nokuziqhelanisa ukubhala unobumba u-/g/ kunye namagama anesandi u-/g/.
IMISEBENZI1. Incwadi yomsebenzi ye-DBE
• Cela abafundi batyhile kwiphepha lama-80 kwiincwadi zabo zomsebenzi. • Khokela abafundi benze imisebenzi kwiphepha lama-80 ukuya kwiphepha lama-81. • Hamba-hamba uqinisekise abafundi benza umsebenzi ngokuchanekileyo.
Ukufunda ngamaqela (imizuzu engama-30)
Mvulo Lwesibini Lwesithathu Lwesine Lwesihlanu
Iqela loku-1 Iqela lesi-2 Iqela lesi-3 Iqela lesi-4 Iqela lesi-5
Umfundi ngamye ufumana amathuba okufundaUtitshala ancede apho kufuneka khona
• Iinjongo zesifundo: Ukuphuhlisa ufundo ngotyibiliko nangokuchanekileyo / ingqiqo • Qinisekisa ukuba abafundi bakwizinga lokufunda elifanayo. • Jonga kwincwadana yokufunda ngamaqela njengesikhokelo sebali ngalinye. • Bhala inqubela yokufunda komfundi ngamnye kwincwadi yakho. • Abanye abafundi bayazisebenzela: umsebenzi wezandi /ukubhala ngesandla /ukufunda ngababini.
Isigama seveki
ivili injaulingisa iqokobhe elungqukuva aqhele qhubeka yokugqibela gqithisela didekazola ihlebo isipho igumbi
-
1529
Iveki yoku-1: Usuku lwesi-5
Ukuphulaphula nokuthetha (imizuzu engama-20) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa; iphepha lama-78 n Amalungiselelo: Qiniseka ukuba bonke abafundi banazo iincwadi ze-DBE. n Iinjongo zesifundo: Ukuthetha ngomfanekiso, banxulumanise namava abo.
IMISEBENZI1. Umfanekiso: Galela amanzi esityeni
• Cela abafundi batyhile kwiphepha lama- 78. • Chazela abafundi ukuba niza kuthetha ngezinto abazenzileyo phambi kokuba baze esikolweni.
• Nika abafundi ithuba lokucinga ze baxelele umntu osecaleni kwabo. • Khetha abafundi abambalwa baxelele bonke abafundi.
Ukubhala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Iincwadi zabafundi zokubhala; iikhrayoni; itshati yokubhala n Amalungiselelo: Ncamathisela itshati enomhobe ebhodini. n Iinjongo zesifundo: Ukuzoba umfanekiso nokubhala isihloko. Ukuthetha ngabakuzobileyo.
IMISEBENZI • Xelela abafundi bakhuphe iincwadi zabo zokubhala ze bavule imihobe yabo. • Qinisekisa ukuba bagqibile ukubhala umhobe. • Fundani umhobe ngamaqela uqinisekise ukuba umfundi ngamnye ufunda encwadini yakhe.
• Qinisekisa ukuba bawubhale ngendlela eyiyo umhobe.
Izandi (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Vula Bula: ikhadi likanobumba u-/g/ namagama; incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa, iphepha lama- 78 kunye nephepha lama-79
n Amalugiselelo : Qiniseka ukuba bonke abafundi banazo iincwadi ze-DBE n Iinjongo zesifundo: Ukuziqhelanisa nokusebenzisa unobumba u-/g/ emagameni nakwizivakalisi.
IMISEBENZI1. Khumbuza
• Sebenzisa ikhadi likanobumba kunye namagama ukukhumbuza abafundi enikufunde izolo.
• Abafundi mabalophule ngokwamalungu igama xa belibiza ze baphinde balibize kakuhle belidibanisa.
• Abafundi mabanike izivakalisi besebenzisa la magama bebonakalisa ukuqonda intsingiselo.
2. Incwadi yomsebenzi ye-DBE • Cela abafundi batyhile kwiphepha lama-78 kwiincwadi zabo zomsebenzi. • Khokela abafundi benze imisebenzi kwiphepha lama-78 ukuya kwiphepha lama-79. • Hamba-hamba uqinisekise abafundi benza umsebenzi ngokuchanekileyo.
30
Iveki yoku-1: Usuku lwesi-5
Ukubhala ngesandla (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa, iphepha lama- 80 kunye nephepha lama-81 n Amalungiselelo: Qinisekisa ukuba wonke umfundi unencwadi yakhe ye-DBE. n Iinjongo zesifundo: Ukufunda nokuziqhelanisa ukubhala unobumba u-/g/ kunye namagama anesandi u-/g/.
IMISEBENZI1. Incwadi yomsebenzi ye-DBE
• Cela abafundi batyhile kwiphepha lama-80 kwiincwadi zabo zomsebenzi. • Khokela abafundi benze imisebenzi kwiphepha lama-80 ukuya kwiphepha lama-81. • Hamba-hamba uqinisekise abafundi benza umsebenzi ngokuchanekileyo.
Ukufunda ngamaqela (imizuzu engama-30)
Mvulo Lwesibini Lwesithathu Lwesine Lwesihlanu
Iqela loku-1 Iqela lesi-2 Iqela lesi-3 Iqela lesi-4 Iqela lesi-5
Umfundi ngamye ufumana amathuba okufundaUtitshala ancede apho kufuneka khona
• Iinjongo zesifundo: Ukuphuhlisa ufundo ngotyibiliko nangokuchanekileyo / ingqiqo • Qinisekisa ukuba abafundi bakwizinga lokufunda elifanayo. • Jonga kwincwadana yokufunda ngamaqela njengesikhokelo sebali ngalinye. • Bhala inqubela yokufunda komfundi ngamnye kwincwadi yakho. • Abanye abafundi bayazisebenzela: umsebenzi wezandi /ukubhala ngesandla /ukufunda ngababini.
Isigama seveki
ivili injaulingisa iqokobhe elungqukuva aqhele qhubeka yokugqibela gqithisela didekazola ihlebo isipho igumbi
-
1631
Iveki yesi-2: Usuku loku-1
Ukuphulaphula nokuthetha (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Ipowusta ye-DBE: Izithuthi; oonotsheluza besigama: imoto, ibhayisekili, ibhasi, isithuthuthu, itekisi, inqwelo moya
n Amalungiselelo: Yakha umcwe wephepha onesihloko uze wenze oonotsheluza bamagama esiXhosa akwipowusta.
n Iinjongo zesifundo: Ukuthetha ngepowusta uyinxulumanise namava abo. Ukufunda isigama esitsha.
IMISEBENZI1. Umxholo wepowusta: Izithuthi
• Ncamathisela ipowusta ebhodini. Funda isihloko uze uthethe ngaso. Ncamathisela isihloko sesiXhosa ecaleni kwesihloko sesiNgesi. ◦ Zinceda entweni izithuthi? ◦ Zeziphi izithuthi enizisebenzisayo nina? Nisiya phi?
• Thetha ngesithuthi ngasinye. • Isigama. Thetha ngentsingiselo. Jonga isimo segama ngasinye. Sisebenzise kwisivakalisi. • Ncamathisela oonotsheluza kwipowusta nize nibasebenzise iveki yonke.
Ukufunda notitshala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi enkulu ka-Vula Bula: Umnikelo; oonotsheluza besigama: iziqhamo, ivatala, qokelela, umnikelo, iinkedama, ipopo, ipere
n Amalungiselelo: Zifundele ibali kwangethuba uze ulungise imibuzo yakho. n Iinjongo zesifundo: Ukuxoxa ngemifanekiso; ukuthatha inxaxheba ekufundeni kunye notitshala; ukuqikelela; ukunxulumanisa namava abo; nokuphendula imibuzo yovavanyo lokuqonda.
IMISEBENZI1. Phambi kokufunda
• Iqweqwe: Thetha ngeqweqwe nomfanekiso; buza imibuzo: • Jonga lo mfanekiso, ucinga ukuba kwenzeka ntoni? Kutheni usitsho? • Ucinga ukuba eli bali liza kuba ngantoni? (ukuqikelela) • Ukuxoxa ngemifanekiso: Tyhila ibali (ungalifundi!). Jonga imifanekiso uze ubuze imibuzo: • (iphepha lama-20) Chazela abafundi bafunde umbhalo osedongeni kunye nakwi nqwelana yokuthutha ze nixoxe.
• Ingaba le nqwelana yokuthutha yenza ntoni apha? • Isigama: Fundisa amagama amatsha usebenzisa oonotsheluza, izinto okanye imifanekiso. • Thetha ngentsingiselo. Jonga isimo segama ngasinye. Sisebenzise kwisivakalisi. • Ncamathisela oonotsheluza kwipowusta nize nibasebenzise iveki yonke.
2. Ukufunda • Funda ibali ngomdla, ubonakalisa ukufunda ngotyibiliko. • Emva kokufunda amaphepha amabini okanye amathathu, buza imibuzo yokuvavanya ukuqonda ze abafundi baqikelele okuza kwenzeka kumaphepha alandelayo: ◦ Yintoni ubuntu? ◦ (iphepha le-17) Ingaba abahlali bale ndawo banobuntu? Kutheni usitsho?
3. Emva kokufunda • Gqibezela ngokubuza imibuzo:
◦ Ucinga ukuba linomdla eli bali? Kutheni usitsho? ◦ Ngubani apha kuni owakhe wafumana isipho? Sasiyintoni? Waziva njani xa
wawufumana esi sipho?
Izandi (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Vula Bula: ikhadi likanobumba u-/p/; namagama esandi u- /p/: ipapa, ipopo, ipali, isipili, ipani, ipesika, i-apile
n Amalungiselelo: Yakha umcwe wephepha onesivakalisi: Umama uphethe ipere, ipopo kunye nepere. n Iinjongo zesifundo: Ukuchonga nokuvakalisa unobumba u-/p/ emagameni.
IMISEBENZI1. Ukumamela izandi egameni: Chazela abafundi ukuba isivakalisi senziwa ngamagama, amagama anamalungu, bamamele isivakalisi baze baphendule imibuzo. Umama uphethe ipere, ipopo kunye nepesika.
Grade 1 Second Additional Language
9 781431 523108 ISBN 978-1-4315-2310-8
THIS POSTER MAY NOT BE SOLD.
10POSTER TRANSPORT
Teacher’s note: Translate these words from English into the target language and then paste the words into the correct spaces.
Teacher’s note: Translate these words from English into bicycle
aeroplane
helicopter
ship
bus
train
taxi
truck
car
motorbike
aeroplane
helicopter
ship
bus
Grade 1 SAL Posters.indd 10 2015-10-28 06:28:02 PM
32
• Mangaphi amagama akwesi sivakalisi? • Biza igama ngalinye ze abafundi balophule ngokwamalungu • Umama = u/ma/ma, uphethe = u/phe/the, ipere = i/pe/re, ipopo = i/po/po, kunye = ku/ nye, nepesika = ne/pe/si/ka
• Biza la magama alandelayo ze abafundi bawophule ngokwe sandi ngasinye egameni baphinde bawabize kakuhle ngokudibeneyo.
• Umama = u/m/a/m/a, ipere = i/p/e/r/e, ipopo = i/p/o/p/o2. Umcwe wephepha onesivakalisi
• Ncamathisela umcwe wephepha onesivakalisi ebhodini ze usifunde ngelizwi eliphezulu, ugxininise isandi u-/p/.
• Cela abafundi bamamele, bakhangele unobumba u-/p/ kwisivakalisi.3. Ikhadi likanobumba u-/p/
• Ncamathisela ikhadi likanobumba ebhodini uze ubuze ze nithethe ngomfanekiso negama, nigxininisa unobumba u-/p/.
• Abafundi mabajonge imilebe yakho xa ubiza isandi u-/p/ ze baphinde bajongane xa bebiza esi sandi.
4. Amagama ezandi • Hlelani amagama ngokwesicwangciso esingezantsi. Sindawoni isandi egameni
Ekuqaleni Embindini Ekugqibeleni
Ukubhala ngesandla (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Iincwadi zabafundi zokwenza umsebenzi obhalwe ngesandla n Amalungiselelo: Bhala iphatheni ebhodini kwimigca emibini kunye nonobumba u-/p/ kumgca ongezantsi, kumgca olandelayo bhala lamagama: ipapa, ipopo, ipali.
n Iinjongo zesifundo: Ukufunda nokuziqhelanisa ukubhala unobumba u-/p/ kunye namagama anesandi u-/p/.
IMISEBENZI1. Qhelanisa
• Cela abafundi bakujonge xa ubhala unobumba u-/p/ emoyeni, ufulathele. • Baxelele baphinda-phinde lo gama besebenzisa iminwe yabo ukubhala unobumba u-/p/ emoyeni, edesikeni, nasemiqolweni yabahlobo babo. Thetha le ndlela ubhala ngayo ze bakulinganise.
2. Iincwadi zabafundi • Mabakhuphele iphatheni esebhodini ze babhale unobumba u-/p/ beziqhelanisa. • Khumbula ukujonga indlela yokuhlala yabafundi, indlela yokubamba ipensile kwakunye necala abakhokela ngakulo xa bebhala.
Ukufunda ngamaqela (imizuzu engama-30)
Mvulo Lwesibini Lwesithathu Lwesine Lwesihlanu
Iqela loku-1 Iqela lesi-2 Iqela lesi-3 Iqela lesi-4 Iqela lesi-5
Umfundi ngamye ufumana amathuba okufundaUtitshala ancede apho kufuneka khona
• Iinjongo zesifundo: Ukuphuhlisa ufundo ngotyibiliko nangokuchanekileyo / ingqiqo • Qinisekisa ukuba abafundi bakwizinga lokufunda elifanayo. • Jonga kwincwadana yokufunda ngamaqela njengesikhokelo sebali ngalinye. • Bhala inqubela yokufunda komfundi ngamnye kwincwadi yakho. • Abanye abafundi bayazisebenzela: umsebenzi wezandi /ukubhala ngesandla
Iveki yesi-2: Usuku loku-1
-
1731
Iveki yesi-2: Usuku loku-1
Ukuphulaphula nokuthetha (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Ipowusta ye-DBE: Izithuthi; oonotsheluza besigama: imoto, ibhayisekili, ibhasi, isithuthuthu, itekisi, inqwelo moya
n Amalungiselelo: Yakha umcwe wephepha onesihloko uze wenze oonotsheluza bamagama esiXhosa akwipowusta.
n Iinjongo zesifundo: Ukuthetha ngepowusta uyinxulumanise namava abo. Ukufunda isigama esitsha.
IMISEBENZI1. Umxholo wepowusta: Izithuthi
• Ncamathisela ipowusta ebhodini. Funda isihloko uze uthethe ngaso. Ncamathisela isihloko sesiXhosa ecaleni kwesihloko sesiNgesi. ◦ Zinceda entweni izithuthi? ◦ Zeziphi izithuthi enizisebenzisayo nina? Nisiya phi?
• Thetha ngesithuthi ngasinye. • Isigama. Thetha ngentsingiselo. Jonga isimo segama ngasinye. Sisebenzise kwisivakalisi. • Ncamathisela oonotsheluza kwipowusta nize nibasebenzise iveki yonke.
Ukufunda notitshala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi enkulu ka-Vula Bula: Umnikelo; oonotsheluza besigama: iziqhamo, ivatala, qokelela, umnikelo, iinkedama, ipopo, ipere
n Amalungiselelo: Zifundele ibali kwangethuba uze ulungise imibuzo yakho. n Iinjongo zesifundo: Ukuxoxa ngemifanekiso; ukuthatha inxaxheba ekufundeni kunye notitshala; ukuqikelela; ukunxulumanisa namava abo; nokuphendula imibuzo yovavanyo lokuqonda.
IMISEBENZI1. Phambi kokufunda
• Iqweqwe: Thetha ngeqweqwe nomfanekiso; buza imibuzo: • Jonga lo mfanekiso, ucinga ukuba kwenzeka ntoni? Kutheni usitsho? • Ucinga ukuba eli bali liza kuba ngantoni? (ukuqikelela) • Ukuxoxa ngemifanekiso: Tyhila ibali (ungalifundi!). Jonga imifanekiso uze ubuze imibuzo: • (iphepha lama-20) Chazela abafundi bafunde umbhalo osedongeni kunye nakwi nqwelana yokuthutha ze nixoxe.
• Ingaba le nqwelana yokuthutha yenza ntoni apha? • Isigama: Fundisa amagama amatsha usebenzisa oonotsheluza, izinto okanye imifanekiso. • Thetha ngentsingiselo. Jonga isimo segama ngasinye. Sisebenzise kwisivakalisi. • Ncamathisela oonotsheluza kwipowusta nize nibasebenzise iveki yonke.
2. Ukufunda • Funda ibali ngomdla, ubonakalisa ukufunda ngotyibiliko. • Emva kokufunda amaphepha amabini okanye amathathu, buza imibuzo yokuvavanya ukuqonda ze abafundi baqikelele okuza kwenzeka kumaphepha alandelayo: ◦ Yintoni ubuntu? ◦ (iphepha le-17) Ingaba abahlali bale ndawo banobuntu? Kutheni usitsho?
3. Emva kokufunda • Gqibezela ngokubuza imibuzo:
◦ Ucinga ukuba linomdla eli bali? Kutheni usitsho? ◦ Ngubani apha kuni owakhe wafumana isipho? Sasiyintoni? Waziva njani xa
wawufumana esi sipho?
Izandi (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Vula Bula: ikhadi likanobumba u-/p/; namagama esandi u- /p/: ipapa, ipopo, ipali, isipili, ipani, ipesika, i-apile
n Amalungiselelo: Yakha umcwe wephepha onesivakalisi: Umama uphethe ipere, ipopo kunye nepere. n Iinjongo zesifundo: Ukuchonga nokuvakalisa unobumba u-/p/ emagameni.
IMISEBENZI1. Ukumamela izandi egameni: Chazela abafundi ukuba isivakalisi senziwa ngamagama, amagama anamalungu, bamamele isivakalisi baze baphendule imibuzo. Umama uphethe ipere, ipopo kunye nepesika.
Grade 1 Second Additional Language
9 781431 523108 ISBN 978-1-4315-2310-8
THIS POSTER MAY NOT BE SOLD.
10POSTER TRANSPORT
Teacher’s note: Translate these words from English into the target language and then paste the words into the correct spaces.
bicycle
aeroplane
helicopter
ship
bus
train
taxi
truck
car
motorbike
Grade 1 SAL Posters.indd 10 2015-10-28 06:28:02 PM
32
• Mangaphi amagama akwesi sivakalisi? • Biza igama ngalinye ze abafundi balophule ngokwamalungu • Umama = u/ma/ma, uphethe = u/phe/the, ipere = i/pe/re, ipopo = i/po/po, kunye = ku/ nye, nepesika = ne/pe/si/ka
• Biza la magama alandelayo ze abafundi bawophule ngokwe sandi ngasinye egameni baphinde bawabize kakuhle ngokudibeneyo.
• Umama = u/m/a/m/a, ipere = i/p/e/r/e, ipopo = i/p/o/p/o2. Umcwe wephepha onesivakalisi
• Ncamathisela umcwe wephepha onesivakalisi ebhodini ze usifunde ngelizwi eliphezulu, ugxininise isandi u-/p/.
• Cela abafundi bamamele, bakhangele unobumba u-/p/ kwisivakalisi.3. Ikhadi likanobumba u-/p/
• Ncamathisela ikhadi likanobumba ebhodini uze ubuze ze nithethe ngomfanekiso negama, nigxininisa unobumba u-/p/.
• Abafundi mabajonge imilebe yakho xa ubiza isandi u-/p/ ze baphinde bajongane xa bebiza esi sandi.
4. Amagama ezandi • Hlelani amagama ngokwesicwangciso esingezantsi. Sindawoni isandi egameni
Ekuqaleni Embindini Ekugqibeleni
Ukubhala ngesandla (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Iincwadi zabafundi zokwenza umsebenzi obhalwe ngesandla n Amalungiselelo: Bhala iphatheni ebhodini kwimigca emibini kunye nonobumba u-/p/ kumgca ongezantsi, kumgca olandelayo bhala lamagama: ipapa, ipopo, ipali.
n Iinjongo zesifundo: Ukufunda nokuziqhelanisa ukubhala unobumba u-/p/ kunye namagama anesandi u-/p/.
IMISEBENZI1. Qhelanisa
• Cela abafundi bakujonge xa ubhala unobumba u-/p/ emoyeni, ufulathele. • Baxelele baphinda-phinde lo gama besebenzisa iminwe yabo ukubhala unobumba u-/p/ emoyeni, edesikeni, nasemiqolweni yabahlobo babo. Thetha le ndlela ubhala ngayo ze bakulinganise.
2. Iincwadi zabafundi • Mabakhuphele iphatheni esebhodini ze babhale unobumba u-/p/ beziqhelanisa. • Khumbula ukujonga indlela yokuhlala yabafundi, indlela yokubamba ipensile kwakunye necala abakhokela ngakulo xa bebhala.
Ukufunda ngamaqela (imizuzu engama-30)
Mvulo Lwesibini Lwesithathu Lwesine Lwesihlanu
Iqela loku-1 Iqela lesi-2 Iqela lesi-3 Iqela lesi-4 Iqela lesi-5
Umfundi ngamye ufumana amathuba okufundaUtitshala ancede apho kufuneka khona
• Iinjongo zesifundo: Ukuphuhlisa ufundo ngotyibiliko nangokuchanekileyo / ingqiqo • Qinisekisa ukuba abafundi bakwizinga lokufunda elifanayo. • Jonga kwincwadana yokufunda ngamaqela njengesikhokelo sebali ngalinye. • Bhala inqubela yokufunda komfundi ngamnye kwincwadi yakho. • Abanye abafundi bayazisebenzela: umsebenzi wezandi /ukubhala ngesandla
Iveki yesi-2: Usuku loku-1
-
1833
Iveki yesi-2: Usuku lwesi-2
Ukuphulaphula nokuthetha (imizuzu engama-20) n Izixhobo: Ipowusta ye-DBE: Izithuthi; oonotsheluza besigama: imoto, ibhayisekili, ibhasi, isithuthuthu, itekisi, inqwelo moya
n Amalungiselelo: Beka oonotsheluza bamagama ecaleni kwepowusta. n Iinjongo zesifundo: Ukuthetha ngepowusta uyinxulumanise namava abo. Ukufunda isigama esitsha.
IMISEBENZI • Zikhumbuze ngesigama esitsha • Ncamathisela ipowusta ebhodini nikhumbuzane ngezinto ebenizithethile izolo. • Yalela abafundi bajonge amagama asecaleni bazame ukuwafunda ze bawancamathelise ecaleni komfanekiso ofanelekileyo kwipowusta.
• Xoxani ngendawo ezahlukileyo ezihamba kuzo izithuthi ezikule powusta
Ukufunda notitshala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Iincwadi enkulu ka-Vula Bula: Umnikelo; imicwe yezizivakalisi:
• Khawutsho uyawathanda wena ama-apile? • Khawutsho uyawathanda wena amapere? • Khawutsho uyazithanda wena iipopo? • Khawutsho uyazithanda wena iipesika? • Khawutsho uyayithanda wena ivatala? • Khawutsho uyayithanda wena ipayinapile?
n Amalungiselelo: Zifundele ibali kwangethuba uze ulungise imibuzo yakho. n Iinjongo zesifundo: Ukuthatha inxaxheba ekufundeni kunye notitshala ngokuqikelela; ukunxulumanisa namava abo; nokuphendula imibuzo ekumgangatho ophezulu yokuvavanya ukuqonda.
IMISEBENZI1. Phambi kokufunda
• Khumbuza: Thetha ngenikufunde izolo. • Isigama: Cela abafundi bakunike amagama abawafunde izolo baze bawasebenzise kwizivakalisi bebonakalisa ulwazi lwentsingiselo yawo.
2. Ukufunda • Funda ibali ubonakalisa ukufunda ngotyibiliko. • Beka umcwe onesivakalisi ngasinye kwiphepha elifanelekileyo apha ebalini ze ucele
• Buza imibuzo yokuvavanya ukuqonda: ◦ Yayiziziqhamo zikabani ezi? ◦ Ingaba bazithutha ngantoni ezi ziqhamo? ◦ (iphepha lama–20) Jonga lo mfanekiso. Ucinga ukuba bayazifumana ezinye izipho
ezingezizo iziqhamo? Kutheni usitsho?
Izandi (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Vula Bula: ikhadi likanobumba u-/p/ namagama; incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa, iphepha le-122 kunye nephepha le-123
n Iinjongo zesifundo: Ukuziqhelanisa nokusebenzisa unobumba u-/p/ emagameni nakwizivakalisi.
IMISEBENZI3. Khumbuza
• Sebenzisa ikhadi likanobumba kunye namagama ukukhumbuza abafundi enikufunde izolo.
• Abafundi mabalophule ngokwamalungu igama xa belibiza ze baphinde balibize kakuhle belidibanisa.
• Abafundi mabanike izivakalisi besebenzisa la magama bebonakalisa ukuqonda intsingiselo.
4. Incwadi yomsebenzi ye-DBE • Cela abafundi batyhile kwiphepha le-122 kwiincwadi zabo zomsebenzi. • Khokela abafundi benze imisebenzi kwiphepha le-122 nakwiphepha le-123. • Hamba-hamba uqinisekise abafundi benza umsebenzi ngokulungileyo.
Grade 1 Second Additional Language
9 781431 523108 ISBN 978-1-4315-2310-8
THIS POSTER MAY NOT BE SOLD.
10POSTER TRANSPORT
Teacher’s note: Translate these words from English into the target language and then paste the words into the correct spaces.
Teacher’s note: Translate these words from English into bicycle
aeroplane
helicopter
ship
bus
train
taxi
truck
car
motorbike
aeroplane
helicopter
ship
bus
Grade 1 SAL Posters.indd 10 2015-10-28 06:28:02 PM
34
Iveki yesi-2: Usuku lwesi-2
Ukubhala ngesandla (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa; iphepha le-124 nephepha le- 125 n Amalungiselelo: Qiniseka ukuba bonke abafundi banayo incwadi yomsebenzi ye-DBE. n Iinjongo zesifundo: Ukuziqhelanisa ukubhala unobumba u-/p/.
IMISEBENZI1. Qhelanisa
• Cela abafundi batyhile kwiphepha le-124 kwiincwadi zabo zomsebenzi. • Khokela abafundi benze umsebenzi wabo okwiphepha le-124 nephepha le- 125. • Hamba-Hamba. Nceda abo badinga uncedo. • Khumbula ukujonga indlela yokuhlala yabafundi, indlela yokubamba ipensile kwakunye necala abakhokela ngakulo xa bebhala.
2. Ukusebenza neqela elincinci • Qinisekisa ukuba bonke abafundi benza umsebenzi wabo. • Thatha iqela lakho labantwana abafuna uncedo olongezelelweyo ze usebenze nabo kulo msebenzi. (unako ukusebenzisa amakhadi oonobumba ukuncedisana nokuqonda)
Ukufunda ngamaqela (imizuzu engama-30)
Mvulo Lwesibini Lwesithathu Lwesine Lwesihlanu
Iqela loku-1 Iqela lesi-2 Iqela lesi-3 Iqela lesi-4 Iqela lesi-5
Umfundi ngamye ufumana amathuba okufundaUtitshala ancede apho kufuneka khona
• Iinjongo zesifundo: Ukuphuhlisa ufundo ngotyibiliko nangokuchanekileyo / ingqiqo • Qinisekisa ukuba abafundi bakwizinga lokufunda elifanayo. • Jonga kwincwadana yokufunda ngamaqela njengesikhokelo sebali ngalinye. • Bhala inqubela yokufunda komfundi ngamnye kwincwadi yakho. • Abanye abafundi bayazisebenzela: umsebenzi wezandi /ukubhala ngesandla.
-
1933
Iveki yesi-2: Usuku lwesi-2
Ukuphulaphula nokuthetha (imizuzu engama-20) n Izixhobo: Ipowusta ye-DBE: Izithuthi; oonotsheluza besigama: imoto, ibhayisekili, ibhasi, isithuthuthu, itekisi, inqwelo moya
n Amalungiselelo: Beka oonotsheluza bamagama ecaleni kwepowusta. n Iinjongo zesifundo: Ukuthetha ngepowusta uyinxulumanise namava abo. Ukufunda isigama esitsha.
IMISEBENZI • Zikhumbuze ngesigama esitsha • Ncamathisela ipowusta ebhodini nikhumbuzane ngezinto ebenizithethile izolo. • Yalela abafundi bajonge amagama asecaleni bazame ukuwafunda ze bawancamathelise ecaleni komfanekiso ofanelekileyo kwipowusta.
• Xoxani ngendawo ezahlukileyo ezihamba kuzo izithuthi ezikule powusta
Ukufunda notitshala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Iincwadi enkulu ka-Vula Bula: Umnikelo; imicwe yezizivakalisi:
• Khawutsho uyawathanda wena ama-apile? • Khawutsho uyawathanda wena amapere? • Khawutsho uyazithanda wena iipopo? • Khawutsho uyazithanda wena iipesika? • Khawutsho uyayithanda wena ivatala? • Khawutsho uyayithanda wena ipayinapile?
n Amalungiselelo: Zifundele ibali kwangethuba uze ulungise imibuzo yakho. n Iinjongo zesifundo: Ukuthatha inxaxheba ekufundeni kunye notitshala ngokuqikelela; ukunxulumanisa namava abo; nokuphendula imibuzo ekumgangatho ophezulu yokuvavanya ukuqonda.
IMISEBENZI1. Phambi kokufunda
• Khumbuza: Thetha ngenikufunde izolo. • Isigama: Cela abafundi bakunike amagama abawafunde izolo baze bawasebenzise kwizivakalisi bebonakalisa ulwazi lwentsingiselo yawo.
2. Ukufunda • Funda ibali ubonakalisa ukufunda ngotyibiliko. • Beka umcwe onesivakalisi ngasinye kwiphepha elifanelekileyo apha ebalini ze ucele
• Buza imibuzo yokuvavanya ukuqonda: ◦ Yayiziziqhamo zikabani ezi? ◦ Ingaba bazithutha ngantoni ezi ziqhamo? ◦ (iphepha lama–20) Jonga lo mfanekiso. Ucinga ukuba bayazifumana ezinye izipho
ezingezizo iziqhamo? Kutheni usitsho?
Izandi (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Vula Bula: ikhadi likanobumba u-/p/ namagama; incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa, iphepha le-122 kunye nephepha le-123
n Iinjongo zesifundo: Ukuziqhelanisa nokusebenzisa unobumba u-/p/ emagameni nakwizivakalisi.
IMISEBENZI3. Khumbuza
• Sebenzisa ikhadi likanobumba kunye namagama ukukhumbuza abafundi enikufunde izolo.
• Abafundi mabalophule ngokwamalungu igama xa belibiza ze baphinde balibize kakuhle belidibanisa.
• Abafundi mabanike izivakalisi besebenzisa la magama bebonakalisa ukuqonda intsingiselo.
4. Incwadi yomsebenzi ye-DBE • Cela abafundi batyhile kwiphepha le-122 kwiincwadi zabo zomsebenzi. • Khokela abafundi benze imisebenzi kwiphepha le-122 nakwiphepha le-123. • Hamba-hamba uqinisekise abafundi benza umsebenzi ngokulungileyo.
Grade 1 Second Additional Language
9 781431 523108 ISBN 978-1-4315-2310-8
THIS POSTER MAY NOT BE SOLD.
10POSTER TRANSPORT
Teacher’s note: Translate these words from English into the target language and then paste the words into the correct spaces.
bicycle
aeroplane
helicopter
ship
bus
train
taxi
truck
car
motorbike
Grade 1 SAL Posters.indd 10 2015-10-28 06:28:02 PM
34
Iveki yesi-2: Usuku lwesi-2
Ukubhala ngesandla (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa; iphepha le-124 nephepha le- 125 n Amalungiselelo: Qiniseka ukuba bonke abafundi banayo incwadi yomsebenzi ye-DBE. n Iinjongo zesifundo: Ukuziqhelanisa ukubhala unobumba u-/p/.
IMISEBENZI1. Qhelanisa
• Cela abafundi batyhile kwiphepha le-124 kwiincwadi zabo zomsebenzi. • Khokela abafundi benze umsebenzi wabo okwiphepha le-124 nephepha le- 125. • Hamba-Hamba. Nceda abo badinga uncedo. • Khumbula ukujonga indlela yokuhlala yabafundi, indlela yokubamba ipensile kwakunye necala abakhokela ngakulo xa bebhala.
2. Ukusebenza neqela elincinci • Qinisekisa ukuba bonke abafundi benza umsebenzi wabo. • Thatha iqela lakho labantwana abafuna uncedo olongezelelweyo ze usebenze nabo kulo msebenzi. (unako ukusebenzisa amakhadi oonobumba ukuncedisana nokuqonda)
Ukufunda ngamaqela (imizuzu engama-30)
Mvulo Lwesibini Lwesithathu Lwesine Lwesihlanu
Iqela loku-1 Iqela lesi-2 Iqela lesi-3 Iqela lesi-4 Iqela lesi-5
Umfundi ngamye ufumana amathuba okufundaUtitshala ancede apho kufuneka khona
• Iinjongo zesifundo: Ukuphuhlisa ufundo ngotyibiliko nangokuchanekileyo / ingqiqo • Qinisekisa ukuba abafundi bakwizinga lokufunda elifanayo. • Jonga kwincwadana yokufunda ngamaqela njengesikhokelo sebali ngalinye. • Bhala inqubela yokufunda komfundi ngamnye kwincwadi yakho. • Abanye abafundi bayazisebenzela: umsebenzi wezandi /ukubhala ngesandla.
-
2035
Iveki yesi-2: Usuku lwesi-3
Ukuphulaphula nokuthetha (imizuzu engama-20) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa; iphepha le-122; oonotsheluza bamagama: iimbiza, isinki, isepha, amanzi
n Amalungiselelo: Qiniseka ukuba bonke abafundi banayo incwadi yomsebenzi ye-DBE. n Iinjongo zesifundo: Ukuthetha ngomfanekiso, banxulumanise namava abo. Ukufunda isigama esitsha.
IMISEBENZI1. Umfanekiso: UJabu upula iimbiza.
• Cela abafundi batyhile kwiphepha le-122. • Funda isihloko ze nithethe ngomfanekiso.
◦ Ingaba wena uyazihlamba izitya ekhaya? ◦ Inokuba itya ntoni le nja apha phantsi? Kuvelaphi? ◦ Ingaba kutheni lo mntwana ebakroba nje abanye?
• Isigama: Thetha ngamagama owalungisileyo ze ucele abafundi bawasebenzise kwisivakalisi. • Ncamathisela oonotsheluza kwitshati yamagama abonakala njalo ze abafundi bawasebenzise njalo kule veki.
Ukufunda notitshala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi enkulu ka-Vula Bula: Umnikelo n Amalungiselelo: Lungisa isakhelo sokushwankathela uze uncamathisele amagama afundiweyo naphina eludongeni elingaphambili kwegumbi.
n Iinjongo zesifundo: Ukuziqhelanisa namagama afundiweyo nokushwankathela ibali bebonakalisa ukuqonda.
IMISEBENZI1. Isigama
• Cela abafundi bakhangele amagama owafundisileyo kule veki kweli bali ze umfundi olifumeneyo igama azame ukulifunda.
• Bancedise xa kukho imfuneko. Mabalophule ngokwamalungu igama ze baphinde balifunde ngotyibiliko.
2. Ukushwankathela • Xelela abafundi ukuba niza kushwankathela ibali. • Babonise isakhelo sokushwankathela ze usicacise. • Khokela abafundi bafakele ngokulandelanayo iziqhamo eziqokelelweyo.
Izandi (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Vula Bula: ikhadi likanobumba u-/r/; amagama anesandi u- /r/: ilori, isikere, irayisi, ipere, igaraji, irediyo
n Amalungiselelo: Yakha umcwe wephepha onesivakalisi: Utata ubone ilori egaraji. n Iinjongo zesifundo: Ukuchonga nokuvakalisa unobumba u-/r/ emagameni.
IMISEBENZI1. Ukumamela izandi egameni: Chazela abafundi bamamele isivakalisi baze baphendule imibuzo. Utata ubone ilori egaraji.
• Mangaphi amagama akwesi sivakalisi? • Biza igama ngalinye ze abafundi balophule ngokwamalungu. • Biza la magama alandelayo ze abafundi bawophule ngokwe sandi ngasinye egameni baphinde bawabize kakuhle ngokudibeneyo.
2. Umcwe wephepha onesivakalisi • Ncamathisela umcwe wephepha onesivakalisi ebhodini ze usifunde ngelizwi eliphezulu, ugxininise isandi u-/r/. ◦ Cela abafundi bamamele, bakhangele unobumba u-/r/ kwisivakalisi.
36
Iveki yesi-2: Usuku lwesi-3
3. Ikhadi likanobumba u-/r/ • Ncamathisela ikhadi likanobumba ebhodini uze ubuze ze nithethe ngomfanekiso negama, nigxininisa unobumba u-/r/.
• Abafundi mabajonge imilebe yakho xa ubiza isandi u-/r/ ze baphinde bajongane xa bebiza esi sandi.
4. Amagama ezandi • Hlelani amagama ngokwesicwangciso esingezantsi. Sindawoni isandi egameni
Ekuqaleni Embindini Ekugqibeleni
Ukubhala notitshala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Ipowusta ye-DBE: Izithuthi; iincwadi zabafundi zokubhala; iikhrayoni n Amalungiselelo: Lungisa isakhelo sokushwankathela. n Iinjongo zesifundo: Ukuthatha inxaxheba ekuhleleni izinto.
IMISEBENZI • Ncamathisela ipowusta ye-DBE ebhodini ze ucacisele abafundi okuza kwenzeka. • Abafundi mabajonge izithuthi ezikwi powusta ze bathathe inxaxheba ekubhaleni ngesithuthi ngasinye
Ukufunda ngamaqela (imizuzu engama-30)
Mvulo Lwesibini Lwesithathu Lwesine Lwesihlanu
Iqela loku-1 Iqela lesi-2 Iqela lesi-3 Iqela lesi-4 Iqela lesi-5
Umfundi ngamye ufumana amathuba okufundaUtitshala ancede apho kufuneka khona
• Iinjongo zesifundo: Ukuphuhlisa ufundo ngotyibiliko nangokuchanekileyo / ingqiqo • Qinisekisa ukuba abafundi bakwizinga lokufunda elifanayo. • Jonga kwincwadana yokufunda ngamaqela njengesikhokelo sebali ngalinye. • Bhala inqubela yokufunda komfundi ngamnye kwincwadi yakho. • Abanye abafundi bayazisebenzela: umsebenzi wezandi /ukubhala ngesandla
-
2135
Iveki yesi-2: Usuku lwesi-3
Ukuphulaphula nokuthetha (imizuzu engama-20) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa; iphepha le-122; oonotsheluza bamagama: iimbiza, isinki, isepha, amanzi
n Amalungiselelo: Qiniseka ukuba bonke abafundi banayo incwadi yomsebenzi ye-DBE. n Iinjongo zesifundo: Ukuthetha ngomfanekiso, banxulumanise namava abo. Ukufunda isigama esitsha.
IMISEBENZI1. Umfanekiso: UJabu upula iimbiza.
• Cela abafundi batyhile kwiphepha le-122. • Funda isihloko ze nithethe ngomfanekiso.
◦ Ingaba wena uyazihlamba izitya ekhaya? ◦ Inokuba itya ntoni le nja apha phantsi? Kuvelaphi? ◦ Ingaba kutheni lo mntwana ebakroba nje abanye?
• Isigama: Thetha ngamagama owalungisileyo ze ucele abafundi bawasebenzise kwisivakalisi. • Ncamathisela oonotsheluza kwitshati yamagama abonakala njalo ze abafundi bawasebenzise njalo kule veki.
Ukufunda notitshala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi enkulu ka-Vula Bula: Umnikelo n Amalungiselelo: Lungisa isakhelo sokushwankathela uze uncamathisele amagama afundiweyo naphina eludongeni elingaphambili kwegumbi.
n Iinjongo zesifundo: Ukuziqhelanisa namagama afundiweyo nokushwankathela ibali bebonakalisa ukuqonda.
IMISEBENZI1. Isigama
• Cela abafundi bakhangele amagama owafundisileyo kule veki kweli bali ze umfundi olifumeneyo igama azame ukulifunda.
• Bancedise xa kukho imfuneko. Mabalophule ngokwamalungu igama ze baphinde balifunde ngotyibiliko.
2. Ukushwankathela • Xelela abafundi ukuba niza kushwankathela ibali. • Babonise isakhelo sokushwankathela ze usicacise. • Khokela abafundi bafakele ngokulandelanayo iziqhamo eziqokelelweyo.
Izandi (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Vula Bula: ikhadi likanobumba u-/r/; amagama anesandi u- /r/: ilori, isikere, irayisi, ipere, igaraji, irediyo
n Amalungiselelo: Yakha umcwe wephepha onesivakalisi: Utata ubone ilori egaraji. n Iinjongo zesifundo: Ukuchonga nokuvakalisa unobumba u-/r/ emagameni.
IMISEBENZI1. Ukumamela izandi egameni: Chazela abafundi bamamele isivakalisi baze baphendule imibuzo. Utata ubone ilori egaraji.
• Mangaphi amagama akwesi sivakalisi? • Biza igama ngalinye ze abafundi balophule ngokwamalungu. • Biza la magama alandelayo ze abafundi bawophule ngokwe sandi ngasinye egameni baphinde bawabize kakuhle ngokudibeneyo.
2. Umcwe wephepha onesivakalisi • Ncamathisela umcwe wephepha onesivakalisi ebhodini ze usifunde ngelizwi eliphezulu, ugxininise isandi u-/r/. ◦ Cela abafundi bamamele, bakhangele unobumba u-/r/ kwisivakalisi.
36
Iveki yesi-2: Usuku lwesi-3
3. Ikhadi likanobumba u-/r/ • Ncamathisela ikhadi likanobumba ebhodini uze ubuze ze nithethe ngomfanekiso negama, nigxininisa unobumba u-/r/.
• Abafundi mabajonge imilebe yakho xa ubiza isandi u-/r/ ze baphinde bajongane xa bebiza esi sandi.
4. Amagama ezandi • Hlelani amagama ngokwesicwangciso esingezantsi. Sindawoni isandi egameni
Ekuqaleni Embindini Ekugqibeleni
Ukubhala notitshala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Ipowusta ye-DBE: Izithuthi; iincwadi zabafundi zokubhala; iikhrayoni n Amalungiselelo: Lungisa isakhelo sokushwankathela. n Iinjongo zesifundo: Ukuthatha inxaxheba ekuhleleni izinto.
IMISEBENZI • Ncamathisela ipowusta ye-DBE ebhodini ze ucacisele abafundi okuza kwenzeka. • Abafundi mabajonge izithuthi ezikwi powusta ze bathathe inxaxheba ekubhaleni ngesithuthi ngasinye
Ukufunda ngamaqela (imizuzu engama-30)
Mvulo Lwesibini Lwesithathu Lwesine Lwesihlanu
Iqela loku-1 Iqela lesi-2 Iqela lesi-3 Iqela lesi-4 Iqela lesi-5
Umfundi ngamye ufumana amathuba okufundaUtitshala ancede apho kufuneka khona
• Iinjongo zesifundo: Ukuphuhlisa ufundo ngotyibiliko nangokuchanekileyo / ingqiqo • Qinisekisa ukuba abafundi bakwizinga lokufunda elifanayo. • Jonga kwincwadana yokufunda ngamaqela njengesikhokelo sebali ngalinye. • Bhala inqubela yokufunda komfundi ngamnye kwincwadi yakho. • Abanye abafundi bayazisebenzela: umsebenzi wezandi /ukubhala ngesandla
-
2237
Iveki yesi-2: Usuku lwesi-4
Ukuphulaphula nokuthetha (imizuzu engama-20) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa; iphepha le-114 n Amalungiselelo: Qiniseka ukuba bonke abafundi banayo incwadi yomsebenzi ye-DBE. n Iinjongo zesifundo: Ukuthetha ngomfanekiso, banxulumanise namava abo.
IMISEBENZI1. Umfanekiso: Ndibhaka ikeyiki ngerama.
• Cela abafundi batyhile kwiphepha lama- 114 • Funda isihloko ze nithethe ngomfanekiso, unxulumanise namava abo.
◦ Inokuba kwenzeka ntoni apha kulomfanekiso? ◦ Ucinga ukuba unangaphi iminyaka lo mntwana unosuku lokuzalwa? ◦ Ukuba ngaba unokubathiya amagama abantwana ungathi ngobani? ◦ Ngubani umntu apha owakhe wabhiyozela imini yakhe yokuzalwa? Waziva njani?
Izandi (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Vula Bula: ikhadi likanobumba u-/r/ namagama; incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa, amaphepha e- 116 kunye nephepha le-117
n Iinjongo zesifundo: Ukuziqhelanisa nokusebenzisa unobumba u-/r/ emagameni nakwizivakalisi.
IMISEBENZI1. Khumbuza
• Sebenzisa ikhadi likanobumba kunye namagama ukukhumbuza abafundi enikufunde izolo. • Abafundi mabalophule ngokwamalungu igama xa belibiza ze baphinde balibize kakuhle belidibanisa.
• Abafundi mabanike izivakalisi besebenzisa la magama bebonakalisa ukuqonda intsingiselo.
2. Incwadi yomsebenzi ye-DBE • Cela abafundi batyhile kwiphepha le-114 kwiincwadi zabo zomsebenzi. • Khokela abafundi benze imisebenzi kwiphepha le-114 ukuya kwiphepha le-117. • Hamba-hamba uqinisekise abafundi benza umsebenzi ngokuchanekileyo.
Ukubhala ngesandla (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Iincwadi zabafundi zokwenza umsebenzi obhalwe ngesandla n Amalungiselelo: Bhala iphatheni ebhodini kwimigca emibini kunye nonobumba u-/r/ kumgca ongezantsi, kumgca olandelayo bhala lamagama: ilori, ipere, igaraji.
n Iinjongo zesifundo: Ukufunda nokuziqhelanisa ukubhala unobumba u-/r/ kunye namagama anesandi u-/r/.
IMISEBENZI1. Qhelanisa
• Cela abafundi bakujonge xa ubhala unobumba u-/r/ emoyeni, ufulathele. • Baxelele baphinda-phinde lo gama besebenzisa iminwe yabo ukubhala unobumba u-/r/ emoyeni, edesikeni, nasemiqolweni yabahlobo babo.
• Thetha le ndlela ubhala ngayo ze bakulinganise.2. Iincwadi zabafundi
• Mabakhuphele iphatheni esebhodini ze babhale unobumba u-/r/ beziqhelanisa. • Khumbula ukujonga indlela yokuhlala yabafundi, indlela yokubamba ipensile kwakunye necala abakhokela ngakulo xa bebhala.
38
Iveki yesi-2: Usuku lwesi-4
Ukubhala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Iincwadi zabafundi zokubhala; iikhrayoni; itshati yokubhala n Amalungiselelo: Ncamathisela ipowusta yeDBE namagama afundwe izolo kwitshati yokubhala.
n Iinjongo zesifundo: Ukuzoba umfanekiso nokubhala isihloko. Ukuthetha ngabakuzobileyo.
IMISEBENZI • Xelela abafundi ukuba baza kuzoba ze babhale izivakalisi ezimbini ngabakuzobileyo. • Ncamathisela ipowusta ye-DBE ebhodini, ze uchazele abafundi ukuba bajonge kwakhona indidi zezithuthi ze bakhethe isithuthi abaza kusizoba babhale ngaso.
• Bachazele ukuba xa bebhala isivakalisi basebenzise amagama abawafundileyo akwi powusta.
• Hamba-hamba ubuze ngabakuzobayo nabafuna ukubhala ngomzobo. • Qinisekisa ukuba basebenzisa iziphumlisi nezithuba ezilungileyo phakathi kwamagama. • Nceda apho kudingeka uncedo khona.
Ukufunda ngamaqela (imizuzu engama-30)
Mvulo Lwesibini Lwesithathu Lwesine Lwesihlanu
Iqela loku-1 Iqela lesi-2 Iqela lesi-3 Iqela lesi-4 Iqela lesi-5
Umfundi ngamye ufumana amathuba okufundaUtitshala ancede apho kufuneka khona
• Iinjongo zesifundo: Ukuphuhlisa ufundo ngotyibiliko nangokuchanekileyo / ingqiqo • Qinisekisa ukuba abafundi bakwizinga lokufunda elifanayo. • Jonga kwincwadana yokufunda ngamaqela njengesikhokelo sebali ngalinye. • Bhala inqubela yokufunda komfundi ngamnye kwincwadi yakho. • Abanye abafundi bayazisebenzela: umsebenzi wezandi /ukubhala ngesandla /ukufunda ngababini.
Isigama seveki
imoto ibhayisekili ibhasi isithuthuthu itekisiinqwelo-moya iikedama ipopoipere iziqhamo ivatala iimbiza isinki isepha amanzi qokelela umnikelo
-
2337
Iveki yesi-2: Usuku lwesi-4
Ukuphulaphula nokuthetha (imizuzu engama-20) n Izixhobo: Incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa; iphepha le-114 n Amalungiselelo: Qiniseka ukuba bonke abafundi banayo incwadi yomsebenzi ye-DBE. n Iinjongo zesifundo: Ukuthetha ngomfanekiso, banxulumanise namava abo.
IMISEBENZI1. Umfanekiso: Ndibhaka ikeyiki ngerama.
• Cela abafundi batyhile kwiphepha lama- 114 • Funda isihloko ze nithethe ngomfanekiso, unxulumanise namava abo.
◦ Inokuba kwenzeka ntoni apha kulomfanekiso? ◦ Ucinga ukuba unangaphi iminyaka lo mntwana unosuku lokuzalwa? ◦ Ukuba ngaba unokubathiya amagama abantwana ungathi ngobani? ◦ Ngubani umntu apha owakhe wabhiyozela imini yakhe yokuzalwa? Waziva njani?
Izandi (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Vula Bula: ikhadi likanobumba u-/r/ namagama; incwadi yomsebenzi ye-DBE yesiXhosa, amaphepha e- 116 kunye nephepha le-117
n Iinjongo zesifundo: Ukuziqhelanisa nokusebenzisa unobumba u-/r/ emagameni nakwizivakalisi.
IMISEBENZI1. Khumbuza
• Sebenzisa ikhadi likanobumba kunye namagama ukukhumbuza abafundi enikufunde izolo. • Abafundi mabalophule ngokwamalungu igama xa belibiza ze baphinde balibize kakuhle belidibanisa.
• Abafundi mabanike izivakalisi besebenzisa la magama bebonakalisa ukuqonda intsingiselo.
2. Incwadi yomsebenzi ye-DBE • Cela abafundi batyhile kwiphepha le-114 kwiincwadi zabo zomsebenzi. • Khokela abafundi benze imisebenzi kwiphepha le-114 ukuya kwiphepha le-117. • Hamba-hamba uqinisekise abafundi benza umsebenzi ngokuchanekileyo.
Ukubhala ngesandla (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Iincwadi zabafundi zokwenza umsebenzi obhalwe ngesandla n Amalungiselelo: Bhala iphatheni ebhodini kwimigca emibini kunye nonobumba u-/r/ kumgca ongezantsi, kumgca olandelayo bhala lamagama: ilori, ipere, igaraji.
n Iinjongo zesifundo: Ukufunda nokuziqhelanisa ukubhala unobumba u-/r/ kunye namagama anesandi u-/r/.
IMISEBENZI1. Qhelanisa
• Cela abafundi bakujonge xa ubhala unobumba u-/r/ emoyeni, ufulathele. • Baxelele baphinda-phinde lo gama besebenzisa iminwe yabo ukubhala unobumba u-/r/ emoyeni, edesikeni, nasemiqolweni yabahlobo babo.
• Thetha le ndlela ubhala ngayo ze bakulinganise.2. Iincwadi zabafundi
• Mabakhuphele iphatheni esebhodini ze babhale unobumba u-/r/ beziqhelanisa. • Khumbula ukujonga indlela yokuhlala yabafundi, indlela yokubamba ipensile kwakunye necala abakhokela ngakulo xa bebhala.
38
Iveki yesi-2: Usuku lwesi-4
Ukubhala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Iincwadi zabafundi zokubhala; iikhrayoni; itshati yokubhala n Amalungiselelo: Ncamathisela ipowusta yeDBE namagama afundwe izolo kwitshati yokubhala.
n Iinjongo zesifundo: Ukuzoba umfanekiso nokubhala isihloko. Ukuthetha ngabakuzobileyo.
IMISEBENZI • Xelela abafundi ukuba baza kuzoba ze babhale izivakalisi ezimbini ngabakuzobileyo. • Ncamathisela ipowusta ye-DBE ebhodini, ze uchazele abafundi ukuba bajonge kwakhona indidi zezithuthi ze bakhethe isithuthi abaza kusizoba babhale ngaso.
• Bachazele ukuba xa bebhala isivakalisi basebenzise amagama abawafundileyo akwi powusta.
• Hamba-hamba ubuze ngabakuzobayo nabafuna ukubhala ngomzobo. • Qinisekisa ukuba basebenzisa iziphumlisi nezithuba ezilungileyo phakathi kwamagama. • Nceda apho kudingeka uncedo khona.
Ukufunda ngamaqela (imizuzu engama-30)
Mvulo Lwesibini Lwesithathu Lwesine Lwesihlanu
Iqela loku-1 Iqela lesi-2 Iqela lesi-3 Iqela lesi-4 Iqela lesi-5
Umfundi ngamye ufumana amathuba okufundaUtitshala ancede apho kufuneka khona
• Iinjongo zesifundo: Ukuphuhlisa ufundo ngotyibiliko nangokuchanekileyo / ingqiqo • Qinisekisa ukuba abafundi bakwizinga lokufunda elifanayo. • Jonga kwincwadana yokufunda ngamaqela njengesikhokelo sebali ngalinye. • Bhala inqubela yokufunda komfundi ngamnye kwincwadi yakho. • Abanye abafundi bayazisebenzela: umsebenzi wezandi /ukubhala ngesandla /ukufunda ngababini.
Isigama seveki
imoto ibhayisekili ibhasi isithuthuthu itekisiinqwelo-moya iikedama ipopoipere iziqhamo ivatala iimbiza isinki isepha amanzi qokelela umnikelo
-
2439
Iveki yesi-3: Usuku lwesi-2
Ukuphulaphula nokuthetha (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Ipowusta ye-DBE: Usapho Lwam; oonotsheluza besigama: umama, utata, ubhuti, usisi, umncedi
n Amalungiselelo: Yakha umcwe wephepha onesihloko uze wenze oonotsheluza bamagama esiXhosa akwipowusta.
n Iinjongo zesifundo: Ukuthetha ngepowusta uyinxulumanise namava abo. Ukufunda isigama esitsha.
IMISEBENZI1. Umxholo wepowusta: Izithuthi
a. Ncamathisela ipowusta ebhodini. Funda isihloko uze uthethe ngaso. Ncamathisela isihloko sesiXhosa ecaleni kwesihloko sesiNgesi.
i. Ingaba kwenzeka ntoni apha kwaye iphi le ndawo? (cinga ngokuvakalayo)ii. La malungu osapho enza ntoni? Ucinga ukuba baziva njani?
b. Isigama: Thetha ngentsingiselo. Jonga isimo segama ngasinye. Sisebenzise kwisivakalisi.c. Ncamathisela oonotsheluza kwipowusta nize nibasebenzise iveki yonke.
2. Umsebenzi wase khaya • Xelela abafundi babuze iintsapho zabo ngezinto abazenzayo.
Ukufunda notitshala (imizuzu eli-15) n Izixhobo: Incwadi enkulu ka-Vula Bula: Utata usele nosana; oonotsheluza besigama: entlanganisweni, ukusala, eqinisekile, ukukonwabisa, egumbini, luyakhwina
n Amalungiselelo: Zifundele ibali kwangethuba uze ulungise imibuzo yakho. n Iinjongo zesifundo: Ukuxoxa ngemifanekiso ukuthatha inxaxheba ekufundeni kunye notitshala; ukuqikelela; ukunxulumanisa namava abo; nokuphendula imibuzo yovavanyo lokuqonda.
IMISEBENZI1. Phambi kokufunda
• Iqweqwe: Thetha ngeqweqwe nomfanekiso; buza imibuzo: ◦ Jonga lo mfanekiso, ucinga ukuba kwenzeka ntoni? Kutheni usitsho? ◦ Ucinga ukuba eli bali liza kuba ngantoni? (ukuqikelela) ◦ Ukuxoxa ngemifanekiso: Tyhila ibali (ungalifundi!). Jonga imifanekiso uze ubuze imibuzo: ◦ (Iphepha lama-27) Qhaphela inkangeleko yobuso bosana. Inokuba uziva njani?
• Isigama: Fundisa amagama amatsha usebenzisa oonotsheluza, izinto okanye imifanekiso. ◦ Thetha ngentsingiselo. Jonga isimo segama ngasinye. Sisebenzise kwisivakalisi. ◦