land use and land cover change simulation a case study of … · 2016-09-12 ·...

การประชมวชาการนสตนกศกษาภมศาสตรและภมสารสนเทศศาสตรแหงประเทศไทย ครงท 8 วนท 25-26 ธนวาคม 2558

TSG 2015

1

การจ าลองการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน

กรณศกษา : สแยกอนโดจน อ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก

Land use and Land cover Change Simulation

A Case Study of IndoChina Intersection Development Scenario, Phitsanulok

วทญญตา ไพโรจน1 Watanyuta Pairot

บทคดยอ (ภาษาไทย)

การวจยนมวตถประสงคเพอวเคราะหการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนในระยะเวลา 10 ป ตงแตป พ.ศ. 2548-2558 และ จ าลองสถานการณการใชประโยชนทดนในอนาคต โดยท าการศกษาบรเวณสแยกอนโดจน จงหวดพษณโลก ครอบคลมบรเวณขอบเขตรศม 10 กโลเมตรจากสแยกอนโดจน อ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก ประกอบดวย 14 ต าบล การศกษานใชขอมลภาพถายดาวเทยม Landsat-5 (ป พ.ศ. 2548) และLandsat-8 (ป พ.ศ.2558) เปนขอมลในการศกษาเพอจ าแนกการใชประโยชนทดน อกทงยงน าระบบสารสนเทศภมศาสตร และเครองมอจ าลองสถานการณการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนจากชดเครองมอ InVEST มาใชในการท าแผนทการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน และจ าลองการใชประโยชนทดนในอนาคตดวยวธการก าหนดสถานการณ

ผลการศกษาการเปลยนแปลงการใชประโยชนระหวางป พ.ศ. 2548- 2558 พบวา มการเปลยนแปลงการใชทดนของ พนทเบดเตลดมากทสด รองลงมาคอ พนทแหลงน า สวนพนทสงปลกสรางไมคอยมการเปลยนแปลงมากนก ผลการจ าลองสถานการณการใชประโยชนทดนในอนาคตแสดงใหเหนภาพฉายในอนาคตของการขยายตวของสงปลกสรางและการเกษตรทไดรบอทธพลจากการพฒนาเศรษฐกจในพนทใกลสแยกอนโดจนมากยงขน และยงฉายภาพของการลดลงของการใชประโยชนทดนอยางพนทปาไมและพนทเบดเตลดทมากขนในอนาคตแสดงใหเหนภาพฉายในอนาคต

ค าส าคญ: สแยกอนโดจน การใชประโยชนทดน การจ าลองสถานการณ

1 สาขาวชาภมศาสตร คณะเกษตรศาสตรทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม มหาวทยาลยนเรศวร

Program of Geography, Faculty of Faculty of Agriculture, Natural Resources and Environment, Naresuan University

Corresponding author : [email protected]


TSG 2015

2

Abstract

This research aims to analyze land use changes during 10 years since 2005 to 2015, and to simulate land use change in the future. The study was the Indochina intersection area. , which covers 14 sub-districts within 10 kilometers from the Indochina interaction in, Amphoe Muang, Phitsanulok Province. This study used a Landsat-5 satellite image in year 2005 and a Landsat-8 satellite image in year 2015 to construct the land use land cover (LULC) maps. The Geographic Information System (GIS) was used in order to map the land use change and the scenario generator tool in InVEST package was applied to simulate land use in the future.

The result showed that the most change in land cover during 2005-2015 was miscellaneous land. And the second most change was the water body. On the other hand, there is not much change for built-up area in year 2015. The result from simulation provided a clear view of influence in the IndoChina intersection economic development to the growth of urban and agriculture area in coming future. In addition, the result also showed potentially the decrease of forest and miscellaneous area in the future.

Keywords: IndoChina Intersection, Land use, Scenario simulation


TSG 2015

3

1. บทน า

การพฒนาเศรษฐกจเปนสงทส าคญในการสรางความเชอมน ความมนคงใหกบประเทศ การพฒนาเศรษฐกจเปนการสรางโอกาสในการเพมรายไดใหกบประเทศ และชวงระยะเวลาการพฒนาเศรษฐกจทผานมากอใหเกดการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนอยางตอเนองจากความตองการทางดานทรพยากรทน ามาพฒนาประเทศในหลากหลายรปแบบ การเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนเปนหนงในปจจยทสงผลกระทบตอการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม และการด ารงชพของมนษยในหลายดาน เชน การลดลงของพนทปาไม การเพมขนของโรงงานอตสาหกรรม การเพมหรอลดลงของพนทเกษตรกรรม การเปลยนแปลงรปแบบทอยอาศยและการขยายตวของเขตเมอง

จงหวดพษณโลกเปนหนงในจงหวดทมการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ ตงอยในภาคเหนอตอนลางมยทธศาสตรทางภมศาสตรในดานทตงซงมลกษณะเดนเฉพาะตว เปนจงหวดทเชอมตอกบภาคกลาง ภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอ อกทงยง เปนจงหวดทมลกษณะเชอมตอไปยงประเทศตางๆในภมภาคอนโดจนซงไดแก จน พมา ลาว เวยดนาม และมาเลเซย ลกษณะทางภมศาสตรจงหวดพษณโลกจงท าใหเปนจดศนยกลางในดานการคมนาคมของภมภาคอนโดจน ท าใหจงหวดพษณโลกไดรบการขนานนามวาเปน “เมองบรการสแยกอนโดจน” ซงเปนสแยกจดตดของทางหลวงแผนดนหมายเลข 11 ทางหลวงแผนดนหมายเลข 12 ลกษณะเดนของสแยกอนโดจนจงมความส าคญในการพจารณารปแบบการใชประโยชนทดนและตรวจสอบการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน

ดงนนเพอสงเกตการเปลยนแปลงของการใชประโยชนทดนของบรเวณสแยกอนโดจน ทมการเปลยนแปลงของประเภทการใชประโยชนทดนในชวงระยะเวลาทผานมา ส าหรบการวจยครงนผวจยจะท าการเปรยบเทยบการใชประโยชนทดนบรเวณสแยกอนโดจนโดยครอบคลมบรเวณขอบเขตรศม 10 กโลเมตรในระยะเวลา 10 ปทผานมาตงแต ป พ.ศ. 2548 ถงป พ.ศ. 2558 และจากขอมลการเปลยนแปลงทเกดขนในระยะเวลา10 ปทผานมาจะเปนประโยชนในการจ าลองสถานการณทมโอกาสเกดขนไดจรงและการจ าลองสถานการณเปนสงส าคญทจะสมมารถแสดงถงกระบวนการและรปแบบการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนเพอควบคม อนรกษทรพยากรสงแวดลอม และทอยอาศยของมนษย

2. วตถประสงคในการศกษา

2.1. เพอวเคราะหการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนในระยะเวลา 10 ปตงแตป พ.ศ. 2548 ถงพ.ศ. 2558

2.2. เพอจ าลองสถานการณการใชประโยชนทดนในอนาคต 3. กรอบแนวคดและสมมตฐาน

3.1. การใชประโยชนทดนของ อ.เมอง จ.พษณโลกมการเปลยนแปลงในรอบ 10 ป 3.2. การใชประโยชนทดนจากการจ าลองสถานการณแสดงถงการเปลยนแปลงอาจเกดขนใน

อนาคต


TSG 2015

4

4. เทคนควธการวจย 4.1. ขอบเขตการศกษา

4.1.1 พนทศกษา ศกษาครอบคลมบรเวณขอบเขตรศม 10 กโลเมตรจากสแยกอนโดจนอ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก โดยเลอกต าบลทกต าบลทภายในขอบเขตรศม 10 กโลเมตรจากสแยกอนโดจน ไดแก ต าบลอรญญก ต าบลบานคลอง ต าบลบานปา ต าบลบงพระ ต าบลในเมอง ต าบลดอนทอง ต าบลหวรอ ต าบลปากโทก ต าบลพลายชมพล ต าบลสมอแข ต าบลทาทอง ต าบลแมระกา ต าบลวงพกล ต าบลวงทอง

4.1.2. ขอมลการศกษา ขอมลภาพถายดาวเทยม Landsat-5 ในวนท 5 เดอนเมษายน พ.ศ. 2548 และLandsat-8 วนท 17 เดอนเมษายน พ.ศ. 2558 เปนขอมลในการศกษา โดยใชเทคนคการประมวลผลเชงภาพในการจ าแนกการใชประโยชนทดน อกทงยงการน าโปรแกรมระบบสารสนเทศภมศาสตร โปรแกรมวเคราะหขอมลดาวเทยม และเครองมอจ าลองสถานการณ InVEST เปนเครองมอใชในการศกษาครงน

4.1.3 การจ าแนกประเภทการใชประโยชนทดน ประกอบไปดวย 5 ประเภท ไดแก - พนทสงปลกสราง (Built-up Land) พนททมการใชประโยชนทดนเพอการตงถนฐานการอยอาศยอยางหนาแนน และการประกอบกจการตาง ๆ ประกอบดวย เมองและยานการคา เปนพนททมลกษณะเปนสงปลกสรางขนาดใหญ เชน ตก อาคาร สถานทราชการ สถาบนการศกษา และพนททมความหนาแนนของสงปลกสราง - พนทการเกษตร (Agricultural Land) พนททมการใชประโยชนเพอเกษตรกรรมเปนพนททมลกษณะเปน ทนา ทปลกพชไร ทปลกไมผล ไมยนตน - พนทปาไม (Forest Land) เปนพนททมลกษณะตนไมชนดตางๆ ขนอยอยางหนาแนนเปนพนทบรเวณกวางใหญ - พนทแหลงน า (Water body) เปนพนททมลกษณะเปนแหลงน าทเกดขนเองตามธรรมชาตรวมทงแหลงน าทมนษยสรางขน - ประเภทพนทเบดเตลด (Miscellaneous land) พนทอน ๆ นอกเหนอจากพนทดงกลาวขางตน ประกอบดวย ชมชนทอาศยอยอยางไมหนาแนนบานเรอนทมการกระจายตว สวนสาธารณะ ทงหญา และพนทรกรางตาง ๆ 4.2. เครองมอทใชในการวจย

4.1.1 โปรแกรม Microsoft Office Excel 2007 4.1.2 เครองมอรบสญญาณดาวเทยม GPS 4.1.3 ขอมลภาพถายดาวเทยมจาก the United States Geological Survey: http://earthexplorer.usgs.gov/ 4.1.4 โปรแกรมวเคราะหขอมลดาวเทยม 4.1.5 โปรแกรมวเคราะหขอมลดาวเทยม

4.3. วธการด าเนนการ 4.3.1 ดาวนโหลดขอมลภาพถายดาวเทยม Landsat-5 และLandsat-8 จาก the United States Geological Survey: http://earthexplorer.usgs.gov/


TSG 2015

5

4.3.2 รวมแบนดภาพถาย โดยใชโปรแกรมวเคราะหขอมลดาวเทยม โดยภาพถายดาวเทยม Landsat-5 แบนดทรวมไดแก 2 3 4 5 6 7 และภาพถายดาวเทยม Landsat-8 เมตร แบนดทรวมไดแก 1 2 3 4 5 7

4.3.3 การแบงประเภทการใชทดน โดยใชโปรแกรมวเคราะหขอมลภาพถายดาวเทยมดวยวธการการจ าแนกขอมลเชงวตถ (Object-based Classification) เปนวธการแยกสวนภาพโดยพจารณาจากการก าหนดคาพารามเตอรของ Scale Parameter, Color, Shape, Compactnessและ Smoothness โดยก าหนดคาในตารางดงตอไปน ตารางท 1 แสดงคาพารามเตอรในการจ าแนกประเภทการใชทดนดวยวธการจ าแนกขอมลเชงวตถ (Object-based Classification)

ประเภทภาพถายดาวเทยม Scale Parameter Color Shape Compactness Smoothness Landsat-5 10 0.9 0.1 0.5 0.5 Landsat-8 100 0.9 0.1 0.5 0.5 จากการก าหนดขนาด ส รปราง การเกาะกลมและความเรยบเนยนของคาการสะทอนแสงบน

จดภาพของแตละวตถ เพอสรางเปนวตถขนมาเพองายตอการจ าแนกประเภทการใชทดน 4.3.4. ลงพนทส ารวจขอมลเพอตรวจสอบความถกตองในการจ าแนกประเภทการใชประโยชนทดน 4.3.5. ใชโปรแกรมระบบสารสนเทศภมศาสตร ตรวจสอบขอมล แกไขจดผดพลาด และท าแผนท

การใชประโยชนทดนในป พ.ศ. 2548 และ พ.ศ. 2558 4.3.6 ใชโปรแกรมวเคราะหขอมลดาวเทยม ในการวเคราะหการเปลยนแปลงโดยจะแสดงคาเปน

การเปลยนแปลงของการใชประโยชนทดนแตละประเภท 4.3.7. ประยกตใชโปรแกรมระบบสารสนเทศภมศาสตร ในการน าเสนอแผนทแสดงการ

เปลยนแปลง 4.3.8. ใชเครองมอจ าลองสถานการณการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนจากชดเครองมอ

InVEST มาใชในการจ าลองโดยการก าหนดคาทมผลท าใหพนทมการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน โดยก าหนดคาในรปแบบของตารางทงหมด 3 ตารางไดแก ตารางคาการเปลยนแปลง ตารางความนาจะเปนของการเปลยนแปลง และตารางคาปจจยส าหรบการเปลยนแปลง คาทใชน ามาจากการวเคราะหเปรยบเทยบการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนในป พ.ศ. 2548 ถง พ.ศ. 2558


TSG 2015

6

ตารางท 2 การก าหนดคาการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนแตละประเภท

ล าดบท การใชประโยชน

ทดน พนท

การเกษตร พนท ปาไม

พนทแหลงน า

พนท เบดเตลด

พนทสงปลกสราง

รอยละการเปลยนแปลง

1 พนทการเกษตร 0 0 1 3 5 10 2 พนทปาไม 4 0 0 1 1 -10 3 พนทแหลงน า 1 0 0 0 0 -1 4 พนทเบดเตลด 5 0 0 0 4 8 5 พนทสงปลกสราง 2 0 0 1 0 15

หมายเหต จากประเภทหนงไปยงประเภทหนง โดยคาโอกาสการเปลยนแปลงมคาตงแต 0-10 เรยงจากนอยทสดไปมากทสด และเปอรเซนตการเปลยนแปลงเปนการก าหนดความเปนไปไดของการเปลยนแปลงทจะเกดขน ตารางท 3 การก าหนดคาความส าคญโดยหลกการ AHP เพอค านวณอนดบความส าคญ

ล าดบท การใชประโยชน

ทดน พนทเกษตร

พนท ปาไม

พนทแหลงน า

พนทเบดเตลด


อนดบความส าคญ

1 พนทเกษตร 1 0 0 0 0 0.1817 2 พนทปาไม 0.25 1 0 0 0 0.0483 3 พนทแหลงน า 0.6 2 1 0 0 0.0858 4 พนทเบดเตลด 3 2 3 1 0 0.3104 5 พนทสงปลกสราง 3 5 6 2 1 0.3738

ตารางท 4 แสดงการก าหนดคาปจจยและและระบชนขอมลทเปนปจจยในการเปลยนแปลงการใชทดน

ล าดบท ชอปจจย ชนขอมล คาน าหนก คาความเหมาะสม

ระยะทางทสงผล

ล าดบทตรงกบตารางการใชประโยชนทดน

ตวยอการใชประโยชนทดน

1 roads r4.shp 3 50 1000 1 a 2 roads r4.shp 8 100 1000 2 u


TSG 2015

7

5. ผลการศกษา

การใชประโยชนทดนในป พ.ศ. 2548 มการใชประโยชนทดนในลกษณะพนทการเกษตรมากทสดมพนทประมาณ 481.83 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 71.83 ของพนท รองลงมาคอ พนทปาไมมพนทประมาณ 87.66 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 13.07 ของพนท พนทเบดเตลดมพนทประมาณ 60.80 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 9.06 ของพนท พนทสงปลกสรางมพนทประมาณ 31.19 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 4.65 ของพนท ตามล าดบ และพนทแหลงน าเปนพนททมลกษณะการใชประโยชนทดนนอยทสดมพนทประมาณ 9.27 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 1.39 ของพนท

ภาพท 1 แผนทการใชประโยชนทดน บรเวณสแยกอนโดจนในป พ.ศ. 2548


TSG 2015

8

การใชประโยชนทดนในป พ.ศ. 2558 มการใชประโยชนทดนในลกษณะพนทการเกษตรมากทสดมพนทประมาณ 467.43ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 69.69 ของพนท รองลงมาคอ พนทสงปลกสรางมพนทประมาณ 71.34 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 10.63 ของพนท พนทเบดเตลดมพนทประมาณ 60.00 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 8.95 ของพนท พนทปาไมมพนทประมาณ 54.17 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 8.08 ของพนท ตามล าดบ และพนทแหลงน า เปนพนททมลกษณะการใชประโยชนทดนนอยทสดคดเปนรอยละ 2.66 ของพนท

ภาพท 2 แผนทการใชประโยชนทดน บรเวณสแยกอนโดจนในป พ.ศ. 2558


TSG 2015

9

การวเคราะหการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนในระยะเวลา 10 ปตงแตป พ.ศ. 2548 ถง พ.ศ. 2558 ตารางท 5 ตารางแสดงพนทการใชประโยชนทดนระหวางป พ.ศ. 2548 ถง พ.ศ. 2558 (ตารางกโลเมตร)

2558 2548


พนทการเกษตร


พนท แหลงน า


พนทสงปลกสราง 19.87 7.63 0.11 0.28 3.30 พนทการเกษตร 37.25 387.97 6.56 11.74 38.30

พนทปาไม 3.58 32.87 46.00 0.50 4.72 พนทแหลงน า 0.30 3.87 0.03 4.60 0.47 พนทเบดเตลด 10.34 35.08 1.47 0.68 13.23

รวม 71.34 467.42 54.17 17.8 60.02 รวมทงหมด 670.74

การเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน พนททมการเปลยนแปลงมากทสดคอ พนทการเกษตร

รองลงมาคอ พนทเบดเตลด พนทปาไม พนทสงปลกสราง และพนทแหลงน า ตามล าดบ


TSG 2015

10

ภาพท 3 แผนทการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนประเภทพนทสงปลกสราง พ.ศ. 2548 ถง พ.ศ. 2558


TSG 2015

11

ภาพท 4 แผนทการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนประเภทพนทการเกษตร ระหวางป พ.ศ. 2548 ถง พ.ศ. 2558


TSG 2015

12

การจ าลองสถานการณการใชประโยชนทดนในอนาคต

การจ าลองการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนแสดงใหเหนถงลกษณะการใชประโยชนทดนประเภทตาง ๆ และพนททมการเปลยนแปลงมากทสดคอ พนทเบดเตลด รองลงมาคอ พนทปาไม พนทการเกษตร ตามล าดบ และพนทแหลงน าและพนทสงปลกสรางมการเปลยนแปลงนอยทสด โดยการเปลยนแปลงของพนทสงปลกสรางจะเกดขนบรเวณสแยกอนโดจนมากทสดและจะลดลงตามเสนถนนทางหลวงหมายเลข 11, 12 ตาราง 6 ตารางแสดงพนทการใชประโยชนทดน (ตารางกโลเมตร)

2558 2548

พนท สงปลกสราง

พนทการเกษตร


พนท แหลงน า


พนทสงปลกสราง 71.34 0 0 0 0 พนทการเกษตร 5.63 461.61 0 0.18 0

พนทปาไม 0 3.26 50.91 0 0 พนทแหลงน า 0 0 0 17.81 0 พนทเบดเตลด 1.50 15.45 0 0 43.06

รวม 670.75


TSG 2015

13

ภาพท 5 แผนทการใชประโยชนทดนในอนาคต

6. การอภปรายผล

จากการศกษาการจ าลองการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน กรณศกษา : สแยกอนโดจน อ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก พบวาการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนในระยะเวลา 10 ปตงแตป พ.ศ. 2548 ถง พ.ศ. 2558 โดยการเปลยนแปลงมากทสดคอ พนทการเกษตร พนทเบดเตลด พนทปาไม พนทสงปลกสราง และพนทแหลงน า ซงการเปลยนแปลงนเกดจากการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจและการคมนาคม สแยกอนโดจนเปนกระแสการลงทนทอาจจะเกดขน การจ าลองสถานการณการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน ท าใหมองเหนภาพการเปลยนแปลงของพนทโดยรปแบบการเปลยนแปลงตามการเจรญเตบโตของสแยกอนโดจนจะสงผลใหรปแบบการใชทดนประเภทสงปลกสรางขยายตวบรเวณถนนและจะมการอาศยอยอยางหนาแนน ทฤษฎรปดาว (Star theory) รชารด เอม ฮลด (Richard M. Huld) อธบายวา การขยายตวของเมองนนเกดมาจากบรเวณศนยกลางของเมองทเปนทรวมของเสนทางคมนาคมสายหลกของเมอง อทธพลของเสนทางคมนาคม จะมผลท าใหเมองขยายตวออกไปจากจดศนยกลางตามเสนทางรถยนต รถใตดน และรถไฟ ประชาชนสวนใหญจะนยมอาศยอยกนอยางหนาแนนบรเวณใกลเคยงกบเสนทางคมนาคมดงกลาว ในระยะทสามารถเดนไปถงไดสะดวก ตอมาภายในเมองไดมการพฒนาเสนทางคมนาคมดขน ประชาชนภายในเมองนยมใชรถยนตกนมากขน พนทวางทอยระหวางเสนทางคมนาคมกจะมประชาชนเขาไปอาศยอยกนหนาแนนมากขน พนทวางดงกลาวกเชอมตอกนเปนพนทเดยวกน


TSG 2015

14

7. การสรปผลการวจย

การจ าลองการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน บรเวณสแยกอนโดจน ใชขอมลภาพถายดาวเทยม Landsat-5 (ป พ.ศ. 2548) และLandsat-8 (ป พ.ศ.2558) เปนขอมลในการศกษา เพอการวเคราะหการใชประโยชนทดน วเคราะหการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน และจ าลองการใชประโยชนทดนในอนาคต สรปผลการศกษาไดดงน

1. วเคราะหการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนในระยะเวลา 10 ป ตงแตป พ.ศ. 2548 ถง พ.ศ. 2558 ในการวเคราะหการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน ไดแบงประเภทของการใชประโยชนทดน ออกเปน 5 ประเภทไดแก พนทสงปลกสราง พนทการเกษตร พนทปาไม พนทแหลงน า พนทเบดเตลด

การวเคราะหการใชประโยชนทดน ป พ.ศ.2548 มการใชประโยชนทดนในลกษณะพนทการเกษตรมากทสด คดเปนรอยละ 71.83 ของพนท รองลงมาคอ พนทปาไมคดเปนรอยละ 13.07 ของพนท พนทเบดเตลดคดเปนรอยละ 9.06 ของพนท พนทสงปลกสรางคดเปนรอยละ 4.65 ของพนท และพนทแหลงน าเปนพนททมลกษณะการใชประโยชนทดนนอยทสดคดเปนรอยละ 1.39 ของพนท ตามล าดบ

และการใชประโยชนทดนในป พ.ศ. 2558 มการใชประโยชนทดนในลกษณะพนทการเกษตรมากทสด คดเปนรอยละ 69.69 ของพนท รองลงมาคอ พนทสงปลกสรางคดเปนรอยละ 10.63 ของพนท พนทเบดเตลดคดเปนรอยละ 8.95 ของพนท พนทปาไมคดเปนรอยละ 8.08 ของพนท และพนทแหลงน าเปนพนททมลกษณะการใชประโยชนทดนนอยทสดคดเปนรอยละ 2.66 ของพนท ตามล าดบ

การเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนในระยะเวลา 10 ป ตงแตป พ.ศ. 2548 ถง พ.ศ. 2558 การเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนมการเปลยนแปลงไปในลกษณะการใชประโยชนทดนประเภทตาง ๆ และพนททมการเปลยนแปลงมากทสดคอ พนทการเกษตร รองลงมาคอ พนทเบดเตลด พนทปาไม พนทสงปลกสราง และพนทแหลงน ามการเปลยนแปลงนอยทสด โดยผลการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนท าให พนทสงปลกสราง พนทแหลงน าเพมขน และ พนทการเกษตร พนทปาไม พนทเบดเตลดลดลง

2. จ าลองสถานการณการใชประโยชนทดนในอนาคต การจ าลองสถานการณการใชประโยชนทดนแสดงใหเหนวาพนทสงปลกสรางมการเพมขนอยางเหน

ไดชดในบรเวณสแยกอนโดจน และพนทแหลงน าไมมการเปลยนแปลงไปเปนพนทประเภทอน ๆ โดยพนททมการเปลยนแปลงมากทสดคอพนทเบดเตลด มการเปลยนแปลงไปเปนพนทการเกษตร และพนทสงปลกสราง รองลงมาคอพนทการเกษตร เปลยนแปลงไปเปนพนทสงปลกสรางและพนทแหลงน า พนทปาไมเปลยนแปลงไปเปนพนทการเกษตรและรปแบบการเตบโตของพนทสงปลกสรางมความใกลเคยงกนทฤษฎรปดาว (Star theory) ซงเกดจากศนยกลางใหมบรเวณสแยกอนโดจนและจะลดลงเมอหางจากสแยกอนโดจน


TSG 2015

15

ขอเสนอแนะ

1. การศกษาครงนเปนการศกษาเบองตน ทแสดงใหเหนถงรปแบบการการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนและการจ าลองการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน ในรศม 10 กโลเมตรจากสแยกอนโดจน หากน าวจยฉบบนเปนแนวทางในการศกษาควรศกษาในระดบพนททกวางขน และควรศกษาในเรองของการสรางแบบจ าลองสถานการณเพมเตมใหหลากหลายวธการมากขนเพอใหไดผลการจ าลองทใกลเคยงกนความเปนจรง 2. ในการศกษาปจจยในการจ าลองสถานการณ ควรศกษาปจจยในดานอน ๆ ดวย เชน ปจจยทางดายกายภาพ ดานท าเลทตง ดานกฎหมาย ดานเศรษฐกจ ซงสามารถหยบยกมาเปนสถานการณทมโอกาสเกดขนในอนาคต เพอจ าลองสถานการณทหลากหลายและใกลเคยงกบความเปนจรงทซบซอนมากยงขน

กตตกรรมประกาศ

ผวจยขอขอบคณ ดร. กมปนาท ปยะธ ารงชย อาจารยทปรกษางานวจยครงนซงทานไดใหค าแนะน าและขอคดเหนตาง ๆ ทมประโยชนในการท างานวจยครงน และขอขอบคณคณาจารย สาขาวชาภมศาสตรทกทานทไดใหความร ค าแนะน า และขอเสนอแนะทส าคญเพมเตมจนท าใหบทความวจยเรองการจ าลองการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน กรณศกษา : สแยกอนโดจน อ าเภอเมอง จงหวดพษณโลก ส าเรจลลวงไปตามเวลาทก าหนด เอกสารอางอง

กรมโยธาธการและผงเมอง. ทฤษฏรปดาว (Star theory) . [ออนไลน]. แหลงทมา : http://www.dpt.go.th/ITCitdb/txt/pop/urban4.htm [8 ธนวาคม 2558]

จราพร กองวงศจนทร. การเปลยนแปลงการใชทดนตอการกดเซาะชายฝง จงหวดภเกต. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, สาขาเทคโนโลยและการจดการสงแวดลอม มหาวทยาลยสงขลานครนทร,2556.

จงหวดพษณโลก. การพฒนาจงหวดพษณโลกเปนสแยกอนโดจน. [ออนไลน]. แหลงทมา : http://www.phitsanulok.go.th/indogeen.htm [29 กรกฎาคม 2558]

วสนต ออวฒนา. การคาดการณแนวโนมการเปลยนแปลงของการใชทดนในจงหวดภเกต วทยานพนธปรญญามหาบณฑต, สาขาภมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2554.

วกพเดย สารานกรมเสร. จงหวดพษณโลก. [ออนไลน]. แหลงทมา : https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%A9%E0%B8%93%E0%B8%B8%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81 [3 กรกฎาคม 2558]


TSG 2015

16

วกพเดย สารานกรมเสร. สแยกอนโดจน. [ออนไลน]. แหลงทมา : https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%81%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%94%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99[3 กรกฎาคม 2558]

สมพร ชอบธรรม. เทคนคตรวจสอบการเปลยนแปลงเชงเลขทเหมาะสมส าหรบตดตามการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนและสงปกคลมดนอ าเภอปกธงชยจงหวดนครราชสมา . [ออนไลน]. 2551. แหลงทมา : http://sutir.sut.ac.th:8080/sutir/bitstream/123456789/2946/2/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B8%A3 [16 กนยายน 2558]

สรรทราย สทธนนท. การเปรยบเทยบการจ าแนกขอมลการใชประโยชนทดนและสงปกคลมดนระหวางวธการจ าแนกขอมลเชงจดภาพและวธการจ าแนกขอมลภาพเชงวตถ โดยใชภาพถายปรบความคมชดจากดาวเทยมไทยโชต. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาภมสารสนเทศศาสตร คณะเกษตรศาสตรทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม มหาวทยาลยนเรศวร, 2558.

Emily McKenzie et al. Developing Scenarios to Assess Ecosystem Service Tradeoffs: Guidance and Case Studies for InVEST Users. Washington, DC USA : World Wildlife Fund. 2012.

Nasser Olwero. Mapping the future Convering storylines to maps.[Online].1995. Available from : http://d2ouvy59p0dg6k.cloudfront.net/downloads/3_2_mapping_the_future.pdf [2015,September 29]

land use and land cover change simulation a case study of … · 2016-09-12 ·...

Documents