Me emrin e Allahut, t Gjithmshirshmit, Mshiruesit

CKshill gCShejkh Ibrahim Er-Ruhejli g

Shejkh Ibrahim ibn Amir er-RuhejliCKshill gn lidhje me far duhet t merret n konsiderat kur ndodhin mosmarrveshje dhe rregullat e bojkotimit dhe t kundrprgjigjes ndaj gabimtarit

Tiran 2011

Titulli i origjinalit:

En-Nesiha fi ma jexhibu mura'etuhu indel hilaf, we dawabitu hexhri muhalifi, we redi alejhi.Titulli n shqip:

Kshill n lidhje me far duhet t merret n konsiderat kur ndodhin mosmarrveshje dhe rregullat e bojkotimit dhe t kundrprgjigjes ndaj gabimtarit.Autori: Shejkh Ibrahim ibn Amir er-RuhejliPrktheu nga arabishtja: Ylli Rama

Recensoi: Shuajb Rexha

Redaktor gjuhsor: Sashenka Jaupi

Faqosja dhe kopertina: Rajan Alliu5Me emrin e Allahut, t Gjithmshirshmit, Mshiruesit!

Parathnia e botimit t par

F

alnderimi i takon vetm Allahut, Zotit t botrave, paqja dhe nderimi i Allahut qofshin mbi t Drguarin e Tij besnik, mbi familjen e tij dhe shokt e tij t mir e t pastr.

M pas:

Nisa t shkruaj kt broshur t shkurtr me titull Kshill rinis n fund t muajit t bereqetshm t Ramazanit t vitit 1424 sipas hixhretit (2003) dhe e mbarova at m datn tet t muajit Sheual t t njjtit vit.

Pasi e printova kt broshur, ia drgova disa prej dijetarve dhe kolegve tan t nderuar, t cilt shfaqin interes pr thirrjen (davetin) dhe orientimin e rinis. Ata e plqyen dhe e vlersuan prmbajtjen e ksaj broshure si tem akademike; kshtu q ua shprndava disa nxnsve t dijes, n mnyr q ata ta shprndanin brenda shtetit ton, apo edhe jasht tij, ashtu si ishte, si dorshkrim. M pas, m njoftuan se ishin shprndar mijra kopje prej saj n disa shtete.

Pak koh m von, pati nj shtim t interesimit pr kt broshur, nga individ q nuk u kishte rn ende n dor ndonj kopje, ndaj vendosa q ta botoja, duke shpresuar q nga kjo t prfitojn t gjith dhe t jet e mundshme pr t gjith.

Ky sht dhe botimi i saj i par me nj shtes, me temn Pika e gjasht, e cila ka t bj me qllimet e bojkotimit. E shtova kt pjes n tekstin e broshurs, duke par nevojn e madhe pr kujdesin q duhet treguar lidhur me kt pik. Po ashtu, kam prmirsuar edhe disa detaje n disa fjali, t cilat kan t bjn me mnyrn e t shprehurit dhe me termat.

E pash t arsyeshme q ti vendos nj titull, me qllim q t nxjerr n pah mesazhin q prmban kjo broshur, por, njkohsisht duke ruajtur edhe titullin origjinal, e pr kt arsye e titullova:

Kshill n lidhje me far duhet t merret n konsiderat kur ndodhin mosmarrveshje dhe rregullat e bojkotimit dhe t kundrprgjigjes ndaj gabimtarit.E lusim Allahun q ta pranoj kt pun, si dhe ta bj at t dobishme, t jet ndihm pr temn q trajton, me t vrtet Ai sht Dgjues dhe i prgjigjet lutjeve.

Shejkh Ibrahim ibn Amir Er-Ruhejli

Parathnie

F

alnderimi i takon vetm Allahut, Zotit t botrave, paqja dhe nderimi i Allahut qofshin mbi Pejgamberin ton Muhamed, mbi familjen e tij dhe t gjith shokt e tij.

Kjo broshur sht nj kshill pr rinin q pason sunetin dhe xhematin, si obligim pr t dhn kontributin ton n kshillimin e muslimanve, po ashtu shrben edhe si bashkim mes Ehli Sunetit, pr t ciln kan ardhur edhe argumentet q na nxisin pr dika t till.

Shkak pr shkrimit t ksaj broshure sht br gjendja q prjetojn shum prej t rinjve selefij n shum prej vendeve islame, si edhe n vendet joislame, n t cilat jetojn nj pakic e muslimanve. Kjo gjendje sht pasoj e mosmarrveshjeve n disa shtje akademike dhe qndrimi q mbahet nga disa kundrshtar, e si pasoj ndodhi prarja dhe bojkoti, deri sa kaloi n armiqsi e padrejtsi midis pasuesve t sunetit. Rrjedhimisht, fitneja u shtua dhe rreziku i saj u prshkallzua, gj e cila ndikon n ecurin e davetit pr t pasuar sunetin dhe po ashtu, u b shkak q ti ndaloj disa persona q t bashkohen me kt thirrje, pasi q njerzit filluan q ti prgjigjeshin ksaj thirrje n shum prej vendeve dhe shteteve.

Po e prmbledh kt kshill n pikat e mposhtme, duke e lutur Allahun e Lartsuar q t jem i sinqert dhe ta arrij t vrtetn n fjal dhe po ashtu ta kthej kt broshur n dobi pr t gjith ata musliman q e lexojn.

E para: Prej bazave themelore t fes sht se muslimani duhet t prmirsoj veten e tij dhe t mundohet q ta shptoj at, si dhe t largohet prej gjrave q e shkatrrojn, prpara se t merret me njerzit e tjer, ashtu sikurse ka thn Allahu i Lartsuar: Pasha kohn! Me t vrtet, njeriu sht n humbje, prve atyre q besojn dhe bjn vepra t mira, i kshillojn njri-tjetrit t vrtetn dhe i kshillojn njri-tjetrit durimin. (Asr: 1-3).Allahu i Lartsuar tregon pr ata q shptojn nga humbja se vetm ata jan njerzit q i prmbushin kto cilsi. E vuri theksin tek besimi dhe puna e mir te vetja e tyre, para se ti thrrisnin t tjert q t kshilloheshin me t vrtetn dhe me durimin. Ky sht thelbi pr sa i prket ksaj shtjeje.

Allahu i Lartsuar i ka qortuar Beni Israilt (ifutt), pr shkak se e kan kundrshtuar kt parim baz, sikurse na tregon Allahu me fjaln e Tij:

Vall, a i urdhroni njerzit q t bjn t mira dhe veten tuaj po e harroni, ju q lexoni Shkrimet?!A nuk arsyetoni?! (Bekare: 44).

Rinia duhet t punoj pr prmirsimin e vetes, para se t mendoj pr t prmirsuar t tjert; nse ata i prmbahen ksaj metode dhe nse arrijn q t bashkojn mes zbatimit t fes s Allahut te vetja e tyre dhe thirrjes q u drejtojn t tjerve, ather, ata jan n t vrtet sipas udhzimit t Selefve dhe Allahu do sjell dobi me ta, si dhe do konsideroheshin thirrs n sunet me fjalt dhe punt e tyre. Pasha Allahun! Kjo sht grada m e lart, e cila nse i mundsohet dikujt q ta arrij, ditn e Gjykimit ai do t jet nga njerzit n grad m t lart.

Allahu i Lartsuar thot:

E kush flet m bukur se ai q i fton njerzit drejt Allahut, bn vepra t mira dhe thot: Un, me t vrtet jam musliman. (Fussilet: 33).

E

dyta: Dihet se pasuesit e vrtet t sunetit jan shmblltyra m e mir e Islamit si n besim, ashtu edhe n sjellje. Si rrjedhoj e moskuptimit n mnyr t drejt, n prgjithsi mendohet se pr t qen pasues i Sunetit ose pr t qen selefi, mjafton q personi t ket besimin e pastr t Ehli Sunetit, pa i dhn rndsi ans s moralit dhe t sjelljes islame, si dhe tu jap hakun muslimanve n marrdhniet shoqrore midis tyre.

Shejhul Islam Ibn Tejmijeh n fund t librit Akidetul Wasitijeh, pasi prmendi bazat e Ehli Sunetit n besim thot: Megjithat, ata pasi i kan t gjitha kto baza, urdhrojn pr t mir dhe ndalojn nga e keqja, ashtu sikurse i urdhron ata Sheriati (Islami) dhe besojn se kryerja e Haxhit, e Xhihadit, e Xhumave, e Bajrameve bhet me prijsit, qofshin t mir, apo mkatar t prishur. Gjithashtu i kushtojn rndsi namazeve me xhemat, besojn se duhet q ta kshillojn umetin, si dhe ta besojn fjaln e tij, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, ku thot:

Besimtari pr besimtarin sht si nj ndrtes e vetme, pjest e s cils forcojn njra-tjetrn dhe ndrthuri gishtrinjt e tij, si dhe fjaln e tij:

Shembulli i besimtarve n dashurin mes tyre dhe mshirn e dhembshurin q kan pr njri-tjetrin sht si shembulli i nj trupi t vetm, nse nj pjes e tij rnkon, ather i gjith trupi prjeton ethe dhe pagjumsi.

Gjithashtu, ata urdhrojn pr durim kur bie fatkeqsia, pr falnderim kur jan n mirsi dhe pr tu knaqur me caktimin, qoft ky edhe i hidhur. Bjn thirrje pr t shfaqur sjelljet m t mira dhe punt m t mira, si dhe t besojn fjaln e tij, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t:

Besimtari me besim m t plot sht ai, i cili ka moralin m t mir.

Ata e nxisin besimtarin q t mbaj lidhjet me at, i cili i ka shkputur lidhjet, ti jap atij q nuk i ka dhn, ta fal at q i ka br padrejtsi; urdhrojn pr sjelljen e mir me prindrit, po ashtu, ata urdhrojn q t ruhen lidhjet farefisnore, t sillet mir me komshinjt, ndalojn nga mendjemadhsia, nga mburrja, nga arroganca ndaj krijesave, qofshin kto gjra me t drejt, apo pa t drejt. Ata urdhrojn pr moral t lart dhe i ndalojn sjelljet e ulta.

Gjithka q veprojn ose thon prej ktyre gjrave, apo gjrave t tjera, e bjn duke pasuar Librin e Allahut dhe Sunetin; rruga e tyre sht feja Islame, me t ciln Allahu drgoi Muhamedin, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t. Mbaroi fjala e Ibn Tejmijes, (Akidetu Wasitijeh: 129-131).E

treta: Prej qllimeve t mdha q Islami ka nxitur pr to sht edhe: udhzimi i njerzve n kt Fe, ashtu sikurse i tha Pejgamberi, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, Aliut kur e drgoi at n luftn e Hajberit:

Nse Allahu udhzon nprmjet teje qoft edhe nj person t vetm, sht m mir pr ty se sa t posedosh devet e kuqe (Transmeton Buhariu nr. 4210 dhe Muslimi nr. 2406).

Pr kt arsye, atyre q Allahu ua ka mundsuar udhzimin n sunet duhet q t mundohen ti thrrasin edhe t tjert, t cilt kan humbur prej tij, apo q kan neglizhuar n prmbushjen e tij ashtu si duhet, si dhe t prdorin t gjitha mnyrat e mundshme pr ti udhzuar njerzit, e pr ti afruar zemrat e tyre tek e vrteta, duke u folur me butsi, ashtu si na tregon Allahu i Lartsuar kur i tha Musait dhe Harunit:

Shkoni tek Faraoni sepse ai e ka tepruar. Dhe flisni me t me fjal t buta (Taha: 43-44).

Allahu urdhroi q atij njeriu q e ka tepruar ti flitej me butsi, megjithse e dinte q ai njeri do t vdiste si mohues, e duke qen kshtu, far mund t thuhet pr ata q jan m pak t kqij se ai, pr ata musliman q kan br gabime?!

Gjithashtu tu drejtohesh njerzve, t cilve u bn thirrje, me titujt dhe ofiqet q u prshtaten gradave dhe pozitave t tyre, sikundr kemi shembullin e Pejgamberit, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, kur i ka shkruar Herakliut duke iu referuar: Drejtuar Herakliut, t madhit t romakve, apo sikurse e thrriste Abdullah ibn Ubej ibn Selulin me llagapin Ebul Habab.

Thirrsi duhet t jet i pajisur me durim, n rastet kur personat q thrriten tregojn sjellje t ftoht, apo t sillen mir edhe kur ata sillen n mnyr t padenj, n mnyr q t mos tregohen t nxituar n arritjen e fryteve; si ka thn Allahu i Lartsuar: Prandaj, ti bhu i durueshm (o Muhamed), ashtu si kan duruar me kmbngulje t drguarit e vendosur dhe mos krko shpejtimin e dnimit pr ata!(El -Ahkaf: 35).E

katrta: Nxnsit e dijes, n veanti ata q jan thirrs, duhet q t bjn dallimin ndrmjet mirsjelljes dhe lajkave.

Mirsjellja sht elementi q krkohet, i cili ka t bj me butsin n sjellje, sikundr sht prmendur edhe n librin Lisanul Arab (14/255): ...mirsjellja me njerzit d.m.th: t jesh i but me ta, t sillesh mir dhe ti durosh ata, n mnyr q mos t largohen prej teje; nga ana tjetr, lajkatimi sht i urryer dhe ka t bj me fen, Allahu i Lartsuar thot:

Ata dshirojn q ti t bsh lshime, kshtu q edhe ata t bjn lshime. (El-Kalem: 9).

Hasen el-Basri ka thn n komentimin e ktij ajeti: Ata kan dshir q t t bjn lajka n fen tnde, n mnyr q edhe ti tu bsh lajka n fen e tyre (Tefsir el-Begauij: 4/377).

Ai q shfaq mirsjellje tregon butsi n marrdhnien e tij ndaj t tjerve, por pa lshuar gj prej fes s tij n mirsjelljen q tregon me njerzit, ndrsa ai q bn lajka afrohet tek njerzit, duke ln mangt dika prej fes. I drguari i Allahut, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, ka qen personi me moralin m t mir, si dhe m i buti me umetin, kjo prbn pjesn e udhzimit t tij n butsi dhe n mirsjellje. N t njjtn koh, ai ka qen njeriu m korrekt n fen e Allahut, nuk lshonte gj prej fes, ndaj askujt dhe pr asknd, kushdo q t ishte dhe kjo gj prfaqson forcn e qndrueshmris s tij n fe, e cila bie ndesh me lajkatimin.

Pr kt arsye nxnsit e dijes duhet q ta bjn dallimin mes tyre, sepse ka disa prej njerzve q mendojn se t jesh i but me njerzit sht dobsi n fe dhe quhesh i lkundur, ndrsa disa t tjer mendojn se prej cilsive, si mirsjellja dhe butsia, sht q ta pranosh t kotn prej njerzve, si dhe t heshtsh ndaj gabimit. Q t dyja grupet e kan gabim, jan larg s vrtets, prandaj na nevojitet q t kemi kujdes n kt pik, sepse rrshqitja n t sht e rrezikshme dhe prej saj ruhet vetm individi, t cilin Allahu e ka udhzuar dhe i jep sukses.E

pesta: Ai q i thrret njerzit, mund t prdor dy mnyra t ligjshme, pr t cilat kan ardhur edhe argumentet. Mnyra e par: duke ndjekur rrugn e afrimit, t inkurajimit dhe t nxitjes pr pun t mira. Mnyra e dyt: duke ndjekur rrugn e bojkotimit dhe trheqjes s vrejtjes. Ai q e prgjithson prdorimin e njrs prej ktyre dy mnyrave me do person gabon. Prkundrazi, me njeriun q gabon, ai duhet t ndjek at rrug q shpreson se sht m e dobishme pr t, m afr pranimit t s vrtets prej tij dhe m afr prmirsimit t tij, kjo sht rruga q duhet t ndiqet me t. Nse bojkotimi sht m i dobishm tek ai, ather ai prbn rrugn m t ligjshme ndaj ktij personi.

Ai besimtar thirrs, i cili ndjek rrugn e afrimit dhe t inkurajimit ndaj individit q meriton bojkotimin; ai ka gabuar dhe sht treguar neglizhent, ndrsa ai besimtar thirrs, i cili ndjek rrugn e bojkotimit ndaj atij q meriton butsin dhe afrimin, sht sjell n mnyr t ashpr dhe bhet shkak q i thirruri t largohet.

Shejhul Islam Ibn Tejmijeh n lidhje me kt thot: Bojkotimi ndryshon sipas gjendjes s personave q bjn bojkot, n varsi t forcs ose t dobsis s tyre, si dhe nga fakti nse jan shum apo pak, sepse qllimi i bojkotimit sht qortimi i personit q i bhet bojkot dhe edukimi i tij dhe po ashtu ka pr qllim q njerzit e thjesht t largohen nga ai veprim i gabuar. Nse bojkotimi ndaj personit ka dobi dhe shpie n paksimin e sherrit, apo n largimin e tij nga sherri, ather bojkotimi sht i lejuar. Nga ana tjetr, n qoft se atij q i bhet bojkot dhe t tjert nuk ndikohen prej bojkotimit, por prkundrazi sherri shtohet, ndrkoh q bojkotuesi sht i dobt, duke br q dmi t jet m i madh se dobia ather bojkotimi nuk lejohet. Pr kt arsye, butsia me disa njerz sht m e dobishme se sa bojkotimi i tyre, ndrsa bojkotimi i disa njerzve sht m i mir se sa butsia me ta, prandaj edhe Pejgamberi, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, me disa prej njerzve sillej but, ndrsa disa t tjerve u bnte bojkot.

Kjo tem sht e ngjashme me shtjen e armikut, me t cilin n disa raste sht e ligjshme lufta, n disa raste armpushimi dhe paqja, e n raste t tjera marrja e xhizjes, t gjitha kto, n baz t dobis dhe n varsi t situats. Prgjigjet e dijetarve t mdhenj, si imam Ahmedi dhe t tjer, n lidhje me kt shtje bazohen pikrisht n kt parim. (Mexhmuul Fetaua: 28/206).

Gjithashtu ai, Allahu e mshiroft, kur sqaron gabimin e atyre q prgjithsojn prdorimin e bojkotit, apo sjelljes s but, pa marr parasysh rregullin e lartprmendur, thot: Disa njerz e prgjithsuan bojkotimin dhe e prdorn at, n shtje q nuk ishin t urdhruar ta bnin, as nuk e kishin detyr dhe as nuk ishte e plqyer, e ndoshta me at q bn lan pas dore detyra dhe pun t plqyeshme dhe bn gjra t ndaluara. Ndrsa disa besimtar t tjer e lan trsisht pas dore parimin e bojkotit, duke mos e bojkotuar at q e meritonte, si pasoj e bidateve dhe e punve t kqija (Mexhmuul Fetaua: 28/213).

E

gjashta: Bojkotimi lejohet pr tri qllime fetare; pr t cilat kan treguar argumentet si dhe e kan vendosur dijetart e mdhenj.

Qllimi i par: Bojkotimi i cili sht n dobi t personit i cili bn bojkotin. Muslimani ka t drejt q t bojkotoj doknd q e dmton nse shoqrohet me t, si p.sh: pasuesit e bidatit ose gjynahqart, t cilt e dmtojn fen e tij nse ai shoqrohet me ta.

E pr kt shtje na tregon hadithi i Ebu Musa el-Eshariut, i cili gjendet n dy sahihet se Pejgamberi, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, ka thn:

Shembulli i shokut t mir dhe i shokut t keq sht si shembulli i atij q mban er t mir dhe farktarit; njeriu i cili mban ern e mir, ose prej tij do t merrje nga kjo er e mir, ose s paku prej tij do t nuhassh er t mir, ndrsa farktari ose do t ti djeg rrobat ose s paku prej tij do t nuhassh er t keqe (Transmeton: Buhariu me numr: 3101 dhe Muslimi me numr: 2628).

N kt hadith kemi udhzimin e Pejgamberit, paqja dhe ndermi i Allahut qoft mbi t, n shoqrimin e njerzve t mir, se si prfiton prej tyre dhe po ashtu, si t kemi kujdes nga shoqrimi me njerz t kqij, duke qen se si pasoj e shoqrimit me ta dmtohet feja jote.

N kt hadith kemi udhzimin e Pejgamberit, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, q t shoqrohemi me njerzit e mir e t devotshm, sepse mirsia e tyre u prcillet edhe shoqruesve t tij, si dhe t mos shoqrohemi me t kqijt sepse shoqrimi i tyre t len pasoja dmtuese n fe.

Sipas ktij hadithi del n pah lejimi i bojkotimit t individit, nga i cili druhemi se na dmton fen nse shoqrohemi me ta dhe individt q nuk druhen nga dmtimi i fes s tyre nse shoqrohen me ta; sikurse mund t jen p.sh., dijetart, prej t cilve shpresohet q t tjert t prfitojn prej dituris s tyre, pa e dmtuar dijetarin n fen e tij, ksaj kategorie individsh nuk u lejohet q t bjn bojkotim, por prkundrazi, u lejohet t shoqrohen me persona t till, n mnyr q t ndikojn tek ta, nse dobia sht e konsiderueshme.Qllimi i dyt: Bojkotimi n dobi t umetit: Lejohet bojkotimi ndaj personit, nse umeti prfiton dobi nprmjet bojkotimin e tij; si p.sh., t bojkotosh disa prej atyre q kundrshtojn sunetin n mnyr q t tjert t marrin msim prej bojkotit t tij e mos t veprojn si ai.

Si shembull prej sunetit mbi kt shtje na vjen n ndihm transmetimi i Buhariut dhe Muslimit t hadithit t Ebu Hurejrs, Allahu qoft i knaqur prej tij:

Se t Drguarit t Allahut (paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t) i sillnin xhenaze q kishte pasur borxhe dhe ai pyeste: A ka ln pasuri? Nse i tregonin se ka ln pasuri pr t shlyer borxhin, ai ia falte namazin, n t kundrt thoshte: Faljani namazin shokut tuaj. (Buhariu: 5371 dhe Muslimi: 1619).Pejgamberi, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, nuk ia falte namazin e xhenazes megjithse ai mund t ishte besimtar i kapur pas fes, por nuk kishte ln se me far t lante borxhin n mnyr q t tjert t merrnin msim dhe mos t vepronin si ai, si dhe e ka shtjelluar shejhul Islam Ibn Tejmije (Allahu e mshiroft) ku thot: Ai q i bn gjynahet haptas, megjithse kan besimin, si p.sh., individt q bjn gjynahe t mdha, ktyre duhet patjetr q tua falin xhenazen disa prej muslimanve, por nse ndokush nuk ua fal namazin e xhenazes n mnyr q t tjert q jan si ai t marrin msim, sikurse ka vepruar Pejgamberi, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, i cili nuk ua ka falur namazin atyre q kan vrar veten, apo atyre q kan qen vrass, borxhlinjve q nuk kan ln pasuri pr t lar borxhin dhe po ashtu shum prej selefve nuk e kan falur namazin e bidatinjve, kjo vepr prej tij sht sunet i mir (Mexhmuul Fetaua: 24/286).

Qllimi i tret: Bojkoti n dobi t atij q i bhet bojkot (personit q ka kundrshtuar sunetin). Lejohet bojkotimi i personave q kan kundrshtuar sunetin, t till si bidatinjt ose ata q bjn gjynahe, nse n bojkotin q u bhet ka dobi pr ta, n mnyr q t largohen nga kryerja e asaj vepre dhe t pendohen pr at q kan br.Pr kt lloj bojkoti dshmon edhe ngjarja e Pejgamberit, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, kur i bri bojkot Kab ibn Makit dhe dy shokve t tij, deri sa ata u penduan pr at q vepruan dhe kjo ngjarje sht transmetuar nga dy sahiht nga hadithi i Kab ibn Malik. (Trasmenton: Buhariu: 6255 dhe Muslimi: 2769).

Shembuj t till ka plot n sunetin e Pejgamberit, dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, po ashtu edhe prej punve t selefve t par ku jan bojkotuar ata q e kan kundrshtuar sunetin, n mnyr q t marrin msim dhe t edukohen.

Ky lloj bojkotimi, bojkoti pr t mirn e personit q bojkotohet, megjithse n thelb t tij sht i lejuar, duhet t ket parasysh rregullat q kan t bjn me vrtetsin e tij dhe zbatimin e tij tek nj person i caktuar, prej atyre q e kan kundrshtuar sunetin, gj t ciln do ta sqarojm n pikn e mposhtme.

E

shtata: Ai q e shikon bojkotimin e kundrshtarit tek qllimi i tret prej qllimeve t bojkotit (i cili sht: bojkotimi i kundrshtarit pr t mirn dhe pr prmirsimin e tij), duhet q t marr parasysh rregullat fetare lidhur me kt tem, pr t cilat kan folur dijetart e me an t s cilave mund t shohim qartsisht se kujt duhet ti bhet bojkot dhe kujt nuk duhet ti bhet bojkot prej kundrshtarve.Prej rregullave jan:

1- Rregulla q kan t bjn me individin i cili bn bojkotin: Ai duhet q t jet i fort n karakter, n mnyr q bojkoti i tij t ndikoj n edukimin e kundrshtarit, sepse nse ai sht i dobt, ather bojkoti nuk e kryen funksionin e tij; kjo ndodh nse duke br bojkot merret si qllim prmirsimi dhe edukimi i kundrshtarit, e nse qllimi i bojkotit sht t ruhet prej tij, duke u druajtur nga fakti q shoqrimi me t do t ndikoj negativisht n fen e tij, ather ai mund t bojkotoj doknd q e dmton at, sikurse e prmendm edhe m sipr.2- Rregulla q kan t bjn me personin t cilit i bhet bojkot:

sht i lejueshm t bhet bojkot nse bojkoti q i bhet nj individi ka aq dobi sa ai t kthehet dhe t ndjek rrugn e vrtet; e nse atij nuk i bn dobi kjo, por prkundrazi, ia shton atij largimin dhe inatin, bojkoti i tij nuk lejohet dhe kjo ka t bj me natyrn e disa personave q jan t fort n karakter dhe t ashpr n sjellje dhe q nuk nnshtrohen, edhe nse ai dmtohet. Ktij individi nuk i bn dobi ndshkimi dhe bojkotimi, por mund ti bj dobi butsia n sjellje dhe afrimi e ndoshta, n mosprfitimin e tij nga bojkoti mund t ndikojn disa faktor t jashtm, si p.sh: t jet person me pozit ose person i pasur, apo person me gard. Ksaj kategorie individsh, n shumicn e rasteve, nuk u bn dobi bojkotimi sepse ata mendojn se nuk ia kan nevojn individit q i bn bojkot nse ai i bojkoton ata, pr kt arsye Pejgamberi, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, i afronte dhe u fitonte zemrat atyre q konsideroheshin si pari n popujt e tyre dhe ishin njerz me pozita t larta shoqrore, si Ebu Sufjani, Ujejnetu ibn Hisn, Ekreu ibn Habis etj.Shejhul Islam Ibn Tejmije thot: Pejgamberi, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, disa i afronte dhe disa t tjer i bojkotonte, sikurse veproi me tre persona, t cilt nuk morn pjes n luft, megjithse ata ishin m t mir se shum prej tyre q ai i afronte dhe u prfitonte zemrat sepse kta t fundit ishin prijs dhe me pozita shoqrore n fiset e tyre (Mexhmuul Fetua 28/206).

3- Rregullat q kan t bjn me llojin e kundrshtimit: Nuk ekziston ndonj lloj kundrshtimi q t mund t thuhet se pr kt lloj bojkotimi vlen prher, apo pr nj lloj tjetr, bojkotimi asnjher nuk mund t ket vler, sikurse mendojn disa se bojkot u bhet bidatinjve e jo atyre q bjn gjynahe, apo hexhr (bojkot) u bhet atyre q bjn bidate q t nxjerrin nga Islami, ndrkoh q disa bidateve t tjera nuk u bhet bojkot; ose nse bojkoti bhet pr gjynahet e mdha e jo pr t voglat, por prkundrazi bojkoti sht pr t gjitha llojet e gjynaheve, edhe nse jan t vogla, nse konsiderohet prej personave q bojkotimi mund t ket dobi ndaj tij. E gjith shtja kthehet n pyetjen se a i bn apo nuk i bn dobi bojkotimi, atij personi q ka kundrshtuar sunetin, pa marr parasysh nse kundrshtimi sht i vogl apo i madh.Duke u bazuar n kt bojkot mund t ti bhet nj personit prej pasuesve t sunetit pr ndonj kundrshtim t vogl, sikurse veproi i Drguari i Allahut, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, kur i bri bojkot disa prej shokve t tij n gjra t vogla, si p.sh: t moskthyerit selam nga ai, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, t Amar ibn Jasirit, Allahu qoft i knaqur prej tij, kur ky u parfumos me Zaferan. (Transmeton: Ebu Davudi (4601) dhe e ka cilsuar si Hasen (t mir) shejh Albani n librin Sahih Ebu Davud).

Gjithashtu, moskthimi i selamit nga ai, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, ndaj shokut t tij, i cili kishte ndrtuar nj kube, derisa ai e shembi at. (Transmetoi: Ebu Davudi (5237) dhe e ka saktsuar hadithin shejh Albani n librin Sahih Ebu Davud).

N t njjtn koh mund t mos bhet bojkot ndaj disa personave, megjithse kan gabime t mdha dhe q jan n grad m t ult krahasuar me ata q u bhet bojkot. Shembull pr kt sht afrimi q Pejgamberi, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, i bnte Ekreu ibn Habis dhe Ujejnete ibn Hisn, si dhe afrimi q i bnte disa munafikve si Abdullah ibn Ubej etj. E gjith kjo bhej duke par dobin, si dhe duke pasur parasysh rregulla t tjera q kan t bjn me bojkotimin.4- Rregulla q kan t bjn me kohn dhe vendin n t cilin ndodhin gabimet:

Mes vendeve dhe kohrave n t cilat ndodhin gabimet dhe gjynahet ka dallim, po ashtu edhe nse prania e tyre sht m e madhe, n vende dhe n kohra, n t cilat gabimet jan t pakta dhe vepruesit e tyre jan m t pakt. Nse n ndonj vend apo koh dominojn pasuesit e sunetit, ather bojkotimi lejohet, duke pasur parasysh rregullat e tjera t bojkotimit; sepse ai i cili gabon sht i dobt dhe me kt bojkot ai disiplinohet, si ka thn Allahu n lidhje me Kab ibn Malik dhe shokt e tij: ... ather kur toka, sado e gjer, iu duk e ngusht dhe shpirtrat iu shtrnguan, aq sa u bindn se nuk ka strehim tjetr prve Allahut ... (Et-Teube: 118).

Shembull disiplinimi dhe korrektese sht rasti i Sabig ibn Asel, i cili u bojkotua nga Umeri dhe umeti, sikurse dihet. Mirpo nse n ndonj vend apo koh t caktuar dominimi sht i t kqijve dhe i pasuesve t s kots, bojkotimi nuk lejohet, prvese n rrethana t veanta, sepse bojkotimi nuk e prmbush qllimin e tij pr ndshkim dhe edukim, por prkundrazi kjo mund t dmtoj pasuesit e s vrtets.

Shejhul Islam Ibn Tejmije thot: Pr kt arsye, ekzistojn dallime mes vendeve ku pasuesit e bidatit jan t shumt, ashtu si ishin pasuesit e Kaderit n Basra, astrologt n Horasan, apo shiizmi n Kufe dhe vendeve q nuk jan t till. Gjithashtu ka dallim midis bojkotit prej dijetarve, t cilve u dgjohet fjala dhe bojkotit t br nga individ t tjer. Kur njihen qllimet e fes ndiqet rruga m e shkurtr dhe m e dobishme q t on drejt saj (Mexhmuul Fetua: 28/206-208).

5- Rregulla q kan t bjn me kohzgjatjen e bojkotit: Kjo koh duhet t jet e prshtatur me gjendjen e njeriut q gabon dhe llojit t gjynahut q ka br; sepse ka disa prej njerzve q edukohen me bojkotimin e nj ose dy ditve, nj ose dy muajve, ndrkoh q ka prej tyre, pr t cilt krkohet m shum, apo m pak koh. Nse prej bojkotimit arrihet qllimi, ather bojkotimi duhet t ndrpritet sepse n rast t kundrt arrin n gjendjen q e humbet shpresn, ashtu sikurse bojkoti nuk sjell dobi n rast se bhet n mas t pakt.

Ibn Kajimi, duke prmendur dobit q prfitohen nga bojkotimi i Pejgamberit, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, Kab ibn Malikut dhe shokve t tij, thot: N kt shtje ka argument se bojkotimi bhet prej prijsit, dijetarit dhe personit me pozit ndaj atyre q e meritojn qortimin. Bojkoti pr ta sht si ilai, n nj mnyr t till q nuk e dobson arritjen e shrimit, si dhe nuk shtohet n sasin dhe mnyrn e prdorimit pr arsye se do shkaktonte shkatrrimin e personit, sepse qllimi sht t edukohet dhe jo t shkatrrohet (Zadul Mead: 3/20).E

teta: Kundrprgjigja dhe refuzimi q i bhet kundrshtarit duhet t jet me qllimin q ta kshillosh at, si dhe t mbrosh umetin prej gabimit t tij.

Kjo pik prbn nj prej bazave m t mdha t Ehli Sunetit, si dhe prej xhihadit m t lart, por n zbatim t saj duhet q t merren parasysh rregullat fetare dhe kushtet nprmjet t cilave t arrihet qllimi fetar.

Prej ktyre rregullave:

1- Ky bojkot t jet i sinqert dhe me nijet t pastr pr t ndihmuar t vrtetn, kjo gj t jet parsore.

Prej elementve q tregojn se ekziston sinqeritet n at bojkot sht q t duash udhzimin e kundrshtarit dhe kthimin e tij tek e vrteta, si dhe duke ndjekur t gjitha rrugt e mnyrat q t shpien n afrimin e zemrs s tij, e jo n largimin e tij. Gjithashtu ta shoqrosh kt, duke iu lutur Allahut t Lartsuar q ta udhzoj at, sidomos nse ai person sht prej atyre besimtarve q e pasojn sunetin. Pejgamberi, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, ka br dua q t udhzohen disa prej pabesimtarve, e si mund t qndroj shtja nse bhet fjal pr dik q sht musliman, njsues i Allahut?!2- Kundrprgjigja t vij nga nj person i ditur, i cili sht i thelluar n dituri.Ky njeri i ditur, i cili i njeh hollsisht detajet, kndvshtrimet dhe shtjellimet e shtjes pr t ciln bhet kundrprgjigja, nga aspekti i argumenteve fetare dhe i thnieve t dijetarve, sht n gjendje t prcaktoj masn reale t gabimit q ka br kundrshtari, t kuptoj se ku qndron keqkuptimi i kundrshtarit dhe sht n dijeni t asaj se far kan thn dijetart lidhur me kt keqkuptim, t prfitoj prej fjalve t tyre mbi kt tem. Ai individ q merr prsipr ti kundrprgjigjet gabuesit duhet t ket argumentim t fort mbi sqarimin e s vrtets dhe largimin e keqkuptimeve, t jet i sakt n fjalt q prdor, n mnyr q fjalt e tij t mos keqkuptohen sepse nse individi q krkon t merret me kt aspekt nuk i posedon kto kushte gjat kundrprgjigjes s tij, ather dmi do t jet i madh.

3- T marr n konsiderat gjat kundrprgjigjes s tij dallimet q ekzistojn ndrmjet gabimtarve n at q kan gabuar.

Po ashtu, duhet t marr n konsiderat pozitn q mund t ket gabuesi, qoft n aspektin fetar, apo n at material (pr shtje dynjaje). Gjithashtu t bj dallimin mes qllimeve q shrbenin si nxitje n gabimin e tij, mos vall i erdhi nga padituria, apo nga plotsimi i tekave n mnyr t vazhdueshme dhe bidatit ose ka gabuar n t shprehur, sht nxituar n fjal (lapsus), sht ndikuar nga ndonj dijetar, nga banort e vendit ku ai jeton, nga ndonj shpjegim i gabuar dhe keqinterpretim, apo nga shum faktor t tjer q mund t shpien n gabime fetare.

Ai individ q nuk i merr n konsiderat kto dallime dhe nuk i ka parasysh gjat kundrprgjigjes, mund t bjer n ekstremin e teprimit ose t neglizhimit, gj e cila e bn q gabuesi t mos prfitoj nga fjalt e tij ose prfitimi i tij t jet i pakt.

4- T marr n konsiderat arritjen e asaj q sht m e dobishme nga ana fetare.

Nse pas kundrprgjigjes s tij shkaktohet dm m i madh se sa dmi i gabimit q ka br kundrshtari, ather nuk lejohet q ti kundrprgjigjesh; sepse nuk mund t largojm nj t keqe dhe n vend t saj t sjellim nj t keqe akoma m t madhe se ajo q larguam.

Shejhul Islam Ibn Tejmije thot: Nuk lejohet q t keqen e vogl ta largojm me nj t keqe m t madhe, e as t largojm dmin e vogl duke shkaktuar nj dm q sht m i madh se ai; sepse feja ka ardhur me qllimin q t bj t mundur arritjen e t mirave dhe prsosmrin e tyre, si dhe t bj t mundur shmangien e s keqes ose ta paksoj at, sipas mundsis. Ajo q krkohet sht e mira m e madhe ndrmjet t mirave, nse nuk sht e mundur q ti arrish t gjitha, si dhe largimin e t keqes m t madhe mes t kqijave, nse nuk sht i mundur largimi i t gjitha t kqijave (El-Mesail el-Mardinijeh: 63-64).

5- Duhet q prhapja e kundrprgjigjes t jet n prputhje me prmasat e prhapjes s gabimit.

Nse gabimi gjendet n nj vend ose n nj shoqri t caktuar, kundrprgjigja nuk duhet q t shprndahet, qoft n form t shkruar, n form auditive, apo n forma t tjera, nj n vend tjetr ose n nj shoqri tjetr q nuk ka dgjuar pr gabimin; nse kundrprgjigjja shprndahet, edhe gabimi do t prhapet n mnyr jo t drejtprdrejt, n kt mnyr njerzit mund ta dgjojn gabimin dhe u mbetet atyre dika prej gabimit, nse nuk binden me kundrprgjigjen. sht m mir q njerzit t qndrojn n qetsi dhe n mirsi duke mos dgjuar pr gabimin, se sa ta dgjojn at dhe m pas t dgjojn kundrprgjigjen e tij. T part tan t mir e merrnin n konsiderat dika t till n kundrprgjigjet e tyre. Shum prej ktyre dijetarve, n librat dhe kundrprgjigjet q shkruanin e argumentonin t vrtetn, pa e prmendur fare gabimin dhe kjo tregon pr nivelin e dituris q kishin, gj e cila mungon tek disa dijetar t kohve t fundit.

Ajo q u theksua m sipr lidhur me shprndarjen e kundrprgjigjes n at vend q gabimi nuk sht prhapur, theksohet edhe n lidhje me at shoqri q nuk e ka dgjuar dika t till edhe nse ai gabim mund t gjendet n shtetin e tyre. Kjo sht arsyeja q kundrprgjigjet nuk duhet q t prhapen mes njerzve t thjesht, t cilt nuk kan dgjuar pr t, qoft nprmjet librave ose kasetave. Sa e sa fitne u jan paraqitur njerzve t thjesht dhe si pasoj kan rn n dyshime dhe po ashtu jan hutuar rreth bazave t fes, si pasoj e asaj q kan par tek kundrprgjigjet, gjra q mendja e tyre nuk mund ti perceptonte. Individt q angazhohen n prhapjen e ktyre gjrave mes njerzve t thjesht ta ken frik Allahun, si dhe t ken kujdes mos t bhen shkaktar q t sprovojn njerzit n fen e Allahut.

Prej gjrave m t uditshme q kam dgjuar lidhur me kt tem sht se disa prej nxnsve t dijes jan angazhuar duke u shprndar libra t till disa besimtarve q sapo kan pranuar Islamin, t cilt nuk kan n Islam m shum se disa dit, apo disa muaj, ndrsa ata i kan kshilluar q ti lexojn kto libra! Pasha Allahun! Sa t uditshm jan kta persona n at q veprojn!!!6- Kundrprgjigjja ndaj kundrshtarit sht prej farzeve kifaje.

Nse dikush prej dijetarve e kryen kt obligim, arrihet me t qllimi fetar ndaj gabuesit, si dhe i trhiqet vmendja umetit prej atij gabimi, dijetart e tjer nuk jan t obliguar q edhe ata t bjn dika t till, si sht e njohur tek dijetart pr t gjitha shtjet q jan farz kifaje.

Nga gabimet e prhapura sht: Nse publikohet nj kundrprgjigje e nj dijetari ndaj nj gabuesi, apo del ndonj fetva q trheq vrejtjen pr ndonj gabim, shum prej nxnsve q pretendojn se pasojn Sunetin, u krkojn dijetarve apo nxnsve t tjer t dijes t shfaqin qndrimin pro apo kundr q kan ndaj kundrprgjigjes apo ndaj fetvas, derisa ka arritur situata q t krkohet prej disa nxnsve t vegjl se far qndrimi kan, apo edhe prej njerzve t thjesht, e m pas n baz t prgjigjes q u jepet ata lidhin dashurin apo armiqsin, e si pasoj e gjith ksaj vjen bojkotimi i njerzve, ku arrin puna q disa prej nxnsve t bojkotojn disa prej shujuhve t tyre, prej t cilve kan prfituar nga dija e tyre dhe besimi i tyre i pastr pr vite me radh. Ndodh q mund t prhapet fitneja npr shtpit e njerzve, ku shikon se si vllai bojkoton t vllan, apo fmija ftohet me prindrit e tij, e ndoshta mund t arrij shtja q burri t ndaj gruan e tij duke br q t oroditen fmijt.

E nse i hedh nj sy shoqris, e shikon at t ndar n dy ose m shum grupe, ku do grup fajson grupin tjetr, lshon lum akuzash dhe u obligon t tjerve q ta bojkotojn at grup. E gjith kjo ndodh tek individt q pretendojn se jan pasues t Sunetit, ku asnj grup nuk mund ta akuzoj grupin tjetr n besimin q ka, e as n metodologjin q ndjekin, prpara se t ndodhte kjo mosmarrveshje. E gjith kjo e ka burimin tek injoranca e madhe q kan mbi sunetin dhe rregullat e qortimit tek Ehli Suneti ose ata pasojn tekat (epshet) e tyre. E lusim Allahun e Lartsuar q t na ruaj e t na shptoj prej gjrave t tilla.

E

nnta: Dijetart e sunetit q jan t njohur pr besimin e tyre t pastr dhe pr mundin q kan dhn n prhapjen e sunetit dhe t triumfit t tij, duhet q t ruhet pozita e tyre dhe tu njihet vlera q kan. Kurrsesi nuk lejohet q t prfliten, apo t konsiderohen si bidatinj, apo t akuzohen se pasojn tekat e tyre (epshet), apo se jan nervoz, vetm pr shkak t ndonj gabimi q mund t ndodh prej tyre, si pasoj e ixhtihadit (mundit q japin n arritjen e s vrtets).

Shejhul Islam Ibn Tejmije thot: Nuk ka dyshim se gabimi q bhet n shtjet delikate, e t imta t dijes konsiderohen prej gabimeve q i falen umetit, edhe nse kan t bjn me shtjet e besimit. Sikur t mos ndodhte dika e till, shum prej njerzve me vlera t umetit do t shkatrroheshin. Prderisa Allahu e fal at person, i cili nuk e di se alkooli sht i ndaluar, nse sht rritur n nj vend ku sundon injoranca, edhe pse ai nuk e ka krkuar dijen, sht m parsore q ti falet gabimi i njeriut me vlera, i cili sht treguar i zellshm n krkimin e dijes, sipas mundsive q ka pasur n kohn e tij dhe n vendin e tij, pr sa koh q qllimi i tij sht i pastr, me qllim pr t pasuar t drguarin e Allahut sipas mundsive. Ky individ ka m prparsi q ti pranohen punt e mira, t shprblehet pr mundin e tij dhe t mos merret n llogari pr gabimet e tij, dhe e gjith kjo, n prmbushje t fjals s Tij ku thot: Zoti yn, mos na ndshko pr at q harrojm apo veprojm pa qllim! El-Bekare 286 (Mexhmuul Fetaua: 20/165).

Gjithashtu ai thot: Kjo sht ajo far kan thn dijetart e mdhenj selefij si Ebu Hanifeja, Shafiu, Theuri, Davud ibn Ali dhe t tjer. Ata nuk e konsideronin gjynahqar nj njeri q jepte mundin e tij pr t kuptuar t vrtetn, por gabonte, qoft n ndonj nga shtjet baz ose dytsore, si e ka prmendur kt prej tyre Ibn Hazmi dhe t tjert. Ata thon: Ky prfundim sht ajo q njihet prej sahabve dhe tabijnve, si dhe prej dijetarve t mdhenj t fes, se ata nuk nxirrnin asknd prej Islamit, e as nuk e konsideronin gjynahqar at q gabonte, pasi jepte mundin e tij pr t vrtetn, qoft ky gabim n shtje themelore ose dytsore t fes. Gjithashtu kan thn se: "ndarja e shtjeve fetare n shtje themelore dhe dytsore sht ndarje e formuluar nga pasuesit e bidatit, si apologve, mutezilive, xhehmijve e kushdo prej tyre q pason rrugn e tyre (Mexhmuul Fetaua 19/207).

Kjo nuk do t thot q t mos e kshillojm dijetarin nse gabon, prkundrazi, kshillimi i tij prbn obligimin q kemi ndaj tij, madje sht pjes e mirsjelljes dhe e dashamirsis q kemi ndaj tij, por nga ana tjetr kshilla duhet q t jepet me butsi dhe n mnyr q ti prshtatet pozits s tij q ka n dituri.

M pas, nse ai nuk i prsrit m gabimet e tij dhe e prmirson sjelljen, kjo sht m e mira, rrjedhimisht, pas ksaj, nuk lejohet q t flitet m e as t qortohet pr gabimet e tij, po ashtu, nuk duhet q t vihet n dyshim sinqeriteti i kthimit t tij n rrug t drejt.

E nse ai nuk ndrgjegjsohet pr gabimet, si pasoj e ndonj paqartsie, apo e ndonj keqinterpretimi q ndikon tek ai q t mos arrij tek e vrteta, duhet q gabimi i br rishtazi t vlersohet:

a- Nse gabimi ka t bj vetm me t personalisht, ather obligimi q kemi ndaj tij kryhet me kshillim n mnyr t veuar nga t tjert.

b- Nse gabimi i tij prhapet mes njerzve, ather u trhiqet vrejtja njerzve q t ruhen nga ky gabim, por duke e ruajtur pozitn q ka ky dijetar.

Ktu duhet q t trheqim vrejtjen pr dy parime kryesore t mdha:

E para: Duhet q nijeti t jet i pastr vetm pr t arritur t vrtetn dhe larg do nijeti pr qllime t tjera.

E dyta: Duhet q t ruajm pozitn q kan dijetart.

Kto dy baza nuk bien ndesh me njra-tjetrn tek pasuesit e sunetit dhe po ashtu, nuk i jepet prparsi njrs m shum se tjetrs.

Ti duam dijetart dhe ti njohim vlerat e tyre, nuk do t thot q t heshtim ndaj gabimeve q bjn, e t mos u trheqim vrejtje njerzve pr gabimet e tyre, si dhe t jemi t sinqert se duam t vrtetn. Duke trhequr vrejtje pr gabimet q ka br dijetari, nuk do t thot q ti prgojojm ata, apo ti nnvlersojm, prkundrazi mundsojm bashkim ndrmjet ktyre parimeve, nse Allahu jep sukses pr nj gj t till.

Ai individ q e njeh rrugn e dijetarve n trheqjen e vrejtjes ndaj gabimeve t njri-tjetrit, pa e cnuar pozitn e individit konkret, arrin t kuptoj t vrtetn e ksaj shtjeje. Shembujt rreth ksaj teme jan t shumt n fjalt e dijetarve.

E

dhjeta: Pasuesit e bidatit, t cilt e kan kundrshtuar besimin e Ehli Sunetit dhe metodologjin e tyre mbi mnyrn e argumentimit, edukimit, msimdhnies, thirrjes tek Allahu, t cilt kan pasuar tekat (epshet), duke mos ndjekur dijetart e Ehli Sunetit, por prkundrazi duke i ofenduar ata, i prgojojn, madje mendojn se jan m t mir se ata; kta jan bidatinj t humbur q duhen luftuar e duhet tu trhiqet vrejtja ndjeksve t tyre, pr rrugn e keqe q ata ndjekin, mbi largimin dhe devijimin q kan prej sunetit. Dyshimeve t tyre duhet tu kundrprgjigjemi dhe ti trajtojm si bidatinj n do koh dhe n do situat; gjithashtu kjo nuk na ndalon q ti thrrasim ata drejt s vrtets dhe po ashtu, t dialogojm me ta nprmjet dijetarve, duke prdorur mnyrn m t mir, nse kjo do t ndikonte n kthimin e tyre tek Suneti.

Duhet pasur kujdes q mos t prziesh mes dijetarve t Ehli Sunetit dhe mnyrs se si duhet t sillesh me ta, edhe nse kan gabime, duke ua ruajtur pozitn q u takon, e duke ua njohur vlerat q kan, sikurse e theksuam edhe m sipr. Pra, ka dallim mes tyre dhe mes dijetarve q pasojn bidatin, me t cilt e ke pr detyr q mos t bashkpunosh me ta, ti bojkotosh, si dhe tu trheqsh vrejtjen t tjerve prej tyre.

Ky dallim bhet sepse gabimi q ndodh nga dijetart e Ehli Sunetit ndodh prgjat mundit q tregojn n krkimin e s vrtets, duke ndjekur rrugn e sakt n mnyrn e argumentimit, ndrsa gabimi q shfaqet nga pasuesit e bidatit sht si pasoj e epsheve dhe mendimeve t devijuara dhe po ashtu si pasoj e mosndjekjes s rrugs s sakt n argumentim. Ekziston nj dallim t madh ndrmjet dy gjendjeve.Ky sht dallimi i madh midis pasuesve t sunetit dhe pasuesve t bidatit. N kt mnyr, tek personi mendjempreht bhet i qart shkaku, i cili i bn dijetart e mdhenj q t mos i konsiderojn bidatinj disa prej dijetarve t sunetit, t cilt jan pajtuar n disa pjes t mendimeve, apo t thnieve me pasuesit e bidatit.E

njmbdhjeta: Po e mbyll kt kshill me disa udhzime t mira, t vyera dhe t dobishme, t cilat i vlersoj si t arsyeshme dhe se besimtari q i v n zbatim arrin shprblim t madh, sevape dhe grada t larta tek Allahu. U bj thirrje vllezrve t mi q t punojn me to dhe ti ken parasysh, sidomos n kt koh, n t ciln jan shtuar fitnet, kan sunduar epshet dhe sht prhapur injoranca, me prjashtim t atyre q Allahu i ka mshiruar dhe i ka udhzuar.

1- Dije o vlla i sunetit, se nse ti je vrtet pasues i sunetit, ty nuk do t t dmtojn kurthet q banort e toks thurin ndaj teje dhe po ashtu, ty nuk mund t t nxjerrin prej sunetit akuzat q t bjn duke t cilsuar si pasues t bidatit.

Edhe nse do ishe i humbur dhe i devijuar, Allahu t ruajt nga dika e till, nuk do t t sillte ty ndonj dobi tek Allahu lavdrimi i njerzve dhe fjalt e tyre q t t cilsojn si pasues i sunetit, po ashtu edhe lvdatat me epitetet e gnjeshtrta q ti atribuojn n mnyr t pamerituar, pr sa koh q Allahu e di prej brendsis tnde at q n t vrtet ti di pr veten tnde; ndaj ruaju nga mashtrimi i vetvetes. T mjafton si prkujtim n kt rast kshilla e Pejgamberit, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, q i bri Ibn Abasit.(Transmeton Tirmidhiu me numr: 2516 dhe imam Ahmedi me numr: 2669).Dhe hadithin q tregon tre grupet e njerzve, me t cilt do t ndizet zjarri Ditn e Gjykimit, Allahu m ruajt mua dhe ty prej tij. (Transmeton imam Muslimi me numr: 1905).2- Dije se dijetart e mdhenj t sunetit arritn n gradat e larta n fe, me ndihmn q Allahu u dha, me durim dhe me bindje t thell. Allahu i Lartsuar thot: Ne zgjodhm prej tyre prijs, t cilt udhzonin me urdhrat Tan, pr sa koh q ishin t durueshm dhe besonin bindshm. (Es-Sexhde: 24).

Shejhul Islam Ibn Tejmije thot: Me durim dhe bindje arrihet q t jesh prijs n fe.

Bindja e thell: sht forca e dijes, e bazuar n argumentin e sakt, si dhe n kuptimin e pastr, e jo ashtu si zgjodhn disa nxns dije pr vete q hiseja e tyre e dituris t jet thjesht pasimi i nj dijetari, apo i ndonj nxnsi t dijes, duke pretenduar se e vrteta sht vetm me t dhe se askush nuk e ka kuptuar sunetin m mir se ai.Durimi: sht vazhdueshmria me kmbngulje n krkimin e dijes, duke e zbatuar at, si dhe duke u angazhuar me t n ort e nats dhe t dits, e t mos jesh si ata q u ka rn vullneti nga krkimi i dijes, kan rn n qetsi duke ia dorzuar veten epsheve, si pasoj e mungess s vullnetit n krkimin e dijes dhe n t punuarit me t.

3- Dije se t konsiderosh njerzit si mohues, bidatinj, apo gjynahqar sht e drejt vetm e Allahut, prandaj ki kujdes dhe ruaju q t mos e konsiderosh ndonj besimtar t dal nga feja, apo nga suneti, apo ta quash gjynahqar, nse ai nuk e meriton dika t till, edhe nse ai t nxjerr ty jasht Islamit duke t konsideruar si mohues ose jasht prej sunetit, apo t konsideron si gjynahqar. Pasuesit e sunetit nuk e trajtojn padrejtsin q u bhet nga kundrshtari me padrejtsi sepse nj gj e till sht nga shenjat e bidatinjve.

Shejhul Islam Ibn Tejmije thot: Hauarixht i konsiderojn si t dal nga Islami pasuesit e Sunetit dhe t xhematit, gjithashtu edhe mutezilit i konsiderojn t dal nga Islami kundrshtart e tyre, po ashtu bjn edhe rafidit. At person q nuk e nxjerrin nga Islami e konsiderojn gjynahqar (mkatar nse nuk i pason ata), ndrsa Ehli Suneti pasojn t vrtetn nga Zoti i tyre, t ciln ia zbriti t Drguarit, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, dhe nuk i nxjerrin nga Islami kundrshtart e tyre, ata jan m t diturit e njerzve rreth s vrtets dhe jan m t mshirshmit me krijesat (Minhaxhu Suneh 5/158).

4- Mos e bojkoto at q t bojkoton nga vllezrit e tu, prvese nse bojkotimi i tij sht i krkuar (i ligjshm), por jepi selam i pari dhe prfitoja zemrn, si dhe largoja dyshimin q ka ndaj teje, e nse ai prsri largohet pas ksaj, mos e beso bojkotin e tij me zemrn tnde, por n t njjtn koh mos e mundo veten tnde duke e ndjekur at nga pas; sepse ti je i pastr nga gjynahu i ndrprerjes s lidhjes, ndrsa n kt situat ai sht gjynahqari.

5- Prgojimi q njerzit t bjn ose vjen n trajtn e ofendimit t personit tnd, ose t mveshin nj t kot, e cila bie ndesh me besimin e Ehli Sunetit. Nse prflitesh n lidhje me individualitetin tnd si p.sh., etiketimi: injorant, i humbur, njeri q nuk kupton, etj., mos u prpiq q t kundrprgjigjesh (me t njjtn monedh) sepse prndryshe do t biesh n lavdrimin e vetvetes, gj e cila prbn humbjen e qart.

sht transmetuar se nj person e nnmoi njrin prej dijetarve t mdhenj t sunetit me nj fjal dhe ai ia ktheu: Nuk sht e largt ajo q the.Pasuesit e bidatit i etiketonin dijetart e sunetit me akuza t mdha n personalitein e tyre, por ata nuk ua vinin veshin dhe u kundrprgjigjeshin vetm n shtjet e fes, n t cilat kishin gabuar dhe e kshillonin umetin, ndaj dhe ne kemi shmblltyrn m t mir tek ata.

Nse t mveshin dika prej fjalve t kota si p.sh: filani thot kshtu ose ashtu, dika q ti nuk e ke thn, ather mohoje kt nga vetja jote n mnyr q mos t t mvishet dika e kot. Dijetart, vazhdimisht mohojn fjal q u mvishen atyre dhe q realisht nuk i kan thn, e kjo nuk konsiderohet lavdrim i vetes, por sht kshill ndaj umetit. Pr kt arsye ekziston nj dallim ndrmjet ksaj situate dhe situats s par. Pasoji dhe kapu pas udhzimit t dijetarve n lidhje me kt shtje, e mos u sill si disa injorant, t cilt nse prgojohen me dika, e mbushin botn me lvdata ndaj vetes, Allahu na ruajt prej poshtrimit.S fundmi:

6- Dije se njerzit i mojn shum ata q veprojn, nse je prej pasuesve t sunetit, ti do t mohesh do dit e m shum n t dhe me kalimin e ditve ti do t jesh prijs n t. Allahu i Lartsuar thot: Ne zgjodhm prej tyre prijs, t cilt udhzonin me urdhrat Tan, pr sa koh q ishin t durueshm dhe besonin bindshm. (Es-Sexhde: 24).E nse je prej bidatinjve, do dit ti mohesh tek ata, me kalimin e ditve ti do t bhesh prijs n kt (t keqe). Allahu i Lartsuar thot:

Thuaj (o Muhamed): Atyre q jan t humbur, i Gjithfuqishmi u dhnt jet, n mnyr q, kur t shohin at q u sht premtuar: ose dnimin (n kt jet) ose Orn (e Kiametit), ather ta marrin vesh se kush ka pozit m t keqe dhe rreth m t dobt. (Merjem: 75). Po ashtu ka thn pr Faraonin dhe pr popullin e tij, pasi i cilsoi ata me mendjemadhsi n padrejtsi:

Ne i bm ata udhheqs, q thrrisnin pr n zjarr, ndrsa n Ditn e Kiametit askush nuk do ti ndihmoj (Kasas: 41).

Ndaj, sot zgjidh pr veten tnde punt q dshiron, n mnyr q nesr t jesh prijs n to.Allahu e di m s miri.

Paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi robin dhe t Drguarin e Tij Muhamed.Prmbajtja

Parathnia e botimit t par .......................3Parathnie .........................................6E para: Nj nga bazat themelore t fes sht: Muslimani duhet q t prmirsoj veten e tij ..............8E dyta: Duhet q t dij se Ehli suneti jan me t vrtet t denj q ta paraqesin Islamin e plot si n besim, ashtu edhe n sjellje ........................................10E treta: Prej qllimeve t mdha, pr t ciln Islami ka nxitur sht; udhzimi i njerzve n kt fe ..............13E katrta: Duhet q nxnsit e dijes t bjn dallimin midis mirsjelljes dhe lajkave.........................................................15E pesta: Thirrsi gjat thirrjes q u bn njerzve ka dy metoda t lejuara: metoda e nxitjes dhe metoda e bojkotimit............18E gjashta: Bojkotimi lejohet pr tre arsye fetare ......21E shtata: Duhet q individi, i cili shikon n bojkotim t ket parasysh rregullat fetare..............................................26E teta: Kundrprgjigja ndaj kundrshtarit bhet si kshill ndaj tij dhe t ruhet umeti nga gabimi i tij .............................................................35Rregulla fetare n lidhje me kundrprgjigjen ndaj kundrshtarit ..................................................................351- Qllimi t jet i sinqert .............352- Kundrprgjigja bhet nga nj dijetar ................................................................363- T marr n konsiderat gjat kundrprgjigjes s tij dallimet q ekzistojn ndrmjet gabimtarve n at q kan gabuar....................................................................374- T ket parasysh me kundrprgjigjen ndaj kundrshtarit q t arrij dobin fetare me at kundrprgjigje .............................................................................385- T ket parasysh q kundrprgjigja t jet n prmasat e gabimit.........................................................................396- Kundrprgjigja ndaj kundrshtarit sht prej farzeve kifaje...............................................................42E nnta: Dijetart e Ehli Sunetit q njihet prej tyre besimi i pastr dhe mundi q kan dhn n ndihmn e sunetit duhet q tu ruhet atyre vendi q kan dhe t vlersohet mundi i tyre.......................................................................................44E dhjeta: Pasuesit e bidatit, t cilt kan kundrshtuar besimin e Ehli Sunetit dhe metodologjin e tyre n argumentim, msim, msimdhnie dhe n thirrjen pr tek Allahu si dhe pasojn epshin dhe nuk morn shmblltyr dijetart e sunetit, por prkundrazi i poshtrojn dhe i nnvlersojn ato, kta emrtohen bidatinj..................................49E njmbdhjeta: E mbyll kt kshill me disa udhzime t vogla, t dobishme e t mueshme q nse zbatohen nga besimtari, do t prfitohet shprblimin m i madh dhe grada m t larta tek Allahu .............................................................51Prmbajtja .........62 Sh.p.: Lloj bime prej t cils nxirret esenc parfumesh.

Sh.p.: Farz kifaje - obligim kolektiv, q do t thot, nse nj grup personash e kryejn at, bie obligimi i t tjerve.

Sh.p.: D.m.th. t arsyetohen n shtjet dytsore e mos t arsyetohen n shtjet themelore kur gabojn.

Sh.p.: Autori ka pr qllim hadithin e Ibn Abasit, Allahu qoft i knaqur prej tij, ku thot: Isha nj dit pas t drguarit t Allahut , paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, dhe m tha: "O djalosh! Un do t msoj disa fjal: bindiu Allahut n mnyr q Allahu t t ruaj ty, bindu Allahut q t t gjendet pran, nse krkon dika krkoje prej Allahut, e nse krkon ndihm krkoje prej Allahut. Dhe dije se nse umeti do t mblidhet pr t br dobi ty, nuk do ken mundsi t t bjn dobi m shum se ajo q e ka caktuar Allahu, e nse mblidhen pr t t shkaktuar dm ty, nuk do t dmtojn vetm aq sa Allahu e ka caktuar. Ndaj lapsat jan ngritur dhe fletushkat jan thar". Hadithin e ka saktsuar imam Albani, Allahu e mshiroft, n "Xhamiu Sagir" me numr: 13917.

Ka pr qllim hadithin e Ebu Hurejrs, Allahu qoft i knaqur prej tij, ku thot: Kam dgjuar t drguarin e Allahut, paqja dhe nderimi i Allahut qoft mbi t, duke thn: "Njeriu i par q do t gjykohet ditn e gjykimit do t jet ai i cili ka rn dshmor n luft. Do t thirret dhe do t'i tregohen mirsit e Allahut ndaj tij dhe ai do t'i pranoj, do t'i thuhet atij: far veprove me to? Do t thot: Kam luftuar n rrugn Tnde derisa rash dshmor. Do ti thuhet: Gnjen, ti ke luftuar pr t t thn njerzit q je trim dhe ashtu than. M pas urdhron q ta trheqin zvarr me fytyrn e tij dhe hidhet n zjarr. Dhe personi i cili msoi diturin e ua msoi at t tjerve si dhe lexoi Kur'anin. Do t thirret dhe do t'i tregohen mirsit e Allahut ndaj tij dhe ai do t'i pranoj, do t'i thuhet atij: far veprove me to? Do t thot: Msova diturin dhe ua msova at t tjerve dhe e lexova Kur'anin pr hirin Tnd! Do t'i thuhet atij: Gnjen, ti e msove dijen q t t thon t tjert se je dijetar si dhe e lexove Kur'anin q t t thon t tjert se je lexues dhe ashtu than. M pas urdhron q ta trheqin zvarr me fytyrn e tij dhe hidhet n zjarr. Si dhe personi t cilit i ka dhn Allahu nga t gjitha llojet e pasuris, do t thirret dhe do t'i tregohen mirsit e Allahut ndaj tij dhe ai do t'i pranoj, do t'i thuhet atij: far veprove me to? Do t thot: Nuk kam ln rrug q Ti ke pasur dshir q t shpenzohet n t, vetm se kam shpenzuar n t pr hirin Tnd. Do t'i thuhet atij: Gnjen, vetm se ti shpenzove q t t thon njerzit se je bujar, dhe ashtu than. M pas urdhron q ta trheqin zvarr me fytyrn e tij dhe hidhet n zjarr".