Filmeducatie

KikkerdrilGeschikt voor: Basisschool groep 3 en 4Soort lesmateriaal: docentenhandleidingOorspronkelijke uitgave: 2010, Klassefilm

Film en MediawijsheidFilmeducatie maakt leerlingen mediawijzer. Het helpt de artistieke, technische en inhoudelijke aspecten van film en andere media begrijpen en waarderen. Leerlingen leren hoe ze beelden moeten ‘lezen’ en interpreteren.

Dit lesmateriaal is gemaakt rond deze specifieke film. Sommige opdrachten uit dit materiaal zijn verouderd. De werkbladen en filmfragmenten waar naar wordt verwezen, staan niet langer online. Vergelijkbare opdrachten zijn te vinden in de lesmethode voor filmeducatie Avonturen in het donker voor het basisonderwijs, te bestellen via www.avontureninhetdonker.nl. ColofonDit is een digitale heruitgave van lesmateriaal van EYE. Voor welke activiteit dit materiaal oorspronkelijk is ontwikkeld staat op dit voorblad.

eyefilm.nl/educatie© 2014 EYE

KiKKerdriL

de natuurDe natuur en dieren in de natuur spelen een grote rol in de film. De oma van Max verzorgt zieke die-ren aan huis en Max mag haar daarmee helpen. Er wordt met veel liefde en respect omgegaan met de dieren en ze worden mooi in beeld gebracht. Soms heb je het gevoel dat je naar een echte natuurfilm kijkt. De natuur is bijna aanwezig als personage. Als Max bijvoorbeeld bang en verdrietig is, ver-andert ook het weer. Of we kijken door de ogen van een dier (point-of-view) naar de omgeving, zoals gebeurt met de kikker (kikkerperspectief). Max en Jesse komen verschillende dieren tegen die inspireren tot dansen en liedjes zingen (‘de rupsenloop’).

casten en Kinderacteur ‘Casten’ is het zoeken van de juiste acteur bij een rol en is een belangrijk onderdeel van het maken van een film. Tijdens een auditie spelen de acteurs een stukje uit de film. De regisseur bekijkt dan of ze qua uiterlijk en leeftijd passen bij het karakter van het filmverhaal. Vaak wordt bij twee hoofd-rolspelers gekozen voor twee tegengestelde personages, zoals in deze film een stille blanke jongen en een vinnig donker meisje. De persona-ges onderscheiden zich en krijgen zo een eigen karakter. Er zijn strenge regels voor het werken met kinderacteurs. Ze mogen per dag maximaal vier uur werken en moeten tijdens de filmopna-men worden begeleid door een deskundige. Acteren vraagt veel energie en geduld (lang wach-ten, vaak hetzelfde opnieuw spelen, goed luiste-ren). De acteurs hoeven niet naar school tijdens de opnamen. Ze krijgen les op de set en moeten wel huiswerk maken.

groep4+5

de film Kikkerdril

Kikkerdril is een vrolijke film die helemaal vanuit het perspectief van de kinderen wordt verteld. De kinderlogica is innemend en Nino den Brave, die de rol van Max speelt, is een ontdekking. De begin- en eindtitels zijn fraai vormgegeven en het camerawerk is schitterend. De film is ook bijzon-der door de liedjes die de kinderen zelf zingen. Kikkerdril is een absolute aanrader voor (jonge) kinderen. En ze steken er nog wat van op ook!

inhoudDe 6-jarige Max gaat een nachtje bij zijn oma logeren, omdat zijn grote broer Jannes naar het ziekenhuis moet om zijn amandelen te laten knip-pen. Jannes wil dat Max kikkerdril voor hem mee-brengt naar het ziekenhuis, anders zal hij nooit meer kunnen praten. Als ze Jannes bezoeken, is hij zijn stem inderdaad kwijt. Maar Max heeft geen kikkerdril bij zich... Bang dat Jannes nooit meer zal kunnen praten, gaat Max in de natuur op zoek naar kikkerdril. Onderweg ontmoet hij het meisje Jesse dat later zieke dieren wil gaan verplegen. Max vertelt haar over zijn zoektocht en Jesse be-sluit met hem mee te gaan. Samen ondernemen

ze een spannende, muzikale zoektocht. Ze vallen van het ene avontuur in het andere: ze zien een rups die gek loopt, ontmoeten een jongen die hun leert koeien melken, een meisje dat varkens aait, ze dansen onder een sproei-installatie en komen oog in oog te staan met een vos en een hert. Ze ontdekken hoe je ruzie goed maakt en vinden uit-eindelijk kikkerdril.

theMa’s

saMen sta je sterKMax gelooft Jannes op zijn woord als zijn broer zegt dat hij kikkerdril nodig heeft om na de ope-ratie zijn stem terug te krijgen. Max onderneemt allerlei dappere dingen om kikkerdril te vinden. Gelukkig ontmoet hij Jesse. Zij vindt het heel lo-gisch dat je bang bent dat je broer nooit meer kan praten en dat kikkerdril een medicijn is. Tijdens hun zoektocht maken Max en Jesse spannende dingen mee. Bijvoorbeeld als ze op het indus-trieterrein de fiets verstoppen en wanneer ze de stier tegenkomen. Ze zijn op die momenten bang, maar zetten samen door om kikkerdril te vinden. Door alles wat Max en Jesse beleven, worden ze echte vrienden.

Beste LeerKracht

Klassefilm maakt mediawijs! Met de leerlin-gen een film bekijken en deze samen be-spreken, is een leuke manier om aan media-onderwijs te doen. Het Klassefilm lespakket geeft concrete invulling aan aspecten van mediaonderwijs, zoals beelden leren ‘lezen’, begrijpen en kunnen gebruiken.

Met het Klassefilm pakket kunt u de leerlin-gen goed voorbereiden op het filmbezoek. Op de voorzijde van de leskrant vindt u informatie over de film. Op de achterzijde staan lessuggesties en informatie voor de voorbereiding en de nabespreking met de leerlingen. Binnenin is een filmposter afge-drukt om op te hangen in de klas. Als deelnemer aan Klassefilm ontvangt u in 2010-2011 bij deze leskrant het eerste katern van het pakket Avonturen in het donker, inclusief map en beeldfragmenten. In dit lespakket zijn o.a. werkbladen met verwer-kingsopdrachten voor de leerlingen opge-nomen. Het pakket is gekoppeld aan de Doorlopende Leerlijn Mediawijsheid. Leuk, leerzaam én handig, want Avonturen in het donker is ook te gebruiken bij andere films!

Land + jaar NederlaNd, 2009 Lengte 75 miNuteN regie SimoNe vaN duSSeldorp scenario SimoNe vaN duSSeldorp Montage Wouter JaNSeN MuzieK KeeS vaN der vooreN eN

areNd NiKS productie JooSt de vrieS eN leoNtiNe petit Met NiNo deN Brave (max); WhitNey FraNKer (JeSSe); GeorGiNa verBaaN (max’ moeder); Juul vriJdaG (max’oma)

nederLands gesproKen

Op www.klassefilm.nl/docenten kunt u veel vinden, zoals een brief die u de leerlingen kunt meegeven om ouders te informeren over het filmbezoek en de relatie met media-wijsheid.

EYE Film Instituut Nederland wil Klassefilm blijven ontwikkelen en verbeteren. Hebben u en/of uw leerlingen een Gouden Tip voor het team van Klassefilm? Een bijzondere film-klassieker die absoluut eens in het programma moet? Een suggestie om het filmbezoek nog leuker te maken? Een idee voor de website van Klassefilm? Mail de Gouden Tip naar klassefilm@eyefilm.nl en maak kans op een workshop animatie maken voor de hele klas!

Kijk voor informatie en voorwaarden op www.klassefilm.nl.

geef een gouden tip en win!

Klassefilm ook op het digitale schoolbord! U kunt met de Klassefilm website digitaal aan de slag. U vindt er de trailers van de films, filmbeschrijvingen en games voor leerlingen. Kijk op www.klassefilm.nl

Met de leerlingen aan de slag

Met één les voor de film en één les na afloop kunt u de leerdoelen van Klassefilm bereiken. Behalve het leren waarderen van film gaat het ook om het opdoen van concrete kennis en vaardigheden, gerelateerd aan de kerndoelen voor het basis-onderwijs.

Opzet van les vooraf: klassengesprek waarin u DDde leerlingen enthousiast maakt en activeert, behandeling van een thema uit de film (zie les-suggesties en kijktip). Opzet van les achteraf: nabespreking van de DDfilm, uitvoering van een opdracht uit Avonturen in het donker waarmee leerlingen hun filmerva-ring verwerken. Met de filmopdrachten (inclu-sief werkbladen) kunnen de leerlingen na een toelichting zelfstandig aan het werk.

LeerdoeLenLeerlingen reflecteren op de film en leren hun DDwaardering en mening uit te drukken. (Kunst-zinnige oriëntatie en Nederlandse taal)Leerlingen denken na over de verschillen tus-DDsen stad en natuur en geven deze vorm in beelden en geluiden. (Mens en Samenleving en Kunstzinnige oriëntatie) Leerlingen maken kennis met het begrip ‘cas-DDting’ en met de kwaliteiten die filmacteurs moe-ten hebben. (Kunstzinnige oriëntatie) Leerlingen bedenken hindernissen waarmee DDeen verhaal spannend kan worden gemaakt. (Nederlandse taal)Leerlingen benoemen verschillen tussen de DDmedia boek, film en game. (Mens en Samen-leving)

KLassengespreKHet is zinvol het filmbezoek voor te bereiden met een klassengesprek, zodat de leerlingen weten wat ze kunnen verwachten. Gebruik hierbij de infor-matie over de film op de voorzijde en de poster. De filmposter kunt u projecteren op het digitale schoolbord via www.klassefilm.nl/docenten (kies -> Klassefilms 20102011 -> Kikkerdril).

Mogelijke vragen voor het filmbezoek:Wie is er wel eens naar een film in de bioscoop DDgeweest? Kun je iets vertellen over dat bezoek?Wat voor soort films vinden jullie leuk en DDwaarom?Jullie gaan kijken naar de film DD Kikkerdril. Wat voor soort verhaal denk je dat het is? (zielig, grappig, spannend, eng, mooi etc.)Waarom zou de film DD Kikkerdril heten?

Geef de leerlingen de ouderbrief over Klassefilm mee. Vermeld het filmbezoek ook op uw school-website.

In een nagesprek kunnen de leerlingen hun me-ningen uitwisselen. Laat ze hun spontane reacties geven. Hoe hebben ze de film beleefd en wat von-den ze leuk en aangrijpend? Leerlingen kunnen hun reacties ook plaatsen op www.klassefilm.nl.

Mogelijke vragen na het filmbezoek:Wat vonden jullie van de film? (grappig, zielig, DDmooi, eng, spannend etc.)Wie speelden er allemaal mee? Wie vond je het DDleukste?Vonden jullie Max dapper of juist niet? En Jes-DDse? Kunnen jullie ook voorbeelden noemen?Wat vinden jullie belangrijk in een vriendschap? DDWat vonden jullie van de liedjes in de film? DDVinden jullie het leuk als er liedjes worden ge-zongen in een film?

Lessuggesties

de natuur en de stadHet filmverhaal speelt zich voor het grootste deel in de natuur af. De stad komt kort in beeld (het ziekenhuis en een buitenwijk). De natuur en de stad vormen een duidelijk contrast. Bij het zieken-huis is een vijver met alleen afval en geen enkel le-vend wezen. In de buitenwijk is nauwelijks groen, veel beton en kale straten. De regisseur heeft hier bewust voor gekozen zodat de tegenstelling helder is. Ook de geluiden benadrukken nog eens extra het verschil.

Maak twee kolommen op het bord, zet boven de ene het woord ‘natuur’ en boven de andere ‘stad’. Vraag de leerlingen wat zij typisch voor ‘natuur’ of ‘stad’ vinden. Vervolgens maken ze in groepjes van twee (of meer) een collage van dingen die bij de natuur en die bij de stad horen. Ze kun-nen hiervoor in tijdschriften of op internet kijken, buiten zoeken of zelf tekenen. U kunt de opdracht uitbreiden door samen te bedenken welke gelui-den er bij de natuur en de stad passen. De col-lages dienen als inspiratie. Laat de leerlingen de geluiden na elkaar maken (niet tegelijk) en ook herhalen, zodat er een soort ritme ontstaat.

FiLMacteur zijnDe hoofdrolspelers vertellen op de website van de film over hun ervaringen met de auditie (hoe ze gekozen zijn voor de rol) en het acteren in de film. De regisseur vertelt over casting, de filmopnamen en wie er meewerken aan de film.Bekijk met de leerlingen deze interviews op www.kikkerdril.nl (kies ->filmpjes ->interviews).Bespreek daarna welke kwaliteiten er nodig zijn voor de rollen van Max en Jesse. (Kunnen omgaan met dieren, zingen en in bomen kunnen klimmen. Niet bang zijn voor dieren, modder, vies worden en water). Bespreek ook welke kwaliteiten er nodig zijn om acteur te zijn. (Veel geduld hebben, teksten ont-houden, goede concentratie, vaak hetzelfde spe-len, goed kunnen luisteren en aanwijzingen opvol-gen, uren in de hitte van lampen acteren, lachen of huilen op commando).

De leerlingen bedenken vervolgens welke kwalitei-ten zij zelf hebben om acteur te zijn en welke rol daarbij zou passen. Dit kan een fantasierol zijn, zoals een tovenaar of prinses, of de rol van een held (superman) of van een bekend iemand zoals een voetballer of danser. Ze kunnen zichzelf teke-nen in hun rol of in groepjes een kleine voordracht verzinnen.

VerwerKingsopdrachten uit aVonturen in het donKer

aLLeMaaL VerhaLenOntwikkeld voor: groep 4 Duur: 45 minutenCompetentie Mediawijsheid: De leerlingen kunnen aangeven welke rol verschillende media spelen in hun dagelijks leven.Omschrijving: Films, boeken en games gebruiken allemaal verhalen. Maar er zijn ook verschillen tussen deze media. De leerlingen omcirkelen op het werkblad welke woorden bij een boek, een film of een game horen. Ter voorbereiding van de opdracht kunt u uit Avonturen in het donker het ankerverhaal voor groep 4 voorlezen.

Mijn FiLMdrooMOntwikkeld voor: groep 5 Duur: 75 minutenCompetentie Mediawijsheid: De leerlingen kunnen mediaboodschappen analyseren en construeren wat betreft verhaalopbouw.Omschrijving: De hoofdpersonen in een film streven vaak een droom of wens na. Om die wens te vervullen, moeten zij eerst veel problemen en weerstanden overwinnen, zoals Max bij zijn zoek-tocht in de film Kikkerdril. De leerlingen tekenen en schrijven op het werkblad over hun droom of grote wens en verzinnen drie hindernissen op weg naar

Klassefilm is een initiatief van EYE Film Instituut Nederland. In het schooljaar 2010-2011 is Klassefilm in ruim 60 steden te zien. Klassefilm wordt uitgevoerd in samenwerking met lokale en regionale bemiddelende instellingen voor cultuureducatie en met medewerking van de plaatselijke bioscopen en filmtheaters.

Auteurs van het Klassefilm lesmateriaal: Riet Kerstens (Ponyo, Kikkerdril)Myriam Simons (Iep!)Jeanine Cronie (Mijn vader is een detective)Hanneke Vroegindeweij (Where the Wild Things Are)Begeleiding en redactie: Victoria Breugem (EYE)Eindredactie: Japke Schonewille

Vormgeving: Annelies VlasblomDrukwerk: Spijker DrukkerijCoördinatie Klassefilm: Merel Daniel (EYE)Filmprogrammering: Gerlinda Heywegen (EYE)

Klassefilm 2010-2011 wordt mede mogelijk gemaakt door de filmdistributeurs: Wild Bunch (Ponyo), A Film (Kikkerdril), Independent Films (Iep!), E1 (Mijn vader is een detective), Warner Bros. (Where the Wilde Things Are), Holland Animation Filmfestival (Chicken Wings, Hard Boiled Chicken)

Klassefilm 2010-2011 wordt mede mogelijk gemaakt door:

EYE ontvangt subsidie van het ministerie van OCW.

EYE Film Instituut NederlandPostbus 747821070 BT AmsterdamT. 020 758 23 60www.klassefilm.nlklassefilm@eyefilm.nl

© 2010-2011 EYE Film Instituut Nederland

colofon

Max en Jesse zingen en dansen in de film. Ze laten zich daarbij inspireren door de natuur en de dieren in de natuur. Bij de rups zingen ze bijvoorbeeld het liedje ‘de rupsenloop’ en bewegen ze als een rups. Vraag de leerlingen op te letten bij welke dieren Jesse en Max een liedje zingen.

die droom. Ter voorbereiding van de opdracht kunt u uit Avonturen in het donker het ankerverhaal voor groep 5 voorlezen.

Klassefilm en avonturen in het donker

EYE Film Instituut Nederland helpt u film-educatie en mediawijsheid een plek te geven op school. Met het landelijke filmprogramma Klassefilm en sinds dit schooljaar met het pakket Avonturen in het donker.

Avonturen in het donker bevat een serie lessen over basisthema’s van film, zoals verhaal, montage, personages en camera. Voor elk thema is (op drie niveaus) een ankerverhaal ontwikkeld en minimaal twee algemene ver-werkingsopdrachten. Bij het materiaal zijn beeldfragmenten beschikbaar evenals ach-tergrondinformatie. Scholen die in seizoen 2010-2011 meedoen met Klassefilm, ontvan-gen het eerste themakatern (over verhaal en montage) inclusief omslagmap eenmalig GRATIS bij de Klassefilm leskrant.Terwijl de Klassefilm leskrant voorziet in de voorbereiding en bespreking van een specifie-ke film met achtergrondinformatie, een klas-sengesprek en klassikale lessuggesties, biedt Avonturen in het donker praktische, door de leerlingen zelfstandig uit te voeren opdrach-ten die u kunt gebruiken voor de verwerking. Het mooie is dat u met Avonturen in het don-ker ook op andere momenten aandacht kunt besteden aan film. De komende vier jaar ver-schijnt steeds een nieuw themakatern, zodat u over vijf jaar een complete reeks filmlessen in de kast heeft.U kunt zich nu alvast verzekeren van alle katernen van deze gebruiksvriendelijke reeks! Voor slechts € 119,15 ontvangt u alle katernen de komende jaren automatisch. Deze actie is gelding tot 1 juli 2011 en alleen te bestellen onder vermelding van de volgende actiecode: KF33191011. Ga naar www.avontureninhetdonker.nl en vul het bestelformulier in. Losse katernen kosten € 39,75.

Kijk ook op www.filmeducatie.nl voor in-formatie over deskundigheidsbevordering, filmworkshops en lesmaterialen van diverse aanbieders!