ENGÜNCEL

KPSS/2020

BILGILER. .

20 Haziran 2020’den Sonraki Güncel Olaylara Karekoddan Ulaşabilirsiniz.

KOMİSYON

2020 KPSS EN GÜNCEL BİLGİLER

ISBN 978-625-7880-16-9

Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.

© Pegem AkademiBu kitabın basım, yayım ve satış hakları

Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. AŞ’ye aittir.Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri,kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt

ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz.Bu kitap T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır.

Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkındayayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları

satın almamasını diliyoruz.

1. Baskı: 2020, Ankara

Yayın-Proje: Ümit DilaverDizgi-Grafik Tasarım: Gamze Şahin Oral

Kapak Tasarımı: Pegem Akademi

Baskı: Vadi Grup Basım A.Ş.İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 2284 Sokak No: 105

Yenimahalle/ANKARATel: (0312) 394 55 91

Yayıncı Sertifika No: 36306Matbaa Sertifika No: 26687

İLETİŞİM

Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA

Yayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60

0538 594 92 40

pegemakademipegem@pegem.net

www.pegem.net

20 Haziran 2020’den Sonraki Güncel Olaylara Karekoddan Ulaşabilirsiniz.

ÖN SÖZ

Güncel bilgiler ve genel kültür soruları Kamu Personel Seçme Sınavı’nın en sürpriz bölümlerinden biridir.

Kapsam alanının geniş olması bu konuda sorulan 6 adet sorunun da çeşitli olmasına neden olmaktadır.

Bu sorularda uluslararası kuruluşlar, edebiyat, tarih, biyografi, mimari, sanat ve çoğu zaman da gündem-

deki güncel meselelere yer verildiğini görüyoruz.

Kapsam alanı bu denli geniş olan bir bölümden çıkabilecek soruları çözmek adayları oldukça zorlamak-

tadır. Bu nedenle ihtiyaca cevap verebilecek kısa ve öz bilgilerden oluşan ayrıca konu çeşitliliği de olan bir

kitapçık hazırlama gereği duyduk.

Elinizdeki bu kitapçık güncel ve kültürel olaylarla ilgili doyurucu bilgiler vermenin yanı sıra farklı konu-

larda başlıklar oluşturularak sizler için birçok konuyu sürpriz olmaktan çıkarmak için hazırlanmıştır.

Kısa bir sürede birçok konuda bilgi sahibi olabileceğimiz bu kitapçık sizlerin de aklında kolay yer edi-

nebilmesi için görsellerle zenginleştirilmiş, önemli yerler farklı renk ve yazı puntoları ile belirgin hâle

getirilmiştir.

En kısa zamanda hayallerine ulaşmanız dileğiyle...

İÇİNDEKİLER

Güncel Olaylar (Ekonomi, Aktüel, Spor, Kültür ve Sanat) .................................................................................................. 1

Spor Güncelleri..................................................................................................................................................................... 23

Ödüller.................................................................................................................................................................................. 27

Önemli Projeler .....................................................................................................................................................................31

TÜİK Verileri .........................................................................................................................................................................34

UNESCO Türkiye Millî Komisyonu ..................................................................................................................................... 36

Yerli Projeler ......................................................................................................................................................................... 38

Gezegenler ........................................................................................................................................................................... 40

Cumhurbaşkanlarımız .........................................................................................................................................................42

Dünya Harikaları .................................................................................................................................................................43

Türkiye’nin Üyesi ve Kurucu Olduğu Uluslararası Kuruluşlar ...........................................................................................45

Uluslararası Çeşitli Kavramlar ve Önemli Olaylar ............................................................................................................60

Ulusal Kuruluşlar ................................................................................................................................................................. 63

Kuruluşlar ve Başkanları ....................................................................................................................................................64

Ülkelerin Bayrakları ve Başkentleri ................................................................................................................................... 67

Ülke Bilgileri .........................................................................................................................................................................69

Dünyadaki Önemli Boğazlar ve Kanallar ..........................................................................................................................72

Türkiye’de Mesleklerine Göre İlk Kadınlar .......................................................................................................................... 73

Önemli Gün ve Haftalar ......................................................................................................................................................74

Edebiyat, Sanat ve Bilim ....................................................................................................................................................75

Bilinmesi Gerekenler ............................................................................................................................................................96

151 Maddede Güncel Bilgiler ............................................................................................................................................. 102

1

GÜNCEL OLAYLAR (Ekonomİ, Aktüel, Spor, Kültür ve Sanat)

Çin’in Wuhan kentinde aralık ayında yayılmaya başlayan Corona virüsü tüm dünyayı etkisi altı-na aldı. Dünya Sağlık Örgütü, Çin’de ortaya çıkan yeni tip Corona virüsü (COVİD-19) salgınıyla ilgili, “uluslararası kamu sağlığı acil durumu” (Pandemi) ilan etti.

Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, Çin’de çıkan yeni tip Koronavirüse “Covid-19” adının verildiğini du-yurdu.

Sağlık Bakanlığı Corona Danışma Hattı, “Alo 184” üzerinden hizmet vermeye başladı. Bakanlık yetkilile-ri, Koronavirüs hakkında “Alo 184” hattı üzerinden danışmanlık hizmeti verecek merkezin 14 Mart’ta faa-liyete geçtiğini duyurdu.

Koronavirüs ile mücadelede hayati öneme sahip ürünlerden bir tanesi olan mekanik solunum cihazı, Makine Kimya Endüstrisi Kurumu tarafından tamamen yerli ve millî imkânlarla üretildi. İlk örneği tamamlanan ve “Sahra” ismi verilen cihazın mayıs ayında seri üretimi de yapıldı.

Koronavirüsle mücadelede hayatını kaybeden ilk sağlık çalışanı Prof. Dr. Cemil Taşçıoğlu’nun adı Ok Meydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi-ne verildi.

2

Corona virüsü nedeniyle hayatını kaybeden Bağım-sız Türkiye Partisi (BTP) Genel Başkanı Haydar Baş’tır.

Corona virüsü tehdidini ilk fark eden ve meslek-taşlarını virüs hakkında uyaran Çinli doktor Li Venliang hastalık nedeniyle hayatını kaybetti.

Türkiye’de immün plazma tedavisi yöntemi ilk kez Malatya İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi’nde gerçekleştirildi.

7 Tüm dünyada koronavirüs tedavisinde kullanılan ilacın yerli versiyonu ‘Korokin’ adıyla üretildi. Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılan ilaç öncelikle Türkiye’de kullanılacak.

ABD’nin Minnesota eyaletinin Minneapolis ken-tinde, Derek Chauvin isimli beyaz bir polis, gözaltına alarak yere yatırdığı George Floyd isimli siyahı boy-nuna diziyle bastırarak ölümüne sebep olması ABD’de ırkçılık karşıtı halk olaylarına sebep olmuş-tur. Başlangıçta beyazlarla eşit haklara sahip olmayan siyahiler için 1900’lü yıllar mücadele yılları olarak ta-

rihe geçti. 20’inci yüzyılın başlarında siyahilerin beyazlarla eşit haklara sahip olma mücade-lesi başladı. Bu mücadelenin ünlü siyah aktivistleri Martin Luter King ve Malcolm X’tir.

Elon Musk’a ait SpaceX şirketinin, ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (Nasa) astronotları Doug Hurley ve Bob Behnken’i Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) götüren Crew Dragon adlı uzay aracı fırlatıldı. Böylece, özel sektör ilk kez uzaya insanlı bir araç göndermiş oldu.

3

Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu (TOGG) Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından elekt-rikli millî otomobilin tanıtımı yapıldı.

5 Cumhurbaşkanlığı Kararı’na göre yerli otomobil üretim tesisi Bursa’nın Gemlik ilçesinde kurulacak. Bursa şehrinin Türkiye’nin bilişim vadisi yapılması kararlaş-tırıldı.

5 2022’de yollara çıkması planlanan yerli otomobilin otonom sürüş özelliğine sahip ol-ması hedefleniyor.

5 Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu (TOGG) CEO’su Mehmet Gürcan Karakaş’tır.

İngiltere AB’den resmen ayrıldı. İngiltere, 47 yıl önce katıldığı Avrupa Birliği’nden (AB) 31 Ocak 2020 tari-hi itibarıyla ayrıldı. İngiltere’nin AB’den ayrılmasına “Brexit” adı verilmektedir. İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılması 28 olan üye sayısının 27’ye düşmesine neden olmuştur.

“Yüreğimin yarısı Mekke’dir, geri kalanı da Medine’dir. Üstünde bir tül gibi Kudüs vardır.” söz-lerinin sahibi, Türk edebiyatının “Kudüs Şairi” ve yedi güzel adamdan biri olan Nuri Pakdil, vefat etti.

“Toprak Dede” diye bilinen Hayrettin Karaca 97 yaşında yaşamını kaybetti. TEMA Vakfının kurucusu olan Hayrettin Karaca, Birleşmiş Milletler (BM) tara-fından da “Orman Kahramanı” unvanına layık görü-len bir isimdi.

4

Ocak 2020’de hayatını kaybeden TEMA Vakfı ku-rucusu ve onursal başkanı Hayrettin Karaca tarafından Türkiye’nin ilk özel arboretumu (ağaç parkı) Yalova’da kurulmuştur.

Her yıl ABD dışında yayınlanan dizi ve belgesellere verilen Uluslararası Emmy Ödülleri’nde Şahsi-yet dizisinde canlandırdığı ‘Agah Beyoğlu’ karak-teri ile “En İyi Erkek Oyuncu” ödülünü Haluk Bilginer kazandı.

NATO’nun kuruluşunun 70. yıl dönümü dolayı-sıyla düzenlenen NATO Devlet ve Hükûmet Baş-kanları Zirvesi, İngiltere’nin başkenti Londra’da gerçekleştirildi.

Tüm resmî süreçlerin tamamlanması sonunda Ku-zey Makedonya, Kuzey Atlantik Anlaşması’nın (NATO) 30. üyesi oldu.

Birleşmiş Milletler 74. Genel Kurul Toplantısı, 17-27 Eylül 2019 tarihleri arasında ABD’nin New York kentinde gerçekleştirilmiştir.

5

Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de, Türk Dili Ko-nuşan Ülkeler İş birliği Konseyi (Türk Konseyi) Devlet Başkanları 7. Zirvesi toplandı. Türk Konse-yi Zirvesine kurucu ülkeler; Türkiye, Azerbay-can, Kazakistan, Kırgızistan ve ilk kez üye olan Özbekistan katılmıştır.

Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar, İdlib’de 34 aske-rimizin şehit olduğu saldırının ardından İdlib’de baş-latılan harekâtın adının Bahar Kalkanı olduğunu açıkladı.

7 Suriye’de yapılan operasyonlar: Şah Fırat, Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı, Barış Pına-rı ve Bahar Kalkanı operasyonlarıdır.

7 Türkiye’nin Akdeniz’de deniz yetki alanlarının sınırlandırılması için antlaş-ma yaptığı ülke Libya’dır. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Libya Ulusal Hükûmeti Başkanlık Konseyi Başkanı Fayez al-Sarraj, İstanbul’da yaptıkları görüşme sırasında, deniz yetki alanlarının sınırlandırılmasına ilişkin mutabakat muhtırasını im-zaladılar.

Küba’da 1976 yılında Fidel Castro liderliğinde yapılan anayasa değişikliğinin ardından 43 yıl sonra ilk kez başbakan seçildi.

Millî Teknoloji Hamlesi’nin festivali Teknofest, 2020’de Millî Mücadele’nin Gazi Şehri Gaziantep’te düzenlenecek.

6

“Kız Kardeşler” adlı Türk filminin yönetmeni Emin Alper, Bosna Hersek’te düzenlenen 25. Saraybosna Film Festivali kapsamında en iyi yönetmen seçile-rek Saraybosna’nın Kalbi Ödülü’nü kazandı.

Türk tiyatrosunun usta isimlerinden 91 yaşındaki Yıldız Kenter vefat etti. Sinema oyunculuğuyla üç defa Altın Portakal ödülüne layık görülmüş tiyatro oyuncusudur. 1981’de Devlet Sanatçısı unvanına la-yık görüldü. 1984’te Roma kentinde İtalyan Kültür Birliği”nce verilen, “Adalaide Ristori Ödülü”ne sahip oldu.

5 Oynadığı Bazı Filmler: Başlık Parası, Vahşi Çiçek, Anneler ve Kızları, Beyaz Melek

Tom Jerry ve Temel Reis çizgi filmlerinin yaratıcısı, Oscar’lı sanatçı Gene Deitch, 95 yaşında hayatını kaybetti.

‘1 saatte en fazla fidan dikme’ dünya rekoru Türkiye’nin oldu. TÜRKİYE, ‘Millî Ağaçlandırma Günü’ “Geleceğe Nefes” seferberliği kapsamın-da Çorum’da dikilen 303 bin 150 fidan ile ‘1 saat-te en fazla fidan dikme’ dünya rekorunu Endonezya’nın elinden aldı. Guinness Resmî Hake-mi Şeyda Subaşı Gemici, rekor tescil belgesini Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye takdim etti.

Amerika’daki üstün zekâlılar okulu Edison Re-gional Gifted Center’a ilk kez bir Türk tam bursla kabul aldı. Devletin yaptığı ve sadece 28 öğrenci alınacak sınavda 3 bin 500 öğrenci yarış-tı. 153 IQ’suyla 5 yaşındaki Eren Akdoğan bi-rinci oldu.

7

BAYKAR şirketi tarafından Türkiye’nin ilk millî uçan arabası olarak tasarlanan “CEZERİ” Türkiye’nin en büyük teknoloji etkinliği TEKNOFEST İstanbul’da görücüye çıktı.

İstanbul merkezli Türk mobil oyun şirketi Peak Ga-mes, 1,8 milyar dolara ABD’li oyun devi Zynga’ya satıldı. Peak’in en popüler oyunları olan Toon Blast ve Toy Blast, en çok indirilen 20 oyun arasında yer alıyor.

Test uçuşu gerçekleştirilen Türkiye’nin ilk taarruzi in-sansız hava aracının adı AKINCI TİHA’dır. (BAYRAK-TAR AKINCI TAARUZİ İNSANSIZ HAVA ARACI)

7 İlk defa Güney Kore’nin geçtiği 5G teknolojisinin Türkiye’de ilk adresinin İstan-bul Havalimanı olması kararlaştırıldı.

Yunanistan’ın ilk kadın Cumhurbaşkanı seçildi. Yunanistan parlamentosu, Ekaterini Sakellaropulu’yu oy çokluğuyla ülkenin yeni Cumhurbaşkanı olarak seçti. Sakellaropulu, Yunanistan’da bu göreve gelen ilk kadın oldu.

Dünya ekonomisinin çoğunu temsil eden 19 ülke ve AB’nin bir forumu olan G-20’nin on beşinci toplantısı 2020 G-20 Riyad Zirvesi, 21-22 Kasım 2020’de Su-udi Arabistan’ın başkenti Riyad’da yapılacak. G-20 2019 toplantısı ise Japonya’nın Osaka kentinde düzenlenmiştir.

8

Corona virüsü salgını ve petrol fiyatlarındaki büyük düşüş nedeniyle küresel piyasalar sarsılmasından do-layı, Lübnan iflas ettiğini açıkladı.

Başbakan Adnan Menderes, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan’ın idamı-na karar verildiği Yassıada, 27 Mayıs darbesinin 60. yıl dönümünde Demokrasi ve Özgürlükler Adası adıyla açıldı.

Amerikan Basketbol Ligi (NBA) ve Los Angeles Lakers’ın efsane isimlerinden 41 yaşındaki Kobe Bryant, California eyaletinin Calabasas kenti yakın-larında geçirdiği helikopter kazasında hayatını kay-betti. Kobe Bean Bryant, lakabı Black Mamba, NBA takımlarından Los Angeles Lakers’ın formasını giymiş Amerikalı profesyonel basketbolcuydu.

Denizli’nin Beyağaç ilçesinde yaşayan sipsi ustası 72 yaşındaki Halime Özke, “Yaşayan İnsan Hazinesi” ödülünü alarak UNESCO listesine girdi.

Artistik Buz Pateni Millî Takımı’nın en küçük sporcu-su Masal Oran, Avrupa’da kazandığı birinciliklerle “Golden Book”a (Altın Kitap) kendi kategorisin-de adını yazdıran ilk Türk kız sporcu oldu.

9

Olga Tokarczuk Peter Handke

7 2019 Nobel Edebiyat Ödülü’nün sahibi Avusturyalı Yazar Peter Handke oldu. Akademi, Handke’nin “İnsan deneyiminin özgünlüğünü ve sınırlarını dilbilimsel usta-lıkla araştıran etkili yapıtları” nedeniyle ödüle layık görüldüğünü açıkladı. 2019 Nobel Edebiyat Ödülü’nün Bosna soykırımını inkâr eden Peter Handke’ye verilmesi Tür-kiye tarafından tepkiyle karşılandı.

7 2018 Nobel Edebiyat Ödülü Polonyalı Yazar Olga Tokarczuk’a verildi. “Olga Tokarczuk, sınırlar arası geçişleri bir yaşam biçimi olarak ansiklopedik bir tutkuyla temsil eden anlatısal hayal gücü nedeniyle ödüle layık görüldü.” Ödülleri veren İsveç Akademisi’nde çıkan cinsel taciz iddiaları sebebiyle gerçekleşen istifalar gerekçe gös-terilerek 2018’de verilmesi planlanan Edebiyat Ödülü 2019’a ertelenmişti.

2019 Nobel Barış Ödülü, bu yıl “Eritre ile sınır çatışmasını çözmede kararlı inisiyatifi, uluslararası iş birliği ve barışa ulaşılmasındaki çabaları” nedeniyle Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmet Ali’ye verildi.

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) verilerine göre, İSTANBUL’un nüfusu 2019’da bir önceki yıla göre 451 bin 543 kişi artarak 15 milyon 519 bin 267 kişiye ulaştı. Türkiye nüfusunun yüzde 18,66’sının ikamet ettiği İstanbul’u, 5 milyon 639 bin 76 kişi ile ANKA-RA, 4 milyon 367 bin 251 kişi ile İZMİR, 3 milyon 56 bin 120 kişi ile BURSA ve 2 milyon 511 bin 700 kişi ile ANTALYA izledi. Tunceli, 84 bin 660 kişi ile en az nüfusa sahip olan il oldu. Tunceli’yi, 84 bin 843 kişi ile Bayburt, 97 bin 319 kişi ile Ardahan, 142 bin 490 kişi ile Kilis ve 164 bin 521 kişi ile Gümüşhane takip etti.

10

TIME Dergisi 2019’da ‘Yılın İnsanı’ olarak, 16 yaşındaki iklim ak-tivisti Greta Thunberg’i seçti. Thunberg, BM İklim Zirvesi’ndeki konuşmasında ‘Sadece paradan bahsediyorsunuz, bu ne cüret?’ çıkı-şı ile gündeme gelmişti.

Paralimpik yüzmede kazandığı madalyalarla Türkiye’nin gururu olan 17 yaşındaki Sümeyye Boyacı, oyuncak markası Barbie’nin 2020’deki rol modelleri arasında yer aldı.

Ankara merkez ile arasında 1 saat 15 dakikalık mesafeye sahip, 23 Köy ve 3 mahallesi bulunan, 2016 yılında resmî olarak aday-lığını başlatan Güdül, Cittaslow İtalya genel merkez tarafından üyeliğinin onaylanmasıyla Türkiye’nin 18. sakin şehri oldu.

Türkiye’de şimdiye kadar;

5 Muğla Akyaka, 5 İzmir Seferihisar,

5 Isparta Eğirdir ve Yalvaç 5 Sakarya Taraklı,

5 Çanakkale Gökçeada, 5 Erzurum Uzundere,

5 Sinop Gerze, 5 Kırklareli Vize,

5 Bolu Göynük, 5 Aydın Yenipazar,

5 Şanlıurfa Halfeti, 5 Muğla Köyceğiz,

5 Bolu Mudurnu, 5 Bitlis Ahlat ve

5 Ordu Perşembe, 5 Ankara Güdül “sakin şehir” kabul edildi.

5 Artvin Şavşat,

11

Türkiye’nin UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesindeki Alanları

Kültür ve Turizm Bakanlığınca UNESCO’ya sunulan ve dünya mirası olmanın ilk adımı olan geçici listeye 16 Nisan’da kaydedilen “Beypazarı Tarihî Kenti-Ankara”, “İzmir Tarihî Liman Kenti-İzmir”, “Karatepe-Arslantaş Arkeolojik Alanı-Osmaniye”, “Koramaz Vadisi-Kayseri” ile “Zerzevan Kalesi ve Mithraeum-Diyarbakır” Türkiye’nin listedeki yeni kültür varlıkları oldu.

Zerzevan Kalesi ve Mithraeum (Diyarbakır)

Beypazarı Tarihî Kenti (Ankara) İzmir Tarihî Liman Kenti (İzmir)

Karatepe-Arslantaş Arkeolojik Alanı (Osmaniye) Koramaz Vadisi (Kayseri)