Volgens cijfers van het ministerie doen in Noord-Holland veel minder mensen aan amateurkunst dan elders. “Eerlijk gezegd, kan ik me dat niet voorstellen als ik zie wat hier allemaal gebeurt”, stelt gedeputeerde Sascha Baggerman (foto). “Toch zetten we extra in op cultuurparticipatie, onder andere via het accent op jeugd en jongeren. We willen echt dat kinderen van jongs af aan in aanraking komen met cultuur. Leren lezen en rekenen is ontzettend belangrijk, maar er is meer. Om vandaag de dag als kind een eigen plek te vinden in onze maatschappij, is niet eenvoudig. Als ze in aanraking komen met kunst, cultuur en erfgoed leren kinderen na te denken over hun eigen identiteit en die van anderen. Dat is ont-zettend belangrijk.” De kosten mogen geen belemmering zijn voor toneel, streetdance of pianoles, vindt Baggerman. “Stel dat de lage participatiegraad te maken heeft met ouders die het niet kunnen betalen, dan moeten we misschien denken aan een jeugd-cultuurfonds, analoog aan het jeugdsportfonds.” Langjarige partner“Ik zie de provincie graag als partner in ons cul-tuurbeleid”, aldus wethouder Robbert Jan Piet van Heerhugowaard. “Liefst een langjarige partner. En dan denk ik niet meteen aan financiële ondersteu-

ning, maar eerder aan samen nadenken over de vraag hoe je in deze regio mensen meer culturele bagage mee kunt geven.”En dat extra bagage nodig is, zeker voor jongeren, is de stellige overtuiging van Piet. “Neem het onderwijsachterstandenbeleid. Dat heeft alles te maken met cultuur. Als je kinderen wilt stimu-leren om zich te ontwikkelen, dan is dat culturele aspect ontzettend belangrijk. Dat zie je terug binnen de naschoolse opvang hier, die regelmatig dramalessen verzorgt in ‘Cool’, ons nieuwe cultuur-centrum met een theater, muziekschool en edu-catie in beeldende vorming. Dergelijke kruis-bestuivingen en dwarsverbanden zijn uiterst waardevol en die willen we graag samen met de provincie verder uitbouwen. Bijvoorbeeld via interactieve projecten, want dat is dé manier om jongeren te bereiken.”Behalve aan bundeling van krachten, is er eigen-lijk ook behoefte aan een gerenommeerd voor-vechter, vindt Piet. “De samenwerking met de provincie is prima, maar ik zeg wel eens: we hebben voor cultuur ook een Erica Terpstra nodig, iemand die voortdurend op de trom slaat.”

Meer cultuurnota op pagina 4

Nieuwe cultuurnota richt zich sterk op jongeren

In de nieuwe cultuurnota pleit de provincie Noord-Holland ervoor dat jeugd en jongeren meer deelnemen aan het culturele leven. Dat valt goed bij wethouder Robbert Jan Piet van Heerhugowaard. “Veel gemeenten gebruiken sport om jongeren extra vaardigheden bij te brengen, maar cultuur is minstens zo belangrijk.”

2CO2-servicepunt timmert flink aan de weg

4 800 jaar oude Westfriese Omringdijk is zowel monument als waterkering

6 50.000 ganzen veroorzaken in Noord-Holland veel schade

7 Catherine Keyl fietst voor tv-programma ‘Tour de Provence’ door Noord-Holland

8 Overladen programma markeert opening Paviljoen Welgelegen na ingrijpende restauratie

Provinciale belangen benoemen en bovengemeentelijke belangen behartigen, dat zijn de voornaamste taken van de

provincie als het gaat om ruimtelijke ontwikkelingen. Van streekplan naar structuurvisie, op pagina 3. FOTO PrOViNCie NOOrd-HOllaNd

2

kwartaalblad van de provincie noord-hollandjuni 2009 | nummer 2 | jaargang 5

FOTO

aN

NO

esjK

a B

rO

Hm

“We zitten niet in het Provinciehuis en we zijn er ook niet voor de ontwikkeling van beleid”, aldus Wilfred van der Plas, regio consulent van het CO2-servicepunt Noord-Holland. “Wij zijn er echt voor gemeenten en stadsdelen in Noord-Hol-land. Wij ondersteunen in de praktijk de uitvoering van het klimaatbeleid. Stel dat een gemeente vastloopt in de onder-handelingen met een projectontwikke-laar over duurzaam bouwen, dan kun-nen wij op grond van kennis en ervaring bemiddelen. Daarbij kunnen we bijvoor-beeld ook mogelijk heden voor aanvul-lende subsidies mee nemen.”De antwoorden op dergelijke praktijk-vragen blijken meer dan eens breed toepasbaar. Van der Plas: “Wat kunnen we doen voor particulieren in bestaande bouw die energie willen besparen, vroeg een gemeente ons. Daaruit is de website www.bespaardaar.nl ontstaan, die bruikbaar is voor alle inwoners van Noord-Holland.”

KlimaatafspraakMinstens zo succesvol is de CO2-monitor, waarmee gemeenten hun eigen presta-ties op het gebied van CO2-reductie in kaart kunnen brengen. Van der Plas: “Het is een handig instrument voor de klimaat afspraak die de provincie in april 2008 heeft gemaakt met 69 gemeenten en stadsdelen. Hoeveel subsidie is er uitgegeven en aan welk soort projecten? Komen de doelstellingen binnen bereik? Werken de subsidieregelingen, of moeten ze worden bijgesteld? Idem voor het Energieakkoord Noord-Nederland van oktober 2007. Bovendien kunnen

gemeenten via die monitor onderling vergelijken hoe ze het doen en van elkaar leren.” Daarbij kan het gaan om woningisolatie, maar bijvoorbeeld ook om rijden op aardgas. “Dat is een goed alternatief voor het gemeentelijke wagenpark, maar dat kun je ook stimuleren op bedrijventer-reinen, onder andere door wagenparks-cans aan te bieden.”

EnergieprestatieDuurzaam bouwen is een belangrijk werkterrein van het servicepunt. Ont-wikkelaars zijn wettelijk verplicht woningen te bouwen die voldoen aan een minimale energienorm. Of dat zo is, wordt vooraf uitgerekend. Onderzoek leert dat veel woningen na oplevering de norm toch niet halen, en meer energie gebruiken dan verwacht, bijvoorbeeld door het onzorgvuldig aanbrengen van isolatiematerialen, waardoor warmte naar buiten lekt. Van der Plas: “Via Bou-wTransparant zijn we 25 nieuwbouwwon-ingen in de provincie aan het door lichten op hun energiepres tatie in de praktijk. Door de resultaten te presenteren willen we iedereen weer scherp krijgen: ge-meenten, aannemers, installateurs.”Mede door dergelijke initiatieven prikkelt het servicepunt ook elders de nieuwsgierigheid. “In Gelderland, Overijssel en Noord-Brabant willen ze graag horen hoe we het hebben aan-gepakt. Dat bewijst wel dat we in Noord-Holland op de goede weg zijn.”

meer informatie bij Wilfred van der Plas,

telefoon 023 514 31 11, e-mail plas@co2-servicepunt.nl.

CO2-servicepunt Noord-Holland doet goede zaken

Het CO2-servicepunt timmert flink aan de weg. Niet alleen in Noord-Holland, ook in andere provincies groeit de belangstelling ervoor zienderogen. “Onze kracht? Dat is onze relatief onafhankelijke positie. Daardoor kunnen we echt schouder aan schouder optrekken met gemeenten en stadsdelen.”

elk kwartaal stelt N-H een ander statenlid vier vragen.

dit keer aan johan Kardol van de fractie ChristenUnie-sGP.

johan Kardol (fractievoorzitter CU-sGP)

samenhang tussen bevolkingsgroepen versterken 1 Wat vindt de ChristenUnie-sGP in Noord-Holland momen-

teel het grootste maatschappelijke vraagstuk?

de toenemende polarisatie tussen bevolkingsgroepen in

onze samenleving is een fors probleem dat vraagt om

duidelijkheid en leiderschap. de christelijke invalshoek om je

naaste lief te hebben als jezelf lijkt vrijwel te zijn ver dwenen.

de ‘ieder voor zich’-mentaliteit vraagt ook van de provincie

om een bestuurlijk antwoord en een aanpak gericht op

versterking van de onderlinge samenhang tussen verschil-

lende bevolkingsgroepen in dorpen en steden in onze

provincie. extra aandacht voor scholing, wonen en werken is

en blijft hierbij van essentieel belang. Concreet gaat het om

de aanpak van schooluitval, de ondersteuning van het kort-

en middelbaar beroepsonderwijs, de renovatie en nieuw-

bouw van huurwoningen en het stimuleren van het creëren

van zinvol en passend werk voor iedereen en (speciaal ) voor

laagopgeleiden. daarom zijn de dreigende hogere werkloos-

heid en de terugvallende economie punten van aandacht en

zorg. Ook de klimaat- en milieuproblemen vragen om een

duidelijk antwoord, bijvoorbeeld door het verminderen van

energieverbruik en de opwekking van alternatieve energie.

2 Welke onderwerpen gaat de ChristenUnie-sGP mogelijk

zelf agenderen?

Het terugdringen van de omvang van het woon-werkverkeer

is belangrijk voor het milieu in onze provincie en de gezond-

heid van de bevolking. minder reistijd betekent ook dat meer

tijd beschikbaar is voor deelname aan maatschappelijke

activiteiten, persoonlijke ontspanning en aandacht voor het

gezin. alle maatregelen die een positief effect hebben op het

meer in evenwicht brengen van de woon-werkbalans in onze

provincie, zal de ChristenUnie-sGP ondersteunen en wellicht

agenderen.

extra aandacht van ChristenUnie-sGP krijgen de onder-

werpen verbetering infrastructuur, het openbaar vervoer,

leefbaarheid en de jeugdzorg.

3 Wat is volgens de ChristenUnie-sGP het belang van de

provincie als bestuurslaag?

de provincie bewaakt het evenwicht tussen de belangen van

de stad en het platteland en tussen economie en natuur. de

provincie is voor de burger de bestuurslaag die wat het

cultuuraanbod, het milieu, de ruimtelijke ordening, de

infra structuur van wegen en het openbaar vervoer betreft,

verantwoordelijk is voor coördinatie, afstemming en

financiering. als aanjager, innovator, stimulator, klankbord

en bruggenbouwer is de provincie een onmisbare bestuurs-

laag tussen het rijk en de gemeenten. Voorwaarde is wel dat

de provincie als organisatie efficiënt en doelmatig functio-

neert naar zowel rijk als gemeenten. de taak, de bereikbaar-

heid en de besluitvorming moeten voor de burger duidelijk

en transparant zijn.

4 maak af: de provincie in 2020 is….

…onmisbaar voor het welzijn en de welvaart van de inwo-

ners van Noord-Holland.

FOTO

Pr

OV

iNC

ie N

OO

rd

-HO

lla

Nd

PS

2

met lokale Noord-Hollandse bestuurders werden in 2008 klimaatafspraken gemaakt.

FOTO

Pr

OV

iNC

ie N

OO

rd

-HO

lla

Nd

Hoe zat het ook weer? Tot voor kort maakten provincies streekplannen, waaraan de gemeentelijke bestemmingsplannen werden getoetst. Dat is verleden tijd. Sinds de nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening hanteren Rijk, provincies en gemeenten dezelfde instrumenten. Zodoende schrijft iedere bestuurslaag zelf een structuurvisie, met daarin op de eigen schaal-grootte de kaders voor ruimtelijke ontwikkelingen.Zo ook de provincies. Het concept voor de allereerste structuurvisie van Noord-Holland is vrijwel af. “Het mooie van de nieuwe werkwijze is dat je vooraf grondig moet nadenken over je eigen belangen”, zegt Reinoud Bakker namens de ambtelijke kerngroep die aan de structuurvisie werkt.Voor het inventariseren van gemeenteoverstijgende belangen is de provin-cie uitgebreid de boer op gegaan. “Dat heeft heel veel opgeleverd, vooral voor het scherp krijgen van onze rol in het buitenstedelijk gebied, bijvoor-beeld qua woningbouw, economische ontwikkeling, bereikbaarheid en het behoud van hoogwaardige landschappen.”

Drie pijlersAl het voorwerk resulteerde in drie hoofdpijlers voor de structuurvisie van Noord-Holland. Bakker: “Allereerst klimaatbestendigheid: hoe wapenen we ons tegen wateroverlast en hoe kunnen we de CO2-uitstoot indammen? Ten tweede: de zorg voor ruimtelijke kwaliteit, met de nadruk op de typisch Noord-Hollandse cultuurlandschappen. En tot slot duurzaam ruimtegebruik: hoe ga je slim en zorgvuldig om met de beperkte ruimte?”Op die pijlers rust een overkoepelende visie: “Zuinig omgaan met onze ruimte. Groei zoveel mogelijk binnenstedelijk oplossen en in een paar gebieden die al zijn vastgesteld, zoals de Haarlemmermeer Westflank en de Bloemendalerpolder. Buitenstedelijk geen nieuwe ontwikkelingen toestaan, tenzij Gedeputeerde Staten daarvoor een ontheffing verlenen. Daarvoor moet je dan nut en noodzaak terdege onderbouwen en aan-sluiten bij de landschappelijke kwaliteiten.”Tegelijkertijd onderkent de provincie de onverminderde ontwikkelkracht van de metropoolregio Amsterdam. “Dat betekent bijvoorbeeld dat er voldoende recreatiemogelijkheden moeten zijn in het buitengebied dat daar direct op aansluit. Maar ook internationaal onderkent men dat juist de directe nabijheid van dat bijzondere landschap bijdraagt aan het vestigingsklimaat in de metropoolregio. Die visie en die samenhang vind je nu ook terug in de structuurvisie.” DriedaagseHalf augustus wordt de structuurvisie uitgebreid gepresenteerd. “Inclusief de bijbehorende verordening. Die beschrijft welke instrumenten we hanteren om de structuurvisie in praktijk te brengen. Daar krijgen gemeenten dus mee te maken.”Voor die tijd moeten Gedeputeerde Staten nog wel een paar knopen door hakken. Bakker: “Over Schiphol, de haven van Amsterdam, de ontwikkeling van de Ecologische Hoofdstructuur en bijvoorbeeld onze windenergieopgave: hoeveel megawatt willen we leveren op Noord- Hollands grondgebied?”De tervisielegging zal worden ingeleid met een driedaagse voor ambte-naren, bestuurders en maatschappelijke organisaties in respectievelijk Noord-Holland Noord, Noord-Holland- midden en de regio Amsterdam. Tijdens drie actieweken in augustus en september zullen Noord- Hollanders worden uitgenodigd om hún zegje over de structuurvisie te doen. Statenleden en de Noord-Hollandse media zullen daarbij een belangrijke rol spelen. In de herfst volgt dan de bespreking in Provinciale Staten, die moet uitmonden in de definitieve versie van de structuurvisie.

meer informatie bij reinoud Bakker (sector ruimtelijke inrichting) telefoon 023 514 35 16,

e-mail bakkerr@noord-holland.nl. Of kijk op de website van de provincie Noord-Holland

www.noord-holland.nl bij structuurvisie

Een aantal provinciale belangen benoemen en bovengemeentelijke belangen behartigen, dat zijn de voornaamste taken van de provin-cie als het gaat om ruimtelijke ontwikkelingen in Noord-Holland. In haar eerste structuurvisie geeft de provincie aan hoe die taken het beste kunnen worden ingevuld. “Niet de boel op slot gooien, maar zorgvuldig ontwikkelen op basis van bestaande kwaliteiten in de verschillende gebieden. Zorgen dat bijzondere landschappen ook bijzonder blijven.”

Van streekplan naar structuurvisie

Ode aan de diversiteit

3

FOTO

’s P

rO

ViN

Cie

NO

Or

d-H

Oll

aN

d

Wat zijn waardevolle elementen van de Westfriese Omringdijk? Wat willen we behouden? En hoe gaan we om met ingrepen als dijkverzwaringen en dijkdoorsnijdingen? Om op deze vragen een antwoord te vinden, heeft de

provincie samen met gemeenten en andere betrokken partijen een zoge-naamd beeldkwaliteitsplan opgesteld: een landschappelijke visie op de dijk en zijn omgeving. Aanleiding hiervoor waren onder meer de ingrepen die het

Westfriese Omringdijk

een dijk van een monument

FOTO

rO

y Te

e

Cultuurnota gaat digitaal

“Ik wilde geen statische nota die in de la verdwijnt, dat is zonde van alle tijd die we erin hebben gestoken”, stelt gedeputeerde Sascha Baggerman. En zo werd de website cultuuropdekaart.nl geboren. “Uit reac ties merk ik dat bezoekers blij verrast zijn. Het is een dynamisch document dat continu verandert. Op de site houden we bijvoorbeeld de stand van zaken rond projecten bij, via tijdbalken met doelstellingen en streefdata. En Noord-Hollanders zelf kunnen er hun culturele ervaringen op kwijt. Maar je kunt ook je gemeente aanklikken om uit te zoeken welk cultuuraanbod er is. En gemeenteraadsleden kunnen zien hoe het cultuurbeleid in hun gemeente ervoor staat en het vergelijken met dat van de

buren. Hebben die misschien initiatieven waar ze bij kunnen aan haken?”

Ontwikkelingen stimulerenInhoudelijk is de grote winst dat de nieuwe cultuurnota belangrijke accen-ten legt. Baggerman: “Op jeugd, op het meer toegankelijk maken van het culturele aanbod en op ondernemer-schap. Bovendien hebben we projecten benoemd waar we flink mee aan de slag gaan, zoals het programma Westfriese Omringdijk en het Noord-Hollands digitaal museum.”Ondertussen laat de nota nog eens duidelijk zien wat de rol van de provin-cie is. “Sommige mensen zien die rol te weinig, maar anderen maken hem juist

groter dan de bedoeling is en denken dat we onmisbaar zijn voor het culturele aanbod in een gemeente. Het Rijk en de gemeenten zijn primair verantwoorde-lijk voor het cultuurbeleid en voor de structurele ondersteuning van bijvoor-beeld culturele instellingen, zoals podia en musea. Onze rol is vooral aanvullend. Wij stimuleren ontwikkelingen op bovenlokaal niveau en ondersteunen culturele instellingen en gemeenten onder andere met kennis en expertise. Voorbeelden? Het opleiden van cultuur-coördinatoren op school en het subsidië-ren van bijzondere programmering.”

Verhalen vertellenDe cultuurnota is opgebouwd rond drie thema’s: Levend Verleden, Genieten & Meedoen, en Mooi Noord-Holland. Baggerman: “Bij het laatste thema gaat het vooral om de vraag hoe monumen-ten en het karakteristieke Noord- Hollandse cultuurlandschap als uit-gangspunt of inspiratie kunnen dienen bij ruimtelijke ontwikkelingen. We

Nog meer mensen in Noord-Holland laten deelnemen aan het culturele leven - hoe kun je dat anno 2009 beter stimuleren dan via internet? Als eerste provincie komt Noord-Holland daarom met een digitale, interactieve cultuurnota waarin burgers en organisaties kunnen vinden wat er op cultureel gebied allemaal te doen is in hun regio.

De Westfriese Omringdijk is niet alleen een provinciaal monument van circa 800 jaar oud, maar dient ook nog als waterkering. Nu de dijk op een aantal plaatsen moet worden verzwaard, grijpt de provincie de gelegen-heid aan om dit unieke cultuurhistorische monument letterlijk en figuurlijk beter te profileren. Het Programma Westfriese Omringdijk bestaat zowel uit fysieke ingrepen als uit culturele activiteiten.

4

hoogheemraadschap voor de komende jaren heeft gepland om de dijk te verzwaren.

Strijd tegen het waterDe Westfriese Omringdijk slingert over een lengte van 126 kilometer tussen de steden Alkmaar, Hoorn, Enkhuizen, Medemblik en Schagen. Als symbool van de strijd tegen het water en van technologisch vernuft is het een unieke monumentale structuur in Noord- Holland. Bovendien is de achthonderd jaar oude ringdijk nog bijna geheel intact. De provincie wil dit waardevolle

monument niet alleen behouden, maar ook letterlijk en figuurlijk sterker profileren. Vandaar dat zij het initiatief heeft genomen voor een integraal meerjarig Programma Westfriese Omringdijk. Het beeldkwaliteitsplan is hiervan een belangrijk onderdeel. Projectleider Gerke Veenboer: “We willen de ringdijk herkenbaarder te maken als één door lopende structuur. Alleen zo behoudt hij zijn waarde als cultuurhistorisch monument en als oriëntatiepunt in de omgeving. Daar-mee wordt de dijk ook interessanter voor de recreatieve en toeristische sector.”

Niet op slotDe dijk op slot zetten, kan en wil de provincie niet. Het beeldkwaliteitsplan geeft richtlijnen die de regiogemeenten en de provincie kunnen vertalen naar hun structuurvisies. Een daarvan is de omgeving zoveel mogelijk vrij te houden van bebouwing, zodat de dijk goed zichtbaar blijft in het landschap. Het plan doet ook voorstellen om de eenheid van de dijk te versterken, bijvoorbeeld door routeduiding. Daarnaast moet het beeldkwaliteitsplan dienen als inspira-tiebron voor de vormgeving van toekom-stige ruimtelijke ingrepen, zoals doorsnijdingen en dijkverzwaringen.

Culturele activiteitenOok culturele activiteiten zijn onderdeel van het Programma Westfriese Omring-dijk. Begin mei is al de eerste Fiets-4daagse Hoorn West-Friesland gehou-den. Op 3 juni zijn op de dijk bij Kolhorn twee uitkijkpunten onthuld, gemaakt door kunstenaar Ben Raaijman in

FOTO

Pr

OV

iNC

ie N

OO

rd

-HO

lla

Nd

Banjeren van Texel tot Huizeneen lange sliert wandelaars liep op zondag 10 mei over de

grasduinen van Texel, door weilanden met lammetjes en

over hekjes met opstapjes. met deze wandeling door Texels

eierland namen de wandelaars de laatste aangelegde

etappes van het Noord-Hollandpad in gebruik.

Bij het beginpunt van de route verrichtte gedepu teerde

jaap Bond de officiële opening van het Noord-Hollandpad.

de afgelopen jaren hebben de provincie, landschap

Noord-Holland, recreatie Noord-Holland en bureau

lopende Zaken het 270 kilometer lange wandelpad

uitgezet. afgelopen weken werd de laatste hand gelegd

aan de twee Texelse etappes die het pad compleet maken.

Nu kunnen wandelaars Noord-Holland te voet verkennen

vanaf het meest noordelijke puntje op Texel tot aan de

zuidoostelijke grens in Huizen. dit jaar wordt de route ook

van zuid naar noord voorzien van bewegwijzering, zodat

het pad vanuit beide richtingen te gebruiken is.

Ondernemend wandelpadUit cijfers van het CBs blijkt dat wandelen enorm populair

is: ruim 75% van de Nederlanders wandelt geregeld.

in 2005 legde de Nederlandse bevolking al wandelend

4,2 miljard kilometer af, dat is gemiddeld 260 kilometer

per persoon. Het Noord-Hollandpad is dus ook een kans

voor ondernemers om nieuwe klanten te trekken. en met

meer voorzieningen bij het Noord-Hollandpad wordt dit

ook steeds aantrekkelijker voor wandelaars. een positieve

wisselwerking dus.

Noord-HollandpadHet Noord-Hollandpad voert door de ‘binnen landen’ van

Noord-Holland, en is een unieke, gemarkeerde lange-

afstandswandelroute van Texel naar Huizen. Het pad is 270

kilometer lang, en opgedeeld in dertien etappes. Het decor

is zeer gevarieerd: het gaat over slingerende dijkjes, langs

rechte kanalen, door boerenland, over ruwe paden, en over

hekjes met opstapjes.

meer informatie over het Noord-Hollandpad, compleet met

route beschrijvingen en kaarten, is beschikbaar op

www.noordhollandpad.nl.

opdracht van de provincie, het hoog-heemraadschap en de gemeente Nie-dorp. In de periode van 9 tot 26 juli kiest het reizend theaterfestival Karavaan de Westfriese Omringdijk als podium voor uiteenlopende voorstellingen en projec-ten die geïnspireerd zijn op de dijk. En in augustus vinden in Enkhuizen, Hoorn en Medemblik de Waterweken plaats met onder andere de Theatervloot,

drakenbootraces, shantykoren, een polderschuitentocht, duikdemonstra-ties, en zeilwedstrijden. Alle projecten en activiteiten komen te staan op www.westfrieseomringdijk.nl, een nieuwe website waarmee de West-Friese gemeenten de dijk en daarmee de eigen regio gezamenlijk gaan promoten.

zetten in op het behoud van monumen-ten in combinatie met voldoende ruimte voor ontwikkeling.” Via het thema Levend Verleden wil de provincie het erfgoed behouden en tegelijkertijd beter toegankelijk maken. “Er zitten zoveel verhalen achter ons industriële erfgoed, het religieuze erfgoed, de archeologische vindplaatsen en de monumenten. Die verhalen willen we vertellen. En de komende jaren krijgen ze een plek in een culturele biografie van Noord-Holland.” Ook bij Genieten & Meedoen gaat het om toegankelijkheid. “We willen dat zoveel mogelijk mensen ervaren hoe bijzonder deze provincie is.”

de cultuurnota is te vinden op

cultuuropdekaart.nl.

5

Praat mee op www.westfrieseomringdijk.nl

Gemeenten, provincie en instellingen werken vanuit een gezamenlijke visie aan het behoud en de ontwikkeling van de Westfriese Omringdijk. De komende vier jaar is de Westfriese Omringdijk het podium voor kunst, cultuur, sport en recreatie. De website www.westfriesomringdijk.nl heeft een uitgebreide agenda met de activiteiten op en rond de dijk, een interactieve kaart, een forum, een beeldkwaliteitsplan, nieuws en links. Bewoners en bezoekers, ondernemers en overheden dragen hier actief aan bij. Hebt u suggesties voor rubrieken en onder-werpen? Laat het weten via info@westfrieseomringdijk.nl.

FOTO

Pr

OV

iNC

ie N

OO

rd

-HO

lla

Nd

er bestaan grote verschillen tussen delen van de Westfriese Omringdijk. er zijn twaalf trajecten te onderscheiden: acht in het landelijk

gebied en vier in de bebouwde omgeving.

Cultuuraanbod in de regio: bijvoorbeeld de 15e editie

van dance Valley in spaarnwoude (archieffoto).

Boeren, natuurbeschermers en jagers werken eendrachtig samen om de ganzen-populatie terug te dringen. De provinciale handhavers controleren of dat volgens de Flora- en faunawet gebeurt. Ook diverse natuurbeheerders, waaronder Landschap Noord-Holland, zijn om en werken mee aan het weren van ganzen. Vrijwilligers en natuurbeheerorganisaties smeerden wekenlang in totaal zo’n 10.000 ganzen-eieren met maïskiemolie in. Dit voorkomt dat de eieren uitkomen en de gans broedt daar rustig op door, in plaats van nieuwe eieren te leggen.“Waarom wij dat doen, zie je hier duide-lijk voor je”, zegt Do van Dijk van Land-schap Noord-Holland, uitkijkend over het gebied De Verzakking aan de rand van het Amstelmeer. “Een paar jaar terug was dit een botanisch rijk natuurgebied, waar het paars kon zien van de orchideeën. In de beschutting van rietkragen op de eilandjes en de oeverlanden broedden vogels als kiekendief en karekiet. Nu is het een modderpoel, waar in de resterende be-groeiing alleen nog ganzen nestelen. Zij vreten gras en jonge rietloten met wortel en al op.” De ganzen grazen ook weilanden af. “Minstens zo schadelijk voor ons is dat ze veel schijten”, zucht boer Jos Appelman uit Slootdorp. Op het grasland liggen om de dertig à veertig centimeter flinke hopen ganzenpoep. “Dat gras lusten de koeien niet meer.” Ook op Texel is de poep een probleem: de ganzen bemesten de van nature voedingsarme gronden zo uitbun-dig, dat daar allerlei beschermde vegetatie en diersoorten bedreigd worden.

Wetenschappelijk onderzoek “Het is een complex probleem, waarbij allerlei tegengestelde belangen om voor-rang strijden”, aldus bioloog en provinciaal beleidsmedewerker Erwin van Liempd. “De provincie moet zowel flora en fauna beschermen als de economische belangen. Twee Wageningse bureaus gaan weten-schappelijk onderzoek doen, onder andere om te zien welke maatregelen uit het ‘Uitvoeringskader ganzen’ uitvoerbaar zijn. Ook worden ganzen voorzien van ringen of gps, waardoor we hun vlieg-bewegingen in kaart kunnen brengen. Eind dit jaar komen de eerste resultaten.”

Pachtcontracten SchipholGedeputeerde Peter Visser haalt nog een ander aspect van de ganzenoverlast aan. “Actueel is de luchtverkeersveiligheid, denk aan de ganzen die in New York in een vliegtuigmotor vlogen. Op Schiphol is de veiligheid absoluut niet in het geding”, benadrukt Visser, “maar de provincie moet er wel voor zorgen dat het veilig blijft. Met het ganzenbeleid vragen we Schiphol in haar pachtcontracten met boeren op te nemen dat er rondom de luchthaven geen graan meer verbouwd mag worden. Daar zitten niet zoveel ganzen, maar ze vliegen wel 30 kilometer ver om energierijk voedsel te vinden.”

do van dijk (links) geeft een demonstratie nestbehandeling aan gedeputeerde Peter

Visser. staand: boer jos appelman.

Populatie groeit jaarlijks met een kwart

Ganzen weren hoognodig’s Zomers telt Noord-Holland zo’n 50.000 ganzen, en dat aantal groeit jaarlijks met bijna een kwart. Hier vinden ze de ideale omstandigheden: voedsel, water en broedgebieden. Zulke grote aantallen brengen veel schade toe. Aan landbouw-gewassen, maar ook aan flora en fauna. Toegespitst ganzenbeleid moet dit indammen. Wetenschappelijk onderzoek gaat de effecten van de maatregelen meten.

6

meer informatie bij erwin van liempd

(sector Natuur, recreatie en landschap),

telefoon 023 514 31 06,

e-mail: liempde@noord-holland.nl. FO

TO e

rW

iN V

aN

lie

mPd

FOTO

Pr

OV

iNC

ie N

OO

rd

-HO

lla

Nd

Het bedrijventerrein annex tuinbouw-complex Agriport A7 in de Kop van Noord-Holland heeft een duurzaam energiesysteem ontwikkeld, waarbij met warmtekrachtkoppeling een energierendement van 90% uit gas wordt gehaald. Bij Nuon is dat maar zo’n 45%,

legt Jack Kranenburg van Agriport A7 uit. “Een databedrijf wisselt energie uit met de glastuinders en vice versa. CO2 wordt afgevangen en gedeeltelijk her gebruikt, dat stimuleert namelijk de fotosynthese in planten.” Kwekerij De Wieringermeer teelde als

eerste tuinbouwbedrijf een geheel klimaatneutrale gele paprika. Daarvoor kregen ze eind 2008 van de gezamenlijke milieufederaties lof in de vorm van het HIER-logo. Over dit soort innovaties bericht het tv-programma Noord-Holland rond in 360 graden.

Enorme bedrijfstakPeter Graven, senior beleidsadviseur land- en tuinbouw bij de provincie: “De land- en tuinbouw is een belangrijke economische sector. Met de toeleveringsbedrijven erbij kom je op een enorme bedrijfstak, waarin heel veel gebeurt. Dat willen we graag laten zien met het tv-programma. Zo ziet men ook wat de provincie met publiek geld doet aan ondersteuning. Ons doel is om de agrarische productie te handhaven en te versterken. Duurzame productie is daarbij een belangrijke speerpunt uit onze Agenda Landbouw en Visserij. Dat brengen wij samen. Zo ondersteunde de provincie van uit het programma Klimaat een haalbaarheidson-derzoek naar de toepassing van aardwarm-te in kassen. Uiteindelijk willen we naar een CO2-vrije productie.”

Emissieloos“De eerste emissieloze kas komt eraan”, vervolgt Graven. “Om dat te stimule-ren, brengen we allerlei partijen bij

elkaar, zoals in het bestuurlijk overleg van het zogenoemde Provinciale Plat-form Glas tuinbouw is besloten. Binnen de Glasdriehoek is Alton bij Heerhugo-waard aangewezen als pilotgebied. Ook rond Greenport Aalsmeer vinden deze initiatieven plaats. Zo kunnen we ook knelpunten oplossen in de infrastruc-tuur, onder andere door te netwerken, of ontwikkelingen aan te jagen. In Noord-Holland Noord speelt ook het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord een belangrijke rol. Dat onder-steunt en bundelt initiatieven. Zo heeft de zaad industrie zich onder hun regie verenigd in Seed Valley. Dit samenwer-kingsverband richt zich op gezamen-lijke werving en scholing en op het imago van de sector. Graven, tot besluit: “De provincie steunt de ondernemers niet alleen met advies en financiën. Soms kijken wij als over heid net even breder en wat verder vooruit dan de ondernemers.”

‘Noord-Holland rond in 360 graden’ op rTV-

Noord-Holland belicht in dertien afleveringen

de innovaties in Noord-Holland. Zie voor meer

informatie www.360graden.tv.

De opnamen zijn in volle gang. Met Christophe Haddad (Nick Sanders in Goede Tijden Slechte Tijden) toert Keyl een dagje op Texel. Christophe maakt hier een parachutesprong, maar dat gaat haar iets te ver. “Daar ben ik toch echt te oud voor!” Samen eten ze zilte groente. “Dat is lekker! Er is op Texel een bedrijf dat groenten verbouwt op zoute grond.”

SpotlightsTour de Provence is een televisieprogramma dat het werk van de provincie in de spotlights zet. In twaalf afleveringen laat de serie zien wat er mede dankzij de provincie allemaal tot stand komt of behouden blijft: van de Stelling van Amsterdam, prachtige natuurgebieden, kunst en musea, tot duurzame land-bouwprojecten en fietspaden door de hele provincie. Keyl: “Maar voor mij is het belangrijkste dat de kijkers op een leuke manier iets te weten komen over hun omgeving.”

Topdag met YvonneIn Haarlem bezoekt ze met schrijfster Yvonne Kroonenberg het oudste museum van Nederland, het Teylers Museum. “Een mooi museum dat ik nog niet kende. Haarlem is sowieso een superleuke stad, met mooie winkels en gezellige cafés.” Een eindje verderop, in Haarlemmermeer, gaat ze met presenta-trice Mirella van Markus naar Museum De Cruquius. Nicolaus Cruquius was een 18e-eeuwse waterbouwkundige naar wie een van de stoomgemalen is genoemd die de Haarlemmermeerpolder hebben drooggelegd. “Ik heb nu gehoord wat voor genie die man was! Hij was zijn tijd ver vooruit en bedacht allemaal tech-nische dingen die volgens anderen niet konden.”

PampusIn de serie komen ook het eiland Pampus, het Zuiderzeemuseum en een zorgboerderij aan bod. Onder de bekende Nederlanders die meedoen,

bevinden zich onder anderen zangeres Glennis Grace en tuinman Rob Verlinden. Keyl: “Ik kan wel in mijn eentje door Noord-Holland gaan toeren, maar juist door de bekende Nederlanders wordt het programma extra aantrekkelijk. Het is leuk om hen ook eens in een andere hoe danigheid te zien.” Er is ook een spel element. De BN’ers krijgen vragen en opdrachten, waarmee ze geld voor een goed doel kunnen ver-dienen.

IntelligentKeyl is enthousiast over Tour de Provence. “Het is een intelligent gemaakt pro-gramma en ik werk er met plezier aan mee. Nou moet ik eerlijk zeggen dat we tot nu geluk hebben gehad met het weer. Hoe het is als het giet van de regen, weet ik niet. Ik ben toch een beetje een mooi-weer-fietser, vrees ik.”

‘Tour de Provence’ is vanaf augustus te zien op

rTV Noord-Holland.

TV-programma ‘Noord-Holland rond in 360 graden’ toont vernieuwing

duurzame innovaties hebben de toekomst

Ontdek je plekje, maar dan andersIn het televisieprogramma ‘Tour de Provence’ fietst Catherine Keyl met bekende Nederlanders door de provincie. Samen bezoeken ze mooie of bijzondere plekken. Het programma is vanaf augustus te zien op RTV Noord-Holland. Keyl is enthousiast: “Het is leuk om te maken en ik steek er zelf ook wat van op!”

De glastuinbouw heeft het imago van energieslurper. Maar dat beeld kantelt rap, dankzij recente Noord-Hollandse innovaties. De provincie ondersteunt deze duurzame ontwikkelingen waar mogelijk. En op RTV-Noord-Holland worden de vernieuwingen gedeeld met de rest van de wereld.

7

FOTO

KW

eKer

ij d

e W

ier

iNG

erm

eer

FOTO

rO

y B

eUsK

er F

OTO

Gr

aFi

e

Catherine Keyl fietst met bekende Nederlanders door Noord-Holland

COLOFON N-H is een uitgave van de

provincie Noord-Holland en

verschijnt één maal per kwartaal.

REDaCTIE erica van dijk,

Tim duyff (eindredactie),

raymond Fillet, john stroetenga

(eindredactie), Carla van Twuijver,

mario Verhoeven (movement)

TEKSTbIjDRagEN movement,

john stroetenga, sara Vernooij

PRODuCTIEbEgELEIDINg

movement bv amsterdam

DRuK Thieme Grafimedia Groep

SECRETaRIaaT

Provincie Noord-Holland, t.a.v.

redactie N-H , Postbus 3007

2001 da Haarlem

T (023) 514 53 34

F (023) 514 41 55

www.noord-holland.nl

nieuwsredactie@noord-holland.nl

abONNEmENTEN

N-H wordt kosteloos toegezonden

aan relaties van de provincie

Noord-Holland.

OPLagE

5.300 exemplaren

Bij de restauratie van het provinciehuis is de oorspronkelijke dakopbouw gerecon-strueerd en weer op de grote zijzalen van het gebouw geplaatst. In het oostelijk hoekpaviljoen zijn drie historische vertrekken ingericht als eerbetoon aan de belangrijkste histori-sche bewoners van het huis: bouwheer en bankier Henry Hope, Koning Lode-wijk Napoleon en Prinses Wilhelmina van Pruisen, de moeder van Koning Willem I.

Bij de inrichting van Paviljoen Welgelegen als provinciehuis van Noord-Holland in

1930-1931 kreeg de provincie negen wandtapijten van de grootste gemeen-ten van Noord-Holland: Amsterdam, Alkmaar, Bussum, Haarlemmermeer, Den Helder, Hilversum, Hoorn, Velsen en Zaandam. Het grootste tapijt, van de gemeente Amsterdam, werd in 1960 uit de zaal verwijderd. Met de herinrichting van de Statenzaal keert het daar nu weer in terug.

FesTiViTeiTeN iN jUli

de komende weken staan er rondom de opening van Paviljoen Welgelegen nog een aantal festiviteiten op het programma,

zoals het gratis toegankelijke provincieconcert in de Haarlemmerhout en een expositie.

Provincieconcert 4 julilaat u verrassen tijdens het provincieconcert, op zaterdagavond 4 juli in de Haarlemmerhout tegenover Paviljoen Welgelegen.

in de openlucht, en voor iedereen vrij toegankelijk, kan er worden genoten van optredens van alderliefste, moke en Candy dulfer.

Hun optredens staan vast, maar de rest van de programmering is nog een verrassing. Kijk voor de laatste informatie op

www.noord-holland.nl.

Expositie ‘1799 - Invasie in Noord-Holland’Ter gelegenheid van de opening van het gerestaureer-

de provinciehuis is in een reeks dreef exposities een

tentoonstelling opgenomen met als thema de strijd

tussen de Brits-russische troepen en het Frans-Ba-

taafse leger in 1799. de tentoonstelling is samen-

gesteld uit tekeningen, prenten en kaarten uit de

Provinciale atlas Noord-Holland.

de tentoonstelling is tot en met vrijdag 24 juli gratis

toegankelijk op werkdagen van 9.00 tot 17.00 uur, in

de expositieruimte van Paviljoen Welgelegen, dreef 3

in Haarlem.

Paviljoen Welgelegen officieel geopendEen bijzonder gebouw verdient een bijzondere opening. Na twee jaar restauratie is het monumentale Noord-Hollandse provinciehuis Paviljoen Welgelegen in volle glorie hersteld. Koningin Beatrix verrichtte op vrijdag 29 mei de officiële openingshandeling, door het onthullen van het wandkleed van de gemeente Amsterdam, begin jaren dertig van de vorige eeuw vervaardigd door de kunstenaar en latere verzetsheld Willem Arondéus.

ballonnenspektakel in de HaarlemmerhoutVoor de kinderen van Haarlem was ter gelegenheid van de heropening van Paviljoen Welgelegen half mei een feestje in de Haarlemmerhout georgani-seerd. Gedeputeerde Ton Hooijmaijers onthulde na een korte toespraak de hoogste ballonnensculptuur die ooit in Nederland is gemaakt: de honderden ballonnen vormden samen het stand-beeld van Lodewijk Napoleon, begin 19de eeuw enige jaren bewoner van het Paviljoen, die samen met zijn hofhou-ding ook ‘in levenden lijve’ aanwezig was om de kinderen welkom te heten. De kinderen konden zich laten schminken en zelf suikerspinnen en schilderijen maken. Begeleid door een fanfare werden er ballonnen opgelaten.

FOTO

’s P

rO

ViN

Cie

NO

Or

d-H

Oll

aN

d

Een historische sensatieOp 20 mei stroomde de vernieuwde Statenzaal van Paviljoen Welgelegen vol met publiek voor de lezing van prof. dr. Leen Dorsman, bijzonder hoogleraar universiteitsgeschiedenis. Onder het gehoor bevonden zich onder meer de commissaris van de Koningin, enkele gedeputeerden en tientallen Statenle-den, ambtenaren en genodigden. De lezing had als thema ‘Zonder verleden geen toekomst’.Paviljoen Welgelegen heeft door de zorgvuldige restauratie een geweldige uitstraling gekregen, aldus Dorsman. De 19e-eeuwse liefde voor het verleden en de 21e-eeuwse functionele bedrijvig-heid gaan er nu hand in hand. Niet antiquarisch, maar met toelating van het heden, bijvoorbeeld in de vorm van moderne kroonluchters en dito wentel-trap. “En binnen haar muren de moder-ne provinciale democratie. Dat samen doet het gebouw leven.”

8