kernkracht · hanneke somers 5. van een oud schoolgebouw naar een zorgpunt. de dorpsraad in eethen...

12
KERN K Vereniging Kleine Kernen Noord-Brabant Jaargang 13 - nummer 3 - september 2016 Aanleg glasvezel buitengebied in Brabant van start •• ‘Het dorp dat zijn wij’ •• Zorgpunt Eethen voorbeeld voor andere dorpen •• In vijf stappen een goede enquête opstellen •• ‘Burgerparticipatie is niet iets wat je af moet vinken’ •• 2 5 6 VERDER: 10 N KRACHT EFFE NAOR GEFFE De nazomer is de tijd voor grote en kleine evenementen waarbij de Brabantse samenwerking in de dorpen opbloeit. Een daarvan is Effe naor Geffe dat inmiddels veertig jaar bestaat. Dit Brabants dorpsfeest trekt tegenwoordig 25.000 bezoekers en is uitgegroeid tot één van de grootste dorpsfeesten in Nederland •• 8 3

Upload: others

Post on 13-Apr-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: KERNKRACHT · Hanneke Somers 5. Van een oud schoolgebouw naar een zorgpunt. De dorpsraad in Eethen heeft het voor elkaar gekregen. “Er wordt van oudere mensen ver-wacht dat ze steeds

KERNKRACHTVereniging Kleine Kernen Noord-Brabant

Jaargang 13 - nummer 3 - september 2016

Aanleg glasvezel buitengebied in Brabant van start •• ‘Het dorp dat zijn wij’ •• Zorgpunt Eethen voorbeeld voor andere dorpen ••In vijf stappen een goede enquête opstellen ••‘Burgerparticipatie is niet iets wat je af moet vinken’ ••

25

6

VERDER:

10

KERNKRACHTEFFE NAOR GEFFE

Magazine voor kerngemeenschappen

De nazomer is de tijd voor grote en kleine evenementen waarbij de Brabantse samenwerking in de dorpen opbloeit.Een daarvan is Effe naor Geffe dat inmiddels veertig jaar bestaat. Dit Brabants dorpsfeest trekt tegenwoordig 25.000 bezoekers en is uitgegroeid tot één van de grootste dorpsfeesten inNederland ••

8

3

Page 2: KERNKRACHT · Hanneke Somers 5. Van een oud schoolgebouw naar een zorgpunt. De dorpsraad in Eethen heeft het voor elkaar gekregen. “Er wordt van oudere mensen ver-wacht dat ze steeds

puntenKERN

Kempenglas, de winnaar van 2015

Tiende Brabantse Kempentrofee Op 13 december 2016 wordt voor de tiende keer de Brabantse

Kempentrofee uitgereikt. De uitreiking vindt plaats tijdens de Winter-feesten in de gemeente Reusel – de Mierden.

De Brabantse Kempentrofee is een aanmoedigingsprijs voor bedrijven, organisaties en personen om innovatie en samenwerking in de regio de Brabantse Kempen te stimuleren. Iedereen kan meedoen; inwoners, bedrij-ven, organisaties en verenigingen. De jury kijkt bij de beoordeling van de projecten vooral naar hoe het initiatief tot stand is gekomen en op welke manier het vernieuwend is voor de regio.Via de website www.brabantsekempen.eu kunt u het aanmeldformulier invullen. Samen met informatie over het pro-ject of initiatief en een paar foto’s, kunt u het formulier toesturen naar [email protected]. Als het for-mulier vóór 23 septem-ber binnen is, wordt het initiatief gepubliceerd in een regionaal magazine.

Aanleg glasvezel buitengebied in Brabant van start

Mabib heeft alle voorbereidingen getroffen om in september te starten met de aanleg van glasvezel in het Noord-Bra-bantse buitengebied. Eind 2018 moeten alle woningen -waarvan de bewoners hebben aangegeven mee te doen - van glasvezel zijn voorzien.De aanleg van het glasvezelnetwerk wordt in twee ‘bouwstromen’ ingedeeld. Dit betekent dat men op twee verschil-lende locaties tegelijk gaat graven en aanleggen. Er wordt gestart in meerdere gemeentes tegelijk. Meer informatie is te vinden via de website van Mabib: www.mabib.nl.

Sobriëtas steunt kleinschalige projectenSobriëtas is een katholieke bewe-ging die functioneert als een klein-schalig subsidiefonds voor activi-teiten en projecten die aansluiten bij haar doelstelling.

Het bestuur van Sobriëtas onder-steunt jaarlijks een aantal projecten. Als u een project wilt uitvoeren dat valt binnen de doelstelling van de stichting kunt u een subsidie aanvragen middels het schrijven van een brief.De brief dient voorzien te zijn van de correcte adresgegevens en bank- of girogegevens. Indien er sprake is van een stichting dan dient u infor-matie over het bestuur en de Kamer van Koophandel te verstrekken. De indiener kan zichzelf voorstellen met een folder, jaarverslag of een andere publicatie. StappenplanHet project dient omschreven te zijn met stappenplan, tijdplan, doelgroe-pen, geplande activiteiten, beoogde resultaten, samenvatting begroting. Op de site van Sobriëtas staat een voorbeeld van projectbeschrijving. De begroting dient volledig te zijn met ge-plande uitgaven en inkomsten. Andere financiers en subsidiegevers moeten volledig in beeld gebracht worden. Het bestuur vergadert vier keer per jaar en behandelt per vergadering de ontvangen aanvragen. De eerstvol-gende vergadering is op 14 december. Aanvragen hiervoor moeten binnen zijn op 30 november. De volgende ver-gadering is in het voorjaar van 2017. Voor meer informatie kunt u terecht op http://www.sobrietas.nl/aan-vraagprocedure/.

2 / jaargang 13 / nummer 3 / 2016 /

Page 3: KERNKRACHT · Hanneke Somers 5. Van een oud schoolgebouw naar een zorgpunt. De dorpsraad in Eethen heeft het voor elkaar gekregen. “Er wordt van oudere mensen ver-wacht dat ze steeds

De nazomer is de tijd voor grote en kleine evenementen waarbij de Brabantse samenwerking in de dorpen opbloeit. Een daarvan is Effe naor Geffe dat inmiddels veertig jaar een Brabants feest organiseert.

De aanleiding in 1976 was de herbouw van de houten dorps-molen op een plek net buiten het dorp. Heel het dorp liep uit om van de bouw van deze molen een feest te maken. Voor dat feest werden maar liefst drie dagen uitgetrokken. Effe noar Geffe was geboren.Tegenwoordig trekt dit dorpsfeest gemiddeld zo’n 25.000 bezoe-kers en is het gegroeid tot één van de grootste dorpsfeesten in Nederland. Compleet met ambachten, meer dan duizend dieren en horeca. Ook plaatselijke verenigingen en winkeliers doen mee, kortom: een waar feest op de eerste zondag van september. Commissaris van de Koning Wim van de Donk en bis-schop Gerard de Korte van Den Bosch waren aanwezig bij de opening van deze veertigste editie.

BUURTBERICHTVandaag zat er een buurtbericht bij de post in mijn brievenbus. Een uitnodiging om op zondag mee te brainstormen over de herinrichting van het speelveld, onder de boom bij het bankje. De gemeente heeft namelijk besloten om het grote speeltoestel in het najaar te verwijderen. Het is te oud en wordt hierdoor gevaarlijk. De ge-meente wil er een duikelrek voor terugplaatsen en geeft aan dat de buurt met een tegenvoor-stel en bekostiging kan komen. Bij buurten waar niemand iets onderneemt, worden speelvoor-zieningen geruimd en bij eigen initiatief zijn er mogelijkheden, volgens de gemeente.

Het initiatief komt van de buurtvereniging en dat waardeer ik. Door samenwerking en betrokken-heid kan veel tot stand worden gebracht. Kijk naar het dorp Loppersum in Groningen. Sinds de bewoners het zwembad van de gemeente overnamen, is het mooier en duurzamer dan ooit. De bewoners hebben het openluchtbad gered. De gemeente wilde het bad sluiten vanwege de kosten. De dorpelingen kwamen er achter dat de bedragen zoals door de gemeente opgevoerd, met gemak naar beneden bijgesteld konden worden. Zeker als het beheer door de bewoners zelf op vrijwillige basis zou gebeu-ren. Alleen de badmeesters zijn in Loppersum betaalde krachten. Op zonnige dagen zoeken honderden bewoners uit de omgeving verkoe-ling en vertier in het bad. En dan te bedenken dat die deuren als het aan de gemeente had gelegen voorgoed waren gesloten.

Dus zondag ga ik koffie drinken op het bankje onder de boom bij het speel-veld en zie daar alle buurtbewoners. Samen komen we er wel uit, het ge-zamenlijke doel is dat deze speelplek niet geruimd gaat worden. Goed voor de buurt en nog gezellig ook! Ingeborg Verschuurenvoorzitter VKKNB

Effe naor Geffe 40 jaar

3

Ingeborg is te volgen op twitter: iverschuurenvkk

Page 4: KERNKRACHT · Hanneke Somers 5. Van een oud schoolgebouw naar een zorgpunt. De dorpsraad in Eethen heeft het voor elkaar gekregen. “Er wordt van oudere mensen ver-wacht dat ze steeds

PROJECTENDeze cijfers zijn voor VKKNB aanleiding om een of meer projecten te starten om te onderzoeken welke aanpak er kan zijn voor dorpsgemeenschappen om hun bewoners te helpen.

Wanneer de procenten worden vertaald in getallen dan gaat het om

734.000 Nederlandse huishoudens en 1,46 miljoen personen.

De helft daarvan, circa 700.000 Nederlanders, leeft in langdurige

armoede (3 jaar of langer).

In Noord-Brabant had 8,8% van de huishoudens een inkomen onder de armoedegrens.

Er zijn verschillen in matig eenzaam en ernstig eenzaam. In Nederland is

40% van de bevolking matig eenzaam, in Noord-Brabant is dat 39%

ofwel 747.840 Brabanders.

Ernstig eenzaam voelt zich 8,2% van de Brabantse bevolking,

dat zijn in totaal 155.800 Brabanders.

Op het Brabantse platteland voelt 5 tot 8% van de bevolking zich ernstig

eenzaam, in de steden van Brabant loopt dat op tot 9 tot 11%.

Eenzaamheid is onderzocht door GGD in een landelijke enquête

in 2012 onder Nederlanders van 19 jaar en ouder. De

gegevens zijn per GGD regio en per gemeente beschikbaar.

In de Brabantse dorpen heeft 5 tot 8% van de huishoudens een inkomen

onder de armoedegrens en in de Brabantse steden is dat 9 tot 12,5%.

De grens van armoede ligt bij een inkomen van 1.020 euro per maand

voor alleenstaanden en 1.920 euro voor een gezin met 2 kinderen.

ARMOEDE EN EENZAAMHEID

In 2015 leeft 10,4% van de Nederlandse huishoudens in armoede.

4 / jaargang 13 / nummer 3 / 2016 /

Page 5: KERNKRACHT · Hanneke Somers 5. Van een oud schoolgebouw naar een zorgpunt. De dorpsraad in Eethen heeft het voor elkaar gekregen. “Er wordt van oudere mensen ver-wacht dat ze steeds

MijN LeeFBaaRHeiD

Wat kan het samenbrengen van mensen opleveren? Dorpsinitiatief Borkel en Schaft is een mooi voorbeeld. Een gesprek met voorzitter Aico Vis-schers.

Aico Visschers is 43 jaar en met zijn vrouw en twee dochters woont hij

viereneenhalf jaar in Borkel en Schaft. Hij werkt bij Onsburo, een adviesburo uit Valkenswaard dat zich bezighoudt met de leefomgeving in de breedste zin van het woord. Zowel met het Dorpsinitiatief als met zijn werk houdt hij zich bezig met burgerparticipatie.

Wat is de doelstelling van het Dorpsinitiatief?“Onze droom is dat de kernen Borkel en Schaft heerlijk blijven om in te wo-nen en dat iedereen kan genieten van de ruimte, de natuur, maar vooral dat het een hechte gemeenschap blijft. En dat we samen met elkaar de schou-ders onder die gemeenschap zetten om de sociale cohesie te behouden. Het dorp dat zijn wij. We doen het samen!”

Waar houdt het Dorpsinitiatief zich mee bezig?“Ik heb gemerkt dat we samen behoor-lijk veel voor elkaar kunnen krijgen. In zo’n hechte gemeenschap ken je binnen de kortste tijd veel mensen. En veel van hen zijn bereid ergens mee te helpen. Onderwerpen waarmee wij ons op dit moment bezighouden lopen uiteen van eenvoudig tot complex. Zo houden wij ons bezig met de instandhouding van voorzieningen als de basisschool en de peuterspeelzaal, de overlast van hon-denpoep, verbetering van speelvoorzie-ningen en de aansluiting van de rijtijden van de buurtbus op de lesuren van Scholengemeenschap Were Di in Val-kenswaard. Maar ook de realisatie van huur- en koopwoningen, de verbetering van de bereikbaarheid van mobiele tele-fonie en de gevolgen van de ontwikke-ling van de N69 voor ons dorp.”

Wat hebben jullie tot nu toe bereikt?“Een paar jaar geleden is het achterterrein van basisschool St. Servatius opgeknapt. Dat heeft zo’n mooi resultaat gegeven dat de voorkant van de school daarbij schril afstak. Een aantal ouders heeft het idee opge-pakt ook dat schoolplein aan te pakken. Binnen no time werd er een club enthousiastelingen gevormd en heeft het plein een totale metamorfose ondergaan. Een andere mooie ontwikke-ling is ‘Buren voor Elkaar’. De Werkgroep Zorg Borkel&Schaft is daar druk mee. Het doel is om (zorg)vraag en aanbod bij elkaar te brengen. Hulp wordt vaak snel geboden, maar hulp vragen is voor mensen soms

moeilijk. Met ondersteuning van ZuidZorg Extra probeert ‘Buren voor Elkaar’ via huisbezoeken vraag en aanbod achter de voordeur vandaan te krijgen. En met succes! In de eerste helft van dit jaar zijn al vijftien matches ontstaan en is gestart met een huis-kamer in het Dorpshuis. Wij hebben regelmatig overleg met de groep en ondersteunen ook financieel. Ande-re voorbeelden van activiteiten zijn ‘verkeersmannetjes’ bij speelplekken om automobilisten bewust te maken van spelende kinderen, het plaatsen van een dispenser met zakjes voor hondenpoep en het uitdelen van fiets-lampjes aan de schoolgaande jeugd.”

Wat willen jullie nog oppakken?“Het idee van een jeugddorpsraad spreekt ons erg aan. Wij voelen ons nog jong, maar het is goed om jeug-digen warm te maken zodat ze zich inzetten voor onze gemeenschap. Borkel en Schaft heeft daar zeker de potentie voor!”

Dorpsinitiatief Borkel en Schaft

‘HET DORP DAT ZIJN WIJ’

Hanneke Somers

5

Page 6: KERNKRACHT · Hanneke Somers 5. Van een oud schoolgebouw naar een zorgpunt. De dorpsraad in Eethen heeft het voor elkaar gekregen. “Er wordt van oudere mensen ver-wacht dat ze steeds

Van een oud schoolgebouw naar een zorgpunt. De dorpsraad in Eethen heeft het voor elkaar gekregen. “Er wordt van oudere mensen ver-wacht dat ze steeds langer zelfstandig blijven wonen, daarom kwamen wij op het idee dat er meer voorzieningen moesten komen”, zegt voorzitter Joseph Pullens.

Maandag 29 augustus stond de Landelijke Vereniging Kleine Kernen (LVKK) op de stoep,

samen met een delegatie van het Ministerie van Binnenlandse Zaken. De afvaardiging kwam kijken naar wat er gerealiseerd is in dit Brabantse dorpje in de gemeente Aalburg. Zo’n zorgpunt kan name-lijk ook in andere dorpen nagestreefd worden. In het zorgpunt in Eethen zit een arts, een fysiothe-rapeut, een winkel - met ondersteunde artikelen voor ouderen - een fietsenmaker, een dagopvang voor mensen met een beperking en een makelaars-kantoor. Pullens is erg trots op wat ze met z’n allen hebben neergezet. “Als ik kijk naar wat we hadden en wat we nu hebben, dan is dit echt hartstikke mooi.” Het Zorgpunt stimuleert de leefbaarheid in het dorp. Voorheen moesten inwoners naar de huis-artsenpost in Wijk en Aalberg, zo’n 7 kilometer verderop. Nu houdt de dokter een spreekuur in het Zorgpunt.

Toe aan vernieuwingNaast het Zorgpunt heeft de dorpsraad nog meer zaken gerealiseerd. Na de oprichting in 2008 werd al vrij snel duidelijk dat de oude seniorenwonin-gen, de school en de voetbalvereniging aan ver-nieuwing toe waren. Daar was toen nog geen geld voor. Met de komst van het IDOP, het Integraaal Dorpsontwikkelingsplan, kwam daar verandering in. Met het geld kon het voetbalveld uitgebreid

ZORGPUNT EETHEN VOORBEELD VOOR ANDERE DORPEN

‘Trots op wat we hebben neergezet’

De oude school als zorgcentrum met daarvoor het kunstwerk De Knoop

6 / jaargang 13 / nummer 3 / 2016 /

Page 7: KERNKRACHT · Hanneke Somers 5. Van een oud schoolgebouw naar een zorgpunt. De dorpsraad in Eethen heeft het voor elkaar gekregen. “Er wordt van oudere mensen ver-wacht dat ze steeds

worden en kwamen er nieuwe kleedkamers. Daarna werd er begonnen aan de bouw van een nieuwe brede school, met daarin ook een kinderop-vang, een bibliotheekpunt en een nieuwe gymzaal. Het schoolgebouw zit aan de voetbalvereniging vast. “Het is nu een complex, het loopt allemaal in elkaar over”, zegt Pullens, die trots is op de realisa-tie. “Als je kijkt naar een dorpje van achthonderd inwoners dat een nieuwe brede school heeft… Daar mag je heel trots op zijn.” De seniorenwoningen zijn in samenwerking met de gemeente en de woningcoöperatie flink aangepakt. “Het was de bedoeling dat de oude seniorenwonin-gen gesloopt zouden worden, maar we hebben in een vergadering besloten deze om te bouwen tot starterswoningen.” Uiteindelijk is niet alles omge-bouwd tot een starterswoning, maar zijn er ook leegstaande kavels gemaakt voor vrijstaande wo-ningen. Pullens had dit graag anders gezien. “We willen de jeugd in het dorp houden. De woningen waren binnen no time weg. Met meer woningen hadden we nog meer jongeren een kans kunnen geven hier te starten.” Groot en kleinNaast grote projecten houdt de dorpsraad in Eethen zich ook bezig met kleinere projecten. Zo heeft de dorpsraad tijdens de opening van de nieuwe school een waardebon van vijfduizend euro toegekend voor zaken waar geen budget meer voor was. Daarnaast is er voor een paar duizend euro een nieuwe AED-machine aangeschaft die bij de voetbalvereniging hangt. “Voor de leefbaarheid en voor de veiligheid vonden we een extra apparaat

belangrijk. We hebben ook een AED-cursus voor twintig personen bekostigd, zodat mensen be-kwaam zijn om het apparaat te bedienen wanneer er een noodsituatie is.”Om projecten te kunnen blijven realiseren is er geld nodig. De dorpsraad krijgt dit op verschillende manieren voor elkaar. “We hebben 340 leden die contributie van 2 euro per jaar betalen. Daarnaast krijgen we subsidie van de gemeente en onder-houden we het oorlogsmonument. Daar krijgen we geld voor. Dit is genoeg om dingen te blijven doen.”

Bezig blijvenDat de dorpsraad graag bezig blijft, blijkt wel uit hun nieuwe project. “Het volgende project is een natuurstenen dorpspomp, waar water uitkomt. Het is de bedoeling dat dit het centrale punt van het dorp wordt, aangezien we niet echt een centrum hebben. Daar gaan we nu voor sparen.” Het idee van de waterpomp komt van Pullens zelf. “We hebben geen pleintje, maar een grasveldje waarop we activiteiten organiseren. Elk jaar met oud en nieuw komen we met de dorpsbewoners samen, dan wordt er een wijntje ingeschonken en een vuurtje gestookt. Een waterpomp en een centra-le plek vond ik een leuk idee. Gelukkig denken velen daar ook zo over, want tijdens de algemene ledenvergadering werd mijn idee met luid applaus ontvangen.”Na de waterpomp weet Pullens even niet meer wat ze dan nog zouden moeten oppakken. “Als je ziet wat we allemaal hebben gedaan en gerealiseerd, dan blijft er niet veel meer over. Mensen zijn ge-woon heel erg tevreden.”Jo

seph

Pul

lens

Tip

Om de leefbaarheid te vergroten is het belang-rijk te kijken naar waar behoefte aan is. Elk dorp heeft zijn eigen dingetjes. Daar moet je de bewoners bij betrekken. Uiteraard is een goede verstandhouding met andere instellingen, zoals de gemeente en een woningcoöperatie, belangrijk. Zorg dat je goed overleg hebt met elkaar want goed communiceren staat voorop. Daarnaast moet je soms ook een ‘nee’ kunnen accepteren. Wanneer er geen geld is, moet je niet door blijven drammen.

Omgebouwde seniorenwoning

7

Page 8: KERNKRACHT · Hanneke Somers 5. Van een oud schoolgebouw naar een zorgpunt. De dorpsraad in Eethen heeft het voor elkaar gekregen. “Er wordt van oudere mensen ver-wacht dat ze steeds

Een enquête onder bewoners van Milheeze heeft tot verrassende resultaten geleid. “Er wordt vaak over starters geroepen, maar vooral ouderen hebben volgens ons onderzoek behoefte aan nieuwe huurwoningen”, vertelt Dré van de Nieuwenhof van Dorpsoverleg Milheeze. In vijf stappen legt hij uit hoe je een goede enquête moet afnemen.

Waar volgens bestuurslid Dré van de Nieuwenhof de afgelopen

periode gedacht werd aan het bie-den van starterskavels in Milheeze, zit de vork toch anders in de steel. “Je denkt dat er wel behoefte is aan woningen voor starters, maar er staan hier veertig woningen te koop. Huizen zijn niet het probleem. Centen zijn het probleem.” Dat starters ook weinig vragen naar sociale huurwoningen, ligt volgens hem aan het feit dat de jongeren daarvoor te veel verdienen. En particuliere huurwoningen zijn weer te duur.” Wat de enquête vooral naar voren brengt, is dat de vraag niet bij koop en huur voor starters ligt, maar bij ouderen die van koopwoning naar huurappartement willen. Volgens Van de Nieuwenhof een verrassend inzicht in de woonbehoefte van Milheeze. In dit artikel wordt stapsgewijs uiteen gezet hoe Dorpsoverleg Milheeze het

onderzoek heeft aangepakt.

MARKETING VOOR DE ENQUÊTEOp ieder adres in het dorp werd twee keer een folder in de bus gedaan. “We hadden in de folder gezet dat men-sen ons een mail konden sturen. Zij kregen daarna de link naar de enquê-te. We beloofden aan deelnemers hun gegevens niet aan derden te verstrek-ken, zoals projectontwikkelaars en de gemeente”, vertelt Van de Nieuwen-hof. “Daarnaast maakten we de uitslag bekend in lokale media en hielden we

een voorlichtingsavond.”Het woonbehoefteonderzoek werd echter alleen verspreid onder Milhee-zenaren, terwijl daarbuiten ook be-hoefte kan bestaan: “Daarom vroegen we aan de bewoners of ze de mensen die terug willen komen naar Milheeze inlichten over de enquête. Een aantal van die groep nam er aan deel. Er zijn natuurlijk ook mensen die voorheen niet in de gelegenheid waren een huis te bouwen of te huren en die daarom buiten het dorp zijn gaan wonen.”

ONLINE/OFFLINEDorpsoverleg Milheeze vond

het makkelijker de enquête online

te houden. “Het programma dat wij gebruiken genereert zelf de uitslagen. Huis-aan-huis-enquêteren is niet erg praktisch: we moeten formulieren weg-brengen, weer ophalen, mensen raken ze kwijt, enzovoort.”Er zijn online gratis handige program-ma’s te vinden voor het maken van enquêtes, zoals Survey Monkey, Type-form, Zoho Survey en Google Forms. Dit soort programma’s verzamelen en presenteren overzichtelijk de verkre-gen informatie. Ook het versturen van herinneringen aan deelnemers is met een klik gedaan. Dat een enquête online wordt gehou-den, hoeft overigens niet te betekenen dat mensen die online niet sterk zijn,

1

2

Geen starterswoningen maar huurappartementen voor ouderen

IN VIJF STAPPEN EEN GOEDE ENQUÊTE OPSTELLEN

8 / jaargang 13 / nummer 3 / 2016 /

Page 9: KERNKRACHT · Hanneke Somers 5. Van een oud schoolgebouw naar een zorgpunt. De dorpsraad in Eethen heeft het voor elkaar gekregen. “Er wordt van oudere mensen ver-wacht dat ze steeds

niet meer deel kunnen nemen. “Voor deze groep hebben we twee keer een zitting gehouden in het dorpshuis”, vertelt Van de Nieuwenhof. Tijdens die zitting konden bezoekers een enquête invullen.

VRAAGSTELLINGDe uitdaging bij een goed wo-

ningbehoefteonderzoek is het samen-stellen van vragen. “Daardoor zien we ook uitkomsten die we op voorhand niet verwachtten. Er is veel werk gesto-ken in die vragen. Dubbelzinnigheid eruit, niet te veel in een richting stu-ren. We wilden er heel open in staan.”Eerst werden respondenten in doel-

groepen verdeeld: leeftijd, woonplaats en huidige woonsituatie. Daarna werd er gekeken naar de behoefte van de respondenten waarna ze werden onderverdeeld in huurders en kopers. “Wat ik vaak zie, is dat binnen dorpen de behoefte aan starterswoningen wordt onderzocht. Het doel is om die starters in het dorp te houden, wat op zich logisch is. Maar wij zien dat de woonbehoefte in Milheeze voor een groot deel anders is.”Sturende vragen kunnen uitslagen ma-nipuleren, maar ook verwijzen naar be-staande oplossingen. Zo komen er in een zorgcomplex van De Zorgboog in Milheeze verschillende appartementen vrij voor verhuur omdat daar zorgbe-

hoevenden uitstromen. “Goed Wonen Gemert en De Zorgboog wilden een vraag toevoegen aan de enquête: zijn er vermogende ouderen die de appartementen uit willen breiden? Dus van twee stuks één maken. Die groep heeft geld over, omdat ze hun huis verkopen. Daar was ook duidelijk behoefte aan.”

CONCLUSIES TREKKENIn de uitslag viel het Van de

Nieuwenhof op dat de grootste groep bestaat uit ouderen die van koopwo-ning naar huurappartement willen. De vragen zijn zo opgesteld dat duidelijk in beeld komt wie in wat voor soort huis woont en waar diegene in de toekomst naartoe wil (nieuwe woning). Niet alleen de vertegenwoordiging van de groep starters viel op, ook de afwezigheid van deze groep. “Van die jonge groep (18-30), die heel klein is, wilde 71 procent een woning kopen. Maar de beschikbare starterskavels worden niet verkocht.” De conclusies benadrukken niet alleen wat nodig is, maar ook wat niet. Hier-door kunnen instanties zoals gemeente en wooncorporaties beter inspelen op de woonbehoefte in de toekomst.

TERUGKOPPELINGUitkomsten van het onderzoek

werden begin 2015 gepresenteerd door Dorpsoverleg Milheeze in een openbare vergadering. Dit is tege-lijkertijd een goed moment om de uitkomsten voor te leggen aan betrok-ken partijen: “We hadden de verant-woordelijke wethouder en de stichting Goed Wonen Gemert uitgenodigd en de uitkomsten overhandigd. Nu is het afwachten wat de partijen hiermee gaan doen.”

5

43

Geen starterswoningen maar huurappartementen voor ouderen

IN VIJF STAPPEN EEN GOEDE ENQUÊTE OPSTELLEN

Dré van de Nieuwenhof

Meer informatie is te vinden op onze website: vkknoordbrabant.nl

9

Page 10: KERNKRACHT · Hanneke Somers 5. Van een oud schoolgebouw naar een zorgpunt. De dorpsraad in Eethen heeft het voor elkaar gekregen. “Er wordt van oudere mensen ver-wacht dat ze steeds

Met het oog op klimaatverandering wil Mettsje de Boer van Waterschap Aa en Maas meer samenwerking met kleine kernen in en rond de Peelgemeenten. “Door langere droge periodes en heftige buien, zoals bij de wateroverlast, kunnen we samen stappen maken. Als waterschap komen we er niet wanneer we alleen met eigen slootjes bezig zijn. We moeten het met zijn allen doen.”

Dit jaar liet De Boer samen met Vereniging Kleine Ker-nen Noord-Brabant inventariseren wat de gemeentes

Gemert-Bakel, Deurne en Someren aan burgerparticipatie doen. Zodat ook het waterschap hiervan kan leren. “In dit gebied hebben we een sterke band met agrarische, ge-meentelijke en natuurorganisaties, maar nog niet zo met kleine kernen,” zegt het afdelingshoofd van district Bo-ven Aa. “Het onderzoek laat zien dat dorpsraden ons als waterschap niet weten te vinden. Dat herkende ik ook wel. Gemeentes werken heel veel samen met dorpsraden, maar hoe kunnen wij dat vorm geven en hierbij aansluiten?”

Dorpsraden benaderenDe Boer wil bewoners en dorpsraden van kleine kernen meer gaan benaderen: “Binnen onze opdracht in het kader van klimaatadaptatie hoort ook het bebouwde gebied. Dus willen we daarbinnen meer samenwerken. Tijdens de wateroverlast in juli zagen we heel veel samenhang tussen

wat er op het land en in het bebouwde gebied gebeurde. Als het water in beide gebieden niet voldoende weg kan, overstroomt het.” Naast klimaatadaptatie, ziet De Boer ook kansen bij andere projecten om dorpsraden en bewoners meer te betrekken bij het waterschap: “Dorpsraad Someren-Eind wil bijvoor-beeld een wandelroute in een waterbergingsgebied van ons in het Aadal uitzetten. Naast faciliteren, is het voor ons een mooie kans om daar aan wandelaars te vertellen wat de functie van dat waterbergingsgebied is.”

Anders per gebiedWelke rol dorpsraden gaan spelen, verschilt per gebied. “Wat goed werkt in bijvoorbeeld Neerkant is niet per se goed voor partijen in Ommel. Dus kijken we per project naar wie de belanghebbenden zijn in een gebied en wat we samen met hen kunnen oppakken. Als wij ergens aan de slag gaan, zoeken we samen met dorpsraden naar geza-menlijke knelpunten zodat wij hen kunnen helpen en zij ons.” Volgens De Boer gaat dat gebeuren door dorpsraden anders te benaderen. “Door van tevoren met elkaar in gesprek te gaan. Burgerparticipatie, ook dorpsraden, is niet iets wat je gaat afvinken. Een deel van de opgave die we hebben, ligt waar de mensen wonen. Dus moeten we hen ook opzoeken om te kijken of we gemeenschappelijke belangen hebben en tot oplossingen kunnen komen.”

Mettsje de Boer van Waterschap Aa en Maas

‘BURGERPARTICIPATIE IS NIET IETS WAT JE AF MOET VINKEN’

10 / jaargang 13 / nummer 3 / 2016 /

Page 11: KERNKRACHT · Hanneke Somers 5. Van een oud schoolgebouw naar een zorgpunt. De dorpsraad in Eethen heeft het voor elkaar gekregen. “Er wordt van oudere mensen ver-wacht dat ze steeds

ACHTER het nieuws

Burgemeester en wethouders van de gemeente Alphen-Chaam kregen op 11 juli de primeur om kennis te maken met OPPI: een heel toegankelijke app om snel in beeld te krijgen wat mensen wel of niet willen.

De OPPI app is beschikbaar voor iedereen. Alle publieke organisaties

met een achterban kunnen er gebruik van maken, maar de app is specifiek ontwikkeld voor dorps- en wijkraden. “Het was voor ons als dorpsraad vaak erg lastig te achterhalen hoe inwoners denken over specifieke zaken in het dorp. Met OPPI kunnen we nu heel snel en eenvoudig de mening van onze inwo-ners peilen”, zegt Sandra Hendriks van de dorpsraad Chaam.

Kan je uitleggen wat OPPI is?“OPPI is een online instrument waarmee dorps- en wijkraden heel eenvoudig stellingen kunnen invoeren. Inwoners

kunnen deze dan via hun smartphone, tablet of computer beantwoorden. De stellingen zijn lekker kort, want met één foto kan je direct duidelijk maken waar de stelling over gaat. De inwoners kunnen daardoor de stellingen snel en eenvoudig beantwoorden. En ook belangrijk: op een tijdstip dat het hen het beste uitkomt. Wij kunnen dan als dorpsraad direct de resultaten inzien. Ook kunnen we in OPPI overzichtelijke rapportages maken om op onze website te plaatsen of in een nieuwsbrief.”

OPPI is dus een handig hulpmiddel om het contact met de achterban efficiënter te maken?

“Ja, OPPI werkt twee kanten op. Aan de ene kant krijgt de dorpsraad een beter zicht op wat de inwoners vinden van een specifiek thema. Aan de andere kant ra-ken inwoners door het gebruik van OPPI meer betrokken en zijn zij beter op de hoogte van wat er speelt in het dorp en waar de dorpsraad zich mee bezig houdt. Ook kunnen we met OPPI de jongeren bereiken. Zij komen niet naar een dorps-raadvergadering. Tot slot structureert de app alle verschillende meningen en voorkom je dat een aantal hardroepers de uitkomst bepaalt.”

Wat moeten dorps- of wijkraden doen als ze aan de slag willen met OPPI?“Een dorps- of wijkraad of vereniging kan een beheeraccount aanvragen door een e-mail te sturen naar helpdesk@

thunderbuild.com. Ver-meld hierbij de volgende gegevens: naam dorp, wijk of vereniging, korte om-schrijving van je dorp, wijk of vereniging (max. 100 karakters), je naam (naam van gebruiker beheerac-count) en het e-mailadres voor het beheeraccount (bij voorkeur algemene e-mail-

adres van je organisatie). Op de website van de VKK (www.vkknoordbrabant.nl) staat een handleiding, waarin stap voor stap is weergegeven hoe je aan de slag kunt met OPPI.”

OPPI PEILT SNEL EN EENVOUDIG DE MENING VAN ACHTERBAN

Meer informatie over OPPI:Neem voor meer informatie over de OPPI app contact op met Jolanda Luijten van het PON, [email protected], 013-5351535. De ontwikkeling van OPPI is mogelijk gemaakt door de provincie Noord-Brabant.

Yvonne en Sandra van de dorpsraad Chaam

11

Page 12: KERNKRACHT · Hanneke Somers 5. Van een oud schoolgebouw naar een zorgpunt. De dorpsraad in Eethen heeft het voor elkaar gekregen. “Er wordt van oudere mensen ver-wacht dat ze steeds

kern isieZORGEN VOOR ELKAAR

Sociale veerkracht betekent voor mij de kracht dat mensen elkaar weten op te vangen. Dat mensen, organisaties, coöperaties met elkaar een goede samenleving vormen. Er zijn al veel voorbeelden, maar helaas nog niet genoeg. Tijdens werkbezoeken aan verschillen-de zorgcoöperaties in Noord-Brabant, heb ik gezien dat mensen op vrijwillige basis veel voor elkaar doen. Een aantal actieve burgers heeft daarbij het initiatief genomen om hun dorp leef-baarder te houden en te zorgen voor elkaar. Een betere naam zou daarom zijn een Zorg voor Elkaar coöperatie, maar dit terzijde. Burgers hebben naar mijn mening nog vaak de verwachting dat anderen dingen regelen. Zo werkt het echter al lang niet meer. Beter is het om zelf initiatief te nemen. En dat kan prima. Goede voorbeelden laten dat nu al zien. Vooral in dorpen. Daar weten

bewoners elkaar makkelijk te vinden omdat er vaak een grote cohesie is tussen bewo-ners. In een stad kan je echter hetzelfde realiseren door het klein te houden. Denk in straten en buurten, maak het niet te groot. Breng mensen in de straat met elkaar in con-tact. Het moet terug naar dat niveau, dat je elkaar helpt en weer om een pak zout kunt vragen.Individuen – kartrekkers - blijven natuurlijk belangrijk. Mensen die tijd kunnen en wil-len investeren, die wat leiding

kunnen geven en mensen meetrekken in een initiatief. Zonder zulke mensen wordt het moeilijk om initiatieven van de grond te krijgen. Helaas blijft vaak een grote groep mensen achter die wel mee wil doen, maar niet weet hoe ze aansluiting krijgt. Denk aan vluch-telingen, ouderen en mensen met een laag inkomen. Daar ligt een flinke uit-daging. Hoe meer mensen betrokken raken, hoe beter de sociale veerkracht van een kerngemeenschap is. Hier ligt in ieder geval een taak voor gemeen-ten waarbij de provincie betrokkenheid kan stimuleren.Naar verwachting komt de provincie in november 2016 met beleidsplannen. De zorginitiatieven die nu al lopen dienen ondertussen voor een stabie-le basis. Een basis die ze zelf verder kunnen versterken en waarvan anderen kunnen leren. Patricia Brunklaus GroenLinks Statenlid provincie Noord-Brabant

COLOFON: Redactie Pål Jansen Wim van Lith Tim Niessen Wilma Numans Hanneke Somers-Neutkens Melissa Zevenbergen

Vormgeving RozzRood.nl Eindredactie en realisatie Keigroen bv, Luyksgestel

Vereniging Kleine Kernen Noord-Brabant Postbus 3078 5003 DB Tilburg t 013 583 99 93 e [email protected] www.vkknoordbrabant.nlf facebook.com/vkknb

12 / jaargang 13 / nummer 3 / 2016 /