kompjuterizirana tomografija

8/13/2019 Kompjuterizirana tomografija

1/15

Kompjuterizirana tomografija(CT)


2/15

Medicinska radiografijaMedicinska radiografija podrazumijeva dobijanje radiogramaodnosno rentgenske slike odreenog dijela tijela koji je bioizloen kratkom djelovanju X-zraka.

Detekcija zraenja na filmu

Digitalna radiografija


3/15

Aktuelno stanje medicinske

radiografije

Fotoosjetljiva ploa

Granule srebro- bromida Emulzija

Plasticna podloga(acetati celuloze)

a) b)


4/15

Aktuelno stanje medicinske

radiografije

Luminiscentni ekrani

Scintilatori

Direktna konverzija

Digitalna radiografija

Foton X- zraka

Fluorescentni zaslon

Fotoelektron Struja elektrona

DiodaFotokatoda Staklena vakuumska cijev

Izlazni signal

Napajanje PMT-a

cca 30 kV


5/15

Interakcija X-zraka sa materijom

Za medicinska snimanja x-zracima

energije 20-120 keV

Elastino rasprenje

Foto-elektrini efekat

Komptonovo rasprenje

Produkcija parovaNuklearne reakcije


6/15

Interakcija X- zraka s materijom


7/15

Interakcija X-zraka sa materijomKoeficijent slabljenja fotona -omoguava da procijenimo brojfotona koji prolazi kroz materijal odreene debljine bez

interakcije sa materijalom

( )

0

e E tN

N

=


8/15

Kompjuterska tomografija (CT)Slojevito snimanje kojim se dobiva trodimenzionalni prikazunutarnjih organa. Rije je izvedena od grkih rijei tmos,

to znai reanj, i grphein, to znai pisati.

CT je radioloka dijagnostika digitalna metoda pregleda,koja u najkraem predstavlja raunarsku rekonstrukcijupoprenog ili aksijalnog tomografskog sloja, na osnovu

mnogostrukog mjerenja apsorpcionih vrijednosti X zraka.

CT aparat je specijalni tip aparata sa X zracima koji stvaraposebnu sliku unutranjosti tijela. CT se drugaije jo nazivakompjuterizirana aksijalna tomografija (skraeno CAT). CT

skener je u mogunosti da, pomou X zraka, pravi slikeslojeva pojedinih organa od interesa. Samo par sekundidovoljno je za dobijanje nekoliko slika presjeka pojedinihorgana u tijelu.


9/15

IstorijatVe 1946. godine u Japanu naunici su konstruisalirendgenski aparat za rotacionu tomografiju, koju su nazvali

rotografija.Princip rotografije je bio slijedei: pacijent je leao na stolu,rendgenska cijev je bila postavljena sa jedne stranepacijenta, a rendgenski film u kaseti sa druge stranepacijenta i paralelno su rotirali oko pacijenta praveipolukrug ili puni krug (od 0za 230ili 360) za vr ijemeekspozicije.

Princip rotografije je postao idejni osnov, nakon pojavekompjutera (raunara), za kompjuteriziranu tomografiju


10/15

Moderni CTTek nakon pojave kompjutera, na ovim principima, a nakonetverogodinjeg istraivanja engleski fiziar Godfrey

Newbold Hounsfield, u saradnji sa amerikimmatematiarom Alan Mac Cormack-om i uz sugestijeneuroradiologa J. Ambrose, konstruisao je 1971. godine prviaparat za kompjuteriziranu tomografiju koji je proizveden u

firmi EMI - Scanner . Nobelova nagrada 1979. godine


11/15

CTKod CT-a kao i kod ostalih digitalnihtehnika dobijena slika vie nije posljedicadirektnog dejstva X zraka na rentgenskifilm,kao kod klasinih radiolokihdijagnostikih metoda. Kod digitalnihmetoda ona je proizvod viestrukog

detektovanja,mjerenja i izraunavanjadigitalnih informacija.

Sistem za prikupljanje podataka kod CT-a nalazi se u tzv. Gentriju koji predtavljastativ CT aparata. U njemu su

rentgenska cijev i detektori. Manje ili vieoslabljeni ili apsorbovani snop X zrakakoji su proli kroz transvezalni presjekpacijenta izazivaju fluorescencijudetektora.Pod uticajem ove svijetlostistvara se odgovarajui elektrinipotencijal odnosno analogni strujni

impuls.


12/15

CTU A/D konverteru ovi impulsi se iz analognog oblika pretvaraju udigitalne informacije odnosno nizove brojeva.Ove digitalneinformacije se prenose u kompjuterski sistem, gdje se vri njihovaobrada. Procesor slike ima zadatak da u najkraem moguemvremenu procesira odnosno rekonstruie CT sliku.

Slika se procesira i ponovo konvertuje u D/A konverteru u analognesignale koji formiraju CT sliku na monitoru.CT slika se sastoji od

mnogobrojnih individualnih elemenata slike tzv. pixela.Oni imajuvlastite karakteristike atenuacije,odnosbo Ct brojeve,od ega zavisinijansa zatamnjenja od bijelog i crnog svakog pojedinog piksela.

Prema tome CT slika je matematika, sa ogromnim brojeminformacija jer su detektori u stanju da registruju neznatne razlike uatenuaciji X zraka.Dakle ona se razlikuje od klasine radiografskeslike sa oskudnim brojem informacija jer je RTG film nedovoljnoosjetljiv da registruje neznatne razlike u atenuaciji X zraka.


13/15


14/15

Doze zraenja

Petosatni let avionom: 0,03 mSvDeset dana prirodnog pozadinskog zraenja: 0,1mSvRendgensko snimanje zuba: 0,04-0,15 mSv

Standardno rendgensko snimanje plua: 0,1 mSvMamogram: 0,7 mSv

CT plua: 8,0 mSv


15/15

kompjuterizirana tomografija

Documents