king serge kahili - natychmiastowe uzdrawianie

100
Dr Serge Kahili King Natychmiastowe uzdrawianie Wydawnictwo „KOS" Tytuł oryginału: Instant Healing Tłumaczenie z języka angielskiego: Klaudiusz Emmerle Projekt okładki: Barbara Bołoz Redakcja, korekta i łamanie: Ryszard Liebich - Wydawnictwo „KOS"

Upload: natalia

Post on 25-Sep-2015

36 views

Category:

Documents


11 download

DESCRIPTION

Natychmiastowe uzdrawianie

TRANSCRIPT

Dr Serge Kahili King

Natychmiastowe uzdrawianieWydawnictwo KOS"Tytu oryginau: Instant Healing Tumaczenie z jzyka angielskiego: Klaudiusz Emmerle Projekt okadki: Barbara Booz Redakcja, korekta i amanie:

Ryszard Liebich - Wydawnictwo KOS"Copyright 2000 by Serge Kahili King, Ph.D.Copyright 2002 P. & R. Permissions & Rights Ltd., Limassol, CyprusCopyright for the Polish edition by Wydawnictwo KOS", 2003ISBN 83-86757-89-2Wydawnictwo KOS"ul. Agnieszki 1340-110 Katowicetel./fax (032) 2584-045tel. (032) 2582-648, (032) 2582-720e-mail: [email protected]://www.kos.com.plDruk: TRIADAPRESS Drukarnia, ul. Wandy 16k, Katowice tel./fax (032) 254 17 90, http://www.triadapress.com.pl.Ksik t,wraz z caym mogcym z niej wynikn dobrem, dedykuj Chrisowi, Pierre'owi i Dion.Podzikowanie

Dzikuj wszystkim Nauczycielom, ktrzy podzielili si ze mn swoj wiedz na temat uzdrawiania, a take czonkom Rodziny, Przyjacioom, Uczniom i Klientom, ktrzy pozwalali mi t wiedz praktykowa na sobie.Spis treci

Sowo od wydawcy.........................................................................3WprowadzenieMoja opowie................................................................................3CZ PIERWSZAPrzygotowanie do natychmiastowego uzdrawiania........................6Rozdzia IJak to si dzieje, e nastpuje uzdrawianie?.................................6Rozdzia IIWspomnienia, ciao i uzdrawianie..................................................11Rozdzia IIIWyobrania, umys i uzdrawianie...................................................16CZ DRUGAKroczenie ciek natychmiastowego uzdrawiania.......................21Rozdzia IVNatychmiastowe uzdrawianie z uyciem mocy sw......................21Rozdzia VNatychmiastowe uzdrawianie z uyciem mocy wyobrani.............29Natychmiastowe uzdrawianieRozdzia VINatychmiastowe uzdrawianie z uyciem mocy dotyku..................35Rozdzia VIINatychmiastowe uzdrawianie z uyciem mocy energii..................39CZ TRZECIAWielki skok naprzd na ciece natychmiastowegouzdrawiania....................................................................................47Rozdzia VIIIOsignicie mistrzostwa w uywaniu mocy sw...........................47Rozdzia IXOsignicie mistrzostwa w uywaniu mocy wyobrani..................53Rozdzia XOsignicie mistrzostwa w uywaniu mocy dotyku........................58DodatekNatychmiastowy dostp do natychmiastowego uzdrawiania.........63O autorze.......................................................................................68Sowo od wydawcy

Kiedy nastpnym razem skaleczysz si albo przytniesz palec drzwiami, czy chciaby uzdrowi si w mniej ni pi minut, bez blu, siniakw czy skaleczenia? Co by byo, gdyby to samo dotyczyo poparze? A gdyby mg wyleczy si z zazibienia w czasie krtszym ni godzina? Czy nie byoby wspaniale, gdyby dugotrwae ble gowy, depresja, bl krzya czy inne problemy mogy znikn w godzin, dzie czy nawet tydzie?Techniki zawarte w tej ksice mog pomc Ci w osigniciu takich rezultatw, tak jak pomogy tysicom ludzi na caym wiecie. By moe nie bd one skuteczne dla kadego i w kadym wypadku, ale s one tak efektywne i dziaaj tak szybko, e z pewnoci s w stanie Ci zadziwi.Serge Kahili King

Napisane w wolnym od naukowego argonu i przystpnym stylu Natychmiastowe uzdrawianie nauczy ci korzystania z mocy sw, wyobrani, dotyku i potgi energii, aby mg samemu uzdrawia wszelkie rodzaje dolegliwoci, wczajc w to: alergie ble gowy ble krzya depresje

gryp

infekcje

mdoci

opuchlizny

ostre stany lkowe

przemczenie wzroku

zamane koci

a nawet kaca.

Natychmiastowe uzdrawianie zawiera specjaln cz powicon technikom, sucym w nagych wypadkach, ktrych mona uywa przy minimalnej znajomoci teorii.

Poniewa nie zawsze i nie w kadych okolicznociach mona si odwoa do natychmiastowego uzdrawiania, poznasz rwnie metody bardzo szybkiego uzdrawiania (trwa ono mniej ni jeden dzie) i szybkiego uzdrawiania (w czasie krtszym ni tydzie).

Wprowadzenie

Moja opowieJak wskazuje tytu niniejszej ksiki, mwi ona o byskawicznym uzdrawianiu, bez koniecznoci uywania lekarstw. Moja definicja byskawicznego uzdrawiania to znaczca lub nawet cakowita poprawa danego stanu chorobowego - nawet zamanych koci -w czasie krtszym ni godzina. Ksika ta omawia dziaanie byskawicznego uzdrawiania oraz prowadzce do niego metody, ktre s tak proste, e absolutnie kady moe je zastosowa.

Niektre z nich bd od ciebie wymaga innego spojrzenia na relacje pomidzy umysem i ciaem, ale potencjalne rezultaty s warte tego, aby poszerzy nieco swj system przekona. Poniewa nie zawsze i nie we wszelkich okolicznociach byskawiczne uzdrawianie jest w stu procentach skuteczne, odnajdziesz tutaj rwnie metody bardzo szybkiego uzdrawiania (w czasie krtszym ni dzie) i szybkiego uzdrawiania (w czasie krtszym ni tydzie). Metody, ktrych si nauczycie, z dobrym skutkiem stosuj ja sam, moja rodzina i tysice innych ludzi, ktrych uczyem. Moe si wydawa, e niektre z rezultatw granicz

z cudem w wietle obecnych pogldw na zdrowie i choroby, aleja nie pisz o cudach, tylko o praktycznych i dziaajcych technikach. Z drugiej strony nie twierdz, e dana choroba czy stan mog zosta wyleczone byskawicznie, bardzo szybko czy te szybko w kadych okolicznociach i przez kadego. Ty jako uzdrowiciel jeste gwnym czynnikiem. Wyjani pniej, co si dzieje, jeli ten system nie dziaa dla ciebie.

Dla wszystkich z was, ktrych to moe zainteresowa, opisz tutaj krtko wydarzenia, ktre doprowadziy mnie do napisania tej ksiki.

Kiedy byem bardzo mody przechodziem wiele dziecicych chorb, a wikszo z nich leczono standardowymi metodami dostpnymi w latach czterdziestych. Pamitam jednak, jak raz leaem w ku, czujc si dosy paskudnie, a moja matka pooya si obok mnie. Nastpnego ranka obudziem si cakowicie zdrowy, a ona cierpiaa z powodu trapicej mnie wczeniej choroby. Pniej powiedziaa mi, e kadc si obok mnie, uya swej siy woli do tego, aby przenie chorob na siebie. Opowiedziaa mi, e nauczya si tej staroytnej metody uzdrawiania od swojej pochodzcej z Woch matki. Wiele lat pniej zdaem sobie spraw z tego, jak niezwyke byo to, e wtedy, nie zaywajc adnych lekw, tak szybko wyzdrowiaem. Wierz, e to dowiadczenie zasiao pierwsze podwiadome ziarno mojej trwajcej cae ycie fascynacji zwizkami pomidzy umysem a ciaem i pragnienie odkrycia rnych sposobw na przyspieszanie procesu zdrowienia.

Jeli dowiadczenia z moj matk zasiay nasiona, to dowiadczenia z moim ojcem byy zasadzeniem sadzonek. By on osob, ktr ludzie nazywaj maniakiem zdrowego trybu ycia; zaleca ykanie witamin, jedzenie wieych owocw i jarzyn oraz wiczenia fizyczne. Dokadnie pamitam moje obrzydzenie, kiedy podrujc z nim, musiaem pi ogromne kubki malanki i soku z marchwi. Mj ojciec by doktorem medycyny, cho, o ile dobrze wiem, nigdy w yciu nie praktykowa, ale wiedzia wiele na temat funkcjonowania ludzkiego ciaa. Wiedzia take bardzo duo o ludzkim umyle. Obudzi we mnie zainteresowanie naukami cisymi, nauczy mnie podstaw porozumiewania si poprzez kontakt z umysem drugiej osoby i praktycznie zmusi mnie, abym rozwin zdolnoci obserwacji i analizy. Stworzy nawet organizacj ludzi oddanych rozwijaniu zdolnoci cielesnych i mentalnych, ale zmar zanim byem w odpowiednim wieku, aby si do niej przyczy, a, niestety, organizacja ta bez jego przewodnictwa rozpada si zanim dorosem.

Jednake spdziem z nim trzy wspaniae lata, podczas ktrych wzmocni moje przekonanie o wadze osobistej odpowiedzialnoci za wasne zdrowie psychiczne i fizyczne. Najwaniejszymi rzeczami, jakich nauczy mnie odnonie uzdrawiania, byy autohipnoza i kierowana wyobrania.

Ojciec zmar, kiedy miaem siedemnacie lat i przez jaki czas po jego mierci byem zagubion dusz. W cigu kolejnego roku poznaem moj przysz on, ale adne z nas nie byo gotowe na nic wicej ni przyja przez sze kolejnych lat. Skoczyem oglniak z jednym z ostatnich wynikw w klasie, jakim cudem dostaem si na studia i zawaliem pierwszy rok w absolutnie wybitny sposb.

Wreszcie wpadem na genialny pomys wstpienia do piechoty morskiej. Spacerowaem wtedy po ulicach Pittsburgha w Pensylwanii, bez grosza przy duszy i bez pomysu na ycie. Nagle mj wzrok pad na plakat w oknie poczty: Korpus Piechoty Morskiej Tworzy Prawdziwych Mczyzn". Z niedowag, bez pracy, wyrzucony ze studiw, nie czuem si jak mczyzna. A chciaem. Miaem tak wiele negatywnych przyzwyczaje i kompleksw, byem tak negatywnie do wszystkiego nastawiony, e czuem si, jakby otaczaa mnie za ciasna zbroja, z ktrej w aden sposb nie mogem si uwolni. Tak wic zdecydowaem, e uyj korpusu do tego, aby rozebra m osobowo na czynniki pierwsze, a potem poskada si z powrotem. Wtedy nie miaem jeszcze najmniejszego pojcia, jak dobry to by pomys.

Obz wojskowy by ekscytujc tortur. Wszedem tam wychudzony, wac 70 kilogramw, aby trzy miesice pniej zmieni si w muskularnego, 85-kilogramowego modzieca (ponad czterdzieci lat pniej brakuje mi troch tego uczucia). Moe nie byo to byskawiczne uzdrowienie, ale i tak cakiem nieze, biorc pod uwag stan mojego ciaa i umysu w tamtym okresie. W cigu kolejnych trzech lat z pomoc korpusu odbudowaem si cakowicie oraz nauczyem wartoci uzdrawiajcych mocy, takich jak sia woli i nastawienie.

Jako dzieciak miaem troch dowiadcze z boksem, przez co wkrtce po wstpieniu do wojska wybrano mnie, abym reprezentowa moj kompani w meczu bokserskim. Na nieszczcie zawodnikw dobierano wedug wagi, wic moja kiepska forma i dua niedowaga zostay poczone z niewysokim, twardym Meksykaninem, ktry za trzy tygodnie mia koczy obz. Na pocztku byem zadowolony z siebie i mylaem, e moje dusze ramiona pozwol mi wygra z atwoci. Trwao to mniej wicej do drugiej rundy, kiedy moje pkilogramowe rkawice odmwiy wzniesienia si wyej ni mj pas. Nie czuem zmczenia w rkach - w ogle nie czuem rk. Mj przeciwnik nie wiedzia, co zrobi w takiej sytuacji, wic na wszelki wypadek cigle wali mnie w nos. Ostatnim wysikiem woli mogem od czasu do czasu zblokowa jego cios, albo delikatnie dotkn jego policzka, ale to byo wszystko. Skupiem wic ca swoj uwag, aby usta na nogach. W czwartej rundzie, kiedy ju zakrwawiem dosownie wszystko i wszystkich w zasigu wzroku, mj trener dosownie rzuci rcznik i przerwa walk. Ku mojemu wielkiemu zdziwieniu dostaem brawa.

Sabo mojego ciaa moga ze mnie uczyni pomiewisko caego obozu, ale sia woli utrzymaa mnie na nogach i zapewnia mi szacunek kolegw. Wtedy wanie nauczyem si, e sama sia woli nie sprawi, aby ciao dokonao wszystkiego, ale moe zmusi je do dokona wiele wikszych ni mona by byo oczekiwa.

Kilka lat pniej razem ze swoj kompani robilimy pidziesiciokilometrowy spacer, idc w dwch kolumnach. Kapitan prowadzi jedn, a ja drug. Niosem tylko karabin i kroczyem dumnie wyprony w moim najlepszym stylu Johna Wayne'a. Mniej wicej w poowie drogi nagle zasab radiowiec. Poniewa poza kapitanem to wanie ja niosem najmniej, miaem przywilej wzicia jego sprztu. Kilka minut spdziem na przypinaniu do siebie dwudziestopiciokilogramowego plecaka, w trakcie ktrych wikszo mojej kompanii zdya mnie ju wyprzedzi. Wic natyem si woli, ubraem" na siebie pozytywne nastawienie Johna Wayne'a, cakiem tak jakbym ubiera mundur i ruszyem dziarsko na czoo kolumny. Przez reszt spaceru szedem tak, jakbym nis tylko karabin. Kiedy ju dotarlimy do barakw i nakazano nam si rozej - i kiedy nikt nie patrzy - rozluniem si nieco i zemdlaem. Wtedy jeszcze nie umiaem podtrzymywa mej siy woli w okresie odpoczynku bezporednio po wielkim wysiku. Moja sia woli pozwalaa mi i dalej, ale co waniejsze, moje nastawienie powikszyo moje fizyczne zdolnoci.

W wojskowym rygorze fizycznej i umysowej dyscypliny rozkwitem i staem si zupenie inn i lepsz osob (nie jest to reklama werbunkowa do piechoty morskiej. Polecam wstpienie do wojska tylko w wypadku wielkiej narodowej lub osobistej potrzeby - w moim wypadku bya to desperacja). Jednake wiele z tego, co udao mi si osign, osignem poza koszarami z pomoc bardzo szczeglnej kobiety.

Kiedy mj ojciec byt mniej wicej w tym samym wieku, co ja, kiedy wstpowaem do wojska, zosta adoptowany przez Hawajczyka z wyspy Kuai i wyksztacony w szczeglnej formie tradycyjnej wiedzy. Zapomniaem o tym cakowicie, a do chwili, kiedy mniej wicej p roku po wstpieniu do korpusu otrzymaem telefon od kobiety, ktra twierdzia, e jest hawajsk siostr mego ojca. Zaprosia mnie, abym w kolejny weekend odwiedzi j i jej ojca i opowiedzia sw opowie" (opowiadanie opowieci jest czsto praktykowanym pord Hawajczy-kw sposobem na dzielenie si dowiadczeniami i pomysami). Zawsze cieszya mnie moliwo opuszczenia bazy, wic przystaem na jej propozycj. Ta wizyta bya kolejnym wielkim punktem zwrotnym w moim yciu. Podczas prostej ceremonii ojciec tej kobiety - adopcyjny ojciec mego ojca - adoptowa mnie jako swego wnuka i przekaza swojej crce, teraz mojej ciotce, aby nauczya mnie wszystkiego tego, czego wczeniej uczy si mj ojciec. Wspomniano rwnie o bracie kobiety, ktry mia by moim nowym wujem, ale w cigu najbliszych kilku lat nie miaem go spotka.

Ciocia Laka, jak j nazywaem, bya pikn Hawajk, starsz ode mnie o dziesi lat. Uczya masau i medytacji w nieformalnej szkole. W cigu nastpnych dwch i p roku spdzaem z ni kady wolny weekend, uczc si. Dowiedziaem si wtedy, jak ciao reaguje na przepeniony mioci dotyk, energi emocjonaln i symbole mentalne. Ostatecznie rozwinem wszystko to, czego si od niej nauczyem, w system pracy z ciaem, ktry nazwaem Kahi ha, i ktry opisz pniej w tej ksice.

Kiedy opuciem korpus wrciem znw na studia. Zaczem od rusycystyki i orientalistyki. Bya to dla mnie cudowna szansa na poznanie uzdrawiajcych idei ze Wschodu. Praktykowaem jog, tai chi chuan, taoizm i zen. W tym okresie mojego ycia zetknem si z wieloma rnymi ideami dotyczcymi ludzkiego umysu, ciaa i ducha.

Po raz kolejny zetknem si z uzdrawiajc wiedz w trakcie mojego pobytu w Afryce, gdzie pomagaem wprowadza programy rozwoju socjoekonomicznego, pracujc dla Amerykaskiej Agencji Wolontariuszy. Caa ta historia mogaby zapeni ksik wiksz ni ta, ktr trzymasz w rku, wic opowiem tylko o kilku najistotniejszych wydarzeniach. Wanie tam, w Afryce, zrozumiaem naprawd potg pocze pomidzy ludzkimi wierzeniami i ciaem. Byem wiadkiem rytuaw, ktre powodoway choroby i takich, ktre je leczyy; dowiedziaem si, jak tworzy si zombie; otrzymaem zioa, ktre byskawicznie leczyy ukszenia wy albo rany po zatrutych strzaach; zaprowadzono mnie do energetycznych rde i uzdrawiajcych wd; nauczyem si pieni, ktra zabija" i pieni, ktra leczy." Braem udzia w wydarzeniach, ktre cakowicie przetransformoway mj punkt widzenia na temat tego, co jest moliwe, i na temat tego, co jest rzeczywiste. Podczas jednego z najgbszych dowiadcze leaem, umierajc na malari. Dziao si to na sawannie w okolicach Sahary. We nie odwiedzi mnie afrykaski szaman i powiedzia mi, e jeli naprawd chc przey, musz zje wtrob niedawno zabitej antylopy, ktra wisiaa przed mym namiotem. Kiedy si obudziem, wyczogaem si z namiotu i poprosiem moich przyjaci, eby mi j przyrzdzili. Zjadem j i przeyem. I po raz kolejny moe nie byo to natychmiastowe uzdrowienie, ale naprawd dosy szybkie. Pomidzy magi i tajemnic staem si ekspertem w rozwijaniu wizi midzyludzkich, sztuce udzielania takiej pomocy, aby kto mg pomc sobie sam i zdobyem bezcenn wiedz o ludzkich motywacjach.

Okoo roku przed powrotem z Afryki musiaem na chwil odwiedzi Stany, eby zatroszczy si o rodzinne interesy. Wtedy po raz pierwszy spotkaem mego hawajskiego wujka Williama (cho woli on, aby na2ywa go jego hawajskim imieniem Wana). W trakcie kolejnych, sporadycznych, cho intensywnych, spotka przez kolejne siedem lat przeprowadzi mnie przez coraz gbsze poziomy szamanizmu i praktyk uzdrawiajcych.

Po powrocie do Ameryki zdobyem tytu magistra z zarzdzania. Bazujc na wielu latach dowiadczenia, otworzyem klinik hipnotera-pii oraz pracowaem nad doktoratem z psychologii. Prowadziem rwnie badania nad oddziaywaniem energii na organizm i kontynuowaem nauk u mojego wujka. W tym okresie dowiedziaem si wiele o uzdrawiajcych efektach sw, wyobrani, pl energetycznych i ruchu ciaa. A wreszcie stworzyem organizacj zrzeszajc uzdrowicieli i nauczycieli, napisaem wiele ksiek, wynalazem urzdzenia energetyczne i zaczem naucza na wyjazdowych seminariach. Dziki tym seminariom zwiedziem wiksz cz wiata i powikszyem swoj wiedz w zakresie uzdrawiania.

Pomidzy wszystkimi innymi zajciami wychowaem wraz z on trzech wspaniaych synw, ktrzy pomogli mi dopracowa wiele z technik, ktre znajdziesz w tej ksice. Nasz dom by zawsze cakiem zwyczajny, z jednym maym wyjtkiem. Nie byo u nas banday, syropw od kaszlu, aspiryny ani adnych innych lekarstw. Powodem tego nie bya religia czy filozofia. Po prostu nie potrzebowalimy niczego takiego. Nasze dzieci dokadnie tak jak wszystkie inne dorobiy si penego kompletu skalecze, rozbitych kolan i siniakw, jak rwnie kilku naprawd powanych dolegliwoci. Jeli byo to konieczne, nigdy nie wzbranialimy si przed wizyt u lekarza, ale byy to tak sporadyczne przypadki, e nigdy adne z nas nie potrafio odpowiedzie na pytanie: Kto jest naszym lekarzem pierwszego kontaktu?". Najpowaniejszy wypadek zdarzy si, kiedy nasz najstarszy syn wraz ze swymi przyjacimi postanowi urzdzi wycigi na deskorolkach wzdu bardzo stromej drogi. Jedna deskorolka najechaa na drug i w rezultacie mj chopak zosta przewieziony helikopterem do szpitala. Przez krtki czas lea w piczce, a przewietlenie rentgenowskie wykazao, e ma powany wstrzs mzgu. Oficjalna diagnoza brzmiaa, e z czasem prawdopodobnie odzyska, jeli nie wszystkie, to wikszo umiejtnoci, ale i tak do koca ycia bdzie musia zaywa pewne okrelone lekarstwo. Uyem niektrych z opisanych w tej ksice technik i po tygodniu mj syn znw by cakowicie zdrowy, a nawet prbowa jedzi na deskorolce. Co prawda jego zmys powonienia zregenerowa si dopiero po jakim czasie, ale za to nigdy nie musia bra adnego z zaleconych lekarstw i do dzisiaj, prawie dwadziecia lat od tego zdarzenia, nigdy nie wystpiy u niego adne powikania po tym wypadku.

Teraz nadszed czas, aby dowiedzia si o teorii, ktra daje grunt byskawicznemu uzdrawianiu i, co waniejsze, jak tego dokona.

Ahuwale ka nane huna To, co zostao ukryte, bdzie ujawnione - przysowie hawjskie

CZ PIERWSZA

Przygotowanie do natychmiastowego uzdrawianiaRozdzia I

Jak to si dzieje, e nastpuje uzdrawianie?

Kiedy nastpnym razem skaleczysz si albo przytniesz sobie palec drzwiami, czy chciaby uzdrowi si w mniej ni pi minut, by byo bez blu, siniakw czy skaleczenia? Co by byo, gdyby to samo dotyczyo poparze? A gdyby mg wyleczy si z zazibienia w czasie krtszym ni godzina? Czy nie byoby wspaniale, gdyby dugotrwae ble gowy, depresja, ble krzya czy inne problemy mogy znikn w godzin, dzie czy nawet w tydzie?

Techniki zawarte w tej ksice mog ci pomc w osigniciu takich rezultatw, tak jak pomogy tysicom ludzi na caym wiecie. By moe nie bd one skuteczne dla kadego i w kadym wypadku, ale s tak efektywne i dziaaj tak szybko, e z pewnoci s w stanie ci zadziwi.

Odebraem trening w zakresie hawajskiego szamanizmu, ale w swoim yciu poznaem rwnie najbardziej zaawansowane techniki uzdrawiania oferowane przez wspczesn zachodni medycyn oraz najbardziej prymitywne techniki Trzeciego wiata. Dziki temu zauwayem bardzo istotn rzecz; niezalenie od tego, jakiego uzdrawiajcego systemu uyjemy, to niektrzy ludzie dziki niemu zdrowiej, niektrzy nie, niektrzy zdrowiej bez niego, a jeszcze inni na przekr takiemu systemowi.

Ludzie z rnych czasw i miejsc mieli oczywicie rne pogldy na temat przyczyn chorb i innych fizycznych problemw, a take na temat wszelkich rodkw zaradczych. Ludzka kreatywno na polu uzdrawiania jest wspaniaym polem do obserwacji. Koncepcje i praktyki uznane w jakiej kulturze mog zosta odrzucone czy nawet wymiane przez inn.

Miriady metod

Najlepsz drog prowadzc do osignicia pozytywnych rezultatw jest zrozumienie, jak dziaa uzdrawianie. Zanim wic przejdziesz do czci drugiej i trzeciej, gdzie znajduj si opisy technik, przyjrzyjmy si zestawieniu metod uzdrawiajcych stosowanych na wiecie. Warto zauway, e wiele z nich czsto przynosi rezultaty w uzdrawianiu takich samych schorze.

1. Metody fizyczne - zioa, lekarstwa, dieta, suplementy, chirurgia i nastawianie koci, krgarstwo i masae, wiczenia, gbokie oddychanie, lewatywy i pukanie okrnicy, posty, elektryczno i magnetyzm.

2. Metody emocjonalne - uczucie i uwaga, miech i zabawa, uwolnienie gniewu, konfrontacja z lkiem, przebaczenie, barwy, aromaty i muzyka.

3. Metody mentalne - placebo, hipnoza i autohipnoza, terapia poprzez rozmow, kierowana wyobrania, wizualizacja, pozytywne mylenie, afirmacje i medytacje.

4. Metody duchowe/metafizyczne - piramidy i krysztay, oczyszczanie aury i chirurgia psychiczna, terapeutyczny dotyk, homeopatia i kwiatowe remedia, akupunktura, akupresura i kinezjologia, telepatia i radiestezja, modlitwy, uzdrawianie wiar, odzyskiwanie duszy i spontaniczna reemisja.

To naprawd zdumiewajce. Jeli ciao moe zosta uzdrowione za pomoc wszystkich tych metod a istnieje niezliczona ilo dowodw na poparcie skutecznoci kadej z nich to wydaje si oczywiste, e kada z tych metod jest tylko rodkiem, dziki ktremu dziaa rzeczywisty proces uzdrawiania. adna teoria dotyczca uzdrawiania nie moe zosta uznana za ostateczn, dopki inna rwnie daje efekty. Tak wic podczas uzdrawiania dzieje si co innego lub co wicej, ni gosz teorie.

Uzdrawianie zaczyna si, kiedy pojawia si potrzeba. Kiedy osoba wpada w dysharmoni (jest chora, ranna czy co podobnego), ciao reaguje, starajc si samo uzdrowi. Czasami taki czowiek stara si wiadomie wpyn na proces uzdrawiania, bez lub z pomoc innych ludzi. Czasami inni ludzie staraj si pomc takiemu czowiekowi, bez lub przy jego wiadomym udziale. Kiedy takie prby s skuteczne, stan danej osoby poprawia si. Jak ju powiedziaem wyej, jest bardzo wiele rnych metod, dziki ktrym mona udzieli komu pomocy. Przyjrzyjmy si teraz rnym przyczynom, aby odnale wsplny wtek czcy wszystkie rodzaje dysharmonii.

Czynnik stresuNiezalenie od rodzaju dysharmonii, o ktrej mwimy, niezalenie od rodzaju choroby, niezalenie, czy dany stan jest przede wszystkim mentalny, czy te cile fizyczny, zawsze wystpuje przy nim pewien stopie napicia fizycznego. Czasami mwi si, e niektre choroby s wywoywane przez napicie, ale oglnie uwaa si, e to choroba powoduje napicie. A co, jeli napicie jest przyczyn wszystkich chorb? Chciabym jednak zaryzykowa inne stwierdzenie. Gdyby tak byo, to jedyne, co trzeba by byo uczyni, aby poprawi zdrowie i zapobiec chorobom, to uwolni napicie. Na tym wanie zaoeniu bazuje caa ta ksika.

Zanim jednak omwi sposoby uwalniania napicia, chciabym powiedzie o tym, jak ono w ogle powstaje. Przyjrzyjmy si najpierw rdu napicia, czyli rzeczy nazywanej stresem.

Zgodnie z Merriam- Webster 's Collegiate Dictionary (wydanie dziesite), stres jest fizycznym, chemicznym lub emocjonalnym czynnikiem, ktry powoduje napicie cielesne lub mentalne, ktre moe mie wpyw na powstawanie chorb" a take stanem wynikajcym z oddziaywania stresu, w szczeglnoci mentalnym bd fizycznym napiciem spowodowanym czynnikami, ktre zaburzaj istniejc rwnowag".

Mwic po ludzku, oznacza to, e rne rodzaje stresu powoduj napicie w ciele i umyle, a take, e mona powikszy swj stres, starajc si oprze zachodzcym zmianom.

W kolejnej czci zastpiem sownikowy opis ciao bd cz ciaa" sowem rzecz". Ta definicja mwi, e stres to ograniczajca sia lub wpyw, jak w przypadku siy, ktra jest uyta, kiedy jedna rzecz naciska, odpycha, cignie, skrca bd ciska inn rzecz; w szczeglnoci intensywno wzajemnych oddziaywa [i] deformacje powstae na skutek dziaania tyche si". Tumaczc to na codzienny jzyk, definicja ta oznacza, e stres to nie tylko naciskanie, odpychanie, cignicie, skrcanie i ciskanie, ale take opr, jaki powstaje w reakcji na tego typu dziaania. Stres nie jest stresem, dopki nie pojawia si opr. To wanie opr tworzy napicie, a napicie powoduje problemy. Zwr uwag na fakt, e stwierdzenie ograniczajca sia lub wpyw" nie odnosi si wycznie do rzeczy aktywnych, co oznacza, e brak pewnych rzeczy -jak na przykad poywienia, wody czy mioci - rwnie powoduje napicie.

Stres sam w sobie nie jest czym zym. Jest czynnikiem koniecznym do rozwoju mini, poruszania si, oddychania, motywowania si do dziaania i wielu innych uytecznych rzeczy. Ale jeli uniesiesz sztang i bdziesz j trzyma zbyt dugo, twoje minie nie wzmocni si, ale zaami. Jeli zjesz tak gr zdrowego jedzenia, e twj odek nieomale eksploduje, to robisz sobie tym wicej szkody ni poytku. Jeli bdziesz stara si ocali wiat, zmieniajc ludzi, to zestresujesz si tak bardzo, e niczego nie osigniesz. Przyjrzyj si wasnym dowiadczeniom, a odkryjesz, e to nie stresy codziennego ycia powoduj problemy. Gwnym rdem kopotw s nagy, nadmierny stres (stres ostry) i przeduajcy si nadmierny stres (stres chroniczny). Mona powiedzie, e za problemy odpowiada zbyt wiele napicia, cho naley tu doda, e zbyt wiele" to bardzo rne pojcie u rnych ludzi i w rnych okolicznociach. Od teraz, kiedy bd mwi o stresie, bd mia na myli ten wanie nadmierny rodzaj.

Spjrzmy teraz, jaki rodzaj stresu bdzie powodowa zbyt wiele napicia w fizycznym ciele.

Czynnik stresu fizycznegoStres fizyczny jest dosy prostym do opisania zjawiskiem. Po podjciu jakiego fizycznego wysiku po pewnym czasie ciao zaczyna stawia coraz wikszy opr przeciw danej aktywnoci, a w pewnym momencie wypadek bd wyczerpanie zmuszaj je do przerwania podjtego dziaania. Trzeba tu jednak doda, e im przyjemniejszy jest dany wysiek, tym duej mona go kontynuowa, bowiem ciao stawia mu mniejszy opr, co w konsekwencji oznacza mniejsze napicie, a mniejsze napicie to mniej efektw stresu. Jeli na przykad uwielbiasz gra w pik rczn, to moesz robi to przez wiele godzin i skoczy, czujc jedynie przyjemne zmczenie i rado. A jeli na przykad nie cierpisz sprztania, to moesz by kompletnie wykoczony i obolay ju po godzinie pracy.

Inny rodzaj fizycznego stresu ma miejsce, kiedy uderzysz si lub zranisz czym twardym lub ostrym, a take w momencie, kiedy masz kontakt z czym nadmiernie gorcym lub zimnym. Co prawda nie wydaje si niczym dziwnym, e w tego typu sytuacjach powstaj siniaki, skaleczenia czy poparzenia, ale u niektrych ludzi takie obraenia goj si bardzo dugo, u innych znacznie szybciej, a jeszcze inni s w stanie chodzi po rozarzonych wglach czy przebija si gwodziami, nie czynic sobie przy tym najmniejszej szkody. Osobicie chodziem bosymi stopami po rozgrzanej lawie, leczyem w czasie krtszym ni godzina wasne poamane koci, siniaki i rany. Z perspektywy tych dowiadcze mog powiedzie, e jak najszybsze zredukowanie napicia jest najwaniejszym czynnikiem wpywajcym na dugo procesu uzdrawiania. W rozdziale sidmym opisuj suc do tego technik.

Stres fizyczny moe rwnie powstawa w reakcji na otoczenie. Alergie s obecnie tak powszechne, e wielu ludzi uwaa je za co naturalnego. Niektrzy ludzie s nadmiernie czuli na ladowe iloci naturalnych i tworzonych przez czowieka chemikaliw czy te na promieniowanie elektromagnetyczne. Ciao stara si obroni przed takim wpywem nie tylko poprzez wewntrzn chemi organizmu, ale rwnie poprzez stworzenie bariery z napicia miniowego (zwr przy tym uwag na fakt, e organy wewntrzne i nerwy rwnie s otoczone tkank miniow). No i oczywicie jest jeszcze stres powodowany takimi rzeczami jak gd, pragnienie i brak fizycznego ruchu. Nietrudno jest dostrzec, w jaki sposb fizyczny stres powoduje fizyczne napicie.

Czynnik stresu emocjonalnegoO stresie emocjonalnym zwykle myli si jako o czym generowanym na zewntrz nas, innymi sowy, e jest on spowodowany tym, co inni nam robi. Jest to tak popularny punkt widzenia, e bardzo wielu ludzi dostaje odszkodowania za emocjonalne krzywdy wyrzdzone im przez innych ludzi. Jeli za chodzi o fakty, to emocjonalny stres ma miejsce w chwili, kiedy to ty doznajesz uczu strachu, gniewu lub podekscytowania, a wszystkie te uczucia s generowanymi wewntrz ciebie reakcjami. Oczywicie atwiej jest, a czasami znacznie bardziej korzystniej finansowo obwinia innych za wasne ze samopoczucie, ale tak naprawd to robisz to sobie sam. Kto moe mie ciki problem w sytuacji, ktr kto inny kompletnie by zignorowa. Twoje nastawienie do czynw innych ludzi ma znacznie wiksze znaczenie ni same ich czyny.

Emocje, ktre powoduj stres, to strach, gniew i ekscytacja. Oczywicie kade z tych uczu wystpuje w wielu odcieniach i stopniach natenia. Emocje powizane ze strachem to niepokj, groza, panika i wstyd. Niektre z odmian gniewu to zazdro, zawi, smutek, depresja i zmartwienie. Ekscytacja czsto objawia si jako entuzjazm i pozytywne oczekiwania.

W momencie strachu twoje ciao stara si odsun od tego, czego si boi. Tak naprawd gdyby tylko mogo, to staraoby si fizycznie uciec. Jeli ty za zdecydujesz si nie ucieka, impuls, aby to zrobi, i tak jest cigle obecny, za konflikt pomidzy nim i decyzj, by nie ucieka, powoduje fizyczne napicie. W przypadkach ekstremalnego strachu napicie moe by tak ogromne, e czowiek traci przytomno, a funkcje cielesne zostaj nadwerone.

W momencie gniewu ciao stara si co odepchn od siebie, uszkodzi lub zmieni na si. Wszystkie te impulsy powoduj napicie, ktre staje si szczeglnie potne w sytuacji, kiedy staramy si je stumi. Strach i gniew s uywane do stawiania oporu ludziom i sytuacjom, to za w fizycznym ciele przeobraa si w napicie. Rwnie trwajca zbyt dugo ekscytacja moe prowadzi do napicia, kiedy ciao zacznie si dopomina o naleny mu wypoczynek. Ostry i chroniczny strach, gniew i podniecenie mog by bardzo stresujce z punktu widzenia napicia fizycznego, ktrego s rdem.

Oczywicie bezporednie napicie miniowe nie jest jedyn fizyczn reakcj na stres. Pojawiaj si rwnie chemiczne reakcje, ktre dziaajc w rnych systemach ciaa, w sposb niebezporedni powoduj napicie fizyczne. Co wicej, reakcje fizyczne i emocjonalne s ze sob tak cile powizane, e chemiczne zmiany w ciele spowodowane naturalnie czy te czynnikami takimi jak jedzenie, rodki chemiczne czy zioa mog wywoa emocjonalny stres i fizyczne napicie. Endorfiny, kofeina, alkohol, heroina i kokaina s najbardziej znanymi, mogcymi tego dokona substancjami. Chciabym tu jednak przypomnie, e nawet co tak powanego, jak uzalenienie od narkotykw, byo ju skutecznie leczone przy uyciu bardzo wielu rnych metod.

Czynnik stresu mentalnegoTwoja najdrobniejsza myl powoduje malek reakcj w ciele. Za twoje najbardziej znaczce myli powoduj ogromne reakcje. Wspominanie, wyobraanie sobie czego, planowanie, spekulowanie, dziwienie si, medytowanie i kada inna forma aktywnoci mentalnej powoduj odpowiednie reakcje fizyczne. Oznacza to, e twoje ciao stara si odwzorowa fizycznie twoje myli, midzy innymi aktywujc system nerwowy, modyfikujc oddech, zmieniajc poziom hormonw i innych substancji chemicznych i dostosowujc do myli poziom napicia miniowego. Jeli na przykad wspomnisz jazd na nartach wodnych, to minie, ktrych wtedy uywae, zepn si delikatnie w trakcie aktu

mentalnego wspominania tej czynnoci. Jeli chciaby kopn szefa w tyek, to potrzebne do tego minie natychmiast si zepn i przygotuj do wykonania tego zadania. Im bardziej abstrakcyjne bdzie twoje mylenie - co oznacza, e im mniej bdzie dotyczy fizycznych czynnoci tym mniejsz wywoa reakcj w ciele. Jednake przeduajce si mylenie abstrakcyjne poczone z pytkim oddechem i nie zmieniajc si postaw ciaa rwnie powoduje niezdrowe napicie fizyczne. Krytyka, wtpliwoci, zdezorientowanie, zaprzeczenie i konfliktowe przekonania czy motywacje s przyczyn mentalnego stresu, ktry powoduje fizyczne napicie. Krytyka jest na przykad podobna do gniewu, ale bez caej gbi emocji. Kiedy krytykujesz, dowiadczasz impulsu majcego na celu odepchn, pocign, zmieni lub zrani, a ciao, prbujc zareagowa na taki impuls, produkuje fizyczne napicie. Zaprzeczenie jest mentaln wersj strachu, z tym samym impulsem, aby si od czego oddali i z takimi samymi rezultatami, jeli chodzi o napicie. Zwtpienie pojawia si, gdy dwie idee wchodz ze sob w konflikt, za zdezorientowanie ma miejsce, gdy pojawia si konflikt pomidzy wyborami. Kiedy twoje stresujce myli tworz stresujce emocje, efekty stresu emocjonalnego kumuluj si z efektami stresu mentalnego, co powoduje jeszcze wiksze napicie fizyczne. W rozdziale sidmym, a dokadnie w jego czci dotyczcej energii emocjonalnej, przedstawiam sposoby na poradzenie sobie z dezorientacj.

Czynnik stresu duchowegoGwnymi czynnikami tego, co nazywam stresem duchowym, s apatia i ciki stopie nudy nazywany ennui. Trzeba jednak wspomnie, e ble gowy i inne symptomy fizyczne czy te pojawiajce si w zachowaniu rwnie mog wiadczy o obecnoci stresu duchowego.

Apatia bierze si z nawyku dystansowania si od wszelkich wartoci, emocji i czynnoci a do stopnia, w ktrym dana osoba jest coraz mniej poruszona bd zmotywowana przez rzeczy, ktre motywuj i poruszaj innych ludzi. Apati mona uzna za duchow wersj gniewu, poniewa wydaje si ona by reakcj na poczucie bezsilnoci i frustracji. Zamiast odczuwa gniew lub depresj z powodu poczucia bezsilnoci i frustracji, niektrzy ludzie po prostu wytumiaj to uczucie. Niestety, jedyn metod na to jest spinanie mini do punktu, kiedy dane uczucie staje si nieodczuwalne. A co jeszcze gorsze, jeli doda si do takiej mieszanki odpowiedni ilo stresu z innych rde, to wysiek, aby powstrzyma uczucia, moe si zaama, co doprowadza do wybuchu szau i przemocy. Ludzie, ktrzy wpadli nagle w morderczy sza s czsto opisywani przez znajomych jako cisi i niekonfliktowi." Pamitam, e spotkaem kiedy mczyzn, ktry by bardzo spokojny dopki kto nie zrobi czego, co mu si nie podobao. Wtedy jego zachowanie zamienio si w cich grob. Bardzo si ciesz, e nikt nie zrobi nic, co by go naprawd zdenerwowao, kiedy przebywaem w jego towarzystwie.

Ennui jest duchow form zaprzeczenia. Charakteryzuje si on przede wszystkim zaprzeczaniu wartoci, a nie zaprzeczaniu istnienia. Wie si to z poczuciem bycia niechcianym lub niekochanym. Poprzez ennui dana osoba stara si udawa, e nie ma to adnego znaczenia. Jest to forma ucieczki, co wskazuje na to, e w gbi uczucie to ma zwizek ze strachem. Kiedy taka forma odwracania si od innych i od wiata stanie si ostra i chroniczna, rwnie staje si rdem niezdrowego napicia.

Zadziwiajc form stresu duchowego jest napicie powstajce podczas nadmiernego fantazjowania lub zbyt czstego medytowania. Podczas gdy skutki takiego stresu s bardzo rne u rnych ludzi, to proces, ktry przy tym zachodzi, jest zawsze taki sam. Kiedy wiadomo jest poza fizycznym ciaem przez zbyt dugi okres czasu, pojawia si fizyczne napicie, ktre moe objawia si jako ble gowy, niepokj lub nawet jeszcze co gorszego. Ten efekt nasila si, jeli fantazjowanie lub medytacja s uywane jako sposb na odsunicie si od rzeczywistoci, ale nawet osoby fantazjujce i medytujce zdrowo" mog odczu lekkie uwolnienie napicia, kiedy ich uwaga powraca znowu do fizycznego ciaa. Dla niektrych przywrcenie uwagi jest tak silnym odczuciem, e opisuj je jakby ich duch wpada" z powrotem do ciaa, co czsto wie si z drgawkami lub skurczami mini. Blisze badania nad tym fenomenem przekonay mnie, e te efekty s spowodowane nagym uwalnianiem napicia.

Napicie holistyczne

Wiele wspczesnych systemw uzdrawiania jest zawodnych, poniewa bazuj one na nadmiernej wycznoci. Mwic prociej, maj tendencj do traktowania danej przypadoci jakby zostaa spowodowana wycznie czynnikami fizycznymi, mentalnymi lub duchowymi, przy jednoczesnym odrzuceniu wszystkich innych czynnikw, jako nie zwizanych z dan spraw. A jednak napicie powstaje na wszystkich tych poziomach, a dany symptom jest najczciej kombinacj ich wszystkich. Nawet co tak prostego jak przytrzanicie palca moe by zwizane z poczuciem winy, niepewnoci co do obranego w yciu kierunku, lub duchowym wyizolowaniem. Jeli palec bdzie leczony tylko na poziomie fizycznym, to proces uzdrawiania bdzie spowalniany przez napicie obecne na innych poziomach. Uzdrowiciel, ignorujc jeden z tych czynnikw, moe zaszkodzi procesowi uzdrawiania. We wspczesnych terapiach mona poprawi stan zdrowia umysowego poprzez diet, rne odmiany raka s leczone hipnoz, a uwalnianie emocji leczy duchow apati.

W moim spojrzeniu na uzdrawianie nadmierny fizyczny, emocjonalny, mentalny lub duchowy stres, lub te jakakolwiek ich kombinacja, powoduj nadmierne napicie, ktre z kolei jest powodem dyshar-monii i chorb. Co doprowadza do twierdzenia, e jeli zredukujemy lub usuniemy stres, poprzez zmian okolicznoci zewntrznych lub poprzez zmniejszenie wewntrznego oporu, to napicie zostanie uwolnione, co przyczyni si do cakowitego uzdrowienia lub przynajmniej znacznie wspomoe proces ozdrowieczy.

Czynnik uzdrawiajcySkoro napicie jest czynnikiem chorobotwrczym, to co jest czynnikiem uzdrawiajcym? Jak ju dowiodem wyej, z pewnoci nie jest to metoda, poniewa bardzo wieloma rnymi metodami mona osign takie same rezultaty. Czy jest gdzie jaki czynnik, ktry zapocztkowuje proces uzdrawiania? Zaryzykuj stwierdzenie, e jest taka rzecz i e posiada ona dwa aspekty.

Wydaje si, e jedyn rzecz, ktra wystpuje w kadym rodzaju uzdrawiania, jest intencja. Z pewnoci w czowieku musi istnie jaka intencja lub motywacja do wyzdrowienia, bowiem w przeciwnym razie cay proces nie miaby miejsca. Dwoma aspektami intencji jest intencja umysu i intencja ciaa.

Intencja ciaa

Bez wtpienia mona powiedzie, e naturalnym zamiarem ciaa jest pozostanie w dobrym stanie zdrowia. W przypadku choroby czy uszkodzenia ciao natychmiast prbuje si naprawi, najlepiej jak tylko potrafi, uywajc do tego sygnaw takich jak bl czy gd, aby powiadomi wiadomy umys, e potrzebuje pomocy, aby powrci do swego normalnego stanu. Mona to nazwa intencj automatyczn. Napicie stanowi przeszkod w procesie samouzdrowienia ciaa, a czasami moe nawet zamieni ten proces w akt autodestrukcji. Na przykad krzepnicie krwi jest procesem uzdrawiajcym, ale napicie moe spowodowa, e bdzie ono miao miejsce w niewaciwym miejscu i czasie. Jednake nie ma adnych wtpliwoci, e intencja ciaa, aby si uzdrowi, jest najwaniejszym czynnikiem w uzdrawianiu oraz e wszystko, co moemy zrobi, aby t intencj wspomc jak na przykad uwolnienie stresu -jest uyteczne i dobre. Intencja ciaa, aby si wyleczy, moe zosta rwnie nazwana intencj podwiadom.

Intencja umysu

Innym aspektem intencji jest wiadomy zamiar, znany rwnie jako motywacja, wola lub sia woli. Pomimo e podwiadoma intencja wyzdrowienia jest obecna we wszystkich sytuacjach, to ze wiadom intencj bywa bardzo rnie. Na pierwszy rzut oka moe si wydawa, e kady chciaby mie dobre zdrowie. Ale niektrzy ludzie uywaj fizycznej dysharmonii jako dyscypliny duchowej, jako rodka pozwalajcego si uczy, jako metody manipulacji, karania si za co czy te jako sposobu na wyraenie wciekoci. Innymi sowy ludzie s zdolni do rnorodnych, pozostajcych z sob w konflikcie, motywacji, z ktrych jedne mog prowadzi do uzdrowienia, a inne do choroby.

Kolejn spraw jest zdolno do podtrzymywania wiadomych intencji. Czsto syszy si o cudownych uzdrowieniach, ktre byy zasug ludzkiej woli przeycia i chci odzyskania zdrowia. Kiedy mwi si, e kto ma siln wol, to tak naprawd oznacza to, e potrafi on utrzymywa sw koncentracj na danej rzeczy i bardzo trudno jest mu w tym w jakikolwiek sposb przeszkodzi. Za o osobie, ktra czsto i atwo traci koncentracj, lub przenosi sw uwag na co innego, mwimy, e ma sab wol. Tak wic niezalenie od tego, czy nazwiemy dany proces wiadom intencj, si woli, czy te podtrzymywaniem uwagi, to jest on wan czci mentalnego aspektu czynnika uzdrawiania.

Intencja ciaa, aby si uzdrowi, moe by wspierana przez zmniejszanie napicia i dostarczanie niezbdnych do wyzdrowienia skadnikw, takich jak substancje odywcze czy tlen. Intencj umysu mona za wesprze poprzez pozytywne oczekiwanie i uwierzenie, e dobry stan zdrowia jest czym pozytywnym i moliwym. Czsto takie wierzenie czy oczekiwanie jest czym, co wypywa z wntrza danej osoby. Jednake jeszcze czciej co, co dostarcza takiego pozytywnego oczekiwania, to sia z zewntrz. Nazywamy j placebo.

Pewnego dnia, gdy przegldaem strony w Internecie, moj uwag przyku wycinek z dokumentu przedstawionego na 104. dorocznym zjedzie Amerykaskiego Stowarzyszenia Psychologicznego, ktry odbywa si 12 sierpnia na Uniwersytecie w Connecticut. Prezentacja ta miaa tytu Suchamy prozacu, ale syszymy placebo" i bya dzieem dr. Guya Sapirsteina i dr. Irvinga Kirscha. Przedstawiaa ona analiz trzydziestu dziewiciu przypadkw pacjentw, ktrych poddawano terapii rnymi rodkami antydepresyjnymi w latach 1974-1995. Analiza wykazaa, e tylko 27% pozytywnych reakcji byo wywoane prawdziwym skadem chemicznym leku, podczas gdy 50% byo spowodowane efektem placebo, a 23% innymi nieznanymi czynnikami. Dr Sapirstein powiedzia, e: ludzie, ktrzy s uzdrawiani dziki lekom, tak naprawd zdrowiej, poniewa myl, e podane im lekarstwo antydepresyjne dziaa. Jeli wemiemy te rezultaty i powiemy, e zmiany na lepsze s powodowane tym, co myli pacjent, to moemy wysnu wniosek, e to, co ludzie myl, ma wikszy wpyw na ich samopoczucie ni substancje chemiczne".

Ojej! Jest to tak wane stwierdzenie, e warto je powtrzy jeszcze raz. Oczekiwania, ktre ludzie maj wobec danego leku, mog mie potniejszy efekt ni samo dziaanie leku.

Zgodnie z Merriam-Webster 's Collegiate Dictionary (wydanie dziesite), efekt placebo to: polepszenie si stanu zdrowia osoby chorej, ktre nastpuje na skutek danej kuracji, ale jednoczenie nie moe by skutkiem tej kuracji". Jeli tak jest, to rezultaty jednej metody leczenia mona atwo uzyska, stosujc inn metod, a jeli jedyn rnic jest to, co dana osoba myli o zastosowanej metodzie, to sama metoda waciwie nic nie znaczy.

Zaraz, zaraz! Jak to moliwe? Czy wanie powiedziaem, e lekarstwa, diety, chirurgia i wiczenia nie s rodkami uzdrawiajcymi? Nie wpadajmy w panik. Nie staram si tu obali caego istniejcego systemu leczenia. Po prostu sugeruj, e system dziaa w takim stopniu, w jakim oczekuje tego pacjent. Fizyczne interwencje, takie jak lekarstwa, chirurgia, dieta czy wiczenia, wyranie wpywaj na ciao. Ale eby mg zaj proces uzdrawiania, musz rwnie wpyn na umys. A co dokadnie daje placebo tak wielk moc, pozwalajc stymulowa pozytywne oczekiwania ciaa i umysu? Oto moja teoria na ten temat.

Podwiadome oczekiwaniaZwykle myli si, e oczekiwania s czysto mentaln spraw, zmierzon wiadomie, albo wyuczon jako przyzwyczajenie, co nie ma nic wsplnego z uzdrawianiem. Oczywicie mona poda wiele przykadw, kiedy kto pomimo pozytywnych oczekiwa wobec danej terapii nie zosta dziki niej uzdrowiony. Co stao si w takim wypadku?

Takie wydarzenie mona wytumaczy tylko wtedy, jeli spojrzymy oddzielnie na oczekiwania umysu i oczekiwania ciaa. Oczekiwania ciaa zawieraj w sobie podwiadome oczekiwania bazujce na wspomnieniach, pamici genetycznej i wspomnieniach naszych przodkw, ktre nosimy w sobie w najprzerniejszych kombinacjach. To wanie wyjania, dlaczego rni ludzie reaguj w rny sposb na takie same terapie, nawet jeli ich wiadome oczekiwania s takie same.

Im bardziej znajomy jest dany sposb leczenia, tym lepiej zareaguje na niego ciao. Podobiestwo moe zawiera si w ksztacie (np. co uformowanego jak piguka), w smaku (sodkim lub obrzydliwym), w miejscu, z ktrego pochodzi (gabinet lekarza lub chata szamana), czy czymkolwiek innym, co czy si z zastosowanymi poprzednio metodami leczenia. Efekt leczenia zachodzi w takim stopniu, w jakim znajomo danej terapii pozwala ciau na poczucie bezpieczestwa, odprenie i pobudza je do procesu uzdrawiania. Jeli terapia spenia te funkcje, wtedy jej forma nie jest wana. W zalenoci od pochodzenia danego czowieka, jedzenie wich jaj pod witym drzewem, przyjmowanie antybiotykw czy analizowanie snw moe mie ten sam efekt.

wiadome oczekiwaniawiadome oczekiwania bazuj na autorytecie. Rozumiem przez to wierzenie, e co lub kto jest potne i wane. Autorytet, tutaj w znaczeniu mocy uzdrawiajcej, moe by przypisany przedmiotowi albo substancji, procedurze, osobie czy nawet pragnieniu.

Piguka z cukrem nie zadziaa zbyt dobrze jako placebo, o ile nie zostanie ci podana przez osob majc autorytet, tak jak lekarz czy pielgniarka, lub zaprezentowana jako skuteczne lekarstwo. A im wiksza ta rzekoma skuteczno, tym lepszy bdzie efekt. Regua ta dziaa tak samo dla piguek, magicznych amuletw czy chrzstki rekina.

Jeli obawiasz si jakiego rodzaju terapii, jak na przykad chemioterapii, hipnozy, rytuaw okultystycznych czy czegokolwiek innego, to wynikajce z tego napicie z pewnoci bdzie stanowi przeszkod w uzyskaniu zamierzonego efektu. Ale jeli jeste pod wraeniem takiej formy terapii oraz wszelkich oferowanych przez ni moliwoci i z ledwoci moesz si jej doczeka, wtedy efekty mog by naprawd cudowne. Im silniejsza jest twoja wiara w skuteczno danej metody, tym uzyskane dziki niej efekty bd lepsze.

Szamani, lekarze, terapeuci, uzdrawiacze wiar i wszyscy inni uzdrowiciele robi, co tylko jest w ich mocy, aby wywrze wraenie na swoich klientach i przekona ich o skutecznoci stosowanych przez siebie metod. Uywaj do tego kostiumw, pewnoci siebie, specjalnego zachowania, szczeglnych przedmiotw, otoczenia, certyfikatw, ksiek, kosztw terapii i wszystkiego innego, co moe przekona pacjenta, e s mu w stanie pomc. Nie ma w tym waciwie nic zego, o ile wspomaga to proces leczenia. Czasami uzdrowiciel nie robi niczego, aby zaimponowa ludziom, bazujc tylko i wycznie na swojej reputacji, ktra jest tak ogromna, e daje mu autorytet. Zewntrzny wygld pewnego brazylijskiego uzdrowiciela o imieniu Arigo nie robi adnego wraenia. Nie stara si on te o pozyskanie klientw. Pracowa w brudnej chacie, uywajc tylko i wycznie wasnych rk i zardzewiaego noa, aby codziennie leczy najprzerniejsze schorzenia u setek ludzi. Ale by bardzo efektywny, co doprowadzio do tego, e zjedali si do niego ludzie z caego wiata. Im silniejsze jest twoje przekonanie, e kto moe ci pomc, tym lepsze bd tego rezultaty.

Wreszcie istnieje te autorytet pragnienia." W pierwszej chwili brzmi to dziwnie, ale mam tu na myli efekt placebo, ktry powstaje, kiedy ma si pozytywne pragnienie. Kiedy masz pozytywn motywacj albo powd, aby wyzdrowie - stan zdrowia, ktry pragniesz osign, czy te czynno, ktr chcesz by w stanie wykona, zamiast blu czy choroby, ktrych pragniesz si pozby - to ten cel zostaje obdarzony przez ciebie pewnym rodzajem autorytetu, ktry pomaga zmobilizowa wiadome wierzenia i wzmocni zdolnoci regeneracyjne ciaa. Wikszo historii zwizanych z tym efektem dotyczy sportowcw, prawdopodobnie dlatego, e s oni zwykle doskonale wyszkoleni w przypisywaniu swoim celom wielkiego autorytetu i znaczenia.

Zdrowie to dobre samopoczucie

Ostatecznie jedynym rozsdnym sposobem na zdefiniowanie zdrowia jest okrelenie, jak dobrze si czujesz. Jeli twoje fizyczne ciao dziaa bez zarzutw, ale emocjonalnie i mentalnie czujesz si le, to nie jeste zdrowy, poniewa nie czujesz si dobrze i dodatkowo ze samopoczucie produkuje fizyczne napicie. Kto mgby powiedzie, e dana osoba jest fizycznie zdrowa i chora umysowo, albo, e kto jest umysowo zdrowy, ale chory fizycznie. Ale takie rozrnienia zakadaj rozdzielno, ktrej nie ma w prawdziwym yciu.

Typowymi waciwociami dobrego stanu zdrowia s: efektywne funkcjonowanie ciaa, fizyczna sia, odczuwalny poziom energii, emocjonalna przyjemno i pozytywne nastawienie. Ale wszystkie te waciwoci s w istocie tylko efektami dobrego samopoczucia, wic na potrzeby tej ksiki personalny poziom dobrego samopoczucia bdzie uznawany za zdrowie. To oczywicie oznacza, e dana osoba moe uwaa si za cakowicie zdrow, podczas gdy pewne jej czci nie bd poprawnie funkcjonowa, a inni ludzie nie zgodz si z jej indywidualn samoocen. Ale przecie istnieje zdrowie i zdrowie! Zadziwia mnie, jak wielu ludzi myli o zdrowiu w kategoriach niebycia chorym, a przecie ponad t granic jest jeszcze bardzo wiele do osignicia. By moe dzieje si tak dlatego, e w naszym jzyku poza przymiotnikami nie ma innych sw okrelajcych stan zdrowia, a te istniejce s bardzo oglnikowe (bardzo zdrowy, niezwykle zdrowy, wybitnie zdrowy i tym podobne). Mona jednak odnale ogromn rnic w byciu zdrowym", jeli spojrzymy na czoowego sportowca i pracownika biurowego, czy charyzmatycznego przywdc i zwykego rolnika, pomimo e kady z nich moe zosta uznany za zdrowego pod wzgldem fizycznym, emocjonalnym, mentalnym i duchowym. Poprzez obserwacje i dowiadczenie mona powiedzie, e czstymi oznakami poprawiajcego si stanu zdrowia jest wicej energii, wiksza wytrzymao, szybszy refleks, wiksza jasno myli, szybsze zdrowienie i wicej charyzmy. Ale nasz jzyk w ogle tego nie uwzgldnia. Ciekawe.

Konkluzja jest bardzo prosta. Uzdrowienie nastpuje, poniewa ciao ma do niego zdolno oraz intencj, aby to si stao. Uzdrawianie przebiega sprawniej, jeli podwiadom intencj wspomoemy, uwalniajc napicie i tworzc wiadom intencj. W kolejnym rozdziale przedstawiam rol, jak odgrywaj w uzdrawianiu wyobrania i wspomnienia.

Rozdzia II

Wspomnienia, ciao i uzdrawianie

Ludzkie ciao jest niezwykym zlepkiem elementw, ktre potrafi dokonywa wielu niezwykych rzeczy. By moe najwspanialsz zdolnoci ciaa jest umiejtno zapamitywania, co oznacza, e jest ono w stanie uczy si i pamita.

Na pocztku ludzkiego ycia sperma spotyka si z jajeczkiem i obdzielaj si one wzajemnie wspomnieniami. Pocztkowy rezultat to zapierajcy dech w piersiach organizm ludzki, powstajcy z pojedynczej komrki. Kiedy komrki zaczynaj si dzieli, rnicuj si. Oznacza to, e rne komrki uywaj rnych wspomnie, aby przeksztaci si w odmienne czci ciaa. Mwic oglnie, ciaa ludzi formuj si w ten sam sposb, poniewa pamitaj ten sam podstawowy wzorzec. Rnice w ludzkich ciaach pojawiaj si dziki wspomnieniom rnych wariantw podstawowego wzorca. Kolor wosw, skry, struktura koci, pe... te i wiele innych charakterystyk mog przyjmowa rne formy u rnych ludzi, ze wzgldu na rnice wystpujce w zapamitanych dowiadczeniach przodkw. Ale oglny wzorzec jest dokadnie jednakowy dla kadego. Wikszo ludzi wyglda cakiem ludzko.

Godny uwagi jest fakt, i poszczeglne czci ciaa maj tendencj do zapamitywania swoich indywidualnych wariantw podstawowego wzorca. Na przykad cigle podlegajca zmianom skra. Kadego dnia stare komrki umieraj i odpadaj, a jednoczenie s zastpowane przez cigle rodzce si nowe komrki. Wikszo kurzu w naszych domach to najczciej stare, martwe komrki naszej skry. W okresie okoo szeciu tygodni skra kompletnie si odnawia. Nowe komrki nie tylko pamitaj, jaki powinny mie kolor, ale take, jakim rodzajem skry powinny by - poniewa jest bardzo wiele rnych rodzajw skry na caym ciele. To samo odnosi si do wszystkich komrek twojego ciaa, cho czas ich regeneracji moe by dosy rny. Zgodnie z niektrymi obliczeniami masz ekwiwalent cakowicie nowego ciaa co siedem miesicy. Reinkarnacja jest yciowym faktem.

Jak dziaa nasza pami?

Pami jest tak wanym aspektem uzdrawiania, e warto wiedzie dokadnie, w jaki sposb dziaaj ludzkie wspomnienia. Jednake musz tu ostrzec, e wkraczamy wanie na bardzo teoretyczny teren (cho z drugiej strony caa ta ksika moe zosta uznana za bardzo teoretyczny teren, wic jaka to rnica?). Kiedy ju udzieliem ostrzeenia, podam wyjanienie funkcjonowania pamici, ktrego uywam w swojej pracy i prowadzc seminaria.

Pami genetyczna jest przechowywana w komrkach. Zazwyczaj uwaa si, e pami jest przechowywana w mzgu, aleja uwaam, e pami zapisuje si w komrkach caego ciaa, a nie tylko w komrkach mzgu. Mwic dokadnie, pami jest zapisywana w tych komrkach lub grupach komrek zwaszcza w tkance miniowej ktre byy aktywne w chwili, kiedy dziao si dane zapamitane wydarzenie. Im bardziej aktywne byy dane komrki w trakcie zapamitywania danego dowiadczenia, tym bardziej s zaangaowane w przypominaniu sobie tego wydarzenia.

Poniewa kade wydarzenie zawiera wiele form stymulacji zmysowej (jak na przykad dotyk, wzrok, such), to caa pami danego dowiadczenia moe by zapisana w malekich fragmentach w rnych miejscach ciaa. Na przykad wspomnienia zwizane z prowadzeniem samochodu s przechowywane we wszystkich tych czciach ciaa, ktre s uywane przy prowadzeniu. Kiedy twoje ciao zakumuluje dostateczn ilo wspomnie, wtedy moesz prowadzi bez udziau wiadomoci, mylc o czym innym albo zatapiajc si w rozmowie.

Kiedy przywoujemy jakie wspomnienie, mzg dziaa jak procesor danych - otrzymuje i transmituje sygnay od i do caego ciaa. Moe on mie zapis pewnych wspomnie, ale nie jest magazynem caoci pamici. Jeli ciao lub umys zgosz zapotrzebowanie na jakie wspomnienie, wtedy mzg wysya mniej wicej tak wiadomo: Hej, potrzebujemy wspomnie dotyczcych jazdy rowerem" albo Przypomnij nam, jak wygldao przyjcie u Mary Ann w listopadzie zeszego roku". Obecno rzeczywistego roweru moe zastymulowa bardzo szybkie odtworzenie wszelkich wspomnie przechowywanych przez komrki, ktre s zwykle zaangaowane w procesie jazdy. Przywoanie wspomnie z przyjcia moe zaj nieco wicej czasu, zazwyczaj zaczynajc si od najbardziej intensywnego energetycznie wydarzenia (jak na przykad chwila, w ktrej stuke ulubion waz Mary Ann), a potem wycigajc otaczajce to wydarzenia.

W obu przypadkach przywoywanie wspomnie ma charakter skojarzeniowy, to znaczy, e wspomnienia s ze sob poczone na zasadzie skojarze, a nie liniowej sekwencji. Dotknicie kierownicy roweru natychmiast przywoa wspomnienie, jak naley na nim siedzie, co z kolei przywoa wspomnienie, jak utrzymywa rwnowag i tak dalej, a wszystko to odbdzie si z tak prdkoci, e opnienie w pojawianiu si poszczeglnych wspomnie bdzie w ogle niedostrzegalne. Z kolei w trakcie przypominania sobie czego takiego jak przyjcie, najpierw pojawia si najbardziej intensywne przeycie, potem za poczone z nim wydarzenia (cho niekoniecznie w porzdku chronologicznym), potem z kolei wydarzenia o jeszcze mniejszej intensywnoci, poczone z poprzednimi i tak dalej. Gdzie w trakcie procesu skojarzeniowego twoja pami moe przeskoczy do na przykad chwili, kiedy poznae Mary Ann, kiedy ona cigle jeszcze mylaa, e jeste mi osob. Tak wic ciao pamita wszystko na zasadzie skojarze, energii, podobiestwa, symbolizmu, jednoczenie nie zwracajc uwagi na czas i przestrze. Umys moe narzuci okrelon kolejno przypominania. W rozdziale pitym, w czci mwicej o kierowaniu wasn wyobrani, przedstawiam przykad uywania wspomnie do leczenia wielu rodzajw przypadoci.

Pami sama w sobie jest przechowywana jako wzorzec ruchu w bardzo malekiej skali. Jest to co w rodzaju kodu. Na podstawowym poziomie komrki s zaangaowane w jakie dowiadczenie, ktre jest zapisywane w mikroskali jako ruch. Aby przywoa potem to wspomnienie, odpowiednie komrki zaczynaj w jednoci wibrowa ten sam kod, ktry w formie sygnaw jest przesyany do mzgu, ktry z kolei tumaczy takie sygnay na wspomnienia i przekazuje innym komrkom bodce, aby zaczy dziaa, jeli zajdzie taka potrzeba. Kiedy na przykad mwisz sowo mzg", pewne komrki twojego ciaa wibruj kodem odpowiedzialnym za liter m", inne daj sygna litery " i tak dalej. W tym samym czasie jeszcze inne komrki wibruj, odtwarzajc obraz mzgu, jaki kiedy widziae, a mzg koordynuje te wszystkie sygnay, aby pokaza ci wspomnienie mzgu.

Oczywicie w takim systemie musi istnie wiele kopii zapasowych. Oznacza to, e wiele rnych grup komrek bierze udzia w zapisywaniu tego samego wspomnienia. Jest to potrzebne, jeli mzg nie jest w stanie otrzyma sygnau z jakiej okrelonej grupy (moliwe powody takiego wydarzenia omawiam dalej w podrozdziale Stres i ciao). Dziki takim kopiom zapasowym mzg moe pobra informacje z innej grupy, kiedy podstawowa grupa jest niedostpna. Mimo tego moje badania wykazuj, e wikszo, jeli nie wszystkie, naszych wspomnie jest uzaleniona od kluczowych grup komrek, ktre musz by stymulowane w pierwszej kolejnoci celem przywoania wspomnienia.

Moecie powiedzie, e to ciekawe, fantastyczne, albo nawet absurdalne. Ale dla mnie to praktyczna teoria. Tak naprawd to nie wiem, czy pami dziaa wanie w ten sposb, ale rwnie nikt inny tego nie wie (cho s tacy, ktrzy twierdz inaczej). Uywam tego modelu, poniewa wydaje si pasowa do dowiadcze, jakie maj ludzie z wasnymi wspomnieniami, odpowiada na wiele pyta dotyczcych funkcjonowania pomici i jest niezwykle uyteczny w procesie uzdrawiania. Tak wic postanowiem traktowa ten model tak, jakby by prawd, przynajmniej do chwili, kiedy nie natkn si na lepsz teori, bowiem jest to bardzo praktyczne podejcie. Uywanie tej teorii pomaga wyjani zagadnienia motywacji, oczekiwa, energii i stresu w powizaniu z ciaem, a take pozwala na stworzenie wielu dziaajcych technik. Fascynujca rnorodno tych technik bdzie opisana w dalszych rozdziaach.

Motywacja i ciao

Podstawow motywacj ciaa jest denie do przyjemnoci i unikanie blu. Powd ku temu jest bardzo prosty. Przyjemno powoduje pozytywne odczucia, za bl negatywne. Ciao nigdy o tym nie zapomina, przez co uwielbia jedno i obawia si drugiego. W przypadku specyficznych przey ciao zapamitujc, bdzie klasyfikowao je hierarchicznie, odpowiednio do zawartych w nich przyjemnych lub bolesnych elementw. Potem na podstawie wspomnie bdzie si starao powtrnie doprowadzi do przyjemnych wydarze i za wszelk cen unikn nieprzyjemnych. Majc wybr, z gamy dowiadcze przyjemnych postara si wybra to najprzyjemniejsze. Jeli za bdzie musiao wybiera pomidzy rnym nieprzyjemnymi dowiadczeniami, wtedy zawsze bdzie si starao wybra to, ktre jest najmniej bolesne. Co ciekawe, ciao jest skonne wytrzyma jakie bolesne dowiadczenie, jeli zapewni mu przyjemno posiadajc wysok warto w hierarchii. Oczywicie nowe dowiadczenia mog zmieni hierarchi i jej kategorie. Jest to proste wyjanienie wikszoci ludzkich zachowa. Wyjania nam, dlaczego dzieci wol gry wideo od odrabiania zada, czemu niektrzy ludzie zajmuj si alpinistyk i dlaczego ludzie trwaj w przynoszcych im bl zwizkach.

Motywacja i uczenie si

Kiedy dorastasz, twoje ciao musi nauczy si radzi sobie ze zmieniajcymi si warunkami i nowymi dowiadczeniami. Uczy si wszystkiego, poczwszy od jedzenia i chodzenia, poprzez atwe aktywnoci fizyczne, a do pracowania i chorowania oraz wszelkich innych wydarze, ktre maj miejsce w twoim yciu. A jak na proces uczenia si wpywa motywacja?

Uyj tu przykadu dziecka, ktre uczy si chodzi. Najpierw musi si pojawi pragnienie chodzenia. Faktu, e co takiego si zdarzy, nie naley traktowa jako czego oczywistego. Jak wspomniaem w innej z moich ksiek, mj najstarszy syn nie zaczyna chodzi tak dugo, e ona i ja zaczlimy sdzi, e jest upoledzony ruchowo. Trwao to do chwili, kiedy pojechalimy go odebra ze obka i zastalimy go biegajcego. Opiekunka powiedziaa nam, e raczkowa i wyglda na bardzo zadowolonego, a w pewnej chwili zobaczy starszych chopcw, ktrzy wietnie si bawili, biegajc. Wic po prostu wsta i przyczy si do nich. Przed tym wydarzeniem by wszdzie noszony i nie czu potrzeby, aby chodzi. U wikszoci dzieci motywacj do podjcia prby chodzenia jest ch przyjrzenia si czemu, lub dosignicia czego, albo te dokonania czego, co wymaga chodzenia. Aby nauczy si czegokolwiek, najpierw musi istnie jaka korzy, ktra zmotywuje nas do nauki.

Na proces przyswajania wiedzy skadaj si motywacje, dowiadczenia, reakcje i selektywne zapamitywanie. Obserwowanie dziecka, ktre uczy si chodzi, jest bardzo pouczajce. Najpierw, kiedy wyprbowuje rne warianty postaw ciaa i utrzymywania rwnowagi, jego kroki s niepewne. Poprzez sprytne uycie informacji zwrotnej - to znaczy poprzez sprawdzenie, ktry wariant doprowadza do upadku, a ktry do zachowania rwnowagi - dziecko stopniowo zapamituje to, co zdao egzamin, zapomina to, co si nie sprawdzio, i w efekcie uczy si chodzi.

Tak wyglda klucz do uczenia si nowych zachowa i umiejtnoci. Zapamitywanie tego, co dziaa, i zapominanie tego, co nie dziaa. Tak wanie uczy si niemowl, dziecko i dorosy. Wanie w taki sposb nauczysz si by zdrowszym i wanie tak uczysz si, jak by chorym.

Choroba to wyuczone zachowanie

Czy ja wanie powiedziaem, e proces uczenia si chodzenia jest taki sam jak proces uczenia si bycia chorym? Tak.

Wszystko, co robi istoty ludzkie, jest wyuczonym zachowaniem, bez znaczenia, czy jest to co, czego nauczyli si przodkowie, a teraz jest zapisane w genach, czy te co, czego czowiek nauczy si w trakcie wasnego ycia i ma to zapisane w swoich komrkach. Ciao zawsze uczestniczy w procesie uczenia si, a kade powtarzajce si zdarzenie jest wyuczonym zachowaniem, niezalenie, czy mwimy tu

0 umiejtnoci mwienia, czy o katarze. Uczysz si jzyka, powtarzajc wzorce cielesnych zachowa, aby wydawa majce znaczenie dwiki, bowiem jest to uyteczne. Uczysz si chorowa, powtarzajc wzorce cielesnych zachowa, aby wykaza majce znaczenie symptomy, poniewa to rwnie jest uyteczne. Ta uyteczno czy te korzy wynikajca z choroby to zredukowanie stresu. Czsto zdarza si, e podwiadomo tworzy chorob, kiedy praca staje si zbyt bolesna i niemoliwa do zniesienia, lub te, e podwiadomo uywa choroby jako metody uniknicia bolesnej konfrontacji emocjonalnej. Niestety, korzy z takiego rozwizania problemu jest niewielka, bowiem choroba sama w sobie powoduje stres. Ale jeli fizyczne, emocjonalne, mentalne lub duchowe korzyci bd wedug podwiadomoci wyej w hierarchii ni wszelkie niedogodnoci zwizane z chorob, to bdzie ona powtarza wzorce choroby tak dugo, jak dugo nie nauczy si lepszych metod na zdobywanie korzyci.Przekonania i ciao

Przekonania ciaa to oczekiwanie, e jakie okrelone wydarzenie lub rzecz bd przyczyn innego okrelonego wydarzenia lub rzeczy. Ciaa w ogle nie interesuje abstrakcyjna koncepcja prawdy, uznaje ono co za prawd jedynie na podstawie dowiadcze. Ciao uznaje co za prawdziwe nie na podstawie rozumowania, tylko na podstawie skojarze pamiciowych. Podwiadomo uwierzy praktycznie we wszystko, jeli tylko przedstawi si to odpowiednio przekonywujco, na przykad powtarzajc dan informacj wystarczajco czsto, lub wystarczajco intensywnie, lub te z autorytetem wystarczajcym do tego, eby pokona wszelkie poprzednio istniejce oczekiwania.

Jednoczenie ciao rygorystycznie trzyma si logiki. Kiedy ju zaakceptuje jakie przekonanie, bdzie wypeniao jego logiczne konsekwencje a do koca. Wanie dlatego ludzie api przezibienie, jeli zmokn na deszczu, ale nie, kiedy zmokn pod prysznicem, odrzucaj kul i zaczynaj chodzi po wypiciu wiconej wody, albo kad si i umieraj, kiedy lekarz powie im, e cierpi na nieuleczaln chorob.

Autorytet i ciao

Autorytet jest niezwykle wan rzecz dla ciaa. Akceptacja wierzenia czy oczekiwania jest w istocie procesem uczenia si (a mwic jeszcze dokadniej, zapamitywania), ktry jest zaleny od nakierowanej na sukces motywacji. Najbardziej podstawow motywacj dla ciaa jest stymulacja sensoryczna (zmysowa), ktr, jak ju powiedziaem wczeniej, mona podzieli na bl i przyjemno. Stymulacja sensoryczna jest dla ciaa ostatecznym autorytetem motywujcym uczenie si i zapamitywanie. To wyjanienie pozwala zrozumie, dlaczego powtarzanie i intensywno danego dowiadczenia wpywaj na proces uczenia si. Ale jak ma si ten proces do akceptowania sw innych ludzi? Dlaczego niektrzy kupuj jaki szczeglny dezodorant tylko dlatego, e uywa go znany sportowiec? Czemu ludzie choruj i zdrowiej ze wzgldu na to, co powie im lekarz? Dlaczego niektrzy ludzie kopiuj zachowania znanych aktorw? Gdzie znajduje si w tym miejscu motywacja sensoryczna?

Nie uwaam, aby wikszo ludzi tak naprawd mylaa sobie: Och, jeli ten sportowiec uywa tego dezodorantu, to musi on by dobry", czy te Och, lekarz wie wszystko na ten temat, wic lepiej umr", czy Jeli bd si zachowywa jak ten aktor, to ludzie pomyl, e jestem tak dobry jak on". Co prawda niektrzy ludzie mog rzeczywicie tak myle, ale wydaje mi si, e powd takich zachowa jest znacznie bardziej instynktowny. Jeli wzi pod uwag nasze ciaa, to jestemy zwierztami - bardzo niezwykymi, ale jednak zwierztami. Co wicej, jestemy zwierztami stadnymi, dokadnie tak, jak wszystkie inne mapy. A dla zwierzcia stadnego najwikszym blem jest wygnanie go ze stada, za najwiksz przyjemnoci zaakceptowanie przez stado. Przywdca stada ma wadz pozwalajc mu na akceptowanie bd odrzucanie jego czonkw, tak wic jego sowo, ktre zawiera w sobie potencja przyjemnoci i blu, jest akceptowane jako autorytet pochodzcy z zapamitanej lub oczekiwanej stymulacji sensorycznej danego rodzaju.

We wspczesnych czasach naszymi stadami stay si gangi, kluby, rodziny, klany, druyny, partie polityczne, Kocioy i wszelkie inne rodzaje stowarzysze. Obecnie moemy nalee naraz do bardzo wielu rnych stad, gdzie kade z nich bdzie miao inne oczekiwania i wymagania wobec swoich czonkw. W obszarach ycia, gdzie nie istnieje aden konkretny autorytet stadny, mamy tendencj do kierowania si sowami kadego, kto zachowuje si jak autorytet. Trzeba naprawd wyjtkowej osoby, aby sprawia, eby jej ciao zaakceptowao j jako autorytet. Ale jeli bdziesz w stanie czego takiego dokona, to ciao z radoci zaakceptuje ci jako przywdc.

Energia i ciao

Uczenie si jest znacznie atwiejsze i trwalsze w obecnoci jakiego fizycznego, emocjonalnego lub energetycznego stymulatora. Wszystko to, co pomaga komrkom porusza si, wpywa pozytywnie na zdolnoci przyswajania wiedzy. Twoje ciao zawsze bdzie najlepiej pamita twoje dowiadczenia wymagajce najwikszej aktywnoci fizycznej (jak na przykad jazda na rowerze), twoje najbardziej emocjonalne dowiadczenia (jak na przykad pierwsz mio), przeycia majce zwizek z silnymi energiami (powd, huragan, wielki wodospad), a take twoje najczciej powtarzajce si dowiadczenia (jak na przykad twoje nawyki i umiejtnoci). Twoje ciao zapamituje najlepiej wszystkie te przeycia, ktre byy intensywne lub powtarzay si czsto. Energia za jest potrzebna w procesie zapamitywania.

Energia jest rwnie niezbdna przy uzdrawianiu. Energia, ktra jest w danym momencie dostpna w organizmie, determinuje efektywno jego dziaa, majcych na celu samo uzdrowienie, a take ich prdko. Jak wiele energii posiada ciao, aby mogo wykonywa wszelkie potrzebne czynnoci, takie jak radzenie sobie ze stresem, wzrost i odnawianie, naprawianiem uszkodze i podtrzymaniem swych funkcji, a take utrzymywaniem zwykej fizycznej aktywnoci, zaley od zoonej mieszanki iloci glukozy, tlenu, wody, witamin, mineraw, hormonw i tak dalej. Kiepska dieta, brak wicze i nadmierny stres mog wyczerpa zapasy energetyczne organizmu bardzo szybko, cho niektrzy ludzie wydaj si by w doskonaej kondycji, pomimo e robi wszystko na opak. Co wicej, ciao wydaje si by w stanie czerpa energi z innych rde, ni te, ktre wspomniaem wyej. Niektrzy ludzie mog chcie temu zaprzeczy, ale pola energetyczne innych ludzi, przedmiotw i miejsc mog wzmacnia, stymulowa i uzupenia nasz wasn energi.

Stres i ciao

Stres powoduje napicie w ciele, napicie za prowadzi do hamowania ruchu komrek. Powstrzymanie ruchu doprowadza z kolei do problemw z dostpem do rnych rodzajw pamici, od wspomnie dotyczcych prawidowego funkcjonowania, a po wspomnienia dotyczce wykorzystywania umiejtnoci czy przypominanie sobie znanych informacji. Wraz z akumulacj napicia twoja pami niedostrzegalnie si pogarsza. Dzieje si to zwykle w dugim okresie czasu, a zachodzce zmiany s tak subtelne, e przypisuje sieje naturalnemu" procesowi starzenia. Jednake w ciele traccym swe funkcje absolutnie niema nic naturalnego.

Jako przykad - w moim wieku (szedziesit plus) powinienem" nosi okulary. Jest to uwaane za co naturalnego. Przez 99 procent czasu nie nosz okularw, bo ich nie potrzebuj, a w pozostaym 1 procencie uywam czego zastpczego (na przykad okularw ajurwedyjskich), i to tylko dlatego, e nie powiciem wystarczajco duo czasu na zrelaksowanie mini oczu. Jednym z doskonaych znakw, i moje ciao, a w szczeglnoci oczy s poddane stresowi jest moment, w ktrym mj wzrok sabnie. W rozdziale sidmym przedstawiam kilka technik sucych do poprawienia wzroku. Podsumowujc: wiele fizycznych problemw wynika z faktu, e pami jest tumiona przez gromadzce si napicie.

Silne, pochodzce z nagego stresu napicie powoduje atwo zauwaalne efekty w ciele. Spinaj si minie, glukoza jest uwalniana do krwiobiegu, rozszerzaj si naczynia krwionone co doprowadza do rozlewania si cieczy w okolicznych tkankach miniowych i moe midzy innymi doprowadzi do odwodnienia - zwiksza si czstotliwo uderze serca, kurczy si grasica co powoduje zmniejszenie produkcji biaych krwinek - witaminy i mineray s zuywane bardzo szybko, pami jest silnie ograniczona, a take wystpuje bardzo wiele innych mniej powanych efektw. Zalenie od poziomu stresu lub szoku osoba moe zapomnie, jak si nazywa, zapomnie, jak si mwi (zaniemwi), zapomnie o oddychaniu (zesztywnie), dowiadczy oglnej amnezji, zbledn (utrata cieczy w naczyniach krwiononych), albo zemdle (przez zahamowanie dopywu krwi do mzgu, albo te jako mechanizm ucieczki przed niebezpieczestwem). Zwykle wszystkie te symptomy ustpuj, kiedy ciao rozlunia si.

Naturaln reakcj ciaa na stres jest stawienie mu oporu. Pamitasz jeszcze dwukierunkow" si, o ktrej napisaem w rozdziale pierwszym? Jeli ciao zostaje poddane naciskowi, ma tendencj do odpychania rda nacisku (to zjawisko jest odpowiedzialne za przyrost mini podczas treningu siowego). Kiedy zostanie pocignite, ma tendencj do cignicia w przeciwnym kierunku (dlatego rozciganie si moe by korzystne). Kiedy jest skrcane, stara si skrca w przeciwnym kierunku (wanie dziki temu masae mog pozytywnie wpywa na zdrowie).

Jeli ciau czego brakuje, stara si to sobie skompensowa. Jeli dana rzecz jest niedostpna, ciao stara siej zastpi jakim substytutem fizycznym lub symbolicznym (wanie dlatego organizm moe pobra wap z jednej koci, starajc si wspomc inn, czy ludzie, ktrym brakuje mioci, jedz zbyt wiele). Jeli ciao lub jaka jego cz s zagroone zranieniem, to ciao bdzie si starao od niego uciec. Jeli nie moe uciec, postara si chocia otoczy dane miejsce ochronn powok (std bior si stwardnienia skry, pcherze i nadmierna otyo.) Jeli za co zagraa ciau od wewntrz, stosuje ono rodki zapobiegawcze, aby dane zagroenie zwalczy (do tego wanie su biae ciaka krwi i przeciwciaa).

Niezalenie od tego, czy rdem stresu jest rana czy wirus, to symptomy, ktre znamy jako schorzenie, s produkowane przez samo ciao. Dowodem tego jest, e rni ludzie wystawieni na dziaanie analogicznego rda stresu wykazuj bardzo rne symptomy, a niektrzy wrcz w ogle nie maj adnych symptomw. Nie wszyscy wystawieni na dziaanie tak zwanych rodkw kancerogennych dostaj raka. Nie kady naraony na zaraenie si katarem czy nawet AIDS zaraa si. Nie kady, kto przetnie skr noem, bdzie mia blizn, nie zawsze bycie naraonym na dziaanie ognia powoduje oparzenia. Czemu pojawiaj si takie rozbienoci?

Kiedy twoje ciao jest poddane stresowi, musi jako zareagowa. A skd wie, co robi? Odpowied musi brzmie nastpujco: ciao wie, co ma robi, na podstawie zapamitanych dowiadcze z podobnym stresem. Skd bior si te dowiadczenia?

Stres i pami genetyczna

Pierwszym rdem wspomnie, do jakiego siga ciao, aby poradzi sobie ze stresem, jest pami genetyczna. W istocie to tak, jakby ciao zadawao sobie pytanie: Co moi przodkowie robili w takiej sytuacji?". Potem skanuje geny tak dugo, a znajdzie jaki wzorzec zachowania, ktry wydaje si dobrze pasowa do sytuacji i uywa go. Pami przodkw, czy te uywajc innej nazwy pami genetyczna, predysponuje osob do szczeglnych zachowa w wypadku zetknicia si z konkretnym rodzajem stresu. Bardzo atwo udowodni to twierdzenie na podstawie choroby takiej jak grypa, charakteryzujcej si wieloma rnymi symptomami. Niektrzy ludzie dostaj gorczki, inni maj problemy odkowe, jeszcze inni maj dreszcze, ble mini, zatkany nos, a s rwnie tacy, ktrzy dowiadczaj wszystkich tych symptomw. Rola pamici genetycznej jest szczeglnie wana, jeli chodzi o stres emocjonalny. U rnych ludzi taka sama stresujca sytuacja moe doprowadzi do rzeczy tak rnych, jak astma oskrzelowa, zapalenie puc, choroby serca czy rak.

Stres i pami empiryczna

Drugim rdem informacji o sposobach reagowania na stres s nasze osobiste dowiadczenia. Co zrobiem, kiedy ostatnio napotkaem taki stres?". Potem wiadomo ciaa skanuje pami osobist i po odnalezieniu pasujcego wzorca wprowadza go w ycie. Wiele blw gowy mona przypisa wanie temu zjawisku. Im wiksze ukryte korzyci przynosi takie zachowanie, tym bardziej prawdopodobne jest, e zostanie ono zapamitane i uyte po raz kolejny w przyszoci. To rdo pamici zawiera w sobie rwnie wszelkie wyuczone umiejtnoci. Niektrzy ludzie, aby radzi sobie ze stresem, wyrobi w sobie umiejtno medytacji czy naucz si hatha jogi, a inni naucz si, jak odnale drog do apteki, albo jak umwi si z lekarzem.

Stres i przybrana pami

Trzecim rdem informacji s dowiadczenia innych ludzi. Co wszyscy inni robi z tym rodzajem stresu?". Po przeszukaniu czci pamici, ktra odnosi si do zachowa innych ludzi w podobnych przypadkach, ciao kopiuje ich zachowania. Zwykle ciao uywa kopii zachowa innych ludzi dopiero w ostatecznoci, kiedy nie znajdzie odpowiednich wzorcw w pamici genetycznej i osobistej. Zwr uwag, e w pewnych wypadkach ciao moe podlega zachowaniom zbiorowym", przyjmujc chorob ze wzgldu na empatyczn wi z innymi ludmi, czego przykadem moe by m odczuwajcy bl, kiedy jego ona rodzi. W mojej opinii jednym z najpowaniejszych problemw naszych czasw s choroby telewizjogenne", powodowane przez telewizyjne reklamy rnych rodkw na przezibienia, ble gowy, gryp i rne kobiece niedomagania. Cho z drugiej strony by moe te reklamy s nieodzowne dla gospodarki.

Pomimo e choroba moe by znieksztacon reakcj na stres, to mimo tego jest prb dokonywan przez ciao, ktre stara si poradzi sobie ze stresem w moliwie najlepszy sposb. Dlatego mona powiedzie, e choroby s dziaaniem ciaa, ktre prbuje rozwiza problem zwizany ze stresem. Uzdrawianie jest wic dziaaniem majcym na celu wspomoenie ciaa, aby rozwizao ten problem lepiej.

Rozdzia III

Wyobrania, umys i uzdrawianie

Umys jest rzecz bardzo trudn do okrelenia. Oczywicie wiesz, e tam jest, bo widzisz efekty jego dziaania, ale nie jest on czym, co mgby wzi do rki, wyczu czy zobaczy. Niektrzy behawioryci uwaaj, e fenomen umysu to produkt zachodzcych w ciele fizycznych procesw. Ich idea nazywana efektem umys - ciao" nie zakada, e umys i ciao wchodz w interakcje, ale e umys jest efektem dziaa ciaa. Jeli to stwierdzenie jest prawd, to behawioryci twierdz tak wycznie ze wzgldu na wasne procesy fizyczne i mona spokojnie na nich nie zwraca uwagi. Bardziej uyteczne moe si okaza porwnanie umysu do oceanu, z wieloma warstwami, wieloma prdami, du iloci ukrytych miejsc, jeszcze wiksz iloci otwartych przestrzeni i skarbnic rzeczy uytecznych i dziwnych.

Wielu ludzi starao si ustali jak gwn charakterystyk umysu. Ja rwnie wierz, e gwn charakterystyk umysu jest wyobrania. Wszelkie zdolnoci umysu, jak na przykad analiza, synteza, rozumowanie, determinowanie, decydowanie i kreatywno, wywodz si ze zdolnoci wyobraania sobie czego. Umys potrafi sobie wyobraa to, co byo, to, co jest, i to, co bdzie. A co jeszcze wspanialsze, potrafi sobie rwnie wyobraa to, czego nigdy nie byo, to, czego nie ma, i to, czego nigdy nie bdzie, a czasami ciko mu odrni jedno od drugiego.

Umys jest w stanie wyobrazi sobie wszystko, czego dowiadcza ciao i jeszcze wiele, wiele wicej. To tak, jakby umys uywa pamici jako trampoliny, pozwalajcej mu tworzy nowe dowiadczenia. Najpierw pojawia si myl, potem fantazje, potem plany, a potem czynnoci majce na celu zrealizowanie planw. Wyobrania jest silnie zaangaowana podczas caego tego procesu. Jeli chodzi o ciso, to omawiane wszdzie trzecie oko jest po prostu okiem naszej wyobrani czy te okiem umysu. Bynajmniej nie jest to szyszynka, pomimo i organ ten moe odgrywa du rol w procesie wyobraania sobie czego. Tradycyjnie trzecie oko" jest umieszczone na rodku czoa, w obszarze, gdzie znajduj si paty czoowe, a szyszynka znajduje si w gbi czaszki na wysokoci nasady nosa. Co ciekawe, uszkodzenie lub zniszczenie przednich patw mzgu -jak na przykad za pomoc niesawnej operacji nazywanej lobotomi-powoduje upoledzenie albo cakowity zanik wyobrani. Jest to kolejnym przykadem, e ciao wpywa na umys tak samo potnie, jak umys na ciao.

Motywacja i umys

Podobnie jak ciao, umys jest motywowany przyjemnoci i stara si unika blu. Jednake w przeciwiestwie do ciaa, przyjemno i bl dla umysu nie s bezporednio zwizane z odczuciami cielesnymi. Jeli chodzi o umys, to jego przyjemno zawiera si w susznoci", a bl w bdnoci". Specyfika tego, co suszne, i tego, co bdne, zaley od osobistych przekona, o ktrych powiem wicej w innym miejscu. Generalnie mona powiedzie, e umys stara si porusza w kierunku susznoci i unika bdw, ale te dwie jakoci wydaj si nie by czym staym. Kada ludzka spoeczno ma inne kryteria susznoci i bdu, a kada istota ludzka bdca czci jakiej spoecznoci ma swoje wasne dziwaczne warianty tych kryteriw. Mona jednak odnale pewne elementy wsplne, ktre z duym prawdopodobiestwem wystpuj w kadych warunkach. Zwykle suszno wie si z dostosowaniem, efektywnoci, znaczeniem, wanoci i wiedz, a bdno z niedostosowaniem, nieefektywnoci, brakiem znaczenia, niewanoci i ignorancj. Jednake umys jest bardzo sprytny. Co, co z punktu widzenia jednej osoby jest niedostosowaniem, z punktu widzenia innej moe by dostosowywaniem si do jakiego ideau czy celu. Nieefektywno moe by bardzo efektywna z punktu widzenia kogo, kto chce, aby zrobiono co za niego, brak znaczenia moe by bardzo znaczcy dla kogo, kto pisze na jego temat ksik, niewano moe by bardzo wan odskoczni od stresu, a ignorancja jest czasami bogosawiestwem.

Rozwizywanie problemw i umys

Przyjemno, ktra wypywa z rozwizywania problemw, jest potencjalnie tak intensywna, e znane s przypadki matematykw, ktrzy osignli fizyczny orgazm, kiedy udao im si rozwiza rwnanie. Aby rozwiza problem, najpierw trzeba wiedzie, e on istnieje. Problemy ciaa s bardzo proste: czy jest wystarczajco duo poywienia, powietrza, wody, schronienia, seksu? Czy w danej chwili niczego mi nie brakuje? Jeli tak, to w porzdku. Jeli nie, to naley to zdoby. Jednake dziki wyobrani umys potrafi tworzy sobie problemy do rozwizywania. Potrzeba poywienia zamienia si w problemy gospodarcze, potrzeba powietrza zamienia si w problemy skaenia rodowiska naturalnego, potrzeba wody zamienia si w problemy projektowania systemu nawadniajcego, potrzeba schronienia zamienia si w problemy przemysu budowlanego, a potrzeba seksu staje si problemem moralnym. A poniewa to nie do, aby usatysfakcjonowa umys, tworzy on problemy nie majce nic wsplnego z potrzebami ciaa, jak na przykad pika nona, szachy, wiedza teoretyczna i gry komputerowe.

Nierozwizany problem jest dla umysu rdem blu. Jest to zo, ktre musi zosta naprawione, nawet, jeli rzeczywicie nie ma w tym nic zego czy niewaciwego, a jest to jedynie osd danej osoby. Wielu ludzi spdza bezsenne noce, starajc si rozwiza wielkie problemy -na przykad jak zapobiec wojnie - lub te malekie, starajc si przypomnie sobie jak nazywa si Profesor na Wyspie Gilligana. Jeli danego bdu nie da si z jakich przyczyn skorygowa, umys wypiera problem. To znaczy wybiera inny, atwiejszy do rozwizania, aby reprezentowa ten pierwszy. Potem zajmie si rozwizywaniem tego drugiego i jednoczenie bdzie udawa (wyobraa sobie), e ten pierwszy nie istnieje. Jest to dosy podobne do rozwizywania krzywki, kiedy wiesz, e powiniene w tym czasie wypenia dokumenty podatkowe. Pewne wypadki wyparcia (naduycia seksualne, kompulsje i obsesje) mog mie jednak znacznie gorsze efekty.

To, co ludzie nazywaj chorob psychiczn, jest rwnie podjt przez umys prb, majc na celu rozwizanie problemu. Kiedy trudne okolicznoci yciowe nie znajduj zwykego rozwizania i nie ma adnych alternatywnych metod, umys musi wymyli nowe metody. Jeli zwyka codzienna osobowo nie moe sobie poradzi z istniejc sytuacj, wtedy niektrzy ludzie rozwijaj zastpcz osobowo, ktra moe powsta w oparciu o fikcj lub pami, albo te by mieszank obydwu. Jeli samokrytyka staje si nie do zniesienia, niektrzy ludzie popadaj w gbok depresj (a do punktu, ktry zagraa integralnoci osobowoci), potem za przeczaj si na mani, aby skompensowa depresj, potem, kiedy mania zawodzi, znw popadaj w depresj i tak dalej. Jeli krytykowanie przez innych ludzi staje si zbyt bolesne, aby je nadal znosi, niektrzy ludzie wycofuj si do wewntrznego wiata, gdzie nikt i nic nie moe ich dotkn. Kada forma choroby umysowej jest strategi nastawion na rozwizywanie problemu. Niektre z nich nawet czasem dziaaj.

Ciekawo i umysCiekawo jest blisko zwizana ze zjawiskiem rozwizywania problemw dla przyjemnoci. Oczywicie wiele zwierzt posiada t cech, co atwo daje si zaobserwowa na przykadzie psw, kotw, krw czy ptakw, co jest niezbitym dowodem na to, e zwierzta rwnie posiadaj umysy. Jednake ta ksika dotyczy ludzi, wic opisanie zwierzt pozostawi komu innemu.

Ciekawo wymaga wyobrani. Aby co mogo ci zaciekawi, musisz najpierw mc sobie wyobrazi, e jest w tym co wartego docieka. Przyjemno nie jest oczywicie tym samym, co ciekawo, ale zaspokajanie ciekawoci (albo przynajmniej oczekiwanie/wyobraanie sobie, e si j zaspokoio) moe by wielk przyjemnoci. Wanie ta kategoria umysu motywuje wielu wielkich poszukiwaczy przygd, odkrywcw, wynalazcw, filozofw, naukowcw i pisarzy, za ktrymi rusza cay tum ludzi gotowych rozwizywa problemy. Maria Sko-dowska-Curie bya ciekawa, czym jest promieniowanie i odkrya rad, a potem kto musia wymyli, co z nim zrobi. Nikola Tesla by ciekawy, czym jest elektryczno i wynalaz prd zmienny. Potem kto musia wymyli, jak uczyni z niego wiatowy standard. Juliusz Verne by ciekawy ludzkich zdolnoci i zastanawia si, czy czowiek dostanie si na Ksiyc. Potem kto musia wymyli, jak si tam dosta. James Cook by ciekawy, co znajduje si za horyzontem i odkry" Hawaje. Potem kto musia wymyli, jak odebra je Hawajczykom. Patrzc pod ktem ciekawoci, problemem jest wszystko to, co jest nieznane, a rdem zadowolenia wiedza.

Przekonania i wiedzaS ludzie, ktrzy uwaaj, e najwysz form aktywnoci mentalnej jest rozumowanie albo tak zwane mylenie racjonalne. Rozumowanie zajmuje si wyjanianiem i logicznym tumaczeniem zachodzcych zjawisk, a stwierdzenie mylenie racjonalne" odnosi si po prostu do rozumowania. Aby mc rozumowa logicznie, naley najpierw uczyni jakie zaoenie. Oznacza to, e trzeba stworzy (wyobrazi sobie) jak opini na jaki temat i powiedzie, e to prawda. Doprowadza to do powstania przekonania. Mona te poyczy czyj opini i uzna, e jest ona prawdziwa, co rwnie doprowadza do zaakceptowania takiego twierdzenia jako wasnego przekonania. Z chwil, kiedy przestajesz kwestionowa dane wierzenie, staje si ono faktem.

Na wiecie jest relatywnie bardzo mao realnych faktw, ktre nie s jak form interpretacji dowiadczenia. Grawitacja jest faktem, ale wyjanienia grawitacji s ju tylko opiniami. Bl jest faktem, ale wyjanienia, co moe by jego przyczyn, to tylko opinie. Choroba jest faktem, ale jej przyczyny i metody leczenia wywodz si ju z wymiaru przekona, ktre s niczym innym jak niekwestionowanymi opiniami. A nawet fakty same w sobie s podstaw istnienia przekona. Nie ma ani jednego faktu, co do ktrego kady zapytany zgodziby si bez zastrzee. I to jest fakt.

Kiedy umys przyjmuje jak opini i postanawia jej nie kwestionowa, ciao zapamituje to jako regu zarzdzajc danym zachowaniem. Jeli twoja matka powiedziaa ci, e przezibisz si, kiedy zamoczysz stopy w butach, a ty zaakceptowae to jako fakt, twoje ciao zapamita to i upewni si, eby wytworzy symptomy zazibienia za kadym razem, kiedy zmoczysz stopy w butach. Jeli zadecydujesz, e zamoczenie stp w okrelonym typie butw (na przykad w sandaach) nie powoduje zazibienia i nie bdziesz tego kwestionowa, wtedy twoje ciao uaktualni regu i noszc sanday, bdziesz si mg bezpiecznie pluska we wszystkich kauach. Przekonania tworzone przez umys mog nawet przeway informacje pochodzce z pamici genetycznej, co jest przyczyn tak zwanych cudownych wyzdrowie.

Wracajc do rozumowania. Kiedy ju umys zaakceptuje jakie zaoenie, uwielbia wyciga z niego logiczne wnioski. Oczywicie wnioski takie odpowiadaj pocztkowemu zaoeniu. Dobrym przykadem jest bardzo ostatnio popularna teoria Wielkiego Wybuchu, ktra ma wyjania pochodzenie wszechwiata. Zaoenie jest takie, e wszechwiat powsta w wyniku wybuchu, co jest dosy wielkim zaoeniem, bo nikogo przy tym nie byo. Naukowcy i dziennikarze czsto mwi o tym jako o bezspornym fakcie i wycigaj z tego wiele rnych wyobraonych konkluzji.

Jeli masz poczucie humoru, to moesz uzna za bardzo zabawne obserwowanie wiata nauki w chwili, kiedy jakie zaobserwowane zjawisko nie pasuje do faktw. Najpierw pojawia si prba zinterpretowania fenomenu, tak eby pasowa do faktw. Jeli nie da si tego zrobi, kolejna prba ma na celu zmienienie istniejcych faktw o malek odrobink, tak, aby dany fenomen do nich pasowa. Jeli i to zawiedzie, po prostu ignoruje si fenomen. Przykadem tego jest zaoenie, e raka mona leczy wycznie dziki chirurgii, nawietlaniu i chemioterapii, pomimo ogromnej iloci dowodw, e wcale nie s to jedyne metody. Niektrzy lekarze przyjmuj to do wiadomoci i staraj si znale jaki ukryty mechanizm, ktry sprawia, e modlitwy i afirmacje s rwnie skuteczne w leczeniu tej choroby. Inni rozszerzaj swoje podstawowe zaoenie tak, aby mogo zawiera efekt placebo. A jeszcze inni twierdz, e wszelkie przypadki uleczenia raka innymi metodami s spowodowane przez faszyw diagnoz wstpn.

Rozumowanie zawiera w sobie uycie dedukcji, ktra jest sztuk wycigania szczeglnych wnioskw z jakiego zaoenia (jeli wirus grypy wywouje gryp, to wystawienie si na jego dziaanie spowoduje, e si ni zarazisz). Zawiera w sobie rwnie uycie indukcji, ktra jest sztuk czynienia zaoe, na podstawie obserwowania jakiego wydarzenia (masz gryp, wic musiae mie kontakt z wirusem, ktry j powoduje). Obie te drogi su ludziom do nadawania yciu i wydarzeniom sensu, poniewa bezsensowno jest bardzo bolesna. Rozumowanie jest bardzo wartociow umiejtnoci, szczeglnie, jeli rozwanie wybierasz swoje zaoenia. Dobrze zaprezentowana logika jest dla umysu wielkim autorytetem. Absurdalne zaoenie, przybrane dobrze skonstruowan logik, moe zosta oglnie zaakceptowane i przez bardzo dugi czas nikt si nawet w tym nie zorientuje.

Abstrakcja i umysAbstrakcja to zdolno do wzicia jakiego dowiadczenia i wyabstraktowania (jakby wyekstraktowania) jego zakadanej esencji, a nastpnie do omawiania jej, jakby bya czym rzeczywistym, a nie tylko wyobraon ide. Jest to tak czste zjawisko, e by moe nawet go nie zauwaasz.

Zdrowie jest abstrakcj. Tak naprawd to nie ma czego takiego jak zdrowie czy nawet czego takiego jak dobre zdrowie. S ludzie zdrowi i niezdrowi, ale kiedy zaczynasz mwi o zdrowiu samym w sobie, zapuszczasz si gboko na terytoria wyobrani, poniewa zdrowie, poza czym zdrowym, istnieje tylko jako abstrakcyjna idea. Cho niekoniecznie jest w tym co zego. Jako temat rozmowy czy bada seks jest abstrakcj. Istniej okrelone zachowania seksualne, oraz pe mska i eska, ale seks jest tylko ide. Choroba rwnie jest tylko abstrakcyjn ide. Poszczeglne choroby wywouj u ludzi poszczeglne objawy, ale choroba sama w sobie po prostu sobie siedzi i nie robi niczego, dopki nie uyjemy jej jako tematu dyskusji.

Warto abstrakcji polega na tym, e pozwala ona mwi o skomplikowanych rzeczach w prosty sposb, jak na przykad: Co powinnimy zrobi z reform zdrowia?". Szerokie zagadnienia wymagaj szerokiego mylenia, a abstrakcja pomaga tego dokona. Niebezpieczestwem abstrakcji jest to, e moesz przesta dostrzega drzewa, poniewa zasania ci je las. Swoj drog las jest rwnie abstrakcj. Wanie w ten sposb umys radzi sobie z wycinkiem otoczenia, zamiast rozpatrywa dezorientujc cao. W ten sam sposb umysowi jest atwiej poradzi sobie z ograniczon abstrakcj zdrowia, ni rozpatrywa wszelkie majce wpyw na zdrowie czynniki, jak na przykad rodowisko, rodzina, otoczenie czy dieta. Jednake, kiedy przywizujemy zbyt wielk uwag do zdrowia, czsto zapominamy o uzdrawianiu.

Skupienie i umysSkupienie to zdolno koncentrowania na czym uwagi, niezalenie od tego, czy to co istnieje, czy nie. Utrzymujce si skupienie moe by nazwane medytacj, kontemplacj lub determinacj. Wielu ludzi jest bardzo zaniepokojonych niemonoci utrzymania przez kogo (szczeglnie przez dzieci) koncentracji na nauce czy pracy, co doprowadza do tego, e prbuj rnymi metodami zmotywowa kogo do utrzymania skupienia. Rozwizanie tego problemu jest niezwykle proste, cho nieatwe do wykonania. Wszystko, co trzeba zrobi, to sprawi, by to, na czym kto ma si koncentrowa, byo dla niego niezwykle wane lub interesujce. Kiedy mieszkaem w Senegalu, w zachodniej Afryce, miaem okazj widzie, jak woska firma, dostawszy pozwolenie od rzdu wprowadzia program edukacyjny dla hodowcw orzeszkw ziemnych, aby sprawdzi, jak szybko mona zamieni prostych wieniakw w wyedukowanych farmerw. Ku wielkiemu zdumieniu wszystkich hodowcy osignli ekwiwalent pitej klasy szkoy podstawowej w systemie francuskim w czasie trzech miesicy. Sekretem tego osignicia by fakt, e wszystkie lekcje odbyway si w kontekcie hodowli i zbierania orzeszkw ziemnych. Kiedy w gr wchodz dzieci, naley sprawi, eby nauka bya dla nich wana i interesujca. Jeli chodzi o dorosych, te naley sprawi, aby nauka bya dla nich wana i interesujca.

Jeli chodzi o uzdrawianie, najlepsze rezultaty mona osign wtedy, kiedy proces jest interesujcy, a korzyci s wane dla zaangaowanej osoby. By taki okres w moim yciu, kiedy prowadziem terapi, pomagajc ludziom rzuci palenie za pomoc hipnozy. Taka metoda jest skuteczna tylko i wycznie wtedy, kiedy korzyci z niepalenia przewysz korzyci z kontynuowania naogu. Pracujc z wieloma ludmi odkryem, e lepsze zdrowie jest bodaje najmniej efektywn korzyci, by moe dlatego, e zdrowie jest czym zbyt abstrakcyjnym. Najlepszym argumentem okaza si by zapach. Bardzo wielu ludzi jest gotowych rzuci palenie wanie dlatego, aby lepiej pachnie. Tak przy okazji, to nigdy nie trafiem na nikogo, kto byby tak bardzo uzaleniony fizycznie od nikotyny, e nie mgby rzuci palenia, nawet pord ludzi palcych bardzo duo. Kiedy tylko przenosili skupienie na inn czynno, rzucenie palenia nie sprawiao im najmniejszej trudnoci. Tego typu techniki omwi szerzej w rozdziale czwartym.

Moesz rwnie rozszerza pole swojej koncentracji, lub zwa je, zgodnie z wasn wol. Z atwoci moesz przenosi uwag z drzew na las i odwrotnie, albo z driad na lene duchy. Takie przenoszenie uwagi moe by niezwykle uyteczne w procesie uzdrawiania, a niektre bardzo potne techniki wywodz si wanie z tej umiejtnoci. Kiedy zawasz pole swego skupienia do jakiej konkretnej czci ciaa, ciao reaguje na to, w