Kolegij: MERDŽERI I AKVIZICIJE

Tema: Pojam restrukturiranja preduzeća

Restrukturiranje je odgovor Na neprestane promjene u okruženju preduzeća koja

ga tjeraju na evoluciju ali i revoluciju poslovanja. Promjene:

› Uklanjanje trgovinskih barijera,› Olakšano kretanje kapitala› Razvoj novih tehnologija.

Odgovor je Restrukturiranje, da bi se:› Smanjili troškovi poslovanja,› Unapredile interne snage,› Iskoristila i dobila tržišna prednost

Odluka o restrukturiranju može biti:› Nametnuta › Preventivna

Restrukturiranje može biti:› Poslovno i finansijsko.

Mora

Gap između potencijalne i stvarne vrijednosti preduzeća mora biti minimalan.

Ako nije tako:› Eksterni napadači preuzimaju› Gubi se korporativna kontrola.

Restrukturiranje

Poslovno

Kontrakcija

Ekspanzija

Merdžer

Konsolid.

AkvizicijaA

kcija

Sredstava

Finansijsko

HLT

LBO LR

drugo

Otkup akcija

Dokap.drugom klasom

Zamjena HoV

TakeOver - preuzimanje

Finansijsko restr.

Značajne promjene u strukturi kapitala:› Otkup akcija: slobodnom gotovinom se

otkupljuju sopstvene akcije.› Dokapitalizacija drugom klasom akcija: durgačija

prava glasa.› Ponude za zamjenu jednih HoV durgim› LBO (leveraged buyout): povuku se dodatna

sredstva zaduživanjem otkupe se akcije, isplate dividende. Inicira “vanjski” akter.

› LR (leveraged recapitalisation): isto kao LBO samo inicira sama kompanija.

› Debt-for-equity swaps.

Portfolio ili poslovno restr.

Značajne promjene u strukturi sredstava ili linijama biznisa.

Dezinvestiranje (strategije kontrakcije) ili akvizicije (strategije ekspanzije).

Cilj: izoštravanje fokusa.

MER

DŽ

ER

I I AK

VIZ

ICIJE Merdžer i tejkover – u remu je razlika?

Pojam Udruživanje, integrisanje,

kombinovanje sredstava dva ili više preduzeća.

Preduzeće PRODAVAC (acquired or sold

company)

Preduzeće KUPAC(acquirer or buyer

company)PONUĐAČ

CILJNO - TARGET

ŠALJE PONU-

DU

Rezu

ltat:

PO

SLO

VN

A K

OM

BIN

AC

IJA

Pravne procedure za sticanje drugog preduzeća

Merdžer Konsolidacija Akcizicija akcija Akvizicija sredstava

Merdžer

A + B = A A apsorbuje B (ono prestaje da postoji

kao pravno lice). Akcionari B zamjene te akcije za akcije

A.

Konsolidacija

A + B = C Poslovanje se nastavlja pod novim

imenom. Oba (A i B) prestaju da postoje kao pravna

lica. Akcionari A i B razmenjuju svoje akcije za

nove akcije C. Ovdje i nije tako značajna razlika između

kupca i prodavca adekvatniji izraz: aktivno i pasivno preduzeće.

Akvizicija akcija

Kupac kupuje 50% i više akcija sa pravom glasa targeta.

Kupac šalje ponudu menadžmentu ili skupštini akcionara.

U tome je razlika prijateljskih/neprijateljskih preuzimanja put do akcionara.

Target može da ostane “pravno živ” – ćerka firma kupca ili se gasi i nastavlja da radi kao divizija kupca.

Akvizicija sredstava

Dobijanje formalne saglasnosti akcionara kupovina samo sredstava.

DEZ

INV

ESTIR

AN

JE

Kontrakcija poslovanja

Odvajanje poslovnog segmenta:› Prodaja poslovnog segmenta (sell-off):

drugom preduzeću, investitoru ili MBO.› Odvajanje (spin–off): akcija A se zamijeni sa

A- + B› Dioba (split-off): na početku A. Onda se

emituju B. Vlasnici A mogu da svoej akcije zamijene za B. Mogu da budu vlasnici ili A ili B.

› Cijepanje (split-up): niz tramsakcija odvajanja i dioba.

Odvojen entitet

INIC

IRA

NJE

Click icon to add picture

Restrukturiranje se

uvijek počinje da bi se popravile loše performanse ili dobre učinile boljim.

Integrisani proces:› Funkcionalna dimenzija.› Vremenska dimenzija.

Preduslovi za iniciranje su dakle:› Performanse› Kvalitet korporativng upravljanja

Performanse

Osnovno pitanje = pravovremeno iniciranje restrukturiranja!!!!

Neophodno:› Adekvatna mjerila performansi› Ekspertiza analitičara (i ko je to!!)

Uzrok za slabe performanse:› Uticaj tržišnih faktora› Uticaj braše (grane, djelatnosti):

Superiorna (zdrava grana), Prosječna Problematična

› Loš menadžment

Glavni uzrok neprilika su

slabije performanse u

odnosu na DJELATNOST!!

Vezano uz performanse i prostor za “napade”

OPTIMALNA VRIJEDNOST

Tekuća vrijednost

Neiskorištene prilike restrukturiranja

1. Interne mogućnosti restr.

2. Dezinvestiranje/

akvizicije

3. Finansijsko restrukturiranje

Korporativno upravljanje Od mehanizama kontrole

menadžmenta zavisi da li će njima biti u interesu da iniciraju restrukturiranje!!

Efikasnost kontrole:1. Jaki direktori (u bordu)2. TKK (tržište korporativne kontrole): tržište

akcija, napadi.3. Menadžeri4. Slabi direktori (u bordu)

Ko vrši kontrolu? Kvalitetan Bord

TKK “Ukopani” menadžeri

Vjerovatnoća inici-ranja restrukturiranja

Visoka, bez obzira na perf.

Visoka – kod loših perf.

Niska – osim u slučaju napada ili fin.neprilika

Retko kad se inicira dobrovoljno, potreban

uticaj mehanizama kontrole!

Dobrovoljno ili prisilno restr.

Menadžment

Mehanizam kontrole

I N T E R V E N C I J A

1 = prilikom pada performansi MK šalje feedback informaciju. Menadžment reaguje odmah.3 = nakon nereagovanja menadžmenta – MK šalje pretnju

Dobrovoljno restr. =

pravovremeno promjene

Status quo

P R E T NJ A

Prisiljeno restr. = manji efekti nego da je bilo

ranije

Status quo

smjena,

preuzi-

manje

Feedback info

PITA

NJA

ZA

PO

NAV

LJAN

JE

Pitanja za ponavljanje:1. Ciljno preduzeće u M&A transakciji:2. Kupac preduzeće u M&A transakciji:3. Merdžer:4. Konsolidacija:5. U tejkover spada:6. U tejkover ne spada:7. Akvizicija akcija:8. Akvizicija sredstava:9. U kojoj transakciji dezinvestiranja dolazi do priliva novca:10. U kojoj transakciji dezinvestiranja se samo preuređuju vlasnički odnosi:11. Restrukturiranje počinje:12. Restrukturiranje je inicirano:13. Glavni uzrok finansijskih neprilika je:14. Ako preduzeće posluje u zdravoj djelatnosti i ostvaruje performanse ispod

prosjeka djelatnosti:15. Optimalna vrijednost preduzeća:16. Osnova za “napad” i preuzimanje je:17. Vjerovatnoća da će restrukturiranje biti inicirano (bez obzira na performanse)

je najveća:18. Vjerovatnoća da će restrukturiranje biti inicirano je najmanja:19. Ako menadžmet ne odreaguhe na feedback informaciju mehanizama

kontrole:20. Feedbank signal od mehanizama kontrole može da bude: