KONTRIBUTI I ORGANIZATAVE TE SHOQERISE CIVILE NE

ZHVILLIMIN URBAN NE SHQIPERI

Tendencat dhe Perspektivat

Konalsi GJOKA (MSc)Konalsi GJOKA (MSc)

Environmental Program Environmental Program ManagerManager

Co-Plan Institute for Habitat DevelopmentRr. “Vaso Pasha” Nr 20 P.O.Box. 2995, Tirana, Albania

Tel: +355 (0) 4 2257809/8 ; Fax: +355 (0) 4 2257807Webpage: http//www.co-plan.org

Seminar Kombëtar

4 Mars 2010, Tirana International

MENAXHIMI MJEDISOR,MENAXHIMI MJEDISOR,

instrumenti i nevojshëm drejt menaxhimit urban të instrumenti i nevojshëm drejt menaxhimit urban të

qëndrueshëm. qëndrueshëm.

Bashkëpunimi i frytshëm me autoritetet vendore dhe Bashkëpunimi i frytshëm me autoritetet vendore dhe

grupet e interesit në nivel lokal e kombëtar grupet e interesit në nivel lokal e kombëtar

PërmbajtjaPërmbajtja

Bashkëpunimi me pushtetet lokale Bashkëpunimi me pushtetet lokale

Prezantimi i praktikës së sukseshme me Bashkinë e Fierit Prezantimi i praktikës së sukseshme me Bashkinë e Fierit

Përpjekjet për të zbatuar Programin e Menaxhimit Mjedisor Përpjekjet për të zbatuar Programin e Menaxhimit Mjedisor

në Bashkinë Fier në Bashkinë Fier

Dy fjale për iniciativën – c’farë paraqet menaxhimi mjedisor për pushtetin vendorDy fjale për iniciativën – c’farë paraqet menaxhimi mjedisor për pushtetin vendor

Roli dhe angazhimi i njësive të pushtetit vendor në këtë procesRoli dhe angazhimi i njësive të pushtetit vendor në këtë proces

Disa nga rezultatet paraprakeDisa nga rezultatet paraprake

Vështirësitë, sfidat dhe mësimet e nxjerraVështirësitë, sfidat dhe mësimet e nxjerra

Këndveshtrim mbi rolin që mund të luajnë OJF në procesin e Këndveshtrim mbi rolin që mund të luajnë OJF në procesin e

zhvillimit të zhvillimit të

qëndrueshëm të mjedisit urbanqëndrueshëm të mjedisit urban

Nevojat përkundrejt kapaciteteveNevojat përkundrejt kapaciteteve

Disa prej rrugëve për krijimin e partneriteteveDisa prej rrugëve për krijimin e partneriteteve

Opsione për një përqasje më të integruar të punës së OJF-veOpsione për një përqasje më të integruar të punës së OJF-ve

Co – Plan Instituti për Zhvillimin e HabitatitCo – Plan Instituti për Zhvillimin e Habitatit

Misioni: Co-PLAN është një organizatë jofitimprurëse që kontribuon në zhvillimin e qëndrueshëm urban dhe rajonal duke mundësuar një qeverisje të mirë, duke zhvilluar shoqërinë civile dhe duke fuqizuar pjesëmarrjen e komuniteteve.

Temat ku fokusohet puna e Co-Plan

• Menaxhimi Urban dhe Rajonal• Menaxhimi i Financave Bashkiake• Menaxhimi Mjedisor Bashkiak• Punë kërkimore dhe Politika Publike• Zhvillimi Organizativ Institucional

Strategjia e Zhvillimit të Qytetit

Strategjia e Zhvillimit të Qytetit

Plani Rregullues i QytetitPlani Rregullues i Qytetit

Krijimi i sistemit të Informacionit

Krijimi i sistemit të Informacionit

Analiza institucionale dhe propozimet për ndryshime Analiza institucionale dhe propozimet për ndryshime

Buxhetimi me pjesmarrjeBuxhetimi me pjesmarrje

Zbatimin e praktikës së buxhetimit Dokumenta dhe udhëzues të procesit Ngritje e kapaciteteve

Zbatimin e praktikës së buxhetimit Dokumenta dhe udhëzues të procesit Ngritje e kapaciteteve

Zbërthimin e planit rregullues Udhëzues për hartimin e studimeve pjesore

Zbërthimin e planit rregullues Udhëzues për hartimin e studimeve pjesore

Hartimi i metodologjisë për PIK Ngritja e kapaciteteve për hartimin e PIK Hartimi i metodologjisë për PIK Ngritja e kapaciteteve për hartimin e PIK

Menaxhimi urban dhe qeverisja e mirë Menaxhimi urban dhe qeverisja e mirë vendorevendore

Programi i menaxhimit mjedisor ështe një perqasje sistematike për të gjetur rruget praktike për të kursyer burimet natyrore, duke reduktuar në të njëjtën kohe impaktet negative në mjedis.

Mundësia për të pasur një program menaxhimi mjedisor është një skeme win-win pasi ajo mund të ndihmojë drejt për së drejti në përfitime monetare, të jep imazhin e leadershipit në mjedis, dhe ruan e mbron burimet natyrore.

Ç’farë paraqet Programi i Menaxhimit Mjedisor Ç’farë paraqet Programi i Menaxhimit Mjedisor për LGUspër LGUs

Ç’farë paraqet Programi i Menaxhimit Mjedisor Ç’farë paraqet Programi i Menaxhimit Mjedisor për LGUspër LGUs

Përmirësimi i Performancës Mjedisore në Qeverisjen Lokale duke përdorur Përmirësimi i Performancës Mjedisore në Qeverisjen Lokale duke përdorur Menaxhimin e Mbetjeve Urbane në Fier si pilotMenaxhimin e Mbetjeve Urbane në Fier si pilot

Hartimi i raportit fillestar mbi efektet në mjedis të aktivitetit të ndërmarrjes (Initial Environmental Review)

Hartimi i politikës mjedisore për organizatën – Krijimi i sistemit të Menaxhimit Mjedisor

Auditimi Mjedisor i aktivitetit të Ndërmarrjes së Pastrimit (i brëndshëm dhe i jashtëm)

Hartimi i deklaratës mjedisore dhe publikimi i saj

Rezultatet paraprake, vështirësitë dhe Rezultatet paraprake, vështirësitë dhe mësimet e nxjerramësimet e nxjerra

RezultatetRezultatet

Firmosja e një MoU dhe krijimi i

grupeve të punës në

Bashkinë Fier

Shkëmbim eksperiencash

Monitorimi i punës së Ndërmarrjes së

pastrimit

Analiza institucionale dhe e grupeve të

interesit

Analiza financiare e ndërmarrjes së

pastrimit

Studimi fillestar Mjedisor (hapi I parë i

EMS)

Trainime dhe workshope në lidhje me

EMS në të gjitha

nivelet

Hartimi i deklaratës mjedisore dhe

publikimi i saj

Pergatitja e instrumentave për

Auditimin mjedisor të

bashkisë

Përgatitja e Visionit, objektivave dhe

opsioneve për

EMS

VështirësitëVështirësitë

Bashkitë nuk kanë politika për të ofruar

shërbime

në harmoni me mjedisin

Edhe në rastet kur ekziston legjislacioni

apo rregulloret

e brendshme ato nuk janë të qarta

Mungojne mekanizmat dhe instrumentat

për të

garantuar zbatimin e ligjit

(sist. Jo eficent për mbledhjen e taksave

dhe gjobave)

Praktika jo efektive dhe efikase në

drejtim të ofrimit të

shërbimit (raporti të

ardhura/subvencionim)

Kapacitete jo të mjaftueshme teknike

Ndërgjegjësim i ulët mjedisor (brenda

dhe jashte

bashkisë)

Nuk janë të qarta detyrat dhe

përgjegjësitë e cdo aktori

Nuk ka transparencë në marrjen e

vendimeve

Roli që mund të luajnë OJF në proçesin e Roli që mund të luajnë OJF në proçesin e

zhvillimit të qëndrueshëm të mjedisit urbanzhvillimit të qëndrueshëm të mjedisit urban

Lehtësimi i proceseve të ndryshme nëpërmjet fushatave sensibilizuese (Nevojë e konsiderueshme - mund të jenë më konkrete/adresim dhe mesazh i qartë /ka nevojë per nje platforme të integruar kombëtare për fushata të strukturuara në fusha dhe sektorë të ndryshëm)

Ngritja e kapaciteteve teknike brenda njësive të qeverisjes lokale(Nevojë e konsiderueshme - kapacitete të kufizuara)

Të monitorojnë cilësinë e kryerjes së shërbimeve dhe të ushtrojnë presion për arritjen e rrezultateve të kënaqshme(watch dog organisation – Domosdoshmëri / s’kanë mjetet dhe mekanizamat e duhura, informacion)

Të lobojnë dhe krijojnë partneritete me LGUs – krijimi i platformave të debatit dhe ushqimi here pas here i tyre – kërkon njohuri teknike dhe akses informacioni dhe rrjetezim te mire (politik)

Nevojat perkundrejt kapaciteteveNevojat perkundrejt kapaciteteve

Rruget e mundshme te krijimit të partneriteteveRruget e mundshme te krijimit të partneriteteve

• Me marveshje bashkëpunimi

• Në bazë të praktikave të suksesshme dhe afatgjata

• Ndërtimi i skemave win win

• Kredibiliteti

• Lobimit për cështje të interesit të përbashkët

Roli që mund të luajnë OJF në procesin e Roli që mund të luajnë OJF në procesin e

zhvillimit të qëndrueshëm të mjedisit urbanzhvillimit të qëndrueshëm të mjedisit urban

Krijimi i kapaciteteve brenda OJF-ve në të gjitha rastet

Mbështetje e orjentuar nga kërkesa e njesive vendore

Përqasje “incrementale” shkallët një nga një – krijimi i themeleve të qëndrueshme

Njohja me kontekstin aktual – politikat, aktorët dhe zhvillimet mjedisore

Vullnetarizmi përkundrejt mbështetjes financiare

Bashkëpunimi midis organizatave për të plotësuar pikturën

Si mund të forcohen organizatatSi mund të forcohen organizatat

Roli që mund të luajnë OJF në procesin e Roli që mund të luajnë OJF në procesin e

zhvillimit të qëndrueshëm të mjedisit urbanzhvillimit të qëndrueshëm të mjedisit urban