Kyae Ywa (villager) Thu Tae Tha Na (research) on Local Knowledge about Native Vegetables, Land, and Changes in Nam Toon Village [Type the document subtitle]

by Namtoon Villager, Shan, Ayeyawady, & Kachin Researcher Team

Kyae Ywa Thu Tae Tha Na on Local Knowledge about Native Vegetables,

Land, and Changes in Nam Toon Village

by Namtoon Villager, Shan, Ayeyawady, & Kachin Researcher Team

ၿမန္မာအမည္ - ပေဒးေကာ

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည ္ - hkyeng hka

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အပြင့္၊ ဥ၊ အားလုံး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဖုတ္စား၊ ေက်ာ္စား၊ ေထာင္းစား၊ ဟင္းခ်ဳိ။

ၿမန္မာအမည္ - ပူစီနံ

အဂၤလိပ္အမည္ - Basil

ကခ်င္အမည ္ - Am Nan

ေဒသအမည္ -ဖတ္လင္း(န္) (ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ အၿမစ္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်ဳိ၊ သုပ္စား၊ တုိ.စား။

ၿမန္မာအမည္ - ေညာင္ခ်ဥ္

အဂၤလိပ္အမည္ - Banyan Bud

ကခ်င္အမည ္ - Lagat Lap

ေဒသအမည္ -ဖတ္ဟ(ိရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း - အဖူး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္စား၊ သုပ္စား၊ ေၾကာ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ၾကက္သြန္နီ

အဂၤလိပ္အမည္ - Oinion

ကခ်င္အမည ္ - Shakau Hkyeng

ေဒသအမည္ - မီလုိင္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အပင္၊ ဥ။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္စား၊ ၿပဳတ္စား၊ အသားႏွင့္ေ၇ာစပ္၊ ဟင္းခ်ဳိ။

ၿမန္မာအမည္ - ငရုပ္သီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Chili

ကခ်င္အမည ္ - Majap

ေဒသအမည္ -မတ္ၿဖစ္အီေကာ(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေထာင္းစား၊ ဟင္းခ်က္စား၊ ေၾကာ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ကေစာ့အၾကီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Pomelo

ကခ်င္အမည ္ - Saga Si

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်ဳိ၊ ေထာင္းစား။

ၿမန္မာအမည္ - နံနံပင္

အဂၤလိပ္အမည္ - Coriander Leaves

ကခ်င္အမည ္ -

ေဒသအမည္ - hpakyi(shan)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး၊ အရြက္၊ အညြန္.၊ အပြင့္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခက္အမႊးအၾကဳိင္၊ ေထာင္းစား။

ၿမန္မာအမည္ - ခရမ္းခ်ဥ္သီးအေသးမ်ဳိး

အဂၤလိပ္အမည္ - Small Tamato

ကခ်င္အမည ္ - Hkri Sum Kaji

ေဒသအမည္ -မက္ေခဆြန္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ - ခ်က္စား၊ ေထာင္းစား၊ ငါးႏွင့္ေရာခ်က္။

ၿမန္မာအမည္ - ေက်ာက္ဖရုံသီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Ash Pupkin

ကခ်င္အမည္ - Hkun Lit Sing

ေဒသအမည္ -ပက္မြန္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္စား၊ ယုိစား။

ၿမန္မာအမည္ - ေရႊဖရုံသီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Pumkin

ကခ်င္အမည ္ - Ka Hkum

ေဒသအမည္ -မက္ပက္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး၊ အညြန္.။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္စား၊ ေၾကာ္စား။

ၿမန္မာအမည္ -

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည ္ - ၀လိုင္း(Wa Lai)

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -တစ္ပင္လုံး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းရည္ခ်က္စား၊ သုပ္စား။

ၿမန္မာအမည္ ` - ဖက္ဥ

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည ္ - Lahpaw Nai

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ ဥ။

စားသံုးေသာပုံစံ -ၿပဳတ္စား၊ တုိ.စား။

ၿမန္မာအမည္ - စမံုစပါး

အဂၤလိပ္အမည္ - Fennel

ကခ်င္အမည ္ - Pan Soi

ေဒသအမည္ -ဖတ္ကီးမို(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အၿမစ္၊ အရြက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်က္၊ ယေၾကာ္စား၊ သုပ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ႏြယ္ပဲ

အဂၤလိပ္အမည္ - Summer Bean

ကခ်င္အမည ္ - Naw Lep

ေဒသအမည္ -ထုိဒပ္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္ၿပဳတ္စား၊ ေၾကာ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ေဂၚလခါး

အဂၤလိပ္အမည္ - Chayote

ကခ်င္အမည ္ - Yang Siga

ေဒသအမည္ -ဖတ္ႏြဲ(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေၾကာ္စား။ ၿပဳတ္စား၊ တို.စား။

ၿမန္မာအမည္ - ပိန္းဥ

အဂၤလိပ္အမည္ - Egg Taro

ကခ်င္အမည ္ -U Di Nai

ေဒသအမည္ -ဟုိဖိတ္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -ဥစား၊ အရြက္၊ အညြန္.။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းရည္၊ သေရစာ။

ၿမန္မာအမည္ - ပိန္းဥ (ရန္ကုန္ပိန္း)

အဂၤလိပ္အမည္ -Taro

ကခ်င္အမည ္ - Yangon Nai

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -ဥ။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေၾကာ္စား၊ ခ်က္စား။

ၿမန္မာအမည္ - မာလကာအၿဖဴ

အဂၤလိပ္အမည္ - White Geava

ကခ်င္အမည ္ -

ေဒသအမည္ - မတ္ကာ၀(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး၊ အရြက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်က္၊ သေရစာ။

ၿမန္မာအမည္ -အခ်ဥ္ရြက္

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည ္ - shalap(kachin)

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ အေညာက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်က္၊ အစိမ္းသုပ္စား၊ အသားႏွင္.ေရာစပ္။

ၿမန္မာအမည္ - ကတက္ပင္

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည ္ -

ေဒသအမည္ -ဖတ္ကုမ္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်က္စား၊ အခ်ဥ္အိုးတည္စားတယ္။

ၿမန္မာအမည္ -

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည ္ - khin dau(kachin)

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ အညြန္.။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္စား၊ သုပ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ခရမ္းကြ်တ္သီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Potato Brinjal

ကခ်င္အမည ္ - Sha Ba

ေဒသအမည္ - မတ္ေခခန္း(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္စား၊ ေၾကာ္စား၊ ေထာင္းစား။

ၿမန္မာအမည္ -သဖန္းရြက္

အဂၤလိပ္အမည္ - Fig Leaf

ကခ်င္အမည ္ - la kum makrung

ေဒသအမည္ -ဖတ္၀ါ(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းရည္ခ်က္စား၊ ၿပဳတ္စား၊ သုပ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ကေစာ့ခါး

အဂၤလိပ္အမည္ - Indian’s Night Shed

ကခ်င္အမည ္ - Hkin Jui

ေဒသအမည္ -Mad hein khome(shan)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေထာင္းစား။

ၿမန္မာအမည္ - ဟင္းခ်ဳိရြက ္

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည ္ -

ေဒသအမည္ -ဖတ္၀န္အြယ္(shan)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းရည္ၿ႔ပဳတ္စား။

ၿမန္မာအမည္ -ပန္းေဇာက္ထုိး

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည ္ - Tsing Daw

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္ႏု။

စားသံုးေသာပုံစံ -တုိ.စား။

ၿမန္မာအမည္ - ကေစာ့သီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Pomelo

ကခ်င္အမည ္ - Nga Shaba Si

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္စား၊ ၿပဳတ္စား၊ ေထာင္းစား၊ ေၾကာ္စား။

ၿမန္မာအမည္ -

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည္ - Pa Khaw Nam

ေဒသအမည္ -ဖက္ဖိုင္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခက္ေမႊးၾကဳိင္။

ၿမန္မာအမည္ - သေဘၤာသီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Papaya

ကခ်င္အမည ္ - Sang Hpaw Si

ေဒသအမည္ -မတ္စန္းေဖာ

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီးစား။

စားသံုးေသာပုံစံ -အစိမ္းခ်က္စား၊ သုပ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ကုန္္းကစြန္းဥ

အဂၤလိပ္အမည္ - sweet potato

ကခ်င္အမည ္ - Nai Sam

ေဒသအမည္ -မန္းလုိင္

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္စား၊ ဥစား။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေၾကာ္စား၊ သေရစာ၊ ဟင္းခ်ဳိ။

ၿမန္မာအမည္ - မယ္ဇလီ

အဂၤလိပ္အမည္ - Raing Tree

ကခ်င္အမည ္ -

ေဒသအမည္ -မယ္ဇလီ(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေၾကာ္စား၊ ၿပဳတ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - စပါးလင္

အဂၤလိပ္အမည္ - Lemon Grass

ကခ်င္အမည ္ - Kumba Shakau

ေဒသအမည္ -ခါးဟြမ္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -တစ္ပင္လုံး။

စားသံုးေသာပုံစံ -အသားႏွင့္ခ်က္စား၊ ဟင္းခက္။

ၿမန္မာအမည္ - ပင္စိမ္း

အဂၤလိပ္အမည္ - Sage

ကခ်င္အမည ္ - Shawn Tawn Pan

ေဒသအမည္ -အင္(မ္)ခိမ္း(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေထာင္းစား၊ ၿပဳတ္စား၊ ငါးႏွင့္ေရာစား။

ၿမန္မာအမည္ - ရွမ္းနံနံ

အဂၤလိပ္အမည္ - Shan Coriander Leat

ကခ်င္အမည ္ -

ေဒသအမည္ - ဖတ္ကီးမုန္းေဂါက္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေထာင္းစား၊ အသားႏွင့္ေရာစား။

ၿမန္မာအမည္ - ပဲေတာင့္ရွည္

အဂၤလိပ္အမည္ - Long Bean

ကခ်င္အမည ္ - Yi Naw Kyu

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေၾကာ္စား၊ ခ်က္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ပင္စိမ္းၿဖဴ

အဂၤလိပ္အမည္ - White Basil

ကခ်င္အမည ္ - Shim Lim Pan

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ အပင္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်က္ေမႊးၾကဳိင္။

ၿမန္မာအမည္ - အပင္ခရမ္းသီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Egg Plnat

ကခ်င္အမည ္ - Hpun Shaba

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေထာင္းစား၊ ေရာခ်က္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ဆူးပုပ္

အဂၤလိပ္အမည္ - Conima Leaves

ကခ်င္အမည ္ - Soi Mawng

ေဒသအမည္ -ဖတ္ဟ(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက။္

စားသံုးေသာပုံစံ -ေထာင္းစား၊ ေၾကာ္စား၊ ဟင္းခ်ဳိ။

ၿမန္မာအမည္ - အာလူး

အဂၤလိပ္အမည္ - Potato

ကခ်င္အမည ္ - Nai Kyi

ေဒသအမည္ -မန္းေခ(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -ဥ။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းရည္၊ ေၾကာ္စား၊ ဟင္းခ်ဳိ။

ၿမန္မာအမည္ - ဂ်င္း

အဂၤလိပ္အမည္ - Ginger

ကခ်င္အမည ္ - Shing Nam

ေဒသအမည္ -King(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ ဥ။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခက္ေမႊး။

ၿမန္မာအမည္ - ရခိုင္ငွက္ေပ်ာဖူး

အဂၤလိပ္အမည္ - Rakhai Banana Bud

ကခ်င္အမည ္ - Langu Chyaw

ေဒသအမည္ -ေကြ.ရခိုင္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အဖူး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်ဳိ၊ ေၾကာ္စား၊ သုပ္စား၊ တို.စား။

ၿမန္မာအမည္ - သခြါးခ်ဥ္

အဂၤလိပ္အမည္ - Sour Cucumber

ကခ်င္အမည ္ -

ေဒသအမည္ - ဒင္ဟြမ္

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -သုပ္စား၊ အစိမ္းစား၊ ဟင္းခ်ဳိ။

ၿမန္မာအမည္ - ပိန္းဥရွည္

အဂၤလိပ္အမည္ - Long Taro

ကခ်င္အမည ္ - Nga Nai

ေဒသအမည္ -ဟိုဖိတ္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -ဥ။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်ဳိ၊ ေၾကာ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ဗူးသီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Gourd

ကခ်င္အမည ္ - Tau Ba

ေဒသအမည္ -မတ္နမ့္ေတာက္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး၊ အညြန္.။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်က္စား၊ ေၾကာ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - မုန္ညင္း

အဂၤလိပ္အမည္ - Mustard

ကခ်င္အမည ္ - Chying Hkrang

ေဒသအမည္ -ဖတ္ကတ္(ရွမ္း)္

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ အပင္၊ အဖူး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္စား၊ ခ်ည္တည္၊ ဆြန္ထန္။

ၿမန္မာအမည္ - ၾကက္သြန္ၿဖဴ

အဂၤလိပ္အမည္ - Garlic

ကခ်င္အမည ္ - Shakau

ေဒသအမည္ - မီဖိတ္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ ဥ။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခက္။

Researcher Team

1. Daw Lamung Roi Ji

2. Daw Cherry Kai

3. Daw T.b Dau Naw

4. Ma Rip Roi San

5. Pyie Phyo Aung

6. U We Ze

7. Zaw Nam

8. La Doi

9. Nang Morn Li